ΑΓΙΟΥ ΙΟΥΣΤΙΝΟΥ ΠΟΠΟΒΙΤΣ ''ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΣ Η ΣΥΓΚΛΗΣΗΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ''

ΑΡΧΙΜ. ΙΟΥΣΤΙΝΟΥ ΠΟΠΟΒΙΤΣ τ. Καθηγητοϋ Δογματικής Πανεπιστημίου Βελιγραδίου

ΕΠΙΙ(ΙΝΔΥΝΟΣ Η ΣΥΓΚΛΗΣΙΣ

ΟΙΙ(ΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ

(ΤΗΣ ΟΡθΟΔΟΞΙΑΣ)

'ΕπιστοΑή πρός τήν Ίεράν Σύιιοδαν

τής Ιιι

Ilp6i(l

ΈκκΑησίας

ΕΚΔΟΣΙΣ «ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΜΑΡΤΥΡΙΑΣ» ΑΘΗΝΑΙ1971

ΑΡΧΙΜ. ΙΟ1'ΣΤΙΝΟΥ ΠΟΠΟΒΙΤΣ τ. Καθηγηταυ Δ ογματικης Πανεπιστημίου Βελιγραδίου

ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΣ Η ΣΥΓΚΛΗΣΙΣ

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ

...

(ΤΗΣ ΟΡθΟΔΟΞΙΑΣ)

'Επιστοlή προς τήl1 Ίεράl1 Σύνοδο"

της έ" Σερδί'J 'ΕκκΙησίας

• Ε,ΚΔΟΣΙΣ

«

ΟΡθΟΔΟΞΟΥ ΜΑΡΤΥΡΙΑΣ» ΑθΗΝΑΙ1971

('ο Ι Ιανοσι.οΑ()Υι.ώ7α70ζ )Αρχι.μανΟΡΙΤΎ)ς π.

'1

ο υ σ Τ Ί: ν Ο ς Ι1 ό r: 0­

β LΤ ς, δι.δάκτωρ της ΘεολογLκ-ης Σχολ-ης τοϋ Πανεπ. 'Αθηνών καΙ τέως K~θηYΊ)τ-ης της ΔογμΧΤLκ-ης του Πανεπ. του ΒελLγραδΙου, παυ­

θεΙς ύπο των ΚομμΟ'Jνl..στων, νυν 8ε πνευματl..κος της ('Ιερα.ς Μον-ης

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

~H παρουσα 'Επιστολη του Πανοσ. Άρχ.ιμανδρίτου π. Ί ο υ­ σ τ Ι ν ο υ Π ό π ο

6

ι τ ς εγράψη (σερ6ιστΙ) τον παρελθόντα ~A­ -πρΙλιον καΙ απεστάλη δια του τοπικου "ιΕπισκόπου εις την ~Iερα.y Σύνοδος τΎjς εν ΣερΌΙζfι 'Εκκλησίας. l{ατόπιν δε άδεΙας του &πο­ στολέως μετεψράσθη όπο μαθητων του &ψ' ένος εις τ~ν ~Eλλ~­ νικην δ~μoσιευθεΤσα. ώς κύριον άρθρον εΙς το περιοδικον «ΟΕ ΤρεΤς ~Iεράρχαι» (Ίούλιος

-

Αυγουστος

1971,

&ρ.

1295 -

6) ,

και εις τ~ν θρ. εψ~μερΙδα «Όρθόδοξος Τύπος», &ψ' έτέρου δε εις την Γαλλικην και Pωσσικ~ν. Ταπεινως ψρονουμεν ομως οτι rι Έπιστoλ~ αυτ'ή, &ψορωσα. εις θέμα &λ~θως «πα.νορθόδοξον» καΙ ορθοδόξως «οικουμενικόν», πρέπει να κυκλoψoρ'ήσ~ ευρύτερον καΙ ώς ιδιαΙτερον κείμενον με­ ταξυ των ~Eλλ~νων Κληρικων και Θεολόγων, μάλιστα μετα.ξι) των ~Iερα.ρχων, άλλα και του ορθοδόξου Λαοσ γενικώτερον. Διότι εκ τΎjς ΈπιστoλΎjς δύναται να. εξαχθ'Ώ ώς εμμεσον,- πλην σπου­ δαιότατον δίδαγμα και τοστο &κρι6ως: ότι το θέμα τής συγκ)..~­ 'σεως η μ~ σ ~ μ ε Ρ ο ν OικoυμενικΎjς Συνόδου τΎjς 'Ορθοδοξία.ς οεν &ψoρ~ μόνον τους ~Iεράρχα.ς, άλλα. πάντα πιστον κα.ι &ληθως όρθόδοξον, εστω και α.ν έκουσίως η &κουσίως &πέχ~ τΎjς επισ~μoυ

εκκλησιαστικΎjς ζωΎjς, ώς δ π. ;ΙουστΤνος

.

."

Αλλο εξ άλλου εμμεσον δίδαγμα. είναι ότι πασα. σχετικη συζ'ήτησις εχει μεγα.λυτέρα.ν &ξίαν καΙ σημασία.ν, εα.ν γίνεται 1t Ρ ο τοσ επισημαινομένου κινδύνου. Διότι τα. μ ε τ α. «μία.ν τοιαύτην Oικoυμενικ~ν Σύνοδον» προ6λέποντα.ι ζοψερά. «~H6α.­ 'θεΤα αίσθησις και πλ"ήρης οδύνης επίγνωσις» τοσ π. ~Ioυστίνoυ

είναι &κρι6ως oδυν~ρά: «τε δύνα.ται να περιμέν~ κα.νείς &'πο μία.ν τ ο ι α. ύ τ η ν Οικουμενικην Σύνοδον; ~Eν και μόνον εν: σ Χ Ι

­

σ μ α.τ α. και α. Ι Ρ έ σ ε ι ς και διαψόρους άλλας συμψοράς»! Πράγμα.τι. =>ΕκεΤ και μόνον δδηγοσν οΙ ΟΙκουμενισταΙ «Πρσ­ ψηταπόστολοι», οταν τα μεν &'ναλλοΙωτα Δόγμά.τα. κα.Ι τους

uO_

.ρους

.

Πίστεως είτε συγκεκα.λυμμένως δια τσσ δογματιΚΟύ μtνιμ~­ λισμσσ» είτε «ΓUμν~ τ'Ώ κεψα.λ~» πα.ρερμ1jνεόουν ~ «έγκλείσυν εΙ;

χρονοντούλαπα» η σuναλλάσσoυν μετα τών κιΌδήλων νομΙ(jμάτω'ί τi}ς &ναλ)'jθους &γάΠ)'jς (Άθ)'jναγόρας, Α'), τοuς δε ΙΙεροuς Κα­ νόνας τών

t:Aylwv

Οικουμενικών Συνόδων, τ-ην θείαν αότ-η'ί στολ-ην τi}ς 'Ορθοδοξίας, &προκαλύπτως ονομάζουν «&νθρωπΙνους

έπινοίαρ> και «&νο)'jσΙας», διό και καλουν τοuς ~Oρθoδόξoυς ν~

χωρήσουν «πέρα του Κανονικου Δικαίου» τi}ς 'Ορθοδόξου Έκκλ)'j­ σΙας και τi}ς 'Ορθοδόξου έν γένει Παραδόσεως

('

.Α.θ)'jvα.γόρας θυατεΙρων)

.

Άλλα «πέρα του Κανονικου ΔικαΙου» και τi}ς ~Όρθoδόξoι) Παραδόσεως δ θεάνθρωπος άντικαθίσταται όπό του Πάπα και τοί} πολυκεψάλου προτεσταντικοσ ορθολογισμου, ένφ

iJ

«κιΌωτός σω­ Τ)'jρΙαρ>,

iJ

:ΙΕκκλ)'jσlα Του, μεταποιεΙται εΙς έγκόσμιον οργανι­ σμόν η ψιλοσοψικόν σύσΤ)'jμα η και Παγκόσμιον ΣυνομοσπονδΙα'ί ΑΙρέσεων (Π.Σ.Ε.). Πιστεύομεν δμως &κραδάντως δτι

iJ

'Ορθόδοξος Έκκλ)'] σία,

t

'Εκκλ)'jσία ουσιαστικώς και οργανιΚώς δ)'jμοκρατικ-η

-

Τριαδολο

...

γική, Έκκλ)'jσΙα τi}ς Παραδόσεως, θα μεΙν~ έδραΙα, καΙ &μετακΙ

...

ν)'jτος εις τα αΙώνια «δ Ρ ι α α. ε θ ε ν τ ο ο Ι Πατέρες» Αυτi}ς, έψ' οσον όπάρχουν καΙ θα όπάρχουν ψορεΙς καΙ κ'ήρυκες τi}ς Ά

...

λ)'jθεΙας Τ)'jς ώς δ π. ΊουστΤνος. Έπειδ-η λοιπόν κατόπιν τi}ς κοινοποι'ήσεως και δ)'jμοσιεύσεως τών εισ)'jγ'ήσεων τών προπαρασκευαστικών έπιτροπών τi}ς λεγομέ­ ν)'jς Μεγάλ)'jς Πανορθοδόξου Συνόδου εχουν &ρχΙσει ~δ)'] να Όλέ­ πουν τό ψώς τi}ς δ)'jμοσιότ)'jΤΟ.b διάψοροι σχετικαΙ κριτικαΙ, όπέ?

1]

κατά,

iJ

ευρυτέρα δ)'jμοσιόΤ)'jς του κειμένου τi}ς Έπιστολi}ς τοί) π. ΊουστΙνου δεν έκπλ)'jΡΟΙ μόνον μΙαν &νάγΚ)'jν, άλλα καΙ μία,Υ ό Φ Ι σ τ

)'j

ν

&

π ο σ τ ο λ 'ή ν: τ-ην &ποστολΤιν τ'iJς προλ'ήΦεως

&ψ' ένός μεγαλυτέρων σuμψoρών, άλλα. καΙ του θριάμΌου τi}ς 'Ορ­ θοδοξίας κατα του μεγαλυτέρου καΙ όπουλοτέρου τών έχθρών Τ)'jςt τοσ «&θέου ΟΙκουμενισμοσ», κατα τόν χαραΚΤ)'jρισμόν τοσ π. Ίου­

,

στινου. Δια τ-ην άδειαν καΙ ευλογΙαν κυκλοψορίας τοσ παρόντος εδ­ χαριστουμεν θερμώς τόν σεΌ. π. ΊουστΙνον καΙ τόν έν t:Ελλάδι μα­ θ)'jτ'ήν του π. Άμψιλόχιον ΡάντοΌιτς. ~I. Νέα Σκ'ήτ)']

-

(Άγιον 'Όρος.

Μοναχός ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΝΕΟΣΚΗΤΙΩΤΗ.Σ

ιι·

ΠΡΟΣ ΤΗΝ Ι. ΣΥΝΟΔΟΝ ΤΗΣ ΕΝ ΣΕΡΒΙΑι ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Μοναδικός θεμέλιος ό Θεάνθρωπος 'Aναμφι~όλως, δια τό όμαλως σκε1ττόμενον θεοει­ δες ον, 1του λέγεται ανθρω1τος, ή μόνη 1ταναξία είς δ­ λους τους άνθρω1τίνους κόσμους είναι ό θεάνθρωπος Κύριος 'Ιησους Χριστσ.ς καΙ ή 'Εκκλησία Του, ή όποία είναι το Σωμα Του καΙ Αυτος ή μόνη Κεφαλή της. Τό να όμιλΏ δέ τις περΙ της 'Εκκλησίας του Χριστου, της ~A1τoστoλΙKης 'Εκκλησίας καΙ της 'Ορθοδόξου, σημαί­ νει δτι όμιλει περΙ Αυτου, του Κυρίου' Ι ησου, του θεαν­ θρώnου. Διότι ή Έκκλησία δεν είναι αλλο παρα ό 'Ί­ διος ό θεάνθρω1τος Χριστος παρατεινόμενος είς δλους τους αίωνας. Έντευθεν το «Ευαγγέλιον» καΙ ή πανυπο­ χρεωτικη εντολή: «ίνα γένηται εν πασιν αυτός 1τρω­ τεύων» (Κολ.

1, 18)'

Αυτός, ό ίστορικος θεάνθρωπος Κύριος' Ι ησους. Δι' αυτο πρσ.ς 1ταν ο,τι είναι ίδικόν Του, ητοι Ο,ΤΙ είναι της Έκκλησίας, 1τρέ1τει να nροσέρχεταί τις μετα άγιολειτουργικου «φό~oυ θεου, 1τίστεως καί άγάΊτης». Συγχρόνως ή ορθόδοξος αύτοαίσθησίς μας καΙ ή ορθόδοξος καθολικη α'ίσθησίς μας, ή ορθόδοξος αυτοσυναίσθησίς μας καΙ ή ορθόδοξος καθολικη συν­ είδησίς μας δέον να άρχίζουν πάντοτε με Αυτον καί να τελειώνουν με Αυτόν" με Αύτόν, ό C:Ο1τοιος έδήλωσε καί έκήρυξεν είς δλην την αίωνιότητα καΙ δι' δλας τας επο­ χας την άλήθειαν 1τερΙ τ·ου C:Εαυτου Του: «Έγω το Α καΙ το Ω, ό 1τρωτος καΙ ό εσχατος, 'Αρχη καΙ Τέλος»

('ArrOK.

22,13"1,10"17,8).

c:o

θ ε ά ν θ Ρ ω 1τ ο ς λ σ ι 1τ Ο ν ε Τ ν α ι τ Ο 'ΤΙ α ν κ α Ι τ α π ά ν τ α ε ί ς τ η ν ~Έ κ κ λ η σ ί α ν: Αυ­

τος είναι ή άποστολικότης Της, Αύτός καΙ ή άγιότης

Της" Αύτος είναι ή ένότης Της, Αυτος και ή καθολικό­ της (σομ1τόρνοστ) Της' Αυτός και ή οίκουμενικότης Της, Αύτός καΙ το άλάθητόν Της. Δι' αυτσ είς την 'Εκκλη­ σίαν, δια την ό1τοίαν ό θεάνθρω1τος είναι το 1ταν καΙ τά πάντα, ούδεν ε1τιτρέπεται να ρυθμίζεται «κατα αν­

θρωΤίον, κατα την παράδοσιν των άνθρώπων, κατα τα

6 στοιχεΊα του κόσμου, καΙ ου κατα Χριστόν» (Γαλ.

1,11·

Κολ.

2,8).

Διατί; Διότι «εν Αυτ<{:>. κατοικει 'Παν τό 'Πλή­ ρωμα της θεότητος σωματικως» (Κολ.

2,9).

Δηλαδη κα­ τα τρό'Πον σωματικόν, εν τ<{:> άνθρω'Πίν({) σώματι. :> Ακό­ μη καΙ διότι ό θεάνθρω'Πος Κύριος

«3

Ι ησους Χριστός χθες καΙ σήμερον ό αυτός καΙ εις τους αίωνας» (Ε<?ρ.

13,8).

<Ένεκα τούτου δλα τα 'Προ<?λήματα εντός της :>Ορ­ θοδόξου 3Εκκλησίας, ά'Πό της ά'Ποστολικης ε1Ίοχης μέ­ χρι σήμερον, καΙ ά'Πό σήμερον μέχρι της Δευτέρας Πα­ ρουσίας, λύονται καΙ δέον να λύωνται με Αυτόν καΙ μό­ νον με Αυτόν. Εις αυτό εΥκειται η όρθοδοξότης της :>Ορ­ θοδόξου Έκκλησίας καΙ ή μοναδικότης Της καΙ ή 'Παν­ αληθινότης Της. -Ανήσυχοι προβλέψεις 3Εαν καΙ τα σύΥχρονα 'Προ<?λήματα της :>Ορθοδόξοu 3Εκκλησίας δεν λύωνται με τόν θεάνθρω'Πον καΙ κατα τον θεανθρώ'Πινον, ά'Ποστολικόν, άΥιο'Πατερικόν τρό'Πον, είναι άδύνατον να λυθουν όρθοδόξως καΙ θεαρέστως. Θα όδηΥήσουν κατ3 άνάΥκην εις καταστροφάς, εις σχί­ σματα, εις αίρέσεις καΙ εις 'Πολυ'Ποικίλους ούμανιστι­ κας 'Πλάνας, εις μηδενισμους καΙ αναρχισμούς. του­ το ισχύει ά'Πό 'Πάσης ά'Πόψεως καΙ δια τό 'Πρό®λημα της συΥκλήσεως της νέας

..

Οικουμενικης Συνόδου, ή ό­ ποία ε'Πισ'Πεύδεται τελευταίως άτrό ώρισμένους κύκλους καΙ ε'Πι<?άλλεται εις την 30_ρθόδοξον 3Εκκλησίαν. 3Α'Πο­ στέλλονται άντι'Πρόσω'Ποι των το'Πικων 30_ρθοδόξων :>Εκ­ κλησιων δια να συζητήσουν τrερΙ τούτου. Δημοσιεύεται εις τα τrεΡΙOδΙKα καΙ τας εφημερίδας ακόμη καΙ τό ε­ τος καΙ ό τό'Πος της συΥκλήσεως της εν λόΥ({) Συνόδου:

1973

εις την 3Αλεξάνδρειαν. 3Ενώ'Πιον αυτου του ΥεΥονότος η άνήσυχος συνείδη­ σις κάθε 'Ορθοδόξου, άλλα καΙ η καθολικη συνείδησις της :>Ορθοδόξου 3Εκκλησίας, δικαίως εκ'Πλήσσεται καΙ διερω,ταται: 'Πόθεν αυτό, καΙ μάλιστα την σΤΙΥμην κατό: την ό'Ποίαν δλαι σχεδον αί τοπικαΙ (Σλα<?ικαΙ) 30

ρ

θό­ ει

7 δοξοι :>Εκκλησίαι ΕΊναι ύΉΟ την εξουσίαν του ε'Πιθετικου άντιθρησκευτικου Κομμουνισμου; (Ως Ήρος τουτο ύ'Πάρ­ χει εκ διαμέτρου άντίθετος διαψορά, μεταξυ Ήρο'Πολε.ο μικης καΙ μεταΉολεμικης καταστάσεως των το'Πικων :>Ορ­ θοδόξων :>Εκκλησιων. ΚάΉοτε ή :>Ορθοδοξία ητο ή Ήίστις των ευρέων στρωμάτων του λαου, τώρα ή 'Πίστις θεω­ ρειται «ΟΊτιον δια τον λαόν». ΠροσωΉικως δεν <9λέ'Πω δτι κατα τας σημερινας 'Πε­ ριστάσεις ύ'Πάρχει ΉράΥματι άναΉόψευκτος άνάΥκη δια την σύΥκλησιν της ΟΊκουμενικης Συνόδου. :>Εαν δμως ύΉάρχYl, τότε ή Ήαρουσα σΤΙΥμη ΕΊναι ή 'Πλέον ακατάλ­ ληλος εις την ίστορίαν της :!Εκκλησίας μας. Διότι, δια να 'Πραyματo'Πoιηθfι εν τοιουτον εΡΥον ίστορικης σημα­ σίας ε'Πιτυχως, είναι άναΥκαιον να δημιουΡΥηθουν αί κατάλληλοι συνθηκαι δι:> αυτο καΙ να Υίνουν εΥκαίρως αί θεμελιώδεις ΉΡΟΕτοιμασίαι. Σήμερον δμως, καθ:! δσον Υνωρίζω, δεν ύΉάρχει οϋτε το εν οϋτε το αλλο. :>Ιδου δτι εΉΙ τόσα ετη ήμεις δεν κατωρθώσαμεν να προετοι­ μάσωμεν τα αναΥκαια δια την εκτέλεσιν των ά'Ποψάσεων των Διασκέψεων της Ρόδου, αν καΙ δι:! αυτο ύΉηρχον ΉολλαΙ δυνατότητες. Τί λΟΙΉον να ε'ί'Πωμεν ώς Ήρος τας συνθήκας της ΟΊκουμενικης Συνόδου; Αυται ειναι, ά­ Ήλως ει'Πειν, άΤίελ'ΠιστικαΙ εις δλας, όλίΥον η Ήολύ, τας τοπικας :!Ορθοδόξους :>Εκκλησίας

.

• eΗμέραι πονηραί.

..

Δεν Ήρέ'Πει να λησμονήσω'μεν δτι ή εποχή μας είναι εν 'Πολλοις μία άΉοκαλυ'Πτικη ε'Ποχή. -'Ήδη ηρχισεν «ή ωρα του 'Πειρασμου, ή μέλλουσα ερχεσθαι εΉΙ της οι­ κουμένης δλης, Ήειρασαι τους κατοικοϋντας ε'Πι της Υης» (:>Α'Ποκ.

3,10).

Μεταξυ δε αυτων καΙ όμου μετ~ αυτων «ερχεται 1Ίειρασαι» καΙ ήμας τους :ΟΟρθοδόξους (Σέρ

..

~συς). :!Εκεινο το ό'Ποιον ό Κύριος λέΥΕΙ εις την ~Aπo­ κάλυψιν ΉερΙ των Ε:'Πτα το'Πικων :ΟΕκκλησιων, ίσχύει 'ΠΟ­ λυ 'Περισσότερον δια τας σημερινας ΤΟΉικας :!Ορθοδό­ ξους :!Εκκλησίας, αί ό'Ποιαι ειναι 'Πλησιέστεραι χρονικως

8 προς τας αντιχρίστους και αποκαλυπτικας φρικαλεό­ τητας και ΥεΥονότα, παρα αί τσπικαί :ΙΕκκλησίαι της αποστολικης εποχης, περι των όπαίων όμιλεΊ ό Κύριος (:ΙΑποκ.

1,11-3,22).

~Aπo τους αΥωνιώδεις λόΥους του Σωτηρος αντηχεΊ δυνατωτέρα δλων ή t9ροντώδης εντο­ λή Του δι~ δλας τας τοπικας ~EKKλησίας: «μετανόησον» (~AΠOK.

2,5·16,22· 3,19),

ιδιαιτέρως δια τας σημερινας τοπικας ~EKKλησίας. Το λέΥει αυτο ό Κύριος παντοκρα­ τορικως καΙ προνοητικως κρατων «επί της δεξιας» Του «έπτα αστέρας, ηΥουν έιττα ~EKKλησίας» (~AΠOK.

1,20).

Αί ·Άγιαι eΕπτα Οίκουμενικαι Σύνοδοι Εις τον θεανθρώπινον όΡΥανισμον της ~Oρθoδόξoυ "Εκκλησίας δλα είναι όΡΥανικως συνδεδεμένα. "ΕΥΥί­ ζων τις οίονδήποτε πρόt9λημα της "Εκκλησίας, εΥΥίζει αυτο τουτο το θεανθρώπινον Πρόσωπον του Κυρίου "Ι η­ σου. ~H απόδειξις τούτου; Και αί

C

Ε πτα Οικουμενικαι Σύνοδοι! CΌλαι αυται λύουν εις την πραΥματικότητα

.

εν πρόt9λημα, εν παμπρόt9λημα του πλανήτου τούτου καΙ του επ" αυτου ανθρωπίνου Υένους: τό πρόt9λημα του Θεανθρώπου Κυρίου" Ι ησου Χριστου. >Όχι άπλως ή μέ­ ριμνά των, αλλα ή πασα μέριμνά των είναι: να φυλά­ ξουν αΘικτον και απαραμόρφωτον το ΠανάΥιον θεαν­ θρώπινον Πρόσωπον του Κυρίου "Ι ησου και δλα τα α­ φθαρτα αΥαθά, τα όποΊα Αύτος εφερεν εν

Tn

"Εκκλησίς:χ

-

τ~ Σώματι Αυτου

-

και εκεΊ εθησαύρισε δι" δλας τας εποχό:ς και δι~ δλην την αιωνιότητα. Είναι φανερον εις τους ανθρώπους δλ.ων των εποχων το έξης κύριον δίδαΥμα των cEΊTTO: Οlκουμενικων Lυνόδων: Με την λύ­ σιν του προt9λή ματος του Κυρίου "Ι ησου Χριστου

-

της "Αποστολικης και "Ορθοδόξου "Εκκλησίας Του

-

λύον­ ται αμέσως καΙ εμμέσως δλα τα σπουδαιότερα προ­ C9λήματα του ουρανου και της Υης. π α σ α ν έ α Ο

t­

κουμενικη Σύνοδος δεν θα ειναι οUτε

cA

Υ ί α ο υ τ ε Ο

i

κ ο υ μ ε ν ι κ η ο υ τ ε ό Υ δ ό η, ΕΟ:ν 1Ίρωτίστως δεν δεχθΏ τας 1ΤΡΟΥε­

9

νεστέρας Οίκουμενικας καΙ ασαλεύ­ ., ι τ ο υ ς α π ο Φ α σ Ε. ι ς τ ω ν. <'Η νέα Οίκουμενικη Σύνοδος Εις την πραΥματικότητα ή νέα Οίκουμενικη Σύνο­ δος πρέπει να είναι συνέχεια των ΠΡΟΥενεστέρων

cEmcX

Οίκουμενικων Συνόδων, δια να είναι :10

_ρ

θόδοξος καΙ ΟΙκουμενική. ΕΙς αυτό πρέπει τις να είναι απσστολι­ κως καΙ άΥιοπατερικως προορατικός καΙ θεόσοφος. 'Ε­ ,αν όπουδήποτε αλλου, πολλι{) μαλλον εδω Ισχύει ή του Σωτηρος φιλάνθρωπος προειδοποίησις, δτι εκαστος θα δώση λόΥον εν τη ήμέρ? της φo~ερας Κρίσεως δια «παν ρημα αΡΥόν» (Ματθ.

12,36),

που θα λαλήση 'ΠερΙ της :1Εκκλησίας του θεου, ή όποία είναι τό Σωμα του θεαν­ θρώπου Χριστου καΙ Αυτός ή ΠαναΥία καΙ Αιωνία Κε­ φαλή Της. Τοιαυτα δε «αΡΥα ρήματα» καΙ απείρως ε­ 'Πικίνδυνα ελάλησαν 1ίολλα στόματα επισήμων άντιπρο­ σώττων της 'Ορθοδόξου :ΙΕκκλησίας, δπως καΙ στόματα διαφόρων αντιπροσώπων της κοσμικης εξουσίας. ΠερΙ τούτου θα ητο δυνατόν να Υραφουν όλόκληρα ~ι~λία, διότι ύττάρχουν πάρα πολλα περιστατικα τοιούτου ε'ί­ δοuς. ςΌλα αυτα φωνάζουν η, ψαλμικως ειπεΊν, ~ooυν 'μέσα από τα ~άθη των πρός τόν Υλυκύτατον Κύριον και αττορρίπτουν τό ουρανΟΥήινον αιώνιον ΣύνταΥμα της :>Ορθοδόξου :ΙΕκκλησίας τό"διακηρυχθεν άπό τόν Κύριον δια των ςΑΥίων :ΙΑττοστόλων: «πειθαρχεΊν δεΊ Θει{) μαλ­ λον

11

ανθρώποις» (Πράξ.

5,29).

Με αυτό δμως διετυ­ 'Πώθηαπαξ δια παντός τό άσάλευτον εκκλησιαστικόν δόΥμα δια παν δίλημμα μεταξυ :ΙΕκκλησίας καΙ κοσμι­ κης εξουσίας. Τό δόΥμα αυτό είναι ή πανισχύουσα δύ­ ναμις καΊ το κριτήριον της :ΙΕκκλησίας, αΙώνιος δύνα­ μις καΙ κριτήριον, που παρατείνεται δια των ςΑΥίων Πα­ τέρων καί ςΑΥίων Οlκουμενικων Συνόδων μέχρι της Δευ­ τέρας Παρουσίας. ςΗμεΊς θα ύπενθυμίσωμεν εττ' ευκαιρί? όλίΥας μό­ νον εξ αυτων των δηλώσεων καί όλίΥα εξ αυτων των

10 γεγονότων, 'Πού 'Προέρχονται έκ της «ά'Ποκαλύψεως» των c: ,... ημερων μας. Οί «έν περιστάσει» ~Oρθόδoι άδελφοι Γνωρίζει ό ούρανός καί ή γη τούς έν αϊματι διω­ γμούς καΙ αφανισμούς των :>Ορθοδόξων :>Εκκλησιων εΙς την Σo~ιεΤΙKήν (Ένωσιν α'Πό του

1917

εως των ήμερων μας. ('Ομως, 'Παρ:> Όλα ταυτα, ό Πατριάρχης Μόσχας δη­ λώνει το

1966

τα έξης: </Η κατάστασις της έν Pωσί~ :>Ορθοδόξου :>Εκκλησίας ητο και 'Παραμένει τελείως ό­ μαλή. τα ζητήματα τα αφορωντα εις τας σχέσεις με­ ταξύ της :>Εκκλησίας καί του Κράτους ερρυθμίσθησαν με την ~oήθειαν του Συμ(50υλίου ~γ'Πoυργων της Ε.Σ.Σ.Δ.

.

,

Με την χάριν του Θεου, ή :>Ορθόδοξος :>Εκκλησία έΉιτε­ λει το εργον της, της σωτηρίας, μετα σο6αρότητος καΙ σταθερότητος» (Περιοδικόν του Πατριερχείου της Μό­ σχας, αρ.

4,

1966).

cO

Β. ΚουροΙέντωφ, Διευθυντης του Συμ~oυλίoυ δια τας ύΉοθέσεις της :>Ορθοδόξου :>Εκκλησίας Ήαρα τω

cy..

'Πoυργεί~ :>Εσωτερικων, δηλώνει τό

1969:

</Η νομιμο­

φροσύνη των ίερέων Ήρός τό Κράτος είναι τό (5ασικόν στοιχειον της 'Πραγματικότητός μας. (Όλοι οί ίερεις ύ· 'Ποστηρίζουν την έσωτερικην καΙ την έξω,τερικήν Ήολι­ τικην της Kυ~ερνήσεώς μg:ς»

('

Ι σt5έστια,

18

Όκτ.

1969).

cO

ΜηΤΡΟ1ίολίτης του Λένινγκραντ καΙ Nό~γoρoντ Νικόδημος, Διευθυντής της Ε.ΉΙΤΡΟ1Ίης έΉί των εξωτερι­ κων ύΉοθέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας

arro

το

1968,

είς μίαν διεθνη Διάσκεψιν, αφοΟ έχαρακτήρίσε τα δυ­ τικα κράτη «ώς 'Πηγην άναριθμήτων συμφορων», είΉεν:

cH

ζωη εΙς την Ε.Σ.Σ.Δ. είναι «Ήραγμάτωσις του χρι­ στιανικοΟ ιδεώδους» (<<Οί Ήιστοί εις την Ε.Σ.Σ.Δ., :>Αν­ δρέου Μαρτίν, Παρίσιοι

1970,

σελ.

132,

γαλλιστί). Συμφώνως Ήρός τας έ'Πισήμους Ήηγας εΙς τήν Ρω­ σίαν ύ'Πηρχον μέχρι της ΈΉαναστάσεως τοΟ

1917 73.000

:>Εκκλησίαι. Σήμερον ύΉάρχουν

7.000.

Αί έΉίσημοι Σο­ ~ιεΤΙKαΙ 'ΠηγαΙ άκρι(90λσΥουν λέΥουσαι στι τό

1961

είς \

1

1

την Ε.Σ.Σ.Δ. ύ'Πηρχον

11.500

ανοικταΙ :>Εκκλησίαι και στι είς το τέλος του

1969

εμειναν

7.000,

συμ'Περιλαμ~ανo­ μένων καΙ των ναων των Κοιμητηρίων (Αυτόθι, σελ.

21) ":

4:Η δεξια χεΙρ του ΜηΤΡΟΊτολίτου Νικοδήμου, ό Μη­ τρο'Πολίτης Ποιμήν, νυν Το'Ποτηρητης του 'Πατριαρχικοσ θρόνου Μόσχας

(*),

εδήλωσε την 19ην Δεκεμ(l>ρίου

1964

εις το Πρακτορειον ΤΑΣ «στι οι Ισχυρισμοί δια το κλεί­ σιμον των :>Εκκλησιων στερουνται 'Πάσης (l>άσεως» (ε.ά.)

..

Το 'Περιοδικον «Ναούκα -'ί ΡελίΥια», Μάιος

1969"

σ.

52,

Υράφει: </Η 'Ορθόδοξος 'Εκκλησία θα ύ'Πάρχη εν

OOC:?

θα ύ'Ποστηρίζιι την OO(l>lETlKYΊv 'Πολιτικήν». Το ετος

1944,

ώς ΤΟΊτοτηρητης του 'ΠατριαρχικοΟ θρόνου ό l\!\ητρο'Πολίτης 'Αλέξιος, ό αΡΥότερον Πατρι­ άρχης Ρωσίας, εις την άναφοράν του 'Προς τον Στάλιν λέΥει: «'ΕΡΥαζόμενοι εν 'Πλήρει συμφωνί<t μετα τοί> :>Ανωτάτου Συμ(l>ουλίου ώς προς σλα τα ζητήματα τα άφορωντα εΙς την Όρθόδοξον Έκκλησίαν, εΥω καΙ ή Σύνοδος θα φυλαχθωμεν α'Πο τας 'Πλάνας καΙ α'Πο τας εσφαλμένας 'Πράξεις» (Αυτόθι, σ.

132).

<ο Λουνατσάρσκι, ό Ίτρωτος CΥΊτουΡΥος Παιδείας εις την Ε.Σ.Σ.Δ., διατυΊτώνει την στάσιν του άθέου Κομ­ μουνισμου εναντι της Έκκλησίας με την έξης κραυΥήν: «Κάτω ή αΥά'Πη 'Προς τον 'Πλησίον! ςΗμεΊς Ίτρέ'Πει να μάθωμεν να μισωμεν. CΙ~lμεΊς μισουμεν τους Χριστιανούς. Άκόμη καΙ οι καλλίτεροι" μεταξύ των είναι οι εχθροί μας. Εις τας σημαίας του 'Προλεταριάτου 'Πρέ'Πει νά Υραφουν συνθήματα μίσους καΙ εκδικήσεως» (Αυτόθι). Τί σημαίνουν αί ώς ανω δηλώσεις της Έκκλησια­ στικης Ρωσικης C Ιεραρχίας; ςΈν καΙ μόνον εν: ή ~Ί ε­ ραρχία εχει 'Προδώσει την Όρθόδοξον Πίστιν καΙ εχει Υίνει το Ίτλέον ιJΊτάKoυoν σΡΥανον της κοσμικης εξου­

_,

σιας. Τί να ε-'ί11ll τις 'ΠερΙ της του

'

Ιούδα α'Ποφάσεως τοσ Πατριαρχείου Μόσχας

(16/29

Δεκ.

1969)

'ΠερΙ της μυ­

*

Νϋν ΠατριάΡΧΤιζ Μόσχας.

12 στηριακης εΉικοινωνίας

(int·ercommunio)

με τους Pω~ μαιοκαθολικούς, ληφθείσης εναντίον ολων των CΑγίων Δογμάτων καΙ Κανόνων της 'Ορθοδόξου Έκκλησίας; Με αύτην την πρωτάκουστον εις την

C

Ι στορίαν της :Όρ~ θοδόξου Έκκλησίας, την Δογματικην καΙ την Kανoνι~ κην Παράδοσίν της, άπόφασιν περΙ της μυστηριακης έπι~ κοινωνίας με τους φανερους αίρετικούς, όλόκληρον το θεανΘρώπινον Σωμα της Όρθοδοξίας εχει πληγωθη ~α~ θέως' ολοι οί Πατέρες καΙ ολαι αί Σύνοδοι εχουν άτι­ μασθη" τα Δόγματα καΙ οί Κανόνες της Έκκλησίας .εχουν πατηθη" ή Έκκλησία του Χριστου, ή 'Άμωμος Νύμφη, εχει ριφθη εις τον δηλητηριασμένον ~όρ~oρoν των αίρετικων. Τοιαυται δηλώσεις καΙ τοιαυτα γεγο­ -νότα με την άδίστακτον άναισχυντίαν των εκπλήττουν τον κόσμον. Τί μαρτυρουν αύτά; Μαρτυρουν περΙ του ότι ή Ρωσικη της Μόσχας

C

Ιεραρχία εύρίσκεται είς φο­ ~εραν 1τνευματικην παράλυσιν. ΚαΙ αύτή, τοιαύτη οοσα, Ήρέπει να εκπροσωπη την εν Ρωσίct Όρθόδοξον Έκ­ κλησίαν εις την ενδεχομένως μέλλουσαν να συνέλθη Οίκουμενικην Σύνοδον; Να μη επιτρέΨΏ ό θεος μίαν -τοιαύτην άποκαλυπτικην φρικαλεότητα! <Ό,τι ίσχύει δια την Ρωσικην

C

Ι εραρχίαν της Μό­ σχας, ολίγον

11

πολύ, ίσχύει καΙ δια τας CΙεραρχίας εις .δλας τας τοπικας Όρθοδ.όξους Έκκλησίας, αί όπο{αι

..

.

εύρίσKOVΤαι ύπο την άντιεκκλησιαστικην εξουσίαν του Κομμουνισμου.

cH

εν CΕλλάδι πάλιν Έκκλησία εχει είδικας δυσ­ κολίας: τοπαλαιοημερολΟΥητικόν, την σύΥκρουσιν με την Ρω,σικην Έκκλησίαν εξ άφορμης του αύτοκεφάλσυ της Ρωσικης Μητροπόλεως της

,

Αμερικης καΙ την σύγ­ κρουσιν εξ άφορμης της χορηγήσεω,ς της θείας Κοινω

..

νίας είς τους Ρωμαιοκαθολικούς.

-eo

αΙρετικός και μηδενιστης Πατριάρχης 'Αθηναγόρας ΑΙ

cO

Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως; Αύτος με την

νεΟ1Ίαπιστικην συμΊτεριφοράν του είς τους λόΥους καΙ

13 είς τας πράξεις σκανδαλίζει έπΙ μίαν ηδη δεκαετίαν τας :ΙΟρθσδόξους συνειδήσεις, αρνούμενος την μοναδι­ κην καΙ πανσωστικήν :ΙΑλήθειαν της :tΟρθοδόξου :ΙΕκ_ κλησίας καΙ Πίστεως, άναΥνωρίζων τας ρωμα'ίκας καΙ άλλας αίρέσεις ώς ίσοτίμσυς μέ την :ΙΑλήθειαν, ΑVαyνω­ ρίζων τον Ρωμαίον "Άκρον Ποντίφηκα με Όλην την δαι­ μονικην αντιεκκλησιαστικην ύπερηφάνειάν του. ΚαΙ προ­ ετοιμάζει μέ αύτοκτονικην ταχύτητα και επιπολαιότη­ τα, κατα το παράδεΙΥμα του Βατικανου, αυτην την ίδι­ κήν του λεΥομένην «ΜεΥάλην Πανορθόδοξον Σ ύνοδον»

,

οχι Όμως μέ το ~ασΙKόν εύαΥγελικόν καΙ άΥιοπαρα­ δοσιακον θέμα τ η ς σ ω τ η Ρ ί α ς τ ο υ α ν θ Ρ ώ

­

ττ ο υ κ α

1

τ ο υ κ ό σ μ ο υ, άλλα μέ καθαρως σχο­ λαστικο

-

ττροτεσταντικην θεματολΟΥίαν. την ττρσετοιμά­ ζει μάλιστα εις τόν Πύργον της Bα~έλ του συΥχρόνου αναρχικου καΙ μηδενιστικου κόσμου

(*)

άνευ της συμ­ μετοχης των πραΥματικων όρθοδόξων όμολογητων, φο­ ρέων της :ΙΟρθοδόξου Πίστεως, θεολογίας, Παραδόσεως καΙ Έκκλησιαστικότητος. Τόν τελευταίον καιρόν αύτός εχει γίνει πηΥη άναρχισμου καΙ μηδενισμου εις τόν :ΙΟρ_ θόδοξον κόσμον. Οί ~Aγιoρείται δικαίως τόν όνομάζouν αίρετικον καΙ αποστάτην εις άνοικτας επιστολάς των άττευθυνομένας πρός αύτον δια του Τύπου. Αύτος επ(­ σης εχει όξυτάτην σύγκρouσιν μέ την Ρωσικην :ΙΕκκλη­ σίαν εξ άφορμης της χορηγήσεως του αύτοκεφάλου είς

την Ρωσικην Μητρόττσλιν της :ΙΑμερικης εκ μέρους του

Πατριαρχείου Μόσχας.

eH

'Ορθόδοξος Διασπορα

cH

:ΙΟρθόδσξος Διασπορά; Αύτό είναι το όδυνηρό­ τερον πρό~λημα της :ΙΟρθσδοξίας σήμερον. πρωτον αύ­

*

Δ1Jλcxοη την Γενεό1Jν, οπου έΟρεόε,. xcxt το λεγόμενον Πcxγκόσμr.οv Συμβοόλr.ον Έκκλ1Jσr.ων, ~ συνομοσπονο(cx αύτη των 250 (ΧΙρέσεων, κcxτ« τον π. 'IουσΤLνον (Σ1Jμ. Έπr.μ.).

14

το πρέπει να λυθft καΙ μάλιστα θετικως. Και. είναι δυνα­ τον μέ όλίγην καλήν θέλησιν νά λυθΏ πολυ συντόμως. Ταυτοχρόνως δέ δεν πρέπει να λησμονηθΏ το δτι εις τήν :)Ορθόδοξον Διασποραν εύρίσκονται σήμερον σπου­ δαιότατοι 'Ορθόδοξοι θεολόγοι. Αί προετοιμασίαι δια την Οικουμενικήν Σύνοδον ανευ αυτων θα ητο μία άσυΥ­ , .,

.

χωρητος αμαρτια. Ματαίωσις η άποχη Άλλα τέλος είναι γνωστον εις τούς 'Αγγέλους καΙ εις τους άνθρώπους, ιδιαιτέρως εις τους Όρθοδόξους Χριστιανούς, Ότι εις αυτήν τήν άποκαλυπτικήν έποχήν ειναι δύσκολον

11

μ6:λλον άδύνατον εις πολλους e Ι εράρ­ χας των τοπικων :)Ορθοδόξων Έκκλησιων, λόγφ άνθρω­ 1Ίίνων άδυναμιων, να όμολογήσουν όρθοδόξως καί άγιο­ 1Ίατερικως εις αύτην τήν ένδεχομένως μέλλουσαν να συνέλθη Οίκουμενικην Σύνοδον τα όρθόδοξα δόγματα καΙ τας κανονικας άληθείας. CΈνεκα τούτου τ Ο ό Ρ

­

'θ ο δ ο ξ ό τ ε Ρ ο ν θ α η τ ο ν α μ η σ υ γ κ λ η θ

ft

καθόλου ή ΟΙκουμενικη Σύνοδος η τουλάχιστον να μη συμμετάσχη τις ε ί ς α υ τ ή ν. Είδικως ποία θα είναι ή θέσις καΙ στά­ σις της Ιδικης μας έν Σερ~ί<t Όρθοδόξου 'Εκκλησίας ΈΙς αότην την ένδεχομένφς μέλλουσαν να συνέλθη ΟΙ­ 'κουμενικην Σύνοδον; Μέ ποίον πρόσωπον θό: παρουσια­ σθωμεν ένώπιον των άγίων άθλητων του Σταυρου; 'Αλ­ λοίμονον! Με δύο σχίσματα καΙ άναριθμήτοuς αλλας Ήνευματικό:ς πληΥό:ς καΙ τραύματα! ΚαΙ εις το τέλος τέλος, τί δύναται να περιμένη κα­ νεΙς άπο μίαν τοιαύτην ΟΙκουμενικην Σύνοδον; CΈν καΙ μόνον εν: σχίσματα καΙ αίρέσεις καΙ διαφόρους αλλας συμφοράς. Αυτο είναι ή (bαθεια μου α'ίσθησις καΙ πλή­ ρης όδύνης έπίγνωσις. Δι' αύτο παρακαλώ καί ίκετεύω τήν Clεραν Σύνοδον της Clεραρχίας να άπόσχη άπο την συμμετοχήν είς την προετοιμασίαν της Συνόδου καΙ άπό

την συμμετοχην είς την ίδίαν τήν Σύνοδον, έαν άτυχως

15 συΥκληθΏ. Να μη φορτώσωμεν τουλάχιστον καΙ αυτην άκόμη την φο{?εραν άμαρτίαν Εl1άνω εις την

CAytoaa{?­

{?ιτικήν μας :ΙΕκκλησίαν καΙ εις τόν άθ<{)ον λαόν μας. :ΙΕκζητων τας άΥίας ά110στολικας l1ροσευχας των άΥίων Πατέρων της CΙερας Συνόδου της CΙεραρχίας της έν Σερ{?ί\χ :SΟρθοδόξου :SΕκκλησίας, ό άνάξιος :ΙΑρχιμανδρίτης ΙΟΥΣΤΙΝΟΣ CΑΥίου ΓεωΡΥίου

1971 -

clEpCx

Μονη Τσέλιε. «ΔΙΑΒΙΒΑΣΤΙΚΗ» ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΣΑΜΠΑΣ

-

ΒΑΛΙΕΒΟ ΣΕΡΒΙΑΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ Ι. ΣΥΝΟΔΟΝ ΤΗΣ ΙΕΡΑΡΧΙΑΣ ΤΗΣ ΕΝ ΣΕΡΒΙΑι ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΒΕΛΙΓΡΑΔΙΟΝ 'Έχομεν την τιμην να μ ε τ α

{?

ι

{?

ά σ ω μ ε ν είς την Σύνοδον της ~ Ιεραρχίας τας ώς ανω σκέψεις του .Πανοσιολογιωτάτου :ΙΑρχιμανδρίτου Δρ. :SΙουστίνου Πό­ 1το{?ιτς, τέως Καθηγητου Πανεl1ιστημίου, νυν πνευματι­ κου της Μονης Τσέλιε l1λησίον της Βάλιε{?ο, περΙ της συγχρόνου πνευματικης καταστάσεως των :SΟρθοδόξων :ΙΕκκλησιων καΙ περΙ των δυνατοτήτων

11

μαλλον άδυ­ .νατοτήτων συγκλήσεως τώρα μιας Οίκουμενικης Συν­ όδου της :ΙΟρθοδόξου ~EKKλησίας. Φρονουμεν ΟΤΙ αί ώς ανω σκέψεις του Πανοσ. :ΙΑρχιμ

.

.

Δρ. :ΙΙουστίνου Π6πο{?ιτς θα είναι λίαν χρήσιμοι εις την Σύνοδον της C Ι εραρχίας ,δια την συζήτησιν καί τόν καθορισμόν της στάσεως της :ΙΕκκλησίας ήμων εναν­ τι της προετοιμαζομένης πρός σύγκλησιν Οικουμενικης Συνόδου. Είναι δε ακρως σπουδαϊον είς εν τόσον λε­ 1ττόν καΙ δια την 'Εκκλησίαν άποφασιστικόν ζήτημα να λά{?η τις την όρθην θέσιν. Διότι είναι πολύ γνωστόν άπό την ίστορίαν της Έκκλησίας στι αί 'Εκκλησιαστικαί Σύνοδοι, αί όποια ι προηΥουμένω·ς δεν ετυχον δεούσης

16

, ,~~ *"" , ') ') ι 'Προετοιμασιας και αι οποιαι συνηρxoνro εν ατμοσφαι­ ρ~ διχονοίας 'ΚαΙ πνευματικης ,διασ'Πάσεως, 'Περισσότε­ ρον ε(6λαψαν παρο: ωφέλησαν την 'Εκκλησίαν. Αί τοιού­ του είδους Σύνοδοι έ(6οήθησαν έν πολλοϊς είς την κα­ ταστροφην της κά'Ποτε ίσχυρας 'Ανατολικης 'Εκκλησίας, της 'Πρώτης χιλιετηρίδος, κατατεμαχίζουσαι αύτην είς άναριθμήτους αίρέσεις καί σχίσματα. Πνευματικώς μη ήνωμένη καί 'Πολιτικως δΙΙΊρημένη ή 'Ορθόδοξος

,

Ανα­ τολη εΥινεν εύκόλως λεία του

'

Ισλάμ, 'Πολιτικως καΙ θρησκευτικως, οϋτως ,ωστε να εχωμεν σήμερον μόνον άναμνήσεις έξ έκείνης της ίσχυρας Όρθοδόξου 'Εκκλη­ σίας της Μικρας 'Ασίας καί της 'Αφρικης, ή όποία διέ­ δωσε το ονομα του Χριστου ανα 'Πασαν την Οικουμένην

,

" , ~ ... κατα τους 'Πρωτους χριστιανικους αιωνας. Είναι (Χρά Υε ό Όρθόδοξος κόσμος σήμερον ωρι­ μος καΙ ίκανος καΙ 'Πνευματικως ετοιμος, δια να δώσn είς μίαν σύΥχρονον Οίκουμενικήν Σύνοδον την όρθην κατεύθυνσιν καΙ να 'Προσφέρη είς την Όρθόδοξον Έκ­ κλησίαν μίαν τrvευμαΤΙKην ένίσχυσιν καΙ την νέαν χάριν του CΑΥίου Πνεύματος; Κατέχει σήμερον ό Όρθόδοξος κόσμος αρκετην πνευματικην δύναμιν να ύ'Ποτάξη το ανθρώ'Πινον είς το τrvευμαΤΙKόν, να λησμονήση τας αν­ θρωπίνας ματαιότητας καΙ έπιδιώξεις καΙ να ανυψωθΏ CI , . . . . " "i' , , εως εκεινο το μονον

«oq

εστι χρεια»; "'Ή μή'Πως ό 'Π. Ίουστϊvoς εχει δίκαιον, σταν είναι ώς 'Προς τουτο διστακτικός; Είναι άκρως ο'Πουδαϊον να σταθμίση τις όρθως την σύΥχρονον κατάστασιν είς τον Όρθόδοξον κόσμον καΙ να καθορίση την στάσιν της ='Εκκλησίας ήμων ώς είναι το καλλίτερον καΙ το σωτη­ ριωδέστερον, οχι μόνον δια την 'Παρουσαν έποχήν, άλλα καΙ δια τούς μέλλοντας αιωνας. Είς την Σύνοδον της

C

Ιεραρχίας εύ'Πειθέστατος έν XpLoτ<f> αδελφος Έ'Πίσκο'Πος της Σάμ'Πατς

-

8άλιε(60

t

ΙΩΑΝΝΗΣ