• Tidak ada hasil yang ditemukan

Tatar Jabar Pakidulan Lahan Subur Teu Kapalire.

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2017

Membagikan "Tatar Jabar Pakidulan Lahan Subur Teu Kapalire."

Copied!
6
0
0

Teks penuh

(1)

- - - .-- - .

o

Selasa

0

Rabu

.

Kamis

0

Jumat

0

Sabtu

0

Minggu

4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

20 21 22 23 24 25 26 27 28 29

~

31

() Mar ~~!:~_

0

Me; (' Ju~ \2!~!_ 0~~~___Q~ep _9 Okt_ Q_No~__S) DeJ~

Karep ngadegkeun

,

.

kabupaten

'

anyar teu kungsi sirna.

Malah,beuki dieu sorana

mingkin atra, bangun hayang

'pada ngahaminan'.

Kituteh, saperti remen

ditetelakeun

I,

.ku

urang

pakidulan Ciamis, Garut,

J

d

.

~u~~ ,~i!~l~~".".~"~)

k

~u

d

ir~

I

'~.~'

.' I wewengt\o~pa

. ..' .~... . '::.:' . :.~:':",:'"..:.::...:,: : :....

I

u an,

.. ...

loba nll

... ... ... ... ...

ged~

.... ... ..

harepan,

. ... ... ..

.'§,ia'.!~,aYl'~;m~j~?:.,.,

Kliping

Humos

Unpod

2009

(2)

---R

iakna 'ombak' nu harayang misah, ceuk Dr. H. . Gunawan Undang, M.Si., Doktor Sosiologi Politik wedalan Universita.s Padjadjaran, Bandung, lain gehgeran pedah wewengkon sejen loba nu hayang misahkeun maneh ti kabupaten indukna. Karep kitu teh, wujud tina rasa tugenah lantaran kara-harjaan nu kungsi kaimpi-impijauh tangeh kana kanya-taan. "Upami aya wewengkon nu hoyong misahkeun maneh, tangtosna kedah dipaluruh naon margina,"

pokna. .

Ngan, upama sababa-raha wewengkon di Jabar pakidulan hayang nga-radegkeun kabupaten anyar, ceuk ieu Stap Ahli LPM Unpad teh, sawadina ditilik kasang tukangna. "Hartosna pamarentah daerah, boh propinsi boh kabupaten kedah.langkung merhatoskeun daerah-daerah nu tinggaleun. keneh," pokna.

Pangwangunanpakidu-Ian tatar Jabar, ceuk panite:. nan H. Gunawan Undang, memang hengker keneh. linggaleun pisan ku we-wengkon sejen nu deukeut ka puseur kota.

Sarana katut prasarana di pasisian, kurang kacida. Rumah sakit, sakola, katut sarana kabutuhan masa-rakat sejenna kacida pisano "Teu arang nu bade lalan-dong ka rumah sakit ge kedah digotong welasan kilometer lantaran jalana teu bisa disorang ku kan-daraan roda opat," ceuk ieu teureuh Cikarang, Kabu-paten Garut, Jawa Barat teh.

dapan ku sabagaian masarakat pasisian tatar Jabar pangpangna nu darumuk di pakidulan. "Padahal, potensi tatar Jabar pakidulan teh kacida ageungna," pokna. Lahan subur, upluk-apalak, nyampak di saban tempat. Kitu deui potensi lautna, moal eleh ku wewengkon. Ngan, naha. loba keneh nu teu bisa ngararasakeun mangpaatna?"Pangwangunan ayeuna teu jelas konsepna," ceuk. ieu dosen .nu taun

2007

kungsi jadi anggota lim Perumus Rencana Pembangunan Jangka Panjang (RPJB) Prbpinsi Jawa Barat teh.

Pangwangunan daerah misti dumasar kana raran-cang nu leuwih jembar. Enya, apan ngawangun teh kudu puguh gek-gekananal Mimiti tina RPJP Nasional, disusul ku RPJP propinisi. "RPJP Kabupaten/kota ke-dah ngidung kana RPJP propinsi," pokna. Tapi, aya keneh daerah nu nyieun RPJP kalayan teu dumasar kana RPJP nu leuwih luhur," ceuk H: Gunawan Undang mesem. Kitu teh, cenah, lan-taran, loba keneh anggota dewan nu teu paham kana panceonal

Jungkrang kaler jeung kidul masih. keneh 'calan-gap'. Matak, teu aneh teu sing,. upama aya pihak nu ngarasa leuwih panuju mun tempat-tempat nu jauh ka puseur pamarentahan, nga-degkeun k~bupaten soran-gan. Kitu teh, saperti nu remen didietelakeun ku urang Ciamis, Garut, jeung

Cianjur pakidulan.

Sabenerna, ceuk Gunawan, dina taun 1990-an ge geus aya rar1990-anc1990-ang,Jawa Barat (memeh B1990-anten misah ti Jabar -red), rek dimekarkeun jadi 42 kabuat-enlkota. Sawatara daerah geus ngawujud, tapi Garu( jeung Cianjur can aya pamekaran.

Misahna wewngkon,ceuk H. Undang, memang lain hiji-hijina cara ngungkulan pasualan. Nu penting mah, pangwangunanteh kudu neueul ka pasisisan,dimitem-beyan ngawangun padesaan. Ulah 'konvensional' saperti ka tukang-tukang ngagederkeun pangwangu-nan di pakotaanl "pama masarakat Jabar meredih karaharjaan, merenah pisanI Kawajiban pamarentah ngaraharjakeunmasarakatna,"pokna.

Ngawangun daerah, memangkudu puguh

gek-Gupemur Jawa Sarar, H. Ahmad Heryawan, ngabebenah Jabar Pakldulan (Foto: Re/syan)

Salah Urus

Tatar Jabar sohor ka jauhna, gemah ripah repeh

rapih: Kitu apan ceuk kekecapan dina lambang

pamarentahan Jawa Barat oge. Tapi, kekecapan

endah nu ngagambarkeun karaharjaan jeung katingtri-. man, jauh tangeh jeung kanyataankatingtri-. Beunghama tatar Sunda keur sabagian penduduk mah teuing di iraha karasana. Hengkema sarana jeung prasarana umum, jadi hahalang kana upaya-upaya ngahontal karahar-jaan. Kurangna sakola jeung sarana kasehatan, saper-ti rumah sakit, poliklinik atawa puskesmas, jadi cukang lantaran kabodoan jeung kamiskinan. Kitu teh,

karan-Mangle No. 2218

----

(3)

-gekanana.Aya rengkolna nu jinek hasil rempugan para anggota dewan nu jadi wawakil rahayat. Pancen anggota dewan teh, nyieun aturan, nyaluyuan anggaran, jeung nalingakeun lumangsungna pama-rentahan. "Ngal), upami para anggota dewan teu jinek kamampuhanana, ukur ngandelkeun sohor atawa 'kaartisana['la',mislna, hasilna ge moal nyugemakeun," pokna. Para anggota dewan teh nu ngarumuskeun konsep. "Hartina, ulah nepi ka salah konsep nu balukama matak nyangsarakeun balarea," pokna tandes naker.

Ngabebenah Sarana

Karaha~aan, memang harepan balarea. Kajeun

lunta jauh, jadi TKI di luar nagri. Atuh, nu lunta ka kota-. kota sejen, oge teu kurang-kurang. Tujuaana, sangkan

bog a pangsilan geusan nyumponah pangabutuh

sapopoe. "Nya, kapaksa kedah lunta tebih ngadon iealan di Bandung," ceuk Opik, Jukang bandros, urang Singajaya, Garut.

Sabenema, ceuk ieu lalaki nu umuma 22 taun teh, rek dagang di lembuma ge bisa, saperti dagang sayur-sayuran atawa hasil kaolahan urang lembur, saperti gula beureum, jeung sajabana. Tapi, cenah, dagang sayur-sayuran di lembur mah teu pati nguntungkeun lantaran teu saimbang jeung ongkos. Contona, upama

boga dagagkeuneun, heug dijual di tempat sejen nu

rada rame, moal untung, da 'kaluluh' ku ongkos!

"Ongkos, ti rorompok dugi ka pangkalan ojeg ge sapu-luh rebu sajalan," pokna semu humandeuar.

Heabna pangawangunan di peuseur kota, 'teu pati karasa' ku nu jauh ti puseur kota. Sual sarana jalan jeung panerangan (listrik), misalna, jadi bangbaluh keur kana me kama usaha. "Listrik mah tos lebet, mung Kwh-na tebih ti bumi, diterapkeun di bumi nu sanes nu caket kana tihang listrik" ceuk urang Batusari,

H. Gunawan Undang, Ketua Presidium Masarakat Garot Selatan

Cisompet, Garut. Memang barabe, cenah,. da mun

pareum, kapaksa sapeupeuting mongkleng, lantaran

rek ngajepretkeun tina Kwh jauh kurang leuwih dua kilometer.

Keur nu jauh kana tihang listrik, leuheung keneh,

memang bisa nunda Kwh di imah batur. Tapi, di

weweng~on Garut taean sakumna warga

ngararasa-keun genahna aya listrik, saperti nu kaalaman ku urang Desa Mekar Mukti, Cibolang, nu jauhna 115 kilometer ti peuseur kota Garut. Urang dinya mah taean 'kasabaan' listrik. Mun peuting sepi jempling, ukur kaeaangan cem-por jeung kiea-kiea.

Panerangan jeung jalan, mana nu .kudu

pangheulana digarap? Jawabanana lain kawas

babadean, "mana nu leuwih ti heula, endog atawa hayam?" Tapi, jawabanana, memang teu basajan. Kitu

teh, lantaran duanana butuh waragad. Jalan-jalan

pakidulan, loba keneh nu buligir. Ukur rentul ku babatuan. Balukama, mun usus hujan mah hese pisan diliwatanana, lantaran kandaraan ge selip. Ku kaayaan jalan kawas kitu, patalimaraga teu

lanear malah remen kateug. Balukama, loba

potensi nu teu bisa dimekarkeunl

Ngawaragadan sarana umum, saperti. jalan, sakola, listik, jeung sarana kasehatan, misti

ngan-delkeun APBD. Ngan, APBD teh lolobana mah

henteu mihak kana kapentingan umum. "APBD Garut ge ageung keneh kanggo balanja aparat, batan kanggo kapentingan publik. Kanggo balanja aparat, 80 persen," ceuk ieu H. Gunawan Undang nuoge Ketua Presidium Masarakat Garut Selatan. Hengkema anggran keur kapentingan publik, kasaksen deuih di Cianjur oge, saperti nu ditete-lakeun dina Disertasi Dr. H. Maskana Sumitra, SH. M.Si., Sekretaris Daerah Kabupaten Cianjur.. "Ku margi' kitu, seueur keneh sarana publik nu teu kawaragadan kalayan samistina," ceuk Sekda.

Pasawahan wewengkon C/amls, pangrojong karaharjaan masarakat

Mangle No. 2218 11

(4)

---Kumaha tarekah pamarentah Jawa Barat? Jalana di Jawa Barat, loba keneh nu can jinek 'statusna'. Maksudna, naha eta teh jalan propinsi atawa jalan nasiona? Upama jalan propinsi waragadna ge kudu ti propinsi, ari jalan nasional mah ti parentah pusat. Kalungguhan jalan .kawasa kitu, memang loba rambat kamalena. Nilik kana panjangna jalan nu can puguh

satatsna, moal kurang ti 257 kilo meter. Kitu nu

kaungkab dina disukisi sual patalimaraga jalan Jawa Barat pakidulan di Graha Kompas-Gramedia, Bandung

sawatara waktu ka tukang. .

Kepala Dinas Bina Marga Jawa Barat, Sjaepudin Mamun netelakeun, panjang jalan wewengkon pakidu-Ian Jawa Barat teh, 421 kilometer. Jumlah nu sakitu teh, 44,64. kilometer jalan nasional, 118,78 kilo meter jalan propinsi, jeung jalan nonstatus 257,75 km.

Jalan bieu misti dibebenah. Tumali jeung upaya

kitu, pemprop Jabar ge meredih waragad ka

pamarentahan pusat. Dina taun 2009, ngajukeun dana 78 triliun rupiah. Ngan, nu disaluyuan mah 20 triliun. Ari

tina APBD Jabar 27 triluin. Duit sakitu teh, keur

ngabenah jalan jeung inprastruktur sejen, kaasup jam~ batan!

Upama waragada jalan jadi tangung jawan

pamarentah pusat, 'ceuk Dr. Dede Mariana, M.Si., ti Puslit Unpad, tangtu keLlr Pemda Jabar bakal leuwih hampang.

Tumali jeung status jalan di pakidulan, ceuk

Sjaefuddin Mamun deui, pamarentah pusat geus mere 'isarah', eta jalan bakal jadi jalan nasional. "Upama ngawujud baka! ngirangan ganjoma antara jalan tatar Sunda kaler sareng kidul," pokna.

Jalan pakidulan memang kacida pentingna.

Patalimarga kandaraan roda opat bisa nyorang jalan mipir-mipir basisir pakidulan. Kacipta, mapay-mapay jalan lucir pakidulan, sakapeung mipir-rhipir sisi basisir, bakal boga daya tarik mandiri keur nu resep jalan-jalan.

Clpatu]ah, bas/sliendah nu kudu dlbebenah

12

- --

-Ku cara kitu, dina sajeroning lumampah, ngajugjug tempat tujuan, sakalian deuih bari pelesiran. Ngan, nya kitu, patalimarga tiPalabuhan Ratu ka Pangandaran,

Ciamis, loba keneh nu paregat. Atuh, kandaraan ti

Pangandaran ka kulon ge ukur nepi ka Rancabuaya,

Garut. Ku lanataran kitu, panumpang ge sepi keneh. Kitu ceuk Dodi Cahyadi, Kepala Dianas Perhubungan

.Jawa Barat.

Jalan mah sarana patalimarga. Mangpaatna lain

wungkul keur nu lalar liwat jalma jeung kandaraan, tapi angkutan barang deuih. Hasil tatanen ti hiji tempat ka tempat sejen, bakallancar uparha jalan jeung jambatan bisa dililiwatan. "Basisir pakidulan nu beungar ku rupa-rupa hasil bumi jeung hasillaut, can mekar sakumaha

mistina,' ceuk Muhammad Husen, Kepala biro

Buddidaya Himpunan Nelayan Seluruh Indonesia

daerah Jabar. Hartina, jalan lain wungkul keur kalan-. caran kandaraan, tapi deuih bakal jadi pangrojong

ngaronjatna karaha~aan masarakat.

Jajantungna Dunya Pariwisata

. Nu disebut Pakidulan Jawa Barat ayeuna tangtu beda jeung pakidulan jaman samemeh Banten ngadeg propinsi sorangan. Ayeuna mah Pakidulan Jawa Barat teh geus kacoceng ku Pakidulan' Banten anu kacida potensialna. Meureun ayeuna mah tinggal Pakidulan

Bogor, Sukabumi-Cianjur-Kabupaten

Bandung-Garut-Tasik"malaya tepi ka Ciamis. Cukup ngajangjikeun lamun bener-bener hade orne turta aya waragad keur

ngomena.Potensi leuweungna, perkebunanana, laut

jeung pariwisatana di kidul loba anu tacan kakoreh, sumawonna dikokolakeun tepi ka ngahasilkeun. .

Apresiasi Pemda Propinsi Jawa Barat ka daerah-daerah anu ~can katoel-toel acan ku pangwangunan terus dihangkeutkeun. Malah geus ditaratas program

panataanana. Rayatna sujud sukur ka Pangeran anu

parantos ngobahkf;!un mamaras rasa para. patinggi di Jawa Barat geusan ngalirik ka pakidulan. pasisian tepiswiring anu lawas kateler-teler.

Engkena nurutkeun rencana, bakal dijadikeun

kawasan anu boga paradaban, rek diwangun peruma-han sehat, pasar, tempat ibadah, Puskesmas, sako-laan jeung sarana-saraba kahirupan anu sejenna anu kacida dipikabutuhna ku rayat. Lengkah awalna geus pasti ngawangun jalan heula, geusan lancama

palak-sanaan pangwangunan. Ngingetkeun medanna anu

beurat, tangtu pangwangunan jalan menta waktu anu

panjang. .

Pakidulan Jawa Barat boga daya pikat anu luar

biasa, pangpangna kaendahan alamna, paleuweungan

adumanis jeung panoranma lautna nu bener-bener

endah.

Jalma-jalma sok paboro-boro nyaksian

pamanda-ngan surupna matapoe jeung mangsa manceranana, jiga anu ngagorolong ti laut, tilemna pon kitu deui,

maha endah dadamelan Gusti...Guguyunanana

(5)

tangkal jaksi di basisir ngusik hate ngahudang kakelar

kana caritra Sangkuriang nu pusing rungsing

ngabeberik Sunan Ibu anu keukeuh nolak dirungrum

ku putra anu ngaberung jeung keukeuh embung ngaku indung ka nu ngukundang sawarga dina dampal sam-peanna.

Pakidulan Sukabumi jeung lautna, lebah

Palabuanratu teu weleh gugupay tampolan1;1 ngagero ku lambakna anu motah. Di dieu Presiden anu

mung-garan Bung Kamo naratas pangwangunan perhotelan

anu cukup mewah turta dingaranan Hotel Saml!dra. 1i

mangsa ka mangsa nyusul terus pangwangunan

sarana anu sejennja lian ti hotel mewah. Caritra ngeu-naan kamar husus di hotel Samudra anggoeun Nyai Ratu Kidul gel:ls jadi sabiwir hiji. Ratu Kidul atawa Nyai Dewi Roro Kidul di Pakidulan Sukabumi rada pabaur jeung earita Nyai Mayang Cinde, putri Pajajaran nu

bumetah di Laut Kidul. .

Rek pereaya rek henteu, tapi earita-carita kegenda saperti kitu, dina raraga ningkatkeun kapariwisataan jigana henteu pamali. Malah ngondang kapanasaran ka nu taean pisan nyaba ka lebah dinya. Kitu deui wisa-tawan asing. Contona wisawisa-tawan ti Walanda, loba anu muru Pangalengan mawa tujuan, juarah ka patilasan

Bosscha Sang Panaratas Perkebunan Enteh di

Pangalengan, pangpoangna Malabar. Maranehna

yakin yen Bosscha saenyana henteu maot, ngahiyang pokna teh, kawin ka ratu ipri nu karatonna bteu njauh ti gunung Nini. Dibejaan di ditu aya jin di dinya aya jurig enon teh malah diba:ruru menta ngendong di mess anu aya jurigan.

Ari kulinema anu mikat ti Sukabumi lian ti buah.

pala, Sukabumi boga endog penyu, ti Ujunggenteng

enggonna. Lautna mere pirang-pirang lauk nu harade.

Tujuan puneakna tina Pangwangunan pakidulan

Jabar, pikeun mecut tumuwuhna sektor ekonomi keur ningkartkeun karaha~aan masarakat, tepi ka jaga mah moal aya anu ngaindentikeun pakidulan jeung kaayaan nu sarwa tinggaleun jeung kabodoan.

Ngawangun Jalan

Sektor-sektor ekonomi Pakidulan Jabar anu diang-gap boga potensi gede turta taean dipoles, wewengkon nu nyimpen mustika alam, sektor pariwisata, kelautan, tamb.ang, geotermal jeung pertanian. Sektor pariwisata

Pakidulan Jabar mangrupa sektor andelan anu aya

pakuat-pakaitna jeung sektor-sektor sejenna. Lamun sektor pariwisata bener-bener geus kaangkat, sektor-.sektor sejenna milu kaangkat, kaasup ekonomi rayat. 1i taun 2008 karasa pisan ningkatna jumlah wisatawan anu daratang ka Ta~r Jawa Barat, ngahontal ampir 40 juta urang,. duit anu asup moall<urang ti 60 triliyun rupia.

Geus waktuna pamarentah metakeun upaya

pike-un narik investasi anu kawilang poenting dina raraga ningkatkeun ka{najuan sektor ekonomi nu wawasanna

lingkunan, basisna sumber daya nasional sarta anu

nunjang sistim ekonomi kerakyatan. Peranan pangusa-ha dina upaya ningkatkeun perekonomian rayat kacida

Mangle No. 2218

pentingna. Pikeun na'rik investor tangtu diperelukeun

rupa-rupaning tarekah sangkan maranehna manggih

pangabetah, henteu asa-asa dina enggoning

ngagolangkeun modalna di daerah tropis anu agraris saperti Jawa Barat ieu.

Ngagarap sarana jalan bisa jadi bener, pangbeurat-na, sabab bakal norobos daerah basisir jeung nembus lembur-Iembur nu tadina' marencil, teu aean kaayaan . medanna anu taean kasaba ku manusa. Tapi sanajan

kumaha bae, moal leuwih beurat tibatan ngagarap

jalan tol bebas hambatan atawa jalan layang liwat kota-kota anu rame. Ongkoh ayeuna mah teknologina oge

kapan geus leuwih eanggih, paparabotanana jauh

leuwih moderen turta maju. Komo dijurung laku ku

sumanget anu ngagedur-gedur jeLing ku harepan anu

luhur geusan ngawujudkeun cita-cita pembaharuan

jeung karaha~aan rayat anu ti baheula masih keneh

ngagantungkeun .harepanna di awang-awang nu

lenglang.

Saenyana jaman Bupati Cianjur Ir.Adjat Sudradjat, pangwangunan jalan di pakidulan geus ditaratas, tepi

Numbukeun jafan, nyambungkeun fahan usaha

13

(6)

-Pangandaran, ande/an wlsata Jabar pakldulan

ka sarana angkutan ponton leungit ti wewengkon

Cianjur, rawayan oge geus ampir teu aya da geus

but-bat ngembat jalan aspal jeung jambatan anu

nepungkeun lembur jeung lembur. Sababaraha

jam-batan 00: diwangun luhur- walungan Cibuni jeung

walungan-walungan sejenna geuis mampuh

nepungkeun pakidulan Cianjur jeung pakidulan

Kabupaten Bandung. Lalampahan ti pakidulan Cianjur bisa disorang liwat pakidulan, ti Cidaun Pakidulkan Cianjur lamun arek ka Raneabuaya Pakidulan Garuit

ayeuna mah liwat jalan aspal ngabulungbung mulus

ngaliwatan obyk-obyek wisata, nyaho-nyaho

muncengis di wewengkon Ciwidey, dibageakeun ku

amparan kebon enteh nu ngemploh hejo, sawareh

nyimbutan gunung jeung pasir, seungitna

angin-angi-nan. Nyorang lalampahan sakitu jauhna teh, malah

karasana leuwih deukeut. Bruhbreh panorama endah

saparat-parat jalan, kabandungan kumaha sumanget

para patani di pakidulan enggoning makayakeun lem-buma, bruhbreh oge rupa-rupaning produksi pakidulan anu baheulana ngulibek dijualan di lembur sorangan

sabab dijual ka luar rayat wegaheun mayar ongkos

angkutna.

.

Ku kituna beuki karasa sakumaha pentingna jalan keur nepungkeun patalimarga jeung silaturahmi. Rayat

moal enya maraphum kana kauntungan sejenna tina

terbukana patalimarga lembur jeung kota, "nu ngun-tungkeun maranehna oge. Contona abrul-abrulanana mahasiswa nu KKN", nu tadina hese beleke nembus palemburan, kapan ayeuna mah teu aya masalah deui

nu ngagokan lengkahmi. Kitu deui para panaliti, ayeu-"

na mah bisa Jarbek kaluar-asup lembur mancen tugas

panalitian. "

Rancabuaya

Matak Kabita

Baheula mah, jaman perang, ukur tentara anu toro-bosan asup leuweung kaluar leuweung, asup lembur

14

-- - --- -

----kaluar lembur teh, tapi ayeuna saha bae, anu kumaha . bae, datang ka lembur-Iembur jeung rupa-tupa niat

katut kahayangna.

Minangka buruhna, buruh perang tutumpuran, para veteran perang dibere lahan garapan jaman Gupemur Mashudi, nyaeta di Raneabuaya pakidulan Garut, anu tadina "mah hara-haraeun pisano Malah aya anu ngarasa disingkurkeun top tah badak top tah maung.

Tapi tetela sabada eta wewengkon dibuka dibarung

sumanget luhur, atuh bray baranyay bur burinyay

ayeu-na mah. Malah Laswi mah nururtkeun salahsaurang

pangurusna, Tuti Amir, jaman Gupemur Aang Kunaefi harita teh cenah, dibere tanah di Raneabuaya, mani njalangsa, na...mana singkur-singkur teuing mere gara-peun teh Bapa ngupingna ge Raneabuaya...Ieuht Ari

ayeuna pareng aya anu ngajakan ulin ka

Raneabuaya...duh aduh matak kabita.

Saenyana, jaman Presiden Megawati, poros jalan Pakidulan liwat Sukabumi, Cianjur, Bandung, Garut,

Tasikmalaya-Ciamis teh kungsi dilakonan malah nu

mecut sumangetna oge pamarentah pusat. Ahir taun

2006 mun teu salah, tapi taean tembus sabab aya

keneh 14 jambatan anu kudu diwangun jeung

diomean. Samemehna, taun 2003 saenyana geus

diwangun jalan nu panjangna 23;5 kilometer kaasup nohagaan" opat jambatan nu nepungkeun

Cidaun-Rancabuaya-Cijayana. Keur r'necut suaya tereh

anggeus boh APBN boh APBD geus nurunkeun wara-gad sababaraha kali. Jadi Pakidulan Jabar vteh teu aya anu ngantep- malah bener-bener diupayakeun supaya

katembus ku sakabeh pihak, Ceuk sumber-sumber

Pemda, kitu deui Departemen PU jeung Bina Margana. Para Investor babakuna, diwawadian ku Gupemur

Heryawan supaya ulah nyerebu kota-kota bae, coba

lirik tuh lembur-Iembur singkur di Pakidulan anu beung-har ku potensi. Gupemur jangji arek mere jalan anu hampang tur gampang ka para investor anu asup ka palemburan, ka pasisian sisi laut, suku gunung jeung

lampingna. "

Jawa Barat boga 5.813 desa nu taean sagem-blengna boga infrastruktur telekomunikasi, kaasup Pakidulan Jawa Barat. Ku kituna diharepkeun sangkan

"para pangusaha aya anu sadia ngawangun jaringan

telekomunikasi di padesaan jeung ngalirik Pakidulan Jabar jeung Target investasi saterusna. Keur ngawara-gad an sajumlah program, APBD Jabar geus "nyadia-keun waragadna, kurang leuwih 490 milyar.

Jalan anu bakal leuwih ngabulungbung di

Pakidulan Jabar dikategorikeun jadi strategis "nasional.

Jalan anu nepungkeun Sukabumi-Ciamis liwat

Pakidulan, tepi ka ayeuna keur ditaliti keneh. Pikeun dikategorikeun jadi jalan nasional kudu ditetepkeun ku Menhtri PUnurutkeu(1 Di~en Bina Marga mah.

Tepi ka ayeuna jalan Pakidulan nu nepungkeun

Sukabumi-Ciamis teu acan bog a ':setatus, naha

Nasional, naha propinsi. Tapi geus napel pagel:lh dina sesebutan Jalan Pakidulan Jabar.*** (Hts/Ensa/Nay)

Referensi

Dokumen terkait

On behalf of the International Cartographic Association and the Commission on Cartography and Children, it is our pleasure to invite you to participate in the next

Metode yang dipergunakan dalam penelitian ini adalah bersifat Yuridis Normatif, yaitu metode gabungan yang bersifat normatif untuk meneliti asas hukum serta peraturan yang

Jurusan/Program Studi melaporkan mahasiswa yang tidak memenuhi persyaratan evaluasi ke Badan Konsultasi Mahasiswa Fakultas (BKMF) atau badan konselor yang

Sebagai informasi yang penting dan tambahan pengetahuan bagi petugas kesehatan khusunya perawat komunitas untuk mengetahui hubungan peran keluarga dengan pengetahuan remaja putri

bentuk partisipasi masyarakat yang dapat dilihat dalam pembangunan desa adalah. bentuk pemikiran, tenaga, materi

Perjanjian penjualan perumahan dengan menggunakan kontrak baku dianggap sah menurut KUH Perdata dan UUPK karena meskipun dibuat secara sepihak oleh pelaku usaha, dalam pasal ini

Gambar: Rerumputan tumbuh lebat di pinggir saluran hingga ke tengah saluran. menyebabkan air tidak

a) lembar observasi kegiatan guru dalam pelaksanaan metode simulasi. Lembar observasi ini berfungsi sebagai instrumen untuk mengukur tingkat. ketercapaian pelaksanaan