ي٘٘جت طثاٍس ىاشٗا
ٍ
ٕسَْوج ىبجٗبثسرآ
بث دشکٍٗس
ُصبػ
ٕسبگًا
لَػس
ٖلضفا
ٙاس٢ت ٟبِؿٛاد ٦غب٨غ ٥ب٨كاسـر زب٨ؿٛاد
ذ٘ػ
ٕذ٘ػ ذوحه لصا
ٙاس٢ت ٟبِؿٛاد ٦غب٨غ ٥ب٨كاسـر دؾزا ظبٜؾزبً
ٕدَوحه نػبقلاَثا
ٙاس٢ت ٟبِؿٛاد ٦غب٨غ ٥ب٨كاسـر دؾزا ظبٜؾزبً
:تكب٧زد خ٧زبت ( 29
/ 09 / 1392 - :ت٧ٞكت خ٧زبت 27
/ 06 / 1393 )
ُذ٘کچ
٦ؾبپٝسك بث دبغتا
وغٜٗ سث ًٖبع ٦٧بٜؼٗ زبتخبغ ص٨ٛ ٝ ٦غب٨غ ٥ب٨كاسـر ٕبظٛ ،٥ٝزٞؾ ٤
٥صًسٗ ٥ب٨غآ شبوله ٝ
،زبتخبغ ٚ٧اسثبٜث .دؾ ٦ُٛٞسُد زبصد ظ٧اسؾ
ٝ ٙاس٧ا ظثاٝز زد ٥د٧در ٙاسِ٧شبث ٝ شبوله
.دٛدسً زٞ٢ظ ٧
ٚ٧ا شا ٦ٌ
ٙبز٧بثزذآ ٥زٞ٢٘ر ب١زٞؿً
شا زٞؿً ٚ٧ا ٝ ٙاس٧ا ٚ٨ث ظثاٝز .تغا دبؼثا
ت٨٘١ا ٥زب٨ػث
،تدٗ ٚ٧ا زد .دزاد
ظثاٝز د١بؾ زد
ٝز ٟبُ ٝ ٥دبػ ،ٚ٨٧بپ ظغغ ٦ِتلؾآ ٝ لزبؼت ٠ث
ٟدٞث
ٖ٧ا . ٦ٗ از زٞؿً ٝد ٦رزبخ ظثاٝز شا ٙاٞت
٠٧سظٛ ٤٧ٝاش ٠٧سظٛ ٚ٧ا شا ٦ٌ٧ .داد زاسه ٦غزسث دزٞٗ ُٙٞبُٛٞ ٥ب١
،ب١
ٟشبغ ٟبُد٧د بِٛا
تغا ٥ز . ٦ٗ زبظتٛا تكز ٠ً
ّلاوتغا شا دؼث
ٙبز٧بثزذآ ٥زٞ٢٘ر ٥زبٌ٘١ ٥لابث ظغغ
ب١
ٖ٨ؾبث ٠تؾاد زٞؿً ٝد ٚ٨ث از .
ٖ٨١بلٗ ٚتكسُ سظٛزد بث
ٟشبغ
،٥زبِٛا غ إ ٦ٔقا ّا زبتؾٞٛ
تغا ٚ٧ا شا ٠ً
،ٟبُد٧د ٚ٧ا ٠ص
٦ٔٗاٞػ ستؿ٨ث سث ٥دسغ ظثاٝز
ٙاس٧ا
ٝ ٥زٞ٢٘ر
ٙبز٧بثزذآ زارُسحا
ٟدٞث
؟تغا ٠تكب٧ ٦ل٨قٞت ن٨وغت ؼٝز شا ٟدبلتغا بث زبتؾٞٛ ٥ب١ -
٠ً تغا ٚ٧ا سِٛبؿٛ ٦ٔ٨ٔغت
٦٘ٛ ٦ٛادٜص س٨حأت زٞؿً ٝد ٦ٌ٨ت٨ٔپٞئض ْٗاٞػ شا ٙبز٧بثزذآ ٥زٞ٢٘ر ٝ ٙاس٧ا زٞؿً ٝد ظثاٝز ٥ٞغ شا .دس٧رپ
ٟشبغ دسٌ٧ٝز ٠ث ٠رٞت بث سِ٧د
ٟشبغ س٨حأت تغت زٞؿً ٝد ظثاٝز ٥زبِٛا
،٦ػب٘ترا ،٦ِٜ١سك ٥ب١ ٦غب٨غ ٝ ٥دبكتها
ٟشبغ ٚ٧ا ٝ دزاد زاسه ٠ث ٠جٛبرٝد ظثاٝز زد ب١
٦ٗ ْ٘ػ اسُاٝ تزٞق .دًٜٜ
ُطاٍذ٘لک بّ
ٙاس٧ا
،
ٙبز٧بثزذآ ٥زٞ٢٘ر
،
،٦رزبخ ظثاٝز
،ي٨ت٨ٔپٞئض
ٟشبغ ٥زبِٛا .
Email: Rafzali@ut.ac.ir
45:
ٓسٍد ،ٕضکشه ٕب٘ػاسٍا تبعلبطه 9
ٓسبوؿ ، 4 ىبتؼهص ٍ ض٘ٗبپ ، 35;5
ِهذقه
دسغ َٜر ٙب٧بپ بث زد
ْ٘ػ
، ؿوٛ
٤ شٞع زد ٙب٢ر ٦غب٨غ ٥ب٨كاسـر ٣
ٝ شبیوله ،٥صیًسٗ ٥ب٨یغآ
سؾ ٥بپٝزا ٦ه
ٌْؾ ٠ث ٥د٧در ؿوٛ ٥ٝز سث ٥د٧در ٥ب١زٞؿً .تكسُ دٞخ
٤ ٦غب٨غ ٥ب٨كاسـر
ٝ دٛدؾ س١بظ ٙب٢ر ٦پزد
،ٙآ ظ٧اسؾ یوغٜٗ زد .تیكسُ ٌْؾ ص٨ٛ ٥د٧در ٤
ٝ ٥صیًسٗ ٥ب٨یغآ
٠ً شبوله ستؿ٨پ صر ئ ٦تػ٨ًٛٞ٘ ٖ٧ضز شا ٦ دبیغتا
٦یٗ ةٞیػغٗ ٥ٝزٞیؾ دیؾ
، ٥زٞی٢٘ر ٥بی١
٠ً دٛدزٝآسث سغ ٦ٔوتػٗ
١ ٦ت٧ٞ
اٝ شا تٝبلتٗ
دع ْجه ٦غب٨غ ٥ب١ شا
٥ٝزٞیؾ دبیغتا ٦یؾبپٝسك
ٚ٧ا زد .دٜتؾاد ٣زٝد
،د٧در ٦ٛبٗش
ٙاس٧ا ٠یً تیػ١ ٠یراٞٗ ٠وغٜٗ ٚ٧ا زد ٦تٝبلتٗ ٥ب١زٞؿً بث
قسػ ٝ ٠وغٜٗ زد ٕادًس١ ٤
طسیع ٝ ٟطی٧ٝ ٦ٌ٨ت٨ٔپٞئض زبتخبغ ٦ٛب٢ر
ٟزاٝ
از دٞیخ ـبیخ ٥بی١
ٙآ شا ٦خسث ٠ً دٛزاد
ٙآ شا ٦ضؼث ٝ ىستؿٗ ب١ تٝبلتٗ ب١
تػ١ زبتخبیغ زد سی٨٨ـت بث ٚ٨ٜض٘١ .دٜ
ٚ٨ث ٕبظٛ
٦ؾبپٝسك شا عپ ْٔ٘ٓا دبغتا
٥ٝزٞؾ
، وغٜٗ ٥ب١زٞؿً
٤ ظ٧اسیؾ زد از دٞیخ ٠ٛب٨ٗزٝبخ
٥د٧در دٛد٧د ٥شبیغسخًادع ٝ دی٧در غی ٝ بیث نی٨جغت ٥اسث دٞخ ٥ب١دسج١از ق٧سؼتشبث ٠ث ٝ
د٧د٢ت ؽ١بً ٝ غكبٜٗ
زٞجزٗ ،ب١ .دٛدؾ
٦ُٛٞسُد ٥ب١ ٦ؾبپٝسك شا ٦ؾبٛ ٙبثبتؾ
ٚ٨ث ٕبظٛ زبتخبغ ،
ٔعسٗ دزاٝ از ْٔ٘ٓا ٤
دسً ٦ٜ٧ٞٛ
٠ٛبٗبغ شٜٞ١ ٠ً
ٙآ ٥ب١ ٠ث تزٞیق ٕبی٢ثا ٝ تیغا ٟدیؿٛ ف یؿٗ ْیٗبً
٥دسیج١از سیث
ظیثاٝز
ث ٦غب٨غ ٥ب١دعاٝ
٠
ٌٖع ٠وغٜٗ ظغغ زد ٟط٧ٝ
بٗسك تغا .
ٙٞٛبیً ،دٜتیػ١ ظجتسیٗ ٙاس٧ا ٦ٓب٘ؾ ٥ب١شسٗ بث ٠ً شبوله ٝ ٥صًسٗ ٥ب٨غآ ٦ٛٞیُسُد
بی١ ٝ
زبؿتٛا
ٖ١ ٥ب١شسٗ سِ٧د ٠ث ٙآ تغا زاٞر
. یغا ٝ ٥ٝزٞیؾ دبغتا ٦ؾبپٝسك شا عپ ت
٥زٞی٢٘ر ّلاو
فسیع ٝد ظثاٝز ٙاس٧ا ٦ٗلاغا ٥زٞ٢٘ر ٝ ٥زٞ٢٘ر ٚ٧ا ٙب٨ٗ ٦٘غز ظثاٝز ٥زاسهسث ٝ ٙبز٧بثزذآ زد ت أ ؽوٛ س٨ح عٞ ٞٗ ٦خسث ٦ٜ٧سكآ ٥ب١
ٟدٛزادشبث ؽوٛ ٠ً تكسُ زاسه ٦ؿٓبص ؼغٞت زد ٥ا
٤ ْیٗبؼت
ٜتؾاد ٠جٛبر ٝد د
. بػٗ ٚ٧ا دٞرٝ
ئ ت٧ب٢ٛزد ْ جغ
بت دؾ ت دٞرٝبث
ؼٞخ ٦ضؼث ٦یٜ٨ث
٠ی٨ٓٝا ٥بی١ ٥ا
زد ٠ً
دزٞٗ
ؼغٞت ٙبٌٗا ٤
٠٘١ جٛبر ٤ ٠ث ٙبز٧بثزذآ ٥زٞ٢٘ر ٝ ٙاس٧ا ظثاٝز دٞیث ٟدیٗآ دٞرٝ
، یٜ٨ٗش ٤
٠ث ٠جٛبرٝد ظثاٝز ْٗبً دسجؿ٨پ ٌْؾ
دٞؿٛ ب٨٢ٗ ْٗبً
٥س٨ٗا(
، 1385 .ـ ، 265 .)
تكب٨١ز
ٟشبغ ٥زبیِٛا شٞیع زد ٣ غ ٚ٨یث تیغب٨ ٥دسیٌ٧ٝز ٦رزبیخ تیغب٨غ ٠یث ،ْیٔ٘ٓا
ت٧ٞ١ ٠ث ٝ دزاد زٞغٗ
ت ٥بر أ یٓٝد ٦٧بیٛاٞت سیث د٨ً
ت ٠یث تزدیه غی٧شٞت بی٧ بی١ شا ٦یٌ٧ ٙاٞیٜػ
٦ُط٧ٝ
ٚ٨ث ٕبظٛ زبتخبغ ٥ب١
ٓا
٘ سث ،ْٔ
« ت٧ٞ١ » تٓٝد ٦یٗ صیًس٘ت ب١ تیٓٝد تی٧ٞ١ .دیًٜ
زد بی١
٠ث سِ٧دٌ٧ بث ْٗبؼت ٨ٛد ي٧ ٙٝزد شا ٝ ٦ٛبؼٗ زد تًزبؿٗ ٠ٔ٨غٝ
دی٧دپ ٠تكب٧ ٚ٧ٌٞت ٦ػب٘ترا ٥ب
٦ٗ
٦ٗ ٝ د٧آ ةٞصزبص فلاخسث .دًٜ س٨٨ـت دٛاٞت
غیهاٝ ٥سیٌك ٥ب١ تبیجحا ٝ ٙبی٧اسُ
٠یً ٙبی٧اسُ
٠٧سظٛ
دٛدٞث دسغ َٜر ٙازٝد زد ظٔػٗ ٥ب١
،
ٟشبغ زد ت ٥ب١زبتخبغ ،٥زبِٛا أ
زبیتكز سیث زاریُس٨ح
تٓٝد ب١ ستؿ٨ث
ٟد٧ا ٦ٜؼ٧ ٦ػب٘ترا ٥ب١زبتخبغ ی١ٝس٨ٛ ٠یٛ ٝ ىستؿٗ ٥ب١
٥دبیٗ ٥ب١زبتخبیغ ٝ ب
تٓٝد ٠ً ٦غ٨غٗ ،ت٨تست ٚ٧ا ٠ث .دٜتػ١ ٦ٗ ْثبوتٗ ؽًٜ ٠ث تغد ٙآ زد ب١
ٝ ٥دبیٗ سیتً٘ ،دٜٛش
دٜتػ١ ٦ػب٘ترا ستؿ٨ث .
٦ٗ ظ٨غٗ ٚ٧ا تٓٝد ٖ٢ك سث دٛاٞت
ٙآ غكبٜٗ شا ب١ ت ب١
أ دؾبث زارُس٨ح .
ػٗ
ئ ٠ٔ
٠ً تغا ٚ٧ا شا ،
ٟبُد٧د
ٟشبغ سث ٦ٔٗاٞػ ٠ص ٥زبِٛا ٥دسغ
ٚ٧ا ظثاٝز ت زٞؿًٝد
أ ٟدٞیث زاریُس٨ح
تغا ٠ً
٠ث ٠٧بػ٘١ زٞؿًٝد ٙاٜٞػ ٠تػٛاٞتٛ ًٜٙٞبت
دیٛا ٠یث لابیث ظغیغ ٧
٥زبیٌ٘١ ٝ ْیٗبؼت شا ٦
٠جٛبرٝد دٜغسث . سیث ٦ی٧اسُاٝ ٝ ٦ی٧اسِ٘١ ٦ٔخاد ْٗاٞػ س٨حأت ٦غزسث ٦پزد زبتؾٞٛ ٚ٧ا ٥دسیغ
ظثاٝز
ٙاس٧ا
ٝ ٥زٞ٢٘ر ؼٝز بث ٙبز٧بثزذآ
٦ل٨قٞت - ٦ٔ٨ٔغت تغا .
ک٘ت٘لپَئط
ده ٦ث ،ي٨ت٨ٔپٞئض تٗ
تػر ٟشادٛا ٠ث د٧دست تٗدیه صی٨ٛ ٝ تی٨ٜٗا ،ٝسی٘ٔه ٥اسیث ٙبػٛا ٥ٞرٝ
شا سیِ٧د ٥زب٨یػث ٝ ٙٞئٔپبیٛ ،سی٨جً زدٌٜیغا .تیغا ٟدٞیث ظست ٝ تدبػع ،دسج١از ،٦غب٘ٔپ٧د ٦ث ،ٙبغتبك ٝ ٙازٞتاسپٗا ،ٙب١دٛبٗسك طسع ٠ث د٧دست
٥ص٧ز ٠تخادسپ ٥زب٨ػث ي٨ت٨ٔپٞئض ٥ب١ بیٗا .دیٛا
٘ٔػ سظٛ شا
ٙب١بٗ س٧بت دسلٓآ زادب٧زد ،٦ ٠ث1
ت٨تست ٚ٧دث .تغا ٟدؾ ٠تخبٜؾ ي٨ت٨ٔپٞئض زدپ ٙاٜٞػ
ّبغ زد ،ٙٞتغٞث زد د٧بث تٜغ ٚ٧ا 1890
ٙاٜٞػبث زادب٧زد ؽ١ٝطپ ٚ٧ا زبؿتٛا بث ٝ
« ٥ٝسی٨ٛ س٨حأیت
:خ٧زبت سث ٦٧ب٧زد 1782
- 1660 » زٞ٢ظ ،س٧ٞیٗ( دیؾبث ٟدسیً
1379 .ـ ، 366 .) ضاٝ
٣ يی٨ت٨ٔپٞئض
غ زد ادتثا ّب
1899 ث ٠ ٥دئٞغ دٜ٘ؿٛاد ٠ٔ٨غٝ
،
ٚٓا ٦ً قٓدٝز ٠یث2
زد ٟضاٝ ٚی٧ا .دیؾ ٠یتكسُزبً
ٖتػ٨ث ٙسه
، شاسك سپ ٝ عٜٞتٗ ٝ ٦ٛلاٞع خ٧زبت ٦ج٨ؿٛ ٝ
٠تؾاد
ٜؼٗ شا عپ ٝ تغا ٥ب
٠یً ٙآ ٦ٔقا
ث دزاد دٞرٝ ،ٚٓا ٦ً ٥ب١زبً زد ٠
ٜؼٗ ٙدٛبغز زد تغا ٠تػٛاٞت ٦ثٞخ ٥ب
ٝ بی٨كاسـر ٦ًٔ طبجتزا
تغب٨غ
ٔپٞئض(
دؾبث سحإٗ )ي٨ت٨ بٜؼٗ .
زاٞیؾد عیث ٥زبیً ،ٟطی٧ٝ ٥بیٜؼٗ ي٧ بث ي٨ت٨ٔپٞئض ٙدسً
ٙب٘١ ؛دٛزاد ّٞغت ٝ س٨٨ـت ٠ث ْ٧ب٘ت ي٨ت٨ٔپٞئض دٜٛبٗ ٦٘٨١بلٗ اس٧ش .تغا
ٟزٝد زد ٠ً ٠ُٛٞ
٥بی١
٦ٗ ّٞغت ٦ٛب٢ر ٖظٛ ٥ب١زبتخبغ ٝ ٦ ٧زبت دٜثب٧
ْ٧بتٞتا(
، 1387 .ـ ، 21 .)
ٖتػ٨ث ٙسه ّٝا ٤٘٨ٛ زد ي٨ت٨ٔپٞئض ٠٧سظٛ بث
٠ی٧سظٛ .تیكب٧ ٠ؼغٞت ٥ددؼتٗ ٥ب١ ٠یً ٦٧بی١
دسج١از ٝ تزده زد ٦٧ب٨كاسـر ٥بضك ؽوٛ ٠ث ستؿ٨ث ٦ٗ ٦ٛب٢ر ٥ب١
ٚ٨یٗش تٔه ٤٧سظٛ .دٜتخادسپ
1. Alferd Thayer Mahan
2. Rudolph KJellen
462 ٓسٍد ،ٕضکشه ٕب٘ػاسٍا تبعلبطه
9 ٓسبوؿ ، 4 ىبتؼهص ٍ ض٘ٗبپ ، 35;5
زدٜ٨ٌٗ دزٞلٓب١ ٌٚ٘٧بپیغا ٙبیر ظلاٞیٌ٨ٛ دٜٔ٘٧ز ٤٧سظٛ ،ٙب١بٗ س٧بت دسلٓآ ٦٧ب٧زد تزده ،1
ٝ2
٦ٌغزٞغ ِد زدٛبػٌٓا ٦٧اٞ١ تزده ٤٧سظٛ
ث ي٧ س١3
٠ ٠یئازا از ٦یقبخ ٦٧بیضك ٥ب١ِٞٓا ٦ٌٔؾ
ظكبع( دٜتؾارُ س٨حأت ٦ٛب٢ر ّستًٜ ٝ تزده شا تؾادسث ٝ س٨ػلت سث ٝ ٟدسً
،ب٨ٛ
1390 .ـ ، 24 .)
ٝ شاسیك زبیصد ٦ی٘ٔػ ٝ ٦ػبی٘ترا تی٨ؼهٞٗ ،٦ٗٞی٢لٗ سظٛ شا ٙآ ٣ضاٝ غ ٝ ٙبٗش شا ي٨ت٨ٔپٞئض عٞی ٞٗ زد ٝ ٟدؾ ت٨ؿٛ
تیغا ٠تیؾاد زٝبٜیؾ ٦تٓبیع ملایعا دزٞیٗ ٥بی١ ٚ٨یث زد ٟضاٝ ٚی٧ا .
٦كاسـر تغب٨غ ،ٙبٛاد ٠كسع ٙازادٗ
٦ٗبظٛ ،٥ا ٚ٨یث ظثاٝز ٝ ٦غب٨غ ٕٞٔػ ٙبكك تٗ ٝ ب١
ْیٔ٘ٓا
دٞیرٝ سیظٛ مبیلتا ي٨ت٨ٔپٞئض ٕٞ٢لٗ ٝ ق٧سؼت سغ سث ٠ً تغا ٦ٓبعزد ٚ٧ا .دزاد ٝ ٠تؾاد داٝز ٠ث ي٨ت٨ٔپٞئض شا ٦خسث ٙآ شا ستلابث ٝ دزادٛ
ٝ ْئبػٗ ،ٙب٘تلُ ،٠ؼٓبغٗ ٙاٜٞػ ٦یٗ دبی٧ ٟسی٨ؿ
دیًٜٜ
ظكبع(
،ب٨ٛ
1379 .ـ ، 72
.
)٣زد زد٨عس٨ٗ
ي٨ت٨ٔپٞئض
ٚ٧ا از ٦ٗ ق٧سؼت ٠ُٛٞ
دًٜ
« : ي٨ت٨ٔپٞئض ٣ٞ٨ؾ
تیئاسه
ٝ ؼزبیِٛ
تغب٨غ
ٚ٨ث
ْٔ٘ٓا ظغٞت
ٙبجعبق تزده
ٝ ٠ؿ٧دٛا
ٝ س٨حأت
ٙآ ب١ سث
ٖ٨٘كت ٥س٨ُ
٥ب١ ٦یغب٨غ زد
ظغغ ٦ٔٗ
ٝ ٠وغٜٗ
٥ا تغا
» ( ،زد٨عس٨ٗ
1377 .ـ ، 22 .) شٝس٨پ
ٟداشد٢تزٗ
زد دزٞٗ
يی٨ت٨ٔپٞئض
دوتؼٗ
تغا :
« ي٨ت٨ٔپٞئض ب٧
تغب٨غ ٦٧ب٨كاسـر سحا
ظ٨غٗ
ٝ
ّبٌؾا ب٧
ٟد٧دپ ٥ب١ ٦یغ٨غٗ
ٙٞیص ،
ت٨ؼهٞٗ
٦٧ب٨كاسـر ،
ٌْؾ
ٚ٨ٗش ، غثبٜٗ
ةب٨ً٘
، تبیٛبٌٗا ٦عبیجتزا
ٝ ٦ٓبیوتٛا ( ٦یٜ٨ٗش ، ٦٧بی٧زد ،
٦٧اٞ١
ٝ ٦٧بضك ،)
ْ٧بغٝ
طبجتزا ٦ؼ٘ر
ٟس٨ؿ ٝ از زد ٖ٨٘یكت ٥سی٨ُ
٥بی١ ٦یغب٨غ ، ٠یث ٟطی٧ٝ
زد
ظغغ ٥ب١ ٣دستػُ
٠وغٜٗ
٥ا
ٝ ٦ٛب٢ر ٠یؼٓبغٗ
٦یٗ
دیًٜ
» ( ٟداشدی٢تزٗ
، 1381 .ـ،
128 .) شلایً
4شداد ٦ٗ دسٌ٧ٝز از ي٨ت٨ٔپٞئض ٦ٗ ٙآ ق٧سؼت زد ٝ دٛاد
ٟطی٧ٝ دسیٌ٧ٝز ي٨ت٨ٔپٞئض :دػ٧ٞٛ
٠یث ٥ا
تغب٨غ تٞتا .دزاد د٨ًأت غثبٜٗ ٝ ٚ٨ٗشسغ ت٨٘١ا سث ٠ً تغا ٦ٛب٢ر ٥ب١ ٠یً تیغا دیوتؼٗ ْی٧ب
٠ث ٠ٌٛآ شا ؽ٨پ ي٨ت٨ٔپٞئض ٠یث ،دٞیؾ ق٧سؼت ٙب٢ر ٦غب٨غ ٤ؿوٛ شا فبلؾ ق٨قٞت ٙاٜٞػ
ٙاٞیٜػ
ي٧
«
ٙب٘تلُ
» تغب٨غ ٝ ب٨كاسـر ٣زبثزد
ٚ٨ث ٥ب١ ٦ٗ جغث ٦ٔٔ٘ٓا ظكبع( دًٜ
،بی٨ٛ
1383 .ـ ، 22 .)
ةبتً ٣دٜػ٧ٞٛ ٞ٨ُٜا ٙبر
« ي٨ت٨ٔپٞئض »
٦ٗ ٠ئازا از ق٧سؼت ٚ٧ا یجػ ي٨ت٨ٔپٞئض :د١د
شا تیغا تزب
« تغب٨غ ٥سج١ز ٝ ت٧اد١ سث ٖ٨ػوت ٝ غ٧شٞت ٥ب١ِٞٓا ٦٧ب٨كاسـر س٨حأت ٤ؼٓبغٗ
٦ٛبی٢ر ٥ب١ .»
زد
ٟزبه ٦٧بضك ؽ٧ازآ س٨حأت سث ق٧سؼت ٚ٧ا ظٞٛب٨ها ،ب١
سیث ٦ٛبػٛا ٝ ٦ؼ٨جع غثبٜٗ غ٧شٞت ٥ِٞٓا ٝ ب١
1. Halford Mackinder
2. Nicholas John Spykman 3. Alexander De Seversky 4. Klaus Dodds
تٓٝد ٙب٨ٗ ظثاٝز ٦ٗ د٨ًأت ب١
ظكبع( دٞؾ ،ب٨ٛ
1390 .ـ ، 35 ظكبیع د٧د شا .) بی٨ٛ
٦ی٘ٔػ قی٧سؼت
٦یٜؼ٧ ٦ٔیقا سیكٜػ ٠یغ ٙآ زد ٠یً تیغا ٚ٨ی٨جت ْیثبه ٦ج٨ًست ٕٞ٢لٗ ي٧ تٓبه زد ي٨ت٨ٔپٞئض ٝ تزدیه ،بی٨كاسـر سیكٜػ ٠یغ تی٨ًست .دٜتػ١ ٦تاذ ٦ُط٧ٝ ٥ازاد تغب٨غ ٝ تزده ،ب٨كاسـر
ٟٝسُ ٥زبتكز ٥ب١ِٞٓا تغب٨غ ٦ٗ ٚ٨٨ؼت سِ٧دٌ٧ ٠ث تجػٛ از ٦ٛبػٛا ٌْؿتٗ ٥ب١
( دًٜ
ظكبع ،ب٨ٛ
1390 ـ ، . 37 .)
ُصبػ
ٕسبگًا سبتؿًَ ٕشظً دشکٍٗس
3ٟشبغ تؾادسث ْیٗبؼت ٤ی٧سظٛ ٠یث ٖتیػ٨ث ٙسیه زد ٦ػب٘ترا تب٨ع شا ٠ٛازبِٛا
شبیث ٚ٧دبی٘ٛ ٦ی٧اسُ
٦ٗ
ةبتً ٝ ددسُ
« ت٨ؼهاٝ ٦ػب٘ترا تخبغ »
شا ٦غ٧سیق ٙبی٨ث ًٚ٘لا ست٨پ ٝ سُسث عٗبت ٤تؾٞٛ
٠ؼٗبر شا سِ٧د ٥زب٨ػث .دٞث تؾادسث ٚ٧ا ب٨١ز ٚ٧ا ص٨ٛ ٙبغبٜؾ
ٟدسً ّبجٛد از تك قٛٝا ٚ٧ا بٗا .دٛا
ٚ٨ث ظثاٝز ٠ث از ٙآ ٠ً دٞث ٖی١ .دسیً ٦یكسؼٗ ْیٔ٘ٓا
قیٛٝا ةبیتً بیث ٙبیٗش ؽ٧زدسیك ةبیتً ،2
ْ٧ٞصٞتاسً
ٙاٜٞػ بث3
«
ٖ٨٘كت ٝ ب١زبزٜ١ ،دػاٞه ب١
» ٟشبیغ ٦یٜتٗ صی٨ٛ ٙآ ٠یً دؾ سؿتٜٗ
٠یٛازبِٛا
،تٛٝ( تغا 1384
.ـ ، 24
ٟشبغ ْ٨ٔغت بٗا .) بٛ بث ستؿ٨ث ٥زبِٛا
٦یٗ ٠تخبٜیؾ تٛٝ سحا ٝ ٕ .دٞیؾ
ّبغ زد تٛٝ
1999 زد
«
ٚ٨ث تغب٨غ ٦ػب٘ترا ٤٧سظٛ
ْٔ٘ٓا »
ٟشبغ تیتٌٗ يی٧ دیعزد از ٥زبِٛا
٤ً٘ٔ ٠ث ستؿ٨ث تٛٝ ْ٨ٔغت ص٧ب٘ت ٠رٝ .دسً طسغٗ ٥سٌك
« ٦ػب٘ترا » ٙاٞیٜػ زد ٠ً تغا طٞثسٗ
،٦خسك ٝ ٦ؤؾا( تغا ٟدؾ دزد ٝا ةبتً
1388 .ـ ، 72 .)
٦تػ١ جعبجٗ
٠ث ٦تخبٜؾ
ٟشبغ ٠رٞت ٦ٔقا ٙٞٛبً طٞ ٝ ٦ٗ ْ٨ٌؿت از ٙازبِٛا
سیث ٥زب٨یػث .دٜ١د
ٙآ
ٖ٢ٗ ٠ً دٜٛا
ٟشبغ ٤غٗبػٗ ٚ٧ست
ٚ٨ث ظثاٝز زد ٥زبِٛا ٦تػ١ دؼث زد ْٔ٘ٓا
ٟشبیغ ٝ تغا ٦تخبٜؾ ٙازبیِٛا
ٚ٨ث ظثاٝز ٣شٞع زد جغث ٙٞٛبً ،ظبغازد تكسؼٗ شا از ْٔ٘ٓا
٦تػ١ ٠ث ٦تخبٜؾ ٟدسیً ْیوتٜٗ ٦تخبٜؾ
.دیٛا
٠رٞت
ٟشبغ ي٧ شا ٙازبِٛا
ٟزبِٛا ٠ث ،ٞغ ٠٧ٝز ٝ ب١زبزٜ١ ،دػاٞه ،٦ٛبؼٗ ،ب١
ٙآ د٨ًأت .تغا ب١ سیث ب١
« ؽیوٛ
٥سٌك ْٗاٞػ ٦ٜ٧ٌٞت »
،ٟداشس٨ؿٗ( تغا 1389
.ـ ، 324 لسك .)
ٟشبغ تتٌٗ ٣دٞٓبؾ ٠ً ٦٧ب١ از ٥زبیِٛا
٦ٗ ْ٨ٌؿت ٦ٗ ظ٨ ٞت ٙب٢ر تغب٨غ شا از ٙآ تٝبلتٗ تؾادسث ،د١د
ٙاسِیؿًٜ ٙٞص .د١د ب١زبتخبیغ ٝ
٦ٗ از سِ٧دٌ٧ ٥شبغشبث تزٞقزد دٛشبغ
٦ی٘ٛ ،ٙاسِیؿًٜ ٝ ب١زبتخبیغ ٚی٧ا ٦ٜ١ذبٜ٨ث ٥بٜؼٗ ٙدسٌٛ
ٙاٞیت
غ٧شٞت سثاسث زد از تٓٝد زبتكز ،ست٨ٌٜٔ٨ٓ( د٨٘٢ك ٥ص٧سُزادتها ب٧ تزده تٝبلتٗ ٥ب١
1386 .ـ ، 483 .)
1. Constructivism
2. Nicolas Onuf 3. Fredrich Kratochwil
464 ٓسٍد ،ٕضکشه ٕب٘ػاسٍا تبعلبطه
9 ٓسبوؿ ، 4 ىبتؼهص ٍ ض٘ٗبپ ، 35;5
ٟشبغ
ٙازبِٛا ، ٤غثاز
ٚ٨ث ب١زبزٜ١
ٝ ؼشزا ٥بی١ ٦ػبی٘ترا
ٝ ٦هٞیوع
ٝ یػاٞه د ٦هٞیوع
٦ٔخاد ب٧ ٦ٔٗ
ٝ س٨حأت
ٙآ سث ت٧ٞ١ تٓٝد ب١ از ٦غزسث ٦ٗ
دًٜٜ
. زد بزٜ٧ا د٨ًأت سث ٠٘ؿصسغ ٥بی١
٦ٔخاد
ٌْؾ ٥س٨ُ
ت٧ٞ١
ٝ غكبٜٗ
تٓٝد
؛تغا ب١
ٚ٧اسثبٜث تغب٨غ ٦رزبخ تٓٝد بی١ شا ٥سیظٜٗ
ٟشبغ ٠یٛازبِٛا قی٧سؼت بی١زبزٜ١
ٝ دیػاٞه قی٧سؼت ٣دیؾ ،٠یٛٞ٘ٛ ٥اسیث – زد
ٙٞٛبیه ٦یغبغا -
١زبزٜ١ ٥ب
ٙٝزد ٦ِٜ١سك
ٝ
َٜ١سك ٦غب٨غ ،٥زاد٘ٔػ ٝ ٥زد٨ع( تغا 1388
.ـ ، 177 .)
ُصبػ تتکه سد عفبٌه ٍ تَّٗ
ٕسبگًا
ت٧ٞ١ زد ٤١د 1990 ٠ث ٦ٌ٧ شا جعبجٗ
ّٝادتٗ
زد تػؿٛ
٥ب١ ٦١بِؿٛاد
ْ٧دجت دیؾ . ؽ٨یپ شا
ٙآ زد ٤١د 1980 بث
ٌْؾ ٥س٨ُ
ؽجٜر ٥ب١ د٧در ٦ػب٘ترا زد
ْیخاد غیٗاٞر قیٔت ٗ ٠یً
بیث
٨٨جت
ٚ ٥ب١ ٥دبٗ
ْثبه طسؾ دٛدٞجٛ
ٝ ت٨٘١ا قی٧سؼت ٦٧بی١ ٟٝسیُ ٝ داسیكا ٠یً
بی١ شا
« دٞیخ
1» ٝ
« ٥سِ٧د
2» زد
ٙآ ب١ ٠ئازا ٦ٗ
دٛدسً
ص٨ٛ
ؽوٛ
٠٧ٝز ب١
ٝ ؽًٜ
٥ب١
ٙآ بی١ زد ٦یؿ ثبٜؼٗ
٠یث دٞیخ ،
تجغ ٠رٞت ٠٧سظٛ
ٙاشادسیپ ؽجیٜر ٥بی١ ٦ػبی٘ترا ٠یث
ْیٗاٞػ ٦ت٧ٞی١ ٟدیؾ دٞیث ( ٝ ٟداشس٨یؿٗ
،٥دٞؼػٗ
1388 .ـ ، 252 .) ت٧ٞ١
ٚ٨ث تغب٨غ زد ٠ص ب١ ٥اسیث ٦یٔخاد ٤یؼٗبر زد ٠ص ٝ ْٔ٘ٓا
ًٖ ٦تع ٠ٌٛآ ؽ٨پ شا ظغغ ٚ٧ست
٦ٜ٨ث .دٜتػ١ ٥زٝس ،دٞؾ ٖ٨ظٜت ٖظٛ ٝ ٥س٧رپ
تٓٝد ٙب٨ٗ زبُدٛبٗ ٥ب١زبظتٛا ت٧ٞ١ دٞرٝ ب١
٦یٗ ةبیز٧ا از ٦ٜ١ذبیٜ٨ث ٥ب١ ٙآ ٠یً دیًٜ
ؽ٨پ ٥زبتكز ٥ب١ِٞٓا ٠ً دٜؾبث زاد٧بپ ٟشادٛا ٦ٜ٨ث
٥س٧رپ ت٧ٞ١ ٙٝدث ٙب٢ر .دًٜٜ ٚ٨٘ضت از ،بی١
ؽًٜ ٝ تبغ٨رست ٥ب٧ُٞ ،تٓٝد س١ ت٧ٞ١ .تغا ٟدش دسٗ ٝ دس١ ٦ٛب٢ر تٓٝد ٙآ ٥دؼث ٥ب١
٦ٗ تجػٛ ٙاسِ٧د ٠ث ٠ً ٦ت٧ٞ١ ظبغاسث تٓٝد س١ .تغا
ٙآ ،دٜ١د ٦ٗ از ب١
ٖ١ ٝ دٜغبٜؾ شا ٙبیٗش
ٟسٗشٝز ٦ػب٘ترا ْ٘ػ ٟاز ٦ٗ د٨ٓٞت شبث از ؼدٞخ ت٧ٞ١ ؼا
ٜ٨ٓ( دیًٜ
،سیٜ٨ٌٔ
1386 .ـ ، 455 .)
ٖ٢ك شا تغا تزبجػ ت٧ٞ١ تی٧ٞ١ .تیغا ؽیوٛ ـبیخ ٠یً دٞیخ دزٞیٗ زد تازبظتٛا ٝ ب١
بی١
٠ث
ٖ١ تزٞق ؽٜ٧صُ ٠ث ٙبٗش
٦یٗ ٕاٞیه ٦ٛلاوػ ٥ب١ تیغب٨غ ٥زبیزٜ١ ٥بی١ِٞٓا ٚی٧ا ٝ دیٜ١د
ٚ٨ث
ٙآ ٠ث ٠ً دٜتػ١ ْٔ٘ٓا ٦ٗ ٌْؾ ب١
ت٧ٞ١ .دٜ١د ٦٘ٛ از ب١
شا ادیر ٦ٜؼ٧ ٥ٞ١بٗ ٦ٌٔؾ ٠ث ٙاٞت
ٙآ ٦ػب٘ترا ستػث
ٙآ .دسً ق٧سؼت ب١ ٠ث ب١
٠یغثاز ٥زٞٗا ٦تاذ ٌْؾ ٠یث دی٧بث ٝ دٜتیػ١ ٥ا
ٙاٞیٜػ
٠ػٞ٘زٗ
ٖیؿص ٚتكسیُسظٛ زد بیث سِیؿًٜ ي٧ ٠ً دٛٞؾ ٦ؤت ٦ٛبؼٗ شا ٥ا ٦یٜؼ٧ ٙاسیِ٧د شادیٛا
٠ث طثا ي٧ ٙاٜٞػ
ٟ ٦ٗ تجػٛ دٞخ ٠ث .د١د
1. Self
2. Other
ت٧ٞ١ تؾادسث ٦ػب٘ترا ٥ب١ بث ٠غثاز زد دٞخ شا از ٦قبخ ٥ب١
ٙبیؿٛ ٙاسِیؿًٜ س٧بیغ
٦ٗ
٦یٗ د٨ٓٞت ٦قبخ غكبٜٗ ٟاز ٚ٧ا شا ٝ دٜ١د ٖ٨٘یكت ٠یث ٝ دیًٜٜ
تیغب٨غ ٥بی١ ٌْیؾ ٥زاریُ
٦ٗ
٠ٌٜ٧ا .دٜ١د
« دٞخ » ٚ٘ؾد ب٧ تغٝد از
« ٥سِ٧د » ٙآ ٙبی٨ٗ ْٗبؼت زد ٥دب٧ش تٝبلت ،دٛادث بی١
،ٟداشس٨ؿٗ( دسً د١اٞخ دبز٧ا 1383
.ـ ، 124 .) ٠ث
ٙب٨ث فب١دت ، ت٧ٞ١ ب١ ٠غ دسًزبً
د ز ٠یؼٗبر
دٛزاد ٠ً
،ٟاٞخ
ٟاٞخبٛ
ٚ٨٨ؼت ٣دًٜٜ
تغب٨غ
« بٗ
» سثاسث
«
ٙاسِ٧د » دٜ١اٞخ دٞث : 1 . ٠ث بیٗ
ٝ ٙاسیِ٧د
٦ٗ
دٜ٧ُٞ
٠ً
٠ص ٦ػً
ٖ٨تػ١
ٝ ٠ث بٗ
٦ٗ
د٧ُٞ
٠ً
ٙاسِ٧د ٠ص ٦ٛبػً
،دٜتػ١ 2 .
ٚ٨٨ؼت ٚی٧ا ٠یً
بٗ
٠ص ٦ػً
ٖ٨تػ١ ؛ زد ٣دٛس٨ُسث ٠ػٞ٘زٗ
٥ا ـبخ شا غكبٜٗ
ب٧ ت٧ٞٓٝا ب١
ٝ تقسك ٥بی١ ٕادیها
زد ٥ٝس٘ٔه ـبخ
ٝ زد طبجتزا بث
ٙاسِ٧شبث ـبخ
،تغا 3 . ت٧ٞ١ تٓٝد ، ت٧ٞٓٝا ب١
ٝ تبٗادها
٥دؼث تٓٝد از
ٙب٨ث ٦ٗ
دًٜ
. تٓٝد ،
ٙاسِ٧د از سثبیٜث ٦ت٧ٞی١ ٠یً
٥اسیث ٙبیٛآ ْیئبه تیغا ، ىزد
٦ٗ
دًٜ
( نع
ٟبٜپ
، 1390 .ـ ، 88 ) .
تٓٝد ت٧ٞ١
ٜ١ زبٌكا ،تلاٗبؼت ٦ػب٘ترا زبتخبغ س٨حأت تغت ب١ دزاد زاسه د٧بوػ ٝ ٥زبز
٦ؼ٘ر ت٧ٞ١ ص٧ب٘تٗ ٥بٜؼٗ ٝد ٝ ٦ػب٘ترا ت٧ٞ١ ٝ1
٦یُط٧ٝ ْٗبیؾ ٦یؼ٘ر ت٧ٞ١ .دزاد2
٥بی١
٠یً ٦٧بیٜؼٗ شا تغا تزبجػ ٦ػب٘ترا ت٧ٞ١ ٝ تغا ٦ٔٗ ظغغ زد ي٧ضٞٓٞئد٧ا ٝ ٥دبٗ ،٦ٛٝزد تٓٝد سِ٧د( ٙاسِ٧د ٠ث ٟبِٛ زد )تٓٝد( سِؿًٜ
٠یث )بی١ ٦یٗ دٞیخ ،٦ٌثبیص ٝ ٥دیٜ٘رزا( دی١د
1391 .ـ ، 41 .)
ٖ٢ٗ ٠ً ٦ؼ٘ر ت٧ٞ١ ظبغاسث ٙاسِیؿًٜ ظیثاٝز ْی٨ٔغت زد تی٧ٞ١ عٞٛ ٚ٧ست
ٚ٨ث ٠ث ٝ ٦ٔٔ٘ٓا تٓٝد ٟط٧ٝ
٦یٗ ٌْیؾ غكبیٜٗ شا ٠تیغد زبی٢ص ،تیغا ب١ :دیٛس٨ُ
1 . تی٨ٜٗا ٥دبیٗ
،)٦ٛاسٌ٘ع زبتخبغ ٝ ٚ٨ٗشسغ(
2 . ت٨ٜٗا ٦تػ١ ٦تخبٜیؾ ، ٠یً
دیرٞٗ
ٙد٨یغز ٠یث تی٧ٞ١ ٥بی١
٦ػب٘ترا تبجحبث
ًٜ ٦ٜؼ٧( تغا
،)دٛزاد دٞخ ت٧ٞ١ ظلع ٠ث ْ٧ب٘ت ٙاسِؿ 3
. ٦٧بغبٜؾ ، ٠ث
ٙاٜٞػ
سِؿًٜ
شا ٥ٞغ
ٙاسِ٧د ٠ث ٦ٌٔؾ ٥ازٝ
بوث شا
ٟاز شا ٟدبلتغا زٝش
،زبٌیؾآ 4 . ٠ؼیغٞت ، ٠یث ٥بیٜؼٗ
ٚ٨ٗأت تغاٞخ ٥ب١ ٦ٛبػٛا ٥اسث ٦ُدٛش ست٢ث ٠ً
تٓٝد ب١ زد ظغغ ٦یؼ٘ر ّٞئیػٗ
ٙآ ٠تخبٜیؾ
٦ٗ
دٛٞؾ ٦ٔضكا(
،ٙاسِ٧د ٝ 1391
.ـ ، 4 ) .
1. Corporate Identity
2. Social Identity
466 ٓسٍد ،ٕضکشه ٕب٘ػاسٍا تبعلبطه
9 ٓسبوؿ ، 4 ىبتؼهص ٍ ض٘ٗبپ ، 35;5
ُصبػ سد ساضگسبک ٍ سبتخبػ ِلئؼه ٕسبگًا
زبتخبغ ٠ً بزٛآ شا ٟبیُسظٛ شا ،تیػ٨ٛ ٠٧سظٛ ب٧ ؼٝز ،زاصُزبً
٦یٗ تٝبیلتٗ ٥بی١ ٙآ ٠یث ٙاٞیت
زبتخبغ ٠ٔئػٗ .تػ٧سِٛ
٠٧سظٛ ٦ٔقا ٤تػ١ ٟزاٞ٘١ زاصُزبً
ٌْیؾ از ٦ػبی٘ترا ٝ ٦یغب٨غ ٥ب١
ؽوٛ ب٧آ ٠ً ٟدٞث طسغٗ ٠ٔئػٗ ٚ٧ا ٟزاٞ٘١ اس٧ش ؛تغا ٟداد زاصُزبً
سِؿًٜ ٝ1
ستیؿ٨ث ٠یؼٗبر زد2
٥ب١زبتخبیغ ؽیوٛ ب٧ ،تغا ،تیو٨وع( ؟ًٖبیع3
1389 .ـ ، 148 ٖتیػ٨غ شا ٦یُط٧ٝ زبتخبیغ .)
٦ٗ زاد٧بپ ٦ٛلاٞع ٦تدٗ زد ٠ً تغا ٦ػب٘ترا ةٞصزبیص ٥بیٜؼٗ ٠یث تخبیغ بی٧ زبتخبیغ .دٛبٗ
٥اصیرا ٤ی٘١ ،ٙآ زد ٠یً تغا ٦ٗبظٛ شا تزبجػ ،٦ثدا سحا س١ ٥اد٨پبٛ ٝ اد٨پ ٌْؿتٗ
زد ،سیحا ٙآ
٦ٗ از سحا ت٨ًٔ ،َٜ١ب٘١ ٥دسًزبً زد ٝ دٛسِ٧دٌ٧ بث دٛٞ٨پ ٝسُ زد ،سحا ًْ ت٧دٞرٞٗ ٝ دٛشبغ
،تو٨وع( تغا َٜ١ب٘١ دسًزبً
1389 .ـ ، 154 سیكٜػ ٠یغ ْٗبؾ ٦ػب٘ترا ٕبظٛ س١ زبتخبغ .)
ٟزبِٛا ٝ غكبٜٗ ،٥دبٗ ظ٧اسؾ طبیجتزا زد ٖ١بیث ٠یصسُا سقبٜػ ٚ٧ا .تغا ب١
شا بیٜؼٗ يی٧ زد ،دیٛا
ؽوٛ ٝ دٜتػ١ ص٧ب٘تٗ سِ٧دٌ٧
ٙآ ٦ٓٝ .دٛزاد ٚ٨٨جت زد ٦تٝبلتٗ ٥ب١ ٠یغوٛ زد ٠یؿ٨٘١ ب١
ٖی٢ث ٥ا
٦ٗ
دٜغز
ٟزبِٛا ٙٝدث ٙٝدیث دزادیٛ دٞرٝ ٥زادبٜؼٗ ٥دبٗ ظ٧اسؾ غكبٜٗ ٙٝدث تػ٨ٛ ٦ؼكبٜٗ ب١
،تٛٝ( دزادٛ دٞرٝ ٦ت٨ؼهاٝ ًلاقا ٥دبٗ ظ٧اسؾ 1384
.ـ ، 203
ٟشبغ ٥اسث .) ٝ زبتخبیغ ٙازبیِٛا
زبً
٠ث زاصُ
٦یٗ ٕاٞه سِ٧دٌ٧ ٠ث ْثبوتٗ ٦ٌٔؾ ٥ب١دیٗب٨پ ٤یز٨تٛ ٦ػبی٘ترا ٥ب١زبتخبیغ .دٜیؿ ث
ؽٜیً ٙب٘١ ،ّبع ٚ٨ػ زد ٝ دٜتػ١ ٦ٛبػٛا ؽًٜ ٠تغاٞخبٛ ٝ ٠تغاٞخ ٥زبتخبیغ ستیػث يی٧ بی١
ْ٨ٔوت ٦ٗ لٝسلٗ از س٧رپبٛ
٠ث ستػث ٚ٧ا ب٧ دٛس٨ُ
ٙآ ٥اسث ٦زٛب٨ٗ ي٧ ٙاٜٞػ ٦ٗ ْ٘ػ ب١
دٞخ .دًٜ
٠ث ب١زبتخبغ
ٟد٧دپ ٙاٜٞػ ٠ث ٦٧ب١
٦ٗ نٔخ ٠ً تغا ْثبوتٗ ْٗبؼت بث زاد٧بپ تجػٛ
ظبغاسث ٝ دٛٞؾ
ٙآ ت٧ٞ١ ب١ ٦ٗ ق٧سؼت از دٞخ غكبٜٗ ٝ ب١ ،ٟداشس٨ؿٗ( دًٜٜ
1383 .ـ ، 123 .)
ٟشبغ ٠ً تغا ٙآ سث قٛٝا از ب١زبتخبیغ ٝ ٙازاصُزبیً ٙدسًادر ٦ٔ٘ػ تزٝس ٥زبِٛا
٦ٗ
٠ث عبرزا بث از ٦ٌ٧ دٛاٞتث بت دس٧رپ
ٖ٨ػوت ٚ٧ا ٠ؿ٨٘١ بٗا ،د١د ظ٨ ٞت ٥سِ٧د تهٞٗ از ٥دٜث
٦ٗ طٝسؿٗ ٝ ٦یٗ ٚیٌ٘ٗ از زاصُزبیً ٝ زبتخبغ ٙب٨ٗ ْثبوتٗ ٕاٞه ،قٛٝا سظٛ شا ٠ضٛآ .دٜ٨ث
،دیًٜ
،ٟداشس٨ؿٗ( دٜتػ١ دػاٞه 1383
.ـ ، 124
ٟشبغ سظٛ شا دػاٞه .) ٠تیغد ٝد ٙازبیِٛا
:دیٛا 1 دیػاٞه .
زبتكز ٟدؾ ق٧سؼت ظ٧اسؾ زد ٠ً :٦٘٨ظٜت ٦ٗ غٜٗ ب٧ ص٧ٞزت از ٦٧ب١
٥ٝس٨پ ٝ دًٜٜ
ٙآ شا ٙدسٌٛ
بی١
،تغا ٟاس٘١ تاشبزٗ بث 2
ٌْؾ :٦ٜ٧ٌٞت دػاٞه . ٦یٗ قی٧سؼت ب٧ نٔخ از زبتكز د٧در ٥ب١
ٝ دیًٜ
1. Agent
2. Actor 3. Structure
٥ٝس٨پ
ٙآ شا ٙدسٌٛ
ٖ٢ك تجغ ب١ ٦یٗ ؽٜیً ٥س٧ریپبٛ
،٦٧بی ز( دٞیؾ 1388
.ـ ، 314 ٟبیِٛ شا .)
ٟشبغ
ٚ٨ث ت٨ؼهاٝ ٙازبِٛا ١زبتخبغ ٦ٜؼ٧ ٦ٔٔ٘ٓا
ٚ٨ث ٚ٧دب٨ٜث ٥ب تیٓٝد ٖی٢ك ،٦ٔٔ٘ٓا
ٝ دٞیخ شا بی١
تٓٝد ٦ٗٞ٘ػ زبتكز ٚ٨یث ْٗبؼت دٜ٧اسك ٠ث ٠تػثاٝ دٞخ ٠ً ،٦ٜ١ذبٜ٨ث تخبٜؾ از ب١
،تیغا ٦یٔٔ٘ٓا
٦ٗ ٕاٞه ٠ی٧ٝز ٦یٜؼ٧ دیٜ٧اسك شا ادر زبتخبغ ،تٛٝ ٙب٨ث ٠ث .دؿ ث دزادیٛ دٞیرٝ ٙاسِیؿًٜ ٥بی١
،ٟداشس٨ؿٗ(
1389 .ـ ، 333 .)
لهاَع
ٖلخاد ازگش٘ثأت س
شث
ٔطثاس
َٕؼوّبً
ىاشٗا
ٍ
ٕسَْوج ىبجٗبثسرآ
3 .
ُصبػ
ٖعبوتجا ىَگوّبً ٕبّ
زد
ٟبِٛ
ٟشبغ
ٙازبِٛا د٧بث بث
ٟس٢ث ٥س٨ُ
شا ؼٝز ٥ب١
ُٙٞبُٛٞ
٠ث
ٚ٧ا فدی١ د٨یغز ٠یً
٠یِٛٞص
٥سٗا زد
ٙٝزد ي٧ ٠ؼٗبر ٠تخبغ ٦ٗ
دٞؾ
ٝ
ٚ٧ا سیٗا ٠یِٛٞص ّٞیكغٗ
تلاٗبیؼت ٦ٜ١ذبیٜ٨ث
زد
ٙٝزد
ٙآ ٠ؼٗبر تغا ( تاسً
،ْ٧ٞض 2007 .ـ ، 3 .) زد تو٨وع
ٟشبغ ٥ب١ ٦ػبی٘ترا شا
ٚی٧ا سیظٛ
،ق٧سؼت ٦١از تغا ٠ً
بٗ
از ٠ث
ٚ٧ا
ٞغ ٦ٗ
دٛبؿً
٠ً
ؽ٨ث شا ٠٨ٌت ٠ث
ْٗاٞػ
،٥دبٗ
سث
ٟد٧ا ٦٧بی١
صًس٘ت
ٖ٨ًٜ
٠ً
زد
ٙٝزد ٠ؼٗبر ٠تخبغ ٦ٗ
دٛٞؾ . شا
ٚ٧ا
ٟبُد٧د زد زبتؾٞٛ ٚ٧ا ٠ث
ٙآ ّبجٛد
ٖ٨تػ١
بت
ٟشبغ ٥ب١
ِٙٞ٘١بٛ
ب٘ترا ٦ػ از زد ٤ؼٗبر
ٙاس٧ا
ٝ ٥زٞ٢٘ر
ٙبز٧بثزذآ ٦غزسث
ٟدسً
٠ث ٝ ٚی٧ا
فد١
ٖ٨غسث ٠ً
٠ِٛٞص
ٟشبغ ٥ب١ ٦ػب٘ترا
ٝد زٞؿً
زد
ْثبوت بث سِ٧دٌ٧ زاسیه ٠تیؾاد
ٝ تجیغ
٦٧اسُاٝ
ٚ٨ث
ٙآ ب١
ٟدؾ تغا .
ىبجٗبثسرآ ٕسَْوج تغد
ًٖ
بت ّبغ 1999 دٝدع 20 ٟٝسیُ
٦ٗٞیه زد ٣دٝدیغٗ
٦ٜ٨ٗشسیغ بیز٧بثزذآ ٥زٞی٢٘ر
ٙ
٠تخبٜؾ
ٟدؾ دٛدٞث .
ٙٝصكا سث ٥زذآ ب١ ٠ً
بث دٝدیع 82 ،دیقزد تی٧سخًا تی٨ؼ٘ر از
زد زبی٨تخا
٠تؾاد
،دٛا ب١ٝلاغا
ْٗبؾ ظٝز
،ب١ ٦ٜ٧اسًٝا ب١
ٝ ظٝزٞٔث
،ب١ ٦ٜٗزا
،ب١ ٦رسُ
،ب١ ٦ُصٓ
،ب١
،ب١زاٝآ
،ب١دٞ٢٧
،ب١زبتبت تبت
،ب١ ؽٓبت
،ب١
،ب١زٞخاصت
ٍصٓ
،ب١
ٚ٧دٝا بی١
ٝ ٥بی١دٞ٢٧ ٙبتیػ١ًٞ
ث ٚ٧ستیؿ٨
ت٨ؼ٘ر از ٠ث دٞخ ـبكتخا
ٟداد دیٛا ( ٦ی٘٧سً
،زٞیپ 1382 .ـ ، 111 .) زد نعبیٜٗ
٦یٜٗزا ٚ٨یؿٛ
ٟسه ؽبث
ٝ ٤وغٜٗ
ٙاسٌٜٓ
٠ً
ْغٗ
٦ُدٛش
ٕٞه ؽٓبت تیغا ٦ػٞیٛ
تس٧بیـٗ
بیث تیٌٗٞع ٥صیًسٗ
دٞرٝ
دزاد .
ٚ٧ا تس٧بـٗ
٣زبثزد ٠ٜٗازا زب٨ػث ستؿ٨ث تغا . ٠ٜٗازا بث زٞؿً
،٠٧بیػ٘١ ٙبتیػٜٗزا
زد
٦غغغ
ٝ غ٨غ
ٖ١ ٦ٛبؾٞپ دٛزاد ٦ٓٝ
ٕٞه ؽٓبیت بیث زٞیؿً
٠٧بیػ٘١
ٝ ٖی١ زاٞیر ،دٞیخ ،ٙاسی٧ا
468 ٓسٍد ،ٕضکشه ٕب٘ػاسٍا تبعلبطه
9 ٓسبوؿ ، 4 ىبتؼهص ٍ ض٘ٗبپ ، 35;5
ٖ١ ٦ٛبؾٞپ ٦ٛادٜص دزادٛ
. د٧بؾ
ٚ٧ا سٗا ٦ؾبٛ
شا
ٙآ دؾبث ٠ً
زد زٞؿً
ٙاس٧ا
ٕٞه ؽٓبیت تزدیه
٦ٛادٜص دزادٛ
. شا ٥ٞیغ ،سیِ٧د تیغب٨غ ٦رزبیخ ٙاسی٧ا
سیث ٠یٔخادٗ
زد ٙدسیٌٛ
زٞیٗا ٦یٔخاد
ٙبِ٧بػ٘١ ٦ٜتجٗ
.تغا
ٕٞه زذآ ٥ بث
ٚ٧ستؿ٨ث
ٖزع ت٨ؼ٘ر زد
ٚ٧ا
،زٞؿً
٦تلٓب ٗ بث تٌٗٞع
٥صًسٗ
دزادٛ
. ٠ضٛبٜص ٦تلٓب ٗ ص٨ٛ
دٞرٝ
٠تؾاد دؾبث طٞثسٗ
٠ث طبٜر ٥دٜث ٥بی١ ٦یغب٨غ تیغا
( ،٥دعاٝ
1382 .ـ ، 67 ).
دٞرٝ
٥زٞ٢٘ر ٟصی٨ِٛا ،ظزا ٥ٞیغ ٝد زد ٙبیز٧بثزذآ
٣دی٧ا طسیع ٥اسیث ٥ا
« ٙبیز٧بثزذآ
ٍزصث
» -
«
ٙبز٧بثزذآ د٨عاٝ
» زد ٥زذآ ٙبثش -
ٟدی٧ا .تیغا ٟدیؾ ًٞبیث تبیٗبوٗ ٥ٞیغ شا شا ٠یً ٥ا
ٙبٗزآ
ّبغ شا ٙبز٧بثزذآ ٥زٞ٢٘ر ٙاسج١ز تغزدبٛ ٥ب١ٝشزآ ٝ ب١ .تغا ٟدٞث ٙآ ّلاوتغا شا ْجه ب١
٦ٔػ زد٨ع ٙبتػثبت زد فا
1981 ٠ث زد ٥ٝزٞیؾ دبیغتا تیػ٨ًٛٞ٘ ةصع ٦غب٨غ ستكد ٞضػ ٙاٜٞػ
تب٘ٔپ٧د شا ٦١ٝسُ سثاسث ا ،٦رزبخ ٥ب١
ٙبیز٧بثزذآ ٝد تدیعٝ ٥اسیث ٙبیز٧بثزذآ ٕدسیٗ ٥ٝشزآ ش
،٦ٌثبص( تلُ ٚ غ 1388
.ـ ، 73 ٦یضٔ٧ا ٠ً تغا سًذ ٠ث ٕشلا .) دٞیخ ٥دصٗبیٛ ٙبیٗش زد َی٨ث
ٖصسیپ ٠یً دیٗآ ٖ١اٞیخ ٙاسی٧ا ٠یث ٥شٝز :تیلُ تعاسیق ٠ث ٙبز٧بثزذآ ٥زٞ٢٘ر تغب٧ز ٥اسث ي٧ ٝ ْوتػٗ ٙبز٧بثزذآ
ٞٗ( دؾبث ٟدؾ ٠تؾاسكاسث ص٧سجت زد ٠صزبپ ،٥ٞغ
1391 .ـ ، 23 .)
ىاشٗا ٖهلاػا ٕسَْوج زد
ٙاس٧ا دٞرٝبث ٠ٌٜ٧ا صًسٗ
٥زادا - ٦غب٨غ زٞؿً
صًس٘ت ٦ت٨ؼ٘ر ٦٧لابث
،دزاد زاٞیٛ
٠٨یؾبع ٥ا
زٞؿً
ص٨ٛ
زد ت٘ػه ٥ب١
ّب٘ؾ
،٦هسؾ
،ّب٘ؾ
ّب٘ؾ
،٦ثسؿ ةسؿ
ٝ ةٜٞر
،ةسؿ ؽ ث ٦ی٘٨ظػ
شا ت٨ؼ٘ر زٞؿً
از زد دٞخ ٥بر
ٟداد تغا . بث ٠رٞت ٠ث ٠ٌٜ٧ا ٠ث تزٞق
ًْ ٦ج٧سوت ٚی٧ا
٠یوغٜٗ
( ٤وغٜٗ
ّب٘ؾ
،ةسؿ
ّب٘ؾ
،مسؾ ستؿ٨ث نعبٜٗ
٦ثسؿ
ٝ ٤وغٜٗ
ةٜٞر ٦یثسؿ زٞیؿً
) بیث
ٙآ ٥ٞیغ
٥ب١شسٗ
،٦ٔٗ
٦ِتغٞ٨پ
،٦٧بضك
،٦ِٜ١سك ٦ٗٞه
ٝ ٦ٛبیثش
؛دزاد ٚ٧اسثبیٜث ٚی٧ا ٥ٞیِٓا غی٧شٞت
ٝ
٦ُدًٜاسپ ٦ت٨ؼ٘ر
ٙاس٧ا زد تغبٜت بث ب١زبتكز
ٝ ٥ب١دسٌ٧ٝز تٝبلتٗ
ت٨ؼ٘ر اس٧ا
،ٙ
ؽًٜ
بی١
ٝ
ؽًٜاٝ
٥ب١
ٙآ زد
ْثبوٗ
ب١زبتكز
ٝ ٥ب١دسٌ٧ٝز ٤ٓبجٛد
٦٧بضك دٞخ زد
ٙآ ٥ٞغ ٥بی١شسٗ
٦یٔٗ
ٝ
ص٨ٛ
ظ٧اسؾ ٦٧ب٨كاسـر ٠وغٜٗ
زد ٦٧اسِ٘١
ٝ ٦٧اسُاٝ
ٙآ
ٖ٢ٗ
د١اٞخ دٞث . ٤٘٨ٛ
٦هسیؾ
ٝ ٦ثٞیٜر
زٞؿً
ص٨ٛ
٠ث
ْ٨ٓد ت٨ؼ٘ر
ٚ٨٧بپ
ٙآ ٦ٗ
دٛاٞت ٦١از ٥اسیث ذٞیلٛ
ٝ ٤ؼیغٞت ٙبی٘١ ٤یٓبجٛد بیضك ٦٧
٦ت٨ؼ٘ر دزبخ شا زٞؿً
زد
ْخاد ٥ب١شسٗ
٦ٔٗ
دؾبث ( ظكبیع بی٨ٛ
ٝ ،ٙاسیِ٧د 1388
.ـ ، 144 .)
ٙاس٧ا تبك ؿٗ
٦قبخ
،دزاد ٠ث ٠ُٛٞ
٠ً ٥ا ذٜپ ت٨ٗٞه ٠ً ،ٙآ ٠ث ٦١بیُآ ٦ٗٞیه ٟد٨یغز دیٛا زد
نعبٜٗ
٥شسٗ
،ٙاس٧ا بث ٥ب١زٞؿً
ٖ١
ٙبثش دٞخ ب٧ بث ت٨ٗٞه ٥ب١
ٖ١
ٙبثش دٞخ
ٖ١ شسٗ
دٜتػ١ .
ستؿ٨ث ا
ٚ٧
ٟٝسُ
٥ب١ ٦ٗٞه زد ٤٨ؾبع زاٞٛ
٥شسٗ
تٌٛٞغ دٛزاد
ٝ ٦تع ٤ٓبجٛد ٦٧بی٨كاسـر
ٙآ ب١ زد
ٙآ ٥ٞغ ٥ب١شسٗ
٦غب٨غ زاسه دزاد .
ٚ٧اسثبٜث نجغٜٗ
ٙدٞیجٛ
٥بی١شسٗ
٦یغب٨غ بیث غی٧شٞت
٦٧بضك ت٨ٗٞه ٥ب١
،٦ٛاس٧ا ٦تلاٌؿٗ
از زد زٞٗا ٦ٔخاد
ٝ ةبتشبث ٦٧ب١ از زد تغب٨غ ٚ٨یث ْیٔ٘ٓا
٠ث دٞرٝ
ٟدزٝآ تغا (
ٝ زد٨عس٨ٗ
،٦ًذ 1381 .ـ ، 57 .) ٦ج١ریٗ ٦یُط٧ٝ ،٦غب٨غ تزده سظٛ شا
ٟٝسُ ٥ب١س٨حأت ،٦ت٨ؼ٘ر تكبث ٝ ٚی٧ا ْٗبؾ ٦ٗلاغا ٥زٞ٢٘ر تٌٗٞع ٤ؿ٧دٛا سث ٟدؾ سًذ ٥ب١
٦ٗ ب١زٞغٗ
:دٞؾ -
ٟٝسُ ٚ٧ا ٟدیؾ صیًس٘تٗ ٥شسیٗ ٦عاٞٛ زد ستؿ٨ث ب١ ٦٧بیضك ٝ ٦ٛبیٌٗ تی٢ر شا ٝ دیٛا
طبجتزا
ٟٝسُ بث از ٦٧ب١ ٥ب١
ٙآ ٥ب١زٞؿً ٦ٗٞه
،دٛزاد شسٗ ٥ٞغ
- تٌٗٞع ٣زٝد زد
ٟٝسُ ٚ٧ا ٥ٞٔ٢پ ٥ب١ ؽجٜر شا ٥زب٨ػث ب١
٦٧ادیر ٥بی١ زد از ٠یٛبجٔع
ٟداد ؼزٝسپ دٞخ
ٙآ شا ٦خسث ٦تع ٝ دٛا از ْوتػٗ تٓٝد ع٨غأت ٤ثسزت تدٗ ٟبتًٞ دٜص س١ ب١
٠تؾاد
،دٛا -
ٟٝسُ ٚ٧ا ٦ٗٞه ت٧ٞ١ ٦ٗ ب١
٦ٗٞه ٥زادبكٝ س٨حأت تغت دٛاٞت -
.دس٨ِث زاسه ٦ٔٗ
٤١د تلاٞغت شا عپ ٠ً تؾاد ٙب٨ث د٧بث ٦ٓٝ
1990 ٟاٞیخ ،٥ٝزٞیؾ دبیغتا ٦یؾبپٝسك ٝ
ٟٝسُ ٟاٞخبٛ
٥زذآ ٦عاسكا ٥ب١
ًٚ٘ست ٝ ب١ ٝ ٙبیز٧بثزذآ ٥ب١زٞیؿً ّلاوتیغا ٠یث ٠یرٞت بیث بی١
س٨حأت لسؼٗ زد ٙبتػًٜ٘ست زٞؿً ٚ٧ا شا ٥س٧رپ
ا ٚتكسیُزاسه س٨حأت تغت ٤ٜ٨ٗش ٠ً دٛزاد زاسه ب١ ش
،٦ثاسغٗ( تغا زٝبزٗ تٌٗٞع ٠ؿ٧دٛا 1386
.ـ ، 144 .)
لکؿ 3
ٖگذٌکاشپ . ماَقا
سد ىاشٗا
ٍ
ٖگتػَ٘پ
ٖٗبضف ىآ بث
ٕبّسَـک
ِٗبؼوّ
عجٌه ( <
ظفبح بً٘
ٍ ،ىاشگٗد 35::
.ف ، 368 )
ٙب٘١ ٠ُٛٞ
٠ً
زد
ٌْؾ 1
ٟد١بؿٗ
٦ٗ
دٞؾ ،
ٌْؾ زاسوغا
ٕاٞها زد
ٙاس٧ا ٠ث ٠یُٛٞ
٥ا تیغا
٠ً
٦خسث شا
ٙآ ب١ زد
ً ٥ب١زٞؿ ٠٧بػ٘١
٤ٓبجٛد ٦٧بضك دٛزاد . ٦ٌ٧ شا ٚی٧ا ،ٕاٞیها ٕٞیه ىسیت زد
ّب٘ؾ ٦ثسؿ
ٙاس٧ا تغا ٠ً
زد زٞؿً
٥زٞ٢٘ر
ٙبز٧بثزذآ ٤ٓبجٛد
٦٧بضك دزاد . شا
ٚ٨٘١
ٝز ، زٞیؿً
46:
ٓسٍد ،ٕضکشه ٕب٘ػاسٍا تبعلبطه 9
ٓسبوؿ ، 4 ىبتؼهص ٍ ض٘ٗبپ ، 35;5
٥زٞ٢٘ر
ٙبز٧بثزذآ ٠ً
ت٧سخًا ٦ٗٞه ٥زذآ
،دزاد ٥اسث ق٧سؼتشبث تی٧ٞ١
دی٧در دٞیخ ٚی٧ا شا
ظ ت٨كس ٦ٗٞه
ٝ ٦ٛبثش ٠ث غلٛ
دٞخ
ٟس٢ث ٥زادسث ٦ٗ
دًٜ
. ٠ث
ٚ٨٘١
ْ٨ٓد بٗ
ٖ٧دوتؼٗ
٠یً
ٚی٧ا ْیٗبػ
غهاٝزد ٠ث تزٞق اسُاٝ
زد
ٚ٨ث
ٝد زٞیؿً
ٙاسی٧ا
ٝ ٥زٞی٢٘ر ٙبیز٧بثزذآ
ْی٘ػ ٦یٗ
.دیًٜ
اسی٧ش
٥زٞ٢٘ر
ٙبز٧بثزذآ دٞخ ظٔؿ تازٞكت ظبغاسث
٤ؼغه ٦ُزصث شا
ٙبز٧بثزذآ
ٍزصث از سی٧ش سیظٛ
ٙاس٧ا ٦ٗ
دٜ٨ث ٠ً
٥اسث
ٙد٨غز ٠ث
ٚ٧ا
ْقا ٧بث د
ٙاس٧ا از س٧ش زبؿك زاسه .د١د
4
ُصبػ .
ٕبّ
ىَگوّبً
ٖگٌّشف
ٟشبغ
ٚ٨ث ظثاٝز زد ٙازبِٛا ٠ث ْٔ٘ٓا
تغب٨غ ٝ َٜ١سك ٙدٛادسُشبث ّبجٛد ٤یقسػ ٠یث ٦یٔخاد ٥بی١
ٚ٨ث ظثاٝز ٦ٗ ؼلات دٛٝز ٚ٧ا زد .دٜتػ١ ْٔ٘ٓا
٤یؼٗبر ٝ تیغب٨غ ،َیٜ١سك تبیكت ٗ بیت دٞؾ
غب٨غ زد تٓٝد زبتكز ٝ ت٧ٞ١ بث ٠ً ٦ٔخاد ٦یٗ طبجتزا ٦ٛب٢ر ت
شا ٦یٌ٧ .دٞیؾ ٦یغزسث ،دیثب٧
ٟشبغ ٖ٢ٗ تبكت ٗ ٥دبیٗ سیقبٜػ زبیًٜ زد ٥زبیزٜ١ ٝ ٦یِٜ١سك ٥ب١زبتخبیغ ٠ث ٠رٞت ٥زبِٛا
ٟزبِٛا ت٨ؼ ٝ ٚ٧ا زد .تغا ٦ٗ بٜؼٗ ٥دبٗ سقبٜػ ٠ث ٠ً دٜتػ١ ب١
زد ب١زبزٜ١ ٚ٨ٜض٘١ .دٜؿ ث
دٛزاد ٦٘٢ٗ ؽوٛ غكبٜٗ ْ٨ٌؿت ،٥سضخ(
1388 .ـ ، 83 - 79 زد .) زبتؾٞٛ ٚ٧ا ٦یِٜ١سك ْٗاٞػ ،
ٙبز٧بثزذآ ٥زٞ٢٘ر ٝ ٙاس٧ا زٞؿً ٝد ٚ٨ث ،تػ١ ٕٞغز ٝ ةادآ ٝ ٦ٜ٧د ،٦ٛبثش ْٗاٞػ ْٗبؾ ٠ً
٦ٗ زاسه ٦غزسث دزٞٗ
ت٢ر ٖ٨ٛاٞتث بت دس٨ُ
ٚ٨ث ٕبظٛ زد از زٞؿً ٝد ٚ٧ا ٦رزبخ تغب٨غ ٥س٨ُ
-
٠ث ْٔ٘ٓا ت٢ر ٥ازاد ٠ً سِؿًٜ ٝد ٙاٜٞػ دزٞیٗ تیػ١ ٖی٢ث تجیػٛ قٓبی ٗ ٥سی٨ُ
ٝ ٦یغزسث
.ٖ٨١د زاسه ٦ثب٧شزا
ىبجٗبثسرآ ٕسَْوج ىبثص)فلا
ٙبثش ٦٘غز ٥زٞ٢٘ر
،ٙبز٧بثزذآ
ٙبثش ٦ًست تغا ٠ً
٠ث ٤خبؾ ٦ثٜٞر
ٙبثش ي٨ئبتٓآ نٔؼت دزاد .
زد
ّبغ 1994
ٚ٨٘ ت
ٟدش دؾ ٠ً
82 دقزد
ٙادٛٝس٢ؾ
،٦ٛبز٧بثزذآ ٠ث
ٙبثش ٦ٛبز٧بثزذآ ٠ث
ٙاٜٞػ
ٚ٨ٓٝا
ٙبؿٛبثش تجغق ٦ٗ
دًٜٜ
.
ٙبثش ٦ٛبز٧بثزذآ ٦ؿ ث
شا شٞیؿا بی٧ ٦یًست ٦یثسؿ - ٦ی١ٝسُ
شا
ٙبثش ٥ب١ ٦ًست - زد تی٨ًست بیث ٦یًست ٦ٓٞتبیٛآ ( ٠یً
زد ٠ی٨ًست تجغیق ٦یٗ
دٞیؾ )
ٝ ًٚ٘سیت
٠ییً
زد
ٙبتییػًٜ٘ست تجغییق
٦ییٗ
دٞییؾ تییغا (www.countrystudies.u) .
زد ٥زٞیی٢٘ر
٦ٛبییثش تییغب٨غ ،ٙبیز٧بثزذآ تییٓٝد خ٧زبییت زد
٥زٞی٢٘ر ٖیی٢ٗ سییكٜػ يیی٧ ٙبییز٧بثزذآ
تییغا
( özdağ,kalafat,2003, p.45 . )
ٚی٧ا تبی٨ثدا ٝ ٙبیثش ٦ٔیقا فخبؾ ،٦ٛبز٧بثزذآ ٦ًست ٙبثش
تغا زٞؿً ٚ٧ا َٜ١سك ٦ٔقا سقبٜػ شا ٦ٌ٧ ٝ زٞؿً
٥دعاٝ(
، 1382 .ـ ، 65 ).
ٙبیثش ٟشٝسیٗا
٠ث زد از ؽوٛ ٚ٧ا ٠ً تغا ٠تػٛاٞت ت٧ٞ١ ٦ٔقا ْٗبػ ٙاٜٞػ ٠ث ٙبز٧بثزذآ ٥زٞ٢٘ر
بیل٧ا ٦ثٞیخ
٥زذآ ٚ٨ث زد ٠ً ٦ٗٞه ٦١بُآدٞخ ٠ث ٠رٞت بث .دًٜ
٣دبلتیغا ٝ تیغا ٠تكسُ تزٞق ٦ٛاس٧ا ٙبٛبثش
٥زذآ ةرر ٥اسث ْٗبػ ٚ٧ا شا ٙبز٧بثزذآ ٥زٞ٢٘ر ٠تیػٛاٞت ٠تیؾرُ شا ؽ٨یث ٙبیثش ،ٙاس٧ا ٥ب١
٠ٛبیغز زد ٠یً ٦تغزدبٛ تبـ٨ٔجت .دًٜ ٥شبث ؽوٛ ٦ٗٞه ٦٧اسِ٘١ زد تغا زد زٞیؿً ٚی٧ا ٥بی١
ٖتغ زد بث ٠غثاز ٥زذآ ٙدٞث
تجغق ٝ ٦ٛبثش سظٛ شا ٙاس٧ا ٥ب١
ٙدسٌٛ
٦ٗٞیث ٙبیثش ٠ث ٦ٛاس٧ا ٕاٞها
٦ٗ تزٞق ٦ٛٞٛبه غٛاٞٗ دٞرٝبث دٞخ ٚ٨یث زد ٦ؼ٘ر طبجتزا ْ٧بغٝ شا ٙٝصكا شٝز ٟدبلتغا ،دس٨ُ
٠ث ٝ ٦ٛاس٧ا ٕاٞها ٦ٛبز٧بثزذآ ٟط٧ٝ
ش ٠یً ْیقا ٚ٧ا سث د٨ًأت ٝ ٙاس٧ا ٥ب١ ٥اسیث ٦ٔیقا ْیٗبػ ٙبیث
.تغا بػدا ٚ٧ا سث ٟاُٞ سِ٧د ص٨ص ٠ٛ تغا ٥زداسث ٠ث ٦ٔػ ٦ُشبت از يیثبث ٤٘یػزٗ تیكٛ ٝ تخبیغ ٙبٗسك ٙبز٧بثزذآ ٥زٞ٢٘ر ع٨ئز فا
تغا ٟدسً زدبق .
شا ٦ٌ٧ يثبث ٠ً تغا ٟدسً ٕلاػا ٙبز٧بثزذآ خ٧زبت ٣شٞٗ ع٨ئز ،٦ٛب ٨ٓٝ ٠ٔئبٛ
ٍزصث
ٚعٝ ٚ٧ست بجٗ دب٘ٛ ٝ ٟدٞث ٙبتغسپ
تٓٝد ٝ ٚعٝ ٟاز زد ٟشز زد يیثبث ٤یؼٔه .تغا بٗ ٦٧اسُ
٦ٛبز٧بثزذآ ٟبِتزب٧ش ٦ثٜٞر ٙبز٧بثزذآ تغا ب١
( (www.qafqaz.ir
.
تّزه )ة ٥زٞ٢٘ر
ٙبز٧بثزذآ زد
٤ٛبتغآ
ّلاوتغا دٞخ شا دبغتا
،٥ٝزٞؾ 87 دقزد ت٨ؼ٘ر
ٙب٘ٔػٗ
تیؾاد ٠یً
ٚ٧ا
ٙاص٨ٗ
دؼث شا
ّلاوتغا زٞؿً
ٝ ٠ث
ّبجٛد دٝسخ غی٘ر بی٧ش ٥د شا ظٝز بی١
ٝ ،٠یٜٗازا ٠یث 4 / 93 دیقزد
د٨غز . س١ دٜص ٠ً
ٖ٢غ
ٙبٛب٘ٔػٗ
٦ٜیغ ت١ریٗ
زد تی٨ؼ٘ر ٥زٞی٢٘ر ٙبیز٧بثزذآ
٠یث تزٞیق نی٨هد
ف ؿٗ
؛تػ٨ٛ
٦ٓٝ
سثبٜث دزٝآسث
ٕبزٛا
ٟدؾ دٝدع 25 دقزد شا
ٙبٛب٘ٔػٗ
ٚ٧ا زٞیؿً
٦ٜیغ ت١ریٗ
دٜتػ١ ( ،٥دعاٝ
1382 .ـ ، 313 ٣دبٗ .) 1 ٙٞٛبیه ٦یغبغا ٥زٞی٢٘ر بیز٧بثزذآ
ٙ ٠یٛبِ٧ غیجٜٗ
تی٨ً٘بع
تٓٝد ٥زٞ٢٘ر
ٙبز٧بثزذآ از
تٔٗ
٦كسؼٗ
ٟدسً
تغا
ٝ زد دٜث 1 ٣دبیٗ
7 ٚ٨یٜص ظ٧سیكت ٦یٗ
دیًٜ
٠یً
« تٓٝد
ٙبز٧بثزذآ
،ي٨تاسًٞٗد
،٦هٞوع ٥ٞ٨ٛد
ٝ ٧
ٌ پ زب ٠ص تغا
» . زد دٜث
ّٝا ٣دبٗ
18 ٠ث ٦٧ادر ٚی٧د
ٝ
تٓٝد
ٟزبؾا
ٟدسً
ٝ
ٚ٨ٜص
ٟدزٝآ تغا ٠ً
« زد
ٙبز٧بثزذآ
ٚ٧د
ٝ تٓٝد ا ش
ٖ١ تیغا ادر
ٝ ٕبی٘ت دی٧بوػ
٦ٜ٧د زد سثاسث
ٙٞٛبه ٦ٌ٧ تغا
» ( ،٦ُٔ
1386 .ـ ، 203 .)
ْقا 48
ٙٞٛبه ٦یغبغا ٥زٞی٢٘ر ٙبیز٧بثزذآ
٠ث عٞ ٞٗ
ٚ٧د ( ب١زٝبث
ٝ
ٖغاسٗ
٦ٜ٧د ) ٦ٗ
دشادسپ
ٝ زد دٜث 2 ، 3
ٝ 4
ٟزبؾا ٦ٗ
دیًٜ
٠یً
« سی١ عیً
نیع
ؼسِٛ
ْوتػٗ
٠ث
،ٚ٧د دبوتػا ٠ث س١ ٦ٜ٧د ٠ث تزٞق ٥دسك
ٝ ب٧ ر ،٦یؼ٘
٠یث ٚتیؾادٛدبوتػا ش٨ی١
٦یٜ٧د
ٝ
ٚ٨ٜض٘١
ٙب٨ث
ٝ زبؿتٛا دبوتػا ٦ٜ٧د دٞخ از دزاد
»
ٝ
«
ٕبزٛا
ٖغاسٗ
٦ٜ٧د زد ٦تزٞیق ٠یً
دیػاٞه
ٝ طبجیضٛا
472 ٓسٍد ،ٕضکشه ٕب٘ػاسٍا تبعلبطه
9 ٓسبوؿ ، 4 ىبتؼهص ٍ ض٘ٗبپ ، 35;5
٦ػب٘ترا از
ٖ١سث دٛصٛ
ٝ ب٧ زد ت٧د بث ملاخا ٦ٗٞی٘ػ ،دیؾبجٛ
داشآ تیغا
».
ٚ٨یٜض٘١
« ٣دی٨وػ ٦یٜ٧د
ترٞٗ
٥زٝد شا
ّلاتخا زد مٞوع ٦ؼ٘ر ٦٘ٛ
دٞؾ
» ( جر ،٥زب 1389 .ـ ، 124 .)
ٕلاغا ٠ث
ٙاٜٞػ ءصر
ٝ ٥ٞضػ شا ٠ٛدث
ٝ تی٧ٞ١ ٦یٜ٧دس٨ؿ زد
٥زٞی٢٘ر ٙبیز٧بثزذآ
٠تخبٜیؾ
ٟدؾ تغا . دٞرٝبث ت٨ؼهٞٗ
٦تثبهز ٠هسك ب١
ٝ ت١رٗ
ب١ زد
،ٙبز٧بثزذآ ٥زٞ٢٘ر ستیؿ٨ث
ؽ١ٝطیپ ٥بی١
د٧در زد ٥سِٛشبث شا
ٕلاغا ٠ث
ٙاٜٞػ ي٧ ٤ٛٞ٘ٛ
ت٨ؼ ٝ ٠تكسُسظٛ زد ٦ٜ٧دس٨ؿ
ٟدؾ ا تغ . ٠ث ٠یُٛٞ
٥ا
٠ً
ٙبز٧بثزذآ
،٦ًٜٛٞ
٦ٜ٧دس٨ؿ
ٚ٧ست ٥زٞی٢٘ر ٦ٗلایغا
( ٥ازاد تی٨ؼ٘ر تی٧سخًا
ٙب٘ٔیػٗ
) زد ٚ٨یث
٥زٞ٢٘ر ٥ب١ سِ٧د تغا .
ٚ٧ا عٞٛ
ٟبِٛ
ٝ ٦غزسث ٠ث ت٨ؼ ٝ
ٕلاغا زد ٙبیز٧بثزذآ ٥زٞ٢٘ر ٦ًبیع
شا عٞٛ
دزٞخسث
ٕدسٗ
ٙبز٧بثزذآ تغا
٠ً
عٞٛ
دزٞخشبث
ٙآ ب١ زد
ّبجه ت١رٗ
٠یث دیٜٛبٗ
ث ؽی ٦٘یغز
تغا . غهاٝزد عٞٛ
٦ٗلاغا ٠ً
زد
ٙبز٧بثزذآ ٥زٞ٢٘ر دؼث
،٦ؾبپٝسك شا ذ٧از
ٝ تیٓبؿ ،تیغا ٕلایغا
ٙٝدث ؼشزا ب١
ٝ د٧بوػ ةبٛ
تغا ( ،قٛب٘٨ٔغ 1388
.ـ ، 47 .) ٦ٗ ،٠ٛٞ٘ٛ ٥اسث ٟبیٗ ٖیغاسٗ ٠یث ٙاٞیت
( ّبػٗا ٕسغٗ
1391 ٝز يی٧ ٥زاصیُسث شٞیزٗ ظیوك تیٓٝد ٥ٞیغ شا ٠ً دسً ٟزبؾا زٞؿً ٚ٧ا زد ) ش
٠ث ٖ٢ٛآ ازٞؾبػ شٝز زد ٥زاداصػ ٥ٞیغ شا صی٨ٛ ٦یقبخ لاستػا ٝ ؽًٜاٝ ٝ دؾ ٟداد دٝدغٗ تزٞق
ٚی٧ا ٠یث تجیػٛ )تغا غ٨ؿت زٞؿً ٚ٧ا ت٨ؼ٘ر ت٧سخًا ت١رٗ ٠ٌٜ٧ا دٞرٝ بث( زٞؿً ٚ٧ا ٙادٛٝس٢ؾ ٦ٗ ٚ٨ٜض٘١ .دزادٛ دٞرٝ ٖ٨٘كت ( ّبیػٗا ٙط٧ٝٝزٞی٧ ٖغاسٗ ٠ث ٙاٞت
2012 زد ٠یً دسیً ٟزبیؾا صی٨ٛ )
ت ت٧بپ ٠ٗبٛسث بث ٙبز٧بثزذآ ٥زٞ٢٘ر ٠یٜ٧ص١ فسیكٗ ٝ ٟدستیػُ تبـ٨ٔجت ٝ ٥ص٧ز
٠یرٞت ْیثبه ٥بی١
٠یث ٙاس٧ا غراسٗ ٥ٞغ شا ٠ٔقبكلاث ٙآ ٦پزد ٠ً دؾ زاصُسث ٟطی٧ٝ
ٙبتیغا ٤یؼ٘ر ٤ی٘ئا ٠یث ٥شسیٗ ٥بی١
٠ث ،دؾ ٥د٧دؾ لاستػا ٖغاسٗ ٚ٧ا ٥زاصُسث ظیثاٝز ٦یُس٨ت ٠یث سیزٜٗ ٥دٝدع بت سٗا ٚ٧ا ٠ً ٦ٌٔؾ
د ٚ٨ث ٦غب٨غ .دؾ زٞؿً ٝ
مَػس ٍ ةادآ )ج د٨ػ شٝزٞٛ
٠ث تجغبٜٗ
ٙدٗآ زب٢ث
ٝ سِٛبؿٛ
ّبجوتغا شا
ّبغ د٧در تغا . ٠ؿ٧ز ٥ب١ ٦ ٧زبت د٨ػ
شٝزٞٛ
طٞثسٗ
٠ث
ٟزٝد ٥ب١ ٦ ٧زبت
،٦ٛبتغبث طٞیثسٗ
٠یث تیؿتزش تیغا
. ٚی٧ا ،٠یؿ٧ز ٦ ٧زبیت
3700 - 5000 تغا . زلادٝا
ٝدزٞ٧ (
ٙبز٧بثزذآ )
زد ٤ٜ٨ٗش ؽتآ ٦تغسپ ةادآ
ٝ غز
ٕٞ
زب٨یػث ٦یٜؿ
دزاد . شا
ٚ٧ا د٨ػ ت٢ر شٝزٞٛ
صٗز
ٙدؾص٨٘ت طٝز
( تغا www.president.az ةادآ ٠ٌٜ٧ا بث .)
ٕٞغز ٝ ةادآ ٚ٧ا بث د٧در ت٧ٞ١ ق٧سؼت بث زٞؿً ٚ٧ا ،تغا ٙاس٧ا بث ٠ثبؿٗ زٞؿً ٚ٧ا ٕٞغز ٝ ٦ٗ ؼلات ،دٞخ ٥اسث بث ٦٧اسِ٘١ شا بت دًٜ
٠ث ٙبِ٧بػ٘١ ٚی٧ا اسی٧ش .دٞیؾ ٥س٨ُٞیٔر ٙاس٧ا ٟط٧ٝ
٠ث ٙبز٧بثزذآ ٥زٞ٢٘ر زد ٕٞغز ٝ ةادآ ٠ُٛٞ
٦ٗ ق٧سؼتشبث سِ٧د ٥ا .دٞؾ
ىاشٗا ٖهلاػا ٕسَْوج ىبثص )فلا ٠صسُ
ٙب٨ٛاس٧ا ؽ٨ث شا 90
،دقزد
ٙب٘ٔػٗ
٠ؼ٨ؾ
؛دٜتػ١ ٦ٓٝ
ٚ٧ا زٞؿً
شا سظٛ
٦ٛبثش ِٚ٘١بیٛ
-
ٚ٧ست زٞؿً
٠ٛب٨ٗزٝبخ
ٝ
ّب٘ؾ بو٧سكآ تغا . دٝدع ٦ی٘٨ٛ
شا تی٨ؼ٘ر ٙبیثش
ٙبیؿ٧زدبٗ
٦یغزبك
تغا .
ٖ٢ٗ
ٚ٧ست ت٨ٔها ٥ب١ ٦ٛبثش دٜتزبجػ شا : ىست ٙبیٛبثش ٥زذآ زد ّب٘یؾ ،٦یثسؿ ًٚ٘سیت بی١ زد
ّب٘ؾ
،٦هسؾ ةسػ ب١ زد
،ٙبتغشٞخ زد
ةٜٞر ٥ستخبث
ٝ زد دادتٗا
ْعاٞغ ذ٨ٔخ
،ظزبك بی١دسً
( ٠ً
ٙبؿٛبثش شا ٣داٞٛبخ
ٙبثش ٦غزبك تغا ) زد ةسؿ
ٝ
ّب٘ؾ ٦ثسؿ
ٝ سٞٔث ب١ زد ةٜٞر ٥زٝبیخ
(
ٝ ّدػ٧ازد ،ي٨ٔث
1374 .ـ ، 207 .)
ٙبثش
ٝد سحا دبضتٗ
سث دیٛٝز عٛبیزت ٦یٔٗ
٦یٗ
:دزاریُ
شا
ي٧
ٞغ ٤ٜ٨ٗش ٦ِتغٞ٨پ
ٟٝسُ
٥ب١ ٦ٛبثش از ب٨٢ٗ
٦ٗ
دًٜ
ٝ شا ٥ٞغ
،سِ٧د زد تی٢ر عیٌػ
،ّٝا
غٛبٗ
تدعٝ
ٝ ٦٧اسِ٘١ تغا
.
ٚ٧ا ٠ث ٦ٜؼٗ
ٙآ تغا ٠ً
ٙبثش ٙٞیض٘١ يی٧
غٛبیٗ
ٝ ٦كبیق شا
ْخادت
ْثبوتٗ
٦٧بضك
،٦عاٞٛ
٥س٨ُٞٔر ٦ٗ
دًٜ
. ٠صسُا
ٙبثش ،ىستیؿٗ
٥بیٜجٗ
٦یغبغا قی٧سؼت
تٔٗ
ٟدس٘ؾ ٦ٗ
،دٞؾ تغد
ًٖ
زد دزٞٗ
،ٙاس٧ا
ٙبثش ٥بی١دسًزبً ٚی٧ا از
زد ٕبی٘ت دبیؼثا ٠تیؾادٛ
.تغا اس٧ش
،ٙبثش ق٧سؼت ،تػ ٛ تٔٗ
ٙاس٧ا
،ٟدٞجٛ
٥اسث ٕٝد دٛٞ٨پ
َٜ١سك ب١
ٝ ت٨ٗٞه ب١ زٞغٗ
٦ٔقا
ٟدؿٛ
تغا
ٝ ٠ث ،ٕٞغ
ْٗبً ٌْؾ شا
ْخادت ٠٘١ ٤جٛبر ٦٧بضك ٦عاٞٛ
قٔت ٗ ٥س٨ُٞیٔر
ٟدسٌٛ
تغا (
ٝ ٙاسٗبً
٦٘٧سً
،زٞپ 1381 .ـ ، 124 .)
تّزه )ة زد
ٕبظٛ
٥زٞ٢٘ر ٦ٗلاغا
،ٙاس٧ا ت٨١بٗ
تزده ظبغاسث زٝبیث
ٝ ٠یؿ٧ز زد خ٧زبیت ةلایوٛا ٦ٗلایغا
دزاد . ٠ث ٦لٛ
،ْ٨جغ ظبغاسث زٝبث
ْ٘ػ
ٗ ٦ دٞؾ . س٧ش ذٞلٛ
تزده ٥ب١
ٍزصث
ٚتكسٛ
يی٧ ْیقا تیغا .
تٗٝبوٗ
زد سثاسث
ْ٨٧اسغا
ٝ عبكد شا مٞوع
ٙبٛب٘ٔػٗ
ي٧
ْقا
ٝ زٝبث تغا . ٠٘١ ٚی٧ا ؽ٧اسیُ
بی١ زد
تغب٨غ ٦رزبخ
ٙاس٧ا دزاد دٞرٝ
ٝ شا
ْ٧اٝا ةلاوٛا
ًٜٙٞبت
ٕٝادت ٠تؾاد تغا . ظلع تزده زد ٕبیظٛ
٥زٞ٢٘ر ٦ٗلاغا
٠ث ظلع
ٕبظٛ
٦تد٨وػ د ز
ْخاد
ٝ دزبخ دٜٗشب٨ٛ
تغا . ٠ث ٚی٧ا ،ْی٨ٓد ٦یُط٧ٝ
٥بی١
٦ٔقا ٥زٞ٢٘ر
ٙاس٧ا ٦ٗلاغا زد
تغب٨غ ٦رزبخ
ْثبه س٨٨ـت دٜتیػ٨ٛ
( غ٧سیغ ،ٖیٔوٓا 1388 .ـ ، 32 .)
٠ث س١
،تزٞق ةلاوٛا ٦ٗلاغا زد دزٞٗ
٤ٔئػٗ
٦ٔٗ
،ٙاس٧ا
ٝد دٗب٨پ
ٖ٢ٗ
ق٨ؼیضت تزدیه
٥صیًسٗ
ٝ
ٙدسًب١ز
ٙاس٧ا .تغا ٠تؾاد ٦٧اسُ
دٗب٨پ ٦ٗٞغ از ص٨ٛ
٦ٗ
ٙاٞت سث دس٘ؾ
ٝ
ٙآ ق٨ؼضت
ٟبِ٧بر ٙاسی٧ا زد
٤قسػ
ٚ٨ث ٦ٔٔ٘ٓا .دٞث غهاٝزد
ٚ٧ا دٗب٨پ
ٕٞغ دٞث ٠ً
٠ث دبیغتا ٥ٝزٞیؾ تیقسك
ٟداد دٞیث ٠یً
زبؼیؾ
474 ٓسٍد ،ٕضکشه ٕب٘ػاسٍا تبعلبطه
9 ٓسبوؿ ، 4 ىبتؼهص ٍ ض٘ٗبپ ، 35;5
ٙبز٧بثزذآ دعاٝ
از طسغٗ
دًٜ
. ٠تجٓا
ٚ٨تػ ٛ ؽًٜاٝ
٦٧ب١ ٠ً
زد
ٙبز٧بثزذآ ٙاسی٧ا
زد ْیثبوٗ
تلاٞیغت
٦ؾبٛ
شا ةلاوٛا ٦ٗلاغا زٞق ت تكسُ
٥ٝز ٥ب٨عا
ٙبثش
ٝ
ٖ١اسك
ٙدسً
ٚتٗ
٥ب١ ٦ؾشٞٗآ دزٞیٗ
شبی٨ٛ
٥زذآ ٥ب١
ٙاس٧ا
ٝ ٦ٛبج٨تؿپ ٦ِٜ١سك صًس٘تٗ
دٞث ٥زبیت ٗدٞخ ٝ ظیوك
يی٧ ٤تیغاٞخ ٥زذآ - ٦یٛاس٧ا
طسغٗ
٦ٗ
دؾ ( ٥د٘عا
، 1386 .ـ ، 384 .)
ّلاوتغا شا عپ ٙاس٧ا ٦ٗلاغا ٥زٞ٢٘ر ٥زٞ٢٘ر
ٚی٧ا بیث دٞیخ ظیثاٝز زد ،ٙبیز٧بثزذآ
٥زٞ٢٘ر ٦ٗ د٨ًأت ت١رٗ ْٗبػ سث
تػ٧طتاستغا ٤تلُ ٠ث .دسً
زد ٦ی٘٢ٗ ؽوٛ ٠ؼ٨ؾ ،٦ٛاس٧ا ٥ب١
ٌْؾ دٛٞ٨پ ْٗاٞػ س٧بغ ٥س٨ُ
٠یٜ٨ٗش ٝ دزاد زٞیؿً ٝد ٣دٜ١د ٙآ زد ٙاسی٧ا ذٞیلٛ ٥اسیث از ٦٧بی١
٦ٗ ٖ١اسك ٥زٞ٢٘ر ىست ت٨ؼ٘ر ٙداددٛٞ٨پ زد ٦٘٢ٗ ْٗبػ ،٠ؼ٨ؾ ت١رٗ .دًٜ
ٙبیز٧بثزذآ ٙبیثش
ظزبك ٙب٨ٛاس٧ا بث ش
٠ث ،ٙبز٧بثزذآ ٥زٞ٢٘ر بت دؾ تجغ ْٗبػ ٚ٧ا .تغا ٙبث ٦ؼ٨یؾ ٥زٞؿً ٙاٜٞػ
،٦ٌثبص( دثب٨ث ةلاوٛا زٝدق ٥اسث ٙاس٧ا ٦ٔقا فد١ از دٞخ 1388
.ـ ، 71 .)
مَػس ٍ ةادآ )ج غهاٝزد
ٚ٨٧آ ٥ب١ ىستؿٗ
ٝ ٥ب١ِٞٓا ٦ِٜ١سك
،ٚ٧دب٘ٛ
٥زب٨ػث شا
ٕاٞها ٙاسی٧ا از سیث سیغ يی٧ ٟسلیغ
٦ٗ
دٛبؿٛ
. ٦ٌ٧ شا
ٖ٢ٗ
ت
ٚ٧س
ٚ٧ا
ٚ٨٧آ
،ب١
ٖغاسٗ
٥زاداصػ ٦ٜ٨ػع تغا . ٦٧ب١زبً
٠ً
شا زٝبث
ٝ
ٙب٘٧ا ٠یث
ؼشزا ٥ب١
ٕسغٗ
٠٘ؿصسغ ٦یٗ
دیٛس٨ُ
ٝ زد ٦ُدیٛش ٟسیٗشٝز صی٨ٛ
٥زبیر تیغا . دیٜٛبٗ
،ٙدسًزریٛ
٥زاُٞٞغ
ٝ ص٨١سپ شا ٥دبؾ
ٝ دبوتػا ٠ث ٦ؿ ثبلؾ
ٚ٧ا
،ٚ٨٧آ شا ٠ٔ٘ر تبًستیؿٗ
٦٧ٞیِٓا طٞیثسٗ
٠یث
ٚ٧ا
ٖغاسٗ
زد
ٙب٨ٗ
ٝسُ
ٟ ٥ب١ ٦ٗٞه
ٙاس٧ا
،تغا
،ٕٝد
ٚ٨٧آ شٝزٞٛ
تغا ٠ً
د٧بؾ زد دیٜص ٤ی١د سی٨خا
٠ث ٠غغاٝ
ؼستػُ
٠ٛبغز ب١ زد
ٙب٨ٗ
ٟٝسُ
٦٧ب١
ٙٞص سٞٔث
،ب١
ًٚ٘ست ب١
ٝ ماصه ب١ ص٨ٛ
٥بر دٞخ از شبیث
ٟدسً
تغا . بٗا ؼستػُ
ٝ ٠٘١
ٙدؾس٨ُ
ٙآ ٥بر
ْٗأت دزاد .
،٦١ٌٞكسقبٛ
٥ٝس٨پ
ٝ ٥بپ ٥دٜث ٠ث ٚ٨ی٧آ
شٝزٞٛ
از ٛ ٠ٛبؿ ٥ا شا دب٘ٛ
د٢ؼت
ٝ ٥زادبكٝ
٠ث ٦ٛاس٧ا
ٙدٞث
ٝ ت٨ً٘بع ٥صًسٗ
٦ٛاس٧ا ٦ٗ
دیٛاد
ٝ زد ٚی٧ا
دزٞٗ
٦ٗ
دػ٧ٞٛ
« :
ٚؿر
،شٝزٞٛ
٠ً
٦ٗٝادت دٜص زاص١ ٠ٓبغ ٠تؾاد
ٝ سغاسغ تبی٨ع ٣سعبی ٗسپ ٙاسی٧ا
از
٦ع
ٟدسً
تغا ( ٥د٘عا ،زٞپ 1389 .ـ ، 54 .)
٦ٛبیثش سیقبٜػ ٣دیٛس٨ُسثزد ٠یً ٟشبیغ ٚ٧ا عٞ٘زٗ زد ٦ٔیقا ْیٗبػ ،تیغا ٦ج١ریٗ ٝ
ْ٨ٌؿت ٦غب٨غ ت٧ٞ١ ٣دٜ١د تی٧ٞ١ ٥اسیث ٦ٔیقا ْیٗبػ ،ٙبیثش .تیغا زٞیؿً ٝد ٦ػبی٘ترا –
٠یث ْٗبػ ٝد ٚ٧ا غهاٝزد ٠ً تغا ٦ٛاس٧ا ت٧ٞ١ ٦ٔقا ْٗبػ ٚ٧د ٝ ٙبز٧بثزذآ ٥زٞ٢٘ر تزٞیق
٦ٗ ْ٘ػ ٠جٛبرٝد ٤غثاز زد اسُاٝ ٥ٝس٨ٛ
ػ ٚ٧ا شا ٙبز٧بثزذآ ٥زٞ٢٘ر ٣دبلتغا شا ظست .دًٜٜ
ْیٗب
٥زذآ بث ٦٧اسِ٘١ ٥اسث تغد ٝ ٙاس٧ا ٥ب١
٥ٞیغ ٝد زد ٍزصث ٙبز٧بثزذآ ٥اسث ت٨ٜ١ذ دبز٧ا ًٖ
