١
ﻧرﺪﻣ ﺪﻘﻧ ﯿ
ﺘﺴ ﯽ ﻂﻘﻓ هﺪﻧﺮﭘ نﺎﺘﺳاد ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﯾ
دﻮﺑ هﺪﻧﺮﭘ ﮏ
) زا يﺮﯿﺸﻠﮔ ﮓﻨﺷﻮﻫ (
نﺎﯿﻧﺎﻤﺣر ﻦﯿﺷﻮﻧ
ﯽﺳرﺎﻓ تﺎﯿﺑدا و نﺎﺑز ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ
هﺪﯿﮑﭼ و ﯽﻨﮑﺷرﺎﺠﻨﻫ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ،ناﺮﯾا ﯽﻧﺎﺘﺳاد تﺎﯿﺑدا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ رد ﻢﺴﯿﻧرﺪﻣ هرﻮﻄﺳا ﻦﺘﺴﮑﺷ
ﯽﻣ ﻞﮑﺷ ﺎﻫ دﺮﯿﮔ
. نﺎﺘﺳاد هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﺎﺑ نرﺪﻣ يﺎﻫ
رﺎﻨﮐ ﻮﻧ و ﻪﻨﻬﮐ ،مﻼﮐ ﮏﯾ رد و ﻢﺴﯿﻧرﺪﻣ و هرﻮﻄﺳا ،دﺪﺠﺗ و ﺖﻨﺳ ندﺎﻬﻧ ﻢﻫ
، ﯽﻧاﻮﺧﺮﺘﻬﺑ نﺎﻫاﻮﺧ ﺖﺳا ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ ﻦﯾا
يدﺮﮑﯾور ﻦﯾا و
يﺮﯿﺸﻠﮔ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻣ هﺮﻬﺑ نآ زا ﺶﯾﻮﺧ رﺎﺛآ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ رد
ﺪﯾﻮﺟ . رﺎﺛآ نﺎﯿﻣ زا ﺚﺤﺑ درﻮﻣ يﺮﺛا ،يو
ﻪﺘﯿﻧرﺪﻣ و ﺖﻨﺳ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻪﮐ ﺖﺳا
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هرﻮﻄﺳا زا ﯽﻣﻮﻬﻔﻣ ﺎﺑ .
ﯽﻣ ﯽﺘﻨﺳ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻞﯿﻠﺤﺗ ،ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا فﺪﻫ ﻪﯾﻻ رد ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ
نرﺪﻣ زا ﯽﻤﯿﻫﺎﻔﻣ نآ ﯽﻧوﺮﯿﺑ يﺎﻫ
ﯽﻣ راﺮﻗ دﺮﯿﮔ . ا ود ﻦﯾا ﻪﮐ دزادﺮﭙﺑ ﯽﻄﯾاﺮﺷ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﻪﺑ ،ﺖﻨﺳ و نرﺪﻣ ﮏﺒﺳ ود زا ماﺪﮐ ﭻﯿﻫ ﯽﻔﻧ نوﺪﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﻌﺳ ﺎﺠﻨﯾا رد ،ﻮﮕﻟ
ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ راﺮﻗ دﻮﺧ ﯽﻌﻗاو و ﯽﻠﺻا يﺎﺟ رد هرﻮﻄﺳا رﻮﻀﺣ ،نآ يﻮﺳاﺮﻓ رد و ﺪﻧا
ﯽﻣ ﯽﺳﺎﺳا لﻮﺤﺗ دﺎﺠﯾا ﺐﺒﺳ ،ﻦﯾدﺎﻤﻧ يا ﺐﺒﺳ و ددﺮﮔ
ﯽﻣ ﺪﻣﺎﺠﻨﯿﺑ تﺎﻓﻮﻟﺄﻣ كﺮﺗ و ﻦﻃو يﻼﺟ يﺎﻬﺑ ﻪﺑ ﺮﮔا ﯽﺘﺣ دﻮﺷ ﺺﺨﺸﻣ نرﺪﻣ و ﺖﻨﺳ ﯽﻨﻌﯾ ،ود ﻦﯾا ﻦﯿﺑ زﺮﻣ ﻪﮐ دﻮﺷ .
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﻦﯾا ﺎﺑ ﯽﯾورﺎﯾور رد ﺖﯿﺼﺨﺷ دﺮﮑﯾور ﺖﺳا هﺪﺷ مزﻻ هدﺎﻔﺘﺳا ﺰﯿﻧ تاﺮﻈﻧ ﻪﻄﻘﻧ زا و ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﯿﻠﺤﺗ درﻮﻣ ،لﻮﺤﺗ
.
هژاوﺪﯿﻠﮐ ﺎﻫ
: ﺖﯿﺼﺨﺷ ،هرﻮﻄﺳا ،ﻢﺴﯿﻧرﺪﻣ ،ﯽﻧﺎﺘﺳاد تﺎﯿﺑدا يزادﺮﭘ
.
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻢﻬﻣ ﺮﺑ ﻪﯿﮑﺗ ﺎﺑ ار يﺮﯿﺸﻠﮔ رﺎﺛآ زا ﯽﮑﯾ ﺖﺳا نآﺮﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا هزﺎﺳ ﻦﯾﺮﺗ
ﯽﻧﺎﺘﺳاد ﺮﺻﺎﻨﻋ
"
ﺖﯿﺼﺨﺷ يزادﺮﭘ
"
ﺐﻟﺎﻗ رد ﻢﺴﯿﻧرﺪﻣ
ﺪﯾﺎﻤﻧ ﻞﯿﻠﺤﺗ .
ﺺﺧﺎﺷ و ﺎﻫدﺮﮑﯾور ،صﻮﺼﺧ ﻦﯾا رد ﻞﯿﻠﺤﺗ ﯽﺗرﻮﺻ ﻪﺑ ،ﺎﻫ
ﻒﻠﺘﺨﻣ دﺎﻌﺑا ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ يوﺎﮐاو و ﻪﻧﻮﮔ
ﯽﻣ ﯽﺳرﺮﺑ زا نﺎﺘﺳاد ﺖﯿﺼﺨﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ،ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺶﺳﺮﭘ اﺬﻟ ،ﺖﺳا ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻪﻌﻣﺎﺟرد هﺪﺷ هداز و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يدﻮﺟﻮﻣ نﺎﺴﻧا نﻮﭼ و ددﺮﮔ
ﺖﺳا نآ ﯽﺑدا و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا هﺎﮔﺪﯾد .
ﯽﻣ نﺎﺘﺳاد ﺖﯿﺼﺨﺷ نداد راﺮﻗ رﻮﺤﻣ ،ﺰﯿﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا فﺪﻫ ﺪﺷﺎﺑ
. ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ هدوﺪﺤﻣ
ﻢﻬﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﺘﺳاد ﻪﺑ ﯽﻧﺎﺘﺳاد تﺎﯿﺑدا دﺮﮑﯾور ﻦﯾﺮﺗ
ﯽﻣ رﺎﻤﺷ عﺎﻤﺟا ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺎﺗ ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ ﺐﺒﺳ ﺮﻣا ﻦﯿﻤﻫ و ﺪﻨﯾآ زا ﻪﻧﻮﮔ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺎﻨﺑ نآ ﺮﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ سﺎﺳا ﻪﮐ ﯽﻤﺴﯿﻧرﺪﻣ ﮏﺒﺳ
، ﻢﻬﻣ و ﯽﻧﺎﺘﺳاد ﺮﺻﺎﻨﻋ هﺪﻤﻋ ﺚﺤﺒﻣ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﯽﻨﻌﯾ نآ ﻪﺼﺧﺎﺷ ﻦﯾﺮﺗ
يزادﺮﭘ
دﻮﺸﻧ ﮓﻧﺮﻤﮐ .
نﺎﯿﻣ رد ﻮﻧ ﺮﮑﻔﺗ ﮏﯾ دﺎﺠﯾا ياﺮﺑ ﯽﺑﻼﻘﻧا ﻞﺴﻧ ﮏﯾ هﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ،ﺖﺳا هﺪﻧﺮﭘ نﺎﻤﻫ ﻪﮐ ،نﺎﺘﺳاد يرﻮﺤﻣ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﯽﺳرﺮﺑ
ﺖﺳا ﺖﻠﻣ دﺎﺣآ .
يدرﻮﻣ ﺰﯿﻧ ﻖﯿﻘﺤﺗ هﻮﯿﺷ ،رﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﯿﻤﻫ ﻊﺒﺗ ﻪﺑ ،ﺖﺳا ﯽﻧورد ﻞﯿﻠﺤﺗ ،ﻖﯿﻘﺤﺗ شور دﻮﺑﺪﻫاﻮﺧ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ و
. ﻊﻤﺟ يروآ
ﺶﯿﻓ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ تﺎﻋﻼﻃا ﯽﻣ ﻊﺟﺮﻣ ﺐﺘﮐ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ و يرادﺮﺑ
ﯽﻣ اﺬﻟ ،ﺪﺷﺎﺑ يدﺎﻨﺳا ار ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﻓ ناﻮﺗ
ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ_ يا
دﺮﮐ ﻒﯿﺻﻮﺗ .
ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ لﻻﺪﺘﺳا و طﺎﺒﻨﺘﺳا شور سﺎﺳا ﺮﺑ ﺰﯿﻧ ﯽﻠﯿﻠﺤﺗ حﺮﻃ ﺖﺳا
.
ﻢﺴﯿﻧرﺪﻣ
هژاو زا نرﺪﻣ ودﻮﻣ ﻦﯿﺗﻻ ﻪﻤﻠﮐ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ1
"
يرﺎﺟ ﯽﻠﻌﻓ_
"
ﺖﺳا . ﺎﯾ ﻪﺘﯿﻧرﺪﻣ
"
ﯽﯾاﺮﮔﻮﻧ
"
ار دﻮﺧ نﺎﺴﻧا ﻪﮐ ﺪﺷ زﺎﻏآ ﯽﻧﺎﻣز زا ﺖﺳرد
دﺮﮐ ﻒﺸﮐ .
ﻣ ﻪﺘﯿﻧرﺪ ﺮﺑ ﻪﯾﺎﭘ نﺎﺴﻧا نﻮﭼ ﯽﻟﻮﺻا ﻞﻘﻋ ،يراﺪﻣ
ﺖﻨﺳ و ﯽﯾاﺮﮔدﺮﻓ ،ﯽﯾاﺮﮔ ﻦﮐر و دراد راﺮﻗ يﺰﯿﺘﺳ
نﺎﻬﺟ ﯽﻨﯿﺑ ﺮﺑ ﻢﺴﯿﻧرﺪﻣ
ﻦﯾا سﺎﺳا
،نﺎﺴﻧا ﻪﮐ ﺖﺳا
?????
يزﺎﺳدﺎﺑآ رد ار ﯽﺑﺎﯿﻣﺎﮐ و
????
? ??? ?? ?????
ﻪﺘﺳاﻮﺧ ﻖﻓو ﺮﺑ نآ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﻣ ﯽﭘ ﺶﯾﺎﻫ
ﺪﯾﻮﺟ .
ﻪﮐ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ نﺎﯿﻣﻮﺠﻧ و ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﺑ ﻢﺴﯿﻧرﺪﻣ
ﯽﯾﺎﺒﯾز رد ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽﻣ قﻼﻃا لوا ﯽﻧﺎﻬﺟ ﮓﻨﺟ زا ﺲﭘ تﺎﯿﺑدا و ﺮﻨﻫ
و دﻮﺷ
ﻢﻫ رد ﺲﺣ ﻪﺑ ﯽﺨﺳﺎﭘ دﻮﺧ نﺎﻣز ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﮕﺘﺨﯾر
ﺖﺳا )ﻧ نﺎﯿﻣﻮﺠ
، 1380 : 45 ( ﯽﻣ ﻒﯿﺻﻮﺗ ﻪﻧﻮﮕﻨﯾا ار ﻢﺴﯿﻧرﺪﻣ ﺰﯿﻧ هﺪﻨﯾﺎﭘ ﺪﻨﮐ
:
"
ﯽﻣ لﻻﺪﺘﺳا ﻢﺴﯿﻧرﺪﻣ ﯽﻣ ﺲﮑﻌﻨﻣ نﺎﺘﺳاد رد ﻪﭽﻧآ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
ﺖﯿﻌﻗاو سﺎﮑﻌﻧا ﻪﮑﻠﺑ ﺖﯿﻌﻗاو دﻮﺧ ﻪﻧ ،دﻮﺷ ﺖﺳا هﺪﻨﻨﮐ كاردا ﻦﻫذ رد
"
.
)
،هﺪﻨﯾﺎﭘ 1389 : 16 ( ﯽﮔﮋﯾو بﻮﭼرﺎﻬﭼ رد ﯽﻣ ﮏﺒﺳ ﻦﯾا صﺎﺧ يﺎﻫ
دﺮﻓ ضرﺎﻌﺗ ﺎﻋﻮﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺴﯾﻮﻧ نﺎﺘﺳاد زا ﯽﻨﯾﻮﻧ ﻞﮑﺷ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار شدﻮﺧ ﺎﺑ ﯽﻣ ﺶﯾﺎﻤﻧ ﻪﺑ ار ﯽﻧورد ﺶﮑﻤﺸﮐ اﺬﻟ و ﺪﻫد
دراﺬﮔ . ﯽﻣ ﯽﺗرﺎﺒﻋ ﻪﺑ ناﻮﺗ
ﺖﻔﮔ ﮏﺒﺳ ﻦﯾا درﻮﻣ رد :
تﺎﯿﺑدا
ا ،ﯽﺘﺴﯿﻧرﺪﻣ شزر
ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ ﻪﻌﻣﺎﺟ يﺎﻫ ﯽﻣ راﺮﻗ دﺎﻘﺘﻧا درﻮﻣ ار مﻮﺳﺮﻣ هﻮﯿﺷ ﻪﺑ نﺎﺑز و تﺎﯿﺑدا ﺰﯿﻧ و يا
ﺪﻫد . زا هﺎﺗﻮﮐ نﺎﺘﺳاد رد ﻢﺴﯿﻧرﺪﻣ
_١
modo
٢
ﻪﻫد ﻞﯾاوا 1360
نﺎﺘﺳاد ﺐﻟﺎﻏ ﻪﺟو ﻪﺑ ﺪﺷ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﯽﺴﯾﻮﻧ
. نﺎﺘﺳاد ﻖﯾﻼﻋ هزﻮﺣ ،ﮏﺒﺳ ﻦﯾا هدﺮﺘﺴﮔ ار ﯽﻧاﺮﯾا نﺎﺴﯾﻮﻧ
تﺎﻧﺎﮑﻣا و دﺮﮐ ﺮﺗ
رﺎﯿﺘﺧا رد نﺎﯿﺑ ياﺮﺑ ﯽﻨﯾﻮﻧ داد راﺮﻗ نﺎﻧآ
. ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد هرود ﻪﺳ ﯽﻧﺎﺘﺳاد تﺎﯿﺑدا ياﺮﺑ ﯽﻗدﺎﺻﺮﯿﻣ :
1 ﯽﻨﯾﻮﮑﺗ و ﻦﯾزﺎﻏآ هرود _
2 ﯽﯾﺎﻓﻮﮑﺷ و ﺪﺷر هرود_ 3
ﯽﻧﻮﮕﻨﻫﺎﻧ هرود_ .
لﺎﺳ زا ،ﯽﻨﯾﻮﮑﺗ و ﻦﯾزﺎﻏآ هرود 1300
لﺎﺳ ﺎﺗ و زﺎﻏآ 1332
ﯽﻣ نﺎﯾﺎﭘ دﺮﯾﺬﭘ . ﺪﺷر هرود
لﺎﺳ زا ﯽﯾﺎﻓﻮﮑﺷ و 32
بﻼﻘﻧا ﺎﺗ و هﺪﺷ زﺎﻏآ 57
ﯽﻣ ﻪﻣادا ﺪﺑﺎﯾ ) ،ﯽﻗدﺎﺻﺮﯿﻣ 1382
: 22 24_ (
نﺎﺘﺳاد يﺮﮑﻓ شﺰﯿﺧ نﺎﯿﻣ زا ﯽﻣﺮﺑ يﺮﯿﺸﻠﮔ ﻪﺑ ،نرﺪﻣ نﺎﺴﯾﻮﻧ
ﻪﺑ يﺪﯾﺪﺷ ﻪﻗﻼﻋ ،ﺎﮑﻓﺎﮐ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﺘﺴﯿﻧرﺪﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ ﻪﮐ ﻢﯾرﻮﺧ
ناور ﻞﺋﺎﺴﻣ شزادﺮﭘ ﻪﻏﺪﻏد و ﻪﻧﺎﺳﺎﻨﺷ
نﺎﺴﻧا ﯽﻧاور و ﯽﺣور يﺎﻫ هﺪﺷ قﺮﻏ ،يﺮﻬﺷ و هﺮﻣزور ﯽﮔﺪﻧز رد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ يﺎﻫ
دﺮﮐ اﺪﯿﭘ ،ﺪﻧا .
ﺖﯿﺻﻮﺼﺧ ﻪﺑ وا و يدﺮﻓ يﺎﻫ
نﺎﺘﺳاد رد ﯽﻧاور ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ و ﺖﯿﻌﺿو زا ﺮﺘﺸﯿﺑ نﺎﺸﯾﺎﻫ
ﯽﻣ ﺖﯿﻤﻫا ﯽﺳﺎﯿﺳ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ ﺪﻫد
.
ﺖﯿﺼﺨﺷ نﺎﺘﺳاد يﺎﻫ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﺻﺎﺧ ﻪﻘﺒﻃ و هوﺮﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﺘﻤﮐ وا يﺎﻫ
. ﯽﻣ هرﺎﺑ ﻦﯾارد ﯽﻧﻼﯿﻣ ﺪﯾﻮﮔ
:
"
يدﺎﻘﺘﻧا ﻦﻫذ زا ﯽﻠﮑﺷ يﺮﯿﺸﻠﮔ
زﻻ ﻞﻠﻋ زا يﺮﮕﻧ ﺦﯾرﺎﺗ و نﺎﺑز ﯽﮕﺘﺳارآ ﻪﮐ دﺮﮐ ﯽﺋاور ﺮﻣا دراو ار دﻮﺑ نآ م
. رد ﻊﻗاو يو نرﺪﻣ يﻮﺤﻧ ﻪﺑ دﺮﮐ ﯽﺘﻨﺳ ﺮﻣا ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ار ندﻮﺑ
ﯽﻗﻼﺧا ﯽﮔرﺎﭘ ود ﻦﯾا و دﻮﺑ نﺎﯾﺎﻤﻧ تﺪﺷ ﻪﺑ ود ﻦﯾا نﺎﯿﻣ ﻖﯿﻤﻋ فﺎﮑﺷ ﻪﮐ رﻮﻀﺣ ﺎﻬﻧآ ﻦﯾﺮﺧآ ﺎﺗ شرﺎﺛآ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ زا ﯽﻧﺎﺑز و ﯽﺨﯾرﺎﺗ _
دراد ﯽﻤﺋاد .
يرﺎﺘﻓﺮﮔ زا ﯽﮑﯾ يﺮﯿﺸﻠﮔ نﺎﻤﮔ ﻪﺑ نﺎﻬﺟ ﻦﺘﺨﯾر وﺮﻓ ﺪﯾﺪﺟ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﯽﺳﺎﺳا يﺎﻫ
ﺖﺳا نﺎﺴﻧا يﻮﻨﻌﻣ
"
)
،ﯽﻧﻼﯿﻣ 1380 :
257 ( هرﻮﻄﺳا ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ﺖﯿﻌﻗاو ،وا هﻮﯿﺷ هﺮﻬﺑ ﺎﺑ يا
ﻞﯿﺜﻤﺗ و ﺎﻫدﺎﻤﻧ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا دﺎﻤﻧ و ﻞﯿﺜﻤﺗ زا يﺮﯿﮔ و ﯽﺳﺎﯿﺳ ياﻮﺘﺤﻣ ﺎﻫ
ﯽﻣ ﺲﮑﻌﻨﻣ ار رﺎﮔزور ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﻨﮐ
. ﯽﻣ ﺶﻧﺎﺘﺳاد هرﺎﺑرد دﻮﺧ يﺮﯿﺸﻠﮔ ﺪﯾﻮﮔ
:
"
درﻮﻣ رد ﻦﻣ ياﺮﺑ ﯽﺳﺎﺳا ﻪﻠﺌﺴﻣ نﺎﺘﺳاد
ﺎﺑ ﯽﺴﯾﻮﻧ
ﯽﻣ نﺎﺴﻧا ،نﺎﺘﺳاد ﺰﮐﺮﻣ ﻪﮐ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﯽﻣ ﺮﺧآ ﺖﺳد ﺪﻨﭼ ﺮﻫ و ﺖﺳا نﺎﺴﻧا ﻦﺘﺧﺎﻨﺷ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
نﺎﮑﻣا نﺎﺴﻧا ﻦﺘﺧﺎﻨﺷ ﻪﮐ ﻢﯿﻧاد
ﻪﺑ ﺎﻣا دراﺪﻧ ﮏﺷ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺖﯿﻌﻗاو ﺎﺑ نﺎﺘﺳاد نﺎﻣﺮﻬﻗ ﻦﯿﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓ دﺎﺠﯾا ﺎﺑ و ﮏﯿﻨﮑﺗ ﻪﻠﯿﺳو
ﺪﯾدﺮﺗ و ﺎﻫ نﺎﺘﺳاد ﺎﻫ
ﯽﻣ ﺲﯾﻮﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺪﻫاﻮﺧ
ﺎﻨﺷ ﺖﺴﻫ ﻢﻫ ﻖﻓﻮﻣﺎﻧ ﺮﺧآ ﺖﺳد ﻪﮐ ﺪﺳﺮﺑ ﺖﺧ
"
.) ،ﯽﻨﯾﺪﺑﺎﻋﺮﯿﻣ 1377
: 673 (
ﻪﻔﻟﺆﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽﻧورد ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﯽﻧاور و يدﺮﻓ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﻪﺑ يﺮﯿﺸﻠﮔ ﻪﯿﮑﺗ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻪﺘﯿﻧرﺪﻣ و ﺖﻨﺳ يﻮﺳ ود رد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
هرﻮﻄﺳا و ﻦﯾدﺎﻤﻧ نﺎﺘﺳاد ﮏﯾ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻦﺘﻣ ﻦﯾا بﺎﺨﺘﻧا ﻞﯾﻻد زا يزﺎﺳ
.
نﺎﺘﺳاد عﻮﺿﻮﻣ
ﯽﻠﻋ مﺎﻧ ﻪﺑ ﺖﺳا يﺮﻬﺷ هﺪﻧﺮﭘ ياﺪﺻ و نﺎﮔﺪﻧﺮﭘ زا ﺮﭘ و ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺎﺒﯾز و ﺰﺒﺳﺮﺳ ﯽﯾﺎﺟ ﻪﮐ دﺎﺑآ
. ﻊﺿو ﻦﯾا زا يزور ﺮﻬﺷ مدﺮﻣ ﺎﻣا
ﯽﻣ ﻪﺘﺴﺧ ﯽﻣ ﯽﻌﺳ و ﺪﻧﻮﺷ
ﺪﻨﻫد ﺮﯿﯿﻐﺗ ار ﻊﺿو ﺪﻨﻨﮐ .
ﯽﻣ ﻦﯿﺑ زا ار ﯽﯾﺎﺘﺳور هدﺎﺳ ﯽﮔﺪﻧز ﮏﯾ رﺎﺛآ ﻪﻤﻫ ﻦﯿﻤﻫ ياﺮﺑ يرﺎﺸﻓﺎﭘ ﺎﺑ و ﺪﻧﺮﺑ
د هﺪﻧﺮﭘ ﻪﭼ ﺮﻫ نارﻮﻣﺎﻣ ﯽﻣ جرﺎﺧ ار ﻪﻤﻫ ،ﺖﺳا ﺮﻬﺷ نآ ر
ﺪﻨﻨﮐ . ﯽﻣ ﺎﺟ يرﺎﻨﻗ ﮏﯾ ﺎﻣا ﺪﻧﺎﻣ
. ﺮﻬﺷ نارﻮﻣﺎﻣ ﻪﻤﻫ ،نآ ندﺮﮐ اﺪﯿﭘ ياﺮﺑ
ﯽﻣ ﺞﯿﺴﺑ ﺪﻨﺑﺎﯿﺑ ار يرﺎﻨﻗ ﺎﺗ ﺪﻧراد ﻪﮕﻧ ﺮﻬﺷ هزاورد ﺖﺸﭘ ار يدﺎﺑآ نآ ﻦﯿﻨﮐﺎﺳ ﻪﻤﻫ و ﺪﻧﻮﺷ
. ﯽﻣ اﺪﯿﭘ يرﺎﻨﻗ زﺎﺑ ار هزاورد رد ،دﻮﺷ
ﯽﻣ ﺪﻧدﺮﮔﺮﺑ دﻮﺧ ﯽﮔﺪﻧز ﻪﺑ مدﺮﻣ ﺎﺗ ﺪﻨﻨﮐ .
ﺎﻣا ﻪﺘﻓر دﺎﺑآ ﯽﻠﻋ ﺮﻬﺷ زا ﻪﻤﻫ و دراﺪﻧ دﻮﺟو يدﺮﻓ ﭻﯿﻫ ﺮﮕﯾد ﺪﻧا
.
نﺎﻣز
ﯽﻣ نﺎﻣز ﺪﺷﺎﺑ ﻪﯿﻧﺎﺛ ﺪﻨﭼ ﯽﺘﺣ و كﺪﻧا رﺎﯿﺴﺑ ﺪﻧاﻮﺗ .
رد نآ دﻮﺟو ﺎﻣا ﺪﺷﺎﺑ هﺪﻧﺮﭘ ﮏﯾ ﺲﻔﻗ ﺎﯾ ﮏﭼﻮﮐ قﺎﺗا ﮏﯾ ﺎﻬﻨﺗ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﺎﯾ
ﺖﺳا مزﻻ نﺎﺘﺳاد .
ﯽﻣ زﺎﻏآ يرﺎﮔزور و يزور ﺎﺑ ،ﻪﺼﻗ عوﺮﺷ دﻮﺷ
. ﻪﻠﻤﺟ و هﺎﺗﻮﮐ يا ﺰﺟﻮﻣ
. ﻪﺼﻗ ﻦﯾزﺎﻏآ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﻠﺧﺪﻣ .
نﺎﻣز ﺎﻣا
ﺖﺴﯿﻧ ﺎﯾﻮﮔ نﺎﺘﺳاد .
ﻪﺘﺷﺬﮔ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻢﻠﺴﻣ رﺪﻗ ﺖﺴﯿﻧ ﮏﯾدﺰﻧ ناﺪﻨﭼ ﺪﯾﺎﺷ ﻪﮐ ﺖﺳا يا
. ﻪﺼﻗ ﺖﺳد نآ زا ﺪﯾﺎﺷ ﺐﺷ لد رد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
هﺪﯿﻨﺷ ﯽﮐدﻮﮐ ناوا رد ،ﮏﯾرﺎﺗ ﻢﯾا
. ﺪﻧﺎﻤﻧ ﺪﮐار و دوﺮﺑ ﺖﺷاد ﺪﺼﻗ ﻪﮐ ﯽﯾﻮﻟﻮﭼﻮﮐ هﺎﯿﺳ ﯽﻫﺎﻣ عﻮﻧ زا ﯽﻧﺎﺘﺳاد .
ﻪﺼﻗ رد ار ﻦﺘﻓر ﺐﺗ ﻪﮐ يا
ﯽﻣ راﺪﯿﺑ لد ﺪﻨﮐ
. ﯽﻤﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﻣز ﻪﻫﺮﺑ ﮏﯾ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺼﻗ ﻢﯿﺳﺎﻨﺷ
. نﺎﺘﺳاد عﻮﻧ ﻦﯾا رد نﺎﻣز و ﺖﺳا ﯽﻧﺎﻣز فوﺮﻈﻣ زا ﯽﻟﺎﺧ ،ﺎﻫ
ﯽﻤﻧ ﯽﺻﺎﺧ ﻊﻄﻘﻣ هﺪﻧﺮﯿﮔﺮﺑرد ﺪﺷﺎﺑ
.
نﺎﮑﻣ
ﯽﻣ دوﺪﺤﻣ صﺎﺧ ﻞﺤﻣ ود ﺎﯾ ﮏﯾ ﻪﺑ ﻻﻮﻤﻌﻣ هﺎﺗﻮﮐ نﺎﺘﺳاد رد نﺎﮑﻣ ﺣ نﺎﯿﺑ ياﺮﺑ و دﻮﺷ
ﻪﺑ ﻪﺛدﺎ و ﺖﺳا مزﻻ ﺎﻬﻧآ دﻮﺟو ﯽﻌﯿﺒﻃ رﻮﻃ
ﯽﻣ ﺐﺒﺳ نآ ناﺪﻘﻓ قﺎﻔﺗا ﺎﻣ ﻢﻫ ﻪﺼﻗ ﻦﯾا رد ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﯽﺘﻟﺎﺻا ﭻﯿﻫ ﻪﺼﻗ دﻮﺷ
ﻢﯿﻨﯿﺒﯿﻣ ﺮﻬﺷ ﮏﯾ نورد ار ﺎﻫ .
ﯽﻠﻋ يﺮﻬﺷ دﺎﺑآ
ﯽﻠﺠﺗ ﺪﯾﺎﺷ ﻪﮐ ﯽﺿﺮﻓ ﺪﺷﺎﺑ نآ مﺎﻧ ﺶﺨﺑ
. ﺖﺳا هﺪﻧز ﺖﻌﯿﺒﻃ زا رﺎﺷﺮﺳ ﻪﮐ يﺮﻬﺷ .
ﺑ نﺎﮔﺪﻧﺮﭘ ﺎﺑ بادﺎﺷ ﯽﻣدﺮﻣ ﺮﻬﺷ نﺎﻨﮐﺎﺳ ﯽ
رﺎﻤﺷ
ﯽﯾﺎﺒﯾز ﻪﻤﻫ ﺪﺟاو ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﺘﺳور ﺎﻣ ﻪﺼﻗ ﺮﻬﺷ ،ﺮﮑﺑ ﺖﻌﯿﺒﻃ عﻮﻧ ﻦﯾا ﺮﯿﺴﻔﺗ و ﺢﯿﺿﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺖﺳا ﺖﻌﯿﺒﻃ يﺎﻫ
.
ﮓﻧﺮﯿﭘ
٣
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺘﯿﻨﻫذ و ﻪﻧﺎﻣز لﻮﺼﺤﻣ ﮓﻧﺮﯿﭘ ﻪﺘﺨﯾر ﻢﻫ ﻪﺑ هﺮﺴﮑﯾ نآ رد ﻦﯾﺮﯾد يﺎﻫ
ﺪﻧا . نرﺪﻣ نﺎﺘﺳاد رد ﺎﻫداﺪﯾور ﺮﯿﺳ
ﯽﻤﻧ ﺗ ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺪﻧاﻮﺗ دﻮﺷ ﻪﺘﺷﻮﻧ ﮓﻧﺮﯿﭘ ﯽﻘﻄﻨﻣ و ﯽﺠﯾرﺪ
. زوﺮﺑ ياﺮﺑ يﺪﯿﻬﻤﺗ ،شور ﻦﯾا ﻪﮐ ﺞﯾار نﺎﯾﺮﺟ ﺎﺑ رﻮﻣا لﻮﻤﻌﻣ لاور
ﺶﺨﺑ رد ﺶﮑﻤﺸﮐ ﯽﻣ يﺪﻌﺑ يﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ . ﯽﻣ ﻢﻫ ﺮﺑ ار رﻮﻣا يدﺎﻋ خﺮﭼ ﻪﮐ ﺶﮑﻤﺸﮐ لاﺪﺟ ﻦﯾا ﻪﮐ دﺰﯾر
ﺖﯿﺼﺨﺷ ﯽﯾﺎﯾﻮﭘ ﺐﺒﺳ ،ﺎﻫ ﺎﻫ
ﯽﻣ دﻮﺷ . ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﮔﺪﻧز ﺪﻧور ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﻫار ،زﺎﻏآ هﻮﺤﻧ و نﺎﻣز هﺮﮔ ﺎﺑ ﺖﺳا راﺮﻗ
دﺮﯿﮕﺑ ﻞﮑﺷ نآ ﮓﻧﺮﯿﭘ ﯽﻨﮑﻓا .
ﯽﻧﺎﻣز زا نﺎﺘﺳاد
ﯽﻣ زﺎﻏآ ﯽﻣ راﺮﻗ ﻢﻫ رﺎﻨﮐ يرﻮﻃ تﺎﻤﻠﮐ و ددﺮﮔ ﻪﻠﺻﺎﻓ رد ار ﮓﻧﺮﯿﭘ ،ﺐﻃﺎﺨﻣ ﻪﮐ ﺪﻧﺮﯿﮔ
ﯽﻣرد هﺎﺗﻮﮐ ﯽﻧﺎﻣز قﺎﻔﺗا و ﺪﺑﺎﯾ
رادﺎﻨﻌﻣ ﺎﻫ
ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ . ﯽﭘ ﯽﻘﻓا ﻂﺧ ﻊﻗاورد ﯽﻣ ﻢﺘﺧ لاﺪﺟ ﻪﺑ و عوﺮﺷ نﻮﮑﺳ زا ﮓﻧر
دﻮﺷ . ﺼﻗ ﻦﯾا رد ﺎﻣا ﯽﻣ شﺰﯿﺧ دراو ﻊﯾﺮﺳ رﺎﯿﺴﺑ ،ﻪ
و ﻢﯾﻮﺷ
ﯽﻣ زﺎﻏآ يﻮﻗ هﺰﯿﮕﻧا نوﺪﺑ ،هﺎﮔﺪﯾد ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾا ﯽﻣ ﻪﮐ ددﺮﮔ
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ار ﻪﯿﻟوا ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ ﺖﺸﮔزﺎﺑ ﺖﻬﺟ تﺎﻌﺒﺗ ﺪﻧاﻮﺗ .
ﺰﯿﻧ ﻪﻣادا رد
ﯽﻣرد ﯽﻣ ﻞﯿﻤﺤﺗ مدﺮﻣ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ راﺪﻣدﺮﺳ فﺮﻃ زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻢﮑﺣ ﯽﻋﻮﻧ ﺎﻬﻧآ رﺎﺘﻓر و تﺎﮐﺮﺣ ﻪﮐ ﻢﯿﺑﺎﯾ دﻮﺷ
.
اﺪﺘﺑا ﺖﻨﺳ ندﺮﺑ ﻦﯿﺑ زا ياﺮﺑ ﯽﮕﻤﻫ ﯽﻣ اﺪﺼﮑﯾ دﻮﺧ ﻪﻨﯾﺮﯾد يﺎﻫ
ﺪﻧﻮﺷ . ﯽﻘﻓا ﻂﺧ ﮏﯾ يور ندﺎﺘﺴﯾا ﯽﻨﻌﯾ .
و ﺮﯿﻐﺗ ﻪﺑ نداد ﻦﺗ
ﺪﯾﺪﺟ يﺎﻫدﺮﮑﯾور ياﺮﺑ نﺪﺷ هدﺎﻣآ .
دﻮﺒﻧ ﯽﯾﺎﺒﯾز زا يﺮﺛا ﺪﻧﺪﻣآ دﻮﺧ ﻪﺑ ﺎﺗ .
ﺪﻨﮐ نوﺮﯿﺑ هﺎﯿﺳ ﺢﺒﺻ زا ار ﺎﻬﻧآ ﻪﮐ ﯽﺳوﺮﺧ ياﺪﺻ ﯽﺘﺣ .
ﯽﻣ تﺎﯿﺑدا مﺎﻤﺗ رد عﻮﻠﻃ ﺎﺑ ﻪﮐ ﻢﯿﻧاﻮﺧ
هﺪﯿﭙﺳ ﯽﻣ ﺖﺧر ﯽﻫﺎﯿﺳ مد ﯽﻣ هﺪﯾد ﺰﯿﻧ ﺮﺤﺳ رد ﯽﻫﺎﯿﺳ ﯽﺘﺣ ﺎﻣ ﻪﺼﻗ ﺮﻬﺷ رد ﺎﻣا دﺪﻨﺑ
و دﻮﺷ
هرﺎﺷا ﻪﮐ سوﺮﺧ مﺮﮕﻟد ﯽﯾاﻮﺠﻧ ﺎﺠﻨﯾا رد ﺖﺳا ﺮﮕﯾد عﻮﻠﻃ ﮏﯾ زﺎﻏآ ﺮﮔ
دراﺪﻧ هﺪﻨﻨﮐ .
"
ﯽﻣ ﻪﭼ ﺮﻫ ﺪﻨﮐ اﺮﺑاز شﻮﺧ باﻮﺧ زا ﺮﺤﺳ هﺎﯿﺳ ﺢﺒﺻ ار مدﺮﻣ ﻪﮐ ﯽﺳوﺮﺧ يﻮﻗﻮﻗ ﯽﻟﻮﻗﻮﻗ ﮓﻧز ﻪﺑ شﻮﮔ و ﯽﺘﺸﮔ
"
.
ﯽﻣ ﻪﻠﺻﺎﻓ دﻮﺧ كﺎﭘ ﻂﯿﺤﻣ زا مارآ مارآ زا ندﺮﺑ تﺬﻟ و نﺎﮔﺪﻧﺮﭘ ﻦﯿﺸﻨﻟد ياوآ نﺪﯿﻨﺷ و رﺎﺴﻫﻮﮐ لد رد ندز مﺪﻗ يﺎﺟ ﻪﺑ ﺪﻧﺮﯿﮔ
نآ ﺶﺨﺒﺣور ياﺪﺻ ﯽﻣ ﯽﻄﯿﺤﻣ ﻪﺑ ﺎﭘ ﻪﺘﺳاﻮﺧﺎﻧ ،ﺎﻫ
هزﻮﻣآ و ﺎﻫروﺎﺑ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻧراﺬﮔ دراد دﻮﺟو ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺎﻬﻧﺮﻗ ﺎﻬﻧآ يﺎﻫ
. ﺢﯾﺮﻔﺗ ياﺮﺑ ﺎﻫﺮﺼﻋ و
ﻪﻓﺎﮐ و ﺎﻤﻨﯿﺳ ﻪﺑ ور ﻣ ﺎﻫ
ﯽ ﺪﻧﺮﺑ . ﯽﻣ يور ندﻮﺑ ﯽﻌﻨﺼﺗ و ندﻮﺑ ﯽﺘﯿﻧز ﻪﺑ ،دﻮﺟو ﺖﻘﯿﻘﺣ زا
ﺪﻧروآ .
"
ﯽﻣ ﺎﯾ و ناﺪﯿﻣ يﻮﺗ ﺪﻨﺘﻓر ﯽﻣ ﺮﻬﺷ يﺎﻫ
ﺖﺧرد يﺎﺷﺎﻤﺗ ﻪﺑ ﺪﻧدﺎﺘﺴﯾا گﺮﺑ و ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﯿﺷاﺮﺗ ﮓﻨﺳ زا ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
ﺮﯿﺳ ﺰﯿﺳ ﯽﺒﻠﺣ نﺎﺷﺎﻫ
ﯽﻣ هﺎﮕﻧ ﺎﯾ و دﻮﺑ هﺪﻧﺮﭘ ﻪﺑ ﺪﻧدﺮﮐ
ﻪﺧﺎﺷ يور يﺰﻠﻓ يﺎﻫ ﺖﺧرد يﺎﻫ
غاﺮﭼ و ﺎﻫ يﺎﻫ
نﻮﺌﻧ ﮓﻧرﺎﮕﻧر ﺎﯾ و
ﯽﻣ هﺎﮕﻧ هراﻮﻓ ﻪﺑ ﺪﻧدﺮﮐ و ﺎﻫ
ﯽﺑﺎﻏﺮﻣ ﺖﺧرد و ﯽﮑﯿﺘﺳﻼﭘ يﺎﻫ ﯽﮕﻨﺳ يﺎﻫ
"
ﺗ ﻪﺑ ار دﻮﺟﻮﻣ ﻂﯾاﺮﺷ شﺮﯾﺬﭘ ﺎﺠﻨﯾا ﺎ ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﻨﯿﻋ
ﻢﯿﻨﮐ . ﻪﮑﺗ نﺪﺷ اﺪﯿﭘ و ،دﻮﺑ هﺪﻧﺎﻣ يﺎﺟ ﻪﮐ يرﺎﻨﻗ نﺪﯾد ﺎﺑ ﺎﻣا ﺖﻘﯿﻘﺣ زا يا
كﺪﻧا دﻮﺧ ﻦﺘﺴﯾز ﯽﻣ قﺎﻔﺗا نﺎﺘﺳاد شﺰﯿﺧ كﺪﻧا
ﺪﺘﻓا .
"
د ﮏﯾ و ﯽﻤﻧ ﻪﻘﯿﻗ ﯽﻣ رﺎﮐ زا ﺖﺳد ﻪﻤﻫ ﻪﮐ ﺖﺷﺬﮔ
ﯽﻣ و ﺪﻧﺪﯿﺸﮐ لﺎﺑ ﻪﮐ ﮏﭼﻮﮐ يرﺎﻨﻗ يﺎﺷﺎﻤﺗ ﻪﺑ ﺪﻧدﺎﺘﺴﯾا
ﯽﮕﻨﺸﻗ و درز يﺎﻫ
ﺖﺷاد
"
. ﯽﻣ نﺎﺘﺳاد لاﺪﺟ ﺐﺒﺳ ﻦﯾا و ﯽﻣ ﻪﺘﺴﺧ دﻮﺧ يﺎﺘﺳور ﺐﻠﻗ رد نرﺪﻣ هدﺮﻤﻟد ﯽﮔﺪﻧز زا روﺮﻣ ﻪﺑ و دﻮﺷ
كﺎﭘ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ و ﺪﻧﻮﺷ
ﺎﻣ ﻪﻤﻫ ﯽﻨﯿﺸﻧﺎﺘﺳور يﺎﯾﺎﻘﺑ ﻦﯾﺮﺧآ ندﻮﻤﻧ ﯽﻣ ﺞﯿﺴﺑ نارﻮﻣ
ﯽﻣ جرﺎﺧ ﺮﻬﺷ زا ار نﺎﻨﮐﺎﺳ ﺖﻠﻋ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ و ﺪﻧﻮﺷ ﻢﯿﻤﺼﺗ مدﺮﻣ ﺪﻧزﺎﺳ
ﯽﻣ ار دﻮﺧ ﺪﻧﺮﯿﮔ
. نآ نآ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﻫد ﻪﻣادا دﻮﺧ ﯽﮔﺪﻧز ﻪﺑ يﺮﻬﺷ رد ﺪﻨﺘﺴﯿﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﺮﮕﯾد ﺎﻫ ﻦﯾا و ،ﺖﺴﯿﻧ ﺎﻫ
لﻮﺤﺗ رﺎﭼد ﻦﯿﻨﭼ
ﯽﻣ ﯽﻣ كﺮﺗ ار دﻮﺧ ﯽﮔﺪﻧز نﺎﮑﻣ ﺰﯿﻣآﺮﻬﻗ ﯽﺘﮐﺮﺣ دﺎﺠﯾا نوﺪﺑ و ﺪﻧدﺮﮔ ﺎﻤﻧ
ﺪﻨﯾ .
يوار
ﺖﺳا ﺺﺨﺷ مﻮﺳ ﻞﮐ يﺎﻧاد .
رد يﺪﻌﺑ ﺶﺨﺑ يﺎﻫداﺪﯾور و دراد ار ﺮﻔﺻ ﻪﻄﻘﻧ ﻢﮑﺣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺻﺎﺧ ﯽﻧﺎﻣز ﻪﻄﯿﺣ ﮏﯾ رد نﺎﺘﺳاد
ﯽﻣ راﺮﻗ ﺺﺨﺸﻣ ﯽﺑﻮﭼرﺎﭼ ﯽﭘ نآ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ﺎﺗ ﺪﻧﺮﯿﮔ
قﺎﻔﺗا نﺎﺘﺳاد ﮓﻧر ﯽﻧﻮﮔﺮﮔد رﺎﭼد ،ﻪﺼﻗ يدﺎﻋ ﺐﯿﺗﺮﺗ و ﻢﻈﻧ و ﺪﺘﻓا
دﻮﺷ . يوار
نورد داﺮﻓا زا ﯽﻠﮐ كرد ﯽﻣ ﺮﻬﺷ
ﺪﻫد . ﺖﺳد ﮏﯾ يﺮﻬﺷ نﺎﻨﮐﺎﺳ ﺎﺑ مﺎﮕﻤﻫ ،ﺖﻌﯿﺒﻃ نﺎﯿﻣ رد و ﺪﺷﺎﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﺟ رد ﺰﯿﭼ ﻪﻤﻫ
ﯽﻣ ﺢﺒﺻ ﻪﺑ ار ﺐﺷ ،هدﻮﺳآ و ﺪﻨﻧﺎﺳر
.
ﺖﯿﺼﺨﺷ
"
نﺎﻣﺎﺳ و ﺰﮐﺮﻤﺘﻣ ﻦﻫذ اﺮﯾز ﺖﺳا ﺰﺟﺎﻋ ﺖﯾاور رد ﺰﮐﺮﻤﺗ زا نرﺪﻣ نﺎﺘﺳاد رد ﺖﯿﺼﺨﺷ ﯽﯾﺎﻤﻧزﺎﺑ ﯽﭘ رد هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ و ﺖﺴﯿﻧ ﻪﺘﻓﺎﯾ
ﯿﺼﺨﺷ يﺮﮑﻓ ﯽﮕﺘﻔﺷآ ﺖﺳا ﯽﻠﺻا ﺖ
"
) ،هﺪﻨﯾﺎﭘ 1389 : 24 (
قﺎﻔﺗا ﻪﻤﻫ رﻮﺤﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا يرﺎﻨﻗ ،ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ ﮏﯾ ،ﺮﯿﯿﻐﺗ و ﯽﻧﻮﮔﺮﮔد ياﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮﻬﺷ مدﺮﻣ ،رﻮﺤﻣ ﻦﯾا رود و ﺖﺳا ﺎﻫ
ﯽﻣﺮﺑ اﺪﺻ ﯽﻣ عﺎﺿوا ﺮﯿﯿﻐﺗ ياﺮﺑ هدﺎﻣآ ،ضﺮﺘﻌﻣ و ﺪﻧﺰﯿﺧ
ﺪﻧﻮﺷ . ﯽﻣ ﻢﯿﻤﺼﺗ ﮏﯾ ﻢﻫ ﺎﺑ ﻪﻤﻫ ﺪﻧﺮﯿﮔ
. ﺑﺮﻟد ﯽﯾﺎﺒﯾز و رﺎﻬﺑ يﺰﺒﺳﺮﺳ زا يﺎ
ﯽﻣ ﻪﺘﺴﺧ ﺰﯿﯾﺎﭘ ﺪﻧﻮﺷ
. ﯽﻣ ﺎﭘ نرﺪﻣ يﺎﯿﻧد ﻪﺑ دﻮﺧ ﯽﺘﻨﺳ يﺎﯿﻧد زا ﺶﻬﺟ ﮏﯾ ﺎﺑ ﻪﻔﻟﺆﻣ زا و ﺪﻧراﺬﮔ
ﯽﻣ هدﺰﻟد ﯽﯾﺎﺘﺳور يﺎﯿﻧد يﺎﻫ ﺪﻧدﺮﮔ
۴
رﺎﺛآ ﻪﻤﻫ و ﮏﯾ ار دﻮﺧ ندﻮﺑ زا رﺎﺷﺮﺳ و ﯽﻌﯿﺒﻃ
ﺖﺴﯿﻧرﺪﻣ يرﺎﺘﻓر يﻮﮕﻟا ﺮﺑ ﻪﯿﮑﺗ ﺎﺑ و ﯽﻧﺎﻬﮔﺎﻧ ﺶﻬﺟ ﮏﯾ ﺎﺑ ﺎﺟ ﯽﻣ ﻦﯿﺑ زا ،ﺎﻫ
ﺎﭘ و ﺪﻧﺮﺑ
ﯽﻣ ﯽﯾﺎﯿﻧد ﻪﺑ ﻪﯾﺎﭘ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻧراﺬﮔ
نآ يﺮﮑﻓ يﺎﻫ ﺖﺴﯿﻧ ﻮﺴﻤﻫ ﺎﻫ
. ﯽﻣ هداد ﺢﯿﺿﻮﺗ ﺪﻨﭼ ﺮﻫ نآ ﻪﮐ دﻮﺷ
ﺖﻣﻮﮑﺣ نﺎﻣﺮﻓ ﺖﺤﺗ ًاﺮﺒﺟ ﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺴﻫ .
"
ﯽﻣ يدﻮﺑ ﺎﺠﻧآ ﺮﮔا دﻮﺑ روز ﻢﮑﺣ ﻢﮑﺣ ﻪﭼ ﻪﮐ يﺪﯾد
هدﺎﺘﻓا ﻪﺘﻣ و هرا و ﮓﻨﻠﮐ و ﻞﯿﺑ ﺎﺑ مدﺮﻣ ﯽﮑﯾ ﯽﮑﯾ رﻮﻃ ﺪﻧا
.
"
دراﺪﻧ ﺖﻣوﺎﻘﻣ يارﺎﯾ ﯽﺴﮐ اﺮﻫﺎﻇ .
ﺮﻬﺷ مدﺮﻣ ﯽﻠﻋ
ﻪﻧ و ﺪﻧراد ار درز يرﺎﻨﻗ ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ﻞﯿﻣ ﻪﻧ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮﻬﺷ نﻮﻧﺎﻗ و روز ﻢﯿﻠﺴﺗ ﻪﮐ دﺎﺑآ
نﺎﯿﺼﻋ ﺖﻋﺎﺠﺷ .
ﯽﻣرد مدﺮﻣ مﺎﺠﻧاﺮﺳ ﺎﻣا ﯽﻠﻋ ﺮﻬﺷ ﻪﮐ ﺪﻨﺑﺎﯾ
ﯽﻟو ﺖﺳا رﺎﺒﻏ و دﺮﮔ زا رود ﻪﺑ و ﻪﺘﺳارآ ﺮﻫﺎﻇ ﻪﺑ يﺮﻬﺷ ﻪﭼ ﺮﮔا دﺎﺑآ
ﺖﺴﯿﻧ اراد ﯽﻬﺟو ﭻﯿﻫ ﻪﺑ ار ترﺎﺳا ﺪﻨﺑ رد ﻦﺘﺴﯾز شزرا .
ﺘﺳاد ﺖﺳا رﻮﺤﻣ ﺖﯿﺼﺨﺷ نﺎ .
ﯽﻣ ﻪﮐ ﺖﺳاراد ار ﯽﺻﺎﺧ ﺖﯾدﺮﻓ نﺎﺘﺳاد ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ ،ﻪﻟﻮﻘﻣ ﻦﯾا ﺮﺑ ﻪﯿﮑﺗ ﺎﺑ ﮏﯾ ﺪﻧاﻮﺗ
نﺎﮐرا ﻪﻨﺗ
ﻪﯾﺎﭘ و ﺪﻧازﺮﻠﺑ ار يﺮﻬﺷ مﺎﻈﻧ ﮏﯾ راﻮﺘﺳا دزﺎﺳ راﺮﻗﺮﺑ ﺮﻬﺷ نﺎﻨﮐﺎﺳ ﺖﻣﺎﻗ ﺮﺑ ار دﻮﺧ روﺎﺑ يﺎﻫ
. ﺎﺘﺳور ﮏﯾ ﻪﻟﻮﻘﻣ رد ﻊﻗاورد ﻪﮐ ،ﺮﻬﺷ
ﯽﻣ يﺎﺟ ﻪﻔﻟﺆﻣ ﻪﻤﻫ زا دﺮﯿﮔ ﮏﯾ يﺎﻫ
ﺖﺳا رﺎﺷﺮﺳ ﺎﺘﺳور .
ﻞﺒﻠﺑ و ﺎﻬﯾرﺎﻨﻗ ،سﺎﯾ و ﺲﮔﺮﻧ يﻮﺑ ،ﻒﻠﻋ و هﺰﺒﺳ يﻮﺑ ﺎﻫ
. . . .
ﺪﻨﺘﺴﻫ نﺎﺘﺳاد ﻪﯾﺎﺳ و ﯽﻋﺮﻓ نﺎﻧﺎﻣﺮﻬﻗ ﻪﮐ ،ﺮﻬﺷ مدﺮﻣ .
ﯽﻣ راﺮﻗ نارﻮﻣﺎﻣ رﺎﻨﮐ رد ًﺎﺘﯾﺎﻬﻧ بﻮﭼرﺎﭼ زا و ﺪﻧﺮﯿﮔ
ﯽﮔﺪﻧز يﺎﻫ
ﻪﺑ ﻪﻧ دﻮﺧ ﻦﯿﺸﻧﺎﺘﺳور ﻪﻠﺻﺎﻓ نﺎﺷدﻮﺧ ﺖﺳاﻮﺧ ﺎﺑ ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ ﻪﮐ ،ﺮﺒﺟ رﻮﻃ
ﯽﻣ ﯽﻣرد نرﺪﻣ نﺎﻨﯿﺸﻧﺮﻬﺷ تﻮﺴﮐ رد و ﺪﻧﺮﯿﮔ ﺪﻨﯾآ
. رد ﻦﯿﻨﮐﺎﺳ
ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ﻮﺤﻣ ار ﻪﺘﺷﺬﮔ رﺎﺛآ ﻪﻤﻫ ﺪﻨﺘﺴﻫ دﺪﺻ .
نآ ﯽﻣ ﻮﺧ ﺪﯾﺪﺟ ﻊﺿو ﻪﺑ ﺎﻫ ﺪﻧﺮﯿﮔ
. ﯽﮔﺪﻧز ﺶﺨﺒﻧﺎﺟ تواﺮﻃ زا ﯽﯾﻮﺑ و ﮓﻧر ﭻﯿﻫ ﺮﮕﯾد ﺎﺗ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ .
ﯽﻣ ﺎﭘ ﻪﺑ ﺮﻔﻧ ﮏﯾ ﻪﺸﯿﻤﻫ ﺎﻣا دﺰﯿﺧ
. يرﻮﺤﻣ ﻪﮐ ﺎﻣ ﻪﺼﻗ يرﺎﻨﻗ آ ،ﺖﺳا ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻦﯾﺮﺗ
ﯽﻣ ﺖﻤﻫ ﺮﻤﮐ ﻪﻧﺎﻫﺎﮔ ﻊﻧﺎﻣ ﺎﺗ دﺪﻨﺑ
دﻮﺷ ﯽﯾﺎﺘﺳور مﺎﻈﻧ ﯽﺷﺎﭘوﺮﻓ .
ﯽﻤﻧﺮﺑ ار ﻊﺿو ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻧﺎﺴﮐ ﺖﺳا ﯽﻌﯿﺒﻃ ﯽﻣ ﺞﯿﺴﺑ ار دﻮﺧ يﺎﻫوﺮﯿﻧ ﻪﻤﻫ و ﺪﻨﺑﺎﺗ
ار وا ﺎﺗ ﺪﻨﻨﮐ
ﺪﻨﺑﺎﯿﺑ .
لﺎﺑ ﺎﺑ ﮏﭼﻮﮐ يرﺎﻨﻗ مﺎﻈﻧ ﺮﮑﻔﺗ ﮏﯾ و نﺎﻣرآ ﮏﯾ نﺎﺸﻧ ،درز يﺎﻫ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺴﻣ ماﺪﻧا ﺮﺑ هزﺮﻟ شرﻮﻀﺣ ﺎﺑ ﻪﮐ
ﯽﻣ ﻦﯾﺪﺒﺘ دزاﺪﻧا
. اﺪﻧ وا
ﯽﻣ ﺮﺳ ﯽﻣ تﻮﻋد رﻮﻀﺣ ﻪﺑ ﺮﻬﺷ ددﺮﺗﺮﭘ طﺎﻘﻧ ﻪﻤﻫ رد ار مدﺮﻣ و ﺪﻫد ﺪﻨﮐ
.
"
لﺎﺑ نآ ﺎﺑ ﮏﭼﻮﮐ يرﺎﻨﻗ ﯽﻣ ﺶﮕﻨﺸﻗ و درز يﺎﻫ
ﯽﻣ و ﺪﻣآ ﯽﻣ عوﺮﺷ و يرادﺮﻬﺷ ترﺎﻤﻋ يوﺮﺑور ﯽﮕﻨﺳﺮﯿﺷ ﺮﺳ يور ﺖﺴﺸﻧ
ﻪﺑ دﺮﮐ
نﺎﺒﺳﺎﭘ يﺎﭘ ياﺪﺻ زﻮﻨﻫ و نﺪﻧاﻮﺧ ﺮﻬﺷ قاﺮﺑ و كﺎﭘ شﺮﻔﮕﻨﺳ يور ﺎﻫ
ﻪﺑ ﺪﻧﺪﺷ ﯽﻣ ناﺰﯾوآ ﺮﻬﺷ هاﺮﺑ ﺮﺳ مدﺮﻣ ﻪﮐ دﻮﺑ هﺪﺸﻧ ﺪﻨﻠﺑ
سﻮﺑﻮﺗا و ﺎﻫاﻮﻣاﺮﺗ ﯽﻣ رد و ﺎﻫ
ﯽﻣ ﻢﻫ يرﺎﻨﻗ و ﺪﻨﺘﻓر ﯽﻣ و ﺪﯾﺮﭘ
ﺖﻓر
"
ﻪﭽﺑ ﯽﻣ يرﺎﻨﻗ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ﺪﻧدﻮﺑ ادﺮﻓ نﺎﻧاﻮﺟ ﻪﮐ ،ﺎﻫ ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﺪﻨﺘﺸﮔ
ﻪﻗﻼﻋ ﯽﮔﺪﻧز يﺮﺒﺟ يﺎﻫ ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ يا
. ﻪﻟﻮﻠﮔ زا ﺎﻬﻧآ يﺎﻫ
يﺰﻠﻓ و ﯽﮑﯿﺘﺳﻼﭘ ﺪﻨﺘﺷاد تﺮﻔﻧ
. ﻪﭽﺑ ﮏﭼﻮﮐ نﺎﺘﺳد رد ادﺮﻓ ﻦﺘﺧﺎﺳ ﯽﻣ يﺎﺟ ﺪﯾﺪﺟ ﻞﺴﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎﻫ
نﺎﻣﺮﻬﻗ ﺪﯿﻣا ﺪﯾﺎﺷ و ﺖﻓﺮﮔ
ﻪﭽﺑ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ،ﻢﻫ ﺎﻣ هﺎﮔآ دﻮﺑ ﺎﻫ
. مﺎﺠﻟ زا ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ ياﺮﺑ ﻪﮐ يزرﺎﺒﻣ نورد ﯽﮕﺘﺨﯿﺴﮔ
ﻪﻈﺤﻟ يﺮﻬﺷ ﺐﺒﺳ ﻦﯿﻤﻫ و ﺖﺴﺸﻨﻧ يﺎﭘ زا يا
لد ﯽﻧاﺮﮕﻧ ﺪﺷ ﺖﻣﻮﮑﺣ يﺎﻫ .
ﺎﻤﺗ و ﺪﻧداد ﻞﯿﮑﺸﺗ نﻮﯿﺴﯿﻤﮐ ﺪﻧﺮﯿﮕﺑ ار ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ﻪﻨﺧر يﻮﻠﺟ ﺎﺗ ﺪﻨﺘﺴﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﻢﻏ و ﻢﻫ م
. ﻦﯾا رد
ﺪﻨﯾﺎﯿﺑ دﻮﺧ ﻪﺑ ﺮﻬﺷ مدﺮﻣ ﻪﮐ ﺪﺷ ﺎﯿﻬﻣ ﺰﯿﭼ ﻪﻤﻫ مﺎﮕﻨﻫ .
زا ار دﻮﺑ ﯽﺘﻨﺳ مﺎﻈﻧ ﮏﯾ ﺐﻟﺎﻗ رد نﺪﻤﺗ ﺮﻫﺎﻇ ﻪﺑ رﺎﺛآ ﻪﭼ ﺮﻫ ﺮﻬﺷ ﻦﯿﻨﮐﺎﺳ
ﺪﻧدﺮﺑ ﻦﯿﺑ .
"
ﻪﭽﺑﺮﺴﭘ ﻪﮐ دﻮﺑ ﺖﻗو نآ و ﺪﻧدﺮﮐ ﻢﻠﻋ ار ﺎﻬﻧﺎﻤﮐﺮﯿﺗ و ﺪﻧﺪﺷ ﺮﯿﺷ ﺎﻫ
هﺪﻧﺮﭘ نﺎﺟ ﻪﺑ ﺪﻧدﺎﺘﻓا غاﺮﭼ و ﯽﮑﯿﺘﺳﻼﭘ يﺎﻬﯿﺑﺎﻏﺮﻣ و يﺰﻠﻓ يﺎﻫ
دﻮﺑ ناﺰﯾوآ دﺎﺑآ ﯽﻠﻋ ﺮﻬﺷ ﯽﺑﺮﺿ قﺎﺗ ﺮﯾز ﻪﮐ ﯽﺘﻔﻠﮐ و ﺖﮐ
"
ﻊﻤﺟ هﺪﺷ ﻞﯿﻤﺤﺗ يﺎﯾﺎﻘﺑ ﻪﻤﻫ ﺪﯾدﺮﮔ يروآ
. ﺖﻨﯾز ﻪﻤﻫ ﺪﺷ ﻪﺘﺴﮑﺷ ﻢﻫرد يﺰﻠﻓ و ﯽﮑﯿﺘﺳﻼﭘ يﺎﻫ
. ﺪﻨﺘﺸﮔ ﺪﺤﺘﻣ مدﺮﻣ دﺎﺣآ ﻪﻤﻫ .
ﺪﺷ ﻪﺘﺴﮑﺷ لﻮﻏ غاﺮﭼ .
"
ﮔ نﺎﻤﻫ زا ﯽﮑﯾ ﻪﻟﻮﻠ
ﯽﺑ و غاﺮﭼ ﺖﺳار ﻪﺷﻮﮔ ﻪﺑ درﻮﺧ ﺖﺳرد ﻪﮐ دﻮﺑ ﯽﻨﻫآ دﺮﮔ يﺎﻫ نﻮﺟ ﯽﺑ
ﺪﯿﺷرﻮﺧ ﻞﺜﻣ ﻢﻫ غاﺮﭼ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﻔﮔ ﺎﻫ
ﻞﮔ و ﮏﺳوﺮﻋ ﺲﺑ زا ﻢﻫ يرادﺮﻬﺷ يﺎﻫرﻮﭙﺳ ﺪﺷ رﻮﮐ ﺶﻤﺸﭼ ﮏﯾ هﺪﻧﺮﭘ و ﯽﮑﯿﺘﺳﻼﭘ يﺎﻫ
ﺲﭘ ﻪﭼﻮﮐ يﻮﺗ زا يﺰﻠﻓ يﺎﻫ ﻪﭼﻮﮐ
يﺎﻫ
ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﺴﺧ ﺪﻧدﻮﺑ هدﺮﮐ ﻊﻤﺟ ﺮﻬﺷ
"
.
يدازآ ﻪﻠﻌﺷ هﺪﯾا ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر و ﯽﻫاﻮﺧ
ﺪﯿﺷﺎﭘوﺮﻓ ﻢﻠﻇ مﺎﻈﻧ و ﺪﯿﺳر اﺮﻓ لآ .
ﻂﺧ زا ﯽﻧﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﺖﻟﺎﻔﺳآ كﺮﺗ ﺖﺳا ﺰﻣﺮﻗ يﺎﻫ
ﺪﻧدرﻮﺧ . ﺪﺷ ﻪﺘﺴﮑﺷ ﺎﻫزﺮﻣ دﺮﮐ ﯽﺘﺷآ ﺶﻣدﺮﻣ ﺎﺑ ﺖﻌﯿﺒﻃ و ﺪﯾرﺎﺑ نارﺎﺑ ﮏﻨﯾا و
. نآ نارﺎﺑ ﻢﻧ يﻮﺑ دروآ دﻮﺧ ﻪﺑ ار ﺎﻫ
. ﺖﻟﺎﺳر يرﺎﻨﻗ
هﺪﯿﻧﺎﺳر نﺎﯾﺎﭘ ﻪﺑ ار دﻮﺧ دﻮﺑ
. نﺎﺒﺳﺎﭘ ﻪﻓﺎﮐ نورد زا ار ﻪﻤﻫ ﺎﻫ و ﺎﻫ
. . . ﺪﻧﺪﯿﺸﮐ نوﺮﯿﺑ ﺖﺳا نرﺪﻣ نوﺪﻣﺮﯿﻏ مﺎﻈﻧ ﮏﯾ ﻪﺼﺧﺎﺷ ﻪﮐ .
ياﺮﺑ
ﺪﻧدﺮﮐ ﺶﯿﺘﻔﺗ ار ﻪﻤﻫ دازآ ﻪﺸﯾﺪﻧا و ﻮﻧ يﺮﮑﻔﺗ ندﺮﮐ اﺪﯿﭘ .
ﺪﻧدﺮﮑﻧ اﺪﯿﭘ يﺰﯿﭼ .
ﺪﻧدﺮﺑ نوﺮﯿﺑ ﺮﻬﺷ زا ار ﻪﻤﻫ .
يﺎﻫروﺎﺑ ﻪﯾﺎﭘ هرﺎﺑود ﺎﺗ
۵
ﺪﻨﻨﮐ راﻮﺘﺳا ار دﻮﺧ ﻪﻧاﺪﺒﺘﺴﻣ .
دﺮﻣ ﺎﻣا ﺪﻧدﻮﺒﻧ ﻖﺑﺎﺳ مدﺮﻣ نآ ،ﺮﮕﯾد م .
هﺪﯿﻧﺎﺳر مﺎﺠﻧا ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﻦﯿﮕﻨﺳ ﻪﻔﯿﻇو ﺎﻣ ﻪﺼﻗ يﺎﺒﯾز هﺪﻧﺮﭘ
دﻮﺑ . ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﺘﻓر ﺮﻬﺷ مدﺮﻣ .
هﺪﻨﺑﺎﻨﺗ ﭻﯿﻫ ﺮﮕﯾد و دﻮﺒﻧ هزاورد ﺖﺸﭘ يا
.
نﺎﺘﺳاد ياﻮﺘﺤﻣ
ﺖﺳا ﺖﺳار ﺮﺳ و ﯽﻄﺧ ﯽﺘﯾاور ﺎﺑ نرﺪﻣ ﻞﯿﺜﻤﺗ نﺎﺘﺳاد .
ﯽﻠﻋ ﺮﻬﺷ ﺖﻣﻮﮑﺣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﺟ ﻞﺒﻤﺳ ،دﺎﺑآ ﻪﺘﮑﯾد ،مدﺮﻣ ياﺮﺑ ﻪﻧارﺎﺒﺟ
ﯽﻣ ﯽﻣ ﻮﺤﻣ ،راﺪﻏ ﻢﮐﺎﺣ بﻮﭼرﺎﭼ رد نﺎﺴﻧا ﯽﻌﯿﺒﻃ لﺎﻤﻋا و ﺪﻨﻨﮐ رﺎﭼد ،ﺎﻬﻧﺎﺴﻧا يﻮﮕﻟا ﺮﺑ ﻢﮐﺎﺣ مﺎﻈﻧ و ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻂﺑاور ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و دﻮﺷ
ﯽﻣ ﯽﻧورد ﯽﻟﻮﺤﺗ ﺖﺳا ﺮﺒﺟ ﺖﻣﻮﮑﺣ ﻪﻄﻠﺳ و مدﺮﻣ رﺎﮑﻓا يدﻮﺑﺎﻧ نآ ﻞﺼﺣﺎﻣ و دﻮﺷ
. ﺖﺳا ﻞﺒﻤﺳ و ﻞﯿﺜﻤﺗ زا رﺎﺷﺮﺳ نﺎﺘﺳاد .
ناﺪﻠﮔ -
ﺎﻫ سﺎﯾ و ﺲﮔﺮﻧ ي .
"
ناﺪﻠﮔ ﻢﻫ ﺎﻬﻧزﺮﯿﭘ و ﯽﻣ ار سﺎﯾ و ﺲﮔﺮﻧ ﮏﭼﻮﮐ و گرﺰﺑ يﺎﻫ
لادﻮﮔ يﻮﺗ ﺪﻨﺘﺨﯾر ﺮﻬﺷ نوﺮﯿﺑ يﺎﻫ
"
.
ﻞﺴﻧ ود ﯽﯾورﺎﯾور .
ﺪﻫﺪﺑ ناوﺎﺗ ،ﺮﻬﺷ نﺪﺷ نرﺪﻣ ياﺮﺑ ﺪﯾﺎﺑ ،ﻪﺘﺷﺬﮔ ﻞﺴﻧ .
لد ﺖﻌﯿﺒﻃ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﺴﮐ ﺮﻬﺷ يﺎﻫﺮﯿﭘ بﺎﺨﺘﻧا ﻪﺘﺴﺑ
ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ ﻮﺧ ﯽﺘﻌﻨﺻ يﺎﯿﻧد ﻪﺑ و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻤﻫ ،ﺪﻧا
ﻪﮑﺗ ﺪﯾﺎﺑ ﻦﯾﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ ﺎﭙ ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ دﻮﺑﺎﻧ ار دﻮﺧ ﯽﺘﻨﺳ يﺎﻫروﺎﺑ زا ﯽﯾﺎﻫ
.
ﯽﻣ حﺮﻄﻣ ار ﺖﻨﺳ ﺎﺑ ﻪﺘﯿﻧرﺪﻣ ﯽﻗﻼﺗ و ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ نﺎﺘﺳاد ﯽﻣ ﻪﺘﯿﻧرﺪﻣ ﺪﻘﻧ ﻪﺑ و ﺪﻨﮐ
دزادﺮﭘ . شﻮﺧ ﯽﻧﺎﯾﺎﭘ نﺎﺘﺳاد ﯽﯾاﻮﺘﺤﻣ ﺎﻣا ﻪﻧﺎﻨﯿﺑ
ﯽﻣ ار نﺎﮑﻣا ﻦﯾا هﺪﻨﻧاﻮﺧ ﻪﺑ و دراد ﻪﻧﺎﻨﯿﺑﺪﺑ ياﺮﺑ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ تﺎﻧﺎﮑﻣا ﻪﮐ ﺪﻫد
ﺶﯿﭘ نﺎﺘﺳاد نﺎﯾﺎﭘ ﺪﯾﺎﻤﻧ بﺎﺨﺘﻧا و ﯽﻨﯿﺑ
. ،شﺮﮕﻧ عﻮﻧ ﻦﯾا
ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻪﺑ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ هﺎﮕﻧ ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﺷﺎﻧ وا ﺦﻠﺗ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و ﯽﺘﯾﺪﻘﻋ و ﯽﺳﺎﯿﺳ تﺎﯿﺑﺮﺠﺗ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻪﮐ ﺖﺳا يا
.
ﺪﯾد ﻪﯾواز
ﯽﻣ ﺮﺳ ﯽﯾﺎﻫر زاوآ ﻪﮐ ﺖﺳا يرﺎﻨﻗ نﺎﺘﺳاد ﺪﻫد
. نآ يدﻮﺟو يﺎﺒﯾز ﺖﯿﻌﻗاو و ﺮﮑﺑ ﺖﻌﯿﺒﻃ ﻪﮐ يﺮﻬﺷ رد هﺪﻧﺮﭘ ﺮﯿﺳا ،ﻪﺘﻓر ﻦﯿﺑ زا
ﯽﻣ ترﻮﺻ يﺮﻤﺘﺴﻣ شﻼﺗ و ﻪﺘﺸﮔ لد ياﺪﺻ ﺎﺗ دﺮﯿﮔ
ددﺮﮔ دﻮﺑﺎﻧ ﻪﻔﻄﻧ رد شﺰﯿﮕﻧا .
ﻪﺘﺸﮐ ار نﺎﮔﺪﻧﺮﭘ و نﺎﻫﺎﯿﮔ مﺎﻤﺗ ﻪﮐ يﺮﻬﺷ ﺪﻧا
.
ﻖﻄﻨﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻪﮐ ،ﮏﯿﻠﺒﻤﺳ ﯽﻧﺎﺘﺳاد هﺪﻧﺮﭘ ﺮﻫ ﻪﮐ ،رﺎﻄﻋ ﺮﯿﻄﻟا
ﺖﺳا ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻒﯿﻃ ﮏﯾ هﺪﻨﯾﺎﻤﻧ يا .
نﺎﻤﻫ ﺎﯾ ،هﺪﻧﺮﭘ ﺰﯿﻧ نﺎﺘﺳاد ﻦﯾا رد
ﭼﻮﮐ يرﺎﻨﻗ ،ﯽﻨﮑﺷﻮﺑﺎﺗ و ﻪﺌﻃﻮﺗ ﻢﻫﻮﺗ ﺎﺑ نﺎﻨﮑﺷرﺎﺠﻨﻫ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻦﮑﺷرﺎﺠﻨﻫ ﮏﯾ قاﺪﺼﻣ ﮓﻨﺸﻗ و درز يﺎﻬﻟﺎﺑ ﺎﺑ ﮏ
ﯽﻣ داﺪﻤﻠﻗ كﺎﻧﺮﻄﺧ ﻖﯿﻤﻋ ﺮﯿﺳﺎﻔﺗ رد و ﺪﻧﻮﺷ
دازآ ﻪﺸﯾﺪﻧا ﮏﯾ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ﯽﺘﻨﺳ تارﻮﺼﺗ ﻦﮑﺷزﺮﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺑﻼﻘﻧا دﺮﻓ ﮏﯾ ﻞﺒﻤﺳ ﺮﺗ
ﺖﺳا . ﺮﺜﻧ و ﮏﺒﺳ
ﺎﺑ ﮏﯿﻠﺒﻤﺳ صﺎﺧ ﮏﯿﻨﮑﺗ و هﻮﯿﺷ ﻪﮐ ار دﻮﺟﻮﻣ ﯽﺘﻨﺳ يﺎﻀﻓ مارآ مارآ ،اﻮﺘﺤﻣ ﻪﺑ يرادﺎﻓو ﺎﺑ ﻊﻗاورد ،ﻢﺴﯿﻧرﺪﻣ يﺎﻀﻓ ﺮﺑ ﻪﯿﮑﺗ
ﯽﻣ قﻮﺳ ﻪﺘﯿﻧرﺪﻣ يﻮﺟ يﻮﺳ ﻪﺑ ،ﺖﺳا ﺮﻬﺷ ﯽﻧﺎﮑﻣ يﺎﻀﻓ و ﻂﯾاﺮﺷ ﺺﺘﺨﻣ ﻢﺘﯾر و مﻼﮐ ﻢﺑ و ﺮﯾز ،ﻪﺼﻗ يﺎﻀﻓ نﺎﯿﻣ ﻦﯾا رد و ﺪﻫد
ﯽﻣ ﻢﯿﺳﺮﺗ ﯽﺷﺎﻘﻧ يﻮﻠﺑﺎﺗ ﮏﯾ ﺪﻨﻧﺎﻣ ار نﺎﮔژاو هﺮﯾاد ﺪﻨﮐ
.
نﺎﺑز و ﻦﺤﻟ
ﯽﻣ ﯽﯾﻮﮔزﺎﺑ ﯽﻧورد ﯽﯾﻮﮔ ﮏﺗ نرﺪﻣ هﻮﯿﺷ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻨﻏ ﯽﻨﺤﻟ ،نآ ﻦﺤﻟ دﻮﺷ
. ﯽﺑﺎﯾزرا ناﺰﯿﻣ رد ،ﺪﯾد ﻪﯾواز ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ ﺖﻓﺎﺑ و ﺎﻫ
ﻪﯾﺎﭘ و ﻢﻬﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﻪﮐ ﻪﺸﯾﺪﻧا ﯽﻣ ﻞﻤﻋ ،ﺖﺳا نﺎﺘﺳاد رﺎﺘﺧﺎﺳ رد يا
و ﺪﻨﮐ نآ لﻮﺣ نﺎﺘﺳاد ﻞﮐ ﻪﮐ ﺖﺳا عﻮﺿﻮﻣ ﯽﻠﺻا ﺮﮑﻓ ﻪﯾﺎﻤﻧورد
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻢﯿﺳﺮﺗ .
دراد ﯽﻟﺰﻐﺗ ﯽﻨﺤﻟ ،ندﻮﺑ ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ و ﯽﮔدﺎﺳ ﻦﯿﻋ رد نﺎﺑز .
ﺖﺳا هداد نﺎﺘﺳاد ﺪﻧور ﻪﺑ ﯽﺻﺎﺧ ﯽﯾﺎﺒﯾز و ﯽﻣﺮﻧ ،ﻦﺤﻟ ﻦﯿﻤﻫ .
عﻮﻧ
ﯽﺑ ،ﻪﺼﻗ ﮓﻨﻫآ ﯽﻤﻧ ﻮﻠﻣﺎﺷ يﺎﯾﺮﭘ ﺮﻌﺷ ﻪﺑ ﻂﺑر
ﺪﺷﺎﺑ . ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺸﻧ ﻪﺘﺧﺎﺳ ،ﺪﻨﺘﺷاد ﺎﻨﮑﺳ نآ رد ﻪﮐ ﯽﺋﺎﺟ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫﺎﯾﺮﭘ .
ضﺮﺘﻌﻣ
ﯽﺿارﺎﻧ و ﺪﻧدﻮﺑ .
ﺑ مزﻻ ﯽﯾاﺪﺻ ﻪﻗﺮﺟ و دﻮ
نآ ﻪﮐ يا دروآ دﻮﺧ ﻪﺑ ار ﺎﻫ
. ﻪﻣﺪﻘﻣ ﺎﺗ نآ چﻮﮐ ياﺮﺑ يا ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ نﺎﮑﻣ ﻞﻘﻧ و دﻮﺷ ﺎﻫ
. ﻦﯾا رد
ﺪﻧداد ﺮﯿﯿﻐﺗ ار دﻮﺧ ﯽﻌﻄﻘﻣ رد و ﺪﻧدﻮﺑ دﻮﺧ ﻂﯿﺤﻣ هﺮﻄﯿﺳ ﺖﺤﺗ مدﺮﻣ ،ﺰﯿﻧ نﺎﺘﺳاد .
ﺎﻬﻧآ ﯽﻌﻗاو يﺎﯿﻧد ﻪﮐ ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺟﻮﺘﻣ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد ﺎﻣا
نآ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺴﯿﻧ ﻦﯾا ﻦﯿﻤﻫ ياﺮﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﯿﻤﺤﺗ ﺎﻫ
هزاورد ﻪﮐ ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ ،ﺪﻨﻨﮐ اﺪﯿﭘ ار هﺪﻧﺮﭘ ﺎﺗ ﺪﻧﺪﺷ ﺖﯾاﺪﻫ هزاورد ﺖﺸﭘ ﻪﺑ ﯽﺘﻗو
ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﺘﻓر ﺮﻬﺷ مدﺮﻣ ﻪﻤﻫ و ﺪﻧﺪﯾﺪﻧ ار ﯽﺴﮐ نارﻮﻣﺎﻣ ،ﺪﺷ هدﻮﺸﮔ .
ﻪﯾﺎﻣ نورد
نورد ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﮕﻧﺎﮕﯿﺑ و ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ زا يﺮﯾﻮﺼﺗ ،نﺎﺘﺳاد ﻦﯾا ﻪﯾﺎﻣ ﯽﻣ هداد نﺎﺸﻧ هدﺮﻤﻟد و ﮏﺸﺧ يﺮﻬﺷ ترﻮﺻ
ﺶﻘﻧ و دﻮﺷ
ﯿﻠﺒﻤﺳ ﮓﻧر دﺎﻤﻧ ﺎﺑ و ﯽﺷﺎﻘﻧ يﻮﻠﺑﺎﺗ ﮏﯾ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﮐ هﺪﻧﺮﭘ ﮏ ﯽﻣ طﻮﺑﺮﻣ نﺎﺘﺳاد ﻪﯾﺎﻤﻧورد ﻪﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻢﯿﺳﺮﺗ ﺎﻫ
ددﺮﮔ . شﺮﮕﻧ
۶
هﺪﻤﻋ ﺶﻘﻧ يوار و ﺖﺳا نﺎﺴﻧا نورد هﺪﯿﭽﯿﭘ نﺎﻬﺟ يوﺎﮐاو ،هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﯽﻣ ﺎﻔﯾا ﺮﻣا ﻦﯾا رد ار يا
ﺪﻨﮐ . ﯽﻣ خر ﺮﻬﺷ رد نﺎﺘﺳاد ﺪﻫد
.
ﺷ زا ﯽﻠﮐ ترﻮﺻ ﺎﻬﻨﺗ و ﺖﺳا ﮓﻨﮔ ﻪﮐ يﺮﻬﺷ ﯽﻣ ﺶﯾﺎﻤﻧ ار نآ ﯽﻨﻫذ تﻻﺎﺣ و ﺖﯿﺼﺨ
ﺪﻫد .
ﻪﯾارآ و هرﺎﻌﺘﺳا ﺎﻫ
ﻢﻬﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ،تﻮﮑﺳ هزﺎﺳ نﺎﯿﻣ زﺮﻣ رد ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ و ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯾﺮﺗ
ﯽﻣ رادﻮﻤﻧ ﺎﻫ دﻮﺷ
. ﯽﺗرﻮﺻ رد ،ﻪﻠﻤﺟ ﺖﺧﺎﺳ رد ﯽﻧﺎﺑزاﺮﻓ تﻮﮑﺳ
ﻢﻫ فﺬﺣ يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻮﮑﺳ ﺎﺑ يﺪﺣ ﺎﺗ تﻮﮑﺳ عﻮﻧ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا سﻮﺴﺤﻣ ،دﻮﺷ فﺬﺣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﺸﺨﺑ ﻪﮐ ﻮﭘ
دراد ﯽﺷ .
"
هزاورد ﻪﻠﺑ نﺎﺒﺳﺎﭘ و زﺎﺑ زﺎﺑ ﺪﻧدﺮﮐ زﺎﺑ ار ﺎﻫ
سﺎﺒﻟ نآ ﺎﺑ ﺎﻫ نﻮﺗﺎﺑ و ﯽﺑآ يﺎﻫ
هزاورد مد ﺪﻧدﺎﺘﺴﯾا نﺎﺸﻗاﺮﺑ و ﻮﻧ يﺎﻫ ﯽﮑﯾ ﻪﻠﺑ ﯽﮑﯾ ﯽﮑﯾ و ﺎﻫ
ﯽﮑﯾ . . . ﻢﻫ ﺮﺳ ﺖﺸﭘ . . .
ﻪﻤﻫ ﻞﻐﺑ ﺐﯿﺟ و ار نﺎﺷ
. . .
"
ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ
ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﺑ ﻦﺘﺧادﺮﭘ ﻪﻏﺪﻏد و ﯽﻨﻫذ تﻼﯾﺎﻤﺗ و ﺎﻫ
نآ يﺎﻫ ﯽﻣ و هدﻮﺑ يﺮﯿﺸﻠﮔ ﻪﻗﻼﻋ درﻮﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ زا ﯽﮑﯾ ،ﺎﻫ وا ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
ﺶﯿﺑ ﺖﺳا هدروآرد شرﺎﮕﻧ ﻪﺑ ﻪﻔﻟﺆﻣ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ار شرﺎﺛآ ﺮﺗ .
لد و رﺎﮑﻓا ،ﯽﻧورد ﻞﺋﺎﺴﻣ ﯽﻟﻮﻐﺸﻣ
ﻪﺘﺷﻮﻧ نﺎﻧﺎﻣﺮﻬﻗ يﺎﻫ ،ﺶﯾﺎﻫ
ﺮﺘﺸﯿﺑ نﺎﺘﺳاد ﻢﺠﺣ ﻦﯾ وا يﺎﻫ
هداد صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ ار ﺪﻧا
.
نﺎﺘﺳاد ﻪﺑ هرﻮﻄﺳا دورو ،ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽﻣ ﺮﺠﻨﻣ ﯽﺳﺎﺳا ﯽﻠﺑﺎﻘﺗ دﺎﺠﯾا ﻪﺑ ﻪﮐ نرﺪﻣ يﺎﻫ
،ﯽﮔدﻮﻬﯿﺑ و ﯽﮔﺮﻣزور ،ﺪﯾدﺮﺗ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ دﻮﺷ
ﻢﻬﻣ ﯽﮔﮋﯾو ﻦﯾﺮﺗ ﻞﯿﮑﺸﺗ يﺎﻫ
ﯽﻣ يﺮﯿﺸﻠﮔ ﯽﻧﺎﺘﺳاد يﺎﻀﻓ هﺪﻨﻫد ﯽﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﺷﺎﺑ
نآ ناﻮﺗ ﮕﻧ نارود ﺮﺑ ﻢﮐﺎﺣ ﻮﺟ زا يدﻮﻤﻧ ار ﺎﻫ شرﺎ
دروآ بﺎﺴﺣ ﻪﺑ دﻮﺑ داﺪﺒﺘﺳا و ﻢﻠﻇ زا ﻮﻠﻤﻣ ﻪﮐ ،ﺶﻧﺎﺘﺳاد .
ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺐﻟﺎﻗ رد ﯽﺣور و يﺮﮑﻓ لﻮﺤﺗ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و ﺖﮐﺮﺣ ﻪﺑ نﻮﮑﺳ زا شﺰﯿﺧ
ﺖﺳا دﻮﺟﻮﻣ ﻊﺿو زا ﯽﺘﯾﺎﺿرﺎﻧ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا مﺎﻈﻧ
، ﺎﺗ ﯽﮔدﻮﻬﯿﺑ رد نﺪﻧﺎﻣ زﺮﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ و ﺮﺛا ﻦﯾا صﺎﺧ ﯽﮔﮋﯾو زا
ﺑ ار نﺪﺷ ﺎﻫر و ﻦﺘﻓﺎﮑﺷ ﯽﻣ ﻢﯿﺳﺮﺗ ﻪ
ﺪﺸﮐ .
ﻊﺑﺎﻨﻣ
1.
ﻦﯿﺴﺣ ،هﺪﻨﯾﺎﭘ .
) 1389 ( ناﺮﯾا رد هﺎﺗﻮﮐ نﺎﺘﺳاد .
نﺎﺘﺳاد مود ﺪﻠﺟ ،ﯽﺘﺴﯿﻟارﻮﺗﺎﻧ و ﯽﺘﺴﯿﻟﺎﺋر يﺎﻫ .
لوا پﺎﭼ .
ناﺮﻬﺗ : تارﺎﺸﺘﻧا
ﺮﻓﻮﻠﯿﻧ .
2.
يﺪﻬﻣ ،ﯽﻧاﻮﺠﺣ .
) 1371 ( ناﺮﻬﺗ ،لوا پﺎﭼ ،ﺖﺴﯿﭼ ﻪﺼﻗ :
يﺮﻨﻫ هزﻮﺣ تارﺎﺸﺘﻧا .
3.
ﺎﺿرﺪﯿﺳ ،ﯽﻨﯿﺴﺣ .)
1371 ( ﺐﺘﮑﻣ ناﺮﻬﺗ ،ﻢﻫد پﺎﭼ ،لوا ﺪﻠﺟ ،ﯽﺑدا يﺎﻫ :
هﺎﮕﻧ تارﺎﺸﺘﻧا .
4.
ﻦﯿﺴﺣ ،رﻮﭘﺎﻨﺳ .
) 1380 ( نﺎﺒﺗﺎﮐ ﯽﻧاﻮﺨﻤﻫ .
ناﺮﻬﺗ ،لوا پﺎﭼ ،يﺮﯿﺸﻠﮔ ﮓﻨﺷﻮﻫ رﺎﺛآ و ﯽﮔﺪﻧز :
ﺮﮕﯾد تارﺎﺸﺘﻧا .
5.
ﻪﭽﯿﻧ ،اﺪﯾرد رﺎﺗﻮﯿﻟ ﻮﮐﻮﻓ .)
1387 ( ﻪﺘﯿﻧرﺪﻣ زا راﺬﮔ .
ناﺮﻬﺗ ،مرﺎﻬﭼ پﺎﭼ ،ﯽﻘﯿﻘﺣ خﺮﻫﺎﺷ :
هﺎﮔآ تارﺎﺸﺘﻧا .
6.
لﺎﻤﺟ ،ﯽﻗدﺎﺻﺮﯿﻣ .
) 1385 ( ﻢﺠﻨﭘ پﺎﭼ ،نﺎﺘﺳاد ﺮﺻﺎﻨﻋ .
ناﺮﻬﺗ ،ﺪﯾﺪﺟ ﺶﯾاﺮﯾو :
ﻦﺨﺳ تارﺎﺸﺘﻧا .
7.
لﺎﻤﺟ ،ﯽﻗدﺎﺻﺮﯿﻣ .
) 1382 ( نﺎﺘﺳاد مﺎﻧ نﺎﺴﯾﻮﻧ ناﺮﯾا ﺮﺻﺎﻌﻣ روآ
. نﺎﺘﺳاد زﺎﻏآ زا هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﮏﯾ و ﯽﺳ رﺎﺛآ و ﺪﻘﻧ
ﺎﺗ ناﺮﯾا ﻦﯾﻮﻧ ﯽﺴﯾﻮﻧ
بﻼﻘﻧا 57 ناﺮﻬﺗ ،لوا پﺎﭼ ، :
هرﺎﺷا ﺮﺸﻧ .
8.
،ﯽﻨﯾﺪﺑﺎﻋﺮﯿﻣ ﻦﺴﺣ
. ) 1377 ( نﺎﺘﺳاد لﺎﺳﺪﺻ ناﺮﻬﺗ ،مود پﺎﭼ ،مود و لوا ﺪﻠﺟ ،يدﺎﻫﺮﻓ ﻢﻇﺎﮐ رﺎﺘﺳاﺮﯾو ،ناﺮﯾا ﯽﺴﯾﻮﻧ
: ﺮﺸﻧ
ﻪﻤﺸﭼ .
9.
سﺎﺒﻋ ،ﯽﻧﻼﯿﻣ .)
1380 ( ،ناﺮﯾا رد يﺰﯿﺘﺳ دﺪﺠﺗ و دﺪﺠﺗ ناﺮﻬﺗ ،لوا پﺎﭼ
: ﺎﺸﺘﻧا ار ناﺮﺘﺧا ت .
10 .
ﯽﻠﻋﺮﯿﻣا ،نﺎﯿﻣﻮﺠﻧ .) 1380 ( ﺮﺑ يﺪﻣآرد رد ﻢﺴﯿﻧرﺪﻣ
تﺎﯿﺑدا زاﻮﻫا ،لوا پﺎﭼ ، :
ﺶﺳر تارﺎﺸﺘﻧا
