بررسی مناسبات ارزش‌های زیست‌جهان زنان با میزان تأخر نظام حقوقی مدنی و عوامل مؤثر بر آن

(1)

يعامتجا تاقيقحت و تاعلاطم

نایرا در رود / 4

ة

رامش ، 2 ،

ة

تا ناتسب 1394 : 347 - 374

شزرا تابسانم یسررب ماظن رخأت نازیم اب نانز ناهج تسیز یاه

نآ رب رثؤم لماوع و یندم یقوقح

ییابطابط یضاق دومحم

1

ریهدادو یلعوبا

2

یکلم ریما

3

یحتف هبابر

4

:تفایرد خیرات 24

/ 07 / 93 :شریذپ خیرات

10 / 04 / 94

هدیکچ

لاقم نیا رد تابسانم ،ه

شزرا یاه تسیز ناهج نانز اب رخأت ماظن یقوقح رب رثؤم لماوع و یندم

زا تابسانم نیا هاگدید

نانز لهأتم 18 اب و شیامیپ شور زا هدافتسا اب ،نارهت یلااب هب لاس

هداد یروآدرگ دش نومزآ همانشسرپ قیرط زا اه

. تابسانم نیا یسررب یارب زا

رظن ،نانز 600 رفن

نانز زا لهأتم لک قطانم 22 ناگ ۀ نارهت رهش ساسارب ،

هنومن گ یری هشوخ ا ی هلحرمدنچ ا ی

باختنا دندش .

رظن زا 48 دصرد نانز

،ینارهت لهأتم نازیم

رخأت و فاکش ماظن یقوقح زا تسیز ناهج نانز

و تسا دایز رایسب و دایز دح رد 52

دصرد

،نانآ نازیم رخأت و فاکش ماظن یقوقح زا

تسیز ناهج نانز ار دح رد مک و رایسب مک یبایزرا هدرک .دنا

هیضرف جیاتن ساسارب یمتسیس لماع ،هعلاطم نیا یلک یاه

« نوناق یارجا رد صقن »

رخأت اب

انعم ۀطبار یقوقح ماظن تسیز لماع ریغتم شش .دراد راد

رخأت ریغتم سنایراو نییبت رد زین ناهج

تسیز زا یقوقح ماظن نیا ۀطبار و دنراد شقن ناهج

انعم ریغتم شش هب بهذم .تسا راد

ناونع

تسیز زا یقوقح ماظن رخأت رب ،یقوقح شناد ةریخذ یاراد نانز رظن زا یداهنارف لماع ناهج

.دراد ریثأت نانز هژاو :یدیلک یاه شزرا

تسیز ،شناد ةریخذ ،نانز یاه .یقوقح ماظن ،متسیس ،ناهج

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

اد رایشناد .1

،)لوئسم ةدنسیون( نارهت هاگشناد یعامتجا مولع ةدکشن smghazi@ut.ac.ir

،نارهت هاگشناد یعامتجا مولع ةدکشناد رایداتسا .2

vedadha@ut.ac.ir

ون مایپ هاگشناد یعامتجا مولع هورگ رایشناد .3

malekipnu@gmail.com ،ر

هعماج یرتکد یوجشناد .4

،رون مایپ هاگشناد یسانش fathie10@yahoo.com

(2)

348 يعامتجا تاقيقحت و تاعلاطم ةرود ،ناریا رد

4 ةرامش ، 2 ناتسبات ، 1394

همدقم هزورما ماظن یعامتجا هدش نوگرگد

و لوحت اه ی

،یگنهرف یعامتجا

و

،یداصتقا یاهریثأت

یفرگش رب راشقا هعماج هلمج زا نانز هداهن تسا .

،عبطلاب شیوپ یاه راتخاس یعامتجا

،یتنس اب

نیا شزرا اه و راتخاس یشزرا دیدج رتمک یراگزاس دراد

. تلایصحت و

تصرف یاه یشزومآ و

تکراشم نانز

رد تیلاعف یاه

،یداصتقا بجوم

شیازفا یهاگآ یسایس و یعامتجا نآ

اه هدش

تسا . رد تسیز ناهج

،نانز شزرا یاه یدیدج تسا هتفرگ لکش هک

شزرا اب رگا یاه

یلبق نانآ

رد ضراعت

،دشابن محازت رد تسا

. زندیگ تسا دقتعم

« لسن یگدنز تاصتخم طیارش رد اه

هدش لوحتم دیدج یعامتجا و

لوحت نیا

، یرکف ماظن رد نانآ

یمیهافم رد دننام

یش و ة ،یگدنز

طبار ،دامتعا ۀ

صوصخ ،بان ی

یزاس دید زا .تسا هتفای ساکعنا قوش و روش و هاگ

زندیگ ویش ، ة

یگدنز یگدنز کبس ای همانرب زا یدیدج فیرعت ،1

اه ی م هئارا یگدنز ی

دهد جیتن و ۀ ،نآ یلمع

اهراتفر رییغت و

شزرا و اهراجنه لوحت زوح رد اه

ة و عضو هچره .تسا نآ دیلوتزاب و فرصم

طیحم و هعماج لاح یگدنز

دزن نردم یایند هب درف کی

رت ویش ،دشاب ة

اب وا یگدنز شزرا

اه ی

دیدج

، تشاد دهاوخ یرتشیب راکورس »

( اردص ،یربنق و 1387

: 60 - 64 .)

ماظن یقوقح تروصرد هجوت

رتمک هب یاهرییغت یفرع

و یراجنه یگدنز

،یعامتجا رگید

رداق هب داجیا نیناوق هنلاداع یارب دنز یگ دهاوخن دوب . نیناوق

،یقوقح هولاع رب شزرا یاه

،رترب

اب فرع مکاح رب

،عماوج شور

،یگدنز عون طباور لباقتم دارفا و یاهزاین هدمآرب زا تایضتقم

نامز طابترا میقتسم .دراد دعاوق

،یقوقح لیم هب نوکس و تابث دراد و هب یدنک رییغت یم دبای .

نادقوقح زین

هب یراوشد زا

تنس اه و شزرا یاه یخیرات یم لد دنک . لیلد نیا

،یدنک شزرا

لئاق ندش یارب تابث طباور یقوقح و ظفح تمرح تنس اه و تداع تساه

« . شزرا یماگمه اب

تحلصم و

یاهزاین یعامتجا

» و

« شزرا تنس اه

» هب ناونع نوتس ندمت

،یموق ود لماع دنمورین

کرحم رد ماظن هب یقوقح یم رامش

دنور و ترورض و

عت لدا نیا ود لماع زا باتش لوحت

یم دهاک (

،نایزوتاک 1387

: 479 .)

نانز یناریا ( هب هژیو نلاک رد اهرهش ) اب لوحت یاه میظع یاهراتخاس یگنهرف

و یعامتجا رد

تسیز ناهج دیدج و اب روضح رد تیلاعف یاه یعامتجا و

یداصتقا و

بسک یهاگآدوخ رد

لاس ریخا یاه رد

نایرج یشیدنازاب تبسن

ب ه تیوه اه و قوقح یندم

،دوخ هب ینارگشنک لاعف

1. life style

(3)

شزرا تابسانم يسررب ناهج تسیز یاه

... و يندم يقوقح ماظن رخأت نازيم اب نانز 349

هدش لیدبت دنا

. هب رظن یم دسر نانآ هب ینکشراتخاس یور

هدروآ دنا و لاد یاه هتخاس ةدش نادرم و

هب عفن نادرم زا لیبق یرترب و تسایر

،درم ددعت

،رسمه نیکمت نز و قح تناضح دنزرف یارب

ردپ ار یمنرب دنبات ای لقادح داقتنا نآ زا یم

ههبش نآ رد و دننک دراو

یم دننک . بلغا هتبلا نانز

ناملسم

،یناریا لئاق هب توافت یاه نادرم نانز و دنتسه و هب توافت یضعب زا شقن اه داقتعا

،دنراد اما هب رظن یم دسر ماظن یقوقح و

،ینوناق زا تیعقاو یعامتجا مکاح

رب تسیز نانآ ناهج

هداتفا بقع تسا

. ماظن

،یقوقح هب ت اهرییغ یگدنز و ةرمزور

نانز رتمک هجوت یم دنک . ناگدنراگن

تسیز اب یقوقح ماظن تابسانم یسررب یارب هدرک یعس نانز ناهج

دید زا ار تابسانم نیا هک دنا

.دنیامزایب نارهت لهأتم نانز فلتخم راشقا

حرط هلئسم

اب عوجر هب هلاقم اه و شسرپ ةرابرد اه قوقح

نانز م ی ناوت دیمهف هک ز نان زا هنلاداعان ندوب نیناوق

رد جنر ( دنا تیاده ،این 1383 یئلاج ؛ ،روپ 1384 ؛ یرفعج تلود دابآ ،ی 1385 ،یدهم ؛ 2004

؛

،یدمحم 2007

.)

« هعماج ناسانش لئسم ًلاومعم ۀ

یعامتجا ار

تیعضو هدشراهظا ا ی م ی دنناد هک اب

شزرا اه ی رامش یمهم زا مدرم تریاغم دراد و دندقتعم دیاب یارب رییغت نآ تیعضو مادقا درک »

( نوتگنیبار و

،گربنیاو 1382

: 12 .) نانز شخب یمهم زا هب هعماج یم رامش دنور هزورما و رد

یگدنز یعامتجا یاراد

شقن اه ی یعامتجا و

یداصتقا یمهم

دنتسه . زا یکی رد ناگدنراگن نایم

نانز فلتخم راشقا روضح

هتشاد شسرپ دهاش هراومه و فلتخم یاه

نآ اه و ناشقوقح ةرابرد

ضیعبت یقوقح و ینوناق هراومه نانز .تسا هدوب شلات رظتنم

یارب هعماج زا

نیب ندرب ضیعبت

دنتسه و ناهاوخ مادقا یدج یارب لح نیا هلئسم .دنا یراگزاسان نیا ،دراوم یضعب رد هتبلا

تسیز اب نیناوق طوبرم نیناوق توافت ۀفسلف زا نانز یهاگآان ۀجیتن ،نانز ناهج

نادرم و نانز هب

نیا زین یهاگ .تسا ملاسا رد یرباربان

و یارجا رد لاکشا دوجو رثا رب تسا نکمم یراگزاسان

،نیاربانب ؛دشاب نیناوق ماظن

قوقح یندم و یراگزاسان نآ

اب شزرا اه ی تسیز ناهج شسرپ ،نانز

ینهذ مهم نیا هورگ زا یاضعا هعماج تسا .

اب هجوت هب هکنیا قلاخا یمومع و قوقح رشب و نامزاس یاه نیب یللملا زین نونکا زا قوقح

نانز تیامح یم

،دننک تلود اه دنراچان لداعت یبسن ار رد قوقح نز و درم رارقرب دنزاس . تلفغ

و یب

،یتلاابم هب ناینب هداوناخ بیسآ یم دناسر و شنکاو یاه بولطمان هب

راب یم .دروآ یب یهجوت

هب تسیز ناهج دیدج هب لئسم نیا ه رجنم یم دوش هک نانز ۀعماج

،یناریا ماظن اب قوقح یندم

(4)

ناریا و یتح رتلااب زا

،نآ اب نیناوق یملاسا هناگیب دنوش و تداعس و یتخبشوخ دوخ

ار رد ۀیاس

نامزاس یاه نیب یللملا .دنیوجب نیا یلاحرد تسا هک لاجنج یاه هتساخرب زا

یهاگدید هک

هراومه نانز ار ریز متس ماظن یاه رم هنارلااسد یم

دناد و رد یاج یاج دانسا نیب هدمآ یللملا

؛تسا یارب

،لاثم نویسناونک عفر

هنوگره ضیعبت هیلع نانز - هک یدنس هتساخرب زا لماعت یاه

یناهج ۀنیمزرد داصتقا و ثحابم یعامتجا نانز

،نآ رد و تسا یتارابع

دننام

« یربارب و

ناسکی یزاس یتیسنج

»،

« یواست قوقح نز و درم

»،

« عفر ضیعبت زا نانز و تکراشم نانآ

رد

هعماج دننامه نادرم

» هب مشچ یم دروخ - هتسناوتن تسا رد یسانشزاب تیوه

هنانز و لماعت یاه

یگداوناخ قیفوت

ینادنچ هب تسد دروآ . هب رظن یم دسر فده نیا

،دانسا داجیا تهباشم نایم

هاگیاج نانز و نادرم رد هعماج تسا و رد نییبت هب دوخ ح تلا

،اه شیارگ یاه ینهذ و یمسج

نانز هجوت یمن دنک هک یتح نیا

،شرگن دوخ هاگتساخ ضیعبت

؛تسا اریز یپ یپرد درم ار رد

هاگیاج رترب و یدوجوم لماک

یم و دنیب نانز ار هب ناسمه یزاس اب نادرم قیوشت یم دنک . لاح

هکنآ نز و

،درم کیره تیلوئسم

،اه تیفرظ اه و هاگیاج ییاه وافتم ت أشنم دیابن هک دنراد ضیعبت

دشاب یتیسنج (

،دنمهرف زا لقن هب یچنارفعز 1388

.)

هکاجنآ زا رخأت

ماظن یقوقح یندم تسیز زا ناهج ۀغدغد ،نانز ینهذ

،تسا هدوب نانز بلاغ

رد نیا تسیز تابسانم ،هلاقم یم هداد خساپ ریز شسرپ بلاق رد نانز یقوقح ماظن و ناهج

:دوش

شزرا اه رد تسیز ناهج راشقا فلتخم

،نانز هچ یطابترا اب ماظن قوقح یندم نانآ

؟دراد و

هچ یلماوع رب نیا طابترا رثؤم

؟تسا

یرظن بوچراچ و ینابم شهوژپ و ناریا رد اه د

ی رگ یاهروشک رسارس ،نردم ماظن هک تسا نآ رگنایب ،یملاسا یاهروشک

آ مدرم یگدنز رب یرایسب یاهریثأت و هدیدرونرد ار یملاسا هب عماوج ن

؛تسا هتشذگ نانز هژیو

شزرا ،لاغتشا و لیصحت و یهاگآ بسک اب نانز اریز شرگن و اه

یتنس ۀعماج اب توافتم ییاه

هدرک ادیپ لیدبت یعامتجا یگدنز رد لاعف ینارگشنک هب ،یشیدنازاب و لمأت اب و دنا هدش

و دنا

یم کنیا وت اب نانآ .دنریگب میمصت دوخ یگدنز یارب دنناوت شزرا هب هج

هب ،ناشدیدج یاه

ساسح دوخ قوقح تلود هب هنیمز نیا رد و دنا

یم دراو راشف دوخ یاه یاهدادرارق هب ات دننک

نیب دننک داجیا روشک نیناوق رد یتارییغت ای دندنویپب یللملا (

،ییاقآریم 1379

؛ بارعا ی

، 1383 ؛

تعفر ،هاج 1383 ،یدمحم ؛ 1386

،یغابد ؛ 1389 ،سیو ؛ 2003 کم ؛ ،نرلا 2007 ؛ ،دریو 2008 .)

(5)

شهوژپ نیا اه

ره ی ب ک ی رگنا غت یی ر شزرا رد لوحت و و اه

شرگن یاه اما ؛دنتسه نانز

چیه کی هب هب ،نامزمه روط پی

دما غت یی ر رد شزرا یگدنز و اه نانز

یندم نیناوق شریذپ نازیم و

هتخادرپن نانز رظن زا نازیم ،هلاقم نیا رد .دنا

ذپ ی شر ناوق ی ن قوقح ی ر و طبا ۀ نآ شزرا اب یاه

نانز یم یسررب .دوش

تسیز تابسانم یسررب یپ رد هلاقم نیا ،نیاربانب ؛تسا نانآ یقوقح ماظن و نانز ناهج

هیرظن زا هدافتسا هعماج ةزوح یاه

هیرظن( یسانش هعماج ،سامرباه یاه

یرناه یداقتنا یسانش

هیرظن و یتسینیمف ۀیرظن ،روفل هعماج و )زندیگ یاه

ح یسانش عقاو درکیور( قوق

یعامتجا ییارگ

هب بسانم )یقوقح و یم رظن

تسیز میهافم .دسر لیلحت ساسا ،متسیس و ناهج

هیرظن و دنا یاه

عقاو درکیور و زندیگ هیرظن و روفل هاگدید و یقوقح و یعامتجا ییارگ

طیارش ،یتسینیمف یاه

تسیز ۀتفایرییغت یم لیلحت ار ناهج

،رییغت نیا ساسارب هک دننک .دنک رییغت دیاب زین متسیس

هیرظن هعماج یاه یسانش

رد یزاسون ۀیرظن ساسارب عماج زا لاقتنا

ۀ عماج هب یتنس ۀ

خر یراتخاس لوحت ،یتعنص یم

دهد ؛

تاطابترا ، ادیپ یرگید رایعم و انبم یم

دنک ؛ شزرا اه اهراجنه و اهداهن ، یم رییغت ًاقیمع

و دنبای

مازلا ه دیدج راتخاس یاهزاین و ا ار

نیمأت یم .دننک یگدنز دیدج یاهوگلا

، هب هارمه کبس یاه

یتیبرت هژیو نایامن یم دنوش ظن و ا مکاح یدیدج یقلاخا م یم

دوش یاهدرکراک ات زاین دروم

ماظن

یعامتجا دیدج

( نردم ) ار مهارف دروآ ( اردص ،یربنق و 1387

: 55 هاگن ،هتینردم دنیارف رد .)

یم نوگرگد دوخ و ناهج هب ناسنا یم تسد یدیدج تیوه هب دوخ هب هاگن رد یو و دوش

.دبای

یم یور یزرودرخ هب نردم ناسنا یم دقن ار دوجوم یدومع تابسانم و دروآ

رد دارفا .دنک

تسیز رد دوخ یعامتجا طباور .دنتسه یقفا تابسانم لابند هب رتشیب ،دیدج ناهج

تسیز

1ناهج شنک ۀصرع ، ک یایوپ و قلاخ ،هدنز ،لباقتم یاه

قیرط زا دارفا .تسا نارگشن

یم مهارف ار مهافت ۀنیمز یطابترا دازآ شنک دننک

( ،رزتیر 1379 : 736 تسیز رد .) ناسنا ،ناهج

اه

تسین دنمورین یجراخ یاهورین زا رثأتم قفاوت نیا و دنسرب قفاوت هب رگیدکی اب هنادازآ دیاب ( ،رزتیر 1988 : 490 تسیز .)

،ناهج هک تسا ییلاعتسا یهاگیاپ اجنآ رد

، اب هدنونش و هدنیوگ

یقلات رگیدکی یم

؛دننک ییاج تسا هک نآ اه یم دنناوت هب روط یاهراتفگ هک دنوش یعدم لباقتم

1.life-world

(6)

نآ اه ینیع ناهج( ناهج اب

، یعامتجا و

دراد یناوخمه )ینهذ

؛ یم دنناوت دقن ار رابتعا یواعد نآ

و دییأت دننک

، فلاتخا اهرظن ار لح لصفو قفاوت هب و دننک دنسرب

( ،سامرباه 1384

: 194 .)

« تسیز رد ناسنا ،ناهج

تیعقوم فیرعت ةرابرد هرکاذم ،تیوه نتخاس یارب اه گنهامه ،اه

شنک ندرک یم کمک یگنهرف تنس و موسر زا ،یعامتجا ماجسنا داجیا و اه

تسیز .دنریگ ناهج

تیوه ظفح قیرط زا هزیگنا و اه

یرورض یداهن تابث یارب هک ییاه وجو ،دنا

نکمم ار هعماج د

یم دزاس » ،نمدیس(

1386 : 176 تسیز زا لکشتم هعماج .) ماظن و ناهج

،هعماج نیا رد .تساه

تسیز هب راتخاس .تسا هدرک زواجت ناهج

یراتخاس زواجت

، زا تیدودحم ییاه

رب راتخاس هک

لیمحت طابترا یم

،دنک یم داجیا

؛دوش اب ینعی هنوگژاب و فیرحت یزاس

ابترا شنک طیارش یط

تروص یم دریگ ( ،سامرباه 1384

: 260 .) نردم عماوج رد

، یرادا هاگتسد هب

تعرس شرتسگ

تفای

؛ هب هنوگ یا نردم عماوج هک هب

تروص عماج ۀ نامزاس اه دمآرد نیناوق .

، نییآ همان

،اه هرصبت اه

هلسلس راتخاس و یبتارم

نامزاس

،اه دودح لبق زا همه

زیچ کی اب و دندوب هدرک صخشم ار

زرم یثنخ یدنب

، تسیز یدامن یاهراتخاس زا .دندش ادج ناهج

نآ اه هب هژیو گنهرف هب تبسن

،

هعماج و شرتسگ اب .دندش یثنخ تیصخش نامزاس

،اه راثآ

« ناسنا ییاریپ

1» - یثنخ نامه هک ندش

نامزاس اه تسا هعماج و تیصخش ای گنهرف هب تبسن -

رد رهاظ هعماج یم

دوش ( ،سامرباه

1384 : 415 .) ماظن اه زا ار دوخ هنیمز

یاه ادج یقلاخا مظن و یراجنه یم

دننک . ،نردم عماوج رد

یم شرتسگ یرادا هاگتسد ناسنا و دبای

ییاریپ ( یثنخ یرادا هاگتسد ندش ای گنهرف هب تبسن

هعماج و تیصخش )

رهاظ یم دوش .

رد نامزاس ،اه صخشم ار فیلکت یدربهار شنک یم

دنک تسیز هکنیا ینعی نیا و ناهج

زا

نورد نامزاس اه بقع ینیشن .تسا هدرک ماظن

اه یهت تسیز ناهج زا هدش

دنا .

،سامرباه رظن زا یراتخاس زواجت

زا ییاضق قیرط یزاس

هزوح یاه و سرادم ،یعامتجا هافر

هداوناخ - هک هب نعم ا نیا یارب هیاپ یقوقح لوصا رارقتسا ی هزوح

اه تس - یم لمع .دنک نوچ

یژولوئدیا رگید نتسین اه

هار یو .دنوش ناهنپ نآ تشپ رد هک د هگن رد ار بولطم لح

نتشاد

هب یهاگآ هراپ تروص یم هراپ

هزوح کاکفنا رثارب هک دناد یناماسدوخ و رنه و قلاخا و ملع یاه

نآ رتشیب هب یتنس نایرج زا ندیرب و اه تسا هدمآ دوجو

( ،بلاوه 1378 : 184 ماظن .) رامعتسا اب اه

نک رظن زا ،تسیز ناهج نآ یطابترا ش

یم ریقف ار تیفرظ سامرباه ،نینچمه .دننک

یضارتعا یاه

تسینیمف شبنج دننام یاتسار رد ار ...و زبس شبنج ای اه

،ربارب قوقح ،یگدنز تیفیک

1.Dehumanization

(7)

یم رشب قوقح و تکراشم ،یدرف ییافوکشدوخ دناد

( ،سامرباه 1384

: 530 .) یپ رد سامرباه

لاعف رمزور یگدنز رد یطابترا شنک یزاس یدازآ تیلاعف هب ار یعامتجا نارگشنک ات تسا ه

شخب

.دراداو ناسنا تسا دقتعم سامرباه دننامه زین هرمزور یگدنز یداقتنا نارکفتم زا ،روفل یرناه اب اه

هرمزور یگدنز نتم رد دوخ ییاناوت نتخانشزاب -

یرگرامعتسا هب یهاگآ سامرباه ریبعت هب

متسیس - یم زا ار هرمزور یگدنز دنناوت هب .دنهد ییاهر متسیس رامعتسا

نارکفتم ،روفل رظن

هفلؤم یاراد هک ار هرمزور یگدنز تیلک دیاب یعامتجا ییاهر و رگبوکرس یاه

هب ،تسا شخب

نآ ات دننک یفرعم مدرم ناماس رد دوخ شقن هب اه

دنربب یپ یگدنز هب نداد (

،یدروجلا 1384

:

133 یم تسیرورت ۀعماج ار دیدج ۀعماج روفل .) ن

رکفت و تسا هدش هتشاد هگن مهوت رد هک دما

چیه .درادن یداقتنا هعماج نینچ مدرم سک

یمن روبجم ار یا نآ .دنک

یم مزلم ار دوخ اه هب هک دنناد

دننک یگدنز یتسیرورت ۀعماج ةویش (

،روفل 1971 : 187 .)

« هجوت نیرتشیب زا یکی هیرظن یاه

ن طباور یسررب ،هرمزور یگدنز یداقتنا نازادرپ و نراقتما

هشیر و قیمع ماظن نیب تردق راد

هب .تسا هرمزور یگدنز اب متسیس ای نلاک یاهراتخاس و اه

یم کمک یعامتجا نارگشنک هتخاس رد کیژولوئدیا لماوع شقن هب تبسن ات دوش

لقع ندش

لکش ةوحن و ناشمیلس قیمع کرد نارگید اب ناشطباور یریگ

ینامز ات دنبایرد و دنبایب یرت هک

وق یلیمحت و بذاک یهاگآ زا دیاب .دننامب دعاوق نیا سوبحم دیاب ،دنریذپب ار هرمزور یگدنز دعا یعامتجا طیارش زا رتهب مهف بجوم ،یداقتنا لیلحت و دقن .دوش هتشادرب هدرپ ماظن کیتارکوروب

یم لکش ساسا و دوش شنک یریگ

یم هناهاگآ یاه یعامتجا طیارش رییغت ،نآ دمایپ هک ددرگ

وکرس تسا رگب » ( ،یدروجلا 1388

: 29 .)

هویش هب زین زندیگ هب هک دراد هراشا ینتسیز یاه

تسا هدش ببس و هدمآ دیدپ هتینردم تسد

ینوگرگد .میوش رود یعامتجا مظن یتنس عاونا ۀمه زا هک ماسقا ۀمه زا ،هتینردم رد یراج یاه

هرود رد رییغت فرژ نیشیپ یاه

ینوریب ۀنهپ رد .دنرت تسا هب ناش

تروص رارق یاهدنویپ زا ییاه

هدناسر یرای یعامتجا لباقتم زا یضعب ،ینورد ۀنهپ رد و تسا هدیدرونرد ار ناهج هک دنا

یصخش هنامرحم و نیرت هبنج نیرت

هداد رییغت ار ام هنازور یگدنز یاه دنا

( ،زندیگ 1383 : 397 .)

یلمأت وا یم هتینردم یتاذ ار ندوب .دناد

« لمأت ح هتینردم ییارگ هبنج هک تسا نیا زا یکا

یاه

ای تاعلاطا وترپ رد مئاد یاهرظندیدجت شوختسد ،تعیبط اب یدام طباور و یعامتجا تیلاعف رصانع زا هکلب ؛دنتسین نردم یاهداهن ضراوع زا ،تاعلاطا ای شناد نیا .تسا دیدج شناد

(8)

نآ ةدنزاس ناکما ،نردم یعامتجا طیارش رد .دنتسه اه

کفت یارب یرایسب یاه یرگلمأت ةرابرد ر

دراد دوجو (

:نامه 410 - 411 هتسویپ ،یعامتجا یاهدرکلمع ،نردم یعامتجا یگدنز رد .)

یم یجنسزاب هبنج ۀمه و فرع رد ،هزات تاعلاطا وترپ رد .دنوش

رظندیدجت ناسنا یگدنز یاه

یم .دوش یم مان نردم یگدنز رد کیتارکومد ةداوناخ زا زندیگ هداوناخ بولطم تلاح .درب

رظن زا

هزیتارکومد لاحرد هداوناخ هک تسا نآ رب وا .تسا کیتارکومد ةداوناخ ،زندیگ رد هک تسا ندش

یم بیکرت رگیدکی اب یعامتجا یگتسبمه و یدرف باختنا ،نآ هزیتارکومد .دنوش

هداوناخ ندرک

میمصت ،للاقتسا ،لباقتم مارتحا ،یربارب ینعی .تنوشخ زا یدازآ و طابترا قیرط زا یریگ

نیا رد

ینتبم ،ناکدوک رب نیدلاو رادتقا یتح ،هداوناخ عون تفگ و ثحب رب

تسوگو (

،زندیگ 1378 : 100 -

107 .) هعماج هاگدید هلمج زا زین یتسینیمف یسانش تسیز عوضوم هب هک تسا ییاه

هتخادرپ ناهج

هعماج .تسا یتسینیمف یسانش

« هک نانز ةرابرد تسا یشناد باربان هک نادرم یلایتسا اب

ار نانز یر

یم هنیداهن عامتجا رد یمرب ییورایور و ضارتعا هب ،دزاس

تسا نآ مسینیمف ۀصخشم هجو .دزیخ

تسدورف هک نوچ لباق ار نانز ندوب

یم تفلاخم و ارچو مزلتسم ،تفلاخم نیا .دناد

یسررب

هک تسا مکاح ۀنارلااسدرم یژولوئدیا اب شلاچ و نانز ۀتشذگ و ینونک تیعقوم یداقتنا ورف بانتجا و یعیبط ار نانز یتسد یم هولج ریذپان

یم زاغآ هطقن نیا زا مسینیمف .دهد نانز هک دنک

یم بوکرس هلئسم بوکرس نیا و دنوش

ار نانز لمع یدازآ ،نادرم رادتقا .تسا مهم رایسب یا

یم دودحم دوخ رایتخا رد ار یرتشیب یگنهرف و یعامتجا و یداصتقا تاناکما نادرم نوچ ؛دنک

راد یم تیامح نانز رب نادرم رادتقا زا رلااسدرم یژولوئدیا .دن یم هولج سدقم ار نآ و دنک

دهد »

،توبآ(

1380 : 31 ) .

هعماج قوقح یسانش

عقاو درکیور یعامتجا ییارگ

هاگدید زا یقوقح – و یعامتجا یاهرییغت هب هک تسا ییاه

لوحت هعماج دننام و دراد هجوت نیون یاه رظن و تسینیمف ناسانش

هی ،هرمزور یگدنز نازادرپ

هب تسیز رد نانز ۀلئسم لح لابند عقاو درکیور .تسا ناهج

یعامتجا ییارگ حطس رد یقوقح–

تفرعم

،هناسانش تفرعم زا یشخب نآ رب مکاح دعاوق ،یقوقح طباور یاهوگلا ینعی یقوقح یاه

نامزاس و اهداهن و تفرعم ار یقوقح یاه

یمن یقیقح یاه خب نیا هکلب ؛دناد

،تفرعم زا ش

(9)

شزرا اب بسانتم و تسا یرازبا و یرابتعا تفرعم و اه

یقوقحارف لماوع و یرشب رگید یاه

یم لوحت ...و گنهرف ،تسایس ،داصتقا دننام .دبای

یتسه حطس رد مه و طبترم رگیدکی اب هعماج و یقوقح ماظن ،هناسانش

هتسب میریذپب رگا .دنا

م لوحت هتسویپ نآ یاهداهن و هعماج هک ی

هب زین قوقح هک مینک ناعذا دیاب ،دنبای هارمه

ینوگرگد یم نوگرگد یعامتجا یاه دوش

( ،هدازیلع 1387 : 348 .)

تفرعم شریذپ یتسه و یسانش

ببس شریذپ نیا .دراد ریثأت شور رب یقوقح یسانش

یم مشچ رد قوقح هک دوش هدرتسگ یرظن زادنا

نلاک یحطس رد قوقح ریثأت و دشاب رظندم یرت

زا یعامتجا ةدیدپ کی ،قوقح .دوش یسررب یعامتجا تخاس و یعامتجا لباقتم طباور

ینوگرگد هب مه و تسا ریذپ هب مه و لقتسم ریغتم ناونع

یم یقلت هتسباو ریغتم ناونع ؛دوش

هولاع ،نیاربانب هعلاطم اب دیاب ،یخیرات و یلیلحت شور رب

دشاب هارمه یبرجت و یعامتجا یاه

( :نامه 349 .)

سارب عقاو درکیور سا یعامتجا ییارگ

هولاع ،یقوقح لوحت هب هجوت رب

عفانم نیون یاه

یاهداهن و دعاوق یراگزاس هب ،یقوقح یاهداهن و دعاوق رد یعامتجا یاهزاین و یعامتجا هتفریذپ یقلاخا و یقوقح یاهراجنه اب یقوقح یم یدج هجوت زین هدش

ۀیرظن شریذپ اب .دوش

یعامتجا - عقاو یقوقح ارگ

یگتسبمه یاراد قوقح و هعماج ،یراذگنوناق نایرج رد و دنا

ینوگرگد طبترم رگیدکی اب یقوقح و یعامتجا یاه هتفریذپ یاهراجنه تیاعر .دنا

بجوم ،هدش

یم دیدج دعاوق یدمآراک دوش

( :نامه 357 .)

هاگدید نیا مامت یساسا ۀلئسم تسیز نامه ای هعماج هک تسا نیا اه

ساسارب ،ناهج

لوحت ه تسیز ینعی ،هعماج دعب ود نیا و تسا هدش ییاهرییغت راچد نیون یا متسیس و ناهج

دنشاب هتشاد تقباطم رگیدکی اب دیاب (

،سامرباه 1984

: 120 .) ،هلاقم ۀمادارد

« شزرا ۀطبار و اه

تسیز رد دوجوم لماوع یقوقح ماظن رخأت نازیم اب ناهج

» ،

« تسیز و متسیس لماع ۀطبار ناهج

( یم اب )بهذم یقوقح ماظن رخأت ناز

» و

« یقوقح ماظن رخأت نازیم و متسیس لماوع ۀطبار »

دید زا

یم یسررب ینارهت لهأتم نانز .دوش

(10)

شهوژپ شور لماش ،یرامآ ۀعماج .دش هدافتسا شیامیپ شور زا ،رضاح شهوژپ رد لهأتم نانز

یلااب1

18

هنومن شور .تسا نارهت رهش لاس یریگ

، هشوخ هلحرمدنچ یا سا یا

ساسارب نارهت رهش ادتبا .ت

میسقت لاس یرامشرس یدنب 1390

هب ، 22 کولب هب قطانم کیاکی سپس .دش میسقت هقطنم ییاه

هب ،کولب ره تیعمج نازیم ساسارب و دندش میسقت هب و بسانت

کولب یلامتحا تروص و اه

کلاپ تبسن ساسارب سپس .دندش باختنا اه نآ زا ،لهأتم نانز ینس یاه

ش شسرپ اه زا سپ .د

عمج شزومآ نارگشسرپ یرایمه و کمک اب همانشسرپ قیرط زا تاعلاطا یروآ زکرم ةدید

مرن قیرط زا تاعلاطا دورو و یراذگدک ،امیسوادص تاقیقحت رازفا

زا سپ .تفرگ تروصDE

مرن قیرط زا تاعلاطا شزادرپ یاهرازفا

هداد لیلحت و هیزجت ،SPSS

مرن کمک هب اه تروص رازفا

.تفرگ ب هرامآ زا ،اهریغتم شجنس حوطس هب هجوت ا یاه

و سنایراو ،اهدصرد دننام یفیصوت

هرامآ نومزآ دننام یطابنتسا یاه لیلحت ۀیزجت و نییبت یارب ریسم لیلحت و سنایراو لیلحت یاه

،شهوژپ نیا رد هتسباو ریغتم .دش هدافتسا قیقحت لدم

« تسیز زا یقوقح ماظن رخأت نازیم ناهج

نانز » ک تسا هب ه یانعم بولطم نازیم زا ینارهت نانز یقوقح ماظن شریذپ نازیم لصاوف ای هلصاف

تسیز رد نانز یقوقح ماظن شریذپ .تسا نانآ ناهج

هلخادم طیارش ،یلع طیارش لماش لقتسم یاهریغتم هنیمز طیارش و رگ

شزرا و یا یاه

تسیز .تسا ناهج تسیز یروحم ۀلوقم هس لماش یلع طیارش تسیس ،ناهج

تسیز و م .تسا متسیس و ناهج

تسیز تسیز :ناهج شنک ۀصرع ناهج

.تسا نارگشنک یایوپ و قلاخ و هدنز ،لباقتم یاه

یم مهارف ار مهافت ۀنیمز ،یطابترا دازآ شنک قیرط زا دارفا دننک

( ،رزتیر 1379 : 736 یگدنز رد .)

هب طوبرم شزرا هتسد ود ،هرمزور

« یتنس فرع و گنهرف »

و

« هتینردم » وضح ود اب و دنراد ر

هب صخاش یم هدیجنس هناگادج روط

.دنوش

ش یسررب رهوش زا ثرا و تناضح و قلاط نیناوق هب هیکت اب یقوقح ماظن هکاجنآ زا .1

ار یرامآ ۀعماج ،تسا هد

یم لیکشت لهأتم نانز .دنهد

(11)

هرتسگ :متسیس یم یهت یطابترا شنک زا هک تسا یزورما ۀعماج عیسو یاه

اب ،دوش

طساو یم گنهامه تردق و لوپ یاه یم هطلس هرمزور یگدنز رب ،تردق قیرط زا و دوش

.دبای

صخاش راهچ اب متسیس

« یسایس لماوع

» ،

« وناق یارجا رد صقن ن

» ،

« هب عبانم ندوبنزور

یراذگنوناق »

و

« یراذگنوناق دنیارف رد صقن »

هب .دش هدیجنس هناگادج روط

تسیز یداهنارف هب هجوت اب :متسیس و ناهج لماع نیا ،بهذم لماع ندوب

« تسیز و ناهج

متسیس » .دش هتخانش

« نآ لیخد طیارش ییاه

هب ای فیفخت ار یلع طیارش هک دنا یم رییغت یوحن

دنهد

» و سوارتسا(

،نیبرک 1391 : 153 هناسر یروتارپما ،هتسیز ۀبرجت ،یشیدنازاب میهافم قیرط زا هک ) شبنج ،یا

اه

لکشت و .دندش هدیجنس نانز یاه طیارش اب ،دوخ ةرمزور یگدنز رد نانز :هتسیز ۀبرجت عیطم و تسدورف

زا تعاطا ،ندوب

هس یایازم زا تیمورحم ،یراکادف و راثیا ،رهوش ۀناگ

،مارتحا و تورث ،تردق قوقح زا یهاگآان

صقان و لقعلا هدرک یگدنز هعماج طسوت نانز نتسناد هدیجنس روکذم یاهریغتم اب موهفم نیا .دنا

.دش اب :هناسر یروتارپما هجوت

هب تیعقوم رترب یاهروشک یتعنص

و شیب زا همه اکیرمآ رد دیلوت

و شرتسگ هناسر

بیسآ و یاهروشک یریذپ ناهج

،موس یهورگ زا مسیلایرپما هناسر

یا نخس

یم دنیوگ ( ،زندیگ 1373 : 586 ) هناسر یروتارپما ةژاو زا روظنم . همه ،هلاقم نیا رد یا

و ندوبرتسگ

هطلس طباور .تسا نابطاخم اب نآ زیمآ

نازیم و نانز نیناوق و قوقح هب یلخاد نویزیولت و ویدار نتخادرپ نازیم اب هناسر یروتارپما نآ شلات اه .دش هدیجنس نادرم عفانم ظفح یاتسار رد

شبنج لکشت و اه هورگ :نانز یاه

یم ناشقوقح زا نانز یهاگآ بجوم هک دنتسه ییاه .دنوش

هنیمز طیارش :یا

« هنیمز طیارش طیارش زا یصاخ ۀعومجم ،یا

ناکم و نامز کی رد هک دنا

یم عمج صاخ هب ار یلئاسم ای لاوحا و عاضوا ۀعومجم ات دنوش

دوجو دنروآ » و سوارتسا(

،نیبرک 1391 : 154 هب عامتجا و هداوناخ .) هنیمز طیارش ناونع

یقوقح ماظن رخأت موادت ببس ،یا

تسیز زا هدش ناهج .دنا

(12)

شزرا تسیز یاه :نانز ناهج

« شزرا هشیر تاساسحا اه هعماج کی یاضعا هک دنتسه یراد

نآ رد میهس اه تفر و لامعا ًابلاغ ،تاساسحا نیمه و دنا یم نییعت ار هعماج یاضعا یاهرا

دننک »

،نئوک(

1382 : 39 .)

شزرا تسیز یاه ناونع اب ناهج

« یداصتقا

» ،

« ینارذگشوخ

» ،

« عامتجا راتخاس رد یشیدنازاب

» ،

« هداوناخ راتخاس رد یشیدنازاب

» ،

« دوخ هب ندیسر

» ،

« ییافوکشدوخ

» ،

« مک تیمها هداوناخ ندوب »

و

« شزرا ینلاقع یاه »

.دش هدیجنس

تفای ه اه هب یارب تسد نازیم ندروآ رخأت

و فاکش ماظن یقوقح زا تسیز ناهج رهش لهأتم نانز رظن زا

،نارهت 600 قطانم لک زا رفن 22

.دندش یسررب و باختنا نارهت ۀناگ

تسیز زا یقوقح ماظن رخأت نانز ناهج

رظن زا 48 دصرد نانز

،ینارهت نازیم رخأت و فاکش ماظن یقوقح زا تسیز ناهج انز

،ن دح رد

ًابیرقت و دراد دوجو دایز رایسب و دایز 52

دصرد نانآ نازیم رخأت و فاکش ماظن یقوقح زا

تسیز ناهج نانز رد ار دح مک و رایسب مک یبایزرا هدرک دنا . ماظن رخأت نیا زا یقوقح

تسیز هب قلاط و تناضح ،ثرا ۀنیمز رد ناهج هب بیترت

رادقم 50 ،دصرد 40 و دصرد 29

رد دصرد دح

« دایز رایسب و دایز »

و تناضح زا رتشیب ،ثرا نوناق و لئاسم هکاجنآ زا .تسا

ماظن رخأت نازیم شیازفا رد هلئسم نیا ،تسا سوسحم نانز ةرمزور یگدنز رد قلاط یقوقح

زا

تسیز ناهج ۀنیمز رد نایامن ثرا

هب نانز ۀمه ،نمض رد .تسا رت رخأت هب یعون

ماظن یقوقح زا

تسیز دقتعم ناهج طقف هتبلا .دن

5 / 0 ،ثرا نوناق نارهت نانز دصرد 3

و قلاط نوناق ،نانز دصرد

2 هب ار یلعف تناضح نوناق ،نانز دصرد هتفریذپ لماک روط

هب ؛دنا یروط هورگ نیا رظن زا رخأت هک

شیب ،تناضح رد ینارهت نانز یاهرظن سنایراو و یگدنکارپ نازیم هکنیا بلاج ۀتکن .تسا رفص راوم ریاس زا نیدب ؛تسا ینوناق د

هباشم ثرا و قلاط ةرابرد نانز یاهرظن انعم طسوتم .تسا رت

تسیز زا نانز یقوقح ماظن رخأت نازیم نانآ ناهج

71 / 50 هب .تسا نازیم طسوتم ،رگید ترابع

یقوقح ماظن شریذپ 29

/ 49 .تسا

(13)

لودج 1 ماظن رخأت یناوارف عیزوت . تناضح ،قلاط ،ثرا یقوقح

تسیز زا ناهج

وق نینا

ماظن رخأت یقوقح تسیز زا ناهج ثرا

قلاط تناضح

یقوقح ماظن

یناوارف دصرد

ًلاصا 3

5 / 0 18 3

12 2

3 5 / 0

مک رایسب 72

12 117 5 / 19 123 5 / 20 36 6

مک 219

5 / 36 282 47 216 36 270 45

دایز 183

5 / 30 132 22 141 5 / 23 231 5 / 38

دایز رایسب 117

5 / 19 42 7

99 5 / 16 57 5 / 9

یب خساپ 6

1 9 5 / 1 9 5 / 1 3 5 / 0

لک 600

100 600 100 600 100 600 100

هرامآ اه نیگنایم ( ای هلصاف

)هرمن 45

/ 57 31

/ 46 91

/ 59 71

/ 50

سنایراو 570

472 641

321

رثکادح 100

100 100

100

لقادح 00

00 00

00

اوق ،یماظن چیه رد ًابیرقت شریذپ ،تسین شریذپ دروم دصرددص نین

52 هجوت اب یدصرد

هک تسا ینردم ًابیرقت رهش نارهت .تسا یبسانم دصرد ،نارهت رب مکاح یناکم و ینامز طیارش هب هب و هتینردم دنیارف رثا رب تیلاعف نآ عبت

هناسر یاه رد ییاهرییغت راچد نانز یعامتجا روضح و یا

ش فرع و گنهرف ۀنیمز رد نانز یهاگآ و هدش رتمک نارهت مدرم گنهرف رد یرلااسدرم .تسا هد

یم راظتنا سپ .تسا هتفای شیازفا ناشفیلاکت و قوقح ۀنیمز رخأت هب تبسن ینارهت نانز دور

تسیز زا نیناوق ساسح دوخ ناهج

نیا زا .دنشاب رت شریذپ ،ور

52 هب بسانم ،یدصرد رظن

یم .دسر

رخأت لماوع یسررب یارب و یرظن بوچراچ لدم ساسارب یندم قوقح ماظن رخأت نازیم رب رثؤم لماوع

رد دوجوم تاعلاطم یلصا لماع هس ،هنیمز نیا

« متسیس

» ،

« تسیز ناهج » و

« و متسیس

تسیز ناهج » ،عومجمرد .دراد دوجو نانز یقوقح ماظن رخأت رد 16

هدش هئارا لدم رد ریغتم

دودح و تسا 13

ع هب طوبرم سنایراو دصرد نیمه قیرط زا ،یقوقح ماظن رخأت رب رثؤم لماو

(14)

16 یم نییبت ریغتم ةرامآ .دوش

یم ناشنF

نییبت مهس دهد 16

زا .تسین ناسکی لدم نیا رد ریغتم

تسیز هب طوبرم ریغتم هن عومجم هب ،ناهج

بیترت ریغتم شش

« و گنهرف فرع

( » 166 β=+/

،)

شزرا

« ینارذگشوخ ( »

127 / - β= شزرا ،)

« یداصتقا ( » 106 / - β= شزرا ،)

« دوخ هب ندیسر »

( 103 β=+/

،)

« لکشت و اه شبنج اه ( » 091 / - β= شزرا و(

« ینلاقع ( » 092 / - β= هب ) لماوع ناونع

طقف ،یمتسیس لماع جنپ نیب زا .دنراد روضح لدم رد یقوقح ماظن رخأت نازیم رب رادانعم و رثؤم لماع

« رد صقن نوناق یارجا

( » 106 β=+/

انعم ۀطبار ) ازیم اب یراد

زا نانز یقوقح ماظن رخأت ن

تسیز تسیز زا یقوقح ماظن رخأت اب بهذم لماع ۀطبار و دراد نانآ ناهج هلحرم نیا رد ناهج

انعم هب .تسین راد ترابع

هب ،رگید نییبت ریغتم ناونع یمن هلداعم دراو هدننک

.دوش

متسیس لماع یلصا ریغتم جنپ لماش متسیس

« نوناق یارجا رد صقن

» ،

« نیارف صقن یراذگنوناق د

» ،

« یروتارپما

هناسر یا

» ،

« هب عبانم ندوبنزور یراذگنوناق

» و

« تسایس » لدم رد یمتسیس ریغتم جنپ نیب رد .تسا

ریغتم طقف ،یرظن یداهنشیپ

« نوناق یارجا رد صقن »

( تبثم و رادانعم ۀطبار 106

/ 0 β= نازیم اب )

لدم .دراد یقوقح ماظن رخأت 1

یم ناشن م یرامآ ۀعماج رد دهد ،یمتسیس لماوع نیب رد رظن درو

لماع

« رد صقن نوناق یارجا

» مهم ، لهأتم نانز رخأت ساسحا بجوم هک تسا یلماع نیرت

یم یقوقح ماظن زا ینارهت هاگداد رد تاضق درکلمع زا ینارهت نانز ،عقاورد .دوش

رد اه

فلاتخا نز یاه دودح .دنرادن تیاضر یرهوشو 52

اضق دندقتعم ینارهت نانز دصرد رد ت

هاگداد هب هداوناخ یاه یم راک هب یسنج حیجرت ،نوناق حور تیاعر یاج

نادرم عفانم رتشیب و دنرب

.دنراد رظندم ماکحا یارجا و رودص رد ار زا شیب

84 ناربج یارب دندقتعم ینارهت نانز دصرد

بیسآ نینچ اوناخ تحلصم ات دوش داجیا ینوناق ماظن رد یتراظن لقتسم زکارم دیاب ییاه

،هد

یلاحرد ؛دوشن نادرم تحلصم یادف لودج( درادن دوجو یزکارم نینچ نونکا هک

2 لدم و 1 .)

رارقرب تلادع و مظن ،هعماج رد نوناق دوجو اب .تسا تلادع یرارقرب ،هعماج ییاهن فده یم هب یتروصرد نوناق .دوش یم ارجا یتسرد

اب هک دوش تساوخ

و اه نامرآ اب و مدرم یاهزاین یاه

نانآ نیاریغرد .دشاب قبطنم مک ،تروص

تیعقاو ناهج زا مک یم جراخ اه

رب اهنت و دوش ۀحفص

باتک یم اه شزرا هک تسا کانرطخ رایسب .دنام رارق یلصا یاهزاین لباقمرد ،یناسنا و ینید یاه

دریگ ( ،نایزوتاک 1378

: 163 ) .

(15)

لیصحت نانز لماع ،متسیس لماع جنپ نیب رد هدرک

« یراذگنوناق دنیارف

» ( 126 / 0 β= شیب ار )

یم رثؤم نانز یقوقح ماظن رخأت رد رگید لماع راهچ زا زا شیب ،عقاورد .دنناد

62 نانز دصرد

لیصحت عفانم هک یهقف عبانم هب ،نانز هب طوبرم نیناوق بیوصت رد ناراذگنوناق دندقتعم هدرک

یم هجوت ،دنراد رظندم ار نادرم تسیز یگنهرف و یعامتجا طیارش هب و دننک

هجوت نانز ناهج

هولاع ؛دنرادن زا شیب ،نیارب

65 یقلاخا ۀبنج هب ،نیناوق نیودت رد هک دندقتعم نانز نیمه دصرد

،هنیمز نیا رد .تسا هدشن هجوت یعامتجا یگدنز 81

دیاب ناراذگنوناق دندقتعم نارهت نانز دصرد

یعبانم ؛دشاب هجوت دروم نآ رد نانز عفانم هک دنریگب رظنرد ار یعبانم رد نانز تیلاعف زا هک

مشچ هداوناخ دیاب نوناق ،لاثم یارب ؛دراذگن )یراچان( یراکادف باسح هب ار نآ و دنکن یشوپ

قح همحزلا هناخ تیلاعف یارب یا تخادرپ نانآ هب رهوش ای تلود یوس زا هک دریگب رظن رد یراد

دوش ( لودج 2 لدم و 2 لیصحت نانز هکاجنآ زا .) دروم عبانم زا ،هدرک

یراذگنوناق رد هدافتسا

نآ هکنیا ،دنراد یهاگآ یم لیخد یراذگنوناق دنیارف ةزوح رد ار رخأت لماع اه

نیا رگنایب ،دنناد

یم هتفرگ رظنرد نادرم عفانم مه زاب ،یراذگنوناق دنیارف رد هک تسا بلطم ،نانز رظن هب .دوش

.تسا نادرم هب طوبرم ةزوح ،یراذگنوناق هاگتسد ق هب انشآ نانز ،لماع جنپ نایم رد ،یندم نیناو

« هب یراذگنوناق عبانم ندوبنزور ( »

179 / - β= ار )

مهم رب رثؤم لماع نیرت یم یقوقح ماظن رخأت نازیم

دودح .دنناد 78

ینارهت لهأتم نانز دصرد

طیارش و نانز ۀتسیز ۀبرجت هب ،نیناوق بیوصت رد هک دندقتعم یقوقح شناد ةریخذ یاراد نانآ یعامتجا یگدنز یمن هجوت

هب .دوش یقوقح ماظن و نیناوق زا هک ینانز ،رگید ترابع

تسیز زا یقوقح ماظن رخأت هب رتشیب ،دنراد تاعلاطا زا نانز یهاگآ هچره .دندقتعم نانز ناهج

یم شیازفا نیناوق نآ شناد ةریخذ دراو تاعلاطا و یهاگآ نیا ،دبای

یم اه و یشیدنازاب و دوش

نآ یرگلمأت هب ار اه

ند یم لاب زا نیناوق رخأت و ییاسران صیخشت ،یشیدنازاب نیا ۀجیتن .دروآ

تسیز لمأت رد .تسا ناهج هبنج هک تسا هتینردم ییارگ

تاعلاطا وترپ رد ،یعامتجا تیلاعف یاه

یم مئاد یاهرظندیدجت شوختسد ،دیدج شناد ای ناکما ،نردم یعامتجا طیارش رد .دوش

یاه

مأت ةرابرد رکفت یارب یرایسب دراد دوجو یرگل

( ،زندیگ 1383 : 410 - 411 یعامتجا یگدنز رد .)

یم یجنسزاب هتسویپ یعامتجا یاهدرکلمع ،نردم یگژیو و دنوش

،هزات تاعلاطا وترپ رد ناشیاه

یم نوگرگد رظن زا .دوش

52 هزومآ زا یضعب دوجو ،نانز دصرد دننام ،یعامتجا هقف رد ینید یاه

صقان لقعلا وم زین نانز نتسناد مک بج

یم نانز قوقح هب یهجوت لودج( دوش

2 لدم و 3 اب .)

صقان شریذپ لقعلا

توافت ساسارب هن ،نانآ فیلاکت و قوقح توافت ،هعماج رد نانز ندوب

(16)

قوقح لیدعت یارب یعنام رکفت نیا و تسا نانز ینهذ صقن ساسارب هکلب ،شقن زا اهراظتنا هب نانز یم رامش .دیآ

تسیز لماع ناهج

ف ساسارب شزرا نیب ،هعلاطم زا لصاح یلک ۀیضر

تسیز رد دوجوم لماوع و اه نازیم و ناهج

تسیز .دراد دوجو هطبار ،یقوقح ماظن رخأت ریغتم هن لماش ناهج

( یاهریغتم .تسا )شزرا

« دوخ هب ندیسر

» ،

« مک تیمها هناخ ندوب یراد

»،

« ییافوکشدوخ

» ،

« تینلاقع

» ،

« داصتقا » و

« ینارذگشوخ »

هعومجم رد ب یا

شزرا مان ه نیا رانک رد .تسا هتفرگ رارق لدم رد اه

راهچ ،اه

مان هب رگید ریغتم یاه

« فرع و گنهرف

» ،

« هتینردم

» ،

« هتسیز ۀبرجت »

و

« لکشت شبنج و اه اه

» رد

و گنهرف ریغتم شش ،ریغتم هن نیب رد .دنراد روضح لدم ( فرع

166 β=+/

شزرا ،)

( ینارذگشوخ 127

/ - β=

،) ( یداصتقا شزرا 106

/ - β=

،) ( دوخ هب ندیسر شزرا 103

β=+/

،)

( ینلاقع شزرا 092

/ - β= لکشت و ) و اه

شبنج ( اه 091 / - β= یاهریغتم ریاس زا شیب )

تسیز هب ،ناهج تسیز زا یقوقح ماظن رخأت نازیم ریغتم سنایراو نییبت رد بیترت

شقن ناهج

رادانعم ریغتم شش نیا ۀطبار و دنراد .تسا

،فرع و گنهرف ریغتم ۀنیمز رد زا شیب

46 ،فرع ساسارب دنراد داقتعا ینارهت نانز دصرد

رد هداوناخ اه

« فیاظو یفطاع هب نارتخد و نان فیاظو نارسپ هب یروآ

» شزومآ هداد یم .دوش

تحت و یگتسباو ،عقاورد لفکت

هداوناخ رد ،نانز ندوب هیاپ اه

یم یزیر شیب ،هنیمز نیمه رد .دوش

زا 67 نانآ دصرد هک دنراد داقتعا

هتسباو ناشنارسمه هب نانز نآ لفکت تحت و دنا

.دنراد رارق اه

رظن زا 61 لفکت تحت ،ینارهت نانز دصرد یط رد هک تسا هعماج گنهرف زا یشان ،نانز ندوب

هعماج هب هعماج طسوت ،نانز یریذپ یم راب

زا شیب ،نینچمه .دنیشن 74

دندقتعم نانز دصرد

هس یایازم ناریا ۀعماج گنهرف دق ۀناگ

یم صاصتخا نادرم هب ار رتشیب مارتحا و تورث ،تر .دهد

هولاع ،هدشرکذ دراوم رب 64

دندقتعم نانز دصرد و گنهرف رد نانز یعامتجا تینما و دامتعا

.تسا نییاپ یلعف ۀعماج مهم فرع و گنهرف ،عومجمرد رد رثؤم لماع نیرت

تسیز لماوع نیب ماظن رخأت رد ناهج

هب نانز یقوقح یم رامش

ور یم صیخشت گنهرف رد ار لااب لئاسم هک ینانز .دن رد دندقتعم و دنهد

یم سح رتشیب ار یقوقح ماظن رخأت ،دراد دوجو یرلااسدرم هعماج هب نانز هورگ نیا .دننک