No. 628/FPBS/0251/2013
ANALISIS FUNGSI TINDAK TUTUR
DINA NASKAH DRAMA MEREDONG
KARYA ROSYID E. ABBY
SKRIPSI
Diajengkeun pikeun Nyumponan Salah Sahiji Sarat Nyangking Gelar Sarjana Pendidikan
ku
Mardian Chindra R. 0908855
JURUSAN PENDIDIKAN BAHASA DAERAH
FAKULTAS PENDIDIKAN BAHASA DAN SENI
UNIVERSITAS PENDIDIKAN INDONESIA
BANDUNG
ANALISIS FUNGSI TINDAK TUTUR
DINA NASKAH DRAMA MEREDONG
KARYA ROSYID E. ABBY
Oleh
Mardian Chindra Ramadhan
Sebuah skripsi yang diajukan untuk memenuhi salah satu syarat memperoleh gelar Sarjana pada Fakultas Pendidikan Bahasa dan Seni
© Mardian Chindra Ranadhan 2013 Universitas Pendidikan Indonesia
September 2013
Hak Cipta dilindungi undang-undang.
LEMBAR PENGESAHAN MARDIAN CHINDRA RAMADHAN
NIM 0908855
ANALISIS FUNGSI TINDAK TUTUR
DINA NASKAH DRAMA MEREDONG KARYA ROSYID E. ABBY
Disaluyuan jeung disahkeun ku: Pangaping I,
Dr. H. Yayat Sudaryat, M. Hum. NIP 196302101987031001
Pangaping II,
Agus Suherman, S. Pd., M. Hum.
Kauninga ku
Pupuhu Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah Fakultas Pendidikan Bahasa dan Seni
Universitas Pendidikan Indonesia
ANALISIS FUNGSI TINDAK TUTUR DINA NASKAH DRAMA MEREDONG
KARYA ROSYID E. ABBY¹
MARDIAN CHINDRA RAMADHAN²
ABSTRAK
Skripsi yang berjudul Analisis Fungsi Tindak Tutur dina Naskah Drama Meredong Karya Rosyid E. Abby ini merupakan suatu kajian mengenai hubungan penutur dan petutur dalam menafsirkan makna suatu tuturan. Penelitian ini bertujuan untuk mengkaji bentuk tindak tutur dan fungsi tindak tutur dalam naskah drama Meredong karya Rosyid E. Abby. Dalam penelitian ini digunakan metode deskriptif. Untuk mengumpulkan data digunakan tekhnik studi dokumentasi. Data penelitian ini adalah tuturan dalam naskah drama. Data yang didapatkan ada 281 bentuk tindak tutur dan 214 fungsi tindak tutur. Bentuk tindak tutur terbagi ke dalam tiga bagian yaitu, lokusi, ilokusi dan perlokusi. Sedangkan fungsi tindak tutur menjadi lima fungi, yaitu fungsi asertif, direktif, komisif, ekspresif, dan deklaratif. Terkait dengan hasil penelitian ini, diperoleh kesimpulan terdapat 4,98% tuturan lokusi, 19,94% tuturan ilokusi dan 75,09% perlokusi. Adapun fungsi tindak tuturnya sebanyak 15,88% fungsi asertif, 44,85% fungsi direktif, 31,30% fungsi ekspresif, 7,04% fungsi komisif, dan 0,93% fungsi deklaratif.
1) Skripsi ini di bawah bimbingan Dr. H. Yayat Sudaryat, M.Hum., dan Agus Suherman, S. Pd., M. Hum.
ANALYSIS OF SPEECH ACT IN SCRIPT OF MEREDONG DRAMA BY ROSYID E. ABBY¹
MARDIAN CHINDRA RAMADHAN²
ABSTRACT
This thesis which has title the analysis of speech act in script of Meredong drama by Rosyid E. Abby is a study about the relation between speaker and listener in interpreting the meaning of speech. Aim of this research is to analyze the form of spech act and its function in script of Meredong drama by Rosyid E. Abby. Descriptive methodology is used in this research. Documentation study is used for collecting the data. Data of research is the speech in the script of drama. The data which is gotten is 281 forms of speech act and 214 functions of spech act. Form of speech act is devided into three parts; locutions, illocutionary and perlokusi. While the function of speech act is devided into five functions; assertive, directive, commissive, expressive and declarative. Related to this research, it can be concluded that there are 4,98% locutions, 19,94% illocutionary and 75,09% perlokusi. As for the functions of speech act are 15,88% assertive, 44,85% directive, 31,30% expressive, 7,04% commisive and 0,93% declarative.
DAFTAR EUSI
ABSTRAK ...i
PANGJAJAP ...ii
TAWIS NUHUN ...iii
DAFTAR EUSI ...vi
DAFTAR TABEL ...x
DAFTAR BAGAN ...xi
DAFTAR LAMPIRAN ...xii
DAFTAR SINGGETAN ...xiii
BAB I BUBUKA ...1
1.1Kasang Tukang Masalah ...1
1.2Watesan jeung Rumusan Masalah ...3
1.2.1 Watesan Masalah ...3
1.2.2 Rumusan Masalah ...4
1.3Tujuan Panalungtikan...4
1.3.1 Tujuan Umum ...4
1.3.2 Tujuan Husus ...4
1.4Mangpaat Panalungtikan ...4
1.4.1 Mangpaat Tioritis ...4
1.4.2 Mangpaat Praktis ...5
1.5Raraga Tulisan ...5
BAB II ULIKAN TIORI, RARAGA MIKIR JEUNG ANGGAPAN DASAR ...6
2.1 Ulikan Tiori ...6
2.1.1 Polah Ucap (Tindak Tutur) Minangka Ulikan Pragmatik ...6
2.1.1.2 Aspék-aspék Situasi Omongan ...8
2.1.2 Polah Ucap (Tindak Tutur) ...10
2.1.2.1 Wangenan Polah Ucap ...10
2.1.2.2 Wanda Polah Ucap ...11
2.1.2.3 Fungsi Polah Ucap ...13
2.1.3 Drama ...14
2.1.3.1 Wangenan Drama ...14
2.1.3.2 Naskah Drama Mibanda Unsur Paguneman ...15
2.1.3.3 Wanda Drama...16
2.1.3.4 Unsur-unsur Instrinsik Drama ...19
2.1.3.5 Struktur Drama ...20
2.1.3.6 Analisis Naskah Drama ...23
2.2 Raraga Mikir ...24
2.3 Anggapan Dasar ...25
BAB III METODE PANALUNGTIKAN ...26
3.1 Data jeung Sumber Data Panalungtikan ...26
3.1.1 Data Panalungtikan ...26
3.1.2 Sumber Data Panalungtikan ...26
3.2 Desain Panalungtikan ...26
3.3 Metode Panalungtikan ...28
3.4 Wangenan Oprasional ...28
3.5 Instrumen Panalungtikan ...28
3.6 Padika Ngumpulkeun Data ...29
3.7 Padika Ngolah Data...30
BAB IV HASIL PANALUNGTIKAN JEUNG PEDARAN ...31
Karya Rosyid E. Abby ...32
4.2.1 Tindak Lokusi (Lakuning Ucap) ...32
4.2.2 Tindak Ilokusi (Lakuning Gawé) ...33
4.2.3 Tindak Perlokusi (Lakuning Rasa)...36
4.3 Fungsi Polah Ucap (Tindak Tutur) dina Naskah Drama Meredong Karya Rosyid E. Abby ...47
4.3.1 Fungsi Asértif ...47
4.3.1.1 Asértiff Nyebutkeun ...47
4.3.1.2 Asértif Ngagulkeun ...49
4.3.2 Fungsi Diréktif ...50
4.3.2.1 Diréktif Panitah ...51
4.3.2.2 Diéktif Panyarék...53
4.3.2.3 Diréktif Pangajak ...54
4.3.2.4 Diréktif Méré Sawangan ...55
4.3.2.5 Diréktif Paménta ...57
4.3.2.6 Diréktif Pameredih ...58
4.3.3 Fungsi Éksprésif ...59
4.3.3.1 Éksprésif Panyawad ...59
4.3.3.2 Éksprésif Kukulutus ...62
4.3.3.3 Éksprésif Pamuji ...62
4.3.3.4 Ékspresif Nyalahkeun ...64
4.3.4 Fungsi Komisif ...64
4.3.4.1 Komisif Pangdéséh...65
4.3.4.2 Komisif Nawarkeun ...66
4.3.5 Fungsi Déklaratif ...67
4.3.5.1 Déklaratif Megatkeun...67
BAB V KACINDEKAN JEUNG REKOMENDASI ...69
5.1 Kacindekan ...69
5.2 Rékoméndas ...70
DAFTAR PUSTAKA ...71
LAMPIRAN ...73
BAB I BUBUKA
1.1 Kasang Tukang Masalah
Basa mangrupa pakakas komunikasi dina kahirupan manusa. Ayana prosés komunikasi téh lantaran manusa butuh pikeun ngedalkeun eusining uteuk katut haté. Ku kituna, manusa salaku makhluk sosial teu leupas tina patalimarga antar anggota kelompokna. Basa ogé miboga fungsi penting pikeun nepikeun maksud jeung tujuan kalawan ngedalkeun pikiran, gagasan, jeung rarasaan, boh lisan boh tulisan.
Unggal basa nu dipaké ku panyaturna, pasti dipangaruhan ku rupa-rupa faktor, di antarana, saha nu nyarita jeung diajak nyarita, katut iraha jeung di mana lumangsungna prosés komunikasi. Ieu hal luyu jeung pamadegan élmu pragmatik anu nétélakeun bagbagan makéna basa keur kaperluan anu tangtu dina hiji komunikasi, kumaha patalina kalimah nu luyu jeung pangabutuh nu makéna. Atawa kumaha cara milih basa anu keuna tur luyu jeung pangabutuh nu makéna (Levinson, dina Sudaryat, 2003: 9-10).
Dina pamakéanana, basa bisa dipaké dina wangun fiksi jeung non fiksi. Basa dina wangun fiksi teu saukur ngaitkeun tanda jeung naon nu dimaksudna wungkul, tapi ogé mangrupa wujud éksprési pangarang anu di jerona aya idé, gagasan atawa amanat anu ditepikeun ku pangarang ka nu maca. Pakaitna basa jeung sastra téh bisa katempo tina hasil karya sastra. Sarta tulisan nu diwangun ku élmuning basa.
Salah sahiji widang ulikan basa nu ditalungtik nya éta ngeunaan pragmatik. Pragmatik maluruh patalina tindak basa jeung konteks tempat, waktu, kaayaan
pamakéan katut patalina ma’na jeung anéka situasi ungkara. Sakumaha nu
dipedarkeun ku Levison (1983) dina F.X. Nandar (2009: 5):
Jadi, pragmatik mah maluruh jeung nalungtik maksud omongan, lain ma’na omongan, ku kituna pragmatik téh élmu ngeunaan hubungan antara lambang jeung panafsiran (Poerwo 1990: 15). Ulikan pragmatik nu ditalungtik ngeunaan fungsi Lokusi, Ilokusi, jeung Perlokusi. Austin (1962) dina Chaer (2010: 53) ngabagi tindak tutur kana tilu rupa, nu kahiji Tindak lokusi (lecutionary act) nya éta polah ucap dina wangun kalimah nu ngabogaan ma’na jeung bisa dipaham. Tindak ilokusi (illecitionary act) nya éta polah ucap nu biasana dipaluruh ku kalimah performatif nu éksplisit. Tindak perlokusi (perlocutionary act) nya éta polah ucap nu aya hubunganana jeung sikep non linguistik ti paregepna sorangan.
Searle (1975) dina Chaer (2010: 29) ngabagi fungsi tindak tutur jadi lima, nya éta fungsi assertif atawa representatif, fungsi anu ngawawarkeun jeung medar ngeunaan hiji hal saayana, bener atawa salahna, fungsi direktif, fungsi anu meredih sangkan pamiarsa ngalakukeun hiji hal, fungsi komisif, fungsi anu meredih sangkan panyatur ngalakukeun hiji hal anu aya dina jero omonganana, fungsi éksprésif, fungsi anu ngébréhkeun rasa panyatur sacara psikologis dumasar kana pangalamanana, jeung fungsi déklaratif, anu tujuanana pikeun ngarobah kaayaan ngaliwatan omonganana.
Dina ieu panalungtikan baris medar ngeunaan fungsi tindak tutur dina naskah drama. Salah sahijina nyaéta dina naskah drama Meredong karya Rosyid E. Abby, naskah saduran tina naskah judulna “Ke” karya Yudhistira ANM Massardi nu dilélér pinunjul ka-3 dina “Sayembara Penulisan Naskah Sandiwara Indonesia”, anu mibanda unsur-unsur kalimah nu bisa dianalisis dumasar kana tiori katatabasaan. Di antarana ngeunaan analisis fungsi tindak tutur dina naskah drama.
Panalungtikan ngeunaan analisis pragmatik saacanna di antarana waé: “Adegan Pragmatis Kalimah Pananya dina Naskah Drama Sunda Karangan Siswa
Kelas XII IPA SMA Sindangkasih Kab. Ciamis Taun Ajaran 2010/2011” ku
Pérsuasif Siswa Kelas X SMA Pasundan 8 Bandung Taun Ajaran 2010/2011” ku (Dian Cesar Maharani, 2011), “Adegan Pragmatis Kalimah Singgetan dina Novel Kolébat Kuwung-Kuwungan Kinasih Katumbrian Karya Tatang Sumarsono pikeun
Bahan Pangajaran di SMP” ku (Andika Wibowo, 2010), “Adegan Pragmatis Kalimah
Paréntah dina Kumpulan Carpon Dukun Lepus Karangan Ahmad Bakri” ku (Aryani Purbasari, 2008), “Analisis Kalimah Pragmatis dina Naskah Budah Si Narko Karya Dadan Sutisna pikeun Bahan Pangajaran Maca di SMP”ku (Septiadi Angga Yuda, 2012).
Panalungtikan saacanna miboga sasaruaan medar ngeunaan wangun, harti, jeung adegan kalimah pragmatis. Bédana jeung panalungtikan anu baris dilaksanakeun nya éta panalungtikan nu di luhur teu medar ngeunaan tindak tutur anu nyoko kana wanda jeung fungsi tindak tuturna.
Dumasar kana kasang tukang éta, dicindekkeun yén can aya panalungtikan séjén ngeunaan fungsi tindak tutur dina naskah drama. Ku kituna, ieu panalungtikan museur kana analisis fungsi lokusi, ilokusi, jeung perlokusi dina Naskah Drama Meredong karya Rosyid E. Abby.
1.2 Watesan jeung Rumusan Masalah 1.2.1 Watesan Masalah
1.2.2 Rumusan Masalah
Dumasar kana watesan masalah jeung kasang tukang, ieu panalungtikan boga sababaraha masalah anu kudu dirumukeun. Masalah nu baris ditalungtik dirumuskeun dina wangun panya ieu dihandap.
a) Kumaha wanda tindak tutur dina naskah drama Meredong? b) Kumaha fungsi tindak tutur dina naskah drama Meredong?
1.3 Tujuan Panalungtikan
Patali jeung rumusan masalah di luhur, ieu panalungtikan miboga tujuan nu rék dihontal, nya éta tujuan umum jeung tujuan husus.
1.3.1 Tujuan Umum
Tujuan umum ieu panalungtikan nya éta maluruh fungsi tindak tutur dina naskah drama Meredong.
1.3.2 Tujuan Husus
Sacara husus ieu panalungtikan boga tujuan pikeun ngadéskripsikeun: a) Wanda tindak tutur dina naskah drama Meredong.
b) Fungsi tindak tutur dina naskah drama Meredong.
1.4 Mangpaat Panalungtikan 1.4.1 Mangpaat Tioritis
1.4.2 Mangpaat Praktis
Sacara praktis, ieu panalungtikan miboga mangpaat pikeun:
a) Panalungtik jeung umum sangkan méré pangaweruh dina widang katatabasaan, hususna dina analisis pragmatis
b) Méré pangaweruh ngeunaan fungsi tindak ujar dina naskah drama Meredong karya Rosyid E. Abby.
c) Jadi bahan tinimbang guru-guru dina nyusun sumber pangajaran.
1.5 Raraga Tulisan
BAB I Bubuka, ngajéntrékeun masalah jeung tujuan panalungtikan anu pakait jeung analisis fungsi tindak tutur dina naskah drama.
BAB II Ulikan Tiori, ngajéntrékeun tiori-tiori anu dipaké dina ieu panalungtikan. Medar ngeunaan pragmatik ti mimiti wangenan pragmatik, wangenan tindak tutur, fungsi-fungsi tindak tutur jeung wangenan drama.
BAB III Metode Panalungtikan, ngajéntrékeun métode panalungtikan dina ieu panalungtikan. Métode panalungtikan anu baris dipaké nya éta métode déskriptip analitis.
BAB IV Analisis Fungsi Tindak Tutur dina Naskah Drama Meredong, ngajéntrékeun hasil panalungtikan. Ngeunaan fungsi tindak tutur dina naskah drama Meredong.
BAB III
MÉTODE PANALUNGTIKAN
3.1 Data jeung Sumber Data Panalungtikan 3.1.1 Data Panalungtikan
Data anu ditalungtik nya éta ungkara basa sunda ngeunaan wanda jeung fungsi tindak tutur (polah ucap) dina naskah drama, ieu data mangrupa naskah drama anu dipaké pikeun ngayakeun pagelaran sarta salaku bagéan paling penting dina hji pagelaran.
3.1.2 Sumber Data
Nu dimaksud sumber data panalungtikan dina ieu panalungtikan nya éta ti mana asal subjék data anu ditalungtik (Arikunto, 1998: 11). Sumber data dina ieu panalungtikan nya éta tina naskah Meredong mangrupa naskah drama meunang disundakeun tina naskah “Ke” meunang Yudhistira ANM Massardi koléksi Teater Sambada. Ieu naskah drama mangrupa salah sahiji karya Rosyid E. Abby anu medal tur dipagelarkeun ku Teater Sambada dina FDBS (Festival Drama Basa Sunda) taun 2010. Kandelna 35 kaca, anu miboga 470 paguneman/dialog jeung 29 babak.
3.2 Desain Panalungtikan
Desain panalungtikan nya éta sakabéh prosés anu diperlukeun dina rarancang panalungtikan jeung prak-prakan panalungtikan nepi ka patalékan-patalékan nu aya bisa kajawab.
Métode panalungtikan mangrupa salah sahiji cara pikeun ngahontal tujuan dina panalungtikan. Éta pamadegan luyu jeung pamadegan Arikunto, (1998: 150), anu nétélakeun yén métode dina ieu panalungtikan dihartikeun minangka cara-cara bisa digunakeun pikeun ngumpulkeun data.
bakal nganalisis sarta masing-masing data. Data anu baris didéskripsikeun nya éta kalimah anu nyoko kana wanda jeung fungsi polah ucap.
Léngkah-léngkah anu dipaké dina ieu panalungtikan nya éta: (1) maca naskah drama Meredong, (2) nyirian fungsi polah ucap, (3) ngolah data kalimah sacara pragmatis, (5) ngadéskripsikeun data, jeung (6) nyieun kacindekan. Katitén dina ieu bagan di handap.
Bagan 4.1 Desain Panalungtikan Maca Naskah Drama
Nyirian Fungsi Polah ucap
Nyalin Fungsi Polah ucap
Ngolah Data Kalimah Sacara Pragmatis, Dumasar: Wanda Tindak tutr Fungsi polah ucap
Ngadéskripsikeun Data
3.3 Métode Panalungtikan
Ieu panalungtikan make métode déskriptif analitis nya éta métode panalungtikan anu maksudna pikeun ngungkulan jeung ngaréngsékeun pasualan-pasualan aktual kalawan ngumpulkeun data, nyusun papasingan, nganalisis, sarta nafsirkeun data. (Arikunto, 1998: 225).
Anu didéskripsikeun nya éta perkara wanda polah ucap jeung fungsi polah ucap anu kapanggih dina naskah drama Meredong karya Rosyid E. Abby.
3.4 Wangenan Oprasional
Sangkan ieu panalungtikan téh puguh maksud, tujuan sarta udaganna, ogé teu nimbulkeun rupa-rupa tapsiran, di handap baris ditataan heula istilah-istilah anu aya patalina jeung ieu panalungtikan.
1) Pragmatik maluruh wacana atawa patalina unsur basa jeung pamaké katut konteks makéna.
2) Polah ucap nya éta eusi caritaan nu aya dina bahasan pragmatik anu teu ngan saukur miboga jeung méré informasi, tapi ku ayana éta omongan, jalma bisa ngalakukeun hiji paripolah pikeun ngaéksprésikeunana.
3) Naskah Drama nya éta mangrupa wacana paguneman anu midangkeun carita atawa lalakon ku paguneman (dialog) diajangkeun pikeun diragakeun ku aktor dina pagelaran. Naskah meredong mangrupa naskah drama koléksi Téater Sunda Kiwari sarta meunang disundakeun ku Rosyid E. Abby tina
naskah “Ke” meunang Yudhistira ANM Maasardi.
3.5 Instrumén Panalungtikan
“Instrumen penelitian adalah alat yang digunakan oleh peneliti dalam menggunakan suatu metode (Arikunto, 1998: 137)”
Kartu data dieusian ku cutatan data (kartu) diébréhkeun kode sumber data, kaca, babak, dialog. Sangkan leuwih anteb, contona saperti di handap:
Tabel 3.1: Kartu Data KARTU DATA Babak: 1
Kaca: 3
Dialog: Koli : Rek ka marana atuh, nya, mangkeluk teh?! Mamantogan teh teu nyaho di wayah! Ngadon ngahareurinan bae!
Amah : Tong sok gegelendeng! Batur ge sarua boga kapentingan. Lain urang bae. Kandaraan umum ieuh. Batur ge baroga hak pikeun naek.
Wanda polah ucap: Perlokusi
Fungsi polah ucap: Diréktif panyarék
Kalimah anu digurat handapan mangrupa kalimah anu mibanda fungsi éksprésif. Fungsi éksprésif nya éta nalika panyatur medarkeun omongan nu bisa diartikeun ngaévaluasi ngeunaan hal-hal anu geus disebutkeun dina omonganna. Ti dinya Amah ngaévaluasi atawa ngritik kana polah atawa omongan anu diomongkeun ku Koli.
3.6 Padika Ngumpulkeun Data
Pikeun ngumpulkeun data dipaké téhnik studi dokuméntasi. Téhnik studi dokuméntasi dipaké pikeun nyungsi informasi dina néangan jeung ngumpulkeun data. Aya sababaraha tahap ngumpulkeun data nya éta:
1) Nangtukeun sumber data anu mangrupa basa Sunda ragam tinulis nya éta naskah drama Meredong karya Rosyid E. Abby.
2) Maca naskah drama Meredong karya Rosyid E. Abby.
3) Nyirian kalimah dumasar kana tilu rupa wanda polah ucap sarta lima fungsi polah ucap.
5) Nyusun kartu data dumasar kaca.
6) Nyalin wanda polah ucap jeung fungsi polah ucap tina kartu data
7) Ngitung jumlah wanda polah ucap jeung fungsi polah ucap anu aya dina éta naskah.
3.7 Padika Ngolah Data
Dina ngolah data, dipaké analisisi unsur langsung. Sarta ngolah data ngaliwatan tahap-tahap ieu di handap:
1) Mariksa deui sakabéh data wanda polah ucap jeung fungsi polah ucap anu geus disusun dumasar kacana.
2) Ngodean jeung nganomeran data panalungtikan
3) Nganalisis data dumasar kana: (1) wanda polah ucap, (2) fungsi polah ucap 4) Nganalisis wanda polah ucap, saperti: (1) tindak lokusi, (2) tindak ilokusi, (3)
tindak perlokusi. Sarta nganalisis dumasar kana fungsi polah ucap, saperti: (1) asértif anu ngawengku wujud pragmatis: ngutarakeun, ngalaporkeun, jeung nyebutkeun, (2) diréktif anu ngawengku wujud pragmatis: nitah, nungtut, maréntah, nangtang jeung méré sawangan, (3) ékspresif anu ngawengku wujud pragmatis: muji, ngahaturkeun nuhun, ngritik jeung ngaléléwé, (4) komisif anu ngawengku wujud pragmatis: jangji jeung sumpah, (5) déklartif anu ngawengku wujud pragmatis: , mecat pagawé jeung ngababtis.
5) Ngadéskrifsikeun data nu geus dianalisis. 6) Nyincindekan data.
BAB V
KACINDEKAN JEUNG SARAN
5.1 Kacindekan
Dumasar kana hasil panalungtikan dina naskah drama Meredong. Dicindekkeun yén fungsi polah ucap anu di antarana nya éta asértif, diréktif, komisif, éksprésif, jeung déklaratif sarta wanda polah ucapna anu di antarana lokusi, ilokusi jeung perlokusi dipedarkeun saperti ieu di handap.
a. Jumlah wanda polah ucap anu kapanggih dina naskah drama Meredong karya Rosyid E. Abby kapanggih aya 281 wanda polah ucap. Wanda polah ucap nu aya kawengku ku tilu wanda, nya éta lokusi, ilokusi sarta perlokusi.
(1) Polah lokusi nu kapanggih dina éta naskah nya éta mung aya 14, atawa mung 4,98%.
(2) Polah ilokusi nu kapanggih nya éta aya 56, atawa 19,93%.
(3) Polah perlokusi mangrupa anu pangréana kapanggih, kapanggih aya 211, atawa 75,09%.
b. Jumlah fungsi polah ucap anu kapanggih dina naskah drama Meredongkarya Rosyid E. Abby kapanggih aya 214 fungsi polah ucap,Disawang tina wandana, kapanggih aya lima fungsi polah ucap nya éta asértif, diréktif, komisif, éksprésif, jeung déklaratif.
(1) Fungsi asértif nu aya dina éta naskah kapanggih aya 34, atawa 15,88%. Anu kabagi ku asértif nyebutkeun 23 atawa 10,74% jeung asértif ngagulkeun 11 atawa 5,14%.
(3) Fungsi éksprésif nu kapanggih dina naskah drama aya 67 atawa nepi 31,30%. Anu kabagi ku éksprésif pamuji aya 7 atawa 3,28%, éksprésif panyawad aya 46 atawa 21,49%, éksprésif kukulutus aya 10 atawa 4,67%, éksprésif nyalahkeun aya 4 atawa 1,86%.
(4) Fungsi komisif nu aya dina naskah drama kapanggih aya 15, atawa 7,04%. Kabagi ku komisif pangdéséh aya 8 atawa 3,77%, komisif nawarkeun aya 7 atawa 3,27%.
(5) Fungsi déklaratif mangrupa fungsi anu pangsaeutikna nu kapanggih dina éta naskah, nya éta mung 2, atawa 0,93%. Anu kabagi ku déklaratif megatkeun 1 atawa 0,46% jeung déklaratif ngajadikeun ogé aya 1 atawa 0,46%.
5.2 Saran
Dina unggal panalungtikan tangtu aya kahéngkéran jeung kakuranganana. Dina ieu panalingtikan téh aya sababaraha hal nu can dipedar. Ku kituna, aya sababaraha saran nu kudu ditepikeun.
a. Dina naskah drama loba kénéh nu can diulik jeung ditalungtik ngeunaan katatabasaan. Ku kituna, masih perlu panalungtikan séjén anu ngulik kalimah dina naskah drama.
b. Panalungtikan ngeunaan polah ucap atawa tindak tutur teu ngan saukur bisa dilarapkeun dina naskah drama, tapi loba kénéh karya sastra séjén atawa pasualan-pasualan nu aya disabudeureun urang anu bisa jadi objék pikeun dipaké panalungtikan.
Daftar Pustaka
Abby, Rosyid E. 2009. Meredong. Bandung: Teater Sunda Kiwari Arikunto, Suharsimi. 1998. Prosedur Penelitian. Jakarta : Rineka Cipta. Chaer, Abdul. 2010. Kesantunan Bahasa. Jakarta: Rineka Cipta
Chaer, Abdul, Leonie A. 2010. Sosiolinguistik Perkenalan Awal. Jakarta: Rineka Cipta
Cummings, Louise. 2007. Pragamatik Sebuah Prespektif Multidisipliner. Yogyakarta: Pustaka Pelajar.
Danadibrata, R.A. 2006. Kamus Basa Sunda. Bandung: Kiblat Buku Utama.
Iskandarwassid. 2004. Raksa Rasa. Bandung: Geger Sunten.
Isnendes, Retty. 2009. Panyawangan Sastra (Hand Out Teori Sastra). Bandung: JPBD FPBS UPI.
Koswara, Dedi. 2008. Racikan Sastra. Bandung: JPBD UPI Bandung. Leech, Goffrey. 1993. Prinsip-prinsip Pragmatik.(Diterjemahkan oleh M.D.D. Oka dan Setyadi). Jakarta : Penerbit Universitas Indonesia.
Nadar, F.X. 2009. Pragmatik dan Penelitian Pragmatik. Yogyakarta: Graha Ilmu.
Rahardi, Kunjana. 2008. Pragmatik Kesatuan Imperatif Bahasa Indonesia. Jakarta: Erlangga.
Rahardi, Kunjana. 2009. Sosiopragmatik. Jakarta : Erlangga
Rahimakumullah, Sanjani. 2012. Analisis Naskah Drama Meredong Karya Rosyid E. Abby Saduran tina Naskah Ke Karya Yudhistira ANM. Massardi. Bandung: Universitas Pendidikan Indonesia.
Rusyana, Yus. 1978. Panyungsi Sastra: Pangajaran Sastra Sunda pikeun Murid Sakola Lanjutan. Bandung: Gunung Larang.
Santosa, Sandi Setiawan. 2010. Kajian Sémiotik dina Naskah Drama
“Jeblog” Karya Nazaarudin Azhar. Bandung: Universitas
Pendidikan Indonesia.
Sapari, Sandi. 2010. Fungsi Tindak Tutur dalam Teks Berbahasa Ingris pada T-Shirt. Bandung: Universitas Padjadjaran.
Sobur, Alex. 2009. Semiotika Komunikasi. Bandung: PT. Remaja Rosadakarya.
Sudaryat, Yayat. 2004. Elmuning Basa. Bandung: Walatra. Sudaryat, Yayat. 2007. Makaya Basa. Bandung: Sonagar.
Sudaryat, Yayat. 2007. Ulikan Wacana Basa Sunda. Bandung: Geger Sunten.
Sudaryat, Yayat. 2009. Makna Dalam Wacana. Bandung: Yrama Widya. Sudjana, Nana. 2011. Tuntunan Penyusunan Karya Ilmiah. Bandung:
Sinar Baru Algensindo.
Suherman, Agus. 2007. Sastra Indonesia. Bandung: JPBD UPI Bandung. Sumarjo, Jacob. 1986. Apresiasi Kesusastraan. Jakarta: Gramedia. Sumarjo, Jacob. 1986. Ikhtisar Sejarah Teater Barat. Bandung: Angkasa. Tarigan, HG. 2009. Pengajaran Pragmatik. Bandung: Penerbit Angkasa
Bandung.
Titscher, Stefan.Spk. 2009. Metode Analisis Teks & Wacana. Yogyakarta: Pustaka Pelajar
UPI. 2012. Pedoman Penulisan Karya Ilmiah. Bandung : UPI
Wijana, I.D. Putu. 2011. Analisis Wacana Pragmatik Kajian Teori dan Analisis. Surakarta: Yuma Pustaka.
