9 0 2.0 . D A S A R P E R A N C A N G A N T A P A K 9 J > r = n ^ M EM rcm U T akah j a u h ja w ErttTUrto? m u s j g e m n e upw*n ^criGAn rrnAjA4rt f«h»h ^ m tm f-A T W t u o a r t e jw t R-uieimAn utapia 'tws t^erfurt^'r <*e a»u f w w r
i<qiowAf cuArte i^rsujfCA rxrl uttfiiK.
TfctW *im ru FWGurtiurte Wjatr
McrtGAMRiL Fvre j^rwrte murteArt.
^ LM-Urt y ^ 5 Teesis* pieirUMrt urtniK. THriAri rcn&Art nartiut r e t w u o u u "uruH rtesuAiiwt rcrtSAri T*T*rtAt1 M4SA.
^ UCAHAfcAtt rniCGUTtAAn B A H A n WeyU.
ta ta % u iru H FeKAnBWf m * n e u w k. urrfinc. MctnrcmiAX K ^ n m i s p y i ^ r t M A T U t5C*ttuSUrK5Ar1 C O f VSl9 # 1 m t j a l. 2 * 1 * K 0 N S E P r U A N G l u a r I M >
% • JF P U S flT PERPtci
% * # TEHROLOGI
LISTRIK
21
91
■aannr— ltmuranw—
^ J&ATA9- < r ^ vi^euesAiicArt ffeetrs-uican miirteeiArt v^rrfut W 4 H w r i TAE&Z. Y ^ 5 w » h , <artttr\5e*
View ice BArt&UrUrl TlWiL TCtHALAtlS.
K O N S E P R U A N G L U A R
SflTPERflGfl
EHROLOGI
LS S TR EK
22
•> SCrOUFlLAH tWHBni
*MM4rt wrt eue-Mcn t v t s s o w uir\ny4 K M * Siy MertBHAKAT ftttlAU »
w m n r T U iK A n eteti m te u r tJ u ie s e a ^ i i t H W isp'KAH>rr.
92
Yati& -rece^rtTUK. w t f . . . .
4tAH WHTArtEr TEtt&urt)urt& SUWBU irtAJitteie. Yt5 f A T > M & TEH5ertaa^ W ? 4 «£UL-p*tt
acah w w * & ir A ^ g -w g w f, Yxrto r i e u r w K ^ n retietiru
M A H cunrrtilOL w & a .
2‘2‘
K 0 N S E P O R I E N T A S I B A N G U N A N B. VI1
® J) PUSflT PERflGfl
9 3 P E N 4 M B 4 H 4 H N J A L 4 N K H U S U S UrtTUK m aU E+rre^tiCE y^ns--^ memJi4D( P & y / A C Y 1 siTE: ' oA K AK C&*tdH& P E H & U H J U N 6
d
oD
H 2 -m -m E t i T &a-mp; A r i C E o K H U S U S UH TUK PEtlGurO A E A H SUMBU M a M Et{TOANC£ SE. D E H & 4 H O&jEHWsi - ViEMPERKLUJT WOHUMtHT-dL S I D E E M T R 4 H a UWTUk£ ST^F , r - i . - S E E v i c E / A i J 3 b C E m u i d H I % ° O a n n J s E K V i C E * J4LJUE. U H T 4 S 4 H STAF t»4W R U M 4 H K E K4HI&K. O l P E ^ P E n D E K » JALLIR. SEEV1CE M 4 S U H ^ T E U4R.US \JEWAJ fcEldl04H&.ANALISA ENTRANCE
| i: k p. ■ ® J P U S 9 T P E R !TEHflOLOGI
LISTRIK
24
aimnrwitecV a t=l a 1 , r w i i M i m n i i m K r *>> i S a f e a M £ = T Z ' N BMUOUadKBOBil £ £ a M m £ 5-.fi- .4 i s l u 1 ~ ' | 1 ! UI 1 "
□
□
<s •• i/> ! “ J a I— oc cr; s c cc *“S £ 3 s £cc
jj— — J o o 0 c z ■•V" i 1 \ ; V * " a : a; DC i u Do a : in = ? a . kVa " y9 6
t ______________________________ ___________
^ fcwfrAHAti A t q A t A m t r i E n T « A n c e
m \
<t»e EttncArtce *iMAtiA siwc
©tnPAtics ®icutWKArt
v x ^ ik
s^ -f >
sitcuuA<;i <;e*.vice *Art v ^ f t t L U A n u u n w e w i m g v d r i K A n .
fttLun't^ -m l u r. sitcuuci M e t i g c u u n s i
BAtiGurWrt u tA M A „ sttAto u t t t u k.
mUtlRAHAtt mtOMP^Urt PEtlGUrt JUrtB,
juba unrut. MEMreixerxf
fetiGAPurun e o u n e * w hal
t a c tfirtsittKAtH <wit*. resAKAEArt>.
- f t
» g » [ a » a
^ JALUE. SitVOitA<;\ QtneTeiCAL <£SUA* ren E A rt v ^ rv ^ -r t a t a t - u t i v u s * y 4 ^ 5
JUGA CiM'BJiaC.
fe?«^eR4Ari ix-BAe e A s a n jaiah urtru'C MET'1F>e e ^ U <> A E A W „ JAlAtt ItpKA j Pi©LW| le^i.H UE3E4E «?Ak1 04UT1 C4ES16.
2. 6. S I R K U L A S I D A L A M T A P A K B . V I
I PUSfiT PE
TEKdOLOGi L!STR
27
MKSSSKKSTMICtf.?-O A S A R P E R A N C A N G A H B A N C U N A N
5i r> tc iu 4« — t-tc uu jl
100
r n i Y t i t ^ r t 'mxppiit y m s &
BcisiiH* tiBimiHtun urtiun time.
Met2uc4£ r m u i i x n rerteu tu u n B taya ©CrttA T Z M i 0 r ^ K 0 -r ■ft ■ ; o > T ^ « u A U r t rn^ttsi tuAriG ^ r m w A u e u w rntGAH BecriTic. t # u jc r A «
UlASAtt nrttM U M , A&ATL tUArtG TC1EA5A "iZGA fl* W ftliUM CnjAC .
r c t n n H ^ u W u t n ^ r i c &ecpurte<i
tlWIUtlJUfclCAO BAHWA r'lATA*, ATA Acpv\-|A<7 w w ia u k. , t a n rucuq- w dertTA ^ rxMtt& f a i a m.
ftricATUMrt y t t u u y sctcriiwAn tur *
UrtTUt MEttEAItAHKArt ft n » r t]> r l AGAfc MErtciiorr'i ccptuA j e n i ? re iA & A A tt.
^ . 4. T A T A R Q A N G D A L A M
PUSflT PERAGfl
TEHnOLOGI
LISTRIK
B . V I
101
‘S ^ L U l V 5 W \ U H A t { , &4H*U S»TfXlK.Tq*4L
vutu^r w m r u n y u * w * n r u 4 r t ^erwne- BCSAJC. Mrl HemirtfAi R^rtyJlc: v^riAsi
tULAM r'leH'ffic^Kidrt rus/t^H KeHT*tiD.
f ^ y ^ L T f A S qtUC[UE4L siWQfff vtBaTn.Hwrt s m!>m m i E c n i u c j*u k,
E*<rreutUrl wteUTUttfcJtrt.
m r m i M E ^ n & w xM v g r m u n m m < x n \ x w m * " m s u ”
wteru c€tva B m ^ m n n u t t t e n w n e i ^ A r . Mewrurt^w vatUsI r i u w t^eiYfifsAicArt m s 4 U H sertwte v x a z a rtAcrfr, Mi9- vo4vet erir, «!tl. <St*wrt&KArt p u s 4 U H Rtp ywut A?;
c q w ouga mwru B
0
^aei*;i mum ©s-tru*..
m w t t & n u * m & U i n ^ u c ^ y ^ r t j w . 5 q * H 45«. T E W ^ O W $BG. c h w j i g rniurur'fKi R m i H Wrt r»L*<?
wtsurw/ri
aua-piirtiun VHAK
1A TWWW
u m u tvc
^ ^ L S ^ F A E A r i 3.5 . P E M I L I H A N B A H A NB. VI
P U S f l T P E R f i G f l
T E K I
10
L
0
GS L I S T R S K
102 3.5. S i s t e m U t i l i t a s 3 . 5 . 1 . S i s t e m P e n e r a n g a n D e n g a n p e r t i m b a n g a n : - S i n a r m a t a h a r i t i d a k b o l e h l a n g s u n g m e n g e n a i b e n d a p e r a g a , hal t e r s e b u t b i s a m e n y e b a b k a n a d a n y a k e m u n g K i n a n k e r u s a k a n b e n d a - b e n d a p e r a g a y a n g f u l l - e l e k t r o n i s . - B a n g u n a n j e n j s g e d u n g p e r a g a / m u s e u m b e r o r i e n t a s i ke d a l a m . - O p e f'as i on al p e r a g a a n d a r i p a g i h i n g g a s o r e , d i m a n a sircar m a t a h a r j a k a a b e r k u r a n g k e k u a t a n c a h a y a n y a p a d a menje lai ng s o r e h a r i . - D i b u t u ^ k a n p e n e r a n g a n y a n g m e r a t a d a n e f e k g l a r e y a n g d i t i m b u l k a n s i n a r m a t a h a r i s e c a r a l a n g s u n g p e r l u d i h i n d a r k a n . M a k a : * S i s t e m p e n e r a n g a n b u a t a n a k a n d i g u n a k a n s e c a r a jtiu t lak d a p m e n y e l u r u h p a d a s e t i a p r u a n g p e r a g a . * S i s t e m p e n e r a n g a n a l a m h a n y a a k a n d i g u n a k a n p a d a r u a n g - r u a n g l a i n s e l a i n r u a n g p e r a g a , s e p e r t i : s i t t i n g l o b b y , c a f e t a r i a , z o n e p e r k a r ^ t o r a n , d l l . * p e b e r g p ^ r u a n g s e p e r t i A u d i t o r i u m d a n j P e r p u s t a k a a n d i u s a h a k a n h a n y a m e n g g u n a k a n p e n c a h a y a a n a l a m t ak l a n g s u n g , k a r e n a s e l a i n o r iet>tas i n y a ke d a l a m j u g a d a l a m hal ini p e r p u s t e k a a n m e m b u t u h k a n p e r l i n d u n g a n k h u s u s t e r h a d a p k o l e k s i b u k u d a r i p e n g a r u h u l t r a
v i o l e t y a n g b e r l e b i h a n . 3 . 5 . 2 . S i s t e m P e n g h a w a a n D e n g a n p e r t i m b a n g a n : - K e s t a b i j a n t e m p e r a t u r d a n k e l e m b a b a n s a n g a t d i b u t u h k a n d a ^ a m m e m e l i h a r a b e n d a - b e n d a p e r a g a y a n g s e l u r u h n y a t e r b u a t d a r i b a h a n e l e k t r o n i k . - P e r l u n y a m e n g h i n d a r k a n b e n d a - b e n d a p e r a g a d a r i d e b u d a n k o £ o r a n y $ n g b i a s a n y a rr.asuk d a r i 1 u b a n g - 1 u b a n g p e m b ^ k a a n , diirj^na ini m e r u p a k a n u s a h a m e n y e d e r h a n a k a n p e r a w a t a n ber*Gj§ p e r a g a . - P e r l u n y a s u h u u d a r a y a n g n y a m a n u n t u k k e p e n t i n g a n p e n g u n j n g . flaka: * p i t e n t u ^ n ■ k e s e l u r u h a n r u a n g p e r a g a m e n g g u n a k a n aj, r - e o n d 1 1 i o n e d . * H a n y a j r y a n g - r u a n g d e n g a n h u b u n g a n k e l u a r y a n g e ^ a t a|<an m e n g g u n a k a n s i s t e m p e n g h a w a a n a l a m , s e p e r t j s i t t i n g l o b b y , c a f e t a r i a , d l l. * Z o n e p e n g e l o l a a n j u g a m e n g g u n a k a n s i s t e m p e n g h a w a a n b u a t a n , u n t u k k e n y a m a n a n s t a f d a l a m b e k e r j a . * Z o n e p e n d u k u n g ; s e p e r t i a u d i t o r i u m , p e r p u s t a k a a n d l l , j u g a a k a n d e i g u n a k a n s i s t e m p e n g h a w a a n bua tan,' u n t u k k e n y a m a n a n p e n g u n j u n g . K a r e n ^ j u m l a h l u a s a n y a n g d i k o n d i s i k a n c u k u p lu a s , m a k a d i g u n a k a n A C S e n t r a l s i s t e m C h i l l e d W a t e r d e n g a n A H U p a d a t i a p - t i a p l a n t a i . S e d a n g K a n untq}< p f i s i e n s i , p e r l u a d a n y a p e m i s a h a n m e s i n
A C arjtara z o n e jperagaan d e n g a n z o n e l a i n n y a , d a l a m hal ini 4 fiaVah z o n p P e n d u k u n g d a n P e n g e l o l a a n . R u a n o j - r u a n g l a i n y a n g t i d a k d i s e b u t k a n m e n g g u n a k a n p e n g h a w a a n alajfl. P O M P A 3 . 5 . 3 . S i s t e m P e n c e g a h a n K e b a k a r a n A l a t - a l a t y a n g d i g u n a k a n u n t u k m e n g a t a s i k e m u n g k i n a n t e r j a d i n y a k e b a k a r a n t e r d i r i d a r i b e r b a g a i m a c a m a l a t , ini u p t u K m e m b e r i k a n s u a t u h a s i l y a n g m a k s i m a l . A l a t - a l a t t e r s e b u t a n t a r a lai n: * F i r e A l a r m C i r c u i t
P r i ^ s i p kerja,: a s a p / g a s p a n a s d i d e t e k s i d e n g a n d e t e k t o r . R a n q k a i a n c i r c u i t a k a n m e n g o n t r o l , k e m u d i a n p a n e l a k a n m e n g h i d u p k a n k e r j a " U N I T A N N U C I A T O R “ y a n g b e r u p a i n d i k a s i l a m p u d a n s i r i n e . S e l a n j u t n y a s i s t e m a k a n m em at ika jn d a n m e n g h i d u p k a n m e s i n - m e s i n l a i n y a n g t e r p r o g r a m , m i s a l n y a : m e n g h i d u p k a n p o m p a a i r d a n m e m a t i k a n m e s i n A C d a n s i s t e m e l e k t r o n i k / 1 i s t r i k la i n n y a . jfc Stanpl P i p e S y s t e m D i l s t ^ k J O n c|}§ gkitar g e d u n g d e n g a n j a r a k y a n g s e s u a i dencjat) k.eiqajjjpuan d a y a s e m p r o t n y a . S e t i a p u n i t d i l e p g K a p i qlengan F i r e B o x y a n g t e r d i r i d a r i pipa. k a n v a s d a n a l a t p e n y e m p r o t n y a . * Sistenj p e m a d a m D r y C h e m i c a l D i g u n a k a n p a d a r u a n g - r u a n g p e r a g a , 1 a b o r a t o r i u m , p e r p u s t a k a a n , b e n g k e l d a n g u d a n g y a n g m e r u p a k a n t e m p a t m e n y i m p a n b e n d a - b e n d a y a n g b i s a r u s a k a k i b a t b a h a n p e m a d a m lair.nya * F i r e E x t i n g u i s h e r P o r t a b l e U n i t D i g u n a k a n p a d a z o n e p e n g e l o l a d a n r u a n g l a i n y a n g b e l u m d i s e b u t k a n d i a t a s , d i m a n a b a r a n g / p e r a b o t n y a t i d a k a k a n r u s a k k a r e n a b a h a n p e m a d a m ini. 3 . 5 . 4 . S i s t e m K e a m a n a n S i s t e m k e a m a n a n y a n g d i g u n a k a n u n t u k m e l i n d u n g i k e s e l u r u h a n s i t e b e r u p a : - P e n e m p a t a n s e j u m l a h s a t u a n pengarnan y a n g a k a n b e k e r j a b e r g a n t i a n / 2 s h i f t y a i t u p a g i d a n m a l a m .
103 - P e m a s a n g a n p a g a r t r a n s p a r a n p a d a s e k e l i l i n g s i t e y a n g b e r b a t a s a n d e n g a n j a l a n k o m p i e k s , j u g a p a g a r m a s i f d e n g a n k e t i n g g i a n t e r t e n t u a p u b ila d i b u t u h k a n d 5 sis; y a n g b e r b a t a s a n l a n g s u n g d e n g a n l a h a n d i l u a r k o m p l e k s . S i s t e m k e a m a n a n y a n g d i g u n a k a n u n t u k m e l i n d u n g i b a g i a n d a l a m g e d u n g , t e r u t a m a r u a n g p e r a g a , b e r u p a : * P e n e m p a t a n b e b e r a p a t e n a g a y a n g b e r f u n g s i s e b a g a i s a t u a n p e n g a m a n s e k a l i g u s sebcigai " G u i d e M a n " y a n g a k a n m e n j e l a s k a n p e n g g u n a a n b e n d a - b e n d a p e r a g a . * A l a t - a l a t p e r a g a ini m e m a n g t e l a h d i d i s a i n k h u s u s u n t u k b i s a d i p e g a n g / d i c o b a d a n d i o p e r a s i k a n p e n g u n j u n g , t e t a p i u n t u k m e n g h i ndar' i t i n d a k a n b e r l e b i h a n y a n g m e n j u r u s V a n d a l i s m e , p a d a t i a p - t i a p b e n d a p e r a g a a k a n t e r d a p a t a l a r m k h u s u s y a n g t e r p r o g r a m u n t u k s e g e r a m e m b e r i t a h u k a n a d a n y a t i n d a k a n y a n g k a s a r / p e n g r u s a k a n . * P e n g g u n a a n C C T V ( c l o s e d c i r c u i t t e l e v i s i o n ) p a d a t i a p s u d u t r u a n g p e r a g a u n t u k m e n g a w a s i s e c a r a l a n g s u n g t i n d a k a n p e n g u n j u n g d a n d i k o n t r o l l a n g s u n g d a r i r u a n g s e c u r i t y . * M e m b u a t p a g a r p e n g a m a n k h u s u s u n t u k b e n d a - b e n d a y a n g t i d a k b e r f u n g s i s e b a g a i p e r a g a a n i n t e r a k t i f . 3 . 5 . 5 . S i s t e m K o m u n i k a s i U n t u k k o m u n i k a s i i n t e r n d i g u n a k a n ; ~ M i c r o p h o n e d e n g a n s p e a k e r y a n g t e r s e b a r d a n d i k o n t r o l m e l a l u i r u a n g s e c u r i t y u n t u k p e n g u m u m a n - p e n g u m u w a n
d a n p a n g g i l a n ~ p a n g g i ]a n t e r b u k a y a n g d a p a t d i p a n t a u di s e l u r u h l o k a s i s i t e . - I n t e r c o m y a n g t e r g a b u n g d a l a m P A B X s y s t e m unt.uk h u b u n g a n t e r t u t u p a n t a r r u a n g - r u a n g p e n g e l o l a d a n s t a f - s t a f d a l a m l o k a s i p r o y e k . U n t u k k o m u n i k a s i e x t e r o o i g u n a k d n : - U n i t t e l e p h o n e y a n g t e r g a b u n g d a l a m P A B X s y s t e m d a n d i o p e r a s i k a n b l e h o p e r a t o r . 3 . 5 . 6 . S i s t e m P e n a n g k a l P e t i r S i s t e m p e n a n g k a l p e t i r y a n g d i g u n a k a n a d a l a h : - S i s t e m F a r a d a y ( s a n g k a r l o g a m ) . S i s t e m ini b a n y a k d i g u n a k a n p a d a b a n g u n a n y a n g
m e m p u n y a i b i d a n g a t a p y a n g lua s. E l e m e n - e l e m e n b e r u p a ti an g - t i a t i g l o g a m k e c i l u k u r a n 20- 3 0 cm, y a n g m a s i n g - m a s i n g d i h u b u n g k a n d e n g a n k a w a l t e m b a g a m e n u j u e l e c t r o d e tat.ah ( a r d e ) , s e h i n g g a m e m b e n t u k k u r u n g a n y a n g meir.puriyai j a r a k 30 cm' p a d a t i t i k s i m p u l n y a . 108 P e n g g u n a a n si s t e m ini b e r t i t i k t o l a k d a r i ; sistern l a i n d i r a s a k a n k u r a n g m e m e n u h i s y a r a t p e r i i n d u n g a n s e c a r a o p t i m a l , s e p e r t i : * S i s t e m P r e f e n t o r (R a d i o - a k t i f ) y a n g b e l u m d i r e k o m e n d a s i o p e r a s i o n a l n y a o l e h B A T A N ( p i h a k y a n g b e r w e n a n g ) . * S i s t e m F r a n k l i n m e l i n d u n g i b a n g u n a n d e n g a n a r e a b e r b e n t u k k e r u c u t y a n g s a n g a t c o c o k u n t u k l u a s a n bidarjg a t a p k e c i l , ta pi t i d a k c o c o k u n t u k l u a s a n b i d a n g a t a p y a n g b e s a r .
109 3 . 5 . 7 . S i s t e m D i s t r i b u s Air' 'B e r s i h A i r b e r s i h d i s u p l a y l a n g s u n g d a r i P D A H d a n m e n g g u n a k a n s i s t e m U p - F e e t , d i p i l h n y a s i s t e m ini d e n g a n p e r t i m b a n g a n : - I n s t a l a s i a i r b e r s i h y a n g d i b u t u h k a n h a n y a u n t u k m e n c a p a i k e t i n g g i a n 2 l a n t a i y a i t u p a d a z o n e P e n g e l o l a a n & z o n e P e n d u k u n g , s e d a n g p a d a z o n e P e r a g a h a n y a p a d a l a n t a i 1 . - A p a b i l a a d a pema da rua n l i s t r i k d a r i Pl.N, g e n e r a t o r a k a n m e n s u p l a y k e b u t u h a n l i s t r i k s e c a r a m e n y e l u r u h k a r e n a o p e r a s i o n a l p e r a g a a n s e c a r a m u t l a k m e m e r l u k a n l i s t r i k , jadi d e n g a n d e m i k i a n k e b u t u h a n l i s t r i k u n t u k p o m p a j u g a a k a n d i s u p l a y g e n e r a t o r d a n a p a b i l a I: i da k b e r f u n g s i n y a g e n e r a t o r b e r a r t i o p e r a s i o n a l p e r a g a a n a k a n b e r h e n t i . - K e b u t u h a n a i r b e r s i h re 1 at if k e c i l , h a n y a u n t u k k e p e r l u a n t o i l e t , s e d a n g k a n k e b u t u h a n a i r u n t u k t a m a n a k a n d i s e d i a k a n d a r i s u m b e r a i r setempat;/ s u m u r . - D i p e f l u k a n p e n a m p i l a n g e d u n g y a n g " b e r s i h " , b e b a s d a r i k o m p o n e n - k o m p o n e n i n s t a l a s i . — ---4 > p o m p a m e t e r P D A f l t a n d o n b a u a h
3 . 5 . 8 r S i s t e m Sapijtasi - A i r H u 3 a | i A i r h u j a n a k a n d i s a l u r k a n m e l a l u i s a l u r a n - s a l u r a n t e r b u k a y a n g d i t u t u p d e n g a n k i s i - k i s i b e s i . P e n y a l u r a n a i r h u j a n d a l a m k o m p l e k s d e n g a n k e m i r i n g a n 1 : 1 0 0 0 k e a r a h alira'n. S e t i a p 25 s a m p a i 40 m e t e r d i b u a t b a k k o n t r o l . K e s e l u r u h a n s a l u r a n h u j a n a k a n d i s a l u r k a n ke d a n a u s e b e l a h t i m u r s i t e . - K o t o r a n d a n a i r k o t o r K o t o r a n d a n a i r k o t o r a k a n d i s a l u r k a n s e p t i c t a n k u n t u k s e l a n j u t n y a ke r e s a p a n s e c a r a k o n v e n s i o n a l .
k o t o r a n
s e p t i c tank
sumur p e r e s a p
air k o t o r
3 . 5 . 9 . S i s t e m D i s t r i b u s i L i s t r i k S u m b e r l i s t r i k u t a m a d i s u p l a y d a r i P L N d a n s e b a g a i c a d a n g a p d i g un aj <a n g e n - s e t a p a b i l a t e r j a d i p e m a d a m a n a l i r a n l i s t r i k . G e n e r a t o r d i h u b u n g k a n d e n g a n s a k l a r o £ o m a t i s A T S ( A u t o m a t i c T h r o w o v ? r S w i t c h ) y a n g b e k e r j a111
s e c a r a o t o m a t i s p a d a s a a t a l i r a n l i s t r i k d a r i P L N p a d a m , y a i t u d e n g a n k e c e p a t a n 1 s a m p a i 20 d e t i k b e g i t u