ﻦﻔﻠﺗ*
: 08412227015
nourollahi52@yahoo.com
E-mail:
ﻌﻟﺎﻄﻣ ﺔ ﻪﻳاﺪﺟ ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ چرﺎﻗ يﺎﻫ
Fusarium verticillioides
ﻲﮔﺪﻴﺳﻮﭘ يرﺎﻤﻴﺑ ﻞﻣﺎﻋ
ﺸﻳر ﺔ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺞﻧﺮﺑ
SSRﻲﻬﻠﻟارﻮﻧ دﻮﻨﺸﺧ
1
،*
ﻲﻘﺣ ﺐﻨﻳز و2
يدﻻوا ﻲﺑاﺮﻬﻣ فﺮﺷا ﻲﻠﻋ 3
1
، 2 و 3 . مﻼﻳا هﺎﮕﺸﻧاد ،نارﺎﻳدﺎﺘﺳا و ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻖﺑﺎﺳ يﻮﺠﺸﻧاد ناﺮﻳا ،
.
ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ) :
7 / 10 / 92 - ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺦﻳرﺎﺗ :
25 / 6 / 93 (
هﺪﻴﻜﭼ
ﺸﻳر ﻲﮔﺪﻴﺳﻮﭘ يرﺎﻤﻴﺑ ﺔ
زا ﻲﺷﺎﻧ
Fusarium verticillioides
ﻢﻬﻣ زا ﻲﻜﻳ يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳﺮﺗ
ﺞﻧﺮﺑ يﺎﻫ
مﻼﻳا رد ﺖﺳا
. مﻼﻳا نﺎﺘﺳا يﺎﻫراﺰﻴﻟﺎﺷ رد ﺮﮔرﺎﻤﻴﺑ ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ
، داﺪﻌﺗ 56 ﻧﻮﻤﻧ ﺔ
نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ عراﺰﻣ زا هدﻮﻟآ ﻊﻤﺟ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
يروآ ﺷ ﺪ . ﺺﻟﺎﺧ ،ﺖﺸﻛ زا ﺲﭘ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ و يزﺎﺳ
ﻪﻳاﺪﺟ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ نﻮﻣزآ ،ﺎﻫ ﺞﻨﭘ
ﺖﻔﺟ ﺮﮔزﺎﻏآ ﮔ مﺎﺠﻧا هراﻮﻫﺎﻣﺰﻳر ﺖﻓﺮ
. زا
يﺎﻫﺮﮔزﺎﻏآ هراﻮﻫﺎﻣﺰﻳر
26 ﻪﻳاﺪﺟ رد ﻞﻟآ ﺮﻴﺜﻜﺗ ﺎﻫ
ﺪﺷ . هﺎﮕﻳﺎﺟ ﺮﻫ رد ﻞﻟآ داﺪﻌﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ 2
/ 5
ﺖﺳا ناﺰﻴﻣ ﻪﺑ داﺪﻌﺗ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ، 40
هﺎﮕﻳﺎﺟ رد ﻞﻟآ ﻲﻧژ يﺎﻫ
5H08 و 5H09
ﻪﺑ داﺪﻌﺗ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ و
ناﺰﻴﻣ 24 هﺎﮕﻳﺎﺟ رد هﺪﻫﺎﺸﻣ 5H12
ﺷ ﺪ . ﺮﮔزﺎﻏآ رد ﺎﻫﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻲﻠﻜﺷﺪﻨﭼ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﺑ 5H07
37 / 0 ﺮﮔزﺎﻏآ و ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺎﺑ4H18
14 / 0 ﺪﻧدﻮﺑ اراد ار راﺪﻘﻣ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ .
ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﻊﻳزﻮﺗ ﻪﺑPIC
رﻮﻃ
ﺎﻫﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻞﻛ ياﺮﺑ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ 25
/ 0 دﻮﺑ . ﻪﺑﺎﺸﺗ ﺢﻄﺳ رد ماﺮﮔورﺪﻧد سﺎﺳاﺮﺑ 8
ﺻرد ﻪﻳاﺪﺟ ،ﺪ ﺎﻫ
رد 10 ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هوﺮﮔ .
ﻳﺰﺠﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺔ
ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ ﺲﻧﺎﻳراو 98
عﻮﻨﺗ زا ﺪﺻرد
ﻴﻠﻛ ﻦﻴﺑ رد ﻲﻜﻴﺘﻧژ ﺔ
ﻪﻳاﺪﺟ ﺎﻬﻨﺗ و ﺎﻫ 2
دراد صﺎﺼﺘﺧا ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻪﺑ نآ ﺪﺻرد .
ﻪﻳاﺪﺟ ﻦﻴﺑ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻲﻜﻴﺘﻧژ ﺖﻫﺎﺒﺷ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ زا ﺎﻫ
يدﺎﻳز ﺖﺷاد دﻮﺟو .
ﻲﻜﻴﺘﻧژ ﺖﻫﺎﺒﺷ
ﺑ ﻲﻣ ار ﻻﺎ ﻪﺑ ناﻮﺗ
تﺮﺟﺎﻬﻣ نژ
ﺎﻳ ﭗﻴﺗﻮﻧژ رد ﺮﺛا ﻞﻣاﻮﻋ ﺖﺒﺴﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ داد
.
هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ ﺞﻧﺮﺑ:
، ،ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ
Fusarium verticillioides SSR ،
.
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺞﻧﺮﺑ
L.)
sativa Oryza
ﻲﻤﻳﺪﻗ زا (
ﺖﺳا ﻲﻧﺎﻫﺎﻴﮔ ﻦﻳﺮﺗ
نﺎﻬﺟ ﻲﺿارا ﺖﺸﻛ ﺮﻳز ﺢﻄﺳ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ مﺪﻨﮔ زا ﺲﭘ ﻪﻛ صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ ار د
ﺖﺳا هدا رد يﺮﻴﮕﻤﺸﭼ ﺶﻘﻧ و
ﻳﺬﻐﺗ ﺔ دراد ناﺮﻳا و نﺎﻬﺟ مدﺮﻣ
Padasht et al., 1987) .(
يرﺎﻤﻴﺑ ﺔﻧﺎﻛﺎﺑ ﻪﺑ ﺞﻧﺮﺑ ﺞﻧﺮﺑ رد هدﺮﺘﺴﮔ رﻮﻃ يرﺎﻛ
يﺎﻫ
ﻟﺪﺘﻌﻣ و هرﺎﺣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺔ
مﺎﻧ ﻪﺑ و ﺖﺳا هﺪﻨﻛاﺮﭘ نﺎﻬﺟ يﺎﻫ
ﻪﻧﺎﻛﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ
Bakanae) (
رد يﺪﻴﻔﺳﺮﺳ ،ﻲﮔﺪﻴﺸﻛﺪﻗ ،
رﻮﺸﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ فوﺮﻌﻣ
Sun & Synder,1981; ﺖﺳا
Booth, 1971 (
ﺸﻳر ﻲﮔﺪﻴﺳﻮﭘ يرﺎﻤﻴﺑ .
ﺔ ﺑ ﺞﻧﺮﺑ ﻪ ﻠﻴﺳو ﺔ
Fusarium moniliformes Sheldon
ﻲﻣ دﺎﺠﻳا دﻮﺷ
(Sheldon, 1904)
. ﺪﻴﻠﻛ رد ﻪﻧﻮﮔ ﻦﻳا ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ
Gerlach
& Nirenberg 1982)
(
F. verticillioides Nirenbergﻪﺑ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﻳ مﺎﻧ ﺮﻴﻴﻐﺗ .
لﺎﺳ رد يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا 1919
رد ﺰﻴﻧ
ﺗ ـ ﺎﻳ ـ ﻫﺎﺸﻣ ناﻮ ـ
هﺪ ﺷ ـ ﻴﻟوا و ﺪ ـ ﺳﻮﺗ رﺎﺑ ﻦ ـ
ﻂ ﺟﻮﻓ ـ ﻲ
يرﻮﻛ ﭘاژ زا ـ ﮔ ﻦ ـ ﺷ شراﺰ ـ ﺪ
Nirenberg, 1981) .(
ﻗ ـ چرﺎ
F. moniliforme
ﻂﺳﻮﺗ اﺪﺘﺑا ناﺮﻳا رد
Sharif & Ershad
1966) ( نﺎﺘﺳا زا ﺞﻧﺮﺑ يور نارﺪﻧزﺎﻣ و نﻼﻴﮔ يﺎﻫ
شراﺰﮔ ﺷ
(Okhovvat, 1999) ﺪ .
رﺎﺑ ﻦﻴﻟوا يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا
لﺎﺳ ﺮﺧاوا رد 1343
ﻂﺳﻮﺗ
Ebrahim nasab 1963)
رد (
هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻦﻣﻮﻓ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻊﺑاﻮﺗ زا بارﻮﮕﻟﺎﺷ نﺎﺘﺴﻫد ﺪﺷ
ﻪﻋرﺰﻣ رد ار نآ ترﺎﺴﺧ ناﺰﻴﻣ و 8
- 5 هدز ﻦﻴﻤﺨﺗ ﺪﺻرد
ﺪﺷ . ﻪﻧاﺰﺧ و ﻪﻋرﺰﻣ رد هدﻮﻟآ نﺎﻫﺎﻴﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
نﺎﻫﺎﻴﮔ
ﺪﻨﻠﺑ ﻢﻟﺎﺳ ﺪﻧﺮﺗ
Saremi et al., 2008) (.
ﺞﻧﺮﺑ رد يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا ﺐﺟﻮﻣ
ﻪﺸﻳر ﻲﮔﺪﻴﺳﻮﭘ ﻲﻣ
دﻮﺷ
و ﻢﻬﻣ ﺑ نآ ﻢﺋﻼﻋ ﻦﻳﺮﺗ ﻪ
ﻦﺘﻓر ﻦﻴﺑ زا و ﻲﮔﺪﻴﺳﻮﭘ ترﻮﺻ
ﺸﻳر ﺔ ﻪﺷﻮﺧ نﺪﺷ ﺪﻴﻔﺳ ،هﺎﻴﮔ ﺮﻫﺎﻇ ﻪﻧاد ﻲﻛﻮﭘ و ﺎﻫ
ﻲﻣ دﻮﺷ . ﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ گﺮﻣ ﺔ
ﻚﺸﺧ و ﺶﻫﺎﻛ ،ﻪﻴﻟوا
گﺮﺑ نﺪﺷ ﻲﻣ ترﻮﺻ ﻲﮔدﻮﻟآ ﺮﺧاوا رد ﺎﻫ
دﺮﻴﮔ . ﻪﻧاد ﺎﻫ
ﻲﻣ ﻢﻴﻘﻋ و ﻲﻟﺎﺧ غﻮﻠﺑ مﺎﮕﻨﻫ
.(Karov et al. ﺪﻧﻮﺷ
2009)
ﻮﻜﻴﻣ چرﺎﻗ ﻦﻳا ﻦﻴﺴﻛﻮﺗ
ﻲﻳﺎﻫ ﻲﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ
ﻲﻣ ﺪﻳﺪﻬﺗ ار ماد و نﺎﺴﻧا ﺖﻣﻼﺳ
(Aghili et al., ﺪﻨﻛ
2010)
. ترﺎﺴﺧ ﻪﺸﻳر ﻲﻣﻮﻳرازﻮﻓ ﻲﮔﺪﻴﺳﻮﭘ يرﺎﻤﻴﺑ
يﺮﻴﮕﻤﺸﭼ ﺞﻧﺮﺑ رد
هدﺮﻛ دﺎﺠﻳا ﻲﻤﻛ ﺶﻫﺎﻛ ﺎﺑ و
يدﺎﻳز ترﺎﺴﺧ لﻮﺼﺤﻣ دراو
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ
Padasht et al., )
(.1987
ﺪﻋ ﺐﺟﻮﻣ ﺰﻴﻧ يرﺎﻤﻴﺑ ﻞﻣﺎﻋ چرﺎﻗ ندﻮﺑ داﺰﻛﺎﺧ م
ﻲﻣ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ مﻮﻤﺳ ﻲﻳارﺎﻛ
(Aghili et al., 2010)دﻮﺷ .
موﺎﻘﻣ مﺎﻗرا زا هدﺎﻔﺘﺳا مﺪﻋ و ﺞﻧﺮﺑ ﺖﺸﻛ ﺢﻄﺳ ﺶﻳاﺰﻓا يرﺎﻤﻴﺑ شﺮﺘﺴﮔ ﺐﺟﻮﻣ ،يرﺎﻤﻴﺑ ﻞﻣﺎﻋ ﻪﺑ هدﻮﻟآ عراﺰﻣ رد ﻲﻣ دﻮﺷ
(Saremi, 2005) .
ﻲﺳرﺮﺑ عﻮﻨﺗ ﻲﻜﻴﺘﻧژ و ﻌﻟﺎﻄﻣ ﺔ
رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺖﻴﻌﻤﺟ نورد ﻪﻧﻮﮔ يﺎﻫ چرﺎﻗ يﺎﻫ يرﺎﻤﻴﺑ ياز
ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد ﻪﺑ
مﺎﻗرا موﺎﻘﻣ و بوﺎﻨﺗ ﻲﻋارز
رد يﺎﺘﺳار ﺶﻫﺎﻛ يرﺎﻤﻴﺑ ﺎﻳ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ نآ يروﺮﺿ
.ﺖﺳا
چرﺎﻗ رد ﻲﻜﻴﺘﻧژ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺒﻨﺟ زا ﺮﮔرﺎﻤﻴﺑ يﺎﻫ
ﺔ ﻴﻬﺗ ﺔ مﺎﻗرا
ﺖﺳا ﺖﻴﻤﻫا ﺰﺋﺎﺣ موﺎﻘﻣ .
ﺎﺑ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻦﻳا ﻲﺑﺎﻳدر
شور ﻨﻳﺰﻫ فﺮﺻ مﺰﻠﺘﺴﻣ ﻲﺘﻨﺳ يﺎﻫ ﺔ
ﺖﺳد زا و دﺎﻳز
دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ نﺎﻣز ﻦﺘﻓر .
ﺘﺳا شور زا هدﺎﻔ رد ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ يﺎﻫ
ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻦﻴﺑ ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺐﺟﻮﻣ ﺮﮔرﺎﻤﻴﺑ يﺎﻫ
ﻨﻴﻣز رد ﻲﺒﻴﻛﺮﺗﻮﻧ عﻮﻗو ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﺐﺴﻛ ﺔ
ﻲﻣ ﺎﻬﻧآ ﻲﻜﻴﺘﻧژ دﻮﺷ
.(McDonald, 1997) نﻮﻨﻛﺎﺗ
زا
يﺎﻫﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ
ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ ياﺮﺑ ﻲﺳرﺮﺑ عﻮﻨﺗ ﻲﻜﻴﺘﻧژ
چرﺎﻗ ﺎﻫ ﻪﺑ هﮋﻳو چرﺎﻗ
F. verticillioides
ﺎﻔﺘﺳا هد هﺪﺷ
ﺖﺳا . رد عﻮﻨﺗ ناﺮﻳا رد رﺎﺑ ﻦﻴﻟوا ياﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﻴﻘﺤﺗ
راﻮﻫﺎﻣﺰﻳر ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺞﻧﺮﺑ رد چرﺎﻗ ﻦﻳا ﻲﻜﻴﺘﻧژ ة
ﻲﺳرﺮﺑ SSR
هﺪﺷ
.
ﺖﺳايﺎﻫﺮﮕﻧﺎﺸﻧ
SSR
تﺎﻌﻄﻗ
زا ﻲﻜﭼﻮﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ DNA
ﻒﻴﺗﻮﻣ رد ﻪﻛ 6
- 1 ﻚﻳ يزﺎﺑ
ﻲﻣ ﺮﻴﺜﻜﺗ ار ﻢﻫﺮﺳ ﺖﺸﭘ راﺮﻜﺗ ﺪﻨﻨﻛ
2011) ., et al
.(Datta
ﺎﺣ لﺎﺣ رد ﻪﺑ هراﻮﻫﺎﻣﺰﻳر يﺎﻫﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ،ﺮﺿ
ﻞﻴﻟد
راﺮﻜﺗ و ﻲﻣﻮﻧژ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺶﺷﻮﭘ زا ﻲﻜﻳ ﻻﺎﺑ يﺮﻳﺬﭘ
ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻞﻣﺎﻛ و ﻦﻳﺮﺗ ﻲﺳرﺮﺑ رد ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ يﺎﻫراﺰﺑا ﻦﻳﺮﺗ
ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﻦﻴﺑ ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ ﻢﻫ ﻪﺑ ﻚﻳدﺰﻧ رﺎﻴﺴﺑ يﺎﻫ
ﻪﺑ ﻲﻣ رﺎﻤﺷ
.
ﺪﻨﻳآرد درﻮﻣ عﻮﻨﺗ ﻲﻜﻴﺘﻧژ چرﺎﻗ
F.
verticillioides
ﻞﻣﺎﻋ يرﺎﻤﻴﺑ ﺸﻳر ﻲﮔﺪﻴﺳﻮﭘ ﺔ
ﺞﻧﺮﺑ
ﻪﺑ ﻠﻴﺳو ﺔ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣSSR
يدﺎﻳز رد طﺎﻘﻧ
ﻒﻠﺘﺨﻣ نﺎﻬﺟ مﺎﺠﻧا ﻧ ﻪﺘﻓﺮﮕ
.ﺖﺳا
Damadzadeh (2003)
ﻪﻳاﺪﺟ چرﺎﻗ يﺎﻫ
F. moniliforme
ﻗﻮﻃ ﻲﮔﺪﻴﺳﻮﭘ ﻞﻣﺎﻋ ﺔ
ﺑ ار ﺞﻧﺮﺑ ﻪ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻚﻤﻛ ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ
ﻲﺳرﺮﺑRAPD
دﺮﻛ و
ﻨﻌﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﻳﺮﺿ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺎ
ﻣ ﻦﻴﺑ يراد راﺪﻘ
ﻨﮔﺮﭘ ﺪﺷر ﺔ
چرﺎﻗ ﺗ و يﺮﺘﭘ فﺮﻇ رد ﺄ
يور چرﺎﻗ يراﺬﮔﺮﻴﺛ
عﺎﻔﺗرا دراد دﻮﺟو .
ﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺔ ﮕﻳد
Mirzadi gohari et يﺮ
al., (2008)
ﻧﻮﮔ ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ
F. verticillioides ﺔ ﺎﺑ ار
هوﺮﮔ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺑ ﻲﺸﻳور رﺎﮔزﺎﺳ يﺎﻫ
ﻪ آ ﺖﺳد ﺪﻧدرو . رد
يور ﻪﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻳا 44
ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻪﻳاﺪﺟ
، 21 ﻪﻳاﺪﺟ
هوﺮﮔ ﻚﻳ رد وVCG
ﻴﻘﺑ ﺔ ﻪﻳاﺪﺟ هوﺮﮔ ﺮﻳﺎﺳ رد ﺎﻫ يﺎﻫ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ VCG
. لﺎﺳ رد 2009
و ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ
چرﺎﻗ ﺖﻴﻌﻤﺟ يرﺎﮔزﺎﺳ
F. graminearum
ﺎﺑ ﺞﻧﺮﺑ يور
ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا هﺮﻛ ردAFLP
ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﺑﻮﻨﺟ ﺪﺷ
زا و
نﺎﺘﺳا يدﺎﻳز يﺎﻫژﺎﻜﻨﻴﻟ ﻲﺑﻮﻨﺟ هﺮﻛ ﻲﻗﺮﺷ و ﻲﺑﻮﻨﺟ يﺎﻫ
ﺑ ﻪ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻛ ﺪﻣآ ﺖﺳد داد نﺎﺸﻧ
ژﺎﻜﻨﻴﻟ 3
ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ
ﻪﺘﺷاد ﺞﻧﺮﺑ رد ﺎﻫﺪﻧﻮﻴﭘ ﺮﻳﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻧﺎﺑﺰﻴﻣ يﺮﺗﺮﺑ ﻚﻳ ﺪﺷﺎﺑ
Lee et al., 2009) .(
ﻞﮔﻮﺑ
Bogle, 2006) (
ﻲﮔﮋﻳو ﻪﻳاﺪﺟ ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ يﺎﻫ ﺎﺑ ار ﻲﭘﻮﻴﺗا رد مﻮﻳرازﻮﻓ يﺎﻫ
ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا
AFLP يﺎﻫ
RAPD ،
SSR و ﻲﺳرﺮﺑ
دﺮﻛ . ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﺎﺑ ﻲﺳرﺮﺑ رد داﺪﻌﺗSSR
آ ﻞﻟ هﺪﺷﺮﻴﺜﻜﺗ يﺎﻫ
زا 2 ﺎﺗ 15 ﺮﻫ رد ﺑ ﺮﻤﻳاﺮﭘ ﻪ ﺪﻣآ ﺖﺳد .
ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ عﻮﻨﺗ
ﻪﻳاﺪﺟ زا ﻲﺷﺎﻧ يﺪﻧوآ ﻲﮔدﺮﻣﮋﭘ يﺎﻫ
Fusarium
oxysporum f. sp. Lentis
هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺪﻨﻫ رد سﺪﻋ يور
يﺎﻫﺮﮕﻧﺎﺸﻧ زا
،SSR وRAPD PCR- RFLP
ﻲﺳرﺮﺑ ﺪﺷ ،
ﺟرد ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻪﺳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا سﺎﺳاﺮﺑ ﺔ
ﻳﻻﺎﺑ ﻲ زا
ﻳاﺪﺟ رد ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ ﻪ
ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ار ﺎﻫ
Datta )
et al., 2011
ﻦﻳا .(
ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺎﺑ فﺪﻫ ﻲﺳرﺮﺑ عﻮﻨﺗ ﻲﻜﻴﺘﻧژ
ﻳاﺪﺟ ﻪ يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﺐﻟﺎﻏ يرﺎﻤﻴﺑ ﮔﺪﻴﺳﻮﭘ ﺸﻳر ﻲ ﺔ
ﺞﻧﺮﺑ زا ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺞﻧﺮﺑ رد يرﺎﻛ مﻼﻳا نﺎﺘﺳا ﻪﺑ
ﻚﻤﻛ
ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ مﺎﺠﻧاSSR
ﺖﻓﺮﮔ .
شور و داﻮﻣ
ﺎﻫ
ﻪﻧﻮﻤﻧ يرادﺮﺑ
رد لﺎﺳ ﻲﻋارز 1391 - 1390 ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ يرادﺮﺑ ترﻮﺻ
ﻲﻓدﺎﺼﺗ زا
ﻪﺸﻳر دﻮﻟآ يﺎﻫ ة
ﺞﻧﺮﺑ رد عراﺰﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ
ﺞﻧﺮﺑ هرد ﻪﻠﻤﺟ زا مﻼﻳا نﺎﺘﺳا يرﺎﻛ ،ﻪﻠﺑاﺮﺳ ،ناوﺮﻴﺷ ،ﺮﻬﺷ
ﻪﮕﻨﺗ و رﺎﻣﻮﻟ ترﻮﺻ ﺮﻴﻗ
ﺖﻓﺮﮔ . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ رد ﺖﻛﺎﭘ يﺎﻫ
اﻮﻘﻣ ﻳ ﻲ ﻪﺘﺷاﺬﮔ هﺪﺷ و ﺲﭘ زا ﺛ ﺖﺒ تﺎﺼﺨﺸﻣ هﺎﻴﮔ
،رﺎﻤﻴﺑ
،ﻪﻋرﺰﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ و ﺦﻳرﺎﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﺑ
،يراد ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ
هﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ يرﺎﻤﻴﺑ
ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ
.ﺪﻧﺪﺷ
يزﺎﺳاﺪﺟ و
ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ چرﺎﻗ
verticillioides F.
ﺸﻳر اﺪﺘﺑا ﺔ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻊﻤﺟ يﺎﻫ يروآ
هﺪﺷ ﺎﺑ ﺖﺴﺷ بآ و
ﻮﺷ
ﻢﻳﺪﺳ ﺖﻳﺮﻠﻛﻮﭙﻴﻫ ﺎﺑ ﻲﻧﻮﻔﻋﺪﺿ زا ﺲﭘ و ﺪﻧﺪﺷ هداد 5
ﺴﺷ و ﺪﺻرد ﺖ
ﺷو ﻲﻓﺎﺻ ﺬﻏﺎﻛ يور نوﺮﺘﺳ ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺎﺑ ﻮ
ﻚﺸﺧ ﻧﺪﺷ ﺪ ﺶﻳد يﺮﺘﭘ رد و ﺖﺸﻛ ﻂﻴﺤﻣ يوﺎﺣ يﺎﻫ
ﺐﻴﺳ ﻲﻨﻴﻣز - زوﺮﺘﺴﻛد - رﺎﮔآ نوﺮﺘﺳ ﻂﻳاﺮﺷ ﺖﺤﺗ ﺖﺸﻛ
ﺪﻧﺪﺷ هداد .
ﺖﺸﻛ يﺎﻣد رد ﺎﻫ 25
ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺔﺟرد ﻪﺑ داﺮﮔ
تﺪﻣ ﺖﻔﻫ زور رﻮﺗﺎﺑﻮﻜﻧا رد ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ
. زا ﺲﭘ
،يرﺎﻤﻴﺑ ﻞﻣﺎﻋ چرﺎﻗ ﺔﻨﮔﺮﭘ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻪﻨﮔﺮﭘ
ﻞﻴﻜﺸﺗ يﺎﻫ هﺪﺷ
ﻂﻴﺤﻣ ﻪﺑ ﺖﺸﻛ ﻂﻴﺤﻣ رد ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ
هداد لﺎﻘﺘﻧا PDA
ﺪﺷ ﺪﻧ . ﺳ ﺲﭙ ﻪﻳاﺪﺟ ﺎﻫ ﺺﻟﺎﺧ ي شور ﻪﺑ
ﻚﺗ رﻮﭙﺳا ﻪﻴﻬﺗ
ﺷ ﺪ و رد ﻚﺘﺸﺗ يﺎﻫ يﺮﺘﭘ و ﻪﻟﻮﻟ ﺎﻫ ي ﺶﻳﺎﻣزآ يﻮﺘﺤﻣ
ﺖﺸﻛ ﻂﻴﺤﻣ ﻪﺑ PDA
رﻮﻈﻨﻣ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ يﺪﻌﺑ
يراﺪﻬﮕﻧ ﻪﺑ
ﺪﻣآ ﻞﻤﻋ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﺪﻴﻠﻛ سﺎﺳاﺮﺑ .
Booth
1977) ( ﻪﻳاﺪﺟ يﺎﻫ چرﺎﻗ
F. verticillioides
ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ
ﺪﻧﺪﺷ . ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ندﻮﺑ ﺐﻟﺎﻏ ﻪﺑ
ﻪﻳاﺪﺟ يﺎﻫ چرﺎﻗ
F.
verticillioides
ﻪﻳاﺪﺟ ﻦﻳا سﺎﺳاﺮﺑ ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ يﺎﻫرﺎﻛ ﺎﻫ
ترﻮﺻ ﺖﻓﺮﮔ ) لوﺪﺟ 1 .(
لوﺪﺟ 1 . ﻪﻳاﺪﺟ تﺎﺼﺨﺸﻣ ﻪﺑ يﺎﻫ
ﺖﺳد ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ زا هﺪﻣآ
ﺞﻧﺮﺑ مﻼﻳا نﺎﺘﺳا رد يرﺎﻛ
ﻪﻳاﺪﺟ داﺪﻌﺗ ﺎﻫ
Isolates Number ﻪﻧﻮﻤﻧ نﺎﻜﻣ
يرادﺮﺑ
Location نﺎﺑﺰﻴﻣ
Host
Darehshahr) 8 (
هرد Oryza ﺮﻬﺷ
sativa) ( ﺞﻧﺮﺑ
Shirvan) 8 ( ناوﺮﻴﺷ
"
Sarableh) 6 ( ﻪﻠﺑاﺮﺳ
"
Tangghir) 8 ( ﺮﻴﻗ ﻪﮕﻨﺗ
"
Lomar) 9 ( رﺎﻣﻮﻟ
"
جاﺮﺨﺘﺳا ﻪﻳاﺪﺟDNA
ﺎﻫ
ﻪﺑ ﻴﻬﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﺔ
جاﺮﺨﺘﺳا ياﺮﺑ ﻲﭼرﺎﻗ مﻮﻴﻠﺴﻴﻣ ،DNA
ﻪﻳاﺪﺟ مﻮﻴﻠﺴﻴﻣ زا ﻲﻤﻛ راﺪﻘﻣ ﻲﭼرﺎﻗ يﺎﻫ
ﺖﻔﻫ زور ة
هدادﺪﺷر ﻂﻴﺤﻣ يور هﺪﺷ ﺐﻴﺳ
رﺎﮔآ زوﺮﺘﺴﻛد ﻲﻨﻴﻣز
PDA) ( فﺮﻇ ﻪﺑ ﺮﻳﺎﻣ ﻦﻟرا يﺎﻫ 250
ﻲﻠﻴﻣ يوﺎﺣ يﺮﺘﻴﻟ
150 ﻲﻠﻴﻣ ﻊﻳﺎﻣ ﺖﺸﻛ ﻂﻴﺤﻣ ﺮﺘﻴﻟ ﺐﻴﺳ
ﻲﻨﻴﻣز - زوﺮﺘﺴﻛد
PDB) ( ﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ .
ﻦﻟرا يﺎﻫ تﺪﻣ ﻪﺑ چرﺎﻗ يوﺎﺣ 10
- 7
رادﺮﻜﻴﺷ رﻮﺗﺎﺑﻮﻜﻧا رد زور )
130 يﺎﻣد ،ﻪﻘﻴﻗد رد رود 25
ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺔﺟرد داﺮﮔ
( ﺪﻧﺪﺷ هداد راﺮﻗ .
ﺴﻴﻣ ﺲﭙﺳ مﻮﻴﻠ
ﻪﺑ ﺖﺳد رﺎﻤﺷ ﻦﻤﺗاو ﻲﻓﺎﺻ ﺬﻏﺎﻛ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ هﺪﻣآ ة
ﻚﻳ
ﻸﺧ ﭗﻤﭘ و اﺪﺟ
ﺷ بآ ﺎﺑ و ﺪ ﺮﻄﻘﻣ
نوﺮﺘﺳ ﺖﺴﺷ و ﻮﺷ
ﻲﻗﺎﺑ ﺎﺗ ﺪﻧﺪﺷ هداد ﺢﻄﺳ يور زا ﻊﻳﺎﻣ ﻂﻴﺤﻣ ةﺪﻧﺎﻣ
دﻮﺷ ﻪﺘﺴﺷ مﻮﻴﻠﺴﻴﻣ .
ﺖﻓﺎﺑ رد چرﺎﻗ ﻲﻣﻮﻴﻠﺴﻴﻣ يﺎﻫ
لﺎﻳو ﻪﺸﻴﺷ يﺎﻫ ﻊﻤﺟ يا
يروآ ﺷ هﺪ يﺎﻣد رد رﺰﻳﺮﻓ رد و
20 - ﺟرد ﺔ ﻲﺘﻧﺎﺳ اﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ياﺮﺑ د يراﺪﻬﮕﻧ يﺪﻌﺑ يﺎﻫ
ﺪﻧﺪﺷ . جاﺮﺨﺘﺳا ﻪﻳاﺪﺟ ﻲﻣﻮﻧژ DNA
ﻞﻜﺗوﺮﭘ سﺎﺳاﺮﺑ ﺎﻫ
CTAB Doyel & Doyel )
(1990
تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻛﺪﻧا ﺎﺑ
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا .
ﺖﻴﻤﻛ و ﺖﻴﻔﻴﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ﺞﻨﭘ DNA
لﻮﻠﺤﻣ زا ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ ﮓﻧر ﺮﻓﺎﺑ ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ ود ﺎﺑDNA
6x
) 25 / 0 ﺪﺻرد
،ﻮﻠﺑ ﻞﻨﻓﻮﻣﺮﺑ 250
/ 0 ﺪﺻرد ﻳاز لﻮﻧﺎﻴﺳ ﻦﻠ
وFF
30 ﺪﺻرد لوﺮﺴﻴﻠﮔ ( طﻮﻠﺨﻣ ﺷ زرﺎﮔآ لژ رد و ﺪ
ﺪﺷ زﻮﻓوﺮﺘﻜﻟا ﺪﺻرد ﻚﻳ .
چرﺎﻗ ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ ﻲﺳرﺮﺑ F. verticillioides
ﺎﺑ
هدﺎﻔﺘﺳا زا راﻮﻫﺎﻣﺰﻳر ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ SSRة
ﻪﺑ مﺎﺠﻧا رﻮﻈﻨﻣ نداد
هﺮﻴﺠﻧز ﺶﻨﻛاو ﻲﻠﭘ يا
زاﺮﻣ
PCR) (
ﻪﻳاﺪﺟ ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ يﺎﻫ
F. verticillioides
راﻮﻫﺎﻣﺰﻳر ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
SSR ة
، ﺖﻔﺟ ﺞﻨﭘ اﺪﺘﺑا
ةراﻮﻫﺎﻣﺰﻳر ﺮﮔزﺎﻏآ
ﻲﻳﻻﺎﺑ ﻲﻠﻜﺷﺪﻨﭼ ﻪﻛ ﻲﺻﺎﺼﺘﺧا
ﺪﻨﺘﺷاد
، ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ
Ren et al., 2012) (
) لوﺪﺟ 2 .(
ﺶﻨﻛاو ﻢﺠﺣ ردPCR
25 ياﺮﺑ ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ
مﺎﺠﻧا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ ﺖﻓﺮﮔ
. هدﺎﻔﺘﺳا تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ و داﻮﻣ هﺪﺷ
ﻞﻣﺎﺷ
PCR ﺮﻓﺎﺑ
ﺑ10 X
ﻪ راﺪﻘﻣ 5 / 2 ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ
50mM)، (
MgCL2
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ 50
ﻲﻠﻴﻣ
،رﻻﻮﻣ ﺑ ﻪ اﺪﻘﻣ ر 5 / 1
ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ
dNTP (10Mm) ، ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ
10 ﻲﻠﻴﻣ رﻻﻮﻣ ﺑ ﻪ
راﺪﻘﻣ 9 / 0 ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ
، ﺮﻫ زا ﺮﮔزﺎﻏآ ﺖﻔﺟ
(Forward,
Reverse)
، ﺮﻫ ﺑ ماﺪﻛ ﻪ راﺪﻘﻣ 1 ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ
Taq DNA
polymerase (250 unit)
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ 250
ﺪﺣاو ﺑ ﻪ راﺪﻘﻣ
2 / 0 ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ
DNA ،
ng/µl) مﻮﻧژ 20 ( ﺑ ﻪ راﺪﻘﻣ 5 / 2
ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ
، نوﺮﺘﺳ ﺮﻄﻘﻣ بآ 4
/ 17 ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ ﻚﻳ رد
ﻣﺎﻧﺮﺑ ﺔ ﻲﺗراﺮﺣ ﻪﺑ ،ﺮﮔزﺎﻏآ ﺮﻫ بوذ يﺎﻣد ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ترﻮﺻ
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ .
ةﺪﻫﺎﺸﻣ ياﺮﺑ لﻮﺼﺤﻣ
لژ ﺎﺑ زرﻮﻓوﺮﺘﻜﻟا ،PCR
زرﺎﮔ
5 / 1 ژﺎﺘﻟو ﺎﺑ ﺪﺻرد 90
ﻣ ﻪﺑ و ﺖﻟو تﺪ
60 ترﻮﺻ ﻪﻘﻴﻗد
ﺖﻓﺮﮔ . رﻮﻈﻨﻣ ﻦﻳا ياﺮﺑ 5
/ 1 رد زرﺎﮔآ مﺮﮔ 100
ﻲﻠﻴﻣ ﺮﻓﺎﺑ ﺮﺘﻴﻟ
TBE (1X)
ﻖﻳﺮﻃ زا ﻞﺣ نداد تراﺮﺣ
ﺷ ﺪ . ﮓﻧر ياﺮﺑ لﻮﻠﺤﻣ زا لژ يﺰﻴﻣآ
ﻒﻴﺳ ﻦﻴﺘﺳا ﺑ ﻪ راﺪﻘﻣ
3 رد ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ 100
ﻲﺳ زا ﻞﺒﻗ و زرﺎﮔآ لﻮﻠﺤﻣ ﻲﺳ
زرﻮﻓوﺮﺘﻜﻟا ﻞﺣاﺮﻣ مﺎﺠﻧا ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
. نﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ياﺮﺑ
ﺑﺎ ﺎﻫﺪﻧ ي لﻮﺼﺤﻣ هﺎﮕﺘﺳد زا PCR
يرادﺮﺒﺴﻜﻋ
Gel
Documentation
® لﺪﻣ
Intas
هدﺎﻔﺘﺳا ﺷ ﺪ .
لوﺪﺟ 2 . راﻮﻫﺎﻣﺰﻳر يﺎﻫﺮﮔزﺎﻏآ تﺎﺼﺨﺸﻣ ة
ﻌﻟﺎﻄﻣ ياﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺔ
ﻪﻳاﺪﺟ F. verticillioides يﺎﻫ
ﺮﮔزﺎﻏآ ﻲﻟاﻮﺗ Primer sequences(5′–3′) ﻲﻟاﻮﺗ راﺮﻜﺗ
motif ﺮﮔزﺎﻏآ
Primer
F:TGATGCGGTCAAAGAATGG R:ACTGGAGCAGATGAAGAGC (TTTC)6
4H18 (GAAA)16 F:GTAGCGGTTATGGTTCCCTC R:CGTGATGCGATTCTGGTTG 5H07
F:ACCAACTAACATCCCGAATC R:CGTAAACTCAAACGCAAGG (CTTT)6
5H08 (GT)18 F:ATCGGTGGTTTCTTGCTGC R:GCTCCCAACTGCCTACCTACA 9H09
F:GGCACCAACATTCCTGACG R:AACCGCCTACAAGCACCA (GAAA)7
5H12
ﻳﺰﺠﺗ ﺔ هداد ﺎﻫ
ﻪﺑ ﻪﻳاﺪﺟ ﻪﺑﺎﺸﺗ ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ رﻮﻈﻨﻣ
F. يﺎﻫ
verticillioides
لژ ﺮﻳوﺎﺼﺗ رد ﺢﺿاو يﺎﻫﺪﻧﺎﺑ اﺪﺘﺑا ﺎﻫ
ﺪﻧﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ .
هداد ﺲﭙﺳ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﺪﻧﺎﺑ رﻮﻀﺣ ترﻮﺻ )
1 ( ﺎﻳ
ﺪﻧﺎﺑ رﻮﻀﺣ مﺪﻋ )
0 ( مﺮﻧ دراو راﺰﻓا
Excel
ﺷ ﺪ . ﻳﺰﺠﺗ ﺔ
ﻪﺷﻮﺧ يا ﻪﺑ ﻚﻤﻛ مﺮﻧ راﺰﻓا
NTSYS version 2.02
و
هوﺮﮔ يﺪﻨﺑ ﻪﻳاﺪﺟ ﺎﻫ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا
ﺐﻳﺮﺿ ﺖﻫﺎﺒﺷ
درﺎﻛﺎﺟ
(Nei & Li, 1979)
، ﻢﺘﻳرﻮﮕﻟا و
Neighbor
joining
مﺎﺠﻧا ﺖﻓﺮﮔ
. ﻚﻴﻜﻔﺗ ترﺪﻗ ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ
ﺸﻧ ﻲﻠﻜﺷﺪﻨﭼ ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ياﻮﺘﺤﻣ ،ﺎﻫﺮﮕﻧﺎ
(Polymorphic
Information Content) PIC
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﺮﻫ
مﺮﻧ راﺰﻓا
Excel
ﺮﻳز لﻮﻣﺮﻓ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ و ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
ﺪﺷ
.(Mohammadi 2003)
PIC=1-∑p2-q2
ﻪﻄﺑار ﻦﻳا رد
p ، يداﺮﻓا ﻞﻛ داﺪﻌﺗ ﺪﻧﺎﺑ ياراد ﻪﻛ
داﺮﻓا ﻞﻛ ﻪﺑ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺖﺳا
و ، زا ﺰﻴﻧ q (1-p)
ﺑـ ﻪ ﺳد ـ ﺖ
ﻲﻣ ﺪﻳآ . ﻪﻳاﺪﺟ رد ﻲﻠﻟآ عﻮﻨﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ
ﻲﻠﺻا تﺎﺼﺘﺨﻣ ﻪﺑ ﻪﻳﺰﺠﺗ زا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
(Principal
Coordinate Analysis; PCoA)
ﻳﺰﺠﺗ ﻞﻴﻤﻜﺗ ﺖﻬﺟ رد ﺔ
ﻪﺷﻮﺧ يا ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا مﺮﻧ راﺰﻓا
NTSYS version 2.02
مﺎﺠﻧا ﺖﻓﺮﮔ . ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﺰﻳﺎﻤﺗ ﻦﻴﺑ هوﺮﮔ يﺎﻫ ﻲﻠﺻا
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ رﺮﺑ ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻦﻴﺑ و نورد ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ ﻲﺳ يﺎﻫ
رﺎﻗ داد ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ ﺲﻧﺎﻳراو ﺔﻳﺰﺠﺗ ﺰﻴﻧ چ ه
ﻫ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎ
مﺮﻧ راﺰﻓا
Gen Alex ver.6.5
مﺎﺠﻧا ﺖﻓﺮﮔ .
ﺚﺤﺑ و ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﺪﻴﻠﻛ سﺎﺳاﺮﺑ ـ
Boothﻲ
1977) ( چرﺎﻗ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺳ
F. solani
، F. verticillioides
و
F. oxysporum
ﺪﺷ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ .
ندﻮﺑ ﺐﻟﺎﻏ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻳاﺪﺟ
ﻫ ـ يﺎ ﻗ ـ چرﺎ
F. verticillioides
ﻦﻳا ﻪﻳاﺪﺟ ﺎﻫ عﻮﻨﺗ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ
راﻮﻫﺎﻣﺰﻳر ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻚﻤﻛ ﻪﺑ ﻲﻜﻴﺘﻧژ
SSRة بﺎﺨﺘﻧا ﺪﻧﺪﺷ . چرﺎﻗ ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد
F. verticillioides
ﺎﺑ
ﺑ ﻪ راﻮﻫﺎﻣﺰﻳر يﺎﻫﺮﮔزﺎﻏآ يﺮﻴﮔرﺎﻛ
SSR ة رﺎﺑ ﻦﻴﻟوا ياﺮﺑ
ﻲﺳرﺮﺑ ناﺮﻳا رد ﺪﺷ
. هداد ﻪﺑ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ ترﻮﺻ
و ﺪﻧﺎﺑ دﻮﺟو دﻮﺒﻧ
ﺪﻧﺎﺑ ﺖﺳا . عﻮﻤﺠﻣ 154
DNA ﺪﻧﺎﺑ
هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺷ ﺪ . ﻣ راﺪﻘ آ ﻞﻟ رد هﺪﺷﺮﻴﺜﻜﺗ يﺎﻫ يﺎﻫﺮﮔزﺎﻏآ
ﻒﻠﺘﺨﻣ 26 آ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻞﻟ ﺷ
ﺪ . ﺮﻫ رد ﺪﻧﺎﺑ داﺪﻌﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
هﺎﮕﻳﺎﺟ 2 / 5 ﺖﺳا . ﺪﻧﺎﺑ داﺪﻌﺗ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ 40
رد دﺪﻋ
هﺎﮕﻳﺎﺟ ﻲﻧژ يﺎﻫ
و5H08 5H09
ﺪﻧﺎﺑ داﺪﻌﺗ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ و ، 24
هﺎﮕﻳﺎﺟ رد راﺮﻗ 5H12
ﻪﺑ و ﺪﻧﺎﺑ دﻮﺟو ترﻮﺻ دﻮﺒﻧ
ﺪﻧﺎﺑ
.
ﺖﺳا ﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﺑ راﺪﻘﺎﻫﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻲﻠﻜﺷﺪﻨﭼ ﺺﺧﺎﺷ
PIC) ( ﺮﮔزﺎﻏآ ﺎﺑ5H07
37 / 0 ﺮﮔزﺎﻏآ و ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺎﺑ4H18
14 / 0 ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ ﻲﻠﻜﺷﺪﻨﭼ ناﺰﻴﻣ ﺪﻧدﻮﺑ اراد ار
. ﺪﺻرد
ﻲﻠﻜﺷﺪﻨﭼ ﻤﻫ ياﺮﺑ
ﺔ ﺎﻫﺮﮔزﺎﻏآ 100
% ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
ياﺮﺑ
ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﻊﻳزﻮﺗ ﺎﻫﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻞﻛ ﻪﺑ PIC
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ رﻮﻃ 25
/ 0
دﻮﺑ . ﻪﻳاﺪﺟ ﻲﻜﻴﺘﻧژ ﻪﺑﺎﺸﺗ ناﺰﻴﻣ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫ
ﻢﺘﻳرﻮﮕﻟا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻳﺎﻫ
ﻲ
UPGMA نﻮﭼ
Neighbor و
Joining
ﻳﺰﺠﺗ ياﺮﺑ ﻪﻛ ﺔ
ﻪﺷﻮﺧ يا ﻪﺑ
،ﺖﻓر رﺎﻛ ﻲﺳرﺮﺑ
ﺷ ﺪ . ﻢﺘﻳرﻮﮕﻟا
Neighbor Joining
هوﺮﮔ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺪﻨﺑ يﺮﺗ
ﻢﺘﻳرﻮﮕﻟا ﺮﻳﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻣ و داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
راﺪﻘ ﺐﻳﺮﺿ
ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ
Cophenetic)
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ (
ﻦﻳا ياﺮﺑ هﺪﺷ
ﻪﺑﺎﺸﺗ ﺲﻳﺮﺗﺎﻣ ﺎﺑ ﻢﺘﻳرﻮﮕﻟا درﺎﻛﺎﺟ
829 /
r=0 ﻪﻛ ﺖﺳا
شزاﺮﺑ ﻳﺮﺗﺎﻣ و ماﺮﮔورﺪﻧد ﻦﻴﺑ ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ ﺲ
ﺖﺒﺴﻧ ار ﻪﺑﺎﺸﺗ
ماﺮﮔورﺪﻧد ﺮﻳﺎﺳ ﻪﺑ مﺮﻧ رد و داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
راﺰﻓا
NTSYS
version 2.02
ﺗ ﻢﺘﻳرﻮﮕﻟا ﻦﻳا بﺎﺨﺘﻧا ﺄ
ﺪﻴﻳ ﺪﺷ . ﻪﻳاﺪﺟ ﺎﻫ
ﻠﺻﺎﻓ ماﺮﮔورﺪﻧد رد ﺔ
ﻠﺻﺎﻓ رد ﻲﻜﻴﺘﻧژ ﺔ
14 - 2 سﺎﺳاﺮﺑ
ﻢﺘﻳرﻮﮕﻟا
Neighbor Joining
ﻪﺑﺎﺸﺗ ﺐﻳﺮﺿ ﺎﺑ 8
ﺪﺻرد
رد 10 ﺠﻣ هوﺮﮔ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ اﺰ )
ﻞﻜﺷ 1 .(
ماﺮﮔورﺪﻧد ﻦﻳا
ﻞﻣﺎﺷ 1 هوﺮﮔ 7
،يﻮﻀﻋ 1 هوﺮﮔ 24
،يﻮﻀﻋ 1 هوﺮﮔ 3
،يﻮﻀﻋ 2 هوﺮﮔ 2 و يﻮﻀﻋ 2
هوﺮﮔ 1 يﻮﻀﻋ ﺖﺳا . رد
ﻪﻳاﺪﺟ ﺮﺘﺸﻴﺑ ماﺮﮔورﺪﻧد ﻦﻳا ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هوﺮﮔ ﻚﻳ رد ﺎﻫ
.
ﻪﻳاﺪﺟ ماﺮﮔورﺪﻧد ﻦﻳا رد
FV21 يﺎﻫ
FV5 و ﺖﻴﻌﻤﺟ زا
ﺮﻴﻗ ﻪﮕﻨﺗ وFV10
و رﺎﻣﻮﻟ زاFV29
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ناوﺮﻴﺷ
ﻪﻳاﺪﺟ
FV20 يﺎﻫ
FV39 ﺎﺑ زا ﺖﻴﻌﻤﺟ و رﺎﻣﻮﻟ يﺎﻫ
ناوﺮﻴﺷ 100 % ﺘﻧژ ﺖﻫﺎﺒﺷ ﻴ
هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻜ ﺪﺷ
. ﻦﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ
ﻪﻳاﺪﺟ ﻘﻄﻨﻣ ﻚﻳ يﺎﻫ ﺔ
و ﻞﻘﺘﺴﻣ هوﺮﮔ ود رد ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ
ﻪﻳاﺪﺟ هوﺮﮔ ﻚﻳ رد ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ يﺎﻫ ﺎﻴﺑ
ﺐﻠﻄﻣ ﻦﻳا ﺮﮕﻧ
ﻘﻄﻨﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺔ
رد ندﻮﺑ ﺪﻴﻔﻣ دﻮﺟو ﺎﺑ ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ
ﺮﮔ هو ﻪﻳاﺪﺟ يﺪﻨﺑ ﻲﻤﻧ ﺎﻫ
ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ و ﻞﻣﺎﻛ رﻮﺘﻛﺎﻓ ناﻮﻨﻋ ﺮﻴﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ﻞﻘﺘﺴﻣ
د . ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻳا
ﺎﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﺮﺑ
Rahjoo et al., ﻲﺳر
(2008)
و
يﺮﻫﻮﮔ يدازﺮﻴﻣ نارﺎﻜﻤﻫ و
(Mirzadi Gohari et al.
2008)
ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ ﻪﻛ ﻪﻳاﺪﺟ
يﺎﻫ
F. verticillioides
ار
ﻪﺑ ﺗﺮﺗ ﺐﻴ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ زا
يﺎﻫﺮﮕﻧﺎﺸﻧ
AFLP
و هوﺮﮔ يﺎﻫ
ﺎﮔزﺎﺳ ﻲﺸﻳور ر دراد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ﺮﻈﻧ ﻦﻳا زا ،ﺪﻧدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ
.
ﻞﻜﺷ 1 . ﻦﻴﺑ ﻪﺑﺎﺸﺗ ماﺮﮔورﺪﻧد 40
ﻳاﺪﺟ ﺔ F. verticillioides زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
ﺮﮔزﺎﻏآ ﺞﻨﭘ شور ﻪﺑSSR
Neighbor joining ﻪﺑﺎﺸﺗ ﺐﻳﺮﺿ و
درﺎﻛﺎﺟ
PCO case scores (Euclidean)
Axis 2
Axis 1 -0.3
-0.5
-0.8
-1.0
-1.3 0.3 0.5 0.8 1.0 1.3
-0.3 -0.5 -0.8 -1.0
-1.3 0.3 0.5 0.8 1.0 1.3
SSR ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ سﺎﺳاﺮﺑF. verticillioides يﺎﻫﻪﻳاﺪﺟ ﺶﻨﻛاﺮﭘ ﻲﻠﺻا يﺎﻫﻪﻔﻟﺆﻣ ﻪﺑ ﻪﻳﺰﺠﺗ يﺪﻌﺑود رادﻮﻤﻧ. 2ﻞﻜﺷ
ﻲﻠﺻا تﺎﺼﺘﺨﻣ ﻪﺑ ﻪﻳﺰﺠﺗ
(PCoA)
يرﺎﻣآ شور
ﺮﻴﻐﺘﻣﺪﻨﭼ ة
ﻣ ﻪﺑ ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺎﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺆ
ﻪﻔﻟ درﻮﻣ رد ﻲﻠﺻا يﺎﻫ
هداد يدﺎﻳز دﺮﺑرﺎﻛ ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻤﻛ يﺎﻫ
دراد . ﻪﺑ ﻲﻣ ﺮﻈﻧ وﺮﮔ نﺎﻴﻣ ﺰﻳﺎﻤﺗ رد شور ﻦﻳا ﺪﺳر ه
يﺎﻫ
ﻪﺷﻮﺧ ﺔﻳﺰﺠﺗ ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣرد ،ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻴﻔﻣ ﻲﻠﺻا حﻮﺿو يا
ﺖﻴﻌﻤﺟ نﺎﻴﻣ يﺮﺘﺸﻴﺑ نﺎﺸﻧ ار ﻢﻫ ﻪﺑ ﻚﻳدﺰﻧ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﺪﻫد
(Abdel-Satar et al. 2003) .
رﻮﺤﻣ ود سﺎﺳاﺮﺑ
) تﻼﭘ يﺎﺑ ( ﻣ ﻪﺑ ﻪﻳﺰﺠﺗ زا ﺆ
ﻪﻔﻟ ﻪﻳاﺪﺟ ﻲﻠﺻا يﺎﻫ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﻫ
ﺪﻧﺪﺷ ) ﻞﻜﺷ 2 (.
ﻦﻳا ﻪﻳاﺪﺟ ﺶﻨﻛاﺮﭘ رادﻮﻤﻧ ﺎﻫ
نﺎﺸﻧ ار
ﻲﻣ و ﺪﻫد ﺪﺟ ﻪﻳا ﻲﻣ ار ﺎﻫ رد ناﻮﺗ ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ هوﺮﮔ ﻦﻳﺪﻨﭼ
دﺮﻛ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
ﻪﻳاﺪﺟ ﺶﻨﻛاﺮﭘ يﺎﻫرﻮﺤﻣ ﻲﻣﺎﻤﺗ رد ﺎﻫ
ﻮﻨﺗ فﺮﻌﻣ تﺎﺼﺘﺨﻣ ﻪﻳاﺪﺟ يﻻﺎﺑ ﻲﻜﻴﺘﻧژ ع
ﺖﺳﺎﻫ . ﻦﻳا
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﺠﻴﺘﻧ
Abdel-Satar et al., )
2003
يور ﺮﺑ ﻪﻛ (
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ مﻮﻳرازﻮﻓ ﻪﻧﻮﮔ ﺪﻨﭼ
، دراد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ .
ﺎﺑ
زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻳﺰﺠﺗ
ﺔ ﻪﺷﻮﺧ ﺐﻳﺮﺿ سﺎﺳاﺮﺑ يا
درﺎﻛﺎﺟ ﻣ ﻪﺑ ﻪﻳﺰﺠﺗ و ﺆ
ﻳاﺪﺟ ﻲﻠﺻا ﻪﻔﻟ ﻪ
ﻲﺳرﺮﺑ يﺎﻫ هﺪﺷ
ﻲﻣ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻪﻛ ﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ ناﻮﺗ شور SSR
ﺪﻴﻔﻣ ي ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ ﻲﺳرﺮﺑ رد ﻪﻳاﺪﺟ رد
يﺎﻫ
F.
verticillioides
ﺖﺳا . ﺑ ﻲﻠﻟآ عﻮﻨﺗ ﻢﻬﺳ ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮ
) ﺲﻧﺎﻳراو ( ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻦﻴﺑ و نورد ﻳﺰﺠﺗ ﺎﻫ
ﺔ ﺲﻧﺎﻳراو
ﻜﻟﻮﻣ مﺮﻧ ﺎﺑ ﻲﻟﻮ راﺰﻓا
Gen Alex ver. 6.5
مﺎﺠﻧا ﺖﻓﺮﮔ
) لوﺪﺟ 3 .(
لوﺪﺟ 3 . ﻳﺰﺠﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺔ ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ ﺲﻧﺎﻳراو )
AMOVA
( هداد ﻳﺰﺠﺗ يﺎﻫ ﺔ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣSSR
5 ﺖﻴﻌﻤﺟ
F. verticillioides ﺔﻘﻄﻨﻣ ﺞﻨﭘ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ
ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ
ﻊﺒﻨﻣ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺲﻧﺎﻳراو ﺪﺻرد تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
MS) ( تﺎﻌﺑﺮﻣ عﻮﻤﺠﻣ ss
ﺟرد ﺔ آ يداز df PhiPT
ﻦﻴﺑ ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺎﻫ 2
726 / 2 903
/ 10 4
215 / 0
نورد ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺎﻫ 98
287 / 2 769
/ 77 34
ﻞﻛ 100
668 / 88 38
ﻳﺰﺠﺗ لوﺪﺟ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺔ
ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ ﺲﻧﺎﻳراو
98 هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ زا ﺪﺻرد ﻴﻠﻛ ﻦﻴﺑ رد هﺪﺷ
ﺔ
ﻳاﺪﺟ ﻪ ﺖﻴﻌﻤﺟ يﺎﻫ
و كﺮﺘﺸﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺎﻬﻨﺗ 2 ﺪﺻرد
ﺎﻳراو زا ﺲﻧ ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ آ
ﻞﻟ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ يﺎﻫ ﻪﺑ ﺺﺘﺨﻣ هﺪﺷ
ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺎﻳ ﺎﻫ ﺖﺳا
. ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا
ﻨﻌﻣ ﺰﻳﺎﻤﺗ مﺪﻋ زا ﻲﻛﺎﺣ ﺎ
ﻪﻳاﺪﺟ راد ﻊﻤﺟ يﺎﻫ
يروآ زا هﺪﺷ
ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺖﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ .
ﻪﺑ ﻪﻳاﺪﺟ ﻦﻴﺑ ﻲﺗرﺎﺒﻋ يﺎﻫ
ﻊﻤﺟ يروآ ﻲﻤﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ زا هﺪﺷ ناﻮﺗ
قﺎﻘﺘﺷا
ﻨﻌﻣ ﻲﻜﻴﺘﻧژ ﺎ
ﻛ شراﺰﮔ ار يراد دﺮ
. ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﻈﻧ ﻦﻳا زا
ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ار ﺖﻫﺎﺒﺷ .
ار ﻻﺎﺑ ﻲﻜﻴﺘﻧژ ﺖﻫﺎﺒﺷ ﻦﻳا ﺖﻠﻋ
ﻲﻣ ﺗ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﺄ
ﺮﻴﺛ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻲﻜﻴﺘﻧژ تاﺮﻴﻴﻐﺗ رد راﺬﮔ
ﻲﻧژ نﺎﻳﺮﺟ
Gen flow) (
داد ﺖﺒﺴﻧ .
رد ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ
حﻮﻄﺳ و شراﺰﮔ درﻮﻣ ﻦﻳا رد ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ نﺎﻬﺟ زا ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ هداد نﺎﺸﻧ عﻮﻨﺗ
ﺖﺳا هﺪﺷ .
ﻮﻨﺗ رد ﻲﻜﻴﺘﻧژ ع
ﺖﻴﻌﻤﺟ
چرﺎﻗ F oxysporum. f. sp. Lentis
رد نﺎﻴﻣ 50
ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺪﻨﻫ زا ﻪﻳاﺪﺟ رد SSR
لﺎﺳ 2011
ﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻛ
26 ﺪﺷ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻞﻟآ
Datta et al., )
.(2011
ﻖﻴﻘﺤﺗ رد
Bogle 2006) لﺎﺳ رد (
2006 رد
ﻲﺳرﺮﺑ 64 زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻳاﺪﺟ 9
هراﻮﻫﺎﻣﺰﻳر هﺎﮕﻳﺎﺟ 71
ﻞﻟآ ﺪﺷ ﺮﻴﺜﻜﺗ .
رد ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد
ﻞﺧاد ﻪﻳاﺪﺟ يﺎﻫ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺖﺒﺴﻧ نﺎﻤﻫ ﻪﺑ و ﺪﺷ هﺪﻳد يا
رد ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ زا ﻲﻨﻴﻳﺎﭘ حﻮﻄﺳ ﺞﻨﭘ نﺎﻴﻣ
ﺔﻘﻄﻨﻣ درﻮﻣ
ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺷ
ﺪ . ﻲﺳرﺮﺑ رد
Sahran & Naef
(2008)
ﻪﻳاﺪﺟ ﻦﻴﺑ ﺪﻨﻫ رد عﻮﻨﺗ مﻮﻳرازﻮﻓ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻲﻜﻴﺘﻧژ يدﺎﻳز هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺷ
ﺪ . ﺠﻴﺘﻧ ﺔ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺮﺿﺎﺣ ﺎﺑ
ﻮﺠﻫر ﻲﺳرﺮﺑ نارﺎﻜﻤﻫ و
(Rahjoo et al. 2008)
رد
ﺔﻨﻴﻣز ﻪﻳاﺪﺟ ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ يﺎﻫ
F. verticillioides
ﻞﻣﺎﻋ
لﻼﺑ ﻲﮔﺪﻴﺳﻮﭘ ﺮﻫ نورد عﻮﻨﺗ ناﺰﻴﻣ داد نﺎﺸﻧ ﻪﻛ
ﺖﻴﻌﻤﺟ دﺎﻳز
) 91 ﺪﺻرد ( ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻦﻴﺑ و ﻢﻛ ﺎﻫ
) 9
ﺪﺻرد ( دﻮﺑ دراد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ .
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ
ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد ياﺮﺑ
ﻞﻣﺎﻋ چرﺎﻗ ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ ﻲﺳرﺮﺑ
ﺸﻳر ﻲﮔﺪﻴﺳﻮﭘ ﺔ
راﻮﻫﺎﻣﺰﻳر ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ زا ﺞﻧﺮﺑ
SSRة هدﺎﻔﺘﺳا
ﺷ ﺪ . ﺖﻳﺰﻣ ﺮﮕﻧﺎﺸﺗ ﻦﻳا يﺎﻫ
ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺮﻴﺴﻔﺗ و دﺮﺑرﺎﻛ
هدﺎﺳ ، ﺪﻨﭼ ﻢﺘﺴﻴﺳ آ
و ﻲﻠﻟ ﻢﻫ ندﻮﺑ زرﺎﺑ نآ
و ﺖﺳا ﺖﻳﺰﻣ
يﺎﻫﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻦﻳا
RAPD PCR-RFLP و
ﭘ و نآ يﻻﺎﺑ ندﻮﺑ ﻲﺻﺎﺼﺘﺧا ﻲﻠ
ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ و ﻻﺎﺑ ﻢﺴﻴﻓرﻮﻣ
ﺮﻴﺜﻜﺗ ) راﺮﻜﺗ يﺮﻳﺬﭘ ( ﺖﺳا بﻮﺧ
Naghavi et al, 2009 )
.(
ﻪﻳاﺪﺟ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﺑ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫ
ﻢﻴﺳﺮﺗ ماﺮﮔورﺪﻧد ﺐﻳاﺮﺿ ﺎﺑ هﺪﺷ
درﺎﻛﺎﺟ ﻪﻳاﺪﺟ ﻦﻴﺑ و يﺎﻫ
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﻛ دراد دﻮﺟو ﻲﻜﻴﺘﻧژ ﺖﻫﺎﺒﺷ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺸﻨﻣ ﺎﺑ ﻲﻜﻴﺘﻧژ ﺖﻫﺎﺒﺷ طﺎﺒﺗرا ﺄ
ﻓاﺮﻐﺟ ﻲﻣ در ار ﻲﻳﺎﻴ ﺪﻨﻛ
.
ﻪﻛ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ ظﺎﺤﻟ زا ﻪﻳاﺪﺟ ﺎﻫ ﻲﻜﻴﺘﻧژ ﺖﻫﺎﺒﺷ ﺪﻧراد يدﺎﻳز
. ﻦﻴﺑ رد ﻪﻳاﺪﺟ ،ﺎﻫ
ﻪﻳاﺪﺟ رد يﺎﻫ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ رﺎﻣﻮﻟ ﺷ
ﺪ .
ﺶﻘﻧ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻠﻣﺎﻜﺗ يﺎﻫوﺮﻴﻧ زا ﻲﻜﻳ ﻲﻧژ نﺎﻳﺮﺟ دراد ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻚﻳ ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ رد ﻲﻤﻬﻣ رﺎﻴﺴﺑ .
رد بﺎﻴﻏ
ﻲﻜﻴﺘﻧژ شﺰﻳر ،ﻲﻧژ نﺎﻳﺮﺟ ﺐﺟﻮﻣ
رد توﺎﻔﺗ
ﻞﻟآ ﻲﻧاواﺮﻓ هﺎﮕﻳﺎﺟ رد ﺎﻫ
و ﺖﻴﻌﻤﺟ نورد ﻲﺜﻨﺧ ﻲﻧژ يﺎﻫ
ﻪﻳاﺪﺟ ﺰﻳﺎﻤﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺖﻴﻌﻤﺟ رد ﺎﻫ
ﻲﻣ ﺎﻫ دﻮﺷ . رد
ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻲﻜﻴﺘﻧژ ﺰﻳﺎﻤﺗ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫ ﻦﻳا ﻞﻣﺎﻋ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻳﺪﻨﭼ ،دراد دﻮﺟو ﻲﻤﻛ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺰﻳﺎﻤﺗ :
ﻠﺻﺎﻓ ﺔ ﻴﻣ ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ نﺎ
ﻪﻳاﺪﺟ ﺎﻫ ﻧ دﺎﻳز ﺖﺴﻴ
ﻠﺻﺎﻓ ﻦﻴﻤﻫ و ﺔ
ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ ﺐﺒﺳ
و ﻞﻘﻧ
ﺑﺎﺟ ،هدﻮﻟآ رﺬﺑ ﻖﻳﺮﻃ زا يرﺎﻤﻴﺑ لﺎﻘﺘﻧا ﻪ
يﺎﻳﺎﻘﺑ ﻲﻳﺎﺟ
يزروﺎﺸﻛ تاودا و ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻮﺷ
د . ﻦﻳا ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
رﺬﺑ يرﺎﻤﻴﺑ ﺖﺳا داز
، ﻲﻣ ﻟدﺎﺒﻣ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﺔ
هدﻮﻟآ روﺬﺑ
ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻪﺑ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻳﺮﺗ ﻲﻣ بﺎﺴﺣ
ﺪﻳآ
، ازروﺎﺸﻛ اﺮﻳز رﺬﺑ زا ن
ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻌﺑ لﺎﺳ ﺖﺸﻛ ياﺮﺑ لﻮﺼﺤﻣ ﺪﻨﻨﻛ
. ﻦﻴﻤﻫ
ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻪﻠﺌﺴﻣ و بآ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻂﻳاﺮﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
يرﺎﻤﻴﺑ ياﺮﺑ ﻲﻳاﻮﻫ ﺐﺟﻮﻣ
دﻮﺷ ترﺎﺴﺧ دﺎﺠﻳا .
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
يرﺎﻤﻴﺑ ﻞﻣﺎﻋ ندﻮﺑ داﺰﻛﺎﺧ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ
ﻲﮔدﻮﻟآ ﻞﻴﻟد
ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ .
ﻢﻬﻣ زا ﻲﻜﻳ موﺎﻘﻣ مﺎﻗرا حﻼﺻا ﻦﻳﺮﺗ
شور يرﺎﻤﻴﺑ لﺮﺘﻨﻛ يﺎﻫ ﺸﻳر ﻲﮔﺪﻴﺳﻮﭘ
ﺔ ﺖﺳا ﺞﻧﺮﺑ .
شور ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ﺗ و لﺮﺘﻨﻛ يﺎﻫ
ﺄ ﻦﺘﺴﻧاد ﺎﻬﻧآ ﺮﻴﺛ
و ﻢﻬﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﺮﮔرﺎﻤﻴﺑ ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ تﺎﻋﻼﻃا ﺖﺳا ﺖﻴﻤﻫا ﺰﺋﺎﺣ .
ﺪﻴﻟﻮﺗ زا عﻼﻃا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﻲﺴﻨﺟ ﻞﺜﻣ
ﻪﻛ ﺮﮔرﺎﻤﻴﺑ ﺐﺒﺳ
ﻟدﺎﺒﻣ و ﻲﺒﻴﻛﺮﺗﻮﻧ ﺔ
ﻞﻟآ عﻮﻨﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ،ﺎﻫ
ﺴﻧﺎﺘﭘ دﺎﺠﻳا ﺐﺟﻮﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﺮﮔرﺎﻤﻴﺑ ﺖﻴﻌﻤﺟ رد ﻞﻴ
ﻲﻣ نﺎﺑﺰﻴﻣ و ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻂﻳاﺮﺷ ﺎﺑ يرﺎﮔزﺎﺳ
،دﻮﺷ ﺶﻘﻧ
دراد ﻲﻤﻬﻣ .
ﻲﻣ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻲﻜﻴﺘﻧژ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ناﻮﺗ
ﺐﻴﻛﺮﺗ دﺮﺑرﺎﻛ ﺎﺑ ،ﺮﮔرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا ﺖﻴﻌﻤﺟ
ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
نژ وﺎﻘﻣ ﻪﺑ نﺪﻴﺳر ياﺮﺑ موﺎﻘﻣ يﺎﻫ ﻣ
مﺎﮔ راﺪﻳﺎﭘ ﺖ
ﺖﺷادﺮﺑ . يرﺎﻤﻴﺑ عﻮﻨﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ از
ﻳ ﻦﻴﻴﻌﺗ و ﻲ
ﻞﻣﺎﻋ چرﺎﻗ ﺐﻟﺎﻏ يﺎﻫداﮋﻧ ﻦﻴﻴﻌﺗ ،رﻮﺸﻛ رد يرﺎﻤﻴﺑ
رﺎﺘﺧﺎﺳ چرﺎﻗ ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻲﻜﻴﺘﻧژ
F. verticillioides
ﻚﻳ رد
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻋرﺰﻣ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ
SSR
ﻲﻜﻴﺘﻧژ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻦﻴﻴﻌﺗ ،
چرﺎﻗ ﺖﻴﻌﻤﺟ
F. verticillioides
عﻮﻴﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺮﮕﻳد رد
ﭗﻴﺗ ﻦﻴﻴﻌﺗ و يرﺎﻤﻴﺑ زا عﻼﻃا ياﺮﺑ چرﺎﻗ ﻲﺴﻨﺟ يﺎﻫ
ﺖﻴﻌﺿو ﻟﺎﻄﻣ رد ﻂﻴﺤﻣ رد چرﺎﻗ يراﺪﻳﺎﭘ تﺎﻌ
يﺪﻌﺑ
دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ﻲﻣ دﻮﺷ .
REFERENCES
1. Abdel-Satar, M.A., Khalil, M.S., Mohmed, I.N., Abd-Elsalam, K.A. & Andverreet, J.A. (2003).
Molecular phylogeny of Fusarium species by AFLP fingerprint. African Journal of Biotechnology, 2, 51-55.
2. Aghili, S.R., Khosravi, A.R., Shokohi, T., Salmanian, B., Shokri, H. & Nikaeen, O. (2010). Ability to fumonisin B1 by Fusarium species, section Liseola, isolated form unpolished rice in Mazandaran, Iran.
World Journal of Zoology, 5, 314.
3. Bogale, M. (2006). Molecular characterization of Fusarium isolates from Ethiopia. ph.D. dissertation.
Pretoria university, Pretoria, South Africa.
4. Booth, C. (1971). The genus Fusarium. Commonwealth Mycological Institute: Kew, Surrey, UK.
5. Damadzadeh, M. (2003). Identification of isolates of Fusariummoniliforme the causal agent of rice foot rot disease, using RAPD molecular markers. Journal of Nahal & Bazr, 2, 224-227. (In Farsi).
6. Datta, S., Choudhary, R. G., Shamim, M. ِ◌D., Singh, R.K. & Dhar, V. (2011). Molecular diversity in Indian isolates of Fusarium oxysporum f.sp. lentis inciting wilt disease in lentil. African Journal of Biotechnology, 10, 7314-7323.
7. Doyle, J J. & Doyle, J.L. (1990). A rapid total DNA preparation procedure for fresh plant tissue. Focus, 12,13.
8. Ebrahim nasab, F. (1963). Crown rot of rice. EncyclopediaofPlant Protection, pests, diseases andweeds, (p. 572). (In Farsi).
9. Gerlach, W.&Nirenberg, H. (1982). The genus Fusarium: A pictorial atlas. Mitteilungen aus der Biologischen Bundesanstalt fur Land- und Forstwirtschaft Berlin-Dahlem.
10. Karov, K.I.M. & Mitrev, S. K. (2009). New parasitical fungus on rice in the republic of Macedonia.
Proc. Nat. Sci, Matica Srpska Novi Sad, 116, 175-182.
11. Lee, J.C., Chang, I.Y., Kim, H., Yun, S.H., Leslie, J.F.& Lee, Y. W. (2009). Genetic diversity and fitness of Fusarium graminearum populations from rice in korea. Applied and Environmental Microbiology, 75, 3289-3295.
12. Leslie, J.F., Zeller, K.A., Logrieco, A., Mule, G., Moretti, A. & Ritieni, A. (2004). Species diversity of and toxin production by Gibberella fujikuroi species complex strains isolated from native prairie grasses in Kansas. Applied and Environmental Microbiology, 70: 2254–2262.
13. McDonald, B.A. (1997). The population genetics of fungi: tools and techniques. Phytopathology, 87, 448.
14. Mirzadi Gohari, A., Javan-Nikkhah, M., Hedjaroude, G.A., Abbasi, M., Rahjoo, V. & Sedaghat, N.
(2008). Genetic diversity of Fusarium verticillioides isolates from maize in IRAN based on vegetative compatibility grouping. Journal of Plant Pathology, 90, 113-116.
15. Mohammadi, S.A. & Prasanna, B.M. (2003). Analysis of genetic diversity in crop plant: Salientical tools and considerations. Crop Science, 43, 1235-1248.
16. Morid, B. & Hajmansoor, Sh. (2012). Analysis of Iranian isolates of Fusarium solani using morphological, pathogenicity and microsatellite DNA marker characterization. African Journal of Biotechnology, 11, 474-482. (In Farsi).
17. Naghavi, M.R., Ghariazi, B., Hosseini Salkadeh, G. (2009). Molecular markers(3th.ed.). (pp. )Tehran, Tehran University Press, Tehran. (In Farsi).
18. Nei, M. (1978). Estimation of average heterozygosity and genetic distance from a small number of individuals. Genetics, 76, 379.
19. Nirenberg, H. (1976). Untersuchungen Uber die morphologische und biologische Differenzierung in der Fusarium-Sektion LiseolaMitteilungen aus der Biologischen Bundesanstalt fur Landund Forstwirtschaft BBA. Berlin, Germany, Pers. Comm, 167, 111-117.
20. Nirenberg, H.I. (1981). A simplified method for identifying Fusarium spp. occurring on wheat.
Canadian Journal of Botany, 59, 1599–1609.
21. Okhovvat, S.M. (1999). Cereal Diseases (Barley, Wheat, Rice, Corn and Sorghum).Tehran: Tehran University Publishing. (In Farsi).
22. Padasht, F., Sharifi-Tehrani, A., Hjavard, Gh.&Okhovvat, M. (1987).The investigation of effectiveness offungicidesin controllingfoot rotdiseaseof rice inGuilan province, Iranian Journal of Plant Pathology, 32, 276-268. (In Farsi).
23. Rahjoo, V., Zad, J., Javan-Nikkhah, M., Bihamta, M.R., Okhovvat, S.M., Mirzadi Gohari, A., Elamin, A
& Klemsdal, S.S. (2008). Study of genetic variation in isolates of Fusarium verticillioides (Sacc.) Nirenberg, the causal agent of Fusarium ear rot of corn using AFLP markers. Journal of Nahal & Bazr, 24, 447-457. (In Farsi).
24. Ren, X., Zhu, Z.D., Li, H.J., Duan C.X. & Wang X.M. (2012). SSR marker development and analysis of genetic diversity of fusarium verticillioides isolated from maize in china. Scientia Agricultural Sinica, 45, 52-66.
25. Saharan, M.S & Naef, A. (2008). Detection of genetic variation among Indian wheat head scab pathogens (Fusarium spp./isolates) with microsatellite markers. Crop Protection, 27, 1148-1154.
26. Saremi, H. (2005). Biology, Ecology and Taxonomy of Fusarium. Jahad daneshgahi Publication. (in Farsi).
27. Saremi, H., Ammarellou, A., Marefat, A. & Okhovvat, S.M. (2008). Binam a rice cultivar, resistant for root rot disease on caused by Fusarium moniliforme in northwest, Iran. International Journal of Botany, 4, 383-389.
28. Sheldon, J.L.(1904). A corn mold( Fusarium moniliforme), annual report :nebraska.
29. Sun, S.K. & Snyder, W.C. (1981). The Bakanae disease of the rice plant in Fusarium disease, biology.
London: The Pennsylvania State University Press.
