tr '\i
I
-|t
LAFOR.AN PENELITIAN
METOM ffiilOAJAR
ffiilItAIAil
HASI. BEI.AJARPA0A PB0cHAItl
St JnWtN
PEit0tOtKAN DUilIA USAHA FPIPS IKIP PAOANGBD9 /frD/86
oleh
0rs.ffifUDDIU
PEHELTTIA If,I DIILtrIII OI.EH:
PBoYEx myrlw/rraf,z?ElrcDxEBAnEAlt pERqrarrarv rnrrcc {
( P. T ) ITIP EIIHNG
TAIIUIV AITGA.R,AN EilTs6
SErrI E{.qif.r &rr. lllo.4gypT.gz./p4 T/ t9a5
rlDgf,i aAgur'hi roas
tXIP
i I(S.T'ITUT KF{;I]RUAN
IN,fi
I,r,tt
PI.-NDII)IKA\(lxlp) pnnarc
1986*
{ilr
t0ari6 r trA,+ t1
il- ! ..
-l
I
AEETBAI
Ecba6al leaa audeb
dllotahul
olchacttr pcadidil
bahranengaJar
ltu
adalah 11106.6 peayaogalaa atau tracrapaa peu6o- tahuan Lepada aDaLdldll,
daa lengaJarltu adalab
perbuatalyoI1g koBpl€Ls
r
olch Lareaaltu tldallah
auatu setoda
yantpa11n6 balk dalco pcayalpalau pelaJeraa taug dapat borlaku aocara uuurt netoda pcagaJaran
ltu
adalahbcrvariasi larf dalar
bldaug6tudl
Eaupun dalao pol,ok-poLoE drnaub
Doko&babagan bldaug
ltudL tartcntu.
Dalau
hal lnl pcaollti
berugaha nengunglaplran dua neto- da ponyaopalaD dl1rE auatupeuclitlan
oLaperloenyaitu
uoto- da blasa(
ccraoah)
dsu oetoda dlakusi +L.!Ja
ke].flPoL ya:r8 di:ranakan aaJelctoda
gabuagrttrUatul
lnl p€!.llti uellbat gtublrlrr r.orra alesbiPtif -
konudian alcau
uelihat
perbedaan Ledua lctodatcraebut
den6aanougguaalra.u
rurua t - toatr
acdauglrn uutuk 6aubaraldiabip- tlf
banya dalau boatuldiatrlbusl aalpal
ktpatla perbitunganrata+ata hlturg.
Eaall pcncltttdr renp.rllbatlan
gslbrranurr!
bahyara -
toda gabungan Jauh
lobih
balk dibaadlnglaa itcugal oetoda
biaea aecara kcgclurubal rata.+ata haatlblaJar
datL 25 orang reapo[- denl yangdlpsrlulaa dalal
eLcpcrl'ucnr uatul lctoda
biasa nen-
poroleh 61118 dan nctoda gabuagaa ?1089.
I
Uatuk eelane
tea-tes
ualtaya oeoperllhatlou rata-nata yang ber-variasl
dslaok
dua peadclatan letodaoIa6 unlt I rata-rata
lta-sil belajar
uerckg adalah 52 oO4 !.caualt III
5rrO4.tes unit
Y65192r
tea ualt VII
7Oo?2atsb lal
adalab uatu& tea dalan uoto- da btata Btdangk;n dalau tetoda Sabungan dll,orolebhasll
belaJar!atg-3r1.
u.Btult.a unit II
5?.{80t!!
*.1,tYI
?1r48rtee udt vI
T5 r6J+, daabe ualt VIII
adalab &196.Sel.anJutnya dalgu Penbuktial
blpctcalc
ditenul' bahua terds- pat perbedaaa yaug aukupberartl dgti
gada haei]. belaJar nerekaantara oetoda blaga dar letoda gabungaa balts rlalau
tes unit I
dan
IIl
t€aurr.t III
darfYl tca ualt
Y darYI tes rurit VII
daDVIII
dalrrlcolLlal
pula perbcdaa!!.cere rata+ata
untuk kedua ne-toda diataao
:.i;; ili ,-:
il TEiii/', ai
Sir{BrR/HLR'Grr
riirr- -rhSl
i\q iiirri,Ji Aii;S K,-ASIFIKI,SI
.;F'JsIi\KAf,N
IffIF FAEANG
43 - z-
r'a244t__ _
flos /4re
-'*"O (
3
/"It
I.tt.l PEilOAXTAtr
fcgt.ataa
penelltlan
uerupaka.nd8ru
ya[gtidak
depatditlnggaLs!
dalao pcrjalaaL.rl!
alrrdcoikatst
PcugaJoro Daroalnl
harurterlutcgrall}.l Lr
dalan Legiataaeehati+a-
rl,
daa dlperguuaLan o]'ebataf
pcngaJar dalan IEoEeB pcngar- bllal
keputnsaa profeaioaalohopalsl di
atac ncupuayal korschucnaL dalaq po:r8elo- laaa DouelitiendI
IKIP PadaugoSrlrln bcrorieatasi
kepailapengenbangaa l.luu
acrta
terapeunyal hrsat Peuolitiau IKIP Pa- daag berusaha oendorougstal
DengaJar untuk oclaku.kan pcncl:l-tiaa
aebagal bagiau yanEtldak
terpt aablordarl
lceg:iata! oo- ugaJarnyaoIal bcrarti
barua ditlubullaa clttar
baha peaell,- tian
bukau aeEata-lata balguDalarrna
uetodolog:inya ya:lg k6- llhatal
oaaggih aehln6ge lenbcrlLaaLlsu
lrang szr6ker1tetapl terlcbih-loblh
bcrguna uutukctaf
peugaJar yang boraangkutel- u.utuk neoperbalLlpcrllalu
altodonllayar OIcb lrareuaitu
pongetbangaa
kualltag pcuelitian
dllokulen daagart EonJru.Bun turtutaakualitsa ltu
d.l6arr tebaPea Larrnang6a akadcoLkpenelitil
e€-p€rtt
JreDg rtttulJuEaa d.Btaa Lcpanglataanyat8q1ra
rcraar
grubLrapoaclltlln lal
daPat dioeLesaikar o-lcb peaclttl. tclopaa darl laltor-faktor
loinntrrer
peryel€aal- ar! Euatupcaelttlan
aeharucnya JuSe lcobcrlLsn n SaDaeof
ao- bl,eveoentI
Lcpadspene]ltl
daXau Leglataa akedenllolra 1lebih dari
pada aclcdar oeocnuhi tu6ea atauLoatr&
rtl
Saya raupallraa peughargaan Lopade
pcacl:lti
yan8 t€1Eh borusaha Laraa lcnyelasalkarpcnelitlaa lulo
Hudah.firdahrr!-ponelltiaa lal
berguna untuk pongorbragrlthur
daaLbib -
peating J.agl bergurc aobagai Dea6abrg pada naga. yang akal datang
uatul
relakulsn peaell.tlan y4rgbblh
batkr+gi
bsst peaolltLrLDrb
Pusat PenelltianIEP
Paila,uEDfi
SrrtJtl,toaIrt. 1yr5w1
lr
Drrlrl l8l
.AB9IB,A[ aa aaaa aartaaa a a aoar o a a a.a a. a aat aaaaa aaaanaaaart.ra..a.aaa fAiDt SEIgf llllll o o r. o. o.. o.... i... r a a a. t a I f r r.. a rr r...
D.[.l!!l,B f.9I rrr rr,r r o....aa oa.ta.ta. o.aa a ar.a..aaa.la...a..r....'j
DAEIA'B El,reL . ... a... r a aa a a.. a 4o... o.5
EAB
IoEIIDAEIILUAIAo
latar
Bolrlaaglbrebh ...r...
li
tuanglb6lup {ca Porbrtrrlr Xalal.h'dr.L.r....
Oi
FraJrLeU llt
ab .at..a.r...rr....,... r..
Di lrJual Eruolltlal ...aar...r..r...o
B.j IIEEI railaaaaa.ra.ataaaoaaa..a.aaa.r.a...o...
75
fllntrrtr attu
Parta4tea! PaDal:l,tlstl oieooorr.r 6o f,ogunroElatl Poarllttatl orrrror.r.i...rr
t
ttt
t
trr
I
I
,
t
6 6 7
BAE
BAB
Itt
urt
llilarluril
rEPUSlr.rMrlt llattuea Xaltultilaa! ..o...r.r,...
!i
foreagLrEorcpturl a....aaa...a... i...
tEil(Dorror
lE ldroalte! Prnrlltle! ...rr...o
ror rrr r o oroo'i DrPcplerl del leqlol ...o...
9i
,trrdelo
SurbcrDatl
oe rorrooor.rrrr rroi.o....
Do
lolull
a..nlfat
Pra5uqnl DrteteaiJrr...t tr lhhlL &rltala Dltt rorrorr...o.oo.io le Fcclul Prarlltlo ...a.a...
O3 Iltorbrtartl . a... a a r.. r... o o oo r o o o... r i
E
15
't7 20 20 21 21
2r
24
t
B
l, B I?.o llllLlsls
D^l{ PElGAf,rSlIae lrrelklr i.. a a r... r! rt a...aa.. ra.. a... Q... a o. 25
tr D.rbeboqr/Dtrllrrl
28B.l B t
o IE3IIIPULTXDIN REKO!|BiDAIII& IoallDulor a.1....?...4...
5'l!a
BaloEaBdaal..
ol. r...o. r...,.... r... 5,
tl
tfELi I
lrlErb t
IABEL.
lrEtra '
lollEli ,
IAELI
6!AELa
8lr!tsLl )
lAEtsle
to
ll'BELill
DIIIAT !AEI,
llalaEfr
I
SILIEI PETILAIA}T ETSIL BBI.,A"AB (PEB)E....'r'O I2I
I.OICI!|OIX PB(EE8 EI(SPEBIIEX oooooorr.ooo.oooo 'lpI
arEilIS DAIA DAll SITXBB DltA iooq......'.ti
21r
EAsrt,rEr
DlBr rBs Exx!r
8'aDt tEs LIrIEvrrl
TGXUN!! XEEODA EITST DAI IIE!@A OABUIEAT .CCC 2&
t
EfEIL BELAiTAI DElOllt llEl@ABIISI
'ioorroorr.o 28t
EISIL BELAJAB DENcAll XE|IODA OffiruOAXti...o..c
10I
PF.DnETA II EASIL !!ES ILIIEI
DAIIII
Tooo...ocJ) I
PEIEEDAII EISIL ?ES Ut{I!IfI
Dltl tYtlt'o...o
36I
PEEBEDIIII EfgIL lEgUf,M
DAIIYI 'il..d...4O t
PEBBEDAI! EISIL IEBEfl! YIt Dl[ YIf 3J....r43 t
PElBEDllllllll-trAtA IlIlIt.
!EgSi'ii...
46ru
BAD.
I
DEIIDAEUII'AX
Ao
l,etal
Ee llaaalahDalar jcnbaharuu dau p.DlDtLata[ lnndfullkaa dl. Indouccla ada onpat
laaebb
Dol,ok yaEtr.ruD*an
lb.ryLaf to]-al da.lar pcr- bahasartcrarbut yaltu laraleh
LueatlteaI
buslltaeI releralsl,
dan 6!lsls661 pcadldllral
OeJala yan8 acrl.trB LsLl
talpel
dltcagab naoyarakat derasalal.
adalah penla8kataakuantltra
t'u]'u.andari
lrogran-IE:oBrar- yang audah dlaediakon pouerlnt.h soDcrtl,foglaE
Dip].ooa 11 215 ilan
8l
lratrtdllrlagl
dcngaa IroEcaIElaEtrrBct
J.uJ'usatr uatutlasln6.raclat
IKIP.(
f,rJadlan
Lul rnllbul'lea edaltr
I poagubanankualitao
lul.u- eaal dalaoarti
kata bahua Luaatltaslulu!!.u
nal.k1 ualOhrall - taa
lulusaa ccnd*uag aLal turruoUatul lcagataal, poruaaalrhaa
lai
audab berbagal ruaha yangdilakutar
ot'ch IKfP Pedaagtoportl,
r.E€Bd..tr.4penataran
uatuloeuingLatLan nutu tcuaga
Icpradldlkt''
d8J.iElrogra!
pengaJaral.Drr lrd ( torur
PcadldllaasIf,IP Pd!!g
l98O)
uongatakaabahvg ada trrru-Boru yan8 audab
lltetar
lcogcaal, cara uon6aJar yang balutrtapt
nagihtctap
rougaJal alcngal uetodaatau
caratradlal,oualo
Staf
peagaJar yrngEdlh
EGntlngiga! bahua ret oda- peagaJaraltradlelonal
Ltu ocupatrea auatu net oilgy6ng
tepat aoP€rtl uengaJar dalau beatuk lcndlktrkaa kepaila nahaRioualI
2
ucaha EGroka
paltl
akea leneuul bcbcrapalegagalal;
karena na- hasieva aekaraug sudeh aan8atlrltlc lenllal
cara-cara pala do- sen ilalan ueoborikau perkullahanoPonbauguuau DBsioaal yan8 cedaa8 bcrlaugeung ilerca,oa
ini
ue- uuntut penlagkatan dalan bidan8 pcndldilan geoakiutinggi
yan8scksllgua ocaultut
kuallflLaal
peugaJar yang bensr-5eu.Etran - ptl
dalao proaoa b6laJat nen6aJar.Eouudlaa
klta }lhat
pula korp@rn-LaDoea yangada
aa1a!IEogeB lretoJar lcugaJaro trcul,o[on Pcnl,lalaa (cvaluasi) roerupakan
salah aatu kooponea yaag ada dalso pclaltoaDlaE Ploger
bclajar
ne- BBEJotr aedangkar proses belsJar-ncn8aJer (
PBt{) ruc.'ui:i'ksn suatu beatuE koaunLLasl aatat
raheslarg drnga! daen pendldi} yau8 ds,-pat r;eubentula peugetahuaal
allap
dannllal,
aerta ketraetpilsS yan8dfuciHkl' lahaelerq/anak
didlo
Dalaupoarc l.rl
dtgunaksn berbagai nctoda yang Loecouaayadttujulea
uatuk pcobratut dar, Peugolah.r-
yang ueudekatl tercapalaya tuJuen yang dl,ruuusloll Pengetahuan dau
ketraopllal
dalanreailal
aLanlcuballn
toroapaiaya laose be- ].aJsr uongaJar aocalaafaktltr
Leronedalal
penllaianlni
okal- ili
poroleb uupanballl (fcld
baot) o&tla dllthat
alarl uataD.lejttla
pcallataarrcll !El6J4' le-
banyakaa 6uru dalan rc.berl,ka! poatlalaa tcEgguD.gLsn sieteu
tra -
alioionat
yaltu
nelaktrlaulrnilalar !.cer! a.drrtalr aelqll
ceMngBa bauyak guru uooberitrga pealletaa
l.tu
yang Luratu obJeHl?j Da-].att
baI lal
rahaalEse Eeraas tl-dak puar tarbadaP u11a1-nilot
yan6 diperoleh
ltuo
,
Ea1
tll
diduga aeLrlt bhra gurudalal
uelak'rkan peailaian nua8kln hanyaaclatlla-ecbtllto
ceJa atau aatulrali
saJa dalan eatu aeucstcroSchubungaa dcngaa
hal lat
procrlatahtrrutala
DepalteueaPenitldikan daa Krbudayaa.a bcrustha untuL Eougataol dougan lcLa-
tsu&an bernacar.{aoar PoEbsbarudl !raE6 athaSSap
balli'
Laneka,hL
aro,b
lnl ill
IKIP Padaatdllaulaa elatcr
peailalanltu
uonurut-
deraJat pen8uaaaan drngau
ullat tk[lr
loba8ialbcrllqrt (fuhr pr-
al@ar IKIP Partaus 19Ee )
DcraJat Paagutraal
9sl - twl
w_$si
6fr qnY|
5v1 -
65*5rt
f$.f albft l
I
0 E B
falu ttrd.klat o.b.gttu
Jauh-Jarl rcBsoaal not oda Peuyal-
Dal,rr y6E8 rttguaalaa
ol.h
do6.Bt.rutaE
dalao pongaJaranlronllol
an Uauil DslEJal
(
PIE)
yaagtopet
b€lurfEFl diterutarL
Peraya- taaai.al belu
dlbuLtlLan aocarethlahl t.t.Di
patut ldran;yaur- tuk
uenBaatelrsa praell,tiaat.rh.d.p
dua rotoda penyaupaian a€oa- rg, eksporr.r3aitu
uctoda ocrauhlcbagrt
ret oda yang unuE dipg- tral dal
octodo caEPura[yattu
uotodrdlalusl' ra'
dltaobah'lon8gn
t
Eotoda LcrJe
Lclcpol
yaag lrcoudla.a diaebut aaJa net ode 8a-burga r'.
EB
luarr
LlsSLrD dauP.rbtta!.!
X,r.rl.LSkoP atau ruau6 llaBLuP
darl Draolltlu tat'
adafab peJ'alreaara!
trEn6alaratt PontlataaEaall BclrJar ( lO )
deagrartoda
lon6rJor
yaitu
Eotoda lca8aJar ccrauah dam rotoda lru8aJar gabuagal (rlto kusL + kerJalelarr* )
donssEJEbf
reherlrrebEaoll
belrJar yaDB dlcatleiubasiarr flf 'ftrr
illponganrhl o- ].eh set oda ueagalar1dal
tlon8ctlhl.tr'r!al la!"fsra
!ra[8 dlaJar-
eorta doeen yang leoborJ.Lrn peDgaJsreat
Bar:un tleol,kian
hasll bclajar lehellarr tqtr
J-gg akaldipr -
ngaruhl Pulo oleh laLt or-taE
ot fifooy. roFrtl rcial ekoorleter-
Bat ti.:eggal
r
Laadaan rua[gank'bl
d!8gobtgrlltr'
lletapll
karenakct erbat agar ruang Lelaa yaut daprt
dltrdllor
'brp'rlEon
ilalara po- nelltlol ttrlr EIa
ttalalr elaa nrngffulorue
be1ilatao
ye'og dspatuou;)cngarublhaltlbtlaJlllturaa8dlJadllearrrlabeldalaneksp-
rfucorlr
Berilasarlaa har
airtaar rala ad!! F!.I:t'tlar td
ala'Itillkaru -
ka.ko.u Dorpa.alalelura
,altn
otr SaDIIBi aebcrapa laub trrrtaDat
Da!bcl..! &ttI t'laJar
rah8atanDa.l8lr PeBllatar Eaptl'
D.lsJat ( tB ) rlrhl r.toda
oerahb d:tbal-dlaglea^u ileagaa
rt
oda 6abulgur
,
d-{
Ibrl.]'al!! Isttl.i
ABar JrEarn
torJedl LalEDdrt
strrel lstllsb
dalarpeaolltl-
aD
18lr
nala dlJelasraa bcbcraPatEtllth
,aTg ollelaaloal yaltu
r't )o l{ctoda ocranah I
yaitu
auatu notoda ponyarpalaa bahaaFlaJatan
Becaralloalr
yang Iran6Siulrr.rurlra
brtul-bctul dtD.!ala*!l1 2).
Xct oaa 6abuagan;,altn tctod! yslg
algur.kenrtar fugrt
pooooalan Daoalsb ae- oara bcrsaEa-caur dar Lruudlan rlitaobalr dengan lartrerlantu-
8ar ya!8 tlapat dlacleaaiLoa dtackole,h atau 11 nuaha
9).
Sastf bcleJar ryaltu
perubahsntlaglah
16ku yang dlacbablralprcee
bolaJar lcugaJar ataupoateal
yaagdlcenlnlan
of,eboilat
oopertI
t.). atlal alcc Pr-tcat
b)r nllat+lor. Dct-t.6t
rDr
acllslh allal
aataraPro-trct ra' n:lbl Pc-teet.
t);
penfnekstan Pontctabuaa ataubaatlatt trco b.laJsl
ya!.tu
allal pc-tca dthrangt all^d 1c - trat.
DE
Erluu Pcnclltlal
Sesual ilautan Dcroagrlahd.
ta!8 rudlh
illrunuatral dalau pcne-tttta! lale uLa
ylngrerup&n
tuJualllarl plnclI'tiar
eooara oD.- raEiooal adalab rl)r
uqtuLdalut
loa8ctatrolhaell
bcleJer labaalara ataLan uataprla-
J alan poullat8n
Basll
BclsJar(Pl!)
dcnean penyarpalan uetodn ograuaho6
2). untul
daPat neu8rtehulhaail
bclaJar tahagigYa dalau nata pelajaran Penllalaa Eaatl BolaJar (PEE)
dcnea.lr pcuyalpa!'- an netoda gabungan.!). uelihat
porbcdaan aatara hasl1 Pcl8Jrra! Ponilaian Eagil BeIaJar (Pxa) drngrurtoda
PonraJlan ocrauab dan ustoda gabuagal'BiABunsl
f,arcna
pcnclltlal lni
rdslah Dcnelltiaarlaperluonl
Eakadalao
penelitian lal
peuulle b.rrEuEal eeb6gslberikut
t1). uelalui
oetoda oeugajar yang tepat ska't Aapat neu eke':e, se- rcndah-rendahnya haurbatsn dalao aetiaD lroees belaJar na-ngaJar.
2)o nstroriaua aLan dapat brloJar atau ooucriua
osterl
psn6aJa-ralr Bcoata
lebib clcktlf
scsuai dartrE Lcuaopua:r psr'sepal-nJra.
1)'i
pengalaman belaJar EahaElEUa d.Ega! lanE8uuakan rngtods y51agtepat
alraa oenperluaehcisoa
Pcugctahuauorskar P.
EpotGsirScaual don8an tuJuau gencl:lttaa lratrg Eudab dlruruskaa aeuu-
Iar
uakehlpotrala
,eng|leJulan dalal lnuelltlaa lui aitoleb
t 't)o l[crilapat pubcrlaen yaagb.rertl artua bagil
b€laJar Eaha-
etera daLnrata
IplaJaraa Pcallel'anEagll
BelaJst (PEB)lfr-
a8an actoda bl.aaa dan nctoda gabuagaao
?
O! f,o Eal11 Pcaclltlen
Eaal!.
peaelltlan lal
aangat dtharapka.u neobaatuet6t
p6-ugaJar FPIPS LhulunJra ,ang oenbiaa
lrta
pelaJaral dalaa : 1)o ocruuugLaalctods
lrngaJar yaag bcndak dll.ekeauaka.B.2).
rlapat Eeayulu1 laaglah-l na8kh act ratcrl..ratcrl
;r yaagbcudaL dlaJarlqn drngau leagguDalan lctodg tt CoraDahtrde!
rctoda rt gabua6al lro
)).
daDstdlpafcl olrh
pcageubl]' L.I,utuaan.!lE. Il
llrirAurlt
XEPUSIArIITl,o Etlja uarl xaDuatalaan
Pada daaarayar Eotoda peagaJaraa ya.Eg atlpatal. dalsn dulla peudldlkaa dapat ncnpcrguaakal lctoda p€ugaJara! yang baroacan-
Eaca!.
Ietapl pcrlu dllagat
bshva,nljlltali
uetodaitu
horua berorlcutaal tapada r1.
tuJuaa lagtruLeloual yangla6ln
dlcapal2. taraf
porkeabaagaa anak9.
vsktu yang tcraedia4. faailltag
etaualat
yaug ad65.
bahan yaug aksa dlaeopaitraa6.
Leoaupuanpcadtdll
ttu
rcadlrt ollrtoda roagaJar yaDB
dlprLal da\l
proaoa bslaJar ucagaJarLtu lkut o.u.rtu}.! baall
belaJaryelg
atoalrcl otr cb laharlarul Dlrchtur
Joadcral Peudtdllaalhsd
p darf
D.A,j llatrElrt-
Jaya dalao bukunya
tt PoL
Pctbabanraarlatln
pendl,dl,ka" &nata KrpendLdilaadl
Iudoarala rt tcngatakaa bahya arah porobabarua.aailtlo
PcadldlLra fclage l(cpcndldltOa d!. Indonesiatolah
dtarpa-katt
oleh paraEcltc
IKIP!c
Iadoueaiasorta
poJabal- paJabat- tcraa darl
Drgartcorn P dan K brragu. LogeraiunIlnu
peadldllet.f,ceepakatan-*racpalataa
ltu dltr&akal la8l
olehllenterl
p daa f, dalan daleu pcagalahannya rcagatalralt
6
'9
rB
Ststtn
Peudldlk-n lcnaga f,epcadldlleu harua rlikaobaagkan aecs-ra tatcgratlf.
br
f,eaelaglaautara
Droltrarpndl,diler
darrge! t cE.ataral Euru.Uut* uelakaslatu ldo-lrtr
yeagtolah
dlortusla.u itandiaepalatl
_beraaoa
ltu
borbagallon8l.h
daa Lr8lataa ludsh rta,r aodangdil€I-
6anakfr. 8alah aetu
dtrl
kcglatantar.abut
tana cl&up peating adalab
naosleh lcacutulaallrtlo
pcayaJlaa yta6 t'cbihetektit
dauc-
koo'ralg
acpcrtl
IaaBht.r,
dltuaaglaa dalanpctlta II yaag
tebibterlenal
drnge^atatl]'ah
H,rtodologl poagrJtraaollotodologl PentaJaran lcruDdraa ae.lah aatu lauaqruan yang ha- ruE
dtEL].llt
olch tcaage Lcpcadldtlra dslru reubiaa anakdidi! r._
rcka achluggs
renlodl
toaage-toaeg.,.!t ttap uatul
terJua ke ua _ EYarukatr
taagalotodologi
D.EtaJrr.!
!ra!6 balL da:rctcktit
aeora[8
SrEu Jra[8 AukuDbarihu
daa brrpouga],rn.n loB8aJar eer,,agkall8agal
r argu!.atcrl 1I,' rllLuatkr. ol.h thll
tlo8dtllilanf,rerlka
qo-roili l.
Belebbody ,aag rcagataLtarx lct oyu
tro4rioacrd
tceohorlroprat! tatl peeeat
tr.uakllla ottcotivtly
bcoaugc tbo nogfuotCo*all
alnplo
but-axtr..E
IJr lEDortart proccdumla tbr
tctbodstlt
iladl
Jolaslah btrdararlaa Loaaopdl
etaa brhra netoda peqlrr-
Jl,aa uerupalsa aaleh aetu urgu! proaa! rolgBJrr lrang
pontin8
danbeear peugaruhaSra torbedtD lraorDelra
tuJuu ilgtrubis,ari
Eorbloare loagoaal
rtoda
poneJlur lltoratur
Dougeo,t a,r.?rbcllaoaD-Eacat
!.toda
grayaJlaa; ta1ahgttu dl
aataranya tuange,,at- arguEotrtaal netodao.raEh
acbagaiborllut
rI
;ro
Scbuah
artllcl
dalao bukuBtratrgl
l{cagalar oleh IsaB lrr.r_ .truLtur
Ponrtar!.! Lo&elarJra PatSurbr:n
DrDertcrea poadld:Urs'' da.u Kebudayaal(
fgEO) rragooulelaabrhn rtoda
oalanab ada- lah
euatu cara prnyarpelaa Laforeerlrola\d
lnnataran dan po- rreranga!Ilaaa
olch guru Lcpadaslrrer
Darla daaarIrya uet oda cc- ranah dapat pula diaobut rctodakoludlarl
!'Laaledalar a:*t
nenbcrllqa peaJolaaaa !.Gere aoplbal oLrh ccoang guru terbadap
alak
dtdl$ao
Eaall Pouclttiu
ttarardl Sara(f9E)
tcnJratakan bahuaitarl
34 orang tabariava yaug dlaJar dcl8atr tct oda pcuaaahatr nasa].eb ueuperolch
haail
rata.+ata77$
d.Dgdr pratuglatar pongotahuanrata-rata darl
nahaaiar!lni
adalah !O18s urutsn Leduanyaitt- tonpatl
olehrahaallr.
,aBB berJueJ'eh ,O @argdengan lotod!
yang EaEa d.D8an
harll
boleJertrrolra rata+ata
adelah 69 15 au^peniu6lsata'.-J't adal'ah 26r?. Sadslgt
!
rahaatsrr Jarrg diaJar: dc-[Ba.n uctoda hr]'tah balk pada
uhraa L.Ir! ,4
ola^ug Eautr rrnlbd!
ukurar L€1ar 50
caag
rcadapatbarll b.frJa! rata+ata
dcn8aa Deutaekatar pcugctahuaarata+ata trrc
tahyattu
6515 dat 2l t6pade nkurrn L.LDB
,4 orrn8. de!
6612da 2!r2
untuk ukuraa Le- 1ar 50 oralgoDaler
Pellte II tcleh
diJelaakeatratstg
6611s1!rrtraneistio
peayaJlaa yaug
l.blb oleLtl.f
daa oLouoda yaag dikeEal dengal- Lattlah
uetoda pcngaJaraao Hetoda pcu8aJafaaLtu
nerupalraa as-
la.b aatu keuaupuaa yaag harua
dtut]'tll oI.h
t eDaga kependidllran11
(euru) ata].ao aeoblas
anrl dldlL
ocrcLa aehias8e nenjadi tenags-tenaga yaag aiap patral dalan o6ayaralat
I
taupa ueuggunatan nsto da pen8aJaran ysng.foktif
guruacriagkall
nengalaui ke8agalanrJailJ,; tanpa retoda yaug balE dau
rfcktl!
aooralg guruI
baik ne-relra
beriluu
Eaupua neupunyal Deagalaaaa len8aJar Jran8 baDyal-
paEti akarr uou8alaul Legagalaao Prrnyataallai
diperkuat oleb G.BoBalecgbt tody
('t966) oengatatsblr yct
oYcn Gperienced teecher trcgueattylaiI pcscut
lGrs akl'Llocl.otltelJr
becauses tbe uegleot slEttlobut
crtre'ccn\rlopctaat
pcactluresia tbc-
netbodg rto
Uuohtar
Et.f (
1982) dalao peuelitl'aanya EcttoEulalr bahua rrltestaal
BelaJar Eaha6isYa yasg dLbina dengaa lctode Sabur6an oemperllhatkaa perbcdaan yangberartl
padataraf gl8rriftka:ril
o195 dcuBan I,r6Btr8l belaJar EahaaLaya
tal8
dlbtuauelalui
PettSa-Jaraa biaaa untuL oata pelaJaraa
tatl
Buhe SadsnAks'uuutul
natapelaJarau Eituag D.8"oB
haeil
Peuclltlauqr EoDgatal<ar bahua rr6'-
oara kseoluruhaa tordapat porubahaa
ta!8
ouhrt)bcrarti
antara ha-ei!'
bolaJarE.r.k
,an6 dlblna d.lgatr letodg tiabrraga!dal
uetodaEonveralonalr
untuk
J€I.lnrr
tteleupearlltlra lnl prnulla
Louu}a}an etl^ablPcnt].aian
raelI
BelaJar(PB) Jutula!
PDU d.Dgarpogra!
ilonJ an8PondldiL-i
Sl aepcrtl tabel berlLut lalo
'lt tlEL. I
SILIBI PEilILTIlf
fr8lL EI4rrlI (DE)
rrh
r PcLrL Brberelr
8rbP** lrLaro a tal
lr
2 tt tl
fB
Pcnltatan.a'
Pcagulurra t2Z fLt-rLt Praltrlrr
f; B.!ca[r
D.rbtrata!t..
- Ern6rrtlal
DaBfLafaurla[ '
2,oagrbrr
o
lrJrrs
rranfrrrlrn
frrnt- lelel
-
Prall^alealclattf
da.! Eutrtlt
- Pratlrblr I nc+tdcl- ..4 Alr elterlo*slo -
lcucodrr
- Pralprtlal det peaffat-
2rr t.at
tla.aaqrtca
- Efraltllaal tnJuaa4rq!..n I tlrtnl!16d rrunrt
tllor lu lterUf
- lrj r.ErarJral hatrublo-
aal
arbagrl daaar peuLuaq.tan tra.
- lLetrtb
apoalfj,trrsi tealt
t Nc.l
t 2 I ,tl
Ir
5
|8ca rlcngen Javabra
pllir'an
Tce Javaban bebas
PolaLaaaaau tce
Pcugolalrrn aLo!
ta!
Data
trmlnratll
Pcnborlan
Nllai
Ra].labl].lta!
t.r
+
Bllary
cbol.ceitec t -
Xrtohlngttcs
- ttultlpIe
chol.ccitor
- 8hct
s.rarrc!itesa
2- B!6aIf lteg
-
PctuaJuttea
2-
IeEDat tca-
ElogLah l-alnr pclakaaaatcs
- 8Lcln5r
r
ltohucurriitlotrlbuait t - Glefil
-
Indilrate
Locendruu8ansaEtral
-
Irdllrat or Ya:rlabl}lta.g- firrta Eortal
2-
Porceatll.- lle ltand€rl
-
Boberapa elrala PoniLaial 2-
l{crubsb Bkor Eeutab Een Jaalatlai
trerbentuL hu-rul.,
- Stabilttas
- Bqulvalerco
46.
7t
8.
9.
lO.
14
!t 4 2
1
11c
Vallditae12.
l-.nr1:arbaikllter
tec1Jr
lleneutulto:r Ladutrrkr; 5!sra dalan ke].orpol- Ettbllttar
da.n cgulvalsnce- lcLalL
I,€EoEtua!rolia bi ll.ta!.
-
Coatrntvalldtty
- Crltorlon-r.btcd validlty
2-
CoartruLctralldtty
- llohlL
peugeobaagaldal
pe-[a!tu8n vallditag
too.-
IndoLabauLrra!
-
!aY3be{a
2- fullrtr
.ll.trakD clr-
8c11ab1!tta!il8! allal
tee- Yrlldltrr
dar ai]^al' tee- 8fuplc
rauL- hocontlle ranl
- Stau{rr
dovlasl-
Zlal !-
SLcoSudbdJo < 1Y7r) loaJrataLra tr lDe tea8
Iprlu
rliaanpalkaa ks- lada nurid-
uurld{rlcra latl
bulru hanya leayaJiLaalluu
peu6eta-huan
eaja; tetapl
agar Eurid-Durid Jutalanrltll
unt uk oeughadapJ, porkoubanganllou
Deagctahu![r
L.oaLapaul alkapeidc-ldcr
aepilagl1'
.an rcba8elarer
otlbrrt
Elghct(
f C5f) tLr
bulcraya Sonl'liendllll
uenyatalel bahre eougaJ.r
ltu
edehhlberet reluhlro 'alel iai tor-
tcr6eatuag Inda alpolukfu Ltu
aoaillrt dd.t
r.rDarguD^BLan Pailualranra oat tarB
ala8tnt
,-LrrL"".p.oel.h ltutu l$rrn
yarsb8il.
SclalJutryr .ud.h ulur dlrkul .1.h k l.,Etr!
para Pcadidil bah-ya
tldal
ade ouetulrtodr
yeag dePatdtfrr8lu*u rtul
rcEuarat.- rl,
pelaJaralehal lnl !a!u.l d.Etru
prndrpat 8abcrl { n6 danfo
Eot'
oheldrn
delar
buLuayat
Studout foeohlng nto
ragtafeuula; It tt
a
tallaoy to
arauroth.t try
onr treoblng rrtohodo can bo uacdrilu-
catl,oualletorielr i.
H
f,ara.untaf,claDrlca.l
Sobrtatranr
tohh
dlLruuleLd! dr1elb.tl!! atudl
lapustalaer-
dal brba6al haall pcnolltlrE
;raagdlurallel
Dadr DaSfsDbtar
bole-lralt uaalah pcnolltt'u
18r.ydrt lublre LDria !u8tu
PerurugarD'- 6ertlors
bahralctodt !.!taJer
EBaPutr ,aa8Alpalrl
bentlahyalrrc'!
pcrbuatra bclaJer drrn rcagaJrr depat
b*Jden lalcrrl ollaica
da'uhaallaYa YaDB
.t.Lt13.
llot orta
ltu
rcrupakea baglraderl ltratrgl lutrtlrtonal
taag alcal ilaDatloubrrlLo rrdr Llttrdr r.bartlrr.&flYr
utrtulbotul- L"
tul
dsDat E.DoaprltuJuo !ahh66r lku leprt
rrnbara lpa88!uhLt -
Dadr h^4a11 bcleJar rcageJar
rrlrLto
16
Sebafel
trrl! b.!ar lrpt dilnllrll.u rebrs.l brrlhrt
rlorbrsrt
l{ot odr Xrn6eJ.r
Ir11
bf.J.t
,7'
?.^
lllo llt lV
llB!0D0LooI
4-i-l'i
laacrnmaharlltlu
Dalu relrLasnrl$ poaolttlu obDetrra urtul rata pelrJr-
raaPcullrlea Eertl ErbJer (!El)
rrrnoSurefalralstln icrtrutr
yaltu
pclaolapcrltra
p6da p,rogrer8l tlngLat II
Jnrwan Pcadldl- Iaa Drule Urdrr IEIDS-IIGP Pedu3llrltu
tlofa oLBI,.riBE tr llrort-
rcata
by aubyoctrdrclpr r dtloe grq rtaprrlne targ
aatuitr
parla
glltrauyr
dlJedllaaDuL grul Eotrolo
Pctaltrl
adalab stur-tu
usahatant
riapat lragbladarLaa grugenrb ya"8 uuagkin ttDbul dalaoolatrrL!.n
turuPtrhtlcat
rlaalatroll
yang uerueakbla- telgal olspciloa terarbut (tltrnat veffAity) darl
euatu atudl cLapcrhrarlltralayr 1)
f,raalahearlrlrr tnratara kualltas dltt
trdua gruDo dloaar g3ug okapcrlrra
loaglla torplltb darl Julbh
aubycL yaa8 ataL
bslL
(Daadal). fea8dtlcbut
oloh Sutrlano Eall'.lO
traalrho
tYD.s (
8ubyoL)r2) Iooatrn tffo f
(srup)lraa - Lhal tsi trrJaril
nragLin SrulrrlaDcrh.tr
ErdaDat ratr8pa.n8al ,a.ug 1ablhballl uqrauryr
loLet'rthl:lr A.r
&bagatrya Jtta tl -
ba,adlasl:a! dolgea 53uP
holtroL
Uatil rcaglladrrlen
LcduaJcalr
Lmarrlrn
tcrgcbutdl
atar rlalan atudl, otaprrlronI rrL. D.tr.l:ttl rolsgil!*ls
pclar
Eroat-rcnt bt
Eubroctr Dral'taro ParhDdr ld hbrrafu
Jenia atauYl-
rlart trrrtlcat dtborllel a.c.tr borturut-turut
atau bereclaa3-ildrn
grup yang8.Er
(trult rlalnrhrn) r torDr
reqtergilraJr.l EruDkotro1o Easll larl v.rlr61 troatleat ltulah
ya.ng diporb6ndlng' Laa dengan Jir-rahfrolucrrl taat !t!r.
1?
l8
Dal'al polakea[r.n Drose! pola rtraperluaa a.kan dilakukan 4prtr-
de yan6 ootlop prlode terdapat dua [irrgglr dengal
p€riaclal
seba8alt'erikut
rhlodc portaual
nlnggu pertsoa poadelcatBn rlougon uetodo blage dea r!.nggu kedua poadekata.u dongaa Ectode gabu- lr84[ohiode trodull
olnggukctl6a
dcagan nrtodc bl.oga dan .rtrggukr-
eupat dcngan netode grbuagsau;
hlode Lettgal
olnggukeliua
pondelrataa derr6a.n Eotodo blaga danolnggu lceenao dengaa Eot od6 8abunga.ur
hiode
leeopatI
uluggu ketuJub dongeu oetode blsEa da:r Einggu lodolapau dcngBa aet ode gq,bu.n8;aB.Ddnsdr
dodllaa
Dolr .Lsp€rlnental alol
terlatsana4
prlodrgooara bcrgantlaal
yaltu
.Epat paudolratau bslaJar dengan roetodcbla-
aa daa copat peudolrrtaa belaJar don8tu lctoda gabungojri
Utrtuts loa8.tahul
haall
aotlap pcadrlatanbolalar
yarrgtolah dl-
torapkau
Ltu.
uaka actlapsrhaal
auatu pcr].alual rltaitakqrtaa l.E - aatlf
yaag dlaebut dalau Dcaelltlaatal lcct llal,t
(!U)L Dougaa ada-
r\ya E61alg-scllng dolapaa pcrlakuaa r,ala strdr tcrdapatlab oapat
kaIl tes unlt
yang s.toruanye dlaauaketrlcaala bcrturut-turut !U I;
!!trIIr
EU
Irr,
tlury, !nr, !u ylr !L yII. !u vlrlr
Eaall
teaunlt
tcracbut dlporbaudhg}.! deagalrh.r'll
belsJalrata-rata darl
kaduu octodc yaLtu nctodo blasa(
ceraoah)
daa soto-de gabuagan
( dtetugl
+ LorJa kclorl,o&,).
Kenudla.akita
akan uost!.- roleh
perbaudlngan yang Bl8nltlkaa atautlrtak
dengaa nenpcr8uDalre!ruuuc
t -
teato19
Oalbarel loaglqD
darl
reaoaagaa rlagerlnealal
dapattrlta
llhat
padetabol b*lkut lai
r!ABE!,.
I
l"AIIOAXOrtr PRO8E8 ETSPEBIIGT
hlodc
tILIrJar
I
I
tI l!ca I
I
D1"J",
Ia
!cs
l{ctoda blera
lLto{r
bur.Ealrpertanarr(rraseut )r I 31(rr.gturr )r II fcdur I I (rtngsr lY )r lV(rtngrr I f (rrrg8t tE )
rIII
I tr) I
I
I
trotlsc rI(dassuVt) vt tX(ntusguy )r
VEecnpat
r I
(rlnssuvlII) yIrI ! I hhseu yII
) IYII
Dalan DclaLaalrat! rauoaDgea peda
tabol
rltatas taupal20
vallaat
tstoda belaJaryaitu
uetode blase (oeraoah) sebaaya.kI kall
dengan teaI1
IYj VI, drl YIII
ardeast rr letoda belaJar ga- bun6an Juga eobenyaL4 k I,i
dorgalter tslt II0 IIf1 y,
ata.uyII.
iladl
lrcaeluruhauaya tbda rancalgratanabut
akan diperolch-
r'a.11
blaJar
da]'el drlapaakall tea
ual.t 1 dltgrobab atea8an hag1l tee aebeluo prlodayaitu
prc-tctoAt..
t
rtea Sarprlf,areaa
peuolltlaa lnt
dtlalaaaelrra Dodalcoastcr Jult-
Dcaor-bo!
1985 yaDgr.drng
bclaJar pcailalan Beatl BslaJar( lB )
ydlssesual dcrgdr Judul peneLttiaa
uatul
q6r{hs! lctoda uengaJar aD!yaIS
tepat uutul
oata polaJaraat.rr.but E*a
yaEg neaJadJ. popnla-gi
adafah oahaalgua alurusrl pD[ EpIpg-lXIt pda:rg daa carpel yaa6 dlJadllcaa obJetpcrlakulel
adrlab naharl.evegl
trrogran peudldilqatsoperaeL. EaI' 1nt diacbablan
karcla
naharlaye lrr:og,tBnSl
aalatah-
-qhagisua aebagai oalon guru yang bcrroaaag Dc[uh uengaJar all gl.f eeterah uereka
oca8atblrt Fo8raElta.
Dtranptagitu
pelaJarerapr-
uil.aiaaEactl
B€IeJar (pSB) uDtuL Drogra!Sl trrt reuperoleh
SfS yan6 eangattluggl yaltu
4 SIG.Sehubungst dcagaa t.tu yan6
dtJadtlal
rccpodon ya:r6 dalau ballal
dieebut peodukuag proaea okap*iaoae adal ah AO orang secarato ta]'
saopler
kareaa Juolah ta118h yarrgtktlt aengthrtl
kultahaclr-
Ea prlodo
penelitlan la1
dilalaanaLaao Gj ilenl.a daa Surbcri
ataData yaaB dlpcro].ob
dari hacil
Deaelt tl.anlat
hsa3r6 berupq-
data
prinerr
yang uerupakanbaail
rtraporl,ncn yengtordirl
darl,21
It
leloopol baall
bclaJar dua lre lonDoLhe.ll
belsJar yang ttiaJar de-agan uatodo blaaa daa drra LrloupoL lalaa;ra
hasil
belaJar ya:rgdla -
Jar dca6aa rctodc 6ebungrao
SABELo
!
iIEXIE DATA DAI: CUUBEN DATA
ilruls
Drte I Subcr DataData
hllrr
ta.
gLoa PreEtasl Hetodr blacebi Stcr Itestasl
Hotoda 8.bu-
D!tI.
I
ttablglsra arurusag EDUhograr
Ko-t tr.!.!t
81I
t!ts;,jlI
DLtlehtt
llanAlat
PenAuEDul'a! DatrDalan peo8uoPulau
tata
rltpcrauaLa! brnyE tea urtuk aetiapprlo-
de perlskua:r
repGrtl
dlLouulakan tordabulul rrarall ranala E€LtL8tbr - ell
bolaJarrtt
ahLbatlan olebectlrD
Dcllld$rslrltrr.
DtESardcoiklal - alat
penguupul data yan8 dlPar8uralru rdel'ah borupe Soal"eoal tcayatxg dtslaDkar aeauat dcngen poLoL bebaoaa ,rI18
tol€h dlealt&3 Lrt-
eubJok Derlalcuaao
E. |lelott lnaliaa
Datatelah
dlalnggusg Irade bagiau tcrrlrhulu{sti
Bob 1u11 babva eLr-
porLoeB yang di8unalraa sdalah Pola n
llrratucat
by aub[roctE deaigrr rrdengan aaallaa lf rEoe dcogau
variaal tcrtcntuj
22
Dalat pclalraauaan auallaanya
r dl.rou h6ail
bolaJarball
dc- ngaE octodc biaea rrupurlcagal latCa
grbungal ya[8dlberllal
gada aubyeL yrnS Beoar
talrr
.l.BEaBltlt'.tlai
ysngiliP.rolob
tle-rl tes
padsretieP rkhlr
Prlodr oLepcrlloa t'tu1 LLta daDetrolt - hat
pada aubyeL-eubycts yaag nana tordaPat Lenr{!s1
dan penurunalnllal-nllal prostaalf
dan bcrapa baayafora aubyolg'aubysh Jra^u8rc- rgalaol
Lcnallaa ilen ponurulrnD!..t!!l
trraebu!'illaa tctapl
yaEgl.blh
tr)crtlrgCrrl
padarrelihst
baryal atau aedikltay6Jullsb
aubyoL yaag oeugal6nl, Leaaltral atau peaurunau-
adalah roeuguJl
hlpotrell
babra Pcrbldaan-Ilorbct-en I'eEEEruh dartEaalDg-EaBlug
utodr
dalaotiaP-ttaD lrlode
ekspsriErsniLu
tldaLelgnlflLan
ataualgnlfll$lr
Untul!.Ebulttlq:r ttu
rlterrrrs}arlcrl- lat
{w
{oagal AorJrt kobebasaa(x-t
)t
2{e
r (xdt ) Dal.or raaa t
rD .
xcan Ditteronooa{ . ilcrlaal lndlvlduel darl
lOl{ r
iluolah aubycLlrlan
untul
nengbltuag HD digunalan ruqralo
DI
2,
!O r
lLan Dlllcmnccg
D . Dlttar.noa.
I r
Juulqh aubyel Po hoccdur Penclltlal
Proocdur yaug
dllalul tlalal
pcaJrehaalaapeuclitian loi
a- dalah aobagatbcrllut
Ile
Pen8aJuaa propocal' pcuellt!'au Lehsrt
Fenelltia:r IICIP ladanSuatul
dapat dtaJuleuLr
peobrrt blryao2r
PcraataDaa PloDoselpcnolltlan
bcrleaerla.n petunjuk dan 1e!6- EctrA.!1 puaatpencllttan
II(IP Pedeagtotclsh
&l'aetuJulo,.
Pe[yuaula,E Dlalgn Operatloual lcngLap dtn8:sn Inatrunea Daaor Ittla!
dalaohal 1ul
boruDa soal"soeltcs ya[i
altcndiberlLal
setiepr.I.Eal
auatu lprlakuaa( ptode )r
4. Penelltha
lelroa8al beruDa pclaLaelaor €Lsperluentacl.5.
Y€ngolrbaqda!
Baeliaie daLsr6r
Penull.aandrsft
laporan yaagbrst$a
1o.n66ung di-diakusllaldonga.B Pucat
Pencl'lttln
IKIP Psdrn8r7.
EcYlBl tahaDI
8j
Bevlal t.haDII
dra pcrbauyrloabesll
l,ouclLtlstr9o Pcnglrltan
hagll
1eDor.!sl,hlr Lclnia haat
Peaelttlan IKIP Padaagi2I
a3 Eetcrbatast!
Peaclltlal yal6
;urlah rlt.].alaaaaLrahl rqru4rai
lcstcrbate- ean ecba6al,borlkut
Ilo
Ke1aa yaasdtJadtl.! .LaP.rl!.r
$rtkenlah kalaB yaagdiptl1tr' 2r Nllal Eactl
EeleJar yaDgdltlbll ddsb dlal tes uait
aaJayaltu
TUIf
II.III0W0YTVITYIITVII. hg1 Ltrl EoqlurJraLlelelr- bal aaterr lala
ar).
brhau yang dlbcrlkeatrL
aeleD).
toebclur
atandar!i
Pada aaatpcnelltlal lnl
berJalca tldak, eenua uohesisva
PDU,aEB
r.d88
uerdaDat gclaJaran Pcnlletan tlaet]. BeIeJar (PEE) I sohlugga terpalreagcaclltlaa tnl
dtbuat tlala.E b€st uk ckspr-rinca
celang oelLng aaJeol.
XarenaL.t.rbetetu
reLtu denbleyal dalol ,enolltLal lat ro-
tcda yang
dtlaLulra
rdaleb!.todr
blasa daa not oda 6abu:rgal.lrDi I,
TTALISE DAII PEHBABTSIX
l'i rrcrt",E
Pada baglau
lal,
akau dllteo*ltalqahaall Ipnolltlaa
daa pen-ba.haeaaaya
I
yan6 dalau 6arl.e beearnya rksrrterdirL dari (1)
Deeblpot
Uouu IontaugEaall
BelaJardarl
lrodua pearlekatan penya- Jtanl (2)
PeuguJlar f,lpot€Btsr yan6nellputi.
ta.
Deglcltrlsl Uuunrs.il
BelaJar dengau Peudekatan ]!e't orla Biaoa.Eelama Drooee oksporlcon borlaagouag teieiL rliatlci;crr do
- :.pgp
L"fr.toa uultI
EaalDg-raslng oopatLali
unt uL peudoko-tea
oetode PonyaJlaa Blaaa dan copatLerl
unt u.l; Ectodc gclLc kataa PenyaJlan Gslutgsletea
u.sl.thl.
diadclbjt eesudch d,,ralrall
Jan perteouaue balk rrortsouaa doa6an retctla bicga sl6u-
purr Eotoda gabuuganl
Eaoll aeleuglrapuya
dari hasll tes
terseb-dt dlgaobuz,ka"-
aeleugkapnya Dada tabel
beliLut ialr
25