I. K E TU T S U TE D JA
ASP EK K EP I D A N A A N D A LA M M A S A LA H
K A W I N M ELEG A N D A N G Dl BALI
M I L I K
P ER P l ' S TA K A A N - UN l V f cR Sl TAS A 1R LAN GGA*S U A B A V A
F A K U L TA S H U K U M U N I V E R S I TA S A I R L A N G G A
ABIEK SEPIDAHAAH BAlAtt
MQA UK
HA V I S UELEOAUrAflO » I BALIQKBIPOI
DIAJUKAK UliTUK llELEHCKA*! TUGAS-TUGAS d a b flsuEsro x s
*
a r a$ *
s y a r a?
g uh a i o c a p a iGElAfi 3ABJA3A KUKtK
O le h » I .KSTUT BUT BUA
I fo *St b*6 5 3 7
M 1 L I K
PERPUSTAKAAN •tiNIVERSITAS AIRLANGGA"U R A B A Y A
JUTOSAff m iDA BA A H
KATA PBNGANTAR.
Dalam u saha u ntu k melaksanakan tu ga s s eb a g a i n a h a s is - wa sudah tcn tu n ya m onja di su atu kcharu san b a g ! s a ya u ntu k me- mmju kkan kemompuan a a y a kopada mnsyarakat s eb elu a b erhak mencapai g p lo r Icesar ja n a a n . B erhubung dengan adanya keh a ru s - an tu ga s i n i naka s a ya moncoba mengaju kon 3 k r ip s i ten ta n g a s - pck Hukum P id a n a dalam masalah ka w in M elcga nda ng d i B a li,
D i dalam ra n gka ponyusunan s k r ip a i i n i s a ya s a n ga t b a - nyak mcndaput b a ntu a n- b antu a n, p etu n ju k - p etu n ju k d o r i b eb cra - pa p ih a k . O lch ka ren a it u perkena nka nla h s a ya menghatu rkan te r in a k a s ih ya n g seda la m dalamnya kopada s
1 . Bapak D a rw oto, SH s elok u pembirabing s a ya d a l a n ra n g ka penyusunan s k r ip s i i n i .
2. Ib u Dekan F a k u lta s Hukum U n ive r s ita s A ir la n g g a , me- ra ngka p s eb a ga i Ketu a D opartemen Hukum P id a n a ,
3. B apak/lb u D osen dan A s is to n D osen F a k u lta s Hukum U n ive r s ita s A ir la n g g a ,
4 . Bapak p a ra p e ja b a t D aerah p r o p in s i B a li a n ta r a la in : Bapak Kctu a p en g a d ila n N eg er i D enpasor d i D enpasa r. Bapeik Kctu a p en g a d ila n N eg er i G ia n ya r d i G ia n ya r. Bapak Ketu a p en g a d ila n N eg er i B a n g li d i B a n g li, Bapak K ep a la Jawatan Agama Kab u paten Badung d i Den p a s a r.
i i
Bahwa waluupun s a ya t e l a h bcrou.3ah paynh b oru oa ha me-
nyusun s k r ip s i i n i dongon b a t a s kcnumpuon ya n g a da pa da d i r i
s a ya , nanun d i duluci h u tl k u c il Day a , ca ya mcraca tid o k puac dongan pcnyusunan a k r ip a i i n i ya n g j a u h d a r i senpu rna , a o n g i-
n ga t s& nga t fcerb a toa n ya b ahan-b ahan ya ng b oru p a bulcu-buku b a - ca a n d i s a n d in g tcr b a ta cn ya kcraarapuan su ya*
Kenu dion kohudapan Tuhan Tong Haha Esa s a ya ncaohon mdah^ou dahan o k r ip e i i n i dnpa t racnolong s a ya eoccp a t raing-
k i n to r o a p a in ya c itc w c ita ca ya dan a k h irn ya s k r ip o i ya n g o g -
ngat; 3€dorhau a i u i ta k lu p a ca ya paroenb ahkan kopadu Alma Ma t e r a a ya t e r e in t a ,
-H o r m t oa ya ,
BAFSAH I S!
Halaac m
u n m m u n n ... ... ... . . . i
B A B I I . FBETOAHUKJAI... . . . ... 1
I I * T OJAUAl* UtftJit TBBTAKfl 2SA3AXAH KAWIN K3X.S -OABUAIO ... . ... 6
A * P o a g « r t l o n B » l « g a a € s n g ... $ B . I f e o f t o -ao c aa Card w lf t k u k n n P e rk s w ln so * d l B u l l ... ... . ... 7
0 . S e ba b-n aba b Di lak uk o n n y # P t rk a w lo a n * * •-l c f o n d a n g ...* ... 15
I I I . A B tSt TCPIBASAAH PA TAM KAWIII KStEGAWIlAHG* 18 i n HUBIOTGAH D U I K A BAT SLSGABBA:.'© DKUQAH P A -3 A l 7-32 A t A T 1 I B 2 KUHP « . . . ... . 33
T * P t m i i A S A H PUTU3A# P T S G A 'U A H ... 39
V I * K t SI IfHT UIT DAN 3 A H A B-SA R A B... . 45
DA?TAB I SP t nm K A A H * . ... . ... 49
D A O I
p U P AJ 1 BJ LI LAi t
Sobacaircma & H a kota hu i Iloca ra b ita to r d ir i d e r i b o-
rlb u - rlb u pu lcu dcncan b crb ocoi aacoa ouku bancsa yons ten -
tu o o ja acqpu nyai bukua cd a t yonc b orb cda»b cdo p u la , d i cn -
na d a la a pcob citu kan oucunan halcumya dcpa t d ip ca oa ru h i o *
lo b b crb oca i fcltfcor a n ta ra la in oojcra h n ya , lo tc ta y a , ilc lin
dan oob oca in ya . Dapat k ita c a b il contob IconcJtrit a tca ls ya
hultun a da t sutai Kinancfcabau yans s ea s on a l o lo tin n a tr ile n i-
a l oudah b arons tcn tu b crb cda dcnaon hukua cd a t oufcu Batc2t
yans b ord ea or a ta o o lo tin p a tr ilc n io l. DcniJtian p u la hulcus
od a t cultu Jena b crb eda p u la donotm hukun od a t ouku B a li.
Tcrhadap oeca la bontuk huteua adat yans b orlcb u pada
o a a in o a a a is s ouku bon^oa l« u t dolnu b ob cropa h oi b a n ya ilch
fctta Junpai adanya porb u atcn-porb u atan yang b ortontonoan d c-
ttcan hukua cd a t d a rt outai itu , S op crti a ioa ln ya d a l an la p cn o-
on hukun tanah adanya porbu atan yens D olancoar hak-bafc a ta o
tcnah dan d l la in pihats adaaya porb u otan poroinahcn, p crko-
ocan aob incca akcn ccnccansoti Is otm trtm n aaoyaxt& at a d a t.
Donean teojcd icn - k ojod iea a ep c r tl teroeb u t d i a tco,cc.-
tca tit& u lla h kooauan oaya untufe ncnccou kalu a a ala h oatu p er-
buatan atau p clsa cca ra n cd a t ysna ocrin g te r je d i peda cuku
B a li khucuanya yenc aunettln pu la bony ok te r je d i poda cuku-
mfcu Ifd is a ya , Porbu atan yans a elcn ccp r cd a t yaa c oaya
audkan i t u o da l a b ups y ang t a r k a o a l do njo n aabut an *,« a l a g a n ~ dang* ( c a l a r l k a n dangan pakaa aao r an g p arao p uan )* ft o rbadap parbunt an I n i aay a r a a a o l a b kabany akan o ran g baluoi b a g l t u aan g at abul saaalabn y a l a b l b -l a b l b b a g ! o a a j a r a k a t l u a r B a l i *
l a r bu a t a n aaaao aa i n i a a a p a l k l n i a a a i b ada a a j a y an g « a l a ~ fcukaonya no lo up ua a t a a p o rbuat aa t a r a a b u t t a l a h dlk anak an aan k ai p i dona karana adany a t un t ut an d a r l pada o ran g y ang d i
-rug i k an a taut o ran g y ang t ark an a k a ja h a t a n I t u , Manurut f a h a a aay a b a l t a r a a b u t a a a i h an j a ada o ran g y ang aalak uk anny a* l a -ro na b a g i o aa/arak z it daaa y an g d i padalo cwn y ang a a a i b ku * ra n g a a sa h a o l a a g i a a g i bukua d a r l parbt m t an i t u * y sng a a o l a b o l a b t l d a k t abu OndungUndang ae bln g p a o ang anggap p a r b u -at ao l t d t l d a k ada aang k ut paut ny a d aag aa p aaid an aan*
01 ao ap i n g i t u p ula t ujuaa d a r l p e n ull aa n aay a i n i y a -i t u sang uapulk an baban -baban t a n t an g bukua pldana a d a t B a l l , y a a g barguna b a g ! panbangunan hukum S a a l o n a l X ndo naaia y ang baru* Eton aabag alaan e k l t a k at a bui d a r l k at at ap an KPRS l o .X X / H? B8/l966 y ang l a l n y a aanay abkan P o n o aat la aabo g ai a uabar t a r
-t l b bukua E ap ubli k I n d o n aaln * Xaka d l a * n l bukua a d a -t a d a l a b
t l d a k l a i n d a r l pada panjalm ao n F an e aa i la Gala® b a l buk ua* a a * t v bi n g g a dangan adany a k at at ap an
M
jP
KS
t a r a a b u t d i a t a o y ang aa-Jak t an g jral 9 J uH 1966 audab d lt a t ap k a n aae ara p a a t l babaa bukua V a e l o n a l l o d o n a a l o b a r a barua bard aaark an a t a a a t a u b a r
dak&rao g bag ai m n ak ah t i n a ak a n p ara k a k l a k i t * d s -l a a o angUad ap i © a a a i a k -o a a al a b ad at a a t a g a i a a s a y ang aay a c ak audk aa t
t a r b a d a p p ara h a k i a
ki t m
dalat s J aaagh«dapl o aaalat x -s a a a l a b ad at t a t a a b a t afcrnmz Mv l u k t n
cukitp tiK jrak p a rt i * bangan d a l a a b a l K ao arapk an p a a al -p a a a l d a r l XUHJP f el t * * a t a u y an g a d * fcandiiiganoy a t a r t o d a p p arbuat an t a r a a b u t . -C a l a a fc al i n i d a^g aa adany a fcat ent uan p a a a l 27 B&daag -un* dang pofeok K e k uaaaaa Kalrafci&aa (Vndaag*3D&a$g Eo # 14 t a « fcu& 1 9 70 ) o ak a t o rbuf c alah J al a a b a g ! p a r a Uakla k i t a da *I a n o e o aca&kafi t a a a l a b a d a t , a a bi a g g a p ara haf c io dapat e
»
b a r i k a a put uaaa y an g a a a u a i d origan hukua dan r a a a k a a d i l *
3) an s a a y a r a k at *
9
t a hul a a a b*l ? a j s z a a ka a a r da &a a a &aaal ak~&ai i al ab *
adat i t a di a di l i da a di put ua oi aa pongadi i an i da t ya ng di
Ua l i di a abut 4«a ga a «£aad r a a &a r t a *» i ka n t a t a pl da l a a *
j a&an ke a e r da ka a n daaaaa i ai da l a a r a ogka c a nuj u u&i t i ka *
a i ha kua e a ka as l a ys knya vat t aaaag t ar aa but di i apuakaa.
9
ttas&an alaaan«alaaaa taoabut d l ataa itulab aaya
dalaa raagfea © onyaloaaikan atudl pada tfa&ultaa Hutcuei Uni
varaitaa Aivlactgea atraaa tortarlfc untufe oeolUfc Judul «*
in i yaltu "M KK S&HBA
3
AA
3
3
UJLSI UAtiALAH U»XS
EX&QAB-D m
DZ £ A W%ft a l a a t i n j a u a n l o i aay a t i t i k barat ic aa fcanya d a r l a a g i hu&ua p&danaoya baruaaua otm barnUngkan p a r b u at -art i i d a n o ad at ( d & l l k e d a t ) i t u don&oa p o o a l^ p e o a l
KI
H
j* ,
TISJAgAK
x mm
gfiggAKQ BABAl/m lU I i a HSLSQigtABSA * P a n a a rt i a n M aX agandam *
Sa f e a ga i a a na l a g i mj r a d l d a l a a a a na c a hf c a n a u a t u a n
a a l a b i l a l a h ,
m ka
a a b a l u my a « • ; « a k a n b a r u a a &a a a a e a r ip a n g a r t l a a t e u t a n g pof cok s a a a l a f c o a l a g a n d a n g * t a l k y a u g
o o y« J u u p a i d a l c a bu ku b u k u ma u p a a p a n g a r t i a © y a n g M/ a
-p e r o l a h d a r i t u a - t u a a da t -pa a t i ka ^-pa s uka a d a t d i Ba l l *
Di d a Xa a k e p u s t a k a a n i o t i l a h ml ^ a t i d a n ^ I n i oa r i ng
d i t u l i a d a n g a n i a t i l a h ‘‘HBa l a ga n d a Bg * a a p a r t l a i o a l n y a *
di l as t Wa t boa t c Pu r wa Ag a a a d a n a d a p u l a y a n g o a a a k a l i a t l
l * b " a a l a ga nda i s g* d a l a a Ad i Aga s a * Xa t l l a b - i a t i l a h t a r a a
ba t o a n u r u t ha a a t a a y a k a a a a u a q y a i t u od a l a b a e m pa oga r
t i t t c a ya . Sa &t m y a n g pa l i ng p o p u l a r d a l a a i a t l l a h a a h a r l ~
f ear l a d a l a h " a a l a ^ a nda ng* aaf ai ngga d a l e s p e n u l i a a n Bb r l p
a i i n i a a l a n j u t n y a a a y a a k a a p a i ^ u n a k a a l o t l l a b " aal agat i
d « o g * e a j a *
t a l a s Wa t b o a k Vu r a a Ag a r o y e n # d i a u o u n c l a h I Gu a
t
t i P ut a J a Xt n t l k , d l t a r a n g k a a t a st a & g l a t i l a h oa l a g a n - * dang dangan lat i X af a "af lt o lagaadao g" y ang dit arJao afcfc an ka d al a a bahaac! I nde m e alo y a l t u « ” mangautoll de ng an pakaa * o raag paranpuaa d i j a l a n b « a a r ff» ^
1 Qa t » Pa t u &i a l a a t i k » Va t b o a k Pur wa Ag a a a ( t a r ^ a oa ha a ) , I i a wt a Or ukka r l J Ba t a v i a # 19X0» h a l a a a n 6- 7*
D » o i k i * o p al a d a l a a buku A d i A g a a a J ^
Oadangkan d i fl n l s l y an g say a p a r o l a h d a r l ea o rang paaufca-ad a t y a l t o d a r l 1 O u a t l K at ut K al o r y ang o a n j a ba t a a b a g a l
J Up ala X napak ai M o a a H indu dan Buddha f f a nt a k ll a n Dapart a-* c o n i g a a a P r o pl n a l B al i dlfcatafean bahwa sw lag an d aag « adal a b a uat u p arbuat an d adal aan a aao ran g adal a k adal adal a f c adal d aag an a a -oe
m
(a k a a a a l a r i f c a n o ao ran g pe raap uan t an p a p a r a s t a j u a n -ny a d e n g aa cakaud uat o k d l n l k a h * Bl f l n l a i i n i b a a a t aay al o b l b l e ag k ap d a r l pada d l f l n l a l t a r a a b u t d l a t a a .
Sardaaarfc an d i fl n l s i y ang t a r a i & l r I n i a an ur at h a -o a t a e f a a d a l a h p a c g a r t i a n ae lag an d aag d a l a a a r t l y ang c -o ~ t e r t l l a r t l a y a p arbuat aa n y a t a , apa y ang i an g auag d a p a t d i l i b a t d i r a a a k a n * d ialm ral. de daggk an p a a g a r t i a n a a l a g a n * dang y ang d i t a r a n g k a a o l a b w «t bo ak $ u r * a A gao a a d al a b p a -o g t r t i a n d a l a a a r i l f -o r & i l *
f a l a u p u n d a a i k i a n e uk uplab d ap at k i t a p ah aai j u ^ a bafcwa p arbuat an at lag an d an j' a d a l a h p arbuat an y ang t a r l a -r a n g o l a h a d a t dan a a g a -r * ha-rua d l a i n g k l -r k a n *
B « Mac aap^ao aa c a r * g alah uk an pgrfcawlm m d l B al l ,
Unt uk a a a p a r o i a b p a n g a r t l a n y ang l a b l h r a n d a l a a t a n -t a$ g s a a a l a h a -t l a g a n d a n g , aak a d l a l o l a a p l n -t aa f c l l aa ak an
aaya uraikan ao c ara aio g kat t aat an^ c asaac ac ao c ara o o l a
-ktikan pt rkaKlnaa d l B al l *
*dapun aaoaa-oacam c ara uolakukan pt rk a*in an d i Ba
l l adalaii e abag ai burlkut t
Xorn aaay abat ken adanya 4 oacaza c aro nalakukan parkaninan
d i B al i y a i t u i
1* "Varso ak* /eng nanurut art i n y a aassa daogan p ark
a-ftlnan
wvtimtig
(Bsamadik)*2m
■0at ao o t in5# ocaurut o rt i n y a aaxaa den^an parkawin^an d i caca c alo n c e n p e lal dipart o aukan (kajant f
kap-an) »
3* "Vlaftfct* m &t m it o rt lo y a sana dan#an porkfi^i&an l a
r i baraaaa ( a o l a r i a n ) .
4* "Sckaakkiz v alijk11 canurut art i n y a oana dan^an p ark
a-winan bawa l a r i (c c le g e n d an g ),
£ » t a r Haar DZtf s&os^a^ukakaa da&g&a i at i l a i a be at
uk-bantuk parkav in an y ai t u ada 3 macaa beatuk perkawi&aa j*d a
uauanya dala& dae rah-daarah adat d l Xndoaaoia yans pada
prinaipny a fcatfpir aasa d«uga& 7 ,2 , K o ra, ant ara l a i n *
1 . ianao ak huiialijk (pcrkawinaa pln an ^).
2* Vlucht o f wo jlo o pfauwalijk ( l a r i bo rat c o ),
- . . .J U _________
^ ? *B JCcro, g at id at re c h t Van B al l .(t a r i a uai i a a )
9
3 « Sc baafc huwalljfe ( b a « a l a r i ) # ^
O i d iE ^ k i o ol a h I d a Ee^ua &ay un naabt d ak an 4 c ac an c a r e a al a l u k a n p ark av ln aa d l B al i y a l t u ?
1 , S a s s d i k ( s a a i n a n g ) .
2 « M arangkat ( l a r i bQraaaa* a a l a r l a n ) * 5 * JEaJangfcapan (p a r a u f a f c at a n ).
4* t t alagandang (fcawin p a k a a }*
ad * 1 * Mg0ad.lt: (g a s a l n a a «K
ttastadlk (c e u i n a n s ) a d a l a h auat u o e ra borfcawln d l -o ana p ih ak k a lu a r g a l a k i - l a k i x&e-olnang a l gad l a d a r l p i hak k e l u a r g a a l pare npuan, F ark aaln an c a r a i n i , uejapunyol p a n g a r t l e n bat aa a i g a d l o d i f c e l i olcfc o l l a k l -l n f c l * B al a a h a l I n i d a rl i p i h a k k a lu a r g a l a k l - l a k i c e abt i rik e n pawawah y a l t u at o a c a a uons j u j u r ke pada k a l u a r g a p ih ak p arae p uaa d an a e l a n j u t n y a a p a b l l a pihak k e lu ar g a pe re apo an a a n y a t u
-J aln y a* aak a a a b a g a l t and a p o r aat ujuan It a d l a d akan p aw a-n ab ba l a a a a-n kapada k a lu a r g a p ihak l a k i - l a k l daa-n ak & i m y a d i o u a u l dango n garfcunangim (o c g o l e n ) dan a p a b l l a audafc ada h a r l ba l k d ap at dilang aungf c an pcrfc awinan.
Akan t a t a p l a p a b l l a pihak k a l u a r g a a l pe raapuan t i d a k o a
-^ B .T o r B a e r BCT* i a a a -a a a a dan auaunan Huteua adat ,
P radny a l a r a a l t a , D j a k a rt a , Xyt»o, h al ao an li>9*
n y at uj ui n y a ( t i d a k ada pcwawoh ba l a a c n ) , d l a l n l b e r e r t i l ^ t i a r a a « i p*aw d* t l d a k d i t o r i t a o l e h e l g a d i a *
£ * d l k e ala p ula n d a r i pc rk awinan o a r a l n l
bohwa
ay arf t t y » gi
ut ana a d a l a b adany a k aaap ak at an d a r i pada ©rang t ua fcadua be l c h p i h ak , ae dang a y a r a t c l n t a d a r i s i l a k l dan a i g a -d i a a-d al e h xsen-du-dukl t e o p a t y ang ko -dua.
a d* 2* Mer engf r &t ( l ar i bar &oaa, oal or l an) *
Buat u
cora
bo rk nwln d i o ana a l l a k l - l a k l l a r i b a r *aaoa^aaaa
de ng aa a l j^ao p uan pan# t e l a h ada k at aaapakat
d l a n t a r a a a r a k * k are n a o at u dan laltuayia t e l a b a a l l n g u e n -o i n t a l a kart t a t a p i t l d a k ewndapat p t ra e t ujw an d a r i
or ang
t ujuiy a,f e r k s v i n a n dexigan c a r a i n i d l a x a l l den&on
iarinya
c alo n aue o i dan c al o n i a t r i b o j a e » a -« &B « aan uju t e a t a t p e r a e a-bunyien
ysntf t e l a h t f it e n t uk aa o le h e sre f c a,kouudian d
i-uauakan d l ao luruh w i l c y c h ad at a t a u d e aa d l o ana ne rak a b e r s M b u n y i * y a i t u u c l a l u i p c r ba k e l (k o p c l u d e a a ) dttngan cake ud m s b o r i t a b u k a n k e dat ang an se r e k e y at uh bark aw i n *
D o r i t am pat p -r a u u V j a j i u u i t u l a l a d i k i r i a ut uaan ( p o j a t i ) kefrucab o raag t ua (k o l u a r g a ) a l part iapuon t e n t ang atakaud ae ro k a i t u dan p c abw ri t ah uan i n i d i a e b u f B e a p e j at l at au ng e luk u* aaaad e k *
11
H al a d b a l i n i ada 2 k anungk laan b a g i p ih ak l a k i l a f c l y a -i t u t
ft) a p a b l l a ut uaan ( p a j a t i ) i t u d l t a r l c a b a l k o l a b a l -k a l u a r g a w an i t a a r t l n y a t l d a -k ad a pa-ko aaa* sa-k a i n i b a r a r t i baUaa pw rk av lnaa I t u t l d a k ad s k aauk ar~ an l a g i *
b) t a t a p i a p a b l l a * r a n g t ua (p l b a k k a l u a r g a o an arub ay ak waaangka babwa a u n gkin anak g ad i a n y a d i p ak aa ( d l p a l a g a a d a n g ), aak a p ih ak orarjfj t ua a i g a d l a l a * l a p o r g i ka t a n * a t poraajflbuny lan anak g ad lan y a
( n a t a a l n ) * l a t a a i n b u r a a a l d a r i k at a t a t a a a r t l n y a t a r a n g , oakaurtnya a i n t a k at arf rng aa apa b a t u l -b a t u l anakny a d a t a a e n c l n t a i a t a u d i p a k a a . E al a a b a l i n i k a p a la d ae a ae t aup at i k u t av ny ak alk an * D il a parsing * k ainy n Barak a it u dilaf c uke n nt ao d e e ar a o l l o g a a n * c l n t a i ,
mk
a o ro nc t ua o i pc p^spuan ak an p ulan g dang an p e re ac e n ag ak n e l u . Den a a b al l k a y a b i l a k a « ro ne d i p a k a a ( d i ^ l a g a n d a n ^ ) aako o rang t ua a i c * ~ d i e lan g aun g da p at s a ^ am bi l an*k n y a9 aadang a l l a * k i ~3 a kl a t a a pen -adue n pih a k a l paiaEipuan d ap at d i ~ t un t ut d i ald an # p e n g a d i lan *a d « % SSjlSBSSt iSS*
AdaXah o uat u c a r a p rfcawinan y ang d i a w a l i oXah eda-t njra p «run d i n g an d a r i pads o rang t ua p ibak l a k i - l a k i dangc n
i
oi*aag t ua p ih ak po raapuan*
X ialea baX I n i a p a b il a parun ding an i n i audafe a u f a k o t oafca a a a i n ^ -c a s i n g o rang t ua ae abujuk anakny a a g a r aupay a
mu
d i k a w ln a e i u a i do ngan ko aauo n o ran g t uany a i t u *A pabiX a oudah aa&aniaisa a at u j u balk a l X a k l -X a k i oaupun a i puraapuan y ang ak an d i k a a i n i t u k aaud lo n o rang t ua sa r a k a baraac ui ^an a ao ne nt ukan h a r i b a l k unt uk aule ngo ung k an p a * n^aaa&an p c m i k ah an anak«-anaknya# l l a a a n y a pe rk awlnan d a * nt;an c a r a i n i d i l a k u k a n d a l a a li n g k un g an kaX uarga t a n * a ~ Xaupun ada a n t a r a o ran g bufcan k e luarg an y a* ak an t o t a p i
h
h a l i t a ad alah j a r a n g t a r j a d i *
ad * 4 * aole f t e n d t i v u
£ a r i u r a i a n aay a d i auka k i r a n y a o udab cukup J elaa i
ba b* a aalag an d an g a&aXah auat u c a r a bark aw i n a t a u c a r a unt uk E&ndapat kan Jodofa dangan aamakaa o ol a r i k a a aao ran g paraapuan .
C a r l babarap a sa c a a c a r a aaXakukan po rkawinan i t u oafca c a r a aoXa&andang t i m bul k are n a adany a k e g a g a lo n d a * r l pada o a ra y ang bar ua d i t a a p u h dangan pc rk aw inan y ang
15
C# Babab-aabab dllak uk an n y a po rk awlnan o al^g an d an g ,
S a ba g al m n a o ay a urai k au bahwa p arbuat an c o l «4« n »
dan# iiany a kbuaua t a r d a p a t d i 2 al i a a j a do n walaupun nt ing-k i n d i d aara h I a i n ad s p arbuat an y ana d r i p den&an a a l a -gandang dang an l a t i l a h l a i n * K anurut bo a s t sa y s d i a a a p i n a
p arbuat an t a r a a bu t pada kbuauany a t a r j a d i d i B al i a a j a , naciuft p ads iiskakiit ny a p *rbuat an i t u ad a l a h aarup ak an t y n -t u -t a n bi o X o ^le baJroa o a n usla h arua k aw ln* O lah aabab i t u t o n t an g o a b a b -a » t a b d ilak uk e n n y a j,t rbuat an aalag an d an g d a p a t a ay s kaaukafcan adany a dua i’ a k t o r y a l t u i
1 . f a k t o r d a r l d a l a a ( i n d i v l d u ) It u s a n d l r i i dan
2m
f a k t o r d a r i l o a r I n d i v i d u It u (l l n g k u n g a n )*a d , 1 * Vafct o r d a r i d a l a a I n d i v i d u .
ad « 2 * Faktoa* d a r l l u a r I n d i v i d u it u (li n g k un g ast ) an t ar a
l a in i
a ) f a k t o r o « i y » r * i » t
b ) f a k t o r a i j e r o b
a)
f a k t o r B a ay ar ak at uF a k t o r c a a y a r a k a t y a l t u fcarona a aa y a r e k a t pada «auany a ac nandang p arbuat an o alag an d an g i t u aa b a g e l ccu|j t a k acuh k aran a p arbuat an i t u asrupafcan r a a i k o o ran ^ y e ®g barbuat i t u a a n d l r i , aah in g g a J i k a o al i i i a t adany a p a r l a
-i
t i w a ae lo t fandang t l d a k ada n i a t unt uk maogadufcan p a r b u a t -an t a r a a b u t ba l k kapada pauong d aaa maupun k apada p o l i a i .
f a j e t o r a a j a r a h *
F a k t o r a a j a r a h y a i t u adany a pang aruh k aat a-f c aat a d i B al i pada Jao an d abulu bahwa w an i t a d a r i g o l o n g a n k a a -t s a -t a a ( k o a a -t r i a ) -t l d a k bo lo h d i k a w l n l o l a b p r i a d a r l
0 0 I o n i a n k aat a d l bawaliny a« H al i n i pada Ja&an d auulu { j a c an k « r # j a a n } d i 2 al l v w an i t a i t u h arua d lbuan g d a r l
Sl a l o l d ap at diDunctclnkan p ula d llak uk an o y a ( « r * kawinan o aran g k at ( l a r i bare e jaa) k aran a Jt l a a o e n urut p i -fc iran o l pc&uda f c alo u dangan c a r a p ark aw ln aa aan i n an g at au (I o ni an o a r a p e rauf ak at an t l d a k alum b a r h a a i l at au
a l e -o l a a a j a *
D i a i n i al p r l a baruaaba unt uk d ap at ac n o ap ai o a k * audny a dajsgan o a r a a c n g h l ^ l a r l e a r a -c a r a y aa# b a l k dangan a l a a a n -a l a a a n s
- p arbuat o n i t u d ip an d ao g o l a b c aay o rak n t a e b a g a l t abu£
* p a r k m l o a n d«n &aa p ro at d uro y an g b a l k nenafcan b a -ay a y ang bany ak*
B a ol k l a n l a b d ap at aap a kacmkafcan adany a dua t fak*
i
B A B
111
A3?EK XEPIXJAflAAJT I'ALAH KAVIH Ifc&EQABHAUO
D al a a Bab 22 t a l a h aay a u r a i k a a ao c ara ucsua t a n * t an g a a a a l a h dalafcandang d t n i k i a n p u l a t t a t a n # e e b a b e a -babnsya d i lak uk an parfcawinan o alag an d an g dan aa c a o -o a c a a c a r a ne lak uk an parfcawlnan d l B al i *
B a r i a al a h a a t u c a r a salak uk an park awinan i t u y a i t a d a l a a l i a l p e rk aai n an o alag an d an g , o ak a akan t i a b u l r o -alc al pada uaay arak at B al i k aran a c a r a park aw inan i t u t i ~ dak e e s u a i l a g ! dangan Jac an k ao ardak aan dauaaa i n i d al a a n an uju a a a n a l p a a l park aw inan k o ua w an i t a I n d o n a a i a .
Dl aaap i n g i t u p ula k e ran a o a a a l a h t a r a a b u t a d a l a h o a r u -pakan k a ja h a t a n adat dan a o k a l i g u a Juga aarupak an f c a j a -bat o n y ang d ap at d i a n o a a dangan p id an a*
Sabag ai& ana t a l n b aay a urai k an ba&na p arbuat o n n a~
I q g andang ad al a h d a l i k ad at (k ajaf c at an a d a t ) y an a d a p a j dihukuQ yang pada Joc an Balan d a d ah ulu d l a d l l i p l a h X>eaga~ d i l o n A dat (Baad V
on.
X a r t a ) yang d a l a a put uaan-put uao nny a bay d aaar a t a a f f at bo ak £ ur*a Aga&a dan A d i Aga&a y ang d i a n -own dangan httkmaan danda a a ba a a r 24 p a k u at a n 40 paku*-1 9
o e i it a r * untuk o eny ^lo nggarafct t n k « a at uan auaunan* fc akuaaa-an don a c a r a P e n g a d il a n -P e n g a d il a n Sl p i l ) dangan p a a a l $ ay at 3 b-n y a oafca fcat-ualah wswenang P e n g a d il a n A dat (Eaad
t a n K a rt a ) t a r a a bu t y ang pada pofeoknya o angandung p an g ar~ t l a n u b t g a l b a r l k u t i
* bahwa p arbuat an y ang no nurut hufcua y ang b i d u p h a r u a d lp an d an g a a b a g a i p arbuat an p id an a afcan t a t s -p i a-p a b i l a t i d a l : ada k t t an t uan ny a d a l a a KUHP d a p at d i a n c a a dang aa hukucan t l d a k l e b l h d a r l 3 b u
-l a n pen j o r a o t a u dtmda -li p * 5 0 0 a a b a g a i hofeuacm p an g g e nt i *
- bahaa a p a b l l a hukuaan t a r a a b a t d l at a a ao nurut pe ndapat B a bi n t l d a k aaauai l a g i dangan j a a aU i o a * k a at a a k aaalah an t ardak w a d ap at d ik anak an hukuaan
p a n g a a at l a a t l n g g l 10 tafcun p g n j a r a *
* bahwa a p a b l l a v *? buat an o an urut buk ua /an a h id up it u ade bandlnganny a d a l a a KUBP o ak a d i a n g g a p d i an c aa dangan huicusan y ang aet&a dcn^an hukuaan f a n g
t » r i* x » <S»leu
I V M .
10^M aaari k k aa i ap ule n d a r l p a a a l 5 ay at 3b O nd ang Cn -dang D a r ur at t fo. 1 t o hun 1 9 bl i n i t l d a k l a h b a a r t i balnea
san g k e t a^aan g k at a a t a a v ar buat an p ar buat an p id an a ad at t i
dale a d * y ang ao n g urua, a lean t a t a p i parbuat an<*pt frbue t an % t a r a a b u t ho rua d ip an d an g a a ba g a i p o rbuat an p id an a aaj.an~
j an g p arbue t an '»p arbuo t an It u
oa s i b
dlpst idang a a b a g a i p o r ta aat anya ng
t c r c a l a dan harua dlanc at ada nga n
p i d an a*Juga p a a al § ay at 3b i n i t i d a k l a t i eaanghapuakin tan** $ang it e w aji t an -f c aaaji t jan y ang d i k an ak aa o l a h o aay araic at ad at untuk saiigbaruak&n kape da ang g o ut a aao y arak at
a i a a l -
ny a c e a & a r i p uat a kapada u a sy a r a k a t , k aw ajibaz i u e n y t w i -kan auat u t a o p a t karaiu* p o rbuat an ang g aut a aaay arak at n y a o o abuat sa a a j o n dan aabag ai n y a* K aw ajlban i n i d ap at d i -k anaUm al9 aX n y at p arbuat an p a r j l n a h c n , p ark o aaan d l t e a * p a t « t a a p a t e u c l ( d l p u r a -p u r a ) dan l a i n -l a i n p o rbuat an y an g d i a n g g a p t a bu o la h uaay ara k at *
Sak aran g ^arao alan n y a apak ab p arbuat an jaala^andang « d a badin^o nny a dangan p a a a l -p a a a l d a l a a K.U3P ?
D a r i
kj ba nya ka n
put uaan f r a n g a a i l a a H o g uri d al a a c angf c adap i adap a r k a r a adap a r k a r a naX agandang, aak a y ang d l t a r a adap k a n a d a-Xa h
p a o a l332
a y at1 ka 2 KUHF* J a di
d a l i k ad atmUc * a
-dang audafc d i a o b i l a l l h o la h
KJSUP*
Untuk i t u p a r l u aay a kat an^ahkan l a g ! t a&t an# |a~ n g e r t l a n d a r i pada o alag an d an g y a i t u aabagaic um a y e ag d l *
19+ Jf lbao ad an g g rla o r t i n y o
m
l a r l k a n b i n ! aran g aaao a~ dah l a k i n j a d lbun uji, 11 )S a r i aao aa-n ac an p arbuat an a a r t g a a b l l dane an pakaa o rang paraapo an, t a r a a b u t d l a t a a , k i r a n y a p a r b u a t a n p a r -buat an i t u bany a d ibad ak an nanurut t a n p a t dan k aadaanny a.
Eahulu pada wafctu buk ua ad at uaaife a u t l a k b#rlaf c u, $arba<* d a m a n t a r a p arbuat an o a l a r i k a n o ran# paratapuan y a a # ada d l j a l a n baaa r do ngan y ang aadan*> barad a d l t a a p a t l a i n a a p e r t l o i a a i n y a d i aaaab* d l l a d a n g , d l t a a p a t t i d u r at au jran£ aadang d a l a a kaadaan«*-kaadaaa t a r t e a t u l a i n n y a
ma/ Xm^
p at p art ad aan y ang t a j c o t a r u t a s a d a l a a pany abut an l a t i * lah n y a* T a t a p i d a l a a ^c rkao bangat m y a k aaud lan t a r n y a t a y ans a c n j e d i t a r k a n a l ad alah o o le g an d an g a r t l n y a f rt aa&ua*
aya
d a r i p arbuat an -p o rbuat an i t u uandapat aabut ao d an g aa« a t u l a t l l a b © a j a y a i t u "o Glo g an dang ” *i
£ a k t o r t e a p a t dan kaadaan y ang aabag ai aan a t a r a o ~ but d i a t a s i a a se n j a k b a r a l l h o y a nawao&ng p c n g a d l l a n ad a t o un jad l waaanang K n g a dl l a n B c g a rl * t l d a k l a b d i bad ak an l a
-i
{1 aafcab d a l a a ^t m o rai^n p o a a l 332 a y a r 1 ka
2
JttJHF, dl i l t u t i d u k l a h c da dio abut f c an t a n * a t dan kaadaan d i aana parbuat an i t u d i l a k u k a n * J o d i k a ai ap ulan aay a bahv a p a a a l $2 a y at 1 &a 2 EUH? ae ap uay al a r t ! y ang l u a a 9 b a l k p a r *1* G e t * ? ut u D j el o n t i ; : , O p _c lt i h a l a c a n ? •
*» 9 * 0 * 1 324 a/d 327 uang an ai p o abaraat aaaa t a r d a -g a a ^ a a bwdak b o l i a n (alav an h aji d G l) •
~ p i s i l 328 a/d 331 S »Q g « a * l p an c uli k an * - p a a a l 532 nc n&anai t w lar i f c an i*araaj? uaru « p a a a l 333 dan 334 o an g ajt al penahanan o r a n g ,
- p a a a l 355 ae n g an ai l a r a n g a n ae c ak aa o ran g l a i n d a -ngan kafcaraoan#
* p a a a l 336 san ^ a n ai l a r a n g a n o ang an c aa o rang l a i n dan&an i -o l t a g a l tindat e p i d an a»
p a r i pan^g o lo nc an p a a a l -p a a a l d a r i pada bah I Y I I I buku 11 K.UirP l a i ,
a
aka t a r a n g l a h p aaal 332 a d al a h ao at u fcacal y ang f iar*gat ur t a n t a a g irt rbuat an-j.arbua4 ;any&ng
d i ruauo k an d a * hgan n ac a "f c e jah at an saabav a po g i a a o r a s g w a n i t a ” y sng d a l a a ay at 1 ny a m n y abut k an bahe a w an i t a y e n# dlbt t aa per-* g l i t u a d a l a h baluu cufcuy uiaur# 3o dang d al a a e y at I t o 2 ny a heny a Bany e buik an o rang pe re upuan o aj a#" I nt i d a r i *a d a * a a a l 332 ay at 1 fca 1 KUilP dl a i r t l a d a l a h "o t nbaw a p a r g l w a a i t a w,
" f a r b u a t a n aaabawa p a r g i
Bl r j o n o $ r o d j o d i k o r o 9 o any e but k e ne y a dangan i u t i l a h rtc c h
a-n i
k i n g * * ( s e l a r i k e a o rai & v a r a a ^ u a n )” *
Jt
l y o t n o , K l t o b U n S a n f t -u n d e n t Huf cua ? l d c n a »t e * w J . M h w i , p a a al 332 a y l V I t « c « t a k e a k e " T ; ' h a l *
-can 114.
24
- p a a al 324 a/d 337 aan g anat p ao bt ran t aaan p a rd a g a n g -• a budofc b t l i s n ( lU v i D b a o d cl ) *
- p a a a l 328 a/d 331 o an g an ai p an anli k an . * p e a e l 3 3 2 a a a g a a a l a a l a r l k u n pareiaptiatw
- p a a a l 333 dan 334 taangaoal panahanan o ro n g .
- p a a a l 335 R i n gt n i i l a r a n g a n atB9 k i 4 o ra tie l a i n da -ngan k t t e r a n n .
- p a a a l 336 aan g at iai l a r a n g a n e ao g anc aB o ran g l a i n da ngan p a l b a g a i t i n d ak p i d ao a*
B a r i po ng g olo n g an p e a a l ~ p a a a l d a r i pads t a b X ? i l l buku I I ftlHF l n i » « a k a t a rat t g lah p a a a l 332 a d al a h so a t u p a a a l y an g o a n g a t a r t an t an g p arbuat an - p arbuat an j a n g d i rug uak an d a~ ngan n sat *I a Jahatom s t a b s v a p a r g i o o o ro ng w a n i t a 1* y *n g d a l a a « ] n t 1 nya at n jr« bat k aa babwa w an i t a y ang dibawa p a r -f t It a a d a l a h ba l u n oukup u a ur . Sadang da l a * a y a t 1 k » 2 ny * bany a nao y abat k an o ran g paraapuan a a j s #
Sa r t a a a t a a a a ka n saj f i t l n j a a p a a a l 3 3 2 a y a t 1 k t 3
KUHP* Bony! d a r t pa da r u a u a a n p a a a l t a r a a b ut a d a l a h 11 dl
a n o a a d a n g a n pi d a n a p a nj a r a p a l i n g l a a s t u j o h t af aun » b a
r i n g a l a pa a t a b a wa pe r gi a a o r a n g wa n i t a y a n g ba l u n o u k u p
o a u r * t a npa di f cahandaf cl o r a n g t ua ny a a t a u wa l i n y a t a t a pi
d a n g a n p a r a a t uj u a n n y a t d a n g a n a a k a u d u n t u k a a a a a t i k a n p a
l a t l d a r i pads p a a o l 332 a y at 1
km
t EQH* diale d , a d a l a b *aw »b»w a p a r g i *ao rg t t g Wf lo lt a d ibe w ab uw ur**P arbunt o n aaabaww p a r * ! w an i t a wabogaiaat sa bi aaan y a •o a k nc ak wuda aak araug a t a a l u y a aaabawa p a r g i an t uk u o o -t o n bi o ak o p , un-t uk r a k r a a a l » dan o abae ai o y a i -t u , -t -t d a k l a h d i l a ran g o l a b Uadang«undang.X Hano aagiy * bukooan ol a b tfridang tfndang a t a a p arbaat an t a r a a b u t a p a b i l a p arbuat an aanbo w* par g i o r a n g p a r * a p a e n , d l a a r t a l dangan ua aur uaaur l a lBt a a bl n g ga p arbuat an i t o l a i d d ap at d i k w aU f i k a at k a n a a n j a d i parbu o t an y ang a a l a n g g a r luskuv , D at a * b a l i n i * l a a l o y a # b a b * a pa ranpuan y ang dibawa p w rg l ad alah d ibaw ab umur t anpa a at aba o ran g t ua ay * a t a u « *U a y a » at a a p arbaa t an i t t t d i l a k u k a a dangan t l p o * t t *U h at 9kakaniftatE at a u ano anan kf c karaaan, dan d lt ae f e ab l a g i dangan un aur* dangan w k a c d a o a i l l k i p araap u an i t u b a i k uninfc d l a l k a l i aaupun unt ak t i d a k d l alk ali *
01 b a « a b i ol ak an k s a l k o ssk ak an bo bare p a a a r j a n a y » n g d l d a l a * a a n y a l i n t a k a a a l i n y a d a r i pada XBBF f elt a aa a i n g a a a i o g aao y abut kanny © dangan i a t l l a b y ang b a r b a d o b a
-d a .
i
W l r j o a e Pro d jo d ik o ro «aan y abut k an n y a dangan l a t l l a b " e o ba k i n g " y an g d i t a r j a o o b k a a k a d a laa batrnsa I n d o n ao i a y a -It u aa l a r i lean o ran g parao p uan*
1 2 ) g o ^ x j ^t n o * & i t a b Undanr-undanff Hukosi P i fl n n * . ( t a r j w a b f t o l . p a u l 352
h » r r
V « 12 5
S o a a il o , nany abuttean dan£ftn l a t l l a h " a o l o r i k a a p a -ro apuan* *
? r * a n a » nany e but kan dc ngan " o alarlUan . p a r a n p i u m " ^ j a d i aaaa daag an S o a al l o
K an ari k k a a i a p ul a a d a r l pada l a t i l a h - i s t i l a h y ang difcanufcakan o l a b p ara p e a u l l a t a i a a b u t
di
a t e * , salt s b a r -a r t i buluo lf t h -ad-a fce-a-ap-afc-at-an o -an g -an -ai t -a r j -a s -a k -a n d -a r i pada t o k o a a l i n y a d a r i pada KUH? krita#S a b al i t a y a d a l a a Cat bo e k Purwa i g a a a d a o i kl a n t a l a d o l a n A d i * e « a a d i aabut k an o a ba g a i " o e n g am bll o ran # p » ~ r a a p u a n " , Be aat say a t i d a k l a h ada po rbadaan y ang p r i n s l p d a l a a p o r i o t i l a h a a ^ p t r l a t l l a h a n t o r a a bu t d l a t a a e o bab y ang ct lsakoud d l a i t u ad alah bufcan uo ja aam injukk an g araf e -an j o a u a n i a a j a y a i t u f i e r u i a l a r i ak aa t a t a p i t i n ^ a h l a ~
k u y ang l a i n p u n d ap at tox^uaauir d i d e l a a po a&art iaa& y a a a a l a a j a canyobafefcab bo rpt ndahny a w an i t a d a r i t a a p a t aa ~ a u l a ka t a a p a t l a i n , a a p a r t i o i s a l n y a ao o rang p c re apaan d i ua w i g dio aauk k an fco d a l a a ko ndaro un C o l t t a r ua d i bi w a ka l a i n t a a p a t *
Jt e rc aiaa-t aaa b i l a fc it o t i n j e u p a a a l 332 ay at 1 ka 1 KUIIP, be uat aay a j i k a j j y o hubun^fccn de ngan hukun ad at d i B al i d l aa&a t ark c nduc o
caScna " pc r kanl nan
l a r i b a r o a-141
S o a ol l o * H# KU1T3 3 a rt a K o a e nt a r -k o a e n t a r n y a l a n g
oa" ( wagoophuwal i j k) a t a u da l a a ada t pa r kawi nan e uku Ba l l
di aabut aer a ngka t , aaba b da l a n paaal t a r aabut di nyat af can
adanya por oet uj uan kadua bel ah pi hak da n or ang t ua me r a -
ka t l da k me nya t uj ul nya.
Se da ngka n monur ut adat pa r kawi nan auku Bal i , pe r *
ke wi na n aer angkat t i da kl a h di l ar ang; bar ar t i t l da k xaer u*
pa ka n pe r bua t a n n«l a ng#a r adat ( del i k a da t ) » aa bab a a -
oi h dapat di f ahazai kawaj ar annya ya i t u pe r kawi nan ya ng
bor ai f at a ur ni t anpo adanya pa nga r uh- pe nga r uh dar i l ua r
9
□
l aal nya adanya da a a ka n- de a a ka n da r i or ang t ua uar t ka.
Da nga n l a i n par kat aan, dl a i ni wa l a upun or a ng t ua a e r e ka
t l da k meay&t uj uj j i ya, a a a l al pes uda da n ai gadl a a e nghe n-
da ki pe r ka wi na n i t u, di a i t u t e t a p di a ngga p ayah.
Sa nya da l a m r udua a n paaa l 322 a ya t 1 ke 1 i ni ada di t e -
ga oka n bahwa par ampuan I t u bel ua dewaaa ( bel ua cukup
ur nur ) *
z l
l a r i bo r a a sa (o a r a n c k o t ) y ang &tao d a s a r aufca ao o a auka t anpa d i p arluk an n y a p aro e t ujuo n d a r i g r a a g t ua o a r a k a .
Bafc arasg opoiiAh y e na dioelcaud da&ean " p ^ o ^ o r t l a a b a l u a d aw aaa*.
E ol a a KUfl P o r d at a p a a a l 330 d i n y at ak an a a ba g a i ba~ l u a d aaaaa
a da l a h
; d lt wmah
tinur21 t a hun da n ba l ua
p a r -nah k aw ln ,aa da ngka n
t 'e l a aKUHP da i ou
p a a a l 45 d in yat a** kanaeUa^ai bc l un
f ie aae a ad alahdi ba wa h uuur
16 t ahuri#Salt ara^*
7 * W
aaaaf ca h
u l p o k a ioyLa gQi
la& d aaanhukuo
u a-t ok i a*u«i -t ukan di
fcarcahv uur t
a pa ha h
21t a hun
ot auHI
t a » hun.K al a u kc ro akwau nauafcni p s a a l 332 ay at 1 KtflTP t a n pa saaoaudang hukum ad at uaka y «m « d i p a k a i ukuran afcan t a -t a p i " a a a l o rang i -t u k ua-t c w « * ■ S a p o rt i n i a a l n y a o an urut ad at auku J av a dan B al l # d l c sn a bi aaan y a p arao p uaa pada
uaur 14 t ah un audah d la a g £ a p a a b a g a i k uat gm v «»
A y a bl l a f c i t a aapcnuhny a bt r p a t a n g pada aaaa l e f e a l i t a a f m a-ka a t a a p arbuat an a e l a r i k e n o ran g paraapuan y e n# barad a d i ba t a h u a ur , w alaup ua a t a a p araa t ujua n paraapuan i t u aaa~ d l r i , a o p e r t i o i o a l n y a pc ranpuan i t o baru bar e a ur 14 t a -fcua, uak a p arbuat an i t u a d a l a h e arup ak aa p arbuat an p i d aaa y|a& d ap at d la n c aa hak usan a a a u a i d an g aa p a a a l 352 ay at 1 ka 1 KtiEP. Dc n if c ianlah ao an dainy a k i t a laanoaiaa cian&fctttung** kan d a i i * adftt a s l a ^ a a d w ^ de n^e n ay at 1 ka 1 d a r i p a a a l
-&andaag t l d a k l a h t ap&t J lk a d i t a r a p k a n p a a a l 332 a y at 1 Kl'HP* Bun dl aaap i n g i t u p ula d ap at « */ i p ah aa! aanaxig
t a p a t p u l a dan aalay ajc ay a e a r t a d a^at d i u a n g a r t i oekaud d a r i pada pambontuk Ufcdang-undang t l d a k l a i n a d a l a h untale g &n g hln &art adany a p ^rk av ln an kanak~kanak dan aan urut p a r -t -t o ban&an aay a ak an d ap a-t a. ruaak ak h lak dan m o ral ban g * an k i t a *
l e b i h jauh ak an aay a u r i l k a n t e n t an g ftubtmgannya d#ngan p s c a l 332 ay at 1 ke 2 KCHP* Dan m o g a o al p c n g up aa* aft I nl ak an aay a uraif c an
mu t t
pada ball VI fcarana uanurut twmat aay a batata p a a a l I n i a d al a h ae rup ak an p a a a l y ang p r l n a t p dan y ang kabany akan d i t a r a p k a nol $h
p ara b a k l u da l a a aan g ah ad ap l a a a a l a h a t a u d a l i k ad at aalaf i an d aag *S a k a r a m bag ai aaua d al i k ad a t aale g an d an g It u dalam p rak t t k n y a.
D al a a prak t e k ny a p * r bu a t a u nalObOndang i t u a d a l a h aestfeawa a k i bn t y ang lablt h j a u b dan t l d a k hany a e aba g ala an a y e as
t alaf e aay a rusauakan d i nuka* t a p a t aay a kaaukakan d l a i n i b*kwa dala&i o ran g ualafcufeiui p o rbuat an i t u l a d i ba n t u o la h b«fco rapa o rang im t uk ac aak aa a l e a d i a a ^ a r o au d i k aw i n *
J ad i d i al n l adany a o rang (a a b a g l a n o ran g ) y ang aetubantu p arbuat an t a r a a bu t (p a a a l 5G KUII11).*
-29
o ran g t a r a a b u t t i d af c akan d ap at t a r l a p a a d a r i pads panun** t u t a n hukua d a r l p o l i a l a t a u jak aa*
Sak arang Xalu t i a b u l p o rt an y *an t ai.afcafc o ran g yan®| t u t u t a a r t a ne nbant u p arbuat an t a r a a b u t d ap at d i p l * d a n * , d an a a o p a i d l o anakah bat aa t ang g ung j a v a b o arak a# llc n urut a i a t l n KUHP d ap at k i t a l l h a t adany a ba b e -r a p s Bac aa o aap ur t a n g a n , y ang t aaai n g -aaai n g g ao p un y ai a k i b a t y ang b a r l a l n - l a i n an d o a l k i a n p ula d l d a l a o a a n a *
i
t apk an k aaalah an o rang y ang ifcut c aupur It u harua d i t e ~ l o a h bo n a r -ba n a r o a c a a c aap ur t an g an y an g aanak ab y ang c a n j a d l ba g i a n d a r l o rang d i d a l a a t a r j a d l n y a p arbuat an p ld an a* D a a i k i a n p ula harua d i a a l l d l k l dan harua d i b u k t l k o n " a l a p a y ang a a n j a d l t a l a k u " dan 8 l a p a "y an g i w n j a -d i p aaban t u%
K alau k i t a p i r h a t l k a n p aa al 55 dan 56 KUHP oaka riBopafclah bahwa Undang-undang o an&at ur dua aac ao pokok c an pur t an g an d i d a l a a p arbuat an p ld an a y ang n a a i n g * w * a i n g tt angadakan l a g i p aabag lan le f c iii l a n j u t y a l t u «
A * P arbuat an o rang y ang d i a a b u t se lak u p arbuat an p l dana ( p a a a l 5 5 )*
&• P arbuat an o ran g y ang d i a a bu t pe a bant u p arbuat an -p ld an a ( ^ a a a l 56 )•
it u s
1 . Barak a y ang aalakufcen p e rbuat an p idana ( p l a g o r ) «
2 * aarak a y ang aany urub lak uk e n p e rbuat an p idana (dons* p l a g a r ) *
3 . o arak a y ang t u r u t a a r t a aalak uk an p e rbuat an p id an a (c ad a p l a g a r } »
4 . s a r a k a y ang dangan a a o b a r i at a u n a n g i j i n k a n a a a u * a t u dangan n an y alah gunaltan k akuaae an a t a u a a r t a * t a t > dangan k e k araaan , anc ao an fcakaraaan a t a u p a * n y aao t an , a t a u dangan o e a b a r i k aaanp at an* a t r a n a a t a u k at aran g an dang an a a n g a j a o ao g an jurk an auat u p arbuat an p id an a ( u i t l o k k a n ) * 16^
D i a i n i o a ai n g -D o o i n g t i d e k atean ooy n kupco l a b i b 1 t n j u t t c n t an g p e rbuat an y ang d i a a bu t palefcu p o rbuat an p i d an a ( p a a a l 55 KUH? ) k are n a pada i k ut c sap ur t an g an d a * l a n p o rbuat an o a l a g a n d a n j a d a l a b paabant uan a a a u a i de ngan p a a o l 56 KUBP y a it u p e rbuat an y ang b o r o i f o t p e o i f a a j a t i d a k a a p a r t i o i a a l n y a o aaban t u d a l a c k a j a h a t e n -k e j a b a t a a l a i n a i a a l n y a parara^ofcan, p e n o urlan d i o ana a i pe o bant u o aap uay a i a i f a t y ang a k t i f *
a d 9 B . Hc o bant u nolafcukan ( p a a a l 56 KUHP) •
Banurut p a a a l 56 KUHP d i a i n i d i bad ak an c mt ara 2 o ac aa paabant uan y a i t u m n baa t u pada v ak t u k a jah a t a n d l *
^ X o o l j a t n o , JCitab Ohdana-o ndenc Buituo P i d a n a (t o r j a o a h a n ) p a a a l 557 'la^un c i t a k a n &a V i * h a i a a a n
31
lak uk an d an paiabantuan a a ba l u a k a ja h st a n It u dilaJt uk an*
JJantuk y ang pertfisaa I n i a ul i t d i bsd ak an dangan t u r u t a a r t a m uiakukan# A kaa t a t a p i h a r u a la h d i i n g a t bah ** d a l a a h a l t u r u t a a r t a c al a k uk o a i t u ada k a r j a » a w y ang a r a t a n t a r a p ara p aa ar t a dan d i l n a a X i adany a f c a rja aasa i t u #
Sadangkan pada pt aban t uan , p arbuat an i t u aaap un y ai c i f a t y ang k urang d a r i t u r u t a a r t a nalekufc an* j a d i p t aban t uan i t u d a l a a a r t ! b a r * i f a t p a a i f e a j a *
Sabagaiie ana d i u r a i k a n d i at a a aao ban t u i t a d ap at d l l a k u k a a pada wafctu a t au pada a a a t d ilak uk an n y a k a j a h e t -t o , j a d i aarupak an c anpur -t an g an y ang dilak uk az i pada a a a t y ang barbaran g an dangan orazti, y fing d i b a n t u i t u * Dan paafcant uan a a b a l u a k ajah at an i t u d i l a k u k a n y a i t u dangan g v s b a r i k o o e ap at an , a l a t a l a t at au k at aran g an g una a a n j a -lan k an k a jah at an i t u 9 j a d i b a r a r t i p arbuat an t a r a a b u t oan d a h u l u i a a a t d i lak uk a n o y * k a jah at an i t u *
Sc k aran g bag ai aan a a i f at paabaat uan pada p a r bu a t an *i3alagand&ng” » Bant uk pa&bant uan y ang aanak ah y ang ae n c o o o k i d a r i aa k i an bany ak j e n l a o aap g r t an g an d a l a n t u r u t a a r t a ae lak uk an k ajah at an a a p a r t i t o l a h aay a u t a r a -kan d i auk s*
-p c rai d an g an -p e n g a d ilan d l nana l a l u h ak ln dupat ae n ari f c k e e i n p ulan t e n t an g p * r bu a t i w o t abe n t u i t u *
S a r i be t e ? apa k aput uae n F a n c a d l l a n H e g e rt Sanpa# 8 A r 0 0* 71 0/Pld/i)/l95Q K aput uaan ? e n g a d i l a n S o g o r i D « n p a sar H o * 12/Pid/1970 y ang aay a p e r ol e h , laenunjufckan
bahaa d a r l p o rbuat an o e aban t u ao lak uk an k a ja h a t a n i t u a d a l a h ae rup ak aa k a ja h a t a n y ang t a r c a n t u a dan t a r a a e a a hukuaan o l a b p a a a l 56 ay at 1 KtDXi* •
S al a n j u t n y * a a a p a i d i
m m
bat ae t anggung jawab aao ran g y an g c w «ban t u ao lak uk an k ajah at an i t u * Q e b a g a l -aan a aay a utar%fcan d i a t a a bahaa a l f a t pe o bant uaa i t u ad a d i bawah ©rang y ang q q lak uk an k a jah at an i t u *Heubont u ae lak uk an It u e aaa h aln y a de n*an pe n&anjuraa o e npuny al a i r a t y an# a c c e a o i r *
D i o i n i d ap at d i a & b i l k a s l a p u l a n se aban t u m e lak u-kan i t u t ang g ung Jawabnya t a r b a t a a s a a p a l kapada apo y ang d i l a k u k a n a a j a * S a r i p a e al 57 KUH? d a i at k i t a l l h a t bah * a a d i d a l a a o e nant ukan p ld an a b a g i pe abant u y ang d i p a f & i
-t um fc an hany a parbua-t an y ang a e n g a j a d lp am ud ah a -t au d i * p e r l o n o a r o lahn y a b a a a r t a a k i ba t ^ a k l ba t n y a *
B A B IT
m t m m
m a t a d a t T O A w aasyifl.ftsatt
33
a a t m lljt c 2. j u »s
C crb icara Ccntang hubunean ontcra d elik adat B elegaiv-
daaa dcncm pasal 332 ayat 1 ko 2 KUHP adalah ncncnri titik -
t it ik perocsu oian dan pcrbcdwsn antara kodua naccn d ellk itu .
D ari pada pasal 332 ayat 1 ko 2 KUHP itu , aaka terh a -
dop pasal tcrscb u t dapat k ite ta rik uaour-unaux*? ya itu i
1 . octibawa p cret seoran g w a n ita .
2. coorang w anita.
3 . dengan tlp u n u olib a t, kekcrasan atou ancanon kcko-
rasan,
4* dengan nakaud untuk nonastlkan penfiuasaonnya texw
hadap w anita itu bnik d l dalan Eaupun d i lu a r p
cr-k a *d a ® .1 7 )
B aikleh akan te y i bahas oatu pcrootu d a ri pada uneur-
urtnur pasal tcrocb u t d l ata a.
ad. 1 . D l auka dalaa bob XIX toln h soya u raikcn apa yang di~
naksud dcnean twobawa p ergi ya itu bukon oa ja b cra rti
ncnunjukkan Gcrakcn Jasnani ea ja ya itu bcrupa " le r l"
som ta-en ta akan totop i tin£kah loku yans lainpu n da
pat tcrnctsuk d i dalon pengcrtinn necbawa p ers i
boo-rone wanita a a a l oa ja ocnyebabkon bcrpindchnyn wanita
da r i t e a pot ya ng oc nul a ko t capat l ai n# Soda ng da l a n
Kot boc k Pur wa Aga na don Mi Aga na d i r u mo k a n dc mga n
i ot i l a h *acmgar i bi X,t#
Ki r a nya a c nur ut hcnat a a ya i ot i l oh fla c n£a nbi l ,, i t u
adal ah n*engandung pe ngc r t i a n ya ng c ukup l ua o pul a, ao~
bob por bua t a n nc nganbl l i t u ki r a nya t or na ouk pul a pe r *
bua t a n ya ng a i oa l nya de nga n c a r a ct cr ayu oi wa ni t a l a l u
a mi aaj a oc n^Lkut i kc hc nda k oi l oki - l a ki i t u.
ad, 2. Soor ong wani t a*
Ummr i ni nc nga ndung pc ngor t i a n ba hwa pcr ec^j uan
ya ng di ba wa pc r gl i t u ba i k ya ng ouda h bor s ua ni na upun
ya ng bol un bcr ouani {pcr awnn}*
Dc ni ki a n pul a dal on do-
l i k ada t nol c ga nda ng ha nya di s obut ka n or a ng pcr cnpi i an
s a j a .
ad* 3* Bongon t i pu aual i hat , kc kc r a oGnt a t a u a nc a oa n kcl t cr
aa-caw
5 5
akan tc ta p l nn canon tcrh a d a p b a th in a cceora n g pun t o r -
maouk kckcra a a n ya n g b o r o ifa t p s yh ls *
Tcnta n g tlp u n u o lih a t i n i S o o s ilo (d a lo n bukunya
KU
HP
o e r ta k on cn tn r- k on cn ta m ya len gk a p p a s a l d on l p a s a l ) , d a la n p a s o l 37# nenycb u tka n dengan p ork a toon tip u nuo l ih a t a ta u d e a l co r d ik a d a la h su a tu tlp u ya n g B od on ik i- an lic in n y a s ch in gga ora n g ya n g b c r flk ir a n normal d a p a t d ltip u * Su atu tlp u a u s lih a t sudah cukup a a a l cukup l i cin n ya .
S ola n ju tn ya d a l am p on jola s a n d n r i p a oa l 330 a ya t 2 d lk a ta k a n bahwa tlp u da ya s a a a dongan a k a l c o r d ik , nu a- l ih a t ya n g d a p a t m coika t dan ncaasu kkan pora ngka p ora n g ya n g d itip u it u .
D a l tin d o llk a d a t n clega n d a n g tld a k a da d iccb u tk a n k a ta - k a ta a e p c r ti tip u n u o lih a t, k ckcra oa n a ta u ancanon kekora oa n akan to ta p i digu na kan k a ta - k a ta p a ks a (a cn a k - s a ) . Hcraat s a ya a n ta ra kodu a nacnm k a ta - k a ta tc r o c b u t pada p r in a ip n ya tid a k la h ada porb eda a n , Porb u a ta n kckc ra a a n a ta u onconan kokora s a n a d a la h tcrn a s u k p u la p or b u a ta n pa ksa a ta u raonaksa*
a d* 4* Dengan naksud u ntu k n cn a otik a n pongu asoannya torh a d a p w a n ita i t u b a lk d a la n n lka h nnupun d l lu a r n lk a h ,
Co «t iiX o l o b l h ac m jalaak aa l a # i d a l a a p a n j a l a a a n -ny a
tantang
p a a a l 332 ay atX
k *X nya
y a i t u b l l a askaud a a l a r l k a n paranpuan i t uteroopal
o aka k o jah at an t a r a a b u t t l d a k d ap at d lan c an p a a a l 332 a y at Z ko 1 o o l a l n k a n d a p a t d la n c a a p a a a l 287 y a it u bo raat ubuh de ngan w a n i t a d l -l u a * p o r k a --l n a a * 2 nl d a l a ahal apabila
anok It u b a -l u a t o r u a u r 15 t ahun*i t a a u r a l a a S o a al l o
i ni
o ak a ad a fccaungklnan p ula bitlara p e rbuat an aalag an d an g It u d ap at ju$ a d l k l a a i f i k a aikaxi a a b a g a l parbuat axi p id an a *p « rk o aaan n* M t nurut h a -o a t aay a kanungklne n t a r a a b u t ad alah b a a a r a a k a l l aabab auat u i o r b u a t a n aala^an d aa# kadang k a l a d i i k u t i dangan auat u pakaaan unt uk baraat ubuh a p a b l l a audah aaiapal d l t a a p a t paraambunylannya
• D al a a h a l i n iporuauaan
d a l l k"parkoaaan"
(p a a a l285-289
KtOt
P),
Sadangkan d al a a d a l i k ad at E alag aad an # o akaud da
r i
p e rbuat a n t a r a a b u t a d a l a hJelaa urtfuk dlnikah.
S a aat aay a p a a a l 332 ay at 1 ka 2 dl a i m ad al ah aangandung p o n g a r t la n y an s laf c lh l u a a * y a i t u t a rc aauk
ju&a pang uaaaaa d l l u a r n i k a h ,
M c n arik f e o aio p ulaa d a r i pada t m aur-unaur p o rbuat an p id an a y ang d laabut k an d l a t a a , o ak a aan urut h e o at a a y a bahwa p a a a l 332 a y at 1 ka 2
XVt l T
a d al a h p a a a l y angy i
f rl n a l p l l l a t a u o arup ak aa d a s a r Jlk a dlhufcunfikan dangan d a l l k s a l t g a n d a n g * d l o ana d a l a a
hm%
t a r a a b u t d a l l k ad at nalo ^andc nf l a d e l e h narupak an pcngkhuauaan d a r l pada r u ~ o uaan d o l l k y an^ d la a but k a n d a l a a p a a a l 332 a y at 1 ka 2 KUUP It u .i k a n t a t a p l ada babo rapa k a l y ang p e r i a aay a k an u-kafcan d l a l n l t n t a r a l a i n i
baliaa p a a a l
332
ay at1
ka2
t l d a kada
&e ny abut kan bat aa uaur b a g l w an i t a y ans d lbait a p a r g l . J a dl d l a l n l t ark andung p a n g a r t l a n * ba l k w an i t a d l bat ab ussur i&aupun w a n i t a y an, sudaH d aw aaa, bal k w a n i t ayana naalli parawan saupun y ang audab ba r ag a& l * 3 *
-dantfkan, d a l a a d o l l k ad at c e la^an d an # walaupun pada ^ r i c a i p n y o
tld a k
ada
bat aa uc urbag!
w an i t a y ang d l l a r l k a n (yan^, d lbaw a p a r g l ) * akan t a t a p l ukuran i t u d ln y at ak an a o b a g a l kuat gawa ( d l B a n d i a a butUg ay aDla b e n j a r )
di ka *i a
ad alah w a n i t a y a*^ oukup ussur# ? i d o k i ai i p araah t a r j a d l ba&wa p arbuat an n a -lag an d an g d l o ana w an i t a y an( , d l l a r l k a n i t u Euralh d i bac ai i uo ur*f le o at «a j o p a a a l 332 ay at 1 ka 2 KUHP t o rk andua^ ctakaud bab~a p a b l l c perbuat an i t u d ll ak uk a n t a r b a
- P i aaaplx 16 a ad Uc it porfcadaan y ang d ap at « « ; i fee* nukako a d i a t a a y a i t u adany a porotfriaan a i X a t d a r i k adua p e rbuat an p idana i t u * l a l a u k i t a t i n j a u p a -& a * t l a p ~ 't i a p p arbuat e n p id an a i t u a d a l a h a i f a t c o l a n g g a r bukua ( o n re o h t i aat i g h o i d ) . ada a u * st t i cinaafe p id an a t « a p a o i f a t u a l a n g g a r lm kua*
B a a i k i a al a l i aay a baruaaba
oangf cut t aagkaa
d a l l k ad at QaX e^ao daag dangan p a a a l 332 a y at 1 ko2
£VH£ at a s d aa arB A B 7
m U iAU AS tf HJTC2A3 E .3 a A D U A f
D al a o ran g k a paobafcaaan t a b I n i # aay a Bt n g t so k ak an putu&an P a n g a dlla n t a g a r l De ap aaar Do# 710/Pld/D/1958.
% a r aupay a o andapat &asbaran y an g l a b l b J ala a * a n
P ut uaan i t u paka ak aa aay a bataa* a a b a g a l b a r l k u t «
fludukaya p ark ara t
He apo rhat lf c sn d an o arw ri ua a a t t r i y w ijj t c r t o r a d a * l a n put uo aa P e n g a d i l a n B o g a r i Ban p aaar Mo* 71O/Pld/E/1950 y *a& pada poko kay a bar bun y l «
Bahaa pada h a r l J u s ’ a t t a n s e a i 21 P a b r u a r l 1958 k l ~ r a -f c i r a J aa 13*00 ( o l a n ) bar t o o v at d l s a v a h d i d o aa T a l lk up
•n i i p r a j a O i a n y a r , I Uay an l i a t a r dang aa d l b a n t a o lo h I Say an t U r l p t a l a h o a l a r l k a n parao puan barn asa 1 Sy oaan B o t l dtagBH
ko k k araaan dangan c ak aud c a i s i l i k l paraapuan I t u dang an nit afa • t a u t l d a k dc ngan n i k ai uP ad a a a a r i t u d an g aa p arbuat an k ak a* ra aan I JTyoaan E o t i di baw a ka r u m
h 1 J w$ &g ,
dan a a s p a l d l * a ana 1 By o aan B o t l d lo aauk k an ka d a l a a r um h
l a l u p ln t u d l * k un o i d a r l l u e r * D l d a l o n r u a a b i t u t e rd ak w a (1 £ay an da t a r ) srcmfeujuk I By o o an G o t ! a g a r ouka fcacin danganztya dangan d l *b a r a r g l p arbuat an o a n a l a n j a n g l bu l a t I iJyooen f l o t l unt uk d l
f u at u t a n J o k e a*
At aa pe T rbuat an-y e rbuat an t ardak w a t a r a a b u t d i at aa t ardak wa d i t ud uh p ri saa i r y a i t u «
X* T arbad ap t ardak w a I Wayan S et e r dangan t uduban t e -l a b a e -l a r i k a n pe re o puan fcem aaa I f ly c aan B ot i d a * ngan k e k araaan de ng an aafcaud a t n i l i f c i paraapuan
It u dangan n i k ah at au t l d a k dea&an ni k e h# Oe hingga de ng an d e n i k i a n moboa aupay a t ardak w a d i j a t u h i b u -kuaan p e a j a r a aelaxsa 1 t ah ua d i p o t o n g a e l a o a t e r * dakwa be rad a d a l a a t e h e n aa dan ae n be y e r ongkoa p a r * fcara aabany ak Bp . 9 # ~
2 » t e r b a d a p t ard ak w a I Cay an X i rl p de ngan t udubaa y a i t u de ngan a e n g o ja ne abant u ae lakufc o n k e ja h a t a n y ang dit uduhk an t arUad ap X Vay an S at e r * 8 e h in g g a de ngan d e o i k i t n so be n aupay a t ard ak w a d i j a t u b i faukuo aa p a n j a r a la& an y a 5 b u l a a d i p c t o n g aaXaoa t e r -dakwa be rad a d a l a a t aban aa dan di buk un p u l a a a g b a * y a r ongkoa p e rk e ra aabany ak B y , 9 . —
P ut uaan Pt i n g ad i laa
t
41
to la h tc r a n g tc r b u k ti mcnurut hukua dan koya kin a n h cik in ,p cr-
b u a ta n mana ncrupolcan k oja h a ta n ya n g tcrca n tu m d i d a lon dan
tcra n ea n hukuman o lc h p a s a l 332 a ya t 1 ko 2 j o p a s a l 56 a ya t
1 KUHP don o lc h ka rcn a n ya FongadiXan ncnyattikan bahwa tc r d a k - w a - tcrd a kw a s
I . I Wayan S c te r to r s cb u t d i a ta a b crs u lu h a ta s k a ja h a ta n n mcXarikan porcnpu an dcngan kokcra oa n dcngan oaksu d akan ncnpu nya l pcrcmpucin it u dcngan n ik a h * Monghukun terd a kw a ka rcn a it u dcngan hukuaan p o n ja r a la n a n ya X
(o a tu ) tahu n.
I I , I V/ay art M ir ip tc r s c b u t d i a ta s b cr g a la h a ta a k cja h a ta n * nenb antu m ola rika n pcrenpu an dcngan kekcra s a n dcngan nakeud akan nxenpunyai perenpu an it u dcngan n ika h .M cn g- hukun terd a kw a ka rona it u dcngan hukunan p en ja r a Xana- nya 3 (dcXa pa n) buXan*
Mongukun tcrda kvrn- tcrda kw a ju g a u ntu k n ca b a yor b ia ya p cr k a r a i n i scb anyak Rp» 9 »—
Mc nc nt ukon ba hwa ccl ana t e r da kwa a da dal a n t a ha na n pu-
t us on i ni nonj adi t ot ap okun di kur angkan 30l ur uhnya dar i hu
kuna n t cr 30but «
K c3inpulcin„
B orda sa rka n penbahasan s a ya d i a ta s pu tu san P en g a d ila n
K
c g c tI
D onpaaar N o.7X0/Pid/D /l95# it u a d a la h :dalaia d c lik a d a t d ls cb u t "m clega n d a n g" ya n g dihu b u ng-
4 3
Pu tu oon P cn g a d ila n N eg er i D cnpasor Ko, 12/ Pid/ 1970. Duduk p ork a ra n va ,
BahwQ tcrtu d u h I Koku r pada to n g g a l 16 Novemb er 1969 3 o k lr a ja n 16*00 s c tid o k - tid a k n ya pada s u a tu h a r i d a la a tahu n 1969, b ortcra pa t d i dopon ruruih I T jc k lo k , d i b an j a r B a u ng,do- 3Q Kedcw a ta n, k oca m ta n Ubud, Kab u paton G ia n yor, tc la h raela * r ik o n peronpu on ya n g b ora a rn N i Kade B u n tcr dong an kckcro3a n a ta u ancanon kckora a a n dengan jo lo n raoraogong N i Made B u n tcr dan n on yorotn ya la n ju t dib a w a kc B ongkaso to r u s k o d os a Ku ttihf Sayan s oh in gga dengan d en lk ion N i Made B u n tcr tld a k b ord a ya nola w on dan ter p a k oa n o n g ik u ti kehontfok tcrtu d u h ( I . M ck u r), p orb u a ta n nana d ilok u k a n dengan oakau d akan n eop u n ya i p o r co -
puon it u b a ik dengan n ik a h maupun tid a k dongan n ik a h . Tuduhan Jnkoa.
Ata a p orb u a ta n torda kw a to r s o b u t d i a ta o na ka ter d a k - wa d itu d u h p r in a ir n ela n g g or p a s a l 332 a ya t X oub 2 KUHP, ya it u n o la r ik o n perenpu on dengan kokera s a n a ta u ancanon kcko- ra oon dengan cioksud n c n il ik i percmpuan it u dengan n ik a h a ta u tid a k dengan n ik a h .
Fu tu sqn P cn fta d lla n .
pa h, maka kooa ln h a n terd a kw a akan porb u a ton i t u to la h tcr b u k -
t i dcncon sya h dan noya kinkon*
D cngan d cn ik io n P en g a d ila n nen ya ta ka n bahwa tordatewa to r s o b u t d i a ta s b orna na I Meku r to la h b or a a la h m olorik a n oo- ora n g porenpu on b om on a N i Made B u ntor dcngan ju lo n kckora s on dan o lc h koren a n ya racnghukun pen j o r a s olon a 1 ta hu n.
HP.-45
B A B V I
KBSIMPULAH PAH SARAN-SARAN
Dcngan te la h s c le o a in ya u r a lo n a a ya , n a ka k ln i tib a la h a a ya pada su a tu k cs in p u la n s eb a g a i b c r ik u t
3
Pcrtom a , walau pu n b cb ora pa p c n u lis n en ya ta ka n bahwa n elcga n d a n g a d a la h a u a tu cn ra ju g a u ntu k b crkav& n a r tln y a d o - ngan p crb u a ta n n olcga n d a n g kadang**kadang tc r c a p a i p u la ou a tu pcrka w in a n d a l an p cn g cr tia n ya n g m a tc r iil, d i aomping ca r a - ca r a ya n g l a in (m cn a d ik, a or a n g k a t, k eja n gk cp a n ) akan tc ta p l pada jnnan modem p crb u a ta n tc r s c b u t tld a k la h d a p a t d i t c r i m b e g itu s a ja , a p a la g i d a la n n c r c a li3 ir c ita * > c lta ocs a a s ip a s i kau n w a n ita In d on es ia naka cudah s ola yok n ya la h keb ia a a a n t e r - s cb u t ha ru s d ib or a n ta s dan haru s d ilcn ya p k a n d a r i rauka b u ni i n i ,