• Tidak ada hasil yang ditemukan

توسعه اجتماعی کشورهای آسیای مرکزی؛ یک مقایسه آماری

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2023

Membagikan "توسعه اجتماعی کشورهای آسیای مرکزی؛ یک مقایسه آماری"

Copied!
23
0
0

Teks penuh

(1)

یراهآ ِسیاقه کی ؛یشکزه یایسآ یاّرَطک یعاوتجا ِعسَت

یرذٌکسا یئاضر دٍاد زتکد

*

ىازْت ُاگطًاد سا للولا يیب طباٍر یازتکد ( تفایضز دیضات 15 :

4/ 1388/ - ةیَػت دیضات /22

/1 )89

ُذیکچ نّاطف یٌؼه ِت یػاوتخا ِؼسَت ِت ِخَت ٍ ِؼهاخ فلتره یاْطرت يیت غتاٌه ةساٌته غیظَت زضاز اّضَطو ِؼسَت ضز یزایظ طیثأت تسه ظاضز ضز ،غهاَخ یتضاسْت ٍ یضظَهآ ِیلٍا تاًاىها ىزضٍآ .

طتطیت

زَذ ِؼسَت ِیلٍا لحاطه ضز عیً سًاّسیسض یزاػتلا ِؼسَت یلاات لحاطه ِت ِو ِؼسَت لاح ضز یاّضَطو سًاْتضاز یا ُژیٍ ِخَت یػاوتخا ِؼسَت ِت .

ضَطو حٌپ یػاوتخا ضاتذاس ات تسا ُسض شلات ِلامه يیا ضز

یعوطه یایسآ زطیگ ضاطل یسضطت زضَه یمیثغت تضَػْت

. یاّ صرت ِؼسَت ٍ سضض فسّ يیا ات

یتیسٌخ یطتاطت يیٌچوّ ٍ ِتضاز اّْظَح يیا ضز تلٍز ِو اض ییاّ ٌِیعّ سغضز ٍ شظَهآ ،تضاسْت تسا ُسض یسضطت یمیثغت ضَع ِت .

شظَهآ صرت ٍز ضز ِمغٌه یاّضَطو یػاوتخا ِؼسَت یاّ عذاض

سًا ِتفطگ ضاطل لیلحت زضَه تضاسْت ٍ .

ضز ماً تثث ،زاَس تیؼضٍ ىَچ ییاّ عذاض ،یضظَهآ طظً ظا

تسا ِتفطگ ضاطل یسضطت زضَه ِؼهاخ ضز یتیسٌخ یطتاطت ٍ یًایاپ ٍ ِغسَته ،ییاستتا فلتره یاّ ُضٍز .

،یگسًظ ِت سیها ىَچ ییاّ عذاض ظا ُزافتسا ات اّضَطو يیا ُاگیاخ ِسیامه عیً یتضاسْت ضاتذاس طظً ظا یتضاسْت تلایْست ِت یسطتسز ٍ نلاس یتضاسْت بآ ِت یسطتسز ،ىاضزاه ،ىاوزَو طیه ٍ يطه ىاعیه تسا ِتفطگ تضَغ .

اّ ُصاٍ ذیلک ىاتسلاعل ،ىاتسعیلطل ،ىاتسٌووطت ،ىاتسىیخات ،ىاتسىتظا ،زاَس ،تضاسْت ،شظَهآ ،یعوطه یایسآ

* Email: d.rezaee@yahoo.com

(2)

ِهذقه

ضز طظً قافتا يیا اثیطمت ُظٍطها ،ِؼسَت یاّ تیَلٍا ظَػذ ضز ثحت ِّز يیسٌچ ظا سپ ِت ِخَت ضاسیاپ ِؼسَت ِت یتایتسز یاطت ِو تسا ُسهآ زَخٍ ِت یػاوتخا مَلػ ىاسٌوطیسًا يیت یضٍطض یزاػتلا ِؼسَت ِت ِخَت ضاٌو ضز یسایس ٍ یػاوتخا ِؼسَت ِلوخ ظا ِؼسَت زاؼتا ِوّ

تسا . زضاز اّضَطو ِؼسَت ضز یزایظ طیثأت تسه ظاضز ضز یػاوتخا ِؼسَت ِت ِخَت .

طتطیت

ِیلٍا لحاطه ضز عیً سًا ُسیسض یزاػتلا ِؼسَت یلاات لحاطه ِت ِو ِؼسَت لاح ضز یاّضَطو ِخَت یتضاسْت ٍ یضظَهآ ِیلٍا تاًاىها ىزضٍآ نّاطف یٌؼه ِت یػاوتخا ِؼسَت ِت زَذ ِؼسَت سًا ِتضاز یا ُژیٍ

.

طّ یلغا ٍ یؼلاٍ ِیاهطس ،یًسؼه ٍ یؼیثع طیاذش ٍ غتاٌه ًِ ٍ ،یًاسًا یٍطیً ُظٍطها یضَطو

زَض یه ِتفطگ طظً ضز ِؼسَت یاٌتطیظ ىاٌَػ ِت ىاسًا ٍ تسا .

يتضاز ِو تسا یْیست یهزطه

ٍ ییاضاو ،یضٍ ُطْت حغس ،یضظَهآ طظً ظا سٌوًاَت ٍ یوسخ ،یحٍض طظً ظا نلاس یٍطیً یسٌوًاَت

سٌو یه هوو ضَطو زاػتلا طت غیطس ِؼسَت ِت ٍ سّز یه صیاعفا اض ضَطو ضاو .

ضز عَضَه يیا

تسا ِتفطگ ضاطل سییأت زضَه عیً ِؼسَت یاّزطثّاض تاطییغت یریضات سًٍض .

تفایّض ِلوخ ظا

ِّز لیاٍا ظا ِو یًاسًا ِؼسَت شطیصپ زضَه سحته لله ىاطوػ ِهاًطت ٍ لله ىاهظاس ضز 1990

تسا ِتضاز یػاوتخا ِؼسَت ِت یا ُژیٍ ِخَت ،تفطگ ضاطل .

ِؼسَت ،سحته لله ىاطوػ ِهاًطت

اض یًاسًا

"

زاطفا یاّ بارتًا شطتسگ سٌیاطف

"

يیطت نْه ِو سٌو یه فیطؼت اًْآ

هی ِت ىسیسض

تسا یگسًظ ِتسیاض یاّزضاسًاتسا ظا یسٌه ُطْت ٍ ُسیز شظَهآ ،نلاس یًلاَع یگسًظ .

يیا طگا

سطتسز لتالطیغ عیً طگیز یاّ تغطف ظا یضایست سضاثً نّاطف یساسا بارتًا سًٌاه یه

"

(UNDP, 1990, p. 10)

ِؼسَت عذاض ضز یػاوتخا ِؼسَت ِت ِخَت .

یًاسًا ( لهاض

یزاػتلا سضض ٍ یگسًظ ِت سیها ،شظَهآ عذاض ِس )

تسا ُسّاطه لتال عیً

. ظا عذاض ٍز

تسا یػاوتخا ِؼسَت ِت طَتطه ُسض يییؼت عذاض ِس .

یعوطه یایسآ یاّضَطو یػاوتخا ِؼسَت تیؼضٍ ات سض سّاَذ شلات ِلامه يیا ضز طّ ضز یػاوتخا ِؼسَت تیؼضٍ ِو لاؤس يیا ِت ٍ زطیگ ضاطل یسضطت زضَه یا ِسیامه تضَغ ِت ،زضاز ِمغٌه حغس ضز یطتْت تیؼلَه ضَطو ماسو ٍ تسا تضَغ ِچ ِت ِمغٌه یاّضَطو ظا هی زَض ُزاز دساپ .

یاّ صرت ِؼسَت تسا طظً زضَه ِلامه يیا ضز یػاوتخا ِؼسَت ظا ِو ِچًآ

(3)

تسا تضاسْت ٍ شظَهآ .

ماً تثث ،ِؼهاخ زاَس تیؼضٍ ىَچ ییاّ عذاض ،یضظَهآ طظً ظا

سًطیگ یه ضاطل یسضطت زضَه یتیسٌخ یطتاطت ٍ یلیػحت فلتره یاّ ُضٍز ضز .

یتضاسْت طظً ظا

طیه ٍ يطه ،یگسًظ ِت سیها ىَچ ییاّ عذاض ظا ُزافتسا ات اّضَطو يیا ُاگیاخ ِسیامه ِت عیً

تذازطپ نیّاَذ یتضاسْت تلایْست ٍ نلاس یتضاسْت بآ ِت یسطتسز ،ىاضزاه ،ىاوزَو .

يیا ضز

تاطییغت یریضات طیس ،عرطه ىاهظ هی ضز اّضَطو كلغه تیؼضٍ ِسیامه طت ٍُلاػ یسضطت یًاهظ ُضٍز ضز عذاض طّ ِت تثسً

-2007 زطیگ یه ضاطل یتایظضا زضَه عیً 2000

. يوض

لاس ِت طَتطه ضاهآ ِىٌیا ات تسا ُسض طوش عیً اّضَطو يیا للامتسا لاس يیلٍا ىاٌَػ ِت 1991

زَض ُزاز ىاطً طتْت تسه يیا ضز اّضَطو يیا یػاوتخا ِؼسَت یریضات لَحت طیس .

یضسَهآ ِعسَت یاّ صخاض

یْخَت لتال تیوّا ظا ضَطو طّ ضز یػاوتخا ِؼسَت نْه زاؼتا ظا یىی ىاٌَػ ِت شظَهآ تسا ضازضَذطت .

شظَهآ ضز یطتطیت یضاصگ ِیاهطس ِو ییاّضَطو ،تسا ُزاز ىاطً ِتطدت

ظا ِؼسَت زاؼتا طگیز طت ٍ ُزَت طتاطت يیسٌچ یضاصگ ِیاهطس يیا تطگظات تسه ظاضز ضز سًا ِتضاز تسا ِتضاز یضایست تثثه تاطثا یزاػتلا ِؼسَت ِلوخ .

ِت صرت يیا ضز لیلز يیوّ ِت

صًاز تثسً ،ىلااسگضعت یزاَسات تثسً ِلوخ ظا طظً زضَه یاّضَطو یضظَهآ یاّ عذاض زضَه ىاطتذز ٍ ىاطسپ لو یاطت ِسضسه ضز ماً تثث علاذ ىاعیه ،ییاستتا ُضٍز ضز نلؼه ِت ظَهآ سًطیگ یه ضاطل یسضطت .

فلا - شسَهآ صخب رد یهَوع یاّ ٌِیشّ

ٍ شظَهآ ِت تلٍز ُاگً ُسٌّز ىاطً سًاَت یه شظَهآ صرت ضز تلٍز یاّ ٌِیعّ ىاعیه سضات ضَطو طّ یاطت ىآ تیَلٍا .

لٍسخ ُضاوض ضز یعوطه یایسآ یاّ تلٍز یاّ ٌِیعّ ىاعیه 1

ٍ یتلٍز یاّ ٌِیعّ لو ظا یسغضز ،یلذاز علاذاً سیلَت ظا یسغضز ىاٌَػ ِت اض شظَهآ صرت سّز یه ىاطً اض یضظَهآ فلتره یاّ ُضٍز ضز ٌِیعّ يیا غیظَت يیٌچوّ

. سّز یه ىاطً لٍسخ

ُضٍز ضز ىاتسىیخات ٍ ىاتسعیلطل ِو -2005

اض شظَهآ ضز یهَوػ یاّ ٌِیعّ يیطتطیت 2002

يیطتطیت ضَطو ٍز يیا عیً یتلٍز یاّ ٌِیعّ لو ظا شظَهآ نْس طظً ظا ٍ ِتضاز ِمغٌه حغس ضز

(4)

سًا ِتضاز اض ٌِیعّ

. تسا ِتضاز ضاطل مَس ُاگیاخ ضز ىاتسلاعل .

صرت ضز یلاه غتاٌه غیظَت طظً ظا

سًا ُزطو ٌِیعّ ییاوٌّاض صرت ضز اض اّ ٌِیعّ ٍ غتاٌه يیطتطیت عیً شظَهآ .

طگیز ضاهآ ِتثلا

سطتسز ضز ِمغٌه یاّضَطو تسیً

.

ُراوض لٍذج

:1 شسَهآ صخب رد یهَوع یاّ ٌِیشّ

1

Source: World Bank, 2009.

ب - داَس تیعضٍ

تسا یػاوتخا ِؼسَت نْه یاّ عذاض ِلوخ ظا زاَس .

یًاسًا ِؼسَت یاّ شضاعگ ضز

طظً ضز ضَطو طّ ِؼسَت حغس یتایظضا عذاض ِس ظا یىی ىاٌَػ ِت یزاَسات ،لله ىاهظاس تسا ُسض ِتفطگ .

ِتىً يیا يیوضت لاس ات ىاسىی ضَع ِت طتذز ٍ طسپ ،ادو طّ ضز ىاوزَو ِو

.1 لٍاسخ ضز ُسض ُزافتسا مالضا ٍ ضاهآ -3

ٍ 1 یهاوت ضز ُسض ُزافتسا مالضا ٍ تسا ُسض صذا سحته لله ىاطوػ ِهاًطت شضاعگ ظا 6

سًا ُسض ِتفطگ یًاْخ هًات تیاس بٍ ظا ِلامه يیا طگیز لٍاسخ .

سٌضات یه یسطتسز لتال عیً لیش یتًطتٌیا سضزآ كیطع ظا ضاهآ يیا :

http://ddp-ext.worldbank.org/ext/DDPQQ/member.do?method=getMembers (12 February 2009).

حغس كثع شظَهآ صرت ضز یهَوػ ٌِیعّ

( ىاٌَػ ِت %

ٌِیعّ لو ظا شظَهآضز یهَوػ یاّ

)

ٌِیعّ

صرت ضز یهَوػ یاّ

شظَهآ

صیپ ٍ ییاستتا یًاتستز ییاوٌّاض

یًایاپ %

یاّ ٌِیعّ لو ظا % تلٍز

GDP ظا

199 لاس 1 2002 -2005 199

1 2002 2005 - 1991 2002 2005 - 1991

2002 -2005 1991 2002

2005

- رَطک

ىاتسکبسا ...

...

...

...

...

...

... 17.8 ... 9.4

ىاتسکیجات ...

... 31 ... 54

20 24.4 18.0

9.1 3.5

ىاتسٌوکزت ...

...

...

...

...

...

.. 19.7 ... 3.9

ىاتسشیقزق ...

... 23 ... 46

19 22.7 18.6

6.0 4.4

ىاتسقاشق ...

...

...

...

...

...

19.1 12.1

3.9 2.3

(5)

ییاستتا یضظَهآ ُضٍز 2015 ظا یىی سًٌاضصگت اض

"

ُضاعّ ِؼسَت فاسّا

"

نّ لله ىاهظاس 1

2تسّ

. تسه يیا ضز ییاوٌّاض ُضٍز ماً تثث تاػلاعا سّز یه ىاطً طیظ لٍسخ ِو ضَع ىاوّ

ىاتسلاعل یاطت ظمف ىاتسعیلطل ٍ سغضز 92

تسا ُزَت سغضز 80 .

یزاَسات سغضز زَخٍ يیا ات

يس ضز ىاًاَخ -24

ِمغٌه یاّضَطو ِوّ ضز تسا ُزَت عیً ُضاعّ ِؼسَت فاسّا ظا یىی ِو 15

ظا صیت /5 سًا ِتفای تسز لهاو زاَس حغس ِت اثیطمت ِو تسا ُزَت سغضز 99 .

زاَس يیگًایه

ظا صیت اثیطمت عیً ىلااسگضعت تسا ُزَت سغضز 99

. تسیً سطتسز ضز ىاتسىتظا ضاهآ ِو سٌچ طّ

.

ُراوض لٍذج :2

یضسَهآ یاّ ُرٍد رد ماً تبث ٍ داَس تیعضٍ

Source: UNDP, 2007, pp. 270-271.

1. Millennium Development Goals

.2

"

ُضاعّ ِؼسَت فاسّا

"

ظا ِو سٌتسّ یللولا يیت ِؼسَت فاسّا ظا یا ِػَوده

"

ُضاعّ ِیهلاػا

"

ىاهظاس یهَوػ غوده بَػه

لاس طثهاتپس ضز ُضاعّ سلاخا ضز سحته لله سًا ُسض جاطرتسا 2000

. یلو ىاهضآ ای فسّ تطّ لهاض فاسّا يیا (

)Goal

ٍ

یتایلوػ فسّ 21 (

Target طت یئعخ ٍ ) ( لاس ضز فاسّا یٌیتظات ضز ُسض ِفاضا فسّ ضاْچ يتفطگ طظً ضز ات )2007

سٌتسّ

لاس ات سًا ُسض سْؼته اّضَطو ِوّ ِو سٌٌو اسیپ تسز اًْآ ِت 2015

. لهاو تسطْف ِت یسطتسز یاطت

"

ُضاعّ ِؼسَت فاسّا

"

،

سیٌو ِؼخاطه طیظ یاّ تیاس بٍ ظا یىی ِت سیًاَت یه ظَػذ يیا ضز یلیوىت تاػلاعا يیٌچوّ ٍ ِعَتطه یاّ عذاض :

http://www.un.org/millenniumgoals/

http://mdgs.un.org/unsd/mdg/Default.aspx http://www.undp.org/mdg/

http://www.mdgmonitor.org/

عذاض ىلااسگضعت یزاَسات

( % يس یضاز تیؼوخ ظا 15

طتلاات ٍ لاس )

ىاًاَخ یزاَسات ( % يس ضز تیؼوخ ظا

-24 )15 تثث

ییاوٌّاض ماً

)%(

لاس ضَطو -1985

1994 -1995

2005 -1985

1994 -1995

2005 1991

2005

ىاتسىتظا ...

...

...

...

...

...

ىاتسىیخات 97.7

99.5 99.7

... 99.8 ...

ىاتسٌووطت 98.8 ...

99.8 ...

...

...

ىاتسعیلطل 98.7 ...

99.7 ...

80 ...

ىاتسلاعل 97.5

99.5 99.7

... 99.8 92

(6)

سطتسز ضز ىاتسٌووطت ٍ ىاتسىتظا ضاهآ ِو سٌچطّ ،سّز یه ىاطً لٍسخ ِو ضَع ىاوّ

زٍسح ٍ تسا ضازَذطت یثساٌه تیؼضٍ ظا یعوطه یایسآ ِمغٌه ضز شظَهآ یلٍ تسیً

سغضز 90

سٌٌو یه ماً تثث ییاستتا ُضٍز ضز ىاظَهآ صًاز .

لاس ضز ِت ىاتسلاعل ضز تیؼضٍ يیا 2006

90

ىاتسعیلطل ٍ ىاتسىیخات ضز ،سغضز ٍ سغضز 97

لاس ِت تثسً ِو تسا ُزَت سغضز 86

ىاتسعیلطل ضَطو ضز 2000 زَثْت یوسًا ىاتسلاعل ٍ ىاتسىیخات ضز ٍ ِتضاز صّاو سغضز 1

تسا ِتفای .

ج - یتیسٌج یزبازب تیؼوخ ظا یویً یٍطیً ٍ ىاَت ظا ُزافتسا ىاىها یٌؼه ِت یتیسٌخ یطتاطت ىزطو نّاطف

سضات ِتضاز ضَطو ِؼسَت ٍ سضض ضز یزایظ طیثأت سًاَت یه ِو تسا ضَطو طّ

. یامتضا

ِو تسا سحته لله ُضاعّ ِؼسَت فسّ يیهَس ىاٌَػ ىاًظ یظاسسٌوًاَت ٍ یتیسٌخ یطتاطت سْؼته ىاْخ یاّضَطو ِوّ ٍ ِتفطگ ضاطل ىاْخ یاّضَطو ٍ لله ىاهظاس ِخَت زضَه لاس ات ِو سًا ُسض سٌٌو اسیپ تسز ىآ ِت طَتطه یاّ عذاض ٍ فاسّا ِت 2015

. يیا ضز صرت

ِت سیها ٍ یضظَهآ فلتره یاّ عذاض ضز ِمغٌه یاّضَطو يیت یتیسٌخ یطتاطت تیؼضٍ

ضاطل یسضطت زضَه ىاًظ ضایتذا ضز یله یاّ ىاولضاپ یاّ یسطو سغضز يیٌچوّ ٍ یگسًظ سًطیگ یه . لٍسخ ِو ضَع ىاوّ

ُضاوض یگسًظ ِت سیها ىاعیه ضز یتیسٌخ یطتاطت سّز یه ىاطً 3

ضز

یگسًظ ِت سیها ِمغٌه یاّضَطو ِوّ ضز یٌؼی تسا ىاًظ غفً ِت یعوطه یایسآ یاّضَطو تسا ىازطه ظا طتلاات ىاًظ .

اثیطمت ىاتسٌووطت ٍ ىاتسعیلطل ،ىاتسلاعل ضز ىاعیه يیا لاس 10

زٍسح ىاتسىیخات ٍ ىاتسىتظا ضز ٍ ىازطه ظا طتطیت تسا لاس 7

. زاَس ضز یطتاطت طظً ظا

یطتاطت يیا ِمغٌه یاّضَطو ِوّ ضز اثیطمت سّز یه ىاطً لٍسخ ِو ضَع ىاوّ ىلااسگضعت تسا سغضز هی ظا طتوو ىازطه ِت تثسً ىاًظ یزاَسات ىزَت طت يییاپ ٍ زضاز زَخٍ

. طظً ظا

ىاتسعیلطل ٍ ىاتسلاعل ضز یضظَهآ یًایاپ ات ییاستتا یاّ ُضٍز ضز ماً تثث یثیوطت ىاعیه تسا ىازطه ظا طتْت ىاًظ تیؼضٍ

. ٍز زضَه ضز یلٍ تسیً سطتسز ضز ىاتسٌووطت ضاهآ

تسا طتطیت یوسًا ىاتسىیخات ضز ِو زضاز زَخٍ ىاًظ ِت تثسً یضظَهآ یطتاطتاً طگیز ضَطو. یلٍ

(7)

ِت زضاز زَخٍ ِمغٌه ضز ىازطه ٍ ىاًظ يیت یسخ یطتاطتاً ،سهآضز ضز یتیسٌخ یطتاطت طظً ظا للاسح يیت ِو یلىض طثواسح ات سغضز 30

سًضاز سهآضز ىازطه ظا طتوو ىاًظ سغضز 50 .

تسا ِمغٌه یاّضَطو طگیز ظا صیت ىاتسعیلطل ٍ ىاتسىیخات ضز یسهآضز یطتاطتاً

. ضز

سًضاز یطتطیت سهآضز ِمغٌه طگیز یاّضَطو ِت تثسً ىاًظ ىاتسلاعل ٍ ىاتسٌووطت .

ِىٌیا يوض

تسا ِتفطگ ضاطل یا ِمغٌه ظسَته ُاگیاخ ضز ىاتسىتظا .

ُراوض لٍذج :3

یتیسٌج ِعسَت صخاض

1

Source: UNDP, 2007, pp. 327-328.

ُضاعّ ِؼسَت فاسّا ضز ِو تسا ییاّ عذاض ِلوخ ظا شظَهآ ضز یتیسٌخ یطتاطت ثحت یاّ عذاض ظا یىی ىاٌَػ ِت ىظاَت يیا زادیا ٍ ِتفطگ ضاطل ِخَت زضَه سحته لله ىاهظاس

تسا ُسض ِتفطگ طظً ضز ِؼهاخ ضز ىاًظ یظاس سٌوًاَت .

یًاْخ هًات ضاهآ ِلوخ ظا زَخَه ضاهآ

ٍ ِغسَته ،ییاستتا یاّ ُضٍز ضز ىاطسپ ِت ىاطتذز تثسً ِو تسا عَضَه يیا ُسٌّز ىاطً

1. Gender-Related Development Index-GDI

عذاض ِؼسَت عذاض

ِت طَتطه تیسٌخ یگسًظ ِت سیها

2005( ) زاَس ىاعیه

ىلااسگضعت ( %

يس ات تیؼوخ ٍ لاس 15

طتلاات ) 2005( - )1995 %

یثیوطت ماً تثث

ییاستتا - ٍ ِغسَته

یًایاپ ٍ 2005( ) زضٍآطت سهآضز ىاعیه

ُسض

$PPP( )

2005( ) سهآضز

ىاًظ تثسً

ِت ىازطه

ِثتض ضَطو ظایتها

ىظ زطه ىظ زطه ىظ زطه ىظ زطه

ىاتسىتظا 98

0.699 70.0

63.6 99.6 99.6 72 75 1.547 2.585

0.60

ىاتسىیخات 106

0.669 69.0

63.8 99.2 99.7 64 77 992 1.725

0.57

ىاتسٌووطت ...

67.0 ...

58.5 98.3 ... 99.3

6.108 ...

9.596 0.64

ىاتسعیلطل 102

0.692 69.6

61.7 98.1 99.3 80 76 1.414 2.455

0.58

ىاتسلاعل 65

0.792 71.5

60.5 99.3 99.8 97 91 6.141 9.723

0.63

(8)

یعوطه یایسآ ضز یًایاپ -

سطتسز ضز عذاض يیا ِت طَتطه ضاهآ ِو ىاتسٌووطت ضز عخ ِت

تسیً

- تسا ىاتسىیخات ىآ ظا زضَوض يیطت يییاپ اّضَطو طگیز يیت ضز .

لاس ضز يیا 2006

ىاتسىیخات ضز ِغسَته ٍ ییاستتا ُضٍز یاطت تثسً

تسا ُزَت سغضز 88 .

طّ تثسً ِت یٌؼی

ظمف طسپ 100 ىاتسعیلطل ،طگیز ضَطو ِس ضز یلٍ سًا ِتضاز ضَضح ىاضٍز يیا ضز طتذز 88

لهاو یطتاطت تیؼضٍ ِت ىاتسلاعل ،ِتفای تسز سغضز 100

عیً ىاتسىتظا ضز ٍ سغضز 99

تسا ُزَت سغضز 97 .

لاس ضاهآ ِت تثسً تیؼضٍ يیا ِىٌیا ِخَت لتال ِتىً ِتثلا يیا 2000

صّاو یوسًا اّضَطو (

اّضَطو يیا ِوّ یاطت سغضز هی زٍسح )

سّز یه ىاطً اض .

یًایاپ ُضٍز ضز یتیسٌخ یطتاطت طظً ظا ىاتسىیخات تیؼضٍ ِو سّز یه ىاطً طیظ لٍسخ لاس ضز ِو یلىض ِت تسا یلیػحت یلثل یاّ ُضٍز ظا طتست ةتاطه ِت اٌْت 2006

سغضز 37

سًا ُزطو ماً تثث یلیػحت یًایاپ یاّ ُضٍز ضز ىاطسپ تثسً ِت ىاطتذز .

ٍ ىاتسلاعل ضز سىػ طت

تسا ىاطسپ ظا صیت ةتاطه ِت ىاطتذز ماً تثث تثسً ىاتسعیلطل .

یطتاطت تیؼضٍ یلو ضَع ِت

تسا ُزَثً یسخ لىطه اّض َطو يیا ضز یتیسٌخ .

ِت ىاتسىیخات ىَچ یضَطو ضز ِو سٌچ طّ

ىاطتذز ىاتسعیلطل تثسً

سغضز12 توطض ییاوٌّاض ٍ ییاستتا ىاضٍز ضز ىاطسپ ظا طتوو سٌٌو یه

.

تسا طتسیسض ةتاطه ِت یًایاپ ُضٍز ضز یطتاطتاً

.

ُراوض لٍذج :4

یًایاپ ُرٍد رد ىازسپ ِب ىازتخد ماً تبث تبسً

199 لاس 1 200

0 200

1 200

2 200

3 200

4 200

5 200

6 200

7 ضَطو

ىاتسىتظا

83 ...

81 80 77

79 70 71

71

سىیخات ىات

62 34 32

33 34

33 35 ... 37

اتسٌووطت ى

...

...

...

...

...

...

...

...

...

ىاتسعیلطل

101 ..

104 114

119 119 125

... 127

ىاتسلاعل

118 ...

120 125

133 138 143

143 144

Source: World Bank, 2009.

(9)

یاّ یسطو سغضز یسضطت سلده

ىاٌَػ ِت یعوطه یایسآ ضز ىاًظ ضایتذا ضز یله یاّ

لاس ضز ِو تسا يیا طگًایت ،یتیسٌخ یطتاطت ُسٌّز ىاطً یاّ عذاض ظا یىی تیؼضٍ 2008

هی زٍسح ِو ىاتسعیلطل عخ ِت ٍ تسا ُزَت نّ ِت هیزعً ٍ ىاسىی اثیطمت ِمغٌه یاّضَطو یاّ یسطو لو مضاْچ سلده

یاّضَطو طگیز ظا طتطیت ٍ ُزَت ىاًظ ضایتذا ضز ضَطو يیا

تسا ِمغٌه .

يیت اّضَطو طگیز ضز -16

یاّ یسطو سغضز 18 سلده

ضاطل ىاًظ ظایتذا ضز

تسا ِتضاز .

لاس ظا یریضات لَحت طیس ضٍطه یذطت ِو تسا ىآ ُسٌّز ىاطً 2000

زطگ ةمػ اّضَطو طگیز ِو یلاح ضز سًا ِتضاز یا ِظحلاه لتال تفططیپ ِمغٌه یاّضَطو سًا ِتضاز . لاس ضز ىاتسٌووطت ضز لاثه ىاٌَػ ِت یاّ یسطو ِوّ مضاْچ هی ظا صیت یوو 2000

سلده ُزَت ىاًظ ضایتذا ضز 26(

سغضز ) لاس ضز یلٍ تسا ِت 2008

ِتفای صّاو سغضز 16

تسا . ظا ِو ُزَت ىاتسىیخات ضز شطتسگ يیطتطیت طگیز یَس ظا لاس ضز سغضز 3

ِت 2000

ضز سغضز 18 تسا ِتضاز صیاعفا 2008

. ِمغٌه حغس ضز اض صیاعفا يیطتطیت عیً ىاتسعیلطل

ظا ِو تسا ِتضاز لاس ضز سغضز 1

ِت 2000 ِلغاف ضز سغضز 10

-2004 ِت ٍ 2002

25

لاس ضز سغضز تسا ُسیسض 2008

. ظا عیً ىاتسىتظا ضز ِت سغضز 7

ِلغاف ضز سغضز 18 2008

2000 ات تسا ِتضاز صیاعفا .

تضاذْب صخب ِعسَت یاّ صخاض

یاّ عذاض يیطت نْه ِلوخ ظا ضَطو طّ ضز ِیاپ تضاسْت ُژیٍ ِت ٍ تضاسْت تیؼضٍ

سیها ضز ِلوخ ظا ضَطو ِؼسَت تیؼضٍ یلو سٌیاطت ضز ِو زَض یه ِتفطگ طظًضز یػاوتخا ِؼسَت زضاز یزایظ طیثأت ِؼهاخ تهلاس ٍ یگسًظ ِت .

ِخَت زضَه عیً ُضاعّ ِؼسَت فاسّا ضز طها يیا

تسا ُزَت .

ىاوزَو طیه ٍ يطه صّاو سحته لله ىاهظاس ُضاعّ ِؼسَت فاسّا سٌس ضز (

فسّ

مضاْچ ) ىاضزاه تهلاس یامتضا ، (

ندٌپ فسّ

) یاّ یضاویت طگیزٍ ظسیا یضاویت ات ُظضاثه ٍ

نْه ( نطض فسّ

) لاح ضز یاّضَطو ُژیٍ ِت ٍ غهاَخ یػاوتخا ِؼسَت یاطت یفاسّا ىاٌَػ ِت

یاّ عذاض ٍ فاسّا يیا ِت ات سًا ُسض سْؼته اّضَطو ِوّ ٍ ُسض ِتفطگ طظً ضز ِؼسَت لاس ات ِعَتطه سٌتای تسز 2015

.

(10)

یتضاسْت یاّ ٌِیعّ ِلوخ ظا اّضَطو یتضاسْت یاّ عذاض ِسیامه ِت صرت يیا ضز ،اّ تلٍز

زَض یه ِتذازطپ ىاىضعپ زاسؼت ٍ یگسًظ ِت سیها ،ىضازاه ٍ ىاوزَو ٍ ىازاظًَ طیه ٍ يطه ىاعیه .

فلا - تضاذْب صخب رد یصَصخ ٍ یهَوع یاّ ٌِیشّ

ِت تلٍز ِخَت ِو تسا یوْه یاّ عذاض ظا یىی تضاسْت صرت ضز یتلٍز یاّ ٌِیعّ

سّز یه ىاطً اض ِؼهاخ یاطت یتضاسْت ِیلٍا تاًاىها ىزطو نّاطف ٍ یػاوتخا ِؼسَت .

ُراوض لٍذج :5

تضاذْب ِب ذْعت :

تاهذخ ٍ یسزتسد ،عباٌه

عذاض ضَطو یتضاسْت یاّ ٌِیعّ

هضعپ زاسؼت ( 100000طّضز

طفً

) -2004 2000

یهَوػ ( % GDPظا )

2004 یغَػذ

( % GDP ظا )

2004

ًِاطس PPP( )

2004

ىاتسىتظا 2.4

2.7 160

274

ىاتسىیخات 1.0

3.4 54

203

ىاتسٌووطت 3.3

1.5 245

418

ىاتسعیلطل 2.3

3.3 102

251

ىاتسلاعل 2.3

1.5 264

354

Source: UNDP, 2007, pp. 248-249.

ِت تضاسْت صرت ضز یهَوػ یاّ ٌِیعّ تثسً طظً ظا تساسیپ لاات لٍسخ ظا ِو ضَع ىاوّ

لاس ضز یعوطه یایسآ ضز یلذاز علاذاً سیلَت لو ٌِیعّ يیطتطیت ىاتسووطت 2004

3 ( 3/

سغضز ) ىاتسىتظا ٍ تسا ِتضاز صرت يیا ضز اض 4(

2/ سغضز ) زضاز ضاطل مٍز ُاگیاخ ضز .

ىاتسلاعل

نطتطه تضَغ ِت ىاتسعیلطل ٍ 3(

2/ سغضز ) ات اٌْت عیً ىاتسىیخات ٍ ِمغٌه مَس ُاگیاخ ضز 1

تسا ِتضاز اض ٌِیعّ يیطتوو سغضز .

ٍ ىاتسٌووطت ،ىاتسلاعل زاػتلا ندح ِت ِخَت ات ِتثلا ىاتسىتظا

سیات لٍا ضَطو ِس ضز صرت يیا یاّ ٌِیعّ یلو ندح تسا طگیز ضَطو ٍز ظا طتگضعت ضایست ِو سضات طتطیت ضایست .

(11)

ىاٌچوّ

ةیتطت ِت ِو تسا ُسض ُزاز ىاطً یتضاسْت یاّ ٌِیعّ ًِاطس ضز عَضَه يیا ِو

ىاتسلاعل 264(

ضلاز ) ىاتسٌووطت ، 245(

ضلاز ) ىاتسىتظا ، 160(

ضلاز ) ىاتسعیلطل ، 102(

ضلاز )

ىاتسىیخات ٍ 54(

ضلاز ) سًطیگ یه ضاطل .

ضز تضاسْت ِت ِتفای ظاػتذا یلذاز علاذاً سیلَت سغضز ِىٌیا زَخٍ ات يیاطتاٌت لاس ضز ىاتسعیلطل ٍ ىاتسلاعل زاػتلا طتگضعت ندح ِت ِخَت ات یلٍ تسا ُزَت طتاطت 2004

ىاتسلاعل (

تسا ُزَت ىاتسعیلطل طتاطت ِس اثیطمت عیً ضَطو يیا تیؼوخ ِىٌیا يوض )

یلٍ

ىاتسىیخات طتاطت حٌپ ٍ ىاتسعیلطل طتاطت نیً ٍ ٍز ظا صیت ىآ یتضاسْت یاّ ٌِیعّ ًِاطس ىاٌچوّ

تسا ُزَت .

یاّ ٌِیعّ ِت یلذاز علاذاً سیلَت سغضز یٌؼی یسضطت زضَه عذاض ٍز طّ ضز

زضاز ضاطل ِمغٌه ُاگیاخ يیطت يییاپ ضز ىاتسىیخات یتضاسْت ًِاطس يیٌچوّ ٍ یتضاسْت .

زضاز یغسَته ًاثیطمت تیؼلَه عیً ىاتسىتظا .

یاّ ٌِیعّ ،لٍسخ يیا ضز طگیز ِخَت لتال ِتىً

یاّ ٌِیعّ سىػ طت ًلاهاو اّضَطو يتفطگ ضاطل ةیتطت ِو تسا تضاسْت تتات یغَػذ صرت تسا صرت يیا ضز یتلٍز یتضاسْت .

صرت ضز یغَػذ صرت یاّ ٌِیعّ تثسً طظً ظا

ىاتسىیخات ةیتطت ِت یلذاز علاذاً سیلَت ِت تضاسْت 4(

3/ سغضز ) ىاتسعیلطل ، 3(

3/ سغضز ) ،

ىاتسىتظا 7(

2/ سغضز ) ىاتسلاعل ٍ ىاتسٌووطت ، 5 (

1/ سغضز ) سًطیگ یه ضاطل .

ُسٌّز ىاطً ِو

اّ تلٍز طتوو ٌِیعّ ٍ اّضَطو يیا ضز یغَػذ صرت یتضاسْت صرت یاّ ٌِیعّ ىزَت طتلاات تسا ُظَح يیا ضز .

ِت سّز یه ىاطً لٍسخ ِو ضَع ىاوّ عیً تیؼوخ ِت ىاىضعپ زاسؼت طظً ظا

ىاتسٌووطت ضَطو ِس ةیتطت 418 (

طّ ضز طفً

100000 تیؼوخ طفً

) ىاتسلاعل ، 354 (

) ،

ىاتسىتظا 274(

) ىاتسعیلطل ، 251(

) ىاتسىیخات ٍ 203 (

) عیً صرت يیا ضز ِو سًضاز ضاطل

سٌتسّ ُاگیاخ يیطت يییاپ ضز ِمغٌه ضز ىاتسعیلطل ٍ ىاتسىیخات .

یغسَته ُاگیاخ عیً ىاتسىتظا

زضاز ِمغٌه حغس ضز .

ب - زیه ٍ گزه ىاشیه (

ىارداه ٍ ىاکدَک ،ىاداسًَ

)

ظا یىی ىاٌَػ ِت طتطیت ىاوزَو ٍ ىازاظًَ طیه ٍ يطه ُژیٍ ِت طیه ٍ يطه ىاعیه یاّ عذاض

ضز ضَطو طّ مزطه یاطت یتضاسْت تاًاىها ىزَثً ای ىزَت نّاطف ٍ تضاسْت صرت ِؼسَت نْه زَض یه ِتفطگ طظً

. یعوطه یایسآ یاّضَطو ِوّ ضز تساسیپ طیظ لٍسخ ظا ِو ضَع ىاوّ

(12)

تسا ِتفای زَثْت ىازاظًَ عیه ٍ يطه صّاو طظً ظا یتضاسْت تیؼضٍ

. يیا یمیثغت ِسیامه ضز

لاس ضز تیؼضٍ

يطه ات ىاتسىیخات 2000 ىاعیه يیطتلاات ،ُسًظ سلَت ضاعّ طّ ضز طفً 75

تسا ِتضاز اض ىازاظًَ طیه ٍ يطه .

ضز طیه ٍ يطه زاسؼت فػً ًاثیطمت ِو ُزَت ىاتسلاعل ىآ ظا تیؼضٍ يیطتْت ِو یلاح ضز ظمف یٌؼی تسا ىاتسىیخات

ُسًظ سلَت ضاعّ طّ ضز 37 .

ىاتسعیلطل 44(

ضاعّ ضز ) ىاتسىتظا ، 52(

ضاعّ ضز ) ىاتسٌووطت ٍ 59(

ضاعّ ضز ) سًطیگ یه ضاطل یسؼت لحاطه ضز عیً

. ضز لاس تفّ ظا سپ

2007 لاس صّاو ات ٍ ِتضاز ظَػذ يیا ضز اض زطىلوػ يیطتْت ىاتسلاعل ُضاتٍز عیً

30

ِت اض طیه ٍ يطه زاسؼت ،سغضز تسا ُسًاسض ضاعّ ضز 26

. ات ىاتسىتظا صّاو سغضز 27

38( ضز

ضاعّ

) ، ىاتسىیخات صّاو سغضز 25

56( ضاعّ ضز ) ىاتسٌووطت ، صّاو سغضز 24

45( ضاعّ ضز ) ٍ

ات ىاتسعیلطل تیاًْ ضز صّاو سغضز 18

36( ضاعّ ضز ) یه ضاطل یسؼت لحاطه ضز سًطیگ

. طظً فطغ

ٍ ىاتسلاعل ُضاتٍز عیً لاس يیا ضز یلو زاسؼت طظً ظا تسه يیا ضز طیه ٍ يطه صّاو سغضز ظا تسا ِتضاز اض ىاعیه يیطتطیت ىاٌچوّ ىاتسىیخات ٍ سًا ُزطو تثث اض طیه ٍ يطه يیطتوو ىاتسعیلطل .

ُراوض لٍذج :6

ىاداسًَ زیه ٍ گزه ىاشیه (

ُذًس ذلَت راشّ زّ رد )

1990 لاس 1991

2000 2002

2003 2004

2005

2006 ضَطو

ىاتسىتظا ... 61

... 52 ...

40 ...

38

ىاتسىیخات ... 91

... 75 ...

59 ...

56

ىاتسٌووطت ... 81

... 59 ...

47 ...

45

ىاتسعیلطل ... 63

... 44 ...

37 ...

36

ىاتسلاعل ... 50

... 37 ...

27 ...

26

Source: UNDP, 2007, pp. 250-251.

ٍُلاػ ِو تسا یتضاسْت یاّ عذاض طگیز ظا عیً لاس حٌپ طیظ ىاوزَو طیه ٍ يطه ىاعیه صرت ضز تلٍز ٌِیعّ ىاعیه تسا ضَطو طّ یػاوتخا ِؼسَت تیؼضٍ ُسٌّز ىاطً ِىٌیا طت

(13)

زضاصگ یه صیاوً ِت عیً اض ىآ طیثأت ٍ تضاسْت .

مَس ٍز صّاو لاس حٌپ طیظ ىاوزَو طیه ٍ يطه

لاس ضز لاس ِت تثسً 2015

تسا ُضاعّ ِؼسَت طگیز فاسّا ِلوخ ظا 1990 .

يیطذآ ِت تثسً ِمغٌه یاّضَطو ِوّ ضز تیؼضٍ يیا سّز یه ىاطً لٍسخ ِو ًَِگ ىآ تسا ُسض طتْت یٍضَض تهَىح تایح یاّ لاس .

لاس ضز طیه ٍ يطه ضاهآ يیطتطیت 2000

ِتضاز ىاتسىیخات اض لاس حٌپ طیظ ىاوزَو 93(

ُسًظ سلَت ضاعّ ضز )

ىاتسٌووطت ٍ 71(

ضاعّ ضز ) ٍ

ىاتسىتظا 62(

ضاعّ ضز ) سًطیگ یه ضاطل یسؼت لحاطه ضز .

ات ىاتسعیلطل ات ىاتسلاعل ٍ ضاعّ ضز 51

سًا ِتضاز اض تیؼضٍ يیطتْت ُسًظ سلَت ضاعّ ضز 43 .

ىاٌَػ ِت ىاتسلاعل ضز طیه ٍ يطه زاسؼت

تسا ُزَت ىاتسىیخات ضز طیه ٍ يطه فػً ظا طتوو ًاثیطمت طظً يیا ظا ِمغٌه ضَطو يیطت كفَه .

ُراوض لٍذج :7

لاس جٌپ سا زتوک ىاکدَک زیه ٍ گزه ىاشیه (

ُذًس ذلَت راشّ زّ رد )

1990 لاس 1991

2000 2002

2003 2004

200 2005

6 ضَطو

ىاتسىتظا ... 74

... 62 ...

46 ...

43

ىاتسىیخات ... 115

... 93 ...

71 ...

68

ىاتسٌووطت ... 99

... 71 ...

54 ...

51

ىاتسعیلطل ... 75

... 51 ...

42 ...

41

ىاتسلاعل ... 60

... 43 ...

31 ...

29

Source: UNDP, 2007, pp. 250-251.

لاس ضز ِو سّز یه ىاطً لاات لٍسخ لاس ةیتطت ىاوّ طیه ٍ يطه یؼغل زاسؼت طظً ظا 2007

اض طیه ٍ يطه زاسؼت يیطتطیت ىاتسىتظا ٍ ىاتسٌووطت ،ىاتسىیخات ةیتطت ِت ٍ ُسض ظفح 2000 سًا ُزطو تثث .

سًا ِتضاز اض زاسؼت يیطتوو ىاتسعیلطل ٍ ىاتسلاعل ِو یلاح ضز .

ٍ طییغت سغضز طظً ظا

ات ىاتسلاعل عیً صّاو طیه ٍ يطه صّاو سغضز 33

( ظا صّاو ِت 43

)29 ىاتسىتظا ٍ (

ظا صّاو

ِت 62 )43 سًا ِتضاز اض زطىلوػ يیطتْت .

ات ىاتسٌووطت ِو یلاح ضز ىاتسىیخات ،صّاو سغضز 28

27 ات ات ىاتسعیلطل ٍ صّاو سغضز سًطیگ یه ضاطل یسؼت یاّ ِثتض ضز صّاو سغضز 20

.

ج - تضاذْب صصخته رَضح اب یاّ ىاویاس

(14)

ٍ تاًاىها ىزَت نّاطف یٌؼه ِت ىاویاظ ماگٌّ ضز هضعپ ٍ یتضاسْت يیػػرته ضَضح تسا ِؼهاخ یاطت یتضاسْت تلایْست .

ضز ٍ ِتضاز ِؼهاخ ضز طیه ٍ يطه صّاو ضز یزایظ طیثأت

زضاصگ یه طیثأت عیً یگسًظ ِت سیها طت ىآ یپ .

ُظاسًا یاّ ِػذاض ظا یىی ىاٌَػ ِت عَضَه يیا -

تسا ُضاعّ ِؼسَت فاسّا سٌس ضز ىاضزاه تهلاس یامتضا یطیگ .

ضز اّضَطو ضاهآ ِت یّاگً

لاس ضز ِو تسا يیا ُسٌّز ىاطً طیظ لٍسخ يیا للامتسا ظا صیپ لاس يیطذآ ىاٌَػ ِت 1991

ىاتسىیخات عخ ِت ،اّضَطو 77(

سغضز ) صیت ىاتسىتظا ٍ ىاتسٌووطت ،ىاتسعیلطل ضَطو ِس ضز

95 ظا تسا ُسض یه مادًا عػرته ضَضح ات اّ ىاویاظ سغضز .

لاس ضز ضز ضاهآ يیا عیً 2006

ِت ضَطو ضاْچ -100

ىاٌچوّ ىاتسىیخات ضز ظمف ٍ تسا ُسیسض سغضز 98 سغضز 83

( لاس

)2005 تسا .

ُراوض لٍذج :8

تضاذْب صصخته رَضح اب ًِایلاس یاّ ىاویاس ذصرد

لاس

1991 2000

2002 2003

2004 2005

2006

ضَطو ىاتسىتظا

... 96 ...

...

96 ...

100

ىاتسىیخات

... 71 ...

...

83 ...

...

ىاتسٌووطت

... 97 ...

...

97 ...

100

ىاتسعیلطل

99 99

... 99 98 ...

98

ىاتسلاعل

...

...

...

...

99 ...

100

Source: UNDP, 2007, pp. 255-257.

لاس ضز ىاویاظ ضاعّ سػىی طّ ضز ىاویاظ ماگٌّ ضز ىاضزاه طیه ٍ يطه ضاهآ ِتثلا 2005

اٌْت ات ىاتسىتظا ِو تسا يیا ُسٌّز ىاطً

ىاتسىیخات ٍ ِتضاز اض ىاضزاه طیهٍ يطه يیطتوو زضَه 24

170 ات تسا ِتضاز ِمغٌه ضز اض تیؼلَه يیطتست ٍ ُزطو تثث اض طیه ٍ يطه يیطتطیت زضَه .

ضاهآ يیا

زضاز یًاَروّ عیً ضَطو يیا ضز ىاویاظ ماگٌّ عػرته ضَضح تیؼضٍ ات .

ىاتسعیلطل 150 (

زضَه ) ىاتسلاعل ، 14(

زضَه ) ىاتسٌووطت ٍ 130(

زضَه ) سًضاز ضاطل یسؼت یاّ ِثتض ضز .

(15)

د - یگذًس ِب ذیها یتضاسْت ٍ یًاسًا ِؼسَت ُسٌّز ىاطً یاّ ِػذاض يیطت نْه ظا یىی یگسًظ ِت سیها

تساّضَطو .

نّاطف طتطیت یضَطو ضز زاطفا یاطت یتضاسْت تاًاىها ِچ طّ ِو تسا یْیست

يیا سٌضات ِتضاز اض یطتْت یّافض تاًاىها ظا ُزافتسا ىاىها مزطه عیً یزاػتلا طظً ظا ٍ سضات زاز سّاَذ ىاطً اض زَذ یگسًظ ِت سیها عذاض ضز تیؼضٍ

. ضز ِو تسا لیلز يیوّ ِت

یاّ ِفلؤه ظا یىی ىاٌَػ ِت عذاض يیا سحته لله ىاهظاس یًاسًا ِؼسَت ًِلااس یاّ شضاعگ زطیگ یه ضاطل یتایظضا زضَه اّضَطو یگتفای ِؼسَت تیؼضٍ صدٌس یلغا .

ُراوض لٍذج :9

یگذًس ِب ذیها (

ذلَت ٍذب رد )

1991 لاس 2000

2002 2003

2004 2005

2006

2007 ضَطو

ىاتسىتظا

68 ...

... 67 67 ...

... 67

ىاتسىیخات

65 ...

... 66 66 ...

... 67

ىاتسٌووطت

63 ...

... 62 63 ...

... 63

ىاتسعیلطل

69 69

68 68

68 68

... 68

ىاتسلاعل

68 68

66 66

66 66

... 66

Source: UNDP, 2007, pp. 255-257.

اّضَطو ِوّ ضز ًاثیطمت یٍضَض یضاپٍطف ات عذاض يیا یعوطه یایسآ یاّضَطو ضز زطو طَمس

، ٍض ُضاتٍز ُسض لمتسه ُظات یاّضَطو تاثث ٍ تیؼضٍ ىسض طتْت ات ضٍطه ِت یلٍ

تضاصگ زَؼغ ِت .

لاس ات ِو یلىض ِت طثوا ،سًا ِتفطگ ضاطل یسضطت زضَه ادٌیا ضز ِو ،2000

تسا ِتطگظات للامتسا ظا صیپ ىاضٍز تیؼضٍ ىاوّ ِت ًاثیطمت ُضاتٍز اّ عذاض .

تضصگ ات یلٍ

ٍ ُسًاه تتاث یضاپٍطف ىاضٍز ظا لثل تیؼضٍ ىاوّ ِت ًاثیطمت طضاح لاح ضز لاس تفّ زٍسح تسا ِتضاز عیً صّاو یوو یزضاَه ضز ای .

یاّ لاس ضز ِو ُزَت ىاتسىیخات زضَه اٌْت ٍ 1990

نلض يیا ةیتطت ِت 2000 ٍ 63

لاس ضز ٍ ُزَت لاس 65 ِت 2007

تسا ِتفای صیاعفا لاس 67 .

ىاوّ ضز تسه يیا ِوّ ضز ِو تسا ُزَت ىاتسٌووطت ضز ِمغٌه ضز یگسًظ ِت سیها يیطتوو 63

(16)

تسا ِتضاسً یزَثْت چیّ ٍ ُسًاه تتاث لاس .

لاس ضز یگسًظ ِت سیها يیطتلاات ِت كلؼته 2007

ات ىاتسعیلطل تسا لاس 68

. ىاعیه ىاوّ ضز عیً اّضَطو طگیز ضز -68

سًضاز ضاطل لاس 66 .

ضز

لاس ِت تثسً يیٌچوّ ٍ للامتسا ظا لثل ىاضٍز ات ِسیامه ٍ ىاتسلاعل ضَطو ٍز ضز 2000

تسا ِتضاز صّاو لاس ٍز ىاعیه ِت عذاض يیا ىاتسىتظا .

عیً ىاتسعیلطل ٍ ىاتسٌووطت ضز تتاث

تسا ُزَت .

ُ - یتضاذْب بلاضاف ٍ نلاس بآ ِب یسزتسد ضز یعوطه یایسآ ضز بلاضاف غفز تاًاىها ِت یسطتسز ىاىها ات تیؼوخ عذاض ِسیامه

یاّ لاس ٍ 1991

تسه يیا ضز اّضَطو تیؼضٍ ِو تسا تمیمح يیا ُسٌّز ىاطً 2006

تسا ِتضاسً یزایظ طییغت ٍ ُزَت تتاث اثیطمت .

ظا ىاتسىیخات ضز تیؼضٍ ظمف يیت يیا ضز 86

ِت سغضز ظا عیً ىاتسىتظا ضز ٍ سغضز 92

ِت سغضز 94 تسا ِتفای صیاعفا سغضز 96

. يیا ضز

ٍ ىاتسلاعل تیؼضٍ تسه حغس ىاوّ ضز ةیتطت ِت عیً ىاتسعیلطل

ٍ سغضز 97 تتاث سغضز 93

تسا ُسًاه .

اض ظَػذ يیا ضز یضاصگ ِیاهطس ِمغٌه یاّضَطو ِو تسا یٌؼه يیست يیا صیاعفا

سًا ُزاسً

. ضز ،للامتسا ظا صیپ ىاضٍز ظا زَخَه یتضاسْت یاّ تذاسطیظ ِت ِخَت ات ِو سٌچ طّ

ظا صیت ،تسیً زَخَه ىآ ضاهآ ِو ىاتسٌووطت یاٌثتسا ِت اّضَطو ِوّ ضز ًاثیطمت طضاح لاح سًضاز یسطتسز تاًاىها يیا ِت تیؼوخ سغضز 90 .

یضاصگ ِیاهطس ٍ تسا ُضاعّ ِؼسَت فاسّا ِلوخ ظا عیً نلاس یًسیهاضآ بآ ِت یسطتسز یتثثه طیثأت ٍ ِتضاز ِؼهاخ تهلاس یامتضا ضز یْخَت لتال طیثأت سًاَت یه طها يیا ضز اّضَطو

ِتضاز ،سًَض یه لمتٌه نلاساً بآ ظا ِو یضاطها ظا یضاً طیه ٍ يطه ٍ اّ یضاویت صّاو طت سضات . يیوضت یاطت یْخَت لتال یاّ یضاصگ ِیاهطس یٍضَض ىاضٍز ضز عیً ظَػذ يیا ضز

ٍ تفطگ یه تضَغ مزطه یاطت یگسًظ یتضاسْت ِیلٍا تاهسذ ىزطو نّاطف ٍ طها يیا سٌتضاز یثساٌه تیؼضٍ ِمغٌه یاّضَطو .

طثوا ضز للامتسا ظا سپ ىاضٍز ضز ِو یلاح ضز

تیؼضٍ ،تاًاىها يیا ىسیز ةیسآ ای ٍ ىسض ُزَسطف ات قطض نَلت َضػ یاّضَطو زطو تفا طظً يیا ظا اّضَطو .

تیؼلَه ات سًزطو شلات َضػ یاّضَطو ىاهظ ضٍطه ِت یلٍ

سٌّز امتضا اض زَذ .

(17)

ضز نلاس یًسیهاضآ بآ ِت یسطتسز سغضز يیطت يییاپ یعوطه یایسآ یاّضَطو يیت ضز 2000 لاس ىاتسىیخات اض 59(

سغضز ) ات ىاتسلاعل عیً اض تیؼضٍ يیطتْت ٍ ِتضاز سغضز 96

تسا ِتضاز نلاس یًسیهاضآ بآ ِت یسطتسز .

ةیتطت ِت نلض يیا عیً ىاتسعیلطل ٍ ىاتسىتظا ضز

ٍ سغضز 89 تسا ُزَت سغضز 82

. لاس ضز لاس ِت تثسً 2006

ات ىاتسىیخات ،2000

/5 ِت اض نلاس بآ ِت مزطه یسطتسز ِو ِتضاز اض امتضا ٍ تیؼضٍ زَثْت يیطتطیت سغضز 13 67

سغضز تسا ُسًاسض .

يیطت يییاپ ىاٌچوّ ِمغٌه یاّضَطو طگیز يیت ضز ضَطو يیا ِو سٌچ طّ

زضاز اض ِثتض .

ضز اض یعوطه یایسآ ِمغٌه یاّ بآ يیطتطیت یلوضَع ِت ىاتسىیخات ِو تسا ِخَت ةلاخ زضاز ضایتذا .

لاس ضز ِىٌیا زَخٍ ات عیً ىاتسعیلطل ات 2000

ظا طت ةمػ یسطتسز سغضز 82

ىاتسىتظا (

89 ات سغضز ) لاس ضز یلٍ تضاز ضاطل ات 2006

/5

ِت زَذ تیؼضٍ یامتضا سغضز 8

ىاتسىتظا ظا طتلاات یوو یتیؼلَه ضز ِو سیسض نلاس بآ ِت مزطه یسطتسز سغضز 89 88 (

سغضز ) زَت ُسض طتست سغضز هی زٍسح صتیؼضٍ تسه يیا ضز ِو تفطگ ضاطل .

تیؼضٍ

ىاتسلاعل

تسا ُزطىً یطییغت عیً

.

س - ىآ ذضر ٍ تیعوج ىآ ِؼسَت ٍ سضض طت نیمتسه طیثأت تیؼوخ سضض ىاعیه ُژیٍ ِت ٍ ضَطو طّ تیؼوخ ىاعیه

زضاز ضَطو .

،سضات ِتضاز ًِایلاس سضض سغضز ٍز ضاسمه ِت یضَطو تیؼوخ ِچًاٌچ لاثه ىاٌَػ ِت

صیاعفا ِت ظمف لاس طّ ضز ضَطو یزاػتلا سضض ظا سغضز ٍز غلاٍ ضز ِو تسا یٌؼه يیست يیا زَض یوً تیؼوخ لو تیؼلَه یامتضا فطغ ٍ تفای سّاَذ ظاػتذا سیسخ تیؼوخ .

ِتثلا

زایظ ضاو یٍطیً ىزضٍآ نّاطف ات ِلوخ ظا زضاز عیً اض شزَذ یاّ تیعه زایظ تیؼوخ يتضاز ای ٍ یلذاز تاسیلَت یاطت باصخ ٍ يضعت یضاظات زادیا ای ٍ ضَطو غتاٌه ظا یضازطت ُطْت یاطت یخضاذ یضاصگ ِیاهطس بصخ .

ىاتسىتظا ِمغٌه یاّضَطو يیت ضز ِو سّز یه ىاطً یعوطه یایسآ یاّضَطو ِت یّاگً

زٍسح ات لاس ضز تیؼوخ طفً ىَیلیه 27

ٍ زضاز ِمغٌه ضز اض تیؼوخ يیطتطیت 2007 ىاتسلاعل

5 ات 15/ زطیگ یه ضاطل یسؼت ِثتض ضز طفً ىَیلیه .

یلاات لیسًاتپ طگًایت ضَطو ٍز يیا تیؼوخ

(18)

تسا زاػتلا یاطت يضعت یضاظات زادیا يیٌچوّ ٍ غتاٌه ظا یضازطت ُطْت ٍ سیلَت یاطت اًْآ .

ِتثلا

ظا سًاَت یه اًْآ یاطت ةساٌه یتضاسْت ٍ یضظَهآ ِیلٍا تاًاىها ىزطو نّاطف ِو تسا یْیست سضات یضَطو طّ ُسوػ یاّ صلاچ .

ات ىاتسىیخات ،ِمغٌه تیؼوخ طپ ضَطو ٍز يیا ظا سؼت

/7 زٍسح ات ىاتسعیلطل ٍ ىاتسٌووطت ٍ طفً ىَیلیه 6 یسؼت یاّ ِثتض ضز تیؼوخ طفً ىَیلیه 5

ضاطل

سًضاز . لاس ِت تثسً ىاتسلاعل تیؼوخ ِىٌیا ِخَت لتال ِتىً

(1991 تطخاْه لیلز ِت )

زٍسح

تسا ِتضاز صّاو طفً ىَیلیه هی .

یاّ لاس يیطذآ ضز ِىٌیا زَخٍ ات عیً تیؼوخ سضض طظً ظا

یٍضَض تایح 1991 (

) یلاات ضایست سضض اّضَطو يیا -3

سًا ِتضاز سغضز 2 (

،ىاتسىتظا

ىاتسعیلطل ٍ ىاتسىیخات ىاتسلاعل ،سغضز 2

ىاتسٌووطت ٍ سغضز 1 سغضز 3

)

ُضٍز ضز یلٍ

ات 2000 طظً ظا ٍ سًا ُزطو ِتطدت اض سغضز هی سضض نلض اّضَطو يیا ِوّ تیؼوخ 2007

زضاسً زَخٍ اّضَطو يیا يیت یًاسٌچ تٍافت سضض ىاعیه .

ضز ِمغٌه یاّضَطو تیؼلَه ظا یسٌت غوخ توسل يیا ضز سض ىایت طتطیپ ِو ِچًآ ِت ِخَت ات زَض یه مادًا اّضَطو يیا يیت ییاًْ ِسیامه ٍ یػاوتخا ِؼسَت ٌِیهظ .

ُضٍز ضز یتیؼوخ طظً ظا

لاس ضز یعوطه یایسآ ضز یسضطت زضَه ىاتسىتظا 2007

9( 26/ طفً ىَیلیه )

ىاتسلاعل ٍ 5(

15/

طفً ىَیلیه )

ىاتسىیخات ٍ ِتضاز اض تیؼوخ يیطتطیت 7 (

6/ طفً ىَیلیه )

ىاتسعیلطل ، 2(

5/ ىَیلیه

طفً

) ىاتسٌووطت ٍ 5(

طفً ىَیلیه )

سًا ِتضاز ضاطل یسؼت یاّ ِثتض ضز ةتیطت ِت .

تسه يیا ماوت ضز

تلاح ضز ىاتسعیلطل ٍ ىاتسىیخات ،ِتضاز ىاتسىتظا ٍ ىاتسٌووطت عیً اض تیؼوخ صیاعفا يیطتطیت تسا ِتضاز اض تیؼوخ صیاعفا يیطتوو ىاتسلاعل ٍ یا ِمغٌه ظسَته .

ِجیتً

ِت ِؼسَت نْه یاّ عذاض ِلوخ ظا یزاَسات ىاعیه ِو زطو ىاٌَػ ىاَت یه یلو ضَع

اّضَطو یػاوتخا ا

تس . شظَهآ یاٌتطیظ ىزطو نّاطف ضز یٍضَض یهَوػ یاّ تسایس ِخَت ات

تسا لاات یٍضَض زاحتا َضػ یاّضَطو ِیلو ضز یزاَسات سغضز ،مزطه ِوّ یاطت ِیلٍا .

طها يیا

یًاْخ يیگًایه ظا یتح یزاَسات خطً يیگًایه ٍ ُزَت تضَغ يیوّ ِت عیً ظاذ ِمغٌه يیا ضز تسا طتلاات عیً

. ِو یلاح ضز سحته لله ىاهظاس یًاسًا ِؼسَت شضاعگ يیطذآ طتاٌت لاثه ىاٌَػ ِت

(19)

طیذا یاّ لاس ضز ىاْخ لو ٍ ِؼسَت لاح ضز یاّضَطو ضز ىلااسگضعت یزاَسات يیگًایه ةیتطت ِت

ٍ 77 ِوّ ضز ىلااسگضعت یزاَسات يیگًایه تسه يیوّ ضز یلٍ تسا ُزَت سغضز 82

ظا صیت یعوطه یایسآ ِمغٌه یاّضَطو تسا ُزَت سغضز 98

. ًاثیطمت عیً ىاًاَخ یزاَسات ىاعیه

100 ِت تسا ُسیسض سغضز .

ضز تسا بَذ ضایست یعوطه یایسآ یاّضَطو تیؼلَه ،شظَهآ ضز یتیسٌخ یطتاطت طظً ظا سغضز یزضاَه ضز یتح ٍ ِتضاز زَخٍ ِیاپ شظَهآ ضز لهاو یتیسٌخ یطتاطت ،اّ عذاض طثوا

تسا طتطیت ىاطسپ تثسً ِت ىاطتذز ٍ ىاًظ .

ییاستتا ُضٍز ضز ىاطسپ ِت ىاطتذز تثسً طظً ظا

یلاات اّضَطو ِوّ اثیطمت ییاوٌّاض ٍ ضز ِىٌیا يوض سًا ِتضاز یتیسٌخ یطتاطت سغضز 90

عذاض يیا زضاَه یذطت ٍ ىاتسعیلطل ،ىاتسلاعل ةیتطت ِت ٍ تسا طتطیت یتح ای سغضز 100

سًضاز ضاطل ىاتسىتظا .

اض ِمغٌه حغس ضز شظَهآ ضز یتیسٌخ یطتاطت سغضز يیطت يییاپ

زضاز ىاتسىیخات .

طتسیسض ضایست یًایاپ ُضٍز ضز ٍ طتوو ییاستتا ُضٍز ضز یطتاطتاً يیا ِتثلا تسا

. ظا

اض تیؼضٍ يیطتست ىاتسىتظا ٍ ىاتسىیخات ضَطو ٍز ،یًایاپ ُضٍز ضز یتیسٌخ یطتاطت طظً

سًضاز . یاّ یسطو ظا یسغضز لاغتضا ىَچوّ لاات یاّ تسپ ِت ىسیسض طظً ظا سلده

یله یاّ

ًاتثسً یطتاطتاً یعوطه یایسآ یاّ ضَطو ضز ىازطه ِت ىاًظ سهآضز تثسً يیٌچوّ ٍ ىاًظ ظسَت زضاز زَخٍ یزایظ .

يیت ظسَتهضَع ِت ىاًظ ات 30

ضز ٍ سًضاز سهآضز ىازطه ظا طتوو سغضز 50

یاّ یسطو مضاْچ هی ظا طتوو زضاَه يیطتْت سلده

تسا ُزَت ىاًظ ضایتذا ضز اّضَطو .

ضز

یسضطت زضَه ُضٍز ضز ِو تفگ ىاَت یه عَوده 2007 (

2000- ) يتفطگ ضاطل ةیتطت طظً ظا

ٍ ىاتسٌووطت ،ىاتسىتظا ،ىاتسعیلطل ،ىاتسلاعل ةیتطت ِت یضظَهآ یاّ عذاض ضز اّضَطو سًطیگ یه ضاطل ىاتسىیخات .

یًاْخ يیگًایه ِت تثسً یعوطه یایسآ یاّضَطو ضز یلو ضَع ِت تضاسْت تیؼضٍ

تسا زایظ ىاضزاه ٍ ىازاظًَ ،ىاوزَو طیه ٍ يطه تثسً ٍ تسا طت يییاپ .

زَخٍ يیا ات

تسیً نّ ِیثض ِمغٌه یاّضَطو ِوّ تیؼضٍ

. ٍ ىازاظًَ طیه ٍ يطه طظً ظا لاثه ىاٌَػ ِت

یسضطت زضَه ُضٍز ضز اّضَطو يتفطگ ضاطل ةیتطت لاس حٌپ طیظ ىاوزَو 2007 (

2000- )

یاّ عذاض ضز اّضَطو ةیتطت ٍ تیؼضٍ ىاوّ ِتاطه ًاثیطمت ٍ تسا ِتفطگً تضَغ یطییغت تسا شظَهآ .

ضاطل ىاتسىیخات ٍ ىاتسٌووطت ،ىاتسىتظا ،ىاتسعیلطل ،ىاتسلاعل ةیتطت ِت سًطیگ یه

.

(20)

طیه ٍ يطه زاسؼت صّاو ضز ِو یتضاسْت یاّ عذاض یامتضا ٍ تیؼضٍ زَثْت ىاعیه طظً ظا تسا طیه ٍ يطه زاسؼت طظً ظا اّضَطو ُاگیاخ ةیتطت ىاوّ ِت زَض یه ُزاز ىاطً عیً

، يیا ات

تیؼلَه یلذاز تلاىطه لیلاز ِت اٌت طیذا یاّ لاس ضز اّ عذاض يیا ِوّ زضَه ضز ِو تٍافت ِتضاز ِمغٌه یاّضَطو يیت ضز اض تیؼلَه یامتضا يیطتوو ٍ ِتضاز صّاو یوسًا ىاتسعیلطل تسا . لاس ضز يیت ِمغٌه یاّضَطو ِوّ ضز ًاثیطمت 2006

-100 ضَضح ات اّ ىاویاظ سغضز 98

تسا یثساٌه ضایست تیؼضٍ ِو تسا ِتفطگ تضَغ یتضاسْت عػرته .

طگیز طظً ظا یلٍ

اّضَطو تیؼضٍ ،نلاس بآ ِت یسطتسز یاضاز تیؼوخ تثسً ىَچوّ یتضاسْت یاّ عذاض 100 يیت 60- ىاعیه يیطت يییاپ ىاتسىیخات تسه يیا ماوت ضز ِو تسا ُزَت طیغته سغضز

تسا ِتضاز اض یسطتسز .

سضض يیطتطیت تسه يیا ضز سٌچطّ

5( 13/ سغضز ) یسطتسز صیاعفا ضز

تسا ِتضاز اض یتضاسْت بآ ِت مزطه .

یسطتسز يیطتلاات ىاتسلاعل مزطه 96 (

سغضز ) ٍ ِتضاز اض

ىاتسعیلطل 89(

سغضز ) ىاتسىتظا ٍ 88(

سغضز ) سًطیگ یه ضاطل یسؼت یاّ ُاگیاخ ضز عیً

. ِتثلا

لاس ِت تثسً عیً ىاتسعیلطل تیؼضٍ

،2000 /5 تسا ِتفای زَثْت سغضز 8 .

طظً ظا يیٌچوّ

ىاتسلاعل عیً مزطه یاطت یتضاسْت بلاضاف ىزَت نّاطف 97 (

سغضز ) ىاتسىتظا ٍ 96(

سغضز )

لاس ضز ىاتسعیلطل ٍ ِتضاز اض ُاگیاخ يیطتلاات 2006

93( سغضز ) ىاتسىیخات ٍ 92(

سغضز )

سًطیگ یه ضاطل طت يییاپ یاّ ُاگیاخ ضز .

یتضاسْت تیؼضٍ لو ظا یساىؼًا ِو تسا نْه یتضاسْت یاّ عذاض ظا یگسًظ ِت سیها تسا اّضَطو .

يیت ِمغٌه یاّضَطو یگسًظ ِت سیها -69

تسا ُزَت طیغته سغضز 63 .

ضز

تیؼلَه زَثْت یگسًظ ِت سیها صیاعفا لاس ٍز ات ِو ىاتسىیخات عخ ِت یسضطت زضَه ُضٍز تسا ُسًاه تتاث صتیؼضٍ ىاتسٌووطت ،تسا ِتضاز .

صّاو ات عیً ِمغٌه یاّضَطو طگیز

سًا ُزَت ِخاَه یگسًظ ِت سیها .

یگسًظ ِت سیها يیطت يییاپ ىاتسٌووطت مزطه ِمغٌه حغس ضز

سًضاز اض . ظا ىاتسلاعل ِو سّز یه ىاطً یعوطه یایسآ یاّضَطو یػاوتخا ضاتذاس ِسیامه یلوضَع ِت

عیً ُسض یسضطت تسه ضز ٍ تسا ُزَت طتَلخ ِمغٌه یاّضَطو طثوا ظا یػاوتخا ِؼسَت طظً

تسا ِتضاز یْخَت لتال سضض .

،لاات تثسً ِت یزاَسات ،ِمغٌه ضز تیؼوخ صیاعفا يیطتوو

ِت ىاًظ سهآضز تثسً طظً ظا یتیسٌخ یثسً یطتاطت ٍ شظَهآ ضز لهاو ًاثیطمت یتیسٌخ یطتاطت

(21)

ِلوخ ظا ىازاظًَ ٍ ىاوزَو طیه ٍ يطه يیطتوو ،ِمغٌه یاّضَطو طگیز يیت ضز ىازطه تثسً

تسا ُزَت ضَطو يیا یاّ یگژیٍ

.

ظا یىی ٍ تیؼوخ ،تؼسٍ طظً ظا یعوطه یایسآ یاّضَطو يیطتىچَو ظا یىی ىاتسعیلطل تسا ِمغٌه یاّ زاػتلا يیطت فیؼض .

ِت ِخَت ات ضَطو يیا ضز یػاوتخا ِؼسَت زَخٍ يیا ات

تیؼلَه ظا طتْت ضایست ،سٌتفطگ ضاطل یسضطت زضَه ِلامه يیا ضز ِو یػاوتخا یاّ عذاض تسا ِمغٌه طگیز یاّضَطو طتطیت ظا طتْت ٍ ضَطو ىآ یزاػتلا .

يیطتلاات ظا یىی ىاتسعیلطل

تسا ِتضاز اض یضظَهآ فلتره یاّ ُضٍز ضز ماً تثث ٍ زاَس یاّسغضز .

ِوّ ضز ِو یلىض ِت ِتضاز اض ِمغٌه ُاگیاخ يیطتلاات عیً شظَهآ ضز یتیسٌخ یطتاطت طظً ظا تسا ُزَت ىازطه ظا طتْت ىاًظ تیؼضٍ ای ٍ ُسیسض لهاو یطتاطت ِت ای زضاَه .

يیطتلاات ضَطو يیا

زضاز یعوطه یایسآ ضز اض ىاولضاپ ضز ىاًظ سغضز .

ِلوخ ظا یتضاسْت یاّ عذاض طتطیت ضز

تسا ِتضاز ضاطل ىاتسلاعل ظا سؼت مٍز ُاگیاخ ضز ىازاظًَ ٍ ىاوزَو طیه ٍ يطه .

،شظَهآ ِلوخ ظا یػاوتخا ِؼسَت طظً ظا ،ِمغٌه تیؼوخ يیطتطیت يتضاز ات ىاتسىتظا تسا ِتضاز اض یا ِمغٌه ظسَته ُاگیاخ زضاَه طگیز ٍ شظَهآ ضز ىاًظ یتیسٌخ یطتاطت .

یسضطت

بآ ِت یسطتسز ٍ ىازاظًَ ٍ ىاوزَو طیه ٍ يطه ِلوخ ظا ىاتسىتظا یتضاسْت یاّ عذاض زطیگ یه ضاطل ىاتسعیلطل ٍ ىاتسلاعل ظا سپ ضَطو يیا ِو سّز یه ىاطً عیً نلاس یًسیهاضآ .

ًِ یٌؼی زضاز یغسَته تیؼلَه ِمغٌه يیا ضز اّضَطو طگیز ِت تثسً ىاتسىتظا طگیز یتضاثػ ِت ىاتسلاعل ىَچوّ

( ىاتسعیلطل یسح ات ٍ )

ٍز ىَچوّ ًِ ٍ زضاز اض یػاوتخا یاّ عذاض يیطتْت

زضاز یٌییاپ ٍ فیؼض تیؼلَه ِمغٌه يیا طگیز ضَطو .

اض تیؼوخ يیطتوو ِو تسا تؼسٍ طظً ظا ِمغٌه ضَطو يیهٍز ىاتسلاعل ظا سؼت ىاتسٌووطت زضاز . تسا ضَطو يیا یزاػتلا غضٍ ظا طتست تثسً ِت ىاتسٌووطت یػاوتخا ِؼسَت تیؼلَه يیٌچوّ ٍ ىازاظًَ ٍ ىاوزَو طیه ٍ يطه ِلوخ ظا یتضاسْت یاّ عذاض طظً ظا ِو یلىض ِت

زضاز ضاطل ىاتسىیخات ظا لثل اٌْت ٍ ِمغٌه مضاْچ ُاگیاخ ضز نلاس یًسیهاضآ بآ ِت یسطتسز .

تسا ىاتسٌووطت ِت كلؼته عیً ِمغٌه ضز یگسًظ ِت سیها يیطت يییاپ .

سهآضز ًِاطس ٍ زاػتلا ندح طظً ظا اض ِمغٌه یاّ زاػتلا يیطت فیؼض ظا یىی ىاتسىیخات تسا ِتضاز یله .

تسا ُزطو ِتطدت اض یزاػتلا یلاات سضض طیذا یاّ لاس ضز سٌچطّ

. طظً ظا

یاّسغضز يیطتلاات ظا یىی ٍ تسا بَلغه ضَطو يیا زاَس تیؼضٍ اٌْت یػاوتخا ِؼسَت

Referensi

Dokumen terkait

نامه هنوگ هک هظحلام یم دوش ، دقن کیردرف تسیل هب یناسک هک ۀینب یدیلوت ار یادف عفانم هاتوک تدم راجت یم دننک و زا نیا قیرط یرادیاپ ماظن یلم ار هب هرطاخم یم دنزادنا ، شیپ زا ره زیچ کی