رثا گنیمیارپ رب تایصوصخ هناوجینز و رذب هچهایگجنرب مقر وبربنع، تحت شنت یبآ مک

(1)

هیرشن یملع یژولویزیف ناهایگ

،یعارز هاگشناد دازآ یملاسا دحاو

،زاوها لاس 11

، هرامش 44

، ناتسمز 1398

، تاحفص 21 - 5

5

رثا گنیمیارپ رب

تایصوصخ هناوج

ینز و رذب هچهایگ جنرب

مقر وبربنع

، تحت شنت یبآ مک

2یدیما تمشح ،¹یفیطل یلع دیس

1 ) تعارز هورگ رذب یژولونکت دشرا یسانشراک یوجشناد ناریا ،نارهت ،نارهت دهاش هاگشناد ،

2 ) شناد رای تاتابن حلاصا و تعارز هورگ دهاش هاگشناد ،

،نارهت نارهت ناریا ،

لوئسم هدنسیون :

[email protected]

هلاقم نیا هتفرگرب

همان نایاپ زا دشرا یسانشراک

.دشاب یم

:تفایرد خیرات 01

/ 05 / 98 :تفایرد خیرات

13 / 08 / 98

هدیکچ

شیامزآ نیا ب

ه روظنم ا تافص رثا یبایزر ییایمیشویب و یکیژولوفروم

ت رب مک شنت هب لمح هچهایگ رد یبآ

یاه ب جنر

، هب تروص

لیروتکاف یلماع ود یفداصت ٌلاماک حرط بلاق رد

رد راهچ رارکت رد دهاش هاگشناد رذب یژولونکت هاگشیامزآ رد نارهت

س لا 1397

.دش ماجنا لوا لماع

شنت فلتخم حوطس یبآ مک

رفص لماش

، 5 / 0 - و 1 - م پاگ لوکیلاگ نلیتا یلپ اب لاکسا 6000

و لماع مود حوطس

فلتخم گنیمیارپ

،لماش دهاش ( روذب نودب میارپوردیه ،)

رامیت شیپ یبآ

)گنیمیارپوردیه(

میساتپ تارتین ، 5

/ 0 دصرد

، س هیو یاه

سنسرولف سانومودوس یرتکاب کاب هیوس ،(PF)

ت سیلتبوس سولیساب یر

،(BS) رتکاب ود مأوت رثا و

×PF بBS تدم ه 24 تعاس د ر

یامد 15 هجرد یتناس .تفرگ رارق دارگ اب

هجوت هب تن جیا شیامزآ گنیمیارپ و

شنت یبآ مک رثا ینعم یراد رب تافص روم د شهوژپ

دنتشاد . روذب جنرب یاراد دصرد هناوج ینز ییلااب دندوب هک رتشیب نی نآ رامیت شیپ رد میساتپ تارتین

، رد ود حطس ش ، و دها 5 / 0 -

لاکساپاگم دش هدهاشم

. و مک نیرت نآ 80 دصرد رد حیقلت نامزمه یرتکاب اه دوب . شهاک تایصوصخ هناوج

،ینز اهرتماراپ ی

،دشر

یاوتحم تبوطر یبسن اب شیازفا شنت خر داد و مه نینچ شیازفا هنادگنر یاه

،یزتنسوتف یاوتحم

نینایسوتنآ ب رامیت رد

یرتکا

سیلتبوس ایم اب

ن نیگ ( 56 / 12 ) یلیم رب مرگ گرب رت نزو مرگ شنت هب طوبرم

1 - گم لاکساپا

، نیلورپ ارپوردیه رامیت رد مدع گنیمی

شنت ایم اب ن نیگ ( 85 / 8 ) یلیم رب مرگ گرب رت نزو مرگ شنت هب طوبرم

1 - کساپاگم لا

، و مه نینچ تیلاعف میزنآ دیسکارپوس زاتومسد

رامیت رد رتکاب و میساتپ تارتین سنسرولف ی

( بیترت هب 72

/ 1342 ( و ) 17 / 1355 ) دصرد شنت هب طوبرم 1

- م لاکساپاگ رد

شیازفا

شنت یبآ مک تسدب مآ د .

هژاو یاه دیلک :ی میت شیپ ،لوکیلاگ نلیتا یلپ هناوج دصرد ،را

.جنرب و هنادگنر ،ینز

Downloaded from cpj.iauahvaz.ac.ir at 7:49 +0330 on Sunday January 12th 2020

(2)

، هرامش 44

، تاحفص 21 - 5

6

همدقم ( جنرب oryza sativa L.

) یناهج دیلوت و هدوب ناهج مدرم زا یمین زا شیب یلصا ییاذغ ههد رد هلغ نیا

ربارب رد ریخا یاه

( تسا هدش دایز اضاقت شیازفا Kaur et al., 2016

.) لاس رد ه مک ،یراج بآ عبانم شهاک و تلاوزن دوبمک لیلد هب ،ریخا یا

تسا حرطم جنرب دیلوت یارب یدج عنام ناونع هب یبآ (

Moradi et al., 2009 )

مهم یلاسکشخ.

هدننک دودحم لماع نیرت

هدنیارف روط هب ناهج قطانم زا یرایسب و تسا لوصحم دیلوت یارب یم لکشم نیا راچد یا

دنوش ( passioura,

2007;sadak, 2016 ).

هایگ مهم زا یکی جنرب شنت یط رد هک تسا ناریا یعارز تلاوصحم نیرت

یبآ مک مدع رب هولاع

هناوج دصرد شهاک و بسانم یشونبآ هشیر متسیس هعسوت لیلد هب ،ینز

یم فیعض هینب یاراد بسانمان یا دشر و دنوش

یبط و بسانم .دنرادن یع

هتوب طیارش نیا رد اه

سم جنرب ی یم تافآ هلمح دعت

م و دوش یم شهاک تدش هب جنرب درکلمع رادق -

دبای ( Zheng et al., 2016 .)

نیا زا بسانم رارقتسا و هایگ ییاراک شیازفا تهج بسانم یاهراکهار هب ندیسر موزل ور

هچهایگ کاخ رد رتشیب یرادیاپ تهج اه ب

یم رظن هب مزلا شیپ زا شی براک و هنیزه مک یاهدربهار زا ،دسر

رب هبلغ تهج یدر

و دوخ رتسب رد هتفرگ رارق زا شیپ اهرذب نآ هطساو هب هک تسا رذب گنیمیارپ ای تشک زا لبق اهرذب رامیت شیپ ،شنت نیا لویزیف ظاحل هب ،طیحم یکیژولوکا طیارش اب ههجاوم هناوج یگدامآ ییایمیشویب و یکیژو

یم تسد هب ار ینز دنروآ

( McDonald, 2000 .)

هناوج شیازفا هب ار هدش رامیت شیپ یاهرذب رد ینز

تیلوباتم ندش هتخاس و ءاشغ میمرت دروم یاه

هناوج زاین مه و ینز

طبترم یشونبآ یریخأت هلحرم رد شهاک نینچ یم

دنناد ( Hussian et al., 2014 .)

یطیارش نینچ رد

سا تابیکرت عمجت قیرط زا بآ بذج همادا روظنم هب هایگ رک و نیلورپ هلمج زا یزم

تاردیهوب ولحم یاه یزمسا لیسناتپ ،ل

یم شهاک ار دوخ دنهد

( Tarahomi et al, 2010 .)

زاغآ یارب یرورض هلحرم ناونع هب رذب طسوت بآ بذج نازیم رب رذب

ناوج ه ،ناراکمه و یرداق مرکا( تسا راذگ رثا ینز 1386

.) هناوج هلحرم یئاهن درکلمع و هتوب رارقتسا ،ماود هدننک نیمضت ینز

ایگ دحاو رد هتوب یئاهن مکارت و هدوب ناه یم تسد هب ینامز حطس

رذب هک دیآ یفاک تعرس اب و لماک روط هب هدش هتشاک یاه

.دننزب هناوج ت دنیآرف رد ساسح هلحرم کی هچهایگ رارقتسا

نیا زا و تسا یعارز تلاوصحم دیلو یتخاونکی ور

دصرد نازیم و

هناوج یم اهرذب ینز ت دناوت

أ رب یدایز ریث ناوت شیازفا بجوم هچهایگ عیرس رارقتسا .دشاب هتشاد دیلوت تیفیک و درکلمع نازیم

یطیحم دعاسمان طیارش اب هلباقم یارب نآ یرامیب و تافآ زا یشان تلاکشم و

یم اه دوش ( Nascimento, 2003 .)

رب هولاع

،نیا هچهایگ یتخاونکی و عیرس ندش رهاظ و هایگ ومن یزاس هنیهب بجوم اه

یریدم یم تشادرب نامز ات لوصحم ت .دوش

رد

ماظن یتسیز یاهدوک ،رادیاپ یزرواشک یاه هژیو تیمها زا

ح و دیلوت شیازفا رد یا رادروخرب کاخ رادیاپ یزیخلصاح ظف

دنا

( Sharma et al., 2007 .)

آ یکیلوباتم هدروآرف ای و دیفم هدنز دوجوم عون دنچ ای کی مکارتم هوبنا هب یتسیز دوک حلاطصا ن

ه یم قلاطا ا هب هک دوش

أت روظنم هضرع و دیلوت هایگ ینومروه یاهزاین و ییاذغ رصانع نیم یم

یرتکاب .دنوش دشر هدنیازفا یاه

(3)

، هرامش 44

، تاحفص 21 - 5

7

هایگ ( )PGPB مهم زا1

دوک نیرت دنتسه یتسیز یاه

( 1994 et al., Manafi .)

یرتکابوزیار ّاحلاطصا هایگ دشر کرحم یاه

( )PGPR یم هدیمان 2

نآ .دنوش مع نیا اه میظنت داوم حشرت و دیلوت قیرط زا ار ل

هایگ دشر هدننک (

)PGRs نیسکا لثم3

،اه

نیلربیج نینکوتیس و اه ا هایگ زاین دروم ییاذغ رصانع ندومن مهارف قیرط زا ای و اه

یم ماجنا نژورتین ای رفسف هلمج ز دنهد

( Sharma, 2003 .)

هب ییایرتکاب یتسیز یاهدوک فرصم مهم ،رذب حیقلت تروص

رت .تسا اهدوک نیا زا هدافتسا شور نی

ب صخلااب مهم زا سنسرولف سانومودوس یرتکا رت

ر رامش هب یرفسوزیر نارادناج زیر هعماج یاضعا نی را یشان تبثم رثا و هتف

نآ حیقلت اه تسا هدیسر تابثا هب هایگ دشر رب (

Sharma, 2003 . )

یرتکاب اب هایگ رذب حیقلت یایازم یاه

لماش دشر کرحم

هناوج تعرس شیازفا وتحم ،گرب حطس ،حطس دحاو رد دیلوت نازیم ،هشیر دشر ،ینز

ا ،لیفورلک ی یبآ مک هب لمحت

شیازفا ،

مادنا و هشیر نزو یم یبورکیم تیلاعف و ییاوه

دشاب ( Kayma et al., 2009 .)

تکاب نیا یر میظنت داوم دیلوت قیرط زا اه

ثعاب هدننک کیرحت هایگ دشر هدننک ر شیازفا

هناوج دصرد ،ناهایگ دش یم هشیر شرتسگ و اهرذب ینز

دنوش ( Glick et al.,

.)2001 ب حیقلت رثا یرتکاب اب اهرذ

صخاش شیازفا رد اه هناوج یاه

هناوج دصرد لیبق زا ینز قاس لوط ،ینز

ه هشیر و هچ ،هچ

تسا هدش هدهاشم تبثم (

Lugtenberg et al., 2002 .)

هیوس هک تسا هدش شرازگ اه

اب ی دصرد شیازفا ثعاب یرتک

هناوج هدش جنرب هچهایگ دشر و ینز مه .دنا

یرتکاب نینچ ت شیازفا ثعاب دشر کرحم یاه

هشیر لوط و هدنشک یاهرات مکار هچ

( Ashrafuzzaman et al., 2009 )

هقاس لوط شیازفا و هچ

( et al., 2002 Preeti

) یم جنرب رذب .ددرگ

هک تسا هدش نایب

یرتکاب نیا د هب اه

مه و نیلربیج دننام هایگ دشر هدننک میظنت داوم زتنس لیل هیزجت و زلایمآ میزنآ دیلوت کیرحت نینچ

هناوج دوبهب ببس هتساشن یم ینز

مه .دنوش ثعاب زین نیسکا زتنس نینچ

هچهایگ هینب شیازفا یم اه

دوش ( Gholami et al.,

).2009 فده یسررب ،شیامزآ نیا زا گنیمیارپ رثا

رذب طس رب شنت فلتخم حو یبآ مک

هناوج راتفر رب یخرب زین و ینز

فروم تایصوصخ هچهایگ ییایمیشویب و یکیژولو

یاه جنرب .دش ماجنا هاگشیامزآ طیارش رد

شور و داوم اه

یسررب روظنم یبآ مک شنت هب لمحت یبایزرا و رذب گنیمیارپ رثا

رب هناوج راتفر ینز

هچهایگ یاه جنرب

، رد هاگشیامزآ

ژولونکت دهاش هاگشناد رذب ی لاس رد نارهت

1397 هب لیروتکاف تروص یلماع ود

یفداصت ٌلاماک حرط بلاق رد رد

راهچ رارکت

دش ارجا

، لوا لماع شنت فلتخم حوطس

یبآ مک لماش حطس هس رد

، ،رفص 5 / 0 - و 1 - پاگم لوکیلاگ نلیتا یلپ اب لاکسا

6000 شور هب و (

Michel Kaufmann, 1973 )

و ،دش ماجنا ع

لما مود فلتخم حوطس گنیمیارپ

،لماش دهاش ( روذب نودب

میارپوردیه شیپ ،)

یبآ رامیت )گنیمیارپوردیه(

میساتپ تارتین ، 5

/ 0 دصرد

، هیوس سنسرولف سانومودوس یرتکاب یاه (

)PF

،

1 . Plant Growth Promoting Bacteria (PGPB)

2 . Plant Growth Promoting Rhizobacteria (PGPR)

3 . Plant Growth Regulators (PGRs)

(4)

، هرامش 44

، تاحفص 21 - 5

8

کاب هیوس ت سیلتبوس سولیساب یر (

)BS رثا و، نامزمه رتکاب ود ( PF*BS تدم هب )

24 یامد رد تعاس 15

ناس هجرد یت دارگ

تفرگ رارق یرتکاب.

یرتکاب تیعمج .دندش هیهت و هلومرف )بورکیم هاگشیامزآ( زاوها روتساپ هاگشیامزآ رد رظن دروم یاه رد اه

یلیم ره ،حیقلت هیام رتیل 107

× 8 / 9 نولک هدنهد لیکشت دحاو (

CFU/ml )

.دش دروآرب

هب روظنم یارجا

،شیامزآ دادعت هب

30 حیقلت رذب ددع رد

اد لخ ره یرتپ شید لیرتسا هدش اب دیسا ( هب داعبا 10

× 5 / 1

یتناس رتم ) یور ذغاک نمتاو هرامش کی رارق تفرگ و هب ره یرتپ شید بآ رطقم ای لولحم دروم رظن ( رد عومجم 10 -یلیم

رتیل ) هتسب هب عون رامیت هدوزفا دش . هب روظنم شهاک نازیم ریخبت

،بآ رود یرتپ اه اب ملیفاراپ هتسب دش . س سپ یرتپ اه هب

نورد روتانیمرژ اب

یامد

±1 25 لقتنم یکیرات رد و هجرد دندش

( Zeng et al., 2013: Razak et al., 2014 .)

شرامش

رذب هناوج یاه نیعم یتعاس رد هنازور تروص هب مود زور زا هدز

هرود نایاپ رد تیاهن رد و 11

شیامزآ هزور هناوج دصرد

ینز

تفرگ تروص (

,.2012 Liopa-Tsakalidi et al .)

،شرامش ماگنه هناوج یروذب

یم یقلت هدز ش

هشیر لوط هک دند نآ هچ

اه 2

یلیم رتشیب رتم .دوب

هشیر لوط هقاس لوط ،هچ

و هچ هچهایگ لوط یتناس بسحرب اه

زو .دیدرگ نییعت رتم ،هچهایگ کشخ ن

نآ ندرک کشخ زا سپ دم هب اه

ت 24 یامد رد تعاس 75

یتناس هجرد ورد رد دارگ

ش نییعت نوآ ن هنازور شرامش اب .د

هناوج یاهرذب هناوج دصرد ،هدز

،ینز هناوج تعرس

،ینز مه و رذب هینب صخاش نینچ یبسن تبوطر یاوتحم،

طباور ساسارب، 1

ات 4 دندش دروآرب (

Fathi Amirkhiz et al., 2012 .)

هطبار 1:

GP= (∑G/N) × 100

:Gp هناوج دصرد ،ینز

:G هناوج روذب دادعت ،هدز

:N روذب لک دادعت

هناوج تعرس :دیدرگ هبساحم ریز لومرف قیرط زا رذب ینز

هطبار 2 :

0

n= Rs= ∑

(si/Di) :Rs هناوج تعرس

،ینز -Si هناوج رذب دادعت

،زور ره رد هدز -Di

شرامش ات زور دادعت و ماn

-n دادعت ر تسا شرامش یاهزو

( Maguirw, 1962 .)

:دیدرگ هبساحم ریز لومرف قیرط زا رذب هینب صخاش هطبار 3 :

SVI= GP× SL

،رذب هینب صخاش :SVI -Gp

هناوج دصرد ،ینز

-Sl هچهایگ لوط نیگنایم ،ناراکمه و زیخریما یحتف(

1391 .)

هطبار 4 :

RWC = [[FW – DW ] ÷ [SW – DW] × 100

(5)

، هرامش 44

، تاحفص 21 - 5

9

:RWC یاوتحم تبوطر

،یبسن ،گرب هزات نزو -FW

و گرب کشخ نزو-DW گرب سامآ نزو-SW

تسا ( ماما و پ هتسری

،هشونا 1393 .)

رازفا مرن زا هدافتسا اب یرامآ هیزجت SAS 9.1

نومزآ اب یبایزرا دروم تافص نیگنایم هسیاقم و Duncan

لامتحا حطس رد 5

دیدرگ ماجنا دصرد .

ثحب و جیاتن هناوج دصرد ینز

هیزجت سنایراو جیاتن ناشن داد هک رثا شنت یبآ مک رد حطس لامتحا کی دصرد و رب مه شنک گنیمیارپ و

شنت یبآ مک رثا

ینعم یراد رب تفص دصرد هناوج ینز رد حطس لامتحا جنپ دصرد دنتشاد ( لودج 1 .) فلتخم حوطس شنت

یکشخ زا یشان

یلپ نلیتا لوکیلایگ ثعاب

شهاک دصرد هناوج ینز رذب دش . مک نیرت دصرد هناوج ینز هایگ جنرب رد شنت 1 - لاکساپاگم و

مدع

حیقلت یرتکاب و شیپ رامیت اب نیگنایم 66 / 91 دصرد تسدب دمآ . و رد نیب حوطس یب ش هناوج دصرد نیرت رامیت زا یشان ینز

تارتین میساتپ رد ود حطس لوا شنت یکشخ یاراد دصرد هناوج ینز 100 دصرد دوب . رد شنت 5 / -0 لاکساپاگم زین

دصرد

هناوج ینز جنرب اب حیقلت نامزمه یرتکاب اه یاراد 33 / 98 دصرد دوب و رد شنت کی لاکساپاگم 80

دصرد روذب هناوج دندز هک

ربارب اب دصرد هناوج ینز رد حیقلت یرتکاب سیلتبوس دوب

. یم رظن هب دسر

شیازفا هک هناوج دصرد

یم ینز شیازفا هطساو هب دناوت

میزنآ تیلاعف هک دشاب نیلربیج لیبق زا یهایگ دشر هدننک میظنت داوم زتنس ا یصاخ یاه

ون و زانتورپ ،زلایمآافلآ هلمج ز ار زائلک

یم بجوم جتنم رما نیا .دوش

میزنآ رتهب تیلاعف هب یم یئایردنکوتیم یاه

عبطلاب و نژیسکا فرصم شیازفا ببس هک ددرگ

هناوج یم ینز

(ددرگ Noumavo et al., 2013 .)

لودج 1 : سنایراو هیزجت گنیمیارپ فلتخم حوطس رثا

و یبآ مک شنت هناوج تافص رب

جنرب هچهایگ رذب ینز

تاعبرم نیگنایم هچهایگ لوط هچهقاس لوط هچهشیر لوط هینب صخاش

رذب

هناوج تعرس

ینز ینزهناوج دصرد هجرد

یدازآ

تارییغت عبانم

5/01^ns 2/44^ns 1/41^** 79/46^** 12/29^** 75/05^ns 5 گنیمیارپ

57 /

63 ** 21/07^** 13/72^** 209/33^** 1326/84^** 756/11^** 2 یکشخ

83 /

6 * 5/25^** 0/50^ns 21/85^** 12/04^** 116/92^* 10 یکشخ ×گنیمیارپ

45 /

3 1/87 0/41 2/01 2/74 51/43 54 اطخ

19 /

10 21/03 23/92 24/30 8/26 7/57 - )%(تارییغت بیرض

٬ns

و*

ینعم ریغ بیترت هب**

ینعم و راد لامتحا حطس رد راد

5 و 1 .دصرد Downloaded from cpj.iauahvaz.ac.ir at 7:49 +0330 on Sunday January 12th 2020

(6)

، هرامش 44

، تاحفص 21 - 5

10

لودج 2 : سنایراو هیزجت گنیمیارپ فلتخم حوطس رثا

و یبآ مک شنت هناوج تافص رب

ینز جنرب هچهایگ رذب

٬ns

و*

ینعم ریغ بیترت هب**

م و راد ینع لامتحا حطس رد راد 5

و 1 .دصرد

هناوج تعرس ینز

رثا سنایراو هیزجت شنت ،گنیمیارپ

یبآ مک و رب مه شنک نآ هناوج تعرس رب اه لامتحا حطس رد ینز

P≤0/01( ) ینعم راد

لودج( دندش 1

نیگنایم هسیاقم .) رب

مه شنک شنت و گنیمیارپ یبآ مک

هناوج تعرس بیرض ،هک داد ناشن روذب ینز

رد جنرب

شنت طیارش یبآ مک

مک و تفای شهاک شنت رد زین نآ رادقم نیرت

1 - نایم اب لاکساپاگم گ

ی ن 87 / 13 شیب .دمآ تسدب دصرد -

هناوج تعرس بیرض نیرت میارپوردیه و شنت مدع هب طوبرم ینز

نی نیگنایم اب گ 09

/ 31 رد سیلتبوس یرتکاب حیقلت .دوب دصرد

هناوج تعرس بیرض یاراد شنت مدع ینز

مه و دوب ییلااب شنت رد نینچ

1 - شیب یاراد لاکساپاگم هناوج تعرس بیرض نیرت

-

نیگنایم اب ینز 33

/ 17 دوب دصرد .

ساسح هناوج هلحرم هایگ یگدنز هلحرم نیرت ز

هب زونه هایگ هک تسا یماگنه و ین تروص

ا هک تسا هچهایگ گ

ام هدنز سناش ،دنک یرپس تیقفوم اب ار لحارم نیا دناوتب هایگ ر هناوج تعرس .تسا دایز نآ رارقتسا و ندن

-

یم افیا هایگ دشر رد ار یمهم شقن ،شنت طیارش رد هچهایگ رارقتسا و ینز هناوج تعرس .دننک

صخاش زا یکی ینز یبایزرا یاه

هب ،تسا شنت هب لمحت هناوج تعرس یاراد ماقرا هک یروط

شیب ینز سناش زا ،شنت طیارش رد رت

شیب ندش زبس یارب یرت

ب ( دنرادروخر Ajmelkhan et al., 2006

یلپ .) و هناد هتخودنا داوم زیلوردیه شهاک ثعاب یکشخ شنت داجیا اب لوکیلاگ نلیتا

رد هناوج تعرس و دصرد شهاک هجیتن یم ینز

،داژنرفص و یدنوخآ( دوش 1385

.) مهم یرتکاب رثا نیرت و زتنس دشر کرحم یاه

نیلربیج دننام یتابیکرت ندروآ مهارف ه

نیسکا ،ا . و اه هناوج دنیآرف رد لیهست یارب . و ینز

یم طیحم زا ییاذغ رصانع بذج -

دشاب ( Kayma, 2009 .)

هقاس لوط و هچ

هشیر هچ

دش صخشم جیاتن یسررب رد هک

رثا مه شنک و گنیمیارپ یبآ مک

لوط تفص رب هقاس

لامتحا حطس رد هچ P≤0/01(

)

ینعم دش راد ( لودج 1 نایم هسیاقم جیاتن .) هقاس لوط یشهاک دنور نیگ

شنت رد هچ 1

- لاکساپاگم ناشن

یم حطس رد و دهد

مک هب دهاش اب دوخ رادقم نیرت

9 / 1 یتناس شنت مدع رد سنسرولف یرتکاب حیقلت .دیسر رتم یبآ مک

سیلتبوس یرتکاب حیقلت و

شنت رد 5 / 0 - مه و لاکساپاگم نینچ

1 - شنت رد زین گنیمیارپوردیه و لاکساپاگم 1

- گم شیب یاراد لاکساپا لوط رادقم نیرت

تاعبرم نیگنایم

زاتومسید دیسکا رپوس میزنآ تیلاعف نینایسوتنآ یاوتحم نیلورپ یاوتحم لک لیفورلک گرب تبوطر یاوتحم هچهایگ کشخ نزو یدازآ هجرد تارییغت عبانم 73**

/

674615 12809/46^** 5/33^** 295/85^** 546/71^** 343/37^** 5 گنیمیارپ

15**

/

44527 2214/87^** 4/82^** 79/61^** 1648/96^** 1114/002^** 2 یکشخ

44**

/

366533 2508/39^** 4/19^** 159/98^** 784/58^** 284/10^** 10 یکشخ ×گنیمیارپ

62 /

458 51/10 0/005 0/10 97/30 6/69 54 اطخ

41 /

4 11/01 2/56 2/29 17/07 24/69 - )%(تارییغت بیرض

(7)

، هرامش 44

، تاحفص 21 - 5

11

هقاس شنت رد رامیت شیپ حوطس یضعب رد .دندوب یکشخ شنت حوطس نیا رد هچ 5

/ 0 - هقاس لوط شیازفا ادتبا لاکساپاگم هچ

ور شنت رد و دندش ورب 1

- دنتفای شهاک لاکساپاگم .

زین دشر کرحم یرتکاب طسوت نیلربیج دیلوت هب هچ هقاس لوط شیازفا

هداد تبسن تسا هدش

( Cassan et al.,2009 یط .)

هناوج هلحرم افلآ میزنآ ،رذب ینز

رد یمهم شقن نورولآ هیلا رد زلایمآ

یم یزاب هتساشن زیلوردیه دنک

هقاس دشر یارب مزلا یژرنا ،لصاح زکولگ هک یم مهارف ار هچ

( دروآ Akazawa and

Hara1985; Beck and Ziegler, 1989 .)

ر شیازفا عبانم یخرب رد ( دراد هراشا مینومآ دیلوت شیازفا هب دش

Yadavet al.,

.)2010 هشیر لوط هعلاطم رد هچ

،گنیمیارپ یلصا رثا هک داد ناشن سنایراو هیزجت زا هدمآ تسدب جیاتن شنت

یبآ مک و -مهرب

شنک نآ هشیر لوط تفص رب اه ینعم دصرد کی لامتحا حطس رد هچ

لودج( دندش راد 1

یگنایم هسیاقم جیاتن .) هک داد ناشن ن

هشیر لوط شنت شیامزآ نیا رد یسررب دروم حوطس مامت رد هچ

یبآ مک .تفای شهاک تارتین دربراک

شنت مدع رد میساتپ

شیب یاراد دهاش حطس و یکشخ هشیر لوط نیرت

هچ دوب

، اما مدع و رامیت شیپ رگید حوطس دربراک یتوافت یرامآ ظاحل زا

دشن هدهاشم یکشخ شنت .

ر لوط شهاک هشی

یم دیدش شنت رد هچ و ماکحتسا داجیا .دشاب رگروت راشف تیدودحم تلع هب دناوت

کچوک ناهایگ داجیا ببس شنت هرود رد لولس هراوید ندش تخس یم سفنت شهاک و رت

،ناراکمهو یدنوخآ( ددرگ 1385

.)

هچهایگ لوط زا یکاح جیاتن رثا

ینعم راد مه شنک یبآ مک لامتحا حطس رد گنیمیارپ و هایگ لوط تفص رب دصرد کی

ودج( .دوب هچ ل

1 رثا نیگنایم هسیاقم جیاتن هب هجوت اب .) مه

شنک گنیمیارپ ×

شنت شیازفا اب هچهایگ لوط ،شنت بآ مک

ی فای شهاک هب ،ت

هنوگ شنت رد هک یا 1

- حیقلت و لاکساپاگم ه

نامزم مک یاراد سیلتبوس+سنسرولف یرتکاب شنت رد .دوب رادقم نیرت

1 -

ساپاگم شیب لاک نیرت

تارتین دربراک رد ار هچهایگ لوط نیگنایم اب میساتپ

6 / 8 یتناس یم رتم اشم ناوت یرتکاب حیقلت .درک هده

شیب شنت مدع رد سنسرولف رثا نیرت

هاک رد رییغت سیلتبوس یرتکاب حیقلت رد .تشاذگ هچهایگ لوط رب ار گ لوط ش

اب هچهای

مک شنت شیازفا .دوب رت

یلوط دشر شهاک تلع شنکاو هب طوبرم تسا نکمم یکشخ شنت رثا رد هشیر و هقاس

س لول یاه

مک طیارش اریز .دشاب یلولس ندش لیوط و میسقت دنیآرف رد للاتخا و هقاس و هشیر یمتسیرم سناتپ و یبآ

فنم لی بذج رب ی آ

ب

لولس لولس ندش گرزب تهج مزلا سناسژروت راشف هجیتن رد و هتشاذگ رثا اه هک هتفای شهاک اه

نک و فقوت ر ندش د

ار دش

یم عیرست ( دنک

Zamanian et al., 2004 .)

هچهایگ کشخ نزو شنت ،گنیمیارپ رثا جیاتن قبط یبآ مک

رثا و مه شنک گنیمیارپ

× یبآ مک رثا ینعم دنتشاد هچهایگ کشخ نزو رب یراد

لودج(

2 شیب و تفای شهاک یکشخ شنت شیازفا رثا تحت جنرب هچهایگ کشخ نزو .) ت نیرت

یم ار تارییغ بیکرت رد ناوت

نامزمه یرتکاب رتین ،گنیمیارپوردیه ،دهاش حوطس .درک هدهاشم اه تا

کشخ نزو شهاک رد سنسرولف یرتکاب و میساتپ

سیلتبوس یرتکاب و دنتشاد مه هب کیدزن یتارییغت هچهایگ نیگنایم اب یکشخ شنت مدع رد

5 / 14 یرتکاب بیکرت و مرگ Downloaded from cpj.iauahvaz.ac.ir at 7:49 +0330 on Sunday January 12th 2020

(8)

، هرامش 44

، تاحفص 21 - 5

12

سنسرولف

× ایم اب سیلتبوس نیگن

8 / 1 شیب یاراد بیترت هب مرگ مک و نیرت

.ندوب هچهایگ کشخ نزو نیرت کشخ نزو شیازفا

هشیر هقاس و هچ یرتکاب اب رذب حیقلت رثا رد هچ

( تسا هدش شرازگ دشر کرحم یاه Mishra et al., 2010

.) نزو شیازفا

هشیر کشخ هقاس و هچ

یم هچ نت داوم طسوت ینینج ومن یاقلا لیلد هب دناوت یرتکاب زا لصاح دشر هدننک میظ

دشر کرحم یاه

هداد شیازفا ار بآ هب تبسن رذب هتسوپ ذوفن تیلباق هک دشاب ( دنا

et al., 2009 Cassan.

.)

یبسن تبوطر یاوتحم تفاب

گرب

رثا داد ناشن جیاتن شنت ،گنیمیارپ

یبآ مک و مهرب شنک نآ اه حطس رد دصرد کی ینعم

دوب راد لودج(

2 هاشم قبط .) تاد

نیگنایم هسیاقم .تفای شهاک گرب تفاب یبسن تبوطر یاوتحم نازیم یبآ مک شنت شیازفا اب

یرتکاب دربراک رد سیلتبوس

شنت 1 - شیب .تفای شیازفا لاکساپاگم یاوتحم نیرت

تبوطر یبسن گرب تفاب شنت مدع طیارش رد ار

یبآ مک رامیت شیپ و

نیگنایم اب گنیمیارپوردیه 19

/ 85 یم دصرد وت

مک .درک هدهاشم نا یبسن تبوطر یاوتحم نیرت

گرب تفاب شنت رد

1 -

نیگنایم اب رامیت شیپ دربراک مدع و لاکساپاگم 72

/ 36 .دمآ تسدب دصرد گرب ییاناوت ینعم هب رتلااب گرب بآ یبسن یاوتحم

.تسا شنت طیارش رد بآ یرتشیب ریداقم ظفح رد هک ینامز

رباربRWC 70 - 35 دنرادزاب دشاب دصرد ه

هنزور ریغ یاه یور یا

یم هدننک دودحم لماع تلاح نیا رد نورتکلا لاقتنا و دهد یم تروص یدنک هب تفایزاب طیارش نیا رد و تسا یرت

یفاک( دریگ

،ناراکمه و 1388

.)

رذب هینب صخاش جیاتن هب طوبرم شنت ،گنیمیارپ رثا

یبآ مک نآ لباقتم رثا و لامتحا حطس رد اه

( P<0.01 ) ینعم راد ش لودج( د 2

.)

.تفای شیازفا یکشخ شنت شیازفا اب رذب هینب صخاش هینب صخاش

رذب شنت رد 5 / 0 - د لاکساپاگم رامیت شیپ حوطس مامت ر

حطس رد شنت همادا رد و داد ناشن یهجوت لباق شیازفا دهاش حطس ءزج هب 1

- ک لاکساپاگم تارتین جیاتن قبط .تفای شها

شنت حطس رد میساتپ 5

/ 0 - اکساپاگم ل شیب بیترت هب شنت مدع رد دهاش حطس و مک و نیرت

دهاشم رذب هینب صخاش نیرت ه

دش . تارتین نوی میزنآ زتنس رد میساتپ

یسیونور و اه وDNA

ذوفن تیلباق میساتپ نوی و دراد شقنRNA یلولس هراوید یریذپ

یم شیازفا ار دهد

( El-Bassiony, 2006 .)

بجوم هک ودنا ییایوپ تلوهس

هتخ یاه مرپسودنآ زا رذب ییاذغ روحم تمس هب

نیئتورپ زتنس ،ینینج دیئوئلکون ،اه

نینج رتشیب دشر نآ لابند هب و اه (

Umair et al,. 2010 )

یتن رد و رذب هینب شیازفا هج

یم .ددرگ

(9)

، هرامش 44

، تاحفص 21 - 5

13

نیگنایم نوتس ره ردهنماد دنچ نومزآ ساسارب ،هباشم فرح کی لقادح یاراد یاهاد ینعم توافت نکناد یا ( درادن یر5 0/0 P≤)

1-

1- 5/0-

0 یکشخ)لاکساپاگم(

لودج3مه رثا هب طوبرم تافص نیگنایم هسیاقم :یبآ مک شنت و گنیمیارپ شنکصخاش ربهناوج یاهجنرب هچهایگ ینز یرتکاب ود مأوت رثا

سیلتبوس یرتکاب

سنسرولف رتکاب

میساتپ تارتین

یبآ رامیت شیپ

ب( دهاش)مارپوردیه نود

یرتکاب ود مأوت رثا

)مارپوردیه نودب( دهاش

یرتکاب ود مأوت رثا

)مارپوردیه نودب( دهاش

گنیمیارپ c80

c33/78

ab66/86

ab 33/93

ab33/93

ab66/91

a33/98

bc95

a100

ab66/96

a100

a33/98

هناوج دصردینز ef22/16

e33/17

gf19/14

g87/13

gf32/14

gf41/14

efg23/15

efg88/15

e51/17

efg88/15

e42/17

e88/16

bc72/28

ab77/30

c65/27

abc06/29

a09/31

d20/24

هناوج تعرسرد رذب( ینز)زور de48/5

efg11/4

def29/5

de70/5

d41/6

i 5/2

c83/8

bc54/10

c50/9

a38/14

b13/12

h01/1

efg13/4

fg 46/3

def39/5

efg95/3

fg45/3

g78/0

رذب هینب صخاش d50/1

cd 2

d80/1

abc90/2

d90/1

e 5/1

d90/1

bcd30/2

cd 2

abc90/2

ab20/3

a50/3

ab20/3

a40/3

a70/3

a60/3

هشیر لوط هچیتناس()رتم h90/3

ef 6

g 5

f70/5

ef 6

j90/1

ef10/6

b60/9

e40/6

c 2/8

d10/7

i20/3

d30/7

e60/6

a90/9

e60/6

ef20/6

i60/3

هقاس لوط هچیتناس()رتم f 4/5^cd 8^cde

f 8/6

cd 6/8

bcde 9/7

def 9/6

cdef 8

bcd 2/9

bcde 4/8

abc 1/11

bcd 3/10

abc 8/10

bcd 8/9

a 3/13

bcd 3/10

bcd 8/9

هچهایگ لوطیتناس()رتم