بت یی ن طابترا م ی نا اضف ی رهش ی و ساسحا نما
ی ت عامتجا ی
رد رهش نارهت
مارهب ب ی
1تا
رات ی خ رد ی تفا : 30 / 09 / 95 رات
ی خ ذپ ی شر : 16 / 03 / 96
چ ک ی هد
دارفا اب مز ی هن اه ی عامتجا ی و گنهرف ی توافتم
، تاروصت نوگانوگ ی زا نما ی ت و ساسحا نما ی ت
دنراد . شهوژپ رضاح
، هب لابند بت یی ن و ضوت ی ح لکش گ ی ر ی ا ی ن روصت تا تسا . ا ی ن
،شهوژپ
پی ام ی ش ی تسا و رد
،نآ تاعلاطا هب سو یل ۀ همانشسرپ عمج روآ ی هدش تسا . ارب ی عت یی ن بوچراچ
رظن ی قحت ی ق
، زا رظن ی ه ه ا ی ود زوح ۀ ساسحا نما ی ت و لحت ی ل اضف ی رهش ی هرهب هتفرگ دش . عماج ۀ
رامآ ی قحت ی ق لماش نادنورهش اس ک ن رهش نارهت تسا هک 650 رفن زا نآ اه هب شور هنومن گ ی ر ی
هشوخ ا ی هلحرمدنچ ا ی باختنا دندش و اب نآ اه هبحاصم تروص تفرگ . ارب ی عت یی ن اپ یا یی شهوژپ
زا نومزآ افلآ ی ک خابنور و ارب ی اور یی
، زا نکت ی ک هورگ اه ی هتخانش هدش هدافتسا دش . زجت ی ه و
لحت ی ل هداد اه اب مرن رازفا تروص spss
تفرگ . قباطم ی هتفا اه
، تشادنپ زا نما ی ت
، اب هجوت هب
غتم ی اهر ی سنج ی ت
، لحم س ک تنو
، ت أ له و نس وگخساپ ی نا توافتم تسا . نچمه ی ن ب ی ن قطنم ۀ
س ک تنو دارفا و تشادنپ زا نما ی ت
، هطبار دوجو دراد . دب ی ن نعم ا هک رد قطانم فلتخم رهش نارهت
،
تشادنپ اه ی ددعتم ی زا نما ی ت دوجو دراد . اهنرد ی ت ا ی هکن طبار ۀ می نا قلعت هلحم ا ی و تشادنپ زا
نما ی ت رادانعم تسا . ب د ی ن نعم ا هک هچره قلعت هلحم ا ی ازفا ی ش پ ی اد م ی دنک
، تشادنپ نماان ی شهاک
م ی ی با د .
هژاو اه ی لک ی د ی ساسحا: نما ی
،ت نما ی ت
، قلعت هلحم ا ی
، اضف ی رهش ی
، اضف ی ک دبلا ی .
1 . شناد ی را هاگشناد لاع ی عافد لم b.bayat@sndu.ac.ir ،ی
همدقم و ب ی نا هلئسم
ساسحا نما ی ت
، دپ ی هد ا ی ناور تخانش ی هک تسا داعبا
نوگانوگ دراد
. ا ی ن ساسحا
، زا هبرجت اه ی
ع ین ی و ا ک باست ی دارفا زا ارش ی ط و عاضوا پ ی نومار شان ی م ی
؛دوش اربانب ی
،ن دارفا هب لکش اه ی
نوگانوگ نآ
ار هبرجت م ی ک .دنن اب ی د هجوت تشاد هچنآ رظندم تسا
، ساسحا نما ی ت رد انعم ی عقاو ی
نآ تسا و مزلا تسا ب ی ن ا ی ن هلئسم و لئسم ۀ نماان ی ضرم ی ک ه بنج ۀ ک
ًلاما صخش ی دراد
، فت ک ی ک
لئاق ش و ی م . رب ا ی ن انبم هب رظن م ی دسر ساسحا نما ی ت
، اب سب ی را ی زا رصانع داصتقا ی
، عامتجا ی
،
س ی سا ی و گنهرف ی هعماج طابترا م ی ی دبا . سفت ی ر تسرد ی ا تسردان دارفا و براجت نآ اه زا ارش ی ط
عامتجا ی
، هراومه ساسحا نما ی ت ار رد ط ی ف ی زا ساسحا نما ی ت تسرد و عقاو ی
، و ک بذا و
غ ی عقاور ی رارق م ی دهد . هاگ ی اهراتخاس ی عامتجا ی و ماظتنا ی هعماج
، نما ی ت ز ی دا ی ار ناشن
م ی دنهد
، اما تشادرب دارفا زا اضف ی عامتجا ی ی ا تاعلاطا نانآ
درومرد د ی نارگ
، نانآ ار رد صمخم ۀ
ناور ی ساسحا نماان ی رارق م ی دهد . خرب ی دارفا هعماج ن ی ز هب رطاخ مأت ی ن عبانم وخ ی ش
، اب ذپ ی شر
ر ی س ک اه ی نوگانوگ
، هتساوخان دوخ
ار رد ضرعم ساسحا نماان ی رارق م ی دنهد ک ه ا ی ن ارش ی ط
هتخاسدوخ
، اب اضف ی ک نلا و اهراتخاس ی داصتقا ی و عامتجا ی هعماج هلصاف دراد . ب ر ع ک س
،
هورگ ی زا دارفا رد اضف یی ک
ًلاما نماان گدنز ی م ی ک دنن
، اما ساسحا نماان ی ن راد دن . ارب ی ن ساسا
،
تلاح اه ی ناگراهچ ۀ هطبار م یا ن دعب ع ین ی ( نما ی ت عقاو ی ) و نهذ ی ( ساسحا نما ی ت ) ترابع دنا زا :
1 . نما ی ت دوجو دراد
، ساسحا نما ی ت ن ی ز دوجو دراد
؛ ی نع ی مه صخاش اه ی ع ین ی نما ی ت رد
حطس هعماج ز ی دا تسا و مه دارفا ساسحا نما ی ت ز ی دا ی دنراد .
2 . نما ی ت دوجو درادن
، ساسحا نما ی ت ن ی ز دوجو درادن . رد ا ی ن تلاح
، صخاش اه ی عقاو ی
نما ی ت مک تسا و دارفا ن ی ز رتمک ساسحا نما ی ت م ی دننک .
3 . نما ی ت دوجو دراد
، اما ساسحا نما ی ت کدنا تسا . رد ا ی ن تلاح
، هب مغر دوجو نما ی ت و
ز ی دا ندوب صخاش اه ی نآ
، ساسحا نما ی ت مک تسا .
4 . نما ی ت دوجو درادن
، اما دارفا ساسحا نما ی ت م ی ک دنن نذؤمروپ(
، 1383 : 49 ).
لماوع و مز ی هن اه ی ددعتم ی رد ش ک ل گ ی ر ی ساسحا نماان ی رد هعماج
، تح ی رد ارش ی ط ی ک ه
نما ی ت ع ین ی لباق لوبق دشاب
، شقن ا ی اف م ی ک دنن . زا لماوع مهم رد ا ی داج ساسحا نما ی ت
، اضف ی
رهش ی و عون تشادنپ دارفا و وصت ی زاسر ی نهذ ی نآ اه زا اضف تس . اضف ی رهش ی
، زا تاعوضوم
حرطم رد خرب ی زا هزوح اه ی مولع عامتجا ی تسا . اب هکنآ هجوت دج ی هب ا ی ن عوضوم طوبرم هب
دنچ هد ۀ خا ی ر تسا
، ارف ی دن لکش گ ی ر ی مرج و لمأت و رکفت رابرد ۀ نآ
، زا د ی زابر رد رظن ی ه اه ی
هعماج سانش ی م حرط و سررب ی دش ه تسا .
اب غت یی تار عامتجا ی هدرتسگ و نوزفازور رد
گدنز ی رشب هب و ی هژ رد نلاک اهرهش
، ارش ی ط ز ی تس
عامتجا ی
، هب ردت ی ج نماان ی و ساسحا نماان ی ار رد راتخاس نهذ ی نادنورهش وقت
ی ت درک . ا ی ن رما
ببس هدش تسا هک هزورما هزوح اه ی ملع ی و شهوژپ ی دننام تاعلاطم نما
یت ی
، هعماج سانش ی
،
ناور سانش ی عامتجا ی
، مرج سانش ی و تاعلاطم رهش
ی
، شخب ی زا بوچراچ بت
یی ن ی و سفت ی ر ی دوخ
ار هب عوضوم نلاک راجنهان ی اه ( راتفر ی
، راتخاس ی و راتفاب ی ) رد اهرهش صاصتخا دنهد
.
اب ا ی ن شرگن
، رد رهش نارهت اهاضف ی ب ی عافد ددعتم ی رد زوح ۀ اضف ی دام ی ( زا رظن
سرتسد ی اه ی صقان
، انشور یی اه ی فاکان ی
، نامتخاس اه ی ن ی هم هراک و هبورخم و ...
،) رد اضف ی
عامتجا ی ( اهداضت ی راتفر ی راجنهان و مونآ ی ک
، طباور ش ک هدنن و ...
)
، رد اضف ی نهذ ی ( ساسحا
نماان ی
، گدرسفا ی و اوزنا
، ساسحا ب ی ی روا ی و ب ی هانپ ی رد عقاوم رورض ی ) و هب لکروط ی
ب ی عافد ندوب رد لباقم رطخ ه ا ی ددعتم هب و ی هژ رد ضعب ی زا قطانم رهش دوجو دراد . رعت ی ف ندشن
اهاضف ی ا اعر ی ت ندرکن لوصا نآ زا فرط دارفا
، عضو ی ت اهاضف ار هب ب ی مظن ی م ی دناشک .
راثآ و پ ی اهدما ی ا ی ن عضو ی ت
، زا دنچ هبنج دم ی ر ی ت رهش ی ار اب شم ک ل هجاوم م ی نک د . زا
ی ک وس اهاضف ی ب ی عافد
، امرس ی ۀ عامتجا ی دم ی ر ی ت رهش ی ار ک ه اب زه ی هن اه ی ناوارف بسک هدش
تسا
، ک شها م ی دهد
؛ هکارچ ا ی ن هنوگ اهاضف
، ثأت ی ر ی قتسم ی م رب رصانع امرس ی ۀ عامتجا ی رادرهش ی
اجرب ی م ی دراذگ . زا وس ی د ی رگ
، اهاضف ی ب ی عافد
، اب تخادرپ هناسر ا ی بسانمان
، ساسحا نماان ی
ای داج م ی نک دن . نچمه ی ن ا ی ن اهاضف ببس م ی دنوش ک ه تامادقا لوحت رهش ی
، ط ی لاس اه ی خا ی ر هب
شلاچ شک ی هد دوش و مهم رت زا همه ا ی هکن ا ی ن هنوگ اهاضف
، ما ک نا ز ی تس ار ارب ی نادنورهش رد
ای ن هنوگ قطانم و تح ی قطانم راوجمه نآ اه اب للاتخا هجاوم م ی دنزاس ک ه ارب ی دم ی ر ی ت رهش ی
، زا
مها ی ت ز ی دا ی رادروخرب تسا
.
ترورض شهوژپ
رضاح زا دنچ هبنج لباق هجوت تسا . زا ی ک وس تشادرب و روصت دارفا زا
نما ی ت و م ی ناز نآ
، رد زرا ی با ی نانآ زا دمآراک ی ماظن عامتجا ی هب تدش رثؤم تسا
؛ اربانب ی
،ن کرد
ای ن روصت نهذ ی
، ترورض ی ذپانراکنا ی ر هب رامش م ی دور . زا وس ی د ی رگ
، نما ی ت
، لوصحم راکمه
ی
مدرم اب اهداهن ی مأت ی ن نما ی ت تسا هک مز ین ۀ
،نآ مه زا رط ی ق هعماج ذپ ی ر ی نما یت ی و مه زا رط ی ق
زرا ی با ی دارفا زا مأت ی ن نما ی ت مهارف م ی دوش . زا ا ی ن ور
، رگا دارفا زا نما ی ت حم ی ط رهش ی تشادنپ
بسانم ی هتشادن دنشاب و رد رهش ساسحا نماان ی نک دن
، تکراشم ققحت
پ ی اد من ی ک ن د .
ساسارب سآ ی ب سانش ی قوف
، لئسم ۀ لصا ی قحت ی ق
، دوجو اهاضف ی ب ی عافد رد رهش تسا هک
هب ناونع اضف ی ز ی تس عامتجا ی نادنورهش اب
و ی گژ ی اه یی هک رکذ نآ اه تفر
، رب ساسحا نما ی ت
عامتجا ی نادنورهش رد
اهاضف ی رهش ی ا ث ر م ی دراذگ . رب ا ی ن انبم
، وصت ی ر رهش و اهاضف ی نآ رد
نهذ ی ت نادنورهش هب
تروص فنم ی وصت ی زاسر ی م ی دوش و تنرد ی ج ۀ نآ
، طباور عامتجا ی اب للاتخا
هجاوم م ی دوش . ساسارب بلاطم قوف
، شسرپ اه ی شهوژپ ترابع دنا زا :
1 . م ی ناز ساسحا نما ی ت عامتجا ی نادنورهش نارهت
ی ردقچ
؟تسا
2 . آی ا عون تشادنپ زا نما ی ت رد قطانم فلتخم نارهت
، زا رظن نادنورهش توافتم
؟تسا
پی ش ین ۀ شهوژپ
لا ی مورتسدن و 1
مه ک نارا ( 2003 ) ثأت ی ر امرس ی ۀ عامتجا ی ار رب ساسحا نماان ی رد هلحم سررب ی درک دن .
اتن ی ج شهوژپ نآ اه ناشن داد ک ه لماوع هلحم ا ی
، 2 / 7 دصرد زا ک ل راو ی سنا ساسحا نماان ی دارفا ار
بت یی ن م ی نک ن .د ا ی ن ثأت ی ر
، اب ندرکدراو لماوع
درف ی رد لدم شهاک م ی یا دب و هب 7 / 0 دصرد م ی دسر .
گراس ی ن و سورمت ی ن اب هدافتسا زا هداد اه ی زکارم لپ ی س ی
، هب علاطم ۀ م ی ناز نما ی ت رد حاون ی
رهش ی کرت ی ه .دنتخادرپ قباطم
اتن ی ج
، دادعت مرج رد طاقن رهش ی تعنص ی ب ی رتش زا اس ی ر طاقن تسا و
رد لحاوس دم ی هنارت و رد طاقن رگشدرگ ی نما ی ت رتمک ی دوجو دراد ( و ی دروبز سانرب ک و
، 2009 : 1 ) .
شهوژپ ی اب ناونع
« تشادنپ مدرم زا نما ی ت
» ماجنا فرگ ت . شسرپ لصا ی ا ی ن شهوژپ نآ تسا
ک ه دارفا رد هلحم
، هناخ
، ناکم اه ی مومع ی و لحم ک را ردقچ ساسحا نما ی ت دنراد . نچمه ی ن
تخانش ا ین ک ه نانز ب ی رتش زا هچ مئارج ی م ی دنسرت
، ءزج فادها ا ی ن قحت ی ق هدوب تسا . ای ن قحت ی ق
پی ام ی ش ی
، رابرد ۀ 270 رفن زا نانکاس رفآ ی اق ی بونج ی ماجنا دش . قباطم ی هتفا اه
، سب ی را ی زا ا ی ن دارفا
،
رد هلحم ناش و سب ی را ی تح ی رد هناخ ناش ن ی ز ساسحا نماان ی دنراد . ناکم اه ی مومع ی
، اسو ی ل
لمح لقنو مومع ی
، رح ی م صوصخ ی و تح ی لزانم صخش ی
، زا اما ک ن ی دنتسه ک ه دارفا رد نآ اه
ساسحا نماان ی م ی دننک . نچمه ی ن ا ی ن قحت ی ق ناشن م ی دهد راظتنا زا تلود رد ا ی داج و اقترا ی
ساسحا نما ی ت
، زا رط ی ق شزومآ و دشر هاگآ ی رد مومع مدرم و هدافتساءوس ک
ناگدنن و ن ی ز
مهارف ک ندر ارم ک ز رواشم ۀ لاعف
، رد ردص تاراظتنا وگخساپ
ی نا تسا .
شهوژپ د ی رگ ی اب ناونع
« سرت زا مرج و تشادنپ زا نما ی ت
» رد لاس اه ی 1996 - 1997 ماجنا
دش . ا فده ی ن
،شهوژپ بت
یی ن ا ی ن هلئسم دوب هک چ هنوگ سرت زا مرج رب دارفا رثا م ی دراذگ .
هب ولاع ۀ ا ین ک ه دارفا ب ی رتش زا هچ عون مئارج ی م ی دنسرت و رد نمض نچ ی ن سرت ی هنوگچ رب گدنز ی
نانآ رثا راذگ تسا . هداد اه ی ا ی ن قحت ی ق
، هدمآرب زا خساپ اه ی 2200 رفن رد خساپ پ هوژ ش اه ی رم ک ز
1. Lindestrom, M., Merlo, J. and Ostergren, P.
پی ام ی ش اه ی ب ی ن للملا ی مولع عامتجا ی لارتسا(
یا 1996 ) تسا . رد ا ی ن قحت ی ق
، م ی ناز ساسحا نماان ی
ز ی دا تسا و تقرس رد ردص لماوع ا ی داج ساسحا نماان ی رارق دراد .
شهوژپ اد ی کج و لاونروت ی ت ( 1996 ) ناشن م ی دهد سرت زا نماان ی
، ب ی رتش رد م ی نا نکاس ا ن
تاقبط اپ یی ن هعماج و هورگ اه ی مک دمآرد ی تسا هک صحت ی تلا رتمک ی ن ی ز دنراد . علاطم ۀ
لی مورتسادن و
ناراکمه (
1994 ) ناشن د ا د هک سرت زا نماان ی
، رد م ی نا اب نادرم و نانز هورگ
اه ی نس ی
فلتخم
، توافتم تسا . نهک نلااس و نانز
، نماان ی ار ب ی رتش رد ناکم اه ی مومع ی شرازگ م ی دننک
جاح(
ول و سابع ی
، 1390 : 61 .)
قداص ی نا ( 1388 ) ن ی ز شقن درکراک هناسر اه رد نما ی ت لم ی و مومع ی ار سررب ی درک و ا هب ی ن
تن ی هج سر ی د هک مهم رت ی ن لماع وقت ی ت دننک ۀ نما ی ت عامتجا ی و لم ی هناسر اه دنتسه و ارب ی وقت ی ت
ای ن ود هجو زا نما ی ت
، اب ی د هب وقت ی ت هناسر اه تخادرپ .
زورون ی و رهپس ( 1388 ) رد
« سررب ی ساسحا نما ی ت عامتجا ی نانز 15 - 29 لاس ۀ رهش نارهت و
لماوع عامتجا ی رثؤم رب نآ
» رد ی دنتفا هک غتم ی اهر ی لحم تنوکس
، اپ ی هاگ داصتقا ی و عامتجا ی و
ساسحا مظن عامتجا ی
، ثأت ی ر قتسم ی م و غتم ی ر اپ ی دنب ی بهذم ی
، ثأت ی ر ی سوکعم رب ساسحا نما ی ت
عامتجا ی نانز دراد .
بی تا و ناراکمه (
1389 ) ن ی ز رد شهوژپ
« لحتارف ی ل تاعلاطم طوبرم
هب ساسحا نما
ی ت
عامتجا ی
» هب ا ی ن ن تی هج سر ی د دن هک زا م یا ن غتم ی اهر ی رثؤم رب ساسحا نما ی ت
، غتم ی اهر یی دننام
حارط ی حم ی ط ی
، برجت ۀ غ ی قتسمر ی م زا مرج
، درکلمع هناسر و ساسحا مورحم ی ت بسن ی
، رد مه ۀ
شهوژپ اه هطبار ا ی رادانعم اب ساسحا نما ی ت عامتجا ی دراد .
سح ی ن هداز ( 1389 ) لماوع عامتجا ی و س ی سا ی رب ساسحا نما ی ت ار رد م ی نا نادنورهش ا
ی ملا
هعلاطم درک و داد ناشن هک غتم ی ر دامتعا عامتجا ی
، اب ره هس دعب غتم ی ر هتسباو مه گتسب ی دراد .
ز ی را ی ( 1390 ) رد
« لحت ی ل بطت ی ق ی ساسحا نما ی ت رد اهاضف ی رهش ی و اتسور یی
»،
هب سررب ی
ناتسرهش تشدهوک
تخادرپ و
هب ا ی ن تن ی هج سر ی د هک زا ظاحل ساسحا نما ی ت مومع ی
، توافت
رادانعم ی م یا ن رهش و اتسور هدهاشم من ی دوش
، اما زا ظاحل سرت زا اهاضف ی رهش ی و اتسور یی
،
توافت م یا ن نآ اه رادانعم تسا .
تردق ی و ناراکمه (
1391 ) رد علاطم ۀ
« ساسحا نما ی ت عامتجا ی و عت یی ن هدننک اه ی عامتجا ی و
داصتقا ی نآ رد رهش راوزبس
» دنداد ناشن هک
نادرم
، دلوتم ا ن اتسور
، دارفا اب صحت ی تلا مک رت و ن ی ز
دارفا ی هک ساسحا تلادع عامتجا ی ب ی رتش ی دنراد
، بی رتش ساسحا نما ی ت م ی دننک .
،عومجمرد رورم
ی رب تاعلاطم ماجنا
هدش ناشن م ی دهد ب ی رتش ا ی ن تاعلاطم
، داعبا اضف یی دنرادن
و فلؤم ۀ اضف - ناکم ار رد بلاق ی ک ور ی درک کرت یب ی د ر رظن من ی گ ی دنر . رد شهوژپ رضاح
، اب
هرهب گ ی ر ی زا قحت ی تاق قوف
، تشادنپ زا نما ی ت زا رظنم اضف ی ب ی عافد رهش ی م رو د رظن تسا .
نابم ی رظن ی قحت ی ق
ارب ی بت یی ن طبار ۀ م یا ن اضف ی رهش ی و ساسحا نما ی ت
، زا ود زوح ۀ رظن ی کمک هتفرگ هدش تسا .
زوح ۀ لوا هب رظن ی ه اه ی ساسحا نما ی ت طوبرم م ی دوش هک رد ا ی ن هزوح هس ور ی درک لباق هجوت
تسا . زوح ۀ مود هب لحت ی ل اضف ی رهش ی طوبرم تسا هک هب بسانت عوضوم رظن ی ه
، باختنا و هب راک
هتفرگ هدش تسا .
ساسحا نما ی ت
ققحم ا ن هس ور ی ک در رظن ی هدمع ار رد زجت ی ه و لحت ی ل و تلع ی با ی دپ ی د ۀ ساسحا نما ی ت هئارا
هداد دنا . لوا ی ن نآ اه اب ناونع
« سآ ی ب ذپ ی ر ی
» معا زا سآ ی ب ذپ ی ر ی ف ی ز ی ک ی
، ناور تخانش ی و داصتقا ی
هتخانش م ی .دوش ور ی ک در مود
،
« برجت ۀ مرج
» معا زا قتسم ی م ( هب ناونع نابرق ی ) و غ ی قتسمر ی م زا(
رط ی ق ناتسود
، سامت اه ی عامتجا ی ی ا )هناسر تسا و ور ی ک در موس اب ناونع
« موب سانش ی عامتجا ی
»
،
رب حم ی ط عامتجا ی و ف ی ز ی ک ی هب ناونع عبانم لامتحا ی ساسحا نماان ی دننام(
أت ک ی د رب گتفشآ ی اه ی
فی ز ی ک ی و دوبن ماجسنا عامتجا ی هب ناونع عبنم ساسحا سرت و نماان ی ) رمتم ک ز .تسا
لوا ی ن ور ی ک در ک ه عقاورد
، هاگن ی
« هعماج - عمج ی ت انش تخ ی
1» دراد
، قلعتم هب ناققحم ی دننام
کم ی اتن ی ر ( 1967 )
، اب ک س
، ه ی ل و زوردنا ( 1988 ) تسا . ا ی ن نارگشهوژپ رد
ب ی رتش تاعلاطم دوخ
، رب
لماوع ی دننام سنج ی ت
، نس و عقوم ی ت عامتجا ی - داصتقا ی أت ک ی د ک هدر .دنا رد ا ی ن ور ی ک در
،
سآ ی ب ذپ ی ر ی ارب ی ناسنا اه رد ارش ی ط ی لباق روصت تسا ک ه نآ اه زا رظن و ی گژ ی اه ی درف ی و عامتجا ی
،
ما ک نا عافد رثؤم هتشادن .دنشاب ا ی ن روصت
،
ًاتدمع لماش هزوح اه ی درف ی
، عامتجا ی و عقوم یت ی تسا و
هب غتم ی اهر یی دننام سنج
، نس
، عقوم ی ت داصتقا ی - عامتجا ی و هبنج اه ی عقوم یت ی م طوبرم ی دوش .
زا رظنم ا ی ن ور ی درک
، ساسحا نما ی ت هچرگا ی ک و ی گژ ی درف ی تسا
، زا ز ی تس ناهج عامتجا ی
ثأت ی ر م ی ذپ ی در و اب کرت ی ب ا ی ن ود هزوح
، هتسب هب ا ی هکن درف زا ظاحل و ی گژ ی اه ی عمج ی ت -
هعماج انش تخ ی رد هچ اج ی هاگ ی رارق دراد
، عون و ک ی ف ی ت ساسحا نما ی ت توافتم تسا .
1. Socio-demographic
ور ی ک در رظن ی مود رب ا ی ن لصا راوتسا تسا ک ه ساسحا نماان ی
، لوصحم
« هبرجت اه ی نماان ی
»
ی نع ی هجاوم ۀ صخش ی اب مرج ی ا علطم ندش زا نآ هب سو یل ۀ نش ی هد اه
، معا زا سامت اب د ی نارگ ی ا
هناسر اه ی ناگمه ی .تسا
زا م ی نا
« هبرجت اه ی نماان ی
»،
ثأت ی ر هزب د ی گد ی قتسم ی م ی ا غ ی قتسمر ی م و هدافتسا زا هناسر اه
،
مهم رت ی ن غتم ی اهر ی دروم هدافتسا رد شهوژپ اه .دنتسه خرب ی زا ناققحم رد تاعلاطم برجت
ی دوخ
ای ن هطبار ار ناشن هداد دنا ( سا ک ناگو
، 1987 ).
دهاوش ی دوجو دراد نبم ی رب ا ین ک ه برجت ۀ هزب د ی گد ی
قتسم ی م
، اب نارگن ی رابرد ۀ مرج و نماان ی طابترا .دراد هتبلا هب رظن م ی دسر نچ ی ن هبرجت اه یی
، شخب
ک چو ک ی زا ی ک بت یی ن ن ی دنمور زا ساسحا نماان ی ار شت ک ی ل م ی .دهد
زا رظنم ا ی ن ور ی درک
، تشادرب و کاردا دارفا زا م ی ناز سآ ی ب ذپ ی ر ی رد ربارب نابرق ی ندش
، لماع
لصا ی سرت زا مرج .تسا هب ترابع د ی رگ
، نآ اه یی ک ه دوخ ار سآ ی ب ذپ ی رتر زا د ی نارگ روصت
م ی دننک
، ساسحا نماان ی ب ی رتش ی دنراد . سرت زا نابرق ی ندش هس دعب :دراد دوجو ر ی س ک
، پ ی ش ب ین ی
پی اهدما ی سآ ی ب ذپ ی ر ی و نتشادن ک .لرتن ره هس لماع رجنم هب لوت ی د سرت م ی دنوش .
ای ن ور ی ک در
، رب
« گرزب امن یی
» ی ا هتسجرب زاس ی رطخ و رد ضرعم مرج عقاو ندش
، هب ناونع ی ک ی
زا اهرتسب ی ا ی داج ساسحا نماان ی أت ک ی د م ی نک .د ت ی رل و ه ی ل ا ی ن دپ ی هد ار هب ناونع گرزب امن یی مرج
هب سو یل ۀ هناسر اه رعت ی ف ک هدر دنا
؛ ارف ی دن ی ک ه
،شدرکلمع اب سرت
زا ور ی اهداد ی هنامرجم ار رد
حم ی گدنز ط ی ناسنا اه راشتنا م ی .دهد ققحم ا ن رب ا ی ن قع ی د ه دنا ک ه نش ی ند رابخا طوبرم هب
ور ی اهداد ی اشوخان ی دن
، تشادرب اه ی صخش ی زا رطخ ار رحت ی ک م ی ک دن . رد ا ی ن م ی
،نا ثأت ی ر
هناسر اه ی ناگمه ی رب ساسحا نماان ی ار اب ی د رد ا ی ن عقاو ی ت تسج وجو ک در ک ه هناسر اه واصت ی ر
هب تدش انسرت ک و تامارد ی ک ی زا نماان ی ار شخپ م ی ک دنن
؛ هب هنوگ ا ی هک ساسحا اب دارفا صخش طبر ی
پی اد م ی ک دن ( و ین ک ل و رو ی ج
، 1990 ).
هناسر اه ی ناگمه ی
، انبمرب ی ور ی ک در گرزب امن یی
، نتخادرپ هب
رابخا و ئزج ی تا مرج و انج ی ت رد هعماج و اب زاساضف ی اه ی هناسر ا ی
، رب فا ک را مومع ی ثأت ی ر
م ی اذگ دنر و ساسحا نماان ی ار رد دارفا هب دوجو م ی .دنروآ
رد ور ی ک در رظن ی موس ک ه هاگ ی اب ناونع ور ی ک در
« موب تخانش ی
» و
ًاتدمع اب ناونع ور ی ک در
عامتجا ی هدناوخ م ی دوش
، شلات رب آ ن تسا ک ه ب ی ن ساسحا درف ی و غتم ی اهر ی مز ی هن ا ی دننام
شنرهش ین ی
، گدنز ی عامتجا ی
، امرس ی ۀ عامتجا ی و گتفشآ ی ندم ی
، طابترا رارقرب .دوش خرب ی زا
تاعلاطم ماجنا
هدش رد ا ی ن ور ی ک در
، ناشن د دا ه ا دن ک ه خرب ی غتم ی اهر ی عامتجا ی دننام امرس ی ۀ
عامتجا ی
، حطس طباور عامتجا ی
، وحن ۀ گدنز ی
، بس ک گدنز ی
، اپ ی هاگ داصتقا ی - عامتجا ی ...و اب
ساسحا نماان ی هطبار راد دن . زا هلمج م ی ناوت هب ا ی ن ا ی هد هراشا ک در ک ه مئلاع طاطحنا عامتجا ی و
فی ز ی ک ی طباور رد هلحم اه و فعض ک لرتن اه ی عامتجا ی نکمم تسا رب تشادرب مومع ی زا رطخ
مرج و نماان ی ا رث راذگب .د ب ی مظن ی هب ناونع هبنج ا ی زا حم ی ط عامتجا ی و ف ی ز ی ک ی
، ا ی ن انعم ار ارب ی
هدهاشم رگ عادت ی م ی ک دن ک ه رد حم ی ط عامتجا ی
، ور ی دارفا ک لرتن و تراظن دوجو درادن و ن ی ز
شزرا اه و گنا ی هز اه ی اس ی ر رش ک ا ی اضف ی عامتجا ی دروم هدهاشم
، راچد طاطحنا هدش دنا . زا رظن
ققحم ان ی دننام ورارف
، گتفشآ ی ندم ی هب انعم ی نآ تسا ک ه اهدرادناتسا ی
عامتجا ی رد حطس اپ یی ن ی
رارق دراد و شزرا اه و اهراجنه ی دروم ذپ ی شر فرع لحت ی ل هتفر .تسا هب روط هصلاخ م ی ناوت
هعومجم ا ی زا هناشن اه ی عامتجا ی و حم ی ط ی هارمه اب ساسحا نماان ی ار هب حرش ز ی ر تسرهف ک :در
1 . انشور یی عض ی ف هلحم رد بش
، 2 . لادنو ی مس و ب ی نامزاس ی عامتجا ی
، 3 . ارت ک م عمج یت ی و
للاتخا رد طباور عامتجا ی
، 4 . م ک نا اه ی بسانم ارب ی افتخا ی مرجم ا ن و اضف ی ک دبلا ی بسانمان
،
5 . شاپورف ی امرس ی ۀ عامتجا ی
، 6 . رحت ی ک فا ک را مومع ی و گرزب امن یی هب سو یل ۀ هناسر اه ی عمج ی و
7 . جاور اهراتفر ی ب ی مظن ی ا ا ی دننکداج ۀ للاتخا رد لحم ( اپ ی ن
، 1993 ).
مه ۀ هناشن اه ی قوف ار م ی ناوت رد ود تسد ۀ ک ل ی هناشن اه ی عامتجا ی و هناشن اه ی ف ی ز ی ک ی اج ی
.داد اب هجوت هب هچنآ هتفگ
،دش ساسحا نما ی ت مه تسا نکمم نتبم
ی رب ک لرتن عامتجا ی مسر ی و
مه ک لرتن عامتجا ی غ ی مسرر ی .دشاب
اضف ی رهش ی
رد زوح ۀ طابترا اضف ی رهش ی اب ساسحا نما ی ت
، رظن ی ه اه ی ود دنا ی دنمش ا ی ن هزوح لماش ج ی زبوک
و روبفول هب راک هتفر تسا . ج ی زبوک همانزور راگن و بحاص رظن تسجرب ۀ لئاسم رهش ی
، گرم رد و
ح ی تا اهرهش ی گرزب رمآ ی اک یی
، رب شقن اهاضف ی مومع ی رهش ی رد ا ی داج تلاماعت عامتجا
ی
کأت ی د م ی نک د . هب رواب وا
، هچنآ زا ی ک رهش ب ی رتش هب نهذ م ی دنام
، اهاضف ی مومع ی رهش هب و ی هژ
خ ی نابا اه و پ ی هدا اهور ی نآ تسا .
« ج ی زبوک هراشا م ی دنک هک ازفا ی ش تسشن تساخربو و
نما ی ت
پی هدا ور
، ثأت ی ر هنوراو ا ی رب ادج یی و عبت ی ض داژن ی دراد
» ( دازکاپ
، 1386 : 135 .) ج ی زپوک ن ی زا هب
خ ی نابا اه ی ا ی نم ار رد رهش حرطم م ی دنک . و ی هب زاسادج ی و خشت ی ص ناکم اه ی مومع ی و
صوصخ ی
، عونت ربراک ی و طلاتخا نآ اه رد حطس رهش هراشا دراد و رب دافتسا ۀ رثؤم و دنرادزاب ۀ
روضح نارباع پ ی هدا رد قطانم رهش ی کأت ی د م ی دزرو د زا . ی هاگد تراظن بجوم نارباع روضح ،وا
بی رتش و شهاک لامتحا عوقو مرج م ی دوش ( ج ی زپوک
، 1961 : 34 - 63 ).
« ج ی زپوک زا س ی تسا فاطعنا ذپان ی نار ۀ ندرکادج ربراک
ی مز ی ن اه رد ا ی تلاا دحتم ۀ رمآ ی اک رد
شخب اه ی نوگانوگ ی زا رهش و عمجت ربراک ی اه ی هباشم رد زکارم راصحنا ی دننام(
زکارم رادا ی
،
گنهرف ی
، رخ ی د و )...
داقتنا درک . وا زا ا ی داج هقطنم اه ی نوکسم ی دج ی هکد پ ی نومار اهاضف ی زبس هب
رود زا خ ی نابا هتخاس هدش
،دندوب ن ی ز داقتنا درک . هب رواب وا
، نکسم دج ی د
، اهنت رد تروص ی قفوم
دهاوخ دوب هک هب اج ی لقت ی د زا رظن ی ه اه ی نامارآ ارگ ی نا ۀ ل ی وبرک س یی ر و د ی رگ ناحارط دس ۀ ب ی متس
،
زا اهوگلا ی خ ی نابا تنس ی اب ربراک ی طلتخم پ ی ور ی دنک
» ( نهوکلک
، 1387 : 86 )
؛
« اربانب ی ن
، پی هدا اهور
اب ی د هدنزرس دنشاب ات دنناوتب دارفا ب ی رتش ی ار ج ذ ب دننک
» ( ج ی زپوک
، 1993 : 32 .) نچمه ی ن زا رظن
و ی
، ارب ی هدنزرس هگن نتشاد خ ی نابا اب ی د م ی ناز صاخ ی عمج زا ی ت رد پ ی هدا اهور ی نآ روضح هتشاد
دشاب
؛ دنچره مکارت ز ی دا هب اهنت یی ارب ی گدنزرس ی فاک ی ن ی تس ( ناشاک ی وج
، 1389 : 99 .) د زا ی هاگد
ج ی زپوک
، اهرهش ی دج ی د هب هنوگ ا ی حارط ی هدشن دنا هک دارفا رداق هب د ی ند خ ی نابا اه ی مومع ی و
ناکم اه ی فارطا لزنم دوخ دنشاب . مه ی ن رما ببس هدش تسا هک ناکما لرتنک عامتجا ی و
غ ی مسرر ی ارب ی پ ی گش ی ر ی زا مرج
، زا دارفا بلس دوش . وا دقتعم دوب هک مرج و حم ی ط
، ماظن ذپ ی ر
،
لباق هدهاشم و لرتنک دنا و اربانب ی ن
، تبقارم اه ی لومعم ی نکاس ا ن رهش
، عنام ی مهم رد زورب مرج
تسا . روبفول پ ی ور رج ی نا تخانش سانش ی نردم و شفلاسا رد دنا ی ش ۀ فسلف ی تسا هک اضف ار ش ی ء ی ا
ی ک ناکم نهذ ی م ی ب ی دنن . و ی اب هدافتسا زا شور اه ی هناشن سانش ی درومرد اضف هک ببس
« لزنت اضف
رد دح اهنت ی ک پ ی ما م ی دنوش و ز ی نتس رد نآ ار ات دح ی ک هعلاطم اپ یی ن م ی دنروآ
»،
هب لابند فلت ی ق
اضف ی نهذ ی اب رتسب عامتجا ی و ف ی ز ی ک ی شا تسا . ثحب وا ا ی ن تسا هک داعبا اضف ی نع ی نهذ ی
،
فی ز ی ک ی و عامتجا ی ار ابن ی د کفنم زا ی دک ی رگ هگن تشاد و دب ی ن ترت ی ب
،
« رظن ی ۀ ی ارگاتک ی نا ۀ
» اضف ار
هئارا م ی هد د .
« رظن ی ۀ ی ارگاتک ی نا ۀ اضف
، اضف ی فی ز ی ک ی بط ی تع
، اضف ی نهذ ی عازتنا اه ی قطنم ی و
لکش ی و تحاس لمع ی - سح ی اضف ی عامتجا ی ار رد رانک ی دک ی رگ م ی دروآ . وا رد ا ی ن
،دنور ات
دودح ی زا تسج و وج ی تدحو رد ف ی ز ی ک ثأت ی ر م ی ذپ ی در نآ رد هک اضف
، نامز و ژرنا ی هب مه
دنطبترم . هب مه ی ن ببس م ی ناوت وا ار ات دودح ی هلابند ور لائروس ی تس اه ناد تس
؛ ناسک ی هک هب لابند
لاصتا م ی نا ملاع نورد و ب ی نور ی ناسنا هدوب دنا .
« روبفول هس دعب اهاضف ی رد ی تفا ی
، رکف ی و ز ی تس ی ار هب ناونع هس هظحل اضف ی عامتجا ی - هک اراد ی
طباور لباقتم د ی تکلا ی ک دنا - حرطم م ی دنک
» روبفول(
، 1991 : 38 - 40 .) ظحل ۀ تسخن
، ور ی ۀ ناکم ی تسا
هک هب ش ی و ۀ نامزاس ی نتفا و هب نتفرراک اضف طوبرم م ی دوش . ور ی ۀ ناکم ی
، رد ون امرس ی ه راد ی
« طبار ۀ
دزن ی ک ی ار رد بلاق اضف ی رد ی تفا ی ربرد م ی گ ی در
، می نا عقاو ی ت هرمزور لاور(
هنازور ) و عقاو ی ت رهش ی
سم(
ی اهر و هکبش اه ی لصتم دننک ۀ ناکم اه یی هک مادکره ارب ی راک
، گدنز ی صوصخ ی و تاقوا تغارف
دوجو دنراد .)
» هظحل مود
، اهدومنزاب ی تساضف هک
هب اضف ی موهفم ی هدش
، اضف ی نادنمشناد
،
همانرب ر ی ناز
، نازاسرهش
، کفت ی ک ناگدننک تارکونکت و
ناسدنهم عامتجا
ی طوبرم م ی دوش
؛ اضف ی بلاغ
رد هعماج هک امت ی شل هب وس ی
« ماظن ی زا اهدامن ی نابز ی تسا و(
دب ی ن تهج ور ی نآ اه لاقع یی راک
م ی دوش .)
» هظحل موس
، اضف ی دومنزاب ی تسا
؛ اض یی هک اب واصت ی ر و اهدامن ی شهارمه
، قتسم ی م رد نآ
ز ی تس م ی دوش و زا ا ی ن تهج
، اضف ی نانکاس و فرصم ناگدننک تسا
؛ اضف یی هک اب اهرازبا ی غ ی ملاکر ی
کرد م ی دوش . اضف ی دومنزاب ی
، اضف ی بولغم تسا و زا ا ی ن ور
، برجت ۀ اضف لوعفم ی تسا هک اب اضف ی
فی ز ی ک ی لخادت م ی دنک و زا شا یا ئ ش هب ناونع دامن هدافتسا م ی دنک . ثحب روبفول ا ی ن تسا هک ا ی ن هس
هظحل
، اب ی د اب ی دک ی رگ طبار ۀ لباقتم هتشاد دنشاب
، اما زا نامز ی هک اضف ی رات ی خ ی رهش
، اج ی دوخ ار هب
اضف ی عازتنا ی داد
، اضف ی عازتنا ی رب اس ی ر تحاس اه رترب ی پ ی اد درک . رترب ی اضف ی عازتنا ی هب ا ی ن
تسانعم هک
« شخب ی زا نآ
،اضف ناکم اضف ی عامتجا ی ار هب ناونع ی ک لک ی ت هب قحان هتفرگ دوب
»
( روبفول
، 1991 : 52 .) ارب ی دروخرب اب ا ی ن هلئسم
، اب ی د اضف یی دج ی د هب مان
« اضف ی اراد ی توافت
» رهاظ
م ی دش
؛ ز ی ار زا اجنآ هک اضف ی عازتنا ی هب نوگمه ی و فذح توافت اه ی دوجوم ی ا تبارغ اه امت ی ل دراد
،
اضف یی دج ی د نودب کت ی ه رب توافت اه ناکما دلوت من ی ی دبا .
اب هجوت هب کأت ی د ره ی ک زا رظن ی ه اه ی هدشرکذ ب ر داعبا ی زا عوضوم ساسحا نما ی ت
، رد اتسار ی
ودت ی ن ضرف ی ه اه ی قحت ی ق
، اب هجوت هب ور ی ک در سآ ی ب سانش ی عامتجا ی
، ضرف ی ۀ لوا نبم ی رب شقن
و ی گژ ی اه ی عمج ی ت تخانش ی رد ساسحا نما
ی ت جارختسا دش
. ضرف ی ه اه ی مود
، موس
، مراهچ و
مجنپ
، زا رظن ی ۀ موب تخانش ی و رظن ی ه اه ی روبفل و ج ی زپوک جارختسا دش
ه دنا ک ه رب اضف ی رهش ی
هب ناونع مز ی هن و رتسب ساسحا نماان ی کأت ی د دنراد .
ضرف ی ه اه ی قحت ی ق
1 . بی ن و ی گژ ی اه ی عمج ی ت تخانش ی و ساسحا نما ی ت هطبار دوجو دراد .
2 . بی ن تدم س ک تنو رد نارهت و ساسحا نما ی ت هطبار دوجو دراد .
3 . بی ن قلعت هلحم ا ی و ساسحا نما ی ت هطبار دوجو دراد .
4 . بی ن اضف ی ک دبلا ی رهش و ساسحا نما ی ت هطبار دوجو دراد .
5 . بی ن قطنم ۀ تنوکس و ساسحا نما ی ت هطبار دوجو دراد .
شور سانش ی قحت ی ق
ای ن شهوژپ صوت ی ف ی - لحت یل ی تسا و اب هلئسم ارگ یی / ضرف ی ه ارگ یی و ماجنا نداد علاطم ۀ دروم ی
، هب
فشک و ضوت ی ح طباور و نومزآ ضرف ی ه اه م ی دزادرپ . شهوژپ زا عون دربراک ی لمع ی
، و شور
عمج روآ ی تاعلاطا
، پ ی ام ی ش تسا . ارب ی روآدرگ ی تاعلاطا
، مانشسرپ ۀ ققحم هتخاس هب راک هتفرگ
دش . عماج ۀ رامآ ی شهوژپ لماش مامت ی نادنورهش لااب
ی 18 لاس نکاس رد رهش نارهت تسا هک
ساسارب رامشرس
ی لاس 1390
، دودح 8 / 5 م یل ی نو رفن هدوب دنا . ارب ی هنومن گ ی ر ی رد شهوژپ
رضاح
، زا شور هلحرمدنچ ا
ی هدافتسا دش ک ه رت ک یب ی زا شور اه ی هقبط ا ی
، هشوخ ا ی و
س ی تامتس ی ک و فداصت ی هداس تسا . رد ا ی ن شور
، اب هجوت هب رصانع ی دننام مجح راوناخ هب ناونع
غتم ی ر ک م ی ارب ی دوبهب ارف ی دن صخشم زاس ی هنومن
، امن ی رتا ی ن هنومن ارب ی ماجنا نداد پ ی ام ی ش
زگرب ی هد دش .
دادعت هنومن اه ساسارب لومرف
هزادنا گ ی ر ی نارکوک ( ارب ی عماج ۀ گرزب ) و اب تقد دروآرب
01 / 0
= ادح d
ک رث راو ی سنا 25 / 0
= و pq
حطس مطا ی نان 99 دصرد صخشم دش
. دب ی ن ترت ی ب و
ساسارب لومرف ز ی ر
، 670 رفن هنومن دروم ن ی زا تسا . اهنرد ی
،ت 650 همانشسرپ مکت
ی ل دش دن .
t pq / / /
n
d ( / )
2 2
2 2
2 58 0 5 0 5 0 01 670
هداد اه ی دروم ن ی زا ا ی ن
،شهوژپ هب تروص هبحاصم ا ی و اب هدافتسا زا رازبا مانشسرپ ۀ ققحم هتخاس
عمج روآ ی هدش تسا . رازبا زجت ی ه و لحت ی ل
، مرن رازفا صوصخم مولع
عامتجا ی ( )spss
تسا .
اپ ی ا یی و اور یی رازبا هزادنا گ ی ر ی
اپ یا
1یی رازبا هزادنا گ ی ر ی شهوژپ ساسارب نومزآ افلآ ی ک خابنور ارب ی غتم ی اهر ی قحت ی ق لماش
ساسحا نماان ی هب م ی ناز 81 / 0
، قلعت هلحم ا ی 82 / 0
، اضف ی ک دبلا ی 79 / 0
، هقطنم س ک تنو 83 / 0 و
تدم تنوکس هب م ی ناز 81 / 0 عت یی ن دش . و اور
2یی رازبا هزادنا گ ی ر ی
، سپ زا پ ی ش نومزآ اب مجح 30
رفن
، اب هدافتسا زا نکت ی ک هورگ اه ی هتخانش دش ۀ 30 رفن زا وگخساپ ی نا .تفرگ ماجنا 15
ا زا رفن ی ن
وگخساپ ی نا اراد ی ساسحا نماان ی ب ی تش ر و 15 رفن ن ی ز اراد ی ساسحا نماان ی مک رت زا 50 دنتسه ک ه
توافت تارمن ساسحا نماان ی نانآ
، ساسارب نومزآ -u نم و ی نت
3ی رادانعم تسا .
1. Relability 2. Validity 3. Mann–whitney u
لودج 1 . توافت تارمن ساسحا نماان ی رد م ی نا دارفا هنومن
حطس رادانعم w Z
- و ی ک لا ک u نوس
- نم و ی نت ی
02 / 0 33
/ 2 - 3
000 / 0
راعت ی ف رظن ی و لمع ی تا ی غتم ی اهر ی شهوژپ
اضف ی رهش ی : اضف ی رهش ی
، هنحص ا ی تسا ک ه ک شن اه و لاعف ی ت اه ی مومع ی گدنز ی رهش ی رد
نآ هب عوقو م ی پ ی ددنو . خ ی نابا اه
، کراپ اه
، م ی ناد اه
، نامتخاس اه و ...
اضف ی شنک اه ی ناسنا ی ار رد
اهرهش ش ک ل م ی دنهد ا(
ی نار شنم
، 1382 : 48 ) .
زا رظن وز ک ر اضف ی رهش
، راتخاس ی نامزاس ی هتفا
، هتسارآ و دجاو مظن هب تروص ک دبلا ی ارب ی
لاعف ی ت اه ی ناسنا ی تسا ک ه رب دعاوق عم ی ن و نشور راوتسا تسا . اضف ی رهش ی
، هولاع رب اد تش ن
و ی گژ ی اه ی هنارامعم ک ه رد ا ی داج طابترا رصب ی و رح ک ت ی ناسنا اب اضف شقن ی رثؤم ا ی اف م ی دنک
، زا
ما ک تانا و ی ژ ۀ د ی رگ ی ن ی ز تهجرد هست
ی ل طباور ناسنا اه اب ی ک د ی رگ رادروخرب تسا
(ا ی نار شنم
،
1382 .) رهش و اهاضف ی فلتخم و نوگدنچ ۀ نآ
، فرظ ی ارب ی لاعف ی ت اه و اهراتفر ی اس ک نا ن هب رامش
م ی دور . اضف موهفم ی ک لی د ی ارب ی رد ک ا ی ن عوضوم تسا ک ه دارفا زا رط ی ق نآ
، ناهج
عامتجا ی ناش ار مهف م ی ک دنن ( امراش
، 2003 : 86 .) نچمه ی ن اضف ی رهش ی رد ی ک رعت ی ف ماع
، لماش
اضف ی گدنز ی نادنورهش ی تسا هک هناهاگآ ی ا هناهاگآان
، ارب ی سر ی ند هب دصاقم فلتخم ط ی م ی دوش
( ناطلس ی و رادمان ی نا
، 1389 : 126 .) رد شهوژپ رضاح
، ساسارب راعت ی ف رظن ی
، ارب ی شجنس
اضف ی رهش ی زا راهچ غتم ی ر لماش تدم تنوکس
، لحم ۀ تنوکس
، اضف ی دبلاک ی رهش و قلعت
هلحم ا ی هدافتسا هدش تسا .
ساسحا نما ی ت
ا ساسح نما ی ت دپ ی هد ا ی ناور تخانش ی - عامتجا ی تسا هک داعبا نوگانوگ دراد
. ا ی ن ساسحا
، زا
هبرجت اه ی قتسم ی م و غ ی قتسمر ی م دارفا زا ارش ی ط و عاضوا حم ی ط لصاح م ی دوش و دارفا فلتخم هب
لکش اه ی نوگانوگ نآ
ار هبرجت م ی دننک . اب نتشاد ساسحا نما
ی ت
، درف زا گدنز ی رد حم ی ط
عامتجا ی دوخ ناساره و نارگن ن ی تس و رد لماعت اب حم ی ط عامتجا ی دوخ
، زا وس ی د ی نارگ
ساسحا ا ی نم ی م ی دنک . مها ی ت سررب ی و تخانش داعبا و اوز یا ی ساسحا نما ی ت
، زا ا ی ن تهج
ترورض دراد
هک نارگشنک
، اب هعجارم هب نهذ ی ت ناور تخانش ی و رات ی خ ی دوخ هب مصت ی م گ ی ر ی و
ماجنا نداد شنک مادقا م ی نک ن د
؛ اربانب ی ن
، زرا ی با ی و ساسحا نآ اه زا اضف ی شنک
، شقن ی رتسب ی و
مز ی هن زاس رد ا ی ن مصت ی م گ ی ر ی ا ی اف م ی نک د
؛ هکارچ طبار ۀ م یا ن اهراتخاس ی ع ین ی ( نما ی ت ) و
تروص اه ی نهذ ی ( ساسحا نما ی ت )
، انبم ی مصت ی م گ ی ر ی دارفا تسا (ب ی تا
، 1388 : 17 .) زا د ی هاگد
هعماج انش تخ ی
، ساسحا نما ی ت عقاورد ی ک لوت ی د عامتجا ی .تسا اب ا ی ن د ی د
، مه ۀ را ک نا هعماج زا
هلمج مدرم
، اح ک م ی ت
، لپ ی س ...و رد لوت ی د و اقترا ی حطس نآ شقن ک لی د ی و لا ی فن ک .دنراد ثحب
لپ ی س وگخساپ و لوئسم
، ات دح ز ی دا ی رب ا ی ن هلئسم کأت ی د .دراد خرب ی زا م ک بتا ناور سانش ی و
هعماج سانش ی
، ساسحا نما ی ت ار زا هار ع ک س نآ
، ی نع ی ساسحا نماان ی رعت ی ف ک هدر .دنا ساسحا
نماان ی اراد ی ح ی هط اه ی فلتخم ی تسا و بسحرب ارش
ی ط عامتجا ی درف
، هب هنوگ اه ی توافتم ی دننام
نماان ی لغش ی
، ناج ی
، اضق یی و داصتقا ی روهظ م ی ک دن ( اضر یی و رولاد
، 1385 : 5 ).
ساسحا نما ی ت
، هب ناونع غتم ی ر تسباو ۀ قحت ی ق
، هب سو یل ۀ 16 وگ ی ه دب ی ن ترت ی ب رعت ی ف لمع ی تا ی
هدش تسا : تفر دمآو نانز و ک دو ک نا رد تاعاس اپ ی نا ی بش
، لمح لوپ دقن هب رادقم ز ی دا
، ندرپس
امرس ی ه هب ا رف ا د د ی رگ ارب ی امرس ی ه راذگ ی
، لاخ ی نتشاذگ لزنم هب تدم دنچ هنابش زور
، تفر دمآو اب
شام ی ن اه ی رفاسم ک ش صخش ی
، نداتسرف ک دو ک نا هب هسردم اب سم ی ر اه ی نلاوط ی
، کراپ ندرک بموتا ی ل
هب تدم نلاوط ی رد خ ی نابا
، هارمه نتشاد ک ی ف لوپ و مزاول ق ی تم ی
، رخ ی د سم ک ن
، شام ی ن ...و زا
رط ی ق هگآ ی همانزور
، تسود ی نادنزرف و دوخ اب
دارفا رغ ی هب
، نتسشن رد کراپ اه
، ذپ ی نتفر اروخ ک ی
یا ده ی ه زا دارفا سانشان
، تکرش رد نامهم ی اه و تراپ ی اه ی هناتسود )طلتخم(
ک ه ف ی مل رادرب ی
م ی دوش
، لاغتشا نانز و نارتخد رد شخب اه ی صوصخ ی
، ندرکراوس ا
درف انشآان رد بش شام اب ی ن
صخش ی
، روضح رد خرب ی تاعمجت شزرو
ی و مارآان ی اه ی خ ی نابا ی .
ی هتفا اه ی قحت ی ق
ی هتفا اه ی صوت ی ف ی
زا م ی نا ک ل وگخساپ ی نا 52 دصرد ار درم نا و 48 دصرد ار نانز شت ک ی ل م ی دنهد . رد ا ی ن م یا ن
، 64
دصرد لهأتم
، 2 / 35 دصرد درجم و 8 / 0 دصرد ن ی ز هقلطم دنتسه . 94 دصرد وگخساپ ی نا اب هداوناخ
و 6 دصرد اهنت گدنز ی م ی دننک . 5 / 46 دصرد وگخساپ زا ی
نا صحت ی تلا د ی ملپ
، 2 / 9 دصرد ز ی ر د ی ملپ
و 3 / 44 دصرد ن ی ز صحت ی تلا لاع ی ه راد دن . لزنم سم ک نو ی 4 / 63 دصرد وگخساپ ی نا صخش ی
، 5 / 33
دصرد تسا ی راج ی و 1 / 3 دصرد ن ی ز اس ی ر دراوم تسا و رد اهن ی ت
، 6 دصرد وگخساپ ی نا قلعتم هب
قبط ۀ لااب
، 64 دصرد طسوتم و 28 دصرد ن ی ز قلعتم هب قبط ۀ اپ یی ن دنتسه .
274 رفن زا وگخساپ ی نا ( 1 / 42 دصرد ) ک رتم زا 10 لاس
، 222 رفن ( 1 / 34 دصرد ) ب ی ن 10 ات 20
لاس
، 119 رفن ( 3 / 18 دصرد ) ب ی ن 20 ات 30 لاس و 30 رفن ( 6 / 4 دصرد ) ب ی ش زا 30 لاس رد نارهت
س ا ک ن تسه دن . اب هجوت هب ا ین ک ه ب ی رتش وگخساپ ی نا ک رتم زا 10 لاس رد نارهت س ک تنو دنراد .
ی هتفا اه ی لودج 2 ناشن م ی دهد زا م یا ن ک ل وگخساپ ی نا
، 289 رفن ( 4 / 44 دصرد ) م ی ناز قلعت
هلحم ا ی دوخ ار مک
، 274 رفن ( 1 / 42 دصرد ) طسوتم
، 79 رفن ( 2 / 12 دصرد ) ز ی دا م ی دنناد و 9 رفن
( 3 / 1 دصرد ) ن ی ز قلعت هلحم ا ی دوخ ار ملاعا ن ک دندر . نچمه ی ن زا م یا ن ک ل وگخساپ ی نا
، 167 رفن
( 7 / 25 دصرد ) ک ی ف ی ت اضف ی رهش ی لحم دوخ ار ارب ی گدنز ی تحار و نما رد دح اپ یی ن
، 264
رفن ( 6 / 40 دصرد ) طسوتم و 206 رفن ( 7 / 31 دصرد ) لااب دندرک ملاعا و
13 رفن ( 2 دصرد ) ن ی ز هب
ای ن وگ ی ه خساپ دندادن .
ساسارب لودج 3
، زا م ی نا وگخساپ ی
،نا 168 رفن ( 88 / 25 دصرد ) ساسحا نماان ی دوخ ار مک
،
131 رفن ( 2 / 20 دصرد ) طسوتم و 351 رفن ز ی دا ملاعا درک دن هک هب رظن م ی دسر م ی ناز ساسحا
نماان ی وگخساپ ی نا هب لکروط ی کدنا تسا .
لودج 2 . قلعت هلحم ا ی و دبلاک رهش ی
غتم ی ر قلعت
هلحم ا ی دبلاک
رهش ی
م ی ناز ناوارف
ی دصرد ناوارف
ی دصرد
اپ یی ن 289
4 / 44 167
7 / 25
طسوتم 274
1 / 42 264
6 / 40
لااب 79
2 / 12 206
7 / 31
ب ی خساپ 8
3 / 1 13
2
ک ل 650
100 650
100
لودج 3 . م ی ناز ساسحا نماان ی
ساسحا نماان ی ناوارف
ی دصرد
اپ یی ن 168
88 / 25
طسوتم 131
2 / 20
لااب 351
54
ک ل 650
100