بررسی فرآیندهای پس از نهشت شدن: نمونۀ مورد مطالعه، تپۀ فریزی در دشت سبزوار

(1)

یروبص یداه

*

شناد تخومآ ۀ ناتساب دشرا یسانشراک نارهت هاگشناد یسانش

ییلاط نسح

ناتساب هورگ داتسا هاگشناد یسانش

نارهت

نایژاراگ نارمع

ناتساب هورگ رایداتسا روباشین هاگشناد یسانش

ص زا(

19 ات 999 )

:هلاقم تفایرد خیرات 50

/ 99 / 19 :یعطق شریذپ خیرات ؛ 91

/ 50 / 19

هدیکچ هطوحم ینلاوط نامز تدم رد ندش تشهن تیاهن رد و کورتم دنیآرف یط زا سپ یناتساب یاه تحت

ثأت ی ر ریغ و یعیبط یاهدنیآرف

نایامن یدیدج یفارگوپوت اب و هداد تخیر رییغت یعیبط م

ی دنوش دنیآرف نیا یط .

، تاصخشم هب هجوت اب یعیبط لماوع و

اهاضتقا ی

تسیز هقطنم و یموب ریظن یعیبط ریغ لماوع و فرط کی زا یا

لاعف ی ت اه ی ،رگید فرط زا یناسنا ددعتم لکش هب

اه ی

هطوحم تخیر رییغت تهج رد فلتخم نآ راثآ و

شقن یافیا م

ی دننک عقاو رد .

، طوحم تفاب رد لماوع نیا لیلحت و هیزجت ۀ

ییاهدنیآرف ،یناتساب ار

لکش زا سپ ار رارقتسا تشذگرس هک هیلا یریگ

لکش یگنهرف یاه م

ی دنهد

، راکشآ م ی دزاس رگید نایب هب .

،

علاطم اب ۀ ندش تشهن زا سپ یاهدنیآرف (

Post depositional processes )

هطوحم کی رد

، و تاعلاطا هب یبایتسد یپ رد

لکش بجوم هک میتسه ییاهوگلا نآ رصاعم لکش هب هطوحم یراومهان و تخیر یریگ

هدش دنا رد . نیمه ،عوضوم یاتسار

سررب ی اه ی پت رد هیلوا ۀ

ناشن یزیرف م

ی دهد هک هیلا لیکشت و ندش تشهن دنیآرف زا سپ هطوحم نیا ،یناتساب یاه

ثأت تحت ی ر

اب یعیبط لماوع و

ی گژ ی اه ی

تسیز ،هقطنم صاخ یموب لکش هب

هطوحم نیا .تسا هدمآرد دوخ صاخ یفارگوپوت اب و نآ یزورما

یشاح رد و راوزبس برغ لامش رد ۀ

راوزبس هداج بونج

 هب هجوت اب .تسا هدش عقاو نیارفسا سررب

ی اه ی راثآ هدمع هدش ماجنا

و غرفم رصع هب طوبرم یزیرف اتدمع

گنهرف هب قلعتم

یخلب یورم BMAC( )1

تسا نیا رد یحطس راثآ شنکارپ هب هجوت اب .

،هطوحم م ی ناوت نآ زا ناونع هب زا یکی هدرتسگ رت ی ن علاطم زا فده .درک دای ناریا قرش لامش رد هدش دای گنهرف یاهرارقتسا ۀ

طوحم رد ندش تشهن زا سپ یاهدنیآرف ۀ

یزیرف

، لکش یاهوگلا جارختسا تشهن یریگ

هیلا و اه ندش کورتم زا سپ یگنهرف یاه

تسیز ،یمیلقا فلتخم لماوع یسررب و هطوحم

 رییغت نیا تهج رد یناسنا و یموب لکش

اه و تشذگرس اه .تس

ژاو ه یاه :یدیلک ،ندش تشهن زا سپ یاهدنیآرف تشد

،یزیرف هپت ،راوزبس یعیبط یاهدنیآرف ،BMAC

، .یگنهرف یاهدنیآرف

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــ

لوئسم هدنسیون یکینورتکلا تسپ یناشن*

hadisabori79@yahoo.com :

(2)

9 . همدقم تشهن زا سپ یاهدنیآرف یسررب ندش

: ،یرظن ینابم تلااؤس

قیقحت شور و تایضرف ،

یسررب ناتساب یاه ناونع هب یسانش

شور ییاه یارب لقتسم شهوژپ

یاه ناتساب یسانش هد یادتبا زا ۀ

م1791

نامز نیا زا لبق ات .تفرگ لکش

، یسررب

، زا کفنیلا و یتامدقم یشخب شواک

اه دوب ناتساب رد . ادتبا ون یسانش

یناتساب یاهرارقتسا زا رتارف تاعلاطا ثحب ار

ناتساب حرطم قباس یروش ناسانش ومن

د دن تاعلاطا زا روظنم .

ارقتسا زا رتارف نیمز و یژولوفروموئژ تاعلاطا و یعیبط عبانم ،ر

رد اهرارقتسا هک دوب یتیعقوم یسانش نآ

لکش

هجوت رذگهر نیمه رد .دندوب هتفرگ هب

رگید اب اهرارقتسا تبسن و رارقتسا یوگلا لئاسم ینعی یگنهرف درکیور

یاهرارقتسا نامزمه

دروم ثحب و یسررب رارق .تفرگ تیاهن رد

، هد لیاوا رد ۀ

م1791

، لکش یگنوگچ ثحب یریگ

هطوحم هب اهرارقتسا ندش لیدبت دنیآرف ،اهرارقتسا ندش تشهن زا سپ یاهدنیآرف تیاهن رد و یناتساب یاه

ناتساب دراو .دش یسانش

زا هد لیاوا ۀ 1791 دش حرطم ثحابمم.

ۀ ناتساب ود یلامش یاکیرمآ سانش

، دروفنیب سیئول و رفیش لکیام

،

یواکاو و ثحب هب رد

ۀراب هتفای تیهام ناتساب یاه

یتخانش

، هژیو هب

، لکش یاهدنیآرف کرد زا سپ و یریگ

ش تشهن تفای صاصتخا هتشذگ ریسفت یارب ند

(Schiffer, 1972, 1976; Binford, 1982)

جیتن .

ۀ نیا

هک دوب نیا ثحابم ناتساب کرادم

هکلب ،دنتسین اتسیا یتخانش امئاد

و دنتسه ینوگرگد لاح رد لاومعم

نیا زا

رذگهر تاعلاطا دوخ

ار زا تسد یم دنهد (

Adams,1991

).

رد عقاو

، یاهدنیآرف سپ

زا تشهن ،ندش مسیناکم یاه

رییغت نوگرگد و هدنهد لکش لیکشت زا سپ زاس

هیلا اه یم لماش ار هطوحم کی رد لماوع اهدنیآرف نیا .دنوش

ناتساب کرادم بیرخت ای ظفح لکش زا سپ یسانش

یریگ هتشهن دنتسه اه

( Albert et al. 2012: 1 .)

قطنم ۀ ناسارخ هصاخ ناریا قرش لامش

( 2

هرود رد)

شیپ یاه زا

تسا هدنام هتخانشان خیرات

،یدازریمهش کلم(

1799 : 777

،یدبع ؛ 1799 : 98 ،ییلاط ؛ 1791 : 118

؛ نایژاراگ ، 1799 و 1771 Kohl 1981: 23 ؛ Hiebert and Dayson ؛

2002: 114

.)

رد یمک تاعلاطا صوصخ

شیپ یاهرارقتسا زا

صخاش ،خیرات هرود یاه

دج و یلاوت ،اه لوا

ۀرابرد یراگنهاگ هلئسم نیا .دراد دوجو هقطنم نیا

یسررب رظنم زا یهاگن اب هلاقم نیا رد و تسا یداینب یا

شیپ راثآ زا یکی ندش تشهن زا سپ یاهدنیآرف زا

پت ینعی ناسارخ یخیرات ۀ

زبس رد یزیرف راو

، شور اب

سررب ی اه ناتساب ی یسانش

دروم یسررب تفرگ دهاوخ رارق .

تلااؤس لهو رد ؛تسا هدوب حرطم قیقحت نیا رد یددعتم ۀ

لوا

، طوحم ۀ و دراد ار ینارود هچ راثآ یزیرف

هئارا ار راثآ نیا یتیفیک هچ اب م

ی دهد تسیز یاهاضتقا هچ همادا رد ؟ هتشهن یموب

ار هطوحم یگنهرف یاه

تحت ثأت ی ر نیا رد ندش تشهن زا سپ یاهدنیآرف شقن و هداد رارق میقتسم نوگرگد

ی اه ایآ ؟تسیچ تارییغت و

م ی اوت ن هطوحم نیا زا ناونع هب

ییوگلا علاطم یارب ۀ

ریاس اب طابترا رد ندش تشهن زا سپ یاهدنیآرف

هطوحم دومن هدافتسا هنهپ نیا یناتساب یاه یداهنشیپ یاهوگلا نیا و ،

؟تسیچ هب

روظنم هب خساپ تلااؤس

شیپ ،قیقحت ضرف

ییاه یسررب :میدومن حرطم یلک بلاق کی رد ار ناشن یزیرف هپت یاه

یم دهد هک نیا

سم نارود راثآ هطوحم ب ،غرفم و دیدج یگنس

ه

،صوصخ غرفم

رخأتم لماش ار )یورم یخلب گنهرف(

یم دوش .

تسد تدمدنلب رد هطوحم نیا نینچمه شوخ

نوگرگد یاهدنیآرف یگنهرف و یعیبط زاس

هدوب هتشهن و راثآ و

ب و هدش جراخ دوخ یلصا راتفاب زا نآ یاه ه

هیلا و هدنکارپ تروص هپت حطس رد مه رانک رد یاه

اهروهام

شرتسگ هتفای

ا تس رییغت نیا رد یددعتم لماوع . لکش

هدوب لیخد اه هب هک لیخد لماوع نیا همه .دنا

روط

(3)

رد راصتخا راب

ۀ تشهن زا سپ یاهدنیآرف یلک ناونع تحت ،دش دهاوخ ثحب اهنآ نیا .دنتسه یسررب لباق ندش

هقطنم تفاب رد لماوع لکش یاهرتسب اب طابترا رد و یا

رارق یسررب و لیلحت و هیزجت دروم هطوحم یریگ

یم .دنریگ شهوژپ نیا ماجنا شور یلک بلاق

، ساسا رب رتشیب یسررب

یاه ناتساب یتخانش صاخ یهاگدید اب

زا شهوژپ نیا رد ،تسا راوتسا )صاخ عوضوم(

هاگدید یرظن و اه یایفارغج ،یژولوفروموئژ ناصصختم تا

نیمز و یعیبط تسا اهدنیآرف نیا رتهب کرد تهج رد یسانش

ی ام هاگن اجنیا رد .تسا هدش هداف هاگن ک

یقطنم یتسیوتیزوپ هب

روظنم هداد یسراو و بسک ییاه

ا هک تس یم

اوت ن هب تروص دروم یکاردا و یسح

.داد رارق لیلحت و هیزجت و هعلاطم 9 . نیشیپ ۀ ناتساب تاعلاطم راوزبس تشد یتخانش

،راوزبس تشد هنهپ رد تیلاعف

یاه ناتساب هدوب دودحم رایسب یسانش دوجوم دودحم تاعلاطا و

، ۀجیتن

و تاقیقحت یسررب

یاه تسا یلامجا

،یدیحوت(

1711

،یناخارق ؛ 1717

؛

،یلپاپ و نایژاراگ 1798

راهب رد .)

،1799

تئیه نایم نیصصختم هارمه هب هسنارف و ناریا کرتشم هتشر

پت رد یا ۀ

راوزبس یناغماد

، یشاح رد ۀ بونج

هنامگ هب رهش یقرش ناتساب یسررب و ینز

ینامز فیط رد یراثآ ییاسانش هب قفوم و دنتخادرپ یتخانش

سم دندش نهآ رصع ات یگنس

یتدحو(

،نارگید و 1797

رد.)

یرگید شهوژپ هامریت و دادرخ رد

روظنم هب 1771

ناکما و یبایزرا زوم داهنشیپ یجنس

ۀ طوحم یارب زاب یاضف ۀ

یشاح رد یناغماد راوزبس یقرش بونج ۀ

،

هنامگ ینز ینوگانوگ داعبا رد بلاج جیاتن هک دش ماجنا

مهرب اب طابترا رد یهجوت نیآرف اب ناسنا نیب شنک

یاهد

و یعیبط لکش یاهدنیآرف

هطوحم یریگ دمآ تسد هب

،ناراکمه و نایژاراگ(

1771

.)

نینچمه لاس رد

یاه 1771

و تشادرب1772

یاه یکیزیفوئژ پت رد

ۀ شور هس هب یناغماد هزرل ،GPR

کیرتکلا و یا تاعلاطم ۀنیمز رد هک

وئژ ناتساب کیزیف یسانش

نیمز یاهدرکیور اب ناتساب

مشچ رد یتخانش هعلاطم دروم زادنا

اح رایسب ئ

تیمها ز

تسا تفریذپ ماجنا

،یدرگناهج(

1772

تاعلاطم نیا .)

یم ناوت دن نیمز رد ۀ یارب دعتسم طاقن یبایزرا و ییاسانش

مادا ۀ .دشاب دنمدوس رایسب شواک و تاعلاطم رد

هدنراگن ریخا تاعلاطم

،یروبص(

1772

،راوزبس تشد حطس رد)

طوحم تشهن زا سپ یاهدنیآرف یسررب عوضوم اب ۀ

لکش یاهرتسب لیلحت و هیزجت هب ،یزیرف یریگ

هطوحم م یاهدنیآرف و یناتساب یاه ؤ

تشذگرس و راثآ رب رث نآ

اه .تسا هدش هتخادرپ

9 . تسیز و یکیژولوفروموئژ یاهرتسب راوزبس تشد یموب

قطنم دروم ۀ دودحم رد رظن ۀ

لوط یاه و هجرد 19

ات هقیقد 71 و هجرد 19

قیقد11 ۀ و یقرش ضرع

یاه 71

و هجرد ات هقیقد 9

و هجرد 71 قیقد21

ۀ حطس زا نآ عافترا و هتفرگ رارق یلامش بآ

یاه ناهج دازآ هب

روط

طسوتم رد دودح رتم799

نآ یبیرقت تحاسم و 21112

تسا عبرم رتمولیک

و راوزبس رانیمس تلااقم هعومجم(

یدنمناوت یاه

،هعسوت 1791 : 217

هب .)

روط یلک

، قطنم تشد هس لماش راوزبس ۀ تسا نیوج و نزرواد ،راوزبس

ریوصت(

1

.تسا عقاو یاتغج هوک بونج رد راوزبس تشد ).

هتشر لامش تاعافترا هتشر هس یزاوم یاتغج هوک

و ناسارخ مه

راوج ناریا یریوک قطانم .تسا یقرش لامش

یلامش یرظنم زا

 دودحم یبونج ۀ

رد رظندروم

ناخدور لامش ۀ

دودح عافترا اب هایس هوک راوزبس تشد لامش رد ،تسا هتفرگ رارق راوزبس روشلاک 2181

رتم

طورخم هک تسا عقاو نکفا

ۀ هپت هتشر کی هب و هدش هدیشک بونج تمس هب نآ متخ روهام

یم دوش هک رد

(4)

هب موسوم راوزبس تسا تولک

( Fouache et al. 2010: 288

.)

تولک نیا نیب لصافدح ار هایس هوک ات اه

هسام و نش یراتخاس ناشوپ یا

ی دادملق یلامش تشد ار هطقن نیا .تسا هد یم

دننک و ات هطوحم نونک یا

تسا هدشن شرازگ نآ زا یناتساب طورخم راوزبس تشد .

نکفا ۀ هپت نیا یاپ زا هک تسا یرگید عورش اهروهام

یم دوش و دادتما روشلاک رتسب ات یم

دبای یبونج تشد ار نآ و یم

میمان هطوحم یمامت . رد هدش ییاسانش یاه

زکرمت تشد نیا هتفای

دنا . قطنم ۀ تیعقوم اما تسا فیعض ،زیخلصاح کاخ و یعیبط عبانم رظن زا راوزبس

نورب طباور رد هقطنم نیا کیژتارتسا هقطنم

اهرارقتسا یا تشاد رود رظن زا دیابن ار ناریا قرش لامش رد

؛ هچنآ

لکش بجوم درتسگ یاهرارقتسا یریگ

ۀ رود ۀ تسا هدش هقطنم رد غرفم

،یروبص و نایژاراگ(

1771 : 27

.)

رب ساسا

یکیژولوردیه تاعلاطم

، شیپ نارود رد زا

خیرات

، ود اهنت لاک یبآ نایرج نایلگ و هاگدیع

تشد برغ و قرش رد

بآ راوزبس دروم

رارقتسا زاین مهارف ار یناسنا یاه

یم آ هدرو دنا هدش ییاسانش یاهرارقتسا مامت لیلد نیمه هب ،

نیا رانک رد ود

نایرج هتفرگ لکش دنا

ریوصت(

2 ) ( Fouache et al. 2010: 289

هب ).

روط لک ی

، تیدودحم یاه

تسیز تسیز یاهاضتقا و یطیحم لکش یارب ار یصاخ طیارش ،هقطنم یموب

یریگ هدروآ مهارف اهرارقتسا

تسیز طیارش هب یهاگن اب .تسا هطوحم یموب

شیپ یاه زا

نامزمه یاهرارقتسا و راوزبس تشد رد یخیرات رد

تشد یاه رواجم

ن ( . ک :

،نایژاراگ 1799

،یئاتسور ؛ 1797

،)

یم ناوت تفایرد هک هطوحم شیپ یاه زا

نیا رد یخیرات

طورخم یور رب رادیاپان یتیعقوم رد هنهپ هنکفا

ههاربآ رانک رد و اه هخاشرس یاه

یاه نایرج یاه یبآ یلصا

لکش هقطنم هتفرگ

دنا تسیز نیا .

 رگا موب اهرارقتسا یارب ار یلزلزتم و رادیاپان تیعقوم هچ هب

دوجو یم هدروآ

،

رد نیع لاح

، مزلا یاهرتسب ار

لکش یارب یریگ

نآ اه مهارف یم درک ه دهاوش هب هجوت اب .تسا یم

ناوت یوگلا نیا

تسیز ار یموب ب ه شیپ یاهرارقتسا زا

یشاح رد ناریا تلاف یقرش لامش یخیرات ۀ

داد میمعت یزکرم ریوک

،یروبص و نایژاراگ(

1771 : 71 ) .

9 . طوحم ۀ یزیرف عومجم و ۀ

ناتساب یخلب یتخانش -

یورم (

)BMAC

طوحم ۀ یزیرف

( 7

رد )

راوزبس قرش لامش یرتمولیک 1 (

19 هجرد 71 هقیقد 11 و یقرش هیناث 71

هجرد 11 هقیقد 71 هیناث

عافترا و یلامش 1111

یشاح رد )رتم

ۀ داج ۀ راوزبس هپت بونج رد نیارفسا 

رود یاهروهام ۀ

نسویم و رانک رد

هچنآ .تسا هتفرگ رارق نایلگ نایرج هب

ناونع طوحم ۀ یزیرف نآ زا دای یم دوش

، رتسگ ۀ لماش هک تسا یعیسو

شخب ییاه هپت زا و اهروهام نیمز

یاه هداد شنکارپ هک تسا نادب فرشم یزرواشک رد یلافس یاه

نآ اه هدید

یم دوش

ریوصت(

7

رد یگنهرف راثآ شنکارپ نیا ).

شخب یاه فلتخم

، تیهام یاراد یاه

.تسا یتوافتم هب هجوت اب

راثآ شنکارپ هب

رظن یم دسر هیلا اه هب تروص لکش مه رانک رد و یقفا هتفرگ

دنا

و نایژاراگ(

یلپاپ

، 1798

رب .)

ساسا شرازگ یاه یگنهرف ثاریم هب هدش هئارا

، رب غلاب ( راتکه نیدنچ هطوحم تعسو هدش ناونع )راتکه19

.تسا زاب رد راوزبس تشد یرارقتسا یاهوگلا هب هجوت اب دروم ینامز ۀ

یرارقتسا ،یحطس راثآ شنکارپ عون و رظن

و تسا راظتنا زا رود تعسو نیا اب هب

رظن یم دسر راثآ تحت ریثأت یلصا تفاب زا یناسنا و یعیبط یاهدنیآرف

هدش هدنکارپ یعیسو حطس رد و هدش جراخ دوخ هاتوک یکیژولوفروموئژ یاهدنیآرف .دنا

تدم دنلب و تدم ت أ ریث

ب ه رد ییازس هباج

ییاج هتشهن نیا هتشاد عیسو حطس رد نآ شنکارپ و اه

تسا .

علاطم ساسا رب تا

یدزی یلپاپ لایل و نایژاراگ نارمع (

1798 هداد صوصخ رد ) ،یلافس یاه

پت راثآ ۀ یزیرف

هسیاقم و یبسن یراگنهاگ ظاحل هب راصح راثآ اب یا

IIIc, IIa, Ic, Ia (

Schmidt, 1937

هاگزامن و ) VI, V

(5)

Gotzelt, 1996; Masimov, 1981)

هسیاقم)

هدش دنا زاب هک ۀ سم ینامز

 یگنس دیدج غرفم ات رخأتم رد ار رب

یم گ ی مهرب تاعلاطم نیا .در شنک

یاه یوسود ۀ طوحم ۀ زوح اب یزیرف ۀ

هرود رد ناریا تلاف و غاد تپوک یاه

ناشن ار روکذم یم

دهد . یسررب ساسا رب یاه

هدنراگن

،یروبص یداه(

1772

علاطم و )

ۀ هنومن یلافس یاه

، راثآ ی

رم طوب هب

سم دیدج یگنس و

گنهرف

یخلب یورم

غرفم(

رخأتم ؛ 2111 - 1911 )م.پ Hiebert, 1991)

) ییاسانش

تسا هدش

ریوصت(

8 ؛ لودج 1

هب ).

روط یلک

، یلافس تاعطق نیا هب

تروص خرچ ریمخ یاراد و زاس ۀ

یدوخن ،زمرق

یرتسکاخ یدراوم رد و یناک توماش اب گنر

هب تروص نش گنس و هزیر هزیر

تسا هنومن . شوقن اب شوقنم یاه

هداس هب لکش تسد یداوم رد و یسدنه لاکشا و عطاقتم و یزاوم طوطخ ب طبترم امومع هک دنتسه زاس

ا

رود ۀ

سم یگنس رخأتم لباق و ب هسیاقم ا ب یلافس تاعطق ه

راصح زا هدمآ تسد 1

(

(Schmidt, 1937

لامش رد

ناریا یقرش تسا

هنومن رثکا اما . لباق یلافس یاه

هسیاقم اب مرف یاه یخلب گنهرف اب طبترم یلافس یورم

رد

هطوحم رونگ یاه

( Sarianidi, 2007 ؛

Udemuradov, 2002

رد)

حاو ۀ ورم ناتسنمکرت یقرش بونج رد

، کرهش

هزوریف

،افصاب(

1799 - 1771 - 1772

و ناسارخ رد روباشین برغ لامش رد)

راصح

IIIc Schmidt, 1937)

لامش رد)

ناریا یقرش دنتسه

هب هجوت اب . یسررب

یاه علاطم یاتسار رد هتفرگ تروص ۀ

ندش تشهن زا سپ یاهدنیآرف

طوحم ۀ ،یزیرف هب رظن یم دسر پت ۀ یزیرف

، هدرتسگ رارقتسا یا

گنهرف هب طوبرم

یخلب یورم

( 2211 -

1911

هنومن و هدوب)م.پ

سم اب طبترم یلافس یاه

 دیدج یگنس هداد

ییاه ریغ یلامش تشد زا هک هدوب اجرب هب

لیسو ۀ نایرج یاه دیدش یبلایس نیدب

اج هدروآ هدش تسا .

لودج 9 هسیاقم یراگنهاگ : هنومن یقیبطت و یا

یزیرف یلافس یاه

،یروبص(

9919 : لودج 1 )

هرامش

یراگنهاگ و یبسن یداهنشیپ هسیاقم عبنم

ناسارخ یبرغ )یلامش قرش(

ناریا تلاف ورم هحاو و غاد تپوک

و خلب

1 سم دیدج یگنس Hissar Ia Schmidt,Erich

F.(1937,Plate III) Hissar Ib Schmidt,Erich 2 F.(1937,Plate IV) Hissar IIa Schmidt,Erich 7 F.(1937,Pl.XXL,XXII)

8 سم دیدج یگنس Hissar Ia Schmidt,Erich

F.(1937,Plate III)

1 سم دیدج یگنس Hissar Ib Schmidt,Erich

F.(1937,Plate IV)

1 غرفم رخأتم هزوریف کرهش

،افصاب) 1799 : T.I,N.20,21

&T.IV,N.84 Nishapur.p, )

Hiebert & Dyson 2002:Fig.9.3) )

HissarIIIC (Schmidt 1937: Pl.XLIII,H3305) Gonur (Udemuradov 2002:

Type.23)

افصاب(

1799 :

(T.III,N.101&293

افصاب(

1771 :

(T.VI,N.11&T.VII,N.182&T.

VIII,N.163,168) Nishapur.p, Hiebert &

Dyson 2002:Fig.9.6) )

Hissar IIIb (Schmidt 1937:

Pl.XXXLII,H2358) Gonur (Udemuradov 2002:

Type.2,N.125)

افصاب(

1771 :

(T.VII,N.166&T.VIII,N.72) Gonur (Udemuradov 2002:

Type.23,N.81)

(6)

11 غرفم رخأتم Hissar IIIb (Schmidt

1937: Pl.XXXVIII, H2608 & 3967)

،افصاب(

1799 : T.I,N.37

&T.III,N.194,197 )

Gonur (Udemuradov 2002: 12 Type.9,N.84)

17 غرفم رخأتم Hissar IIIC (Schmidt

1937: Pl.XLII,H3614) Gonur (Udemuradov 2002:

Type.3,N.9,22)

افصاب(

1771 : T.VI,N.48 )

،افصاب(

1799 T.IV,N.40: )

افصاب(

1771 T.VIII,N.136:

Nishapur.p, Hiebert & Dyson 2002:Fig.9.6))

Hissar IIIb (Schmidt 1937:

Pl.XXXVII,H2358)

19 ینایم غرفم

، غرفم رخأتم Hissar IIIC (Schmidt

1937: Pl.XLII,H3584) Gonur( Udemuradov 2002:

Type.11,N72 & Type.12) Gotzelt, Thomas (1996, fig.1145) هاگزامنV

افصاب(

1799 T.I,N.81 :

& T.III,N.40 )

Gonur(Udemuradov 2002:

Type.2,N35)

(Hiebert 1994:41,fig4.2,1.A.3)

17 )؟(

افصاب(

1799 : T.I,N.18 ) Gonur (Hiebert 1994:41,

fig4.2,1.A.3)

(Udemuradov 2002: Type.2)

21 غرفم رخأتم Hissar IIIb,C (Schmidt

1937: Pl.XLII,H3014 &

pl.XXXVIII,H4975)

22 غرفم رخأتم Nishapur.p, Hiebert & Dyson

2002:Fig.9.6) (Udemuradov 2002: Type.9,

N136)

27 نهآ رصع

،I

،هدازدیجم(یکبزا II 1797

ریواصت:

19،91،97،91 )

افصاب(

1771 :

T.VII,N.199

&

T.VIII,N.138 )

Hissar IIIC (Schmidt 1937: Pl.XLII,H4307 &

Pl.LVII,H2381)

21 (

؟ )

21 29 سم یگنس Hissar Ia Schmidt,Erich دیدج

F.(1937,Plate III)

29 )؟(

27 سم دیدج یگنس Hissar Ic Schmidt,Erich

F.(1937,Pl.IX)

71 )؟(

افصاب(

1771 T.VIII,N.153: )

77 (Udemuradov 2002: Type.1,2) )؟(

78 غرفم رخأتم (Udemuradov 2002: Type.1,2)

71 غرفم رخأتم Khurab (Stein

1937:Pl.XXXIII,15) Gonur( Hibert 1994: 46,Fig.2,

A.2; Sarianidi 1998: 39, Fig.12; Udemoradov 2002: 36, Type4; Shortughai (Francfort 1989: 349)

(7)

یعیبط لماوع یسررب هب همادا رد م یاهدنیآرف و یگنهرف ،

ؤ هطوحم تخیر و راثآ رب رث

، ناونع تحت

ندش تشهن زا سپ یاهدنیآرف هب

روط هتخادرپ یلک یم

دوش :

0 . یعیبط یاهدنیآرف و لماوع

0

9 طورخم هنکفا

طورخم هنکفا اه زا دنل مرف اه ی لومعم رد هبج ۀ ناتسهوک اه

دنتسه هک رد رثا شهاک یناهگان تردق هناخدور

رد هجیتن رییغت بیش کیفارگوپوت هب

دوجو م ی آ ین د

(Villar and Ruiz, 2000: 127)

. هناخدور اه ماگنه روبع

زا هرد یاه بیشرپ و کیراب و دورو هب هرد یاه گرزب رت و رتزاب و ای دورو هب

،تشد یرادقم زا راب یبوسر دوخ

ار هب تروص ضراع ۀ یطورخم لکش

هب اج م ی دنهن هک سأر نآ هب تمس تسدلااب هناخدور

هدوب و طورخم هنکفا

هدیمان م ی دوش

( سابع

،داژن 1791 : 187

. )

طورخم هنکفا اه زا ضراوع مهم یکیژولوفروموئژ و

ثاریم تارییغت رود

ۀ

رنرتاوک هدوب هک اب نیمأت بآ و کاخ یفاک یرتسب بسانم یارب تیلاعف یاه یناسنا هب رامش یم دنور

( یناتسبانع و

لاص

،یح 1797 : 91

جیاتن ).

شهوژپ اه ناشن یم دهد تنوکس رثکا هک هاگ

یاه شیپ زا کاخ هب یسرتسد یارب خیرات

و لافس تخاس و یزرواشک یارب یفاک بآ و بسانم تیلاعف

یاه یور ،رگید شخب

یاه ییاهتنا و ینایم

طورخم هنکفا رارقتسا اه هتفای

دنا

( ر.

ک :

،نارگید و یدوصقم 1771

رد رارقتسا زین هزورما ).

شخب یاه ییاهتنا

طورخم و هنکفا تیلاعف یاه نیا رد زکرمتم یزرواشک شخب

اه یرایسب رد زا

هدهاشم طاقن یم

دوش یوگلا نیا .

و تسا هدش تیاعر زین راوزبس تشد رد یرارقتسا هطوحم

اه نیب شخب یاه طورخم ییاهتنا ات ینایم هنکفا

اه

لکش هتفرگ دنا

ریوصت(

1

. )

هب رظن یم دسر نادزیر تابوسر لیلد هب راوزبس یبونج تشد رد ۀ

طیارش ،نآ رتسب

لکش یارب مه .تسا هدوب مهارف تدمدنلب یاهرارقتسا یریگ

یسررب نینچ لاناک

اه ی نیا روبع ،ییوسیگ

لاناک اه ریسم رییغت و لاناک

اه ترواجم زا ار تیاس

اه شیامن یم دهد باج هک ه ییاج هطوحم اه ار هب لابند

طوحم رد .تسا هتشاد ۀ

زا کی یزیرف هدمع

نیرت لکش لیلاد یرارقتسا یریگ

هیلا اب هرتسگ رد یقفا یاه یا

ه موادم ریسم رییغت ،عیسو نیم

لاناک یاه ییوسیگ تس دراوم رگید زا .

، یقمع رفح نیب هطبار لاناک

یاه یلصا

طورخم حطس رب دوجوم هنکفا

ناکم و اه هاگرارقتسا بسانم یبای

شیپ رد اه زا

تسا خیرات

نارگید و یدوصقم(

، 1771 :

1

ناکم نیا .)

قمع اب میقتسم طابترا هک ینیزگ لاناک

اه ی هدهاشم زین راوزبس یبونج تشد رد دراد یلصا

م ی دوش ب اجنیا رد . ه

ناکما لیلد ،مید یزرواشک ندوبن ریذپ

هطوحم اه رانک رد شخب اه ی مک قمع لاناک اه ی یبآ

روظنم هب هرهب

لکش نآ ناسآ لاقتنا و یرادرب هتفرگ

دنا

،یروبص(

1772 : 111

کشخ رتسب .)

دش ۀ هک نایلگ نایرج

یلصا عبنم ود زا یکی نیمأت

دننک ۀ شیپ نارود رد بآ زا

خیرات ب )غرفم رصع(

ه برغ رد هزورما ،تفریم رامش

طوحم ۀ دهاشم لباق یزیرف ه

نایرج نیا .تسا هتشر زا اه

هوک یاه سپ و هتفرگ همشچرس هقطنم لامش رد هایس

هپت و یلامش تشد زا روبع زا رود یاهروهام

و نسویم ۀ یبونج تشد درا

یم نازرواشک اب وگتفگ ساسا رب .دندش

،

یخرب رد مه زونه زا

لاس ههرب رد نارابرپ یاه نایرج رتسب نیا رد یزیچان بآ نایرج ،راهب لیاوا زا یا

یم دبای .

مه رد نایرج نیا رتسب یور رب ،هدش ریمعت اررکم ریخا نورق رد هک یگنس لپ کی تخاس هب هجوت اب نینچ

بونج تمسق یبرغ

،هطوحم هب

رظن یم دسر هدوب بآ رپ لاس زا یلوصف رد ریخا نورق رد نایرج نیا

،تسا هب

روط ی یم لتخم ار رورم و روبع هک هتشهن تشابنا دنور ساسا رب .تسا هدرک

هدش داجیا شرب رد یبوسر یاه

طوحم برغ رد ۀ

یزیرف

، یم ناوت هرود کشخ یاه دومن داهنشیپ ار یلاسرت و یلاس

ریوصت(

1 )

،نامه(

111

تیهام .)

(8)

هتشهن نیا تشرد تایوسر سنج زا اه

یلامش تشد هناد حطس رد هدش تشابنا تابوسر هباشم لاماک و تس

هتشهن نیا توافتم تماخض .تسا هطوحم اه

، ناشن دنهد ۀ فلتخم نارود رد نایلگ نایرج توافتم یبآ مجح

هنامگ رد یدنور نینچ .تسا پت رد هدش شواک یاه

ۀ یناغماد

( ر.

ک : نایژاراگ ناراکمه و ،

1771

هدهاشم لباق زین)

ناشن هک تسا یم

هد د هتشهن نیا ساسا رب .تسا هتشاد ار یدنور نینچ زین هاگدیع لاک نایرج اه

، پت رد ۀ

کشخ و یلاسرت نارود زین یناغماد شیپ لباق یلاس

.تسا ینیب لاناک

یاه ب مهس نایرج نیا اب طبترم ییوسیگ -ه

یقفا شرتسگ رد ییازس طوحم

ۀ نیا .تسا هتشاد یزیرف لاناک

اه موادم یضرع ریسم رییغت اب

، بجوم هراومه

عضوم رییغت نیا تهج رد هطوحم شرتسگ هدش

دنا عقاو رد .

، م نایرج نیا ؤ

لکش رد لماع نیرترث یریگ

آ ینوگرگد نآ زا سپ و ندش کورتم تیاهن رد و ،هطوحم شرتسگ ،هطوحم هدوب هطوحم تخیر رییغت و راث

.تسا طورخم هنکفا اه زا رظن یناکم یاراد شخب یاه یزیامتم دنتسه

. رد یدراوم هک

لماوع یمیلقا ای

یکینوتکت تلاخد

تشاد ه دنا

، یم اوت ن طورخم هنکفا اه ار هب شخب یاه لاعف و یغ ر لاعف میسقت یدنب رک .د

شخب یاه لاعف طورخم هنکفا اه شخب یاه ی دنتسه هک هراومه رد ضرعم رطخ بلایس رارق دنراد

، رد یلاح هک

شخب یاه لاعفریغ رتمک

تحت ریثأت رطخ بلایس دنتسه

( یمارهب و

،یمارهب 1771 : 71

.)

کیکفت شخب یاه و لاعف

طورخم لاعفریغ هنکفا

لیس رظن زا اه صخاش زا هدافتسا اب یزیخ

داس یاه ۀ

یوگلا دننام یکیژولوفروموئژ

سیراضت صخاش و طورخم حطس یژولوفروم ،یشکهز

، طورخم گنر وهام ریواصت رد اه

ا هر یا

، قمع رثکادح

طورخم شرب صخاش و اه

تفربآ یگدزاوه نازیم دننام یگدزاوه یاه اه

و هرفح هولق ندش راد گنس

اه ی یکهآ

تسا یبایزرا لباق

( Field, 1994: 57; NRC, 1996: 67; French et al. 1993: 553

نامه .)

دش رکذ هک روط

طوحم ۀ طورخم یوررب یزیرف نکفا

ۀ تدش .تسا هتفرگ لکش نایلگ نایرج آرف

م یاهدنی ؤ

و هطوحم نیا رب رث

طورخم لاعف طاقن یور رب هطوحم یریگرارق ،عیسو یحطس رد راثآ ینوگرگد ناشن ار رارقتسا نامز رد هنکفا

یم دهد . هب رظن یم دسر تیلاعف نیا هزورما اما هتشاد همادا ریخا نورق ات اه

هصخاش ساسا رب .تسا لاعفریغ یاه

رد هدرمشرب صوصخ

طورخم لاعفریغ و لاعف طاقن هنکفا

، یم ناوت زا هطقن نیا هزورما هک تفرگ هجیتن

طورخم هنکفا پت هک ۀ هتفرگ رارق نآ یور رب یزیرف تسا لاعفریغ

. خاش نیا :زا دنترابع اه هص

1 - طورخم حطس یژولوفروم شرب هک هنکفا

ناشن ار قیمع یاه یم

هد د

2 - یراوآ دراوم یگدزاوه دیدش نازیم

7 - ش حطس دایز یراومهان ای سیراضت صخا

8 - قفا و کاخ لیکشت

یدنب قفا نیا هطوحم یبونج تمسق رد کاخ یدنب هک

نیمز یاه یزرواشک رد

نآ هدهاشم دراد رارق یم

دوش .

0

9 شیاسرف لماع

ی زین شیاسرف لماع جیار زا یک

ت یاهدنیآرف نیرت أ

ریث رب راذگ هدیدپ و نیمز یحطس تخیر یور رب دوجوم یاه

یرتشیب تدش هجرد زا لماع نیا هعلاطم دروم هقطنم دننام کشخ و مرگ یمیلقا طیارش رد .تسا نآ زین

جیار زا یداب و یبآ شیاسرف .تسا رادروخرب ب .تسا دراوم نیا نیرت

صوصخ ه طوحم تیعقوم

ۀ رانک رد یزیرف

هپت رود یاهروهام ۀ

زا هک نسویم لیکشت یلخلختم و مرن تفاب

هدش ا تس ار رما نیا دیدشت

.تسا هدومن رب

ساسا شقن ۀ قطنم شیاسرف دنور زا هدش هیهت ۀ

هعلاطم دروم

ریوصت(

9

هدودحم ،)

هطوحم هک یا یناتساب یاه

رد

(9)

نآ رارق هتفرگ دنا دابآریم و برغ رد یزیرف ینعی ،

،1 دابآریم طوحم و 2

ۀ هقطنم قرش رد یناغماد

، نیرتشیب

ار شیاسرف نازیم هتشاد

دنا

،یروبص(

1772 : 111 ) .

0

9 هتشهن طوحم حطس یبوسر یاه ۀ

یزیرف

رد بل و هطوحم حطس رب یشامیپ یسررب یط ۀ

هپت یبونج اهروهام

، هتشهن زا یتشابنا زا یطاقن رد یبوسر یاه

.دیدرگ هدهاشم هطوحم هتشهن نیا

هپت زا هطقن راهچ رد اه اب اهروهام

دوب هارمه یرتشیب مکارت

ریوصت(

9

نیا ).

:زا دنترابع هطقن راهچ A: X 57 37 26.9 Y 36 15 42.01

B: X 57 37 23.7 Y 36 15 40

C: X 57 37 27.5 Y 36 15 39.6

D: X 57 37 41 Y 36 20 59.3

لماش هتشهن نیا لایرتم هتسد راهچ

یگنهرف و یعیبط تسا

:

9

تشرد تابوسر -

هناد هب تروص لوارگ و نش :

تشرد تابوسر نیا مه یتیهام هناد

تابوسر اب نوگ

.دنراد یلامش تشد

9

یگنس تاعطق -

هب تروص درگ هیواز و هدش راد

گرزب و کچوک داعبا رد )ردلوب لبوک(

: یمامت

نیا گنس یاه یتیلویفا

( 8

اولاولیپ لماش )

- تیرلود - ورباگ - تیتودیرپ رد نآ یاهراسناک و اشنم هک دنتسه اه

دراد رارق هطوحم لامش یرتمولیک دنچ رد راوزبس یتیلویفا دنبرمک

ریوصت(

7a ).

9

خرچ شوقنم یلافس تاعطق -

تسد و زاس ریمخ اب زاس

ة یسدنه و یطخ شوقن و زمرق بلغا

هوهق زا یفیط رد هایس ات هریت یا

: رود هب طوبرم تاعطق نیا یبسن یراگنهاگ هب هجوت اب ۀ

سم یگنس

سم صخلااب یگنس

رخأتم دنتسه

ریوصت(

7b ).

9

هدش درگ یلافس تاعطق - ریوصت(

1c

:)

رد یـسررب یاـه ـپت ۀ هـنومن یزـیرف یلافـس تاـعطق زا ییاـه

بلاج هک هدش ییاسانش هب بلغا تاعطق نیا .تسا هجوت

لکش یاه بل هک دنتسه هریاد و یضیب ،ثلثم ۀ

نآ اه هـب

روط تسا هدش درگ یتخاونکی و

فیط رد هوـهق اـت زـمرق یگنر یاه داـم اـب یا

نبـسچ ۀ د

ۀ نـش هزـیر هدهاـشم

یم دنوش هقطنم یمیلقا طیارش لیلد هب . تحت

ریثأت یگدزاوـه راـچد یبناج و یعیبط لماوع هدـش

دـنا حطـس و

دنراد یلخلختم رایسب

، خرچ لیلد نیمه هب تسد ای زاس

ندوب زاس نآ

اه صیخشت لباق یگداس هب هاـگن رد .تسین

یم رظن هب لوا دیسر

هک تاعطق نیا صاخ دربراک اب

هب ناونع یش کی ایـشا دننام درادناتسا ء ء

یـشرامش ،

رازـبا

..ای دربراک . هتشاد دنا

(Sabori, 2014)

، :تسین لوبق دروم هیضرف نیا ریز لیلاد هب اما

عونتم یگنس تاعطق و یبلایس تابوسر زا یتشابنا نایم رد هطوحم زا یصاخ طاقن رد تاعطق نیا 

ییاسانش هدش

دنا . لکش یاهرتسب  تفاب یاراد هطوحم یریگ

یاه هناد یبوسر زیر

،تسا یلاح رد نایم رد تاعطق نیا هک

هناد تابوسر ییاسانش یلامش تشد تابوسر تیهام اب تشرد

هدش دنا .

و هیزجت  هناد تابوسر نیا یور رب لیلحت

ناشن تشرد م

ی دهد هتشهن نیا هک هب تسدلااب قطانم زا اه

ه هارم رج نای یاه نیا هب دیدش یبلایس ناکم

لقتنم هدش دنا .

(10)

ساسا رب  رظن

ختم تا درگ یور رب هک یژولوفروموئژ ناصص گنس یگدش

یم قیقحت اه نیا ،دننک

تاعطق رازه دنچ دنیآرف کی یط رد یلافس هلاس

تحت ثأت ری رج نای یاه دوخ یلصا رتسب زا اهرتمولیک ،یبلایس

باج ه اج رد لکش نیا هب و هدش هدمآ

دنا

رتکد اب یصخش یوگتفگ(

مساقلاوبا هاگشناد ،یژولوفروموتژ صصختم یدمحاریما

.)راوزبس میکح

هتشهن نایم رد یتیلویفا سنج زا یگنس تاعطق دوجو  هدشدرگ تاعطق نیا هک ییاه

نآ رد ییاسانش

هدش دنا ناشن ، م ی دنهد لامش یرتمولیک دنچ رد راوزبس یتیلویفا راون زا یعیبط یاهدنیآرف رثا رب تاعطق نیا

پت ۀ هب یزیرف هطوحم نیا

لقتنم هدش دنا .

مه  هنومن نینچ یلافس یاه

ا درگ دنیآرف نیا هک هدش ییاسانش ی یگدش

ار روط هب تشپ لماک رس

هتشاذگن مرف و دنا نآ

اه هب ناونع هعطق تسا صخشم لاماک یلافس فرظ کی زا یا

ریوصت(

7d ).

درگ نازیم 

یلافس تاعطق یایاوز یمامت رد یگدش تروص هب

قبط و ،تسا مظنم و ناسکی رظن

رثا رب یگنس تاعطق یگدشدرگ اب عوضوم نیا یژولوفروموئژ ناصصختم رج

نای یاه مه یبآ دراد یناوخ

مساقلاوبا رتکد اب یصخش یوگتفگ(

.)راوزبس میکح هاگشناد ،یژولوفروموتژ صصختم یدمحاریما

نیا هب هجوت اب  ایشا هک

ء نکوت دننام درادناتسا یوگلا زا اه

یبسن تیعبت یصاخ یم

دننک

( ر.

ک :

Schmandt-Besserat, 1996 & 2009

،رتشیب نانیمطا لوصح یارب )،

زا یخرب تاعطق نیا

هباشم ظاحل هب

دنتفرگ رارق یبایزرا دروم نزو و هزادنا لودج(

2 چیه هجیتن رد .) یصاخ یوگلا

نیا هزادنا ای ینزو متسیس رد

دشن هدهاشم تاعطق .

لودج 9 درگ یلافس تاعطق تاصخشم : هدش

،یروبص(

9919 لودج : 9 )

نزو

gr. mm.تماخض cm.ضرع cm.لوط هعطق

97/9 4 8/2 10/5 1

65/5 14 6 7/1 2

166/3 15 7/8 11/8 3

105/7 15 5/1 11/5 4

41/2 11 4/5 7 5

77/1 13 4/7 9 6

50/3 6 5 8/5 7

73/5 8 5/5 6/5 8

هدش رکذ تاکن ساسا رب

، یضرف ۀ ب تاعطق نیا صاخ مرف رب ینتبم ه

ایشا دننام ،نآ صاخ دربراک لیلد

و یشرامش هریغ

دودرم نیدب .تسا بیترت

، مرف نیا هب طوبرم اه یلافس فورظ زا یتاعطق

زا هک تس نیمز

یاه

تسدلااب لکش یارب مزلا یاهرتسب هک )یلامش تشد(

شیپ یاهرارقتسا یریگ زا

یخیرات نآ رد تسا رتدعاسم

،

تحت ریثأت و یعیبط یاهدنیآرف نایرج

یاه زارد رد یبلایس دیدش لقتنم اجنیا هب تدم

هدش دنا نیا نایرج رد و

باج ه دننام ییاج گنس

یاه درگ دش ۀ هناخدور و هداد تسد زا ار دوخ یایاوز ،یا هب

تروص هدمآرد هدش درگ .دنا

هجیتن نیا ساسا رب یریگ

یسررب یاه لصاح یکیژولوفروموئژ ناصصختم تایبرجت زا هدافتسا و یحطس هدش

هدنیآ رد تسا دیما هک ،تسا یپوکسورکیم یاهزیلانآ ماجنا هب زاین رتشیب نانیمطا یارب ،تسا یا

نادب کیدزن

.دوش هتخادرپ رگید فرط زا

ات راوزبس یلامش تشد رد نونک چیه

هطوحم .تسا هدشن شرازگ یا تشد حطس

ب یلامش ه هولق و نش دننام تشرد تابوسر لیلد گنس

، تشد زا رتمک تسا یزرواشک بسانم یبونج

، سپ

(11)

رتسب لکش یارب مزلا یاه هطوحم یریگ

یزرواشک هب یکتم یرارقتسا یاه اجنآ رد

هدوبن مهارف تسا

رد اما .

یلامش تشد نایرج

یاه سرتسد رد یحطس لکش یارب یبآ عبانم و رت

بسانم یناسنا یاهرارقتسا یریگ رت

.دنتسه مه نینچ عتارم ناوارف یارب ماد یارچ هنماد رد اه

تاعافترا و هایس هوک یاه

، نیمز ۀ یارب مزلا لکش

یریگ

رارقتسا داصتقا اب یناسنا یاه یم مهارف ار یرادماد یارب ینتبم یتشیعم

هدرک .تسا هب رظن یم دسر و هعلاطم اب

رود یاهرارقتسا زا یدهاوش ناوتب یلامش تشد رد رتشیب یسررب ۀ

سم و یگنسون

 ،درک ییاسانش ار یگنس

ب دهاوش ه طوحم زا هدمآ تسد ۀ

زین دش رکذ لااب رد هک یزیرف هیضرف نینچ ندرک حرطم هزاجا

ار یا یم هد د .

هطوحم تسا ملسم هچنآ اهر زا سپ یلامش تشد یاه

ب ندش ه ،هقطنم لاعف و ایوپ کیژولوفروموئژ طیارش لیلد

تحت ریثأت نوگرگد یاهدنیآرف نوفدم تابوسر زا ییلااب مجح ریز ندش تشهن زا سپ و زاس

هدش نیب زا و

هتفر دنا

،یروبص(

1772 : 111 - 117 ).

0

9 هپت رود یاهروهام ة

نسویم

هپت نیا اهروهام

ریوصت(

11

رود تلایکشت زا )

ۀ دح و هدوب نسویم لیکشت ار یبونج و یلامش تشد طساو

یم نهد د ؛ چگ نرام و نرام سنج زا یم اراد ار لخلختم و مرن رایسب یتفاب و هدوب راد

نیا .دنشاب هضراع

اه زا

ب ناتسهوک یراومهان یاهدحاو ه

یم رامش نیا ینونک یفارگوپوت ،دنور

هپت هراسخر زا یشان اهروهام نوچ ییاه

اهدنلدب )هرد رازه(

- قدنخ اه تحت ریثأت زارد رد یداب و یبآ شیاسرف .تسا تدم

هپت نیا یلک تهج اهروهام

مه اب وس نایرج یاه یبآ یلامش(

)یبونج  و

نایرج یاه یداب

یقرش لامش(

 یبرغ بونج و

 یقرش )یبرغ

هب

تروص یلامش

 یبونج تس

،دازآ(

1791 : 122

. )

نیدب بیترت هپت لزلزتم رتسب و شیاسرف لماع رب ادیدش ،اهروهام

طوحم ۀ ت نآ راثآ و یزیرف أ

هتشهن تدمدنلب رد و هتشاذگ ریث .تسا هدرک دیدپان و لح دوخ رد ار یگنهرف یاه

0 . م یگنهرف یاهدنیآرف ؤ

هطوحم تخیر رییغت و راثآ رب رث

طوحم زا هزورما هچنآ ۀ

هدهاشم یزیرف یم

دوش تحت رتشیب ، تأ

یاهدنیآرف و هدوب یعیبط یاهدنیآرف ریث

نیا تهج رد یزیچان شقن یگنهرف ینوگرگد

اه رییغت و لکش اه هتشاد دنا دنیآرف کی تشاد هجوت دیاب اما .

ب یگنهرف ه

بند رارقتسا ماگنه رد یعیبط دنیآرف کی لا هناخدور رتسب رییغت اب هطوحم یقفا شرتسگ(

)،

نیمز ۀ

بیسآ ره یریذپ تسا هدروآ مهارف ار رتشیب هچ

؛ شرتسگ ینعی هیلا

اه هب تروص مک تماخض اب و یقفا

،یروبص(

1772 : 117 )

م یگنهرف یاهدنیآرف هلمج زا .

ؤ لکش زا سپ هطوحم رب رث یریگ

هیلا اه یم ناوت هب تیلاعف یاه

یرافح ،یزرواشک غ یاه

ی زاجمر و لیم رفح تاونق و اه

دومن هراشا

ریوصت(

11a, b ).

1 . هجیتن

طوحم ۀ یزیرف

، یورم گنهرف زا هدرتسگ یرارقتسا



(یخلب

)BMAC

ناشن ار یم هد د یکیژولوفروموئژ طیارش .

هاتوک و تدمدنلب ینامز سایقم رد هقطنم لاعف و ایوپ تسیز یاهاضتقا ،تدم

تیدودحم و یموب دوجوم یاه

هقطنم رد و

لکش یاهرتسب هطوحم یریگ

، .تسا هدروآ مهارف رارقتسا یارب ار ینئمطمان و لزلزتم طیارش

دروم یبآ عبانم هب یسرتسد یارب هطوحم ات هدش بجوم طیارش نیمه ب ،زاین

ینعی ،دوجوم لزلزتم طیارش ا