• Tidak ada hasil yang ditemukan

5 BUKU YA SIRAKA.pdf

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2019

Membagikan "5 BUKU YA SIRAKA.pdf"

Copied!
69
0
0

Teks penuh

(1)

BUKU YA SIRAKA

NHLAYO TINHLOKO-MHAKA TLUKA

01 Ta ku dzunisa vutlhari ………. 76

02 Ku tikhoma ……….. 77

03 Vutlhari ni ku chava Xikwembu ………. 77

04 Ku tshembeka eka Xikwembu ………. 77

05 Tifanelo ta vana eka vatswari ………. 78

06 Ta ku titsongahata ……….. 79

07 Ta ku pfuna swisiwana hi tinyiko ………. 79

08 Vutlhari byi fana ni mudyondzisi ………. 80

09 Ku titshemba ………. 80

10 U nga titshembi ku tlula mpimo ni ku tibumabumela ……… 81

11 Ta ku tshembeka ni ku tikhoma ……… 81

12 Xinakulobye ……… 81

13 N'wananga, dyondza ku va ni vutlhari ……… 82

14 Ta switsundzuxo ……… 83

15 Ta ku hanyisana ……… 83

16 Ku tirhisa miehleketo ………. 84

17 Ta vavasati ……….. 85

18 Ta xinakulobye ……….. 86

19 Ta vafumi ………. 86

20 Ta ku tikukumuxa ……… 86

21 Ta vanhu lava fanelaka ku fundzhiwa ………. 87

22 Ta ku titsongahata ni vumunhu ……… 87

23 Ta swivumbeko ……….. 87

24 Ta ku xiyaxiya ……….. 88

25 Tivonele loko u hlawula vanghana ……… 89

26 Ta ku tirhisa rifuwo hi vutihlamuleri ……….. 91

27 Ta ntsako wa ku va ni vutlhari ……….. 92

28 Ta ku endla leswi munhu a swi rhandzaka ……… 92

29 HOSI Xikwembu xi ba vahomboloki……… 93

30 Swivumbiwa swi komba vutlhari bya Xikwembu ……… 94

31 HOSI Xikwembu i muavanyisi ……… 95

32 Vanhu va rhambiwa ku tisola ………. 95

33 Vukulukumba bya Xikwembu ………. 95

34 Munhu i xilo xa hava ……….. 96

35 Tintswalo ni rirhandzu ……….. 96

36 Ta ku tikamba ……… 96

37 Ta ku tikhoma ……….. 97

38 Ta mahlevo ………. 97

39 Ta ku tiva vutlhari bya xiviri ………. 98

40 Ta ku tiva nkarhi wo vulavula ……….. 98

41 Matshamele ya munhu ya hundzuka ………. 99

42 Ta ku vulavula loku nga lulamangiki ………. 99

43 Ta ku hlayisa vutlhari ……….. 99

44 Ta xidyoho ……….. 100

45 Ta vutlhari ni ta vuphukuphuku ……….. 100

46 Ta vulolo ni vuphukuphuku ……… 101

47 Ta vunghana ……….. 102

48 Xikhongelo xo kombela ku sirheleriwa eka swidyoho ……… 102

49 Ta ku hlambanya ………. 102

50 Ta mavulavulele ya thyaka ………. 103

51 Ta vuoswi ……… 103

(2)

53 Ta vutlhari ni nawu wa Xikwembu ………. 105

54 Vanhu lava faneleke ku dzunisiwa ………. 105

55 Ta vavasati ……… 106

56 Ta leswi vavisaka mbilu ……….. 108

57 Ku vulavula ku hlavutela ku titwa loku hetisekeke ka mbilu .. 108

58 Ta vutshembeki ………. 108

59 Ta ku vulavula ka vuphukuphuku………. 108

59 Ta ku paluxa swihundla ………. 109

60 Ta ku xisetela ………. 109

61 Ta ku nyenya ……….. 109

62 Ta ku phikisana ………. 110

63 Ku vulavula hi vukari ………. 110

64 Ta ku lomba ni ku tlherisela ……….. 110

65 Ta ku hanana ………. 111

66 Ta ku tshembisa munhu un'wana ku n'wi hakelela swikweleti .. 111

67 Ta le mutini ni ku amukela vaendzi ……….. 111

68 Ta ku kurisa vana ……….. 112

69 Ta rihanyu ………. 112

70 Ta ntsako ni gome ………. 113

71 Ta swiphiqo leswi vangiwaka hi mali ……… 113

72 Ta mahanyelo eminkhubyeni ……….. 113

73 Ta vhinyo ………. 114

74 Ta mahanyelo enkhubyeni ……….. 114

75 Ta ku hlamusela nawu wa Xikwembu ………. 115

76 Vanhu a va fani ………. 115

77 Tiyimele ……… 116

78 Ta mahlayisele ya mahlonga ……….. 116

79 Milorho a yi vuli nchumu ………. 117

80 Ta ku endza ……… 117

81 Ta ku chava Xikwembu ……… 117

82 Ta ku humesa magandzelo ………. 117

83 Ta ku lulama ka Xikwembu ……… 118

84 Xikhongelo xo khongelela Vaisraele ……….. 119

85 Ta ku hlawula nsati ……… 120

86 Vanghana lava nga tshembekangiki ……….. 120

87 Ta ku xiyaxiya switsundzuxo ……… 120

88 Ta vutlhari ni ku tshemba ………. 121

89 Ta ku tikhoma eku naveleni ka swakudya ………. 121

90 Ta vuvabyi ni murhi ………. 122

91 Ta ku rilela lava feke ……… 122

92 Ta ku dyondza ni mintirho ya mavoko ……… 123

93 Risimu ro dzunisa Xikwembu ……….. 124

94 Ta mahlomulo ya vutomi bya vanhu ………. 125

95 Ta hakelo ya vubihi ……….. 126

96 Ta ntsako wa vutomi ……… 126

97 Ta ku kombela ………. 126

98 Ta rifu ………. 127

99 Ta makumu ya vahomboloki ……… 127

100 Ta vumunhu ……… 127

101 Ta ku tinyungubyisa ……… 128

102 Ta vana va xisati ni vatata wa vona ………. 128

103 Ta ku dzuneka ka Xikwembu entumbulukweni ……….. 129

104 Ta ku dzuneka ka Xikwembu etimhakeni ta vatatana ………. 131

105 Ta Enoko ……… 131

106 Ta Nowa ……….. 131

(3)

108 Ta Isaka na Yakobo ……… 132

109 Ta Muxe ……….. 132

110 Ta Aroni ……….. 132

111 Ta Finiyasi ……… 134

112 Ta Yoxuwa ……… 134

113 Ta Kalebe ……….. 134

114 Ta vaavanyisi ……….. 135

115 Ta Samiele ……… 135

116 Ta Natani ……….. 135

117 Ta Davhida ………... 135

118 Ta Solomoni ………. 136

119 Ta Rhobuwamu na Yerobuwamu ………. 137

120 Ta Eliya ……….. 137

121 Ta Elixa ……….. 137

122 Ta Hezekiya ………. 138

123 Ta Yosiyasi ……… 138

124 Ta Yeremiya ………. 138

125 Ta Ezekiele ……….. 139

126 Ta vaprofeta va 12 ……… 139

127 Ta Zerubabele na Yoxuwa ………. 139

128 Ta Nehemiya ,……….. 139

129 Ta Vapatriarka ………... 139

130 Ta Simoni n'wana Oniyasi ………. 139

131 Ta ku dzunisa HOSI Xikwembu ……….. 140

132 Ta tinxaka tinharhu ta vanhu lava vengiwaka ……… 140

133 Ta vutlhari bya Yesu n'wana Siraka ………. 141

134 Risimu ra ku nkhensa ……… 141

135 Ta ku lava vutlhari ……….. 141

Ta ku dzunisa vutlhari

1 Vutlhari hinkwabyo byi huma eka HOSI Xikwembu, kutani byi le ka xona hilaha ku nga heriki.

2Xana i mani la nga hlayaka sava eribuweni ra lwandle, ni mathonsi ya mpfula, ni minkarhi leyi nga heriki xana? 3I mani loyi a nga paluxaka mpfhuka wa matilo,

ni ku anama ka misava, ni swidziva swa lwandle, na byona vutlhari xana? 4Vutlhari byi tumbuluxiwile swilo swin'wana swi nga si va kona,

ku twisisa loku hetisekeke a ku ri kona misava yona yi nga si va kona. 5[Masungulo ya vutlhari i rito ra Xikwembu xa le henhla-henhla, tindlela ta xona i swileriso hilaha ku nga heriki.]

6Xana i mani loyi a nga tshama a kombisiwa laha vutlhari byi sukelaka kona? I mani la twisisaka tindlela ta byona ke?

7[Xana i mani la paluxeriweke vutlhari xana?

I mani la twisiseke ntokoto lowukulu wa byona ke?] 8Ku na un'we ntsena la tlhariheke,

kutani hi fanele ku yima hi xichavo emahlweni ka xiluvelo xa yena. 9 HOSI Xikwembu hi xona xi tumbuluxeke vutlhari,

xi byi vonile kutani xi byi kamba,

xi byi chululela ehenhla ka mintirho hinkwayo ya xona.

10Xi nyika un'wana ni un'wana ku ya hi mpimo lowu wu n'wi ringaneke, kambe xi byi nyika hi ntalo eka lava va xi rhandzaka.

11Loko u chava HOSI Xikwembu, ku fundzhiwa ni ku tlakusiwa swi ta va swa wena, u ta khapa hi ntsako lowukulu.

12Ku chava HOSI Xikwembu swi tsakisa mbilu,

(4)

13Emakun'wini ya vutomi bya wena hinkwaswo swi ta ku fambela kahle, HOSI Xikwembu xi ta ku katekisa hi siku ra ku fa ka wena.

14Masungulo ya vutlhari i ku chava HOSI Xikwembu,

vutlhari byi nyikiwile lavo tshembeka va ha ri emakhwirini ya vamana wa vona. 15Byi ve na vanhu ku sukela eku sunguleni,

kutani vanhu va minkarhi leyi taka va ta tshemba byona. 16Vutlhari lebyi hetisekeke i ku chava HOSI Xikwembu, vanhu va tsaka hi mihandzu ya byona.

17 Byi tata miti ya vona hi swilo hinkwaswo leswi timbilu ta vona ti swi navelaka, mihandzu ya byona byi yi chela eswitlatini swa vona.

18Hakelo ya vutlhari i ku chava HOSI Xikwembu loku tswalaka ku rhula ni vutomi lebyinene.

19[HOSI Xikwembu xi vonile vutlhari, kutani xi byi kamba,] vutlhari byi nisela vanhu ku twisisa ni vutivi,

byi engetela ni ku fundzhiwa eka lava va byi amukelaka. 20 Rimitsu ra vutlhari i ku chava HOSI Xikwembu, ku hanya malembe layo tala i marhavi ya byona. 21[Ku chava HOSI Xikwembu swi susa swidyoho, swi herisa ni vukari.]

Ku tikhoma

22Ximbilwa-mbilwana a xi amukeleki hikuva xa lovisa.

23La lehisaka mbilu wa tikhoma ku fikela nkarhi lowu faneleke, kutani ú ta tala hi ntsako.

24Ú pfala nomu wa yena ku fikela nkarhi lowu faneleke, kutani lavo tala va ta vulavula hi ta vutlhari bya yena.

Vutlhari ni ku chava Xikwembu

25Swivuriso swa vutivi swi le vuhlayiselweni bya vutlhari, kambe lavo homboloka va nyenya leswo lulama.

26Loko u lava vutlhari, hlayisa milawu ya HOSI Xikwembu, kutani HOSI Xikwembu xi ta ku nyika byona hi xitalo. 27Vutlhari ni swiletelo i ku chava HOSI Xikwembu, ku tshembeka ni ku titsongahata swa xi tsakisa. 28Tshembeka eripfumelweni ra wena,

gandzela HOSI Xikwembu hi mbilu ya wena hinkwayo. 29U nga vi mukanganyisi.

Tivonele eka leswi u swi vulavulaka.

30U nga tshuki u tikurisa, hikuva u nga ta tsongahatiwa, u tivangela ku soriwa.

HOSI Xikwembu xi ta paluxa swihundla swa wena,

xi ta ku tsongahata emahlweni ka ntshungu loko wu hlengeletanile, hikuva leswi swi ku susumeteke a ku nga ri ku chava HOSI Xikwembu, ni mbilu ya wena a yi tele hi vukanganyisi.

Ku tshembeka eka Xikwembu

1N'wananga, loko u lava ku tirhela HOSI Xikwembu, tilulamisele ku tiya eku ringiweni.

2Tshembeka, u tiya, u va u tikhoma eminkarhini ya makhombo.

3Tshama eka HOSI Xikwembu, u nga xi tshiki,

leswaku u ta fundzhiwa emakun'wini ya vutomi bya wena. 4Amukela hinkwaswo leswi swi ku humelelaka,

(5)

vumunhu byi ringiwa hi ku twisiwa ku vava.

6Tshemba HOSI Xikwembu, kutani xi ta ku pfuna. Famba etindleleni ta xona, u kholwa eka xona.

7N'wina mi chavaka HOSI Xikwembu, langutelani tintswalo ta xona, mi nga tshuki mi xi tshika, mi nga ta wa.

8N'wina mi chavaka HOSI Xikwembu, xi tshembeni, mi ta kuma hakelo.

9N'wina mi chavaka HOSI Xikwembu, langutelani leswinene, mi ta kuma tintswalo ni ntsako lowu nga heriki.

10Tsundzukani ni vatata wa n'wina, kutani mi tivutisa leswi:

I mani la nga tshama a tshemba HOSI Xikwembu, a va a khomisiwa tingana ke? I mani la nga tshama a hisekela ku chava HOSI Xikwembu, a va a tshikiwa ke? I mani la nga tshama a xi vitana, a nga hlamuriwi ke?

11HOSI Xikwembu xi ni tintswalo, xi twela vanhu vusiwana, xi va rivalela swidyoho swa vona ni ku va ponisa emakhombyeni. 12Va ni khombo lava heleriwaka hi ku tiyisela,

ni vadyohi lava fambaka etindleleni timbirhi!

13Va ni khombo lava helaka mbilu, va hava ni ripfumelo! Hikokwalaho va ta pfumala xisirhelelo.

14Va ni khombo lava lahlekeriwaka hi ku tiyisela emaxangwini! Va ta endla yini siku leri Xikwembu xi nga ta va avanyisa ke?

15 Lava chavaka HOSI Xikwembu, va nga tshiki ku hlayisa marito ya xona, kutani lava va xi rhandzaka va famba etindleleni ta xona.

16Lava chavaka HOSI Xikwembu, va xi tsakisa,

kutani lava va xi rhandzaka va tsakisiwa hi milawu ya xona. 17Lava chavaka HOSI Xikwembu, va xi hitekela,

va titsongahata emahlweni ka xona, va ku:

18“A hi weleni emavokweni ya HOSI Xikwembu, hi nga tshuki hi wela emavokweni ya vanhu, hikuva tanihi ku dzuneka ka xona, tintswalo ta xona na tona i tikulu

swinene.”

Tifanelo ta vana eka vatswari

1Vana, ndzi yingiseni, ndzi tata wa n'wina.

Endlani hilaha ndzi vulaka hakona, leswaku mi ta hlayiseka.

2HOSI Xikwembu xi nyike vatatana matimba ehenhla ka vana va vona, xi lerisa ni leswaku vana va fanele ku yingisa vamana wa vona.

3Munhu loyi a xiximaka tata wa yena, ú tibasisa eka swidyoho swa yena, 4loyi a fundzhaka mana wa yena, ú tihlengeletela rifuwo lerikulu.

5Munhu loyi a yingisaka tata wa yena, na yena ú ta tsakisiwa hi vana va yena, kutani HOSI Xikwembu xi ta yingisa swikhongelo swa yena.

6Loyi a fundzhaka tata wa yena, ú ta hanya malembe layo tala, la yingisaka HOSI Xikwembu ú tsakisa mana wa yena,

7ú tirhela vatswari va yena tanihi nandza la tirhelaka vini va rona. 8 Xixima tata wa wena hi marito ni swiendlo swa wena,

kutani ú ta ku katekisa.

9Vana va tiyisa miti ya vona loko va katekisiwa hi tata wa vona,

kambe loko va soleka eka mana wa vona miti ya vona ya ntlhantlhiwa. 10U nga tikurisi, u sola tata wa wena,

tingana ta yena a hi swona swi ku tlakusaka. 11Munhu ú dzunisiwa hi ku xixima tata wa yena,

loko vana va nga xiximi mana wa vona, va tivangela ku soriwa. 12N'wananga, hlayisa tata wa wena loko a dyuharile,

u nga n'wi karhati ni siku ni rin'we ra vutomi bya yena.

13Hambiloko miehleketo ya yena yi nga ha ri kahle, swi amukele hi ku twisisa.

(6)

14HOSI Xikwembu a xi nga rivali tintswalo leti u ti kombaka tata wa wena, xi ta ku rivalela swidyoho swa wena.

15Loko u ri ekhombyeni, HOSI Xikwembu xi ta ku tsundzuka:

swidyoho swa wena swi ta nyamalala tanihi ku n'oka ka n'wema eku tlhaveni ka dyambu.

16Munhu loyi a tshikaka tata wa yena, ú rhukana Xikwembu, la hlundzukisaka mana wa yena, wa rhukaniwa hi Xikwembu.

Ta ku titsongahata

17N'wananga, titsongahate eka xin'wana ni xin'wana lexi u xi endlaka, kutani lava amukeriwaka hi Xikwembu va ta ku rhandza.

18 Loko u ri karhi u tlakusiwa, titsongahate,

kutani u ta kuma tintswalo emahlweni ka Xikwembu. 19[Lavo tala va tlakusiwa ni ku fundzhiwa,

kambe HOSI Xikwembu xi paluxa swihundla swa xona eka lava titsongahataka.] 20Matimba ya HOSI Xikwembu i makulu;

kutani xi dzunisiwa hi lava titsongahataka.

21U nga ringeti ku twisisa swilo leswi swi ku nonon'hwelaka ngopfu, hambi ku ri ku lavisisa leswi tlulaka vutivi bya wena.

22 Ehleketa nawu lowu Xikwembu xi ku nyikeke wona,

a wu fanelanga ku tiva swilo leswi Xikwembu xi nga ku paluxelangiki swona. 23U nga tinghenisi eka leswi swi tlulaka tifanelo ta wena,

hikuva leswi nga henhla ka ku twisisa ka vanhu, swi ve swi kombisiwile eka wena. 24Ku anakanya hi matlotlo swi hambukise vanyingi,

ku ehleketela etlhelo swi va pfilunganye miehleketo. 25[Loko u file mahlo, u nga vuli leswaku wa vona, loko u kala vutivi, u nga vuli leswaku u nga byona.] 26Loyi a tinonon'hwisaka, ú ta wela ekhombyeni, ni loyi a tivangelaka nghozi, ú ta fa.

27Munhu wa mbilu leyo nonon'hwa ú ta karhatiwa swinene, ni mudyohi ú ta tlhandleka xidyoho ehenhla ka xidyoho.

28Ku hava murhi wo tshungula leswi xanisaka mutikukumuxi, hikuva vubihi byi dzime timitsu evutomini bya yena.

29Munhu wo tlhariha ú ta kambisisa swifaniso, a yingisa swinene hikuva ú lava ku dyondza.

Ta ku pfuna swisiwana hi tinyiko

30Tanihi leswi mati ma timaka ndzilo lowu pfurhaka, ku pfuna swisiwana hi tinyiko, swi susa swidyoho.

31Mani na mani la tlheriselaka van'wana leswinene ú ehleketa hi ta nkarhi lowu taka, loko a wela ekhombyeni, ú ta kuma vaseketeri.

1N'wananga, u nga tshuki u tsona xisiwana swilo swa ku hanya, u nga hlweli ku pfuna loyi a kombelaka.

2U nga xanisi la nga ni ndlala,

hambi ku ri ku hlundzukisa la pfumalaka.

3U nga engeteli maxangu ya loyi a nga ku xanisekeni, hambi ku ri ku tsona la kombelaka.

4U nga ali ku nyika swilo eka mukomberi loyi a weleke ekhombyeni, hambi ku ri ku tshika xisiwana.

5U nga fularheli mupfumari,

hambi ku ri ku n'wi xanisa ku ko a ku rhukana, 6hikuva loko a ku rhuketela ú le ku vavisekeni, Muvumbi wa yena ú ta yingisa xikhongelo xa yena. 7Tiendle la rhandziwaka esinagogeni,

(7)

8Rhiyela xisiwana ndleve,

xi hlamule hi ku rhula ni musa.

9Lamulela vanhu eka lava lavaka ku va xanisa, loko u avanyisa mhaka, u nga heli mbilu.

10Tikombe tatana eka lava pfumalaka vatswari,

u pfuna tinoni hilaha vanuna va tona a va ti sirhelela hakona. Hi ku endla sweswo u ta va n'wana wa Loyi a nga henhla-henhla,

kutani yena ú ta ku rhandza ku tlurisa leswi mana wa wena a ku rhandzisaka xiswona.

Vutlhari byi fana ni mudyondzisi 11Vutlhari byi tlakusa vana va byona, byi pfuna lava va byi navelaka.

12Lava rhandzaka vutlhari, va rhandza ni vutomi, lava vindzukaka ku byi lava, va ta tsaka ngopfu. 13Loyi a byi hlayisaka, ú ta dzunisiwa,

HOSI Xikwembu xi ta n'wi katekisa hinkwako laha a fambaka kona. 14Lava tirhelaka vutlhari i malandza ya Lowo Hlawuleka,

HOSI Xikwembu xi rhandza lava va byi rhandzaka. 15Loyi a byi yingisaka, ú ta avanyisa matiko, la byi rhiyelaka ndleve, ú ta hlayiseka.

16Loyi a byi tshembaka, ú ta byi kuma, byi ta va ndzhaka ya vatukulu va yena.

17Eku sunguleni byi ta n'wi fambisa etindleleni to rhendzeleka-rhendzeleka, byi n'wi vangela ku chava ni vutoya,

byi n'wi xanisa hi swilaveko swa byona,

ni ku n'wi ringa hi swileriso swa byona ku fika loko byi ta n'wi tshemba. 18Endzhaku ka sweswo byi ta hatlisa byi ta eka yena ku n'wi tsakisa, byi n'wi paluxela swihundla swa byona.

19Kambe loko a dyoha, byi ta n'wi fularhela, byi n'wi tshika a lova.

Ku titshemba

20N'wananga, tisirhelele minkarhi hinkwayo, u tivonela eka leswo biha, u nga tikhomisi tingana.

21Ku tinyumisa swi vangela xidyoho,

kasi ku titsongahata ku tisa ku dzuneka ni xichavo. 22U nga yi hi nghohe, hikuva swi ta ku vavisa,

kambe u nga pfumeli leswaku van'wana va humelela hi ku tsandzeka ka wena. 23U nga tshiki ku vulavula hi nkarhi wa kona,

naswona u nga tumbeti vutlhari bya wena. 24Vutlhari byi tiviwa eku vulavuleni,

ni vutivi byi paluxiwa hi marito.

25U nga tshuki u kaneta ntiyiso ni siku ni rin'we, tsundzuka leswaku a wu tivi hinkwaswo.

26U nga vi ni tingana ku tivula swidyoho swa wena; u nga tshuki u ringeta ku sivela nambu lowu khulukaka. 27U nga pfumeli ku fambisiwa hi xiphukuphuku,

ni mahlweni ka mufumi, u nga yi hi nghohe.

28Yima entiyisweni, hambiloko u nga fa hikwalaho ka swona. HOSI Xikwembu xi ta ku lwela.

29Hlela marito ya wena loko u vulavula, u nga lolohi ni ku honisa swiendlo swa wena. 30Emutini wa wena u nga vi tanihi nghala,

(8)

u vuya u chava ku tlherisela, loko nkarhi wu fikile.

U nga titshembi ku tlula mpimo ni ku tibumabumela 1N'wananga, u nga namarheli rifuwo,

hambi ku ri ku vula u ku: “Ndzi ni swo ringana.”

2U nga lawuriwi hi ku titwa ka wena ni matimba ya wena, u nga fambisiwi hi ku navela ka mbilu ya wena.

3U nga vuli u ku: “I mani a nga vaka ni matimba ehenhla ka mina,” hikuva HOSI Xikwembu xi ta ku bela sweswo.

4 U nga vuli u ku: “Ndzi dyohile, kambe a ndzi humeleriwanga hi nchumu,” hikuva HOSI Xikwembu xo hlwela ku hlundzuka.

5U nga tshembi ngopfu ku rivaleriwa,

kutani u tlhandleka xidyoho ehenhla ka xidyoho.

6U nga vuli u ku: “Tintswalo ta Xikwembu i tikulu swinene,

xi ta ndzi rivalela swidyoho, hambiloko swi tele ngopfu,”

hikuva hambileswi xi nga ni tintswalo, ni vukari xi na byona, kutani xi karihela vadyohi.

7Tlhelela hi ku hatlisa eka HOSI Xikwembu, u nga tluleterisi nkarhi wa kona,

hikuva vukari bya xona byi nga ku wela xikan'we, kutani u biwa u lova.

8U nga tshembi xuma lexi kumiweke hi tindlela leto homboloka, hi siku ra khombo a xi nga ku pfuni nchumu.

Ta ku tshembeka ni ku tikhoma

9U nga peperhiwi hi mheho yin'wana ni yin'wana, hambi ku ri ku landzela ndlela yin'wana ni yin'wana: leswi swi endliwa hi vadyohi va milomu mimbirhi. 10Yima u tiyile eku twisiseni ka wena,

u nga hundzuki eka leswi u swi vulaka.

11Tilulamisele ku yingisa minkarhi hinkwayo, u nga hatliseri ku hlamula.

12Hlamula ntsena loko u tiva nhlamuselo ya kona, loko u nga yi tivi, miyela.

13Ku fundzhiwa ni ku khomisiwa tingana, swi lawula hi ku vulavula ka munhu, ririmi ri nga lovisa munhu.

14U nga tiviwi u ri munhu wa mahlevo,

u nga rhiyeli van'wana mintlhamu hi ririmi ra wena, hikuva tingana ti khoma khamba,

ni munhu wa milomu mimbirhi wa soriwa swinene.

15U nga tshuki u hoxisa eka leswikulu hambi eka leswitsongo, u nga tshuki u va nala ematshan'wini ya ku va munghana.

1Vito lero biha ri vanga tingana ni ku soriwa, swi tano ni le ka mudyohi wa milomu mimbirhi. 2U nga tshuki u tikurisa hi miehleketo ya wena,

hikuva moya wa wena wu nga handzuriwa tanihi xitlakati. 3U ta sala u ri tanihi murhi lowu feke,

lowu nga hava matluka ni mihandzu. 4Ku navela loko biha ku ta ku herisa,

ku ku hundzula xihlekiso eka valala va wena.

Xinakulobye

(9)

kambe amukela switsundzuxo swa munhu un'we exikarhi ka vanhu va gidi. 7Kuma munghana hi ku rhanga u n'wi xiyaxiya,

u nga hatlisi ku n'wi tshemba.

8Van'wana va va vanghana va wena loko va vuyeriwa, kambe loko u ri ekhombyeni va ta ku tshika.

9Ku ni vanghana lava hundzukaka valala,

kutani va ku khomisa tingana hi ku paluxa timholovo ta n'wina eka van'wana. 10Vanghana van'wana vo dya na wena,

kambe loko u ri ekhombyeni a va ha ku pfuni.

11Loko swa ha ku fambela kahle va ta ku namarhela tanihi ndzhuti, va va ni rito ni le ka malandza ya wena.

12Kambe loko swi ku helela, va ku hundzukela, va nga ha lavi ni ku ku vona.

13Hambana ni valala va wena, u tivonela eka vanghana va wena.

14Munghana wo tshembeka i xisirhelelo lexi tiyeke, loyi a n'wi kumeke ú kumile xa nkoka.

15Ku hava nchumu wa nkoka lowu tlulaka munghana lowo tshembeka, ku hetiseka ka yena a ku pimiwi.

16Ú fana ni murhi lowu hanyisaka vanhu,

ú kumiwa ntsena hi lava chavaka HOSI Xikwembu. 17Loyi a chavaka Xikwembu ú ni vanghana va xiviri, hikuva ú va tirhela kukota loko a titirhela.

N'wananga, dyondza ku va ni vutlhari

18N'wananga, tilavele vutlhari ku sukela evuhlangini bya wena, leswaku ni loko u kurile u ta byi kuma.

19 Byi lave tanihi loyi a rimaka masimu ya yena ni ku byala swimilana eka wona, yimela ntshovelo lowu byi nga ta ku nyika wona.

U fanele ku byi tirhela nkarhinyana,

kutani ku nga ri khale u ta dya mihandzu ya byona. 20Byi kumeka byi tika eka lava nga kotiki ku tikhoma, lava kalaka mano va nga ka va nga tshami na byona. 21Byi va tikela tanihi ribye lerikulu,

va hatla va byi cukumeta. 22Ku tlhariha i ku tilaya,

kutani lava va swi kumaka sweswo, a va talanga. 23N'wananga, ndzi yingise,

u nga tshiki switsundzuxo swa mina.

24Tsimba milenge ya wena hi tinsimbhi ta vutlhari, rhwala joko ra byona enhan'wini ya wena.

25Byi rhwale emakatleni ya wena, u nga byi nyenyi loko byi ku boha.

26Byi rhandze hi moya wa wena hinkwawo,

landza swileriso swa byona hi mbilu ya wena hinkwayo.

27Byi lave hi matimba ya wena hinkwawo, kutani byi ta tihlavutela eka wena. Loko u byi kumile, u nga byi tshiki.

28Eku heteleleni u ta kuma ku rhula eka byona, kutani byi ta ku tsakisa.

29Tinsimbhi ta byona ti ta hundzuka swisirhelelo eka wena, joko enhan'wini ya wena ri ta hundzuka vuhlalu bya nkoka. 30Joko ra byona ri ta va vuhlalu bya nsuku,

tinsimbhi ta byona ti ta va tingoti ta xivunguvungu. 31U ta ambala vutlhari tanihi xiambalo xa vuhosi,

(10)

Loko u chivirikela vutlhari, u ta va la tlhariheke.

33Loko u rhandza ku yingisa, u ta kuma vutivi ni vutlhari. 34Famba enhlengeletanweni ya vakulukumba.

Loko ku ri ni munhu wa vutlhari exikarhi ka vona, n'wi namarhele. 35Yingisa vanhu lava vulavulaka hi ta Xikwembu,

u nga pfumeli leswaku swivuriso swa vutlhari swi ku chupukela. 36Loko u kuma munhu wo twisisa, n'wi endzele nimpundzu, hlakata swikhandziyo swa yindlu ya yena hi milenge ya wena.

37 Dyondza nawu wa HOSI Xikwembu,

wu anakanye vusiku ni nhlekanhi.

HOSI Xikwembu xi ta ku nyika ku twisisa ni vutlhari lebyi u byi navelaka.

Ta switsundzuxo

1N'wananga, u nga dyohi, kutani xidyoho xi ta va kule na wena. 2Papalata leswo homboloka, kutani swi ta hambana na wena. 3U nga byali mbewu ya vuhomboloki,

kutani a wu nga byi tshoveli ka 7.

4U nga kombeli xiyimo xa le henhla eka HOSI Xikwembu,

kumbe ku vekiwa exikarhi ka lava va mavito eka mufumi wa tiko.

5U nga tshuki u ringeta ku khorwisa HOSI Xikwembu leswaku u lulamile, kumbe ku komba vutlhari bya wena eka mufumi.

6U nga vi ni makungu ya ku va muavanyisi, hikuva u ta tsandzeka ku herisa vuhomboloki, u ta ya hi nghohe loko u avanyisa nkulukumba, kutani u tivangela ku soriwa.

7U nga tshuki u dyohela vanhu van'wana, u nga tikhomisi tingana emahlweni ka vona. 8U nga tshuki u dyoha hi ndlela yin'we kambirhi, u ta biwa hambi loko u dyoha kan'we.

9U nga tshuki u ku: “Xikwembu xa le henhla-henhla xi ta ndzi nkhensa hikwalaho ka tinyiko leto tala ta mina,

kutani loko ndzi xi humesela gandzelo, xi ta ri amukela.”

10U nga tshuki u karhala ku khongela, u nga rivali ku pfuna swisiwana hi tinyiko. 11U nga tshuki u hleka la tsongahatiweke,

hikuva i Xikwembu lexi tsongahataka ni ku tlakusa munhu. 12U nga lumbeti makwenu,

hambi ku ri ku lumbeta munghana. 13U nga toloveli ku hemba,

hikuva ku vulavula mavunwa i swa hava.

14U nga tshuki u vulavula ngopfu enhlengeletanweni ya vakulukumba va tiko, ni loko u khongela, u nga tati marito.

15U nga tshuki u chava mintirho leyo karhata ni ya masimu, leyi nga mintirho leyi Loyi a nga henhla-henhla a hi nyikeke yona. 16U nga tinghenisi eka ntlawa wa vadyohi,

tsundzuka leswaku Xikwembu a xi hlweli ku va ba. 17Titsongahate swinene,

hikuva hinkwerhu hi ta fa ni ku bola.

Ta ku hanyisana

18U nga xengi munghana hi ku lava mali,

hambi makwenu hi ku tshembisiwa nsuku hinkwawo wa le Ofiri. 19U nga hlweli ku teka nsati wo lulama loyi a tlhariheke.

Nsati wa vumunhu ú tlula nsuku hi nkoka.

(11)

kumbe muthoriwa loyi a ku tshembaka.

21 Rhandza nandza lowo tlhariha [kukota loko u tirhandza,] u nga n'wi aleri loko a lava ku ntshunxeka.

22Loko swifuwo swa wena swi ku vuyisela mali, swi hlayise.

23Loko u ri ni vana va xinuna, va laye

ni ku va khotsa nhamu loko va ha ri vatsongo. 24Loko u ri ni vana va xisati,

vona leswaku va tshama va tengile,

u nga va pfumeleli ku endla leswi va swi lavaka.

25Loko u kumela n'wana wa wena wa xisati enuna, u ta va u hetile ntirho lowukulu, kambe n'wi nyike wanuna wa miehleketo leyinene.

26Loko u ri ni nsati loyi a ku tsakisaka, u nga n'wi tshiki, kambe u nga tshuki u tinyiketa eka loyi u nga n'wi rhandziki. 27 Xixima tata wa wena hi mbilu ya wena hinkwayo,

u nga rivali hilaha mana wa wena a tweke ku vava hakona loko a ku veleka. 28Tsundzuka leswaku vutomi bya wena byi huma eka vona.

Xana u nga va nkhensa ha yini eka leswi va ku endleleke swona? 29Chava HOSI Xikwembu hi mbilu ya wena hinkwayo,

xixima ni vaprista va xona.

30Rhandza Muvumbi wa wena hi matimba ya wena hinkwawo,

seketela ni malandza ya yena.

31Chava Xikwembu, u xixima vaprista,

u va yisela leswi u lerisiweke ku va nyika swona:

leswi u nga ta rhanga u swi tshovela emasin'wini ya wena, ni mhamba yo susa swidyoho, ni makatla ya swifuwo swa magandzelo,

ni mavele lama hlawulekeke ya magandzelo, ni mihandzu leyi rhangaka ku vupfa ya swilo leswi hlawulekeke.

32Pfuna swisiwana,

kutani HOSI Xikwembu xi ta ku katekisa swinene. 33Nyika vanhu hinkwavo hi ku hanana,

u xixima lava feke.

34Twela lava feriweke vusiwana, u rila na vona.

35U nga kanakani ku endzela vavabyi, hikuva u ta rhandziwa hikwalaho ka swona.

36Tshama u ri karhi u anakanya leswaku siku rin'wana na wena u ta fa, kutani a wu nga dyohi ni siku ni rin'we.

Ku tirhisa miehleketo

1U nga tshuki u kanetana ni munhu wa xiyimo xa le henhla, a nga ta ku xanisa.

2U nga tshuki u holovisana ni mufuwi,

a nga ta xava vanhu leswaku va ku hundzukela, hikuva nsuku wu lovisile lavo tala,

wu onhile ni miehleketo ya tihosi.

3U nga kanetani ni munhu loyi a vulavulaka ngopfu, hikuva u nga ta nyanyisa timhaka.

4U nga tshuki u vungunya la pfumalaka mahanyelo, a nga ta rhukana vatata wa wena.

5U nga tshuki u sola munhu loyi a nga karhi a tshikaka xidyoho. Tsundzuka leswaku hinkwerhu hi vadyohi.

6U nga sandzi lava dyuhaleke,

hikuva van'wana va hina hi karhi ha dyuhala. 7U nga tsakeli rifu ra un'wana.

(12)

8U nga honisi leswi vuriweke hi vanhu va vutlhari. Dyondza swivuriso swa vona.

Eka swona u ta kuma vutivi

ni ku dyondza ku tirhela vakulukumba. 9Yingisa leswi vuriweke hi lava dyuhaleke,

hikuva na vona va dyondzisiwile hi vatata wa vona. Eka vona u ta kuma ku twisisa

ni vutivi bya ku hlamula kahle loko swi laveka. 10U nga pfuneti mudyohi ku dyoha,

hikuva u ta vaviseka kukota munhu la tshwaka loko a ri karhi a hlanganyeta ndzilo. 11U nga pfumeli ku pfuxiwa hi munhu wa lunya.

Ú ta ku phasa hi marito ya wena.

12U nga lombisi nchumu eka loyi a ku tlulaka hi matimba. Loko u endla tano, tibyele leswaku u lo n'wi nyika.

13U nga tshembisi munhu un'wana ku n'wi hakelela swikweleti hi leswi u nga na swona,

hikuva u ta fanela ku humesa leswi u n'wi tshembiseke swona. 14U nga tengisani ni muavanyisi,

hikuva ú ta ku hlula hikwalaho ka xiyimo xa yena. 15U nga fambi eriendzweni ni munhu wa matlotlo. Ú ta ku karhata ntsena.

Ú ta endla leswi a swi lavaka,

kutani hikwalaho ka vuphukupuku bya yena, u ta lova swin'we na yena. 16U nga tshuki u holovisana ni munhu wo kariha,

kumbe ku famba laha u tikumaka u ri wexe na yena, hikuva ku halata ngati a hi nchumu eka yena,

kutani ú ta ku hlasela laha ku nga ta hava loyi a ku pfunaka. 17U nga tshuki u kombela xiphukuphuku ku ku tsundzuxa, hikuva xi nga ka xi nga fihli leswi u xi byelaka swona.

18U nga endli nchumu lowu nga wa xihundla emahlweni ka loyi u nga n'wi tiviki, hikuva a wu tivi leswi a nga ta swi paluxa.

19U nga tshuki u paluxela munhu un'wana ni un'wana miehleketo ya wena. Loko u endla tano, ntsako wa wena wu ta hela.

Ta vavasati

1 U nga tshuki u va ni rilaveta eka wansati loyi u n’wi rhandzaka, u nga tshuki u n'wi dyondzisa leswo biha, hikuva swi ta ku vavisa. 2U nga tshuki u tinyiketa eka wansati

hikuva a nga ta ku fuma. 3U nga twanani ni nghwavava, yi nga ta ku phasa.

4U nga titoloveti ni muyimbeleri wa xisati, ú ta ku kanganyisa.

5U nga languti nhwanyana hi ku n'wi navela,

u nga ta wela entlhan'wini, kutani u boheka ku n'wi riha. 6U nga tinyiketi eka tinghwavava,

hikuva u ta hangalasa xuma xa wena.

7Hikokwalaho u nga rhalarhali emagondzweni,

u nga jikajiki emutini laha ku nga riki na vanhu kona. 8Loko u hlangana ni wansati wo saseka, langutela etlhelo,

u nga languti nsati wa vumbhurhi wa munhukuloni ku n'wi navela. Lavo tala va hambukisiwile hi vumbhurhi bya vavasati,

byi vanga ku navela ka nyama tanihi ndzilo lowu tshiveriweke.

9U nga tshuki u lalela ni wansati wa munhukuloni, hambi ku ri ku nwa vhinyo na yena,

(13)

Ta xinakulobye

10U nga tshiki munghana wa wena wa khale.

U nga ka u nga ha kumi munghana lontshwa loyi a fanaka na lowo rhanga. Munghana lontshwa ú fana ni vhinyo leyintshwa,

leyi nwekaka ni ku nandziha loko yi hundzuke ya khale. 11U nga naveli minkateko ya mudyohi,

hikuva a wu tivi khombo leri ri nga ta n'wi wela. 12U nga nkhensi leswi tsakisaka vahomboloki.

Tsundzuka leswaku va kumiwa va ri ni nandzu vutomi bya vona hinkwabyo. 13Fambela kule ni munhu loyi a nga ni matimba ya ku ku dlaya,

kutani u nga ka u nga chavi ku dlawa. Kambe loko u fanele ku n'wi tshinelela, tivonele leswaku a nga ku dlayi.

Tiva leswaku u famba exikarhi ka swirimbana, u nga dlayiwa hi ku olova.

14Tikarhate ku tiva vaakelani va wena hinkwavo, vutisa eka lava tlhariheke.

15Vulavula ni lava nga ni ku twisisa,

ku kanela ka wena a ku ve hi ta nawu wa Loyi a nga henhla-henhla. 16Lalela ni lava lulameke,

tinyungubyise hi ku chava HOSI Xikwembu.

Ta vafumi

17Tanihi leswi mutirhi wa vutshila bya swilo swa mavoko a dzunisiwaka hikwalaho ka leswi a swi endlaka,

vutlhari bya mufumi byi kombisiwa hi marito ya yena. 18Munhu wo jakatseka wa chaviwa emutini,

ni loyi a nga ni futa eku vulavuleni ka yena, wa vengiwa.

1Mufumi la tlhariheke ú letela vanhu va yena, kutani ú va fuma hi nawu.

2Tihosana ta yena hinkwato ni vanhu va yena hinkwavo va fana na yena.

3Hosi ya tiko leyi pfumalaka nawu yi ta onha vanhu va yona, kambe mfumo wu ta tiyisiwa loko vinyi va wona va tlharihile. 4Matiko ya misava hinkwayo ma le mavokweni ya Xikwembu, kutani xi ta veka vafumi va wona lava faneleke hi nkarhi wa kona. 5I Xikwembu lexi tlakusaka vafumi,

hi xona lexi endlaka leswaku tihosana hinkwato ti fundzheka.

Ta ku tikukumuxa

6U nga hlundzukeri munhukuloni hikwalaho ka swihoxo swa yena. U nga rhukani van'wana.

7Ku tikukumuxa ni ku homboloka swi vengiwa hi Xikwembu ni vanhu.

8Ku homboloka, ni ku tikukumuxa, ni rifuwo swi herisa matimba ya matiko man'wana,

man'wana swi ma tlakusa.

9Kambe hikwalaho ka yini munhu a fanele ku tikukumuxa, leswi a ngo va ntshuri ni nkuma ntsena,

ni miri wa yena wu bolaka a ri karhi a hanya ke?

10Vuvabyi bya nkarhi wo leha byi tsandza vatshunguri,

(14)

swi va leswi a kumaka swona.

12Ku tikukumuxa ku sungula loko munhu a fularhela Mutumbuluxi wa yena. 13Masungulo ya ku tikukumuxa i xidyoho,

kutani la tshamelaka ku xi endla, ú ta tala hi vuhomboloki. Hikokwalaho HOSI Xikwembu xi ta ba

ni ku herisa lava tikukumuxaka.

14 Xi susile tihosi eswiluvelweni swa tona,

kutani xi tlakusile lava titsongahataka ematshan'wini ya tona. 15Xi hangalasile tinxaka tin'wana,

kutani xi nyikile vanhu vambe matiko ya tona. 16Xi hlaserile ni ku hlula matiko man'wana, xi ma herisela makumu.

17Kutani ma nyamalala,

ku hava loyi a ha ma tsundzukaka.

18Mutumbuluxi a nga rhandzanga ni siku ni rin'we

leswaku vanhu va tikukumuxa ni ku vanga mpfilumpfilu.

Ta vanhu lava fanelaka ku fundzhiwa

19Xana i vamani lava fanelaka ku fundzhiwa?

I vanhu, hikuva lava chavaka Xikwembu hi vo vanhu. Xana i vamani lava nga faneriki ku fundzhiwa?

I vanhu, hikuva lava tlulaka milawu na vona i vanhu.

20Murhangeri ú fanele ku fundzhiwa hi lava va n'wi landzaka, kutani HOSI Xikwembu xi fundzha lava va xi chavaka.

21[Masungulo ya minkateko i ku chava HOSI Xikwembu, kambe ku tiarisa ni ku tikurisa swi vanga ku pfumala.] 22Swigwili, ni lava tivekaka swinene, ni swisiwana, hinkwavo va tidzunisa hikuva va chava Xikwembu.

23A swi lulamanga ku langutela ehansi xisiwana lexi tlhariheke, naswona ku fundzha muhomboloki, a swi fanelanga.

24Vakulukumba, ni vafumi, ni vaavanyisi va nga ha fundzhiwa,

kambe ku hava ni un'we wa vona loyi a tlulaka munhu la chavaka HOSI Xikwembu. 25Vantshunxiwa va ta tirhela hlonga leri tlhariheke,

kambe loko va ri vanhu lava twisisaka, va nga ka va nga vileri.

Ta ku titsongahata ni vumunhu

26U nga tshuki u kombisa vutlhari bya wena loko u ri karhi u tirha, kumbe ku tikurisa loko u ri eku pfumaleni.

27Munhu loyi a tirhaka, a ri ni leswo tala,

ú tlula loyi a tikukumuxaka, kasi ú etlela ni ndlala. 28N'wananga, titwe u ri munhu, kambe u titsongahata, u tidzunisa hi leswi u nga na swona.

29A ku na munhu loyi a nga seketelaka la tionhaka,

ku hava ni loyi a nga fundzhaka la sorisaka vutomi bya yena. 30Xisiwana xi fundzhiwa hikwalaho ka vutivi bya xona,

kasi mufuwi ú dzunisiwa hikwalaho ka rifuwo ra yena.

31La fundzhiwaka evusiwaneni bya yena, ú ta dzunisiwa ku tlurisa loko a fumile. La soriwaka loko a fumile, ú ta sandziwa ku tlurisa loko a hundzukile xisiwana.

1Vutlhari byi tlakusa xisiwana,

byi xi tshamisisa exikarhi ka tinganakana.

Ta swivumbeko

2U nga tshuki u ndhundhuzela munhu hikwalaho ka ku saseka ka yena, kumbe ku n'wi nyenyemuka hikwalaho ka ku swarha ka yena.

(15)

kambe vulombe bya yona byi tlula swakudya hinkwaswo hi ku nyanganya. 4U nga tshuki u tikukumuxa hikwalaho ka swiambalo swa wena swo saseka,

kumbe ku tikurisa siku u tlakusiwaka, hikuva mintirho ya Xikwembu ya hlamarisa, naswona yi fihleriwe vanhu.

5Tihosi leti nga susiwa eswiluvelweni swa tona ti tele,

kutani lava no ehleketiwa va nga ehleketiwi, va ambexiwa swidlodlo swa vuhosi. 6Vafumi vanyingi va khomisiwe tingana,

ni vavanuna vo tala va ndhuma va werile ehansi ka mfumo wa van'wana.

Ta ku xiyaxiya

7U nga kumi swihoxo u nga si lavisisa mhaka, rhanga hi ku yi xiyaxiya, kutani u tshinya.

8U nga kavanyeti munhu a nga si heta ku vulavula,

rhanga hi ku twa leswi a vulaka swona u nga si n'wi hlamula. 9U nga kanetani ni vanhu emhakeni leyo ka yi nga ri ya wena, kumbe ku tshama ni vahomboloki loko va ri karhi va tsema mhaka. 10N'wananga, u nga tikarhati hi leswo tala.

Loko u nghena-nghena eka swilo swo tala swi ta ku tikela,

loko u swi landzelela u ta tsandzeka, hambiloko u lava ku swi tshika, u ta hluleka. 11Ku ni loyi a tirhaka hi ku chivirika swinene, kambe a nga kumi nchumu.

12Ku ni munhu wa xisiwana loyi a tirhaka hi ku nonoka, a ri hava ni matimba,

kambe a tsakisa HOSI Xikwembu,

kutani xi n'wi humesa eku nonon'hweriweni ka yena. 13Loko a tshamisekile,

hinkwavo va n'wi hlamala.

14Leswinene ni leswo biha, vutomi ni rifu, vusiwana ni rifuwo, swi huma eka Xikwembu.

15[Vutlhari, ni ku twisisa, ni ku tiva nawu wa Xikwembu, ni rirhandzu, ni ku endla leswinene,

hinkwaswo leswi swi huma eka Xikwembu.

16Swidyoho ni munyama swi ve ni vahomboloki ka ha ri eku sunguleni,

kutani lava tsakelaka ku homboloka, va ta va na swona ku kondza va dyuhala.] 17Tinyiko ta HOSI Xikwembu eka vakhongeri hi leti tshamaka ti ri kona minkarhi hinkwayo,

loko xi va tsakela xi va katekisa hilaha ku nga heriki.

18 Munhu a nga tifumisa hi ku tirha hi matimba ni ku titsona swilo, kambe xana swi ta n'wi pfuna yini?

19A nga tibyela a ku: “Sweswi ndzi nga ha tshama ndzi tiphina hi leswi ndzi nga na

swona!”

Kambe a nga tivi leswaku ku ta hundza nkarhi muni ku kondza a siyela van'wana rifuwo ra yena, a fa.

20Endla tifanelo ta wena, tirha hi matimba, tirha ku kondza u dyuhala.

21U nga tshuki u navela leswi vadyohi va endlaka swona.

Titiyise entirhweni wa wena, kutani u tshemba HOSI Xikwembu, hikuva ku fumisa xisiwana xikan'we-kan'we,

hi ku hatlisa, swa olova eka xona.

22Minkateko ya HOSI Xikwembu i hakelo ya vakhongeri, kutani xi hatlisa ku va katekisa.

23U nga tshuki u vilela u ku: “Xana i ncini lexi ndzi xi pfumalaka?

Xana ndzi ta katekisiwa ha yini hi nkarhi lowu taka?”

24U nga tibyeli u ku: “Leswi ndzi nga na swona, swi ringene! Xana i khombo muni leri nga ndzi welaka?”

25Enkarhini wa minkateko, makhombo ma rivariwa,

(16)

26Swa olova eka HOSI Xikwembu

ku hakela munhu esikwini ra ku fa ka yena ku ya hi mahanyelo ya yena. 27Siku leri swiendlo swa yena swi ta paluxiwa emahlweni ka vanhu hinkwavo,

kutani ntsako hinkwawo wa yena wu ta herisiwa hi nkarhinyana lowu wa ku vaviseka. 28Hikokwalaho, u nga vuli munhu leswaku ú katekile, a nga si fa,

hikuva munhu ú tiviwa hi vana va yena.

Tivonele loko u hlawula vanghana

29U nga tshuki u rhamba mani na mani emutini wa wena,

hikuva vanhu va mano va nga ku kanganyisa hi tindlela leto tala.

30Munhu wa manyunyu ú fana na ntlhamu, a nga ku nghenisa ekhombyeni, tanihi nhlori ú lava ku kuma laha u tsandzekaka kona.

31Ú ta endla leswaku leswinene swi hundzuka leswo biha,

kutani ú ta kuma swihoxo hambi eka swiendlo leswinene ngopfu. 32Nhlahle yi vanga makala layo tala lama pfurhaka,

kutani muhomboloki ú tumbelela vanhu, a va dlaya.

33Tivonele eka munhu wo tano, hikuva ú le ku lukeni ka mano layo biha, ú ta ku onhela minkarhi hinkwayo.

34Ku rhurhela muluveri emutini wa wena, swi ta ku vangela mpfilumpfilu, swi ta ku hambanisa ni ndyangu wa wena.

1 Loko u endlela munhu vunene, rhanga u tiva munhu wa kona, kutani u ta nkhensiwa.

2Endlela mukhongeri leswinene, kutani u ta tlheriseriwa,

loko ku nga ri hi yena, u ta tlheriseriwa hi Loyi a nga henhla-henhla. 3Ku hava lexinene lexi nga kumiwaka hi loyi a tiyimiseleke vubihi, kumbe loyi a nga hanani ni swisiwana.

4Nyika mukhongeri, kambe mudyohi u nga n'wi pfuni. 5Twela la titsongahataka vusiwana,

kambe u nga tshuki u nyika nchumu eka muhomboloki.

U nga n'wi nyiki swakudya, a nga ta ku wisa hi tintswalo teto ta wena, hikuva ú ta ku tlherisela kambirhi hi vubihi vunene lebyi u n'wi endlelaka byona.

6Loyi a nge henhla-henhla na yena ú venga vahomboloki, kutani wa va ba. 7Nyika lavanene, kambe u nga tshuki u pfuna vahomboloki.

8Loko u tshama u katekile, vanghana va wena va xiviri u nge va tivi, kambe loko u ri ekhombyeni, valala va wena u ta va tiva.

9Valala va munhu va vilela loko a katekile,

kambe loko a ri ekhombyeni, hambi va ri vanghana va yena, va n'wi tshika. 10U nga tshuki u tshemba nala wa wena.

Vuhomboloki bya yena byi onha tanihi nkhurhe wa koporo. 11Tivonele, tshama u ri karhi u n'wi xiya,

hambiloko a titsongahata a tiveka hansi. Ú fana ni xivonivoni lexi dyiwaka hi ku kurha, loko xi nga vangamisiwi minkarhi hinkwayo.

12U nga tshamisisi nala wa wena evokweni ra wena ra xinene, ú ta ku tekela ndhawu ya wena yo fundzheka.

Loko u n'wi tshineta ekusuhi na wena, ú ta ku hlula.

Kutani u ta vona ntiyiso wa marito ya mina, u ta dyiwa hi mbitsi loko u ma tsundzuka.

13Ku hava loyi a twelaka valerhisi va tinyoka ni va swihari vusiwana, loko va lumiwa hi xin'we xa swona.

14Swi tano, ku hava loyi a nga ku twelaka vusiwana,

loko u tihlanganisa ni vahomboloki ni ku va landza eswidyohweni swa vona. 15Nala wa wena ú ta tshama na wena nkarhinyana,

(17)

kambe embilwini ú le ku lukeni ka mano ya ku ku rhiyela ntlhamu. Ú tiendla la rilaka na wena eku vavisekeni ka wena,

kambe ú ta ku dlaya loko a swi kota.

17Loko u ri ekhombyeni, u n'wi kuma a ku yimelerile,

a tilunghisela ku ku wisa hambiloko a endla onge wa ku pfuna. 18Nkarhi wolowo ú ta ku hundzukela,

ú ta tiswoswa mavoko, a kumetela nhloko, a ri karhi a ku hembela mavunwa.

1Loyi a khomaka nhlaka wu ta n'wi thyakisa,

kutani loyi a titolovetaka ni vanhu va manyunyu, ú ta hundzuka a fana na vona. 2U nga tshuki u rhwala lexi tikaka ku tlula matimba ya wena,

ni loko ku ri ku titoloveta ni lava va ku tlulaka hi rifuwo ni matimba. Mbita ya vumba a yi vekiwi kusuhi ni nhlambeto ya nsimbi,

hikuva mbita yi ta gomulana ni nhlambeto leyi, kutani yi ta fayeka. 3Loko n'wankumi a dyoha, ú nyanya ku veka van'wana enandzu,

kambe loko xisiwana xi dyoheriwa, hi xona lexi fanelaka ku kombela ku rivaleriwa. 4N'wankumi ú ku tshikelela ku tikumela ku pfuniwa,

kambe loko u ri eku pfumaleni, wa ku rivala. 5Loko u katekile, ú tshama na wena,

kutani ú ku senga a ri karhi a nga vileri.

6Loko a lava ku pfuniwa hi wena, wa ku kanganyisa, a n'wayitela a ku byela swo tsakisa.

Ú ta vulavula na wena marito lamanene a ku:

“Xana u lava ku pfuniwa ha yini?”

7N'wankumi ú ku phamela swakudya ku ko u khomiwa hi tingana. Eku heteleleni, loko a ta va a ku sengile kambirhi kumbe kanharhu, ú ta ku hleka.

Loko u hlangana na yena nkarhi lowu taka, ú ta ku hundza, a endla onge a nga ku tivi.

8Tivonele leswaku u nga hambukisiwi,

kumbe ku khomisiwa tingana xikan'we loko u ri karhi u tiphina. 9Loko nkulukumba a ku rhamba endlwini ya yena, tikhome, kutani ú ta hamba a ku rhamba.

10U nga tshuki u titshineta-tshineta eka yena, a nga ta ku hlongola, naswona u nga tshameli kule na yena, a nga ta ku rivala.

11U nga tiendli la ringanaka na yena,

kumbe ku tshemba hinkwaswo leswi a swi vulaka. Hambiloko a n'wayitela ni ku vulavula marito yo tala, ú le ku ku xiyaxiyeni.

12Loyi a nga hlayiseki xihundla i munhu wa tihanyi,

a nga ka a nga kanakani ku ku vavisa ni ku ku hoxa ekhotsweni. 13Hlayisa swihundla, u tivonela,

hikuva u famba endleleni ya makhombo minkarhi hinkwayo. [Loko u etlela,

kutani u twa swilo leswi, pfuka!

14Vutomi bya wena hinkwabyo, rhandza HOSI Xikwembu, u xi khongela leswaku xi ku ponisa.]

15Xivumbiwa xin'wana ni xin'wana xi twanana ni lexi fanaka na xona, swi tano ni munhu, ú twanana ni munhukulobye.

16Swiharhi hinkwaswo swi kumeka hi mintlawa ya swona, naswona vanhu va fambelana ni lava fanaka na vona. 17Xana hlolwa ri nga twanana ni xinyimpfana ke? E-e! Swi tano ni le ka muhomboloki ni mukhongeri.

18Xana ku ni ku rhula exikarhi ka mhisi ni mbyana, kumbe exikarhi ka n'wankumi ni xisiwana ke?

(18)

tanihi leswi timangwa ta nhova ti nga swakudya swa tinghala. 20Tanihi leswi ku titsongahata ku nyenyiwaka hi lava tikurisaka, swisiwana swi nyenyiwa hi vafuwi.

21Loko n'wankumi a khuguka, vanghana va yena va n'wi seketela, kambe loko xisiwana xi wa, vanghana va xona va xi tshika.

22Loko n'wankumi a rheta, lava n'wi pfunaka, va tele, va n'wi yimelela eka swihoxo swa yena eku vulavuleni. Kambe loko xisiwana xi rheta, xa soriwa.

Hambiloko xi vulavula leswi twalaka, ku hava la xi yingiselaka. 23Loko n'wankumi a vulavula, hinkwavo va miyela va n'wi yingisela, kutani va n'wi dzunisa ku tlula mpimo hikwalaho ka marito ya yena.

Loko ku vulavula xisiwana, va vutisa va ku: “I mani xexi?”

Loko xi khuguka, va namba va xi susumeta xi wa.

24Rifuwo ri lulamile loko ri nga kumiwanga hi tindlela leto homboloka, kambe vusiwana i khombo eka vahomboloki.

25Leswi nge mbilwini ya munhu swi tikomba hi nghohe ya yena, ya n'wayitela kumbe ya visingala.

26Loko mbilu yi tsakile, nghohe ya n'wayitela,

kambe ku suma swivuriso swi lava miehleketo leyi enteke.

1Ku katekile munhu loyi a nga hoxiki loko a vulavula, loyi a nga twisiwi ku vava ku fana ni vadyohi.

2Ku katekile loyi a ntshunxekeke eripfalweni ra yena, loyi wo ka a nga heli mbilu.

Ta ku tirhisa rifuwo hi vutihlamuleri 3Lowo tsonana a nga faneriwi hi rifuwo.

Xana rifuwo ri pfuna muvondzoki hi ndlela yihi?

4Loyi a hlengeletaka mali hi mavondzo, ú yi hlengeletela van'wana, kutani volavo va ta tiphina hi leswi a swi hlengeleteke.

5Loko munhu a tivavisa hi ku tsonana, a nga swi kotisa ku yini ku nyika van'wana? A nga ka a nga tiphini hi rifuwo ra yena.

6Ku hava munhu la xanisekaka ku tlula loyi a nga ni mavondzo, kutani lexi i xidyoho lexi nga ta n'wi vangela ku vaviseka.

7Loko munhu wo tano a endla leswinene, ú swi endla a nga tiyimiselanga, eku heteleleni vutitivi bya yena byi ta humela erivaleni.

8Loyi a tirhandzaka ú bihile,

a nga na mhaka ni vanhu van'wana.

9Munhu wa makolo a nga enetiwi hi leswi a nga na swona,

makolo ya onha moya wa munhu.

10Munhu wo tsonana,

a nga tixaveli swakudya leswi faneleka.

11N'wananga, tikhorwise hilaha u swi kotaka hakona; humesela HOSI Xikwembu nhlengo lowu faneleke. 12Tsundzuka leswaku u ta fa siku rin'wana,

kambe siku ra kona a wu ri tivi.

13Endlela vanghana va wena leswinene u nga si fa, va nyike hinkwaswo leswi u swi kotaka.

14U nga ali ku tiphina hambi ku ri hi siku rin'we ntsena, leswinene swo tsakisa swi nga tshuki swi ku hundza. 15Siku rin'wana hinkwaswo leswi u nga na swona, swi ta averiwa van'wana [hi vuhlolotwana.]

16Kutani nyika hi ku hanana, kambe amukela eka van'wana, titsakise, hikuva exivandleni xa vafi lexi u yaka eka xona ku hava ku tiphina.

17Miri wa vanhu wa hlakala tanihi swiambalo,

(19)

18Makamba man'wana ya marhavi ya murhi ma wa, man'wana ma phuma, swi tano ni vanhu, van'wana va fa, van'wana va velekiwa.

19Hinkwaswo leswi endliweke hi mavoko ya vanhu swa bola ni ku nyamalala, swin'we ni vaendli va swona.

20 Ku katekile munhu loyi a xiyaxiyaka hi ta vutlhari, loyi a ehleketaka hi ku tlhariha.

21Loyi a kambisisaka tindlela ta vutlhari, ú ta dyondza swihundla swa byona.

22Landzelela vutlhari tanihi muhloti, byi yimele etindleleni ta byona.

23Byi hlometele emafasitereni ya byona, u byi yingisa hi le nyangweni ya byona.

24Dzima ntsonga wa wena kusuhi ni yindlu ya byona, 25kutani u ta tshama endhawini leyinene.

26-27Tiakele yindlu kona,

u ta hlayiseka ni ku ponisiwa ehansi ka marhavi ya byona, u ta sirheleriwa eka mumu ninhlekanhi.

Ta ntsako wa ku va ni vutlhari

1Loyi a chavaka HOSI Xikwembu ú ta endla tano,

kutani loyi a hlayisaka nawu wa xona ú ta kuma vutlhari. 2Vutlhari byi ta n'wi hoyozela

tanihi manana kumbe hlomisa.

3Byi ta n'wi phamela ku twisisa tanihi swakudya, byi ta n'wi nwisa ku tlhariha tanihi hi mati.

4Byi ta va nxongotelo wa yena, kutani a nga ka a nga wi, ú ta byi tshemba, kutani a nga ka a nga khomisiwi tingana. 5Byi ta n'wi tlakusa ehenhla ka varikwavo,

kutani byi ta n'wi nyika marito lamanene loko a vulavula enhlengeletanweni ya vakulukumba va tiko.

6Ú ta kuma ntsako lowukulu,

kutani vito ra yena ri ta tsundzukiwa hilaha ku nga heriki. 7Swiphukuphuku swi nge byi kumi,

ni vahomboloki va nge byi voni. 8Byi le kule ni vatikurisi,

kutani vahembi va nga ka va nga byi ehleketi.

9Muhomboloki a nga faneri ku dzunisa HOSI Xikwembu, hikuva vukhongeri bya yena i vunwa.

10Risimu ro dzunisa ri fanele ri huma eka vutlhari, ri hlohloteriwa hi HOSI Xikwembu.

Ta ku endla leswi munhu a swi rhandzaka

11 U nga vuli u ku: “HOSI Xikwembu xi vangile swidyoho swa mina,” hikuva a xi endli leswi xi swi vengaka.

12U nga vuli u ku: “HOSI Xikwembu xi ndzi hambukisile,”

hikuva a xi lavi ku pfuniwa hi muhomboloki ku hetisa xikongomelo xa xona. 13HOSI Xikwembu xi venga manyala hinkwawo,

kutani lava va xi chavaka, na vona a va ma lavi nikutsongo. 14Eku sunguleni loko HOSI Xikwembu xi tumbuluxile vanhu, xi va nyikile matimba ya ku endla leswi va rhandzaka swona. 15Loko u swi lava, u nga hlayisa milawu ya HOSI Xikwembu, u nga hlawula ku xi landza kumbe ku xi tshika.

16HOSI Xikwembu xi vekile ndzilo ni mati emahlweni ka wena. Teka lexi u xi lavaka exikarhi ka swona.

(20)

va ta amukela lexi va xi hlawulaka.

18Vutlhari bya HOSI Xikwembu hi lebyikulu,

hi xona xa matimba hinkwawo, xi vona hinkwaswo. 19Lava va xi chavaka, xa va hlayisa,

xi tiva ni swiendlo swa vanhu hinkwavo.

20A xi lerisanga vanhu ku endla vuhomboloki ni siku ni rin'we, ni ku pfumela leswaku vanhu va dyoha.

HOSI Xikwembu xi ba vahomboloki

1U nga lavi vana vo tala lava nga pfuniki nchumu,

vana va ku homboloka, u nga titsakisi hikwalaho ka vona.

2Hambiloko u ri ni vana lavo tala, u nga tikurisi hikwalaho ka vona, handle ka loko va chava HOSI Xikwembu.

3U nga tshembi leswaku va ta andzisa ni ku hanya malembe yo tala.

N'wana un'we la endlaka ku rhandza ka Xikwembu, ú antswa ku tlula vana va gidi [va ku homboloka.] Ku fa u ri hava n'wana swi antswa ku tlula

ku veleka vana va ku homboloka.

4Munhu un'we wa ku twisisa a nga andzisa vaaki va muti,

kambe vahomboloki vo tala va ta hundzula muti lowu, wu va marhumbi. 5Ndzi vonile swilo leswi minkarhi yo tala,

kutani ndzi twile leswi hlamarisaka ku tlula swona.

6HOSI Xikwembu xi ta kariha swinene, xi ta lumeka ndzilo exikarhi ka nhlengeletano ya vahomboloki

ni le xikarhi ka vanhu lava alaka ku xi yingisa. 7 A xi rivalanga swihontlovila swa khale,

leswi swi xi pfukeleke hi ku tshemba matimba ya swona. 8A xi ponisanga vaakelani va Lota,

lava xi va vengeke hikwalaho ka ku tikurisa ka vona. 9A xi tsetselelanga vanhu lava xi va avanyiseke,

leswaku va herisiwa hikwalaho ka swidyoho swa vona.

10Ni vanhu va 600 000 lava tsemakanyeke emananga, lava hlanganeke ku xi pfukela, a xi va twelanga vusiwana.

11Hambiloko a ku lo va na munhu un'we ntsena loyi a tiarisaka, a xi ta va xihlamariso loko a nga biwanga.

HOSI Xikwembu xi twela vanhu vusiwana, kambe xi nga kariha. Tintswalo ta xona ni ku kariha ka xona swi nga tlula mpimo. 12Vukari bya xona ni tintswalo ta xona swa ringana.

Xi avanyisa munhu un'wana ni un'wana hi ku ya hi mintirho ya yena. 13Ku hava muhomboloki loyi a nga balekaka ni leswi a swi yiveke, kambe HOSI Xikwembu xi ta hakela ku tiyisela ka mukhongeri. 14Lavo lulama hinkwavo va ta hakeriwa,

un'wana ni un'wana ú ta nyikiwa hi ku ya hi mintirho ya yena.

15[HOSI Xikwembu xi nonon'hwisile mbilu ya Faro, leswaku a ala ku pfumela eka xona.

Hikokwalaho vanhu hinkwavo va ta tiva mintirho ya xona. 16Xi twela swivumbiwa hinkwaswo vusiwana,

kutani xi avanyisa ku vonakala ka xona eka munyama hi ngoti yo pima ha yona loko ku akiwa.]

17U nga tshuki u vulavula u ku: “Ndzi ta tumbelela HOSI Xikwembu. Ku hava loyi a nga ta ndzi tsundzuka etilweni.

(21)

misava ni swidziva leswikulu swa mati, matilo ni matilo ya le henhla-henhla, swi ta tsekatseka.

19Tintshava ni masungulo ya misava

swa rhurhumela ni ku gudlagudla loko xi swi languta. 20HOSI Xikwembu a xi ndzi ehleketi.

Ku hava la tikarhataka hi leswi ndzi swi endlaka.

21Loko ndzi dyoha ni ku tshika HOSI Xikwembu exihundleni, a ku na loyi a swi tivaka.

22Xana i mani loyi a twarisaka mintirho ya xona yo lulama, ni ku yi langutela? Ntwanano wa xona i wa khale ngopfu.” 23Leswi i miehleketo wa munhu wo kala mano,

ni ya xiphukuphuku, ni ya mukanganyisi.

Swivumbiwa swi komba vutlhari bya Xikwembu 24N'wananga, ndzi yingise swinene,

kutani u ta kuma vutivi.

25Ndzi ta ku dyondzisa kahle,

ndzi ku tsundzuxa swiletelo leswinene.

26Eku sunguleni, HOSI Xikwembu xi tumbuluxile hinkwaswo, kutani xi nyikile hinkwaswo tindhawu ta swona.

27Xi lunghisile hinkwaswo hi ku ya hi nawu lowu nga heriki, kutani xi lerisile leswaku swi va tano hilaha ku nga heriki. Ku hava xivumbiwa lexi twaka ndlala kumbe ku karhala, ni lexi tshikaka ntirho wa xona.

28Swivumbiwa a swi tlimbani,

a swi ali ku yingisa marito ya xona ni siku ni rin'we.

29Loko HOSI Xikwembu xi endlile leswi hinkwaswo, xi langutile emisaveni, kutani xi yi tatile hi swilo leswinene.

30Xi yi funengetile hi swivumbiwa leswi hanyaka, leswi fanelaka ku fa ni ku tlhelela entshurini.

1 HOSI Xikwembu xi vumbile vanhu hi ntshuri wa misava, kutani xi va tlherisela eka wona.

2Xi va nyikile ku hanya malembe ma nga ri mangani,

kambe xi va nyikile ni matimba ya ku fuma swilo hinkwaswo emisaveni. 3Xi va tumbuluxile hi xifaniso xa xona

ni ku va avela matimba ya xona.

4Xi endlile leswaku swivumbiwa hinkwaswo leswi hanyaka swi chava vanhu ngopfu, ni leswaku swifuwo hinkwaswo ni tinyanyana hinkwato swi lawuriwa hi vona.

5[HOSI Xikwembu xi nyikile vanhu switwi swa 5 swa miri wa vona,

xi tlhela xi va nyika ku anakanya ni ku twisisa leswi nga switwi swa vu-6 ni vu-7, leswaku va nga twisisa matirhele ya switwi swa 5 leswin'wana.]

6Xi va nyikile ririmi, ni mahlo, ni tindleve, ni miehleketo, ni mapfalo.

7 Xi va tata hi vutivi ni ku twisisa, xi va tivisa leswo biha ni leswo saseka.

8Xi vekile ku vonakala ka xona etimbilwini ta vona, leswaku va ta vona vukulu bya mintirho ya xona. 9[Xi va pfumelele ku tinyungubyisa

hi swihlamariso swa xona hilaha ku nga heriki,] 10va ta kota ku dzunisa vito ra xona lero hlawuleka, ni ku twarisa vukulu bya swiendlo hinkwaswo swa xona. 11Xi va nyike vutivi

ni Nawu lowu nga masungulo ya vutomi.

(22)

13Va vonile ku saseka lokukulu ka vuhosi bya xona ni ku twa ku dzuneka ka ku vulavula ka xona.

14Xi va byerile xi ku: “Tivoneleni eka vuhomboloki hinkwabyo.”

Xi lerisile munhu un'wana ni un'wana hilaha a faneleke ku hanya hakona ni vanhukulobye.

HOSI Xikwembu i muavanyisi

15HOSI Xikwembu xi tiva leswi vanhu va swi endlaka minkarhi hinkwayo, ku hava ndlela ya ku titumbeta eka xona.

16[Ku sukela evuhlangini bya vona, vanhu va lava leswo biha,

a va swi koti ku hundzuluxa timbilu ta vona to nonon'hwa kukota maribye, ti va timbilu leto olova.

17HOSI Xikwembu xi avanyisile vanhu va misava ematikweni ya vona.] Etikweni rin'wana ni rin'wana xi vekile mufumi wa rona,

kambe xi hlawurile Vaisraele ku va vanhu va xona va xiviri. 18[Vaisraele i mativula ya xona,

lava xi va layaka loko xi va kurisa.

Xi va nyika ku vonakala ka rirhandzu ra xona, a xi va loloheli ni siku ni rin'we.]

19HOSI Xikwembu xi languta leswi vanhu va swi endlaka minkarhi hinkwayo, xi vona swiendlo swa vona hinkwaswo.

20Ku hava xidyoho ni xin'we xa vona lexi xi nga xi tumbelelaka, hikuva xi tiva hinkwaswo.

21[Kambe HOSI Xikwembu xi tele tintswalo, xi tiva swivumbiwa swa xona. Xi swi ponisile, a xi swi tshikanga.]

22Eka HOSI Xikwembu ku hanana ni swisiwana swi fana ni xingwavila xa nkoka, ni musa wa munhu a xi wu rivali niswitsanana.

23Endzhaku xi ta avanyisa vahomboloki, xi ta va ba hi ku ya hi mintirho ya vona.

24Kambe xi ta pfumelela lava tisolaka ku hundzukela eka xona. Minkarhi hinkwayo xi tiyisa mihlana ya lava helaka mbilu.

Vanhu va rhambiwa ku tisola

25 Hundzulukela eka HOSI Xikwembu, kutani u tshika swidyoho swa wena. Khongela hi mbilu ya wena hinkwayo leswaku xi ta ku pfuna ku hanya kahle.

26Hundzulukela eka Loyi a nga henhla-henhla, u tshika vuhomboloki hinkwabyo. Venga swa manyala hi mbilu ya wena hinkwayo.

27 Loko munhu a ha hanya, a nga dzunisa HOSI Xikwembu,

kambe xana i mani la nga nkhensaka Loyi a nga henhla-henhla a ri exivandleni xa vafi?

28Lava hanyaka kahle va nga yimbelela ni ku dzunisa HOSI Xikwembu, kambe vafi, va nga ka va nga xi nkhensi.

29Tintswalo ta HOSI Xikwembu hi letikulu! Lava hundzulukelaka eka xona, xa va rivalela. 30Vanhu a va swi koti ku va ni swilo hinkwaswo,

hikuva ku hava munhu na un'we loyi a hanyaka hilaha ku nga heriki. 31Ku hava xilo lexi hatimaka ku tlula dyambu,

kambe ku hatima ka dyambu ka dzwihala. Swi tano, timbilu ta vanhu na tona,

ti nga thyakisiwa hi swidyoho.

(23)

Vukulukumba bya Xikwembu

1Loyi a hanyaka hilaha ku nga heriki, ú vumbile misava hinkwayo.

2HOSI Xikwembu hi xona ntsena xi nga ta vuriwa la lulameke, [a ku na xikwembu xin'wana handle ka xona.

3Xi fambisa misava hi matimba ya xona,

kutani swilo hinkwaswo swi endla ku rhandza ka xona. N'wini wa swilo hinkwaswo i Xikwembu,

xi hambanisa leswo hlawuleka ni leswi nga hlawulekiki hi matimba ya xona.] 4A xi nyikanga munhu matimba yo hlamusela mintirho ya xona.

I mani la nga lavisisaka ku enta ka yona?

5I mani la nga pimaka vukulu ni matimba ya Xikwembu? I mani la nga paluxaka swiendlo swa tintswalo ta xona?

6Swi nga ka swi nga endleki ku hunguta kumbe ku engetelela nchumu eka swona, a swi koteki hambi ku ri ku landzelerisa mahlori ya HOSI Xikwembu.

7Munhu ú tsandzeka

hambi ku ri ku sungula ku ma hlaya.

Munhu i xilo xa hava

8Munhu i ncini? Ú na ntirho muni?

Swiendlo leswinene ni leswo homboloka swa yena swi vula yini? 9Malembe ya munhu ma tele ngopfu

loko ma fika eka 100.

10Kambe loko ma pimanisiwa ni nkarhi lowu nga heriki, ma fana ni thonsi ra mati elwandle kumbe ndzoho ya sava. 11Hikokwalaho HOSI Xikwembu a xi heleli vanhu mbilu, xi va twela vusiwana.

12Xa swi vona ni ku swi tiva leswaku va fanele ku fa, kutani xa va rivalela.

13Vanhu va komba tintswalo eka varikwavo ntsena, kambe HOSI Xikwembu xi tsetselela vanhu hinkwavo. Xa va laya, ni ku va letela, ni ku va dyondzisa,

xi va vuyisela eka xona tanihi murisi loyi a vuyisaka ntlhambi wa yena ekaya. 14Xi ni tintswalo eka lava amukelaka ku tshinya ka xona,

ni le ka lava hisekelaka ku avanyisa ka xona.

Tintswalo ni rirhandzu

15N'wananga, u nga tseketseli munhu loko u ri karhi u n'wi pfuna, hambi ku ri ku n'wi tlhava hi marito loko u n'wi nyika xanchumu. 16Tanihi leswi mberha yi timulaka ku hisa,

rito lerinene ri tlula nyiko.

17Hakunene, rito lerinene ri tlula nyiko leyikulu,

kambe eka munhu wa musa, swa kumeka hi vumbirhi bya swona. 18Xiphukuphuku xa kalala ni ku rhukana,

kutani nyiko ya munhu wo gungula yi swirha mbilu ya munyikiwa.

Ta ku tikamba

19Tiva swinene leswi u lavaka ku vulavula swona, u nga si vulavula. Hlayisa miri wa wena, u nga si vabya.

20Tikambe u nga si avanyisiwa hi HOSI Xikwembu,

leswaku loko nkarhi wa ku avanyisiwa wu fika xi ta ku rivalela. 21Titsongahate u nga si vabya,

kutani loko u ri kusuhi ni ku dyoha, hatlisa u hundzuka.

22Loko u hlambanya emahlweni ka HOSI Xikwembu, hatlisa u hetisa ku hlambanya ka wena,

(24)

23Tilulamise, u nga si tiboha hi ku hlambanya, u nga fani ni lava ringaka HOSI Xikwembu.

24Anakanya ku hlundzuka ka xona hi siku ra rifu ra wena, ni nkarhi wa xona wa ku tirihisela loko xi ku fularhela. 25Enkarhini wa ndzalo anakanya nkarhi wa ndlala, loko u fumile tsundzuka vusiwana ni vusweti.

26Ku suka nimixo ku fika nimadyambu swilo swa cincacinca,

emahlweni ka HOSI Xikwembu hinkwaswo swi hatlisa ku hundzuka. 27Munhu wa vutlhari ú xiyaxiya hinkwaswo,

loko swidyoho swi n'wi rhendzerile wa tisirhelela eka swiendlo leswo homboloka. 28Munhu un'wana ni un'wana wo tlhariha ú tiva vutlhari,

ú dzunisa ni loyi a byi kumaka.

29Lava twisisaka swivulavulelo va tlhariha, swivuriso leswi faneleke swi huma eka vona.

Ta ku tikhoma

30U nga landzeleli ku navela ka wena ka hava, kambe tshikelela lwasi ra wena.

31Loko u titsakisa hi ku navela ka hava, valala va wena va ta ku hleka.

32U nga tsakisiwi hi rifuwo ku tlula mpimo, swi nga ku lovisa.

33U nga tihundzuli mukomberi hi ku endla minkhuvo hi mali yo lomba, loko u nga ri na nchumu enkwameni.

1Mutirhi wa xidakwa a nga ka a nga fumi;

loyi a tsan'waka swilo leswitsongo ú ta tsandzeka hakatsongo-tsongo. 2Vhinyo ni vavasati swi hambukisa vavanuna vo tlhariha,

wanuna la hanyaka ni tinghwavava ú kala mahanyelo. 3Ku bola ni swivungu swi ta n'wi herisa,

a tekeriwa ni moya wa yena lowo biha.

4Loyi a hatlisaka ku tshemba van'wana i xiphukuphuku, loyi a dyohaka wa tivavisa.

5Loyi a titsakisaka hi vubihi ú ta avanyisiwa, [kambe loyi a tshikaka ku tiphina, ú ta ponisiwa.

6Loyi a tikhomaka eku vulavuleni, ú ta hanya handle ka mikitsikitsi.]

Ta mahlevo

Loyi a vengaka ku hleva ú hunguta vubihi. 7U nga tshuki u hangalasa leswi u swi tweke, hikuva u nga ka u nga lahlekeriwi hi nchumu.

8U nga boxi mhaka eka munghana kumbe eka nala,

u nga paluxi xihundla eka van'wana, handle ka loko u dyoha hi ku xi tumbeta. 9Loyi a ku yingisaka ú ta swi hlayisa,

kutani ku ta fika nkarhi lowu a nga ta ku venga.

10Loko u twile mahungu-ndlela, a ma helele eka wena. Ma nga ka ma nga ku dlayi!

11Hi ku byeriwa ku hlayisa xihundla, xiphukuphuku xi twa ku vava tanihi wansati loyi a lun'waka.

12Xihundla embilwini ya xiphukuphuku xi vavisa tanihi nseve lowu tlhaveke ndzhumbhi.

13Loko u twile leswaku munghana wa wena ú dyohile, n'wi vutise, kumbexana a nga dyohanga;

kutani loko a dyohile, a nga ha tlheli a dyoha.

14Loko u twile leswaku muakelani ú paluxile xihundla eka van'wana, n'wi vutise, kumbexana a nga swi endlanga;

(25)

15Loko u twa van'wana va ri karhi va lumbeta munghana wa wena, n'wi vutise, hikuva hakanyingi vo n'wi onha vito.

Kutani u nga tshiki u pfumela hinkwaswo leswi u swi twaka. 16Munhu a nga hoxa hi ku vulavula, a nga tiyimiselanga.

Xana i mani loyi a nga si tshamaka a dyoha hi ririmi ra yena ke?

17Loko u twa leswi swi ku hlundzukisaka eka muakelani, n'wi vutise, u nga si n'wi chavisa.

Tshikela mhaka leyi eka nawu wa Loyi a nga henhla-henhla, [naswona u nga hlundzuki.

18Masungulo ya ku amukeriwa hi Xikwembu i ku xi chava, kutani vutlhari byi kuma rirhandzu ra xona.

19Vutivi bya milawu ya Xikwembu i xichavo lexi nyikaka vutomi.

Lava endlaka leswi swi tsakisaka Xikwembu, va dya mihandzu ya nsinya wa vutomi lebyi nga heriki.]

Ta ku tiva vutlhari bya xiviri

20Ku chava Xikwembu i vutlhari minkarhi hinkwayo.

Vutlhari byi hetisisa nawu wa xona, [byi tiva ni matimba lamakulu ya xona. 21Loko nandza a byela n'wini wa yena a ku:

“Ndzi ala ku endla leswi u ndzi lerisaka swona”,

kambe endzhaku a swi endla,

ú hlundzukisa loyi a n'wi hlayisaka.] 22Ku tiva vubihi hinkwabyo a hi vutlhari,

a ku na mianakanyo leyinene laha vadyohi va bohaka makungu kona. 23Ku ni vutlhari bya manyala,

ni swiphukuphuku leswi pfumalaka mianakanyo.

24Munhu la chavaka Xikwembu, hambiloko a nga tlharihanga swinene, ú tlula munhu wo tlhariha swinene la tlulaka nawu wa Xikwembu.

25Ku ni vutlhari bya xiyimo xa le henhla lebyi endlaka leswo homboloka,

ni vanhu lava gombonyokisaka ntirho wa tintswalo leswaku va ta hlula etimhakeni. 26Ku ni mbabva leyi khunarhaka onge yi le ku rileni,

kasi embilwini yi tele vuxisi.

27Yi tumbeta xikandza xa yona yi endla onge a yi ku twi; kambe loko u nga ehletekanga nchumu, yi ta ku hlasela. 28Loko yi tsandzeka ku dyoha hi ku pfumala matimba, yi ta endla leswo biha loko yi kuma nkarhi.

29Munhu ú tiviwa hi xivumbeko xa yena;

kutani munhu la hlayisaka nawu, ú tikomba hi xikandza xa yena. 30Swiambalo swa yena, ni mahlekele ya yena, ni mafambele ya yena, swi komba leswi a nga xiswona.

Ta ku tiva nkarhi wo vulavula

1Ku ni ku tshinya loku nga fanelangiki,

ni munhu loyi a miyelaka, kambe a tlharihile.

2La tshinyaka ú tlula munhu la tshamaka a hlundzukile! Loyi a tivulaka swidyoho swa yena a nga ka a nga lahlekeriwi. 3[Swi sasekile ku tisola loko u tshinyiwa,

hikuva u ta pona eswidyohweni!]

4Munhu la sindzisaka van'wana ku amukela ku avanyisa ka yena, ú fana ni mutsheniwa loyi a navelaka ku pfinya nhwanyana.

5Vanhu van'wana va ehleketeriwa leswaku va tlharihile hileswi va nga vulavuleki ngopfu;

kasi van'wana va vengiwa hileswi va jakatsekaka.

6Ku ni munhu loyi a miyelaka hi ku pfumala nhlamulo,

kasi un'wana a pfala nomu hileswi a tivaka nkarhi wo vulavula.

(26)

kambe mutinyungubyisi kumbe xiphukuphuku a nga tivi nkarhi wa kona. 8Loyi a tataka marito eku vulavuleni wa nyenyetsa,

ni loyi a sivelaka van'wana ku vulavula, wa vengiwa. Matshamele ya munhu ya hundzuka

9Vanhu van'wana va nga kuma minkateko emaxangwini, kasi minkateko ya van'wana yi nga hundzuka ku lahlekeriwa. 10Ku ni nyiko yin'wana leyi nga ku vuyerisiki nchumu,

kasi yin'wana yi ku vuyerisa kambirhi.

11Loyi a lavaka ku xiximiwa, a nga tshuka a tsongahatiwa, kutani munhu wa xiyimo xa le hansi, a nga tshuka a tlakusiwa. 12Munhu un'wana a nga xava xilo hi mali yitsongo,

kambe a xi hakelela kanyingi.

13Loyi a tlhariheke ú tiendlela vanghana hi marito ya yena, kambe tintswalo ta xiphukuphuku ti helela emoyeni.

14Nyiko ya xiphukuphuku a yi nga ku pfuni nchumu, hikuva xona xi lava ntsena ku vuyeriwa.

15Xi nyika switsongo, kambe xi gungula swinene,

xi huwelela tanihi muchayi wa mhalamhala loyi a tivisaka mahungu emutini; namuntlha xa lombisa, mundzuku xi kombela ku tlheriseriwa;

loyi i munhu wo vengeka.

16Xiphukuphuku xi ri: “A ndzi na munghana, swiendlo swa mina leswinene a swi nkhensiwi,

kutani lava dyaka swakudya swa mina va ndzi hleva.”

17Hi swona! Lavo tala va n'wi hlekula minkarhi yo tala.

Ta ku vulavula loku nga lulamangiki

18Ku rhetemuka u wa, swi tlula ku rheta ka ririmi.

Muhomboloki ú lovisiwa xikan'we tanihi loyi a rhetemukaka a wa.

19Munhu wo pfumala tintswalo ú fana ni ntsheketo lowu tsheketiwaka eka nkarhi lowu nga fanelangiki,

lowu tshamaka wu ri enon'weni wa loyi a nga tiviki nchumu.

20Xivuriso lexi humaka enon'weni wa loyi a kalaka mano, xa cukumetiwa, hikuva a nga xi vuli hi nkarhi wa xona.

21Loyi a siveriwaka ku dyoha hikwalaho ka vusiwana bya yena, a nga biwi hi ripfalo loko a wisa.

22Munhu a nga lahlekeriwa hi vutomi bya yena hikwalaho ka ku va ni tingana, kumbe a byi lahla hikwalaho ka vuphukuphuku bya yena.

23Loyi a tshembisaka munghana swo karhi hikuva a chava ku n'wi alela, ú n'wi endla nala swi nga fanelanga.

24Vunwa i xivati xo biha eka munhu,

byi tshama enon'weni wa loyi a kalaka vutivi.

25Ku va khamba swi tlula ku va munhu la toloveleke ku hemba, kambe havambirhi va ta ya eku loveni.

26Mahanyelo ya muhembi ma vanga manyala,

kutani ú khomiwa hi tingana minkarhi hinkwayo.

Ta ku hlayisa vutlhari

27Loyi a vulavulaka hi vutlhari, wa tiantswisa, la tlhariheke, ú tsakisa lavakulu.

28Loyi a byalaka, ú ta tshovela swo tala,

loyi a tsakisaka lavakulu, ú ta rivaleriwa swihoxo swa yena. 29Malwandla ni tinyiko swi pfala mahlo ya tintlhari,

swi siva milomo ya tona leswaku ti nga tshinyi. 30Vutlhari lebyi fihliweke ni xuma lexi tumbetiweke, hi vumbirhi bya swona, a swi pfuni nchumu.

Referensi

Garis besar

Dokumen terkait

Pada 2015-2018, 51,9% penelitian mahasiswa merupakan jenis PTK sedangkan 48,1% lainnya merupakan penelitian deskriftif, analisis dan eksperimen, (2) 14,1% mahasiswa

Untuk mengetahui keefektifan upaya mengatasi sikap kurang disiplin terhadap tata tertib sekolah melalui penerapan konseling behavioral dengan teknik penokohan (Life Model)

PIHAK KEDUA. 2)   Mempertanggungjawabkan penggunaan dana Bantuan Pemerintah Rehabilitasi Ruang Belajar SMA yang telah diterima sesuai dengan ketentuan dan peraturan yang

Dengan ini saya menyatakan bahwa skripsi dengan judul : “ PENGARUH KOMPETENSI SUMBER DAYA MANUSIA, IMPLEMENTASI AKUNTANSI AKRUAL, AKUNTABILITAS, DAN SISTEM PENGENDALIAN

Tahap II adalah uji stabilitas ekstrak warna buah palem terhadap pH, kadar garam, kadar gula, lama dan suhu pemanasan serta pada tahap III uji organoleptik pada aplikasi

Jika sudah telanjur kenal dengan miras, para remaja sebaiknya melakukan usaha pengendalian diri dan percaya diri bahwa mereka yang berhasil menghentikan miras adalah orang yang

Penelitian ini bertujuan untuk mengetahui pengaruh variable Stres Kerja (X1), Kompensasi Non finansial (X2), Kepuasan Kerja (X3), terhadap Prestasi Kerja Karyawan (Y) di

Tulisan ini merupakan skripsi dengan judul “Pengaruh Konsentrasi Ragi dan Waktu Fermentasi Pada Pembuatan Bioetanol Dari Biji Cempedak”, berdasarkan hasil penelitian yang