• Tidak ada hasil yang ditemukan

Trapsila d I - KHASTARA

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2023

Membagikan "Trapsila d I - KHASTARA"

Copied!
20
0
0

Teks penuh

(1)

No. '84. TAOEN Ill. 8 AUG. 1936.

Oplaag &000

·20 DJOEMADI'LAWAL. 1867.

P ANJEBAR SE MANCAT

Direktoer :

Dr.

R.

Soetomo

Pangarsa pengar&.1ng: Im. Soepardi

Namer telefoon 3489 Zuid.

Redaktoer ing Vorstenlanden : Soetopo Wonobojo. Kratonan. Solo.

WEEKBLAD DJAWA OEMOEM Diwetokake saben dina Sabtoe

dening: N. V. Handel Mij.

Drukk. ,,Indonesia" Soerabaia.

Sesasi f 0.50 - 1 kwartaal f 1,50 Advertenr:'ie segaris f

0.20

Apese f 2.- konr:an sak pasangan Adres Redaksi lan Administrasi

i

G. N. I. Boeboetan, S'baja.

:Agenten kanggo advertentie: Ing SOERABAJA: Recla me en advertentiebureau "Niar", Pasar Besar. Ing BETA WI : Publiciteits*

kantoor .,De Globe" Rijswijk 7 B, - Advertentie en Uitgevers Mij. A. de La Mar Azn, postbox no. 28, - Publiciteitsbureau:

.. Arta", Molenvliet W. 90, - Advertentiebureau .,I. R. A. B." ~~ebon Ojeroek 2 E, Ing NEDERLAND: Publiciteitskantoor .. De Globe" N.

Z.

Kolk' 19 No. 13~13 Amsterdam.

Trapsila - I Kl I I_ d I

loemban ing boedyana iki, bab

,;;;;;;;;;;=i;===·

eroene go eK a aning Dafi.

wadjibing manoesa oerip baba.;.

• rengan ana ngalam donja. Samad

K

ABEH, mestbine wis padba _ ngertf, .jen kahanan kita

K e b · atmazi Kang moeng

1.

arep Kanggo

1. sinamadan, gotong rojom. toeloeng tinoe oeng, njamboet gaw(;; baba* 1

fog -d~na mboeri tjal_onne s~ng

kepenake dhewe.

rengan kanggo lemadjoewan Ian

ngregem : anak-anak k1ta saiki 1ki tata karta•rabardjaning pasrawoe•

Jen kita mawas marang kaba· .& I

d I 1

ngan

k k k k dh

"'Da wis weroen a aning oeriD .

nane ana ana lta, te a nje I- Patbine : w 0 n g t 1 n f ta h

hake banget. Oening: R. M. SOEDARJO TJOKROSISWORO. oe ri P in g b ab r a I an i k oe

Jen !aja kfta gagas kang djero. k o e doe m b a b a r k a d j a•

saja nrenjoebake. t e n i n g o e r i p e.

Botjab-botjab kita kang wis Lire: noelarake kablsane ma•

padba mentas oetawa lagl wae ~ ADJRONE djagad nemahi Apa sababe akoe ora megoeroe, rang sapapadbane toemitah, slnaoe ing pamoelangan. ketara .:J retoe saka mesakating pa- ora perloe talc kandbakake. Boe- ojo-.ntak kawroebe, ngentbengake banget Jen koerang trapsilane. ngoeripan djalaran pangesoeke toehkoe moeng njinaoe sakebing baoene, rila Ing radia. darbeke, Jen ana Ing pasrawoengan karo malaise, oebaling kawroeh "keba* kawroeh sagadoeging pikirankoe. toemrap rabajoenlng babrajan, ija wong toewa, ketara banget tlnanw ora kojo-a. Moela mangkono. amarga Jen pi- wong akeh, loewib dene kaoem soedaning tatakramane, dene ing kiran ora gedoeg. mboebrabake krama kita.

b h D k Ing ngendi-endi toewoeh pa• I k T

ngatase otja jawa, ang mes- dandanan. ng araogan atjiri 1 .. oe-

h d b goeron. Akeb banget wong kang ~ " k b

t ine · nga jeni anget ma rang Apa akoe ora ngandel ma rang man .. jatiing oeri~ • as oe~ fng

"t"ongkangwisngoemoer/nanging padba ambjoeriogsamoedrangel* kebatlnan? Ngandel bangetl PS. ang~a 81 wetoo 18 Juli. Ian

moe batio, peadbak bjar thoekoel b b h T S

njarane ora mengkonoBotjah DjaVfa kang isib oieh ' . goeroe an jar. 'kabatinan ora kantbi dadi moerld Anggonkoe nJ'inaoe kawroeb ( fog goe a an ~. M anoeogga • l .. asira p S · 1 • ang a ri k ara 80 woelangan tatakrama warisanne Para rndoeloer kang padha salab sawidjlning wong toewa, ~ weton 11 Juli. wis. tak te~angake leloeboere, mestbi ngadjeni sarta nggiloet ngelmoe kabatinan ikoe, goeroe, oetawa kjai, ikoe satemene : sa:7"atara. !-'!oela 1ng ~edbaran DQOermati marang sapa wae kang ora moeng wong' .ioemvr~~ bae. moeng arep njilabnjilabake, amar- ~ ~ka ora perloe nggred1ah bah wis toewa, sarana patrap kang Golongan kang was net1ep ka• ga sanadjan katonne moeng gatra \ ikoe maneb.

betjik. Ora perloe makidho:poeb -~ro~h ~oelonan sa~ta golonga.n sidji, nanging toedjoe Ian lakoene - .Moela akoe want kandba, :Jen sarta ngapoera~tiang marikPloe, terpeladiar [pangad1aran]. sa1a

l

kawroeh kabatinan ikoe akeb, Ian kawroeh kasampoernaning pati oeger ana prarandbaoe koermat, soewe .saja akeh kang _keroet ing oega beda beda. ikoe kawroeb kang ora mlgoe•

wis ikoe tjoekeep. ombakmg ngelmoe batln. Samona Ing goebaban· iki akoe arep Dani babrajan. marga kang ngoeo·

Botjah kita saiki, oemoeme ora oega para sadoeloer kang padha medharake panemoe bab k a. dboeh wohe ija moeng sawidji- mengkono. Kang di-emba tatatjara loemba~ ing madyanin~ obab• w roe h k as a m p o e r n a o, widjining wong kang padba ngla•

koelonan. Nanging sarebne ora obah~mng .v bangsa: akeh kang jaikoe ritjikane kawroeh kabatinan. koni golek sampoernane pati trep paneroene, dadi toena doeng- baodioer CJi>p klakep. Kawroeh kasampoernao ikoe ana maoe. Saoepama wong sapradja kap, toendonne moeng ngoe- Apa baja moeaggoeh kang dadi warna loro. kabeh bakal sai:iipoerna patine, tjiwakake. daroenane. deae kawroeb keba.. Kapisan: noedjoe maraog ka• oendbake babra1an apa? Lagi Ana ing sandjabane omah, ija tinan kang mestbine minangka

I

sampoernanlng pati.

I

kang toemandja mar.ang anak mengkono. Tindak tandoeke. so- dadi gondbelan anggon-e para Kapindbo; ngarab marang

ke•

poetoene dbewe b~e, iJa ora aoa.

lab tingkabe, olehe reremboegan, sadoeloer maoe padha ngabdi slametanfog oerip. Mathampoerna. ikoe moenggoeb kabeb nelakake Jen akeb kang marang Noesa Ian Bangsa, woe* Worideee kang tak sedya ora ing soesoeroepan kang loemrah kelangan trapsilane. sanane malab kaja ditenoeng? lija moeng ngontjeki keplasing mangkene :

Ing perajaan, padha bengok· kawroeh maoe. a. sadoeroenge, wis weroeh

k .. Akoe doeroeog taoe megoeroe.

bengo ,-ngetie. soewit-soewitan . k ~ Kapisan bab: noedjoe ma- dina Ian wafah bakal anggonne

db b b k k b b nang1ng gawe oe n~gegoeroe. k I

pratan a oenga e. i oe a e S d" h db ~ di rang a s a m po e r n a o i n g mat :

.. 1 k k . b . h b h ana 1an me pa a, wer ne . b . I d .

11a ne a a e tJen ot1a · otj.ir C b 1 .k. b d pat 1. . anggoone mant1a oen1a kita saiki kelangan trapsilaning em oeng oro 1 1 ~ a. I Toemrap b ab r a;j an, ka·

1

ora odadak sakarat, angler wae;

kasoesilan wetaoan. Megoeroe, teges•e: njantrik.

I

wroeb iki babar pisan ora ana c. poengkasane, soeksmane Ana ing pasamoewan. sloera- dadi moerid-e wong toewa, kang pilloenane apa apa. Bisa oega toe•

I

moenggab swarga, keplase we- sloeroe, loenggoeh ora karoewan loemrah diarani goeroe. Wong mrapsawidjl widjining wong, ka·

1

roeb ngendi bakal panggonane. • patrape, basane tjlemang-tjemoog. megoeroe ikoe ngiakoni, apa sa- wroeh iki aoa paedahe. Nanging Sarebning ngelmoe ikoe koedoe mangka ing pasamoewan maoe pitoedoebe goeroene. Beda Ian paedab kang moeng bisa dioen- kantbi lakoe. moela gagajoeban ija koempoel karo para diwasa. n g g e ~ o er o e. Nggegoeroe dhoeb ing sawldjl widjining wong. mangkono maoe nganggo saraoa Kita ora perloe ngoegemi sa- ikoe ateges n gangs o e k a• I era doewe daja apa apa toemrap lakoe warna-warna Kang adha- , kehiog tatatjara Ian tatakrama w r o eh, ora mawa tjantiengan. ' kamadjoewan Ian kasampoerna- kao, jaikoe ngoenekake rapal (do- koena, nanging trapsila kang la· Anggon.e golek, merdika. Wos-e: ning oer!p bebarengao, nga), semedi,) ora ngangsa-angsa, ras k;iro pasrawoenganing oeripe tatakon, open, niniteni, ngoem.. Ing karangan kang wis kapatjak Ian sapanoenggalane .• Ana maneh bangsa, koedoe dipepetri Ian di•

I

poeli oewong kang soegib ka* ing kalawarti iki. wola wali eng- njinjirik, oeparaa pasa sabeo dioa moeljakake. wroeh Ian akeh pangalaman-e, gonkoe njetbakake, samono oega . kang ditamtokake, melek wengi

matja boekoe Ian poestaka-warti. para sedoeloer lijaoe kang kasdoe I nganti byar, Ian sapltoeroete.

(2)

Katia 2. ·

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _:: .. P:._:A NJ EB AR SEMAN GA T·

Soewe anggonkoe nggaga~

saoepama wantji kang dfpigoeoak- ake marang lakoe mangkono ikoe ditandjakake kanggo sarana mba- bar kadiateniog oeripe, saiba kaja apa adjoene masarakat.

Akoe ora noekarta (ngrltik) wong kang padha dhemen ngla·

konl. Babar pisan ora. Panga- djapkoe, bok ija lakoe maoe a d .j a diaoggo saraoa andjog ing dala- niog pati kang sampoerna. marga sadoeroenge wong toemeka ing djandji, loewih dhisik oerip ba- barengan karo sapapadhaning titah.

Apa ora djeneng aneh. Jen doeroeog weroeb ogendi d a I a·

n in g o er Ip. wls oggagas ma- rang dalaning pati ? Apa ora loewih betjik nata Ian nandjakake oeripe loewih dene mraoata oeri- ping bebrajan baogsane?

Toemrap nasionalis, mbabar kadjatening oerlp kaja pratelan Ing dhoewoer ikoe ija sawidjioiog lakoe. ora soesab ndadak kakehan reogkeh, nglakoni. Kadjaba ikoe, ngelmoe mangkono ikoe ora blsa digajoeh ing sakabehing manoesa.

Moeng kang ogemban wabjoe kang koewat dadi wadhah ka- wroeh kaog moeloek.

Jen temen lalakoning soeksma ikoe kapathok ana ing lalakon nelikane doemoenoeng ing badan wadhaglng manoesa. toemindake manoesa aoggonne mbabar kadja·

teaing oerip. koedoe kalis faka pangganMia Ian pamrib. lki lakoe kang premati. Jen akoe kabeh padha roemagaog gawe moer1h rehajoening babrajan. lbangsa]

ora soesah nganggo ogelma-ngel- moe, patine ija bakal sampoerna.

·i

Bab k a p I n d h o. N g a r a h marang kaslametaning o er i p

Gagajoehan iki ora sarana lakoe lcang neka·neka. Kang wis taoe tak kroengoni, toemrap kaslame taning oeripe dhewe. prajogane og lelantih njoeda sakehin~ paka·

reman. Ora moeng patrap bae, lcedaling lesan (oeni) ija koedoe kang oetama. Temboenge kang bregas: solah bawa moena-moeni moeng taosah dadi pepethaning kasoesilan.

Toemrap bah iki, loewih pra- Joga tak tjoeplikake lajang "Wed- dha Jatmaka". karangao- e sang kalokeng drija Raden Ngabei Ronggowarsito. poedjangga gedhe ing Kraton Dalem Soerokarto Hadinlngrat, tembang Dhaodhang- goela kaja Ing ngisor iki :

.. Lah ta kakl sirs soen toe.;

toeri, wadjibing woog oerip aneng ndonja, koedoe weroeha saogkan e, kaog dawa plooedya joe. tan lyan saklng dennja taberl, marsoedt katjoe koepan, mardi bisa toeloes, kareksaning oerip Ira, wit rekasa met kas·

kaja mrih pakolih, oelab Ing panggaota ...

.,Ajwa wedi marang tataki.

ajwa kemba marang pang~

gaota, ~ro Rjsan sadjatioe, tan kena pisah ikoe, atataki lja taberi. moeng paeka kaog nah- yan, jen temfo t'nemoe. atataki

saktl goena.

moekti ing katarima".

kang taberl sire woeri, manawa .. Oetamane tataki teberi.

amberata sadargeng djiwangga, rereg;d nem ikoe lire. tocmanen djroning kalboe, Ian roemeket ing raga jekti, marakken dad!

beka, tlatjading toemoewoeh, dene regeding wardf!ja, ija lkoe:

nlstha dhoestha dora drengkl. srengkara Ian t j an d ha I a". (Kaseboet Ing katja 4-5).

Kaprije lekoe oetawa toemin•

dake mberat watak nem prakara lkoe. satemene moeng goema!l- toeng Ing awake dbewe. len akoe weroeh marang karingkihane ka•

hanan oeripkoe, sarta .jen akoe padba doewe pangandel. akoe kabeh iki padha kawengkoe Ing pangawasa kang bakal aibakake pidana maranQ sapa bae kang toemindak doedoe. me~thl ngedohl samoebarang gawe kang doedoe samesthlne.

Ija piwoelang panoenggslan·e pratelan ing ndboewoer ikoe kang tak arani .,dslaaing oerip".

*) Saka Red: Saoepama para kaog seneng kebatinan saiki iki padha ndoeweni keiakinan kaja dene kejakiasnne Smawi Vivika- nanda ( watjananne Swami WI- . welcananda, saka temboeng:

Wiweka ]. moeride Sri Rama- krishna. kang ngarep-arep, jen ta wong ngaaggep doeaoenge Pange- ran (Sjiwa] kang dadi sesembaban- ne ikoe doemoenoeng Ing badanne kaoem Paria [ing kene: kaoem krsma, tani enz ] mesthi bakal gedhe plgoenane toemrap b~bra.

janing ngaoerip kita. awit para oelab kebatinan maoe bandjoer saja grengseng enggonne makarti njebar kaoetaman Ian njamboet gawe ana ing pagerskan apa wae. loewih actief. loewih dynamisch. ora kok dadak malab moeng mikir marang panggontha toemrap kaloeboer- aning. badanne dbewe.

Wedharing andharane sedoe- leor R M. Soedarjo Tjokrosis- woro ikl ora aran aneh, merge wawasane para oelah kebatinan kaog sapersngan akeh kagg ban•

djoer malah ilang greget saoete ing madysnlng pagerakan kita.

Boekoe:

R IW AJ AT PANGERAN DI PON AGORO

Ill

Harga f 0.18.

Belilah seksrang djoega•

persedissn ssnget sedikit

Kaman ttengsan.

Ati lan badan pikir.

(T j and a k e P. S. No. 82).

/\ TI.

Manawa woag tjala- thoe: Akoe boengab, oetawa skoe gels, akoe wedi, akoe tresna. akoe gething. akoe isin 1.1.1., ikoe doenoenge akoe ana badan aloes ati, oetawa badan rass endhek. lkoe doedoe manoess sedjsti. moeng ngakoe akoe bae. Rasa ikoe Ing atase sidll- sidjine wong beds-beda koewate oetawa kandel tipise. Oetawa kena ditemboengake : adege bsdan rasa woog ikoe ora padha, ana kang isih rin~kih, ana kang wis rosa [ ontwikkeld J.

Djasade doemadi saka di11sad aloes kaja tiahja ing slam endro loka (astraalgebied). D;asad maoe ora moerni, w1s momoran. Lang·

geog anane ing alam kono. na- nging molah·malih · kabanane Bad •n aloes astraal ikoe nganggo Wates; dadi ija nganggo WtWS•

ngenan Ian warna, nanglng ora dinoeloe ing netra kepala. moeng bisa dinoeloe sarana astraalgezicht

Weroehe sarana badan rasa [sing nganggo wates]. ora bisa weroeh sawoetoeh. Dadl toemrap sidji-sidjine wong badane kang meroehl ikoe ora padha. Jen kapandoek apa-apa badan rasa ikoe geter [trillen], ndadekake rass boengah ( jen tjotjok ); dene jen ora t1otjok, ndadekake rasa soesah. Kedjaba boengah-soesah.

doewe rasa dhemen-gethiag. asih, tresna, sengit, lega-gela, kendel- djirih. isin.saen, weias mentalan, treojoeh. lkoe l:abeh keleboe rasa loemrah oetawa rasa wadbag bae,:o kaperang dadi teloe : asor. madya Ian loehoer (nangin loehoer toe·

mrap wadhag), doedoe rasa djatl.

Karepe: tanssha boengah Ian seaeng, mob soesah oetawa ora seneng, Danging Ora bisa adjeg mengkono, awit doemoenoeng ing alam maja, kang ora langgeng senenge jen solan - salin, nganggo tetimbangan, Bisane krasa seneng, sawise ngrasakake ora seneng, Watake: dereng kepengine marang sing agawe kaboeagehan Ian kasenengan : nampik sing agawe soesah. was. gels. getoen sapaooenggalane. Penandhange:

soesah; gela, isin sapaooeng•

Qalane, Ssnadjan kosok ballae ikoe ija keleboe pfoandhange. eripe badan aloes astraal ikoe seka badan aloes mentaal [badan pikir]. Ian oleh wimboe·

ban saka alsme. Kedjaba meng kono, atoom - atoome padha oerip Nanging lcabeh maoe doe.

doe oeripe sedjatl, moeng omba•

kane oetawa energie-ne. Daja

a~mono bite wis tjoekoep kanggo ngoeripl badan astraal.

Badan astraal lkoe langgeng.

ana mangsane roesak oetawa mat!, Danging mati bebar pisan.

8 AUG. 1936.

Bangkene ambler ing alam astreal

'

bakal kanggo awak maneh. ' Badan astraal karo bakal men.i.

tasl ikoe ginandbeng sarana soe•

tratma. jaikoe awoedjoed tjahja Qaib. k,ang doewe daja ngoeripl.

Jen badan astraal ikoe mati, soetratma maoe pedhot; bac'an astraal bandjoer oewal saka badan meniaal, rosokan~ ambjar ing alam astraal. bakal ditjithak maoeh dening djiwa • dj:wa, kanggo badane astraal.

Badan ati ikoe jen soesah.

getere ora adjeg [nratab, dheg- dbeganJ. ikoe ngombak lng badan wadhag. ogenani oetek Ian dJan•

toeng, krasa ora kepenak. Moe•

lane wong sing kerep soesab ikoe awake tansab koeroe aking, Oetamane ngaoerip tansaha se - neng kanthi rasa loehoer.

Loemrahe wong doeroeog blsa ngrasoek badane astraal kelawan bewust normaal. atinggal badan wadbag kang ora mati, moeng kaia toeroe {tan pa soemangat tjoekoep).

awit soemangate ketarik marang badan aloes. Pakarti mangkono ikoe diaranl ngraga-soekma (ora ngrogoh soekma). teqese madeg sarans badan :iloes. Katjrita para Nabi, Wali, Boedi satwa Ian para si.swaoe Meester gaib wi\ padha b1sa ngraga soekma oetawa mikradj.

Bad an pi k Ir. Jen ans wong tjelathoe: Akoe ng~rtl lakoene nggoleki djembare padioe teloe, jaikoe tangkaran~ tjatjah oekoe- rane dhasar Ian dhoewoere, kepara loro, ikoe doenoeoge akoe ing badan pikir loemrah lkoe oega moeog pengakoe akoe bae, doedoe sediatining akoe. •

Badan cJloes pikir ikoe doemadl saka djasad aloes ing alam men:

taal [alam pikir, goeroe. loka], G~dhene loewih tlniimbang badao atl, wangoene boender, warmrne endah mawa tjahja gaib. Ming- kono lkoe waton peogertijan. ora waton pandoeloe Ing tembr .j~n

pandoeloekoe gaib (mentaalgez;cht) wis keboeka. akoe blsa soemoe- roep kelawan kawaspadaning ti·

ngal gaib.

Weroehe sarans p~ngertiian,

jaikoe ngraotam. ngoeroes, mlsah•

mlsah Ian ngethak etboekake Jen tinem0e gatboek karo peng;rtijane sing wis, ikoe aran ngerti marang kawroeh anjar. sing lagi d:tampani ikoe. Dadi pengertijane sing dhisik ikoe bnggo oelar oelar nampani kawroeh kawroeh anjar. Bebasa- ne: amek geni dedamaran oetawa ngangsoe pikoelan warih Karepe pikir ikoe kepengin.pint~r sarrina pengertijan. mob bodho Watake tagsah gHer, ngoepaja kawroeh oetawa pengi!rtijan, koedoe pa- dhang. mob peteng.

Para Professor ikoe kaseneng ..

ane golek penemoe sarana miklr·

mikir oetawa nggagas-nggsgas apa kang dadi sire. Jen oleh pa- nemoe, lega atine, padhang piklre.

Moeng bae sing disenengi ija kawroeb lahir .

Panandhange jen isih nom, bodho oetawa pereng. Sadan piklr ikoe oleh data oerlp teloe kaja badan lija-Ujane, jaikoe oerlpe djasade dhewe, oerip saka plkir loehoer lao oerip sake alame.

(3)

• •

8 AUG.

1936.

Oerip teteloe ikoe satemene toeke moeng sidji. jaikoe Gesaog stdjatl.

Oeripe badan pikir ikoe ora laog- geng. ow ah gingsir; ana mang- sane roesak oetawa mati Jen wis mati, rosokane ambjar iog alame {slam mentaal) Nanging Ing alam aloes-aloes ikoe saja tipis kahanan mat! ikoe. Moeng ing alam donja sing kandel bangel anaoe pati.

Moelane diarani martyaapada.

tegese alam rat!.

SOS ROSO EMARTO.

DJANGAN TELAAT

Kita pPrin'a tkan, oleb karena publiek beloem pernah taboe Zak- borloge olkkel merk W I TT E AW A Y, fang baik dan sBDgat moerahoja. model menoeroet za- mao, dt11Ian toedjoeh batot>, per- kakas dari bad;a. terb1kin di fa hriek Switzerland, ditanggoeng 3 taboen veer poetou diganti dengan gratis. sedaog barganfR

hRnja . f 2,50

(rembours tambab ongltos), Dari ltoe kita persilabkao toeao menjatakan di toko kita.

S. 0. facliar.

Manliawarnaning dhedha- sare bangsa.

Toemrap anggonne amboedidaja lwsemba- daning ngaoerip

Dening: R. DIRDJOATtJODJO.

II.

S

AIKI gentl ngrEmboeg bang- piranti kang awet ora bisa sirna, sa Tiongboa saoadjan badanne kena ing roesak Bangsa iki,-sing dak remboeg nangiog kap'nterane panggab kabanan ing ta nab lr.ene, _ katara • anane, bebasane digembol ora banget anggonne amboeroe kado· mrodjp~. digoewak ora kemrosak.

njan. Dbedbasar rang warna Jen ana karoesakan'ng awak.

kang mentas dak andbarakake ing kaplnterane isib kena didjagakake.

minggoe kapoeogkoer, ora dite- jen ora kasinoengan kapinterRn ngenake. Aotjaging oeripe teroes Ian ngamal, ija sida kapiran te- noedjoe marang kadonjan. Dadi menan.

moenggoehe weng loemakoe

I

k I k d k 1

mengkono. ora ndadak slewengan. ing sapa ora o o oe oe a a Sing sakawite 'pangoeripane ) Ing awale abed kang

~aping

saka boeroebi samangsa wis XIX bangsa koelooan w1s ana doewe pawitan.setbithik adhakan kang nganakake leerplicht (kwa- thoekoel tjiptane soemed~a madeg djiban njinaokak.e botia.hl. Toe•

dbewe, sing disenengi dagang. mrape taoab k1ta lag1 patang Ing pamawas, sarebning sing poeloeban taoen aoane pamoel_a- diboeroe bandba, pangiroepe ifa ngan, ewasamono sanad1an sa1kl sarana bandha [pawitan]. Ing d~eroeng ana _leerplicbt, pasinaon pangestbi pawitanne maoe ora ktta katon as1le, katandba akehe kena ora, koedoe moendhak tEroes para intellectueelen I (doeroeng

k mantra. Red )

ora asoesoe mangeran marang ·

sandbang lawan pangan. Sanadijan Ana bangsa koelonan kang ngamale wfs ngloempoek akeb, ngarani .jen kita ikl leergferig toerab .jen moeng kanggo njam- (andoeweni nafsoe marang pasl•

pedi kaboetoebane ing salawase naon). Wiwlt anane pamoelangan2

oeripe. meksa doeroeng dadi kita mbandjoer roemangsa kawe- pemareming atine. tjekake ing nganan lawang kaoggo anggajoeh paograsa eman 1jen dboewite saroepaniny pasoewitan pradfa mandbeg, ora diwetokake asile. Ian paboeroehan ing bebadan•

bebadan kang maws kapitaal.

Kadadelane wis ora perloe dak atoerake, ngengetana gedbong•

gedbong. lodji-lodji log saoeroete dalan gedbe ing koetba - koetha, ikoe sapa kang andarbeni jen

Wiwit samono kang dadi

Ketapangstraat 38.

SOERABAIA. • ora bangsa maoe.

idbam·idhaman kita ora lija bisoa angloen13goebi dradjad kaprijajen. Idham idbaman maoe ora an1i·

drani, sadbengab wong nadjan tjilik widjile, nanging kaplnterane njoekoepi, bisa apangkat gedhe, roemambate maoeh marang anak poetoe, dalanne marang kaloehoe•

ran Safa soemeblak. Wasana ganti kang kotjap ing diaman kang kita entjiki iki, kabanan maoe kaja M aoe bl kin betoel apa ?

Datanglah kepada 1

=="SAR M IN"==

! ~:~~~~oon

Toekang: Hor loge Mesln djait

·~ Mesin toelis

I.

Menerima segala pekerdjaan

dan sedia onderdeelen se~da

compleet.

M. Ojoeal dan beli 2e band se- peda sepeda, gramofoon gra- mofooa enz. Datanglah dan mintalab keterangan pada Pengoeroesnja.

Oogkos bikin betoel ditang- goeng moerah.

.. SARMIN"

Toekang Sepeda, ICedoeaganjarstraat No. 27

Soerabaja

Sapa kang d~doenoeng ing lodji-lodji pasanggraban-pi:!sang.

graban gedbe-gedbe toer endah- endab wewangoenane pindba astana?

Boetoehe bangsa maoe moeng katiakepan asggone ngimpoen ngamal, nglakokake pawitane.

Ing tanab kene kang oemoeme bangsa maoe padba dedagangan . padha montjer pikire kagawa saka koelina nglakokake kenalara·n. Ka- tjakepane ing bab dedagangane wis kawentar.

Ing mengko, sarebning kita ora beda karo bangsa lija. oega kape- ngin ambetjiki oerip kita. Ian kita ngakoni jen isib dbemen oerlp kasembadan, kaboekti dening toe- maogkare bangsa klta a.t!ggegirisi, moela tjoba padba diwawas kla- jan sareb dbedbasar teloeog warna maoe endi kang moerakabi dbewe toemrap kita. loewib loewib kang- gone ing djaman saiki, dbasar nedbeng ramene paprangan ngre- boet pangoeripan (struggle for life)

Satemene kaplnteran ikc'! pl- ranti kang perloe banglt kaoggo ngoedi kadoojan, toer sawidjine

I pinekak dadakan, dbek bijen reboet dboetjoeng kang padba loemeboe ing pasoewitan Ian paboeroehan, Saiki kaja reboet dboetjoeng me· toene.

Wong anggoeran safa matoem.

pa .. toempa dadi sokongan pradfa Ian kawoela lijane.

Pamoelangan • pamoelangan akeb sing ditoetoep. para nono•

man plingoekan golek pangoeripan nganti moebeng pirang • pirang taQeo doeroeng oleh. Pirantlne kang woedloed kapinteran kan•

dbeg moeng dadi plranti, adiinlng diplomane moeng kaia wesi adji, je'l mranggoeli wong kang am- boetoebake, lag! diregani.

f ki kadadejane 1jen klta moe- boeng nengenake kapiteran tbok . Ja kanggone ing djaman kamg kapoengkoer bisa matboek, ba·

reng toemrape diaman malaise kang roepak iki, kapiteran maoe ora pangadjl.

Katia 3.

Akeh nonoman kang bandjoer n13rasoek dbedhasare dbewe.

nglakoni tapa brata, golek kina.:

tjeking awak. Bawane djaman angel, dilakonana kaja ngapa, ija moeng tfwas toewas olebe mbantiog raga. Jen wis disetijari kaja ngono ambal·ambalan meksa tanpa karja, atine mbandjoer nglokro, trima meneng ing wis.- mane. Anggonne ngengoerangi sawatara ana paedabe dene mbandjoer bisa meper .oebaling angkara sawatara, bisa nglakoni oerip prasadja, trima saanane.

satlnemoene.

Ananging kagaliba, jen oemoem padba nglakoni mengkono. apa kita soewening soewe ora bisa dadi salab kedaden (ontaard) dadi wong nriman, lire gampang roemangsa marem ? I

Apa perloe ideaal kita kang nalika samana isib oerip mongab mongah mbandjoer kita sirEp sarana lakoe mengkono 1 Apa ora perloe lcita njobe anggoleki dalan lija kang bisa asoeng paogoepadiiwa, jaikoe nganggo dbedbasare bangsa Tiongboa tjantjoet taliwanda ogoepaja harta.

Kapinteran kita. kita enggo sarana sarta nagib marang pang·

wasanlng kekoeatane badan kang wis dikapenakake saprana sa- ptene.

Basa isln kene doedoe pang•

gonane oetawa maneh jen kita doewe rasa isln namboet karja sarana pangwasaning badan, kita aran moengkir oetawa Ioe.noeh andjamani d aman.

.

Tanah kits, loewih loewib Ojawa iki, mfsoewoer lohdflnawl Ian misoewoer djembar tebanlng pakarjan, dadi sacra orane jen kita doewe karep oglakoni meng- kono. bakal ora kekoerangan da•

Ian. Jen bisa kelakon mengkono, dbedbasar teloeng waroa maoe • betjik kita anggo kabeh. kapinte-

Sing sapa kapeogin noedjoe marang katentreman. koedoe tansah roemantl (samapta) ing prang. jaikoe merangi harda poeaw- poewaning kadonjan.

ran minangka panoentoen oetawa tjetjolok kita ngaogkali sempoe- loering pakardi, d?oe kasoetapaa minangka djoeroe pangroemat kas- kaja kita, amoeng dhedbasar kang bakoe ora kena ora .. teroes 11goe·

paja harts". kasar aloesing pakar- jan ora dipentingake.

Ratjikan iki alceh miribe karo dhedhasare bangsa Ojepang, .jalkoe .. sing akeh pakolebing pakartan.

sing sathitbik panganggonlog kas•

kafane". Oak poenggel samene bae addbaran iki. Ing boeri fen oleh papan, dale ngaton maneb.

[ T

f

.o e t he I ]

(4)

Katia 4. .PA N

J

EB AR SEMAN GA T· 8 AUG. 1~36 ..

~~---~---~---~---~ ._,~~~~~~~---~._,._,._,._,._,._,._,._,~

Winoersita, nganti toemeka ing mangsa iki bandjoer dadi tata ngadate para Narendra ing

; 3~==~~111~!~-~

Mataram, manawa kadjoeme-nengake, oetoe!aD Wadya Man-trl moendboet kembang

1~::1~1~~1~~~~!:~

Widjajakoesoema mace, kagem

~ sarana.

Moenggoeb lakoening oetoesan ikoe. ana Ing marga ~a kena noenggang djaran oetawa te ..

toenggangan li1ane kang agawe majaring lakoe. Koedoe loe-makoe dbarat bae. Sarta era kena soeka p<1rl soeka, kajata madon. main sapanoenggalanne. Man_awa la•

rangan ikoe tinerak, tertamtoe ora bakal antoek k~ng sinedya.

suema.

· Moelaboekane dipepoendhi .

II.

M

ANTRl loro ikoe noeli boedbal, kairingake wadya

sawatara. Lakoene noedjoe ma.. Sadoeroenge oetoesan ikoe agldoel, tao soemoeroep paoggo· moenggah maraog poelo•Madje nan kang sinedya. moelane ing thi, koedoe djiarah dbisik marang samarga .. marga taosah tetakon. Masigit Sela Ian pasareanne Woesana lakoene tekan ing Noe· Mantri lore. i.ng Tjletjer mao:· sa-Tembini (Tjilatjap), Ing kono Ana ing Tl~et1er mawa n~d1e01:

Ora ana oewong kaog soemoeroep wedang v djembawoek. g_e~b~ng poelo Madfetbi mace, moeog

l

r~dja, gedbang ambon d1beoem.

Noesa- Kambaogao kaog disoe- gedbang g~r~og. rokok. wa_ngi moeroepf. Ian kinang, 1a1koe kang d1karemi nalika soegeoge. Sawoese ikoe, para oetoesan kang arep moeng.

gah ing poelo Madjetbi koedoe menganggo sarwa poetib kinarija taodba maoawa dbeweke wis ora ngeman marang djiwane, ooeli

noeng~ang sasak noedjoe mange- tan. Lakoene ogliwati poelo karang tjilik tjedbak poelo Noesa Kam- bangan, aranne poelo karang- Nini nini. Ana kono koedoe nglaroeng diarik loerik abang salembar Ian kemben gadboeng mlathi. minanglca atoer-atoer marang narendraning Samoedra Kidoel. kang sineboet ing ngakeb· Njai Rara Kidoel.

Kang ikoe. Mantrl loro Ian · sawadyane baodjoer noenggang sasak, noedjoe mangoeloo oeroet gisiking Noesa.Kambaogan kang sisih !or. saengga tekan ing sa•

widjining goewa, aranne goewa Masi git Selo. M antri loro noeli loemeboe ieg goewa ikoe. Ana ing kono tansab memoedja kti- patl bra ta .• Awit saka parmaning Hjang Wisesa, ing kono kroe- ngoe ana swara doemeling, ame- dbarake wasita permati, meng- kene:

,.He, Mantri I Wroehaoira, doedoe ino kene pangg•onanne kembang Widjajakoesoema ikoe.

Slra loenga-a menjang sawetan·

ne Noesa .. Kambangan iki, ing keno ana poelo tjilik loro, jaikoe poelo Madjetbi kang sira oelati.

Ing poelo ikoe kathoekoelan oewit kembang Widjajakoesoema, Na· aging sira adja moenggab ing poelo kang sisib kidoel. iog kono era ana kembange, moenggaha kang slsib lor. Ing kono sira bakal antoek kembang kang ka•

wabja ing pasoepenanne Goesti- moe ...

Sawoese mangkono, Mantrl loro sawadyane bandjoer boedbal mangetan, noenggang sasak. Sa- tekane ing Tjletjer, sawidjining panggonan ing Noesa·Kambangan satjedbake Tjilatiap, Ngabei Wargoioedo, kaleksanan bisa an•

toek kembang kang ksoepaja lkoe.

Ananging ora bisa njaosake dbewe marang Goestine. marga ana ing tengab dalan nemabi palastra, lajonne kapetak ana ing Tjletjer oega, tjedbak karo pasarejanoe ladoeloere. Dene kaog njaosake kembaog maoe marang Goestine, wadya hjane.

Saka Karang Nini nini bandjoer

ngidoel. Ora soewe tekan log poelo Bandhoeng (Madjetbi).

Poelo Madjethi ikoe poelo karang kang dboewoer Ian banget djoe·

lege, ora kena dioenggahi mana- wa era nganggo andba tali.

Sidji-sidjine djembare koerang loewih 100 meter pesagi. log sakoebenge kebak reroeogkoed;in. Satengabing reroengkoedan ikoe, ing kono katboekoelan wit kem•

bang Widjojokoesoemo.

Oewite kembang ikoe nalika taoen 1896 dhoe woere kira kira 6 meter, gedbene 4 tjeogkang.

Kafoene aran kajoe · Kastoba.

warnane poetib sarta entbeng Ian kala gapoek, mem per kajoe ran- dboe. Wangoen Ian ambaning

g~phonge kaja godbong kobis, nanglng warnane idjo.

Kembange metoe saben sasi•

memper kembang loentas, nanging loewib gedbe, warnane poetih.

panggonanne ana ing poetjoek poetjoeking epa.ng. Oewobe ora ans.

Kira kira irong kaki saka ing lemah, oewit ikoe mragak loro.

Kawarta, ija ana log sela selane pragak ikoe metoene kembaog mlno.elja.

Nalika arep memoedja, oewlt ikoe wlnedhakan ing boerat wangi, katapiban djarik loerik abang sarta kemben tjindhe, kadi d~ne

maesi penganten wadon. Sawise mangkono. toemoell mlwlti me- moedia Ian dedoepa. Wong- wong kang ana Ing kono ora kena tjetjatoeran, koedoe tansab meneng maladi enlng. sadjronlng nala maneges kersaning Hjaog Wisesa Djati,

Sawoese kembang lkae metoe, enggsl kadjoepoek, wfnadbahan kendhaga kentjans, kadokok ing

djempana kang sinoekarta sdl moelja. Sarampoenge, para oetoesan bandjoer padba moelih angiring kembaog minoelja ksng.

aoa ing djempana msoe.

Oedjaring ngakeh. kembang Widjajalcoesoema ikoe warnane poet1b, Ing djaba woengoe male maja kaja warnai.;ing toentoet.

[Tam at].

NG LAMAR,

So e j ad i: Ni, nl, nek kowe kawin, akoe apa oleb njang enggonmoe?

S o e r a t n i ; Edan apa pije •. wong akoe doeroeng verloofd koic.

So e j ad i: Ora ngonone, te·

kakoe mace, bc;kal sing dadl pe- nganten laoange.

*

TJANGKEM BOTJAH.

S e n e n : , . Mis, mis. Jagene jen kowe nqoenda.og bapakmoe kok embsb ? ..

Ke m i s : "Ja maneb, la· wong iboelcoe tkae pantes dadi .snake bapak.''

BADHOEJ'.

• •

Ka tjarita, T roenodjojo gen ti kootit joedane. Sang Pangeran Adipati Anom bandjoer djoeme- oeng Nata, sineboet Soesoeboe·

nan Amanqk.oerat II. Kawarra, kembang Widjajakcfesoema maoe karoedjak, kadhabar Sang Nata

J

Ian garwa prameswarf.

Dhek 20 taoeo kepoengkoer, ing Roesland toemindake djedfodhowao merdika banget malab botjah wadon kang nggoegoerake bajek, ora dioekoem. Nanging saiki, ora. Pamrentab kepiogia enggallng oendbake tiatjab djiwane kawoelane. baji baji koedoe dioepalcara kaag betjik, Ing dboewoer ikf

kaoem iboe ngroewat ball ing moederklloiek.

• •

(5)

AtfG. 1936

Pafrape n aesoni baii.

Tjara kang perloe diowahi.

S

ING akeh akeh l·aogsa kita Djawa iki, fen noesoni baji wiwit tjilik, kadjaba d1soesoni boene, oega ogaoggo didoelang.

Kang kanggo ndoelang, sega di.

oelet karo gedbao~ kongsi ngla wet, kanQ oemoem gedhang soe.

soe. Pandoelange sedina ping pin·

dho. terkadhang kaping teloe.

Baji didoelang ikoe loemrahe nangis. terkadhang kaselak selak.

marga pantjen doeroeng ngerti karepe oelet oeU~tan si?ga karo gedbang maoe bi3ane kleboe ing tiangkem. awit d1d1edJel d,edjelake nganggo dridji.

Jen digathoekake karo ngelmoe kwara1an. baji didoelang meiig- kono ikoe ora pra.jo1:1a. awit :

I, Bail didoelang ikoe kerep kastlak sela.k. jaikoe pangan kang kl1roe dalanne.

2. Baji ikoe. pirantine pange- dioere pangan isih sarwa ringkih doeroeng bisa ogedjoer barang kang rada ates kanthi sampoerna Pangan kang ora bisa adjoer ikoe dadi ~etjoet, bisa ndjalari la ra weteng.

•. Jeo mitoeroet gezondbeidsleer.

ogelm:;:ie kwarasan, bajl ;koe tjoekoep dis~esoni iboene wae, .aamono ikoe jen banjoe soesoene iboene betjik. tegese ora ngaa- dboet lelara.

lboe kang waras, banjoene soesoe ija waras

Kang bisa ngarani b?.n'oe soesoe ogaodhoet lelara, jaikoe dokter. Moelane jea ana woog nfoesoni man1ika lelaranfo. betjik priksakake dokter.

Sanadjan baji ikoe oeripe saka banioe soesoe, naoging enggonoe njoesoni koedoe atoe- ran, koedoe ora kena sakgelem- geleme, Ngaati oemoer loro oeta- wa teloeog sasi disoesoni peodhak- pendhak rong djam, Ian fen kliwat saka samono, pendhak teloeng diam. naaging olehe ooe- sonl koedoe ~akwarege. Titikaoe jen wis <Jwa1eg, dilepeh dhewe.

Loemrahe baogsa kita iki aog- ger bsji nang!s ek-ek, bandj~er enggal-enggal d1soesoni karebeo meneng. Nanging ikce kliroe, awit noesooi ora nganggo takeran.

Maogkono ikoe ora prajoga. awit piranti paogedjoere pangan ban·

djoer ora ana lerenne, ndjalari ora bisa nindakake kewadjibaa kang sampoerna. Lan baagsa klta

· ikoe loemrahe dbemea ndeleng baji kang menen11 Ian anteng tegese ora akeh polabe Ian taagise.

Manoet ngelmoe kwaras;in botjab sing bagas (gezond) awake, mesthi ora bisa meoeng, sikile

.PAN

J

EB AR SE M A N GA Katia

5

tansah ketbawejan. ikoe pepadba.

ne sport kanggo ngobahake awake.

Kosokbaline baji sing ora ana polahe mratandbani ljeo ana sing dieloehake oetawa sake lembeke otot-otote.

Nangis ikoe oega sport toemrap keboek, moeng bae koedoe didjaga adja nganti kebandjoer nggonne nangis ngantl kakoe, awit ikoe koerang prajoga.

Akeh wong sing roemangsa isin f eo anake kerep nanGiS, moelane bandioer dioedi amrib bisane meneng ; Jaikoe Jen Jsib noesoe.

aagger anake nangis. bandjcer a1ie·age diparani. Jrn botjah wis rada gedbe, · d1djoedjoe panganan.

Wong kang mangkono ikoe o'a ogertl, :jen tangise botjah ikoe roepa roepa, tegese : Krasa Iara ditjakot semoet wae, nangis. di·

tjakot djingkloog (lamoeli) oangis, krasa rada kesel baodjoer aliban ija nangls. ikoe karepe arep kandba apa-apa, 1an ora arep mesthi ndjaloek emik (ngombe), Moelane jen ana bajl nangis mangka doeroeog mangsane noe-

Adja nggethingi marang sapa·

1

dha-padha kang koanggep ne- rak paoegeraaing kaoetaman, balik elioga jen kang wad1ib kogethingi Ian kosingkiri, jaikoe moeng patrape oetawa pra- tingkahe, ad1a wonge.

soa1, 11a adja eaggal enggal di- soesoni, dide!eng dhisik, bokma•

nawa ditjakot lamoek, oetawa tangaone ketindhihan, oetawa maaeh bokmanawa popoke teles.

Ian lija lijane .

Kadjaba enggal enggal disoe·

son oetawa ditjekeli dolanan oetawa pangana!l, Jen botjah na•

ngis Joemrahe diwedeni saraa·a

r

pc.trap waroa warna, kajata : .. Jen ora enggal me,neng. mengko dak wenehake gendroewo lki lo ana botjah nangis. wo, gondholen'".

Patrape mangkene iki, ndjalari botjah dadi d j i r i h. Uadi ora nggoemoenake .jen botjah Djawa ikoe isih· akeh sing djirib, awit kaloemrabane wiwit tjilik tansah diweden wedeni bae

NJI Tf. SEWOJO.

Kagoenan poefri.

(Recept djadjan.)

Pentola

G

lepoeag beras d:edang. ban- djoer dioeleni nganggo banjoe anget.

Tjitbakanne toempangana ing djladren, Jen wis soesoeken, wa.

dbahana ing godhong, bandjoer langsengen oganti mateng.

Kanggo djoeroehe: goela san•

ten, pandhan wangi, oejah, godho- gen nganti mateog.

Ka asstengels.

Mertega 1 /2 poen, glep~eng

91 / 2 sendbok, oe•ah '12 sendbok teh dikoeblork Kedjoene diparoet.

tjampoerana glepoeng.

Jen m~rtega wis oewat1 tjam·

poeorana kedjoe Ian glepoeng.

Worana Ian leletana mertega Ikoe bandjoer oeleg-oelegen wa·

rata sadridji dridji kethokaoa ban•

d1oer paneo Sadoeroenge dipan, oserana koebloekan koeninge endhog.

P o d h

e

o g

e

n- d h 0 g.

Endhog, kenarl. krenten, soe•

soe, goela, mertega, oejab, .anggoer. wisky oetawa bceady.

End~g Ii goela 10 sendbok, dioebleg • ora perloe oewat. ban·

djoer disoki scesoe l gendoel gedhe, oejah I sendhok teh, lcrenten I sendhok gedhe. kenari woetoehao 2 sendok gedhe.

Pandjaog dioser·oseri mertega, djladrene sokna ing kono, ban·

d1oer dangen.

Jen dbabar, karo boewah air oetawa setoep oanas.

Bes o et: Sir-kosir I Bes i I : Bang- kombang.

Bes o et: Mampir dhik I

N

B

e

s i I : mBoten kang.

Bes c:e t, Mat a koran dhik.

Bes i I: 'npGih kang.

Be so e t: Panjebar Semangat dhik

Bes i I : Tiotjog kang.

Ch a er.

BENER.

Goer o e: Ngaranana bang.

sane kewan galak ngaoti ganep 5 idji I

Moe rid: Jaikoe, matjan loro, broewang teloe.

A. Wa hab.

WOEROENG NIKAH.

Ket j a p: Jok apa, ap~ B~soet sida nikah karo Asmoeoah?

Kati i p: Dbak bisa, sebab Asmoenah gelem nikah karo Besoet, nek Besoet wls ngloenasi oetange. Hla si Besoet ija gelrm ngloenasi oetange, nek si As•

moenah wis dinikab

ING KAMARBOLAH.

J a n : Akoe gak ngerti Pien, anggere akoe dansah karo kowe, kok toekang viool ikoe gosok lagoe sing tjendhak-tjendhak bae.

Pi e o t j e 1 Mesrhi bae, hla woag toekang viool ikoe toe·

nangankoel

KAJA APA?

'3

o e r o e : Tjoba oekara oe..:

kara iki teroesna. idjone kaja apa 1 Hendrik 1 ldjone" kaja go ..

dhong.

G o e r o e : Abange lcaja apa 7 H e n d r i k : Abange kaja getib.

Goer o e : Abote kaja epa 1 H e n d r i k : Abote kaJa wong njaoer . .' .. oetang

BATIK HANDEL

AHMAD HVSNI.p.o. box• 18. SOLO

Tjoekoep menjediakan matjam• batik ke-' loearan DJOKJA. SOLO. TASIKMALA·

JA, TOELOENGAGOENG d.1.1. dari Jang paling kasar sampai jang paling haloesi Ka i n p a n d J a n g, Jan s a r o e n g, moelai dari harga f 13.- f 15.- f 18.- f 22.- f 30.-f 40.-sampai f 50.-per kodi.

I k a t k e p a I a, s e I e n d a n g, moelat darl harga f 9.- f 12.- f 15,- f 20.-

f 30.- sampai f 36.- per kodi.

Ka i n1 pa n d J a n g dan s a roe n g1 jang b a I o es, dari soeratan atau tjap haloes, model2 matjam1 en babar koeat moelai darl harga f 3.- f 3.50 f 4.- f 5.- f 7.-

sampai f 10.- per lembar.

ATOERLAH PESANAN !

Boeat didjoeal lagi toean-toean akan da·

pat moerah dari kita. Tentoe toean-toean akan dapat oentoeng bagoes. Pesanan, ba·

njak atau sedikit selamaojci diterima dengan senang hati. Pengiriman selamanja dengan

rembours.

PRIJSCOURANT bergamb~r batik d11 kirim pertjeema.

Menoenggoe pesanan dengan hormat.

(6)

Katja 6

Bafoer foekon.

lchtiar njoedct

toemindake.

KAJA para maos temtoeoe woes sami pirsa saka lajaog lajang kabar kang mratelakake.

jen iog tanah Indonesia (Djawa]

kene bakal kanggo adjang Con ferentie•ne Volkenbood. ngrem- boeg bab prakara ilange batoer toekon (s!avenhandei). Akeh nagara .. n11gara mantja pradja kang padha meloe confereotie maoe, kaiata ; nagara T1ongkok, Ian lija lijane, kang nagera-nagara maoe oega isib akeh banget anane batoer toekon maoe Mangka fen mitoeroet babad donja ilange slavenbandel ing tanah Amerika Ian Europa woes antara soewe

Mitoeroet andharan log lajang kabar "Sunday Timesw kawetok- ake saka tanah Singgapoer, ne- rangake lakoene para !rang padba nindakake dagang wong maoe.

Katerangake .jen kan\J akeh wong wadon saka tanab Indonesia.

bandjoer didagang marang rng Singgapoei. ing kana ana kang dadi batoer, emban, Ian lija· lijane.

ana maneh jen kang betjik roepane kala mangsa kalebokake ing tem- boenge kasar palanjaban.

MoenQgoeh anggonne iakoe dagang maoe sarana ka1'oedjoek oetawa kagawa saka kakoerangan ing ngata!e kaoeripan (kamlara- tan) bandjoer ado! aoak o~tawa

koelawargaoe. Sawoese maogkooo handjoer digawa dhedhemitan metoe saka palaboeban, t~roes

marang Singgapoer. Ana kana katampa dening djoeragan. Jen pantjeo akeh wong wadoo kang di;dol bandjoer kabage nggonne ndokok wong wong maoe.

Lakoe mangkono ikoe nganti angel konangane Ian kasoemoe- roepa" e deniog poelisi.

Dadi mitoeroet katrangan ma- oe kaja woes di pratelakake kabeh lakoene nggonne adol wong.

Kala Jen ora kliroe iog Indo- nesia (Djawa) kene woes ana pakoempoelan kang antjage nedya agilangi lakoe ikoe maoe. Reh- alng woes kapratelakake moeng- goeb sabab•sababe gonne wong gelEm ado! anake, moela perloe dadija wawasane para pandfaoer kita Ian pakoempoelan kang an•

tjage aedya ngilangl anane lakoe dagang maoe, Loewih maneb

•rehoing ing tanah Indonesia keoe bakal kaoggo adjang coofereosie ngremboeg slrnaoe dagaog wong

Saloegoene .jen d1wawas saka kabangsan Ian 1<amanoengsan, perloe bab ikoe di ilaogake. saja maneh jen ngelingi iki djaman kang wou di-arani mad!oe. teka isib ana lalakon ka•ng bja mang-

kaPa, kaog saja gawe abate pa-

oandhang Ian kasangsarane bangsa

8 AUG. '1936.

~arta

_

man.?~ngsa

kabeh. Tjoba

I

Ibo e: ,.Seen, Soen, saoepa· sadjege akoe

doeroe~g

meroi;hi

1en d1·enget1 kaog dodo! wong, ma kowe meloe boelik neng wong sing kaja mbakioe Prawoto kaog di-edol oega wong, kang toe- Soerabaia. pije ?" piotere mbordhir I mBakjoe Pra..;

koe oega wong. dadl arak padha So e o: ,.ngGo apa meloe hoe- woto oega pinter nggawe djadjan, wonge. Moela kaprije teka ilang Ilk, hoe?" olab olab I

rasaolng kamaooengsan Ian we· I b o e: .. Soen. tak kandbani So en : Boe. boe. mas Soe ki las.asibe marang sapadhane toe- ja I Soerabaja koewi rame, akeh loetjoe ta . . .

mitah? Apa ora ana lakoe dagang

I

gedhoog-gedhong kemidbi, akeh lboe; Hara rak moeng Soe w•e I lijane kang saklra ora noewoeh- toko.toko gedhe akeb. . .. • So en: Keprije maneh ta boe.

ake kasangsaran. kang. slnangga S G k b I" woog wis kadboeng, bi1'eo,a kok

dh o e n : " a , oe

ening para manoengsa? Apa katbik kok patjangake I

noone nr.iaot1· loemakoe log da· I b 0 e: "Keneng apa neng lb

a··

k

" " S b k k oe:

'I""

patjangan, sai i ora.

Ian maoe moeng saka sinoeroeng rame oera aja 1· 0 ora krasan ? wong S o en: G eneja oe o ngono. b k k 1

dening kahanane kaoeripan? Ibo e 1 lja, merga Soe saiki wls

Kang ikoe mooga•moega para ~ So e n : .. Soerabaja akeh mo- ora a i omis, d d k ~a1 k i t-•ni. b h I iiik I sadoeloer Ian para sardjana padba tor. akoe wedi jen kelindhes I ..

s

0 en ; Boe, akoe iki patjangan amigatekake prakara dagang kaia I b 0 e: w Wis, wis. Soen, me- karo panpkat komis apa karo mas kang woes kapratelakake ing nenga I · · · · Rak aneh ta. S·•en. Soe, boe? • dhoewoer maoe, biso•a ngeotas kowe ikoe, neng kene kaia npene I b o e : lja mesthi wae karo S~e I saka panandhange bangsa sartcl s~pi~e, kra!i~D, bareng neng Sae- So en: Lba ija ta boe. akoe manoengsa. dadi meloe tigengen• rabil)a, ora patjangan karo wonge, ora karo theng panandbang kang padha S '!en: .Ja ora aoeb ngono,

I

p:ogkate. Mangka mas Sae saiki.

d1tampa Ian kang ba.kal toi!miba. hoe I .. .. seaadjan tani, ija era owah apa- Amarga lekoe dagang maoe sa- I b 0 e; .. Lha P1Je, hara?

1

apace. isih t~tep kaja bijen. kok temene loewib aloes. ngantl ora So en: "Iboe ki among apik- arep diwoeroengake, apa ora isin gampang kasoemoeroepall. Jen ora apik ja ndjoer doeka ngene iki lo I~ karo . , . ..

ngleboni ing padesan•padesan. Ibo e: .. Llm kowe dbewe sing Ibo e: Pinter ndhebat tenao marahi !" • kowe. Seen. pantes dadi pokroel SOTO.

R. A. Soenclari.

Padoene iboe Lan

anak.

So e n: "mBok ja digalib ta, wedok I

boe I Neng kene akoe meloe iboe So en : Aijah iboe I Dhasare dhewe, bapak dbewe, kepenak, wong lakl rabi apa iboe wis priksa?

moekti. ora kekoerangan apa-apa. Ibo e: "Djad1al. apa dhasare kok arep dingengerake I Apa wong laki. rabi ?"

iboe wis waleb ngingonl akoe 7"

I

So e n : .. Dbasare moeng ka- 1 b o e: .Soen. kok ndjoer tresnan ! Wong laki rabi licoewi omong sing ora ora. Endi ta. pantjine ora perloe ndWfog dra- Koen, ana kebo kabotan soengoe? 1 djat, ndeleng agama, ndeleng ngGonkoe akon kowe ndberek : baogsa I" •

iboemoe lik ikoe. antjaskoe ben ~ I b o e : Nanging Soen, akoe kowe ora tansab koelina oerip ~ nate didongengi oapakmoe, djare iog desa. tjoep?t kawroeb, serhi· ~ bijen nalika woog Diawa iki isih thik pengalamamoe, ngono I J nganggo agama Brahma. wong Ngerti !" wonge pinerang d;1di patang go- Dening: DJOKO .. BALO ENG. So en: ,.Jen saoepama akoe longan, sidji: Brahma, loro Satrija,

ndjoer neng Soerabaja, hla. ,.mas teloe ·vVaisija Ian p~pat Saedra.

Sae pije boe ?" Ked1aba ikoe ana maneh setataran, • I b o e ,.Eee, dadi kowe ora jaikoe Parlja, wong sing kere •

I

BOE 1 .. Lag! apa kowe, krasan neng Soerabaja ikoe moeng oepamaoe. Sateroese dongebgane Soen 7" merga Sae, ta! Kowe iki sing bapakm0e: Wong •Soedra ora

"mBordhir kok botne kok Soe wae I Bijen kena ngrabenl wong Waisij;i, • So en:

mas Soe i~ dhaslne kowe tak tarl takkon ndberek oerawa wong Satrija, oetHva I b o e: Bektimoe njang Sae,

Soen, wafah ngene barang, kok lehe mempeng mbordhir·, mbok wis leren, wong srengenge wis soeroep !"

So en: .Ja ora bekt.1 ngono boe, moeng merga ... kwadji- ban, kwadjibane poetrl njang patlangane."

Ibo e; ,.Bisamoe ndbebat."

So en: "Ngooo wae kok ndhehat ta boe .. , .. w

mas Oesoep Kaligambang. emnb. wong Brahma. ning-wong W .. i- mergane ja .Soe. sa1kl sami mawonl sija kena ngrabi wong Soedra

• S o e n : _ Kethajalan neng T1ekak aos, golongao ndhoewoer Kallgambang gek njang apa ta, kena golek djodho go!ongan

boe ? • sangisore, nanging golongan

Ibo e: .Dfare kowe isih dhe- ngisor ora kfoa golek djodbo men ngoendhakake kapiteranmoe wong golongan sadhoewoere.

mbordbir I Akoe neog Kaligam Tioba Soeo pikiren ~ing djero I bang doewe mitra sing Mangka awake dhewe iki isib wis prasasat sidoeloer, kleboe golongan Satrija, balllc djenenge mbakjoe Prawoto. Soe, golonwan Soedra.

bakjoene mas Oesoep. wab, So e n : Boe akoe rak doedoe wis ta, plntere mbordhir, wis, woog Brahma ta? Lan ...

Si Plontfo lagi n g

e

D t e Di. , •

. . .

Terang boelao, bar menjanji kreotjong melajang, sl Pion ..

tjo krasa soemoek.

,

0~

I

' ~

I \ 1

:·:-: .. ··::·:·.;:·:;, .. ;

Kabeoeran dene ana tjan- tholan. Noeli toeron. sadjake

ana sing diEnteni. . • •

· )

J

~~9:

\_~~ - · -

~ · ··

52

• We la. djeboele soengoe mendjangan. Ja kodjoer Si Plontjo kelangan penganggo.

(7)

8 .AUG 1936.

mas Soe ;aai~waai arEp ngrabl aroe iki rak saka kf rsane bapak Ian iboe dhewe I lboe pantji lsih uit de mode."

Soen: .. Kanggo akoe, boe, laki rabi ora ndeleag agama, bangsa Ian dradjat I Sidg paling perloe moeng katresnan I Sena- .djan toenggal dradjat .jen ora

tresna. ja ora bisa• teroes dadi.

.. Laki rabi ki sing digoleki da- dine apa soegihe, boe I Boe, boe, djare mas Soe. tatarane bangsa ikoe ratjoen I Boe, hoe. iboe akoe iki wong. Satrtja, rak ija ta, dadi rak ija kena ngrabi mas Soe, wong Soedra 1·

-lboe: .. Ngetje apa pije ta, Seen, . karepmoe ikoe.·

Soen: Ora, boe !"

lboe: .. Jen saka kemoepaka- taokoe. kowe kl arep tak oleh·

alee Djoemadi, poetrane pak man- tri, sing dadi ops•kter kae. Kowe rak wis weroeh ta?·

S o e n : Oewls hoe I Djoemadi .Jcoewi. wah gemagoese ora me-

kakat I Dhek aooe kae akoe liwat agarepe omahe. dheweke beogok beogok. bareog weroeh akoe tjep klakep, njawaog akoe . . . matane ngantl mendelik I .

I b o e : Getbinga. mbok adja njandh<1k mata I

S o•e n: Balikoe ja liwat nga- rEpe goes Ojoemadi maneh I Akoe oglirik dheweke dadak mengaaggo setelan ga1'ardine, sepatoene anjar antjik antjik k~ersi. njekel kitar.

lcaro siso, . . . bijoeoeoeog. olehe pamer I Goes Ojoemadi sing ge- magoes ikoe pandhiniJen karo mas Sae. boe ! Mas Soe meneng, ora koeminter. ora doemoewe, ora se- neog 1ab-jaban kaja goes Dtoemadi

•.sing kok tresoani koewi.

l b o e : Soen. wong kow e, di kandh.ani .ja gent! noetoerl Pi- kiren ta dhisrk kandbakoe I Oboe-

• woer Endi, kadjen endi, pametoene akeh endi, soegih endi opsihrEr karo wong tani mleni kaja si Soe koewi?

So en : lboe. mas Soe sena·

djan tani ora kaja wong tani loe- mrah kae. Mas Soe wis ngerti niang kawroeh tenanen. mas Soe wis oate sekolah tan!.

I b o e : .. Senad1an mengkono.

kok ora idhepe isin, dirabl wae .kok dirabi wong tan!. Soen • kowe wadjib njawang bapakmoe I Babakmoe prijaji. ora panres banget .jen ngantl doeweja man- toe among tani kaja Soe koewi."

S o e n 1 .. Sing ngarani ora :panth ikoe rak iboe dhewe

Kanggo akoe boe. wong lija ora oes-lfh diplkir, jeo seojatane akoe nlndakake kedjoedjoeran I Wong lija bisane moeog aLok- .alolt.f •

Ibo e 1 .Kowe rabi wong tani ki djoedjoer, ta ?·

So en: .. Jen ora djoedjoer, salahe apa? Mangka sedjatine pegawe·an sing diempol dhewe ikoe taoi, oanging wong saiki iki wis ta wis I Boe wong tani ngoeripl wong saboemi. Jen ora ana wong tani ora ana opsihter.

lboe mesthine ngarani jen ops1brer mbawabake wong tani I Na- nging satemene wong tani kang mbajar opzihter.

.. P A N

J

EB AR S E M A N G A T"'

PeDaliaking Sang Keizer.

Moerih tatarahardjaning negara lan bangsa Djepang.

Perloene Dangelac:lhi nasional•

Denlng : R. SOETOMO.

I

NG nglsor lki, dak djarwak- ake pepatjaking Keizer Oje- pang kang bandjoer dienggo pa•

oegeranlng oelah pamardl Ing pamoelangan Ing negara kono,

Kaia mengkene :

kradjan kita kang wis koeoa ma keena, kang ibarate kaja dene Akasa Ian Pertiwl.

Jen kowe kabeh atin.dak kaja mangkono. ora moeng dadi ka- woelaoingsoen kang setya toehoe • .nanging oega ngleloeri aloeraning .. Kawoelaningsoen," kawroe~- tjahjana. tatatjara Ieloehoermoe na: Para Nata kita karsa paring dhek bijen.

dhedhasar talesing kradjan sarana Satemeoe. dedalan iki, sawidjf- dhedhasar kang amber sarta lang- • ning woelangan peparinge para geog. apadene nandoer tata kErta Nata ing djaman bijen kang noe- rabardj;i klawan tegoeb santosa. roenake kita kabeb. sarta kang

Kawoelaningsoen. kabeh padha koedoe ditoeroet dening toeroen- sEtya roedjoek s~rta mbaogoeo anne, kawoelane. ing djaman apa toeroet ing prentalr. kanthi ka- wae, sarta ora mawas marang kasetyan, sarta pakoermatan pin· ngendi padoenoenganne.

dhaning botjab, kang roen toe- Pangarep-arepkoe, kabeh wae moer~e~, nel~ka~e kae~dabane. padba oiodakake kanthi seneng J_a 1k1 ~oed1oed1ng tfah1a_oe d~a- sarta pakoermatan. Kajadene sar1ng wewatakanne krad1an k1ta, kowe kabeh kawoelakoe, kita sarta lja ing ken~ doenoenge seem- padha bisa bebarengan anggajoeb bEr pagoeron k1ta. kaloehoeran kang padha ...

Kowe kabeb, kawoelaningsoen.

1

dipadha ndoeweni klakoewao

*

betjik, kaja dene sikepe botjah Pepatjak ing dboewoer iki marang wong ngatoewa, kang mratandbani jen dbasaring woe- klawan soebasita, andhap asor langan Ing taoab Ojepaog beda sarta kantbi loeroeb Jereb, kanthi karo oegering woelaogan log ta ..

katresnan marang sedoeloermoe nab Eropah, awit ing kene adbe- kabeh, lananga. wadonna. oetawa dhasar marang boedi, kajadene kaja deoe Wong d1edjodhowao koedoe setya marang prentabfog koedoe kang laras, pindhane mitra Nata.

kang sinarawedi, kabeh wae Wondene, panggajoehe boedi nandhoeirna tatakrama kang remit. maoe, sarans panggladbi nasional manoet oegering kasoesilan kang tfoandoer Ing ana Ing sa•

Pegawejanmoe kang bener be- dirone Ian sandjabane pamoela- tjik, sebarna. omberna. marang ogan.

sok wonga. a. Ana ing sandjabane pamoe-

Disregep ngangsoe kawroeh langan. botjah botjah dikoelinak sarta njinaoe sakebing kagoenan ake asoeog koerban kanggo ka- lan kasregepan kang betiik. sarta perloewanne tfandhi tjandhf sarta ing sadjroniog kowe ka"eh ngang- panggonan pamoedjan.

soe kawroeh Ian kagoenan maoe. b. dikoellnakake s~neng matja woewoehana kawroebmoe sarta boekoe kang dlsedhifakake ana sampoernakna kekoewatanne boe.. Ing taman poestaka. kajata boekoe

dimoe boekoe bab babad, pangalembana

Alija ikoe, apa kaperlcewanoe toemrap para manggalaning bang•

ngakeh. adjokna: sarta kaperloe- sa, lsp

waning oemoem, ladenanna. c. digladhi bah oelah raga.

Oipadha ngoermatena marang sport milrtalre oefeoingeo, lsp.

anggering koekoem sarta anggE- Moega moega pranatan kang ring oagara betjik toemrape kebangsan kita Saoepama, ana reribeting ne• ikf, dadija plnggalihane para gara. dipadha gelem koerban goeroe sarta pemimpln kita na•

klawen gagah prakosa kanggo sional. soepaja ngoelinakake pang- kaperloewaning negaramoe. Kan- gladbi nasional kaja dene kang thi pakarti kang kafa mengkono, katlndakake ing negara lki. sa- kowe ateges : ndjaga i:narang rana nandoer wldji tresna bangsa kaboetoehanne negara sarta njao.. Ian noesa marang anak-anak kita. tosakake marang kaslametaoing

Ibo e: .. Blsamoe ngothak- thik banget .jeo katimbang karo atbik temboeng I .... Apa pame- bajarane nalika isfh dadi ndara toene tani njoekoepl kanggo komis bijen. wis njoekoepl kanggo

oerip 7• sangoe oerip sedherbana. oerlp

So en: .. Bab tjoekoep · Ian sak-anaoe. oerip sEpantbe. lboe crane, tersilab I Kita manoesa ora adja kagoengan penggalih jen kebawah dhoewit, nlng dhoewit mas Soe melEng pegawejan sidjl sing koedoe miroeroet akoe. Akoe

I

bae I Mas foe ~es1hl . bakal jakin, boe jen pametoec... mas nggolek samben pegawe1an lija, Soe, seoadjan tanl. moeng sEthi- emboeh pegawejan apa. Danging

Katia 7 kena dltemtokake .jen mas Soe bakal ketoeroetan apa kang sine- dya. Mes Soe sawidjinlng wong sing pinter, ora ewoeh golek dboewit sepira bae. jen ta pengloa bandha I Bab iki ikoe ora oesah mamang I"

(Mlnggoe ngarep tamat)

SaLa Reclacfie .

Sdr. Abo. no. 6972 Ora bisa kapatjak, •kediaba ediahanne ora manoet ediahan P. S. soerasane bisa nglarakake atine sawenebing golongan.

Sdr A Wah ab r Pemban·

toe. jaikoe kang njoembang ka- rangan, doedoe moeng kabaran oetawa leloetjon. B~tiike gladhi- nen teroes wae dhisik, soepaja saja koelina Ian sing sregfp ne- niteni karangan kang kaemot ing P. S. Saiki kita doeroeng bisa nampa dadi pembaotoe.

S.ll. Aclminislrafie.

Abo. 177 l S I o g o h i m o.

Dhoewit oeroenan lot kalebohake sasi Aug. '36.

Abo.• 4284 P o n o r o g o.

Kanggo kw. II 1936.

Abo. 5026 P a s o e r o e a a.

Mesthine 5026. Salah pangetjape.

Abo. 6904 K r a n o n. Wis entek.

Abo. ·3216 Pemalang. Wis dibenerake.

Abo. 2590 D j o r o n g a n.

lsih adol.

S choolve reeni g i ng

.AMONG-SIS WO ...

Patjarkembangstraat no. 10

(Patfarkelin~) Soerabaja . Peil sebagai H. I.

S.

sampai

kl. 1.

Peodidikan terpelibara, alat mengadjar tioekoep, goe•

roenja bevoegd.

Peodoedoek Patjarkeling den sekirarnja, masoekkanlab anak - anak toeao dalam

pergaaeroean Inf.

Referensi

Dokumen terkait

Nalika pangobonge bijen, akeh banget woag kaog teka, ora moeng saka Madras bae, perloe aweb koermat marang poetrl oetama kang kedjaba we- ning atine, oega ditresnanl denlng bangsa