S K R I P S t
I N YO M AN M U TAYA
PENENTUAN EFEKTIFITAS DAN KONSENTRASI
EFEKTIF OKTIL DIM ETIL PABA SEBAGAI
TABIR M ATAHARI DALAM KRIM
" VANISHING” ANIONIK
D A N
NONIONIK
t v A V
K A K i : i . T A S F \ R \ 1 A S I
U N i V K R S I T A S A I R I
P E NE NT UAN E F E KT I F I T AS DAN KONS E NT RAS I E F E KT I F
OKT I L DI NE T I L PABA S E BAGAI T ABI R MAT AHARI
DAL AN KRI M " V ANI S HI NG"
ANI ONI K DAN NONI ONI K
SKRI P S I
DI BUAT UNT UK ME NE NUHI T UGAS AKHI R
P1 ENCAPAI GE L AR S AR3 ANA F ARNAS I
P ADA F AKUL T AS F ARHAS I
UNI V E RS I T AS AI RL ANGGA
1 9 0 7
Ol e h :
I NY ONAN NUT AY A 0 5 7 8 1 0 2 0 8
Di s e t u j u i o l e h P e mb i mb i n g
-J
'\
KAT A P E NGANT AR
P e r t a ma t a ma k a mi p a n j a t k a n p u j i s y u k u r k e h a d a p
-a n T u h -a n Y -a n g N-a h -a Es -a , y a n g t e l a h me l i mp a h k a n r a k h ma t
-Ny a k e p a d a k a mi , s e h i n g g a k a mi me n d a p a t k a n k e k u a t a n l a
-h i r d a n b a t i n d a l a m me n y e l e s a i k a n t u g a s k a mi u n t u k me
-n y u s u -n s k r i p s i i -n i ,
S k r i p s i i n i b e r j u d u l : P e n e n t u a n E f e k t i f i t a s d a n
Ko n s e n t r a s i E f e k t i f Ok t i l Di me t i l P ABA s e b a g a i T a b i r Ma
t a h a r i d a l a m Kr i m " V a n i s h i n g " An i o n i k d a n No n i o n i k .
Pa d a k e s e mp a t a n i n i k a mi me n y a mp a i k a n r a s a p e n g
-h a r g a a n d a n t e r i ma k a s i -h s e b e s a r - b e s a r n y a k e p a d a :
1, I b u DR. Ui d j i S o e r a t r i d a n Ba p a k Dr s . S o e g i h a r t o Ha d i
-mo e l j o y a n g d e n g a n p e n u h k e s a b a r a n s e r t a k e s u n g g u h a n
h a t i t e l a h b e r k e n a n me mb i mb i n g , me l u a n g k a n u a k t u n y a
y a n g s a n g a t b e r h a r g a u n t u k me mb a n t u , me mb e r i p e n g a r a h
-a n , d o r o n g -a n mo r i l , s e r t -a me mb e r i k a n f a s i l i t a s y a n g
s e l u a s l u a s n y a s e l a ma k a mi me l a k u k a n p e n e l i t i a n h i n g
-g a s e l e s a i n y a p e n u l i s a n t u -g a s a k h i r i n i .
2* Ke t u a J u r u s a n F a r ma s e t i k a F a k u l t a s F a r ma s i Un i v e r s i t a s
Ai r l a n g g a d a n Ke p a l a L a b o r a t o r i u m P r e s k r i p s i F o r mu l a s i
J u r u s a n F a r ma s e t i k a s e r t a p a r a s t a f p e n g a j a r J u r u s a n
F a r ma s e t i k a y a n g t e l a h me mb e r i k a n s e g a l a f a s i l i t a s
y a n g k a mi p e r g u n a k a n u n t u k me l a k u k a n p e n e l i t i a n i n i
i v
3 .
8
a p a k DR. Hu h a ma d Z a i n u d d i n y a n g d e n g a n p e n u h k e s a b a ra n s e r t a k e s u n g g u h a n h a t i t e l a h b e r k e n a n me mb e r i n a s e
-h a t , p e n g a r a -h a n , s e r t a s a r a n - s a r a n y a n g s a n g a t k a mi
p e r l u k a n d a l a m me l a k u k a n p e n e l i t i a n i n i .
4 . Ke t u a Du r u s a n Ki mi a F a r ma s i F a k u l t a s F a r ma s i Un i v e r
-s i t a -s Ai r l a n g g a -s e r t a -s t a f p e n g a j a r J u r u s a n Ki mi a
F a r ma s i y a n g t e l a h me mb e r i k a n s e g a l a f a s i l i t a s y a n g
k a mi p e r g u n a k a n u n t u k me l a k u k a n p e n e l i t i a n i n i h i n g g a
s e l e s a i .
5. PT Su r y a De r ma t o Ne d i c a L a b o r a t o r i e s d a n PT P a b r i k
P h a r ma s i V I T A y a n g t e l a h me mb a n t u me n y e d i a k a n b a h a n
-b a h a n u n t u k p e n e l i t i a n i n i .
6
. Se mu a t e ma n , t e r u t a ma y a n g b e k e r j a p a d a l a b o r a t o r i u mF a r ma s e t i k a , s e r t a s e mu a p i h a k y a n g t i d a k d a p a t k a mi
s e b u t k a n s a t u p e r s a t u , y a n g t e l a h me mb e r i k a n j a l i n a n
k e r j a s a ma d a n d o r o n g a n s e ma n g a t s e l a ma k a mi me l a k u k a n
p e n e l i t i a n .
Ak h i r k a t a , s k r i p s i i n i k a mi p e r s e mb a h k a n k e p a d a
a l ma ma t e r t e r c i n t a F a k u l t a s F a r ma s i Un i v e r s i t a s Ai r l a n g
ga , n u s a d a n b a n g s a , d e n g a n h a r a p a n s e mo g a d a p a t b e r ma n
-f a a t b a g i i l mu p e n g e t a h u a n .
S u r a b a y a , J a n u a r i 1 9 8 7
-5. Pe n g o l a h a n Da t a . . .
36
BAB I I I : HAS I L P E NE L I T I AN . . . 41
BAB I V : PEF I BAHASAN . . . . 7 3
BAB V : KE S I NP UL AN . . . 7 6
BAB VI : S A R A N . . . 7 7
BAB VI I : RI NGKAS P K . . . . 7 8
DAF T AR P US T AKA . . . . 8 0
L A « P I R A N . . . 8 4 v i i
x i i
Da f t a r T a b e l ( l a n j u t a n ) Ha l a ma n
Kr i m " V a n i s h i n g " An i o n i k p a d a P a n j a n g Ge l o m
X I V
8
. Ku r v a Hu b u n g a n%
T r a n s mi s i E r i t e ma d a n K o n s e n t r a s i Ok t i l Di me t i l P ABA ( / a) d a l a m S e d i a a n
T a b i r Ma t a h a r i d e n g a n Ba s i s Kr i m " V a n i s h i n g ”
No n i o n i k . . .
71
9. Ku r v a Hu b u n g a n
%
T r a n s mi s i P i g me n t a s i d a nKo n s e n t r a s i Ok t i l Di me t i l P ABA ( %) d a l a m Se
-d i s a n T a b i r f i a t a ha r i -d e n g a n Ba s i s Kr i m
" V a n i s h i n g " No n i o n i k . . . . . . . 7 2
DAF T AR L ANP I RAN
L AMP I RAN Ha l a ma n
1. Co n t o h P e r h i t u n g a n I n d e k s Bi a s p a d a Su h u
2 5 ° C ( n
2
s) . . . 8 42* Co n t o h P e r h i t u n g a n Ni l a i
%
T r a n s mi s i E r i t e ma d a n T r a n s mi s i P i g me n t a s i S e d i a a n T a b i r
Ma t a h a r i y a n g Ne n g a n d u n g Ok t i l Di me t i l PABA
d e n g a n Ko n s e n t r a s i d a l a m Ba s i s Kr i m
' ' Va n i s h i n g " An i o n i k p a d s Pa n j a n g Ge l o mb a n g
2 9 2 , 5 - 3 7 2 , 5 n m . . . 8 5