. .. •
'
. '·\,,-
Nomer 34- . Salas& 2J Februari 1928 ( 29 Bewah 1346 ) Taoen ka 4
-f1•bUlot sarea&
age a:
Prianrao koeloa .Be1tuvr Pasocndao
80fOI.
di Tflaocfjocr rc1tuw
Pasocadaa
TJiaD4joa.
•
..
.
..
- .
"
• ..
Prianra11
.
wcta•Bcstttw Pa1oead1•
• T•iamir...
Pri&Draa tcaph
H.
L P1101uda•Bucl0ntr
... Soera~Kabar Mi~;J:.tJ.e'!.n dikaloearkean "lcoe Tjabang Pasoendan Tast"kmalaja •
.. :· , ~ z .. ~·
... B Dtawa 11t••• TlaD.q
wctaa
Pasocaua.
"-·. I '-y. ~ ""• •
-J , ·; , · · •. Dtttn-lr • O..~ l1sk f111ra TN1>-1laJa.
Soe1:a~•la·
- ---=-:i~-1---r----~.
' .' . . . C'~
. ... ~...
ftRcd•ktocrs
~---.;.;.---·--~---'---
• S 0 ET JS N A SEND J AJA
..1.,. liRANGAN adrau b REDACTJE Hccren1traat 3t. Panraoa ADVERTENTlEI
~TM AW IN AT
A '.'0
POSTWISSEL aarcar
scrat eosuoca
dcuib ADMINISTRATU! Tjimoclqcwcr No. J2 T••ikmafafa.
1/11btla
f 2,50f Sabli mo~at
Redaktoet c1i Batawi +· 1
/n ·,,
f •,50i di&aJa•
tipafocn
S 0 I R I A D l R A D J A. fi LANGGANAN. 3
11sib • • • • f•,50 Dl•al.u tipalocn. S..ltmbu 15
ICtl. l1nri1n•alaarbcaa'
mlrah.---~.;;.;...--~
Burgerlijke etand.
Goebrat. oenog priboemi dipapario Burg. stand
!
Reketek, oerang priboe- mi dibeungkeat koe we& d.na Burg.sttrld.f
)ICM'pali:at ! Aloes
IAri
koediPjaaa·
nana mah!
1tlema1J1,
oenggal nagara anoe geua boga atoerao,auoe
geus beros, anou geu1sawaw•,
koedoengajakeuu at.oe·
ran
BUJ'lerlijke stand teb I
Koe oer.- ng geua teu
bia dipoeng.kir
deui, da. JtOegoehkaperloan
oa~gara
INagsra perloe oeoioga
di
rahajatoa : Nagura perJoe kagoeoganriugkoek.
na
11garao,
waktoe didjoeroelr.eunaoa,waktoe maotna dj.
1. i. l'llhaj1tna.
Atoerau heubeul, ngan Walantl•
(0ttrang Eroptt~ woengkoel anoe aja toeliaua
teb,
nepi kapaanereu&ab
oe·niuga lerea reana bihwgaoana,
beuten
diboeleud-boeleudkeuatjara
itoengao moeuding oerang kidoel. Padjar teb :ioering boga 3 paair,
boga 4tepl, ui reana mah wal11hoeal11m.
D;ol
atoerandeui pilr.eun bangsa Tiong Hoa,
ajenna 1oebrag &toel'IUIBurg. St. pikeun oerang priboemi.
Tavi • • •• , uj• e&a atoeb bet ka·
was
tjoetjoek panou, pilih ka&ib, abong abong aa~t1lainlander
pane mo bebedna, nepi ka Bu~. st. ogekeur
.ai iul-1..Yr -.11 make oibed•
bed1- .
kelaa. kelaL •An teu ngoeping oeraog
E~paanoe tot.o woengkoel, a&awa anoe
b..a tema&11/,11/.,
atawaanoe
make graaf atawaba.rou
djeuugJookheer woeng·
koel an~ d~10epkeuo
boa Burg.
SLtel.I.
Geuniug ari ._DP" Ef.>p& mah oadjan iDdoua ngau kari diua toeli••n
op, koem
b&e kabeh diboekoe·kcun,
Nja ll:it.oe deui Tiong Hoa bedjana, diasoepkeun
deui.Koemaha
ari pikenn iolandea T
Bib, da ~olander.iea
mahtoe-
doe bae dibeda
beda.
4pan anoe uoep. boekoe,
kakoe.
roeog toe ent.ik teh · miQ&n1ka•
U..
lander
mala
npo :1. Pagan Goepememen &DOI p ·
djih Jeawih
ti f 100.-2. Iolande~· kristeo
(egama
earaoi).S.
Inlander
Raden (emas mab,ea tol,
agoes, benteu uoep kolom).4. Opair-opsir.
Pannakan I - 2. 3
tea,djeuog paog aioenan anoe
ka 1 - 4*-
Tah ie.u anoe matak
bemeogleb,
diuaogawate12Nna,
mani hajan1 naros
kaPa1Urent&h: Naoa
anoedi·
auggo alem.n, pang njaadak wates ge-
la.ntn? Naon
&111°aoa paogkitoe di-
atoeroa
? · . ·
Tjeoab meoreun djawab anoe
pa·
linw:
Batjabfut modeliogen Volk1·
r~ad,
kapen e&a
teb 1eua dipoetoee koeVolklll'Bad r•
Nja eta
poegoeb.koeriog m1l1 ....
leb
teu
DprLi.leu
moepakat oadjan geus aja perem,.oegVol"araad
ea,;ala roepa op kaua ngajakeun wawat.er•n kitoe&eh. .
Ari ababoa
pang
koeringkatjlda
teu ·•poeka.. kana a&oeraa &joet.joekpanon
kitoe
teb,babakoena
koema
&ak ngahoendangkeun btoegeuahan
ka djelema.tangtoe
boga r&• diauak terekeuo. teukaakoe
earta dibdj•bUeun, nadjan
m11kt0edpamaren&at
djaoehUna kitoe
oge,ieu mab bra·
una koe Doe ogawabn.
Beuoug dibaudingkeun lljeuog
U.na
diopo
hadjai koe menu, arita·
taugga
ped•h -lWlnakaaogkir,
ka·djeun ~- nabeur tjai digawekeun oge, da : • bakoe, ui koeriog p1d1 h
Mllll diliwat, teu a..,.p
kolom. Kara-
• njeriu, abon1 aboo1 I
leu ~-.ui dioearkeua
piean, diwat.
•
~
8Bth ti girangna keneh t
noengan,padjar mapadane.
B•u margiua
anoemawi ojandak
Geura, k04'iuaha eta perkaraaDoe
pa~JCan
karadenan ? · uki&oe
koeaoetna badediangco wale.?
.
~<l)lring:emoet
kana kaajaanalaao Nja ki&oe deui dina ngabendiug-
lJoelc)t memeb padjeg baheula di bandic$ua ureng
gelaran
eemah.Ba~ng aja atoeran auoe koedoe Koer1ng emoet, Dj:>eragao
Ardiwi
na~a t>-mapah&dJ&t, djeuug kahor-
nata,
gelarauana Daeng, heoteu dipa"D8,!f
tieooiala
teh paugkat auoe pariu radcn. Nja kitoe deui anoe ii anoe anoe djeung i9at.awa
3((dise-
P•llembang anoe gelaranpar.1eran,
hoe~ na) roden, UJ& eta koclawargi Jd agoea, aoet.ln, marab, ll:oemaha
boe
.~i anoeugaloutreog
&ell baroga tabclu areug raden?
gaw · lieuki buliwet
!
. k kie~ deuk
kieu
oge, nj• pantes N11ngiog, mauawinja pikeun
pAbu
am tjokemah. al11m dalem dja maren&.a&h
mah heres bae.di, ja mah,
da daJem
anoekawua. Nja teu
awioe, da &oering mah Tapi ari ajeuna mah dina waktoehe1>teu
rekmareboe&keun radenna,
geu ja \'olksraad, aja Rud Kaboe. ugan mareboetkeuu at.oer.nana.
pat lamoen rek ngagoegat atoeran Ajeuua perkara agama eanni I
an toh, atoeh itoe raad .. raad Ah ieu mah teu bade
pn.udjan1
1&ea
·• etl1&h diboerak
beula,kedlib
di·bade
kiea.kietl oge pantea bae, nadjau goe · ·. heula kahojougtoeau
Agerteu
bedat.imbangan
koering mah'*•lcf
moelib·deui
ka atoeraolt.&li,
djeuog raden tea baa.nJoeff pooan kabojongua dalem
Soera.
Koemaha aripanaka' aDoe gadjih
baJ•
ea.
leuwihu r
100.-?mi b.de ·ningali boemelana ra· T»h di dieu mah bel&ng
brtoog,
ka Pam•rentali. moegi kaa.iuga- diakoe sapotong.Ii i ·
eoemoedjuedna m•de;>na
bailg- Geura ~e, anak kear djadimantri
• oa deui,
111.ua di raden woeug· poeliai,
keardjadi
kaoitlat,keur koelJtemu a i&oe 1i e&a oge teu
k'-i~ojadi
abater.teu a809p.
nu
uauL
Aua naek pdjib, brulboga
anak,poelim
aooetoh
pati,teu emoet kuaoep
koedoerditoelis dina ..boekoe
IJ&lP,llJ~deuan
kaemio1an
kaeiJm ka· B. SLu. -~ mah aatia bae
! .
Auakoaewad
ditoeroeokeanpangkat
na JMdJe& aooe•10ep
kana kaa t.iua A. \V. ata wa tina Bebeerder ka· · ·-.a~ pa«lj~ rMJen padjeg· · haodap·'Cletsi, brol ~.-•aak, djoolaea
emas,
,.ta
padJeg. rahaJ•t. . , deoi tau meonang asoep.Gedemi baband1ngao padJeg
tiRa-
Djebrodpaoglioeu
etamantri goe
den areng anoe ti eanes .ra~en, f:an~ d•n1 oeroet rorodaowadana
teb, tos ge_de ~enohauoe
ti 11&ant, m paugaioeuna mah
pengsioen \\~adaoa,
emu m
oedJaog.brul
hopdew
wkhis aoep
dewKatjoekoepan
djelema,
8'ln•to.- kaoa
boekoe. 'koeh radeo kedab beuoghar, em1 1
EJaa. bet
•1r
na k'>bnoolan,aloe·
koedoe m.alarat:Oerang pa1rr, banga ran
lep.
djo& l Geur&, anak earoesmandorao,
&oekan1 taoi, rea anoean"k
aritjikal t-su aaoep
bowpoemoelJ& leowih ti
Radeneeke aeler aoep, pauengah heo&e~, paogaLie
boepati. Tetela di oenggal nagara, di
boengsou aaoep.
T~ik. di Bandoeug, di fjiamia
aooe
Djadi a«>eht.otorombolan,
B. 8.dJB~
teh 1&nee
radeo. •priboemi mah I
Kap1nteran, kaadaban, geus Jain K.euu bae,
da bhojoog
noe agoentrtoekoeh di IUden ajana.
Rea ema1ki&oe koeitdoeoa ! '
anoe,leuwih pinter
1*tan ~ea. . Npo ••••• ajeuoa naon oea&oeug Naonbedana radeo
ti dJel"ma b:a- roegioab
anoe ngawabo, lian tisa? pikew1
kaperloesn na~&eh•
Naon bi!d•n•
pjaDgbareapna radenOerang
berendelkeun oen~b
Dlpra (ltaat)leuwihoa ti
ai aomah w g roeaiaa : Biemas,
Ii eotol?
.Oentoengna
K~ng ~rang,
Jen
pamareDtab1. S,.koer
anoe aaoep boekoe,IHDJID& maub ogadjeoan ka
nden itoena·itoeog
kaakoe poegoebring·
d!leu~bkeun
ti
anoelain .
radeo, koekna.mud -
poho,'8u
meuoang d1oentJoelkeun nden mah tiemae.
pobo k•na oemoer, ajapiagem
ijara Ieu. teh pedah atoeran babeulatea
anakuodel,
dimana ajat.onatoaao
bae di.bawa tepi b ajeu0 a,
anoe
dioa koe:Ja moen koecla team•h,
dj~n ieu. geus ~u dipm1e•,
da2.
1)1iloe nptoer
beresoaatoeraa
lain ~lam tjoeke, lain
djaman
meo•k. adepn nagara, minaqkamiloe reg.
Ari
eta mah
t.denpraoggo geta. ree
dinaoeeujeub.apujeub .rioenpo ran, nganggo rad.en, bade radeo emu moeo
badjUmah.;
bei,
We raden djinga djati, bade
S.DGek•, teu &imoe deui I mt"•·
rad~n parada int.en, mangga teh wi anoe sues aroeniDga T
leUlDg da U~Dpnaoa Dg&ii pam~· K.oem•ba ari l'Oegina?
rentah geua
lainwaktoena .,ngaleuwih Tah, lamoen njoeaabkeunana b
keun hakoa
koe
lanta~n pedliih nden. 1noe alOep kolom, kawaa lain loema.. Kat<Jeroeg.toeroeg tljabe
ti
•roea jao. geuramar•KP
ieu tiopli:DJanghareopna
ka
pamarentahteh,
I..moeoaja
:radeu diDjampLDlf,
•pan : . ·. Lei•,
diTjabaogboenglDt
di .Bajab, 1. Badeu teh. teuaroea.
Di DJt.gja Malingping, gebrol kagoengan poetra, mah lamoeo . 1ud118D1' raden, baJNL e&a. raman• djeung doea ubi, kge.emas atawa 11~
ana
auakanboer0t9Uet
doe ka k•n&orBa•d
.Kaboepaten.rode.a. •
.IAmoeo teu aja nm•na, koedoe
2. Di Solo poetri Soenan, poetoe d •ktor, atawa paradj~ atawa djelema
ata••· boejoet
k11goenpn ijarogeemaa,
•ooenoeqkoelan
waktoeorok dd&·
boeroeaoei poetraaa. anakoa radeu
bir&eun.mas.
Tab,ldoemaba piaa heaaaoa?
3.
Di .Soto
lamoen ~naradea,
&Uoemabapiunak.oeeuoaaa, Piroe.
lain boe~t Soeoan, ~1&0 b
Mu;
peuDsn•?
aoakua
laiD
radeotap1
mu. ·&koem•ha piwaloeratenMJM
I• '- Na.djan.
pmOecleg-oedetr.
Jr~t 1'01doewajabaa olok t.ombok, da
mw~
dJ&DJpwareng
tiradeo,
mtjoebooaMD
djadiradea,
mdjan kek111 boeJGetn& DJ& raden ... op J Euleub ema• •mi lb.
Aja ndea tetepoengua dikotjor. Koem•ha kmoen tea
laporJ
!totjorkeun, dJol bu
djadi raden. J[oedoe deek djaJi pu&b a...&, I. Ajaem1• intjoe
boepatl. .majar den&da
bu I1.oemaJ•• b-
. 7. Ajaemet uoe
p1d•bdipitjeun roion\jodan
Jradenna, k•••waa piwar8llpn doe-
.Ah,
tjeDAh meureun \jeuk radenm•l•rat,
.kadjeun mitjeuo karadenaowakan
djeongnga1akonan mah.
bo-bae,
djeong
10e111bmah
f" leb djadi leuwibu kitoe, bob anoe Mimiti
mahnja
meur9UDaaa b·
boga hak, bobdepartement
dina Ill•mepban, tapi
orukaja
aoa moesroe-djernnlng pepariksa
'8h k~-edoe talitidoel. &oeroenan rendej, djol taoen p1aao, oelab upn
koelamo
djeung djol orok, gebrol deui gebroldeui,
tiap bae,tapi roepa-roepa
pisao noe kalabwowotan,
kadjean mo1'(110Uteun djadi paeal (factor) anoe oelah dilala·k1&radenao.
worakeun.Gellra itoe
engke r1boehna
1 riabna KMbidji, hiroe?D• goeNe-goeroeoerang
Pandjaloe.oerang
Tarikoloi dessatel.I nal>&
koedoedisaroeak&uB (Plll'llkan moentjang),
oersugTjilama- djeung oerang lem'loer anoe
loba ja, Tjisalai,mOMl
boawaloerat
oeng· aU.wa koemaba ! Tjeuk koeriog .hen ..pl anakatL reu",
enja oge ajadi padoekoeban,.
Mangkaning koedoe ka
kaotorhiroepna teb oelah disaroeakeun
Kaboepa&en beer
djenog D08 lobaoa, tapi djeuogoe-
Tab, ari
koering m11b
manghawa· rang palemboeran gegoedenna (klav tirkeuo I ·rjiug atoeh pindabkeun bidjioa). Sabab aanadjanenja
oge bae boekoena kaoenggalkan&or ka·
loba noe asal ti padestlo, tapi diua tjama'8n, atawa ka desa, aja teupnk·pralranana biroep
mnal beunangngaw11loeratkeun
ka adea-aden,atawa
S8N :noal bisadi98.roeakeun,
lanta·ka djoeragan
tjloen
auoe rarempo, ran gem Jeuwib lobe. kaniahona tioelah nambablLl& katoegenaban ka
batan oeranglemboer saperti dina
sareroa. oeroes oeroesan
kasebfltan kaber11iban,Aja, asoep lrolom, roegi djeuog kakoeatan djeung anggab-oenggoeh,
njoeubkeun I · wiwaha joeda
nagara.Koe wadjib
Aja.teu
ro•gitea aoeah,
asa pangartinakiLoe
1&angtoe
kaperJoea- dianak terekeuo I Nna ll'uwib lob& i.i batanoetaug
Noe mawi ari dina timbaogan
lemboer
tea.k.oaiog
mah, watesua oelabtjara . .Kadoea, koe
lantaran goeroe-goeroe- ajttuna t.api kieu:dee!a
tea autdjadi
patuosan-1.
Sakabeh djelema, .atoepkeon.oerang
de111, djadi dinPsagala roe-
2.
l.amoen
iltjan bisadidjalan-
panageUI
tangt.oe koedoe aja deu·keuu, pedab rahajat
Walanda
teh ·leueuaana
oerang pilemboeran, koe- aja kenehdjelema
leuweun11djelema
.doe
aja ondjojna. Potitieoa (kaloeng- ulangoeknsr, mangga diwa'8aau; wac ) toedoe aja di ss loeboenan- ·&e1na : a.
akoeraooe gen1 meunaog
oerang dw , demiajana
pos>tie te~'diploma
aakoeraog·koeraugna diploma koedoe karana aja doeilPositie zon·
u.kola
desa. b. akoer ant'e gem der doei&.
mahonmoge1ijkheid
tpa- meuoang pangadjaran lian, bob di mohalau).(WNnl.ren atawa
dimaoa
bae, 10kKatiloe,
koedoepi•n didjaga,
bisimoeo
b'- noel ismatja. aja deoi
noe 1•11 It ata wa npffadoa Tab, lamoen kitoe mahngatt>erna,
deui, ojnroeakeunkapangkatan
djeuog aja bae karaaaoa opTOCdcDcl. karaaa lraperJoean goeroe deaa djeuug toea djadl panoengtoen,djadi djalao ka·
kampoeng. Bllbab soemawonna dinamadjoeau.
panprtio•geus •kitoe bed1na,
boe-lmplik·implikoa a
mi d;euuR langi&,tjatjallan o
e 11lc.Geura engke
mah
kawasna dina ma I i k n a, 1 e g & g. re o g k o eh·tao..& 1933,
lamoeo •J• anoe men
tan a
d je...u n 1
k i ' je u p n a oge
uoep
ka
B. L S. teb,bakal
ditaoja&eua
laio deui.t>ipat
djelemanoe
kieu :.Mana
cclioortc aktc1" reugeudjeug mah, anf\8
aja pikinn .Tab, eta
aooekedah ditingsli &eh, 11aeutik bae, geua
moalaj& noe mer.
cijoeraga"n
djoeragan I Atoeb nja • · tjaj1.Tjan
noe njeboet jen 2 X 2.tola raden
t.ea
bat', at.oeh nja etan- teb=
5; manan aja noenoeroe& mah, .
demchonl lea bae.
aoggoer
pada og..djaoebaacit
aarieu- Koemabaki emaw,
ki aom11h t neun.llgegel ijoeroek, nendjo l l erat
pa·
0.f*m& aja kahajang, njaroeakeon dJeg I (Bener, tjeak Gelenjoe &• kit.oe djeung poeitie noe djadi loerab. estoe ·ZeLter
!)beuteu kaseboet voorbarig
ta pikatji·
da be1cheidenna. &
Som .. IN>loDpotl•·
(&tu em••·•m•• atjaD).
Cadjlh Coeroe dee . .
Dina 10erat
tabarBat
Bandlltbladtanqal
Sl Janoari 1928, aja bedjaanoe tea
woedoe oge malak ogageadekeun bate
djeangpengbarepan ka
paradjoe1agan goer&! de11a,
eababdi
dioja katjarit.akeun, jeo JCdj.Berzr koe laot.aran andjeuooa ngadangoe roepa-roepa dobet (sawala) di Volks- raad
(v~rjun zittio1boelan Juli
I 928) tina perkara pdjibna goeroe.
gGeflJe de , ajeuna geua marent.ah
u
Directeor van Ondenrijt, aoepaja marinabener.beuer,
nab& enja per·loe gadjih goeroe de11
ditaekkeun, lan'8no roepa.roer;.kaperloeaa
hi·ro.p (leveobeboeften) mararah•l.
Tjek
koering, njaajeuna •itna noe
lr:atjidabadena
pikean djrg-dj.ri;.goeroe..goeroe dea1
1bftba.koena. Hoofd·
be111tuur
P. G.D.
djeung Terboodbel-tuar P. 0. B. B. geu•D
mitembejanatawa malibn (Jierhalen) actie
D08 katoekanz-loekang. ma:ar djadi pang·puiDg rendjeun1 ~J~DI b
depeuiement atawa
&ie.Lain t.jeok lngetu
oeringbu. a.
pi
•dajana ogo,
komoari
noe 11p-Kaopat
tja"& noe
eok djadiklija.
panpn
tea ; tjing atoeh k a om..
g
o e r o e d e a a &eh, ling poegoeh
njangirabna, 1eoep ka man2 tea,.
djenog
pdjihoa
teh ain1 a&andingan.djeoog
papwe goepememen noe re..djen, n• panpdjann•na
eapanur ·
djeoeg araudjeunoa.
&Lab dioa
bal ngabanding-banding:awak
aonngan djeungkantja ••&·
ma, geUI &a.ogtoe pian
djadi1
e.·venabeboeften.
. Factor-factor
(djeongsabab aaba.b·
Doe
parenting.Llngtoe
goeroegoeroe··
de a
koeandjeun
djeung dj'lf. -djr~Opgieoema,
,noe kawadjibanoge-
boeka IOIFr& tiDA
bah
ieu k:a DO&djadi pamarent.ah, tangtoe leuwib aroeoinga, naon u.baboa noe matak gadjib goeroe ~111 eabehditoeeun ti&
perloe dibadeanana.
KoeriDI um boeng doea
tikaang-
ganpn bari njerangkeun.. .. TEU
NGADJEUbJEuHKEUN.•
Sanadjao koering lain kolem ogt, lantaraa koerina IOk
neintip
taladju djeuag katakoa anoe wadjib ngoeroes onderw ijs, djadi&eranr
oge koeZDAbavara bom gcietoe
diaapirakoun•nakoe depar&ement,
djipoa teh poeM>H koe 11d a e k 1 o • k o e r,t
e u pa-
ct o
el1," Ad •bahaa
mindeng piaaa ngadengetin&
pmilea per& kaoml
'
. :; .
.
• •
MULO PASOENDAN .
•. Sakoemaha
noc11arantos diwawarkeuo, Pasoendan barle ngadegkeun Mulo . di Tasik. Ajeuna J'K•P-toesanana ti Pa111arentdh i:arantos katarnpi, dJadi_ dina ping l Juli
l 928 teh M ul•J Pasoendan nga
\Vitan d1boeka. .. . . · Ngoengnge11g ,,·artOd,
ma<.ljarhoream
~koee11tree ! Jaktos .ari bade nganggo entree tea mat1,
na1noengaiPun.::. mah n1oal sapertos waktos ngaJegkeun II. I. S.
Pasoendan, nepi ka saratoes perak. Koe be3tuur Pasoendao, kala\van pirempagna \Va·
kil-wakil ti oenggal
go:ionga11,entree keur Mulo ditetepkeuo· sakirang·kirangna
sapoe-Joeh roepia. Oe1lami aja noe kersa n1aparin langkoeng ti !akitoe, tangtos langkoeng sae, margi ari koe artos mah pagoejoeban teb teu weleh boetoeh:
Oeparni dibandingkeun sareng kedah nganteurkeon boedak ka noe tebih oepa·
mina bae ongkOR kar.eta apina kenging disE:bat
entreesapoeloeh roepia teu. seue1,1r.
Pertjanten pisan satitoe mah moat n1at.ak djadi kaabotan ka sepoeh-sepoeh moerid.
•• .
....
Djaba
tieta dioa Sipatahoenan pararitos aja ad•;ertentie geu.,-an nga\\'arlosan;
Satiasa·tiasa entree-na kedeh dibajar dimana moer1dna ditampi lebet ka Mulo.
R'eur _noe djadi sepoeh moerid 1toeran ieu tangtos langkoeng sae, djalaran dina
wak~tos ngalebetkeun mah teu kedah mHjar bajRran sakola Oepami diengke-engke matak oge djadl kaabotan, da nja kedab ngabantoen bajaran, nja kedah entree
salia-saba noe bajang lebet ka Mulo Pasoenuan kedah bebedja · ka kapala H. I. S.
Pasoendan. Maksadna ietl advertentie sanes keur noe nembe bade lebet, nanging keur noe 8Jeuna parantos aja di Mui.), etepamina bae ti llulo Bandoeng bade pindah ka Tasik. Ari keur noe nembean mah poetoes koe njarios ka kapala sakola tempat boedak diadjar. Sapertos moerid
tiH. I. S. Tjiamis, tjokap koe njarios ka kapala
H. I. S. Tjiamis.
g~i:>& in 't
algemeen,teu
diwidji-1Toelak Bahia Tawil Oemoer
w1dj1, kabeh pad!l koctoek gendeng
ka depa.rtementna, tina ngararaos teu Koeriog ngarasa atoh
leuwfl1
ti didjelemakeun tjara paga\\"e goeperne· atob, ngarasaboengah leuwih
tibr.e- men noe
sedjen. Tjcoah,Jina.
hislngah.
baraug breb matjaSipatahoe.
ngagadjib
goeroe meh teu aja noe nan No. 31,
nioeal aeratanaoa Djrg.<lJ11di basisua. 8oemardi, Voorzitter Hooft.lbestuur
• D.iseboetkeun .h11t"cel'l'u'' knua op- T. B: T. 0. An_o~ tJjad~ kaboengaba~
Jeul1111?na, d~ ngalJO teu RJli pisa11 koer111g teh, w1reh DJrg. Soea1~rdt
sasaroeauana; RJa sa.tanuinguu ruitni· ~klt'>e ngaregepkeun~ua. sa.k1toe tin11, harrr toel0tijna ugulju11ruk ISllka- go~matioa kana toelis·1u koering auoa ma-ka1ua. aja dina S1pata'.1oe11an No. 28 teit,
Diseboetkeun njokol knna • 'V erk- T;ipi kab:1engahau kllering teh di.
kring" sip1tlanana. tch J 1\ honteu ; toe11gtoengan kue kttbandj11k~lan sa- ieu oge estoening p1&kia:ki;t, t. j a 1n e. dlltik, ~ri s111,ab11~ ser11tan. Djr(t.
dong tj a 10 11Jik 0011 gk1111 g
Suemard1
8noe s·1k1toA p~ndJanRua,it o e o on g go 11 g, i e 11 nu ck a 11 g sa~itoa ~1gem~ladua, ngaja~uj 11~1un.
hoentoe sc1uct. .sakilorr' knltu· h'IJ anlaJ-antaJ:tll, benteu ut.JJUI ujoflm·
jang aing. ponan pis u1
kaua
ka p.&11as1tnu1h>tt"
Distboe~l(e11n njokot ozus kana koP.riof. Kitoeua.
deui,
benll'U.ari k
aperlo
en n teu, kC1n10 ugatjoua ngahneutoekeuo pasau _mah,.
aneun~ngtel1, Jain deukeut.uucun. og., k!iterangitu s11euttk·eullkeuu tina Djeungna dt!ui, a1Jhtt: t~uiLni.h kaJ~- saret-inana_ Ujr~: So:m:udi ~eh. . nge koe kat:ria:g 111 .• h, uioeuJCgut"lt 8al)er f?J.rg. 8 '?n1.1rd1 . • S:111aoa d!oa
11utlere t.akkeri \'&all
dicn::t,
u~iuiuug· Statute~ I. B . i.. Cl.kaoengel,
_Jenug~oog, nga~r-ugu~r ~la l&1ill koe saues d: _afJeelu~g GJroet boe • t1asa waneh ba.e tapi Ji,,sorkeuu diusong- ng21deg tJabang 1~u pHkempelan, sa- keun koe Joeuoougaut1ua, koe 1'ircc· naos Hoofdt>estocr m•1ksad n~adamel
teurn- propag11.oda di temp:t l1 !\1tUeS, lflU pa-
. '· . maksadan tea atjan prak dilakonau,
TJara
deparlemeutn. B., est'le
~I· koe margi diemoetkeunbafaar d,;an·
de:~g padoeka. k1tl'lgtljeu1r
1
o_ean.Dahk
tea bcula noe jalttos aliGa
rut>•"toer koe ~ndJet~n, teu pull <lltSOt"D Ng~moetkeun kHnll tjarinsan Djrg.
doetan teu~_ng t1 llfln•iap, nuck·nu~~ Soe1nardi kitoe ,,h11ja11e djanten h.-ula keu_n gd.dJib ~" wa hnnni,ia leh. l i noe jaktos'' tetela pi:ian T. B. 'f 0.
Ase1stenLna,
ResHlentuat,
~oeporn~Prna teh, birJji kempelananne bcoteu atfan
p~da ngarodJo.ug, pitnla.J ugtulJoeng jaktos·bentcu ;ak:tos alias tcu pocroeb.UJoeng ka ulid1ua1... At..Jeb aull kitoe mMb, masiug dill.Yr·
Departemeut l~.
n.,
~andho~w, keun oge, moitl aja l'OellllUS, kouriak Justitie euz. nja ktLoetleu1,
meh t.Jara prl"pagiuada anoe hente:; poegoeh8. B. bae mikanJ&lllaU& ka SMratna 1tlaug-oed1oeroa haP.
teb. · Saoer D;r~.
Soemardi.
Dj;:di heo·Koemaba ari di onderwij!I? Lapoer oerang.
ti balik lemali. teona tarekah oerang sanPS hagian Koeriog mah saoemoer waawoeh Nja tiagi110 BHha atoeh? K11p>tn
djeung goeroe·goeroe, bet tjeuli torek, saga la iht1ar, eag~la tarekab, s ~gala
n1ata lolong, moeu auk ugadenge oo&aha, dipigaweua koe oerang, tang.
~Lawa neuleu, lnspectie
miloe
ngoLjek toe bae bobdjadi
bobhenteu
o&e ngotjek, ngarauJjoe~ raudjoeg d1tl'll·bagian
oeraog leneb, Bl:lbab :ieeunah Jjatna goetbe, kala ka parentah h11e teu ngeunabua oge karasa koe c,,e (komo ajeuua m11h) m.,.ni merelek rang kenf."h.alah
manan tai eu1be. Aridi.:;oeu·
t'!aoer Dirg. Soem;irl'fl.Tina
perka.Joel-soendoel, i.Jara heul1tng roejoek.. wis Zik&t pitrah s11re11g lrawin. sim .Gawe sing bener'' paribuSI& te~1. kuering teu ba'1e .DJario~kenn nanaon
Eukeu"r lnspectie kitoe leh t.cu aja • • . • • •
kahiuengana1u1 k•e audJeuu, Leroes Diua lebab dieu, roeplna hae Djrg.
sapoet kajoe aareug dep11rte1u~11l1ul. SoemarJi lali, jPn kaoem teh
leaper.
J>eputaaie muh • Jo1•uL·,tie maui lcear. semab, aaues semitb ksperluean rabuel 1011.re~, medeklin, · n~~uJeuheus, kaoem. Ojadi oeo~ge.I isomah (1!1lam)
&udieotic k~ toeau 1'1di" Wt!r, ta pi bnga kawafij1b~n djeung hoga· hak, )eugoh, teu mawa boengk~ koeong pikeun naUngak~uo k11Hj1tanana
oe.
kosong atjan, ngau oe::oer pais ba· roesan
kaoem
tt-b.ren1leg augeu, da t!u .1ibere tjai atab, Guus rea auoe ojr.hn. jen Atoeran aanggoer soesoeg0t:h tjui ugagolak. kaoem teb rek dir1rbab. ·r11pi rek lieura •.. sadjarab i~u O&e I. 8. L, aja
robahan
kitoe leb, lai&: koe bo- 11 ina taoeu 192-l kaur ugaba.J1uoikeuna dJahna p Joggt'Nakaoem, tapi kue
1ua. Nja Dalikt.oer noe ajeuoa ;iisau,
kaha_ian1tna
sabagiao somab,aooe
keur djadi ouJerua, noe segoet mera- boga raM bttute11 ogeunab ne11djo 11ga11aoa ka noe dJadi deputatio wh atoerau kaoem · tjara 1sjeuna teh.
J-~sLoe sabalikua pisata djeung
batoer
Lamoeu koeriog henteu salub, pangoa teh, boemi <ljeuug laugil, f'OOK'1<'h oge, rek aja robahan kaoem · teh, Oja eta M11lab djeuug djrg. latr~dttrm11dja koe m:>tiena OpenharevergJtderiog
mah, \~ oorziLt.er K. B, puda1uHjoe11an 1'.
S. I. diBogor
djeuog Cung res P.pa1nuaugau
b a r d ew
o o rd e n Lje- S.1.
di Pelralougao. Djadi t.eteht. pisoonab. ajana....robabJO. teh, lain koo djah1n
Ajeona oge hotikti genning, bot tain pasrab sadaja. d11j11 b111e.
hideng koo ondjt>1n1 tjera .btttoer, Djrg. S1>emanl1 ujebatkeun. jen <li11a
• ugondet7.oek ka11j1111n J.tOt>roe cle~sa statult!O T.
B. T.
O. o~e kitot>ll!rMI, ieh, kal1th ka 11igeui11g kue Kdj. ll<!tar i;.tttt'.8 oelbb nj?arttu1p11k w .. t thi~1ona ~u1truoeug OPlah lli:~~al ti itdat u· e
UR.
Tah akitoe ! ! ! •
Djadi tjindekna msli, ari ngadago 1lago tresna koe andjeun mah, sarooa cljeung ugarep ngarep
bentang 1ooentg,
masiaoan tjarll djaroatn K a n g d j e n g
J)
a 1 i kt o er l~reuUu1herg uuoe mlka ujaab ira abdina tea, teu koed~clis1udal-soent.loel, da adil balabah, karoenjaan
tea.
Ari ajeuna mah moen tea aja noe me•l-.r di \'olksraa'1 mah hfpoer, moal kadangoeeun k'l8 Kdj.Besar, m.oal nept ka
ginnguat
sewet noe tjoepe\bae.
Dea Nan.,.
~e.
Dina leb .b dieu math, la.in d"de·
ugeao koeritig auoe alab, titpi l>Jrg.
Soem11rdi sa!ab ot.raugkeunana,
d~dioa walltos
njarios mah tet.,la pisao, ojehat1eoo dr11•m1. Djadi tjaric•ISl&Dl>Jrg. &emard1 soela;tt djeuug a~tu.
ten
T. B . T. 0. .
Kito•na deui, teu aj• cteol t.amban1, ogan toedoe dimitloem~ da koe Djra.
Soemardi oge
geus diakoe,jeo
T.B.
T. 0. teb t~u atjon kauteuau Alias t.,tl poegoeb.
Djr1. Soemardi njebatkeun, dina wet nagara
ureng
·wot agama
-
••
- Noe bade pindab tea, kedah enggal-enggal ngawartosan, margi
~ampinanoe·
moetkeun l1eula pandeuri datangoa. Noe heula datangna, tangtos diheulakeun. •
teh, teu
P..jaartikeJ noe Bili baotab.
Koeriog geus ojeboetkeuo, jeo wet agsma djellD8 wet oagara teh aja oge loejoeoa, perkara lebab
Jieu
koeDjrg,
Soemardioge gene
dihamioao.Anoe sill
baotah, taogtoemoal
aja·oa. Tapi aooe soelaja, aooe pabeu.
taroa oge moal
koerang, ge11oiug eoggeus aaeotik eutikeuo d1tjaritakeuokoe
koericgdioa Sip2ltabc.euan No.
28
rea.
16U loeloBmajaoan ~ikeo11 tjonlo anoe Jeutill ~e. 'v~t agama kat.jida ug11lara11gua
kana
ajauaato!!ran
re11.te11,
tavi k<>e wet oagaraD
'tjlaramari
dimeunaugkeuo.Iuu mah nga'l sakadar tjonto, geu·
sau ngaboektikeuo j tJn Wttt nagara
di~ung \Vet agama teh rea ~oelajaua,
r1a deui katerauga~ auoe hijnleu p.,rloo ditjaritakeon di dieu, l21moen rtta wuiug DJ&r1t1keuo balJ ieu, bisi
kttloear
tiua djoedoelna tjarita.Dana. 15erat11u Ojrg.
S.:>emardi ta·
bauclapr.a mah, tjeuk Iii Dalaug m~h
,.ardalepa" oja et.a, ditauja u1u1j.t deui, aja pertauJa!lu auoe sarotpa kicu : I. .Djadi riotan~au kaua noero~t
wet uagara. oepami wet ugama oge ditoeroet ?''
11. nDjadi
kasosaban ka oa~ara, oepann sadajana dje)uma biroepnaugoekoeban kaca ag11ouu1a
?•'
Pe1lura dja11i
riotaugau henteuua
moh, g .• e1nautoe11g koeauaha pamau·
dang11uana djalm11 bae, h1pi sa11Rdjao benteu salawasna
oge, dlua
s·1kapea11g k11peu11geun mah, nepl ka kapHksa.laauo~u 11gadjali11.ukeuu sa~b sahidji kawac.JJibau auoe aja
diua
wet, I ob\Vet 11agara,
bob wet
agama,koedoe
_11garemp·1k s11lab uhidji wet.Koeriog mt:re tjonto anoe leuleuti · kan
1,ae.
nuoe 5etljenseJjenoa
be11teu~rloe d1tjaritakeun da dieu.
Kieu tjontoua : H tdJi straat politit>, anoe ugadjaga djalao i.arapatan,
oe.
pam11oa lJae J(oedoe ogildjag4 ti poe- kuel .& sore !!epi ka poekoel 8 peu.
tiug. L!Lmoeo maoehua wani 11i11g- . galkeuu te1upat djagaoa, geus n1a·
rempail kana papagon wet nagara.
Ta pi koe sabab maoebna bajang njoetn·
ponan wet oagara,
oepi ka
kapak~ngarempak wet agama,
beot.eusalat 1Ji11a
waktoe magrib enz.Dina lebah dieu, bob tjeuk wet na1111·A bob tjeull: wet sgama, tau meunang bente•1 koedoe dilakonaoan11, toengtollugna pabedol-bedol.
l1urtaoj&1tn anoe kadoea, geus ka- tjoemponao koe djHwab anoe tjakeueh, . Auoe bogii tawadjiban pikeuu ib·
tiar, soep'lja oelah aj• pap;egoo anoe p11B'llia, teG aja
deui
ng111t pagnejoe-riao pa1o~joebao aooe make d1:tdaS1r
agama.
Komodeui T. B. T. <'.
mah,anoe 11garampid lea ditoe
ka
dieotea.
Djrg. Soemardi mahkao deui omo-- ng&n koeriog, oja eta, .Satoengtoeng kaajaan di lemab
tjai
oerangtjara ajeuoa
mah moal bisa hae pap11gon agama sins sapagodos djeung papa·goo wet 011gara
ttth" 1arta aodjeunna m:ieudc-et kateraug,.naua,kaaiaan
atnoe koemaba. ·'\trt"h eta mah kit~n
katerangana·
nu : Sstoengtoeog papagon barnep
k~~mb·iehna bidji bHngsa. diatoer koe banieu 9edjt-n,. oja ~it.ue deui s11tne11g·
t•1t'l1'( biroep koe:n'ulf:'hnll 98"1llon,an 11jahna anoe ogaN>g>1ao agan•a, pa.
p:~gou hirof'p k:oembt>ebna dilltoer koe uoe sedjen agamaoa. ~eos tangtoe moaJ sapagodoa bee, papagon
".'et
0J1ggra djeuog wet agama teb.
Dina lebah dieu
koedoe ogingtitkeun Ila ajnemhiahdjalma
anoe p t~lfe&DL• Oerami Djrg. Boemarda
keulrttub
o~batlceuo beoteu
ngartos,
etamab
1ar.es beiet lapi poera
poera teu
ogar·tot!, sabab
eakoer dJal:na aooe
bop rarasaao taugtoe biv. ogaruakeun.· Pirakoe oepam& Djrg.
8oemardt
benteo tia1a 01araoskeuo 'l Oftlabboo pangkat Djrg. Soemardi
nadjan oerang paaisian oge geu1 rea aooebisa ogara&'.lkeuo.
Saoer Djrg.
Soemardi
s .Salamet doeoja acberat." Oepami teu lepat, nja ieudadasaroa
elmDe Nabi Moe·hammad S. A. W. teb •
Kaua ieu katerangan moat aja aooe
bisa
moeugkir,
ogan haodJakalpiaao Djrg.
Soemardibeoteu
neraugkeuu- pirakoe ari lali mah-jen landjeug Nati f\loebammad marentabna kara·dJaan (uagara) dit.i:-iudiug koe rasa
kat1augsJau djeuug diba11diL1g koe
pllp~~on agama Isla~. Geus tangtoo 1u1e di auoe kitoe mah, pap'lgou wet ungara djeung wel agllma toh bisa
s11p11~odos, beda· deui djeuug di lemab tjai oeraug,
Tjarit.a
e ..
u~ nepika
lul>ab diea,geus
dJaoebteuiug.
da ari aaal a.salnamith, rok mereau djalan sot!paja Djrg.
S
1em1tnli propagaatJaT. B.
'f.O.
ka Bondoeng, tapi koe sabah di Gametnge, tjeulr tjarios DJrg. Soemardi mah
T. B. T. 0.
teb teu atjan jr.ktos alias teu pot>goeb. djadi tJtj a petana pikeuo ogajakeun propaganda di B:indoeng teh, tjiudakoa mah ogaboentoet oang·kong.
Budocnrcr. ·
•Bahroeting lndle.
Dina boelno Decem\Jer
kamari,wak·
toe ugahKdaanikeuo babroetiug,. toean
Ir.
Cramer, djago S.:cialiaten geus ujarios, ogiritik ka pamarentab, sa·oern11:
Heran katjhla
ooe
mat.ak .MiuisteirVdH Kolouie djeung G. G. bet teu
ngiitiD!ID ka
loeaoLao da Vi1ser,
VomlQnnist, pikeun laladjo ka ludie geusau oalint?akeon · d1enn1 n1oek- tjroel£
tioa
bal kadjadiaoooe
k:amariieu.
Toer
padahalteo
koeil<'e dipake sieno, dimana aja taladJakna noe ms-tak moerba bahja mah, nja tangkep bae kirimkeun deui ka
lemboeroa,
Geura ari brochureoa To.,an Tren·1 mah .h e
t
gist i o I u d ie"
betteu aj1t ba\angao
naoo-01100.
meunang bae dikjrimlceno ka lndie, ingbal" ari p1bahlaeuoaoa mah, tc&tjan poeguoh, terkadaug ieu m11b D\&tak djadi pa·uj11kit, auo*' bese dioet>aranaoa" eatz.
J~ta
kasaoer110
O•ab Sucialist koe re•tactie Bataviaasch Handdsblad mah dilelewe, diheureujkeun piaao, madjarkeun ldb sapedab
koleha
bae, pada lid tweedekamer. li1u.le,
tJenab,toeau
LllU de Visser dataog ka clieu, tJtpi
koedoe klas JV.
dekpassagier, sa1ta diiringkeunkoe
p!telisi. Kadjet'D teU·iag ma.sing barang koercenjoeng ti
kapal,
djolJ>uk, a o e
da r a.a o e d a r a . .. •.a
Ie.
Ari koeriog mah ten rek miloe tjampoer ka ditoe ka tJieu oge, m&ugAa bodo kari k~maha d1nja, ugao 11aja11g solbb adil, nja ari tamb~ baoe aoe.
ug.1et
mah, rekngal.,earkeuo
oge sclem sa<Jutik-eutikeiio.Sakueriogeuu
::s<1tt'h aea asa enja ctjil?a teu 1j 11j11g ngirim!;eun djago koeu•inis ka dieu teh, 1 Jiu !IWlpedah toeau Lriu Je \' 1sser C·im munist, alh. RB ioer1cg teu m06l•ilkat kaoa cuo1nu·
uisme, h1i11. lain k•toe. Etd •.•• ~ok
s1ouu v~ri)Hgua eta tt>t!au bt;u
rftt
sa·beulah• sapedab kaomua auue chteuug
tei;.ing~nan, atawa ambek aapedHb teo
lalraaoa. Djadi
di dieo, pi~ttuo di koering mah, loba m&aalah ooematak ogalantaraukeuo timboeroe
reudjeuo1t1oeriga.
Komo moan andjeoooa, eogke di diew1a teb maogpaog meuogpeuog aja
waktoe,
toeloej njie110 propagandacommuoia:ne, .
meureoo di oerang teb beukl kamalole de11i bae. moal kaoerboelo~ao.
Katoeroeg·toeroeg
oja et.aatoeb,
arl djelema m&b aolctara
laog- geug,lamoen
seog koenoe maraoa
'
•
Jalakon toeao BaL:Jrs mah, estoe matak
kokoplokao birit, lina
perkara
ngada·darkeun kaajaan di Roeslan anoe
aakilOe teu poegoeboa
~oe Sovjet rfgeering teb, sagala kaajaao. noe te?aJil
tjara baheula tebbet
BJ&deur,
ktlang bara ari ogalobaao mah. • .Djadi ari
kat9r1n1
mah, panoed~oelamoen ajJ uoe ngonderzoek ka d1eu teb, tapi kuedoe
koe
noe ner.traal, oelab beurat sabeulab. tjarakoe
Ir.Cratmer koe andjeuo, atawa baogsa kaom ooe pertongahan.
Uu;a lebab ~liuistPr :i&idinan kana njeharktiun brochure Treub di oerang,, koeriug ml'h teu tjotjClg., &uadjan teu
at;llU matja pisun k&n:i eta. boekoo, tapi bedja
geus
boet bet ti oenggal-uentt8Hl so"r11t kabar, jen t1ta teb
koe
ra1.g bdJuoa pt~euu kateugtr~manana.
tauab veraug, sah~b lo~a pisau elll!liua.,.
a"oe m~ta~ Djcuit:njeuit ka oerang pl jboeanl ljt:>Ual h, dJt"'UDg ne~soer-og~
~o~r ka couse1,·atieveu soep.i}& tarak1· taki. u~adjuga bahla noe haris datang.
DjaJi auoe poegoeb menrtouo ka.
dj1tdiauaua ltb, komo Jiimoen ~ta
boekoe
geuskab:otja
koe banpa 10- t .,lit<CIU\:C • ""·
ba.kal ngal11baa11 bangs&o o u a • n o
oa c o o
pe r a
to r s.
Di
palebah dieD mah asa . ra·lanjasab
miuit;ter oge, doeka •••• • .•lamoeu ptt••gua ugi1liuan
teb
BJ~makso~d auoe djero, anoe ten
katep•
k· ·e 1.i1u1gsa oeraug. . .•.
DJeuug ougwh deu1 auoe nJ1eunna,.
katjjda kaudel koeiit • • • . na, .ieG b•ga kaeraoa, kap~n tjenah baretona 1n1tb toeau eta teb kaom liberaal
bed'j~o1i1. parte 'lrij.z.iun_ig Jemoera~t.
tk pi ari ujeuua bet ka1r'lat k'lB do~1t.
S1uahoreug. aa i doeit koe ka\vasa, blS&
merab meroeb bat• halo~ • Oe. N.
Ka rep.
(SamboenhaD}•
Oelah &sa asa deui,
jeo
sagar1 auoe djadi hahu1gao haroeugan,. noe Jj11di gogo\ia ea1ljeru11iug oerang,. loe·mamp1t.b eta teb-titiutjakao
oerang,
lir oepa~a
oerang niutjak
tahapan taradje, auoe oguleeb'ler~euo oarang, 1.igauepikeun kaua darsdJatkamoelJa·
an. Auoe ugamo~ea ka oerang, eugke IDIAb taka_I manto~~· balwll dJ' 1uH batoer. Sing pe1tJ~J3 kfln&
•• ti
katohagaauana taoaga .arep.
,. Katiloe
perkara perloe
gedeb•te
djeuu1 wekelna. .Anoe le her koe wa waueo · tatjau poegoe~ • bogat:o~k11rep bade; upi moei:;,. taJa kawao1, moat bi:;a oerang ng~degkeuo ttta
~~p~~ . ,
PiK~un meroebkeoo
napsne •ngzao
ooeroet kaua rt'ekoeo anoe geu1 ditetepkeuo koe oeraugtea,
ujak1toedeu; pikeuo ogalampahkeuoaaa sang-
kaa teu mopo di djalao' pe1loe . gede djadjateo.
·rspi
wawaoenwben_gko•l
eokaja.
m&takoa, moeoteu
diba1 e-ngan koe karep bade.
SuepaJll boga tenaea. perloe sehat ba:!an, sebat pikir. Eta sa~aboa noe
m ..
tak o~raog teb koedoeap1ll
N?aug:JahMr, koedoe dJahiu djalao leuleom·
pang1&0 dj*'uug koedoe ngaso. Oelah ogagedekeuo auoe teu pl'rloe, saoa·
djau karasaua ngeuoab, )amoeo sa··
kirit
malak ngar(teqkana
kasebai.a~Saoer
Sir
Job Lot>bock:.1.amoeo
noe beunghar bajang sehat. koedoe biroep tj&raooe
miskin.nSalcoer noe
bol&
karep aaoa ogadeudeol tanaga•na eorangan; koedoe ngimankean ka anoe bieu
di.seboet di loeboer,sabab
kaapikao teb indoeogoa kasebatan.''Kaopat perltara perloe njebarkeua
kabadeao, eabab eDgkena taogto.
an-djflUD bakal miboeatan, .adat tabeat noe bade.
Geua
kitoe sebarkeon deuiieu adat tabeat bade teh, eogktt an-
•