CARA UNTUK MENDEKATI INTERAKSI HUBUNGAN ETNIK DALAM KURIKULUM DAN KOKURIKULUM
Memperkasa penggunaan bahasa rasmi
Pengunaan bahasa rasmi ini telah mula disuarakan melalui Penyata Barnes 1950
yang mencadangkan agar pengunaan Bahasa Melayu dan Bahasa Inggeris sebagai
cerminan identiti kebangsaan dikuat kuasakan di peringkat sekolah lagi. Banyak perubahan
dalam sistem pendidikan negara telah dilakukan bagi memastikan ianya kekal relevan
dengan perubahan zaman serta mampu memuaskan hati semua pihak. Pada tahun 1974,
suatu jawatankuasa kabinet dibawah Kementerian Pelajaran Malaysia telah ditubuh bagi mengkaji semula sistem pendidikan negara.
Hasilnya, kurikulum baru sekolah rendah (KBSR) dan kurikulum bersepadu sekolah
menengah (KBSM) diwujudkan bagi mencapai matlamat pendidikan negara dalam
memastikan penyatuan kaum di negara kita mula dipupuk sejak peringkat sekolah lagi untuk
berjaya. Hal ini demikian kerana, rentetan beberapa peristiwa hitam yang berpunca
daripada sifat perkauman akibat kegagalan pihak kerajaan dalam pelaksanaan inisiatif yang
berkesan. Contohnya , peristiwa 13 mei 1969 yang berkait rapat dengan Pilihan Raya
Umum 10 Mei 1969 yang telah mengorbankan 196 mangsa.
Selepas peristiwa 13 Mei 1969, sistem pendidikan di Malaysia telah mula
menitikberatkan perpaduan nasional dengan bersandarkan kepada Prinsip Rukun Negara
dalam membentuk sebuah negara yang harmoni. Melalui penggunaan bahasa rasmi dalam
sistem pendidikan, sifat perkauman dapat dihakis dari peringkat awal lagi. Sekiranya
penggunaan bahasa rasmi tidak dititikberatkan, jurang sosialisasi masyarakat akan
bertambah dan menyebabkan kesukaran untuk rakyat berinteraksi antara satu sama lain.
Penggunaan bahasa rasmi ini juga membolehkan proses komunikasi menjadi mudah dan
maklumat yang ingin disampaikan dapat disampaikan dengan cepat dan efektif. Contohnya,
pelaksanaan Bahasa Melayu dalam semua buku teks di peringkat sekolah rendah dan
pembelajaran dianggap sesuatu yang penting kerana secara tidak langsung ianya mampu menyatukan para pelajar .
Peranan sukan dalam penyatuan kaum
Penerapan sukan dalam proses pembelajaran di sekolah dalam aktitiviti sukan
mampu memupuk semangat perpaduan antara pelajar. Peranan sukan dalam memastikan
keharmonian hubungan etnik di sekolah amat penting . Penglibatan pelajar dalam sukan
dalam pelbagai peringkat sering kali diberikan penekanan oleh pihak kerjaan kerana ianya
dapat membina semangat perpaduan dari semangat kesukanan yang lahir dalam diri
pelajar. Hal ini demikian kerana, ketika bersukan semangat kesukana yang terdapat dalam
diri pelajar akan menyebabkan mereka lebih memikirkan aktiviti tersebut berbanding dengan
siapa mereka bermain,
Semangat perpaduan dalam sukan akan lahir apabila pelajar berusaha dan mulai
bekerjasama dalam mencapai satu matlamat yang sama. Selain memupuk perpaduan,
aktiviti sukan juga dapat membentuk kemahiran baru pelajar yang boleh diguna semula
selepas alam persekolahan.( Leviene & Levine, 1996)
Peranan yang dimainkan oleh guru juga tidak boleh dipandang ringan dan amatlah
kritikal sekali. Guru haruslah memastikan penglibatan semua pelajar dan memastikan
berlakunya interaksi antara pelajar berlainan etnik di dalam kelas. Guru juga perlu
memastikan mereka tidak bersikap pilih kasih dengan hanya cenderung terhadap kaum
yang diwakilinya sahaja kerana hal ini dapat memberikan contoh yang tidak baik kepada
pelajar.
Sekiranya hal sebegini berlaku, pelaksanaan sukan bagi memastikan keharmonian
hubungan etnik dalam kalangan pelajar tidak akan berjaya. Menurut Murad Md. Noor 1975,
penempatan murid daripada pelbagai kumpulan etnik dalam bilik darjah, seperti di sekolah
menengah kebangsaan, asas pengertian Rukun Negara akan lebih dihargai dan dapat
1Malaysia. Sifat kesukanan ini mewujudkan kerjasama secara tidak langsung antara pelajar bagi memastikan mereka mencapai matlamat yang telah ditetapkan. Seterusnya,
mengukuhkan kembali keharmonian hubungan etnik sesama pelajar. Oleh itu, peranan
sukan dalam memperkukuh keharmonian hubungan etnik di peringkat sekolah dalam
kalangan pelajar amatlah penting.
Menambahbaik mata pelajaran Pendidikan Sivik dan Kewarganegaraan
Mata pelajaran ini diperkenalkan sejak tahun 2005 dan dijalankan secara
berperingkat. Mata pelajaran ini diwujudkan sebagai salah satu usaha pihak kerajaan untuk
menghapuskan sifat perkauman di Malaysia. Pelajar-pelajar menjadi tumpuan utama
kerajaan kerana ibarat peribahasa, “melentur buluh biarlah dari rebungnya”, kerajaan
berhasrat untuk menghapuskan sifat perkauman ini dari akar umbinya iaitu anak-anak muda
yang akan menjadi tonggak negara pada masa hadapan. Maka wajarlah subjek ini
diperkenalkan di peringkat sekolah.
Subjek ini mendedahkan pelajar kepada kepercayaan dan budaya kaum-kaum lain di
Malaysia. Oleh itu, kita akan menjadi lebih memahami dan peka terhadap kaum lain
sekiranya terdapat aktiviti yang melibatkan pelbagai etnik di Malaysia. Namun begitu, buku
teks Pendidikan Sivik dan Kewarganegaraan hanya merangkumi beberapa kaum-kaum
majoriti yang terdapat di Malaysia. Ini menyebabkan rakyat Malaysia kebanyakannya tidak
mengetahui kepercayaan dan budaya kaum-kaum minoriti. Penambahbaikan wajar
dilakukan untuk mendedah para pelajar mengenai kaum-kaum minoriti yang terdapat di
Malaysia dan mengeratkan lagi perpaduan antara kaum majoriti dan minoriti yang terdapat di Malaysia. Tambahan pula, negara kita memang terkenal dengan kepelbagaian kaumnya.
Kesepaduan kaum di Malaysia dapat dicapai sekiranya kita lebih memahami dan
menghormati amalan dan kepercayaan kaum lain. Oleh itu, subjek ini boleh menjadi saluran
yang boleh digunakan. Ini juga menggalakkan pelajar untuk lebih membaca buku
pelajar juga akan bertambah kerana sifat ingin tahu yang ada dalam diri pelajar akan menyebabkan mereka lebih bergaul dengan rakan-rakan yang berbeza kaum untuk lebih
mengetahui dan memahami kepercayaan dan amalan mereka yang tidak dinyatakan di
dalam buku teks.
Mata pelajaran Pendidikan Sivik dan Kewarganegaraan ini juga boleh menjadi
platform untuk mewujudkan semangat patriotik dalam diri pelajar. Hal ini demikian kerana,
subjek ini memberi penekanan kepada para pelajar mengenai tanggungjawab mereka
