KRITERIA DAN PETUNJUK MALAYSIA UNTUK PENSIJILAN PENGURUSAN HUTAN (LADANG HUTAN)]

(1)

KRITERIA DAN PETUNJUK

KRITERIA DAN PETUNJUK MALAYSIA UNTUK

MALAYSIA UNTUK

PENSIJILAN PENGURUSAN HUTAN

((((LADANG

LADANG

LADANG HUTAN

LADANG

HUTAN

HUTAN))))

(2)

K

KR

RI

IT

TE

ER

RI

IA

A

D

DA

AN

N

P

PE

ET

TU

UN

N

JU

J

UK

K

M

MA

AL

L

AY

A

YS

SI

IA

A

U

UN

NT

TU

UK

K

P

PE

EN

NS

SI

IJ

JI

IL

LA

AN

N

P

PE

EN

N

GU

G

UR

RU

US

SA

AN

N

H

HU

U

TA

T

AN

N

(

(L

LA

AD

DA

AN

N

G

H

HU

UT

TA

AN

N)

)

1. Pengenalan

Kriteria dan Petunjuk Malaysia untuk Pensijilan Pengurusan

Hutan (Ladang Hutan)

[atau secara ringkasnya

MC&I

(Ladang

Hutan)] merupakan standard yang digunakan untuk menilai

aktiviti ladang hutan unit pengurusan ladang hutan bagi tujuan

pensijilan.

2. Latar Belakang

2.1 Keperluan untuk membangunkan satu standard pensijilan ladang

hutan telah dibangkitkan ketika Mesyuarat Jawatankuasa

Pemandu Nasional (NSC) Keempat yang dilangsungkan pada

25-26 Januari 2002, dengan mengambil kira kepentingan ladang

hutan sebagai sumber bahan mentah untuk industri kayu kayan

negara Malaysia.

2.2 Atas cadangan NSC, satu

Bengkel Nasional berkaitan Standard

bagi Pensijilan Ladang Hutan

selama sehari telah diadakan di

Kuala Lumpur pada 31 Oktober 2002 untuk menentukan tahap

minat

dan

tahap

kesegeraan

dari

kumpulan-kumpulan

berkepentingan untuk membangunkan standard yang berkaitan,

serta untuk membincangkan langkah ke hadapan. Bengkel itu

telah menjana sejumlah perbincangan tentang pendekatan yang

perlu diambil untuk membentuk standard baru serta merangka

langkah ke hadapan.

2.3 Mesyuarat Keenam NSC yang diadakan pada 12 Jun 2003

bersetuju untuk menubuhkan sebuah

Kumpulan Jawatankuasa

Teknikal (TWG) untuk pembangunan MC&I(Ladang Hutan),

yang terdiri daripada 12 orang ahli dengan penyertaan yang

seimbang dari semua kumpulan berkepentingan mengikut rantau,

untuk membangunkan standard tersebut.

2.4 Mesyurat Kelapan NSC yang telah diadakan pada 28 April 2005

bersetuju bahawa tiga orang Fasilitator peringkat rantau dilantik

untuk menganjur dan mengadakan rundingan peringkat rantau

untuk mencalonkan ahli-ahli bagi TWG.

2.5 Menerusi rundingan peringkat rantau yang diadakan di Sarawak

(25 Jun 2005), Semenanjung Malaysia (20 Januari 2006) dan

Sabah (7 Februari 2006), TWG yang mengandungi 12 orang ahli

telah dibentuk dan diberikan mandat oleh NSC ketika Mesyuarat

Kesembilannya pada 16 Februari 2006 untuk membangunkan

draf standard tersebut.

2.6 Untuk membantu kerja-kerja TWG, seorang pakar runding telah

dilantik untuk menyediakan satu draf standard Dokumen Kerja

sehingga ke peringkat

Verifier

pada Mac-April 2006. Dokumen

Kerja tersebut kemudiannya telah disemak oleh mesyuarat

kumpulan pakar pada Mei 2006 sejurus sebelum diserahkan

kepada TWG untuk tujuan pertimbangan.

2.7 Dengan menggunakan Dokumen Kerja yang disediakan oleh

pakar runding, TWG telah mengadakan mesyuarat sebanyak dua

kali, iaitu pada 5-6 Julai and 7 Ogos 2006, untuk

membincangkan dan merumuskan draf pertama

MC&I

(Ladang

Hutan).

2.8 Draf

pertama

MC&I

(Ladang

Hutan)

seterusnya

telah

dibentangkan oleh semua kumpulan berkepentingan semasa

rundingan peringkat rantau di Sarawak (18-19 September 2006),

Sabah (11-12 Oktober 2006) and Semenanjung Malaysia (15-16

November 2006).

(3)

2.9 Sebagai keputusan dari rundingan peringkat rantau,

Petunjuk

dan

Verifier

draft

MC&I

(Ladang Hutan) untuk ketiga-tiga rantau telah

dimuktamadkan. Mesyuarat Ketiga TWG yang diadakan pada 7

Februari 2007 menimbang dan menggabung pindaan-pindaan

yang dilakukan ketika rundingan peringkat rantau bagi

menyeragamkan pindaan-pindaan ini kepada draf kedua

MC&I

(Ladang Hutan).

2.10 Hasil dari ketiga-tiga rundingan peringkat rantau serta cadangan

dari Mesyuarat Ketiga TWG telah dipertimbangkan oleh NSC

ketika Mesyuarat Kesepuluhnya pada 27 Mac 2007, untuk

menghasilkan draf ketiga

MC&I

(Ladang Hutan). Mesyuarat itu

bersetuju bahawa draf standard ini dibuka untuk komen dari pihak

awam oleh kumpulan-kumpulan berkepentingan di Malaysia

selama 60 hari, sejajar dengan proses pembentukan standard yang

dipersetujui. Lanjutan dari itu, perundingan peringkat awam telah

diadakan dari 30 April hingga 30 Jun 2007.

2.11 Komen-komen yang diterima dari pihak berkepentingan di

Malaysia dipertimbangkan pada Mesyuarat TWG keempat yang

diadakan pada 21 Ogos 2007, yang membawa kepada draf

keempat

MC&I

(Ladang Hutan). Mesyuarat itu juga bersetuju

bahawa draf standard ini diuji di lapangan di ketiga-tiga rantau,

iaitu di Sabah, Sarawak dan Semenanjung Malaysia.

2.12 Selanjutnya, ujian di lapangan draf

MC&I

(Ladang Hutan) telah

dijalankan oleh syarikat-syarikat penilai bebas di dalam ladang

hutan yang diuruskan oleh Sabah Forest Industries Sdn. Bhd. di

Sipitang, Sabah pada 10-13 Jun 2008, Sarawak Planted Forests

Sdn. Bhd. di Bintulu, Sarawak pada 22-25 Julai 2008, dan

Asiaprima RCF Sdn. Bhd. di Hutan Simpan Kemasul, Mentakab,

Pahang pada 28-31 Julai 2008. Wakil-wakil dari keempat-empat

kumpulan berkepentingan juga menyertai ujian di lapangan untuk

menyumbangkan input yang bernilai.

2.13 Hasil dari ketiga-tiga ujian di lapangan itu telah dibentangkan

untuk pertimbangan Mesyuarat Kelima TWG yang diadakan

pada

4-5

November

2008.

Mesyuarat

tersebut

mempertimbangkan

cadangan-cadangan

yang

telah

dikemukakan ketika ujian di lapangan dengan pendekatan untuk

menggabung serta menyeragamkan cadangan-cadangan tersebut

supaya menjadi draf akhir standard kebangsaan.

2.14 Gabungan draf akhir

MC&I

(Ladang Hutan) dari Mesyuarat

Kelima TWG telah dipertimbangankan oleh NSC ketika

Mesyuarat Kesebelasnya yang diadakan pada 25 November

2008. NSC telah melakukan beberapa pindaan kecil terhadap

draft tersebut dan kemudiannya bersetuju untuk menerima pakai

MC&I

(Ladang Hutan) sebagai standard untuk pensijilan ladang

hutan di Malaysia.

3. Format

MC&I

(Ladang Hutan)

The

MC&I

(Ladang Hutan) terdiri daripada tiga lajur, dengan

lajur pertama mengandungi

Kriteria

yang tersenarai di bawah

Prinsip

yang berkaitan. Lajur kedua dan ketiga menunjukkan

Petunjuk

dan

Verifier

yang diterima pakai untuk setiap

Kriteria

.

Dalam kes tertentu,

Verifier

yang berbeza untuk Sabah, Sarawak

dan Semenanjung Malaysia diterima pakai dan di senarai secara

berasingan untuk mengambilkira perbezaan-perbezaan di

peringkat rantau.

4. Semakan semula

MC&I

(Ladang Hutan)

MC&I

(Ladang Hutan) akan disemak semula dan dikemaskinikan

dari semasa ke semasa, bergantung kepada maklumbalas dan

pengalaman pelaksanaannya di lapangan.

JAWATANKUASA PEMANDU NASIONAL

(4)

K

KR

R

IT

I

TE

ER

RI

IA

A

D

AN

A

N

P

PE

ET

TU

U

NJ

N

JU

UK

K

M

MA

AL

LA

AY

YS

SI

IA

A

U

UN

N

TU

T

UK

K

P

PE

EN

N

SI

S

IJ

JI

IL

LA

AN

N

P

PE

EN

NG

G

UR

U

RU

US

SA

AN

N

H

HU

UT

TA

A

N

(

(L

LA

AD

DA

A

NG

N

G

H

HU

UT

T

AN

A

N)

)

Prinsip 1:

Pematuhan kepada Undang-Undang dan Prinsip-Prinsip

Pengurusan hutan perlu mematuhi semua undang-undang yang berkaitan di Malaysia dan menghormati perjanjian serta persetujuan antarabangsa yang telah

ditandatangani oleh Malaysia, dan mematuhi kesemua Prinsip dan Kriteria yang terkandung di dalam standard ini.

Kriteria

Petunjuk

Verifier

1.1 Pengurusan hutan perlu mematuhi semua undang-undang persekutuan, negeri dan tempatan serta keperluan pentadbiran yang berkaitan.

1.1.1 Rekod-rekod dan kedapatan undang-undang persekutuan, negeri dan tempatan peraturan-peraturan serta polisi-polisi yang terkini dan bersesuaian, khususnya yang berkaitan dengan pengurusan ladang hutan.

Semenanjung Malaysia Undang-Undang Persekutuan • Perlembangaan Persekutuan • Akta Orang Asli, 1954

• Akta Keselamatan Sosial Pekerja, 1969

o _{Peraturan-Peraturan (Am) Keselamatan Sosial Pekerja, 1971} • Akta Kerja, 1955

• Akta Kualiti Alam Sekitar, 1974

o _{Arahan Kualiti Alam Sekitar (Aktiviti-Aktiviti yang} Ditetapkan) (Penilaian Impak Alam Sekitar), 1987 o _{Peraturan Kualiti Alam Sekitar (Bahan Buangan Berjadual),}

1989

• Akta Kilang dan Jentera, 1967

• Akta Suruhanjaya Hak Asasi Manusia Negara Malaysia, 1999 • Akta Perhubungan Perusahaan, 1967

• Akta Perhutanan Negara, 1984 • Kanun Tanah Negara, 1965

• Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan, 1994

o _{Peraturan Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan (Penggunaan} dan Standard Pendedahan Bahan Kimia Berbahaya Terhadap Kesihatan), 2000

• Akta Racun Perosak, 1974 • Akta Kuarantin Tumbuhan, 1976 • Akta Perlindungan Hidupan Liar, 1972 • Akta Kesatuan Sekerja, 1959 (Akta 262) • Akta Air, 1920

• Akta Pampasan Pekerja, 1952 Undang-Undang Negeri

• Enakmen-Enakmen Hutan Negeri • Kaedah-Kaedah Hutan Negeri

• Ordinan-Ordinan Negeri yang berkaitan dengan perlindungan hidupan liar

Polisi-Polisi

• Dasar Perhutanan Negara, 1978 • Dasar Pertanian Negara, 1992-2010 • Dasar Kepelbagaian Biologi Negara, 1998 • Dasar Alam Sekitar Negara, 2002

(5)

Kriteria

Petunjuk

Verifier

Sabah

Undang-Undang Persekutuan • Perlembagaan Persekutuan

• Akta Keselamatan Sosial Pekerja, 1969

o _{Peraturan-Peraturan (Am) Keselamatan Sosial Pekerja, 1971} • Akta Kualiti Alam Sekitar, 1974

o _{Peraturan Kualiti Alam Sekitar (Bahan Buangan Berjadual),} 1989

• Akta Kilang dan Jentera, 1967

• Akta Racun Perosak, 1974 • Akta Kuarantin Tumbuhan, 1976 • Akta Kesatuan Sekerja, 1959 (Akta 262) • Akta Pampasan Pekerja, 1952

Undang-Undang Negeri

• Perlembagaan Negeri Sabah • Enakmen Kepelbagaian Biologi, 2000 • Enakmen Perlindungan Alam Sekitar, 2002

o _{Arahan Perlindungan Alam Sekitar (Aktiviti-Aktiviti yang} Ditetapkan) (Penilaian Impak Alam Sekitar), 2005 • Enakmen Hutan, 1968

o _{Kaedah Hutan, 1969}

• Interpretasi (Definisi Anak Negeri) Ordinan, 1952 • Ordinan Buruh (Sabah ) Bab 67

• Ordinan Tanah, 1930 (Sabah Bab 68)

• Peraturan (Undang-Undang Adat Anak Negeri) Mahkamah Anak Negeri, 1995

• Enakmen Warisan Budaya Negeri (Pemeliharaan), 1997 • Enakmen Sumber Air, 1998

• Enakmen Pemeliharaan Hidupan Liar, 1997

• Semua adat yang dikenalpasti dan dikuatkuasakan oleh Mahkamah Anak Negeri, termasuk keputusan oleh Mahkamah Sivil yang berkaitan

Polisi-Polisi

• Dasar Perhutanan Negeri, 1954 • Dasar Pertanian Negara, 1992-2010 • Dasar Kepelbagaian Biologi Negara, 1998 • Dasar Alam Sekitar Negara, 2002

(6)

Kriteria

Petunjuk

Verifier

Sarawak

Undang-Undang Persekutuan • Perlembangaan Persekutuan • Akta Keselamatan Sosial Pekerja, 1969

o Peraturan-Peraturan (Am) Keselamatan Sosial Pekerja, 1971 • Akta Kualiti Alam Sekitar, 1974

o Peraturan Kualiti Alam Sekitar (Bahan Buangan Berjadual), 1989 • Akta Kilang dan Jentera, 1967

o Peraturan Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan (Penggunaan dan Standard Pendedahan Bahan Kimia Berbahaya Terhadap Kesihatan), 2000 • Akta Racun Perosak, 1974

• Akta Kuarantin Tumbuhan, 1976 • Akta Kesatuan Sekerja, 1959 (Akta 262) • Akta Pampasan Pekerja, 1952 Undang-Undang Negeri

• Perlembagaan Negeri Sarawak

• Ordinan Hutan, 1954 (Bab 126) o Kaedah Hutan, 1962

o Kaedah Hutan (Ladang Hutan), 1997

• Ordinan Buruh, 1952 (Sarawak Bab 76)

• Kanun Tanah, 1958 (Bab 81)

• Ordinan Mahkamah Anak Negeri, 1992 o Kaedah Mahkamah Anak Negeri, 1993

• Ordinan Sumber-Sumber Semulajadi dan Alam Sekitar, 1993 (Bab 84) o Arahan Sumber-Sumber Semulajadi dan Alam Sekitar (Aktiviti-Aktiviti

yang Ditetapkan), 1994

o Arahan Sumber-Sumber Semulajadi dan Alam Sekitar (Sistem Penilaian Bahaya Kebakaran), 2004

• Ordinan Pusat Kepelbagaian Biologi Sarawak, 1997

• Ordinan Warisan Budaya Sarawak, 1993

• Ordinan Sungai Sarawak, 1993 (Cap. 4)

• Ordinan Air, 1994

• Ordinan Perlindungan Hidupan Liar, 1998 (Cap. 26) o Kaedah Perlindungan Hidupan Liar, 1998

• Semua Adat yang disenaraikan di bawah Ordinan Adat Anak Negeri (Pengisytiharan), 1996 dan Adat-adat lain yang dikenalpasti dan boleh dikuatkuasakan oleh Mahkamah Anak Negeri di bawah Ordinan Mahkamah Anak Negeri, 1992, dan Kaedah Mahkamah Anak Negeri, 1993

• Keputusan Mahkamah Sivil yang berhubung dengan peraturan atau adat-adat pemegangan atau hak-hak penggunaan

Polisi-Polisi

• Penyata Dasar Perhutanan, 1954

• Dasar Pertanian Negara, 1992-2010

• Dasar Kepelbagaian Biologi Negara, 1998

(7)

Kriteria

Petunjuk

Verifier

1.1.2 Pengurus-pengurus ladang hutan mempunyai pengetahuan mengenai undang-undang persekutuan, negeri dan tempatan yang berkaitan, keperluan pentadbiran, serta rangka kerja peraturan untuk pengurusan ladang hutan.

Semenanjung Malaysia/Sabah/Sarawak

• Perbincangan dengan pengurus ladang hutan dan pihak

berkepentingan mengenai undang-undang persekutuan, negeri dan tempatan yang berkaitan, keperluan pentadbiran dan rangka kerja pemantauan serta menjalankan pemerhatian di lapangan 1.1.3 Rekod mengenai perlanggaran undang-undang

serta tindakan-tindakan penyelesaian yang telah diambil.

• Rekod-rekod kesalahan serta tindakan-tindakan yang diambil

1.2 Semua yuran, royalti, cukai dan caj-caj lain yang berkaitan dan ditetapkan oleh undang-undang mesti dibayar.

1.2.1 Kedapatan senarai semasa yuran, royalti, cukai dan caj-caj lain yang ditetapkan oleh undang-undang.

• Senarai sewa dan yuran, struktur dan kadar royalti

1.2.2 Semua pembayaran yang dibuat direkod dan disimpan.

Semenanjung Malaysia/Sabah/Sarawak • Rekod-rekod pembayaran 1.3 Peruntukan-peruntukan di bawah semua

perjanjian-perjanjian antarabangsa yang ditandatangani seperti CITES, Konvensyen ILO, ITTA dan Konvensyen Kepelbagaian Biologi mesti dihormati.

1.3.1 Pengurus-pengurus ladang hutan sedar mengenai perjanjian-perjanjian antarabangsa yang ditandatangani berkaitan dengan pengurusan ladang hutan di Malaysia.

Semenajung Malaysia/Sabah/Sarawak

Di mana berkaitan, peruntukan-peruntukan yang relevan dengan pengurusan ladang hutan yang terkandung di dalam perjanjian-perjanjian antarabangsa seperti yang berikut perlu dinyatakan di dalam Rancangan Pengurusan Ladang Hutan* dan dipatuhi dalam pengurusan ladang hutan: • Perjanjian ASEAN berkaitan dengan Pencemaran Jerebu Merentas

Sempadan, 2002

• Konvensyen Kepelbagaian Biologi, 1992

o _{Protokol Biokeselamatan Cartagena untuk Konvensyen} Kepelbagaian Biologi, 2000

• Konvensyen Perdagangan Antarabangsa Spesies Flora dan Fauna Terancam, 1973

• Konvensyen Kawasan Paya yang mempunyai Kepentingan Antrabangsa Khususnya sebagai Habitat Burung Air, 1971 • Konvensyen Asas Pertubuhan Buruh Antarabangsa (ILO) • Perjanjian Kayu-Kayan Tropika Antarabangsa, 1994

• Deklarasi Hak-hak Orang Peribumi Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu, 2007

• Rangka Kerja Konvensyen Perubahan Cuaca Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu, 1992

o _{Protokol Kyoto untuk Konvensyen Perubahan Cuaca, 1997}

(8)

Kriteria

Petunjuk

Verifier

1.4 Percanggahan antara undang-undang, peraturan-peraturan dan Prinsip-Prinsip dan Kriteria-Kriteria standard ini mesti dinilai bagi tujuan pensijilan, mengikut kes demikian, oleh pihak pensijil dan pihak-pihak yang terlibat atau menerima kesan.

1.4.1 Kedapatan dokumentasi mengenai sebarang percanggahan antara undang-undang, peraturan-peraturan dan Prinsip-Prinsip dan Kriteria-Kriteria standard ini.

• Rekod-rekod penilaian ke atas percanggahan antara undang-undang, peraturan-peraturan dan Prinsip-Prinsip dan Kriteria-Kriteria standard ini

1.4.2 Pengurus ladang hutan bersedia untuk mengambil bahagian dalam sebarang proses untuk menyelesaikan percanggahan yang mungkin berlaku dengan pihak-pihak yang terlibat.

• Rekod-rekod (minit-minit mesyuarat, diari-diari dan sebagainya) penglibatan pengurus ladang hutan dalam penyelesaian percanggahan yang berkaitan

1.5 Kawasan-kawasan pengurusan hutan mesti dilindungi daripada aktiviti pengusahasilan haram, penempatan haram dan aktiviti-aktiviti lain yang tidak dibenarkan.

1.5.1 Kedapatan peruntukan undang-undang untuk menubuhkan dan melindungi kawasan ladang hutan.

Semenanjung Malaysia • Akta Orang Asli, 1954 • Kanun Tanah Negara, 1965 • Akta Perhutanan Negara, 1984 • Enakmen-Enakmen Hutan Negeri • Kaedah-kaedah Hutan Negeri

• Ordinan-Ordinan Negeri yang berkaitan dengan perlindungan hidupan liar

Sabah

• Enakmen Hutan, 1968 • Kaedah Hutan, 1969

• Interpretasi (Definisi Anak Negeri) Ordinan, 1952 • Ordinan Tanah, 1930 (Sabah Bab 68)

• Enakmen Pemeliharaan Hidupan Liar, 1997 • Dasar Perhutanan Negeri, 1954

• Perjanjian Lesen Pengurusan Hutan Berkekalan / Perjanjian Lesen Kayu-kayan Jangkamasa Panjang

• Semua adat yang dikenalpasti dan dikuatkuasakan oleh Mahkamah Anak Negeri, termasuk keputusan oleh Mahkamah Sivil yang relevan

Sarawak

• Ordinan Hutan, 1954 (Bab 126) • Kaedah Hutan, 1962

• Land Code, 1958 (Cap. 81)

• Kaedah Hutan (Landang Hutan), 1997

• Semua Adat yang disenaraikan di bawah Ordinan Adat Anak Negeri (Pengisytiharan), 1996 dan adat-adat lain yang dikenalpasti dan boleh dikuatkuasakan oleh Mahkamah Anak Negeri di bawah Ordinan Mahkamah Anak Negeri, 1992, dan Kaedah Mahkamah Anak Negeri, 1993

(9)

Kriteria

Petunjuk

Verifier

1.5.2 Kawalan ke atas pencerobohan, pengusahasilan, pemburuan, penangkapan ikan dan penempatan haram, serta aktiviti-aktiviti lain yang tidak dibenarkan.

• Rekod-rekod pemantauan dan tindakan yang diambil

1.6 Pengurus-pengurus hutan harus menunjukkan komitmen jangkamasa panjang bagi menepati Prinsip-Prinsip dan Kriteria-Kriteria standard ini.

1.6.1 Kedapatan dasar atau kenyataan komitmen ke atas amalan-amalan pengurusan ladang hutan yang selaras dengan Prinsip-Prinsip dan Kriteria-Kriteria standard ini.

• Rekod-rekod atau kenyataan mengenai komitmen tersebut

1.6.2 Dasar atau kenyataan disampaikan ke seluruh organisasi dan kontraktor, serta disebarkan kepada orang awam.

Semenanjung Malaysia/Sabah/Sarawak • Rekod-rekod taklimat pekerja

• Pernyataan berkaitan dalam perjanjian-perjanjian kontrak • Ringkasan umum pernyataan dasar

(10)

Prinsip 2:

Hak dan Tanggungjawab Pemegangan dan Penggunaan

Tempoh pemegangan jangkamasa panjang, dan hak penggunaan ke atas tanah dan sumber hutan mesti ditentukan dengan jelas, didokumenkan dan sah mengikut

undang-undang.

Kriteria

Petunjuk

Verifier

2.1 Bukti jelas mengenai hak penggunaan jangkamasa panjang ke atas tanah (misalnya hak pemegangan tanah, hak-hak adat, atau perjanjian sewa) mestilah ditunjukkan.

2.1.1 Kedapatan dokumentasi mengenai status undang-undang dan hak penggunaan hutan ke atas tanah atau sumber hutan di bawah rangka kerja perundangan persekutuan, negeri dan tempatan di dalam kawasan ladang hutan.

Semenanjung Malaysia

• Kanun Tanah Negara, 1965 • Enakmen-Enakmen Hutan Negeri

• Rekod-rekod pengasingan dan penggunaan hak • Perjanjian-perjanjian konsesi dan/atau pajakan • Lesen pengusahasilan hutan

• Dokumen pemilikan tanah Sabah

• Enakmen Hutan, 1968

• Ordinan Tanah, 1930 (Sabah Bab 68) • Dokumen pemilikan tanah

Sarawak

• Ordinan Hutan, 1954 (Bab 126) • Kanun Tanah, 1958 (Bab 81) • Lesen untuk Ladang Hutan

• Semua Adat yang disenaraikan di bawah Ordinan Adat Anak Negeri (Pengisytiharan), 1996 dan Adat-adat lain yang dikenalpasti dan boleh dikuatkuasakan oleh Mahkamah Anak Negeri di bawah Ordinan Mahkamah Anak Negeri, 1992, dan Kaedah Mahkamah Anak Negeri, 1993

• Dokumen pemilikan tanah 2.1.2 Pengurus-pengurus ladang hutan mesti

menyokong mekanisma untuk menyelesaikan tuntutan ke atas tanah yang telah diiktiraf oleh undang-undang.

• Rekod-rekod penyertaan dalam menyelesaikan sebarang kes tuntutan tanah

(11)

Kriteria

Petunjuk

Verifier

2.2 Masyarakat tempatan yang mempunyai pemegangan mengikut undang-undang atau adat atau hak penggunaan semestinya mengawal operasi hutan, ke tahap yang diperlukan untuk melindungi hak dan sumber mereka, kecuali sekiranya mereka telah dimaklumkan dan secara relanya bersetuju untuk menyerahkan tugas ini kepada agensi-agensi lain.

2.2.1 Kedapatan dokumentasi mengenai pemegangan mengikut undang-undang atau adat atau hak penggunaan masyarakat tempatan di bawah rangka kerja perundangan persekutuan, negeri dan tempatan di dalam kawasan ladang hutan.

Semenanjung Malaysia • Akta Orang Asli, 1954 • Akta Perhutanan Negara, 1984 • Kanun Tanah Negara, 1965 • Enakmen-Enakmen Hutan Negeri • Kaedah-Kaedah Hutan Negeri

• Perjanjian kontrak dengan komuniti tempatan yang mempunyai pemegangan mengikut undang-undang atau adat atau hak-hak penggunaan tanah

Sabah

• Enakmen Hutan, 1968 • Kaedah Hutan, 1969

• Pemilikan Hak Tanah Adat Orang Pribumi/Anak negeri yang telah ditubuhkan

• Keputusan-keputusan Mahkamah Sivil yang berkaitan

Sarawak

• Semua Adat yang disenaraikan di bawah Ordinan Adat Anak Negeri (Pengisytiharan), 1996 dan adat-adat lain yang dikenalpasti dan boleh dikuatkuasakan oleh Mahkamah Anak Negeri di bawah Ordinan Mahkamah Anak Negeri, 1992, dan Kaedah Mahkamah Anak Negeri, 1993

• Pemberitahuan dalam Warta Kerajaan Negeri Sarawak • Lesen untuk Ladang-Ladang Hutan

• Rancangan Pengurusan Ladang Hutan 2.2.2 Pengurus-pengurus ladang hutan mesti

bekerjasama dengan pemegang-pemegang hak mengikut undang-undang atau adat atau hak penggunaan di bawah perundangan persekutuan, negeri dan tempatan, di dalam aktiviti-aktiviti yang mungkin memberi kesan kepada hak-hak tersebut.

Semenanjung Malaysia/Sabah/Sarawak • Rekod-rekod kerjasama

(12)

Kriteria

Petunjuk

Verifier

2.3 Mekanisma yang bersesuaian mesti digunakan untuk menyelesaikan pertikaian ke atas tuntutan hak pemegangan serta hak penggunaan. Keadaan dan status sebarang pertikaian yang masih berterusan akan diambil kira dengan jelas dalam penilaian untuk pensijilan. Pertikaian serius yang melibatkan golongan berkepentingan yang sangat ketara biasanya tidak akan melayakkan sesuatu operasi itu diberi pensijilan.

2.3.1 Kedapatan mekanisma yang bersesuaian untuk menyelesaikan pertikaian ke atas tuntutan hak pemegangan dan hak penggunaan.

• Rekod-rekod hasil rundingan secara terus atau timbangtara

• Rekod-rekod keputusan Mahkamah Sivil

• Rekod-rekod mengenai pertikaian ke atas hak pemegangan dan hak penggunaan

Sabah/Sarawak

• Rekod-rekod keputusan Mahkamah Anak Negeri

• Rekod-rekod mengenai pertikaian ke atas hakmilik dan hak penggunaan

Prinsip 3:

Hak-Hak Orang Pribumi/Anak Negeri

Hak menurut undang-undang dan adat orang pribumi/anak negeri untuk memiliki, mengguna dan mengurus tanah, kawasan dan sumber mereka mesti diiktiraf dan

dihormati.

Kriteria

Petunjuk

Verifier

3.1 Orang pribumi/anak negeri mesti mengawal amalan pengurusan hutan di tanah dan kawasan mereka kecuali sekirinya mereka telah dimaklumkan dan secara sukarela bersetuju untuk menyerahkan hak pengawalan ini kepada agensi-agensi lain.

3.1.1 Kedapatan dokumentasi mengenai hak-hak adat orang pribumi/anak negeri ke atas tanah adat di bawah rangka kerja perundangan persekutuan, negeri dan tempatan.

• Rekod-rekod mengenai hak-hak orang pribumi/anak negeri ke atas tanah adat di bawah Akta Orang Asli, 1954

Sabah

• Pemilikan Hak Tanah Adat Orang Pribumi/Anak Negeri yang telah ditubuhkan

• Keputusan-keputusan Mahkamah Sivil yang berkaitan • Rancangan Pengurusan Hutan

Sarawak

• Pemberitahuan dalam Warta Kerajaan Negeri Sarawak

• Semua adat yang disenaraikan di bawah Ordinan Adat Anak Negeri (Pengisytiharan), 1996 dan adat-adat lain yang dikenalpasti dan boleh dikuatkuasakan oleh Mahkamah Anak Negeri di bawah Ordinan Mahkamah Anak Negeri, 1992, dan Kaedah Mahkamah Anak Negeri, 1993

• Keputusan Mahkamah Sivil yang berhubung dengan undang-undang atau adat pemegangan atau hak penggunaan • Lesen untuk Ladang-Ladang Hutan

3.1.2 Pengurusan tanah berkenaan dikawal oleh orang pribumi/anak negeri kecuali sekirinya mereka telah dimaklumkan dan secara relanya bersetuju untuk menyerahkan hak pengurusan tanah tersebut kepada agensi-agensi lain.

(13)

Kriteria

Petunjuk

Verifier

3.1.3 Kedapatan mekanisma yang sesuai untuk menyelesaikan sebarang percanggahan dan pertikaian di antara pihak-pihak yang terlibat.

• Rekod-rekod percanggahan dan pertikaian di antara pihak-pihak yang terlibat

Sabah/Sarawak

• Rekod-rekod keputusan Mahkamah Anak Negeri

• Rekod-rekod percanggahan dan pertikaian di antara pihak-pihak yang terlibat

3.2 Pengurusan hutan hendaklah tidak mengancam atau mengurangkan sumber atau hak pemegangan orang pribumi/anak negeri sama ada secara langsung atau tidak langsung.

3.2.1 Amalan pengurusan ladang hutan di atas tanah orang pribumi/anak negeri yang diiktiraf di bawah perundangan persekutuan, negeri dan tempatan yang relevan tidak akan mengancam atau mengurangkan sumber atau hak

pemegangan mereka sama ada secara langsung atau tidak langsung.

• Pengiktirafan sumber-sumber atau hak pemegangan orang pribumi/anak negeri seperti yang diperuntukkan di bawah Akta Orang Asli, 1954

• Rancangan Pengurusan Ladang Hutan Sabah

• Semua adat yang dikenalpasti dan dikuatkuasakan oleh Mahkamah Anak Negeri, termasuk keputusan oleh Mahkamah Sivil yang relevan

• Rancangan Pengurusan Ladang Hutan Sarawak

• Lesen untuk Ladang-Ladang Hutan

• Pengiktirafan hak pemegangan atau sumber-sumber di bawah undang-undang yang telah dibentuk

(14)

Kriteria

Petunjuk

Verifier

3.3 Tapak-tapak istimewa yang mempunyai nilai kebudayaan, ekologi, ekonomi atau keagamaan yang signifikan kepada orang pribumi/anak negeri mesti dikenalpasti dengan jelas dengan kerjasama orang-orang berkenaan, dan diiktiraf dan dilindungi oleh pengurus hutan.

3.3.1 Kedapatan prosedur-prosedur yang bersesuaian di bawah proses-proses pentadbiran sedia ada untuk mengenalpasti dan melindungi tapak-tapak serta peruntukan orang pribumi/anak negeri untuk memasuki tapak-tapak tersebut berdasarkan rangka kerja perundangan persekutuan, negeri dan tempatan atau melalui perjanjian bersama.

• Prosedur untuk mengenalpasti dan melindungi tapak-tapak yang mempunyai nilai kebudayaan, ekologi, ekonomi atau keagamaan yang signifikan kepada orang pribumi/anak negeri serta peruntukan hak mereka untuk memasuki kawasan-kawasan tersebut

• Senarai dan peta-peta menunjukkan tempat-tempat penting yang mempunyai nilai kebudayaan, ekologi, ekonomi atau keagamaan di kawasan ladang hutan yang akan dinilai untuk tujuan pensijilan • Rancangan Pengurusan Ladang Hutan

• Rekod-rekod dialog dan perundingan dengan komuniti tempatan dan lain-lain kumpulan berkepentingan yang berkaitan

3.3.2 Kedapatan mekanisma yang bersesuaian untuk menyelesaikan percanggahan.

Semenanjung Malaysia • Dialog dan perundingan • Timbangtara

• Mahkamah Sivil Sabah/Sarawak

• Dialog dan perundingan • Timbangtara

• Mahkamah Anak Negeri • Mahkamah Sivil 3.4 Orang pribumi/anak negeri harus dibayar pampasan ke atas

penggunaan pengetahuan tradisi mengenai penggunaan spesies hutan atau sistem pengurusan dalam operasi hutan. Pembayaran gantirugi ini mesti dipersetujui secara rasmi di mana pihaknya mengetahui dan bersetuju dengan kadar bayaran tersebut, sebelum bermulanya operasi hutan.

3.4.1 Kedapatan dokumentasi, sekiranya ada, yang berkaitan dengan pengetahuan tradisi mengenai hutan dan amalan orang pribumi/anak negeri dalam penggunaan spesies pokok hutan atau sistem pengurusan dalam operasi ladang hutan.

• Rekod-rekod mengenai pengetahuan tradisi mengenai hutan dan amalan orang pribumi/anak negeri dalam operasi hutan • Rekod-rekod rundingan bersama orang pribumi/anak negeri

3.4.2 Kedapatan mekanisma yang bersesuaian dan pembayaran pampasan untuk penggunaan secara komersial tentang pengetahuan tradisi mengenai hutan dan amalan orang pribumi/ anak negeri selaras dengan perundangan yang sedia ada atau secara persetujuan bersama.

• Dokumentasi mekanisma yang bersesuaian untuk perundingan dan pampasan terhadap penggunaan secara komersial pengetahuan tradisi berkaitan dengan hutan dan amalan orang pribumi/anak negeri

(15)

Prinsip 4:

Perhubungan Masyarakat dan Hak-Hak Pekerja

Operasi-operasi pengurusan hutan mesti mengekalkan atau menambahkan kesejahteraan sosial dan ekonomi pekerja-pekerja hutan dan masyarakat tempatan untuk

jangkamasa panjang.

Kriteria

Petunjuk

Verifier

4.1 Masyarakat yang tinggal didalam atau berhampiran dengan kawasan pengurusan hutan mesti diberi peluang untuk mendapatkan pekerjaan, latihan dan perkhidmatan-perkhidmatan yang lain.

4.1.1 Pengurus-pengurus ladang hutan memberikan, di mana bersesuaian, sokongan untuk latihan, latihan semula, infrastruktur tempatan, kemudahan-kemudahan dan program-program sosial yang selaras dengan skala dan intensiti operasi pengurusan ladang hutan.

Semenanjung Malaysia/Sarawak

• Rekod-rekod mengenai latihan, latihan semula, infrastruktur tempatan, kemudahan-kemudahan dan program-program sosial yang disediakan

• Rancangan Pengurusan Ladang Hutan Sabah

• Rancangan Pengurusan Ladang Hutan • Jawatankuasa Masyarakat Perhutanan

• Rekod-rekod mengenai latihan, latihan semula, infrastruktur tempatan, kemudahan-kemudahan dan program-program sosial yang disediakan

4.1.2 Mereka yang berkelayakan dalam masyarakat yang tinggal di dalam atau berhampiran dengan kawasan ladang hutan diberikan keutamaan untuk diambil bekerja atau kerja kontrak.

Semenanjung Malaysia/Sabah/Sarawak • Dokumentasi komitmen pihak pengurusan • Rekod-rekod pekerjaan

• Rekod-rekod latihan • Rekod-rekod kontrak

• Rekod-rekod usaha untuk mengambil pekerja dari kalangan masyarakat tempatan

(16)

Kriteria

Petunjuk

Verifier

4.2 Pengurusan hutan mesti menepati atau melebihi ketetapan kesemua undang-undang dan/atau peraturan-peraturan berkaitan dengan kesihatan dan keselamatan pekerja-pekerja dan keluarga mereka.

4.2.1 Maklumat terkini mengenai kesemua undang-undang dan/atau peraturan keselamatan dan kesihatan pekerjaan terhadap pekerja ladang hutan mesti disebarkan kepada mereka.

• Rekod-rekod penyebaran maklumat keselamatan dan kesihatan sejajar dengan keperluan-keperluan yang berikut:

o _{Akta Keselamatan Sosial Pekerja, 1969}

o _{Peraturan-Peraturan (Am) Keselamatan Sosial Pekerja, 1971} o _{Akta Kilang dan Jentera}_,₁₉₆₇

o _{Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan, 1994} o _{Akta Racun Perosak, 1974}

o _{Akta Pampasan Pekerja, 1952}

• Garispanduan tentang keselamatan dan kesihatan pekerjaan dalam operasi-operasi pembalakan

Sabah

o _{Ordinan Buruh (Sabah ) Bab 67}

Sarawak

o _{Ordinan Buruh, 1952 (Sarawak Bab 76)}

4.2.2 Kedapatan dasar-dasar pengurusan yang memberikan perhatian kepada hal-hal

keselamatan dan kesihatan pekerja ladang hutan dan keluarga mereka.

• Dasar pengurusan mengenai keselamatan dan kesihatan pekerja ladang hutan dan keluarga mereka

(17)

Kriteria

Petunjuk

Verifier

4.2.3 Peralatan keselamatan dan operasi yang bersesuaian berada dalam keadaan yang baik, termasuk prosedur-prosedur untuk

menggunakan peralatan berkenaan, mesti diberikan kepada pekerja-pekerja ladang hutan di tempat mereka bekerja.

• Rekod-rekod peralatan dan penyelenggaraan • Kedapatan prosedur-prosedur operasi di tempat kerja

4.2.4 Pengurus-pengurus ladang hutan mesti menyimpan rekod keselamatan yang terkemaskini mengikut kehendak kesemua undang-undang dan/atau peraturan-peraturan yang meliputi kesihatan dan keselamatan pekerja ladang hutan.

• Minit-minit Mesyuarat Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan • Minit-minit mesyuarat bersama pekerja-majikan

• Rekod-rekod keselamatan dan kesihatan pekerja-pekerja ladang hutan serta rumusan rekod-rekod

4.2.5 Penandaan kawasan-kawasan bahaya dan penyediaan garispanduan untuk penyimpanan dan pengendalian bahan-bahan yang berbahaya.

• Garispanduan penyimpanan dan pengendalian bahan-bahan berbahaya sejajar dengan keperluan-keperluan yang berikut:

o _{Akta Racun Perosak, 1974}

• Kawasan berbahaya ditanda dengan jelas dengan menggunakan papan tanda yang bersesuaian

(18)

Kriteria

Petunjuk

Verifier

4.3 Hak-hak pekerja untuk mengelola dan berunding secara sukarela dengan pihak majikan mereka harus dijamin seperti yang digariskan di bawah Konvensyen 87 dan 98 Pertubuhan Buruh Antarabangsa (ILO).

4.3.1 Peruntukan-peruntukan bagi pekerja-pekerja ladang hutan untuk mengelolakan persatuan secara bebas mengikut pilihan mereka selaras dengan Konvensyen ILO No. 87.

• Konvensyen Pertubuhan Buruh Antarabangsa (ILO) No. 87 – Kebebasan Pergaulan dan Perlindungan Hak untuk Mengelola, 1948

• Perlembangaan Persekutuan • Akta Kerja, 1955

• Akta Perhubungan Perusahaan, 1967 • Akta Kesatuan Sekerja, 1959 (Akta 262) Sabah

• Perlembangaan Persekutuan • Akta Perhubungan Perusahaan, 1967 • Ordinan Buruh (Sabah ) Bab 67 • Akta Kesatuan Sekerja, 1959 (Akta 262) Sarawak

• Perlembangaan Persekutuan • Akta Perhubungan Perusahaan, 1967 • Ordinan Buruh, 1952 (Sarawak Bab 76) • Akta Kesatuan Sekerja, 1959 (Akta 262)

(19)

Kriteria

Petunjuk

Verifier

4.3.2 Peruntukan-peruntukan bagi hak pekerja-pekerja ladang hutan untuk mengelola dan melaksanakan rundingan bersama untuk mencapai persetujuan selaras dengan Konvensyen ILO No. 98.

• Konvensyen ILO No. 98- Hak untuk Mengelola dan Memohon Sesuatu secara Berkumpulan, 1949 [dengan mengambil kira keperluan dalam Konvensyen Pertubuhan Buruh Antarabangsa (ILO) No. 100 – Upah yang Sama Rata, 1951 – Hak untuk mendapatkan Gaji yang Sama & Konvensyen Pertubuhan Buruh Antrabangsa (ILO) No. 111 – Diskriminasi (Peluang Pekerjaan dan Pekerjaan), 1958 – Hak untuk Mendapat Layanan yang Sama • Akta Kerja, 1955

• Akta Perhubungan Perusahaan, 1967 • Akta Kesatuan Sekerja, 1959 (Akta 262) Sabah

• Konvensyen ILO No. 98- Hak untuk Mengelola dan Memohon Sesuatu secara Berkumpulan, 1949 [dengan mengambil kira keperluan dalam Konvensyen Pertubuhan Buruh Antarabangsa (ILO) No. 100 – Upah yang Sama Rata, 1951 – Hak untuk mendapatkan Gaji yang Sama & Konvensyen Pertubuhan Buruh Antrabangsa (ILO) No. 111 – Diskriminasi (Peluang Pekerjaan dan Pekerjaan), 1958 – Hak untuk Mendapat Layanan yang Sama • Akta Perhubungan Perusahaan, 1967

• Ordinan Buruh (Sabah ) Bab 67 • Akta Kesatuan Sekerja, 1959 (Akta 262)

Sarawak

• Konvensyen ILO No. 98- Hak untuk Mengelola dan Memohon Sesuatu secara Berkumpulan, 1949 [dengan mengambil kira keperluan dalam Konvensyen Pertubuhan Buruh Antarabangsa (ILO) No. 100 – Upah yang Sama Rata, 1951 – Hak untuk mendapatkan Gaji yang Sama & Konvensyen Pertubuhan Buruh Antrabangsa (ILO) No. 111 – Diskriminasi (Peluang Pekerjaan dan Pekerjaan), 1958 – Hak untuk Mendapat Layanan yang Sama • Akta Perhubungan Perusahaan, 1967

• Ordinan Buruh, 1952 (Sarawak Bab 76) • Akta Kesatuan Sekerja, 1959 (Akta 262)

(20)

Kriteria

Petunjuk

Verifier

4.3.3 Kedapatan prosedur-prosedur yang bersesuaian untuk menyelesaikan bantahan oleh pekerja dan/atau organisasi mereka dan untuk menyelesaikan percanggahan.

• Prosedur-prosedur untuk mengenalpasti pertikaian dan penyelesaian percanggahan berdasarkan kepada keperluan yang berikut: o _{Kanun Pelaksanaan untuk Keharmonian Industri, 1975} o _{Akta Kerja, 1955}

o _{Akta Perhubungan Perusahaan, 1967} • Minit-minit mesyuarat bersama pekerja-majikan

• Rekod-rekod fora terhadap penglibatan untuk menyelesaikan bantahan

Sabah

• Prosedur-prosedur untuk mengenalpasti pertikaian dan penyelesaian percanggahan berdasarkan kepada keperluan yang berikut:

o _{Kanun Pelaksanaan untuk Keharmonian Industri, 1975} o _{Akta Perhubungan Perusahaan, 1967}

o _{Ordinan Buruh (Sabah ) Bab 67}

• Minit-minit mesyuarat bersama pekerja-majikan

Sarawak

• Prosedur-prosedur untuk mengenalpasti pertikaian dan penyelesaian percanggahan berdasarkan kepada keperluan yang berikut:

o _{Kanun Pelaksanaan untuk Keharmonian Industri, 1975} o _{Akta Perhubungan Perusahaan, 1967}

o _{Ordinan Buruh, 1952 (Sarawak Bab 76)} • Minit-minit mesyuarat bersama pekerja-majikan

4.4 Perancangan dan operasi-operasi pengurusan mesti mengambilkira hasil penilaian impak sosial. Rundingan dengan orang dan kumpulan-kumpulan (lelaki dan perempuan) yang menerima kesan secara langsung oleh operasi pengurusan harus dikekalkan.

4.4.1 Pengurus-pengurus ladang hutan mesti menilai melalui rundingan, impak sosial operasi pengurusan ladang hutan secara langsung ke atas masyarakat, dan penduduk dan kumpulan-kumpulan yang menerima impak secara langsung mesti mendapat maklumat mengenai hasil penilaian impak sosial.

• Laporan Penilaian Impak Alam Sekitar (EIA) • Kajian sosial asas / penilaian impak

• Rekod-rekod mesyuarat dan/atau rundingan antara pengurus ladang hutan dengan masyarakat-masyarakat yang terlibat

4.4.2 Hasil penilaian yang telah dijalankan harus ditimbang dan digabungkan dalam amalan perancangan dan pengurusan ladang hutan.

Semenanjung Malaysia/Sabah/Sarawak • Rancangan Pengurusan Ladang Hutan

(21)

Kriteria

Petunjuk

Verifier

4.5 Mekanisma yang sesuai mesti digunakan untuk menyelesaikan bantahan dan memberi pampasan yang berpatutan bagi kes yang melibatkan kerugian atau kerosakan ke atas hak-hak perundangan atau adat, harta benda, sumber, atau kehidupan masyarakat tempatan. Langkah-langkah mesti diambil untuk mengelakkan kerugian atau kerosakan tersebut.

4.5.1 Peruntukan dan langkah-langkah di bawah undang-undang persekutuan, negeri dan tempatan yang relevan mesti diambil untuk mengelakkan kerugian atau kerosakan ke atas hak-hak perundangan atau adat masyarakat tempatan, harta benda, sumber, atau kehidupan mereka.

Semenanjung Malaysia/Sabah/Sarawak • Perlembagaan Persekutuan

• Rancangan Pengurusan Ladang Hutan

• Rekod-rekod mesyuarat dan/atau rundingan antara pengurus ladang hutan dan masyarakat-masyarakat yang terlibat

4.5.2 Mekanisma yang bersesuaian di bawah undang-undang persekutuan, negeri dan tempatan digunakan untuk menyelesaikan pertikaian berhubung dengan kehilangan atau kerosakan terhadap hak-hak perundangan atau adat masyarakat tempatan, harta benda, sumber, atau kehidupan mereka akibat operasi pengurusan ladang hutan.

• Akta Suruhanjaya Hak Asasi Manusia Negara Malaysia, 1999 • Rekod-rekod hasil perundingan

• Rekod-rekod hasil timbangtara

(22)

Prinsip 5: Faedah-Faedah Daripada Hutan

Operasi-operasi pengurusan hutan seharusnya menggalakkan penggunaan secara efisien terhadap pelbagai produk dan perkhidmatan hutan untuk menjamin keupayaan

ekonomi serta pelbagai faedah alam sekitar dan sosialnya.

Kriteria

Petunjuk

Verifier

5.1 Pengurusan hutan mesti berusaha sedaya upaya untuk mencapai keupayaan ekonomi, dan dalam masa yang sama mengambilkira sepenuhnya kos-kos alam sekitar, sosial dan operasi pengeluaran, serta menjamin pelaburan yang diperlukan untuk mengekalkan produktiviti ekologi hutan.

5.1.1 Pelaburan dan pelaburan semula mesti dibuat dalam pengurusan ladang hutan termasuk aspek-aspek pentadbiran ladang hutan, penyelidikan, pembangunan sumber manusia, alam sekitar dan sosial.

• Belanjawan tahunan untuk operasi dan pembangunan, serta perbelanjaan

• Rancangan Kerja Tahunan 5.1.2 Peruntukan dan pengurusan dibuat untuk

memelihara, memperbaharui atau

mempertingkatkan kapasiti pengeluaran dan kesempurnaan ekologi kawasan ladang hutan untuk menjamin keupayaan ekonominya.

Semenanjung Malaysia/Sabah/Sarawak • Rancangan Pengurusan Ladang Hutan • Rancangan Kerja Tahunan

• Rekod-rekod plot sampel kekal dan analisis-analisis data • Rekod-rekod penanaman, termasuk sumber-sumber bukan kayu 5.2 Pengurusan hutan dan operasi pemasaran mesti

menggalakkan penggunaan secara optimum dan

pemprosesan tempatan terhadap kepelbagaian produk hutan.

5.2.1 Aplikasi amalan pengurusan ladang hutan untuk mengalakkan penggunaan sumber ladang hutan secara optimum.

Semenanjung Malaysia/Sabah/Sarawak • Inventori-inventori sumber ladang hutan • Senarai dan kuantiti produk kayu yang diusahasil

• Senarai dan kuantiti produk bukan kayu yang diusahasil, sekarinya berkenaan

5.2.2 Aplikasi operasi pemasaran untuk menggalakkan pemprosesan tempatan dan mempelbagaikan campuran produk

perdagangan yang dihasilkan daripada ladang hutan.

• Kuantiti dan peratusan produk kayu dan bukan kayu yang diproses dalam negeri

• Kuantiti dan peratusan produk kayu dan bukan kayu yang dieksport 5.3 Pengurusan hutan mesti menghasilkan sisa pengusahasilan

dan operasi pemprosesan setempat yang minima dan mengelakkan kerosakan ke atas sumber-sumber hutan yang lain.

5.3.1 Kedapatan dan pelaksanaan garispanduan mengenai pembalakan kurang/rendah impak untuk mengurangkan kerosakan dan pembaziran ke atas sumber-sumber hutan yang lain.

• Standard prosedur operasi untuk operasi pengusahasilan

5.4 Pengurusan hutan mesti dengan sedaya upaya memperkukuh dan mempelbagaikan ekonomi tempatan, mengelak dari bergantung kepada hanya satu produk hutan.

5.4.1 Aplikasi strategi pengurusan ladang hutan yang menggalakkan pengeluaran campuran produk hutan komersil (sumber hutan kayu dan bukan kayu).

(23)

Kriteria

Petunjuk

Verifier

5.5 Operasi-operasi pengurusan hutan mesti mengiktiraf, mengekalkan dan, di mana bersesuaian, mempertingkatkan nilai perkhidmatan dan sumber hutan seperti kawasan tadahan air dan perikanan.

5.5.1 Kedapatan dan pelaksanaan garispanduan dan/atau prosedur-prosedur untuk

mengenalpasti dan menanda kawasan-kawasan sensitif untuk perlindungan tanah dan air, laluan air dan kawasan paya di dalam kawasan ladang hutan.

• Prosedur-prosedur untuk mengenalpasti dan menanda kawasan-kawasan sensitif untuk perlindungan tanah dan air, laluan air dan kawasan paya

• Kawasan-kawasan sensitif di dalam ladang hutan dikenalpasti, diklasifikasi dan dipetakan

Sabah

• Garispanduan Penilaian Impak Persekitaran (EIA) untuk Aktiviti Pembalakan dan Pembersihan Hutan, 2002

• Kawasan-kawasan sensitif di dalam ladang hutan dikenalpasti, diklasifikasi dan dipetakan

Sarawak

• Prosedur-prosedur untuk Mengenalpasti dan Menanda Kawasan-Kawasan Sensitif untuk Perlindungan Tanah dan Air, 1999 • Kawasan-kawasan sensitif di dalam ladang hutan dikenalpasti,

diklasifikasi dan dipetakan

5.5.2 Kedapatan dan pelaksanaan garispanduan pengurusan ladang hutan, di mana bersesuaian, untuk mengukuhkan dan/atau

mempertingkatkan nilai perkhidmatan-perkhidmatan dan sumber-sumber hutan.

Semenanjung Malaysia/Sabah/Sarawak • Rancangan Pengurusan Ladang Hutan • Rancangan Pengusahasilan

• Rancangan Kerja Tahunan 5.6 Kadar usahasil produk hutan mesti tidak melebihi paras

yang boleh dikekalkan secara berpanjangan.

5.6.1 Kadar pengusahasilan semestinya sejajar dengan Rancangan Pengurusan Ladang Hutan.

• Kawasan yang diusahasil sejajar dengan Rancangan Kerja Tahunan yang telah diluluskan

• Rancangan Pengusahasilan 5.6.2 Rekod-rekod mengenai kuantiti produk-produk

kayu dan bukan kayu penting yang

diusahahasilkan hendaklah disimpan, dengan mengambilkira keberkekalan produk-produk tersebut untuk jangkamasa panjang.

(24)

Principle 6:

Impak Alam Sekitar

Pengurusan hutan mesti memelihara kepelbagaian biologi dan nilai-nilai yang berkaitan dengannya, sumber air, tanah dan ekosistem dan lanskap yang unik serta

mudah rosak, dan dengan berbuat demikian akan mengekalkan fungsi-fungsi ekologi dan integriti hutan.

Kriteria

Petunjuk

Verifier

6.1 Penilaian impak terhadap alam sekitar harus dilaksanakan – bersesuaian dengan skala, intensiti pengurusan hutan dan keunikan sumber yang terlibat – dan digabungkan ke dalam sistem pengurusan. Penilaian mesti meliputi pertimbangan peringkat landskap serta impak oleh kemudahan

pemprosesan setempat. Impak-impak terhadap alam sekitar mesti dinilai sebelum bermulanya operasi yang memberi gangguan terhadap tapak berkenaan.

6.1.1 Penilaian impak-impak terhadap alam sekitar dijalankan, termasuk pertimbangan pada peringkat lanskap, serta impak oleh kemudahan pemprosesan di tapak, bersesuaian dengan skala dan intensiti pengurusan ladang hutan, sebelum memulakan operasi ganguan tapak di dalam kawasan ladang hutan.

• Arahan Kualiti Alam Sekitar (Aktiviti-Aktiviti yang Ditetapkan) (Penilaian Impak Alam Sekitar), 1987

• Laporan Penilaian Impak Alam Sekitar (EIA) Sabah

• Enakmen Perlindungan Alam Sekitar, 2002

• Arahan Perlindungan Alam Sekitar (Aktiviti-Aktiviti yang Ditetapkan) (Penilaian Impak Alam Sekitar), 2005

• Garispanduan Penilaian Impak Persekitaran (EIA) untuk Aktiviti Pembalakan dan Pembersihan Hutan, 2002

• Laporan Penilaian Impak Alam Sekitar (EIA) Sarawak

• Ordinan Sumber-Sumber Semulajadi dan Alam Sekitar, 1993 (Bab 84)

• Arahan Sumber-Sumber Semulajadi dan Alam Sekitar (Aktiviti-Aktiviti yang Ditetapkan), 1994

• Laporan Penilaian Impak Alam Sekitar (EIA) 6.1.2 Penilaian impak terhadap alam sekitar

dijalankan, termasuk impak-impak potensi ke atas spesies flora dan fauna yang dilindingi, jarang ditemui dan terancam, dan keperluan koridor-koridor biologi di dalam kawasan ladang hutan, bersesuaian dengan skala dan intensiti pengurusan ladang hutan.

• Arahan Kualiti Alam Sekitar (Aktiviti-Aktiviti yang Ditetapkan) (Penilaian Impak Alam Sekitar), 1987

• Laporan Penilaian Impak Alam Sekitar (EIA) Sabah

• Enakmen Perlindungan Alam Sekitar, 2002

• Arahan Perlindungan Alam Sekitar (Aktiviti-Aktiviti yang Ditetapkan) (Penilaian Impak Alam Sekitar), 2005

• Garispanduan Penilaian Impak Alam Sekitar (EIA) untuk Aktiviti Pembalakan dan Pembersihan Hutan, 2002

• Laporan Penilaian Impak Alam Sekitar (EIA) Sarawak

• Ordinan Sumber-Sumber Semulajadi dan Alam Sekitar, 1993 (Bab 84)

• Arahan Sumber-Sumber Semulajadi dan Alam Sekitar (Aktiviti-Aktiviti yang Ditetapkan), 1994

(25)

Kriteria

Petunjuk

Verifier

6.1.3 Rancangan pengurusan ladang hutan mesti menggabungkan langkah-langkah untuk mengurangkan impak terhadap alam sekitar yang dikenalpasti semasa penilaian.

6.2 Kedapatan kawalan keselamatan untuk melindungi spesies yang jarang ditemui, dilindungi, dan terancam serta habitat mereka (seperti kawasan-kawasan untuk bersarang dan mencari makanan). Zon-zon pemeliharaan dan kawasan-kawasan perlindungan mesti diwujudkan, bersesuaian dengan skala dan intensiti pengurusan hutan dan keunikan sumber-sumber yang terlibat. Aktiviti-aktiviti yang tidak sesuai seperti memburu, menangkap ikan, menjerat dan mencari hasil hutan mesti dikawal.

6.2.1 Kedapatan dan pelaksanaan garispanduan untuk mengenalpasti dan melindungi spesies flora dan fauna hutan yang dilindungi, jarang ditemui dan terancam termasuk ciri-ciri kepentingan biologi yang istimewa seperti pokok biji benih, kawasan-kawasan untuk bersarang dan mencari makanan, di dalam kawasan ladang hutan.

• Garispanduan untuk mengenalpasti dan melindungi spesies yang dilindungi, jarang ditemui dan terancam

• Laporan Penilaian Impak Alam Sekitar (EIA) • Rancangan Pengurusan Ladang Hutan

6.2.2 Kedapatan dan pelaksanaan garispanduan pengurusan untuk mewujudkan kawasan-kawasan pemeliharaan dan perlindungan yang mewakili ekosistem-ekosistem yang sedia ada, bersesuaian dengan skala dan intensiti pengurusan ladang hutan.

• Garispanduan untuk mewujudkan kawasan-kawasan pemeliharaan dan perlindungan

• Laporan Penilaian Impak Alam Sekitar (EIA) • Rancangan Pengurusan Ladang Hutan 6.2.3 Kedapatan kerjasama antara pengurus-pengurus

ladang hutan, dan organisasi-organisasi pemeliharaan dan pihak-pihak pengawal dalam pelaksanaan aktiviti-aktiviti pemeliharaan dan pengurusan.

Semenanjung Malaysia/Sabah/Sarawak • Rekod-rekod mesyuarat atau kerjasama • Projek-projek kerjasama, sekiranya ada

6.2.4 Aktiviti-aktiviti memburu, menangkap ikan dan mengumpul hasil hutan serta aktiviti-aktiviti lain yang tidak sesuai di dalam kawasan ladang hutan harus dikawal dan dihalang.

• Rekod-rekod lesen untuk memburu, menangkap ikan dan mengumpul hasil hutan

• Langkah-langkah untuk mencegah aktiviti memburu, menangkap ikan, menjerat dan mengumpul hasil hutan yang tidak sesuai dengan aktiviti seperti rondaan berkala di kawasan-kawasan hutan, penandaan kawasan dan penutupan laluan untuk memasuki kawasan hutan

6.2.5 Pekerja-pekerja hutan mesti sedar akan spesies-spesies flora dan fauna hutan yang dilindungi, jarang ditemui dan terancam dalam kawasan ladang hutan. Kesedaran tersebut perlu disebarkan antara masyarakat tempatan.

• Rekod-rekod aktiviti-aktiviti kesedaran seperti taklimat, poster dan penerbitan

(26)

Kriteria

Petunjuk

Verifier

6.3 Fungsi-fungsi dan nilai-nilai ekologi mesti dikekalkan, dipertingkatkan, atau dipulihkan, termasuk:-

a) Penanaman semula dan kesinambungan hutan. b) Kepelbagaian genetik, spesies dan ekosistem. c) Kitaran semulajadi yang mempengaruhi produktiviti

ekosistem hutan.

(Kriteria ini hanya terpakai untuk kawasan/tapak di dalam unit pengurusan ladang hutan yang diperuntukkan untuk pemeliharaan atau pengurusan hutan asli)

6.3.1 Kedapatan dan pelaksanaan garispanduan pengurusan ladang hutan untuk menanda dan melindungi hutan asli, dan langkah-langkah untuk menambah pemulihan semulajadi, sekiranya diperlukan, di dalam kawasan ladang hutan.

• Garispanduan untuk penandaan dan perlindungan hutan asli • Rancangan Pengurusan Ladang Hutan

• Rekod-rekod kawasan hutan asli yang ditanda, dipeta dan dilindungi

• Panduan Aktiviti Tanaman Mengaya (Pekeliling KPPSM Bil. 2/96) (Bab 9, Manual Kerja Luar Sistem Pengurusan Memilih, JPSM, 1997)

Sabah

• Rekod-rekod kawasan hutan asli yang ditanda, dipeta, dilindungi dan ditambahbaik melalui amalan-amalan silvikultur yang bersesuaian

Sarawak

• Rekod-rekod kawasan hutan asli yang ditanda, dipeta dan dilindungi

• Rekod-rekod perhutanan dan pemulihan semula kawasan-kawasan yang terjejas (degraded)

6.3.2 Kedapatan dan pelaksanaan garispanduan untuk pemeliharaan kepelbagaian genetik, spesies dan ekosistem di kawasan ladang hutan.

• Garispanduan untuk pemeliharaan kepelbagaian genetik, spesies dan ekosistem

• Rancangan Pengurusan Ladang Hutan 6.3.3 Pengusahasilan ladang hutan dirancang dengan

mengambilkira keperluan untuk menyediakan koridor biologi dan zon penampan bagi hidupan liar.

Semenanjung Malaysia/Sabah/Sarawak • Rancangan Pengurusan Ladang Hutan • Rancangan Pengusahasilan 6 . 4 Sampel-sampel representatif yang mewakili

ekosistem-ekosistem yang sedia ada di sesuatu landskap mesti dilindungi di atas keadaan semulajadinya dan direkodkan di atas peta, bersesuaian dengan skala dan intensiti operasi dan keunikan sumber-sumber yang diganggu.

6.4.1 Kawasan-kawasan representatif yang mewakili ekosistem hutan, bersesuaian dengan skala dan intensiti operasi pengurusan ladang hutan, yang dikenalpasti dan pilih di bawah 6.2.2, ditanda, direkodkas di atas peta, dan dilindungi dalam keadaan semulajadinya.

• Rekod-rekod, peta-peta dan penandaan kawasan-kawasan berkenaan

6.4.2 Pelaksanaan aktiviti-aktiviti perlindungan dan pengurusan yang bersesuaian untuk kawasan-kawasan ini.

Semenanjung Malaysia/Sabah/Sarawak • Rekod-rekod pelaksanaan

(27)

Kriteria

Petunjuk

Verifier

6.5 Garispanduan mesti disediakan dan dilaksanakan untuk: mengawal hakisan tanah; mengurangkan kerosakan hutan semasa pengusahasilan, pembinaan jalan, dan semua gangguan mekanikal yang lain; serta melindungi sumber-sumber air.

6.5.1 Kedapatan prosedur menubuhan ladang hutan untuk mengelakkan dari kehilangan nutrien di lapisan atas tanah, serta hakisan dan mampatan tanah kesan dari penggunaan teknik-teknik mekanikal dan kimia yang tidak bersesuaian.

• Standanrd prosedur operasi untuk penubuhan ladang hutan

6.5.2 Kedapatan dan pelaksanaan prosedur-prosedur pengusahasilan untuk melindungi dari kemampatan tanah oleh jentera-jentera pengusahasilan serta hakisan tanah semasa operasi pengusahasilan.

• Standard prosedur operasi untuk operasi pengusahasilan

6.5.3 Kedapatan dan pelaksanaan garispanduan untuk rekabentuk dan pembinaan jalan hutan, termasuk matau dan keperluan perparitan.

• Garispanduan untuk rekabentuk, pembinaan dan penyelenggaraan jalan hutan

• Rancangan Pengusahasilan 6.5.4 Kedapatan dan pelaksanaan garispanduan untuk

memelihara zon penampan di sepanjang aliran dan sungai.

• Garispanduan untuk pemeliharaan jalur penampan di sepanjang aliran dan sungai

• Rancangan Pengurusan Ladang Hutan • Rancangan Pengusahasilan

(28)

Kriteria

Petunjuk

Verifier

6.6 Sistem-sistem pengurusan harus menggalakkan

pembangunan dan penggunaan pengurusan serangga melalui kaedah mesra alam dan berusaha sedaya upaya untuk mengelakkan penggunaan racun kimia. Racun Jenis 1A dan 1B Pertubuhan Kesihatan Sedunia dan racun hidrokarbon berklorin; serta racun yang mempunyai kesan jangkamasa panjang, bertoksik atau terbitannya kekal aktif secara biologi serta berkumpul dalam rantaian makanan yang tidak meliputi penggunaan khasnya; dan sebarang racun perosak yang diharamkan oleh perjanjian antarabangsa, adalah dilarang. Sekiranya bahan kimia itu digunakan, peralatan dan bentuk latihan yang sesuai harus disediakan untuk mengurangkan risiko kesan kepada kesihatan dan persekitaran.

6.6.1 Kedapatan dan pelaksanaan garispanduan dan/atau prosedur penggunaan bahan kimia di dalam ladang hutan yang diluluskan oleh pihak berkuasa yang berkaitan.

• Garispanduan dan/atau standard prosedur operasi untuk

penggunaan bahan kimia dalam operasi ladang hutan sejajar dengan dengan keperluan yang berikut:

o _{Akta Racun Perosak, 1974} • Senarai bahan kimia yang digunakan 6.6.2 Pekerja-pekerja ladang hutan harus sedar

tentang prosedur-prosedur penggunaan bahan kimia yang diluluskan di dalam kawasan ladang hutan.

Semenanjung Malaysia/Sabah/Sarawak • Rekod-rekod latihan

6.7 Bahan kimia, bekas-bekas, sisa-sisa cecair dan pepejal bukan organik, termasuk bahan api dan minyak, perlu dilupuskan secara mesra alam di luar kawasan kerja.

6.7.1 Bahan buangan minyak, bahan api, tayar, bekas-bekas, sisa-sisa cecair dan pepejal mesti dilupuskan secara mesra alam dan sah di sisi undang-undang.

• Standard prosedur operasi untuk pelupusan sisa-sisa dan pengitaran semula sisa-sisa pepejal bukan organik

• Rekod-rekod pelupusan bekas-bekas, sisa-sisa cecair dan pepejal bukan organik, termasuk minyak dan bahan api

6.8 Penggunaan agen kawalan biologi akan didokumen, dipantau dan dikawal rapi selaras dengan udang-undang persekutuan dan protokol saintifik antarabangsa yang diterimapakai. Penggunaan organisma yang diubah secara genetik adalah dilarang.

6.8.1 Agen kawalan biologi harus didokumenkan, dipantau dan dikawal rapi selaras dengan udang-undang persekutuan dan negeri, dan protokol antarabangsa yang diterimapakai, sekiranya agen tersebut digunakan.

• Protokol Biokeselamatan Cartagena untuk Konvensyen Kepelbagaian Biologi, 2000

• Rekod-rekod dokumentasi dan pemantauan tentang penggunaan agen kawalan biologi, sekiranya digunakan

6.9 Penggunaan spesies eksotik mesti dikawal rapi dan giat dipantau untuk mengelakkan impak ekologi yang negatif.

6.9.1 Pengurus ladang hutan harus mendokumenkan, mengawal dan memantau secara berhati-hati penggunaan spesies eksotik untuk mengelakkan impak ekologi negatif.

Semenanjung Malaysia/Sabah/Sarawak • Senarai spesies eksotik yang digunakan

• Rekod-rekod pengawalan dan pemantauan spesies eksotik • Kelulusan oleh pihak berkuasa bagi perolehan spesies eksotik

(29)

Kriteria

Petunjuk

Verifier

6.10 Perubahan hutan kepada ladang atau penggunaan tanah yang bukan untuk tujuan perhutanan tidak harus berlaku, kecuali dalam keadaan di mana perubahan:-

a) tidak berlaku di kawasan-kawasan hutan yang mempunyai nilai pemeliharaan yang tinggi; dan b) akan membawa faedah-faedah secara jelas, lebih tinggi,

terjamin dan berjangkamasa panjang bagi unit pengurusan hutan.

6.10.1 Perubahan kawasan hutan kepada ladang hutan, konsisten dengan peruntukan-peruntukan rangka kerja perundangan persekutuan dan negeri serta polisi-polisi yang berkenaan, mesti tidak berlaku di kawasan-kawasan hutan yang mempunyai nilai pemeliharaan yang tinggi, dan harus memberikan faedah-faedah yang lebih tinggi, terjamin dan berjangkamasa panjang bagi unit pengurusan ladang hutan. (Petunjuk in harus dipatuhi oleh ladang-ladang hutan yang ditubuhkan di dalam kawasan yang diubah dari hutan asli selepas 1 January 2010)

• Polisi-polisi persekutuan dan negeri tentang penubuhan ladang hutan

• Rancangan Pengurusan Ladang Hutan

• Analisis kos dan faedah termasuk aspek-aspek sosial • Laporan Penilaian Impak Alam Sekitar (EIA)

6.10.2 Perubahan kawasan ladang hutan kepada penggunaan tanah untuk tujuan bukan perhutanan, yang selaras dengan peruntukan rangka kerja perundangan persekutuan dan negeri serta polisi-polisi, mesti meliputi bahagian yang terhad dari unit pengurusan ladang hutan, dan mesti memberikan nilai ekonomi yang lebih tinggi berbanding dengan kegunaan asalnya secara keseluruhan dalam konteks keperluan untuk pembangunan sosio-ekonomi negara.

• Rekod-rekod perubahan kawasan ladang hutan kepada kawasan penggunaan tanah untuk tujuan bukan perhutanan

• Analisis kos dan faedah termasuk aspek-aspek sosial • Laporan Penilaian Impak Alam Sekitar (EIA)