Prejudis dan Kaitannya dengan Masalah Perhubungan Kaum Prejudis dan Kaitannya dengan Masalah Perhubungan Kaum
Prejudis ditakrifkan sebagai pandangan negatif mengenai ahli atau kelompok etnik lain Prejudis ditakrifkan sebagai pandangan negatif mengenai ahli atau kelompok etnik lain yang tersemat dalam hati seseorang atau kelompok etnik tertentu. Dalam erti kata lain, yang tersemat dalam hati seseorang atau kelompok etnik tertentu. Dalam erti kata lain, prejudis juga bermaksud rasa suka atau tidak suka yang tidak berasas terhadap prejudis juga bermaksud rasa suka atau tidak suka yang tidak berasas terhadap sesuatu kaum, agama dan sebagainya. Perasaan prejudis tidak diluahkan secara sesuatu kaum, agama dan sebagainya. Perasaan prejudis tidak diluahkan secara terbuka.
terbuka. Ianya mengandungi Ianya mengandungi sentiment marah, takut sentiment marah, takut dan sebagainya. Prejudis dan sebagainya. Prejudis terdapatterdapat tiga jenis utama iaitu prejudis sosial, prejudis bangsa dan prejudis agama. Selain itu, tiga jenis utama iaitu prejudis sosial, prejudis bangsa dan prejudis agama. Selain itu, terdapat juga prejudis jantina, umur atau orientasi. Punca manusia prejudis terhadap terdapat juga prejudis jantina, umur atau orientasi. Punca manusia prejudis terhadap sekumpulan manusia adalah mempertahankan identiti sosial, sikap masyarakat itu sekumpulan manusia adalah mempertahankan identiti sosial, sikap masyarakat itu sendiri dan
sendiri dan ‘scapegoating’ ‘scapegoating’ ..
Prejudis atau persepsi negatif adalah satu aspek utama yang telah menyumbang Prejudis atau persepsi negatif adalah satu aspek utama yang telah menyumbang kepada sentimen ketidak puasan hati di beberapa kalangan kumpulan etnik di negara kepada sentimen ketidak puasan hati di beberapa kalangan kumpulan etnik di negara kita. Apabila berlakunya konflik yang disebabkan oleh prejudis, situasi menjadi semakin kita. Apabila berlakunya konflik yang disebabkan oleh prejudis, situasi menjadi semakin buruk kerana kurangnya kefahaman dan pengetahuan mengenai satu sama lain. buruk kerana kurangnya kefahaman dan pengetahuan mengenai satu sama lain. Akibatnya
Akibatnya, , interaksi interaksi antara antara kaum kaum terbatas terbatas dan dan timbulnya timbulnya semangsemangat at perkaumaperkauman n yangyang tebal. Prejudis juga menyebabkan sesuatu kumpulan etnik memandang rendah tebal. Prejudis juga menyebabkan sesuatu kumpulan etnik memandang rendah terhadap kumpulan etnik lain yang terhasil berdasarkan kefahaman yang cetek dan terhadap kumpulan etnik lain yang terhasil berdasarkan kefahaman yang cetek dan tidak tepat. Prejudis ini sukar diubah walaupun dibekalkan dengan fakta yang kukuh tidak tepat. Prejudis ini sukar diubah walaupun dibekalkan dengan fakta yang kukuh untuk membuktikan bahawa pemahaman terhadap sesuatu kumpulan etnik itu adalah untuk membuktikan bahawa pemahaman terhadap sesuatu kumpulan etnik itu adalah salah.
salah.
Prejudis menjadi semakin tebal dan kuat apabila persekitaran itu dipenuhi sifat Prejudis menjadi semakin tebal dan kuat apabila persekitaran itu dipenuhi sifat semulajadi manusia iaitu ego mempertahankan diri. Funsi sifat semulajadi ini semulajadi manusia iaitu ego mempertahankan diri. Funsi sifat semulajadi ini merupakan sikap yang menyelamatkan manusia daripada perasaan kerisauan yang merupakan sikap yang menyelamatkan manusia daripada perasaan kerisauan yang melampau atau daripada sebarang gangguan ke atas penghargaan-kendiri manusia. Ini melampau atau daripada sebarang gangguan ke atas penghargaan-kendiri manusia. Ini berlaku apabila sekumpulan etnik atau individu itu merasakan maruah atau darjat berlaku apabila sekumpulan etnik atau individu itu merasakan maruah atau darjat mereka tergugat. Dalam proses mempertahankan sekumpulan etnik atau individu itu, mereka tergugat. Dalam proses mempertahankan sekumpulan etnik atau individu itu, mereka akan menolak segala kenyataan kukuh daripada mereka yang diprejudis. mereka akan menolak segala kenyataan kukuh daripada mereka yang diprejudis.
Prejudis ini diturunkan dari satu generasi ke generasi yang lain melalui proses sosialisasi. Seseorang yang dibesarkan dalam persekitaran yang penuh prejudis akan menghasilkan dan secara tidak langsung membina sentimen negatif yang amat susah untuk dikikis. Prejudis memainkan peranan dalam membentuk sikap manusia. Kesan sikap prejudis menjadi mudah dilihat apabila wujudnya persaingan untuk mendapatkan sesuatu samada dalam aspek ekonomi, sosial, politik dan sebagainya.
Insiden Kampung Medan pada tahun 2001 merupakan contoh terbaik bagi menggambarkan perasaan prejudis di antara dua kaum di negara kita. Insiden ini merupakan kekecohan kaum yang berakhir dengan tragedi di mana ramai yang kehilangan nyawa dan berjuta-juta ringgit dihabiskan untuk proses pemulihan.
Kemunculan akhbar-akhbar etnik di Malaysia terutamanya pada awal perkembangan akhbar negara adalah kesan daripada prejudis. Sebelum merdeka, penelitian terhadap akhbar berbahasa Melayu penuh dengan sentimen perkauman dan anti kaum pendatang. Laporan media pada masa itu telah menggembar-gemburkan ancaman yang akan mereka hadapi jika kehadiran kaum pendatang semakin berleluasa. Pernyataan mereka adalah cukup jelas dan bukan sekadar berkias-kiasan. Kebencian dan perasaan prejudis mereka terhadap kaum pendatang jelas tertunjuk melalui Akhbar Majlis dalam perjuangan memartabatkan kaum Melayu. Laporan rencana pengarang Ogos 1932 dan rencana keluaran 12 Disember 1932 (dipetik oleh Ahmad Nazri dalam Mohd Sarim Haji Mustajab, 1988: 144) yang mereka siarkan jelas
menunjukkan sentimen anti-pendatang yang meruap-ruap. Umpamanya rencana akhbar Majlis Ogos 1932:
Kita tidak akan berdosa apabila berkata bahawa orang Melayu itu tidak diharap boleh bergaul dengan bangsa Malayan, tak boleh sekata dan seturut, tak boleh bekerjasama bahkan bukan sekadar demikian sahaja, tetapi barangkali akan tiba masanya orang
Melayu itu tak boleh percaya kepada bangsa asing. Bukan sekadar tak boleh percaya sahaja, akan tetapi ialah juga bahawa bangsa-bangsa asing ini kelak akan menjadi musuh hidup orang Melayu bagi suatu masa yang panjang jika tidak diubati hari ini.
Rencana akhbar ini yang bertarikh 12 Disember 1932 bertajuk “Bangsa Asing Tidak Patut Meminta Hak” juga jelas menggunakan kata-kata yang lebih kesat dan keras dalam ulasannya. Umpamanya:
Rupanya telah lupa entah berapa banyakkah khazanah bumi Melayu yang telah dimuntahdarahkan (dimakan) mereka (Cina) dan berapa ribukah sudah wang Tanah Melayu yang telah dihantar mereka ke negerinya dan berapa banyakkah pula bangsat-bangsat dari Tongsan itu sekarang ini telah menjadi meliana (millionaire) di dalam negeri Melayu.
Akhbar Warta Malaya juga tidak terlepas daripada menyiarkan artikel dan rencana yang menghentam keras bangsa lain. Mereka dengan beraninya mempertahankan martabat masyarakat Melayu dengan menuduh dan menghentam kaum pendatang. Mereka juga mengapi-apikan masyarakat Melayu tentang prejudis terhadap kaum pendatang. Umpamanya rencana mereka yang bertarikh 7 Mac 1938 (dipetik oleh Ahmad Nazri dalam Mohd Sarim Haji Mustajab, 1988: 146):
Orang Cina di Malaya bukan makin lama makin beradab sopan, makin lama makin bertambah-tambah cerewet atau biadap pula…sudahlah awak menumpang di tempat orang awak hendak bermaharajalela pula macam tempat awak sendiri…
Selepas negara mencapai kemerdekaan, perasaan prejudis ini beralih kepada ahli-ahli politik negara. Akhbar memain peranan sebagai tukang lapor kepada ahli-ahli politik. Isu perkauman yang diwujudkan oleh perasaan prejudis terhadap sekumpulan kaum itu telah menyemarakan perbalahan antara kaum. Kesan daripada perbalahan ini adalah rusuhan kaum pada 13 Mei 1969. Ketidakadilan dalam laporan dan penilaian terhadap kaum lain menjadi faktor kepada liputan akhbar etnik yang bertumpu pada masalah kaum mereka sahaja. Keadaan ini telah menyebabkan pihak pemerintah bertindak untuk menggantung penerbitan akhbar. Setiap maklumat dan laporan akan melalui Pusat Perkhidmatan Maklumat Kerajaan dan ini telah mengurangkan sebaran mesej bercirikan prejudis terhadap kaum lain.
Perasaan prejudis secara tidak langsung telah mewujudkan masalah perkauman di negara Malaysia. Walaupun tidak diluahkan secara terbuka, dari perasaan prejudis itu sahaja boleh menyebabkan sekumpulan kaum itu bertindak dengan lebih keras dan akhirnya diluahkan secara terang-terangan. Dalam skala besar, prejudis boleh menyebabkan keganasan dan peperangan.
Reference:
Mohd Asri bin Mohamad, 2002, Pengaruh Golongan Elit Pemerintah Dalam Pemaparan BeritaBerita Etnik. Analisis Kandungan Terhadap Pelaporan Berita Akhbar Utusan Malaysia dan Berita Harian Sejurus Sebelum dan Selepas Pilihanraya Umum Ke-10 Malaysia, Universiti Sains Malaysia.
Shamsul Amri Baharuddin, 2007, Modul Hubungan Etnik,Pusat Penerbitan Universiti (UPENA), Universiti Teknologi MARA, Shah Alam.
Shahrul Izwan Naser & Mohd Najib Mohd Esa, 2010, Memahami Hubungan Etnik di Malaysia Mengikut Konteks Dimensi Psiko-Sosial, Pusat Pengajian Jarak Jauh, Universiti Sains Malaysia.
