Anisa Chairunisa, 2015
Ajen sosial dina kasenian surak ibra di kacamatan Wanaraja kabupaten Garut pikeun bahan pangajaran ngaregepkeun di SMP kelas VIII
Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
BAB V
KACINDEKAN JEUNG RÉKOMÉNDASI
5.1 Kacindekan
Ieu skripsi judulna “Ajén Sosial dina Kasenian Surak Ibra di Kacamatan Wanaraja Kabupatén Garut pikeun Bahan Pangajaran Ngaregepkeun di SMP kelas
VIII”. Ieu panalungtikan nyoko kana ajén sosial nu dianalisis tina unsur nu
ngawangun Kasenian Surak Ibra. Dina ieu panalungtikan, digunakeun métode
deskriptif kalayan téhnik studi pustaka, obsérvasi, wawancara, jeung dokuméntasi.
Dina prosés panalungtikan kapanggih sababaha jal, nyaéta gambaran umum tempat
panalungtikan, gelarna Kasenian Surak Ibra, prak-prakan Kasenian Surak Ibra, nilai
sosial nu nyangkaruk dina Kasenian Surak Ibra, sarta matalikeun ajén sosial anu
nyangkaruk dina Kasenian Surak Ibra pikeun pangajaran ngaregepkeun di SMP kelas
VIII.
Gambaran umum tempat panalungtikan Kasenian Surak Ibra nyaéta aya di
Kampung Sindangsari Désa Cinunuk Kecamatan Wanaraja Kabupatén Garut. Gelarna
Kasenian Surak Ibra nyaéta dina taun 1910 ku Radén Wangsa Muhammad nu
tujuanna pikeun protés sosial ka pamaréntah dina jaman harita. Kasenian Surak Ibra
mekar sacara turun temurun, ti mimiti Radén Wangsa Muhammad, Éson, Ibra, Amoh
Junaédi nepi ka Syahridin. Maranéhna salaku inohong nu mekarkeun Kasenian Surak
Ibra ti generasi ka generasi.
Dina magelarkeun Kasenian Surak Ibra nyaéta dimimitian ku tahap tatahar.
Saacan magelarkeun Kasenian Surak Ibra, pamaén Ziarah heula ka makam Eyang
Papak di makam Cinunuk. Tujuanna sangkan dibéré kalancaran dina waktu minton.
Salian ti éta, dina tahap tatahar pamaén nataharkeun waditra nu rék dibawa dina
waktu minton. Saméméh maén, sakabéh pamaén latihan minimal sabulan saacan
82
Anisa Chairunisa, 2015
Ajen sosial dina kasenian surak ibra di kacamatan Wanaraja kabupaten Garut pikeun bahan pangajaran ngaregepkeun di SMP kelas VIII
Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
papakéan silat, iket, beubeur, bodor, surak, obor, angklung, dog-dog, keprak, goong,
tarompét, kendang penca, umbul-umbul, jeung kohkol.
Tahap nu kadua nyaéta tahap magelarkeun Kasenian Surak Ibra. Dina ieu tahap
kabagi jadi genep bagian, nyaéta: padungdung, buncis, dungblang, senam, nyieun
buleudan, jeung surak. Dina bagian surak, gerakanna dibagi jadi tilu, nyaéta émprak,
timbangan, jeung jurus. Nu pamungkas nyaéta tahap panutup. Dina ieu tahap sakabéh
pamaén balik deui ka posisi helaran saperti posisi bubuka.
Dumasar hasil analisis, dina unggal unsur nu ngawangun Kasenian Surak Ibra
beunghar ajén-inajén. Unsur nu ngawangun Surak Ibra dipasing-pasing dumasar ajén
sosial nu aya dijerona. Ajén sosial nu panglobana dina unsur nu ngawangun Surak
Ibra nyaéta ajén sosial silih lengkepan. Sedengkeun, nu pangsaeutikna nyaéta ajén
sosial silaturahmi. Prosés nganalisis ajén sosial dipatalikeun jeung ma’na semiotik nu
geus dipedar saméméhna. Hasil lengkepna, tina sakabéh unsur nu ngawangun
Kasenian Surak Ibra, aya 44% kaasup kana ajén kakulawargaan, 24% kaasup kana
ajén silaturahmi, 52% kaasup kana ajén silih ajénan, 36% kaasup kana ajén silih
tulungan, 48% kaasup kana ajén silih asah, 44% kaasup kana ajén silih asih, 44%
kaasup kana ajén silih asuh, 28% kaasup kana ajén gotong royong, 72% kaasup kana
ajén kakompakan, 52% kaasup kana ajén étika, 44% kaasup kana ajén silih
butuhkeun, 48% kaasup kana ajén silih geuingkeun, sarta 96% kaasup kana ajén silih
lengkepan.
Tina analisis ajén sosial, pedaran Kasenian Surak Ibra dijadikeun bahan
pangajaran di sakola. Ajén sosial luyu diterapkeun di SMP sabab murid SMP keur
meujeuhna sosialisasi jeung baturna nu séjén. Bahasan kasenian aya dina SKKD
Kurikulum Tingkat Satuan Pendidikan 2006 nu aya di SMP kelas VIII. Ku kituna,
ajén sosial dina Kasenian Surak Ibra dijadikeun téks pikeun bahan ajar ngaregepkeun.
83
Anisa Chairunisa, 2015
Ajen sosial dina kasenian surak ibra di kacamatan Wanaraja kabupaten Garut pikeun bahan pangajaran ngaregepkeun di SMP kelas VIII
Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
Sawatara saran atawa rékoméndasi disusun pikeun pihak-pihak nu patali jeung
ieu panalungtikan saperti panalungtik, pamaréntah, seniman Kasenian Surak Ibra,
jeung masarakat.
Pikeun mahasiswa nu rék nalungtik Kasenian Surak Ibra dipiharep bisa leuwih
lengkep dina ngadokuméntasikeun pagelaran Surak Ibrana sorangan. Narasumber nu
diwawancarana gé dipiharep leuwih loba. Mahasiswa nu rék nalungtik Kasenian
Surak Ibra dipiharep bisa leuwih euyeub deui sabab dina ieu Kasenian masih
beunghar ku ajén-inajén nu séjénna. Dokuméntasi jeung arsip-arsip ngeunaan
kabudayaan daérah dipiharep bisa disusun sacara rapih jeung lengkep. Sabab
informasi nu mimiti ditéang ku panalungtik nyaéta data ti Dinas Kebudayaan jeung
Pariwisata heula. Salian ti éta, pamaréntah kudu merhatikeun kasejahteraan
seniman-seniman nu ngariksa kabudayaan daérahna. Hadéna mah nyieun Perda nu ngatur
ngeunaan kasejahteraan seniman.
Pikeun seniman Kasenian Surak Ibra, informasi Kasenian Surak Ibra hadéna
dihijikeun dina hiji tempat. Misalna ngabangun sekreteriat pikeun sumber informasi,
tempat nyimpen waditra jeung kostum, sarta tempat koordinasi antar pamaénna
sorangan. Jadi, Kasenian Surak Ibra leuwih kaorganisasi dina hiji tempat. Seniman
Kasenian Surak Ibra ogé alusna ngayakeun latihan rutin di Kampung Sindangsarina
sorangan sangkan lamun aya nu ngondang maén teu ngadadak néangan pamaén jeung
latihan heula. Ku kituna, kudu aya latihan rutin jeung muguhkeun anggota.
Pikeun guru, ieu hasil panalungtikan bisa dipaké pikeun ngadeudeulan matéri
pangajaran ngeunaan bahasan budaya nu luyu jeung bahan ajar nu disadiakeun dina
bab IV.
Pikeun masarakat umum, masarakat bisa ngaprésiasi jeung wanoh kana
kasenian daérahna sorangan. Salah sahijina ku cara nanggap ieu kasenian dina
84
Anisa Chairunisa, 2015
Ajen sosial dina kasenian surak ibra di kacamatan Wanaraja kabupaten Garut pikeun bahan pangajaran ngaregepkeun di SMP kelas VIII
Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
ka nu séjén. Sacara teu langsung ogé geus ngamumulé ieu kasenian sangkan teu