99
NENDEN POPI NURASYIAH, 2014
Analisis Naskah Drama Pajaratan Cinta Karya Dhipa Galuh Purba
Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
BAB V
KACINDEKAN JEUNG SARAN
5.1 Kacindekan
Dumasar kana data jeung déskripsi tina bab-bab saacana, yén aya sababaraha analisis nu geus dilaksanankeun dina ieu panalungtikan nya éta: analisis struktur, gaya basa, jeung ma’na kiasan nu nyampak dina naskah darama
“Pajaratan Cinta”, nu hasil analisisna bisa dicindekeun saperti ieu dihandap.
Struktur pangwangun naskah drama “Pajaratan cinta”, nya éta: (1) tema, (2) fakta carita (alur, tokoh, penokohan, jeung latar), (3) sarana sastra (judul, puseur implengan, jeung gaya), sarta (4) unsur drama (prolog, dialog, babak, adegan, wawancang, jeung epilog). Tema dina naskah drama “Pajaratan Cinta”
nya éta, tema sosial nu leuwih condong kana perkara percintaan. Fakta carita
dina naskah drama “Pajaratan Cinta”, nya éta: alur dina naskah drama “Pajaratan
Cinta” nya éta alur mérélé; tokoh dina naskah drama “Pajaratan Cinta” aya
salapan tokoh, 4 palaku utama jeung 5 palaku tambahan; latar nu kapanggih dina
naskah drama “Pajaratan Cinta” aya 31, nya éta, latar sosial aya 25 (80,6%), latar
tempat aya 3 (9,6%), jeung latar waktu aya 3 (9,6%). Sarana sastra dina naskah
drama “Pajaratan Cinta”, nya éta: judul naskah drama “Pajaratan Cinta” ngacu
kana latar tempat lumangsungna carita; sudut pandang dina naskah drama
“Pajaratan Cinta” nya éta jalma katilu (third person); gaya basa umum nu
kapanggih dina naskah drama “Pajaratan Cinta” aya 12, 6 gaya basa retoris, jeung 6 gaya basa kiasan; gaya basa has dina naskah drama “Pajaratan Cinta” aya 13, 7 gaya basa asing, jeung 6 gaya basa idiolék. Unsur drama dina naskah drama
“Pajaratan Cinta”, nya éta: prolog dina naskah drama “Pajaratan Cinta”
ngajelaskeun ngeunaan tempat kajadian, suasana, jeung palaku; adegan dina
naskah drama “Pajaratan Cinta” aya VI adegan; babak dina naskah drama
“Pajaratan Cinta” aya sababak nu lumangsung dihiji tempat; wawancang dina
100
NENDEN POPI NURASYIAH, 2014
Analisis Naskah Drama Pajaratan Cinta Karya Dhipa Galuh Purba
Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
dina naskah drama “Pajaratan Cinta” aya 263 dialog pribadi antara palaku; jeung
epilog dina naskah drama “Pajaratan Cinta” nyaritakeun peristiwa pamungkas. Gaya basa dina naskah drama “Pajaratan Cinta” kapanggih 135 ungakara gaya basa, gaya basa retoris 29 (21,5%), sedengkeun gaya basa kiasan 106 (78,5%). Gaya basa retoris, nya éta: aliterasi, asonansi, asyndeton, ellipsis, eufemismus, pleonasme, jeung hiperbola, sarta gaya basa kiasan, nya éta: simile, metafora, personifikasi, alusi, metonimia, jeung satire. Makéna gaya basa retoris
jeung gaya basa kiasan dina naskah drama “Pajaratan Cinta”, nya éta: (1) gaya
basa aliterasi aya 9 (4,1%), (2) gaya basa asonansi aya 25 (11,4%), (3) gaya basa
asideton aya 13 (5,9%), (4) gaya basa elipsis aya 2 (0,9%), (5) gaya basa
eufemismus aya 16 (7,3%), (6) gaya basa pleonasme aya 7 (3,2%), (7) gaya basa
hiperbola aya 23 (10,5%), (8) gaya basa simile aya 9 (4,1%), (9) gaya basa
metafora aya 62 (28,2%), (10) gaya basa personifikasi aya 27 (12,3%), (11) gaya basa alusi aya 6 (2,7%), (12) gaya basa metonimia aya 10 (4,5%), jeung (13) gaya basa satire 11 aya (11 95%). Dina naskah drama “Pajaratan Cinta” gaya basa kiasan leuwih dominan ti gaya basa retoris, nyaéta: gaya basa retoris aya 95 (43,2%) sedengkeun gaya basa kiasan aya 125 (56,8%). Gaya basa kiasan
metafora mangrupa gaya basa nu panglobana kapanggih dina ieu naskah, nya éta 62 (28,2%).
Ma’na gaya basa kiasan dina naskah drama “Pajaratan Cinta” nya éta, 50
ungkara gaya basa ti 106 ungkara gaya basa kiasan nu aya dina ieu naskah. Hasilna ma’na nu digunakeun leuwih loba ngagunakeun basa-basa injeuman nu sipatna babandingan.
Kacindekanna naskah drama “Pajaratan Cinta” kacida euyeub ku ungkara
101
NENDEN POPI NURASYIAH, 2014
Analisis Naskah Drama Pajaratan Cinta Karya Dhipa Galuh Purba
Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
5.2 Saran
Aya sababaraha saran anu baris ditepikeun dina ieu panalungtikan, nyaéta pikeun: para kritikus sastra, seniman téater di tatar Sunda, para mahasiswa JPBD, jeung para guru basa Sunda.
1) Kritikus Sastra
Saran pikeun kritikus sastra Sunda nya éta, sarua halna jeung carpon, novel, atawa sajak, naskah drama ogé mangrupa karya sastra anu perlu dikritisi, utamana unsur basa jeung ma’na nu nyampak dijerona, sabab naskah drama bisa leuwih kaharti mun harti tina basana kaguar sacara optimal.
2) Seniman Téater di tatar Sunda
Saran pikeun seniman téater di tatar Sunda nya éta méméh magelarkeun hiji naskah drama, leuwih alusna upama naskah drama dipaluruh heula struktur, gaya basa, jeung utamana ma’na tina unggal ungkara basa nu aya dijerona, sangkan dina magelarkeun naskahna leuwih optimal. Salian ti éta, naskah drama mangrupa karya sastra nu kawilang langka, ku kituna salian ti bisa mintonkeun hiji karya drama, nulis naskah drama utamana naskah drama dina basa Sunda ogé kawilang penting, sangkan karya sastra drama di tatar Sunda leuwih mekar.
2) Mahasiswa Jurusan Pendidikan Bahasa Daérah (Sunda)
Saran pikeun mahasiswa JPBD, salian ti novel, carpon, jeung sajak, drama ogé mangrupa karya sastra anu teu éléh penting pikeun dipaluruh jeung ditalungtik, boh dina strukturna boh dina basana. Lantaran dina drama miboga kahasan jeung kaunikan sorangan anu teu éléh ngirut jeung karya sastra séjéna. Kitu ogé dina nulis karya sastra drama, nu kiwari henteu pati loba peminatna.
3) Guru Basa Sunda
102
NENDEN POPI NURASYIAH, 2014
Analisis Naskah Drama Pajaratan Cinta Karya Dhipa Galuh Purba
Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu