• Tidak ada hasil yang ditemukan

Mahasiswa Sastra Sunda Ulah Epes Meer, Kumeok Memeh Dipacok!

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2017

Membagikan "Mahasiswa Sastra Sunda Ulah Epes Meer, Kumeok Memeh Dipacok!"

Copied!
3
0
0

Teks penuh

(1)

1 I 1 I l0 lm lJ a ~

ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA

o

S e n i n

o

S e l a s a

o

R a b u K a m i s

o

J u m a t

o

S a b t u

o

M i n g g u

2

(!)

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

O J a n O P e b _ M a r O A p r O M e i O J u n O J u l

0

A g s O S e p O O k t O N o v O D e s

P r o f . D r . C e c e S o b a r n a M .H u m ;

.

,

Mahasiswa Sastra Sunda Ulah Epes Meer,

Kurneok Memeh Dipacok!

K i w a r i l a m p a h j u r u s a n

s a s t r a

S u n d a

U n p a d

g e u s m e h l i m a p u l u h

t a u n .

J u r u s a n

a n u p a n c e g

n g a d e g

d i n a t a u n

1 9 6 2 t e h g e u s m e d a l k e u n

l e u w i h t i

5 0 0

s a r j a n a

( S a s t r a ,

L i n g u i s t i k j e u n g

F i l o l o g i ) ) , a n u k i w a r i p a n c e n

g a w e d i n a

r u p a - r u p a

w i d a n g s a p e r t i

d o s e n ,

P N S , g u r u , w a r t a w a n ,

p a n y a j a k ,

s e n i m a n ,

k a r y a w a n

b a n k ,

p e r w i r a p u l i s i ,

p r e s e n t e r ,

m e n e j e r , j r r d .

~

'w a l i j u r u s a n S a s t r a S u n d a a n u

n g a d e g m a n d i r i k u a l p u k a h n a

r s , O t o n g D j a j a w i s a s t r a ( A l m )

{ e h , k i w a r i k u R e k t o r U n p a d P r o f . D r . I I '.

G a n j a r K u r n i a D E A , d i k o k o j o k e u n d i n a

n g a h o n t a l W o r l d C l a s s U n i v e s i t y

( U n i v e r s i t a s K e l a s J a g a t ) , n g u d a g U G M

a n u g e u s h a s i l j a d i U n i v e r s i t a s K e l a s

D u n y a k u a l a t a n n g a n d e l k e u n j u r u s a n

S a s t r a J a w a . L a m u n n g a j a g o k e u n f a k u l

-t a s a -t a w a j u r u s a n l i a n a a n u a y a d i U n p a d

s a p e r t i K e d o k t e r a n , H u k u m , P o l i t i k ,

E k o n o m i j e u n g n u l i a n a m a h g e u s p a s t i

m o a l m e t u , d a t i n g a l e u n j a u h k u

U n i v e r s i t a s - u n i v e r s i t a s d u n y a a n u g e u s

l e u w i h m a j u . K i w a r i a r a n g l a n g k a a n u

a p a l e u n k a n a p a n i a t a n ( m o t i v a s i ) p a r a

m a h a s i s w a m a h . N a h a n u a r a s u p k a

J u r u s a n S a s t r a S u n d a t e h t a m b a .n g a n g

-g u r s a n g k a n b i s a k u l i a h d i p a g u r u n

l u h u r . n e g e r i a t a w a n g a n u k u r j a d i

c u k a n g l a n t a r a n ( b a t u l u n c a t a n ) p i k e u n

n g u d a g k a s a r j a n a a n , a t a w a m e m a n g

b e n e r - b e n e r k a s a u r k u t a n g g u n g j a w a b

h a y a n g m i l u n g a m u m u l e h i r u p - h u r i p n a

b u d a y a S u n d a ? K u m a h a d e u i h p r o s p e k

k a h a r e u p n a ? G e u r a u r a n g t a n g g a p p a n

-g a l a m a n " P r o f e s o r M u d a " P r o f .D r .C e c e

S o b a r n a , M .H u m , s a l i l a n y u p r i h e l m u d i

J u r u s a n S a s t r a S u n d a U n p a d a n u

d r a m a t i s p i n u h k u p e r j u a n g a n .

S a r e n g s e n a k u r i n g n a m a t k e u n s a k o

-l a d i S M A N 1 0 B a n d u n g , t e u k a i m p l e n g

n e r u s k e u n k u l i a h k a j u r u s a n n a o n ?

K u s a b a b l u l u s a n S M A m a h t e u b o g a

k a p a r i g e l a n s i g a k a l u a r a n S T M , S M E A ,

a t a w a S P G . K u r i n g n a p a k u r a n d i r i r e k

j a d i n a o n a t u h k u r i n g t e h ? T a d i n a m a h

h a y a n g j a d i a h l i p e r t a n i a n , u t a m a n a

k a h u t a n a n . D i n a p r u n g n a - S i p e n m a r u

( S i s t e n P e n e r i m a a n M a h a s i s w a B a r u )

k i w a r i S M P T N ( S a r i n g a n M a s u k

P e r g u r u a n T i n g g i N e g e r i ) k u r i n g m i l i h

I P C . M i l i h j u r u s a n g e r a d a a t i - a t i , k o r n o

d i n a m i l i h n u k a t i l u m a h , b i s i t e u l u l u s .

S a b a b p a m o h a l a n k u l i a h d i s w a s t a m a h ,

Mangle No. 2312

P r o f . D r , C e c eS o b a r n a , M . H u m ( P o t r e t D o k P r i b a d i )

r u m a s a b o g a k o l o t t e u b o g a . B a p a n g a n

s a u k u r p a n g s i u n a n P i n d a d g o l o n g a n

h a n d a p ( l I E ) m a 'l u m n g a n u k u r k a l u

-a r -a n s a k o l a " a m 'b a c h t s s c h o o l " 1 S T

( S a k o l a T e h n i k s a t i n g k a t S M P ) b a r i t e u

j e u n g p o l d i d a m e l n a t e h d a l i m a t a u n

s a r n e r n e h n a b a p a g e u s m e n t a p a n g s i u n .

S a t e r u s n a k a s a b n a t e h j a d i t u k a n g b a n

-g u n a n . A t u p u -g u h w e n u j a d i i n d u n -g t e h

p a k p i k p e k s a t e k a h p o l a h m a n t u a n n g u -r u s a n a k t u j u h ( k u r i n g k a g e n e p , a d i m a h

u m u r d u a t a u n t i l a r d u n y a .L a n c e u k

c i k a l n a a n u g e d e j a s a n a k a k u l a w a r g a

j e u n g m i l u n y a k o l a k e u n k u r i n g , p u p u s

t a u n 2 0 0 9 ) . S o k s a n a j a n b a r i j e u n g

w a l u r a t b i a y a , a r i s a k o l a m a h d i k u d u

-k e u n w a e k u n u k o l o t t e h ." K a j e u n t e u

b o g a n a n a o n o g e , n y a r e k s a g a w e - g a w e

w a e . N u p e n t i n g m a h a n a k s a r a k o l a n e p i

k a l a n j u t a n a t a s w a e m a h ! " K i t u s a u r

p u n b i a n g t e h . K a b e n e r a n p u n b i a n g t e h

'g a d u h k a a h l i a n k a n a n g a p u t .

K u s a b a b s i e u n t e u a s u p k a m a n a

-m a n a , n y a p i l i h a n k a t i l u t e h d a p t a r k a

5

(2)

J u r u s a n S a s t r a S u n d a . K i t u o g e b a r i t e u

j e u n g b a d a m i h e u l a j e u n g k u l a

-w a r g a . N g a d a d a k w e h a r i t a m a h m i l i h

j u r u s a n t e h b a r e n g j e u n g s o b a t - s o b a t

S M P . D i n a w a k t u n a p a n g u m u m a n

S i p e n m a r u , a l h a m d u l i l l a h m u j i s u k u r k a

N u M a h a A g u n g b e r k a h k u r i n g d i t a r i m a

d i J u r u s a n S a s t r a S u n d a U n p a d . S o b a t m a h t e u a r a s u p , k a r u n y a t a h . T a p i h e r a n ,

k u l a w a r g a t e h j i g a a n u t e u p a t i r e u e u s

n g a d e n g e k u r i n g j a d i m a h a s i s w a S a s t r a

S u n d a t e h , m a l a h k u l a n c e u k - l a n c e u k

m a h k a l a h k a s i n a d i g a w e b a t a n k u l i a h d i

S a s t r a S u n d a m a h c e n a h g e . K o m o

b a b a t u r a n j e u n g t a t a n g g a m a h n y a l e

-u n g s e -u r i k e -u n " B a d e j a n t e n d a l a n g c e p ? !

A t a n a p i b a d e j a n t e n W a K e p o h p u r a h

n g a d o n g e n g > ! " D a m e u r e u n t e u k a e r o n g

p i k a h a r e u p e u n a n a . D i n a k a a y a a n b i

-n g u -n g p i l a m p a h e u -n k i t u r a s k u r i n g i n g e t

k a n u j a d i d u l u r D r s . H . R . H i d a y a t

S u r y a l a g a ( A l m ) . K a l a y a n w i j a k s a n a

p i s a n , a n j e u n n a m i w a r a n g k u r i n g

s a n g k a n n g a l e u k e u n a n k u l i a h d i S a s t r a

S u n d a . K u k u r i n g d i g u g u b a r i j e u n g h a t e

m a h t e t e p w e m a r o j e n g j a n e p i k a

s e m e s t e r o p a t m a h . S o k s a n a j a n k i t u k u

k u r i n g t e t e p d i l e u k e u n a n , n u p e n t i n g

m a h t a y a m a t a k u l i a h a n u t i n g g a l e u n ,

P r i n s i p k u r i n g h a r i t a b a s a j a n , n u p e n - .

t i n g m a h s a r j a n a w e h e u l a ,

B a b a t a r u n k u r i n g s a j u r u s a n e n t a r a

-g a n t a u n 1 9 8 4 , k u r a n g - l e u w i h 2 0 u r a n g .

A m p i r k a b e h a n t i m i l i h J u r u s a n S a s t r a

S u n d a t e h l a i n p i l i h a n k a h i j i . M a l a h s o k

a y a n u " m i n d e r w a r d i g " t u r k a m a l i n a a n

n g a k u - n g a k u j u r u s a n l a i n . U t a m a n a

l a m u n d i t a n y a k u a w e w e a n y a r p i n a n g

-g i h a t a w a n a b a b a t u r a n S D , S M P a t a w a

S M A . " O h s a y a k u l i a h d i S a s t r a I n g g r i s ! "

a t a w a S a s t r a P e r a n c i s , J e p a n g . C a n a h

g e . A y a o g e n u s o k t a r a t u t a s m u n k e u r

D iMuseum S r iBaduga (P"otret Dok Pribadi)

6

..

,

d i n a b e u s k o t a a t a w a a n g k o t , a y a n u

n a n y a k u l i a h d i m a n a , f a k u l t a s n a o n ?

J e l a s d i j a w a b F a k u l t a s S a s t r a U n p a d .

T a h n a p a l e b a h d i t a n y a j u r u s a n n a o n ?

M a n e h n a c e n a h s o k l a n g s u n g w e h

n g a g o r o w o k k a s u p i r , " K i r i ,P i r ! " , c e n a h

b a r i l a n g s u n g g u r a - g i r u t u r u n d a s i e u n

k a t o h y a n k u l i a h d i J u r u s a n S a s t r a

S u n d a . H e u y . .d e u h !

N i n c a k s e m e s t e r L i m a k u r i n g m i m i t i

s a d a r , y e n k u l i a h m a h d i r n a m a n a o g e

s a r u a . B a g a l n a m e u n a n g n a e l m u k a s u n

-d a a n t e h s a r u a j e u n g m e u n a n g n a e l m u

p a n g a w e r u h s e j e n . , n y a e t a k u n g a l i

-w a t a n p a d i k a a t a w a m o t o d e u a n u i l m i a h

o g e . T i d i n y a j o r o j o y a y a t e k a d h a y a n g

g e u r a l u l u s k a l a w a n p e u n t e u n n u h a d e

k u j a l a n n g u p a h a n m a n e h y e n a s u p k a

J u r u s a n s a s t r a S u n d a t e h l a i n k u s a b a b

b o d o , t a p i g e u s j a d i g u r a t t i N u

M a h a k a w a s a . K u s a b a b e t a , k u r i n g

m e c u t d i r i s a n g k a n g a n c a n g l u l u s

n g a r a h t e r u s m e u n a n g g a w e s o k b a r i

t a y a c i t a - c i t a g e , K o m o e r o n g a n j a d i

p a g a w e n a g r i m a h , d a k a c o n t o a n k u n u

j a d i b a p a , s a k i t u r i p u h n a a p a n a n .

N i n c a k s e m e s t e r t u j u h d i p a r e n g k e u n

t e p u n g j e u n g s a l a h s a h i j i d o s e n s e n i o r

J u r u s a n S a s t r a S u n d a P r o f . D r . H j . T .

F a t i m a h D j a j a s u d a r a r n a . N y a k u l a n

-t a r a n a n j e u n n a p i s a n k u r i n g j a d i a s i s t e n

d o s e n d i J u r u s a n s a s t r a S u n d a . N u t a d i

-n a t e u k a s a w a n g b a k a l j a d i d o s e n d a

r u m a s a d i r i t u n a p a n g a b i s a , a n t u k n a

n e p i k a j u c u n g n a k u r i n g j a d i d o k t o r l i n

-g u i s t i k , m a l a h j a d i . g u r u b e s a r n a p i s a n .

K u r i n g k a c i d a n g a n u h u n k e u n a n a k a I b u

F a t o g e k a d o s e n - d o s e n J u r u s a n , b e u r a t

n y u h u n , b e u r a t n a n g g u n g , b e u r a t n a r i

-m a k e u n a n a .

P r o s f e k J u r u s a n S u n d a

. J a m a n k i w a r i b e u k i r o b a h l a j u n a ,

u t a m a n a n u a y a p a t a l i n a j e u n g e l r n u

p a n g a w e r u h s a r t a t e k n o l o g i , k a c i d a g a n

-c a n g n a , l a i n d i n a i t u n g a n t a u n , b u l a n ,

m i n g g u , a t a w a p o e c l e u i , t a p i g e u s d i n a

i t u n g a n m e n i t , m a l a h m a h d e t i k . I e u

p a r o b a h a n t e h g e u s t a n g t u m a n g a r u h a n

k a n a s a g a l a r u p a k a h i r u p a n , k a a s u p

w i d a n g a t i k a n . P a t a l i n a j e u n g r o b a h n a

j a m a n t e a , n a h a u r a n g t a h r e k l a l a j o w a e

b a r i j e u n g k a l i n d e s k u b a t u r a t a w a m i l u

a u b i c i k i b u n g j a d i p a m a e n n a ? T a h d i n a

k a a y a a n k i t u , n a h a J u r u s a n S a s t r a

S u n d a o g e b a k a l m a m p u h n g i g e l a n

j a m a n ? T a n g t u i e u h i j i t a n g t a n g a n a n u

k a c i d a b e u r a t n a . K u s a b a b e t a , u r a n g

p e r l u p a h e u y e u k - h e u y e u k l e u n g e u n , p a t a r e m a n g a w e b a b a r e n g a n p i k e u n

m e d a l k e u n l u l u s a n a n u m a m p u h t u r

s i a p j a d i p a n a r a t a s m u k a p a r a d i g m a

a n y a r d i n a k a h i r u p a n s a n g k a n j a d i

(3)

m asarakat

anu

ran cage

reujeung

binangkit.

Kiwari lam pah Jurusan Sastra Sunda

m eh lim a puluh taun. Kaasup um ur anu

geus sawawa. Ieu

jadi hiji bukti

kaku-atan, yen Jurusan sSstra Sunda m ibanda

keneh

"pelet" pikeun ngirut balarea,

ka-asup

m ahasiswa

asing. Upam ana

wae

Universitas

la Rochell,

Prancis

dina

sajeroning tilu taun ieu geus ngirim keun

m ahasiswana

pikeun

diajar

ngeunaan

kasundaan

di Jurusan

Sastra Sunda. Ku

sabab

eta, m ahasiswa

Jurusan

Sastra

Sunda

aye una teu kudu jadi hengker,

epesm eer, kom o kum eok

m erneh dip

a-cok m ah. Tapi sabalikna,

urang

kudu

"pede (peryaya diri)" tur "eksis",

Jurusan

sastra Sunda ge kudu boga .

kawani

pikeun

ngayakeun

rupa-rupa

parobahan

nu

sipatna

internal.kom o

deui dipatalikeun

jeung kawijakan

uni-versitas ayeuna ngeunaan

W CU (W orld

Class

University/Universitas

Kelas

Jagat)

anu

cenah

m ah

ngokojokeun

budaya Sunda. Kidu deui patalina jeung

robahna

Fakultas

Sastra

jadi

fakultas

Ilm u Budaya, eta sakabehna geus tangtu

bakal

nanjeurkeun

Jurusan

Sastra

Sunda.

Lian ti eta, m asarakat

kacida

m ibutuh

pangaweruh

ngeunaan

kasun-daan.

Ku kituna,

ka hareup

Jurusan

Sastra Sunda kudu jadi puseur inform asi

. ilm iah ngeunaan sagala rupa kasundaan.

Geus tangtu

hal

ieu bakal jadi

lahan

garapan

anyar

nu

m erlukeun

SDM

(Sum ber

Daya M anusa) kreatif

(ranca-ge) tur inovatif (binagkit).

"Patalina

jeung kawijakan

pam

aren-tah

Jawa

Barat

ngeunaan

Peraturan

Daerah

nom or

6

taun

1996;

Surat

Keputusan

Gubernur

Kepala

Daerah

Tingkat

1

Propinsi

Jawa

Barat

Nom or:434/SK614-Dis.PK/99,

anu

kasang

tukangna

ayana

Keputusan

Presiden Nom or:082/B/1991

tanggal zq

juli 1991, sarta dum asar kana

Peraturan

Daerah

Provinsi Jawa

Barat Nom or

5

tahun

2003

ngeunaan

Pem eliharaan

Bahasa,

Sastra,

dan

Aksara

Daerah,

sakuduna

pam arentah

ngarnangpaat-keun lulusan Jurusan

Sastra Sunda

pi-keun

ngaim plem entasikeun

eta

kawi-jakan.

Pon kitu deui pikeun

nohonan

kakurangan

guru basa Sunda di

sakola-sakola. M asarakat ge ayeuna m ah m im

i-ti engeuh ka jai-ti dirina nu num

uwuh-keun gerakan sadar kasundaan.

Tangtu .

ieu oge perlu tanaga-tanaga

ahli nu

ngar-ti kana

kasundaan.

Tinggal

urangna,

naha

bisa

. ngarnangpaatkeun

eta

lolongkrang

atawa

henteu.

Atikan

di

paguron

luhur

m inangka

m odal

awal,

Mangle No. 2312

saterusna

m ah kaclda gum anturigna

ka

nu m iboga

eta m odal awal tea. Naha

tetep, m ekar, atawa ngurangan.

Panga-weruh di widang kasundaan

geus nyam

-pak . di diri urang,

tinggal

m ekarkeun

pola pikir kreasi nepi ka ngahasilkeun

gagasan

kreatif

jeung

produktif.

Ku

ayana eta kreativitas, dipiharep Jurusan

Sastra Sunda teu nyum bang angka

pan-gangguran anu dina taun ieu aya kana ti

sajutana leuwih.

Baheula Kuliah di SastraSunda

Diharatiskeun

Jurusan

Sastra Sunda m im iti

dibu-kana

taun

1958 bareng

jeung

m im iti

dibukana Fakultas Sastra, sataun satutas

ngadegna Unpad. Ku sabab tacan boga

SDM ,

Jurusan

sastra

Sunda

harita

m asih

ngahiji

jeung

Jurusan

sastra

Indonesia.

Dibukana

Jurusan

Sastra

Sulida teh ku prakarsana

para inohong

Jawa Barat anu m ikahernan

kana basa

jeung sastra Sunda.

Dina

taun

1962

Jurusan

Sastra

Sunda

resm i

ngadeg

m andiri

ku

alpukahna

Drs.Otong

Djajawisastra

(Suargi). Anu satutasna

pangsiun

tina

Dosen

Uripad,

jadi

PR 3 di Ponpen

Suryalaya,

nu

harita

ngarengsekeun

kuliahna di Jurusan

Sastra Indonesia. Ti

m im iti ngadegna nepi ka taun

i97'7laju-na kurang

m ekar, -rnahsiswana

ge teu

leuwih ti sapuluh

urang.Ku

sabab

eta

pihak fakultas jeung universitas

nyieun

kawijakan, m ahasiswa

teu diwajibkeun

m ayar SPP. Eta kawijakan teh lum

ang-sung nepi ka taun

1982. Nu kuliah di

Jurusan

Sastra Sunda lolobana ti

"kegu-ruan", M im iti taun

1980

loba lulusan

SM A nu kataji kuliah di .Jurusan Sastra

Sqnda. Nya ti harita jum lah m ahsiswana

onjoy,

nepi

ka leuwih

ti dua

puluh

urangna

tiap

entraganana

(angkatan).

Tah m im iti

taun

1983 kakara

m

aha-siswana

dikudukeun

m ayar

sangkan

lum rah jeung jurusan

liana.Sok sanajan

kudu m ayar, tapi berkah anu daptar m ah

tetep m erul. M alah ku ngaliwatan tes nu

sipatna nasional

(SPM B) aya oge calon

m ahasiswa

nu lain urang Sunda daptar

ka Jurusan

Sastra Sunda upam ana bae ti

Batawi, Jawa, Padang, Lam pung, m alah

m ah aya nu ti Kalim antan sagala.

Tug nepi ka kiwari Jurusan

Sastra

Sunda teu kakurangan

nu daptar. Geus

sababaraha

taun

tiap

entraganana,

Jurusan

Sastra

Sunda

narim a

kurang

leuwih dalapan

puluh m ahasiswa.,

Sok

sanajan

anu daptar

ulangna

kurang ti

60% -na

(tahun

Akadem ik . 2008/2009

lobana

42

urang:

Tahun

akadem ik

2009/2010:

47 urang; tahun akadem ik

2010/2011:

43 urang). Nu dalaptar teh

ngaliwatan

sabaraha

jalur

nyaeta

SM PTN,

SM UP

(jalur

husus

Seleksi

M asuk Universitas

Padjadjaran),

jeung

Bidik M isi. Unggal jalur boga kriteriana

sew ang-sew angan.Jum lah

m ahasisw a

Jurusan

Sastra

Sunda nu aktif ayeuna

aya kana

200-an

urang,

Jum lah

anu

kaitung

ideal

adina

hal

ngokolakeun

atikan

m ah.

Lulusanna

geus leuwih ti

500 urang.Jum lah

anu lum ayan pikeun

ngilu ilubiung

dina

ngawangun

Jawa

Barat, hususna dina hal kasundaan.Loba

lulusan Jurusan

Sastra Sunda anu

nga-jaul

prestasina

tur

dipikawanoh

ku

balarea saperti Prof. Fatim ah, R. Hidayat

Suryalaga (Suargi), Idin Baidilah, Eti RS,

Heri Anta Padhyangan,

Udin RRI, Yeni

Srim ulayani

Diklat

Propinsi,

Asep

Ijudin, Udin RRI, Ensa W iarna M angle.

Atuh

generasi

ngorana

Deni Ahm ad

Fajar Tribun, Duddi RS Priyangan(PR

)

Tasik,

Dian Hendrayana

Bandung 'IV,

Sali

Iskandar

Al-Ghipari,

Tedi

M uhtadin,

Jasepudin,

Rahm at

Sopian,

Tedi

Perm adi,

Abah

Doni,

Ricky

"bangke"

Nugraha,·

Deni

"kadal"

Sugandi,

kaasup

Senim an

sarwa bisa

Hikm at

Gum elar

Berdoa,

M

uktie-M uktie,

Ayie

"boy"rr~nia,

Tatang

!lidayat

Ra?cakal0p'?'

Qding

Palawa:

jeung

Tasdik

M u~/Kam pung

Jati

Tujuh,

kungsi kuliah di ieujurusan.***

(Asep GP)

Referensi

Dokumen terkait

Laboratorium pendidikan Matematika adalah merupakan tempat pusat kegiatan dosen dan mahasiswa calon guru Matematika melakukan kegiatan belajar dengan berbuat atau bekerja

Sebuah skripsi yang diajukan untuk memenuhi salah satu syarat memperoleh gelar Sarjana pada Fakultas Pendidikan Bahasa dan Seni. © Muhammad

Skrip si ini berjudul “P enerapan Model Pembelajaran Kooperatif Tipe STAD pada Pembelajaran IPA Materi Pemanfaatan Sifat-Sifat Cahaya dalam Karya Sederhana untuk

Sebagai informasi yang penting dan tambahan pengetahuan bagi petugas kesehatan khusunya perawat komunitas untuk mengetahui hubungan peran keluarga dengan pengetahuan remaja putri

1.18 Personil Inti Personil Inti Personil Inti Personil Inti adalah tenaga ahli atau tenaga teknis yang akan ditempatkan secara penuh sesuai dengan persyaratan yang ditetapkan

Sebuah skripsi yang diajukan untuk memenuhi salah satu syarat memperoleh gelar Sarjana pada Fakultas Pendidikan Bahasa dan Seni. © Ayu Hilda Junaedi 2014 Universitas

Agardh meliputi penetapan kadar air, penetapan kadar abu total, penetapan kadar sari larut air-klofroform, penetapan kadar sari larut etanol, penetapan kadar abu tidak larut

sebagai berikut: peserta didik mampu menerapkan pemecahan masalah yang efektif dan keterampilan pengambilan keputusan untuk membuat pilihan yang aman dan sehat, seperti ketika