• Tidak ada hasil yang ditemukan

ENGEMBANGAN OBJEK DAN ATRAKSI WISATA UNTUK MENINGKATKAN POTENSI PARIWISATA TAMAN BOTANI SUKORAMBI JEMBER

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2017

Membagikan "ENGEMBANGAN OBJEK DAN ATRAKSI WISATA UNTUK MENINGKATKAN POTENSI PARIWISATA TAMAN BOTANI SUKORAMBI JEMBER"

Copied!
17
0
0

Teks penuh

(1)

MAKNA PROSESI PEMAKAMAN BAGI KELUARGA DUKA SUKU HAKKA DI KECAMATAN PANJI KABUPATEN SITUBONDO

THE MEANING OF FUNERAL PROCESSION TO FAMILY GRIEF HAKKA PEOPLE IN PANJI DISTRICT SITUBONDO REGENCY

SKRIPSI

Diajukan guna melengkapi tugas akhir dan memenuhi salah satu syarat untuk menyelesaikan Program Studi Sosiologi

dan mencapai gelar Sarjana Sosial (S1)

Oleh Feronica Lauren

060910302141

PROGRAM STUDI SOSIOLOGI

FAKULTAS ILMU SOSIAL DAN ILMU POLITIK UNIVERSITAS JEMBER

(2)

i

MAKNA PROSESI PEMAKAMAN BAGI KELUARGA DUKA SUKU HAKKA DI KECAMATAN PANJI KABUPATEN SITUBONDO

THE MEANING OF FUNERAL PROCESSION TO FAMILY GRIEF HAKKA PEOPLE IN PANJI DISTRICT SITUBONDO REGENCY

SKRIPSI

Diajukan guna melengkapi tugas akhir dan memenuhi salah satu syarat untuk menyelesaikan Program Studi Sosiologi

dan mencapai gelar Sarjana Sosial (S1)

Oleh Feronica Lauren

060910302141

PROGRAM STUDI SOSIOLOGI

FAKULTAS ILMU SOSIAL DAN ILMU POLITIK UNIVERSITAS JEMBER

2012

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

(3)

PERSEMBAHAN

Skripsi ini saya persembahkan untuk:

1. Papa dan Mama tersayang, terimakasih atas doa dan dukungan yang

diberikan,

2. Keluarga Merdeka, terimakasih atas doa yang diberikan,

3. Kakak tercinta Andrew dan Vienca Lauren adik tersayang Diel Lauren,

ponakan terlucu Jayden terimakasih atas semangat yang kalian berikan,

4. Ko, terimakasih atas doa dan dukungan yang diberikan,

5. Almamater tercinta Sosiologi Fakultas Ilmu Sosial dan Ilmu Politik

Universitas Jember.

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

(4)

iii MOTTO

Kita hidup untuk hari ini, kita bekerja untuk masa depan

dan kita belajar untuk kehidupan abadi

(Chiang Kai Sek)∗

Chiang Kai Sek, 2011. Touchdown : 157 Tuturan Biak Leluhur Tionghoa. Yogyakarta: Gradien

Mediatama.

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

(5)

PERNYATAAN

Saya yang bertanda tangan di bawah ini,

Nama : Feronica Lauren NIM : 060910302141 Jurusan : Sosiologi

Menyatakan dengan sesungguhnya bahwa karya tulis ilmiah yang berjudul MAKNA PROSESI PEMAKAMAN BAGI KELUARGA DUKA SUKU HAKKA DI KECAMATAN PANJI KABUPATEN SITUBONDO adalah benar-benar hasil karya saya sendiri, bukan karya jiplakan/memplagiat dari karya tulis ilmiah yang lain

dan merupakan hasil penelitian yang telah dilakukan sendiri selama 2 bulan (mulai 30

Maret 2012 s/d 30 Mei 2012) di Kecamatan Panji Kabupaten Situbondo. Saya

bertanggungjawab atas kebenaran dan keabsahan isinya sesuai dengan sikap ilmiah

yang harus dijunjung tinggi.

Demikian pernyataan ini saya buat dengan sebenarnya, tanpa ada tekanan dan

paksaan dari pihak manapun, serta bersedia menerima sanksi akademik jika ternyata

di kemudian hari pernyataan ini tidak benar.

Jember, 10 Juli 2012 Yang menyatakan,

Feronica Lauren NIM: 060910302141

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

(6)

v SKRIPSI

MAKNA PROSESI PEMAKAMAN BAGI KELUARGA DUKA SUKU HAKKA DI KECAMATAN PANJI KABUPATEN SITUBONDO

THE MEANING OF FUNERAL PROCESSION TO FAMILY GRIEF HAKKA PEOPLE IN PANJI DISTRICT SITUBONDO REGENCY

Oleh

Feronica Lauren

NIM. 060910302141

Pembimbing

Dosen Pembimbing : Drs. Sulomo, SU

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

(7)

PENGESAHAN

Skripsi berjudul “Makna Prosesi Pemakaman bagi Keluarga Duka Suku Hakka di

Kecamatan Panji Kabupaten Situbondo.” telah diuji dan disahkan oleh Fakultas Ilmu

Sosial dan Ilmu Politik, Universitas Jember pada :

Hari dan tanggal : Selasa, 10 Juli 2012

Jam : 09.00

Tempat : Fakultas Ilmu Sosial dan Ilmu Politik Universitas Jember

Tim Penguji

Penguji I Penguji II

Dra. Elly Suhartini, M.Si Drs. Sulomo, SU

NIP.195807151985032002 NIP.195006071980031002

Penguji III

Drs. Joko Mulyono, M.Si

NIP. 196406201990031001

Mengesahkan

Dekan Fakultas Ilmu Sosial dan Ilmu Politik

Universitas Jember

Prof. Dr. Hary Yuswadi, MA

NIP. 195207271981031003

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

(8)

vii

KATA PENGANTAR

Puji syukur pada Tuhan Yesus Kristus yang telah memberikan hikmat

kepada penulis sehingga penulis bisa menyelesaikan karya tulis ilmiah yang berjudul

“Makna Prosesi Pemakaman bagi Keluarga Duka Suku Hakka di Kecamatan Panji

Kabupaten Situbondo”. Karya tulis ini disusun untuk memenuhi salah satu syarat

dalam menyelesaikan Pendidikan Strata Satu (S1) pada Program Studi Sosiologi

Fakultas Ilmu Sosial dan Ilmu Politik Universitas Jember.

Kepada seluruh pihak yang telah membantu penulisan skripsi ini sehingga

skripsi ini dapat selesai dengan bantuan dan bimbingan dari berbagai pihak, penulis

sampaikan ucapan terima kasih yang sebesar-besarnya kepada:

1. Bapak Drs. Sulomo, SU selaku dosen pembimbing akademik dan pembimbing

skripsi yang bersedia meluangkan waktu daan membimbing penulis hingga

skripsi ini dapat selesai;

2. Bapak Prof. Dr. Harry Yuswadi, MA selaku Dekan Fakultas Ilmu Sosial dan Ilmu

Politik Universitas Jember;

3. Bapak Nurul Hidayat, S.Sos, M.Si. Ketua Jurusan Ilmu Sosiologi Fakultas Ilmu

Sosial dan Ilmu Politik Universitas Jember;

4. Ibu Dra. Elly Suhartini, M.Si. selaku ketua dosen penguji yang bersedia

meluangkan waktu sehingga skripsi ini dapat selesai;

5. Bapak Drs. Joko Mulyono, M.Si. selaku dosen penguji yang telah memberikan

saran demi kesempurnaan skripsi ini;

6. Semua Dosen Sosiologi yang telah memberi ilmu dan pengetahuannya kepada

penulis di Fakultas Ilmu Sosial dan Ilmu Politik Universitas Jember;

7. Seluruh informan dalam penelitian ini yang memberikan informasi yang berkaitan

dengan penelitian skripsi ini.

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

(9)

8. Seluruh mahasiswa sosiologi 2006, Naztar, Japrax, Amik, Ayib, Momo, Lia,

Arca, Dungkodung, Ciripa, Ima, Feriz, Sas, Mega, Dina, Ira, Yuni, Devi, Renny,

Zul, Ropek, Agung, Fodi, Rohmadi, Leo, Bee, Mai, Angel, Ayu e, Koteko,

Gembul, Fat, Gondrong dan semuanya, terimakasih untuk kebersamaan selama

ini.

Penulis menyampaikan banyak terima kasih atas segala kritik dan saran dari

semua pihak demi kesempurnaan skripsi ini. Penulis berharap semoga tulisan ini

dapat bermanfaat.

Jember, 10 Juli 2012 Penulis,

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

(10)

ix

Makna Prosesi Pemakaman bagi Keluarga Duka Suku Hakka di Kecamatan Panji Kabupaten Situbondo; Feronica Lauren, 060910302141, 2012. 105 halaman; Jurusan Sosiologi Fakultas Ilmu Sosial dan Ilmu Politik Universitas Jember.

Prosesi pemakaman merupakan suatu kegiatan yang dilaksanakan oleh masyarakat di

dunia untuk menjadi penghormatan bagi orang yang telah meninggal. Secara umum

pemakaman Tionghoa sama dengan pemakaman pada umumnya dimana keluarga

memberikan penghormatan kepada keluarga yang sudah meninggal dengan cara yang

layak. Keluarga Tionghoa memberikan pemakaman yang baik bagi keluarga mereka

sekalipun biaya yang dikeluarkan tidak sedikit, hal ini dilatarbelakangi dengan

paham-paham mereka, antara lain : adanya reinkarnasi, adanya kutukan, adanya

hukum karma, sebagai bentuk penghormatan pada leluhur dan kepercayaan bahwa

apa yang dilakukan semasa hidup juga akan dialami di alam akhirat.

Saat ini adat istiadat banyak ditinggalkan oleh sebagian besar masyarakat, karena

masyarakat lebih berfikir secara logis dan rasional sehingga budaya-budaya yang

lebih bersifat tidak logis dianggap sudah tidak relevan. Hal ini juga berpengaruh

terhadap pergeseran makna budaya pemakaman bagi tiga sub-suku Tionghoa yang

ada di Situbondo yaitu Tiociu, Hokkian dan Hakka. Ketiga suku Tionghoa ini

memiliki cara berbeda dalam menyikapi dan memaknai prosesi pemakaman Tionghoa

Khususnya bagi masyarakat suku Hakka yang masih memegang teguh budaya

pemakaman mereka sampai saat ini.

Dengan adanya fenomena masyarakat hakka dalam pelestarian prosesi pemakaman

Tionghoa ini maka peneliti merumuskan masalah dalam penelitian ini yaitu “Apakah

(11)

mendeskripsikan dan menganalisis tentang makna prosesi pemakaman pada

masyarakat etnis Tionghoa Hakka di Situbondo.

Penelitian ini menggunakan metode penelitian kualitatif untuk mendapatkan data-data

yang diperoleh lewat perkataan para informan dan perilaku yang dapat diamati.

Penggalian data dilakukan dengan menggunakan metode observasi, wawancara dan

dokumentasi.

Hasil dan kesimpulan dari penelitian ini adalah bahwa makna dari prosesi

pemakaman Tionghoa di Panji dipengaruhi oleh: Pertama, makna perantara dimana

mereka percaya keluarga yang meninggal dapat menyampaikan harapan dan doa

kepada sang pencipta, Makna Jaminan Keselamatan Kekal. Kedua, makna

kepentingan pribadi dimana mereka mengharapkan dapat diberikan ketenangan,

rejeki, umur panjang dan keselamatan. Ketiga, menunjukkan kemampuan finansial.

*Program Studi Sosiologi, Jurusan Sosiologi, Fakultas Ilmu Sosial dan Ilmu Politik,

(12)

xi DAFTAR ISI

halaman

HALAMAN JUDUL……… i

HALAMAN PERSEMBAHAN ……….… ii

HALAMAN MOTTO………. iii

HALAMAN PERNYATAAN……….… iv

HALAMAN PEMBIMBINGAN………. v

HALAMAN PENGESAHAN……….. vi

KATA PENGANTAR……….…. vii

RINGKASAN……… ix

DAFTAR ISI………. xi

DAFTAR TABEL……… xiv

DAFTAR BAGAN……….. xv

DAFTAR LAMPIRAN ……….. xvi

BAB 1. PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang.……….. 1

1.2 Rumusan Masalah………. 6

1.3 Fokus Kajian ………. 7

1.4 Tujuan dan Manfaat …….……….….. 8

1.4.1 Tujuan Penelitian………..…….… 8

1.4.2 Manfaat Penelitian………... 8

BAB 2. TINJAUAN PUSTAKA 2.1 Landasan Teori ………. 9

2.2 Konsep Makna ……….. 13

2.3 Konsep Pemakaman……….………. 13

2.4 Konsep Etnis Tionghoa………... 14

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

(13)

2.5 Konsep suku Hakka….………... 15

2.6 Penelitian Terdahulu ………... 17

BAB 3. METODE PENELITIAN 3.1 Metodologi Penelitian………... 18

3.2 Lokasi Penelitian …………..………... 18

3.3 Teknik Penentuan Informan ……….……… 19

3.4 Metode Pengumpulan Data……..……….………….…. 20

3.5 Pemeriksaan Keabsahan Data…………..……….. 23

3.6 Teknik Analisis Data ……… 24

BAB 4. HASIL PENELITIAN DAN PEMBAHASAN 4.1 Kondisi Geografis Kecamatan Panji…………....…….. 27

4.1.1 Pemerintahan………. 27

4.1.2 Jumlah Penduduk……….. 28

4.1.3 Tingkat Pendidikan……… 30

4.1.4 Perdagangan……… 31

4.1.5 Latar Belakang Sosial Budaya………..………… 32

4.2 Karakteristik Informan………..………. 37

4.2.1 Umur Informan…….……… 37

4.2.2 Pendidikan Informan……… 38

4.2.3 Pekerjaan Informan………... 39

4.3 Sejarah Pemakaman Etnis Tionghoa.………..….. 40

4.3.1 Fasilitas Rumah Persemayaman “Ping I Kwan”…. 47 4.3.2 waktu operasional ……..……… 48

4.4 Prosesi pemakaman Tionghoa di Situbondo..………… 48

4.4.1 Semenjak terjadinya kematian………. 49

4.4.2 Upacara Penutupan Peti……….………. 58

4.4.3 Upacara inap-an………..………. 62

4.4.4 Sembayangan Pelepasan Arwah ……… 66

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

(14)

xiii

4.4.5 Prosesi pengangkatan peti……… 68

4.4.6 Prosesi penguburan…………..……….….. 71

4.4.7 Setelah pemakaman………..…………... 73

4.5 Simbol-simbol dalam Pemakaman Tionghoa….……. 78 4.6 Makna Prosesi Pemakaman………….………..…. 84

4.6.1 Makna Perantara dan Harapan-harapan dalam

pemakaman ……….…. 85

4.6.2 Makna Kepentingan………..…… 95

BAB 5. PENUTUP

5.1 Kesimpulan……….. 103

5.2 Saran ..………..… 104

DAFTAR PUSTAKA LAMPIRAN

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

(15)

DAFTAR TABEL

halaman

Tabel 4.1.1 : Jumlah Anggota Hansip dalam Angka ……… 28

Tabel 4.1.2 : sex ratio ……… 29

Tabel 4.1.2 : Jumlah kepadatan penduduk tiap Kelurahan di Panji………. 29

Tabel 4.1.3 : Penduduk Panji yang sedang menempuh Pendidikan……….. 30

Tabel 4.1.4 : Jumlah sarana perekonomian dalam tabel……….. 31

Tabel 4.1.5 : Jumlah Penduduk menurut Agama………. 32

Tabel 4.1.5 : Jumlah Rumah Ibadah menurut Agama……….... 34

Tabel 4.1.5 : Jumlah Rumah Tangga menurut Kewarganegaraan……….. 35

Tabel 4.2.1 : Karakteristik Umur Informan Pokok………. 37

Tabel 4.2.2 : Tingkat Pendidikan Informan Pokok………. 38

Tabel 4.2.3 : Mata Pencaharian Informan Pokok……….. 39

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

(16)

xv

DAFTAR BAGAN

halaman

Bagan 3.5 Cross check data……… 24

Bagan 3.6 Tahapan analisis data……..………. 26

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

(17)

DAFTAR LAMPIRAN

A. Guide Interview

B. Profil Informan

C. Dokumentasi Penelitian

D. Peta Kabupaten Situbondo

E. Surat Ijin Lembaga Penelitian (LEMLIT); Lampiran Universitas Jember

nomor : 159/UN 25.3.1/PL.5/2012

F. Surat Ijin Penelitian Badan Kesatuan Bangsa (Bakesbang) Kab. Situbondo

nomor : 072/431.302.2/2012

G. Surat Ijin Penelitian Kecamatan Panji Kabupaten Situbondo

nomor :072/185/431/511.1/2012

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/ http://digilib.unej.ac.id/

Referensi

Dokumen terkait

[r]

pertanyaan. Dengan kata lain kuisioner adalah sebuah set pertanyaan yang secara logis berhubungan dengan masalah penelitian yang biasanya terletak di fase pendahuluan

[r]

Auditor hukum adalah seorang yang melakukan analisis, pengkajian, dan penelitian tingkat kepatuhan hukum para subjek hukum (orang atau badan hukum), objek hukum (benda atau

In order to study effectively both the stress formulation and FEM analysis, a model of propeller driven aircraft was chosen as project baseline model.. The

Tujuan dari penelitian ini adalah untuk mengetahui dan menganalisis bagaimana pengaruh dari profitabilitas dan ukuran perusahaan terhadap pengungkapan tanggung jawab

In this research, we develop a non noble metal oxide based catalyst with high eiciency of catalytic activity performance as an alternative catalyst for carbon monoxide

Setiap anak berhak atas kelangsungan hidup, tumbuh dan berkembang serta berhak atas perlindungan dari kekerasan dan diskrimasi sebagaimana diamanatkan dalam

THSC Policy 5/2017-2020 – Investment of Funds: May 2018 5 • Diversification – setting limits to the amounts invested with a particular financial institution to reduce credit risk •

DEVELOPMENT ASSESSMENT UNIT MEETING 22 JANUARY, 2019 PAGE 12 CONCLUSION The Development Application has been assessed against the relevant heads of consideration under Section

The following actions are proposed to manage and minimise vegetation clearing for the Brookton Highway realignment project; A design has been selected that takes the road into