ﻱﺪﻴﻌﺳ ﻥﺍﺭﺎﻜﻤﻫ ﻭ ﻩﺩﺍﺯ :
ﺭﺩ ﻥﻮﺘﻳﺯ ﻡﺎﻗﺭﺍ ﻞﻛ ﻞﻨﻓ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﺕﺍﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﺳﺭﺮﺑ ...
١٠١
ﻪﻠﺠﻣ ﻩﺎﻴﮔ ﺶﻧﺍﺩ ﻲﻜﺷﺰﭘ ﻥﺍﺮﻳﺍ
ﺩ ﻩﺭﻭ ۴۰ ﻩﺭﺎﻤﺷ ، ۱ ، ۱۳۸۸ ) ۱۰۹
‐ ۱۰۱ (
ﻞﮐ ﻞﻨﻓ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﺕﺍﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﺳﺭﺮﺑ ﻡﺎﻗﺭﺍ
ﺑ ﻞﻣﺎﻌﺗ ﺭﺩ ﻥﻮﺘﻳﺯ ﻴ
ﻞﻣﺎﻋ ﭺﺭﺎﻗ ﻦ
ﻲﻣﻮﻴﻠﻴﺴﻴﺗﺭﻭ ﻲﮔﺩﺮﻣﮋﭘ Verticillium dahliae
ﻲﻫﺮﮔ ﻪﺸﻳﺭ ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻭ Meloidogyne javanica
ﺁ
ﻳ ﺖ ﻌﺳ ﻪﻟﺍ ﻴ ﺪ ﻱ
۱ﻩﺩﺍﺯ ﺧ ﺪﻤﺣﺍ ،* ﻴ ﺮ
۲ﻱ ﺩﺍﺯ ﺩﺍﻮﺟ ، ﺣ ،۳
ﻥﺎﻳﺭﺎﺒﺘﻋﺍ ﺎﺿﺭ ﻦﺴ ،۴
ﻲﻧﺍﺪﻨﺑ ﺎﺿﺮﻴﻠﻋ ﻭ۵
ﻪﻤﻴﻬﻓ ﻲﺘﺳﺎﻴﻧ ۶
۱
، ۶ ﺪﻫﺎﺷ ﻩﺎﮕﺸﻧﺍﺩ ،ﻱﺯﺭﻭﺎﺸﻛ ﻡﻮﻠﻋ ﻩﺪﻜﺸﻧﺍﺩ ،ﻲﻜﺷﺰﭙﻫﺎﻴﮔ ﻩﻭﺮﮔ ﺱﺎﻨﺷﺭﺎﻛ ﻭ ﺭﺎﻳﺩﺎﺘﺳﺍ ،
۵،۳،۲ ، ﺭﺎﻴﺸﻧﺍﺩ ﻭ ﻥﺍﺩﺎﺘﺳﺍ
،
،ﻲﻜﺷﺰﭙﻫﺎﻴﮔ ﻩﻭﺮﮔ ﻥﺍﺮﻬﺗ ﻩﺎﮕﺸﻧﺍﺩ ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻭ ﻱﺯﺭﻭﺎﺸﻛ ﺲﻳﺩﺮﭘ
۴ ﺩﺎﺘﺳﺍ ، ﺸﻧﺍﺩ ،ﻥﺎﺤﻳﺭﻮﺑﺍ ﺲﻳﺩﺮﭘ ،ﻲﻜﺷﺰﭙﻫﺎﻴﮔ ﻩﻭﺮﮔ ﻥﺍﺮﻬﺗ ﻩﺎﮕ
) ﺖﻓﺎﻳﺭﺩ ﺦﻳﺭﺎﺗ :
۱۶ / ۴ / ۸۷
‐ ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺦﻳﺭﺎﺗ :
۷ / ۱۲ / ۸۷ (
ﻩﺪﻴﮑﭼ
ﻝﺎﻬﻧ ﺎﻫ ﻱ ﻳ ﺯ ﻪﻟﺎﺴﮑ ﻳ ﻧﺍﺰﻧﺎﻣ ﻭ ﻲﻜﻴﻧﻭﺮﻛ ،ﻲﻨﻏﻭﺭ ،ﺩﺭﺯ ﻢﻗﺭ ﻥﻮﺘ ﻴ
ﺮﺘﺴﺑ ﺭﺩ ﻼ ﻱ
ﻣﻮﻟ ﮎﺎﺧ ﺯﺍ ﻲ
ﻨﺷ ﻲ ﺮﺘﺳﺍ ﻳ ﻞ
ﻣ ﻪﺑ ﻴ ﻥﺍﺰ ٢٠٠٠ ﺪﻧﺪﺷ ﺖﺸﮐ ﻡﺮﮔ .
ﺎﻣﺯﺁ ﻳ ﻓﺩﺎﺼﺗ ﹰﻼﻣﺎﮐ ﺡﺮﻃ ﺱﺎﺳﺍ ﺮﺑ ﺶ ﻲ
ﺭﺩ ٣٢ ﺗ ﻴ ﺭﺍﺮﮑﺗ ﺞﻨﭘ ﻭ ﺭﺎﻤ
ﺣﺍﺮﻃ ﻲ ﺩﺮﮔ ﻳ ﺪ : ﻫﺎﺷ ﺪ
، ﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻲﻳ
ﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ ﭺﺭﺎﻗ ، ﻲﻳ
ﭺﺭﺎﻗ ﻭ + ﺪﺗﺎﻤﻧ . ﻣ ﻴ ﺎﻣ ﻥﺍﺰ ﻳ ﻘﻠﺗ ﻪ ﻴ ﻪﺳ ﺎﺑ ﺪﺗﺎﻤﻧ ﺢ
ﻌﻤﺟ ﻴ ﺖ ) ٢٠٠٠ ، ٣٠٠٠ ﻭ ٤٠٠٠ ( ﭺﺭﺎﻗ ﺩﺭﻮﻣ ﺭﺩ ﻭ ﻡﻭﺩ ﻦﺳ ﻭﺭﻻ ١٠
ﻣ ﺩﺪﻋ ﻴ ﻡﺮﮔ ﺮﻫ ﺭﺩ ﺕﻭﺮﻠﮑﺳﺍﻭﺮﮑ
ﺍﺮﺑ ﺮﺘﺴﺑ ﮎﺎﺧ ﻱ
ﻌﺗ ﻥﺍﺪﻠﮔ ﺮﻫ ﻴﻴ
ﺩﺮﮔ ﻦ ﻳ ﺪ . ﻞﺣﺍﺮﻣ ﺭﺩ ﻲﻠﻨﻓ ﺕﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﻥﺍﺰﻴﻣ ١
، ١٠ ، ٢٠ ﻭ ٣٠ ﺯﺍ ﺲﭘ ﺯﻭﺭ
ﻪﻳﺎﻣ ﺖﻓﺮﮔ ﺭﺍﺮﻗ ﻲﺳﺭﺮﺑ ﺩﺭﻮﻣ ﻲﻧﺯ .
ﻪﻳﺎﻣ ﺯﺍ ﺲﭘ ﺯﻭﺭ ﻩﺩ ﻧﻭﺮﮐ ﻢﻗﺭ ﺭﺩ ﻲﻧﺯ
ﻴ ﮑ ﻲ ﺭ ﻲﻠﻨﻓ ﺕﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﻳ
ﺭﺩ ﻪﺸ
ﭺﺭﺎﻗ ﺭﺎﻤﻴﺗ +
ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺪﺗﺎﻤﻧ ٤٠٠٠
ﻲﻨﻌﻣ ﺕﻭﺎﻔﺗ ﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ ﺪﻫﺎﺷ ﺎﺑ ﺍﺭ ﻱﺭﺍﺩ
) ٠٥ /
≤ ٠ .(p
ﺭﺩ ٢٠ ﻭ ٣٠ ﺯﻭﺭ
ﭺﺭﺎﻗ ﺭﺎﻤﻴﺗ ﺭﺩ ﻲﻠﻨﻓ ﺕﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﻲﻧﺯ ﻪﻳﺎﻣ ﺯﺍ ﺲﭘ +
ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺪﺗﺎﻤﻧ ٤٠٠٠
ﻫﺎﺷ ﺎﺑ ﻨﻏﻭﺭ ﻢﻗﺭ ﺭﺩ ﺪ ﻲ
ﺩﺭﺯ ،
ﻧﺍﺰﻧﺎﻣ ﻭ ﻴ ﺢﻄﺳ ﺭﺩ ﻼ ٥
% ﻲﻨﻌﻣ ﺕﻭﺎﻔﺗ ﺩﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻭ ﺭﺍﺩ
. ﻲﻠﻨﻓ ﺕﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﺶﻳﺎﻣﺯﺁ ﻦﻳﺍ ﺭﺩ
ﭺﺭﺎﻗ ﻱﺎﻫﺭﺎﻤﻴﺗ ﺭﺩ +
ﺭﺩ ﻲﻳﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻭ ﻲﻳﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ ﭺﺭﺎﻗ ﻱﺎﻫﺭﺎﻤﻴﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻥﺎﺑﺰﻴﻣ
ﺩﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺎﻫ
) ٠٥ /
≤ ٠ .(p
ﻣ ﻴ ﮐﺮﺗ ﻥﺍﺰ ﻴ ﺭ ﺭﺩ ﻲﻠﻨﻓ ﺕﺎﺒ ﻳ
ﺯﺍ ﻪﺸ ﺑﻴ ﺮﺘﺸ ﻳ ﺮﺘﻤﮐ ﺎﺗ ﻦ ﻳ
ﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻦ ﻴ ﻧﻭﺮﮐ ﻡﺎﻗﺭﺍ ﺭﺩ ﺐ ﻴ
ﮑ ﻲ ﻨﻏﻭﺭ ، ﻲ ،
ﻧﺍﺰﻧﺎﻣ ﻭ ﺩﺭﺯ ﻴ
ﺩﺮﮔ ﻩﺪﻫﺎﺸﻣ ﻼ ﻳ
ﺪ .
ﻩﮊﺍﻭ ﺪﻴﻠﻛ ﻱﺎﻫ ﻱ
ﻣ : ﻴ ﻥﻮﺘﻳﺯ ﻲﻣﻮﻴﻠﻴﺴﻴﺗﺭﻭ ﻲﮔﺩﺮﻣﮋﭘ ،ﻲﻫﺮﮔ ﻪﺸﻳﺭ ﺪﺗﺎﻤﻧ ،ﻞﻛ ﻞﻨﻓ ﻥﺍﺰ .
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺖﻣﻭﺎﻘﻣ ﺭﺩ ﺩﺍﻮﻣ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ ﻪﻠﻤﺟ ﺯﺍ ﻲﻠﻨﻓ ﺕﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻥﺎﻫﺎﻴﮔ ﻴ
ﻲﻣ ﺎﻫﺮﮔﺭﺎﻤ ﺪﻨﺷﺎﺑ
. ﺕﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﻦﻳﺍ ﻞﻣﺎﺷ
ﻝﻮﻜﻟﻮﻣ ﺯﺍ ﻱﺩﺎﻳﺯ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﺍﺭﺍﺩ ﻲﮕﻤﻫ ﻪﻛ ﻩﺩﻮﺑ ﺎﻫ
ﻱ ﻪﻘﻠﺣ
ﻩﻭﺮﮔ ﺎﻳ ﻩﻭﺮﮔ ﻩﺍﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﻲﻧﺰﻨﺑ ﻲﻣ ﻞﻴﺴﻛﻭﺭﺪﻴﻫ ﻱﺎﻫ
ﺪﻨﺷﺎﺑ .
ﻟﻴ ﻨﮕ ﻴ ﻦ ﻦﻧﺎﺗ ،ﺎﻫ ﻧﻼﻣ ،ﺎﻫ ﻴ ﻦ ﻥﻮﻨﻴﺋﻮﻛ ﻭ ﺎﻫ ﺪﻴﺴﻛﺍ ﻡﺮﻓ ﻪﻛ ﺎﻫ
ﻞﻨﻓ ﻩﺪﺷ ﻲﻣ ﺎﻫ ﻱﺭﺎﻴﺴﺑ ﻪﻛ ﻱﺪﻴﺋﻮﻧﻭﻭﻼﻓ ﺕﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﻭ ﺪﻨﺷﺎﺑ
ﺯﺍ ﻦﻴﺴﻜﻟﺍﻮﺘﻴﻓ ﻞﻣﺎﺷ ﺍﺭ ﺎﻫ
ﻲﻣ ﻪﻠﻤﺟ ﺯﺍ ﺪﻧﻮﺷ ﺮﺘﻤﻬﻣ
ﻳ ﻦ
ﮐﺮﺗ ﻴ ﻠﻨﻓ ﺕﺎﺒ ﻲ ﻣ ﺭﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﻲ
ﺁﻳ ﺪﻨ . ﻱﺭﺎﻴﺴﺑ ﺩﻮﺟﻭ
ﺒﻗ ﺯﺍ ﻲﻠﻨﻓ ﺕﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﺯﺍ ﻴ
ﻴﺳﺭﻭﺯﺭ ،ﻝﻮﻜﺗﺎﻛ ﻞ ﻨ
ﻚﻴﻟﺎﮔ ،ﻝﻮ
ﺖﻣﻭﺎﻘﻣ ﺭﺩ ﺪﻴﺳﺍ ﻚﻴﺸﺗﺎﻛﻮﺗﻭﺮﭘ ﻭ ﺪﻴﺳﺍ ﻚﻴﻟﺎﺘﻓ ،ﺪﻴﺳﺍ ﺳﺭ ﺕﺎﺒﺛﺍ ﻪﺑ ﺍﺰﻳﺭﺎﻤﻴﺑ ﻞﻣﺍﻮﻋ ﺯﺍ ﻱﺭﺎﻴﺴﺑ ﺮﺑﺍﺮﺑ ﺭﺩ ﻥﺎﻫﺎﻴﮔ ﻴ
ﻩﺪ
(Rengel et al., 1994; Ogallo & Mc Clure, 1995; ﺖﺳﺍ
Ryals et al., 1996)
.
ﺧﺮﺑ ﺭﺩ ﻲ ﻡﺍﺪﻧﺍ ﺕﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﻫ
ﻱ ﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻴ
ﻩﺎ ) ﺭ ،ﮒﺮﺑ ﻳ ﻪﺸ
ﮒﺮﺒﻣﺩ ﻭ ( ﻣ ﺮﻈﻧ ﺯﺍ ﻴ ﮐﺮﺗ ﺰﮐﺮﻤﺗ ﻭ ﺰﺘﻨﺳ ﻥﺍﺰ ﻴ
ﺩﺭﻮﻣ ﻲﻠﻨﻓ ﺕﺎﺒ
ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺭﺍﺮﻗ ﻪﺴ
(Zainol et al., 2003) ﺪﻧﺍ .
ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﻦ
ﻬﺑ ﺝﺍﺮﺨﺘﺳﺍ ﺖﻬﺟ ﻴ
ﮐﺮﺗ ﻦﻳﺍ ﻪﻨ ﻴ
ﻝﻼﺣ ﺯﺍ ﺕﺎﺒ ﺎﻫ
ﻱ ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﻝﻮﺌﺴﻣ ﻩﺪﻨﺴﻳﻮﻧ *
: ﻦﻔﻠﺗ ﻩﺩﺍﺯ ﻱﺪﻴﻌﺳ ﻪﻟﺍ ﺖﻳﺁ :
۶۴۰۹۹۲۷ ‐
۰۹۱۲
Email: oliveman314@yahoo.com
ﻩﺎﻴﮔ ﺶﻧﺍﺩ ﻪﻠﺠﻣ
ﻜﺷﺰﭘ ﻩﺭﻭﺩ ،ﻥﺍﺮﻳﺍ ﻲ ۴۰
ﻩﺭﺎﻤﺷ ، ۱ ،
۱۳۸۸ ١٠٢
ﺖﺳﺍ ﻩﺪﺷ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ
(Goli et al., 2005)
.
ﻝﺎﺳ ﺯﺍ ﺗ ﻭ ﺶﻘﻧ ﻞﺒﻗ ﺎﻫ ﺄ
ﺖﻣﻭﺎﻘﻣ ﺭﺩ ﻲﻠﻨﻓ ﺕﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﺮﻴﺛ
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺭﺍﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ ﺩﺭﻮﻣ ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻱﺍﺰﻳﺭﺎﻤﻴﺑ ﻞﻣﺍﻮﻋ ﻪﺑ ﻥﺎﻫﺎﻴﮔ ﺖﺳﺍ . ﻪﺑ ﻥﺎﻫﺎﻴﮔ ﺖﻣﻭﺎﻘﻣ ﻦﻴﺑ ﻲﻃﺎﺒﺗﺭﺍ ﻦﻴﻘﻘﺤﻣ ﺯﺍ ﻲﺧﺮﺑ
ﻩﺩﺮﻜﻧ ﺍﺪﻴﭘ ﻲﻠﻨﻓ ﺕﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﻭ ﺎﻫﺮﮔﺭﺎﻤﻴﺑ ﺪﻧﺍ
. ﻥﺍﻮﻨﻋ ﻪﺑ
ﻝﺎﺜﻣ
Mandavia et al.
(1997)
ﻱﺎﻴﺑﻮﻟ ﻢﻗﺭ ﺪﻨﭼ
ﻠﺒﻠﺑ ﻢﺸﭼ ﺱﺎﺴﺣ ﻭ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻲ
ﻱﺭﺎﻤﻴﺑ ﻞﻣﺎﻋ ﺎﺑ ﺍﺭ
ﻲﻣﻮﻳﺭﺍﺯﻮﻓ ﻲﮔﺩﺮﻣﮋﭘ
Fusarium oxysporum f.sp. ciceri
(Padwick) Sen Gupta and Chattopadhyay
ﻪﻳﺎﻣ ﻲﻧﺯ
ﻩﺯﺍﺪﻧﺍ ﺯﺍ ﺲﭘ ﻭ ﻩﺩﻮﻤﻧ ﺭﺩ ﻩﺪﺷ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻞﻛ ﻞﻨﻓ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﻱﺮﻴﮔ
ﻥﺎﻣﺯ ﺭﺩ ﻪﻗﺎﺳ ﻭ ﻪﺸﻳﺭ ،ﮒﺮﺑ ﺭﺩ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﻓﺎﻳﺭﺩ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻱﺎﻫ
ﻘﻣ ﻦﻴﺑ ﻲﻃﺎﺒﺗﺭﺍ ﭻﻴﻫ ﺖﻳﺎﻬﻧ ﻭ ﻱﺭﺎﻤﻴﺑ ﻞﻣﺎﻋ ﭺﺭﺎﻗ ﻪﺑ ﺖﻣﻭﺎ
ﺩﺭﺍﺪﻧ ﺩﻮﺟﻭ ﻲﻠﻨﻓ ﺕﺎﺒﻴﻛﺮﺗ .
ﺍﺰﻳﺭﺎﻤﻴﺑ ﻞﻣﺍﻮﻋ ﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻝﺎﻜﺷﺍ ﻪﺑ ﻲﻠﻨﻓ ﺕﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﺮﺛﺆﻣ .
ﺍﻳ ﺗ ﺎﺑ ﺩﺍﻮﻣ ﻦ ﺄ
ﻥﺩﺯ ﻪﻧﺍﻮﺟ ﺮﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﺮﻴﺛ
ﻢﻳﺰﻧﺁ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺯﺍ ﻱﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ،ﭺﺭﺎﻗ ﺭﻮﭙﺳﺍ ﻪﻠﻤﺟ ﺯﺍ ﻲﭼﺭﺎﻗ ﻱﺎﻫ
ﻢﻳﺰﻧﺁ ،ﺯﺎﻧﻭﺭﻮﺘﻛﻻﺎﮔ ﻲﻠﭘ ،ﻚﻴﺘﻴﻟﻮﻠﺳ ،ﻚﻴﺘﻴﻟﻮﺘﻜﭘ ﻱﺎﻫ
ﻮﻠﺟ ﻣ ﺖﻣﻭﺎﻘﻣ ﺭﺩ ﻲﭼﺭﺎﻗ ﻦﻴﺴﻛﻮﺗ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺯﺍ ﻱﺮﻴﮔ ﻴ
ﻥﺎﺑﺰ
ﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻴ
ﻣ ﺎﻫﺮﮔﺭﺎﻤ ﺆ
(Di Pietro & Roncero, ﺪﻧﺮﺛ
1996)
.
Valette et al.
(1998)
ﻭ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷﻮﺘﺴﻴﻫ ﻲﺳﺭﺮﺑ ﺎﺑ
ﺪﺗﺎﻤﻧ ﺎﺑ ﻲﮔﺩﻮﻟﺁ ﺭﺩ ﺯﻮﻣ ﻪﺸﻳﺭ ﻲﻠﻨﻓ ﺕﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷﻮﺘﻴﺳ
Radopholus similis (Cobb) Thorne
ﺯﺍ ﻲﻜﻳ ﻥﺍﻮﻨﻋ ﻪﺑ
ﻦﻳﺮﺘﺑﺮﺨﻣ ﻩﺎﻴﮔ ﺭﺩ ﻪﻛ ﺪﻧﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ ﻥﺎﺑﺰﻴﻣ ﻦﻳﺍ ﻱﺎﻫﺪﺗﺎﻤﻧ
ﺦﺳﺎﭘ ﺮﮕﻳﺩ ﺮﺑ ﻩﻭﻼﻋ ﺯﻮﻣ ﻊﻤﺠﺗ ﻪﻠﻤﺟ ﺯﺍ ﻲﺘﻓﺎﺑ ﻭ ﻲﻟﻮﻠﺳ ﻱﺎﻫ
ﻥﺪﺷ ﺲﻧﺩ ﻥﻭﺮﺘﻜﻟﺍ ﻭ ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻪﻳﺬﻐﺗ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻑﺍﺮﻃﺍ ﺭﺩ ﺯﻮﻟﺎﻛ ﻝﻮﻠﺳ ﺭﺩ ﻲﻠﻨﻓ ﺩﺍﻮﻣ ﻊﻤﺠﺗ ،ﺎﻫﺪﻧﻭﺁ ﻑﺍﺮﻃﺍ ﻲﻤﻴﺸﻧﺍﺭﺎﭘ ﻱﺎﻫ
ﻝﻮﻠﺳ ﻦﻳﺍ ﺦﺳﺎﭘ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺰﻴﻧ ﺎﻫ
ﻱﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻩﺎﻴﮔ ﻲﻋﺎﻓﺩ .
ﺍﻳ ﺎﺸ ﻨﭽﻤﻫ ﻥ ﻴ ﻭ ﻱﺪﻴﺋﻮﻧﻭﻭﻼﻓ ﺕﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﻪﻛ ﺪﻧﺩﺮﮐ ﺵﺭﺍﺰﮔ ﻦ
ﻭ ﻢﻴﺸﻧﺍﺭﺎﭘ ﺭﺩ ﻚﻴﺌﻓﺎﻛ ﻱﺎﻫﺮﺘﺳﺍ ﺖﻓﺎﺑ
ﻭ ﻱﺪﻧﻭﺁ ﻱﺎﻫ
ﻦﻴﻣﺎﭘﻭﺩ ﻭ ﻲﻟﻮﻠﺳ ﻩﺭﺍﻮﻳﺩ ﺭﺩ ﺪﻴﺳﺍ ﻚﻴﻟﻭﺮﻓ
(dopamine)
ﻪﺑ
ﻥﺍﺰﻴﻣ ﻪﺸﻳﺭ ﺭﺩ ﻱﺩﺎﻳﺯ ﻊﻤﺠﺗ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻱﺎﻫﺭﺍﻮﻴﺘﻟﻮﻛ
ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻣ .
ﻚﻴﻠﻴﺴﻴﻟﺎﺳ ﺪﻴﺳﺍ ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﻥﺎﻘﻘﺤﻣ ﺐﻠﻏﺍ ﻪﺑ (SA)
ﺯﺍ ﻲﻜﻳ ﻥﺍﻮﻨﻋ ﺭﺩ ﻝﺎﻨﮕﻴﺳ ﺶﻘﻧ ﺮﺑ ﻩﻭﻼﻋ ﻲﻠﻨﻓ ﺕﺎﺒﻴﻛﺮﺗ
ﺪﻧﺭﺍﺩ ﺶﻘﻧ ﺰﻴﻧ ﺖﻣﻭﺎﻘﻣ ﺭﺩ ﹰﺎﻤﻴﻘﺘﺴﻣ ،ﻚﻴﻤﺘﺴﻴﺳ ﺖﻣﻭﺎﻘﻣ .
ﮒﺮﺑ ﺭﺩ ﺭﺎﺑ ﻦﻴﻟﻭﺍ ﺪﻌﺑ ﺐﻴﻛﺮﺗ ﻦﻳﺍ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﺭﺎﻴﺧ ﻭ ﻥﻮﺗﻮﺗ ﻱﺎﻫ
ﻪﻳﺎﻣ ﺯﺍ ﻲﻧﺯ ﻩﺯﺍﺪﻧﺍ ﺮﮔﺭﺎﻤﻴﺑ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻳﺩﺮﮔ ﺺﺨﺸﻣ ﻭ ﺪﺷ ﻱﺮﻴﮔ
ﻲﻣ ﺶﻳﺍﺰﻓﺍ ﺭﺎﺑ ﺎﻫﺪﺻ ﻥﺁ ﺭﺍﺪﻘﻣ ﺪﺑﺎﻳ
. ﺕﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺭﺩ ﻥﻮﻨﻛﺎﺗ
ﻱﺩﺪﻌﺘﻣ ﺭﺍ ﻁﺎﺒﺗ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﻳﺍﺰﻓﺍ ﺵﺭﺍﺰﮔ ﺖﻣﻭﺎﻘﻣ ﺯﻭﺮﺑ ﺎﺑ SA
ﺖﺳﺍ ﻩﺪﺷ
(Oka et al., 1997)
. ﻩﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﻦﻳﺍ ﺮﺑ ﻩﻭﻼﻋ
ﻲﺟﺭﺎﺧ ﺩﺮﺑﺭﺎﻛ ﻪﻛ ﺖﺳﺍ ﺰﻴﻧ ﺭﻮﺘﻴﺴﻴﻟﺍ ﻥﺍﻮﻨﻋ ﻪﺑ SA
ﻣ ﻲ ﻱﺎﻘﻟﺍ ﺐﺟﻮﻣ ﺪﻧﺍﻮﺗ ﺩﻮﺷ SA
(Hammand-Kosack &
Jones, 1998)
.
ﺳﺭﺮﺑ ﺎﺑ ﻲ ﺎﻫ
Buffa et al.ﻱ
(1995)
ﺭﺩ ﻪﻛ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ
ﻥﻮﺗﻮﺗ ﺖﺨﻳﺭﺍﺮﺗ ﺍﺮﻟﻮﻛ ﻦﻴﺴﻛﻮﺗ ﻩﺪﻨﻨﻛﺪﻴﻟﻮﺗ
(cholera)
،
ﻱﺩﺎﻳﺯ ﺭﺍﺪﻘﻣ ﮒﺮﺑ ﺭﺩ SA
ﻲﻣ ﻊﻤﺠﺗ ﺎﻫ ﺐﺟﻮﻣ ﻭ ﺪﺑﺎﻳ
ﻲﻣ ﺎﻫﺮﮔﺭﺎﻤﻴﺑ ﻞﺑﺎﻘﻣ ﺭﺩ ﺖﻣﻭﺎﻘﻣ ﺩﻮﺷ
. ﻪﺑ ﻲﻨﻏﻭﺭ ﻭ ﺩﺭﺯ ﻡﺎﻗﺭﺍ
ﺮﻳﺯ ﺢﻄﺳ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻥﻮﺘﻳﺯ ﻲﻠﺧﺍﺩ ﻡﺎﻗﺭﺍ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ ﻥﺍﻮﻨﻋ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺍﺭﺍﺩ ﻥﺍﺮﻳﺍ ﺭﺩ ﺍﺭ ﺖﺸﻛ .
ﺯﺍ ﻲﺗﺍﺩﺭﺍﻭ ﻡﺎﻗﺭﺍ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﻲﻜﻴﻧﻭﺮﻛ ﻪﻠﻤﺟ
(Koroneiki)
ﻼﻴﻧﺍﺰﻧﺎﻣ ﻭ
(Manzanilla)
ﻪﺑ
ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻡﺎﻗﺭﺍ ﻥﺍﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ
(Bellini, 2002)
ﺱﺎﺴﺣ ﻭ
(Tous & Ferguson, 1997)
ﺖﻬﺟ ﺯﻮﻴﻠﻴﺴﻴﺗﺭﻭ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
ﺪﻧﺪﺷ ﺏﺎﺨﺘﻧﺍ ﺶﻳﺎﻣﺯﺁ ﻦﻳﺍ ﺭﺩ ﻲﺳﺭﺮﺑ .
ﺲﻜﻋ ﻲﺳﺭﺮﺑ ﻞﻤﻌﻟﺍ
ﻩﺯﺍﺪﻧﺍ ﻞﻜﺷ ﻪﺑ ﻥﺎﺑﺰﻴﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻡﺎﻗﺭﺍ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷﻮﻴﺑ ﻱﺮﻴﮔ
ﻦﻴﺌﺗﻭﺮﭘ ﻉﺍﻮﻧﺍ ﻲﻔﻴﻛ ﻭ ﻲﻤﻛ ﺎﻫ
ﻢﻳﺰﻧﺁ ﻭ ﻞﻨﻓ ﺕﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ، ﻱﺎﻫ
ﻪﺑ ﺱﺎﺴﺣ ﻭ ﻡﺎﻗﺭﺍ ﻲﻓﺮﻌﻣ ﻭ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺖﻣﻭﺎﻘﻣ ﺭﺩ ﺮﺛﺆﻣ ﻥﺎﻜﻣﺍ ﺍﺭ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻱﺎﻫﺮﮔﺭﺎﻤﻴﺑ ﺩﺯﺎﺳ ﻲﻣ ﺮﻳﺬﭘ
. ﻡﺎﺠﻧﺍ ﺯﺍ ﻑﺪﻫ
ﺎﺑ ﻡﺎﻗﺭﺍ ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ ﺎﻳ ﻭ ﺖﻣﻭﺎﻘﻣ ﻁﺎﺒﺗﺭﺍ ﻲﺳﺭﺮﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳﺍ ﻩﺪﺷ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻞﻨﻓ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﻪﺸﻳﺭ ﺭﺩ
ﺭﺩ ﺎﻬﻧﺁ ﻥﺎﻣﺯ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻱﺎﻫ
١ ، ١٠ ، ٢٠ ﻭ ٣٠ ﻪﻳﺎﻣ ﺯﺍ ﺲﭘ ﺯﻭﺭ ﻲﻧﺯ
ﺯﺍ ﺩﺭﻮﻣ ﻭﺩ ﺎﺑ
ﭺﺭﺎﻗ ،ﻥﻮﺘﻳﺯ ﻱﺎﻫﺮﮔﺭﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ
Verticillium dahliae
Klebahn
ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻭ
Meloidogyne javanica (Treub)
Chitwood
ﺖﺳﺍ ﻩﺩﻮﺑ ، .
ﺵﻭﺭ ﻭ ﺩﺍﻮﻣ
ﺎﻫ
ﻬﺗ ﻴ ﻪﻳﺎﻣ ﻭ ﺎﻫﺮﮔﺭﺎﻤﻴﺑ ﻪ ﻲﻧﺯ
ﻪﻴﻬﺗ ﺢﻴﻘﻠﺗ ﻪﻳﺎﻣ ﻲﻣﻮﻴﻠﻴﺴﻴﺗﺭﻭ ﻲﮔﺩﺮﻣﮋﭘ ﻞﻣﺎﻋ ﭺﺭﺎﻗ
V. dahliae ﺍ ﺯﺍ ﻱﺭﺍﺩﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﮔﺭﺎﻤﻴﺑ ﭺﺭﺎﻗ ﻪﺑ ﻩﺩﻮﻟﺁ ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻱﺎﻫ ﻡﺍﺪﻧ
ﭺﺭﺎﻗ ﻪﺑ ﻩﺩﻮﻟﺁ ﻪﻧﻮﻤﻧ
V. dahliae
) ﺰﻳﺭ ﮒﺮﺑ ﺮﻴﻏ ﺩﺍﮋﻧ
(SS-4
ﻍﺎﺑ ﺯﺍ ،ﻥﺎﮔﺮﮔ ﺮﻬﺷ ﺏﻮﻨﺟ ﺭﺩ ﻊﻗﺍﻭ ،ﻦﺷﻮﺗ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺯﺍ ﺩﺍﺩﺮﺧ ﺭﺩ ﺩﺭﺯ ﻢﻗﺭ ﻥﻮﺘﻳﺯ ﻱﺎﻫ ١٣٨٦
ﺪﻳﺩﺮﮔ ﻱﺭﻭﺁ ﻊﻤﺟ .
ﺖﻓﺎﺑ ﺯﺍ ﻲﺸﺨﺑ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ ﻪﺧﺎﺷ ﺯﺍ ﺮﻈﻧ ﺩﺭﻮﻣ ﭺﺭﺎﻗ ﻱﺯﺎﺳﺍﺪﺟ ﺭﺩ ﺎﻬﻧﺁ ﺏﻮﭼ ﻭ ﺖﺳﻮﭘ ﻩﺩﺍﺩ ﮓﻧﺭ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﭺﺭﺎﻗ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺮﺛﺍ
ﺖﻓﺮﮔ ﻡﺎﺠﻧﺍ ﺭﺎﻤﻴﺑ ﻭ ﻢﻟﺎﺳ ﺖﻓﺎﺑ ﻞﺻﺎﻓ ﺪﺣ ﺯﺍ ،ﺖﺳﺍ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻝﻮﻠﺤﻣ ﺎﺑ ﻥﺪﺷ ﻥﻭﺮﺘﺳ ﺯﺍ ﺲﭘ ﻲﮔﺩﻮﻟﺁ ﻱﺍﺭﺍﺩ ﻱﺎﻫ ١
%
ﺕﺪﻣ ﻪﺑ ﻢﻳﺪﺳ ﺖﻳﺮﻠﻛﻮﭙﻴﻫ ١
ﺮﻄﻘﻣ ﺏﺁ ﺎﺑ ﻮﺸﺘﺴﺷ ﻭ ﻪﻘﻴﻗﺩ
ﻂﻴﺤﻣ ﻪﺑ ﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﺮﮔﺭﺎﻤﻴﺑ ﺪﺷﺭ ﺖﻬﺟ PDA
.
ﻱﺪﻴﻌﺳ ﻥﺍﺭﺎﻜﻤﻫ ﻭ ﻩﺩﺍﺯ :
ﺭﺩ ﻥﻮﺘﻳﺯ ﻡﺎﻗﺭﺍ ﻞﻛ ﻞﻨﻓ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﺕﺍﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﺳﺭﺮﺑ ...
١٠٣
ﺮﮔﺭﺎﻤﻴﺑ ﭺﺭﺎﻗ ﺺﻴﺨﺸﺗ ﻭ ﻱﺯﺎﺳ ﺺﻟﺎﺧ
ﺸﻛ ﺯﺍ ﺲﭘ ﺎﺳﺎﻨﺷ ﺖﻬﺟ ،ﺮﻈﻧ ﺩﺭﻮﻣ ﭺﺭﺎﻗ ﺖ
ﻲﻳ ﻥﺁ ﺯﺍ
ﺪﺷ ﻪﻴﻬﺗ ﻲﭘﻮﻜﺳﻭﺮﻜﻴﻣ ﺪﻳﻼﺳﺍ .
ﺮﺑ ﭺﺭﺎﻗ ﻦﻳﺍ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ
ﻭ ﺭﻮﭙﺳﺍ ،ﺪﻴﻟﺎﻴﻓ ﻚﻳﺮﺘﻣﻮﻓﺮﻣ ﻭ ﻚﻳﮊﻮﻟﻮﻓﺮﻣ ﺕﺎﺼﺨﺸﻣ ﺱﺎﺳﺍ ﻂﺳﻮﺗ ﻩﺪﺷ ﻪﺋﺍﺭﺍ ﺪﻴﻠﻛ ﺯﺍ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﺎﺑ ﻭ ﺕﻭﺮﻠﻜﺳﺍﻭﺮﻜﻴﻣ
Hilloks (1992)
ﺖﻓﺮﮔ ﻡﺎﺠﻧﺍ .
ﻡﺎﺠﻧﺍ ﻱﺍﺮﺑ ﭺﺭﺎﻗ ﺢﻴﻘﻠﺗ ﻪﻳﺎﻣ
ﻨﻛ ،ﻲﻳﺍﺰﻳﺭﺎﻤﻴﺑ ﻥﻮﻣﺯﺁ
،ﻲﻠﺻﺍ ﺶﻳﺎﻣﺯﺁ ﻡﺎﺠﻧﺍ ﻱﺍﺮﺑ ﻭ ﻱﺪﻴ
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ ﺭﺩ ﺕﻭﺮﻠﻜﺳﺍﻭﺮﻜﻴﻣ .
ﭺﺭﺎﻗ ﻦﻳﺍ ﻂﻴﺤﻣ ﺭﺩ
ﻚﭘﺍﺯ ﻂﻴﺤﻣ ﺭﺩ ﻭ ﻱﺪﻴﻨﻛ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺩﺭﺯ ﺭﻮﻧ ﻂﻳﺍﺮﺷ ﺭﺩ PDA
ﻥﺍﻭﺍﺮﻓ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﻪﺑ ﺕﻭﺮﻠﻜﺳﺍﻭﺮﻜﻴﻣ ،ﺭﻮﻧ ﻥﻭﺪﺑ ﻂﻳﺍﺮﺷ ﺭﺩ ﻊﻳﺎﻣ ﻲﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺪﻨﻛ . ﭺﺭﺎﻗ ﺖﺸﮐ ﻂﻴﺤﻣ ﻱﺎﻣﺩ ﺖﻟﺎﺣ ﻭﺩ ﺮﻫ ﺭﺩ
ﺮﻈﻧ ﺩﺭﻮﻣ ٢٣
ﺭﺩ ﺩﺍﺮﮕﻴﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟﺭﺩ ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ
(Bhat & Subbarao, 1999; Khan et al., 2000)
.
ﺮﮔﺭﺎﻤﻴﺑ ﭺﺭﺎﻗ ﻲﻳﺍﺰﻳﺭﺎﻤﻴﺑ ﻥﻮﻣﺯﺁ
ﻥﻮﻣﺯﺁ ﺖﻬﺟ ﻱﺪﻴﻨﻛ ﻥﻮﻴﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﻪﻴﻬﺗ ﻱﺍﺮﺑ ﻱﺭﺎﻤﻴﺑ ﺮﻫ ﻪﺑ ،ﻲﻳﺍﺯ ﻚﺘﺸﺗ
ﺩﻭﺪﺣ ﺭﺩ ﭺﺭﺎﻗ ﻪﻨﮔﺮﭘ ﻱﻭﺎﺣ ١٥
ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿﺍ ﻥﻭﺮﺘﺳ ﺮﻄﻘﻣ ﺏﺁ .
ﻪﻠﻴﻣ ﻚﻳ ﻂﺳﻮﺗ
ﻪﺸﻴﺷ ﻡﺍﺭﺁ ﺖﻛﺮﺣ ﻭ ﻥﻭﺮﺘﺳ ﺞﻛ ﺮﺳ ﻱﺍ ﺢﻄﺳ ﻱﻭﺭ ﻥﺁ
ﻱﺪﻴﻨﻛ ،ﺖﺸﻛ ﻂﻴﺤﻣ ﻥﺪﻨﮐ ﻥﻭﺪﺑ ،ﻪﻨﮔﺮﭘ ﺍﺪﺟ ﻪﻨﮔﺮﭘ ﺯﺍ ﺎﻫ
ﺪﻧﺪﻣﺁﺭﺩ ﻥﻮﻴﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﺕﺭﻮﺻ ﻪﺑ ﺮﻄﻘﻣ ﺏﺁ ﺭﺩ ﻭ ﻩﺪﺷ .
ﻦﻳﺍ
ﻩﺩﺍﺩ ﺭﻮﺒﻋ ﻥﻭﺮﺘﺳ ﻪﻳﻻ ﻭﺩ ﻞﻤﻠﻣ ﻪﭼﺭﺎﭘ ﺯﺍ ﻥﻮﻴﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﺪﺷ . ﺭﺎﻤﺷ ﻝﻮﺒﻠﮔ ﺪﻳﻼﺳﺍ ﻚﻤﻛ ﺎﺑ )
ﺮﺘﻣﻮﺘﻴﺳﻮﻤﻫ (
ﺩﺍﺪﻌﺗ
ﻱﺪﻴﻨﻛ ﺮﻫ ﺭﺩ ﺩﻮﺟﻮﻣ ﻱﺎﻫ ﻲﻠﻴﻣ
ﺮﺘﻴﻟ ﻴﻴﻌﺗ ﻥﻮﻴﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﺯﺍ ﻦ
ﺪﻳﺩﺮﮔ . ﻥﺩﺮﻛ ﻪﻓﺎﺿﺍ ﺎﻳ ﻭ ﻥﻭﺮﺘﺳ ﺮﻄﻘﻣ ﺏﺁ ﻥﺩﺮﻛ ﻪﻓﺎﺿﺍ ﺎﺑ ﻱﻭﺭ ﻥﻮﻴﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﺖﻈﻠﻏ ،ﻥﻮﻴﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﺩﺪﺠﻣ
١٠٦
× ١ ﺮﻫ ﺭﺩ ﻱﺪﻴﻨﻛ ﻲﻠﻴﻣ
ﺮﺘﻴﻟ ﺪﺷ ﻢﻴﻈﻨﺗ
(Khan et al.,
2000)
. ﺑ ﻥﻮﻣﺯﺁ ﻴ ﺭﺎﻤ ﻳ ﺍﺰ ﻲﻳ ﺭﺰﺗ ﺵﻭﺭ ﻪﺑ ﻳ
ﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﻖ ﻴ
ﻥﻮ
ﻨﮐ ﻴ ﺪ ﻱ ﻣ ﻪﺑ ﻴ ﻥﺍﺰ ﻳ ﮏ ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ ﺍﺮﺑ ﻱ ﺭﺩ ،ﻝﺎﻬﻧ ﺮﻫ
ﺶﺨﺑ ﺎﻫ ﻱ ﻧﺎﻗﻮﻓ ﻲ ﺎﺳ ﻝﺎﻬﻧ ﻪﻗ ﻳ ﻡﺎﺠﻧﺍ ﺭﺍﺮﻜﺗ ﺞﻨﭘ ﺭﺩ ،ﻪﻟﺎﺴﮑ
ﺖﻓﺮﮔ . ﻝﺎﻬﻧ ﻪﺑ ﺎﻫ ﻱ ﻤﻫ ﺪﻫﺎﺷ ﻴ
ﻣ ﻦ ﻴ ﻥﻭﺮﺘﺳ ﺮﻄﻘﻣ ﺏﺁ ﻥﺍﺰ
ﺭﺰﺗ ﻳ ﺩﺮﮔ ﻖ ﻳ
(Dhingra & Sinclair, 1986; Khan et al., ﺪ
2000)
. ﺑ ﻥﻮﻣﺯﺁ ﺩﺭﻮﻣ ﺭﺩ ﻴ
ﺭﺎﻤ ﻳ ﺍﺰ ﻲﻳ ﭺﺭﺎﻗ
V. dahliae
ﺯﺍ ﺲﭘ ،
ﺶﺨﺑ ،ﻩﺎﻣ ﻭﺩ ﺖﺷﺬﮔ ﺎﻫ
ﻲﻳ ﻪﻗﺎﺳ ﺯﺍ ) ﺣﺍﻮﻧ ﻲ ﺩﺰﻧ ﻳ ﻞﺤﻣ ﻪﺑ ﮏ
ﺭﺰﺗ ﻳ ﻖ ( ﺍﺭﺍﺩ ﻪﮐ ﻱ ﻪﻧﺎﺸﻧ ﺎﻫ ﻱ ﺑ ﻴ ﺭﺎﻤ ﻱ ) ﮔﺩﺮﻣﮋﭘ ﻲ ﮒﺮﺑ ﺭﺩ ﻭ ﺎﻫ
ﺗ ﻴ ﮔﺮ ﻲ ﻪﻗﺎﺳ ﺖﻓﺎﺑ ﺭﺩ (
ﺯﺎﺳﺍﺪﺟ ،ﺪﻧﺩﻮﺑ ﻱ
ﺤﻣ ﺭﺩ ﻭ ﻴ
PDA ﻂ
ﺩﺮﮔ ﺖﺸﮐ ﻳ
ﺪ . ﻣ ﺕﺎﺼﺨﺸﻣ ﺎﺑ ﻩﺪﻣﺁ ﺖﺳﺪﺑ ﭺﺭﺎﻗ ﻴ
ﭘﻮﮑﺳﻭﺮﮑ ﻲ
ﺑ ﭺﺭﺎﻗ ﻪ ﺖﺷﺍﺩ ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ﻥﻮﻣﺯﺁ ﺭﺩ ﻪﺘﻓﺭ ﺭﺎﮐ .
ﻪﻴﻬﺗ
ﺢﻴﻘﻠﺗ ﻪﻳﺎﻣ ﻲﻠﺻﺍ ﺶﻳﺎﻣﺯﺁ ﻱﺍﺮﺑ ﺮﮔﺭﺎﻤﻴﺑ ﭺﺭﺎﻗ
ﻪﻴﻬﺗ ﻱﺍﺮﺑ ﺕﻭﺮﻠﻜﺳﺍﻭﺮﻜﻴﻣ
ﺮﭘ ﺍﺪﺘﺑﺍ ﺎﻫ ﻪﺑ ﭺﺭﺎﻗ ﻪﻨﮔ
ﻚﻟﺍ ﺯﺍ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻱﺎﻫ
٦٠ ، ١٠٠ ﻭ ٤٠٠ ﺪﺷ ﻩﺩﺍﺩ ﺭﻮﺒﻋ ﺶﻣ .
ﻚﻟﺍ ﻞﺧﺍﺩ ﺕﺎﻳﻮﺘﺤﻣ ﺲﭙﺳ ٤٠٠
ﻥﻭﺮﺘﺳ ﺮﻄﻘﻣ ﺏﺁ ﺎﺑ ﺶﻣ
ﻊﻤﺟ ﻥﻮﻴﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﺕﺭﻮﺻ ﻪﺑ ﺪﻳﺩﺮﮔ ﻱﺭﻭﺁ
. ﻦﻳﺍ
ﺪﻳﺩﺮﮔ ﻁﻮﻠﺨﻣ ﻱﺩﺎﺑ ﻪﺳﺎﻣ ﺯﺍ ﻱﻭﺎﺴﻣ ﻢﺠﺣ ﺎﺑ ﻥﻮﻴﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ .
ﺯﺍ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺮﻄﻘﻣ ﺏﺁ ﺎﺑ ﻮﺸﺘﺴﺷ ﺯﺍ ﺲﭘ ﺍﺪﺘﺑﺍ ﺍﺭ ﻱﺩﺎﺑ ﻪﺳﺎﻣ ﻱﺎﻫ ﻚﻟﺍ ٤٥
ﻭ ٦٠ ﻚﻟﺍ ﺕﺎﻳﻮﺘﺤﻣ ﻭ ﻩﺩﺍﺩ ﺭﻮﺒﻋ ﺶﻣ ٦٠
ﻱﺎﻣﺩ ﺎﺑ ﻭﻼﻛﻮﺗﺍ ﺭﺩ ﺶﻣ ١٢١
ﺕﺪﻣ ﻪﺑ ﺩﺍﺮﮕﻴﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟﺭﺩ ٢٠
ﺪﻳﺩﺮﮔ ﻥﻭﺮﺘﺳ ﻪﻘﻴﻗﺩ .
ﺲﭘ ﻪﺳﺎﻣ ﻭ ﺕﻭﺮﻠﻜﺳﺍﻭﺮﻜﻴﻣ ﻁﻮﻠﺨﻣ
ﺪﺷ ﺖﺧﺍﻮﻨﻜﻳ ﻦﻛ ﻁﻮﻠﺨﻣ ﺎﺑ ﻥﺪﺷ ﻚﺸﺧ ﺯﺍ .
ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺖﻬﺟ
ﻪﻳﺎﻣﺩﺍﺯ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺞﻨﭘ ،ﺢﻴﻘﻠﺗ ﻪﻳﺎﻣ ﺭﺩ ﻩﺪﻧﺯ
١ ﺯﺍ ﻲﻣﺮﮔ
ﺑ ﻭ ﻪﺘﺷﺍﺩﺮﺑ ﺍﺭ ﻁﻮﻠﺨﻣ ﺖﻗﺭ ،ﻥﻭﺮﺘﺳ ﺮﻄﻘﻣ ﺏﺁ ﺎ
٢ ﻱﺎﻫ ١٠ ‐
،
٤
١٠‐ ٦ ، ١٠‐ ٨ ﻭ ١٠‐
ﺪﺷ ﻪﻴﻬﺗ ﻥﺁ ﺯﺍ .
ﺭﻮﻃ ﻪﺑ ﺖﻗﺭ ﺮﻫ
ﺖﺸﻛ ﺭﺍﺮﻜﺗ ﺞﻨﭘ ﺭﺩ ﺍ ﻱﺩ ﻲﭘ ﺖﺸﻛ ﻂﻴﺤﻣ ﻱﻭﺭ ﻪﻧﺎﮔﺍﺪﺟ ﺪﻳﺩﺮﮔ . ﺯﺍ ﺪﻌﺑ ٥ ‐ ٦ ﻱﺎﻣﺩ ﺎﺑ ﺭﻮﺗﺎﺑﻮﻜﻧﺍ ﺭﺩ ﻱﺭﺍﺪﻬﮕﻧ ﺯﻭﺭ ٢٣
ﺮﻳﺯ ﺭﺩ ﻩﺩﺯ ﻪﻧﺍﻮﺟ ﻱﺎﻫ ﻪﻳﺎﻣﺩﺍﺯ ﺩﺍﺪﻌﺗ ،ﺩﺍﺮﮕﻴﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟﺭﺩ ﻲﻳﺎﻤﻨﮔﺭﺰﺑ ﺎﺑ ﭖﻮﻜﺳﻭﺮﻜﻴﻣ ١٠٠×
ﻲﻳﺎﻤﻨﮔﺭﺰﺑ ﺎﺑ ﺮﻟﻮﻛﻮﻨﻴﺑ ﺎﻳ
٦٤×
ﺯﺍ ﻡﺮﮔ ﺮﻫ ﺭﺩ ﺎﻬﻧﺁ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﻭ ﺪﻳﺩﺮﮔ ﺵﺭﺎﻤﺷ
ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﻱﺩﺎﺑ ﻪﺳﺎﻣ ﻭ ﺕﻭﺮﻠﻜﺳﺍﻭﺮﻜﻴﻣ ﻁﻮﻠﺨﻣ
(Hall & Ly, 1972; Devay et al., 1973)
.
ﻪﻳﺎﻣﺩﺍﺯ ﺩﺍﺪﻌﺗ
(propagule)
ﻝﺎﻌﻓ ) ﺕﻭﺮﻠﻜﺳﺍﻭﺮﻜﻴﻣ
ﻩﺪﻧﺯ ( ﻦﺷﻮﺗ ﻪﻳﺍﺪﺟ ﻱﺍﺮﺑ ١٠٤
× ٥ ﻁﻮﻠﺨﻣ ﻡﺮﮔ ﺭﺩ ﺩﺪﻋ
ﺳﺎﻣ ﻭ ﺕﻭﺮﻠﻜﺳﺍﻭﺮﻜﻴﻣ ﺪﻳﺩﺮﮔ ﺩﺭﻭﺁﺮﺑ ﻱﺩﺎﺑ ﻪ
. ﻪﻳﺎﻣ ﺖﻬﺟ ﻲﻧﺯ
،ﻥﺎﺑﺰﻴﻣ ﺮﻔﺳﻭﺰﻳﺭ ﻪﺑ ﭺﺭﺎﻗ ٤
/ ٠ ﻁﻮﻠﺨﻣ ﺯﺍ ﻡﺮﮔ
ﻱﺩﺎﺑ ﻪﺳﺎﻣ ﻭ ﺕﻭﺮﻠﻜﺳﺍﻭﺮﻜﻴﻣ )
ﻝﺩﺎﻌﻣ ٢٠٠٠٠ ﺩﺪﻋ
ﺎﻳ ﻩﺪﻧﺯ ﺕﻭﺮﻠﻜﺳﺍﻭﺮﻜﻴﻣ ١٠
ﺭﺩ ﻩﺪﻧﺯ ﺕﻭﺮﻠﻜﺳﺍﻭﺮﻜﻴﻣ ﺩﺪﻋ
ﺮﺘﺴﺑ ﻙﺎﺧ ﺯﺍ ﻡﺮﮔ ﺮﻫ (
ﺞﻨﭘ ﺭﺩ ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ ﺏﺁ ﻥﻭﺮﺘﺳ ﺮﻄﻘﻣ
ﻨﻜﻳ ﺭﻮﻃ ﻪﺑ ﻭ ﻩﺩﺭﻭﺁﺭﺩ ﻥﻮﻴﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﺖﻟﺎﺣ ﻪﺑ ﺭﺩ ﺖﺧﺍﻮ
ﺪﺷ ﻪﺘﺨﻳﺭ ﻝﺎﻬﻧ ﺮﻫ ﺮﺘﺴﺑ ﻱﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ ﻚﻳ ﻖﻤﻋ .
ﻪﻴﻬﺗ ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻲﻫﺮﮔ ﻪﺸﻳﺭ ﺪﺗﺎﻤﻧ M. javanica
ﻲﻫﺮﮔ ﻪﺸﻳﺭ ﺪﺗﺎﻤﻧ ﺺﻴﺨﺸﺗ ﻭ ﻱﺭﺍﺩﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﺪﺗﺎﻤﻧ ﺩﺭﻮﻣ ﺭﺩ
M. javanica
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺭﺍﺩﺮﺑ ﻱ ﺯﺍ
ﻥﺎﺘﺴﻟﺎﻬﻧ ﺎﻫ ﻱ ﻝﺎﻬﻧ ﺯﺍ ﻥﺎﮔﺮﮔ ﺮﻬﺷ ﻪﻣﻮﺣ ﺎﻫ
ﻱ ﻳ ﻭ ﻪﻟﺎﺴﮑ ﻳ ﺎ
ﺯ ﺩﺭﺯ ﻢﻗﺭ ﻪﻟﺎﺳ ﻭﺩ ﻳ
ﺪﻣﺁ ﻞﻤﻋ ﻪﺑ ﻥﻮﺘ .
ﺍ ﻭ ﺮﻧ ﺪﺗﺎﻤﻧ ﺝﺍﺮﺨﺘﺳ
ﺵﻭﺭ ﺯﺍ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﺎﺑ ﮎﺎﺧ ﺯﺍ ﻡﻭﺩ ﻦﺳ ﻭﺭﻻ
De Grisse
(1969)
ﺮﻃ ﻪﺑ ﻳ ﺮﺳ ﺩﺮﺑﺭﺎﮐ ﻖ ﻱ
ﺮﺘﻧﺎﺳ ﻭ ﺎﻫ ﮏﻟﺍ ﻳ
ﻔ ﻴ ﻡﺎﺠﻧﺍ ﮊﻮ
ﺪﺷ . ﻩﺮﮔ ﺯﺍ ﻎﻟﺎﺑ ﻩﺩﺎﻣ ﺝﺍﺮﺨﺘﺳﺍ ﻥﺁ ﺯﺍ ﺲﭘ ﺎﻫ
ﻱ ﻭﺭ ﺩﻮﺟﻮﻣ ﻱ
ﺭ ﻳ ﻭ ﻩﺩﻮﻟﺁ ﻪﺸ ﺵﺮﺑ ﻡﺎﺠﻧﺍ
ﺎﻫ ﻱ ﻼﺳﺍ ،ﻡﺯﻻ ﻳ
ﻣ ﺪ ﻴ ﭘﻮﮑﺳﻭﺮﮑ ﻲ ﺯﺍ
ﻩﺎﻴﮔ ﺶﻧﺍﺩ ﻪﻠﺠﻣ
ﻜﺷﺰﭘ ﻩﺭﻭﺩ ،ﻥﺍﺮﻳﺍ ﻲ ۴۰
ﻩﺭﺎﻤﺷ ، ۱ ،
۱۳۸۸ ١٠٤
ﺗﻮﮐ ﻴ ﺎﻬﺘﻧﺍ ﻝﻮﮑ ﻱ
ﻬﺗ ﻩﺩﺎﻣ ﻥﺪﺑ ﻴ
ﺩﺮﮔ ﻪ ﻳ ﺪ . ﺍﻳ ﺖﻬﺟ ﺭﺎﮐ ﻦ
ﺎﺳﺎﻨﺷ ﻲﻳ ﻌﻄﻗ ﻲ ﻪﻧﻮﮔ
M. javanica
ﺭﻭﺮﺿ ﻱ ﺖﺳﺍ .
ﻪﻧﻮﮔ ﺕﺎﺼﺨﺸﻣ
M. javanica
ﻩﺪﺷ ﻪﺋﺍﺭﺍ ﺕﺎﺼﺨﺸﻣ ﺎﺑ
Jepsonﻂﺳﻮﺗ
(1987) Eisenbeck & Triantaphyllouﻭ
(1991)
ﺖﺷﺍﺩ ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ .
ﺺﻟﺎﺧ ﻭ ﻱﺯﺎﺳ ﺮﻴﺜﻜﺗ ﻲﻫﺮﮔ ﻪﺸﻳﺭ ﺪﺗﺎﻤﻧ
ﺍﺮﺑ ﻱ ﺺﻟﺎﺧ ﺯﺎﺳ ﻱ ﺜﮑﺗ ﻭ ﻴ ﻢﺨﺗ ﻩﺩﻮﺗ ﺵﻭﺭ ﺯﺍ ﺪﺗﺎﻤﻧ ﺮ
ﺩﺮﻔﻨﻣ
(single egg mass)
ﻭﺭ ﺮﺑ ﻱ ﺎﺸﻧ ﺀ ﺎﻫ ﻱ ﮕﻧﺮﻓ ﻪﺟﻮﮔ ﻲ
ﺯﺮﮔ ﺕﻭﺭ ﻢﻗﺭ
(Rutgers)
ﺪﺷ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ .
ﺎﺳﺎﻨﺷ ﻲﻳ ﺲﭘ ﺪﺗﺎﻤﻧ
ﺜﮑﺗ ﺯﺍ ﻴ ﻧ ﻥﺁ ﺮ ﻴ ﺖﻓﺮﮔ ﻡﺎﺠﻧﺍ ﺰ .
ﻭﺭﻻ ﻪﻴﻬﺗ ﻭ ﻢﺨﺗ ﺝﺍﺮﺨﺘﺳﺍ
ﺵﻭﺭ ﺯﺍ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﺎﺑ ﻡﻭﺩ ﻦﺳ
Hussey & Barker (1973)
ﺖﻓﺮﮔ ﻡﺎﺠﻧﺍ .
ﻚﺘﺸﺗ ﻭﺎﺣ ﻱ ﺮﻔﺗ ﺖﻬﺟ ﺏﺁ ﺭﺩ ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻢﺨﺗ ﻳ
ﺦ
ﺭﻮﺗﺎﺑﻮﮑﻧﺍ ﺭﺩ ﺎﻣﺩ ﺎﺑ ﻲﻜﻳﺭﺎﺗ ﻭ
ﻱ ٢٠
‐ ٢٢ ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟﺭﺩ ﻴ
ﻪﺑ ﺩﺍﺮﮕ
ﺕﺪﻣ ٢٤ ‐ ٤٨ ﺪﺷ ﻩﺩﺍﺩ ﺭﺍﺮﻗ ﺖﻋﺎﺳ .
ﻥﺩﺮﮐ ﻥﻭﺮﺘﺳ ﺯﺍ ﺲﭘ
ﺎﻫﻭﺭﻻ ﻱ ﻝﻮﻠﺤﻣ ﺎﺑ ﻡﻭﺩ ﻦﺳ ١
% ﻫ ﻴ ﺮﻠﮐﻮﭙ ﻳ ﺪﺳ ﺖ ﻳ ﺕﺪﻣ ﻪﺑ ﻢ
ﻗﺩ ﻚﻳ ﻴ ،ﺎﻬﻧﺁ ﺵﺭﺎﻤﺷ ﻭ ﻪﻘ ﺖﻴﻌﻤﺟ
ﻪﺳ ﺎﺑ ﺪﺗﺎﻤﻧ ﺢﻄﺳ
) ٢٠٠٠ ، ٣٠٠٠ ﻭ ٤٠٠٠ ( ﺭﺩ ٥ ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ ﻥﻭﺮﺘﺳ ﺮﻄﻘﻣ ﺏﺁ
ﻪﻴﻬﺗ ﺩﺮﮔ ﻳ ﺪ . ﺍ ﺲﭙﺳ ﻳ ﺎﻣ ﻦ ﻳ ﺗ ﻪ ﻘﻠ ﻴ ﺤ ﻲ ﺭﻮﻃ ﻪﺑ ﻳ ﺭﺩ ﺖﺧﺍﻮﻨﮑ
ﻖﻤﻋ ١ ﺘﻧﺎﺳ ﻴ ﺮﺘﻤ ﻱ ﺭ ﻝﺎﻬﻧ ﺮﻫ ﺮﺘﺴﺑ ﻳ
ﺪﺷ ﻪﺘﺨ . ﺍﺮﺑ ﻱ
ﺎﻫﻭﺭﻻ ﺵﺭﺎﻤﺷ ﻱ
ﻡﻭﺩ ﻦﺳ ٥
/ ٠ ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ ﺭﺩ ﺭﻭﺎﻨﺷ ﻭﺭﻻ ﺯﺍ
ﻭﺭ ﮏﭼﻮﮐ ﺕﺍﺮﻄﻗ ﺕﺭﻮﺻ ﻪﺑ ﺏﺁ ﻱ
ﻳ ﮏ ﻚﺘﺸﺗ ﺢﻄﺳ ﺎﺑ
ﻠﮔ ﻂﺳﻮﺗ ﻩﺪﺷ ﺏﺮﭼ ﻴ
ﺴ ﻴ ﺮ ﻳ ﺖﻓﺮﮔ ﺭﺍﺮﻗ ﻦ .
ﺯ ﺭﺩ ﻳ ﺮ
ﻣ ﻴ ﺎﻤﻨﮔﺭﺰﺑ ﺎﺑ ﭖﻮﮑﺳﻭﺮﮑ
× ﻲﻳ ١٠٠ ﺎﻫﻭﺭﻻ ﻱ ﺕﺍﺮﻄﻗ ﻥﻭﺭﺩ
ﺮﮔ ﺵﺭﺎﻤﺷ ﺩ
ﻳ ﺪ . ﺩﺍﺪﻌﺗ ﻦﻴﻤﺨﺗ ﺭﺩ ﺖﻗﺩ ﺶﻳﺍﺰﻓﺍ ﻱﺍﺮﺑ
ﺖﻓﺮﮔ ﻡﺎﺠﻧﺍ ﻪﺒﺗﺮﻣ ﻪﺳ ﺎﻫﻭﺭﻻ ﺵﺭﺎﻤﺷ ،ﺎﻫﻭﺭﻻ
(Lamberti
& Baines, 1969; Hussey & Barker, 1973; Sasanelli et al., 1997)
.
ﻞﻛ ﻞﻨﻓ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﺕﺍﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﺳﺭﺮﺑ
ﻪﺸﻳﺭ ﺯﺍ ﻲﻠﻨﻓ ﺕﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﺝﺍﺮﺨﺘﺳﺍ ﻩﺪﺷ ﻪﺋﺍﺭﺍ ﺵﻭﺭ ﺯﺍ ﻲﻠﻨﻓ ﺕﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﺝﺍﺮﺨﺘﺳﺍ ﺖﻬﺟ
ﻂﺳﻮﺗ
Seervers et al.
(1971)
ﺪﺷ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ .
١ ﻪﺸﻳﺭ ﻡﺮﮔ
ﻩﺯﺎﺗ ﺎﺑ ١٠ ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ ﻝﻮﻧﺎﺘﻣ ٨٠ % ﺲﭙﺳ ﻭ ﻩﺪﻴﺑﻮﻛ ﻥﻭﺎﻫ ﺭﺩ
ﺪﺷ ﻩﺩﺍﺩ ﺭﻮﺒﻋ ﻪﻳﻻ ﻭﺩ ﻞﻤﻠﻣ ﻪﭼﺭﺎﭘ ﺯﺍ .
ﻪﺸﻳﺭ ﻩﺪﻴﺑﻮﻛ ﻱﺎﻫ
ﻩﺪﺷ ﺎﺑ ﻪﻌﻓﺩ ﺮﻫ ﻪﻌﻓﺩ ﻭﺩ ﹰﺍﺩﺪﺠﻣ ﻞﻤﻠﻣ ﻪﭼﺭﺎﭘ ﻱﻭﺭ ٣
ﻲﻠﻴﻣ ﻝﻮﻧﺎﺘﻣ ﺮﺘﻴﻟ ٨٠
% ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﺴﺷ .
ﻭ ﻩﺪﺷ ﻑﺎﺻ ﻩﺭﺎﺼﻋ
ﻪﻛ ﻲﻟﻮﻠﺤﻣ ﻁﻮﻠﺨﻣ ﻢﻫ ﺎﺑ ﺪﻣﺁ ﺖﺳﺩ ﻪﺑ ﻮﺸﺘﺴﺷ ﺯﺍ
ﺕﺪﻣ ﻱﺍﺮﺑ ﻭ ٥
ﺭﺩ ﻪﻘﻴﻗﺩ ١٠٠٠
ﺭﻭﺩ ﻩﺎﮕﺘﺳﺩ ﺎﺑ
ﮊﻮﻴﻔﻳﺮﺘﻧﺎﺳ
Beckman-J2-Mc
ﺪﻳﺩﺮﮔ ﮊﻮﻴﻔﻳﺮﺘﻧﺎﺳ
(g=1.127 (rpm/1000) 2] [.
ﻝﻮﻠﺤﻣ ﺯﺍ ﻭ ﻑﺬﺣ ﺏﻮﺳﺭ ﻲﻳﻭﺭ
ﻩﺯﺍﺪﻧﺍ ﻱﺍﺮﺑ ﻪﻟﻮﻟ ﻞﻨﻓ ﻱﺮﻴﮔ
ﻞﻛ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﺪﺷ
(Seervers et al., 1971)
.
ﻩﺯﺍﺪﻧﺍ ﻞﻛ ﻞﻨﻓ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﻱﺮﻴﮔ ﻩﺭﺎﺼﻋ ﺭﺩ ﺩﻮﺟﻮﻣ ﻞﻛ ﻞﻨﻓ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﻱﺮﻴﮔ ﻩﺯﺍﺪﻧﺍ ﻱﺍﺮﺑ
ﻦﻴﻟﻮﻓ ﻑﺮﻌﻣ ﺯﺍ ﻪﺸﻳﺭ ﺪﻳﺩﺮﮔ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ
(Etebarian, 1989)
.
٥ / ٠ ﻲﻠﻴﻣ ﻩﺍﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﻩﺭﺎﺼﻋ ﺮﺘﻴﻟ ٧
ﺭﺩ ﺮﻄﻘﻣ ﺏﺁ ﺮﺘﻴﻟ ﻲﻠﻴﻣ
ﺪﻳﺩﺮﮔ ﻁﻮﻠﺨﻣ ﹰﻼﻣﺎﻛ ﺶﻳﺎﻣﺯﺁ ﻪﻟﻮﻟ ﻚﻳ .
ﺲﭙﺳ ٥ / ٠
ﻲﻠﻴﻣ ﺲﭙﺳ ﻭ ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿﺍ ﺶﻳﺎﻣﺯﺁ ﻪﻟﻮﻟ ﻪﺑ ﻦﻴﻟﻮﻓ ﻑﺮﻌﻣ ﺮﺘﻴﻟ
ﻟﻮﻟ ﺕﺎﻳﻮﺘﺤﻣ ﺪﻳﺩﺮﮔ ﻦﮕﻤﻫ ﹰﻼﻣﺎﻛ ﻪ
. ﺕﺪﻣ ﺯﺍ ﺲﭘ ٣
ﻪﻘﻴﻗﺩ
،
١ ﻲﻠﻴﻣ ﺶﻳﺎﻣﺯﺁ ﻪﻟﻮﻟ ﻱﻮﺘﺤﻣ ﻪﺑ ﻉﺎﺒﺷﺍ ﻢﻳﺪﺳ ﺕﺎﻨﺑﺮﻛ ﺮﺘﻴﻟ
ﺪﻳﺩﺮﮔ ﻁﻮﻠﺨﻣ ﹰﻼﻣﺎﻛ ﻪﻟﻮﻟ ﺕﺎﻳﻮﺘﺤﻣ ﹰﺍﺩﺪﺠﻣ ﻭ ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿﺍ .
ﺝﻮﻣ ﻝﻮﻃ ﺎﺑ ﺭﻮﻧ ﺏﺬﺟ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﺖﻋﺎﺳ ﻚﻳ ﺯﺍ ﺲﭘ ٧٢٠
ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ ﻝﺪﻣ ﺮﺘﻣﻮﺘﻓﻭﺮﺘﻜﭙﺳﺍ ﻩﺎﮕﺘﺳﺩ ﺯﺍ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﺎﺑ
ﻚﻴﻧﻭﺮﺘﻜﭙﺳﺍ
(Spectronic-501) ٥٠١ ﺪﺷ ﻩﺪﻧﺍﻮﺧ
. ﻪﻟﻮﻟ
ﺩﻮﺑ ﻦﻴﻟﻮﻓ ﻑﺮﻌﻣ ﻱﻮﺘﺤﻣ ﻂﻘﻓ ﻚﻧﻼﺑ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ ﻱﺍﺮﺑ
ﺪﻳﺩﺮﮔ ﺭﻮﻈﻨﻣ ﺕﺎﺒﺳﺎﺤﻣ ﺭﺩ ﺖﺋﺍﺮﻗ ﻪﺳ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ،ﻩﺭﺎﺼﻋ
(Etebarian, 1989; Seervers et al., 1971)
.
ﺩﻮﺟﻮﻣ ﻞﻛ ﻞﻨﻓ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻭ ﺩﺭﺍﺪﻧﺎﺘﺳﺍ ﻲﻨﺤﻨﻣ ﻪﻴﻬﺗ ﻪﺸﻳﺭ ﺭﺩ ﻚﻴﺌﻓﺎﻛ ﺪﻴﺳﺍ ﺭﻮﻈﻨﻣ ﻦﻳﺪﺑ ﻘﻣ ﺭﺎﻴﻌﻣ ﻥﺍﻮﻨﻋ ﻪﺑ
ﻪﺴﻳﺎ
ﺖﻓﺮﮔ ﺭﺍﺮﻗ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﺩﺭﻮﻣ
(Seervers et al., 1971;
Etebarian, 1989)
. ﻩﺮﻴﺧﺫ ﻞﻨﻓ ﻝﻮﻠﺤﻣ ﻪﻴﻬﺗ ﻱﺍﺮﺑ ١٠٠
ﻝﻮﻧﺎﺘﻣ ﺭﺩ ﻚﻴﺌﻓﺎﻛ ﺪﻴﺳﺍ ﻡﺮﮕﻴﻠﻴﻣ ٨٠
% ﻢﺠﺣ ﻭ ﻩﺪﺷ ﻞﺣ
ﻪﺑ ﻝﻮﻠﺤﻣ ٥٠٠
ﺪﺷ ﻩﺪﻧﺎﺳﺭ ﺮﺘﻴﻟ ﻲﻠﻴﻣ .
ﻝﻮﻠﺤﻣ ﻪﻴﻬﺗ ﻱﺍﺮﺑ
ﺭﺍﺪﻘﻣ ﺩﺭﺍﺪﻧﺎﺘﺳﺍ ﺮﻔﺻ
، ٥ / ٢ ، ٥ ، ١٠ ، ١٥ ، ٢٠ ، ٢٥ ﻭ ٣٠
ﺮﺘﻴﻟ ﻲﻠﻴﻣ ﻩﮊﻭﮊ ﻦﻟﺎﺑ ﺖﻔﻫ ﻞﺧﺍﺩ ﻪﺑ ﻩﺮﻴﺧﺫ ﻞﻨﻓ ﻝﻮﻠﺤﻣ
٥٠
ﻪﺑ ﺮﻄﻘﻣ ﺏﺁ ﺎﺑ ﺎﻫ ﻦﻟﺎﺑ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻢﺠﺣ ﻭ ﻪﺘﺨﻳﺭ ﻱﺮﺘﻴﻟ ﻲﻠﻴﻣ ٥٠ ﺪﺷ ﻩﺪﻧﺎﺳﺭ ﺮﺘﻴﻟ ﻲﻠﻴﻣ .
ﻲﻠﻴﻣ ﻢﻴﻧ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳﺍ ﻪﺑ ﺯﺍ ﺮﺘﻴﻟ
ﻦﻟﺎﺑ ﻝﻮﻠﺤﻣ ﻱﺍﺭﺍﺩ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻕﻮﻓ ﻱﺎﻫ
ﺮﻔﺻ ، ٥ / ٢ ، ٥ ، ١٠ ،
١٥ ، ٢٠ ، ٢٥ ﻭ ٣٠ ﺖﺳﺍ ﻩﺩﻮﺑ ﻚﻴﺌﻓﺎﻛ ﺪﻴﺳﺍ ﻡﺮﮔﻭﺮﻜﻴﻣ .
ﺳﺍ ﻲﻨﺤﻨﻣ ﺪﻴﺳﺍ ﺭﺍﺪﻘﻣ ﻭ ﺭﻮﻧ ﺏﺬﺟ ﻱﺍﺮﺑ ﺩﺭﺍﺪﻧﺎﺘ
ﺪﻳﺩﺮﮔ ﻪﻴﻬﺗ ﻡﺮﮔﻭﺮﻜﻴﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﻚﻴﺌﻓﺎﻛ .
ﺪﻴﺳﺍ ﺭﺍﺪﻘﻣ ﻦﻴﺑ
ﻪﻛ ﺩﺭﺍﺩ ﺩﻮﺟﻭ ﻲﻄﺧ ﻁﺎﺒﺗﺭﺍ ﻚﻳ ﺭﻮﻧ ﺏﺬﺟ ﻭ ﻚﻴﺌﻓﺎﻛ ﺖﺳﺪﺑ ﺕﺎﺒﺳﺎﺤﻣ ﺭﺩ ﺖﻟﻮﻬﺳ ﻱﺍﺮﺑ ﻥﺁ ﻲﻧﻮﻴﺳﺮﮔﺭ ﻪﻟﺩﺎﻌﻣ ﺪﻣﺁ . ﻪﻛ ﻲﻳﺎﺟ ﻥﺁ ﺯﺍ ١٦
ﻝﻮﻧﺎﺘﻣ ﺯﺍ ﺮﺘﻴﻟ ﻲﻠﻴﻣ ٨٠
ﺪﺻﺭﺩ
ﻳﺭ ﻡﺮﮔ ﻚﻳ ﺯﺍ ﻞﻛ ﻞﻨﻓ ﺝﺍﺮﺨﺘﺳﺍ ﻱﺍﺮﺑ ﺭﺍﺮﻗ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﺩﺭﻮﻣ ﻪﺸ
ﻲﻠﻴﻣ ﻢﻴﻧ ﻭ ﻪﺸﻳﺭ ﻩﺭﺎﺼﻋ ﺯﺍ ﺮﺘﻴﻟ ﻲﻠﻴﻣ ﻢﻴﻧ ﺰﻴﻧ ﻭ ﺩﻮﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ ،ﺩﻮﺑ ﻪﺘﻓﺭ ﺭﺎﻛ ﻪﺑ ﻱﺮﻴﮔ ﻩﺯﺍﺪﻧﺍ ﻱﺍﺮﺑ ﺩﺭﺍﺪﻧﺎﺘﺳﺍ ﻝﻮﻠﺤﻣ ﺯﺍ ﺮﺘﻴﻟ ﺭﺩ ﺩﻮﺟﻮﻣ ﻞﻨﻓ ﺭﺍﺪﻘﻣ ﻞﻛ ﻊﻤﺟ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻱﺍﺮﺑ ﺮﻳﺯ ﻝﻮﻣﺮﻓ
ﻱﺪﻴﻌﺳ ﻥﺍﺭﺎﻜﻤﻫ ﻭ ﻩﺩﺍﺯ :
ﺭﺩ ﻥﻮﺘﻳﺯ ﻡﺎﻗﺭﺍ ﻞﻛ ﻞﻨﻓ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﺕﺍﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﺳﺭﺮﺑ ...
١٠٥
ﺖﺳﺍ ﻩﺪﻣﺁ ﺖﺳﺪﺑ ﻩﺯﺎﺗ ﻪﺸﻳﺭ ﻡﺮﮔ ﻚﻳ .
W = 32b (x-x′)
=W
ﻫ ﺭﺩ ﻚﻴﺌﻓﺎﻛ ﺪﻴﺳﺍ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﻩﺯﺎﺗ ﻪﺸﻳﺭ ﻡﺮﮔ ﺮ
=b
ﺩﺭﺍﺪﻧﺎﺘﺳﺍ ﻝﻮﻠﺤﻣ ﻭ ﺏﺬﺟ ﻦﻴﺑﺎﻣ ﻥﻮﻴﺳﺮﮔﺭ ﺐﻳﺮﺿ
=x
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺭﺩ ﺭﻮﻧ ﺏﺬﺟ
=x′
ﺪﻫﺎﺷ ﺭﺩ ﺭﻮﻧ ﺏﺬﺟ
ﻝﺎﻬﻧ ﻥﻮﻣﺯﺁ ﺎﻫ
ﻱ ﻳ ﺯ ﻪﻟﺎﺴﮑ ﻳ
ﺪﺗﺎﻤﻧ ﺭﻮﻀﺣ ﺭﺩ ﻥﻮﺘ
M. javanica ﭺﺭﺎﻗ ﻭ
V. dahliae
ﺯ ﻳ ﺎﻣﺯﺁ ﺩﺭﻮﻣ ﻥﻮﺘ ﻳ
ﻪﻤﻠﻗ ﺯﺍ ﺶ ﺎﻫ
ﻱ ،ﺩﺭﺯ ﻡﺎﻗﺭﺍ ﻪﻗﺎﺳ
ﻲﻜﻴﻧﻭﺮﻛ ،ﻲﻨﻏﻭﺭ ﻼﻴﻧﺍﺰﻧﺎﻣ ﻭ
ﺭ ﻳ ﻪﺸ ﺷ ﺭﺍﺩ ﻣﻮﻟ ﮎﺎﺧ ﺭﺩ ﻩﺪ ﻲ
ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﺭﺩ ﻥﻭﺮﺘﺳ ﻲﻨﺷ ﺎﻫ
ﻱ ﺯﺭﻭﺎﺸﮐ ﺩﺎﻬﺟ ﺕﺭﺍﺯﻭ ﻱ
ﺭﺩ ﻊﻗﺍﻭ
ﻩﺩﺎﺟ ﺞﻨﭘ ﺮﺘﻣﻮﻠﻴﻛ ﺭﺩ ﻊﻗﺍﻭ ﻙﺪﻓ ﻪﻋﺭﺰﻣ ﻭ ﺝﺮﻛ ﺩﺎﺑﺁ ﺏﺮﻋ ﻢﻗ ‐ ﺪﺷ ﻪﻴﻬﺗ ﻥﺎﺷﺎﻛ .
ﺎﻫ ﻝﺎﻬﻧ ﻱ ﺏﺎﺨﺘﻧﺍ ﺩﺭﻮﻣ ﻳ
ﺍﺭﺍﺩ ،ﻪﻟﺎﺴﮑ ﻱ
ﺶﺨﺑ ﺎﻫ ﻱ ﺍﻮﻫ ﻲﻳ ﻋﺮﻓ ﻪﺧﺎﺷ ﺪﻗﺎﻓ ،ﻢﻟﺎﺳ ﻲ
ﺩﻭﺪﺣ ﺭﺩ ﻭ ٢٥
ﺘﻧﺎﺳ ﻴ ﺪﻨﺘﺷﺍﺩ ﻝﻮﻃ ﺮﺘﻤ .
ﻝﺎﻬﻧ ﺳﺩ ﺭﺎﻬﭼ ﻪﺑ ﺎﻫ ﻪﺘ
١٦٠ ﻲﻳﺎﺗ
ﺪﻧﺪﺷ ﻢﻴﺴﻘﺗ .
ﻝﺎﻬﻧ ﺮﻫ ﻱﺍﺮﺑ ﻩﺪﺷ ﺭﻮﻈﻨﻣ ﺮﺘﺴﺑ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﻭﺩ
ﻮﻠﻴﻛ ﺪﻳﺩﺮﮔ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻲﻨﺷ ﻲﻣﻮﻟ ﻙﺎﺧ ﻡﺮﮔ .
ﺑﺁ ﻴ ﺭﺎ ﻱ ﺭﻮﻃ ﻪﺑ
ﺯﻭﺭ ﻪﺳ ﺮﻫ ﻢﻈﻨﻣ ﻳ
ﻣ ﻪﺑ ﺭﺎﺑ ﮏ ﻴ
ﻥﺍﺰ ٢٠ ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ ﺮﻫ ﺭﺩ ﺏﺁ
ﺎﻣﺯﺁ ﺪﺣﺍﻭ ﺮﻫ ﻪﺑ ﺖﺑﻮﻧ ﻳ
ﺸ ﻲ ﺖﻓﺮﮔ ﻡﺎﺠﻧﺍ .
ﻪﻳﺎﭘ ﺮﺑ ﻞﻳﺭﻮﺘﻛﺎﻓ ﺶﻳﺎﻣﺯﺁ ﺯﺍ ﻱﺭﺎﻣﺁ ﺕﺎﺒﺳﺎﺤﻣ ﺖﻬﺟ ﺗ ﹰﻼﻣﺎﻛ ﺡﺮﻃ ﺎﺑ ﻲﻓﺩﺎﺼ
٣٢ ﺗ ﻴ ﺍ ﻪﺑ ﺭﺍﺮﮑﺗ ﺞﻨﭘ ﻭ ﺭﺎﻤ ﻳ
ﺡﺮﺷ ﻦ
ﺩﺮﮔ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﻳ
ﺪ : ﺪﻫﺎﺷ ) ﺎﻣ ﻥﻭﺪﺑ ﻳ ﻘﻠﺗ ﻪ ﻴ ﺢ ( ﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ ﺪﺗﺎﻤﻧ ، ﻲﻳ
) ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻪﺳ ﺎﺑ ٢٠٠٠
، ٣٠٠٠ ﻭ ٤٠٠٠ ﻡﻭﺩ ﻦﺳ ﻭﺭﻻ (
،
ﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ ﭺﺭﺎﻗ ﻲﻳ
) ١٠ ﺯﺍ ﻡﺮﮔ ﺮﻫ ﻱﺍﺯﺍ ﻪﺑ ﺕﻭﺮﻠﻜﺳﺍﻭﺮﻜﻴﻣ ﺩﺪﻋ
ﺮﺘﺴﺑ ﻙﺎﺧ (
ﭺﺭﺎﻗ ، + ﺪﺗﺎﻤﻧ ) ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻪﺳ ﺎﺑ ٢٠٠٠
، ٣٠٠٠ ﻭ
٤٠٠٠ ﻦﺳ ﻭﺭﻻ ﻡﻭﺩ + ١٠ ﺮﻫ ﻱﺍﺯﺍ ﻪﺑ ﺕﻭﺮﻠﻜﺳﺍﻭﺮﻜﻴﻣ ﺩﺪﻋ
ﻥﺎﻣﺰﻤﻫ ﺕﺭﻮﺻ ﻪﺑ ﺮﺘﺴﺑ ﻙﺎﺧ ﻡﺮﮔ .(
ﺮﻫ ﻱﺍﺮﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳﺍ ﻪﺑ
ﺭﺎﻬﭼ ﻱﺍﺮﺑ ﹰﺎﻋﻮﻤﺠﻣ ﻪﻛ ﺪﺷ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺭﺎﻤﻴﺗ ﺖﺸﻫ ﻥﻮﺘﻳﺯ ﻢﻗﺭ ﺶﻳﺎﻣﺯﺁ ﺩﺭﻮﻣ ﻥﻮﺘﻳﺯ ﻢﻗﺭ ٣٢
ﺪﻳﺩﺮﮔ ﻢﻴﻈﻨﺗ ﺭﺎﻤﻴﺗ .
ﻱﺍﺮﺑ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺪﻳﺩﺮﮔ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﻦﻜﻧﺍﺩ ﺵﻭﺭ ﺯﺍ ﺎﻫ
.
ﻲﻠﻨﻓ ﺕﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﻲﻧﺎﻣﺯ ﻞﺣﺍﺮﻣ ﺭﺩ
١ ، ١٠ ، ٢٠ ﻭ
٣٠ ﻪﻳﺎﻣ ﺯﺍ ﺲﭘ ﺯﻭﺭ ﻭ ﺝﺍﺮﺨﺘﺳﺍ ﻪﺸﻳﺭ ﺯﺍ ﺎﻫﺮﮔﺭﺎﻤﻴﺑ ﻲﻧﺯ
ﻩﺯﺍﺪﻧﺍ ﺪﻳﺩﺮﮔ ﻱﺮﻴﮔ .
ﺍﺮﺷ ﻳ ﺎﻣﺩ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﻂ ﻱ
٢٥ ‐ ٢٧ ﻪﺟﺭﺩ
ﺘﻧﺎﺳ ﻴ ﺒﻃ ﺭﻮﻧ ﻭ ﺩﺍﺮﮕ ﻴ
ﻌ ﻲ ﺩﻮﺑ .
ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻲﻣ ﻥﺎﺸﻧ ﻩﺪﻣﺁ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻞﻛ ﻞﻨﻓ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﺪﻫﺩ
١٠
ﻪﻳﺎﻣ ﺯﺍ ﺲﭘ ﺯﻭﺭ ﺭﺎﻤﻴﺗ ﺭﺩ ﻲﻜﻴﻧﻭﺮﻛ ﻢﻗﺭ ﺭﺩ ﻲﻧﺯ
ﻪﺑ ﭺﺭﺎﻗ ﻱﺎﻫ ﻭ ﻲﻳﺎﻬﻨﺗ
ﭺﺭﺎﻗ + ﺪﺗﺎﻤﻧ ) ٤٠٠٠ ، ٣٠٠٠ ﻭ ٢٠٠٠ ﻭﺭﻻ (
ﺪﻫﺎﺷ ﺎﺑ ﻱﺭﺍﺩ ﻲﻨﻌﻣ ﺕﻭﺎﻔﺗ ،ﻢﻗﺭ ﻦﻳﺍ ﻱﺎﻫﺭﺎﻤﻴﺗ ﺮﻳﺎﺳ ،
ﻡﺎﻗﺭﺍ ﺮﻳﺎﺳ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺩﺭﺍﺩ
) ٠٥ /
p≤ ٠ .(
ﺭﺩ ٢٠ ﻭ ٣٠ ﺲﭘ ﺯﻭﺭ
ﺭﺎﻤﻴﺗ ﺭﺩ ﻲﻠﻨﻓ ﺕﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﻲﻧﺯ ﻪﻳﺎﻣ ﺯﺍ ﭺﺭﺎﻗ ﻱﺍﺭﺍﺩ ﻱﺎﻫ
ﹰﺎﺻﻮﺼﺧ ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻭ ﺭﺎﻤﻴﺗ
ﭺﺭﺎﻗ + ﺪﺗﺎﻤﻧ ) ٤٠٠٠ ﻭﺭﻻ ( ﺪﻫﺎﺷ ﺎﺑ
ﺢﻄﺳ ﺭﺩ ﻼﻴﻧﺍﺰﻧﺎﻣ ﻭ ﺩﺭﺯ ،ﻲﻨﻏﻭﺭ ﻢﻗﺭ ﺭﺩ ٥
% ﻲﻨﻌﻣ ﺕﻭﺎﻔﺗ
ﺭﺍﺩ ﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ . ﺭﺎﻤﻴﺗ ،ﻢﻗﺭ ﺮﻫ ﻱﺎﻫﺭﺎﻤﻴﺗ ﻦﻴﺑ ﺭﺩ ﻱﺎﻫ
ﭺﺭﺎﻗ +
ﺪﺗﺎﻤﻧ ) ٤٠٠٠ ، ٣٠٠٠ ﻭ ٢٠٠٠ ﻭﺭﻻ ( ﺎﻫﺭﺎﻤﻴﺗ ﻭ ﺪﻫﺎﺷ ﺎﺑ ﻱ
ﻲﻳﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ ﭺﺭﺎﻗ ﻑﻼﺘﺧﺍ
ﺭﺍﺩ ﻲﻨﻌﻣ )
٠٥ /
p≤ ٠ ( ﻩﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ
ﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻭ ﺖﺳﺍ ﻩﺩ
. ﻱﺎﻫﺭﺎﻤﻴﺗ ﺭﺩ ﻞﻛ ﻞﻨﻓ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﻢﻗﺭ ﺮﻫ ﺭﺩ
ﭺﺭﺎﻗ + ﺪﺗﺎﻤﻧ ) ٤٠٠٠ ( ﭺﺭﺎﻗ ، + ﺪﺗﺎﻤﻧ ) ٣٠٠٠ ( ﭺﺭﺎﻗ ﻭ + ﺪﺗﺎﻤﻧ
) ٢٠٠٠ ( ﻪﺘﺷﺍﺩ ﺍﺭ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ ﻭ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ
ﺖﺳﺍ . ﻲﺳﺭﺮﺑ ﺩﺭﻮﻣ ﻡﺎﻗﺭﺍ ﻪﻤﻫ ﺭﺩ ﻩﺪﻣﺁ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ ﺭﺎﻤﻴﺗ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺭﺩ ﻲﻳﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ ﭺﺭﺎﻗ ﺭﺎﻤﻴﺗ ﺭﺩ ﻞﻛ ﻞﻨﻓ ﻥﺍﺰﻴﻣ
ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻲﻳﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ )
٢٠٠٠ ﻭﺭﻻ ( ﻲﻨﻌﻣ ﻑﻼﺘﺧﺍ ﺭﺍﺩ
) ٠٥ /
p≤٠ (
ﺖﺳﺍ ﻩﺩﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻭ ﻩﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ )
ﻝﻭﺪﺟ ١ .(
ﻡﺎﻗﺭﺍ ﻪﻤﻫ ﺭﺩ
ﻲﺳﺭﺮﺑ ﺩﺭﻮﻣ ﺭﺩ ﻞﻛ ﻞﻨﻓ ﻥﺍﺰﻴﻣ
١٠ ﺭﺩ ﻲﻧﺯ ﻪﻳﺎﻣ ﺯﺍ ﺲﭘ ﺯﻭﺭ
ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ٢٠
ﻭ ٣٠ ﻲﻧﺯ ﻪﻳﺎﻣ ﺯﺍ ﺲﭘ ﺯﻭﺭ ﺶﻳﺍﺰﻓﺍ
ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻱ
ﺖﺳﺍ ﻩﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ ﺩﻮﺧ ﺯﺍ )
ﻝﻭﺪﺟ ١ .(
ﻩﺪﻣﺁ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ
ﻪﻛ ﺭﺩ ﻞﻛ ﻞﻨﻓ ﻥﺍﺰﻴﻣ
ﺯﺍ ﻩﺪﺷ ﻲﺳﺭﺮﺑ ﻡﺎﻗﺭﺍ ﻼﻴﻧﺍﺰﻧﺎﻣ ﻭ ﺩﺭﺯ ،ﻲﻨﻏﻭﺭ ،ﻲﻜﻴﻧﻭﺮﻛ
ﻪﺑ
ﺐﻴﺗﺮﺗ ﺯﺍ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ ﻭ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﺳﺍ ﺭﺍﺩﺭﻮﺧﺮﺑ
) ﻝﻭﺪﺟ ١ .(
ﺚﺤﺑ
ﺗ ﺮﺑ ﻩﻭﻼﻋ ،ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻡﺎﺠﻧﺍ ﺶﻳﺎﻣﺯﺁ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺄ
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺪﻴﻳ
ﺩﺭﻮﻣ ﺭﺩ ﻥﺍﺮﮕﻳﺩ ﻥﺎﻫﺎﻴﮔ ﺭﺩ ﻲﻠﻨﻓ ﺕﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﻲﻤﻛ ﺕﺍﺮﻴﻴﻐﺗ
ﺎﻫﺮﮔﺭﺎﻤﻴﺑ ﺭﻮﻀﺣ ﺭﺩ
(Etebarian, 1989; Valette et al.,
1998; Lozovaya et al., 2006; Funnell & Pedersen, 2006; Shokouhi et al., 2006; Sahebani et al., 2007)
،
ﺎﻫﺮﮔﺭﺎﻤﻴﺑ ﻲﺧﺮﺑ ﻝﺮﺘﻨﻛﻮﻴﺑ ﻞﻣﺍﻮﻋ
(Sari et al., 2007;
2008)
ﺮﺻﺎﻨﻋ ﺩﻮﺒﻤﻛ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻱﺎﻫ ﺶﻨﺗ ﻭ
(Rahdari
& Khavari-Nejad, 2006)
ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ﺩﺭﻮﻣ ﺭﺩ ﺮﻳﺯ ﺕﺎﻜﻧ
ﺪﺗﺎﻤﻧ ﺭﻮﻀﺣ ﺭﺩ ﻞﻛ ﻞﻨﻓ ﺕﺍﺮﻴﻴﻐﺗ
M. javanica ﭺﺭﺎﻗ ﻭ
V. dahliae
ﻲﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺩﺭﻮﻣ ﻡﺎﻗﺭﺍ ﺮﻔﺳﻭﺰﻳﺭ ﺭﺩ ﺪﺷﺎﺑ
.
ﻲﻠﻨﻓ ﺕﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﻲﻤﻛ ﺕﺍﺮﻴﻴﻐﺗ ﺩﺭﻮﻣ ﺭﺩ ﻲﺳﺭﺮﺑ ﻚﻳ ﻲﻃ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻡﺎﻗﺭﺍ ﻱﻭﺭ
Mignonentte) ﻪﻏﺍﺮﻣ ﻲﻠﺤﻣ ﻭ
( ﺱﺎﺴﺣ ﻭ
All year) (
ﺩﺮﻣﮋﭘ ﻞﻣﺎﻋ ﭺﺭﺎﻗ ﺪﺷﺭ ﻝﻼﺧ ﺭﺩ ﻮﻫﺎﮐ ﻲﮔ
ﻩﺎﻴﮔ ﺶﻧﺍﺩ ﻪﻠﺠﻣ
ﻜﺷﺰﭘ ﻩﺭﻭﺩ ،ﻥﺍﺮﻳﺍ ﻲ ۴۰
ﻩﺭﺎﻤﺷ ، ۱ ،
۱۳۸۸ ١٠٦
ﻝﻭﺪﺟ ۱
‐ ﻞﻛ ﻞﻨﻓ ﻥﺍﺰﻴﻣ )
ﻡﺮﮔ ﻲﻠﻴﻣ ( ﻞﺣﺍﺮﻣ ﺭﺩ ﻥﻮﺘﻳﺯ ﻡﺎﻗﺭﺍ ﻪﺸﻳﺭ ﺮﺗ ﻥﺯﻭ ﻡﺮﮔ ﻚﻳ ﺭﺩ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﻧﺎﻣﺯ
ﻪﻳﺎﻣ ﺯﺍ ﺲﭘ ﭺﺭﺎﻗ ﻲﻧﺯ
V. dahliae
ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻭ
M. javanica
ﻲﻧﺯ ﻪﻳﺎﻣ ﺯﺍ ﺲﭘ ﻥﺎﻣﺯ )
ﺯﻭﺭ (
۱ ۱۰
۲۰
۳۰
ﻢﻗﺭ ﺭﺎﻤﻴﺗ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
ﻲﻜﻴﻧﻭﺮﻛ
ﺪﻫﺎﺷ
abcd ۲۲۱ / ۰ r ۲۳۱ / ۰ x
۲۲۳ / ۰ wx
۲۲۰ / ۰
ﭺﺭﺎﻗ
ab ۲۲۲ / ۰ e
۶۵۴ / ۰ d
۸۰۲ / ۰ c
۸۶۱ / ۰
ﺪﺗﺎﻤﻧ
۴۰۰۰ a
۲۳۴ / ۰ h
۶۱۷ / ۰ f
۷۵۵ / ۰ d
۷۹۰ / ۰
ﺪﺗﺎﻤﻧ
۴۰۰۰ + ﭺﺭﺎﻗ bcd
۲۲۱ / ۰ a
۷۴۴ / ۰ a
۹۰۸ / ۰ a
۹۵۲ / ۰
ﺪﺗﺎﻤﻧ
۳۰۰۰ abcd
۲۲۳ / ۰ k
۵۳۱ / ۰ h
۶۸۷ / ۰ f
۷۴۶ / ۰
ﺪﺗﺎﻤﻧ
۳۰۰۰ + ﭺﺭﺎﻗ cd
۲۱۵ / ۰ d
۶۶۲ / ۰ c
۸۴۵ / ۰ b
۹۰۸ / ۰
ﺪﺗﺎﻤﻧ
۲۰۰۰ abcd
۲۱۴ / ۰ mn ۴۷۰ ./ j
۶۲۰ / ۰ g
۶۷۹ / ۰
ﺪﺗﺎﻤﻧ
۲۰۰۰ + ﭺﺭﺎﻗ abc
۲۳۲ / ۰ f
۶۳۲ / ۰ b
۸۸۰ / ۰ a
۹۴۷ / ۰
ﻼﻴﻧﺍﺰﻧﺎﻣ
ﺪﻫﺎﺷ
cd ۲۱۰ / ۰ s
۲۱۳ / ۰ x
۲۲۴ / ۰ x
۲۲۰ / ۰
ﭺﺭﺎﻗ
cd ۲۱۱ / ۰ kl
۵۲۲ / ۰ p
۴۸۴ / ۰ r
۳۹۱ / ۰
ﺪﺗﺎﻤﻧ
۴۰۰۰ cd
۲۱۲ / ۰ o
۴۵۱ / ۰ s
۴۱۰ / ۰ u
۳۱۲ / ۰
ﺪﺗﺎﻤﻧ
۴۰۰۰ + ﭺﺭﺎﻗ bcd
۲۲۴ / ۰ g
۶۲۴ / ۰ l
۵۸۲ / ۰ p
۴۷۴ / ۰
ﺪﺗﺎﻤﻧ
۳۰۰۰ cd
۲۱۷ / ۰ p
۴۱۵ / ۰ u
۳۶۲ / ۰ v
۲۷۷ / ۰
ﺪﺗﺎﻤﻧ
۳۰۰۰ + ﭺﺭﺎﻗ abcd
۲۲۸ / ۰ i ۵۸۴ / ۰ n
۵۴۵ / ۰ q
۴۵۸ / ۰
ﺪﺗﺎﻤﻧ
۲۰۰۰ cd
۲۱۱ / ۰ q
۳۶۵ / ۰ v
۳۳۸ / ۰ w
۲۳۹ / ۰
ﺪﺗﺎﻤﻧ
۲۰۰۰ + ﭺﺭﺎﻗ bcd
۲۱۱ / ۰ l
۵۲۱ / ۰ q
۴۵۹ / ۰ s
۳۶۶ / ۰
ﻲﻨﻏﻭﺭ
ﺪﻫﺎﺷ
cd ۲۱۵ / ۰ r
۲۳۰ / ۰ w
۲۳۱ / ۰ w
۲۳۱ / ۰
ﭺﺭﺎﻗ
abcd ۲۲۴ / ۰ fg ۶۳۲ / ۰ g
۷۱۲ / ۰ g
۶۷۰ / ۰
ﺪﺗﺎﻤﻧ
۴۰۰۰ d
۲۱۷ / ۰ j
۵۶۵ / ۰ i
۶۳۴ / ۰ i
۶۱۹ / ۰
ﺪﺗﺎﻤﻧ
۴۰۰۰ + ﭺﺭﺎﻗ d
۲۱۸ / ۰ b
۷۱۹ / ۰ d
۷۹۹ / ۰ e
۷۷۹ / ۰
ﺪﺗﺎﻤﻧ
۳۰۰۰ cd
۲۱۶ / ۰ kl
۵۲۷ / ۰ k
۶۰۵ / ۰ j
۵۷۲ / ۰
ﺪﺗﺎﻤﻧ
۳۰۰۰ + ﭺﺭﺎﻗ abcd
۲۲۲ / ۰ c
۶۹۴ / ۰ e
۷۸۶ / ۰ j
۵۶۳ / ۰
ﺪﺗﺎﻤﻧ
۲۰۰۰ bcd
۲۲۰ / ۰ m
۴۸۵ / ۰ m
۵۶۵ / ۰ l
۵۶۳ / ۰
ﺪﺗﺎﻤﻧ
۲۰۰۰ + ﭺﺭﺎﻗ cd
۲۱۴ / ۰ h
۶۱۶ / ۰ h
۶۸۶ / ۰ h
۶۶۹ / ۰
ﺩﺭﺯ
ﺪﻫﺎﺷ
cd ۲۱۰ / ۰ s
۲۱۰ / ۰ x
۲۲۰ / ۰ w
۲۳۰ / ۰
ﭺﺭﺎﻗ
abcd ۲۲۱ / ۰ j ۵۶۴ / ۰ no
۵۳۱ / ۰ n
۴۹۱ / ۰
ﺪﺗﺎﻤﻧ
۴۰۰۰ cd
۲۱۴ / ۰ k
۵۳۴ / ۰ o
۵۳۵ / ۰ o
۴۸۷ / ۰
ﺪﺗﺎﻤﻧ
۴۰۰۰ + ﭺﺭﺎﻗ d
۲۱۷ / ۰ d
۶۶۷ / ۰ ij
۶۳۸ / ۰ m
۵۱۸ / ۰
ﺪﺗﺎﻤﻧ
۳۰۰۰ d
۲۱۸ / ۰ no
۴۶۰ / ۰ r
۴۳۹ / ۰ r
۳۸۷ / ۰
ﺪﺗﺎﻤﻧ
۳۰۰۰ + ﭺﺭﺎﻗ cd
۲۱۹ / ۰ h
۶۱۴ / ۰ k
۵۹۵ / ۰ k
۵۴۸ / ۰
ﺪﺗﺎﻤﻧ
۲۰۰۰ d
۲۱۶ / ۰ p
۴۱۵ / ۰ t
۳۸۷ / ۰ t
۳۲۱ / ۰
ﺪﺗﺎﻤﻧ
۲۰۰۰ + ﭺﺭﺎﻗ cd
۲۱۴ / ۰ no
۴۶۰ / ۰ r
۴۳۱ / ۰ r
۳۹۴ / ۰
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻑﻭﺮﺣ ﻱﺍﺭﺍﺩ ﻱﺎﻫ ﻥﻮﺘﺳ ﺮﻫ ﺭﺩ
ﺢﻄﺳ ﺭﺩ ﻦﻜﻧﺍﺩ ﻥﻮﻣﺯﺁ ﺭﺩ ٥
% ﻲﻨﻌﻣ ﻑﻼﺘﺧﺍ ﻲﻤﻧ ﻥﺎﺸﻧ ﺭﺍﺩ
ﺪﻨﻫﺩ .
ﺭﺩ ﻲﻣﻮﻳﺭﺍﺯﻮﻓ ٣
، ٦ ، ١٠ ﻭ ٢٠ ﻪﻳﺎﻣ ﺯﺍ ﺪﻌﺑ ﺯﻭﺭ ﺺﺨﺸﻣ ،ﻲﻧﺯ
ﻛ ﺪﺷ ﺭﺩ ﻪ ٣ ﻪﻳﺎﻣ ﺯﺍ ﺪﻌﺑ ﺯﻭﺭ ﺖﻓﺎﺑ ﺭﺩ ﻞﻨﻓ ﻞﻛ ﺭﺍﺪﻘﻣ ﻲﻧﺯ
ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻳﺍﺰﻓﺍ ﺱﺎﺴﺣ ﻢﻗﺭ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻢﻗﺭ ﺭﺩ ﻩﺩﻮﻟﺁ ﺭﺍﺩ
ﺖﺳﺍ ﻪﺘﺷﺍﺩ )
٠٥ /
p≤ ٠
(Dehghani et al., 2001) ( .
ﺎﺑ
ﻞﻛ ﻞﻨﻓ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﻩﺪﻣﺁ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ١٠
ﺯﺍ ﺲﭘ ﺯﻭﺭ
ﭺﺭﺎﻗ ﺭﺎﻤﻴﺗ ﺭﺩ ﻲﻜﻴﻧﻭﺮﻛ ﻢﻗﺭ ﺭﺩ ﻲﻧﺯ ﻪﻳﺎﻣ +
ﺪﺗﺎﻤﻧ ) ٤٠٠٠ ( ﺕﻭﺎﻔﺗ
ﻲﻨﻌﻣ ﺭﺍﺩ ) ٠٥ /
p≤ ٠ ( ﺩﺭﺍﺩ ﺎﻫﺭﺎﻤﻴﺗ ﺮﻳﺎﺳ ﺎﺑ .
ﻦﻳﺍ
ﻥﺎﺸﻧ ﻩﺪﻳﺪﭘ ﺲﻜﻋ ﺖﻋﺮﺳ ﻩﺪﻨﻫﺩ
ﻦﻳﺍ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷﻮﻴﺑ ﻞﻤﻌﻟﺍ
ﺭﻮﻀﺣ ﻪﺑ ﻩﺪﺷ ﻲﺳﺭﺮﺑ ﻡﺎﻗﺭﺍ ﺮﻳﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻢﻗﺭ ﻡﺎﻗﺭﺍ ﺮﻳﺎﺳ ﺭﺩ ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ ﺭﺩ ﺖﺳﺍ ﺮﻈﻧ ﺩﺭﻮﻣ ﻱﺎﻫﺮﮔﺭﺎﻤﻴﺑ ﻲﻧﻻﻮﻃ ﻥﺎﻣﺯ ﺭﺩ ﻞﻛ ﻞﻨﻓ ﺶﻳﺍﺰﻓﺍ ،ﺮﺗ
٢٠ ﻭ ٣٠ ﺯﺍ ﺲﭘ ﺯﻭﺭ
ﻩﺩﺎﺘﻓﺍ ﻕﺎﻔﺗﺍ ،ﻲﻧﺯ ﻪﻳﺎﻣ ﺖﺳﺍ
. ﻩﺪﻣﺁ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺩﻮﺟﻭ ﻦﻳﺍ ﺎﺑ
