[دوّمین همایش ملّی روانشناسی مدرسه]

(1)

1

هطبار نهذ اب یلیصحت یگدوسرف ی شناد نیب رد یهاگآ

بانب ناتسرهش رسپ نازومآ

روپ لدب یداه روپ لدب بنیز ،1

2

هدیکچ هطبار یسررب هعلاطم نیا زا فده :همدقم نهذ و یلیصحت یگدوسرف نیب ی

شناد نیب رد یهاگآ هطسوتم عطقم رسپ نازومآ

ی

لاس رد ناکلم ناتسرهش 59

- 1951 یم حت .دشاب یم یگتسبمه عون زا یفیصوت ،قیقحت شور ظاحل زا رضاح قیق هعماج دشاب

ی

هیلک لماش شهوژپ نیا یرامآ شناد ی

نآ نیب زا هک تسا بانب ناتسرهش رسپ نازومآ اه

191 هنومن شور هب رفن سرتسدرد یریگ

عمج تهج .دندش باختنا هداد یروآ

شسرپ زا اه همان

و نارگید و وسرب یلیصحت یگدوسرف ی نهذ همانشسرپ

یهجو جنپ یهاگآ

FFMQ( هداد سپس .دش هدافتسا ) مرن زا هدافتسا اب اه

رازفا SPSS21 یگدوسرف نیب داد ناشن هدمآ تسدب جیاتن .دیدرگ لیلحت

نهذ اب یلیصحت هطبار یهاگآ

ینعم یفنم ی .دراد دوجو راد

هژاودیلک :اه

نهذ ،یلیصحت یگدوسرف شناد ،یهاگآ

نازومآ رسپ

1 ،زیربت نایگنهرف هاگشناد ،یندب تیبرت یسانشراک یوجشناد . [email protected]

2 ،لیبدرا ،یلیبدرا ققحم هاگشناد ،هداوناخ هرواشم دشرا یسانشراک یوجشناد . اریا

ن [email protected]. ،

04013301090

(2)

2

مدقم ه

نهذ یهاگآ نامرد زا ،1

یتخانش یاه -

هفلؤم زا و هدش قتشم یراتفر لدم موس جوم مهم یاه

هب یتخانشناور ینامرد یاه یم رامش

دور

کم(

یرگ و زلوش ،ینراک ،2

2112 نهذ .) تهج و هبقارم اب بیکرت رد هک تسا ینف یهاگآ یریگ

کی هب تبسن صاخ ینهذ یاه

ح نامز هب تبسن ندش هاگآ ،هبرجت هب ،لا

یم قیوشت ار تاساسحا و راکفا رد یریگرد ندناسر لقادح هب اب ،یتواضقریغ یوحن دنک

کتوپ(

،9

2112 نهذ رد .) هویش زا هضحل ره رد درف ،یهاگآ

یم هاگآ دوخ ینهذ ی هویش ود یور یهاگآ زا سپ و دوش

،نهذ ی

یم دای ندوب یرگید و نداد ماجنا یکی هویش کی زا ار نهذ دریگ

یش هب هو یاهدربهار شزومآ مزلتسم هک دهد تکرح رگید ی

ناراکمه و لاگس( تسا هجوت دنیارف ندرک زکرمتم یارب هژیو یتخانشارف و یتخانش ،یراتفر ،1

2112 .)

هب دنمراک نآ رد ناریگارف هک تسا ییاج مه هاگشزومآ اما ،دش هدهاشم لغش اب طبترم للاتخا کی ناونع هب زاغآ رد یگدوسرف یم باسح نآ .دنیآ

نامز رد اه یم رضاح سلاک رد یددعتم یاه

یم ماجنا نتفرگ هرمن و نومزآ ندنارذگ یارب ار یفیلاکت و دنوش -

لیدنس ،ننویاوت ،گربتسا ،گنیدوم( دنهد ،9

2111 .)

تیعقوم رد یلیصحت یگدوسرف هب یشزومآ یاه

هب یگتسخ ساسحا ناونع نتشاد ،)یگتسخ( لیصحت تامازلا و اهاضاقت لیلد

یسح

یب( یسرد فیلاکت و بلاطم هب تبسن هقلاع نودب و هنانیبدب و یسرد روما رد فیعض یصخش تفرشیپ ساسحا زین و )یگقلاع

شهاک یصخش یدمآراکدوخ( یلیصحت یم فیرعت )هتفای

مچ ،نگ ،گنذ( دوش ،6

2112 .)

یب دننام یمیلاع لاومعم دنراد یلیصحت یگدوسرف هک یدارفا اطم هب تبسن یقایتشا

رد رمتسم روضح همادا رد یناوتان ،یسرد بل

سلاک تیلاعف رد ندرکن تکراشم ،سرد یاه یب ساسحا ،یسلاک یاه

تیلاعف رد ییانعم یریگارف رد یناوتان ساسحا و یسرد یاه

یم هبرجت ار یلیصحت تفا تیاهنرد و یسرد بلاطم ،یماعن( دننک

1911 .)

م هک یلماوع تخانش دنرواب نیارب ،نارگشهوژپ ی

،نلاگ (تسا رادروخرب ییازسب تیمها زا ،دنوش یلیصحت یگدوسرف عنام دنناوت

ناس رنیگ و ولپ ،نیترام ،2

2111 هداد ناشن یبرجت دهاوش .) هدنرادزاب لماوع زا یکی دنا

نهذ یلیصحت یگدوسرف ی تسا یهاگآ

وکنارف لاثم یارب(

،1

2115 نیتسآ و نورب ،وریپاش ؛ ،5

2111 نیکرلا ؛ ،11

2112 ژپ .) شهو هداد ناشن اه نهذ زا هدافتسا دنا

یم یهاگآ -

نایرآ ،ینامیرن( دنک داجیا یتسیزهب رد یتبثم رییغت دناوت ،یدحا و یمساقلاوبا ،روپ

1951 نسح هک یقیقحت رد .) گنچدلاوف و این

1 - academic burnout

2 - McCarney, Schulz & Grey 3 -Potek

4 - Segal, Z.V., Williams, M. G.,& Teasdale,J.D 5 - Modin , Ostberg , Toivanen , Sandell 6 - Zhang, Gan, Cham

7 - Galan, Sanmartin, Polo, & Giner 8 - Franco

9 - Shapiro, Brown & Astin 10- Larkin

(3)

3

( 1951 هطبار ناونع اب ) هطساو قیرط زا یلیصحت یگدوسرف و یریگدای طیحم کاردا نیب ی

نهذ یرگ :یهاگآ

ماجنا یراتخاس لدم

هجیتن دنداد شناد ندوب ریگرد تروص هب یریگدای طیحم کاردا هک دوب نیا ناشقیقحت ی

سح نتشاد ،یریگدای رما رد زومآ

یم ،رثوم تروص هب فیلاکت ماجنا و یسلاک ثحب رد تیکلام یم ،رثوم دناوت

روضح و یتخانشارف یاهدنیارف یاقترا هب رجنم دناوت

شناد نهذ هناهاگآ هبون هب هک یرما دوش زومآ

شناد زیهجت اب دوخ ی فاطعنا و هجوت تیفرظ شیازفا هب زومآ

،دوخ شریذپ و یریذپ

یم یلیصحت یگدوسرف عنام .دوش

هیضرف اه

هیضرف :لوا ی نهذ و یلیصحت یگدوسرف نیب

شناد نیب رد یهاگآ هطبار بانب ناتسرهش رسپ نازومآ

.دراد دوجو

هیضرف :مود ی افتسا اب

یم یلیصحت یگدوسرف زا هد نهذ ناوت

شناد یهاگآ شیپ ار لیبدرا ناتسرهش رسپ نازومآ

.دومن ینیب

:شهوژپ حرط و عون یفیصوت شهوژپ عون

- یم یگتسبمه .دشاب

هعماج ی هنومن شور و هنومن ،یرامآ :یریگ

هعماج هیلک لماش شهوژپ نیا یرامآ ی شناد ی

ناتسرهش عطقم رسپ نازومآ

لاس رد بانب 59

- 1951 هنومن شور اب و دوب دادعت سرتسدرد یریگ

191 .دندش باختنا رفن

:یلیصحت یگدوسرف همانشسرپ )فلا ناراکمه و وسرب ار همانشسرپ نیا

(1

1552 هتخاس ) یگدوسرف هطیح هس همانشسرپ نیا .دنا

یب ،یلیصحت یگتسخ ینعی یلیصحت یم ار یلیصحت یدمآراکان و یلیصحت یگقلاع

نشسرپ .دجنس هما

روکذم ی 19

اب هک دراد هدام

هجرد شور ترکیل یدنب

9 هجرد یندومزآ طسوت قفاوم لاماک ات فلاخم لاماک زا یا هجرد اه

یلیصحت یگتسخ .تسا هدش یدنب 9

یب ،هدام یلیصحت یگقلاع 1

یلیصحت یدمآراکان و هدام 6

بیترت هب نآ ناگدنزاس ار همانشسرپ ییایاپ . دراد هدام 21

/ 1 ، 12 / 1 و

29 / 1 هطیح هس یارب ،درمناوج ینامحر ،مارهبروپ ،نلابابدهاز ؛زا لقن هب( دندرک هبساحم یلیصحت یگدوسرف ی

1959 .)

شسرپ )ب نهذ همان

یهجو جنپ یهاگآ (3

:)FFMQ جنپ یور یلماع لیلحت هعلاطم ساسارب هک تسا یرازبا همانشسرپ نیا

نهذ همانشسرپ هجوت زا یهاگآ سایقم لماش ،یهاگآ

(9

AAS نهذ همانشسرپ ،)M

گربیارف یهاگآ (1

نهذ سایقم ،)FMI یهاگآ

یتخانش و یفطاع (9

همانشسرپ و )CAMS نهذ ی

یهاگآ (6

لیلحت تسا هدش هتخاس )MQ لماع جنپ اه

هک تسا هدرک ییاسانش ار

هبنج نهذ فلتخم یاه یم یبایزرا ار یهاگآ

هدهاشم لماش لماوع نیا .دنک یهاگآ یور زا لمع ،فیصوت ،

دروم رد تواضق مدع ،

دوخ همانشسرپ کی قیرط زا لماوع نیا .تسا ینورد هبرجت هب شنکاو مدع و ،ینورد هبرجت -

یشرازگ 95 هزادنا یلاوس یم یریگ

-

خساپ .دوش هجرد جنپ سایقم ساسارب اه

زا ترکیل یا

« تسا حیحص تردنب یلیخ ای زگره »

ات

« تسا حیحص هشیمه ای تاقوا بلغا »

1- Breso & et al

2 -Five Factor Mindfulness Questionnaire (FFMQ) 3 - Mindful Attention Awareness Scale (MAAS) 4 - Freiburg Mindfulness Inventory (FMI) 5 - Cognitive & Affective Mindfulness Scale 6- Mindfulness Questionnaire (MQ)

(4)

4

یم یراذگدک دنوش

رکساه(

،1

2111 سایقم .) جنپ یاه زا افلآ هنماد( ییلااب ینورد یناسمه زا یهجو 29

/ 1 ات 51 / 1 یم )دشاب

ینوت و ریاه تیک ،زنکیاه ،ریاب( تسا رادروخرب ،2

2116 .)

هداد و لیلحت و هیزجت شور :اه

هداد لیلحت و هیزجت یارب ایعم فارحنا و نیگنایم ،یناوارف( یفیصوت رامآ صخاش زا اه

و )ر

مرن زا هدافتسا اب )یگتسبمه بیرض( یطابنتسا رازفا

.دش هدافتساspss

جیاتن هتفای یفیصوت یاه لودج ًلاثم

1 هرامآ . نهذ و یلیصحت یگدوسرف یفیصوت یاه یهاگآ

اهریغتم نیگنایم

رایعم فارحنا

یلیصحت یگدوسرف 52

/ 11 91

/ 11

یهاگآ نهذ 51

/ 22 1

/ 6

لودج یاه هتفای ساسارب 1

یم بیترت هب یلیصحت یگدوسرف رایعم فارحنا و نیگنا 52

/ 11 و 91 / 11 نهذ رایعم فارحنا و نیگنایم و

بیترت هب یهاگآ 51

/ 22 و 1 / 6 دمآ تسد هب

هتفای یطابنتسا یاه لودج ًلاثم

3 نهذ و یلیصحت یگدوسرف یاهریغتم نیب یگتسبمه بیارض . یهاگآ

اهریغتم یلیصحت یگدوسرف

یهاگآ نهذ

حت یگدوسرف یلیص

1

یهاگآ نهذ 99

/ 1 - 1

لودج رد هک روطنامه 2

شیازفا اب ینعی ،دراد دوجو رادانعم یفنم هطبار یهاگآ نهذ اب یلیصحت یگدوسرف نیب دوش یم هدهاشم

( .دبای یم شهاک یلیصحت یگدوسرف نازیم یهاگآ نهذ نازیم r=-0/53, p<0.01

)

لودج 2 امزمه شور هب هناگدنچ نویسرگر لیلحت جیاتن . یهاگآ نهذ ینیب شیپ تهج ن

R لدم R2

F Sig

1 91

/ 1 15

/ 1 61

/ 29 1111

/ 1

لودج جیاتن 9

هک دهد یم ناشن 15

/ 1 .تسا ینیب شیپ لباق یلیصحت یگدوسرف ریغتم ساسارب یهاگآ نهذ سنایراو زا دصرد

تبسن ف ریغتم ساسارب یهاگآ نهذ ریغتم نویسرگر هک تسا نیا رگنایب زینF .دشاب یم رادانعم یلیصحت یگدوسر

هجیتن و ثحب یریگ

1 - Hasker

2- Baer, Smith, Hopkins, Krietemeyer & Toney

(5)

5

هطبار یسررب فده اب رضاح شهوژپ نهذ اب یلیصحت یگدوسرف ی

شناد نیب رد یهاگآ یلیصحت لاس رد بانب رهش نازومآ

59 -

1951 نهذ اب یلیصحت یگدوسرف نیب هک داد ناشن شهوژپ جیاتن .تفرگ ماجنا .دراد دوجو رادانعم یفنم هطبار یهاگآ

جیاتن نینچمه

هک درک راکشآ زین نویسرگر لیلحت 15

/ 1 نهذ سنایراو لک زا دصرد .دوش یم نییبت یلیصحت یگدوسرف ریغتم ساسارب یهاگآ

هتفای نیا هتفای اب اه نسح یاه ( گنچدلاوف و این

1951 نارگید و میچویب ،) (1

2111 وکنارف ،) (2

2115 نیکرلا و ) (9

2112 یناوخمه )

گید و وریپاش .دراد ( نار

2111 نهذ دنتفایرد ) یم رجنم یلیصحت تیقفوم و یصخش درکلمع رد لیهست هب یهاگآ

.دوش

هطبار هک میقتسم یشهوژپ دهاوش دوبمک نهذ و یلیصحت یگدوسرف ی

هدمع یاه تیدودحم زا یکی ،دشاب هدرک یسررب ار یهاگآ

شیپ نیاربانب .درک یم هجاوم لکشم اب ار اه هتفای هک دوب شهوژپ نیا ی و عماوج یور رب لیبق نیا زا ییاه شهوژپ هک دوش یم داهن

.دریذپ تروص رگید یاه هنومن عبانم

نسح ( هبوبحم ،گنچلاوف ؛هیمس ،این 1951

هطساو قیرط زا یلیصحت یگدوسرف و یریگدای طیحم کاردا نیب هطبار .) نهذ یرگ

لدم :یهاگآ .یراتخاس یبای

ناور ناور :یلوحت یسانش یناریا ناسانش

- ( ش /مهدزاود لاس 1

،) 29 - 61 .

( اریمس ،درمناوج ینامحر ؛کنشور ،مارهبروپ ؛لداع ،نلابابدهاز 1959

لامک هطبار .) تهج ،ییارگ

.یلیصحت یگدوسرف اب یلیصحت درکلمع و فده یریگ

یملع همانلصف -

( ش ،مجنپ لاس ،تشدورم دحاو یملاسا دازآ هاگشناد ،یشزومآ تیریدم رد ون یتفایهر یشهوژپ 2

صص .) 121 - 115 .

نایرآ ؛دمحم ،ینامیرن ( دیعس ،روپ

1951 شزومآ یشخبرثا هسیاقم .) نهذ یاه

ناور تاعلاطم .ییایمیش نازابناج ناور تملاس رب ناجیه میظنت و یهاگآ یسانش

هرود ،ینیلاب 1

هرامش ، 2 صص ، 112 - 59 .

( ارهزلادبع ،یماعن 1911

هطبار .) یگدوسرف اب یریگدای براجت تیفیک نیب هلجم .زاوها نارمچ دیهش هاگشناد دشرا یسانشراک نایوجشناد یلیصحت

تاعلاطم ی

ناور ،یتخانش 9 ( 9 ،) 112 - 191 .

Baer, R.A., Smith, G.T., Hopkins, J., Krietemeyer, J. & Toney, L.(2006) .Using self-report assessment methods to explore facets of mindfulness. Assessment,13(1), 27-45.

Beaucheim, J., Hutchins, T., & Patterson, F. (2008). Mindfulness meditation may lessen anxiety, pro mote social skills, and improve academic perfor mance among adolescents with learning dis abilities. Complementary Health Practice Review, 13(1), 34-45.

Franco, C. (2009). Reducción de la percepción del estrés en estudiantes de Magisterio meditante la práctica de la Meditación zluir [Reducing stress perception in students of teacher education through the practice of Meditación Fluir]. Apuntes de Psicología, 27(1), 99-109.Galan, F., Sanmartin, A., Polo, J., & Giner, L(2011). Burnout risk in medical students in Spain model in educational settings. Personality andIndividual Differences , 50, 274-278.

Franco, C. (2009). Reducción de la percepción del estrés en estudiantes de Magisterio meditante la práctica de la Meditación zluir [Reducing stress perception in students of teacher education through the practice of Meditación Fluir]. Apuntes de Psicología, 27(1), 99-109.

Hasker, S. M. (2010 ). Evaluation of the mindfulness –acceptance commitment approach for enhancing athletic performance . Indiana University of Pennsylvania.

1 - Beaucheim, Hutchins & Patterson 2 - Franco

3- Larkin

(6)

6

Larkin, W. K.(2012). A newbie's impression: One student's mindfulness lessons. Journal of Legal Education, 61(4), 665-673.

Larkin, W. K. (2012). A newbies impression: One students mindfulness lessons. Journal of Legal Education, 61(4), 665-673.

McCarney R.W., Schulz J. & Grey A.R.(2012). Effectiveness of mindfulness-based therapies inreducing symptoms of depression: A meta-analysis. European Journal of Psychotherapy&Counselling. 14(3): 279-299.

Modin B, Ostberg V, Toivanen S, Sandell K Psychosocial working conditions, school sense ofcoherence and subjective health complaints. A multilevelanalysis of ninth grade pupils in the Stockholm area. JAdolesc.

2011;34(1):129-39.

Nikodijevic, A., andelkovic L. J., & Dokovic, A. (2012). Academic burnout among students atfaculty of organizational sciences. Journal forTheory and Practice Management, 64(11), 47-53.

Ost, L-G. (2008), Efficacy of the third wave of behavioraltherapies:A systematic review and meta-analysis.

BehaviourResearch and Therapy, 46, 296–321.

Potek, R. (2012).Mindfulness as a school-based prevention program and its effect on adolescent stress anxiety and emotion regulation Ph.D., NEW YORK UNIVERSITY , 184 pages; 3493866.

Segal, Z.V., Williams, M. G.,& Teasdale,J.D.(2002), Mindfulness based cognitive therapy for depression. New York: Guilford Press.

Shapiro, S. L., Brown, K. W., & Astin, J. A. (2011). Toward the integration of meditation into higher education:

A review of research evidence. Teachers College Record, 113( 3), 493-528.

Zhang Y, Gan Y, Cham H. Perfectionism, academicburnout and engagement among Chinese college students: A structural equation modeling analysis. Personal Individ Diff. 2007;43:1529-40.