بررسی ارتباط کیفیت زندگی با تغییرات دینداری دانشجویان

(1)

نایوجشناد

اهیدیشمج اضرملاغ یربنع یسوم ،

1

یدمحم یدهم ،

2 3

:تفایرد خیرات 91

/ 99 / 9911 - :شریذپ خیرات 91

/ 9 / 9919

هدیکچ

هب هلاقم نیا یسررب

رثؤم لماوع لیلحت و نایوجشناد یرادنید تارییغت اب یگدنز تیفیک داعبا نایم ةطبار

یم نآ رب هک تسا ناردنزام ناتسا یتلود هاگشناد هس نایوجشناد ةیلک شهوژپ یرامآ ةعماج .دزادرپ 444

هب نانآ زا رفن شور

هنومن هقبط یریگ هتفای .دندش هعلاطم و باختنا ،یدنب

یم ناشن اه یگدرتهتگ ههک دهد

ده او و داهمجا لهباا لهحب اهی ارهف فهی در اهی دییأت زا عنام یرادنید و یگدنز تیفیک موهفم ود یمن یمن لیلد نیمه هب .دوش فی و هداس ةطبار زا ناوت

،درک تبحص یرادنید و یگدنز تیفیک نیب هیوس

ب هکلب یار صخاش ةیلک دیاب قیاد و یعااو ةطبار فی هب ندیسر اهنبم ار تاعوضوم یرثکاد داعبا و اه

یاهریغتم یگتتبمه بیرض .داد رارا اهب یهنعی .تهسا تهبثم ههعلاطم نیا رد یرادنید و یگدنز تیفیک

صخاش و هوجو رد تبثم تلاوحت و شیازفا هداوناخ یگدنز تیفیک یلک یاه

م رب ،نایوجشناد یاه نازی

یم هدوزفا یرادنید هطبار نینچ ریغتم ود یئزج داعبا ةطبار یسررب رد اما .دوش

یمن هدید یا هب .دوش

روهط

یگدنز تیفیک ةطبار ،صاخ یلیخ تیعضو ود رد یدام

یلیخ و یلاع نایوجشناد یرادنید اب ،نآ فیعض

یم ناشن ار یفنم ةطبار .دهد

دیلک ژاو ناگ

دعب ،یگدنز تیفیک ینهذ دعب هب یگدنز تیفیک ،یرادنید ،یگدنز تیفیک یسایس

ةیامرس ةلزنم ،یعامتجا

.یدام یگدنز یدام تیفیک

9 .

،لوئسم هدنسیون هعماج هورگ رایشناد

نارهت هاگشناد ،یعامتجا مولع ةدکشناد ،یسانش

1 نارهت هاگشناد ،یعامتجا مولع ةدکشناد ،هعسوت تاعلاطم هورگ رایشناد .

9 هعماج یرتکد یوجشناد . ،یسانش

نارهت ،رون مایپ هاگشناد یعامتجا لئاسم یسررب هیرشنهرود ،ناریا4هرامش ،9ناتسبات و راهب ،9911

gjamshidi@ut.ac.ir

s.haghi581@yahoo.com

mohammadi.amoli@gmail.com

ص ،1-11

(2)

همدقم

رابرد لحب ة

دراد نایرج هک تسا یدیدم تدم نید

، ارچ نید هک وزج یناهتنا عهماوج گنهرف

هدش یقلت نوگانوگ راودا رد

، شیر اما ة لحب یعامتجا یاه ةرابرد

یم زاب ینامز هب نید ههک ددرگ

دیدپ ة مان هب یدیدج

« یتعنص بلاقنا

» دوضوم و تسویپ دواو هب هطبار

ة هب ی ن نردم ی ههت د و هی ن

یلصا هاگتساخ هک هدیدپ نیا .دش یمومع نآ ،دوب برغ نآ

هب نانچ رد ههک تهفر وهلج تعرهس

کدنا تسد ود هب ار عماوج ،ینامز ة

دمع ة لیدبت یتعنص و یتنس درک

هنیمز و و دیدج ل ابم زاس

دوجوم عضو اب بسانتم .دش

هتینردم یاهدمایپ

، دنچ دوهخ نورد رد هک تسا ضاانتم و یدعب

،

مه هدایز و یگدنز تاناکما زا رتشیب یرادروخرب ،فرصم شیازفا و دیلوت شیازفا نامز ،یهاوهخ

هباور رد داهمتعا شهاهک و یهعازتنا داهمتعا شیازهفا ،یبهتن رهقف دیدشت و قلطم رقف شهاک ط

یعاهمتجا تاهطابترا شیازفا ،یعامتجا یگتتبمه شهاک و یعامتجا یگتتباو دیدشت ،یصخش ههب یگدهنز تهیفیک رهب ،نآ رهثا ، اهسا نیهمه رب .دراد هارمه هب ار ییارگدرف دشر و تروهص

ت نینچمه .تسا یسررب لباا ضاانتم و هناگدنچ أ

نهید داعبا رب یگدنز تیفیک فلتخم داعبا ریث

یزرا لباا هناگدنچ دنویپ ،هنومن یارب .تسا یبا

ههب یعامتجا یاه ةهلزنم

یامرهس یازهجا زا یهکی ة

یم هتفرگ رظن رد یعامتجا صخاش زا یکی هک دوش

هزوهمآ رد و تهسا یگدنز تیفیک یاه یاهه

ت و شرافس نآ هب زین ینید أ

ههک دهندرک کرهطم نیهنچ یهیعب ،ببهس نیدهب .تهسا هدهش دهیک

نردم

،عماوج ندش هب زین ار ندش ینیدریغ

یگژیو زا یخرب اریز .دراد هارمه ریظن نآ زرحم یاه

نییعت رثا ،تیبتن و رثکت ،تینلاقع ،تیدرف ،تیدام هدننک

نید رب یا دنراد یزیرگ

،مهلیو(

7711 :

741 ه 741 زا رگرب )

« یصوصخ نهید ندهش

» ( ،رهگرب 7737 : 31 و )

« نآ یهیارگرثکت

» هعماج رد ة

یم نخس نردم دیوگ

،رگرب(

1117 : 794 میهاهفم ههب ههجوت نمض زین رلباد .)

« یهصوصخ ندهش

نید

» و

« ییارگرثکت »

،رلباد(

7999 : 171 ه 177 موهفم هب )

« تهعفنم یهیارگدرف هنابلط

ة یهنید

» رد

عماج ة دراد هراشا دیدج ،رلباد(

7999 : 142 تربملا .) عماج رد

ة ههب ،برهغ رد یرادهنید یعوهن

یم هراشا یدرف حطس ب داقتعا رد تابث هک دنک

هبرجت ،ترهخآ هب ،هزجعم ه ة

و یبهبهم یهصخش

هورگ هب قلعت نودب ینید داقتعا یعون نامزاس یاه

یم هدهاشم نآ رد اتیلک نامزاس ای هتفای دوهش

،ترملا(

7999 : 713 .) ب اص زا یخرب ،نیاربانب ههب یعاهمتجا تکراشم شهاک دندقتعم نارظن

شزرا لاوز و ینید تکراشم شهاک یم ینید یاه

دماجنا ( ا ،سیرون و تراهلگنی 7731

: 44 و .)

هب ییارگدرف شیازفا ای ةلزنم

یم خر یرادنید نازیم رد یشهاک ،هتینردم یاهدمایپ زا یکی .دهد

وحن و نازیم رگید یوس زا ة

ههب یگدهنز تاهناکما زا دارهفا یرادروهخرب ههب شرهگن ناوهنع

ت یگنوگچ هک تسا یگدنز تیفیک یارب یصخاش أ

نم اب یرادنید رب نآ ریث .تهسا هارهمه یتاشاا

هب

،تراهلگنیا معز نییآ رتشیب

دودحم هب ار صخش یبهبم یاه یم قیوشت شیاهوزرآ ندرک

دننک

تسا یتسرد تفایهر ینهذ تداعس ندناسر رثکاد هب یارب هک ،تراههلگنیا(

7731 : 149 .) رد

(3)

ره ،ناریا زا فلتخم لیلاد هب هلاس رهب ،تارداص شیازفا و تفن یاهب شیازفا هلمج

یهلم دهمآرد

یم هدوزفا شهاهک ،یدهمآرد فاکهش نازهیم ،یهلم تورهث و دهمآرد شیازفا بسانت هب اما ،دوش

یاههرامآ ههب رهگا .تهسا هدهش هدوزفا یبتن رقف نازیم رب یسوتحم لکش هب و هتشادن بولطم یم هدهاشم ،مینک هاگن رقف حطس هب طوبرم لاس لوط رد هک دوش

یاه 7747 و 7714 رهقف نازیم

ا روشک رد ز

43 لاس رد دصرد 7747

هب ، 71 لاس رد دصرد 7714

رهب هولاهع .تسا هتفای شهاک

تیاقم ،شهاک نیا ة

رود رد ریقف تیعمج نازیم ة

یسررب هدش یهم ناشن رهیقف تهیعمج ههک دههد

زا روشک 74427431 لاس رد رفن

7747 نلااهس طهسوتم دهشر خرهن اهب ة

لداهعم 4 / 7 ههب دهصرد

71717211 لاس رد رفن

7714 ای شهاک تسا هتف . عسوت شرازگ رد ة

لاس یناتنا 1114

نارهیا ،

نیب رقف رظن زا 717

رد روشک لا بتر ،هعسوت ة

72 ،لاس نیا رد .تسا هداد صاصتخا دوخ هب ار

ود زور رد رلاد فهی زا رهتمک اب ناریا مدرم دصرد 7

/ 1 زور رد رلاد ود زا رهتمک اهب زهین دهصرد

یم یگدنز دننک

،یربنع(

7739 : 724 ه 724 .) لاس یط تیعهضو زا تیاهضر نازیم ،فلتخم یاه

ور دنور ،یگدنز یدرف هب

رد و دراد یدشر دومجم

، اما .تسلااب هزو نیا زا دارفا تیاضر نازیم

رد ،تلادهع ،ههعماج یهالاخا لئاهتم و اههراتفر لماهش یعاهمتجا یاهدنیارف یبایزرا صوصخ

و مروت ،لاغتشا ...

یم هداد ناشن یلوزن ریس یمومع تیاضر ش

دو ،یربنع(

7739 : 711 .)

س لا ؤ اهجنیا رد دتهسا هدوهب هارمه یرادنید رد تارییغت اب تارییغت نیا هک تسا نیا لا

طبار یگنوگچ ة

یم شلات هک تسا یشسرپ یرادنید اب یگدنز تیفیک نوگانوگ داعبا نایم دوهش

.دوش هداد خساپ نآ هب رضا شهوژپ رد

یبرجت و یرظن بوچراچ

ینید

7ندوب

، هدیدپ ای درف ره هب هک تسا یماع ناونع یم قلاطا یا

شزرا هک دوش هناشن و اه

یاه

شزرا یلجت .دشاب یلجتم نآ رد ینید هناشن و اه

یم ار درف ینید یاه و شیارگ ،شرگن رد ناوت

شنک تتج وا ناهنپ و راکشآ یاه و

درک وج جارس(

،رفایوپ و هداز 7732

: 79 دوهخ رادنید درف .)

ب دیقم ار هیصوت و تاروتسد تیاعر ه یم ینید یاه

هزوهمآ ههب وا مامتها و دیقت نیمه .دناد و اهه

ناتنا زا ار وا ،ینید تاروتسد یم زیامتم رگید یاه

یهم قهیرط ود هب ، اسا نیا رب .دزاس ناوهت

ینید مازتلا و یدنبیاپ ،تتخن :تخانش زاب نارگید زا ار رادنید درف و یرادنید دمایپ ،مود و شا

اثآ یرادنید .وا یعامتجا و یدرف لمع و ناج و رکف رد نآ ر هب

نایب ماهمتها نتهشاد یهنعی ،یهلک

1ینید شنک و شیارگ ،شرگن هک یوحن هب تم ار درف یاه

أ دزاس رث ،براف(

7911 ههک اهجنآ زا .)

1. Religiousness

2 .Religious involvement

(4)

ت نیا تهج و دون أ

یم نییعت نایدا ار ریث نورد تاعلاطم مزلتتم نآ ییاسانش و فشک ،دننک

ینید

.تسا ت تدش و قمع أ

ریث یسراو قیرط زا هک تسا یتاصخشم ،نآ تارییغت دنور و یرابگ یاهه

ناور ینوریب هعماج و ناسانش

یم تسد هب ناسانش دیآ

یعاجش(

،دنز 7734 : 12 و 74 .) نیهنچمه

تهسا یدعبدنچ یریغتم یرادنید تهفرعم ییادهج دوهجو اهب نآ داهعبا ههک

حطهس رد یتخانهش

یتته ترا رگیدکی هب یتخانش هنوگ هب نید داعبا .دراد طاب

؛تسا هدش نایب یتوافتم یاه ههب تهنک

هس داعبا ناگ ة رب ،لمع و فطاوع ،دیاقع ینعی ،نید داعبا بت

هس هناگ ة هراهشا ناهتنا یدوهجو

تسا هدرک ،نورآ(

7711 : 772 .) هدمع اب میکرود لهیمکت و ییادتبا نایدا رد یکسانم دعب یزاس

تم نایدا رد یتدیقع دعب اب نآ أ

حیرصت دعب ود هب اهنت ،رخ هدرک

تسا

،میکرود(

7731 : 41 ه 43 .)

مه کراتسا و کلاگ رظن هب ة

آ ههب ههجوت اب یناهج نایدا هکن

تواهفتم رایهتب تاهیئزج رد ه ،دهنا

هزو یلک ییاه دنراد

هزو نآ رد یرادنید هک هولج ،اه

یم رگ هزو نیا .دوش یهم ههک اهه

ناوهت

نآ هب ار اه باثم ة ترابع ،تفرگ رظن رد یرادنید یلصا داعبا ،یهبرجت ،یکهسانم ،یداهقتعا :زا دهنا

یدمایپ و یرکف ،کراتهسا و کلاهگ(

7924 : 73 ه 71 و ماهک ا ،تاداهقتعا دهعب ههس یرههطم .)

تسا هدرب راک هب ار قلاخا ،یرهطم(

7729 : 27 رب .) شرازگ اسا یرایادخ

درف ( 7734 ههس هب )

و تخانش :لماش هک یلصا دعب شیارگ ،ینید رواب

ههب لمع و مازتلا و ینید فطاوع و قیلاع ،اه

یم هراشا ینید فیاظو دنک

،یهنید یاههرواب ،یهنید تخانهش دهعب شهش ههب نآ یعرف داعبا هک

هدش فیکفت ماک ا و قلاخا ،یفنم فطاوع ،تبثم فطاوع دنا

جارس(

،رفایوپ و هداز 7732

: 42 ه

43 یعاجش .) دنز

( 7734

،هدیقع دعب جنپ ) یرادهنید یارهب ار ،تعیرش و ،قلاخا ،تدابع ،نامیا

یم رظن رد یعاجش( .دریگ

،دنز 7737 : 721 ه 729 یداهنشیپ داعبا نیب رد .) ود کراتسا و کرلاگ

یرهکف و یهبرجت داهعبا .تسا هدش هدافتسا رتشیب نارگشهوژپ یوس زا یکسانم و یداقتعا دعب ک هب داعبا ریاس زا رتمک یدمایپ دعب و ناتکی ههک دنچره ینید شناد ای یرکف دعب .تسا هتفر را

یم شجنس تاد رب ییاهروشک رد ،دیازفا

یراهبجا رادهم رد یهنید شزوهمآ ههک نارهیا دننام

فلؤم ،تسا ة

هب یگتتب وگلا ره ییاراک .دوب دهاوخن یبسانم دون

شهوژپ تهیعمج ، شهوژهپ

و

لئتم ة .دراد نآ

،نید یارب هناگدنچ داعبا نتفرگ رظن رد اب ب اص نیب رد

زهین یگدهنز تهیفیک موهفم نارظن

دنچ موهفم فی ویل .تسا هدش هتفرگ رظن رد یدعب

(7

7912 موههفم یهسررب رد ار درهکیور هس)

یم هئارا یگدنز تیفیک :دهد

7 . رب یگدنز تیفیک فیرعت لیکشت رصانع اسا

دهنهد ة :دهننام نآ

و یگدهنز فبس ،تورث ،یدنمتیاضر ،یماکداش ...

1 . فیک فهیرعت هب اهب یگدهنز تهی

ه یریگراهک

صخاش و شزوهمآ صخاهش ،هاهفر صخاهش ،تهشادهب ؛ریظن یعامتجا ینهذ و ینیع یاه ...

7 .

1 .Liu

(5)

رب یگدنز تیفیک فیرعت هم لماوع ای اهریغتم نییعت اسا

ؤ ههب ههجوت و یگدهنز تهیفیک رهب رث

هنیمز یم نییعت یگدنز تیفیک حطس ،نآ رد هک یطیارش و اه سپیلیف دیوید .دوش

یگدنز تیفیک7

یسررب یعمج و یدرف داعبا رد ار یم

.دنک مزلا وا رظن هب ة

،یهنیع دهعب رد یدرف یگدنز تیفیک

نیمأت تهساوخ ندروآرهب تههج یداهم عباهنم زا یرادروخرب و یساسا یاهزاین ه

یعاهمتجا یاهه

لماش ینهذ هافر شیازفا رد لمع للاقتسا نتشاد هب ینهذ دعب رد .تسا نادنورهش تبل

ییوج ،

و تداعهس ریهتم رد ییافوکهش و دهشر ،یهصخش دهشر و یگدهنز رد یرادفده ،یدنمتیاضر تیلاعف رد هدرتتگ تکراشم و یعامتجا یهاوخرگد یهم هراهشا یعاهمتجا یاهه

دهعب رد و دهنک

نورد یعاهمتجا عباهنم ،یعاهمتجا و یهکیزیف طیهحم یرادیاپ و تابث رب نآ یعمج هورهگ

و اهه

یم یگدنز نآ رد هک یعماوج ننک

هکبهش طباور ،یگچراپکی ،یندم ماجتنا نوچ ،د و هدرتهتگ یا

دون ،دامتعا ،اهراجنه ،هعماج کوطس یمامت رد تاوم یاهدنویپ یتهسود

،ههناهاوخرگد راهتفر و

یرهبارب و یعامتجا تلادع ،فاصنا دراد دهیکأت یهبلط

،سپهیلیف(

1112 : 141 ناوهید رهظن زا .)

1

هب یگدنز تیفیک هتفرگ رظن رد یتلا ناونع

یم و تهعیبط ،شدوخ هب تبتن نآ رد درف هک دوش

هعماج یم یگدنز نآ رد هک یا دراد ینورد ات ا ،دنک

،ناوید(

1111 : 774 فدهه نتهشاد وا.)

هب ار نارگید اب بسانم طباور زا یرادروخرب و یگدنز رد تهلا نهیا داجیا رد لماع ود ناونع

م ؤ یم رث یروم .دناد ارب ار طیارش هعومجم راهچ زین7

م یگدنز تیفیک دوبهب ی ؤ

یهم رث ههک دهناد

هیاپ یدام عبانم :لماش یدونهشخ یارهب مزلا یدهنمناوت و للاقتسا و سفن هب دامتعا ،تینما ،یا

یم رب رد ار یناتنا یروم .دریگ

م طیارش زا یکی ؤ

تردها دوهجو ار یگدهنز تیفیک دوبهب رد رث

یم یعمج یاهدرادناتسا تیوقت و ارجا یارب دمآراک یسایس د

دنا ،یروم(

7993 : 47 .) درهکیور

عسوت ة هب زین یناتنا ةلزنم

هیرظن زا یکی نییبت یاه

دننک ة یگدهنز تیفیک

، ،یدازآ نوهچ یلماوهع

تأ عسوت مزاول زا ار سفن تزع و یناتنا قوق نیم ة

رب یناتنا یم درامش مانرب(

ة عسوت ة نامزاهس

،للم 7991 : 71 لاس رد .) یرظن ،ریخا یاه

ة ههب زین یناتنا تینما درهکیور یارهب یهلمکم ناوهنع

عسوت ة یگدنز تیفیک ل ابم دراو یناتنا هدش

تسا ،یدهیما و یرافغ ( 7733

: 14 نیهمه رد.)

یاپجاب اتسار (

7734 نامزاس ضقن نادقف و ،یتلود بوکرس مدع یانعم رد یسایس تینما ) تفای

ة

یمرب یناتنا تینما طیارش زا ار رشب قوق .درمش

رامآ نس ایت نیهلوا ار تیلباا کلاطصا4

رد راهب

لاس 7919 لحب رد ةرابرد

یدازآ بوچراهچ رد هاهفر و یتهتیزهب نیهیبت تهج یدرکیور ،اهه

هب تفرگ راک هب باختنا یدازآ هژیو ،یدیما و یرافغ (

7733 : 71 رد یدازآ داوهنا ،وا رهظن زا .)

1 .David Phillips 2 .Divan

3 .^Murray 4 .Amartya Sen

(6)

ترابع یرازبا دعب ا

زا دن

« یدازآ داصتاا تلایهتت ،یسایس یاه تصرف ،ی

نیمهیت ،یعامتجا یاه

ت و تیفافش أ

یتیام نیم

» ،نس(

7731 : 44 لاشرام .) یرظن رد7

ة یدنورههش ناوهنع تهحت دوخ

یعامتجا یربارب ،تسا یندم و یسایس ،یعامتجا قوق رب یکتم هک یعامتجا قوهق یرهبارب(

مهم ار )نادنورهش یم دمآرد یربارب زا رت

دناد ،شن(

7731 : 791 یور بلاا رد .) یراتخاهس درهک

رگرب ،درانرب ،یگدنز تیفیک موهفم هب ه

یهعااو یانعم رد یگدنز تیفیک دندقتعم لون و تیمشا

یمن نآ رد لهباقتم یگتهتباو و یعاهمتجا کرتشم یاهدنویپ و طباور ،تابسانم زا لقتتم دناوت

نیمز ة تینما هک یعیزوت تلادع ار یناهتنا قوهق و یدنورههش تهیام ،یداصتاا و یصخش

یم نیمیت موهفم ،دنک

درانرب( دوش یزاس

، 7999

؛ رگرب ه تیمشا ، 1111 لوهن و

، 1111 رهگرب .) ه

و تیمشا یرظن بلاا رد لون

ة یگدهنز رهیگارف تیفیک نوهچمه یعاهمتجا تهیفیک لهماوع ههب1

نما ،یدازآ ،فاصنا ،یربارب موههفم نیهنچمه .دهنراد ههجوت یدرهف لماوع زا شیب ماجتنا و تی

یگدنز تیفیک تسد ود هب

ة تیلماع زین ارگراتخاس و ارگ هدش فیکفت

اههدرکیور نهیا رد .تهسا

تیفیک نوماریپ لحب تیزکرم رد درف تیلماع ،تهینهذ رهب رظاهن رتهشیب ینعی دراد رارا یگدنز

تیلباا یدنمناوت و اه ات تسا دارفا یاه

و ینوماریپ طیحم ای یعامتجا یراتخاس طیارش تهیفیک

یگتهتباو و یعاهمتجا کرتهشم یاهدنویپ و طباور ،تابسانم هب نآ یراتخاس یانعم رد یگدنز نیمز رد لباقتم ة

تینما هک یعیزوت تلادع قوهق و یدنورههش تهیام ،یداهصتاا و یصخش

یم نیمیت ار یناتنا موهفم ،دنک

یم یزاس ما و یرافغ( دوش

،یدی 7731 : 77 ه 74 .)

یم رظن هب ،نیاربانب هناگدنچ داهعبا هک دسر

ة هت یگدهنز تهیفیک أ

تیعهضو رد تواهفتم یریث

رد .دنشاب هتشاد دارفا یرادنید شهوژپ

تراهبع داعبا نیا ،رضا ا

:زا دهن 7 . تهیفیک یهنهذ دهعب

یگدنز 1 . هب یگدنز تیفیک ةلزنم

یامرس ة یعاهمتجا 7

. یگدهنز یداهم تهیفیک 4

. یهسایس دهعب

:دراد طابترا یرادنید اب لی راهچ زا یگدنز تیفیک ، اسا نیا رب .یگدنز تیفیک هتشون یخرب رد هب یگدنز تیفیک ،اه

ةلزنم فی

،ینهذ موهفم ینتبم

شزرا رب تلایاهمت و اهه

تیاضر نازیم اب طابترا رد و ،یدرف رد یگدهنز زا یدهنم

زا تیاهضر .تهسا هدهش ههتفرگ رهظن

دوخ یگدنز یم

تیاضر دناوت ندوهب زا یشان تیاضر ،طابترا زا یشان تیاضر ،نتشاد زا یشان

تیاضر و تداعهس اهب یرادهنید تهسا دهقتعم تراهلگنیا .دوش لماش ار لمع و ماداا زا یشان

دراد طابترا ینهذ .

یهم اهتیلک ههب بهترم هک یناتک ،وا رظن هب ناهمیا اهی دهنور

دهنراد یبهبهم

تخبشوخ نآ زا رت

ییاه یمن اتیلک هب هک دنتته نآ ههب نهیا .دهنرادن مهه یبهبهم نامیا و دنور

نییآ رتشیب هک تسا تلع دودحم هب ار صخش یبهبم یاه

یم قیوشت شیاهوزرآ ندرک ههک دننک

تسا یتسرد تفایهر ینهذ تداعس ندناسر رثکاد هب یارب ،تراهلگنیا(

7731 : 149 .) گهنوی

1 .Marshall

2 .Overararching Quality of life

(7)

نید نیکوروس و دندقتعم

هس رهب تهبثم راهثآ یعاهمتجا یگدهنز و ناور تملا

دراد و نهسروت(

،ناراکمه 7737

: 717 .) نوتیلا هب یگدنز زا تیاضر رب یرادنید ،تسا دقتعم نید ییاناوت تلع

یارب یم تیام نیا و دراد تبثم ریثأت دارفا زا تیام و یتخانهش اهی یداقتعا ،یسات ا دناوت

دشاب یدام :نوتیلا(

7993 .) ار یرادنید ،زین یخرب یگدهنز فدهه هب ندیشخب انعم تهج هب

و

یم یقلت رثؤم یدنمتیاضر رد یگدنز تیفیک

دننک ،ناراهکمه و نسروت(

7737 : 114 نیارباهنب .)

،

اسارب لحب ماجنا یاه یهم راهظتنا ،یگدهنز تیفیک ینهذ دعب شیازفا اب هدش

رد یهشیازفا دور

یرادنید دتفا قافتا

و زین یگدنز تیفیک ینهذ دعب شهاک اب لهباا یرادهنید نازهیم رد یهشهاک

شیپ .تسا ینیب یامرس ،نینچمه ة

هب یعامتجا ةلزنم

م زا یکی ؤ هفل یم یگدنز تیفیک یاه یرادهنید عبنم دناوت

کبش هک ینعم نیا هب .دشاب ة

ههب ای درف یطابترا

مک یتراهبع ههب یعاهمتجا طاهبترا تهیفیک و تهی

یم تهج وا یرادنید هب تبتن ار وا هاگن دون و دهد

نید یم نییعت یهب .دنک

مهک فهش فهیک و

نآ شیارآ و یعامتجا طباور یم دوخ اه

تهیدوجوم راتفر رد دناوت یاهه

هت یعاهمتجا أ

هتهشاد ریث

،یبلچ( دشاب 7719

: 711 نامه هتبلا .) هیامرس هک هنوگ

هکبهش و یعامتجا یاه یاهه

رد یطاهبترا

ویش و نازیم نییعت ة

ت یرادنید أ

ریث ،دنرابگ یرادنید مه هب ةلزنم یامرهس یارهب یهعبنم ة

یعاهمتجا

یم بوتحم یم لکش یعامتجا طباور هب نید .دوش

میظنت ار دارفا طباور و دهد یم

دنک نازهیم و

یم شیازفا ار یعامتجا یرابدرب و تکراشم ،یعامتجا دامتعا ینیف .دهد

هب زین7

شهقن ههب کوضو

هورگ هکبش و اه هورگ نیا نورد یطابترا یاه

ت و اه أ ریث هدرک هراشا ینید دهعت داعبا یمامت رب نآ

جنهپ داعبا رد ینید دهعت داجیا رد ار ینید هورگ رد تیویع وا .تسا هناگ

ة مههم نهید یباهیزرا

یم هب اتیلک طیحم تیمها رب و دنک باثم

ة شهقن و یهنید فسانم یارجا لحم و دارفا عمجت لحم

نآ ههوگلا نداهن رایتخا رد ،یصخش ینید براجت نیوکت رد و یهنید تهسرد تاداهقتعا زا ییا

وحن ة یارجا ههب ینید لامعا ت یدرهف تروهص

أ دراد دهیک ،یهنیف(

7731 : 147 هاگدهید نهیا رد .)

دونره زا هورگ رد تیویع ناتهسود و هداوناهخ لهثم نآ درهخ حطهس زا ینعی .تسا رظن دروم

لماش نآ نلاک و ینایم حطس ات هتفرگ هقبط ،بزه ،داهمتجا ،ناگیاتمه ،ناراکمه

ة یعاهمتجا

هریغ و هعماج یرظن.

ة یامرس ة یم اعدا زین یعامتجا ههب قهلعت اهت ا ،مظنم یوراتیلک هک دنک

عیسو فیط هب نتسویپ و ینید تلایکشت هورگ زا یرت

یعامتجا یاه عماج رد ار1

ة شیازفا یندم

یم دهد ،سیرون و تراهلگنیا(

7731 : 4 ه 44 نیاربانب .)

، ههطبار دهاش تکراهشم ناهیم تهبثم یا

1 .Finney,jhon M 2 .Community group

(8)

یعامتجا تکراشم اب ینید میتته

تراهبع ههب .تهسا یرهگید شیازهفا بجوم یکی شیازفا هک

،رگید اسارب لحب ماجنا یاه یم راظتنا هدش

یامرس شیازفا اب ات دور ة

رد ار یهشیازفا ،یعامتجا

شیپ یرادنید نازیم ینیب

مینک یامرهس شهاک اب و ة

زهین یعاهمتجا یهشهاک راهظتنا رد

نازهیم رد

.میشاب یرادنید لأاب و هرخ دوهن و یرادهنید اهب زهین یگدنز یدام تیفیک هک تسا نآ رگنایب یرظن تاعلاطم

.دراد طابترا یرادنید فهلتخم تاهناکما زا درهف یرادروهخرب ناهیم ،تراههلگنیا دلانور رظن هب

نازیم اب یتشادهب و یتینما ،یحیرفت ،یهافر تاناکما ،نکتم ریظن ،یگدنز ون و

طبار یرادنید د ة

انعم دراد دوجو یراد :تراهلگنیا(

7731 و 7731 .) یاهراجنه یرهاظ لاوز وا ار یتنهس بهبم

شزرا زا لوحت هب یم دنویپ یدامارف هب یدام یاه

هجیتن ،نآ هک ،دهد ة

یهعیبط یاههزاین یاهضرا

( عیسو تبتن )یدام یگدنز تیفیک یم تیعمج زا رت

دهناد ،تراههلگنیا(

7731 : 4 .) ههب ،وا رهظن

لکش لوفا و یرگیدامارف یوس هب لوحت هارمه زیچ ود بهبم یتنس یاه

دهن نآ ارهیز . فهی اهه

یب کوطس :دنراد کرتشم تلع قباس

ة هعماج رد یدرهف تهینما ة

تفرهشیپ ة یتعنهص ( ،تراههلگنیا

7731 : 174 هناشن وا .) الاع و تعیبط هب ناوارف هجوت یاه

ة وت ار یگدنز فده و انعم هب رفاو أ

م

اب نویداهمارف ناهیم رد یتنس بهبم یاهراجنه زا کدنا تیام یهم

دهبای ،تراههلگنیا(

7731 :

171 نامزاهس بهبهم هب یبرغ عماوج رد نویدامارف هک تیعااو نیا فلاخرب ،وا رظن هب .) ،ههتفای

ًاتبتن یب هالاع هدنا اقب دزانت ریگرد نویدام زا رتمک هک اجنآ زا هدنتته

یژرنا دیاب یرظن ظاحل زا

ف یلاع یاهزاین یارب یرتشیب ات ا و یرک هبترم

،تراههلگنیا( دنهشاب هتهشاد رت 7731

: 173 .)

دهیاب یگدهنز فهلتخم تاهناکما زا دارهفا یرادروهخرب شیازفا اب تراهلگنیا رظن قبط ،نیاربانب ههک تسا هدش هتشاگنا اورفم ، اسا نیمه رب .دتفا قافتا یرادنید نازیم رد یشهاک

« تهیفیک

م و یگدنز ی

ز نا د ی رادن ی ب ار ه تحت میقتتم روط ت

أ یم رارا ریث

ًاتدعاا .دهد ،هاهفر حطس شیازفا اب

هاگن هنارگنشور یاه یدام و

یگدنز هب یرت داجیا

یم نآ وترپ رد و دوش یم شهاک دارفا یبهبم دیقت

دبای

».

شور یسانش

نیا رد شهوژپ ب یارب شیامیپ شور زا ه

تسد هاگدید و تاعلاطا ندروآ اه

.تسا هدش هدافتسا

همانشسرپ تاعلاطا یروآدرگ رازبا تسا

شور لیلحت هداد اه لیلحت مک ی تهسا ههک ههب ود

تروص لیلحت یفیصوت ماجنا ینییبت و هدش

تسا . رد لیلحت یفیهصوت فهینکت زا

ییاهه دهننام

لودج یاه عیزوت یناوارف رد و ینییبت لیلحت زین

زا یگتتبمه لیلحت هدافتسا نوسریپ

هدش تسا .

عماج ة یرامآ یلک لماش ة و دهشرا یهسانشراک ،یهسانشراک عطاهقم رتپ و رتخد نایوجشناد

ترابع هک ناردنزام ناتسا یتلود هاگشناد هس یرتکد ا

:زا دهن 7 ،ناردهنزام هاگهشناد . 1

. هاگهشناد

و لباب یناوریشون یتعنص 7

لاس رهم مرت رد یراس یکشزپ مولع هاگشناد . 7797

تهسا یارهب .

(9)

د باختنا هنومن شور زا نایوجشنا یرهیگ

ههقبط دادهعت ههک بهیترت نیدهب .دهش هدافتهسا یدهنب

هاگشناد هدکشناد و اه ههب ههجوت اب هدکشناد و هاگشناد ره نایوجشناد تتیل سپس و باختنا اه

دصرد ،تیتنج و یلیصحت عطاقم هیهت نانآ

دش هنومن شور اب دارفا و یور زا یفداهصت یرهیگ

باختنا تتیل دندش

اب . هنومن مج ،نارکوک لومرف زا هدافتسا ربارب یا

444 هک دش هبساحم رفن

یاهریغتم هب هجوت اب شهوژهپ

تبهتن و و هاگهشناد رهه نایوجهشناد دادهعت اهب بهسانتم یاهه

هدکشناد نآ هب هنومن مج زا هک یمهس و نآ یاه یم قلعت اه

هنومن ،تفرگ .دهمآ لهمع هب یریگ

هس هب شهوژپ نیا ةمانشسرپ رابتعا هب دوجر ؛هویش

ناداتسا ب اص ناصصختم و زوه رد رظن

ة

هیرظن هب دوجر ،شهوژپ نینچمه و ربتعم فیراعت و اه

شهوژپ یاه .تهسا هدش یبایزرا نیشیپ

ب یارب ه تسد ییایاپ ندروآ شجنهس هویهش نیا .تسا هدش هتفرگ هرهب خابنورک یافلآ نومزآ زا ،7

بساحم رب ینتبم ییایاپ ة

ابنورک یافلآ بیرض رب ،خ

فهت یگتهتبمه نازیم اسا متهیآ فهت

یاهه

لیکشت دنهد ة نیا رد .تسا هعومجم لک اب ایقم شهوژپ

یلااهب بیارض 11

ههب دهصرد ناوهنع

ریبپ ،شزرا لااد دش هتف

خابنورک یافلآ بیرض هنیمز نیا رد . هب

تسد هدمآ هب :تسا ریز تروص

لودج 1 خابنورک يافلآ بيرض رادقم . یافلآ بیرض رادقم

خابنورک اهریغتم

97 /

1 یگدنز تیفیک

39 /

1 یگدنز تیفیک ینهذ دعب

17 /

1 ةیامرس ناونعهب یگدنز تیفیک

یعامتجا 31

/

1 یگدنز یدام تیفیک

94 /

1 یگدنز تیفیک یسایس دعب

91 /

1 یرادنید نازیم

94 /

1 یداقتعا دعب رد یرادنید

37 /

1 ینید لمع اییکسانم دعب رد یرادنید

33 /

1 یفطاع دعب رد یرادنید

31 /

1 یدمایپ دعب رد یرادنید

اهریغتم یتایلمع و یموهفم فیراعت

نیا رد یگدنز تیفیک شهوژپ

ب ه لیسو ة تتیب ،نیهنچمه و ینهذ و ینیع دعب ود رد و هیوگ هنو

1 .Reliability

(10)

راهچ داعبا ناگ

ة هب یگدنز تیفیک ،یگدنز تیفیک ینهذ دعب هیامرهس ناونع

تهیفیک ،یعاهمتجا یا

جنس یگدنز تیفیک یسایس دعب و یگدنز یدام .تسا هدش هدی

تيفيک ینهذ دعب یگدنز

زا نیا رب نینچمه هک تسا یدوجوم ناتنا هک تسا مهم ور اسا

تهیعااو زا دوخ ینهذ ریوصت ه

تهیعااو دوهخ ههن ه

یگدهنز زهین یهم

هتم شراهتفر و دهنک أ

زا رث

تشادرب رد و دراد تیعااو زا هک تسا یکرد و ینهذ یاه تشادرب نیا یدراوم

،تاهکاردا و اهه

ًامازلا راهبرد درهف رهه تشادرب و ینهذ ریوصت ،نآ رب نوزفا .دنرادن قابطنا تیعااو اب ة

یهتیعااو

اسا نیا رب .دراد توافت یرگید اب نیعم یم

و یهنیع طیارهش زا اهم تهشادرب ههک تهفگ ناوت

تیعااو ات ا هک تسا یگدنز یاه مس

رابرد ار نا ة

تهیفیک و یگدهنز لکهش یگدهنز

یهم دههد

،یرظن و یراتخم(

7739 : 714 مهم زا .) نیرت ینهذ ياهريغتم ترابع یگدنز تیفیک

ا هاگن :زا دن

یگدنز هب درف تیدودهحم و رهقف ،اههدوبمک ،درد ،یراهمیب ،جنر ،زیزع گرم هب درف هاگن (

،)اهه

وهق هب درف ات ا ،یتته و تعیبط هب شهاگن ،نآ یانعم و یگدنز زا درف فیرعت شا

اهت (

ت هعماج رد قوق نآ هزادنا هچ أ

نیم یم یا زا درف یبایزرا ،دوش کن

شلات ه ههعماج و هداوناخ یاه

ت و وا یگدنز دوبهب هب د هچ ات أ

مهتجت و لهیخت ،تهسا هدرک فمک شیاهزاین نیم ههب لهیم(

نتخاس ،ناهج مهف و کرد و تخانش یارهب شلاهت و لایخ و نهذ رد نآ لکش ره هب تیعااو

نآ ققحت زاین ،رمتتم یریگدای و هعسوت و دشر هب دیدش لیم ،)یژولونکت و ملع ،رنه بلاا رد

عسوت و یلاعت و ییافوکش هب ة

.رمتتم

یگدنز تيفيک يدام دعب هطبار هک تسا ییاهریغتم لماش

ة یارهب مزلا تاهناکما اهب ار درهف

یم رظن رد ت ار و ملاس یگدنز فی زا یرادروخرب مهم .دریگ

طیارش نیا نیرت تراهبع

ا :زا دهن

یدام هافر یبغت ،)بسانم دمآرد و لغش نتشاد(

ة رد یگدهنز ،ته ار و بسانم نکتم ،بسانم

ملاس یطیحم ههب یکیزیف تینما دوجو ،زبس یایف هب یسرتسد ،ییابیز ،ملاس بآ ،ملاس یاوه (

یتهشادهب و یشزومآ تیفیک اب تامدخ هب یسرتسد ،)...و تنوشخ و تیانج و مرج دوبن ظاحل و لم یمومع تامدخ و

.یشزرو و یحیرفت تاناکما و یگنهرف تامدخ و لقن

رد راب ة هيامرس دعب یگدنز تيفيک نيدامن و يا

هئارا ، ة یراوهشد اهب نآ زا ده او یهفیرعت

رب ام یتایلمع فیرعت هعلاطم نیا رد .تسا هارمه ناراهکمه و یوسوم فیرعت اسا

( 7732 زا )

هجوت دروم یعامتجا هیامرس موهفم یامرس ، اسا نیا رب .تسا هتفرگ رارا

ة هکبهش یعاهمتجا یا

اهب دارهفا تلاماهعت و یههورگ نیب و یدرف نیب یعامتجا دامتعا رب ینتبم یاهدنویپ و طباور زا نامزاس ،اهداهن هورگ و ،اه

.تسا یعامتجا یاه

یگدنز تيفيک یسايس دعب تهیوقت و ارهجا یارهب دهمآراک یهسایس تردها دوهجو :لماش

رادناتسا ت ،یدازآ ،نآ نارازگراک و یسایس ماظن هب قلعت و دهعت نازیم ،یعمج یاهد أ

قوهق نیم

نامزاهس ضهقن نادقف ،یتلود بوکرس مدع یانعم رد یسایس تینما ،یناتنا هتفای

ة رهشب قوهق

(11)

هب ةلزنم یدازآ ،باختنا یدازآ ،یناتنا تینما طیارش زا یکی و تیفافهش نیمهیت ،یهسایس یاهه

تأ ربارب ،یتیام نیم .تینما و فاصنا ،ی

يرادنيد نازيم شجنس رد جنهپ لدهم نهیا رد .تسا هدش هدافتسا کراتسا و کلاگ لدم زا

یداقتعا دعب یکسانم دعب ،7

یبرجت دعب ،ینید لمع ای1

شهناد اهی یرهکف دعب ،ینید فطاوع ای7

4ینید

، یدمایپ دعب تهسا هدهش هتفرگ رظن رد یرادنید یارب ،ینید راثآ ای4

کراتهسا و کلاهگ(

،

7924 : 73 ه 71 دعب جنپ لدم نیا هکنآ اب .) دراد

هجنس رد یدراوم رد ، هدافتسا یاه

هدش رد نارهیا

روشک یشزومآ ماظن رد نید یرابجا یمسر شزومآ هک للادتسا نیا اب یهم ببهس

شهناد دوهش

دهشابن یهنید مازتلا یارب یبسانم فرعم ،ینید جارهس(

،هداز 7737 : 723 فهیرعت رد دهعب نهیا .)

هدافتسا یرادنید یتایلمع .دشن

فلا ) يداقتعا دعب ملاسا نید یداقتعا لوصا رتشیب یداقتعا دعب رد :

.تهسا هدوهب رهظن دم

لداعم لوصا نیا

« هیاپ یاهرواب ملتم یا

2» تسا هدرک صخشم کراتسا و کلاگ هک ههب .دنا

نهیا

داهقتعا ،ادخ دوجو هب داقتعا :تسا هدش یتایلمع ریز یداقتعا لوصا هب هجوت اب دعب نیا ،بیترت دمحم تری یربمایپ هب ههچنآ رهه و تهسادخ ملاهک و یههلا باتک نآرا هکنیا هب داقتعا ،)ص(

یم گرم زا سپ یگدنز هب داقتعا ،تسا ضحم تقیق دیوگ یگدیسر و

ناهتنا لامعا هب رد اهه

هب داقتعا ،تمایا منهج و تشهب دوجو

.

ب ) یكسانم دعب :ینيد لمع اي

یهنید لامعا یخرب زا هدافتسا اب ینید لمع ای یکسانم دعب

نآرهها ،شیاههین و اههعد ،هزور ،زاههمن لههیبا زا یههعمج و یدرههف ندههناوخ

و داههیعا رد تکرههش و

یرادازع ا هدش یتایلمع یبهبم یاه .تس

ج ) :یفنيد ففطاوع اي یساسحا دعب لهثم یتاهسات ا و فهطاوع لماهش یهسات ا دهعب

و ،یبهبهم نکاما رد تیونعم ات ا ،ادخ ربارب رد یکچوک ات ا ،ادخ هب یکیدزن ات ا زا سپ تمادن ات ا باکترا

.تسا هانگ

د ) يدمايپ دعب :

لئاا قیرط زا یدمایپ دعب یارب یلااد ای یرثکاد شقن ندش

راهیعم ،نید

رارا یبهبم موزل و ،یرادنید رد ماک ا تیاعر نداد جنس یسایس ناربهر ندوب

.تسا هدش هدی

نیارد تمتا زا قیرط ییارقتسا للادتسا )یبرجت(

قدص ای ببهک نیهیبت فهیروئت یرواد

1 .Ideological/religious belief 2 .Ritualistic/religious practice 3 .Experimental/ religious feeling 4 .Intellectual/religious knowledge 5 .Consequential/religious effect 6 .Warranting

(12)

هدش .تسا رگا رازگ ة هدهاشم للادتسا یا یرظن

ار تأ دیی دنک نآ تاو یم ناوت ههب روهط تهاوم

نییبترب فیروئت نیا راتشون دامتعا درک . رد نیا شهوژپ لیلحت یهبرجت ار رد ود حطهس ماهجنا

هداد :میا 7 . لیلحت یفیصوت 1 . لیلحت .ینییبت

هتفای یفیصوت یاه

هتفای یم ناشن شهوژپ یاه رمن لک نیگنایم هک دهد

ه یاه همه رد یگدنز تیفیک ة

نآ داهعبا 717

رمن لااد ،هدوب ة

47 مه نآ رثکاد و 749

تسا یگدنز تیفیک نازیم هک تسا نآ رگنایب نیا .

اهما .تسلااب یگدنز یدرف تیعضو زا تیاضر نازیم .تسا رتشیب یکدنا نیگنایم زا نایوجشناد رد و مروهت ،لاغتهشا ،یداهصتاا یایاهیا ،تلادع ؛ریظن یعامتجا یاهدنیارف یبایزرا صوصخ ...

هب نز تیفیک یسایس دعب صوصخ تکن .دراد یلوزن ریس یمومع تیاضر ،یگد

ة نهیا ههجوت لباا

ینیبدب زا یشخب هک تسا هب دوجوم یاه

شرگن هژیو دهیاب ار عهماوج نلاک روما هب فوطعم یاه

زور و هدرتتگ تابلاطم اب طابترا رد عماج لماعت زا هک دید ینوزفا

ة و یناههج عهماوج اهب نارهیا

نآ یدام یاهدرواتسد هب شرگن و یبرغ اه

.تسا هدش لصا مدرم یارب

لک نیگنایم هرمن

یاه ربارب یرادنید یداقتعا دعب رد دارفا 31

/ 73 هرمن لااد ، 4

رثکاده و

مه نآ 11 تسا نیگناهیم زا یداقتعا دعب رد نایوجشناد یرادنید نازیم هک تسا نآ رگنایب نیا .

.تسا رتلااب لک نیگنایم هرمن

یاه نید لمع ای یکسانم دعب رد دارفا ی

1 / 71 هرهمن لااده ، 9

رثکاده و

مه نآ 91 تسا یم ناشن زین نیا . لهمع اهی یکهسانم دعب رد نایوجشناد یرادنید نازیم هک دهد

.تسا رتمک نیگنایم زا ینید لک نیگنایم هرمن

یاه رد دارفا ربارب ینید فطاوع ای یسات ا دعب 44

/ 11 هرهمن لااد ، 74

مه نآ رثکاد و 73

تسا شن هجیتن نیا . یم نا

دهعب رد نایوجهشناد یرادهنید نازهیم ههک دههد

.تسا رتلااب نیگنایم زا یفطاع لأاب و یگدنکارپ عیزوت ،هرخ هرمن

یاه ناشن یدمایپ دعب رد نایوجشناد یرادنید یم

ههک دهد

لک نیگنایم هرمن

یاه ربارب یدمایپ دعب رد دارفا 41

/ 12 هرهمن لااد ، 1

مهه نآ رثکاده و 74

تسا رگنایب نیا . .تسا رتلااب نیگنایم زا یدمایپ دعب رد نایوجشناد یرادنید نازیم هک تسا نآ

یم ناشن جیاتن ،نیاربانب تهیرثکا ،یهسات ا و یدرهف یداهبع ،یداهقتعا داهعبا رد ههک دههد

لااب یرادنید ،نایوگخساپ دنراد

،یدمایپ و یکسانم ،یعمج یدابع داعبا رد اما . هرهمن

یاهه ناهنآ

نییاپ ،لاثم یارب .تسا رت 14

ار )ادهخ اهب زاهین و زار( یبحتتم یدابع لامعا نایوگخساپ دصرد

« هشیمه » ای

« تااوا رثکا

» یم ماجنا دنهد

، رد یلا اعد ندناوخ هک و ههبدن ،لهیمک ،لهسوت(

...

ار )

(13)

اهنت 74 یم ماجنا دصرد یدرف یدابع دعب رد .دنهد

34 بهجاو لاهمعا نایوگخساپ دصرد یهنید

،زامن(

)هزور ار

» یم ماجنا نآ یعاهمتجا یدابع دعب رد و دنهد تکرهش(

اههنت ،)تعامج زامن رد 11

دهصرد

« ههشیمه

» و

« تاهاوا بهلغا

» ار تکرهش تهعامج زاهمن رد

یم زا شیب یداقتعا دعب رد .دننک 91

نایوگخساپ دصرد

« قفاوم لاماک »

ای

« قفاوم » نایب ار .دهندرک

ایپ نآ روهی زهین و ههعماج رد نهید هاگیاج و شقن اب طابترا رد ینید دم هزوه ریاهس رد

اهه

جنس هدش هدی یم ،تسا

لیامت رظن زا تفگ ناوت یگدهنز رد یهنید یاهرایعم و لامعا تیاعر هب

زو و هرمزور ة

زا رهتمک و یهعمج یداهبع دهعب زا رتلااهب ،هنومن نایوجشناد یرادنید ،تسایس

هدوب داعبا ریاس رد .تسا

نیع هتخاهس دهعب راههچ نهیا بیکرت زا هک لک یرادنید صخاش ،لا

.تسا رتلااب نیگنایم زا ،هدش

هتفای ینییبت یاه

دنچ لودج جیتن ریز یهجو

ة ناشن ار اهریغتم طابترا نومزآ یم

.دهد

لودج 2 يرادنيد و یگدنز تيفيک داعبا نيب نوسريپ یگتسبمه نومزآ .

اهریغتم یرادنید نازیم

یگتتبمه نازیم رادقم

p

یگدنز تیفیک 479

/ 1 111

/ 1

یگدنز تیفیک ینهذ دعب 414

/ 1 111

/ 1

هب یگدنز تیفیک یعامتجا ةیامرس ناونع

139 / 1 111

/ 1

یگدنز یدام تیفیک 122

/ 1 111

/ 1

یگدنز تیفیک یسایس دعب 27

/ 1 111

/ 1

رب لودج اسا 1

هتفای ، یم ناشن اه موهفم ود یگدرتتگ هک دهد

یرادهنید و یگدهنز تیفیک

ت زا عنام أ یمن د او و دامجا لباا لحب ای ارف فی در ای دیی یمن لیلد نیمه هب ،دوش

زا ناوهت

طبار ة فی و هداس یارب هکلب ،درک تبحص یرادنید و یگدنز تیفیک نیب هیوس

فهی ههب ندیهسر

طبار ة یلک دیاب قیاد و یعااو ة

صخاش انبم ار تاعوضوم یرثکاد داعبا و اه بیرهض .داد رارها

یاهریغتم یگتتبمه و شیازهفا اهب یهنعی .تسا تبثم هعلاطم نیا رد یرادنید و یگدنز تیفیک

صخاش و هوجو رد تبثم تلاوحت یاه

هداوناخ یگدنز تیفیک یلک نازهیم رهب ،نایوجشناد یاه

یم هدوزفا یرادنید هطبار یسررب رد اما .دوش

ة زج داهعبا هئ

جنهس زا هدافتهسا اهب( رهیغتم ود ی ش

فت س فت ؤ تواهفت نوهمزآ قیرط زا هک نایوجشناد یرادنید نازیم اب یگدنز یدام تیفیک تلاا

نیگنایم هطبار نینچ )دش ماجنا اه یمن هدید یا

هب .دوش طبار صاخ روط ة

یکیزیف و یدام تیفیک

یلیخ تیعضو ود رد یگدنز یلیخ و یلاع

،نآ فیعض شنک اب

هطبار یهنید یاه ة

ناهشن ار یهفنم

(14)

یم .دهد ی ت ینع أ رد .تسا یشیاسرف یرادنید رب نآ ریث یلا

ود ناهیم یگتهتبمه یهلک جیاهتن هک

طبار ریغتم ة

یم ناشن ار تبثم شیازهفا بجوم یگدنز یدام تیفیک شیازفا هک انعم نیا هب .دهد

.تسا یرادنید نازیم شهاک ببس ،یگدنز یدام تیفیک شهاک نینچمه و تسا یرادنید م یرادانعم حطس هب هجوت اب هبساح

هدهش ( 111 / 1 فهچوک ههک ) زا رهت

14 / 1 تهسا . بیرهض

اب ربارب یرادنید نازیم و یگدنز تیفیک ریغتم یگتتبمه 479

/ 1 یهم ناشن هجیتن نیا .تسا دههد

طبار نایوجشناد یرادنید و یگدنز تیفیک نیب ة

دهعب ریغتم یگتتبمه بیرض .دراد دوجو تبثم

اب ربارب یرادنید نازیم و نایوجشناد یگدنز تیفیک ینهذ 414

/ 1 دهعب شیازفا اب ،نیاربانب .تسا

شرگن ،نایوجشناد یگدنز تیفیک ینهذ شیارهگ ،اه

شنهک و اهه شیازهفا زهین ناهنآ یهنید یاهه

یم .دبای هزومآ هب هجوت اب حم هب ار دارفا هک ینید یاه

دود قیوشت شیاهوزرآ ندرک یم

نیا و دننک

یم راظتنا .تسا یتسرد تفایهر ینهذ تداعس ندناسر رثکاد هب یارب میلاعت دهعب نیب هک تفر

تبثم تهج رد یگتتبمه ،نانآ یرادنید و نایوجشناد یگدنز تیفیک ینهذ هتفای هک دشاب

یاهه

شهوژپ ت ار نآ زین أ

یم دیی نازهیم شهاهک ههک تسا یهیدب .دنک رهثا زهین نایوجهشناد یرادهنید

.دراد هارمه هب نانآ ینهذ یگدنز تیفیک تهج رد وکعم هب یگدنز تیفیک ریغتم یگتتبمه بیرض ةلزنم

یامرس ة اهب رهبارب یرادهنید نازیم و یعامتجا

139 / 1 هب یگدنز تیفیک شیازفا ،نینچمه .تسا ةلزنم

یامرس ة شنک نازیم ،یعامتجا یهنید یاهه

نآ یازفا زین ار اه یم ش

.دهد رابرد یصخشم یالاخا یاهراجنه و حیرص ماک ا ینید تنس رد ة

بجاو لثم دراد دوجو دارفا یعامتجا یاهدنویپ لص ندوب

ة

7م ر ناهیفارطا ههب یهکین و نات ا ،

و ...

روتسد زا یکی یاه

م ؤ مهم زا یکی و ملاسا نیبم نید دک یعاهمتجا بادآ نیرت

« لهص ة مهِ ر

»

گدیسر یانعم هب م ر عطا و تسا ی

تبحم و ندرکن رهظن زا و ،تسا ناکیدزن هب تبتن نتشادن

یم رامش هب یدنتپان رایتب رما یعرش اسا نیا رب .دور

، یم راظتنا رد یگدهنز تیفیک هک تفر

یامرس دعب ة

ت یرادنید نازیم اب یعامتجا أ

دیاهش .دهشاب هتشاد تبثم یریث و نردهم ههعماج ذوهفن

هدهش بهجوم نآ زا یهشان یهیارگدرف گهنهرف دشر تهسا

هطبار ة یعاهمتجا یاهدهنویپ ناهیم

شنک اب نایوجشناد نآ ینید یاه

شیپ د زا اه .دشاب رتمک ینیب

نایوجهشناد یرادنید نازیم و یگدنز یدام تیفیک ریغتم یگتتبمه بیرض اهب رهبارب

122 / 1

تیفیک شیازفا اب ،نیاربانب .تسا یهمن هتهساک یرادهنید نازیم زا ،یگدنز یدام

دوهش رفه . دفنچ

یلیخ تیعضو ود رد یگدنز یکیزیف و یدام تیفیک یلیخ و یلاع

،نآ فیعض شنک اب

ینید یاه

طبار ة یم ناشن ار یفنم هزومآ رد .دهد

فی زا ،ملاسا نید یاه ،وس

« یگدزایند

» و

« رهیگارف رهقف

1»

9 ةاطبار ینعیدناشاب هتاشاد درتاشم رداام ناسنا اب هک یدارفا هب ناسحا و یگدیسر ینعی محر ةلص .

دنشاب هتشاد یبسن نآ نادنزرف و هلاخ ،ییاد ،همع ،ومع دننام

.اه

1 یم )ص(مرکا لوسر . :دیامرف

« راب نم تما زا یرایسب،دوبن متما یارقف لماش نم راگدرورپ تمحر رگا

(15)

ینیدریغ یارب ی مهم لماوع یفرعم ندش

هدش دنا

،رگید یوس زا . ود زا یکی ایند ینادابآ و نارمع

فیظو ة نید یلصا ناتنا یورخا تداعس رانک رد

هب اه یهم یهفرعم نهید رگید فده ناونع دوهش

،یرهطم(

7729 : 711 .) زا نیا طبار ،ور ة قباهطم یرادهنید اهب یداهم یگدهنز تهیفیک نایم تبثم

شیپ هزومآ هب اکتا لی زا یرظن ینیب نورد یاه

ینید تسا یرظن اب هتبلا هک ة

نهیا رد تراهلگنیا

گنهامه صوصخ تتین

.

لأاب و نایوجهشناد یرادنید نازیم و یگدنز تیفیک یسایس دعب ریغتم یگتتبمه بیرض ،هرخ

اب ربارب 27 / 1 یم ناشن هجیتن نیا .تسا نازهیم ،یگدهنز تهیفیک یهسایس دعب شیازفا اب هک دهد

یم شیازفا زین یرادنید رد .دبای

یوا ،نایوجشناد یگدنز تیفیک زا دعب نیا اهب یگتهتبمه نیرت

یرادنید ه ب ه یرادنید یدمایپ داعبا رد هژیو ه

هدهاشم دش یهسایس دعب شهاک اب ،رگید ترابع هب .

شنک و فطاوع ،یگدنز تیفیک و یلوزن ریس ینید یاه

زین یهسایس دهعب زین یرادنید شهاک اب

یم شهاک یگدنز تیفیک هتبلا .دبای

ا .تهسا یهنید ناریا رد یسایس ماظن هک تسا ببس نادب نی

هتفای ،نینچمه رد اهما تسلااب یگدنز یدرف تیعضو زا تیاضر نازیم هک داد ناشن اه

صوهصخ

دراد یلوزن ریس یمومع تیاضر نازیم یسایس و یعامتجا یاهدنیارف یبایزرا ههب ههجوت اهب ههک

،یرادنید و یسایس یگدنز تیفیک نایم یگتتبمه تدش یم یقلت مهم هجیتن نیا

دوش .

و ثحب هجیتن یریگ

ًامومع نارگشهوژپ یم یقلت یدعبدنچ یریغتم ار یرادنید

دننک ییادهج دوهجو اهب نآ داهعبا ههک

تفرعم یتته حطس رد یتخانش ب اص طسوت نید داعبا .دراد طابترا رگیدکی هب یتخانش

نارهظن

هنوگ هب ،رهگید یوس زا .تسا هدش نایب یتوافتم یاه و هدهیچیپ یموههفم زهین یگدهنز تهیفیک

ایقم فی رد ،دامتجا تیعضو اب هطبار رد یدعبدنچ حطهس ود رد ههک تسا نیعم ییایفارغج

صخاش هب یکتم و یراتخاس و یدرف صخاش و ینیع یاه

یهنهذ یاهه تهیفیک موههفم .تهسا

یم یگدنز هب دناوت

همانرب رب تراظن تهج دنمورین یرازبا ناونع رد هعسوت یزیر

هدافتهسا هعماج

همانرب هب و دوش یباهیزرا ،داهمتجا رهب تراهظن یارهب نازیر

تهسایس ییآراهک و یهشخبرثا و اهه

همانرب همانرب نیودت و یلعف یاه ،یعاهمتجا ،یهسایس فهلتخم داهعبا اریز ،دنک فمک دیدج یاه

یامرس ؛ریظن یگنهرف و یداصتاا ة

یدورطم و یعامتجا تلادع ،یعامتجا یگتتبمه ،یعامتجا ت

صخاش ،یعامتجا یناتنا و یفیک یاه

و یگدهنز زا تیاهضر ،یدازآ ،یتخبشوخ ریظن هعسوت رت

،تشادهب و یتملاس ،تینما ات ا ،یماکداهش ،رهمع لوهط ،دهیرخ تردها ،تلایصحت حطس

و یگدنز فبس ،تورث ،یدنمتیاضر ...

یم ربرد ار .دریگ

یم رفاک رقف رثا ج ،یسلجم( دندش

71 : 47 )

(16)

هتفای رد نایوجهشناد یباهیزرا ،ههک داد ناهشن شهوژپ نیا یاه یاضر نازهیم

اهشت رد ،ن دهعب

دهعب ههب تبهتن یگدهنز تهیفیک یهنیع دعب و ،یدرف دعب اب هتیاقم رد یگدنز تیفیک یعامتجا نییاپ نازیم زا ،ینهذ ،یداقتعا داعبا رد هک داد ناشن جیاتن ، اسا نیمه رب .تسا رادروخرب یرت

یبایزرا لااب یرادنید یاراد ،نایوجشناد تیرثکا ،یسات ا و یدرف یدابع یم

داعبا رد اما .دنوش

،یدهمایپ و یکهسانم ،یعمج یدابع هرهمن

یاهه نییاهپ ناهنآ ،لاهثم یارهب .تهسا رهت

14 دهصرد

زار( یبحتتم یدابع لامعا نایوگخساپ و

ار )ادخ اب زاین

» یم ماجنا دنهد

رد یلا اعد ندناوخ هک و هبدن ،لیمک ،لسوت(

...

اههنت ار ) 74

اهجنا دهصرد یهم م

دهعب رد .دهنهد

یدرف یدابع 34

ینید بجاو لامعا نایوگخساپ دصرد

،زامن(

)هزور ار

« تااوا رثکا »

یم ماجنا نآ یعامتجا یدابع دعب رد و دنهد اهنت ،)تعامج زامن رد تکرش(

11 دصرد

« هشیمه

»

و

« تاهاوا بلغا »

یهم تکرهش تهعامج زاهمن رد زا شیهب یداهقتعا دهعب رد .دهننک

91 دهصرد

نایوگخساپ

«

ًلاماک قفاوم » ای

« قفاوم

» نایب ار دندرک نهید هاگیاج و شقن اب طابترا رد ینید دمایپ .

نآ روی زین و هعماج رد هزو ریاس رد

جنس اه هدش هدی تسا . یم لیامت رظن زا تفگ ناوت ههب

زوه و هرهمزور یگدهنز رد ینید یاهرایعم و لامعا تیاعر ة

نایوجهشناد یرادهنید ،تهسایس

رد .تهسا هدوهب داهعبا ریاهس زا رهتمک و یعمج یدابع دعب زا رتلااب ،هنومن نیهع

صخاهش ،لاه

.تسا رتلااب نیگنایم زا ،هدش هتخاس دعب راهچ نیا بیکرت زا هک لک یرادنید

،یرادنید یور رب یگدنز تیفیک یسایس دعب هک داد ناشن جیاتن هت نیرتشیب

أ تههج رد ار ریث

نز یدام تیفیک و دراد تبثم ار رثا نیرتمک یگد

اراد تهس نایوجهشناد شرهگن ناهیم ،نیارباهنب .

یربارب ،یعامتجا تلادع ؛ریظن یعامتجا یاهدنیارف هب تبتن ت ،یدازآ ،یبلط

أ ،یناتنا قوق نیم

ضههقن نادههقف و ،یههتلود بوکرههس مدههع یاههنعم رد یههسایس تههینما ،دههمآراک یههسایس تردهها نامزاس یدازآ بوچراچ رد هافر ،رشب قوق هتفای ه

یدازآ ،ا ،یداهصتاا تلایههتت ،یهسایس یاه

تصرف ت و تیفافش نیمیت ،یعامتجا یاه أ

،یندهم و یهسایس ،یعاهمتجا قوهق ،یتیام نیم

راک و یسایس ماظن هب قلعت ات ا و دامتعا ،نادنورهش قوق یربارب ،یعامتجا یربارب گ

ناراز

یوا ،تسا یگدنز تیفیک یسایس دعب رگنایب یگمه هک ،نآ تتبمه نیرت

هدهاهشم یرادنید اب یگ

دش یم یلوزن ریس یرادنید ،یگدنز تیفیک یسایس دعب شهاک اب ،رگید ترابع هب . و دبای

زین اهب

یم شهاک یگدنز تیفیک یسایس دعب زین یرادنید شهاک ههک تهسا ببهس نادهب نیا هتبلا .دبای

هتفای نینچمه .تسا ینید ناریا رد یسایس ماظن ا تیاضر نازیم هک داد ناشن اه

یدرف تیعضو ز

تسلااب یگدنز

، رد اما یموهمع تیاهضر نازیم یسایس و یعامتجا یاهدنیارف یبایزرا صوصخ

نهیا ،یرادهنید و یهسایس یگدنز تیفیک نایم یگتتبمه تدش هب هجوت اب هک .دراد یلوزن ریس یقلت مهم هجیتن یم

ش دو .

ةرابرد راگزاس ی هاگتسد یرظن هتفای اب زین شهوژپ یاه یم

ناوت نهیا جیاهتن ههک درهک هراشا