هرﺎﻤﺷ ،لوا لﺎﺳ ،ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﻪﻌﺳﻮﺗ مود
، نﺎﺘﺴﻣز 1387 ص زا ، 57 - 73
ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺮﺑ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ شزﻮﻣآ ي
ﻪﻧﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫرﺎﺘﻓر
) يدرﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ :
شزﻮﻣآ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا رﻮﻣا و رﺎﻛ ترازو ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫ (
دﺎﺑآﺮﻬﻣ يﺪﻴﻌﺳ ﺪﻤﺤﻣ
∗1
ـ يﺪﺘﻬﻣ يﺪﻬﻣﺪﻤﺤﻣ 2
1 . ﺸﻧاد ﻊﻳﺎﻨﺻ ﻲﺳﺪﻨﻬﻣ هﺪﻜﺸﻧاد رﺎﻴﺸﻧاد ناﺮﻳا ﺖﻌﻨﺻ و ﻢﻠﻋ هﺎﮕ
2 . ناﺮﻳا ﺖﻌﻨﺻ و ﻢﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻳاﺮﺟا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻪﺘﺷر ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ
) ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
25 / 10 / 1387 ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺦﻳرﺎﺗ ، :
27 / 12 / 1387 (
هﺪﻴﻜﭼ ﻪﺸﻳر ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ
دراد ﺮﺸﺑ ﺦﻳرﺎﺗ يازارد ﻪﺑ يا .
ﻦـﻳا ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ﻪﺑ ﻚﻴﻣدﺎﻛآ ﻪﺟﻮﺗ دﻮﺟو ﻦﻳا ﺎﺑ
ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺶﻧاد
دراﺪﻧ ﻲﻧاﺪﻨﭼ ي .
زا و ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ شزﻮﻣآ هﺎﮕﻳﺎﺟ ،هزﻮﺣ ﻦﻳا رد حﺮﻄﻣ ﻞﺋﺎﺴﻣ زا ﻲﻜﻳ
حﺮﻄﻣ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻪﻠﻤﺟ هرﺎﺑرد
شزﻮﻣآ ﻦﻳا
هﻮﺤﻧ ﺎﻫ
ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ﻲﺑﺎﻳزرا ي نآ
ﺎﻫ ﺖﺳا . تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ دﻮﺟو ﺎﺑ
هزﻮﺣ رد ﻪﻛ ﻲﻋﻮﻨﺘﻣ رﻮﺑﺰﻣ ي
هﺪﺷ مﺎﺠﻧا و ﻮﮕﻟا
هﺪﺷ ﻪﺋارا ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﻲﻋﻮﻨﺘﻣ يﺎﻫ
زﻮـﻨﻫ ،ﺪﻧا
ﻦﻳا رد ﻲﻧﺎﻬﺟ عﺎﻤﺟا ﻚﻳ
هرﺎﺑ
ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﻞﺻﺎﺣ .
هرﺎﺑرد ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻞﻴﻟد ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ نآ ي
ﻢﻫ نﺎﻨﭼ ﻪﻣادا
دراد . ﺚﺤﺑ ﻪﺑ ،ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﻢﻠﻋ تﺎﻴﻠﻛ و ﻪﭽﺨﻳرﺎﺗ نﺎﻴﺑ زا ﺲﭘ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد هرﺎﺑرد
ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎـﻫ
زا ﻲﻜﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻲﺷزﻮﻣآ هار
رﺎﻛ حﺮـﻄﻣ فاﺪﻫا و هﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺞﻳوﺮﺗ و ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ
هﻮﺤﻧ و نآ شزﻮﻣآ رد ي
ﻲﺑﺎﻳزرا ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ي هﺪﺷ روﺮﻣ رﻮﺑﺰﻣ فاﺪﻫا ﺎﺑ ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ رد ﻲﺷزﻮﻣآ و
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا رﻮﻣا و رﺎﻛ ترازو ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ شزﻮﻣآ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺖﻳﺎﻬﻧ رد ،يدرﻮﻣ ي
ﺮﻈﻨﻣ زا ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻧﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺮﺑ .
يﺪﻴﻠﻛ نﺎﮔژاو :
آ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ،ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ شزﻮﻣآ ،ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ شزﻮﻣ
لوﺆﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ∗
Email: mehrabad@iust.ac.ir
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ
ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻠﻤﻋ و ﻲﻨﻴﻋ ﻢﻫ
نﺎﻣز يور ﺮـﺑ نﺎﺴـﻧا ﻲﮔﺪﻧز زﺎﻏآ ﺎﺑ
ﺗ و ﺪﻣآرد ﺐﺴﻛ ياﺮﺑ شﻼﺗ و ﻦﻴﻣز ﺄ
ﻪﺘـﺷاﺬﮔ دﻮـﺟو ﻪـﺻﺮﻋ ﻪﺑ ﺎﭘ ﻲﮔﺪﻧز جﺎﺘﺤﻳﺎﻣ ﻦﻴﻣ
ﺖﺳا . ﺎﻣا ﻪﻟﻮﻘﻣ ﻦﻳا حﺮﻃ
ﻪﻘﺑﺎـﺳ ﻲـﻤﻠﻋ مﻮﻬﻔﻣ ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ي
دراﺪـﻧ ﻲﻧاﺪـﻨﭼ .
درﺎـﭽﻳر
نﻮﻠﻴﺘﻧﺎﻛ دوﺪﺣ رد 1
لﺎﺳ ﺎﻫ ي 1730 ﻪﺳ ﻪﺑ يدﺎﺼﺘﻗا ﻞﻣاﻮﻋ ﻢﻴﺴﻘﺗ ﺎﺑ يدﻼﻴﻣ هوﺮﮔ
نﺎﻜﻟﺎﻣ
لﻮـﺒﻗ ﻦﻤـﺿ ﻪـﻛ يدﺎﺼـﺘﻗا ﻞﻣاﻮﻋ زا ﻪﺘﺳد نآ و ﺮﻴﮕﺑ دﺰﻤﺘﺳد يدﺎﺼﺘﻗا ﻞﻣاﻮﻋ ،ﻦﻴﻣز
ﻲﻣ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ رازﺎﺑ رد ﻚﺴﻳر
ﺪﻨﻨﻛ
، ﻞـﻣاﻮﻋ زا ﻲـﻜﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ رﺎﺑ ﻦﻴﻟوا ياﺮﺑ
ﻪﻌﺳﻮﺗ رد حﺮﻄﻣ ي
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ حﺮـﻄﻣ يدﺎﺼـﺘﻗا يﺎـﻫ دﺮـﻛ
. و زا ﺲـﭘ ﺮﺘﻴﭙﻣﻮـﺷ فزوژ ي
2
ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ ناددﺎﺼﺘﻗا ي
ﻪـﻛﺮﺤﻣ رﻮـﺗﻮﻣ ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑ ار ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ،ﻢﺘﺴﻴﺑ نﺮﻗ ﻞﻳاوا ي
ﺪـﺷر
ﺮﻌﻣ يدﺎﺼﺘﻗا ﻲﻓ
ﺮﻛ ﻪﺒﻨﺟ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ و هد آ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ن ﺖﺧادﺮﭘ . درﻮـﻣ رد وا تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻪﻌﺳﻮﺗ ي ،ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ و يدﺎﺼﺘﻗا ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﻪﺑ ﻲﻳاﺰﺳ
يﺪﻌﺑ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺮﺑ
، ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد يﻮﺤﻧ ﻪﺑ ،
ار يو ﻪﻛ ﻲﻣ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﻢﻠﻋ رﺪﭘ
ﺪﻨﻣﺎﻧ .
ﺎﺗ
ﻪﻫد رد ﻪﻛ ﻦﻳا
يﺎﻫ دﺎﺘﻔﻫ و دﺎﺘﺸﻫ
ﻪﺠﻴﺘﻧ رد ،يدﻼﻴﻣ ي
يرﺎﺘﺧﺎـﺳ ﺪﻳﺪـﺷ تﻻﻮﺤﺗ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻂﻴﺤﻣ يﺎﻫ
ﻪﺼﺨﺸﻣ ﻪﻛ يدﺎﺼﺘﻗا ي
نآ ﻲﻠﺻا
، و ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﺖﺧﺎﻨـﺷ رد ﺖـﻴﻌﻄﻗ مﺪﻋ
يﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ
ﻴﻐﺗ ﻦﻳا ﻴ دﻮﺑ تاﺮ دﺪﺠﻣ
ًا
هار و ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎـﻛ ﻢﻴﻫﺎـﻔﻣ ﻪـﺑ ﻪﺟﻮﺗ
يزاﺪـﻧا و ﺐﺴـﻛ
ﻫرﺎﻛ
ﻪﺘﺷر ناﺪﻨﻤﺸﻧاد لﺎﺒﻗا ﺎﺑ ﻚﭼﻮﻛ يﺎ
ﻲﻤﻠﻋ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻢﻫ
نﻮﭼ
ر ،دﺎﺼﺘﻗا ا
نو ،ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻪﻌﻣﺎﺟ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ و ﻲﺳﺎﻨﺷ .
ﻊﻗاو رد ﻞﻜﺷ رد ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎـﻛ ﻢـﻠﻋ ﻪﻌﺳﻮﺗ و يﺮﻴﮔ
نﺎﻣز ﻦﻳا
، مﺎﻈﻧ ﻲﺷﻼﺗ
ﺶﻴـﭘ و ﺢﻳﺮﺸـﺗ ،ﻦﻴـﻴﺒﺗ ياﺮـﺑ ﻪـﺘﻓﺎﻳ
رد ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ ﻲـﻨﻴﺑ ﺲﻴـﺳﺄﺗ
نﺎﻣزﺎﺳ
ﻼﺘﻣ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻂﻳاﺮﺷ ﺎﺑ رﺎﮔزﺎﺳ يﺎﻫ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﻴﻏ و ﻢﻃ
ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ ﻪﻫد بﻮﺴﺤﻣ ﺮﻴﺧا يﺎﻫ
ﻲﻣ دﻮﺷ .
هدﺮﺘﺴﮔ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻢﻏر ﻪﺑ
ﻲﻃ ﻪﻛ يا لﺎﺳ
ﺎﻫ
هزﻮـﺣ رد ﺮﻴﺧا ي ي
ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ ﻞﺋﺎﺴـﻣ
1. Richard cantillon 2. Joseph schumpeter
هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ
يدازﻮﻧ نارود زﻮﻨﻫ ﻢﻠﻋ ﻦﻳا ﺖﺳا 1
ﻲﻣ ار دﻮﺧ
ترﺪـﻗ ﻪﺑ و ﺪﻧارﺬﮔ
ﺰﻳﻮﺠﺗ
ﻪﺘﻓﺎﻴﻧ ﺖﺳد يﺮﮔ
ﺖﺳا . ﻦﻳا زا ور
ﺣ رد ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻘﻘﺤﻣ هﺪﻤﻋ رد ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺑ ﺮﺿﺎﺣ لﺎ
شور ﺚﺣﺎﺒﻣ رد ار دﻮﺧ ﻪﺟﻮﺗ ﺪﻨﻟﻮﻐﺸﻣ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا هدﺮﻛ ﺰﻛﺮﻤﺘﻣ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺪﻧا
. ﺮﺑ
ﻲﻣ ﺎﻨﺒﻣ ﻦﻴﻤﻫ ناﻮﺗ
تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا
رد ﻦﻳا دﺮـﻛ ﻢﻴﺴﻘﺗ ﻪﺘﺳد ود ﻪﺑ ار هزﻮﺣ
، ﻪﺘـﺳد ي
لوا : ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺶﻴﺑ
ﺮﺗ
ﺶﻴﭘ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ
مود ﻪﺘـﺳد و ﺪﻨﺘﺴـﻫ ﻢـﻠﻋ ﻦﻳا يﺮﻈﻧ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ دﺮﺑ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ ﺶﻴﺑ
ﺮﺗ ﻪﺒﻨﺟ ي
ﻪﻧاﻮﺘﺸـﭘ زا و ﻪﺘـﺷاد يدﺮﺑرﺎـﻛ ي
ﻚـﻳرﻮﺌﺗ ﻢـﻛ
ﺮـﺗ ي
ﺪﻧرادرﻮﺧﺮﺑ .
ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺰﻴﻧ
ﻪﺑ هﺪﻤﻋ رﻮﻃ
هزﻮـﺣ ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ
ﻲﺼـﺼﺨﺗ يﺎـﻫ
ﻪﺘﺴﻧاﻮﺘﻧ زﻮﻨﻫ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ
مﺎﻈﻧ طﺎﺒﺗرا ﺪﻧا
ﺪﻨﻨﻛ راﺮﻗﺮﺑ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ يﺪﻨﻣ .
ﺮﺑﺎـﻨﺑ ﻪـﺑ ﻦﻳا
هﺮﻜﻴﭘ ﻖﻠﺧ ﻢﻏر ي
ﺶﻧاد زا ﻲﻌﻴﺳو
ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻲﺧﺮﺑ دﺎﻘﺘﻋا ﻪﺑ ،
ﻚـﻳ ﻪـﺑ زﻮﻨﻫ ﺮﻣا ﻦﻳا نازادﺮﭘ
ﻪﺘﻓﺎﻴﻧ ﺖﺳد ﻲﮔﺪﻨﻳآﺰﻓ ﺢﻄﺳ
(Colette Henry,etc. (a) 2005, pp. 98-111)ﺖﺳا .
ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ شزﻮﻣآ
"
ﺪﻨﻟ ﻪﻠﻛ ﻚﻣ ﺪﻳﻮﻳد
"
ناور ﻦﻴﻟوا زا
ﺎﺑ ﻪﻛ دﻮﺑ ﻲﻧﺎﺳﺎﻨﺷ ﻦﻳا
زﺎﻴﻧ نﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﻪﻛ ضﺮﻓ
ﻲﻳﻻﺎﺑ ﻖﻴﻓﻮﺗ ﻪﺑ ﺪﻧراد
هرود ،
ﻣ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ ﻲﺣاﺮﻃ ار يدﺪﻌﺘ
دﺮﻛ داﺮـﻓا رد ار زﺎﻴﻧ ﻦﻳا ﺎﺗ
ﺖﻳﻮﻘﺗ ﺪﻨﻛ ، ﻢﻫ نﺎﻨﭼ
هرود ﻦﻳا شزﻮﻣآ زا وا ﻪﻛ
ار ﻲﺘﺒﺜﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺰﻴﻧ يﺪﻨﻫ نﺎﻧﺎﮔرزﺎﺑ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﺖﻓﺎﻳرد دﺮﻛ .
دﻮﺟو ﻦﻳا ﺎﺑ
ﻪﻫد ﻞﻳاوا زا 1970
مﺎـﻈﻧ يﺪـﻣآرﺎﻛﺎﻧ ﻪـﻛ ﻲﻄﻳاﺮـﺷ ﺖﺤﺗ
زا نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻊﻴﺳو جاﺮﺧا ﻞﻜﺷ ﻪﺑ يدﺎﺼﺘﻗا و يرادا ﺖﻛﺮﺷ
ﺎﻫ ي ﺰﺑ ﺮـﺑ ﻲﺘﻴﻠﻣ ﺪﻨﭼ و گر
ﻫ نﺎﮕﻤ دﻮﺑ هﺪﺷ رﺎﻜﺷآ
ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ مﻮﻬﻔﻣ ي
شزﻮﻣآ درﻮـﻣ نآ ﻪـﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ
ﻪﺟﻮﺗ يﺪﺟ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ زا ﻲﺧﺮﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ رﺎﺸﺘﻧا هرﺎﺑرد
ﻪﺑ يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﺷر و لﺎﻐﺘﺷا
ﻪﻠﻤﺟ زا ﻪﻛ داد تﺪﺷ ﺪﻧور ﻦﻳا ي
نآ ﺎﻫ ﻲﻣ
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻪﺑ ناﻮﺗ ي
چﺮﺑ ﺪﻳﻮﻳد 2
دﺮﻛ هرﺎﺷا .
رد وا
ﭘ لﺎﺳ رد ﻪﻛ دﻮﺧ ﺶﻫوﮋ 1979
لﺎﻐﺘـﺷا ﺪﻧور ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﺪﺷ ﺮﺸﺘﻨﻣ رد ماﺪﺨﺘـﺳا و ﻲـﻳاز
ﻲﻃ هﺪﺤﺘﻣ تﻻﺎﻳا لﺎﺳ
ﺎﻫ ي 1969 ﺎﺗ 1976 ﻪـﻛ داد نﺎﺸﻧ و ﻪﺘﺧادﺮﭘ 81
ﻞﻏﺎﺸـﻣ ﺪـﺻرد
1. Infancy 2. David Brech
ﻂﺳﻮﺗ ﺪﻳﺪﺟ ﺺﻟﺎﺧ ﺖﻛﺮﺷ
ﺎﻫ ﺮﺜﻛاﺪﺣ ﺎﺑ ﻚﭼﻮﻛ ي ﻜﻳ
ﺪﺼ
هﺪـﺷ دﺎﺠﻳا ﺪﻨﻣرﺎﻛ ﻪـﺠﻴﺘﻧ و
ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ ﺖﻛﺮﺷ
ﺎﻫ ي ﻢﻬﺳ ﻚﭼﻮﻛ ﺶﻴﺑ
ﺮﺗ
ر رد ار ي
ﻪﺘﺷاد ﺎﻜﻳﺮﻣآ يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﺷ
ﺪـﻧا . رد
ﻪﻌﺳﻮﺗ تروﺮﺿ ﻲﻌﻴﺒﻃ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺖﻴﻌﺿو ﻦﻳا ي
ﺶﻴـﭘ زا ﺶﻴﺑ ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫرﺎﻛ و ﺐﺴﻛ
دﻮﻬﺸﻣ ﺪﺷ
ﻪﻫد ود ﻲﻃ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﺟ ﺎﺗ ي
شﻼﺗ ﺪﻳﺪﺷ ﺖﻋﺮﺳ ﺮﻴﺧا ﺎﻫ
ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻘﻟا ياﺮﺑ
رد ﺖﻛﺮﺷ ﺎﻫ
ﻪﻌـﺳﻮﺗ و شزﻮﻣآ و گرﺰﺑ ي ي
هﺪـﺷ هﺪﻫﺎﺸـﻣ ﺪـﻳﺪﺟ نﺎـﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ
ﺖـﺳا
) ﻧﺎﻳراد رﻮﭘﺪﻤﺣا ،ﻲ
1386 ص ، 175 .(
ﻪﺑ رﻮﻃ
ﺮﻓ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ شزﻮﻣآ ﻲﻠﻛ ا
مﺎﻈﻧ يﺪﻨﻳ
1ﺪﻨﻣ ﻪﻧﺎﻫﺎﮔآ ، فﺪﻫو 2
3اﺮﮔ ﺖـﺳا ﻪـﻛ
ﻲﻣ ﺖﻴﺑﺮﺗ قﻼﺧ ﻲﺗرﻮﺻ ﻪﺑ هﻮﻘﻟﺎﺑ ناﻮﺗ ياراد ﻲﻟو ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺮﻴﻏ داﺮﻓا نآ ﻲﻃ ﺪﻧﻮﺷ
. رد
شزﻮﻣآ عﻮﻧ ﻦﻳا ،ﻊﻗاو
،
ﻲﻣ بﺎﺴﺣ ﻪﺑ ﻲﺘﻴﻟﺎﻌﻓ
تﺎﻋﻼﻃا و ﺶﻧاد لﺎﻘﺘﻧا ياﺮﺑ نآ زا ﻪﻛ ﺪﻳآ
ﻴﻧ درﻮﻣ زﺎ ياﺮﺑ هار
هرادا و يزاﺪﻧا ي
ﻲـﻣ هدﺎﻔﺘﺳا رﺎﻛ و ﺐﺴﻛ
و دﻮـﺒﻬﺑ ،ﺶﻳاﺰـﻓا و دﻮـﺷ
ﻪﻌﺳﻮﺗ ي شﺮﮕﻧ ،ﺎﻫ ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ
ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ و
ﺖـﺷاد ﺪﻫاﻮﺧ ﻲﭘ رد ار ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺮﻴﻏ داﺮﻓا يﺎﻫ
) ،ﻲﺳﺪﻘﻣ و ﻲﺤﻴﺑذ 1385
ص ، 160 .(
ﺚﺤﺑ دﻮﺟو ﻢﻏر ﻪﺑ
دﺮﺧ ﺢﻄﺳ رد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺜﻛا ،دﺎﻀﺘﻣ يﺎﻫﺮﻈﻧ رﺎﻬﻇا و ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻛ و
هداد نﺎﺸﻧ نﻼ
يﺮﻴﮔدﺎﻳ و شزﻮﻣآ ﻞﺑﺎﻗ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﻪﻛﺪﻧا ﺖﺳا
. تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺧﺮﺑ رد
هداد نﺎﺸﻧ دﺮﺧ ﺢﻄﺳ
ا
ﺖﻛﺮﺷ داﺮﻓا ﻪﻛ ﺪﻧ
ﻦﻳا رد هﺪﻨﻨﻛ ﻪﻧﻮﮔ
هرود ﻪـﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ
هرود ﺮﮕﻳد رد ﻪﻛ ﻲﻧﺎﺴﻛ
هدﺮﻛ ﺖﻛﺮﺷ ﻲﻠﻐﺷ يﺎﻫ
رﺎﻛ و ﺐﺴﻛ ،ﺪﻧا
يﺎـﻫ ﺶﻴـﺑ ﺮـﺗ ار ي
هار هدﺮﻛ يزاﺪﻧا
(Rasmussen, 2006, pp.185-194), (CLARK, 1984, PP.26-31)ﺪﻧا .
و ﺶﻧاد شزﻮﻣآ ﻪﻛ هداد نﺎﺸﻧ ﺰﻴﻧ نﻼﻛ ﺢﻄﺳ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ترﺎـﻬﻣ
ﺎـﻫ ﺮـﺑ ﻪـﻧﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ي
هار خﺮﻧ ﺶﻳاﺰﻓا
هﺎﮕﻨﺑ ﺪﺷر و يزاﺪﻧا
ﺚـﻋﺎﺑ و دراد ﺖـﺒﺜﻣ و ﻢﻴﻘﺘﺴـﻣ ﺮـﺛا يدﺎﺼـﺘﻗا يﺎﻫ
ﻪﻌﺳﻮﺗ ي ﻲﻔﻴﻛ و ﻲﻤﻛ دﻮﺒﻬﺑ و يدﺎﺼﺘﻗا نﺎﻴﻨﺑ
ناراﺬﮔ ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫرﺎﻛ و ﺐﺴﻛ ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ
(FIET, 2001, PP.158-169), (klofsten, 2000, pp. 337-44)
.
ﺮﻛارد ﺮﺘﻴﭘ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﺑ
"
ﻲـﻣ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎـﻛ ﻪـﺑ ﻊـﺟار ﻪـﭽﻧآ ﺮﺜﻛا هﺎﺒﺘـﺷا ﺪﻳﻮﻨـﺷ
ﺖـﺳا .
1. Systematic Process 2. Conscious 3. Goal - driven
ﻚﻳ ﻪﻜﻠﺑ ﺖﺴﻴﻧ ﻲﻜﻴﺘﻧژ داﺪﻌﺘﺳا ،ﺖﺴﻴﻧ ﺐﻳﺮﻏ و ﺐﻴﺠﻋ ،ﺖﺴﻴﻧ ودﺎﺟ و ﺮﺤﺳ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﻪﺘﺷر
ﺮﮕﻳد ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺖﺳا ﻪﺘﺷر
زﻮﻣآ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﻛ ﻲﻤﻠﻋ يﺎﻫ
ﺖﺳا يﺮﻴﮔدﺎﻳ و ش
"
) هاﻮﺧ ﻲﻨﻴﺴﺣ
،نارﺎﻜﻤﻫ و 1385
ص ، 6 ( .
ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ شزﻮﻣآ فاﺪﻫا
ﻲﻣ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ شزﻮﻣآ
ﻣ زا ﻲﻜﻳ ﺪﻧاﻮﺗ ﺆ
هﻮﻴﺷ ﻦﻳﺮﺗﺮﺛ
ﺖـﻴﻌﻤﺟ لﺎـﻘﺘﻧا ﻞﻴﻬﺴﺗ ياﺮﺑ ﺎﻫ
غرﺎﻓ
ﺪﺷﺎﺑ رﺎﻛ رازﺎﺑ ﻪﺑ نﻼﻴﺼﺤﺘﻟا .
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﭘورا رد
ﻦﻳا رد هرﺎﺑ ﻦﻴﻨﭼ ﻪﻛ ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ
شزﻮﻣآ ﻲﻳﺎﻫ ﻪﺘﺴﻧاﻮﺗ ﺖﺳا ا ار داﺮﻓ ﺖﻴﻟوﺆﺴﻣ ﺮﺗﺮﻳﺬﭘ ﻪﺑ
و دروآ رﺎﺑ نآ
ﺎـﻫ ﻪـﺑ ﻞﻳﺪـﺒﺗ ار
هزﻮﺣ ناﺮﻜﻔﺘﻣ ﺎﻳ ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ ي
ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺪﻨﻛ
ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ و ﺶﻟﺎـﭼ رد يﺰﻴﻣآ
يﺎـﻫ
رﺎﻛ و ﺐﺴﻛ
، ﺮﻳﺬﭘﺮﻄﺧ و ﻖﻓﻮﻣ ﺪﻨﻛ
. رﺎـﻛ و ﺐﺴﻛ ﺖﺴﻜﺷ و يرﺎﻜﻴﺑ خﺮﻧ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد ﺎـﻫ
ﻢﻛ ﺮﺗ هﺪﺷ ﺖﺳا
David Urbano, 2008, pp. 336-347) (
.
ﺮﮔ ﻦﻳا
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ زا هو
ترﺎﻬﻣ و ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺶﻧاد لﺎﻘﺘﻧا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻲﺠﻳوﺮﺗ يﺎﻫ
ﺖﺻﺮﻓ ﻞﻴﻠﺤﺗ نﻮﻨﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺐﻴﻛﺮﺗ و يدﺎﺼﺘﻗا يﺎﻫ
داﺪﻌﺘـﺳا ،ﻲﺗﺎﻴﻠﻤﻋ يﺎﻫ و ﺎـﻫ
ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ ﻚﻳﺮﺤﺗ و ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ار هدﺮﻛ
هﺮﻃﺎﺨﻣ ،ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ نﻮﻨﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و ءﺎﻘﻟا ار يﺮﻳﺬﭘ
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ . ﻢﻫ ﻦﻴﻨﭼ ﻮﻣ دﺎﺠﻳا ﺐﺟ ﻢﻫ
ﻲـﻟد
ﻪـﺒﻨﺟ ياﺮـﺑ ﺖـﻳﺎﻤﺣ و
دﺮـﻓ ﻪـﺑ ﺮﺼـﺤﻨﻣ يﺎـﻫ
شﺮﮕﻧ ﺪﻳﺪﺠﺗ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ و هﺪﺷ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ
ﺎﻫ ياﺮﺑ و ﺮﻴﻴﻐﺗ شﺮﻳﺬﭘ ﺖﻳﺎﻬﻧ رد
داﺮـﻓا ﺖﻴﺑﺮﺗ
نﺎﻴﻨﺑ و ﺲﺳﺆﻣ رﺎﻛ و ﺐﺴﻛ ناراﺬﮔ
ﺖﺳا .
ﻪﺋارا زا فﺪﻫ ﻊﻗاو رد ي
شزﻮﻣآ ﻦﻳا
ﺎﻫ ﺖﻴﺑﺮﺗ
ﺖﺳا روآﻮﻧ و قﻼﺧ يداﺮﻓا شروﺮﭘ و .
هرود ﻞﻴﺒﻗ ﻦﻳا
ﺎﻫ
ﺖﺻﺮﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا لﺎﺒﻧد ﻪﺑ
يﺎـﻫ
هﺮﻃﺎﺨﻣ ،هﺪﺷ ﻢﻫاﺮﻓ ﺐﺳﺎﻨﻣ
ﺶﻳاﺮﮔ و شﺰﻴﮕﻧا دﻮﺒﻬﺑ ،تﻼﻜﺸﻣ ﻞﺣ ﻪﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ ،يﺮﻳﺬﭘ
يﺎﻫ
داﺮﻓا ﺖﺳا ) ،نارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﻤﻴﻫاﺮﺑا 1385
ص ، 5 ( .
ناوارﺎﮔ 1
ﺪﻴﻨﺳا و 2
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺶﺷ ي
و ﺪـﻧدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻳﺎﭘورا رﻮﺸﻛ ﺞﻨﭘ رد ار ﻲﺷزﻮﻣآ
ﻢﻬﻣ ﺮﺗ زا هﺪﺷ ﻞﻘﻧ فاﺪﻫا ﻦﻳ نآ
ﻫ ﺎ ﺪﻧداد ﻪﺋارا ﺮﻳز حﺮﺷ ﻪﺑ ار
(Colette Henry, etc. (b) :
2005, pp. 158-169)
1. Garavan 2. Ocinneide
ﻦﻴﻴﻌﺗ •
، ﻪﻧﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ نﺎﻳﺮﺟ ﻚﻳﺮﺤﺗ و ﺖﺧﺎﻨﺷ
، داﺪﻌﺘﺳا و ﺎﻫ ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ
؛
ﻞﻴﻠﺤﺗ زﺎﺳﺮﻄﺧ فاﺮﺤﻧا ندﺮﻛ ﻲﺜﻨﺧ •
ﻲﻜﻴﻨﻜﺗ يﺎﻫ
؛
دﺎﺠﻳا •
ﻢﻫ ﻲﻟد ﻪﻤﻫ زا ﺖﻳﺎﻤﺣ و ي
ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ دﺮﻓ ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ ﺐﻧاﻮﺟ
؛
ﺗ ياﺮﺑ شﺮﮕﻧ دﺎﺠﻳا •
لﻮﺤ .
ﻴﻫ ﺴ ﺘ
1ﭻﻳﺮ
زﺮﺘﻴﭘ و 2
ﺖﻛﺮﺷ هﺎﮔﺪﻳد زا ار ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ شزﻮﻣآ فاﺪﻫا
ﻲﺳرﺮﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
ﺮﻛ د ﺪﻧ . ﻲﮔﮋﻳو
ﺖﻛﺮﺷ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ
نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
ﺪﻨﺘﺷاد ﺪﻴﻛﺄﺗ
هرود ﻦﻳا رد
دﻮـﺷ هﺪـﻧﺎﺠﻨﮔ ﺎـﻫ
ﺶﻴﺑ ﺮﺗ
ﻪﻳﺎﭘ ﺮﺑ و ﻲﻠﻤﻋ ي
ﺖﻬﺟ داﺮﻓا ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ لﺎﻤﺘﺣا دﻮﺒﻬﺑ
دﻮﺑ هﺪﺷ يﺮﻴﮔ .
ﺮـﮕﻳد ﻲﺧﺮﺑ
ﺎﻛ يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﻲﻠﺻا فاﺪﻫا زا
ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻞﻣﺎﺷ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻨﻳﺮﻓآر ي
و ﻒﻌـﺿ طﺎـﻘﻧ ﺖﺧﺎﻨﺷ
ﺖﺻﺮﻓ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ رﺎﻛ و ﺐﺴﻛ عاﻮﻧا تﻮﻗ
ﻲﺑﺎﻳزرا ياﺮﺑ ﻲﻳﺎﻫ ترﺎﻬﻣ
ﺎﻫ رﻮـﻈﻨﻣ ﻪـﺑ مزﻻ ي
هار
هرادا و يزاﺪﻧا ي
دﻮﺑ دﺮﻓ دﻮﺧ رد رﺎﻛ و ﺐﺴﻛ .
لﻮﺻا زا عﻼﻃا و ﻲﻫﺎﮔآ ﻦﻳا ﺮﺑ هوﻼﻋ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ،ﻲﻟﺎﻣ ﻦﻴﻣﺎﺗ ،ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ
،يﺰﻳر نﺎﻣزﺎﺳ ﻲﻫد ﺧ ، هﺪـﺷ ﺮـﻛذ ﺰـﻴﻧ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺐﺴﻛ و ﺖﻴﻗﻼ
ﺪﻧدﻮﺑ . ﺲﻛورﻮﻟ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ 3
نﺰﻳﻮﻬﻧوﻮﻴﻧ و يور ﺮﺑ ﻪﻛ ﺰﻴﻧ 4
220 رد و قﺎﺘﺸـﻣ ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا شزﻮﻣآ لﺎﺣ
ﺪﻴﻳﺎﺗ ار زﺮﺘﻴﭘ و ﭻﻳﺮﺘﺴﻫ يﺎﻫ ﻲﻣ
(Colette Henry, etc. دﺮﻛ
(a), 2005, pp. 98-111)
.
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ﻲﺑﺎﻳزرا
ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ شزﻮﻣآ يﺎﻫ
ﻲﻃ لﺎﺳ ﺎﻫ
هرﺎـﺑرد نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﺮﻴﺧا ي ي
ﻪـﻄﺑار ﻲـﺳرﺮﺑ ي
و ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎـﻛ نﺎـﻴﻣ
،هﮋﻳو ﻪﺑ و شزﻮﻣآ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ شزﻮﻣآ
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا
ﺖﺳا . ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ شﺮﺘﺴﮔ
يﺎﻫ شزﻮـﻣآ
ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ لﺎـﺣ رد ﻞﻳﺎﻤﺗ ،ﻲﺗﺎﻣاﺪﻗا ﻦﻴﻨﭼ ﻪﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ صﺎﺼﺘﺧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺶﻳاﺰﻓا و ﻮﺳ ﻚﻳ زا
ﮔﺪﻨﻨﻛ ﻦﻴﻣﺄﺗ يﻮﺳ زا ﻢﻫ ار ﻲﺷﺮﺘﺴﮔ
ﻲﺷزﻮﻣآ ﺰﻛاﺮﻣ يﻮﺳ زا ﻢﻫ و ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ نﺎ و ﻲﺘﻴﺑﺮﺗ -
نﺎﻣزﺎﺳ ﻲﺘﻟود ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫ هرﺎﺑرد
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦﻳا يﺪﻣآرﺎﻛ و ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ و ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا
هاﺮـﻤﻫ ﻪـﺑ ﺎﻫ
1. Histrich 2. Peters 3. Loroux
4. Niev Wenhuiezen
هدﺮﻛ دﺎﺠﻳا تﺎﻣاﺪﻗا ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ رﺎﺸﺘﻧا و ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ
ﺪﻧا . ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﻖﻘﺤﻣ ﻦﻳﺪﻨﭼ ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﻢﻴﻘﺘﺴـﻣ
)
ﻞﻐﺷ ﺪﻴﻟﻮﺗ و ﺪﻳﺪﺟ رﺎﻛ و ﺐﺴﻛ (
ﻢﻴﻘﺘﺴـﻣ ﺮـﻴﻏ ﺎـﻳ )
ﻪـﻴﺣور ي لﺎـﺣ رد ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎـﻛ
شﺮﺘﺴﮔ (
هار ،يدﺎﺼﺘﻗا ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺮﺑ
ﻲﺑﺎـﻳزرا ياﺮـﺑ ار ﻲﻳﺎﻫ
ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎـﻛ شزﻮـﻣآ ﻒﺸـﻛ
هدﺮﻛ ﻦﻴﻴﻌﺗ ار ﻪﻟﻮﻘﻣ ﻦﻳا ﻲﮔﺪﻴﭽﻴﭘ و ﺪﻧا هدﺮﻛ
ﺪﻧا .
نارﻮﻛ ﻪﻠﻤﺟ زا نﺎﻘﻘﺤﻣ زا يرﺎﻴﺴﺑ سرﻮﻧﺎﺘﺳا ،1
2
ﻒﭙﻣﺎﺘﺳا ،ﺐﻴﺟ ، كﻼﺑ ،3
ﺲﻛﺎﻛ ،4
،5
6ﮓﻧﺎﻳ
يﺮﺘﺳا و تروﺮﺿ ﻪﺑ 7
شزرا ﻲﺑﺎﻳ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ
هدﺮﻛ هرﺎﺷا ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ شزﻮﻣآ يﺎﻫ
ﺪـﻧا .
ﺪﻨﻴﺳا و ﻞﻴﻫ ﻪﺑ
هرﺎﺷا ﺐﻠﻄﻣ ﻦﻳا هدﺮﻛ
ﺪﻧا هﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا ﻲـﻠﻤﻋ تﺎـﻘﻴﻘﺤﺗ داﺪﻌﺗ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ﻪﻛ
رد ﻦﻳا هرﺎﺑ
هﺪﻤﻋ ﻪﻜﻠﺑ ﺖﺳا ﻦﻴﻳﺎﭘ ي
ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ ﻚـﻳ ﺮﺑ ﺰﻛﺮﻤﺗ ﻪﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﺰﻴﻧ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ي
ﻪﺘﺷاد نآ يرﻮﻓ ﺞﻳﺎﺘﻧ و صﺎﺧ
(Colette Henry,etc. (a), 2005, pp. 98-111)ﺪﻧا .
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ يﺎﻫﻮﮕﻟا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ درﻮﻣ رد ﺐﻴﺟ -
هﺪﻳﺎﻓ
ﺶﺳﺮﭘ ياﺮﺑ ﻦﺷور ﺦﺳﺎﭘ ﻚﻳ ﺎﻳآ ﻪﻛ دراد ﺪﻳدﺮﺗ ،شزﻮﻣآ
"
ﺮﻴﺛﺄﺗ شزﻮﻣآ
"
هﺪـﺷ اﺪـﻴﭘ
ﺮﻴﺧ ﺎﻳ ﺖﺳا .
ﻪﺘﺷاد نﺎﻴﺑ ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و يﺮﺘﺳا
هرود ﻲﺑﺎـﻳزرا يﺎﻫراﺰﺑا ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ ﻪﻛ ﺪﻧا
يﺎـﻫ
ﺎﻛ شزﻮﻣآ
ﻪﺟرد رد ﺪﻳﺎﺑ ﻲﻨﻳﺮﻓآر ي
زا ﻲﺒـﺳﺎﻨﻣ ﺶﺠﻨـﺳ ﺪـﻨﻧاﻮﺘﺑ و ﺪﻨـﺷﺎﺑ يدﺎﺼﺘﻗا لوا
ﻣ ﺆ ﻪﻔﻟ ﻲﻳﺎﻫ ﻢﻫ نﻮﭼ و ﻖـﻠﺧ ،ﺪـﻣآرد ﺶﻳاﺰﻓا و دﺎﺠﻳا ،هﺪﺷ ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ ﺎﻳ هﺪﺷ عوﺮﺷ ﻞﻏﺎﺸﻣ
هﺪﺷ ﺐﺴﻛ ﻲﻟﺎﻣ دﻮﺳ و ﻞﻐﺷ يراﺪﻬﮕﻧ
،
ﺪﻨﻫد ﻪﺋارا .
8كرﻼﻛ تﺎـﻘﻴﻘﺤﺗ رد ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و
هﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ دﻮﺧ
ﻲﺑﺎـﻳزرا ﻪـﻛ ﺪﻧا
ﺎـﻫ رﺎـﻴﻌﻣ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﻲﻛﺪـﻧا ﻲـﺷزﻮﻣآ ي
هزاﺪﻧا
هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺪﻳﺪﺟ ﻞﻏﺎﺸﻣ يﺮﻴﮔ
ﺖﺳا .
ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ زا يرﺎﻴﺴـﺑ ضﻮـﻋ رد
ﻲﺑﺎـﻳزرا يﺎـﻫ
،
هزاﺪـﻧا ار ﺐـﻟﺎﻄﻣ ﺢﻄـﺳ يراﻮـﺷد ناﺰـﻴﻣ و اﺮﺟا ﻚﺒﺳ ،دﺎﺘﺳا ﺶﻧاد ﻪﻠﻤﺟ زا ﻲﻳﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺪﻧا . ﺮﺑﺎﻨﺑ ﻦﻳا ﺪﻴﻛﺄﺗ
ﻪﺘـﺷاﺪﻧ دﻮـﺟو ﻲـﺷزﻮﻣآ هرود ﻚـﻳ ﻲﻟﺎـﻣ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ﺮﺑ ي ﺖـﺳا
(Colette Henry,etc. (a), 2005, pp. 98-111)
.
1. Curran 2. StanWorth 3. Stumpf 4. Block 5. Cox 6. Young 7. Storey 8. Clark
نﻻﻮﻣ ﻪﭼﺮﮔا ﻲﻣ نﺎﻴﺑ1
شور ﻚﻳ ﻲﺣاﺮﻃ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ
ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ ﺶﺠﻨـﺳ ياﺮﺑ ﻲﺳﺎﻨﺷ
يﺎـﻫ
ﺘﺒﺴﻧ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ
ًﺎ
ﺖﺳا نﺎﺳآ
؛
مﺎﻜﻳو ﺎﻣا
درﻮﻣ و دراﺪﻧﺎﺘﺳا رﺎﻴﻌﻣ ﭻﻴﻫ نﻮﻨﻛﺎﺗ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ 2
شﺮﻳﺬﭘ هﺪﺷ ي
هﺪﺸﻧ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﻧﺎﻬﺟ ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ناﻮﺘﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا
ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮ ي ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ
ﺖﻓﺮﮔ هﺮﻬﺑ نآ زا .
ﻪـﻛ هﺪـﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﺑ هرﺎﺷا ﻦﻤﺿ نﻻﻮﻣ ﻪـﺑ
هﺪـﻤﻋ رﻮـﻃ ﺮـﺑ
ﺖﻳﺎﺿر و نازﻮﻣآرﺎﻛ زا ﻲﺠﻨﺳﺮﻈﻧ نآ
ﺎﻫ
ﻲﻣ ﻪﻴﺻﻮﺗ ﺖﺳا ﻲﻨﺘﺒﻣ
ﻦـﻳا رﺎـﻨﻛ رد ﻪـﻛ ﺪﻨﻛ
عﻮﻧ شزرا ﻲﺑﺎﻳ ﺪـﻳﺎﺑ
ﻲﺑﺎـﻳزرا
دﺮـﻴﮔ راﺮـﻗ ﻪـﺟﻮﺗ درﻮـﻣ ﺰـﻴﻧ فﺪـﻫ ﺮـﺑ ﻲـﻨﺘﺒﻣ يﺎـﻫ
(Colette Henry,etc. (a), 2005, pp. 98-111)
.
3ﺪﻴﺳو ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا يﺎﻫ
يﺎﻫ
ًﺎﻓﺮﺻ ﻲﺳرﺮﺑ ار يدﺮﻓ دﺮﻛ
ه و ﻪﺘﻜﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
نازﻮﻣآرﺎﻛ ﻪﻛ ﻪﺑ
هﺪﻤﻋ رﻮﻃ
هدﺮﻛ بﺎﺨﺘﻧا ار هرود رد ﺖﻛﺮﺷ نﺎﺷدﻮﺧ
ﻪﺘـﺷاد نﺎـﻴﺑ ﺪـﻧا
ﻲﻣ ﻪﺘﻜﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ مﺪﻋ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪـﺑ ﺮـﺠﻨﻣ ﺪﻧاﻮﺗ
شزرا ﻲﺑﺎـﻳ
دﻮـﺷ ﺖـﺳردﺎﻧ يﺎـﻫ .
وا
ﻢﻫ ﻦﻴﻨﭼ
ﺖﻛﺮﺷ يﺪﻌﺑ رﺎﺘﻓر ﻪﻛ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ
نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﻢﻬﻣ
ﺮـﺗ
ﺪـﻳﺎﻘﻋ نﺎـﻴﺑ زا نآ
ﺎﻫ ﺖـﺳ
(Colette Henry,etc. (a), 2005, pp. 98-111)
.
4ﻦﭼ
ﻪﻄﺑار ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و
هﺰـﻴﮕﻧا ﺢﻄـﺳ نﺎـﻴﻣ يا ي
هرود داﺪـﻌﺗ و ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎـﻛ
يﺎـﻫ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رد ﻪﻛ ار نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ هﺪﻧارﺬﮔ ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ
ـﺷ هﺪﻧﺎﺠﻨﮔ ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ ﺮﻴﻏ يﺎﻫ هﺪ
ﺪﻧدﺮﻛ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ،دﻮﺑ .
5ﻻراو
ﺰﻨﻤﻴﺳ و 6
هوﺮﮔ ،ﻲﻟﻮﻃ ﻲﺳرﺮﺑ ﻚﻳ رد
ار نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد زا ﻲﻳﺎﻫ
ﺮﻛ بﺎﺨﺘﻧا ﺎﻴﺒﻤﻠﻛ رد هﺎﮕﺸﻧاد ﻪﺳ رد ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺞﻨﭘ زا هد
رد ار ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎـﻛ ناﺰﻴﻣ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ و
ﺑ ﻲﻫﺎﮕﺸﻧاد ﻪ
هدروآ ﺖﺳد
ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﻪﻛ ﺪﻧا ي
ﻪـﻧﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ شزﻮﻣآ و ﺖﻳاﺪﻫ رد ار يرﺎﻴﺴﺑ
ﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ياﺮﺑ هدﺮﻛ فﺮﺻ ن
ﺖﺳا .
ﻪﺑ هﮋﻳو ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ شزﻮﻣآ
ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎـﻛ شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ ،
، رﺎـﺘﻓر رد ﻢـﻫ
هﺰﻴﮕﻧا رد ﻢﻫ و يرﺎﺟ هدﻮﺑ ﺮﺛﺆﻣ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﺗآ يﺎﻫ
ﺪﻧا .
1. Mullan 2. Wyckham 3. Westhed 4. Chen 5. Varela 6. Simenez
ﻪـﻄﺑار ،ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ يﺎﻫرﺎﻛ ﺮﮕﻳد ي
نﺎـﻴﻣ
ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎـﻛ شزﻮـﻣآ ﺮـﻴﻈﻧ ﻲﻳﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ و
ياﺮﺑ تروﺮﺿ ﺖﺳد
ﻲﺑﺎﻳ ﺑ ار يﺪﻣآرﺎﻛ دﻮﺧ ﺎﻳ ﺰﻛﺮﻤﺗ و هدﺮﻛ ﻲﺳرﺮ
ﺪﻧا . نآ ﺎﻫ ﺪﻨﺘﻓﺎﻳرد و
ياراد ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ شزﻮﻣآ ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﺖﺒﺜﻣ ي و هدﻮﺑ
ﻲﮔﮋﻳو ﻦﻳا
ﻞﻤﻋ ﺐﺳﺎﻨﺗ و ﺎﻫ ار
ﺮـﻫ رد
ﻲﻣ ﺖﻳﻮﻘﺗ هﺪﻨﻳآ زا نﺎﻣز
ﺪﻨﻛ .
توﺎﻔﺗ ،هوﻼﻋ ﻪﺑ
هﺪـﻤﻋ يﺎـﻫ
ﻪـﻛ ﻲﻧﺎﻳﻮﺠﺸـﻧاد نﺎـﻴﻣ يا
هرود ار ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫ هﺪﻧارﺬﮔ
ﺪﻧا ﺑﺎ نآ ﻲﻳﺎﻫ
هرود ﻦﻳا ﻪﻛ
ار ﺎﻫ هدﺮﻜﻧ ﻲﻃ ﺪﻧا
دراد دﻮﺟو .
1لﻮﻧ
هﮋﻳو رﻮﻃ ﻪﺑ ،
يا ﺮﻴﺛﺄﺗ
هﺰـﻴﮕﻧا شﺮﺘﺴﮔ ﺮﺑ ار ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ شزﻮﻣآ ي
و ﻪـﻧﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ
داد راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ،يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ شﺮﻳﺬﭘ .
ﻖـﻴﻘﺤﺗ هﺪـﺷدﺎﻳ
هوﺮـﮔ ، يﺎـﻫ زا ﻲﺗوﺎـﻔﺘﻣ
ﺪﺷ ﻞﻣﺎﺷ ار نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد
زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﻪﻛ ه :
غرﺎﻓ ﺮـﮕﻳد و ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ ،ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎـﻛ نﻼﻴﺼﺤﺘﻟا
ﻪﺘﺷر ﺎﻫ . ﻪﻤﻫ ي اد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ شزﻮﻣآ
ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﻳد .
ﺶﻳاﺮـﮔ ﻪـﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ
هﺰﻴﮕﻧا ،ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻞﻤﻋ ﻪﺑ ﻲﻌﻴﺒﻃ ي
ﻲـﮕﻤﻫ ،ﻪﻧﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛدﻮﺧ و ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ
هﮋﻳو تازﺎﻴﺘﻣا
يا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎـﻛ ﻞﻴﺼـﺤﺘﻟا غرﺎﻓ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد نﺎﻴﻣ رد
دراد دﻮـﺟو .
هﺰﻴﮕﻧا ،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ي
ﻴﻤﻫا ﻪﺟﻮﺘﻣ ﺪﻳﺎﺑ هﺪﺷ دوﺪﺤﻣ حﺮـﻃ ﺮـﻴﻈﻧ صﺎﺧ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺖ
هﻮﻴﺷ ،ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ي
ﺪﻧﻮﺷ هﺮﻴﻏ و ﻲﺘﻴﺑﺮﺗ ﻲﺷزﻮﻣآ .
ﺲﺘﻠﻳد 2
لﻮﻓ و
ﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺎﺗ ﺪﻧدﺮﻛ شﻼﺗ 3
ﻪﻟﻮﻘﻣ ﻪﻛ رد شزﻮﻣآ يﺎﻫ هدﺎﻣآ
يزﺎﺳ
ﻪﻓﺮﺣ ياﺮﺑ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ي
ﺮﻳﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ
شور ﺎﻫ ﻖﻓﻮﻣ ، ﺮﺗ ﻲﻣ ﻞﻤﻋ ﺪﻨﻛ
.
ﺶﻟﺎﭼ هﺪﻤﻋ يﺎﻫ ﻲﺑﺎﻳزرا يور ﺶﻴﭘ يا
ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ شزﻮﻣآ دراد دﻮﺟو
. فﺮﻃ ﻚﻳ زا
و ﻲﺑﺎﻳزرا يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ ﺶﻨﻳﺰﮔ فﺮﻃ زا
ﺮﺛﺆﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺮﮕﻳد نآ
ﺎﻫ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ صﺎﺧ رﻮﻃ ﻪﺑ و
ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﻪﻠﻤﺟ نآ زا ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ و نﺎﻣز ﺪﻧا
. ﺪـﻨﻧﺎﻤﻫ ﻲﺑﺎـﻳزرا يﺎـﻫرﺎﻴﻌﻣ ﻪـﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ي ﺎﻳ صﺎﺧ ﺶﻧاد ﻲﺑﺎﻳزرا ،ﻲﺷزﻮﻣآ ترﺎﻬﻣ
ﺎـﻫ
ا و هﺪـﺷ يﺮـﻴﮔاﺮﻓ ي هزاﺪـﻧ
يﺮـﻴﮔ
ﻚﻴﻨﻜﺗ زا نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد كرد ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ ،يﺪﻴﻠﻛ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ و ﺎﻫ
نﺎﻜﻣا ﺮﻳﺬﭘ ﺖـﺳا . رﻮـﻈﻨﻣ ﻪـﺑ
ﺖﻛﺮﺷ رﺎﺘﻓر ﺶﺠﻨﺳ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
، يروﺮﺿ ﻲﻟﻮﻃ يﺎﻫﻮﮕﻟا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﺳا
.
ﻪﺘﺷاد نﺎﻴﺑ ناوارﺎﮔ
حﺮﻃ ﻪﻛ ﺖﺳا
لﺮـﺘﻨﻛ هوﺮـﮔ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﺑ ﻲﻟﻮﻃ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ يﺎﻫ
،
1. Nole 2. Dilts 3. Fowle
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ياﺮﺑ ي
ﺖﻛﺮﺷ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺎﻳ
يداﺮﻓا
ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻪﻛ ي
ﻪﺘﺷاﺪﻧ ار ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ شزﻮﻣآ
ﺪـﻧا
،
ياﺮﺑ ﻲﺳرﺮﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ يروﺮﺿ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ شزﻮﻣآ تﻼﺧاﺪﻣ تﺪﻣ ﻲﻧﻻﻮﻃ تا ﺖﺳا
. يﺮﺘﺳا
هﻮﻴﺷ ﻦﻴﻨﭼ زا ﺖﻳﺎﻤﺣ ﺎﺑ ﺰﻴﻧ
ﻲﻣ نﺎﻴﺑ يا
ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ ﻦﻳﺮﺗ
ياﺮﺑ هﻮﻴﺷ شزرا
ﻲﺑﺎﻳ ﺮﻴﺛﺄـﺗ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫ
،
ﻪﻧﻮﻤﻧ نﺪﻧﺎﺠﻨﮔ
ﺖﻛﺮﺷ زا لﺮﺘﻨﻛ ﺖﺤﺗ يﺎﻫ
ﻛ و ﮓـﻨﻫﺎﻤﻫ نﺎﮔﺪﻨﻨ
ﻲﺒﻴﻛﺮﺗ ﺖﺳا
ﻲـﻣ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ و ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ ،ﺶﺨﺑ ،ﻦﺳ يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ ﻪﻛ
ﺪﻧﻮـﺷ .
ﻢﻫ و ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ ﻦﻴﻨﭼ
دﻮﺷ دﺎﺠﻳا ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ عوﺮﺷ زا ﻞﺒﻗ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﻲﻧاﻮﺧ .
ﺑ ﻪ يرﻮـﻃ ﻪـﻛ
ﻲﺳرﺮﺑ نﺎﻣز لﻮﻃ رد ار هوﺮﮔ ود ناﻮﺘﺑ
(Colette Henry,etc. (a), 2005, pp. 98- دﺮﻛ
.111)
ﺮﺘﺳا
ﺖﻛﺮﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ي
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
ﺖـﺳا ﻦـﻜﻤﻣ بﺎـﺨﺘﻧا و هﺰﻴﮕﻧا ﻪﻛ ﺪﻫد
هﺪﻨﻨﻛﺰﻳﺎﻤﺘﻣ ﻞﻣاﻮﻋ
ﺪﻨﺷﺎﺑ يا .
ﺖﻛﺮـﺷ زا ﻪﺘﺳد نآ لﺎﺜﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
ﻲـﭘ رد ﻪـﻛ نﺎﮔﺪـﻨﻨﻛ
هﺮﻬﺑ
ر و ﻦﻳﺮﺗﺎﻳﻮﭘ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﺪﻨﺘﺴﻫ هروﺎﺸﻣ زا يﺪﻨﻣ و
ش
هوﺮـﮔ ﻦﻳﺮﺗﺪﻨﻣ
ﺮﻴﺴـﻣ رد ﺎـﻫ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ
،
هﺪﻳا ور ﻦﻳا زا
ﺮﺑ ار يﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ ﺪﻨﻫد زو
. سﺎـﺳاﺮﺑ
ﻒـﻳﺮﻌﺗ
، ﻪـﻛ يداﺮـﻓا
هرود ﻦﻳا رد ﻪﻧﺎﺒﻠﻃواد
ﻲﻣ ﺖﻛﺮﺷ ﺎﻫ
دﻮﺧ ترﺪﻗ ياراد ﺪﻨﻨﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﺑﺎﺨﺘﻧا
. ﺮﺑﺎﻨﺑ رﺎﺒﺟا ﻦﻳا
ﺖﻛﺮﺷ ﻲﺧﺮﺑ
لﺮـﺘﻨﻛ هوﺮـﮔ يﺎﻀﻋا زا ﻲﺧﺮﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ مﺪﻋ ﺎﻳ هرود رد رﻮﻀﺣ ﻪﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
ﻲﻣ ،ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻂﻳاﺮﺷ رد هرود رد ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ
اﻮﺗ ﺪﻧ
ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
بﺎـﺨﺘﻧا يﺎـﻫ هوﺮـﮔ
ﺷﺎﺑ حﺮﻄﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣ لﺮﺘﻨﻛ و ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪ
.
ﺮﮕﻳد ﺖﻳدوﺪﺤﻣ هرﺎﺑرد
ﻪـﻧﻮﻤﻧ هوﺮﮔ بﺎﺨﺘﻧا
، رد
ﺖﻛﺮـﺷ بﺎـﺨﺘﻧا نﺎـﻣز
نﺎﮔﺪـﻨﻨﻛ
ﻲﻣ
ﺪﻫد خر ﺪﻧاﻮﺗ .
ﺶﻨﻳﺰﮔ ﻲﺘﺑﺎﻗر ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﻚﻳ رد
ﺖـﺳاﻮﺧرد نﺎـﻴﻣ زا ناﺮـﮔ
نﺎﮔﺪـﻨﻨﻛ
ﻲﻣ بﺎﺨﺘﻧا ار يداﺮﻓا ﻒﻠﺘﺨﻣ نﺎﻴـﺿﺎﻘﺘﻣ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﻨﻛ
ﺪـﻨﻳآ ﺮـﻈﻧ ﻪـﺑ .
ﺶﻨﻳﺰـﮔ ﻦـﻳا
ﻲﻣ اﻮﺗ
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﺒﻗاﻮﻋ ياراد لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ نﺎﻣز رد ﺪﻧ .
ًﺎﻌﻄﻗ داﺮﻓا ﻦﻳا ﻪﻛ اﺮﭼ زﺎﻴﺘﻣا
دروآ ﺪﻨﻫاﻮﺧ ﺖﺳد ﻪﺑ لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺗﻻﺎﺑ .
ﺖﺳﺎﻴﺳ ذﺎﺨﺗا يﺎﻫ
ﺐﺳﺎﻨﻣ لﺮﺘﻨﻛ و ﻪﻧﻮﻤﻧ هوﺮﮔ بﺎﺨﺘﻧا رد ﺐﺳﺎﻨﻣ
،
ـﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺖﺤﺻ ﻪ
ار هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻲﻣ
ﺪﻨﻛ ﻦﻴﻤﻀﺗ ﺪﻧاﻮﺗ .
ﻪﻗﻼﻋ
هﺰﻴﮕﻧا و ﻲﻫﺎﮔآ ، ي
ﻲﻣ ﺰﻴﻧ ﻮﺠﺸﻧاد
درﻮـﻣ ﺪﻧاﻮﺗ
دﺮﻴﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ .
راﺪﻘﻣ
هﺰﻴﮕﻧا و ﺖﻛرﺎﺸﻣ ،ﻪﺟﻮﺗ ي
ﻪﺘﺧﺎﻨـﺷ يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻮﺠﺸﻧاد
ﻪﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺮﻴﮔرﺎﻛ
زا ﺪﻌﺑ ﻲﻤﻛ ﺎﻳ نآ
ﺖﺳا ﺖﻴﻤﻫا ياراد ﻪﻛ هدﻮـﺑ
ﻲـﻣ و ـﻧاﻮﺗ ﺪ
نﺎـﻜﻣا
توﺎﻔﺗ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻢﻫاﺮﻓ ﻲﻳاﺮﺟا حﻮﻄﺳ رد ار ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ و ﺎﻫ
(Colette Henry, etc. (b), ﺪﻨﻛ
2005, pp. 158-169)
.
شزﻮﻣآ ﺶﻘﻧ ﻪﻧﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ رﺎﺘﻓر رد
: ﻪﺋارا ي ﻮﮕﻟا و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي يدرﻮﻣ
ﺶﺨﺑ رد ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ نآ ﺞﻳﺎـﺘﻧ و فاﺪـﻫا ﺎـﺑ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎـﻛ شزﻮﻣآ ﺪﺷ هرﺎﺷا ﻲﻠﺒﻗ يﺎﻫ
ﻲﻣ لﺎﺒﻧد ﻲﺻﺎﺧ
هوﻼﻋ ﻪﻛ دﻮﺷ يﺎـﻫرﺎﺘﻓر ﺖـﻳﻮﻘﺗ ،داﺮـﻓا شﺮـﮕﻧ و ﺶـﻧاد ﺮـﻴﻴﻐﺗ ﺮـﺑ
ﻲﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ فاﺪﻫا ﻦﻳا زا ﻲﻜﻳ ﺰﻴﻧ ﻪﻧﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ
ﺪﻳآ . ﻲـﺧﺮﺑ ﻪـﺑ ﺎـﻨﺑ هﮋـﻳو ﻪﺑ فﺪﻫ ﻦﻳا
هﮋـﻳو ﺖـﻴﻤﻫا زا صﺎـﺧ ﻂﻳاﺮـﺷ رد ﺖـﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﺳﺎﻴﺳ تﺎﻈﺣﻼﻣ
يا ﺰـﻴﻧ
دﻮﺷ رادرﻮﺧﺮﺑ .
ﺶﺨﺑ ﻦﻳا رد ﻲﻳﻮﮕﻟا
ﻲﺑﺎﻳزرا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ
وﺮﺑ ﺮﺑ شزﻮﻣآ ﻪـﻧﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ز
ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ ﺐﻟﺎﻗ رد نآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺲﭙﺳ و هﺪﺷ ﻪﺋارا يدرﻮـﻣ ي
ﺖﻛﺮـﺷ ﺮـﺑ
رد نﺎﮔﺪـﻨﻨﻛ
هرود ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا رﻮﻣا و رﺎﻛ و ترازو ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ شزﻮﻣآ يﺎﻫ ﺢﻳﺮﺸﺗ
ﻲﻣ دﻮﺷ .
ﺖﺴﺨﻧ مﺎﮔ رد
ﺮﻓ مﻮﻬﻔﻣ و ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ تﺎﻴﺑدا روﺮﻣ ﺎﺑ ا
تﺪﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺪﻨﻳ
ﻳ مﺎﺠﻧا ﻪﺑ ﻢﻴﻤﺼﺗ نﺎﻣز
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ شوﺮﻓ ﻦﻴﻟوا ﺎﺗ يدﺎﺼﺘﻗا ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻚ
نآ ﻖـﻴﻔﻠﺗ و هﺪﺷ يﺰﻳر
نﺎﻣزﺎﺳ ﺮﻤﻋ ﻲﻨﺤﻨﻣ ﺎﺑ
نﺎﻴﺑ حﻮﻄﺳ ﺰﻴﻧ و ﺎﻫ
ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ شزﻮﻣآ رد هﺪﺷ ﺞﻨـﭘ
ﺢﻄـﺳ ياﺮـﺑ
رﺎﻛ و ﺐﺴﻛ ﺖﻴﻌﺿو ﺶﺠﻨﺳ زا ﻚﻳ ﺮﻫ
داﺮﻓا ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻮﻀﻋ ﺮﻈﻧ رد
ﻪـﺑ ﻪـﻛ هﺪـﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ
ﺮﻳز حﺮﺷ ﺖﺳا
) ،ﻲﻧﺎـﻳراد رﻮﭘﺪﻤﺣا 1386
ص ، 189 ( ، )
زﺎﺑ يﻮـﺳﻮﻣ ،ﻲﻧﺎـﮔر
1386 ص ،
52 (
(Harry Matlay, 2008, pp. 382-396) ، .
1 .
ًﻼﻌﻓ ﻲﻤﻴﻤﺼﺗ هرﺎﺑرد
هار مراﺪﻧ ﻞﻘﺘﺴﻣ رﺎﻛ و ﺐﺴﻛ يزاﺪﻧا .
2 .
هﺪﻳا ﺎﻳ ﻢﺘﺴﻫ دﻮﺧ رﺎﻛ و ﺐﺴﻛ ياﺮﺑ ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ هﺪﻳا لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ي
ار دﻮـﺧ رﺎـﻛ و ﺐﺴﻛ
ﻊﻤﺟ لﺎﺣ رد و هدﺮﻛ بﺎﺨﺘﻧا ﻢﺘﺴﻫ تﺎﻋﻼﻃا يروآ
.
3 . هار لﺎﺣ رد رﻮﻣ رﺎﻛ و ﺐﺴﻛ يزاﺪﻧا
ﻢﺘﺴﻫ مﺮﻈﻧ د .
4 .
هار دﻮﺧ ياﺮﺑ يرﺎﻛ و ﺐﺴﻛ ﻲﮔزﺎﺗ ﻪﺑ
يزاﺪﻧا ﺮﻛ هد ما ﻚﻳ ﺐﺣﺎﺻ ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد ﺎﻳ
رﺎﻛ و ﺐﺴﻛ ﻢﺘﺴﻫ
ًﻼﻌﻓ ﻲﻟو ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ
ﻪﻌﺳﻮﺗ ياﺮﺑ يا ي
مراﺪﻧ اﺮﺟا لﺎﺣ رد نآ .
5 .
ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد و هدﻮﺑ ﻞﻘﺘﺴﻣ رﺎﻛ و ﺐﺴﻛ ﻚﻳ ﺐﺣﺎﺻ ي
نآ ﻲﮔزﺎﺗ ﻪﺑ ﺎﻳ ﻢﺘﺴﻫ نآ
هداد ﻪﻌﺳﻮﺗ ار ما
.
ﻪﺑ مزﻻ يروآدﺎﻳ يدﺎﻬﻨﺸﻴﭘ حﻮﻄﺳ رﺎﺒﺘﻋا زا نﺎﻨﻴﻤﻃا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺖﺳا
هﺪﺷدﺎﻳ تاﺮﻈﻧ زا
ﺰﻴﻧ نﺎﮔﺮﺒﺧ ﻦﻳا رد
هرﺎﺑ
ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻪﺘﻜﻧ
هزاﺪـﻧا ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﻪﺟﻮﺗ ﺰﺋﺎﺣ ي
يﺮـﻴﮔ
و ﺐﺴـﻛ ﻂﻴـﺤﻣ رد داﺮـﻓا دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﺰـﻳر ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ طﻮﻨﻣ ﻪﻧﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻖﻴﻗد نﺎﺷرﺎﻛ ﺖﺳا
ﻪﺑ ﻪﻛ يﺪﻣآرﺎﻛ ﻢﻏر ﺶﻴﺑ
ﺮﺗ ﻦﻳا رد ، ﺖﻴﻫﺎﻣ ﻪﺑ ﺎﻨﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ
ﻪﻟﺄﺴﻣ ،ﻖـﻴﻘﺤﺗ ي
ﻲﻣ هﺪﻨﺴﺑ نﻼﻛ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ دﻮﺷ
.
ﻲﻣ يﺪﻌﺑ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺖﺳا ﻲﻬﻳﺪﺑ
ﻲﺳرﺮﺑ ﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
دﻮﺷ ﺰﻛﺮﻤﺘﻣ ﻲﻳﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻦﻴﻨﭼ .
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪﻧﻮﮔﺮﻫ مﺎﺠﻧا
ي
شزﻮﻣآ ﻪﺋارا ﻪﻠﻤﺟ زا و ﻲﺠﻳوﺮﺗ
ﻲﻣ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫ ﺮﺠﻨﻣ ﺪﻧاﻮﺗ
حﻮﻄﺳ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﺑ هﺪﺷدﺎﻳ
ﻣﺎﺟ داﺮﻓا ﻦﻴﺑ رد ﻪﻌ
دﻮﺷ ﻦﻳا هرﺎﻤـﺷ رادﻮـﻤﻧ رد ﻪﻟﺄﺴﻣ )
1 ( نﺎﺸـﻧ
هﺪﺷ هداد ﺖﺳا
.
ﻪﻧﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺮﺑ شزﻮﻣآ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ لﺪﻣ .1رادﻮﻤﻧ
يﺎـﻫرﺎﺘﻓر زوﺮـﺑ ﺮـﺑ شزﻮـﻣآ ﺮﻴﺛﺄـﺗ ﻲﺑﺎﻳزرا رد هﺪﺷدﺎﻳ يﻮﮕﻟا زا هدﺎﻔﺘﺳا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
ﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﺮﻴﮔاﺮﻓ ﺮﻫ ﺖﻴﻌﺿو ﻲﺷزﻮﻣآ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ عوﺮﺷ زا ﻞﺒﻗ ﻪﻧﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ هﺪﺷدﺎﻳ يﺎ
ﻲﻣ ﺖﺒﺛ و هﺪﺷ ﻦﻴﻴﻌﺗ
دﻮﺷ .
هرود رد ﺖﻛﺮﺷ زا ﺲﭘ لﺎﺳ ﻚﻳ ﺮﺜﻛاﺪﺣ و هﺎﻣ ﺶﺷ ﻞﻗاﺪﺣ
،
داﺮﻓا زا ًادﺪﺠﻣ ﻪﺘﺳاﻮﺧ
ﻲﻣ ﺷ ﻮ نﺎﻤﻫ نﺎﻴﻣ زا ار دﻮﺧ ﻲﻠﻌﻓ ﺖﻴﻌﺿو د ﺞﻨﭘ
ﺺﺨﺸـﻣ ﺖﻴﻌﺿو
ﺪﻨﻨﻛ . رد ﻪـﻧﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ رﺎﺘﻓر ﻲﺑﺎﻳزرا ﺺﺧﺎﺷ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ود ﻦﻳا ﻦﻴﺑ رد توﺎﻔﺗ ناﺰﻴﻣ
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ ﻲﻣ
ﺷ ﻮ د . هدوﺪﺤﻣ
ﺖﻳدوﺪﺤﻣ زا ﻲﻜﻳ ﻪﭼﺮﮔا هﺪﺷدﺎﻳ ﻲﻧﺎﻣز ي
ﻪـﺑ ﻖـﻴﻘﺤﺗ يﺎـﻫ
ﻲﻣ رﺎﻤﺷ ﻲﻣ ﺖﻳﺎﻔﻛ هﺪﺷ ﺮﻛذ نﻼﻛ ﺢﻄﺳ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ﺎﻣا ﺪﻳآ
ﺪﻨﻛ .
ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ
ﻲﻌﻴﺒﻃ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺢﻄﺳ رد ﻪﻛ ﻦﻳا ﻪﺑ
، ﻪﻧﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫرﺎﺘﻓر زوﺮﺑ لﺎﻤﺘﺣا
دراد دﻮﺟو
، ﻢﻫ ،ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﺑ نﺎﻣز ﺖﺒﺴﻧ
ﺎﻄﻣ و ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﻌﻟ
ي ناﻮـﻨﻋ ﺖـﺤﺗ ﻲﻫوﺮﮔ
لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ماﺪﻗا
ﺮﻛ هد نﺎﻴـﺿﺎﻘﺘﻣ زا ﻲـﻫوﺮﮔ ﻞﻣﺎـﺷ ﻪـﻛ ﺖـﺳا
ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ ﻪـﻛ
ﺖﻳدوﺪﺤﻣ
هرود رد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺪﺸﻧ هداد ﺖﻛﺮﺷ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ ه
ا ﺪﻧ . رد ﺰـﻴﻧ هوﺮـﮔ ﻦـﻳا
ﺺﺨﺸﻣ ار دﻮﺧ رﺎﻛ و ﺐﺴﻛ ﺖﻴﻌﺿو مﺎﻧ ﺖﺒﺛ مﺎﮕﻨﻫ ﺮﻛ
ﻚـﻳ ﺎـﺗ هﺎﻣ ﺶﺷ زا ﺲﭘ و هد
ًادﺪﺠﻣ لﺎﺳ راﺮﻗ ﺶﺳﺮﭘ درﻮﻣ
ﻣ ﻲ ﮔ ﻴ ﺪﻧﺮ .
ﻊﻤﺟ زا ﺲﭘ
ﻞـﻴﻠﺤﺗ و ﻪـﻳﺰﺠﺗ ﻪـﺑ ﺖﺒﺴـﻧ ﻪﻧﺎﺸﻧ نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،تﺎﻋﻼﻃا يروآ
هداد
ﻲﻣ ماﺪﻗا ﺎﻫ دﻮﺷ
. نﺎﻨﭼ ﻪﭼ تاﺮـﻴﻴﻐﺗ ناﺰـﻴﻣ عﻮـﻤﺠﻣ فﻼﺘـﺧا ﻦﻴـﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ
ﺪـﺷﺎﺑ ﻪﺘـﺷاد دﻮﺟو لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ رد فﻼﺘﺧا ﻦﻴﻤﻫ ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ هوﺮﮔ رﺎﻛ و ﺐﺴﻛ ﺖﻴﻌﺿو يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ
وﺮﺑ ﺮﺑ هرود ﻪﻧﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ز
ﺖﺳا .
ﻦﻳا ﻮﮕﻟا
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
ﺖﻛﺮﺷ رﺎﺘﻓر ي
هرود رد نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
رﺎﻛ ترازو ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ
ﻲﻣرد اﺮﺟا ﻪﺑ رﻮﺸﻛ ﺢﻄﺳ رد ﺮﻴﮔاﺮﻓ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا رﻮﻣا و ﻪـﺘﻓﺮﮔ رﺎـﻛ ﻪﺑ ،ﺪﻳآ
ﺪﺷ . ﻪﻌﻣﺎﺟ
ﻪﻴﻠﻛ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا يرﺎﻣآ ي ﺖﻛﺮﺷ ي
هرود رد نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
نﺎﺘﺳا رد ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ ﻢﻗ
نﺎﻨﻴﻤﻃا ﺢﻄﺳ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ ﻪﻛ دﻮﺑ 95
% ﺮﺑاﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ هوﺮﮔ داﺪﻌﺗ 235
ﺪـﺷ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺮﻔﻧ .
ﻊﻤﺟ مﺎﮕﻨﻫ رد
هداد يروآ
ﻪﻠﺣﺮﻣ يﺎﻫ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﺖﺴﺨﻧ ي
300 يروآدﺮـﮔ ﺮـﻔﻧ
ﺪﺷ ه
رﺎﻛ و ﺐﺴﻛ ﺖﻴﻌﺿو و نآ
ﺎﻫ ﺖﺒﺛ هرود رد ﺖﻛﺮﺷ ياﺪﺘﺑا رد ﺷ
ﺪ . ﺖـﺷﺬﮔ زا ﺲﭘ
ﺒﺣﺎﺼﻣ ﻖﻳﺮﻃ زا لﺎﺳ ﻚﻳ ﺎﺗ هﺎﻣ ﺶﺷ ﻪ
رﺎـﻛ و ﺐﺴـﻛ ﺖﻴﻌـﺿو ًادﺪـﺠﻣ ﻲﻨﻔﻠﺗ ي نآ
ﺎـﻫ
ﺪﺷ ﺖﺒﺛ و هﺪﻴﺳﺮﭘ .
ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ لﻮﻃ رد نﺎﻜﻣا ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﻳا ي
ﺖﻓﺎﻳرد زا ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﺦﺳﺎﭘ 51
ﺮﻔﻧ
ﺦﺳﺎﭘ و ﺪﺸﻧ ﻞﺻﺎﺣ
ﻪﺑ ﻞﻣﺎﻛ ﻲﺘﻓﺎﻳرد يﺎﻫ 249
ﺪﻴﺳر درﻮﻣ .
هرﺎﺑرد ﻦﻴﻤﻫ ﺰﻴﻧ لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ
هرود رد ﺖﻛﺮﺷ نﺎﻴﺿﺎﻘﺘﻣ نﺎﻴﻣ زا و ﺪﺷ ﻲﻃ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﺑ ﻪﻛ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ي
رد ﻲـﻠﻳﻻد ﻪـﺑ ﺎـﻨ
داﺪﻌﺗ ،ﺪﻧدﻮﺑ هدﺮﻜﻧ ﺖﻛﺮﺷ هرود 350
رﺎﻛ و ﺐﺴﻛ ﺖﻴﻌﺿو و هﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﺮﻔﻧ نآ
ﺎﻫ ود
ﺖﺒﺛ لﺎﺳ ﻚﻳ ﺎﺗ هﺎﻣ ﺶﺷ ﻲﻧﺎﻣز ﻞﺻاﻮﻓ رد رﺎﺑ ﺷ
ﺪ .
داﺪﻌﺗ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﻳا رد 50
رد تﺪـﻣ ﻦـﻳا رد لﺮـﺘﻨﻛ هوﺮـﮔ داﺮـﻓا زا ﺮﻔﻧ
هرود
هدﺮﻛ ﺖﻛﺮﺷ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ ﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ زا ﻪﻛ ﺪﻧا
ﺪﻧﺪﺷ فﺬﺣ ل .
ﻪﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد
37
ﺪﺸﻧ ﻦﻜﻤﻣ ﺰﻴﻧ ﺮﮕﻳد ﺮﻔﻧ ه
داﺪﻌﺗ ﺖﻳﺎﻬﻧ رد و 263
ﻊﻤﺟ ﺢﻴﺤﺻ ﺦﺳﺎﭘ
يروآ ﺷ ﺪ . ﺎـﺑ ﻪﻛ
داﺪﻌﺗ هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﻛ ﻪﺑ يرﺎﻣآ نﻮﻣزآ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ 14
هوﺮـﮔ زا ﻲﻓدﺎﺼـﺗ ترﻮـﺻ ﻪـﺑ ﺮﻔﻧ
دﻮﺷ يوﺎﺴﻣ هوﺮﮔ ود ﺮﻫ يﺎﻀﻋا داﺪﻌﺗ ﺎﺗ ﺪﻧﺪﺷ فﺬﺣ لﺮﺘﻨﻛ .
ﻪﺻﻼﺧ
هﺪﺷ يروآدﺮﮔ ﺞﻳﺎﺘﻧ ي
ﺪﺟ رد يﺎﻬﺘﻧا لاو
ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﺮـﻛذ ﻪﻟﺎﻘﻣ .
لوﺪـﺟ 1
لوﺪﺟ ،اﺪﺘﺑا رد ﻪﻧﻮﻤﻧ هوﺮﮔ رﺎﻛ و ﺐﺴﻛ ﺖﻴﻌﺿو 2
لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ رﺎﻛ و ﺐﺴﻛ ﺖﻴﻌﺿو
لوﺪﺟ ،اﺪﺘﺑا رد 3
لوﺪﺟ و ﻪﻧﻮﻤﻧ هوﺮﮔ رﺎﺘﻓر رد ﺮﻴﻴﻐﺗ 4
ﻴﻴﻐﺗ لﺮـﺘﻨﻛ هوﺮـﮔ رﺎـﺘﻓر رد ﺮ
ﺖﺳا .
ﻊﻤﺟ زا ﺲﭘ
تﺎﻋﻼﻃا يروآ
،
و ﻪـﻳﺰﺠﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻧﺎﺸﻧ نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻞـﻴﻠﺤﺗ
هداد
ﺪﺷ ماﺪﻗا ﺎﻫ .
ﻦﻳﺪﺑ
توﺎﻔﺗ ﻊﻤﺟ ﻞﺻﺎﺣ ﺐﻴﺗﺮﺗ
لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ و ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻀﻋا ﻲﺘﻔﺟ يﺎﻫ
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺪﺷ
نآ ﻲـﺒﻳﺮﻘﺗ ﻊـﻳزﻮﺗ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ و ه
⎟⎠
⎜ ⎞
⎝
⎛ 4 2
n N n, ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ ﻪـﺑ
Pvalue
و
ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺮﻴﮔ ﻲﻣ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ي دﻮﺷ
.
مﺎﮔ داﺪﻌﺗ دﺮﻓ ياﺮﺑ ﺎﻘﺗرا يﺎﻫ
ﻧﻮﻤﻧ هوﺮﮔ زا ماi
ﻪ
Xi=
مﺎﮔ داﺪﻌﺗ دﺮﻓ ياﺮﺑ ﺎﻘﺗرا يﺎﻫ
لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ زا ماi Yi=
ﻪﻧﻮﻤﻧ داﺪﻌﺗ :
249
n = )
4 ( 2,
~ n n X Y
N ⎟ −
⎠
⎜ ⎞
⎝ ⎛
∑
249 − = − =1
141 11 ) 152
(Xi Yi
⎟⎟
⎟⎟
⎠
⎞
⎜⎜
⎜⎜
⎝
⎛
− ≥
=P Z
Pvalue
4 249
5 / 124 141
ﺢﻄﺳ رد شزﻮﻣآ زا رﺎﺘﻓر لﻼﻘﺘﺳا ضﺮﻓ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ )
05 / 0 α= ( ﺖﺳا دودﺮﻣ .
ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ
ﺖﻛﺮﺷ رﺎﺘﻓر ﻦﻴﺑ ﺮﮕﻳد
هرود ﺎﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
،
دراد دﻮﺟو ﻲﮕﺘﺴﺑاو .
نﺎـﻨﻴﻤﻃا ﺎﺑ ﻊﻗاو رد 95
%
ﻲﻣ ناﻮﺗ ﺖﻔﮔ ﻪﻧﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫرﺎﺘﻓر زوﺮﺑ ﺮﺑ هرود رد ﺖﻛﺮﺷ ﺮﺛﺆﻣ
ﺖﺳا
.
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد
ﻲـﺳرﺮﺑ ﻪـﺑ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎـﻛ ﻢـﻠﻋ ﻪـﭽﺨﻳرﺎﺗ ﻢﻴﻫﺎو ﻣ ت ﻴﻠ ن ﺎ ﻴ ﺑ
شزﻮﻣآ فﺪﻫ نﺎﻜﻣا ﺎﺗ ﺪﻨﻫد راﺮﻗ دﻮﺧ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ يﺎﻫ
ﺮﻴﺛﺄﺗ يراﺬﮔ ﺶﻴﺑ ﺮﺗ شزﻮﻣآ ﻦﻳا ﺎﻫ
دﻮﺷ ﻢﻫاﺮﻓ .
لوﺪﺟ
1 . ﻪﻧﻮﻤﻧ رﺎﻛ و ﺐﺴﻛ ﺖﻴﻌﺿو ﻊﻳزﻮﺗ
ﻒﻳدر ﻲﻨﺳ هدر
ﻲﻧاواﺮﻓ ﺪﺻرد
1 ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ ﻢﻴﻤﺼﺗ زﻮﻨﻫ 113
45,4
2 تﺎﻋﻼﻃا ﺎﻳ هﺪﻳا لﺎﺒﻧد ﻪﺑ 80
32,1
3 هار لﺎﺣ رد يزاﺪﻧا 38
15,2
4 رﺎﻛ و ﺐﺴﻛ ياراد
18 7,3
5 ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد ﺎﻳ هداد ﻪﻌﺳﻮﺗ 0
0
ﻊﻤﺟ 46
0 /
100
لوﺪﺟ 2 . لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ رﺎﻛ و ﺐﺴﻛ ﺖﻴﻌﺿو ﻊﻳزﻮﺗ
ﻒﻳدر ﻲﻨﺳ هدر
اﺮﻓ ﻲﻧاو ﺪﺻرد
1 ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ ﻢﻴﻤﺼﺗ زﻮﻨﻫ 102
40,9
2 تﺎﻋﻼﻃا ﺎﻳ هﺪﻳا لﺎﺒﻧد ﻪﺑ 80
32,1
3 هار لﺎﺣ رد يزاﺪﻧا 39
15,7
4 رﺎﻛ و ﺐﺴﻛ ياراد
28 11,3
5 ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد ﺎﻳ هداد ﻪﻌﺳﻮﺗ 0
0
ﻊﻤﺟ 249
0 /
100
لوﺪﺟ 3 . ر ﻪﻧﻮﻤﻧ هوﺮﮔ ﻪﻧﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ رﺎﺘﻓ
ﻒﻳدر ﺦﺳﺎﭘ ناﺰﻴﻣ
ﻲﻧاواﺮﻓ ﺪﺻرد
1 وﺪﺑ
ﺖﻛﺮﺣ ن 123
49,4
2 مﺎﮔ ﻚﻳ
107 42,9
3 مﺎﮔ ود
12 4,8
4 مﺎﮔ ﻪﺳ
7
2,9
ﻊﻤﺟ 249
100
ﺎﻬﻣﺎﮔ داﺪﻌﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
1,61
ﺎﻬﻣﺎﮔ داﺪﻌﺗ ﻪﻧﺎﻴﻣ
1
لوﺪﺟ 4 . لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ﻪﻧﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ رﺎﺘﻓر
ﻒﻳدر ﺦﺳﺎﭘ ناﺰﻴﻣ
ﻲﻧاواﺮﻓ ﺪﺻرد
1 ﺐﻘﻋ ﻪﺑ مﺎﮔ ﻚﻳ
5
2
2 ﺖﻛﺮﺣ نوﺪﺑ
228 91,6
3 ﻮﻠﺟ ﻪﺑ مﺎﮔ ﻚﻳ
16 6,4
4 ﻮﻠﺟ ﻪﺑ مﺎﮔ ود
0
0
5 ﻮﻠﺟ ﻪﺑ مﺎﮔ ﻪﺳ
0
0
ﻊﻤﺟ 249
100
ﺎﻬﻣﺎﮔ داﺪﻌﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
0,04
ﻊﺑﺎﻨﻣ
1 .
ﻤﺤﻣ ،ﻲﻧﺎﻳراد رﻮﭘﺪﻤﺣا دﻮ
) 1386 ( ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ،
ﺎﻫﻮﮕﻟا و تﺎﻳﺮﻈﻧ ؛ﻒﻳرﺎﻌﺗ ؛
ناﺮـﻬﺗ ، :
ﺲﻳدﺮﭘ ﺖﻛﺮﺷ ﺮﺸﻧ 57
.
2 . ﻴﺑذ ﻲﺤ
، ﺪﻤﺤﻣ ﺎﺿر
،ﻲﺳﺪﻘﻣ و ﺎﺿﺮﻴﻠﻋ
) 1385 (
، ﺮﻓآرﺎﻛ
ﻞﻤﻋ ﺎﺗ يرﻮﺌﺗ زا ﻲﻨﻳ
ﺪﻬﺸـﻣ ، :
ادﺮﻓ نﺎﻬﺟ ﺮﺸﻧ .
3 . هاﻮﺧ ﻲﻨﻴﺴﺣ ،
ﻲﻤﻴﻠـﺳ ،ﺎـﺿﺮﻴﻠﻋ ،
،رﺎﮕﺘـﺳر و لﺎـﻤﺟ ﺪـﻤﺣا
) 1385 (
،
ﻲـﻣ ﺎـﻳآ ناﻮـﺗ
؟داد شزﻮــﻣآ ار ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎــﻛ ﺖﻳﺮﻳﺪــﻣ ﻲــﻠﻣ ﺶﻳﺎــﻤﻫ ﻦﻴــﻟوا تﻻﺎــﻘﻣ ﻪــﻋﻮﻤﺠﻣ
ناﺮﻬﺗ ،ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ 4 .
،ﻲﻤﻴﻫاﺮﺑا ﺪﻴﻌﺳ
،
،ﻪﻣﺎﻧرﺎﻛ ﻦﺴﺣ
، ﻲﺣﻮﺼـﻧ ،
،يدﻮـﻤﺤﻣ و ﻲﻀـﺗﺮﻣ دﻮـﻤﺤﻣ
) 1385 (
،
اد هﺎﮕﺸﻧ
شزﻮﻣآ و ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫ
،نﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ زﺎﻴﻧ درﻮﻣ يﺎﻫ ﻦﻴﻟوا تﻻﺎﻘﻣ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ
ناﺮﻬﺗ ،ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻲﻠﻣ ﺶﻳﺎﻤﻫ 5 . لﻼـﺟ ﺪﻴﺳ ،ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ يﻮﺳﻮﻣ )
1386 ( ، ﻪـﻔﻟﻮﻣ
ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎـﻛ يﺎـﻫ
ناﺮـﻬﺗ ، : نﺎﻣزﺎـﺳ
ﻲﻫﺎﮕﺸﻧاد دﺎﻬﺟ تارﺎﺸﺘﻧا
6. Colette Henry, Frances Hill &Claire Leitch (2005), “Entrepreneurship education and training: can entrepreneurship be taught?” Part I, Journal of Education + Training, Vol 47, NO.2.
7. David Urbano, Marinés Aponte & Nuria Toledano (2008), “Doctoral education in entrepreneurship: a European case study”, Journal of Small Business and Enterprise Development, Vol 15, NO.2.
8. Colette Henry, Frances Hill &Claire Leitch (2005), “Entrepreneurship education and training: can entrepreneurship be taught?” Part II, Journal of Education + Training, Vol 47, NO.3.
9. Harry Matlay, UCE Birmingham, Birmingham, UK (2008), “The impact of entrepreneurship education on entrepreneurial outcomes” Journal of Small Business and Enterprise Development , Vol 15, NO.2
ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ
هرﺎﻤﺷ ،لوا لﺎﺳ ، 2
، نﺎﺘﺴﻣز 1387
74
