Book Preview 62

(1)

(2)

Telif Geliri Telif Geliri

İDER VAKFI (İnsani Değerler ve Ruh Sağlığı)’na İDER VAKFI (İnsani Değerler ve Ruh Sağlığı)’na

tahsis edilmiştir. tahsis edilmiştir.

(3)

AİLE OKUL AİLE OKULUU

Mutlu Ale İçn Makul Çözümler Mutlu Ale İçn Makul Çözümler

Pro. Dr. Nevz

Pro. Dr. Nevzat Tat Tarhanarhan

TİMAŞ YAYINLARI | 1057 TİMAŞ YAYINLARI | 1057

Pskoloj Dzs | 3 Pskoloj Dzs | 3

YAYIN

YAYIN YÖNETMENİYÖNETMENİ

Emne Eroğlu Emne Eroğlu EDİTÖR EDİTÖR Seval Akbıyık Seval Akbıyık KAPAK TASARIMI KAPAK TASARIMI Ravza Kızıltuğ Ravza Kızıltuğ 1-11. BASKI 1-11. BASKI 2004-2010, İstanbul 2004-2010, İstanbul (Makul Çözüm adıyla) (Makul Çözüm adıyla) 14. BASKI 14. BASKI Eylül 2011, İstanbul Eylül 2011, İstanbul ISBN ISBN 975-362-977-X 975-362-977-X TİMAŞ YAYINLARI TİMAŞ YAYINLARI

Cağaloğlu, Alemdar Mahalles, Cağaloğlu, Alemdar Mahalles, Alayköşkü Caddes,

Alayköşkü Caddes, No:5, Fath/İsNo:5, Fath/İstanbultanbul T

Teleon: (0212) 511 eleon: (0212) 511 24 24 Faks: (0212) 512 24 24 Faks: (0212) 512 40 0040 00 P.K. 50 Srkec / İstanbul P.K. 50 Srkec / İstanbul tmas.com.tr tmas.com.tr tmas@tmas.com.tr tmas@tmas.com.tr Kültür Bakanlığı Yayıncılık Kültür Bakanlığı Yayıncılık Sertka No: 12364 Sertka No: 12364 BASKI VE CİLT BASKI VE CİLT Sstem Matbaacılık Sstem Matbaacılık Yılanlı Ayazma Sok. N Yılanlı Ayazma Sok. No: 8o: 8 Davutpaşa-Topkapı/İstanbul Davutpaşa-Topkapı/İstanbul

T

Teleon: (0212) eleon: (0212) 482 11 482 11 0101

YAYIN

YAYIN HAKLARIHAKLARI

Tmaş Basım Tcaret ve Sanay Anonm Şrket’ne attr. Tmaş Basım Tcaret ve Sanay Anonm Şrket’ne attr. İznsz yayınlanamaz. Kaynak gösterlerek

(4)

$û/(ð2.8/8ð

0XWOXð$LOHðûoLQð0DNXOðd|]POHU 0XWOXð$LOHðûoLQð0DNXOðd|]POHU

Prof. Dr. Nevzat Tarhan Prof. Dr. Nevzat Tarhan

(5)

3URIð'Uð1HY]DWð7DUKDQ 3URIð'Uð1HY]DWð7DUKDQ

1952 yılında Merzion’da doğdu. 1969 yılında Kuleli Askeri Lisesi’ni, 1975 yılında 1952 yılında Merzion’da doğdu. 1969 yılında Kuleli Askeri Lisesi’ni, 1975 yılında İs-tanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’ni bitirdi. GATA stajı, Kıbrıs ve Bursa kıta tanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’ni bitirdi. GATA stajı, Kıbrıs ve Bursa kıta hizmetinden sonra 1982 yılında GATA’da psikiyatri uzmanı oldu. Erzincan ve Çorlu’daki hizmetinden sonra 1982 yılında GATA’da psikiyatri uzmanı oldu. Erzincan ve Çorlu’daki hastane hekimliği sonunda GATA Haydarpaşa’da yardımcı doçent (1988) ve doçent hastane hekimliği sonunda GATA Haydarpaşa’da yardımcı doçent (1988) ve doçent (1990) olarak çalıştı. Klinik direktörlüğü yaptı. Albaylığa (1993) ve proesörlüğe (1996) (1990) olarak çalıştı. Klinik direktörlüğü yaptı. Albaylığa (1993) ve proesörlüğe (1996) yükseldi. 1996-1999 yılları arasında Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nde öğretim üyeliği ve Adli yükseldi. 1996-1999 yılları arasında Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nde öğretim üyeliği ve Adli Tıp Kurumu’nda bilirkişilik yaptı. Kendi isteğiyle emekli oldu. Halen Memory Center Tıp Kurumu’nda bilirkişilik yaptı. Kendi isteğiyle emekli oldu. Halen Memory Center Nörop

Nöropsikiyatri Merkezi’nin sikiyatri Merkezi’nin yöneticiliğini, Työneticiliğini, Türkiye’nin ilk ürkiye’nin ilk nöropsikiyatri hastanesi nöropsikiyatri hastanesi olanolan NPİST

NPİSTANBUL Nöropsikiyatri Hastanesi’nANBUL Nöropsikiyatri Hastanesi’nin Yin Yönetim Kurulu önetim Kurulu Başkanlığını ve Başkanlığını ve İnsani De-İnsani De-ğerler ve Ruh

ğerler ve Ruh Sağlığı VSağlığı Vakı’nın (İDER) başkanakı’nın (İDER) başkanlığını yapmaktadır. Aynı zamanda lığını yapmaktadır. Aynı zamanda ÜsküdarÜsküdar Üniversitesi’nin rektörüdür.

Üniversitesi’nin rektörüdür.

1989 yılında “Stres”, 1991 yıllında “Psikoarmakolojide Y

1989 yılında “Stres”, 1991 yıllında “Psikoarmakolojide Yenilikler”, 1992 yılında enilikler”, 1992 yılında “Saldır- “Saldır-ganlık”, 1993 yılında “Serotonin” konularında Türkiye’de ilk dea uluslararası katılımlı ganlık”, 1993 yılında “Serotonin” konularında Türkiye’de ilk dea uluslararası katılımlı sempozyumlar düzenledi. Altı yıl boyunca “Psikoarmakoloji” dergisinin editörlüğünü sempozyumlar düzenledi. Altı yıl boyunca “Psikoarmakoloji” dergisinin editörlüğünü yaptı. Uzun yıllar “Sleep and Hypnosis” dergisinin yayın kurul

yaptı. Uzun yıllar “Sleep and Hypnosis” dergisinin yayın kurulunda yer aldı. 1991 yılında unda yer aldı. 1991 yılında Hollanda

Hollanda’’da “Destructive Drives da “Destructive Drives and Impulse and Impulse Control” konulu ulusControl” konulu uluslararası kongrede lararası kongrede “En“En İyi Araştırmacı”, 2

İyi Araştırmacı”, 2003 yılında 003 yılında STV’STV’de yaptığı de yaptığı “Makul Çözüm” programı için “Makul Çözüm” programı için RTRTGD’GD’denden “En İyi T

“En İyi Toplum Programı” ve 2007 oplum Programı” ve 2007 yılında Tyılında Türk müziğinin ürk müziğinin tedavide kullanımıtedavide kullanımına sağladığına sağladığı katkı nedeniyle “Altın Elma” ödülünü aldı. 2005 yılında SKY TURK’te yaptığı katkı nedeniyle “Altın Elma” ödülünü aldı. 2005 yılında SKY TURK’te yaptığı “Psiko-yorum” programı için “Aile eğitimine verdiği destek ve topluma yaptığı koruyucu ruh yorum” programı için “Aile eğitimine verdiği destek ve topluma yaptığı koruyucu ruh sağlığı hizmetinden” dolayı, Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü sağlığı hizmetinden” dolayı, Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü taraından ödüle layık görüldü.

taraından ödüle layık görüldü.

American Psychiatry Assosiation (APA), New York Academy o Science, New York American Psychiatry Assosiation (APA), New York Academy o Science, New York Academia P

Academia Psiychiatrie Foundation, siychiatrie Foundation, International Psychogeriatric Association (IPInternational Psychogeriatric Association (IPA), EEGA), EEG and Clinical Neuroscience Society (ECNS), International Society or Neuroimaging in and Clinical Neuroscience Society (ECNS), International Society or Neuroimaging in Psyc

Psychiatry (ISNIP) ve National Geograic Society adlı hiatry (ISNIP) ve National Geograic Society adlı uluslararası derneklerde akti uluslararası derneklerde akti üyedirüyedir.. Otuz biri uluslararası olmak üzere yüzün üzerinde yayını vardır.

Otuz biri uluslararası olmak üzere yüzün üzerinde yayını vardır. İngilizce ve Almanca bilmekte

İngilizce ve Almanca bilmektedir. İki çocuk babasıdır.dir. İki çocuk babasıdır.

Y

Yayınlanmış Kitapları:ayınlanmış Kitapları: ti4USFTW

ti4USFTWF)BTUBMLMBSw4F)BTUBMLMBSw4FNQP[ZVN,FNQP[ZVN,çUBCçUBC

ti1TçLPGBSNBLPMPKçEF:FOçMçLMFSw4FNQP[ZVN,çUBC ti1TçLPGBSNBLPMPKçEF:FOçMçLMFSw4FNQP[ZVN,çUBC tiƗçEEFU#çZPQTçLPTPTZBM

tiƗçEEFU#çZPQTçLPTPTZBM::ÚOMFSççMFmçEEFUw0SUBL:ÚOMFSççMFmçEEFUw0SUBL:B[BS1SPG%B[BS1SPG%SSơCSBIçN#BMDPƭMVơCSBIçN#BMDPƭMV ti,FOEçOç[MF#BSƾL0MNBLw ti,FOEçOç[MF#BSƾL0MNBLw ti.VUMVMVL1TçLPMPKçTç4USFTç.VUMVMVƭB%ÚOàƾUàSNFLw ti.VUMVMVL1TçLPMPKçTç4USFTç.VUMVMVƭB%ÚOàƾUàSNFLw ti1TçLPMPKçL4BWBƾ(Sç1SPQBHBOEBw ti1TçLPMPKçL4BWBƾ(Sç1SPQBHBOEBw tti,BEO1TçLPMPKçTçw tti,BEO1TçLPMPKçTçw ti&WMçMçL1TçLPMPKçTçi ti&WMçMçL1TçLPMPKçTçi ti%VZHVMBSO%çMçw ti%VZHVMBSO%çMçw ti)BZBUB%BçSw0SUBL:B[BS%S&MçG*MHB[ ti)BZBUB%BçSw0SUBL:B[BS%S&MçG*MHB[ tiơOBOÎ1TçLPMPKçTçw tiơOBOÎ1TçLPMPKçTçw ti7BSN#FOç"OMBNBLơTUFZFOw ti7BSN#FOç"OMBNBLơTUFZFOw ti5PQMVN1TçLPMPKçTçw ti5PQMVN1TçLPMPKçTçw ti"çMF0LVMVw ti"çMF0LVMVw ti#BƭNMMLw0SUBL:B[BS%S4FSEBS/VSNFEPW ti#BƭNMMLw0SUBL:B[BS%S4FSEBS/VSNFEPW ntarhan@mcaturk.com ntarhan@mcaturk.com www.npistanbul.com www.npistanbul.com www.nevzattarhan.com www.nevzattarhan.com

(6)

$ý/(÷2.8/8

(7)

ýdý1'(.ý/(5

TAKDİM / 11 TAKDİM / 11 ÖNSÖZ / 13 ÖNSÖZ / 13 GİRİŞ / 15 GİRİŞ / 15 Br Aşk Macerası / 15 Br Aşk Macerası / 15 Blnçl Evllk / 16 Blnçl Evllk / 16

Başkalaşım Değl Değşm / 16 Başkalaşım Değl Değşm / 16 Orkestra Gb Olmak / 17

Orkestra Gb Olmak / 17 Özblnç Oluşumu / 18 Özblnç Oluşumu / 18

Pskolojk Dnamğ Anlamak / 18 Pskolojk Dnamğ Anlamak / 18 Duygusal Olgunluk / 19

Duygusal Olgunluk / 19

İletşmde Bazı Altın Kurallar: / 19 İletşmde Bazı Altın Kurallar: / 19 On İk Çeşt

On İk Çeşt Sorunlu Kşlk Tp / 24Sorunlu Kşlk Tp / 24 Blnçl Ebeveyn Olma Kuralları / 26 Blnçl Ebeveyn Olma Kuralları / 26

BİRİNCİ BÖLÜM / EBEVEYN ÇOCUK İLİŞKİLERİ / 29 BİRİNCİ BÖLÜM / EBEVEYN ÇOCUK İLİŞKİLERİ / 29 Çocuklarda Özgüven / 31

Çocuklarda Özgüven / 31 Özgüven Y

Özgüven Yeterszlğnde Alenn eterszlğnde Alenn Etks / 32Etks / 32 Aşırı Özgüven / 34

Aşırı Özgüven / 34

Özgüvende Genetk Etk / 35 Özgüvende Genetk Etk / 35

Ebeveyn Çocuk İlşksnde Tutarlılık ve Adalet / 37 Ebeveyn Çocuk İlşksnde Tutarlılık ve Adalet / 37 Ödül ve Cezada Tutarlılık / 38

Ödül ve Cezada Tutarlılık / 38

Kardeşler Arasında Adaletl Davranma / 39 Kardeşler Arasında Adaletl Davranma / 39 Çocukta Hak

Çocukta Hak Duygusu Gelşmedyse Ne YDuygusu Gelşmedyse Ne Yapmak Gerekr? / apmak Gerekr? / 4040 Çocuklarda Saygı Eğtm / 42

Çocuklarda Saygı Eğtm / 42 Saygı Eğtmnde Y

Saygı Eğtmnde Yapılan Hatalar / apılan Hatalar / 4242 Hatayı Kabul Edeblmek / 45

Hatayı Kabul Edeblmek / 45 Çocuklara İylk Y

Çocuklara İylk Yapma Alışkanlığının Kazaapma Alışkanlığının Kazandırılması / 4ndırılması / 466 İylk Ne İçn Yapılmalı? / 47

İylk Ne İçn Yapılmalı? / 47

Çocukları Kötülükten Nasıl Korumalıyız? / 49 Çocukları Kötülükten Nasıl Korumalıyız? / 49

(8)

Çalışan Anneler ve Çocukları / 52 Çalışan Anneler ve Çocukları / 52

Bebeklk Dönemnde Anne Çocuk İlşks / 52 Bebeklk Dönemnde Anne Çocuk İlşks / 52 Kaltel Zaman Geçrmenn Önem / 56

Kaltel Zaman Geçrmenn Önem / 56 Büyükannelern Y

Büyükannelern Yanında Büyüyen Çocuklar anında Büyüyen Çocuklar / 56/ 56 Anne Babası

Anne Babası VVefat Eden Çocuklar / 58efat Eden Çocuklar / 58 Anne Babanın Kaybı Çocuğa N

Anne Babanın Kaybı Çocuğa Nasıl Anlatılmalı? / 59asıl Anlatılmalı? / 59 Veatın Ardından Yapılması Gerekenler / 59

Veatın Ardından Yapılması Gerekenler / 59 Çocuğun Rol Modelnn Kaybı / 60

Çocuğun Rol Modelnn Kaybı / 60 Boşanmış Aleler ve Çocukları / 62 Boşanmış Aleler ve Çocukları / 62

Boşanmanın Çocuk Üzerndek Etks / 62 Boşanmanın Çocuk Üzerndek Etks / 62 Boşanma Çocuğa Nasıl Anlatılmalı? / 63 Boşanma Çocuğa Nasıl Anlatılmalı? / 63

Boşanmadan Sonra Dkkat Edlmes Gereken Noktalar / 64 Boşanmadan Sonra Dkkat Edlmes Gereken Noktalar / 64 Üvey Anne Çocuk İlşks / 68

Üvey Anne Çocuk İlşks / 68 Hakm Üvey Anne İmajı / 68 Hakm Üvey Anne İmajı / 68

Çocuğun Gözüyle Üvey Anne / 69 Çocuğun Gözüyle Üvey Anne / 69

Üvey Anne Çocuk İlşksnde Babanın Rolü / 71 Üvey Anne Çocuk İlşksnde Babanın Rolü / 71 Üvey Kardeş / 72

Üvey Kardeş / 72

Kekemelk Sorunu Y

Kekemelk Sorunu Yaşayan Çocuklar aşayan Çocuklar / 74/ 74 Konuşma Bozukluğunun Nedenler / 75 Konuşma Bozukluğunun Nedenler / 75 Konuşma Bozukluklarının T

Konuşma Bozukluklarının Tedavs / edavs / 7676 Anne Baba Bu S

Anne Baba Bu Sürec Nasıl Etkler? / 77ürec Nasıl Etkler? / 77 Konuşma Gerlğ / 78

Konuşma Gerlğ / 78 Y

Yaramazlık Yaramazlık Yapan Çocuklar / 79apan Çocuklar / 79 Eğtm Hatalarından Kaynaklanan Y

Eğtm Hatalarından Kaynaklanan Yaramazlık / aramazlık / 7979 Y

Yaramazlık Durumunda Ne Yaramazlık Durumunda Ne Yapmak Gerekr? / 81apmak Gerekr? / 81 Hperaktvte / 82

Hperaktvte / 82

Çocuklarda Televzyon İzleme Alışkanlığı / 84 Çocuklarda Televzyon İzleme Alışkanlığı / 84 Televzyonun Çocuklar Üzerndek Etks / 85 Televzyonun Çocuklar Üzerndek Etks / 85 Ne Yapılmalı? / 86

Ne Yapılmalı? / 86

Çocuklar Blgsayar Oyunlarından Etklenr m? / 88 Çocuklar Blgsayar Oyunlarından Etklenr m? / 88 Blgsayar Oyunları Çocukları Nasıl Etkler? / 88

Blgsayar Oyunları Çocukları Nasıl Etkler? / 88

Blgsayar Karşısında Çok Fazla Zaman Geçren Çocuklar / Blgsayar Karşısında Çok Fazla Zaman Geçren Çocuklar / 9090 Çocukların Ödevlerne Nasıl Y

Çocukların Ödevlerne Nasıl Yardımcı Olablrz? / ardımcı Olablrz? / 9393 Kalıcı Öğrenmey Sağlayablmek / 93

(9)

Farklı Öğrenme Modeller / 95 Farklı Öğrenme Modeller / 95 Öğrenmede Ödül ve Ceza / 95 Öğrenmede Ödül ve Ceza / 95 Bazı Eğtm Hataları / 96

Bazı Eğtm Hataları / 96 Öğrenme Güçlüğü / 99 Öğrenme Güçlüğü / 99

Kardeşler Arası Çatışmalarda Alenn Tutumu / 101 Kardeşler Arası Çatışmalarda Alenn Tutumu / 101 Küçük Kardeş Kabullenememe / 101

Küçük Kardeş Kabullenememe / 101 Kardeşler Arası Kıskançlık / 103

Kardeşler Arası Kıskançlık / 103

Ağabey Kız Kardeş Çatışmaları / 104 Ağabey Kız Kardeş Çatışmaları / 104

Kardeşler Arası Dayanışmada Alenn Rolü / 106 Kardeşler Arası Dayanışmada Alenn Rolü / 106 Kardeşler Arası Rekabet Kamçılayan Davranışlar / Kardeşler Arası Rekabet Kamçılayan Davranışlar / 107107 Kardeşler Arasında Dayanışma Blnc Oluşturma / 108 Kardeşler Arasında Dayanışma Blnc Oluşturma / 108 Çocukların Arkadaşlarıyla İlşkler / 112

Çocukların Arkadaşlarıyla İlşkler / 112 Arkadaş Seçmnn Önem / 112

Arkadaş Seçmnn Önem / 112

Arkadaşlar Arasında Kıskançlık ve Rekabe

Arkadaşlar Arasında Kıskançlık ve Rekabet / 114t / 114 Arkadaşının Sorunlarına Duyarlı Olmak / 116 Arkadaşının Sorunlarına Duyarlı Olmak / 116

Ergenlk Çağı ve Şddet Eğlmnn Artışı / 117 Ergenlk Çağı ve Şddet Eğlmnn Artışı / 117 Ergenlk Çağının Özellkler / 117

Ergenlk Çağının Özellkler / 117

Ergenlkte Şddet Eğlmnn Artışı / 118 Ergenlkte Şddet Eğlmnn Artışı / 118 Kavga Eden Çocuğa

Kavga Eden Çocuğa Nasıl YNasıl Yardım Edeblrz? / ardım Edeblrz? / 120120 Gençler Madde Bağımlılığından Korumak / 122 Gençler Madde Bağımlılığından Korumak / 122 Bağımlılık Nedr? / 122

Bağımlılık Nedr? / 122 Alelern Y

Alelern Yaklaşımı Nasıl Olmalı? / 125aklaşımı Nasıl Olmalı? / 125 Meslek Seçmnde Alenn Etks / 127 Meslek Seçmnde Alenn Etks / 127

Çocuk Hang Alana Yatkın Olduğunu Nasıl Gösterr? / 128 Çocuk Hang Alana Yatkın Olduğunu Nasıl Gösterr? / 128 Çocuğun Başarısında Alenn Rolü / 129

Çocuğun Başarısında Alenn Rolü / 129 Çocuğu Cesaretlendrme / 130

Çocuğu Cesaretlendrme / 130

Eş Seçmnde Anne Babanın Etks / 132 Eş Seçmnde Anne Babanın Etks / 132 Ale Gencn Seçmn Onaylamıyorsa N

Ale Gencn Seçmn Onaylamıyorsa Ne Ye Yapmalı? / 133apmalı? / 133 Ale Genc Zorla Ev

Ale Genc Zorla Evlendrmek İsterse Ne lendrmek İsterse Ne YYapılmalı? / 134apılmalı? / 134 İKİNCİ BÖLÜM / EŞLER ARASI İLİŞKİLER / 137 İKİNCİ BÖLÜM / EŞLER ARASI İLİŞKİLER / 137 Evllkte Sevg

Evllkte Sevgnn Önem / nn Önem / 139139 Evllkte Sevg / 140

Evllkte Sevg / 140 Fa

Farklı Sevg Dller / rklı Sevg Dller / 142142

Sevmekten veya Sevlmekten Korkanlar / 143 Sevmekten veya Sevlmekten Korkanlar / 143

(10)

Evllkte Eşlern Brbrn Tanımasının Önem / 144 Evllkte Eşlern Brbrn Tanımasının Önem / 144 Evleneceğnz Kşy

Evleneceğnz Kşy Nasıl TNasıl Tanıyablrsnz? anıyablrsnz? / 145/ 145 T

Tanımak anımak YYeterl eterl m? / m? / 147147

Eşlern Sosyal ve Kültürel Açıdan Denklğ / Eşlern Sosyal ve Kültürel Açıdan Denklğ / 149149 Eşler Brbrlerne Denk Değlse / 152

Eşler Brbrlerne Denk Değlse / 152 Kıskançlık / 153

Kıskançlık / 153

Kıskançlık Neden Doğar? / 154 Kıskançlık Neden Doğar? / 154

Kıskançlık Evllğ Nasıl Etkler? / 156 Kıskançlık Evllğ Nasıl Etkler? / 156 Kıskanan Kş Ne Yapmalı? / 157 Kıskanan Kş Ne Yapmalı? / 157 Kıskanılan Kş Ne Yapmalı? / 158 Kıskanılan Kş Ne Yapmalı? / 158 Fe Fedakarlık / dakarlık / 160160

Önce Ben m, Önce Bz m? / Önce Ben m, Önce Bz m? / 161161 Fedakarlık Nedr? / 162

Fedakarlık Nedr? / 162

Fedakarlıkta Sınır Olmalı mıdır? / 163 Fedakarlıkta Sınır Olmalı mıdır? / 163

Hırs Duygusu ve İş-Ale Hayatı Denges / 164 Hırs Duygusu ve İş-Ale Hayatı Denges / 164 Hırs Nedr? / 164

Hırs Nedr? / 164

İş Hayatı–Ale Hayatı / 166 İş Hayatı–Ale Hayatı / 166 Y

Yoğun Çalışan Kadınsa / 170oğun Çalışan Kadınsa / 170

Evllk Arkadaş İlşklerne Engel mdr? / 172 Evllk Arkadaş İlşklerne Engel mdr? / 172 Evllk ve Arkadaşlık İlşklernde Denge / 173 Evllk ve Arkadaşlık İlşklernde Denge / 173

Eşnz Arkadaşlarınızla Görüşmenz İstemyorsa / 174 Eşnz Arkadaşlarınızla Görüşmenz İstemyorsa / 174 Eşnz Arkadaş Grubunuza Katılmak İstemyorsa / 175 Eşnz Arkadaş Grubunuza Katılmak İstemyorsa / 175 Kaynvaldeler le Brlkte Y

Kaynvaldeler le Brlkte Yaşayan Gelnler aşayan Gelnler / 178/ 178 Kayınvalde Açısından Durum / 178

Kayınvalde Açısından Durum / 178 Geln Açısından Durum / 180

Geln Açısından Durum / 180 Taralar Nasıl Davranmalı? / 181 Taralar Nasıl Davranmalı? / 181 Alkol Bağımlılığı v

Alkol Bağımlılığı ve Aleye Aleye Etks / 183e Etks / 183 Alkol Kullanımının Sonuçları / 184

Alkol Kullanımının Sonuçları / 184 Alkolzmn T

Alkolzmn Tedavs ve edavs ve TTedavde Alenn Rolü / 185edavde Alenn Rolü / 185 Eş V

Eş Vefat Eden Kefat Eden Kadınlar / adınlar / 187187 Matem Dönem / 188

Matem Dönem / 188 Çevrenn Etks / 189 Çevrenn Etks / 189 Y

(11)

7$.'ý0

Zaman ilerledikçe her şey değişime uğruyor, gelişiyor ve Zaman ilerledikçe her şey değişime uğruyor, gelişiyor ve bizler birçok şeyi geride b

bizler birçok şeyi geride bırakıyoruz, gelişimin getirdiği avan-ırakıyoruz, gelişimin getirdiği avan-tajlardan yararlanırken ne yazık ki birtakım zorluklarını da tajlardan yararlanırken ne yazık ki birtakım zorluklarını da beraberinde yaşıyoruz. Karşılaştığımız zorluk; mücadeleyi beraberinde yaşıyoruz. Karşılaştığımız zorluk; mücadeleyi öğrenmemizi gerektirirken, ruh, zihin ve beden sağlığımızı öğrenmemizi gerektirirken, ruh, zihin ve beden sağlığımızı korumamıza engel teşkil eden stresle baş etme korumamıza engel teşkil eden stresle baş etme zorunlulu-ğudur. Zamanımızın getirdiği diğer bir rahatsızlık ise insan ğudur. Zamanımızın getirdiği diğer bir rahatsızlık ise insan ilişkilerinin bozulması, iletişimin çoğu zaman eksik ve

ilişkilerinin bozulması, iletişimin çoğu zaman eksik ve kişilerinkişilerin birbirini anlamakta

birbirini anlamaktan uzak olmasıdır; ne yazıktır ki günümüzden uzak olmasıdır; ne yazıktır ki günümüzde insanların güzel bir iletişim için birbirlerine ayıracak zamanı insanların güzel bir iletişim için birbirlerine ayıracak zamanı kalmamıştır. Yaşananlar, insanların zorluklara birtakım kalmamıştır. Yaşananlar, insanların zorluklara birtakım tep-kilerle karşılık vermesine sebep olur. Her insan bu tepkiyi kilerle karşılık vermesine sebep olur. Her insan bu tepkiyi kendince iade eder; kimisini suskun, kimisini saldırgan kendince iade eder; kimisini suskun, kimisini saldırgan gö-rebiliriz. En önemlisi, bu zamanda kişi kendisini tanımaktan rebiliriz. En önemlisi, bu zamanda kişi kendisini tanımaktan uzak, ne yapacağını

uzak, ne yapacağını bilemez bir durumda olabilir. Kendisinibilemez bir durumda olabilir. Kendisini yalnız hissedebilir ve yaşantısında rahatlık ve huzurdan çok yalnız hissedebilir ve yaşantısında rahatlık ve huzurdan çok kaygı için

kaygı içinde bulunabilir.de bulunabilir.

İşte böyle bir zamanda insanların yaşadıklarının arkına İşte böyle bir zamanda insanların yaşadıklarının arkına varması, içinden çıkılması zor diye düşünülen durumlarda bir varması, içinden çıkılması zor diye düşünülen durumlarda bir çıkışının olduğunu görmesi, yalnız olmadıklarını bilmesi ve çıkışının olduğunu görmesi, yalnız olmadıklarını bilmesi ve hayatlarını, yaşadıkları sıkıntılara rağmen öncesinden daha hayatlarını, yaşadıkları sıkıntılara rağmen öncesinden daha da güzelleştirebileceklerini, daha huzurlu ve kaygıdan uzak da güzelleştirebileceklerini, daha huzurlu ve kaygıdan uzak yaşayabilecekl

yaşayabileceklerini görmesi belki de herini görmesi belki de hayatlarındaki en önemliayatlarındaki en önemli gaye olabilir.

(12)

n n e e v v z z a a t t t t a a r r h h a a n n 12 12

Bu sebeple psikoloji ve psikiyatri de insanlığa belki de çağın Bu sebeple psikoloji ve psikiyatri de insanlığa belki de çağın en önemli hizmetlerinden birini sunuyor kanısında

en önemli hizmetlerinden birini sunuyor kanısındayım. Herkesyım. Herkes kendi içinde sı

kendi içinde sıkıntılarkıntılar, huzursuzluklar, huzursuzluklar, kaygılar , kaygılar yaşarken, diğeryaşarken, diğer yandan da ailesiyle, sosyal ve iş çevresiyle, birebir yandan da ailesiyle, sosyal ve iş çevresiyle, birebir ilişkilerin-de yaşadığı çeşitli sorunları anlamaya, çözümlemeye ve aynı de yaşadığı çeşitli sorunları anlamaya, çözümlemeye ve aynı zamanda yaşamını olabildiğince kaliteli sürdürmeye çaba sar zamanda yaşamını olabildiğince kaliteli sürdürmeye çaba sar ediyor

ediyor. Y. Yaşanan çelişkiler aşanan çelişkiler her dönemde insanıher dönemde insanın canını n canını acıtır- acıtır-ken bir yandan tecrübe ve deneyim değeri taşıyor; doğuştan ken bir yandan tecrübe ve deneyim değeri taşıyor; doğuştan erişkinliğe kadar tıpkı bir çocuğun tuvalet eğitimini alması, bir erişkinliğe kadar tıpkı bir çocuğun tuvalet eğitimini alması, bir ergenin hem kişiliğini ortaya koymayı hem de kurallara uymayı ergenin hem kişiliğini ortaya koymayı hem de kurallara uymayı öğrenmesi, ebeveynin çocuğuna nasıl yaklaşması gerektiğini öğrenmesi, ebeveynin çocuğuna nasıl yaklaşması gerektiğini bilmesi, ya da erişkinlik döneminde geçmişini değerlendiren bir bilmesi, ya da erişkinlik döneminde geçmişini değerlendiren bir kimsenin kendine ve çevresine afedici, yeni nesle

kimsenin kendine ve çevresine afedici, yeni nesle ise öğreticiise öğretici ve anlayışlı olmayı öğrenmesi gibi...

ve anlayışlı olmayı öğrenmesi gibi...

Değerli psikiyatrist Pro. Dr. Nevzat Tarhan bu kitabında Değerli psikiyatrist Pro. Dr. Nevzat Tarhan bu kitabında zamanın getirilerinden çok zorluklarına değiniyor ve insanlara zamanın getirilerinden çok zorluklarına değiniyor ve insanlara bu yönde

bu yönde yardımcı olmayı hedeiyor.yardımcı olmayı hedeiyor.

Psikolog olarak beraber çalıştığım sayın Pro. Dr. Nevzat Psikolog olarak beraber çalıştığım sayın Pro. Dr. Nevzat T

Tarhanarhan’ın s’ın saygıdeğer kişaygıdeğer kişiliği iliği yanında insyanında insanlığa yardım anlığa yardım yolunda yolunda yaptığı çalışmalara destek verdiğimi ve onun ardından gelen bir yaptığı çalışmalara destek verdiğimi ve onun ardından gelen bir takipçisi olacağımı belirtmek isterim. Ayrıca bu kitabın takipçisi olacağımı belirtmek isterim. Ayrıca bu kitabın tak-dimini yazmaktan mutluluk duyarken sayın Pro. Dr. Nevzat dimini yazmaktan mutluluk duyarken sayın Pro. Dr. Nevzat Tarhan’ın bundan sonraki hayatında başarılarının devamını Tarhan’ın bundan sonraki hayatında başarılarının devamını diliyor ve insanlığa sunacağı hizmetlerin beklentisi içinde diliyor ve insanlığa sunacağı hizmetlerin beklentisi içinde ol-duğumu iade etmek istiyorum....

duğumu iade etmek istiyorum....

Psikolog İnci Baylav Bülbül Psikolog İnci Baylav Bülbül

(13)

g16g=

Pro. Dr. Nevzat Tarhan’ın ‘Aile Okulu’ kitabının en göze Pro. Dr. Nevzat Tarhan’ın ‘Aile Okulu’ kitabının en göze çarpıcı özelliği psikiyatrinin ve psikolojinin toplumda, çarpıcı özelliği psikiyatrinin ve psikolojinin toplumda, ürkü-tücü ve yanlış

tücü ve yanlış anlamalara neden olan terimlerini kullanmadan,anlamalara neden olan terimlerini kullanmadan, bir sohbet dili sadeliği ile anlatımının; kitabın okunmasına bir sohbet dili sadeliği ile anlatımının; kitabın okunmasına ve anlaşılmasına büyük bir rahatlık vermiş olmasıdır. Aynı ve anlaşılmasına büyük bir rahatlık vermiş olmasıdır. Aynı bağlamda hastalık düzeyindeki ruhsal bozukluklar hakkında bağlamda hastalık düzeyindeki ruhsal bozukluklar hakkında toplumu yazılı ve görsel yayın organları ile aydınlatma toplumu yazılı ve görsel yayın organları ile aydınlatma çaba-larının yanlış yorumlara neden olduğu, bazen ruhsal yapıda larının yanlış yorumlara neden olduğu, bazen ruhsal yapıda bozukluklar doğurduğu bilinci ile sınırlar çok i

bozukluklar doğurduğu bilinci ile sınırlar çok iyi korunmuş.yi korunmuş. Kitap sağlıklı kişinin gelişim dönemlerinde, ana baba, kardeş, Kitap sağlıklı kişinin gelişim dönemlerinde, ana baba, kardeş, arkadaş, okul, dış dünya etkileşimlerinde ortaya çıkabilecek, arkadaş, okul, dış dünya etkileşimlerinde ortaya çıkabilecek, doğal düzeyde olan, ancak yanlış çözümler getirildiğinde doğal düzeyde olan, ancak yanlış çözümler getirildiğinde

psi-kolojik bozukluklara ve çatışmalara neden olabilecek tüm kolojik bozukluklara ve çatışmalara neden olabilecek tüm

sorunlara cevap verecek kapsamda. Böylece güzel bir koruyucu sorunlara cevap verecek kapsamda. Böylece güzel bir koruyucu ruh sağlığı kitabı oluşmuş.

ruh sağlığı kitabı oluşmuş.

Pro. Dr. Tarhan’ın yılların verdiği deneyimlerini bilimsel Pro. Dr. Tarhan’ın yılların verdiği deneyimlerini bilimsel temelli yeni ikirleriyle zenginleştirdiği kitabının özellikle ana temelli yeni ikirleriyle zenginleştirdiği kitabının özellikle ana babalar olmak üzere çocuk yetiştiren veya çocuklarla ilgili babalar olmak üzere çocuk yetiştiren veya çocuklarla ilgili olan bütün kurum bireylerine yararlı olacağı kanısındayım. olan bütün kurum bireylerine yararlı olacağı kanısındayım. Kendisini kutlar

Kendisini kutlar, başarılarının , başarılarının devamını dilerim.devamını dilerim.

Pro. Dr. Kemal Aydınalp Pro. Dr. Kemal Aydınalp Şubat 2004 Ankara Şubat 2004 Ankara

(14)

*ý5ýû

%LU÷$üN÷0DFHUDVø %LU÷$üN÷0DFHUDVø

Dünya güzeli bir gelin, soylu bir prens, peri masalındaki Dünya güzeli bir gelin, soylu bir prens, peri masalındaki gibi bir evlilik,

gibi bir evlilik, genç hanım soylu prense gönülden bağlı ve onugenç hanım soylu prense gönülden bağlı ve onu mutlu etmeye istekli. Kusursuz ve çok

mutlu etmeye istekli. Kusursuz ve çok güzel iki erkek çocuklarıgüzel iki erkek çocukları olur

olur. Evliliğin 11. yılında mutsuz . Evliliğin 11. yılında mutsuz olduklarını söylerler ve evlilik olduklarını söylerler ve evlilik biter

biter. Bu aşk . Bu aşk macerası ve mükemmel bir macerası ve mükemmel bir aile tablosu; Prensesaile tablosu; Prenses Di, Prens Charles idi.

Di, Prens Charles idi.

Batıda ve reah toplumlarında boşanmalar artmıştı. Batıda ve reah toplumlarında boşanmalar artmıştı. Evli-liklerin yarısı boşanma ile

liklerin yarısı boşanma ile sonlanıyor ve çocuklar bu ortamda sonlanıyor ve çocuklar bu ortamda büyümek zorunda kalıyorlardı. Demek ki evlilik sanıldığı

büyümek zorunda kalıyorlardı. Demek ki evlilik sanıldığı kadarkadar kolay değilmiş! Peki geçmiş asırlarda yaşanan evliliklerde bağlar kolay değilmiş! Peki geçmiş asırlarda yaşanan evliliklerde bağlar niye daha güçlüydü? Aşklar böyle hüsranlarla sonlanmıyordu. niye daha güçlüydü? Aşklar böyle hüsranlarla sonlanmıyordu. İnsanlar birbirlerine katlanıyorlar mıydı? İnsanlık tarihinde İnsanlar birbirlerine katlanıyorlar mıydı? İnsanlık tarihinde boşanma bugünkü kadar hiç artmamıştı.

boşanma bugünkü kadar hiç artmamıştı.

Modernizm neden aile bağlarını yok etti? Bu sorular hep Modernizm neden aile bağlarını yok etti? Bu sorular hep birer sosyo-psikolo

birer sosyo-psikolojik araştırma konusu ancak şu gerçek tekrarjik araştırma konusu ancak şu gerçek tekrar keşedildi. “Evreni bir arada tutan ve döndüren güç sevgiymiş keşedildi. “Evreni bir arada tutan ve döndüren güç sevgiymiş ama sevgi, aşk iyi ilişkinin sebebi değil sonucuymuş.’

ama sevgi, aşk iyi ilişkinin sebebi değil sonucuymuş.’ “Bilinçli Evlilik, Bilinçli Ebeveynlik

“Bilinçli Evlilik, Bilinçli Ebeveynlik” olarak ” olarak özetleyeceğimizözetleyeceğimiz hayatı en iyi şekilde yürütmek, en doğru kararları vermek, hayatı en iyi şekilde yürütmek, en doğru kararları vermek, sonuçta mutlu ve başarılı olmak, “Ben yerine

sonuçta mutlu ve başarılı olmak, “Ben yerine BizBiz” olabilmeyi” olabilmeyi başarmak. Böyle bir başarı yolunda çeşitli sorunlarla başarmak. Böyle bir başarı yolunda çeşitli sorunlarla karşıla-şıyoruz. Bu sorunlara iyi ve

şıyoruz. Bu sorunlara iyi ve doğru çözümler üretebilmek içindoğru çözümler üretebilmek için donanıma sahip olmak gerekir. Bu sorunlara değinmeden önce donanıma sahip olmak gerekir. Bu sorunlara değinmeden önce bilinçli yaşam için genel

(15)

n n e e v v z z a a t t t t a a r r h h a a n n 16 16 %LOLQoOL÷(YOLOLN %LOLQoOL÷(YOLOLN

Evlilik genelde romantik bir ilişki ile başlar ve giderek güç Evlilik genelde romantik bir ilişki ile başlar ve giderek güç mücadelesine dönüşür. Kişilikler çatışır, tarafarın birisi hep mücadelesine dönüşür. Kişilikler çatışır, tarafarın birisi hep verir

verir, şiddet , şiddet ortaya çıkabilir. Sonuçta taraarın ruh ortaya çıkabilir. Sonuçta taraarın ruh sağlıklarısağlıkları zarar görür. En çok bedeli de çocuklar öder. Aile dışından zarar görür. En çok bedeli de çocuklar öder. Aile dışından sorunu çözmek için yapılan müdahaleler sorunu daha çok sorunu çözmek için yapılan müdahaleler sorunu daha çok büyütebilir

büyütebilir. Eğer taraar akı. Eğer taraar akıllıysa veya şanslıysa yaşadıklarınıllıysa veya şanslıysa yaşadıklarını kazanım haline

kazanım haline dönüştürürler ve bağlılık gelişir.dönüştürürler ve bağlılık gelişir.

Çocukluk dönemlerinde, ebeveynimizle birlikteyken Çocukluk dönemlerinde, ebeveynimizle birlikteyken içsel-leştirdiğimiz hayat senaryoları, düşünce ve davranış kalıpları leştirdiğimiz hayat senaryoları, düşünce ve davranış kalıpları vardır. Bu içselleştirdiğimiz tecrübeleri, eşimiz ve vardır. Bu içselleştirdiğimiz tecrübeleri, eşimiz ve çocukları-mızla beraberken bilinçdışı ola

mızla beraberken bilinçdışı olarak yaşarız ve tepki veririz. Eğerrak yaşarız ve tepki veririz. Eğer kendimizi tanıyorsak ileri yıllarda çocukluğumuzda yazdığımız kendimizi tanıyorsak ileri yıllarda çocukluğumuzda yazdığımız hayat senaryolarını ve içselleştirdiğimiz tecrübeleri yeniden hayat senaryolarını ve içselleştirdiğimiz tecrübeleri yeniden yazabiliriz. Bu değişimi başarabilirsek hayat yolculuğunda yazabiliriz. Bu değişimi başarabilirsek hayat yolculuğunda gemimizi sağlıklı şekilde götürmüş oluruz. Bunun için evliliğe gemimizi sağlıklı şekilde götürmüş oluruz. Bunun için evliliğe yatırım yapmak gerekir ve başarılı evlilikler hep emek verilmiş yatırım yapmak gerekir ve başarılı evlilikler hep emek verilmiş evliliklerdir.

evliliklerdir.

%DüNDODüøP÷'HúLO÷'HúLüLP %DüNDODüøP÷'HúLO÷'HúLüLP

İlk şart “öz bilinç”tir

İlk şart “öz bilinç”tir. Kişinin . Kişinin kendisini tanımasıdır; kendisini tanımasıdır; güçlügüçlü yönlerini, zayı yönlerini, olumlu-olumsuz yönlerini, yönlerini, zayı yönlerini, olumlu-olumsuz yönlerini, yete-neklerini, arklılıklarını bilen kişi doğru kararlar neklerini, arklılıklarını bilen kişi doğru kararlar verebilecek-tir. Kişi kendi duygusal özgeçmişini biliyorsa veya ailesi ile tir. Kişi kendi duygusal özgeçmişini biliyorsa veya ailesi ile

etkileşim biçiminin arkında ise daha güçlü ve donanımlı etkileşim biçiminin arkında ise daha güçlü ve donanımlı

olacaktır

olacaktır. Olaylara benmerkezli tepkiler . Olaylara benmerkezli tepkiler yerine ilişki merkezliyerine ilişki merkezli tepkiler verebilmek için birlikte yaşamayı öğrenmek gerekir. tepkiler verebilmek için birlikte yaşamayı öğrenmek gerekir. Birlikte yaşamayı öğrenmek, çoğu zaman alışılmadık ve zor Birlikte yaşamayı öğrenmek, çoğu zaman alışılmadık ve zor bir durumdur. Düşünce katılığı olan yani inatçı kişilerde bu bir durumdur. Düşünce katılığı olan yani inatçı kişilerde bu durum daha da zorlaşır

durum daha da zorlaşır. Bilinçli iliş. Bilinçli ilişki için ilk şart ki için ilk şart inatçılığı terk inatçılığı terk etmektir. Bunun için değişimi tale

etmektir. Bunun için değişimi talep eden birey olması gerekip eden birey olması gerekirr.. Bir bina düşününüz; taşıyıcı sistem olan kolon ve kirişler Bir bina düşününüz; taşıyıcı sistem olan kolon ve kirişler binanın %30-40’ını oluşturur, geri kalan %60-70’lik kısım binanın %30-40’ını oluşturur, geri kalan %60-70’lik kısım sıva, boya, tesisattır

sıva, boya, tesisattır. %60-70’lik kısmı . %60-70’lik kısmı binanın iskeletini binanın iskeletini boz- boz-madan değişecektir. İşte kişiliğimiz de bina gibidir. Binanın madan değişecektir. İşte kişiliğimiz de bina gibidir. Binanın

(16)

a a i i l l e e o o k k u u l l u u 17 17

temel mimari karakterini değiştirmeden yani başkalaştırmadan temel mimari karakterini değiştirmeden yani başkalaştırmadan onu sürekli yenileyebiliriz. Kimliğimizi “rerame” edemeyiz onu sürekli yenileyebiliriz. Kimliğimizi “rerame” edemeyiz ama “r

ama “restoreestore” edebiliriz. ” edebiliriz. Bunun için tek Bunun için tek şart istemektir. İkincişart istemektir. İkinci şart bilmek, üçüncüsü

şart bilmek, üçüncüsü ise çabalamaktırise çabalamaktır. Aslında amaç değişim. Aslında amaç değişim değil, gel

değil, gelişimdiişimdirr. F. Felseeelseede bir söz vardır. de bir söz vardır. “Evrende değişmeyen“Evrende değişmeyen tek şey değişimdir.” Bu insan için de geçerlidir.

tek şey değişimdir.” Bu insan için de geçerlidir.

Kendimizi ve yakınlarımızı gerçek yönlerimizle görüp Kendimizi ve yakınlarımızı gerçek yönlerimizle görüp tanı-yabilirsek yanlışa düşmekten kaçınır ve kendimizi daha sağlıklı yabilirsek yanlışa düşmekten kaçınır ve kendimizi daha sağlıklı şekilde gerçekleştirmiş oluruz.

şekilde gerçekleştirmiş oluruz.

2UNHVWUD÷*LEL÷2OPDN 2UNHVWUD÷*LEL÷2OPDN

Bilinçli birlikteliğin ödülü

Bilinçli birlikteliğin ödülü genelde kendi içerisindedir. İlk genelde kendi içerisindedir. İlk ödül içimizde hissetti

ödül içimizde hissettiğimiz uyumdurğimiz uyumdur. Aynı orkestrada olanlar. Aynı orkestrada olanlar uyumlu olmanın, aynı müzik ahenginde titreşmek olduğunu uyumlu olmanın, aynı müzik ahenginde titreşmek olduğunu bilirler. Bir orkestrada hiçbir enstrüman diğerinden üstün bilirler. Bir orkestrada hiçbir enstrüman diğerinden üstün değildir

değildir. Hepsi . Hepsi birbirini birbirini tamamlartamamlar. Her biri . Her biri orijinaldirorijinaldir, benzer-, benzer-sizdir

sizdir. Bunun için . Bunun için hiç kimse hiç kimse diğerlerinden üstün diğerlerinden üstün değildirdeğildir. Ama . Ama kendisini geliştirmiş kişi

kendisini geliştirmiş kişi daha ileridedirdaha ileridedir. Şunu bilmek gerekir;. Şunu bilmek gerekir; bilinçli evlilik özel yetenek gerektirmez, özel çaba gerektirir. bilinçli evlilik özel yetenek gerektirmez, özel çaba gerektirir. Nasıl ki öğrenmek isteyen herkes bir müzik aletini çalabilir, Nasıl ki öğrenmek isteyen herkes bir müzik aletini çalabilir, mutlu ve başarılı olmak için de uyumun güzelliğini tatmak mutlu ve başarılı olmak için de uyumun güzelliğini tatmak gerekir

gerekir.Y.Yaşamın zenginliğini, aşamın zenginliğini, her gün her gün yeni bir yeni bir güzelliğini tat-güzelliğini tat-mak için aynı müzik ahe

mak için aynı müzik ahenginde titreşmeyi amaçlamanginde titreşmeyi amaçlamak gerekirk gerekir.. Evren de titreşen ve sallanan müziksel bir enerji değil mi? Evren de titreşen ve sallanan müziksel bir enerji değil mi? Evrendeki ahenge uymak insanın çıkarına değil mi? Var oluşa Evrendeki ahenge uymak insanın çıkarına değil mi? Var oluşa uygun davranmak insanın yararına değil mi? Kuşlar, ağaçlar, uygun davranmak insanın yararına değil mi? Kuşlar, ağaçlar, dağlar

dağlar, taş, taşlarlar, böcekl, böceklerer, si, sineklernekler, çiçekler , çiçekler hepsi evrenle hepsi evrenle aynı müzik aynı müzik ahenginde titreşiyorlar ancak insanın küçük iradesi

ahenginde titreşiyorlar ancak insanın küçük iradesi evrendeki dü-evrendeki dü-zene kaa tutuyor, sonuçta da bedelini mutsuzlu

zene kaa tutuyor, sonuçta da bedelini mutsuzluk olarak ödüyor.k olarak ödüyor. İyi eş, iyi anne-baba olmak hayatımızda öncelikli bir yere İyi eş, iyi anne-baba olmak hayatımızda öncelikli bir yere sahip olmalı. İyi ev hanımı, iyi işadamı olmak yeterli sahip olmalı. İyi ev hanımı, iyi işadamı olmak yeterli değil-dir

dir. Sorunlarla . Sorunlarla karşılaştığımız zaman karşılaştığımız zaman suçlamalarda bulunmak suçlamalarda bulunmak yerine ihtiyacımız olan bilgiyi edindikten sonra yerine ihtiyacımız olan bilgiyi edindikten sonra değiştirilebi-lir olanı düzeltmek, eksiklerimizi tamamlamak ve kendimizi lir olanı düzeltmek, eksiklerimizi tamamlamak ve kendimizi gerçekleştirmek bizim

(17)

n n e e v v z z a a t t t t a a r r h h a a n n 18 18 g]ELOLQo÷2OXüXPX g]ELOLQo÷2OXüXPX

Kişisel içgörü veya özbilinç insana has bir yetidir. Kişisel içgörü veya özbilinç insana has bir yetidir. Özbi-linç; kendini gerçekçi ve doğru biçimde tanımak duygularının linç; kendini gerçekçi ve doğru biçimde tanımak duygularının arkına varmak olarak da tanımlanabilir. Bilinçli olmak yani arkına varmak olarak da tanımlanabilir. Bilinçli olmak yani arkındal

arkındalık; güçlü bir ık; güçlü bir duygu ancak mükemmellikten çok uzak duygu ancak mükemmellikten çok uzak bir karamdır. Geliştirilmesi ve üzerinde çok çalı

bir karamdır. Geliştirilmesi ve üzerinde çok çalışılması gerekir.şılması gerekir. Özbilince sahip olmak için bilinçdışını ve bilinçaltını ark Özbilince sahip olmak için bilinçdışını ve bilinçaltını ark etmek gerekir. Bilinçaltı, beynin bir bölümündeki zihinsel etmek gerekir. Bilinçaltı, beynin bir bölümündeki zihinsel içeriktir

içeriktir. Beynimiz çocukluk . Beynimiz çocukluk tecrübelerimizle ve duygusal yatecrübelerimizle ve duygusal ya- -şantılarımız

şantılarımızla programlanmıştır. la programlanmıştır. Bu programların %60-70’iniBu programların %60-70’ini değiştirme gücüne sahi

değiştirme gücüne sahibiz. Bunun için istbiz. Bunun için istememiz gerekirememiz gerekir. İste-. İste-dikten sonra ikinci adım, bilinçaltına yazılmış programları dikten sonra ikinci adım, bilinçaltına yazılmış programları de-ğiştirmenin yolunu öğrenmektir. Bu, alışkanlıkları değiştirmek ğiştirmenin yolunu öğrenmektir. Bu, alışkanlıkları değiştirmek anlamına geldiği i

anlamına geldiği için zor bir süreçtirçin zor bir süreçtir. Kişiliğimizin . Kişiliğimizin bir parçasıbir parçası haline gelmiş yanlış

haline gelmiş yanlış programlarımızı iyileştirmek demektirprogramlarımızı iyileştirmek demektir.. Kişiliğimizin bize zarar veren ve hizmet etmeyen bir

Kişiliğimizin bize zarar veren ve hizmet etmeyen bir yönünüyönünü değiştirmek, bilgisayar programı yazmak gibi

değiştirmek, bilgisayar programı yazmak gibi bilgi, donanım vebilgi, donanım ve çaba gerektirir

çaba gerektirir. Eğer beynimizi . Eğer beynimizi biz kendimiz programlamazsbiz kendimiz programlamazsak ak dış uyaranlar

dış uyaranlar bizi programlarbizi programlar. İnsanın kendisini programlaması. İnsanın kendisini programlaması zaman zaman sancılı bir süreçtir ama hayatta iyi ve güzel şeyler zaman zaman sancılı bir süreçtir ama hayatta iyi ve güzel şeyler hep emek k

hep emek karşılığı edinilmektedir.arşılığı edinilmektedir.

3VLNRORMLN÷'LQDPLúL÷$QODPDN 3VLNRORMLN÷'LQDPLúL÷$QODPDN

Bir yakınımızın “Sen her zaman böyle yapıyorsun, ben ne Bir yakınımızın “Sen her zaman böyle yapıyorsun, ben ne zaman böyle yapsam, sen

zaman böyle yapsam, sen de her zde her zaman şöyle davranıyorsunaman şöyle davranıyorsun”” demesi arkındalık bilinci

demesi arkındalık bilinci oluşması için bir uyarıdır. Alışılmışoluşması için bir uyarıdır. Alışılmış tepkimizi sorgulamak için

tepkimizi sorgulamak için bir ırsattırbir ırsattır..

Bir ikir bizi sinirlendiriyorsa o ikre ihtiyacımız var Bir ikir bizi sinirlendiriyorsa o ikre ihtiyacımız var de-mektir. Bilinçaltımızda belki bir çocukluk yaramıza mektir. Bilinçaltımızda belki bir çocukluk yaramıza dokun-muştur

muştur. Kendimizi tanımak için . Kendimizi tanımak için bir ırsat daha bir ırsat daha yakalamışızdıryakalamışızdır aslında. Birisini çok sevmişs

aslında. Birisini çok sevmişsek arka planını anlamaya çalışmak ek arka planını anlamaya çalışmak önemlidir

önemlidir. Eş ve arkadaş seçiminde de eşi. Eş ve arkadaş seçiminde de eşin, çocukken problemn, çocukken problem yaşadığımız ebeveyne

yaşadığımız ebeveyne benzeme derecesi önemli benzeme derecesi önemli rol oynarrol oynar.. En önemli psikolojik ihtiyaç olan sevgi ihtiyacını karşılayan En önemli psikolojik ihtiyaç olan sevgi ihtiyacını karşılayan kişi bireyin dostu,

(18)

a a i i l l e e o o k k u u l l u u 19 19

kendisini eşsiz ve benzersiz görme eğilimindedir. Bu eğilimi kendisini eşsiz ve benzersiz görme eğilimindedir. Bu eğilimi destekleyen değerler sevilir, desteklenmeyen değerlerden destekleyen değerler sevilir, desteklenmeyen değerlerden ka-çılır. Hiç kimse aynı beyne ve kişiliğe sahip olmadığına göre çılır. Hiç kimse aynı beyne ve kişiliğe sahip olmadığına göre çatışma işte

çatışma işte burada başlayacaktır.burada başlayacaktır.

'X\JXVDO÷2OJXQOXN 'X\JXVDO÷2OJXQOXN

Evlenmeden önce tarafarın her ikisinin de yeterli duygus Evlenmeden önce tarafarın her ikisinin de yeterli duygusalal olgunlukta olduğunu söylemek doğru olmaz. Sağlam ve olgunlukta olduğunu söylemek doğru olmaz. Sağlam ve ni-telikli ilişki geliştirirken hatalar yapılır. Eşler karşılıklı olarak telikli ilişki geliştirirken hatalar yapılır. Eşler karşılıklı olarak birbirlerinin psikolojik ihtiyaçlarını anlamaya çalışırlar. Yine birbirlerinin psikolojik ihtiyaçlarını anlamaya çalışırlar. Yine de yaşanan sorunun nedenini, niteliğini, tepkinin zaman ve de yaşanan sorunun nedenini, niteliğini, tepkinin zaman ve zeminini, ölçü ve şiddetini çoğu zaman kestiremeyiz. Kasıtlı zeminini, ölçü ve şiddetini çoğu zaman kestiremeyiz. Kasıtlı olsun veya olmasın karşımızdakini psikolojik olarak yaralarız. olsun veya olmasın karşımızdakini psikolojik olarak yaralarız. Azarla

Azarlayarayarak, k, eleştireleştirereerek, k, bağımbağımsızlaşmsızlaşma a girişimgirişimini ini engelengelleyeleyerek,rek, kızmasına izin vermeyerek ruhunda hasarlar oluştururuz. kızmasına izin vermeyerek ruhunda hasarlar oluştururuz.

Karşılanmamış ihtiyaçlarımızı haksız yere eşimizden Karşılanmamış ihtiyaçlarımızı haksız yere eşimizden bek-leriz. Sorunlar arasında kaygı verici bağlantılar kurarız. leriz. Sorunlar arasında kaygı verici bağlantılar kurarız. Ben-merkezci yani bilinçsiz ilişki

merkezci yani bilinçsiz ilişki sorunun büyümesine neden olur.sorunun büyümesine neden olur. Kendisi üzerine düşmeyen benmerkezci bireyler ilişki Kendisi üzerine düşmeyen benmerkezci bireyler ilişki sorun-larını daha

larını daha yoğun yaşarlaryoğun yaşarlar..

ýOHWLüLPGH÷%D]ø÷$OWøQ÷.XUDOODU ýOHWLüLPGH÷%D]ø÷$OWøQ÷.XUDOODU 1.

1. Altın orta Altın orta nokta kuralı:nokta kuralı: Tarafarın beklentileri, iziksel,Tarafarın beklentileri, iziksel,

ruhsal ve duygusal ihtiyaçları konuşulduğunda; her iki ruhsal ve duygusal ihtiyaçları konuşulduğunda; her iki tara birer adım atarak orta noktada buluşup uzlaşmaya tara birer adım atarak orta noktada buluşup uzlaşmaya çalışmalıdırlar.

çalışmalıdırlar.

2.

2. İyi İyi zan zan kuralı:kuralı: Eşinizin sinirli, kızgın, ökeli veya ilgisizEşinizin sinirli, kızgın, ökeli veya ilgisiz tavırlarına karşı iyi zanlı yaklaşın. Öncelikle eşinizi yanlış tavırlarına karşı iyi zanlı yaklaşın. Öncelikle eşinizi yanlış anlayabileceğinizi, bu davranışı sizi incitmek amacı ile anlayabileceğinizi, bu davranışı sizi incitmek amacı ile

yapmadığını düşünün. Olumsuz senaryolara inanmak yapmadığını düşünün. Olumsuz senaryolara inanmak

analitik düşünce yeteneğini bozduğu için kişiyi yanlış analitik düşünce yeteneğini bozduğu için kişiyi yanlış yar-gılara götürür .

gılara götürür .

3.

3. Kendini gerçekleştiren ön kabul kuralı:Kendini gerçekleştiren ön kabul kuralı: Bir insan, di-Bir insan,

di-ğer insanın kendisi hakkında kötü düşündüğüne inanırsa ğer insanın kendisi hakkında kötü düşündüğüne inanırsa arkında olmadan beden di

(19)

n n e e v v z z a a t t t t a a r r h h a a n n 20 20

olumsuzluğu hisseder ve savunmaya giriş

olumsuzluğu hisseder ve savunmaya girişirir. Karşılıklı . Karşılıklı nega- nega-ti etkileşim ve

ti etkileşim ve yersiz düşmanlık duyguları oluşur. Bununyersiz düşmanlık duyguları oluşur. Bunun çaresi diyalogu sabırla

çaresi diyalogu sabırla devam ettirmektirdevam ettirmektir..

4.

4. Saldırı hakkı tanımak:Saldırı hakkı tanımak: Bir insanın her zaman neşeli, mut-Bir insanın her zaman neşeli,

mut-lu olması hoş omut-lurdu ama bu mümkün değildir. Eşinizin lu olması hoş olurdu ama bu mümkün değildir. Eşinizin sinirli olmasının nedeni sizin

sinirli olmasının nedeni sizinle hiç ilgili olmayabilirle hiç ilgili olmayabilir. Ona . Ona saldırı hakkı tanımak gibi güzel bir armağan verirseniz saldırı hakkı tanımak gibi güzel bir armağan verirseniz ırtınaya ırsat vermezsiniz.

ırtınaya ırsat vermezsiniz.

5.

5. Kendinizi Kendinizi kanıtlamanız kanıtlamanız gerekmez:gerekmez: Her anlaşmazlık ge-Her anlaşmazlık ge-nelde tarafar

nelde tarafarın güç mücadelesine dönüşür. Kişi bunu ın güç mücadelesine dönüşür. Kişi bunu kendikendi kimliğini, özgürlüğünü ispat

kimliğini, özgürlüğünü ispat etmek için ırsat etmek için ırsat olarak görürolarak görür.. Bu düşünce tarzı duygusal enerjileri karşılıklı olara

Bu düşünce tarzı duygusal enerjileri karşılıklı olarak savun-k savun-maya harca

maya harcamaya iter. Sürekli gerilim hali devamaya iter. Sürekli gerilim hali devam eder. m eder. BöyleBöyle durumlar çok az sevgi sağlar ve ilişkileri sağlamlaştırmaz. durumlar çok az sevgi sağlar ve ilişkileri sağlamlaştırmaz. Kendine güvenen insan kendisini ispata ihtiyaç

Kendine güvenen insan kendisini ispata ihtiyaç hissetmez.hissetmez. Başarıları kendini

Başarıları kendini kanıtlamaya yeterkanıtlamaya yeter..

6.

6. Aykırı Aykırı duygulara duygulara sahip sahip olma olma hakkı hakkı tanımak:tanımak: DuygularDuygular genelde ak ve kara

genelde ak ve kara şeklinde değildirşeklinde değildir, gri tonlar daha , gri tonlar daha azla- azla-dır

dır. İnsanın duygu yapısı . İnsanın duygu yapısı çeşitli duyguların karışımındançeşitli duyguların karışımından oluşur

oluşur. Şu an sevgi . Şu an sevgi hissetmediğimiz kişi ve hissetmediğimiz kişi ve olayı daha sonra olayı daha sonra sevebilirsiniz. Sevgi değişkendir, bırakalım karşımızdaki sevebilirsiniz. Sevgi değişkendir, bırakalım karşımızdaki kişi olaylarda arklı duygular gösterebilsin.

kişi olaylarda arklı duygular gösterebilsin.

7.

7. A Avukat vukat gibi gibi değil değil hakim hakim gibi gibi olmak:olmak: Bir şeyler ters gitti-Bir şeyler ters

gitti-ğinde “Hata nerede?” objekt

ğinde “Hata nerede?” objektifiği ile ifiği ile hareket etmek gerekirhareket etmek gerekir.. “Haksız da olsam eşim beni desteklemeli” düşüncesini “Haksız da olsam eşim beni desteklemeli” düşüncesini sorgulamak gerekir

sorgulamak gerekir. Bazen kol k. Bazen kol kırılırırılır, yen içinde , yen içinde kalır ama kalır ama bu, hatayı onaylamak

bu, hatayı onaylamak şeklinde olmamalıdırşeklinde olmamalıdır..

8.

8. Ay Ayda da bir bir oturum yapmak:oturum yapmak:Evlilik anlaşmaya varma sana-Evlilik anlaşmaya varma

sana-tıdır. Bunun için gündemli oturumların ihtiyaç sıklığına tıdır. Bunun için gündemli oturumların ihtiyaç sıklığına göre yapılması çok

göre yapılması çok işe yarar.işe yarar.

9.

9. Eşini değiştirmeye çalışmamak:Eşini değiştirmeye çalışmamak: Evlilik sorunlarınınEvlilik sorunlarının

önemli bir kısmını kişinin kendisi hakkı

önemli bir kısmını kişinin kendisi hakkında düşünmeyipnda düşünmeyip eşi hakkında düşünmesi oluştur

eşi hakkında düşünmesi oluştururur. Hatta bazı kişiler eşi. Hatta bazı kişiler eşininnin ruhunu bile kontrol et

ruhunu bile kontrol etmek istermek ister. Başkaları olmalarını i. Başkaları olmalarını iste- ste-diğimiz gibi

diğimiz gibi olmuyorlar diye sinirlenmek yanlışolmuyorlar diye sinirlenmek yanlıştırtır. Çünkü;. Çünkü; insanın kendisi bile olmak istediği gibi olamaz çoğu zaman. insanın kendisi bile olmak istediği gibi olamaz çoğu zaman.

(20)

a a i i l l e e o o k k u u l l u u 21 21 10.

10. Aidiyet duygusu Aidiyet duygusu ve bağve bağlılık testi:lılık testi: (tablo 1 ) :(tablo 1 ) : Aşağıdaki önermelere, “hiç”, “

Aşağıdaki önermelere, “hiç”, “azaz”, ”, ““ortaorta”, “iyi”, ”, “iyi”, ““çok çok iyi”iyi” şeklinde değer oranları verip sonucu toplayarak bir kanaate şeklinde değer oranları verip sonucu toplayarak bir kanaate varabilirsiniz.

varabilirsiniz.

Not: Eğer puanınız 20’nin altında ise avukatınızla Not: Eğer puanınız 20’nin altında ise avukatınızla konu-şunuz. 20-40 arası ise psikolojik

şunuz. 20-40 arası ise psikolojik yardım almalısınız.yardım almalısınız. 1.

1. Aileye Aileye güçlü güçlü bir bir şekilde şekilde bağlı bağlı olduğumu olduğumu hissediyorum.hissediyorum. 2.

2. Aileye Aileye ait ait olduğum olduğum için için memnunum.memnunum. 3.

3. Ailenin Ailenin önemli önemli bir bir parçasıyım.parçasıyım. 4.

4. Diğer Diğer aile aile üyeleri üyeleri ile ile uyumum uyumum iyi.iyi. 5.

5. Ailem Ailem taraından taraından engellenmediğimi, engellenmediğimi, desteklendiğimi desteklendiğimi his- his-sediyorum.

sediyorum. 6.

6. Ailemin Ailemin geleceğini geleceğini çok çok iyi iyi görüyorum.görüyorum. 7.

7. Hasta Hasta ve ve muhtaç muhtaç olsam olsam ailem ailem yanımdadıryanımdadır.. 8.

8. Ailemdeki Ailemdeki çok çok kişi kişi benim benim için için birçok birçok zevkinden zevkinden vazge- vazge-çebilir.

çebilir. 9.

9. Beraber Beraber özel özel zaman zaman geçirebiliyoruz.geçirebiliyoruz. 10.

10. Övgü takdir sözcüklerini aile Övgü takdir sözcüklerini aile içinde çok kiçinde çok kullanırız.ullanırız. 11.

11. Ailede kararları Ailede kararları beraber alırız.beraber alırız. 12.

12. Kendimi ailede Kendimi ailede önemli hissederim.önemli hissederim. 13.

13. Kendimi ailede Kendimi ailede değerli hissederim.değerli hissederim. 14.

14. Düşüncelerim dinlenirDüşüncelerim dinlenir, , eksikliğim eksikliğim hemen ark hemen ark ediliredilir.. 15. B

15. Benimle enimle yakından yakından ilgilenilirilgilenilir.. 16. B

16. Bana saygı gösterildiği, ana saygı gösterildiği, varlığımın arkına varıldığı varlığımın arkına varıldığı hissinihissini hep taşırım.

hep taşırım. 17.

17. Bana güvenildiği hissini Bana güvenildiği hissini hep taşırım.hep taşırım. 18.

18. Sevgi ve şekatin yoğun Sevgi ve şekatin yoğun yaşandığı bir yaşandığı bir ortamdayım.ortamdayım. 19.

19. Kendimi evde Kendimi evde mutlu hissediyorum.mutlu hissediyorum. 0: Hiç, 1: Az, 2: Orta, 3: İyi, 4: Çok iyi 0: Hiç, 1: Az, 2: Orta, 3: İyi, 4: Çok iyi

(21)

n n e e v v z z a a t t t t a a r r h h a a n n 22 22 11.

11. Sosyal baskı ve yasaklara sağlıklı tepki:Sosyal baskı ve yasaklara sağlıklı tepki: Bastırılmış duyguBastırılmış duygu

ve duygusal yoksunluk psikolojik hasar oluştu

ve duygusal yoksunluk psikolojik hasar oluştururrur. Bastırıl-. Bastırıl-mış duygular kişiyi

mış duygular kişiyi kendini kanıtlamaya, sevilme ve övülmekendini kanıtlamaya, sevilme ve övülme arayışla

arayışlara itebilir. Dora itebilir. Doygunluk ve haz için haklı ve mantygunluk ve haz için haklı ve mantıklııklı tepkiler verip veremediğinizi kontrol edin.

tepkiler verip veremediğinizi kontrol edin. 12.

12. Boşanma tehdidine dikkat:Boşanma tehdidine dikkat: Şok konuşmalar yapmak,Şok konuşmalar yapmak,

evliliği test etmek tehlikeli bir yöntemdir. Güven ve evliliği test etmek tehlikeli bir yöntemdir. Güven ve sev-giyi arttırmaz. Egonuzu tatmin çabasından başka bir şey giyi arttırmaz. Egonuzu tatmin çabasından başka bir şey değildir

değildir. Kazanan. Kazananı olmayan ı olmayan bir uygulamadır.bir uygulamadır. 13.

13. Farklı düşünmeyi sağlamak:Farklı düşünmeyi sağlamak: Sorun olduğunda verdiğinizSorun olduğunda verdiğiniz

tepki karşınızdakini

tepki karşınızdakini düşündürtüyorsa başardınız demektir.düşündürtüyorsa başardınız demektir. Sorunlu evliliklerde dikkatleri çocuk üzerine yöneltmek Sorunlu evliliklerde dikkatleri çocuk üzerine yöneltmek düşünce kalıplarını

düşünce kalıplarını değiştirirse aydalıdır.değiştirirse aydalıdır. 14.

14. Kontrol duygusunu hesaba katmak:Kontrol duygusunu hesaba katmak: Karşınızdaki kişideKarşınızdaki kişide

“Kontrolüm

“Kontrolümü kaybediyorumü kaybediyorum” hissini ” hissini uyandırırsanız iliuyandırırsanız ilişkişki zarar görür. Kazanç-kazan ilişkis

zarar görür. Kazanç-kazan ilişkisi için iki tara da “Kontroli için iki tara da “Kontrol bende” diyebilmelidir.

bende” diyebilmelidir. 15.

15. Fırtınalara fırsat verin:Fırtınalara fırsat verin: “Bu adam beni deli etti” diyor-“Bu adam beni deli etti” diyor-sanız, bırakın ırtına essin, arkasından da sağanak yağış sanız, bırakın ırtına essin, arkasından da sağanak yağış gelsin, sonradan

gelsin, sonradan çiçekler açacaktırçiçekler açacaktır.. 16.

16. İzle-bekle yöntemi:İzle-bekle yöntemi: Sabırlı olmak diğer bütün erdemleriSabırlı olmak diğer bütün erdemleri geliştiren temel erdemdir

geliştiren temel erdemdir. Sabır ve . Sabır ve zaman duygusu birbi-zaman duygusu birbi-riyle ilişkilidir. Hayatın kalıcı zevkleri, beklemeyi bilenlere riyle ilişkilidir. Hayatın kalıcı zevkleri, beklemeyi bilenlere verilir. Meditati bir eylem olan sabır sadece katlanmak verilir. Meditati bir eylem olan sabır sadece katlanmak anlamına gelmez. İnsan kendisini bir zevkten mahrum anlamına gelmez. İnsan kendisini bir zevkten mahrum bırakıyorsa bunun mantıklı bir nedeni olmalıdır. Akti bırakıyorsa bunun mantıklı bir nedeni olmalıdır. Akti sabır dediğimizde de

sabır dediğimizde de kişi hareket halinde kişi hareket halinde beklerbekler. Ümidini. Ümidini kaybetmez, sürekli ikir üretir. Sabır kesinlikle haklı ve kaybetmez, sürekli ikir üretir. Sabır kesinlikle haklı ve mantıklı olmalıdır. Kişiliği ezdirmek, hakkını aramamak mantıklı olmalıdır. Kişiliği ezdirmek, hakkını aramamak sabır değil pasiiktir. Bu, girişimciliği yok eder. Akti sabır değil pasiiktir. Bu, girişimciliği yok eder. Akti sa-bır ise sessiz ama soylu bir davranıştır. “Senin yaptığını bır ise sessiz ama soylu bir davranıştır. “Senin yaptığını onaylamıyorum ama evliliğimiz için bu yaptıklarına onaylamıyorum ama evliliğimiz için bu yaptıklarına kat-lanıyorum

lanıyorum” diyebilen insan, ” diyebilen insan, karşı taraın kenkarşı taraın kendisi üzerindedisi üzerinde düşünmesine neden olur ve

(22)

a a i i l l e e o o k k u u l l u u 23 23 17.

17. “Ah olsaydı” sendromuna dikkat:“Ah olsaydı” sendromuna dikkat: Amerikalılar Amerikalılar “Eğer“Eğer,,

umarım, gelecekte” sözcüklerini çok kullanırlar. Bu umarım, gelecekte” sözcüklerini çok kullanırlar. Bu ka-pitale dayalı sistemin daha çok şeye sahip olmayı teşvik pitale dayalı sistemin daha çok şeye sahip olmayı teşvik için oluşturduğu bilincin sonuçlarından

için oluşturduğu bilincin sonuçlarından biridirbiridir. Kapitalin. Kapitalin tek belirleyi

tek belirleyici olduğu sistemlerde beklenti düzeyi yükselici olduğu sistemlerde beklenti düzeyi yükselirr.. Çok şeye sahip olduğu halde mutlu olamayan insanlar Çok şeye sahip olduğu halde mutlu olamayan insanlar çoğalır

çoğalır. Oysa sahip . Oysa sahip olduğu şeyin değerini olduğu şeyin değerini bilen ama çoğubilen ama çoğu hedefeyen insan tehlikeden kurtulur. Bununla beraber hedefeyen insan tehlikeden kurtulur. Bununla beraber yetinme duygusu yani kanaatkar olmak, kişiyi tembelliğe yetinme duygusu yani kanaatkar olmak, kişiyi tembelliğe itmemelidir ve nankörlük gibi çirkin bir özellik de evliliğe itmemelidir ve nankörlük gibi çirkin bir özellik de evliliğe çok zarar verir. Daha iyiyi isterken sahip olduğu şeylerin çok zarar verir. Daha iyiyi isterken sahip olduğu şeylerin arkına varmayan insana nankör denir. Doyumsuz eşler arkına varmayan insana nankör denir. Doyumsuz eşler ciddi evlilik

ciddi evlilik sorunlarına neden sorunlarına neden olurolur.. 18.

18. Şefkatin önemi:Şefkatin önemi: Şekat, sevgiden arklı bir duygudur.Şekat, sevgiden arklı bir duygudur.

Batı dillerinde tam karşılığı olmayan şekat, karşılıksız Batı dillerinde tam karşılığı olmayan şekat, karşılıksız sevgi olarak da

sevgi olarak da söylenebilirsöylenebilir. Annenin . Annenin çocuğuna verdiği ençocuğuna verdiği en önemli hediyedir. Ruhsal bir enerjidir ve verdiği kimseyi önemli hediyedir. Ruhsal bir enerjidir ve verdiği kimseyi de, vereni de

de, vereni de iyi hissettirir. Şekat şekati doğururiyi hissettirir. Şekat şekati doğurur, vicdana , vicdana giden bir duygudur; iç sesi, içteki uyarı sistemini harekete giden bir duygudur; iç sesi, içteki uyarı sistemini harekete geçirir. Bu duyguya sahip kişi bilerek kötülük yapmaz. geçirir. Bu duyguya sahip kişi bilerek kötülük yapmaz. Şekatli kişilerin iyi eş olmaları daha kolaydır. Yumuşak Şekatli kişilerin iyi eş olmaları daha kolaydır. Yumuşak ve sıcak kalpli insanları kim sevmez k

ve sıcak kalpli insanları kim sevmez ki! Şekatli insan aynıi! Şekatli insan aynı zamanda bağışlayıcı

zamanda bağışlayıcı da olur, afetmeyi başarırda olur, afetmeyi başarır. Sevgideyse. Sevgideyse bağışlayıcılık şekate

bağışlayıcılık şekate göre daha azdır.göre daha azdır. 19.

19. Olgun savunma mekanizmaları:Olgun savunma mekanizmaları: Bunları bilmekte veBunları bilmekte ve

sorunlu kişilik tiplerini

sorunlu kişilik tiplerini tanımakta yarar vardırtanımakta yarar vardır..

Sublimasyon (Yüceltme): İç çatışma yaşayan kişinin yüce Sublimasyon (Yüceltme): İç çatışma yaşayan kişinin yüce değerlere sarılarak

değerlere sarılarak ego doyumunu sağlamasıdırego doyumunu sağlamasıdır.. Alturizm:

Alturizm: FedFedakarlık akarlık yaparak iç yaparak iç çatışmadan çatışmadan çıkmayı çıkmayı baba-şarmaktır.

şarmaktır.

Assetizm: İç çatışma durumu

Assetizm: İç çatışma durumunda zevke değer vermemeyi,nda zevke değer vermemeyi, zevki er

(23)

n n e e v v z z a a t t t t a a r r h h a a n n 24 24 Antisipasyon:

Antisipasyon: Sezinleme Sezinleme ve ve önsezi önsezi özellikleri özellikleri ile ile sorunusorunu önceden çözmeyi

önceden çözmeyi başarmaktırbaşarmaktır.. Supr

Supresyon: İç çatışma yaşandığında soresyon: İç çatışma yaşandığında sorunu çözüp unu çözüp bilinçal- bilinçal-tının derinliklerine

tının derinliklerine gömmeyi başarmaktırgömmeyi başarmaktır..

2Q÷ýNL÷dHüLW÷6RUXQOX÷.LüLOLN÷7LSL 2Q÷ýNL÷dHüLW÷6RUXQOX÷.LüLOLN÷7LSL

A Kümesi: A Kümesi:

3DUDQRLG÷NLüLOLN÷

3DUDQRLG÷NLüLOLN÷Gururlu, kinci, kıskanç, alıngan, şüpheci,Gururlu, kinci, kıskanç, alıngan, şüpheci,

kuruntulu, savunmacı, aşırı dikkatli ve tenkitçidir. Sürekli kuruntulu, savunmacı, aşırı dikkatli ve tenkitçidir. Sürekli kusur arar

kusur arar, şaka , şaka kaldırmaz. Hep kendini kaldırmaz. Hep kendini haklı ve üstün görhaklı ve üstün görürür.. Çevresel savunucu konuşur.

Çevresel savunucu konuşur.

ûL]RLG÷NLüLOLN÷

ûL]RLG÷NLüLOLN÷Gözünü kaçırır, Gözünü kaçırır, çoğunlukta duygulaçoğunlukta duygularını bellirını belli

etmez, üzüntüsü, neşesi belli olmaz. İçe dönük ve yalnızdır, etmez, üzüntüsü, neşesi belli olmaz. İçe dönük ve yalnızdır, topluma karışmaz. Kendisine yakınlık gösterene karşı da soğuk topluma karışmaz. Kendisine yakınlık gösterene karşı da soğuk ve iticidir

ve iticidir. Samimi ili. Samimi ilişki kurmaz.şki kurmaz.

ûL]RWLSDO÷NLüLOLN÷

ûL]RWLSDO÷NLüLOLN÷Garip, olağandışı, eksantrik kişilerdir.Garip, olağandışı, eksantrik kişilerdir.

Büyü, metaizik

Büyü, metaizik gibi konulara gibi konulara yoğunlaşıryoğunlaşır, belirsiz , belirsiz konuşurlarkonuşurlar.. Dengesiz, acayip

Dengesiz, acayip hareketleri vardırhareketleri vardır. İlişkileri kı. İlişkileri kısıtlıdır, zor ilişkisıtlıdır, zor ilişki kurarlar

kurarlar. Anlaşılması . Anlaşılması güç, soğuk, güç, soğuk, itici kişilerdir.itici kişilerdir. B Kümesi:

B Kümesi:

$QWLVRV\DO÷NLüLOLN÷

$QWLVRV\DO÷NLüLOLN÷ Y Yalancı, alancı, huysuzhuysuz, , kavgacı, kavgacı, sosyal sosyal normlarnormlara a

uymayan kişilerdir

uymayan kişilerdir. Cezadan . Cezadan ders almazlarders almazlar. Sorumsuz, saygı. Sorumsuz, saygı- -sız, denetimsiz davranırlar. Suçluluk, pişmanlık duymazlar. sız, denetimsiz davranırlar. Suçluluk, pişmanlık duymazlar. Bencildirler, haz peşinde koşarlar.

Bencildirler, haz peşinde koşarlar.

6øQøU÷NLüLOLN÷

6øQøU÷NLüLOLN÷_{Kimlik duygusunda, ilişkilerinde ve duygula-}_{Kimlik duygusunda, ilişkilerinde ve}

duygula-rında

rında dengesiz, dengesiz, tutarsız kişilerdirtutarsız kişilerdir. . Uyuşturucuya yatkındırlarUyuşturucuya yatkındırlar,, mutlu olamazlar, hep zevk peşinde koşmak isterler. Çabuk mutlu olamazlar, hep zevk peşinde koşmak isterler. Çabuk incinir, çocuksu dengesizlikle bir saat önce sevdikleri şeyden incinir, çocuksu dengesizlikle bir saat önce sevdikleri şeyden bir saat

bir saat sonra neret ederler.sonra neret ederler.

+LVWULRQLN÷NLüLOLN÷

+LVWULRQLN÷NLüLOLN÷Her şeyi abartırlar, rol yapmaya yatkın-Her şeyi abartırlar, rol yapmaya yatkın-dırlar, dikkati çekmekten hoşlanırlar. Kolay yalan söylerler. dırlar, dikkati çekmekten hoşlanırlar. Kolay yalan söylerler. Ayartıcı, çekici kişiler olup