Analisis Struktur Modal Optimal Perusahaan Manufaktur Sektor Industri Barang Konsumsi di Bursa Efek Indonesia

(1)

Lampiran 1

Perusahaan Manufaktur Sektor Industri Barang Konsumsi Yang Menjadi

Populasi dan Sampel Penelitian

No. Nama Perusahaan Kriteria 1 Kriteria 2 Kriteria 3 Sampel

1 Akasha Wira International Tbk

   Sampel 1

2 Tiga Pilar Sejahtera Food Tbk

_

  Sampel 2

3 Tri Banyan Tirta Tbk

4 Aqua Golden Mississippi Tbk

- - -

8 Indofood CBP Sukses Makmur Tbk

9 Indofood Sukses Makmur Tbk

10 Multi Bintang Indonesia Tbk

 

-11 Mayora Indah Tbk

12 Prashida Aneka Niaga Tbk

13 Nippon Indosari Corporindo Tbk

17 Ultrajaya Milk Industry Company

Tbk   

Sampel 13

18 Gudang Garam Tbk

19 Hanjaya Mandala Sampoerna Tbk

20 Bentoel International Investama Tbk

  -

21 Wismilak Inti Makmur Tbk

 

-22 Darya Varia Laboratorium Tbk

(2)

Lanjutan Lampiran 1

No. Nama Perusahaan Kriteria 1 Kriteria 2 Kriteria 3 Sampel

23 Indofarma Tbk    Sampel 17

24 Merck Tbk    Sampel 18

25 Kalbe Farma Tbk    Sampel 19

26 Chitose Internasional Tbk  

-27 Pyridam Farma Tbk    Sampel 20

28 Merck Sharp Dohme Pharma Tbk  

-

29 Industri Jamu dan Farmasi Muncul Tbk

30 Taisho Pharmaceutical Indonesia Tbk

31 Tempo Scan Pasific Tbk    Sampel 22

32 Martina Berto Tbk    Sampel 23

33 Mustika Ratu Tbk    Sampel 24

34 Sara Lee Body Care Indonesia Tbk

35 Mandom Indonesia Tbk    Sampel 25

36 Unilever Indonesia Tbk    Sampel 26

37 Kimia Farma Tbk    Sampel 27

38 Kedawung Setia Industrial Tbk    Sampel 28

39 Kedaung Indag Can Tbk    Sampel 29

40 Langgeng Makmur Industry Tbk    Sampel 30

(3)

Lampiran 2

Data

Debt to Equity Ratio

Perusahaan Manufaktur Sektor Industri Barang

Konsumsi di BEI Periode per September 2012 hingga

per September 2015

No. Nama

Perusahaan

Debt to Equity Ratio (DER)

2012 2013 2014 2015

0,986999 0,650267 0,703275 0,961305

2 Tri Banyan Tirta Tbk 0,677207 1,483003 1,247584 1,348620

3 Delta Djakarta Tbk 0,256285 0,246553 0,309136 0,216723

4 Indofood CBP

Sukses Makmur Tbk

0,459176 0,557424 0,642529 0,661196

0,713080 0,905510 1,114348 1,205600

6 Tiga Pilar Sejahtera Food Tbk

0,934030 1,098470 1,162880 1,193658

7 Mayora Indah Tbk 1,718615 1,436972 1,725481 1,294325

0,668939 0,680768 0,613313 0,877202

0,650532 1,336980 1,310190 1,292024

10 Sekar Bumi Tbk 1,102059 1,319636 1,014583 1,265933

11 Sekar Laut Tbk 0,835195 1,064879 1,035362 1,155030

12 Siantar Top Tbk 1,044823 1,076557 1,056082 1,001565

13 Ultrajaya Milk Industry Company Tbk

0,491927 0,380517 0,389368 0,270685

14 Gudang Garam Tbk 0,592205 0,687328 2,179411 0,659310

1,108948 2,187392 1,368059 2,629820

(4)

Lanjutan Lampiran 2

No. Nama

Perusahaan

Debt to Equity Ratio (DER)

2012 2013 2014 2015

17 Darya Varia Laboratorium Tbk

0,339287 0,293869 0,309074 0,479395

18 Indofarma Tbk 0,841583 1,179428 1,369618 1,416422

19 Merck Tbk 0,430608 0,383851 0,277766 0,234203

20 Kalbe Farma Tbk 0,272904 0,319542 0,303146 0,264172

21 Pyridam Farma Tbk 0,517260 0,863774 0,788924 0,751089

22 Taisho

Pharmaceutical Indonesia Tbk

0,197803 0,213615 0,286462 0,304421

23 Tempo Scan Pasific Tbk

0,382265 0,365151 0,324938 0,364331

24 Martina Berto Tbk 0,370893 0,295009 0,324985 0,319876

25 Mustika Ratu Tbk 4,063672 0,173431 0,210958 0,271369

26 Mandom Indonesia Tbk

0,175113 0,229896 0,386087 0,206293

27 Unilever Indonesia Tbk

1,432984 1,420889 1,771875 1,77725

28 Kedawung Setia Industrial Tbk

0,898219 1,010036 1,417803 1,925756

29 Kedaung Indag Can Tbk

0,390691 0,389717 0,304338 0,366221

30 Langgeng Makmur

Industry Tbk

0,828915 0,979020 0,923139 0,964472

(5)

Lampiran 3

Data Profitabilitas Perusahaan Manufaktur Sektor Industri Barang

Konsumsi di BEI Periode per September 2012 hingga

per September 2015

No. Nama

Perusahaan

Profitabilitas(PROF)

2012 2013 2014 2015

0.167979322 0.11454139 0.068334153 0.036885393

0.048555686 0.037370689 0.003179287 0.020398115

3 Delta Djakarta Tbk 0.300009126 0.331755259 0.289344777 0.160642378

4 Indofood CBP

Sukses Makmur Tbk

0.139058194 0.124615696 0.113925347 0.120318457

0.087733599 0.045049343 0.06255543 0.028863271

6 Kimia Farma Tbk 0.102097592 0.071426379 0.073212689 0.071352961

7 Mayora Indah Tbk 0.086350099 0.110964512 0.031623336 0.109395499

0.075128455 0.036209233 0.008626788 0.035360193

0.127990257 0.07366884 0.08463288 0.10022891

10 Sekar Bumi Tbk 0.047994981 0.094106815 0.132552546 0.049017966

11 Sekar Laut Tbk 0.04171544 0.044460659 0.06573552 0.059784604

12 Siantar Top Tbk 0.066206675 0.07781146 0.077738831 0.076227512

0.143892665 0.137037861 0.089709284 0.152651045

14 Gudang Garam Tbk 0.09961478 0.091495924 0.095946116 0.092603107

0.436177217 0.253283266 0.394986098 0.322560983

16 Tiga Pilar Sejahtera Tbk

0.068115379 0.068710057 0.049122313 0.043130995

17 Darya Varia Laboratorium Tbk

(6)

Lanjutan Lampiran 3

No. Nama

Perusahaan

Profitabilitas(PROF)

2012 2013 2014 2015

18 Indofarma Tbk

0.026219758

0.062298863

0.033793212

0.027376183

19 Merck Tbk

0.062746581

0.070523565

0.082343237

0.250691104

20 Kalbe Farma Tbk

0.189485585

0.173521839

0.165406831

0.152031221

21 Pyridam Farma Tbk

0.040896023

0.0190424

0.006038371

0.006165231

22 Taisho

0.389529557

0.389869555

0.404162575

0.373276851

0.14984877

0.135872436

0.120320197

0.103480488

24 Martina Berto Tbk

0.082321143

0.067320886

0.008938419

0.007530132

25 Mustika Ratu Tbk

0.062746581

0.070523565

0.082343237

0.250691104

0.140545677

0.150913307

0.118969763

0.234370057

0.394629087

0.409936359

0.357317623

0.350241739

0.07345074

0.062117129

0.038871601

0.012093494

29 Kedaung Indah Can Tbk

0.034670629

0.085950935

0.071197733

0.030249252

30 Langgeng Makmur

Industry Tbk

0.006652281

0.002134018

0.001386287

0.006629251

(7)

Lampiran 4

Data Aset Berwujud Perusahaan Manufaktur Sektor Industri Barang

Konsumsi di BEI Periode per September 2012 hingga

per September 2015

No. Nama

Perusahaan

Aset berwujud(TANG)

2012 2013 2014 2015

0.277073021 0.242366635 0.341140696 0.392205984

2 Tri Banyan Tirta Tbk 0.398828907 0.276218372 0.410437796 0.4586268

4 Indofood CBP Sukses Makmur Tbk

0.19921298 0.229819204 0.225061073 0.236607936

0.262670482 0.289617282 0.28469899 0.265985155

6 Kimia Farma Tbk 0.207373696 0.214730827 0.190335627 0.201093199

7 Mayora Indah Tbk 0.351644508 0.342068307 0.340176662 0.33875836

0.410202111 0.394462822 0.415650048 0.456611334

0.778393128 0.645821361 0.803164977 0.660657447

10 Sekar Bumi Tbk 0.480910117 0.369109733 0.297389126 0.446770805

11 Sekar Laut Tbk 0.402487508 0.414978196 0.417271701 0.410690315

12 Siantar Top Tbk 0.558112007 0.520411792 0.511052414 0.528422362

0.436184948 0.339821143 0.335898751 0.291628825

14 Gudang Garam Tbk 0.232611629 0.284585244 0.314523649 0.336622353

0.178299878 0.166766855 0.215103514 0.197116527

0.281329837 0.274525113 0.238666352 0.255803752

(8)

Lanjutan Lampiran 4

No. Nama

Perusahaan

Aset berwujud(TANG)

2012 2013 2014 2015

19 Merck Tbk 0.098229868 0.088611279 0.100839295 0.116962448

20 Kalbe Farma Tbk 0.248168876 0.261642867 0.270734284 0.286743029

21 Pyridam Farma Tbk 0.445219527 0.589643076 0.530958922 0.50637309

22 Taisho

0.239855425 0.207959464 0.194299302 0.211645978

0.208725145 0.205571812 0.274223633 0.26818699

24 Martina Berto Tbk 0.124922696 0.175723098 0.237712434 0.243464229

25 Mustika Ratu Tbk 0.181933937 0.175079233 0.164134193 0.146787458

0.342480448 0.379113804 0.472181103 0.456139624

0.479065941 0.495781541 0.464724945 0.488839721

0.294529479 0.244052109 0.404466473 0.364361171

0.102687757 0.087484746 0.077240662 0.076581721

30 Langgeng Makmur

Industry Tbk

0.362964428 0.339191841 0.35085587 0.324577237

(9)

Lampiran 5

Data Ukuran Perusahaan Perusahaan Manufaktur Sektor Industri Barang

Konsumsi di BEI Periode per September 2012 hingga

per September 2015

No. Nama

Perusahaan

Ukuran Perusahaan(SIZE)

2012 2013 2014 2015

12.84261508 12.96608844 13.11085137 13.3269714

26.45444332 26.95447373 27.83022542 27.80398131

4 Indofood CBP

Sukses Makmur Tbk

16.6302771 16.8147711 16.98718269 17.07520578

17.86057963 18.11296999 18.27212267 18.32492773

6 Kimia Farma Tbk 28.36525268 28.47582684 28.63963757 28.78368226

7 Mayora Indah Tbk 29.6755393 29.82046944 30.00556671 30.03862647

27.26393631 27.3057324 27.18355202 27.19509457

27.64457835 28.15161359 28.36655213 28.57155667

10 Sekar Bumi Tbk 26.20746221 26.68719027 27.1109353 27.31635871

11 Sekar Laut Tbk 26.18532911 26.38067513 26.45775964 26.60467277

12 Siantar Top Tbk 27.74757611 27.95609297 28.11203597 28.23768209

28.46827004 28.63044771 28.74207486 28.85120313

14 Gudang Garam Tbk 17.52243013 17.68186233 17.8511646 17.89881758

16.94856741 17.09391246 17.07561746 17.26771067

15.15593871 29.18788696 29.59316192 15.95751296

(10)

Lanjutan Lampiran 5

No. Nama

Perusahaan

Ukuran Perusahaan(SIZE)

2012 2013 2014 2015

19 Merck Tbk 20.20275865 20.33793039 20.30347304 20.28407884

20 Kalbe Farma Tbk 29.79953128 29.97778994 30.1174069 30.21572366

22 Taisho

19.67310501 19.85858981 19.87969803 19.85840964

29.13840215 29.27873932 29.32048391 29.41766011

25 Mustika Ratu Tbk 26.80248892 26.84796603 26.87690982 26.91651826

27.86837489 28.00815544 28.18914227 28.31074897

16.33497241 16.40629094 16.53483767 16.58714701

27.10993318 27.27682843 27.54536899 27.72084748

25.25511627 25.34749385 25.36994356 25.43946743

30 Langgeng Makmur

Industry Tbk

27.32167609 27.42390257 27.36330969 27.39721133

(11)

Lampiran 6

Data Pertumbuhan Penjualan Perusahaan Manufaktur Sektor Industri

Barang Konsumsi di BEI Periode per September 2012 hingga

per September 2015

No. Nama

Perusahaan

Pertumbuhan Penjualan (GROWTH)

2012 2013 2014 2015

0.536033 0.068293 0.091894 0.158705

2 Tri Banyan Tirta Tbk 0.960281 0.107652 0.33364 -0.223885

3 Delta Djakarta Tbk 0.246935 0.150175 0.044599 -0.280984

4 Indofood CBP

Sukses Makmur Tbk

0.123029 0.155824 0.20698 0.057577

0.103084 0.10493 0.220798 0.014547

6 Kimia Farma Tbk 0.142181 0.0186191 0.092963 0.1288

7 Mayora Indah Tbk 0.156639 0.117721 0.229303 0.012608

-0.207426 -0.042351 -0.218373 -0.050998

0.528545 0.234782 0.287635 0.153239

10 Sekar Bumi Tbk 0.190023 0.564208 0.316664 -0.10355

11 Sekar Laut Tbk 0.319346 0.331684 0.258365 0.086833

12 Siantar Top Tbk 0.205252 0.345279 0.263869 0.196131

0.363565 0.225352 0.139247 0.136402

14 Gudang Garam Tbk 0.164605 0.125092 0.204239 0.058561

0.263872 0.135257 0.089823 0.09917

0.726215 0.508209 0.244029 0.229384

(12)

Lanjutan Lampiran 6

No. Nama

Perusahaan

Pertumbuhan Penjualan (GROWTH)

2012 2013 2014 2015

19 Merck Tbk 0.061057 0.122826 0.107364 0.177069

20 Kalbe Farma Tbk 0.260342 0.180078 0.11528 0.028948

21 Pyridam Farma Tbk 0.134359 0.067373 0.193122 -0.013713

22 Taisho

0.097135 0.141466 0.129685 0.030392

0.144096 0.037403 0.091604 0.096836

24 Martina Berto Tbk 0.106044 -0.052032 -0.098304 0.10244

25 Mustika Ratu Tbk 0.119982 -0.115542 0.034764 0.087975

0.162071 0.109659 0.130611 -0.059554

0.174449 0.131787 0.133102 0.05584

0.113188 0.053042 0.154092 0.065364

0.068868 0.075066 0.025509 -0.078955

30 Langgeng Makmur

Industry Tbk

0.319745 0.070893 -0.268044 -0.026574

(13)

Lampiran 7

Data Pajak Perusahaan Perusahaan Manufaktur Sektor Industri Barang

Konsumsi di BEI Periode per September 2012 hingga

per September 2015

No. Nama

Perusahaan

Pajak Perusahaan (TAX)

2012 2013 2014 2015

-0.015592 -0.02123 0.247572 0.248166

2 Tri Banyan Tirta Tbk 0.259783 0.254243 0.321662 0.002642

4 Indofood CBP

Sukses Makmur Tbk

0.251899 0.243333 0.260794 0.2574

0.240662 0.254386 0.26204 0.196458

6 Kimia Farma Tbk 0.301379 0.266475 0.276924 0.261988

7 Mayora Indah Tbk 0.224414 0.218993 0.253275 0.265935

0.2927004 0.459243 -0.907403 -0.303383

0.254825 0.267272 0.254413 0.249449

10 Sekar Bumi Tbk 0.253541 0.256973 0.158786 0.241715

11 Sekar Laut Tbk 0.302917 0.27588 0.257295 0.236576

12 Siantar Top Tbk 0.199868 0.193518 0.263142 0.259343

0.474201 0.253592 0.247457 0.224551

14 Gudang Garam Tbk 0.250034 0.250124 0.250715 0.251319

0.257473 0.25471 0.255971 0.254005

0.247975 0.231127 0.188563 0.204644

(14)

Lanjutan Lampiran 7

No. Nama

Perusahaan

Pajak Perusahaan (TAX)

2012 2013 2014 2015

19 Merck Tbk 0.301075 0.253672 0.254308 0.24806

20 Kalbe Farma Tbk 0.233323 0.227586 0.232309 0.23891

22 Taisho

0.251648 0.250449 0.250468 0.250512

0.178268 0.180387 0.152673 0.155

25 Mustika Ratu Tbk 0.3140002 0.247573 0.08717 0.198017

0.258875 0.262796 0.271229 0.015881

0.254685 0.252005 0.25304 0.252809

0.227669 0.240382 0.225386 0.199507

0.21615 0.225554 0.19964 0.080007

30 Langgeng Makmur

Industry Tbk

-0.193868 0.244952 0.591059 0.279112

(15)

Lampiran 8

Data Hasil Penelitian Statistik Deskriptif

Tabel 4.2 Statistik Deskriptif Dari Struktur Modal, Profitabilitas,

Aset Berwujud, Ukuran Perusahaan, Pertumbuhan Penjualan,

Dan Pajak Perusahaan

STRUKTUR

MODAL? PROF? TANG? SIZE? GROWTH? TAX?

Mean 11.41107 0.111464 0.307344 23.94603 0.153926 0.225909

Median 0.775320 0.077775 0.285359 26.64593 0.124061 0.250286

Maximum 1169.032 0.436177 0.803165 30.21572 1.500570 0.591517

Minimum 0.173431 0.001386 0.076582 12.84262 -0.280984 -0.907403

Std. Dev. 103.6286 0.104727 0.140145 5.069656 0.236126 0.149862

Skewness 11.02449 1.603423 0.856085 -0.589623 2.984256 -3.794300

Kurtosis 123.5857 4.835519 4.054278 1.859756 16.90720 29.01224

Jarque-Bera 80144.38 72.81597 21.56282 14.35081 1221.511 3915.858

Probability 0.000000 0.000000 0.000021 0.000765 0.000000 0.000000

Sum 1460.616 14.26743 39.34007 3065.091 19.70247 28.91638

Sum Sq.

Dev. 1363840. 1.392911 2.494355 3264.079 7.080948 2.852234

Observations 128 128 128 128 128 128

Sumber : Hasil Penelitian 2016 (data diolah)

Data Hasil Penelitian Uji Chow

Tabel 4.3 Hasil Dari Uji Chow

Redundant Fixed Effects Tests

Pool: DPANEL_MEY

Test cross-section fixed effects

Effects Test

Statistic

d.f.

Prob.

Cross-section F

0.773565

(31,91)

0.7887

Cross-section Chi-square

29.939615

31 0.5204

Sumber : Hasil Penelitian 2016 (data diolah)

Data Hasil Penelitian Uji Hausman

Tabel 4.4 Hasil Dari Uji Hausman

Correlated Random Effects - Hausman Test Pool: Untitled

Test cross-section random effects

Test Summary Chi-Sq.

Statistic Chi-Sq. d.f. Prob.

Cross-section random 11.443439 5 0.0433

(16)

Data Hasil Penelitian Pengujian Regresi Berganda Data Panel

Tabel 4.5 Pengujian Regresi Berganda Data Panel

Dependent Variable: STRUKTURMODAL Method: Least Squares

Date: 04/23/16 Time: 06:07 Sample: 1 120

Included observations: 120

Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob. PROF -0.206428 0.441341 -0.467730 0.6409

TANG 1.584137 0.314506 5.036905 0.0000

SIZE -0.024190 0.009727 -2.486844 0.0143 GROWTH 0.118875 0.253307 0.469292 0.6398

TAX 0.007674 0.285462 0.026882 0.9786

C 0.901491 0.270124 3.337321 0.0011

R-squared 0.210490 Mean dependent var 0.797195 Adjusted R-squared 0.175862 S.D. dependent var 0.506805 S.E. of regression 0.460088 Akaike info criterion 1.333908 Sum squared resid 24.13162 Schwarz criterion 1.473283 Log likelihood -74.03451 Hannan-Quinn criter. 1.390509 F-statistic 6.078661 Durbin-Watson stat 1.011033 Prob(F-statistic) 0.000050

Sumber : Hasil Penelitian 2016 (data diolah)

Data Hasil Nilai Statistik dari Uji F, Uji t, dan Koefisien Determinasi

Tabel 4.6 Nilai statistik dari Uji F, Uji t dan Koefisien Determinasi

Dependent Variable: STRUKTURMODAL Method: Least Squares

Date: 04/23/16 Time: 06:07 Sample: 1 120

Included observations: 120

Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob. PROF -0.206428 0.441341 -0.467730 0.6409 TANG 1.584137 0.314506 5.036905 0.0000 SIZE -0.024190 0.009727 -2.486844 0.0143 GROWTH 0.118875 0.253307 0.469292 0.6398 TAX 0.007674 0.285462 0.026882 0.9786

C 0.901491 0.270124 3.337321 0.0011

R-squared 0.210490 Mean dependent var 0.797195 Adjusted R-squared 0.175862 S.D. dependent var 0.506805 S.E. of regression 0.460088 Akaike info criterion 1.333908 Sum squared resid 24.13162 Schwarz criterion 1.473283 Log likelihood -74.03451 Hannan-Quinn criter. 1.390509 F-statistic 6.078661 Durbin-Watson stat 1.011033 Prob(F-statistic) 0.000050

(17)

Data Hasil Penelitian Penghitungan t tabel

Tabel 4.7 Penghitungan

�

Tabel

Derajat

Bebas Tingkat Signifikansi t – Tabel

113 0,05 1.98118

114 0,05 1.980992

115 0,05 1.980808

116 0,05 1.980626