5.1 LATAR BELAKANG PENUBUHAN PERSEKUTUAN TANAH MELAYU
1948
Persekutuan Tanah Melayu diperkenalkan bagi menggantikan Malayan Union 1946 yang ditolak oleh penduduk tempatan. Sebuah Jawatankuasa Kerja dibentuk untuk merangka Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu.
Penubuhan Jawatankuasa Kerja
▪ Ditubuhkan pada 25 Julai 1946 ▪ Matlamat:
membincangkan asas Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1948 ▪ Terdiri daripada wakil Raja-raja Melayu, wakil UMNO dan pegawai
kanan British
Wakil Kerajaan British ▪ A.T. Newboult (Ketua
Setiausaha Malayan Union)
▪ K.K. O’ Connor (Peguam Negara Malayan Union) ▪ W.D. Godsall (Setiausaha Kewangan) ▪ Dr. W. Linehan (MCS) ▪ A.Williams (MCS) ▪ D.C. Watherston (Setiausaha)
Wakil Raja-Raja Melayu ▪ Raja Kamaralzaman
Raja Ngah Mansur (Raja Kecil Tengah Perak) ▪ Dato’ Hamzah Abdullah
(Orang Kaya Menteri Besar Selangor)
▪ Haji Mohamad Sheriff Osman (Setiausaha Kerajaan Kedah)
▪ Dato’ Nik Ahmad Kamil Mahmud (Dato’ Seri Setia Raja Kelantan) Wakil UMNO
▪ Dato Onn Jaafar
▪ Dato Abdul Rahman Mohd Yassin ▪ Haji Megat Yunus
BAB 5
PERSEKUTUAN
TANAH MELAYU, 1948
AHLI
Cadangan Jawatankuasa Kerja
▪ Menyatukan semua negeri Melayu dalam satu pentadbiran dan dua buah Negeri-negeri Selat
▪ Memulihkan kedudukan dan kedaulatan Raja-raja Melayu
▪ Menjaga kedudukan istimewa orang Melayu dan kepentingan sah kaum lain
▪ Menubuhkan Dewan Perundangan Negeri bagi setiap negeri ▪ Mengenakan syarat kewarganegaraan yang ketat
Dr. Burhanuddin
al-Helmi Boestamam Ahmad Aziz Ishak Abdul Samad Ismail Abu Bakar al-Baqir
Pengerusi-pengerusi daripada gabungan PUTERA
Golongan ini membidas kerajaan British kerana menjalankan perundingan secara tertutup dengan UMNO. Pihak British mengetepikan PKMM daripada Jawatankuasa Kerja tersebut. Golongan ini bergabung membentuk Pusat Tenaga Rakyat (PUTERA).
Ahlinya terdiri daripada:
▪ Parti Kebangsaan Melayu Malaya (PKMM) oleh Dr Burhanuddin al-Helmi
▪ Angkatan Pemuda Insaf (API) oleh Ahmad Boestamam
▪ Gerakan Angkatan Muda (GERAM) oleh Aziz Ishak dan Abdul Samad Ismail
▪ Hizbul Muslimin oleh Abu Bakar al-Baqir
▪ Barisan Tani Malaya (BATAS) oleh Musa Ahmad
▪ Angkatan Wanita Sedar (AWAS) oleh Shamsiah Fakeh
Tan Cheng Lock John Thivy GABUNGAN PUTERA-AMCJA
• Golongan bukan Melayu menubuhkan All Malaya Council of Joint Action (AMCJA) dengan Tan Cheng Lock sebagai pengerusi • Malayan Indian Congress (MIC) diketuai oleh John Thivy sebagai
presiden.
• Kumpulan ini menganggap Jawatankuasa Kerja tidak demokratik kerana tunduk kepada tuntutan UMNO
• AMCJA kemudian bergabung dengan PUTERA
SUMBANGAN NASIONALIS MELAYU RADIKAL DALAM MENCAPAI KEMERDEKAAN
• Gelaran “radikal” diberikan oleh British kerana golongan ini sentiasa menentang British dengan berani dan secara terbuka
• Mereka bertindak membangkitkan semangat anti-penjajah serta betapa pentingnya mendapatkan kemerdekaan
• Golongan ini juga memperjuangkan hak semua kaum dan memberikan kebebasan hak bersuara
• Golongan ini juga menyumbang dalam mendesak pihak British supaya memberikan kemerdekaan kepada negara kita
CADANGAN PUTERA-AMCJA
• Gabungan PUTERA-AMCJA menentang rangka Perjanjian Persekutuan 1948. Mereka tidak bersetuju dengan perwakilan Jawatankuasa Kerja yang hanya diwakili oleh UMNO, Raja-raja Melayu dan British.
• Mereka mencadangkan Perlembagaan Rakyat sebagai alternatif kepada Perjanjian Persekutuan 1948
Cadangan PUTERA
• Kedudukan Bahasa Melayu • Pertahanan dan hal ehwal
luar negeri
• Syarat kewarganegaraan Tanah Melayu
• Bendera dan lagu kebangsaan
Cadangan AMCJA
• Penyatuan Tanah Melayu dengan Singapura
• Sebuah kerajaan pusat yang kuat
• Raja-raja Melayu sebagai Raja Berperlembagaan
• Kemajuan politik dan ekonomi orang Melayu
• Adat istiadat dan agama Islam • Syarat kewarganegaraan
Ishak Haji Muhammad sedang berucap dalam satu mesyuarat
Ahmad Boestamam dan ahli PKMM dalam kongres API yang
PERLEMBAGAAN RAKYAT CADANGAN DARIPADA PUTERA-AMCJA
Pada bulan Julai 1947, PUTERA-AMCJA mengadakan pertemuan untuk mengemukakan draf Perlembagaan Rakyat. Antara kandunganPerlembagaan Rakyat termasuklah:
1
Tanah Melayu disatukan dengan Singapura2
Penubuhan sebuah Dewan Perundangan Pusat dan majlis-majlis negeri yang dipilih bagi penubuhan seluruh Tanah Melayu3
Kewarganegaraan yang sama bagi semua orang yang menganggap Tanah Melayu sebagai tempat tinggal tetap dan sanggup mencurahkan kesetiaan tanpa berbelah bahagi4
Raja-raja Melayu sebagai Raja Berperlembagaan yang bertanggungjawab kepada rakyat dan menerima nasihat melalui Majlis Mesyuarat5
Hal ehwal agama Islam dan adat istiadat Melayu diketuai sepenuhnya oleh orang Melayu melalui Majlis Khas6
Bahasa Melayu hendaklah menjadi Bahasa kebangsaan danBahasa rasmi yang tunggal bagi Tanah Melayu.
7
Perhatian khas hendaklah diberikan kepada kemajuan politik dan ekonomi orang Melayu8
Hal ehwal luar negeri dan pertahanan hendaklah menjadi tanggungjawab bersama kerajaan Tanah Melayu dan kerajaan British9
Kewarganegaraan Malaya haruslah dinamakan Melayu10
Warna merah dan putih haruslah dimasukkan sebagai latar• British telah menolak Perlembagaan Rakyat dan menerima Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu yang digubal oleh Jawatankuasa Kerja • PUTERA-AMCJA telah menganjurkan hartal pada 20 September 1947
yang meminta semua peniaga menutup kedai sebagai tanda bantahan
• Tarikh 20 Oktober 1947 merupakan Tarikh yang dipilih untuk Hari Hartal Se-Malaya
• Menerusi sokongan Dewan Perniagaan Cina, hartal dilaksanakan di bandar utama di Tanah Melayu
5.2 FAKTOR PENUBUHAN PERSEKUTUAN TANAH MELAYU 1948
Pada 1 Februari 1948, Persekutuan Tanah Melayu ditubuhkan secara rasmi setelah Raja-raja Melayu menandatangani Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1948. Faktor-faktornya:PENENTANGAN ORANG MELAYU TERHADAP
MALAYAN UNION
• Orang Melayu, Raja-raja Melayu, cendekiawan Melayu dan UMNO telah berganding bahu membantah
pelaksanaan Malayan Union kerana ia memberi kesan buruk kepada Raja Melayu dan orang Melayu
• Ahli Parlimen British, iaitu Gammans dan Rees Williams telah menyaksikan bantahan orang Melayu terhadap Malayan Union
• Mereka melaporkan hasil tinjauan tersebut kepada Dewan Parlimen British selepas kembali ke England
• Gammans menyatakan bahawa sekiranya Malayan Union dilaksanakan, huru-hara akan berlaku
• Ketika pelbagai penentangan dan bantahan dilakukan, persediaan untuk menggubal Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu telah dijalankan melalui rundingan Raja-raja Melayu, UMNO dan British
CADANGAN RAJA-RAJA MELAYU DAN UMNO
• Malcolm MacDonald, Gabenor Jeneral dan Sir Edward Gent, Gabenor Malayan Union mengadakan pertemuan dan perundingan Raja-raja Melayu di Kuala Kangsar pada 27 Mei 1946 untuk mengatasi konflik masyarakat Melayu dengan kerajaan British berhubung dengan isu Malayan Union.
• Dalam pertemuan tersebut, Raja-raja Melayu mencadangkan perkara yang berikut:
• Penubuhan persekutuan bertaraf naungan dan bukannya tanah jajahan
• Perjanjian baharu untuk menggantikan Malayan Union • Jawatan Pesuruhjaya Tinggi menggantikan Gabenor • Raja berkuasa dalam perundangan
• Perkataan “Negeri-negeri Melayu” perlu muncul dalam persekutuan yang baharu
SOKONGAN PENTADBIR BRITISH
• Pentadbir British menyokong konsep persekutuan
kerana dapat mewujudkan keamanan, kestabilan dan kemajuan ekonomi
• Terdapat pegawai tinggi British mendorong British membentuk Persekutuan Tanah Melayu. (Sir Edward Gent, Malcolm MacDonald, Sir Ralph Hone, Gammans, A.T. Newboult, Roland Braddell, W. Linehan dan Theodore Adams
• Sir Ralph Hone mencadangkan agar British melibatkan Raja-raja Melayu dalam pentadbiran berasaskan perlembagaan bagi kuasa tertentu.
• Pada bulan Mei 1946, Sir Edward Gent bertemu dengan wakil UMNO di Pulau Pinang. Seterusnya, pada 18 Julai 1946, di King’s House, Kuala Lumpur. British memberikan peluang kepada Dato’ Onn Jaafar dan Raja-raja Melayu mengemukakan cadangan balas.
• Pembentukan Persekutuan mewujudkan politik yang stabil. Keadaan ini akan mendorong pelabur luar untuk melabur di negara ini.
• Pada masa yang sama, British perlu melaksanakan dasar dekolonisasi yang disarankan oleh Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB) melalui Piagam Atlantik.
Sir Edward Gent berucap selepas Raja-raja Melayu menandatangani Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1948 pada 21 Januari 1948.
5.3 CIRI-CIRI PERSEKUTUAN TANAH MELAYU 1948
Jawatankuasa Kerja mengambil masa lima bulan untuk menyelesaikan kerja merangka Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1948. Pada 20 November 1946, rangka Perjanjian Persekutuan tersebut dibentangkan dalam
persidangan yang dihadiri oleh Raja-raja Melayu, wakil British dan UMNO.
PENTADBIRAN
• Persekutuan dibentuk menerusi gabungan sembilan buah negeri Melayu dan dua buah Negeri-negeri Selat.
• Singapura kekal sebagai tanah jajahan British yang berasingan.
• Kerajaan Persekutuan diketuai oleh seorang Pesuruhjaya Tinggi British yang mempunyai kuasa eksekutif.
• Kerajaan Persekutuan bertanggungjawab dalam hal kewangan serta hal lain yang mempunyai kepentingan bersama.
• Majlis Mesyuarat Persekutuan dan Majlis Perundangan Persekutuan ditubuhkan bagi membantu Pesuruhjaya Tinggi British.
• Majlis Mesyuarat Persekutuan mengandungi ahli rasmi dan ahli tidak rasmi.
• Ahli tidak rasmi pada peringkat permulaan dilantik oleh Pesuruhjaya Tinggi
• Ahli Majlis Perundangan Persekutuan terdiri daripada pelbagai kaum
KUASA RAJA-RAJA MELAYU
PERUNDANGAN
• Sebuah Majlis Raja dibentuk untuk membolehkan Raja-raja Melayu memberikan pandangan dalam perkara yang tertentu
• Bagi peringkat negeri pula, sultan bertanggungjawab
mengesahkan rang undang-undang yang diluluskan dalam Dewan Perundangan Negeri.
• Majlis Perundangan Persekutuan diketuai oleh Pesuruhjaya Tinggi. Bidang kuasa Majlis Perundangan Persekutuan mencakupi hal ehwal luar, ketenteraman awam, kehakiman, perdagangan, komunikasi dan percukaian.
• Rang undang-undang perlu mendapat perkenan Raja-raja Melayu melalui Majlis Raja-Raja
KEWARGANEGARAAN
Ahli mesyuarat Majlis Negeri pada 1 Februari 1948.
KEWARGANEGARAAN SECARA KUAT KUASA UNDANG-UNDANG
• Jus soli hanya terbuka kepada rakyat Raja dan rakyat British.
• Pemohon yang lahir di luar negeri ayahnya mestilah rakyat Raja dan rakyat British.
• Penduduk asal dari negeri Melayu yang lahir sebelum, semasa atau selepas tarikh Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu.
• Rakyat Raja dan mereka yang telah serasi, memahami adat resam dan bertutur bahasa setempat (naturalised) boleh memohon melalui mana-mana undang-undang yang dikuatkuasakan.
KEWARGANEGARAAN SECARA PENDAFTARAN
• Mereka yang dilahirkan dalam Persekutuan Tanah Melayu dan bermastautin selama 15 tahun daripada tempoh 20 tahun dari hari permohonannya.
• Seseorang itu juga perlu mempunyai tingkah laku yang baik, tiada rekod jenayah, meguasai bahasa Melayu dan bahasa Inggeris serta bersetuju taat setia kepada
5.4 KESAN PENUBUHAN PERSEKUTUAN TANAH MELAYU 1948
Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1948 berjaya mengembalikankedudukan Raja-raja Melayu seperti sebelum perang, menjaga kedudukan istimewa orang Melayu, membuka ruang kewarganegaraan dan
mewujudkan perpaduan kaum di negara kita.
Mengembalikan Kedudukan Raja-raja Melayu
• Raja-raja Melayu mendapat kuasanya semula
• Majlis Raja-raja diwujudkan melalui peruntukan Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1948. Majlis ini dipengerusikan oleh seorang daripada Raja-raja Melayu.
Keanggotaannya terdiri daripada sembilan orang Raja Melayu.
• Pesuruhjaya Tinggi
memastikan bahawa raja perlu dirujuk terhadap
perkara dalam bidang kuasa kerajaan Persekutuan.
Mewujudkan Kerjasama Kaum
• Kerjasama kaum penting dalam usaha memupuk perpaduan.
• Persekutuan Tanah Melayu 1948 membuka jalan kearah
perpaduan dan kerjasama antara kaum melalui
penubuhan Jawatankuasa Hubungan Antara Kaum atau Communities Liaison
Committee (CLC)
• Kebanyakan cadangan CLC dimasukkan ke dalam usul perundangan diluluskan oleh Majlis Perundangan
Persekutuan.
• Jawatankuasa ini Berjaya memupuk persefahaman antara pemimpin pelbagai kaum.
• Persekutuan Tanah Melayu 1948 merintis pada pembentukan Perlembagaan Tanah Melayu 1957 yang sekali gus membawa kemerdekaan
Menjaga Kedudukan Istimewa Orang Melayu
• Pembentukan Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1948 mengiktiraf kedudukan istimewa orang Melayu dan kepentingan sah kaum lain.
Membuka Ruang Kewarganegaraan
• Penubuhan Persekutuan Tanah Melayu 1948 membuka ruang kepada orang bukan Melayu menjadi warganegara. Orang Melayu diiktiraf sebagai
penduduk asal yang diberikan kedudukan istimewa
Raja-raja Melayu bergambar di hadapan King’s House, Kuala Lumpur pada 21 Januari 1948,
selepas menandatangani perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1948.
KESIMPULAN
• Persekutuan Tanah Melayu 1948 menjaga kedudukan istimewa orang Melayu dan kepentingan sah kaum lain di samping membuka ruang kepada orang bukan Melayu menjadi warganegara.
• Gabungan kuat antara rakyat dengan pemimpin yang dipayungi oleh Raja-raja Melayu berjaya merungkai percaturan dan rancangan rapi yang disusun oleh pihak British untuk melemahkan orang Melayu. • Tolak ansur antara kaum amat penting untuk mencapai matlamat
