5(326,6,32/,7,.+8.803(5-$1-,$1,17(51$6,21$/
'$/$05$1*.$0(:8-8'.$17(57,%+8.80',,1'21(6,$
'KLDQD3XVSLWDZDWL$GL.XVXPDQLQJUXP )DNXOWDV+XNXP8QLYHUVLWDV%UDZLMD\D (PDLOGKLDQD#\DKRRFRPDXDGLNXVXPDQLQJUXP#JPDLOFRP $EVWUDFW ,Q,QGRQHVLDWKHUHLVQRH[DFWOHJDODQGSROLWLFDOV\VWHPUHJDUGLQJWKHDSSOLFDWLRQRI,QWHUQDWLRQDO 7UHDW\ ZLWKLQ QDWLRQDO OHJDO V\VWHP$UWLFOH RI ,QGRQHVLDQ &RQVWLWXWLRQ RQO\ VHW XS WKH GLYLVLRQRIDXWKRULW\EHWZHHQ3UHVLGHQWDQG3DUOLDPHQWLQUDWLI\LQJ,QWHUQDWLRQDO7UHDW\7KHODFNRI FODUL¿FDWLRQ RQ ,QGRQHVLDV OHJDO DQG SROLWLFDO V\VWHP UDLVHV SUREOHPV LQ WKH DSSOLFDWLRQ RI LQWHUQDWLRQDOWUHDW\GRPHVWLFDOO\1HHGWRUHSRVLWLRQWKHSROLWLFDOFRQFHSWRI,QWHUQDWLRQDO7UHDW\ ODZWRUHDOL]HWKHUXOHRIODZLQ,QGRQHVLDLQWKHIXWXUHOLNHWKHDPHQGPHQWRI$UWLFOHRI ,QGRQHVLDQ&RQVWLWXWLRQDUHYLVLRQRI/DZ1RRIRQ,QGRQHVLDQ$JUHHPHQWD UHYLVLRQRI/DZ1RRIRQWKH(VWDEOLVKPHQWRI/HJLVODWLRQ .H\ZRUGV5HSRVLWLRQ/HJDO3ROLWLF,QWHUQDWLRQDO7UHDW\ $EVWUDN 'L,QGRQHVLDWLGDNWHUGDSDWSROLWLN\DQJWHSDWGDQVLVWHPKXNXPPHQJHQDLSHQHUDSDQ3HUMDQMLDQ ,QWHUQDVLRQDOGDODPVLVWHPKXNXPQDVLRQDO3DVDOGDUL88'15,7DKXQKDQ\DPHQJDWXU SHPEDJLDQ ZHZHQDQJ DQWDUD 3UHVLGHQ GDQ '35 GDODP PHUDWL¿NDVL SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO .XUDQJQ\D NODUL¿NDVL SDGD VLVWHP KXNXP GDQ SROLWLN ,QGRQHVLD PHQLPEXONDQ PDVDODK GDODP SHQHUDSDQSHUMDQMLDQLQWHUQDVLRQDOGLGDODPQHJHUL3HUOXGLODNXNDQUHSRVLVLNRQVHSSROLWLNKXNXP 3HUMDQMLDQ,QWHUQDVLRQDOGDODPUDQJNDPHZXMXGNDQWHUWLEKXNXPGL,QGRQHVLDNHGHSDQDQWDUD ODLQGHQJDQDPDQGHPHQ3DVDO88'15,7DKXQUHYLVL8QGDQJ8QGDQJ1RPRU 7DKXQ WHQWDQJ 3HUMDQMLDQ ,QGRQHVLD UHYLVL 8QGDQJ8QGDQJ 1RPRU 7DKXQ WHQWDQJ3HPEHQWXNDQ3HUDWXUDQ3HUXQGDQJXQGDQJDQ .DWDNXQFL5HSRVLVL3ROLWLN+XNXP3HUMDQMLDQ,QWHUQDVLRQDO $ 3HQGDKXOXDQ 3DGD WDKXQ 8QGDQJ8QGDQJ 1RPRU 7DKXQ WHQWDQJ 3HQJHVDKDQ &KDUWHURIWKH$VVRFLDWLRQRI6RXWKHDVW$VLDQ 1DWLRQV3LDJDP 3HUKLPSXQDQ %DQJVD %DQJVD$VLD7HQJJDUDGLSHUPDVDODKNDQROHK VHMXPODK /HPEDJD 6ZDGD\D 0DV\DUDNDW VHODQMXWQ\D GLVHEXW /60 GHQJDQ PHPLQWD 0DKNDPDK .RQVWLWXVL PHODNXNDQMXGLFLDO UHYLHZSHQJXMLDQXQGDQJXQGDQJUDWL¿NDVL 3LDJDP $6($1 LQL WHUKDGDS 8QGDQJ 8QGDQJ 'DVDU 1HJDUD 5HSXEOLN ,QGRQHVLD 7DKXQ88'15,7DKXQPHODOXL SHUNDUD QRPRU 388,; 3XWXVDQ 0DKNDPDK .RQVWLWXVL LQL PHPEHULNDQ MDZDEDQ DSDNDK PHNDQLVPH NRQVWLWXVL ,QGRQHVLD PHPXQJNLQNDQ VXDWX SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO GLDMXNDQ SHQJXMLDQ MXGLFLDO UHYLHZWHUKDGDS88'15,7DKXQ" 3 X W X V D Q 0 D K N D P D K . R Q V W L W X V L PHQ\DWDNDQ EDKZD EHUGDVDUNDQ 3DVDO & D\DW 8QGDQJ8QGDQJ 'DVDU 1HJDUD 5HSXEOLN ,QGRQHVLD7DKXQ 88' 15, 7DKXQ 3DVDO D\DW KXUXI D 8QGDQJ8QGDQJ 1RPRU 7DKXQ WHQWDQJ 0DKNDPDK .RQVWLWXVL VHEDJDLPDQD WHODKGLXEDKGHQJDQ8QGDQJ8QGDQJ1RPRU 7DKXQ WHQWDQJ 3HUXEDKDQ $WDV 8QGDQJ8QGDQJ 1RPRU 7DKXQ WHQWDQJ0DKNDPDK.RQVWLWXVLGDQ3DVDO D\DWKXUXID8QGDQJ8QGDQJ1RPRU 7DKXQWHQWDQJ.HNXDVDDQ.HKDNLPDQ VDODK VDWX NHZHQDQJDQ NRQVWLWXVLRQDO 0DKNDPDK DGDODK PHQJDGLOL SDGD WLQJNDW SHUWDPD GDQ WHUDNKLU \DQJ SXWXVDQQ\D EHUVLIDW¿QDOXQWXNPHQJXML8QGDQJ8QGDQJWHUKDGDS8QGDQJ8QGDQJ'DVDU/HELKODQMXW 0DKNDPDK .RQVWLWXVL PHQ\DWDNDQ EDKZD SHUPRKRQDQSDUD3HPRKRQDGDODKSHQJXMLDQ NRQVWLWXVLRQDOLWDV QRUPD 8QGDQJ8QGDQJ \DLWX 3DVDO DQJND GDQ 3DVDO D\DW KXUXI Q $6($1&KDUWHU\DQJ PHUXSDNDQ ODPSLUDQ GDQ EDJLDQ \DQJ WLGDN WHUSLVDKNDQ GDUL8QGDQJ8QGDQJ1RPRU7DKXQ YLGH3DVDOGDUL8QGDQJ8QGDQJ1RPRU 7DKXQ GHQJDQ GHPLNLDQ 0DKNDPDK EHUZHQDQJ XQWXN PHQJDGLOL SHUPRKRQDQD TXR
0 D K N D P D K . R Q V W L W X V L M X J D PHQ\DWDNDQ EDKZD PHVNLSXQ 1HJDUD ,QGRQHVLDWHODKPHQJLNDWNDQGLULGDODPVXDWX SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO QDPXQ VHEDJDL VHEXDK QHJDUD \DQJ EHUGDXODW 1HJDUD ,QGRQHVLD WHWDS PHPSXQ\DL KDN VHFDUD PDQGLUL XQWXN PHPXWXV NHWHULNDWDQ GHQJDQ SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO \DQJ WHODK GLEXDW DWDX\DQJSDGDQ\DQHJDUD,QGRQHVLDWHULNDW VHWHODK VHFDUD LQWHUQDO PHPSHUWLPEDQJNDQ NHXQWXQJDQ DWDX NHUXJLDQQ\D EDLN XQWXN WHWDS WHULNDW DWDXSXQ XQWXN WLGDN WHULNDW GHQJDQ PHPSHUWLPEDQJNDQ ULVLNR DWDV NHSXWXVDQXQWXNNHOXDUGDULVXDWXSHUMDQMLDQ L Q W H U Q D V L R Q D O 0 D K N D P D K . R Q V W L W X V L PHQ\DWDNDQ EDKZD KDO LQL GLPXQJNLQNDQ GHQJDQNHWHQWXDQ3DVDOKXUXIK8QGDQJ 8QGDQJ 1RPRU 7DKXQ WHQWDQJ 3HUMDQMLDQ ,QWHUQDVLRQDO \DQJ PHQ\DWDNDQ 3HUMDQMLDQLQWHUQDVLRQDOEHUDNKLUDSDELOD K W H UG D S D W K D O K D O \D Q J P HU X J L N D Q NHSHQWLQJDQQDVLRQDO .RQÀLNKXEXQJDQUHODVLDQWDUDKXNXP LQWHUQDVLRQDOGDQKXNXPQDVLRQDOWLGDNVDMD GLJDPEDUNDQ ROHK SHUPRKRQDQMXGLFLDO UHYLHZWHUKDGDSGDUL8QGDQJ8QGDQJ1RPRU 7DKXQDNDQWHWDSLMXJDSHUPRKRQDQ SHQJXMLDQ PDWHULLO GDQ IRUPLO WHUKDGDS 8QGDQJ8QGDQJ 1RPRU 7DKXQ W H Q W D Q J 0 L Q \ D N G D Q * D V % X P L .HWLGDNMHODVDQSRVLVLSHUMDQMLDQLQWHUQDVLRQDO MX J D G LJ DPE DU N DQ S DG D S HU PR K R Q DQ SHQJXMLDQ PDWHULLO GDQ IRUPLO GLODNXNDQ W H U K D G D S 8 Q G D Q J 8 Q G D Q J 1 R P R U
3 1 3 6 W H Q W D Q J 3 H Q F H J D K D Q 3HQ\DODKJXQDDQGDQ3HQRGDDQ$JDPD
'DUL XUDLDQ GL DWDV WHUGDSDW EHEHUDSD KDO NKXVXVQ\D GDODP KXNXP SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO\DQJPHQDULNXQWXNGLNDMLOHELK ODQMXW EHUNDLWDQ GHQJDQ SHQJDMXDQMXGLFLDO UHYLHZ XQGDQJXQGDQJ UDWL¿NDVL WHUVHEXW
3HUWDPD EDJDLPDQD SRVLVL SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO \DQJ GLVDKNDQ ROHK XQGDQJ XQGDQJ $SDNDK QRUPDQRUPD SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO RWRPDWLV PHQMDGL XQGDQJ XQGDQJDWDXKDUXVGLPXDWODJLGDODPXQGDQJ XQGDQJ WHUVHQGLUL $SDNDK GDUL 8QGDQJ 8QGDQJ 1RPRU 7DKXQ WHQWDQJ 3HQJHVDKDQ&KDUWHU RI WKH $VVRFLDWLRQ RI 6RXWKHDVW $VLDQ 1DWLRQV DGDODK LGHQWLN GHQJDQ 3LDJDP $6($1 VHEDJDL WUDNWDW SHUMDQMLDQLQWHUQDVLRQDODWDXDSDNDKPDWHUL QRUPDWLI 3LDJDP $6($1 WHODK PHQMHOPD PHQMDGL 8QGDQJ8QGDQJ 1RPRU 7DKXQ WHQWDQJ 3HQJHVDKDQ&KDUWHU RI WKH $VVRFLDWLRQ RI 6RXWKHDVW $VLDQ 1DWLRQV . H G X D D S D N D K P X Q J N L Q G L O D N X N D Q SHPEDWDODQVHSLKDNROHK,QGRQHVLDWHUKDGDS 3LDJDP$6($1 % 3HPEDKDVDQ 3 R O L W L N + X N X P 3 H U M D Q M L D Q ,QWHUQDVLRQDO ,QGRQHVLD 'DODP 8QGDQJ8QGDQJ 'DVDU 1HJDUD 5HSXEOLN,QGRQHVLD7DKXQGDQ 3HUDWXUDQ1DVLRQDO,QGRQHVLD 'DPRV ' $JXVPDQ PHPEDJL UH]LP KXNXP EDJL SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO GL ,QGRQHVLD PHQMDGL WLJD UH]LP \DQJ EHUEHGD 3HUWDPD SHULRGH WDKXQ 3HULRGH NHGXD DGDODK DQWDUD WDKXQ 3HULRGH WHUDNKLU DGDODK VHMDN WDKXQ VDPSDL VDDW LQL \DQJ GLWDQGDL GHQJDQ EHUODNXQ\D GDUL 8QGDQJ8QGDQJ 1RPRU 7DKXQWHQWDQJ3HUMDQMLDQ,QWHUQDVLRQDO D 3ROLWLN+XNXP3HUMDQMLDQ,QWHUQDVLRQDO 'DODP .RQVWLWXVL 1DVLRQDO ,QGRQHVLD &RQVWLWXWLRQDO/HJDO3URYLVLRQV 6HMDNDZDONRQVWLWXVLQHJDUD,QGRQHVLD WLGDNGLUDQFDQJXQWXNPHQJDQWLVLSDVLNDVXV *DUU\*XPHODU3UDWDPD³6WDWXV3HUMDQMLDQ,QWHUQDVLRQDOGDODP6LVWHP+XNXP,QGRQHVLD%HUGDVDUNDQ3ROLWLN/XDU 1HJHUL GDQ 3DVDO 88' 15, 7DKXQ ´ WHUVHGLD GL ZHEVLWH KWWSSXVWDNDXQSDGDFLGZS FRQWHQWXSORDGV6WDWXV3HUMDQMLDQ,QWHUQDVLRQDOGDODP6LVWHP+XNXP,QGRQHVLDSGIGLDNVHVWDQJJDO 2NWREHU
6XVL'ZL+DULMDQWLHG1HJDUD+XNXP<DQJ%HUNHDGLODQ%DQGXQJ5RVGDGDQ36.1+71)+813$' KOP
:LVQX$\R'HZDQWR³6WDWXV+XNXP,QWHUQDVLRQDO'DODP6LVWHP+XNXP'L,QGRQHVLD´0LPEDU+XNXP9RO 1R-XQLKOP
NDVXVKXNXP\DQJEHUNDLWDQGHQJDQLQWHUDNVL DQWDUD KXNXP QDVLRQDO GHQJDQ KXNXP LQWHUQDVLRQDO NKXVXVQ\D WHUNDLW GHQJDQ SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO&RQVWLWXWLRQDO 3URYLVLRQVDWDXNHWHQWXDQ,QGRQHVLDWHQWDQJ PDVDODKSLOLKDQSROLWLNKXNXPPDVLKPLQLP GDQ EHOXP PHQJLQGLNDVL DSDSXQ WHQWDQJ S R O L W L N K X N X P \ D Q J K H Q G D N G L D Q X W ,QGRQHVLDWLGDNPHQJDWXUVHFDUDWHJDVDSDNDK KXNXP LQWHUQDVLRQDO EHUDGD GDODP VDWX VLVWHPGHQJDQKXNXPQDVLRQDO'DULEHEHUDSD NRQVWLWXVL \DQJ SHUQDK GLDQXW ROHK QHJDUD ,QGRQHVLDQDPSDNQ\D88'15,7DKXQ PHUXSDNDQ NRQVWLWXVL QDVLRQDO \DQJ SDOLQJ WLGDN PHPEHULNDQ NHMHODVDQ SROLWLN KXNXP SHUMDQMLDQLQWHUQDVLRQDO,QGRQHVLD.RQVWLWXVL 5,6GDQ88'6NHGXDKXNXPWHUWLQJJL LQL OHELK WHJDV PHQ\HEXWNDQ ZHZHQDQJ SUHVLGHQ GDODP PHPEXDW GDQ PHQJHVDKNDQ UDWL¿FDWLRQ SHUMDQMLDQ GDQ SHUVHWXMXDQ WHUPDVXN WXUXW VHUWD DFFHVVLRQ GDQ PHQJKHQWLNDQWHUPLQDWLRQVXDWXSHUMDQMLDQ DWDXSHUMDQMLDQ
6 H W H O D K D P D Q G H P H Q N H W L J D G D Q NHHPSDW 88' 15, 7DKXQ 3DVDO PHQJDODPLSHUXEDKDQ$PDQGHPHQLQLWLGDN PHQ\HOHVDLNDQ SHUPDVDODKDQ SROLWLN KXNXP \DQJ ODKLU DNLEDW NHWHUEDWDVDQ SHQJDWXUDQ 3DVDO88'15,7DKXQ6HGLNLWQ\D DGDGXDKDO\DQJPHPEHULNDQPXOWLWDIVLUGDUL EXQ\L XWXK SHUXEDKDQ 3DVDO 88' 15, 7DKXQLQL\DLWXDSDNDKPDNVXGIUDVD ³SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO \DQJ ODLQQ\D´ GDQ DSD EHQWXN ³SHUVHWXMXDQ 'HZDQ 3HUZDNLODQ 5DN\DW´GDODPD\DW$SDNDK³SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO \DQJ ODLQQ\D´ PHQHNDQNDQ SDGD NULWHULD SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO \DQJ SHUOX PHQGDSDWNDQ SHUVHWXMXDQ '35 DWDX SDGDVXE\HNSHUMDQMLDQLQWHUQDVLRQDOODLQQ\D VHODLQQHJDUD\DLWXRUJDQLVDVLLQWHUQDVLRQDO
0HQXUXWKHPDWSHQXOLVD\DWKDUXV GLDUWLNDQ WLGDN WHUSLVDK GHQJDQ SDVDO V H E H O X P Q \ D \ D Q J P H Q H N D Q N D Q S D G D SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO \DQJ GLODNXNDQ ,QGRQHVLDGHQJDQQHJDUDODLQVHKLQJJD\DQJ GLPDNVXG ³SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO \DQJ ODLQQ\D´DGDODKSHUMDQMLDQLQWHUQDVLRQDO\DQJ GLODNXNDQ ,QGRQHVLD VHODLQ GHQJDQ VXE\HN
³ Q H J D U D O D L Q ´ $ U W L Q \ D S H U M D Q M L D Q LQWHUQDVLRQDO \DQJ GLODNXNDQ ROHK VXE\HN KXNXPLQWHUQDVLRQDOODLQQ\D\DLWXRUJDQLVDVL LQWHUQDVLRQDO )UDVD ³\DQJ PHQLPEXONDQ DNLEDW \DQJ OXDV GDQ PHQGDVDU EDJL NHKLGXSDQUDN\DW\DQJWHUNDLWGHQJDQEHEDQ NHXDQJDQ QHJDUD GDQDWDX PHQJKDUXVNDQ SHUXEDKDQ DWDX SHPEHQWXNDQ XQGDQJ XQGDQJ´ DGDODK NULWHULD EDJL SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO\DQJGLODNXNDQROHK,QGRQHVLD GHQJDQ RUJDQLVDVL LQWHUQDVLRQDO \DQJ KDUXV PHQGDSDWNDQ SHUVHWXMXDQ '35 $GDSXQ SHUMDQMLDQLQWHUQDVLRQDO\DQJGLODNXNDQROHK ,QGRQHVLD GHQJDQ QHJDUD ODLQ VXGDK MHODV GLVHEXWNDQGDODPD\DWKDUXVPHQGDSDWNDQ SHUVHWXMXDQ '35 <DQJ PHQMDGL SHUWDQ\DDQ VHODQMXWQ\D DGDODK DSD EHQWXN ³SHUVHWXMXDQ '35´\DQJGLPDNVXGGDODPD\DWGDQ" 3HQXOLV VHSHQGDSDW GHQJDQ %DJLU 0DQDQ EHUNDLWDQ GHQJDQ VDODK VDWX NHZHQDQJDQ '35 \DLWX OHJLVODVL PDND SHUVHWXMXDQ LWX EHUEHQWXN XQGDQJXQGDQJ 6HFDUDKLVWRULVWHUGDSDWEHEHUDSDSDQGDQJDQ EHUNDLWDQ GHQJDQ SRVLVL SHUVHWXMXDQ '35 PHODOXL886HSHUWL\DQJGLNHPXNDNDQROHK 3URI 8WUHFKW 88 VHPDFDP LQL DGDODK 88 GDODPDUWLIRUPLO:HWLQIRUPHOH]LQ+DOLQL WHUFHUPLQ GDUL SHQMHODVDQ 8WUHFKW WHQWDQJ PHNDQLVPH3DVDO88'15,7DKXQ \DLWX VXDWX SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO KDUXV WHUOHELK GDKXOX PHQGDSDW SHUVHWXMXDQ '35 GDQGLWXDQJNDQGDODPVXDWXXQGDQJXQGDQJ SHUVHWXMXDQJRHGNHXULQJVZHW\DQJEHUVLIDW XQGDQJXQGDQJ IRUPLO VDMD .HPXGLDQ VHWHODKPHQGDSDWSHUVHWXMXDQ'353UHVLGHQ PHODNXNDQSHQJHVDKDQ\DQJGLVHEXWGHQJDQ ´UDWL¿NDVL´ E 3ROLWLN+XNXP3HUMDQMLDQ,QWHUQDVLRQDO ,QGRQHVLD 'DODP 8QGDQJ8QGDQJ 1 R P R U 7D K X Q W H Q W D Q J 3HUMDQMLDQ,QGRQHVLD 3DGD WDQJJDO 2NWREHU 3HPHULQWDK ,QGRQHVLD PHQJXQGDQJNDQ 8QGDQJ8QGDQJ 1RPRU 7DKXQ WHQWDQJ3HUMDQMLDQ,QWHUQDVLRQDOVHODQMXWQ\D GLVLQJNDW 883, 3DVDO 883, PHQJDWXU VHEDJDLEHULNXW 3HQJHVDKDQSHUMDQMLDQLQWHUQDVLRQDO
'DPRV 'XPDOL$JXVPDQ ´6WDWXV +XNXP 3HUMDQMLDQ ,QWHUQDVLRQDO 'DODP +XNXP 1DVLRQDO 5, 'DUL 3HUVSHNWLI 3UDNWLN'L,QGRQHVLD´,QGRQHVLD-XUQDORI,QWHUQDWLRQDO/DZ9RO1R$SULOKOP
,GULVHG3HUDQ+XNXP'DODP3HPEDQJXQDQ,QGRQHVLD.HQ\DWDDQ+DUDSDQGDQ7DQWDQJDQ%DQGXQJ 5HPDMD5RVGDNDU\DKOP
ROHK3HPHULQWDK5HSXEOLN,QGRQHVLD GLODNXNDQVHSDQMDQJGLSHUV\DUDWNDQ R O H K S H U M D Q M L D Q L Q W H U Q D V L R Q D O WHUVHEXW 3HQJHVDKDQSHUMDQMLDQLQWHUQDVLRQDO VHEDJDLPDQD GLPDNVXGGDODPD\DW GLODNXNDQ GHQJDQ XQGDQJ XQGDQJDWDXNHSXWXVDQSUHVLGHQ %HUGDVDUNDQ 3DVDO D\DW 883, WHUVHEXW GL DWDV GDODP SUDNWHNQ\D DGD GXD PDFDP SHQJHVDKDQ SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO GL ,QGRQHVLD \DLWX GHQJDQ XQGDQJXQGDQJ GDQ NHSXWXVDQ SUHVLGHQ 3DVDO 883, P H Q H Q W X N D Q S H Q J H V D K D Q S H U M D Q M L D Q LQWHUQDVLRQDO GLODNXNDQ GHQJDQ XQGDQJ XQGDQJ DSDELOD EHUNHQDDQ GHQJDQ ELGDQJ ELGDQJ0DVDODKSROLWLNSHUGDPDLDQGDQ NHDPDQDQQHJDUD3HUXEDKDQZLOD\DKGDQ SHQHWDSDQ EDWDV ZLOD\DK 1HJDUD 5HSXEOLN ,QGRQHVLD.HGDXODWDQDWDXKDNEHUGDXODW 1HJDUD +DN DVDVL PDQXVLD GDQ OLQ JNXQJDQ KLGXS 3HPEHQWXNDQ NDLGDK KXNXPEDUX3LQMDPDQGDQDWDXKLEDKOXDU QHJHUL 3HQJHVDKDQ SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO \DQJ PDWHULQ\D WLGDN WHUPDVXN GDODP 3DVDO 883,GLDWXUGDODP3DVDOD\DW\DQJ E H U E X Q \ L ³ 3 H Q J H V D K D Q S H U M D Q M L D Q LQWHUQDVLRQDO\DQJPDWHULQ\DWLGDNWHUPDVXN PDWHUL VHEDJDLPDQD GLPDNVXG 3DVDO GLODNXNDQNHSXWXVDQSUHVLGHQ´
. H W L G D N M H O D V D Q S R O L W L N K X N X P SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO GDODP 88' 15, 7DKXQ VHKDUXVQ\D GDSDW GLVHOHVDLNDQ GHQJDQ GLXQGDQJNDQQ\D GDUL 8QGDQJ 8QGDQJ 1RPRU 7DKXQ WHQWDQJ 3HUMDQMLDQ,QWHUQDVLRQDOVHEDJDLPDQDDPDQDW 3DVDO D\DW 88' 15, 7DKXQ 6 H E D O L N Q \ D 8 8 3 , L Q L P H P X Q F X O N D Q ³NHUXPLWDQ´ EDUX GDODP SROLWLN KXNXP S H U M D Q M L D Q L Q W H U Q D V L R Q D O . D W D N D W D ³SHUVHWXMXDQ'35´\DQJGLPXDWGDODP3DVDO D\DW GDQ WLGDN WHUFDQWXP GDODP 883,8QGDQJXQGDQJLQLPHQJJXQDNDQNDWD ³SHQJHVDKDQ´ 3DGD 3DVDO EXWLU 883, SHQJHVDKDQ GLDUWLNDQ VHEDJDL ³SHUEXDWDQ KXNXP XQWXN PHQJLNDWNDQ GLUL SDGD VXDWX SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO GDODP EHQWXN U D W L ¿ N D V L D N V H V L S H Q H U L P D D Q G D Q SHQ\HWXMXDQ´$UWLNDWDSHQJHVDKDDQWHUVHEXW VHEHQDUQ\DPHUXSDNDQDGRSVLGDUL.RQYHQVL :LQD WHQWDQJ3HUMDQMLDQ,QWHUQDVLRQDO 3DVDOD\DWE $SDELOD PHQJDFX SDGD 3DVDO .RQYHQVL :LQD VXDWX SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO EHUODNX EDJL QHJDUD DSDELOD WHODK PHQ\DWDNDQ WHULNDW FRQVHQW WR EH ERXQG GHQJDQ FDUDFDUD \DQJ GLWHQWXNDQ ROHK VXDWX SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO ELVD UDWL¿NDVL SHQHULPDDQ SHQ\HWXMXDQ DNVHVL .RQYHQVL :LQD WLGDN PHQJDWXU EDJDLPDQD SURVHGXU KXNXP LQWHUQDO VXDWX Q H J D U D P H Q J D N X L V X D W X S H U M D Q M L D Q LQWHUQDVLRQDO3DVDO88'15,7DKXQ MR 3DVDO GDUL 8QGDQJ8QGDQJ 1RPRU 7DKXQ PHUXSDNDQ SURVHGXU KXNXP LQWHUQDO ,QGRQHVLD SROLWLN KXNXP \DQJ PHQJDWXU EDJDLPDQD ,QGRQHVLD WHULNDW DWDV SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO -LND GLWDIVLUNDQ VHFDUDVLVWHPDWLVSHQJHVDKDQGDODP3DVDO D\DW 8QGDQJ8QGDQJ 1RPRU WDKXQ P H U X S D N D Q W X U X Q D Q G D U L N D W D ³SHUVHWXMXDQ'35´GDOP3DVDO88'15, 7DKXQ 'HQJDQ GHPLNLDQ SHQJHVDKDQ GDODP3DVDOD\DWGDUL8QGDQJ8QGDQJ 1RPRU 7DKXQ KDUXV GLODNXNDQ VHEHOXP DGDQ\D SHQJHVDKDQ HNVWHUQDO \DQJ WHUGDSDWGDODP3DVDOD\DW
3DVDO88'15,7DKXQMR3DVDO GDUL 8QGDQJ8QGDQJ 1RPRU 7DKXQ LQL PDVLK EHOXP WHJDV PHQMHODVNDQ SROLWLN KXNXP SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO ,QGRQHVLD $SDNDK ,QGRQHVLD PHQJDQXW SDKDPPRQLVPHDWDXGXDOLVPH
F 3ROLWLN+XNXP3HUMDQMLDQ,QWHUQDVLRQDO ,QGRQHVLD 'DODP 8QGDQJ8QGDQJ 1 R P R U 7D K X Q W H Q W D Q J 3HPEHQWXNDQ 3HUDWXUDQ 3HUXQGDQJ 8QGDQJDQ
3HUDWXUDQ \DQJ PHQJDWXU WHQWDQJ KLHUDUNKL SHUXQGDQJXQGDQJDQ GL ,QGRQHVLD VXGDK PHQJDODPL EHEHUDSD NDOL SHUXEDKDQ 1DPXQ GHPLNLDQ WLGDN VDWXSXQ \DQJ PHQHPSDWNDQ SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO VHEDJDL SHUDWXUDQ \DQJ PHQJLNDW ,QGRQHVLD GDODP KLHUDUNKL SHUDWXUDQ SHUXQGDQJ XQGDQJDQ 'HPLNLDQ KDOQ\D GDUL XQGDQJ XQGDQJ WHUEDUX \DLWX 8QGDQJ8QGDQJ 1RPRU7DKXQ 3HQJDUXK3ROLWLN+XNXP3HUMDQMLDQ ,QWHUQDVLRQDO7HUKDGDS.HSHQWLQJDQ 1DVLRQDO,QGRQHVLD
D 3HQJDUXK 3ROLWLN +XNXP 3HUMDQMLDQ ,QWHUQDVLRQDO 7HUKDGDS .HSHQWLQJDQ 1DVLRQDO,QGRQHVLDGL(UD*OREDOLVDVL
.HWLGDNSDVWLDQ SRVLVL GDQ SHQHUDSDQ SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO \DQJ GLLNXWL ROHK ,QGRQHVLD GDSDW PHQJDQFDP SHODNVDQDDQ NHSHQWLQJDQ QDVLRQDO ,QGRQHVLD GDODP KXEXQJDQ LQWHUQDVLRQDO 3DGD 3XWXVDQ 0. DWDV SHUPRKRQDQMXGLFLDO UHYLHZ GDUL 8QGDQJ8QGDQJ1RPRU7DKXQ0. PHQJHOXDUNDQGDOLOVHEDJDLEHULNXW
³VHNDOLSXQ ,QGRQHVLD WHODK WHULNDW GDODP VXDWX SHUMDQMLDQ LQHWHUQDVLRQDO QDPXQ VHEDJDL VHEXDK QHJDUD \DQJ EHUGDXODW 1HJDUD ,QGRQHVLD WHWDS PHPSXQ\DL KDN VHFDUDPDQGLULXQLODWHUDOXQWXNPHQHULN GLULGDULSHUMDQMLDQLWX´ 6HODQMXWQ\D0.PHQ\DWDNDQ EDKZD KDO LQL GLPXQJNLQNDQ GHQJDQ NHWHQWXDQ 3DVDO KXUXI K 8QGDQJ 8QGDQJ 1RPRU 7DKXQ WHQWDQJ 3 H U M D Q M L D Q , Q W H U Q D V L R Q D O \ D Q J PHQ\DWDNDQ ³3HUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO EHUDNKLU DSDELOD K7HUGDSDW KDOKDO \DQJPHUXJLNDQNHSHQWLQJDQQDVLRQDO´ ,QGRQHVLD WLGDN PXQJNLQ PHPEDWDONDQ VHSLKDNSHUMDQMLDQSHUEDWDVDQGHQJDQQHJDUD WHWDQJJDGHQJDQGDOLKNHSHQWLQJDQQDVLRQDO NDUHQDLQLGLODUDQJROHK.RQYHQVL:LQD WHQWDQJ3HUMDQMLDQ,QWHUQDVLRQDO6HEDOLNQ\D ,QGRQHVLDWLGDNPHQJKDUDSNDQQHJDUDQHJDUD WHWDQJJDPHPEDWDONDQSHUMDQMLDQSHUEDWDVDQ \DQJ WHODK DGD VHODPD LQL NDUHQD DNDQ EHUSRWHQVL NRQÀLN DQWDU QHJDUD 0HQXUXW 3DVDOD\DW.RQYHQVL:LQDWHQWDQJ 3HUMDQMLDQ ,QWHUQDVLRQDO ³SHUXEDKDQ IXQGDPHQWDO´ SXQ WLGDN GDSDW GLMDGLNDQ D O D V D Q X Q W X N P H Q J D N K L U L S H U M D Q M L D Q SHUEDWDVDQ E . H N X D W D Q 0 H Q J L N D W 3 H U M D Q M L D Q ,QWHUQDVLRQDO \DQJ 'LLNXWL GDQ DWDX 'LWDQGDWDQJDQLROHK,QGRQHVLD 3XWXVDQ0DKNDPDK.RQVWLWXVL1RPRU 388,; PHQJHQDL 3HQJXMLDQ 8QGDQJ 8QGDQJ 1RPRU 7DKXQ W H Q W D Q J 3 H Q J H V D K D Q 3 L D J D P $ 6 ( $ 1 PHQ\DWDNDQEDKZD 6HNDOLSXQ,QGRQHVLDWHODKWHULNDWGDODPVXDWX SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO QDPXQ VHEDJDL VHEXDK QHJDUD \DQJ EHUGDXODW 1HJDUD ,QGRQHVLD WHWDS PHPSXQ\DL KDN VHFDUD PDQGLUL XQLODWHUDO XQWXN PHQDULN GLUL GDUL SHUMDQMLDQLWX6HODQMXWQ\D0.PHQJDWDNDQ EDKZD KDO LQL GLPXQJNLQNDQ GHQJDQ NHWHQWXDQ3DVDOKXUXIK8QGDQJ8QGDQJ 1RPRU 7DKXQ WHQWDQJ 3HUMDQMLDQ ,QWHUQDVLRQDO \DQJ PHQ\DWDNDQ ³3HUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDOEHUDNKLUDSDELODKWHUGDSDW KDOKDO \DQJ PHUXJLNDQ NHSHQWLQJDQ QDVLRQDO´ .RQYHQVL:LQDWHQWDQJ3HUMDQMLDQ ,QWHUQDVLRQDO WHODK PHQJDWXU VHFDUD NHWDW EDJDLPDQD VXDWX 1HJDUD GDSDW PHQDULN GLUL GDULVXDWXSHUMDQMLDQGDQWLGDNODJLPHPEXND UXDQJEDJLWLQGDNDQXQLODWHUDOSHQDULNDQGLUL VHSDQMDQJ WLQGDNDQ LWX GLVHWXMXL ROHK SDUD SLKDNSHUMDQMLDQ.RQYHQVLLQLMXJDPHODUDQJ 1HJDUD PHQJLQJNDUL SHUMDQMLDQ GHQJDQ PHQJJXQDNDQ WDPHQJ KXNXP QDVLRQDOQ\D 3DVDO .RQYHQVL :LQD 3ULQVLS VHSHUWL\DQJGLPDNVXG0.LQLMHODVWLGDNELVD ODJLGLWHUDSNDQ F .RQVHS 3ROLWLN +XNXP 3HUMDQMLDQ , Q W H U Q D V L R Q D O ' D O D P 5 D Q J N D 0 H Z X M X G N D Q 7H U W L E + X N X P G L ,QGRQHVLD.HGHSDQ
3UDNWHN OHJLVODVL ,QGRQHVLD GDODP SHQHUDSDQQRUPDQRUPDKXNXPLQWHUQDVLRQDO EDLN PHODOXL XQGDQJXQGDQJ PDXSXQ NHSXWXVDQ SUHVLGHQ PHPSHUOLKDWNDQ EDKZD ,QGRQHVLD PHQJDQXW GRNWULQ WUDQVIRUPDVL \DQJ GL\DNLQL VHEDJDL EHQWXN NRQNUHW GDUL DMDUDQ PDG]KDE GXDOLVPH 6HPHQWDUD LWX .HSXWXVDQ 0DKNDPDK .RQVWLWXVL 0. GDODPMXGLFLDO UHYLHZ 8QGDQJ8QGDQJ 1 R P R U 7 D K X Q W H Q W D Q J 3HPEHUDQWDVDQ 7LQGDN 3LGDQD 7HUURULVPH 0. PHUXMXN ODQJVXQJ SDGD EHUEDJDL LQVWUXPHQ KXNXP LQWHUQDVLRQDO VHSHUWL
8QLYHUVDO 'HFODUDWLRQ RI +XPDQ 5LJKW ,QWHUQDWLRQDO&RYHQDQWRQ&LYLODQG 3ROLWLFDO5LJKW,&&355RPH6WDWXHRI WKH,QWHUQDWLRQDO&ULPLQDO&RXUW,&& GDQ VHEDJDLQ\D \DQJ PHQXQMXNNDQ EDKZD ,QGRQHVLD MXJD PHQ\HUDS DQDVLUQDVLU GDUL PDG]KDEPRQLVPH3UDNWLN,QGRQHVLDWHUNDLW UHODVL KXNXP QDVLRQDO GHQJDQ KXNXP L Q W H U Q D V L R Q D O P H Q F H U P L Q N D Q D G D Q \ D SHQHULPDDQ EDLN WHUKDGDS DMDUDQ PDG]KDE PRQLVPH PDXSXQ GXDOLVPH 3DGD VDDW \DQJ VDPD MXJD ELVD GLNDWDNDQ EDKZD ,QGRQHVLD WHQJDK PHPSUDNWHNNDQ SHQGHNDWDQ \DQJ OHELKSUDJPDWLV
$SDELOD ,QGRQHVLD DNDQ PHQHUDSNDQ SHPEHUODNXDQ KXNXP LQWHUQDVLRQDO VHFDUD
,ELGKOP
SUDJPDWLVPDNDGDODPSUDNWHNQ\D,QGRQHVLD DNDQ PHPEXDW WLJDJUDGH SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO\DLWX
3HUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO \DQJ DNDQ G D S D W O D Q J V X Q J E H U O D N X W D Q S D P H Q V \ D U D W N D Q D G D Q \ D S U R V H V UDWL¿NDVLDNVHVL 7HUKDGDS SHUMDQMLDQ GDODP NDWHJRUL LQL PDND SLOLKDQ ,QGRQHVLD DGDODK PHQHUDSNDQ WHRUL ,QNRUSRUDVL DXWRPDWLF VWDQGLQJ LQFRUSRUDWLRQ
3 H U M D Q M L D Q \ D Q J P H P H U O X N D Q WUDQVIRUPDVL GDODP KXNXP QDVLRQDO OHJLVODWLYH DG KRF LQFRUSRUDWLRQ GDQ PHPHUOXNDQ SHUVHWXMXDQ 'HZDQ 3HUZDNLODQ 5DN\DW GDODPSURVHV W U D Q V I R U P D V L Q \ D : X M X G WUDQVIRUPDVLQ\D DGDODK 8QGDQJ 8QGDQJ5DWL¿NDVL 3 H U M D Q M L D Q L Q W H U Q D V L R Q D O \ D Q J PHPHUOXNDQWUDQVIRUPDVLGDODPKXNXP Q D V L R Q D O O H J L V O D W L Y H D G K R F L Q F R U S R U D W L R Q Q D P X Q W L G D N PHPEXWXKNDQ SHUVHWXMXDQ 'HZDQ 3HUZDNLODQ 5DN\DW GDODP SURVHV W U D Q V I R U P D V L Q \ D : X M X G WUDQVIRUPDVLQ\D DGDODK 3HUDWXUDQ 3UHVLGHQ
6HWHODK KXNXP LQWHUQDVLRQDO GLWHULPD VHEDJDL EDJLDQ GDUL KXNXP QDVLRQDO SHUWDQ\DDQ VHODQMXWQ\D DGDODK PHQ\DQJNXW SRVLVL DWDX KLHUDUNKL KXNXP LQWHUQDVLRQDO GDODP WHUWLE KXNXP QDVLRQDO 6HFDUD JDULV EHVDUDGDGXDSUDNWLNQHJDUDQHJDUDEHUNDLWDQ GHQJDQ KDO LQL3HUWDPD QHJDUD \DQJ PHQHPSDWNDQNHWHQWXDQKXNXPLQWHUQDVLRQDO GDODP SRVLVL \DQJ VDPD GHQJDQ SHUXQGDQJ XQGDQJDQQDVLRQDOODLQQ\DWKHVDPHIRRWLQJ DV QDWLRQDO OHJLVODWLRQ RI GRPHVWLF RULJLQ .RQVHNXHQVLQ\D SHUXQGDQJXQGDQJDQ QDVLRQDOGDSDWPHQJDPDQGHPHQDWDXEDKNDQ PHPEDWDONDQNHWHQWXDQKXNXPLQWHUQDVLRQDO WHUVHEXW.HGXD QHJDUD \DQJ FHQGHUXQJ PHQHPSDWNDQNHWHQWXDQKXNXPLQWHUQDVLRQDO OHELK WLQJJL GDUL SHUXQGDQJXQGDQJDQ QDVLRQDO
0HUHSRVLVL NRQVHS SROLWLN KXNXP SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO GDODP UDQJND PHZXMXGNDQ WHUWLE KXNXP GL ,QGRQHVLD NH GHSDQ PDND GLODNXNDQ GHQJDQ PHODNXNDQ SHPEDKDUXDQKXNXPVHEDJDLEHULNXW $PDQGHPHQ3DVDO88'15,7DKXQ 3 H Q J D W X U D Q W H Q W D Q J S H U M D Q M L D Q L Q W H U Q D V L R Q D O \ D Q J E H J L W X V L Q J N D W PHQJDNLEDWNDQNHWLGDNSDVWLDQKXNXP3DVDO 88' 15, 7DKXQ EHUDGD GL EDZDK EDE PHQJHQDL .HNXDVDDQ 3HPHULQWDK 1HJDUD ROHK NDUHQD LWX 3DVDO 88' 15, 7D K X Q G D O D P K D O S H U M D Q M L D Q LQWHUQDVLRQDO KDQ\D PHQJDWXU PHQJHQDL NHZHQDQJDQ SUHVLGHQ XQWXN PHPEXDW SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO VDMD 0HNDQLVPH SHPEXDWDQ SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO GDQ NHGXGXNDQ SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO GDODP VLVWHP KXNXP QDVLRQDO ,QGRQHVLD EHOXP GLDWXUGDODP3DVDO88'15,7DKXQ
3HUXEDKDQ 3DVDO 88' 15, 7DKXQ GDUL PDVD NH PDVD VHODPD LQL WLGDN PHPEDKDVSHQJDWXUDQPHQJHQDLPHNDQLVPH SHPEXDWDQ SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO PDXSXQ NHGXGXNDQSHUMDQMLDQLQWHUQDVLRQDO3DVDO 88' 15, 7DKXQ VHPSDW PHQJDODPL SHUXEDKDQ SDGD DPDQGHPHQ NH GL 6LGDQJ 7DKXQDQ035\DLWXPHQJDODPLSHQDPEDKDQ D\DWGDQD\DW,QGRQHVLDPHPEHULNDQ SRUVL SHQJDWXUDQ PHQJHQDL SHUMDQMLDQ L Q W H U Q D V L R Q D O V D Q J D W V H G L N L W G D O D P NRQVWLWXVLQ\D DSDELOD GLEDQGLQJNDQ GHQJDQ .RQVWLWXVL PLOLN %HODQGD $PHULND 6HULNDW GDQ$IULND6HODWDQ
3HUPDVDODKDQ \DQJ VHEHQDUQ\D WHUMDGL DGDODK WHUOHWDN SDGD NHWHQWXDQ NRQVWLWXVL ,QGRQHVLDWHUNDLWGHQJDQUHODVLDQWDUDKXNXP QDVLRQDO GDQ KXNXP LQWHUQDVLRQDO 7HUNDLW VLNDSGDQSHUVHSVL,QGRQHVLDWHUKDGDSKXNXP LQWHUQDVLRQDO ,QGRQHVLD SHUOX PHUXPXVNDQ NHPEDOLGRNWULQNRQVWLWXVLRQDOQ\DPHQJHQDL KXNXPLQWHUQDVLRQDO'DODPKDOLQL,QGRQHVLD SHUOXPHPSHUWLPEDQJNDQVHFDUDFHUPDWGXD NHFHQGHUXQJDQ SUDNWLNSUDNWLN QHJDUD \DQJ PHPSRVLVLNDQ UHODVL DQWDUD KXNXP QDVLRQDO GDQ KXNXP LQWHUQDVLRQDO 3HQGHNDWDQ \DQJ EHUVLIDW³VWDWLV´QDWLRQDOLVWDSSURDFK\DQJ WLGDN PHQHPSDWNDQ QRUPDQRUPD KXNXP LQWHUQDVLRQDO OHELK WLQJJL GDUL NHSHQWLQJDQ QDVLRQDO PDVLQJPDVLQJ 'HQJDQ SHUNDWDDQ ODLQ NHSHQWLQJDQ QDVLRQDO DGDODK NULWHULD
$PLQRWRGDQ$JXVWLQD0HUGHNDZDWL³3URVSHN3HQHPSDWDQ3HUMDQMLDQ,QWHUQDVLRQDO\DQJ0HQJLNDW,QGRQHVLD 'DODP+LHUDUNKL3HUDWXUDQ3HUXQGDQJXQGDQJDQ,QGRQHVLD´0LPEDU+XNXP9RO1R)HEUXDULKOP *DUU\*XPHODU3UDWDPD2SFLW
SHQHQWXDSDNDKVXDWXNHWHQWXDQLQWHUQDVLRQDO DNDQ GLWHULPD DWDX WLGDN 6HEDOLNQ\D DGDODK SHQGHNDWDQ \DQJ FHQGHUXQJ PHQHPSDWNDQ KXNXPLQWHUQDVLRQDOOHELKWLQJJLGDULKXNXP QDVLRQDO LQWHUQDWLRQDO RXWORRN ,QGRQHVLD VHEDLNQ\D PHQJJXQDNDQ SHQGHNDWDQ \DQJ OHELKSUDNPDWLV\DLWXSHQGHNDWDQ\DQJOHELK ÀHNVLEHOVHVXDLGHQJDQNDVXVGDQVLWXDVL\DQJ GLKDGDSL 3HUWLPEDQJDQ XWDPDQ\D DGDODK EDJDLPDQD FDUDQ\D DJDU NHWHQWXDQ KXNXP LQWHUQDVLRQDOGDSDWGLODNVDQDNDQ 5HYLVL 8QGDQJ8QGDQJ 1RPRU 7D K X Q W H Q W D Q J 3 H U M D Q M L D Q ,QGRQHVLD 3DVDO 8QGDQJ8QGDQJ 1RPRU 7DKXQ7HQWDQJ3HUMDQMLDQ,QWHUQDVLRQDO MXJDGDSDWGLNDWDNDQWLGDNVHFDUDWXQWDVGDQ MHODV PHPEDKDV VXEVWDQVL SURVHGXU LQWHUQDO UDWL¿NDVL SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO +DO WHUVHEXWGLWXQMXNDQGHQJDQDGDQ\DEHEHUDSD SHQDIVLUDQ3HQDIVLUDQSHUWDPDPHQJDQJJDS XQGDQJXQGDQJDWDXNHSXWXVDQSUHVLGHQVDDW LQL SHUDWXUDQ SUHVLGHQ \DQJ PHQJHVDKNDQ V X D W X S H U M D Q M L D Q L Q W H U Q D V L R Q D O PHQWUDQVIRUPDVLNDQSHUMDQMLDQLQWHUQDVLRQDO WHUVHEXWPHQMDGLKXNXPQDVLRQDO3HQDIVLUDQ NHGXD PHPDQGDQJ XQGDQJXQGDQJ DWDX SHUDWXUDQ SUHVLGHQ PHUXSDNDQ SHUVHWXMXDQ '35 DWDX 3UHVLGHQ \DQJ PHQJLQNRUSRUDVL SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO NH GDODP KXNXP QDVLRQDO3HUMDQMLDQ,QWHUQDVLRQDOEHUODNXGL ,QGRQHVLDSDGDEHQWXNQ\D\DQJDVOLVHEDJDL QRUPDKXNXPLQWHUQDVLRQDO3HQDIVLUDQ\DQJ WHUDNKLU DGDODK PHPDQGDQJ XQGDQJXQGDQJ DWDX SHQHWDSDQ SUHVLGHQ VHEDJDL EHQWXN SHUVHWXMXDQ '35 DWDX 3UHVLGHQ XQWXN P H Q J L N D W N D Q G L U L S D G D S H U M D Q M L D Q LQWHUQDVLRQDO GDODP WDWDQDQ LQWHUQDVLRQDO 'HQJDQ GHPLNLDQ ,QGRQHVLD PHPEXWXKNDQ SURGXN OHJLVODVL ODLQ WHUVHQGLUL XQWXN PHQJRQYHUVL PDWHUL \DQJ GLDWXU SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDONHGDODPKXNXPQDVLRQDO
3HQJHVDKDQ\DQJGLSDKDPLGDODPLOPX SHUXQGDQJXQGDQJDQVDQJDWEHUEHGDGHQJDQ SURVHGXU HNVWHUQDO UDWL¿NDVL 3HQJHVDKDQ ' 3 5 G D O D P E H Q W X N 8 Q G D Q J 8 Q G D Q J 3HQJHVDKDQ 3HUMDQMLDQ ,QWHUQDVLRQDO EXNDQ PHUXSDNDQ SHQJLNDWDQ GLUL SDGD SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO\DQJGLPDNVXGGDODP$UWLFOH E 9LHQQD &RQYHQWLRQ RQ 7KH /DZ RI 7UHDWLHV $GDQ\D EHUDJDP SHQDIVLUDQ WHUVHEXW WHUXWDPD SHQDIVLUDQ NHWLJD EDKZD
8QGDQJ8QGDQJ1R7DKXQWHQWDQJ 3HUMDQMLDQ ,QWHUQDVLRQDO EHOXP PHPLVDKNDQ VHFDUD WHJDV SURVHGXU LQWHUQDO GHQJDQ SURVHGXU H[WHUQDO UDWL¿NDVL SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO GL ,QGRQHVLD .H GHSDQ UHYLVL WHUKDGDS 883, KDUXV PHQHJDVNDQ WHQWDQJ SURVHGXU LQWHUQDO GDQ PHPLVDKNDQQ\D GHQJDQSURVHGXUH[WHUQDOUDWL¿NDVLSHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDOGL,QGRQHVLD 5HYLVL 8QGDQJ8QGDQJ 1RPRU 7DKXQ WHQWDQJ 3HPEHQWXNDQ 3HUDWXUDQ3HUXQGDQJ8QGDQJDQ 5HYLVL 8QGDQJ8QGDQJ 1RPRU 7DKXQWHQWDQJ3HPEHQWXNDQ3HUDWXUDQ 3HUXQGDQJXQGDQJDQ NH GHSDQ GLKDUDSNDQ PHQHPSDWNDQ SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO \DQJ WHODKPHQJLNDW,QGRQHVLDNHGDODPKLHUDUNKL SHUDWXUDQSHUXQGDQJXQGDQJDQ1DVLRQDO & 6LPSXODQ . H W L G D N M H O D V D Q S R O L W L N K X N X P SHUMDQMLDQ LQWHUQDVLRQDO ,QGRQHVLD DNDQ PHPEHULNDQSHQJDUXKWHUKDGDSNHSHQWLQJDQ QDVLRQDO,QGRQHVLDGLHUDJOREDOLVDVL\DLWXD WHUKDPEDWQ\DSHODNVDQDDQSROLWLNOXDUQHJHUL ,QGRQHVLD E NHWLGDNSDVWLDQ SRVLVL GDQ SHQHUDSDQSHUMDQMLDQLQWHUQDVLRQDO\DQJWHODK GLLNXWL ,QGRQHVLD GDODP VLVWHP KXNXP ,QGRQHVLD WHUDQFDPQ\D SHODNVDQDDQ NHSHQWLQJDQ QDVLRQDO ,QGRQHVLD GDODP KXEXQJDQ LQWHUQDVLRQDO 0HUHSRVLVL NRQVHS SROLWLNKXNXPSHUMDQMLDQLQWHUQDVLRQDOGDODP UDQJND PHZXMXGNDQ WHUWLE KXNXP GL ,QGRQHVLDNHGHSDQSHUOXGLODNXNDQEHEHUDSD KDOEHULNXWLQLDPDQGHPHQ3DVDO88' 15,7DKXQ UHYLVL 8QGDQJ8QGDQJ 1RPRU 7DKXQ WHQWDQJ 3HUMDQMLDQ ,QGRQHVLDUHYLVL8QGDQJ8QGDQJ1RPRU 7DKXQ WHQWDQJ 3HPEHQWXNDQ 3HUDWXUDQ3HUXQGDQJXQGDQJDQ$SDELODDUDK SROLWLNKXNXPGDODPUHYLVL8QGDQJ8QGDQJ 1R 7DKXQ WHQWDQJ 3HUMDQMLDQ ,QWHUQDVLRQDOGDQ8QGDQJ8QGDQJ1RPRU 7DKXQWHQWDQJ3HPEHQWXNDQ3HUDWXUDQ 3HUXQGDQJXQGDQJDQGLODNXNDQGHQJDQEDLN PDND NHWHQWXDQ GDODP 3DVDO 88' 15, 7DKXQWLGDNSHUOXPHQJDODPLSHUXEDKDQ NDUHQD GDUL DZDO NRQVWLWXVL WLGDN SHUQDK PHQJKDUXVNDQVXDWXSHUMDQMLDQLQWHUQDVLRQDO \DQJ VXGDK GLUDWL¿NDVLGLDNVHVL ROHK 3HPHULQWDK,QGRQHVLDKDUXVGLZDGDKLGDODP EDMXXQGDQJXQGDQJDWDXSHUDWXUDQSUHVLGHQ
'DIWDU3XVWDND
$JXVPDQ 'DPRV 'XPDOL´6WDWXV +XNXP 3HUMDQMLDQ,QWHUQDVLRQDO'DODP+XNXP 1DVLRQDO5,'DUL3HUVSHNWLI3UDNWLN'L ,QGRQHVLD´ ,QGRQHVLD -XUQDO RI ,QWHUQDWLRQDO /DZ 9RO 1R $SULO $PLQRWR GDQ $JXVWLQD 0HUGHNDZDWL ´3URVSHN 3HQHPSDWDQ 3HUMDQMLDQ ,QWHUQDVLRQDO\DQJ0HQJLNDW,QGRQHVLD 'DODP+LHUDUNKL3HUDWXUDQ3HUXQGDQJ XQGDQJDQ ,QGRQHVL´0LPEDU +XNXP 9RO1R)HEUXDUL 'HZDQWR :LVQX $\R ³6WDWXV +XNXP ,QWHUQDVLRQDO'DODP6LVWHP+XNXP'L ,QGRQHVLD´ 0LPEDU +XNXP 9RO 1R-XQL +DULMDQWL6XVL'ZLHG1HJDUD+XNXP <DQJ %HUNHDGLODQ %DQGXQJ 36.1 +71)+813$'
,GULV HG 3HUDQ +XNXP 'DODP 3HPEDQJXQDQD,QGRQHVLD.HQ\DWDDQ +DUDSDQ GDQ 7DQWDQJDQ %DQGXQJ 5HPDMD5RVGDNDU\D
3UDWDPD *DUU\ *XPHODU ³6WDWXV 3HUMDQMLDQ ,QWHUQDVLRQDO GDODP 6LVWHP +XNXP ,QGRQHVLD %HUGDVDUNDQ 3ROLWLN /XDU 1HJHULGDQ3DVDO88'15,7$+81 ´ WHUVHGLD GL ZHEVLWH KWWS SXVWDNDXQSDGDFLGZSFRQWHQWXSO R D G V 6 W D W X V 3 H U M D Q M L D Q ,QWHUQDVLRQDOGDODP6LVWHP+XNXP ,QGRQHVLDSGI .RQYHQVL :LQD WHQWDQJ 3HUMDQMLDQ ,QWHUQDVLRQDO
8QGDQJ8QGDQJ 'DVDU 1HJDUD 5HSXEOLN ,QGRQHVLD7DKXQ 8QGDQJ8QGDQJ 1RPRU 7DKXQ WHQWDQJ3HUMDQMLDQ,QWHUQDVLRQDO 8QGDQJ8QGDQJ 1RPRU 7DKXQ WHQWDQJ 3HQJHVDKDQ&KDUWHU RI WKH $VVRFLDWLRQRI6RXWKHDVW$VLDQ1DWLRQV 8QGDQJ8QGDQJ 1RPRU 7DKXQ WHQWDQJ 3HPEHQWXNDQ 3HUDWXUDQ 3HUXQGDQJXQGDQJDQ
