ﻒﻌﺿ ﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي نرﺪﻣ رد ا ﻳ
ناﺮ
نﺎﻜﻣا ﺠﻨﺳ ﻲ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻌﻣﺎﺟ
ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ - رﺎﺗ ﻳ ﺨ
ﻲ
ﺖﻤﺣر ﷲا ﺪﺻ ﻳ ﻖ ﻧﺎﺘﺳوﺮﺳ
1ﻲ
سﺎﺒﻋ ﻗ ﻴ ﺮﺼ
2ي
ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
7 / 2 / 89 ﻲﻳﺎﻬﻧ شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ
: 20 / 4 / 89
هﺪﻴﻜﭼ
ﻪﺑ ﻒﻌﺿ اﺮﮔ ﻴﻳ نﺪ ﺎﻫﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي نرﺪﻣ رد ا ﻳ ناﺮ دﺮﻃ ﺮﻘﺗ ﻳﺒ ﻲ ا ﻳ ﻦ ﺣﺎﺳ ﺖ زا
ﮔﺪﻧز ﻲ ﻌﻤﺟ ﻲ
،ار زا ﺣ ﻴ ﻂ ﺔ ﺮﻈﻧ ﻳﻪ زادﺮﭘ ي ﻪﻧارﺎﻤﻌﻣ ﻪﺑ لﺎﺒﻧد ﻪﺘﺷاد ﺖﺳا . رد ﻪﻟﺎﻘﻣ
ٔ
،ﺮﺿﺎﺣ ﻮﻧ ﻳ نﺎﮔﺪﻨﺴ ﺎﺑ ﺎﺳﺎﻨﺷ ﻲﻳ اﺮﮔ ﻳ ﺶ ﺎﻫ ي ﻠﺻا ﻲ رد ﺮﻈﻧ ﻳﻪ زادﺮﭘ ي ﺎﻫ ي
،رﻮﺑﺰﻣ ﻪﺑ
ﺎﺳﺎﻨﺷ ﻲﻳ ﻪﻔﻟﻮﻣ ﺎﻫ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ و ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ نآ ﺎﻫ ﻪﺘﺧادﺮﭘ و
،ﺲﭙﺳ ﺎﺑ روﺮﻣ
تﻻﻮﺤﺗ ﺧا ﻴ ﺮ رد زﻮﺣ ة ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺳﺎﻨﺷ ﻲ ﺎﺗ رﻳ ﺨ ﻲ
، نﺎﻜﻣا ﻪﺑ ﮔرﺎﻛ ﻴ ﺮ ي نآ ار رد
ﺨﺸﺗ ﻴ ﺺ ﻞﺋﻻد و ﻣز ﻴ ﻪﻨ ﺎﻫ ي ﻌﻀﺗ ﻴ ﻒ ﺎﻫﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي نرﺪﻣ رد ا ﻳ ناﺮ ﺳرﺮﺑ ﻲ
هدﺮﻛ ﺪﻧا . ﻪﺑ ﻢﻋز ﻮﻧ ﻳ
،نﺎﮔﺪﻨﺴ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺳﺎﻨﺷ ﻲ رﺎﺗ ﻳ ﺨ ﻲ
، ﻪﭼﺮﮔا رد هرودٔ ﺧا ﻴ
،ﺮ درﻮﻣ
ﻢﺟﺎﻬﺗ ﺳو ﻴ ﻊ اﺮﮔ ﻳ ﺶ ﺎﻫ ي نرﺪﻣﺎﺴﭘ هدﻮﺑ
،ﺖﺳا نﺎﻨﭽﻤﻫ زا ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ي ﺎﻫ ي
،مزﻻ ﻪﺑ
رﻮﻈﻨﻣ ﺮﻈﻧ ﻳﻪ زادﺮﭘ ي رد طﺎﺒﺗرا ﺎﺑ ﻒﻌﺿ ﺎﻫﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي رد رود ة ﺮﺻﺎﻌﻣ رادرﻮﺧﺮﺑ
ﺖﺳا . نﺎﮔژاو يﺪﻴﻠﻛ : ﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ
،ي ﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي
،نرﺪﻣ رﺎﻤﻌﻣ ي
، رﺎﻤﻌﻣ ي ﺮﻬﺷ ي
،
ور ﻳ دﺮﻜ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ
دﺎﺘﺳا1
هوﺮﮔ ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ هﺪﻜﺸﻧاد
مﻮﻠﻋ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ هﺎﮕﺸﻧاد ناﺮﻬﺗ ، sedighsarvestani@gmail.com
د2
يﻮﺠﺸﻧا ﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻲ ﺪﺷرا ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺳﺎﻨﺷ ﻲ هﺎﮕﺸﻧاد ناﺮﻬﺗ ، as.gheissari@gmail.com
156
مود هرﺎﻤﺷ ،لوا لﺎﺳ ،ناﺮﻳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻠﺠﻣ ﺴﺑﺎﺗ ،
نﺎﺘ 1389
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺮﮕﻧزﺎﺑ ي رد ﺴﻘﺗ ﻴ ﻢ رﺎﻛ ي ﻪﻛ ﻣ ﻴ نﺎ ﻪﺘﺷر ﺎﻫ ي ﻤﻠﻋ ﻲ رد ﺮﻣا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ
ﻞﻜﺷ
ﻪﺘﻓﺮﮔ و رﻮﻠﺒﺗ ﻳ ﻪﺘﻓﺎ
،ﺖﺳا ﺎﻌﻓ ﻟﻴﺘ ﻲ ﻦﺷور ﺑ ﻴ ﻪﻧﺎﻨ ﺖﺳا . زا ﺳرﺮﺑ ﻲ ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ ي مﺎﺠﻧا ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﺑرد ة
ﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي رد ا ﻳ
،ناﺮ ﻨﭼ ﻴ ﻦ ﻣﺮﺑ ﻲ آ ﻳ
،ﺪ ﻪﻛ ﻠﻋ ﻲ ﻢﻏر ﺎﺟ ﻳ هﺎﮕ ﺑ ﻲ ﺪﺑ ﻳ
"ﻞ
"ﺮﻬﺷ رد ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ ي
ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ
، ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نآ ﻪﭼ ﻒﻌﺿ ﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي نرﺪﻣ رد ا ﻳ ناﺮ هﺪﻧاﻮﺧ ﻣ ﻲ
،دﻮﺷ ﻃ ﻲ اﺮﻓ ﻳ ﺪﻨ ي
ﺶﺳﺮﭘ ﮕﻧاﺮﺑ ﻴ
،ﺰ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ا ي
ًﺎﺻﺎﺼﺘﺧا ﻌﻣ ﻪﻧارﺎﻤ و هﺎﮔ ﻪﻧازﺎﺳﺮﻬﺷ ﻘﻠﺗ
ﻲ هﺪﺷ ﺖﺳا . اﻳ ﻦ ﺮﻌﺗ ﻳ ﺾ زا
اﻳ ﻦ ﺖﻬﺟ ﻪﻛ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رﻮﺑﺰﻣ رد راﺪﻣ ﮋﻟﺎﺘﺳﺎﻧ ي ﺎﻫ ي لﻮﻤﻌﻣ ﻗﺎﺑ ﻲ
،هﺪﻧﺎﻣ و زا زﺎﺑ ﻳ ﺑﺎ ﻲ ﺶﻘﻧ » ﺮﻣا
ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ « رد لﻮﺤﺗ رﻮﺑﺰﻣ هﺪﻧﺎﻣزﺎﺑ
،ﺪﻧا ﻞﺑﺎﻗ ﻪﺟﻮﺗ و ﻞﻣﺄﺗ ﺖﺳا . ﺎﻫﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي نرﺪﻣ رد
اﻳ
،ناﺮ ﻪﻛ ﺮﺑﺎﻨﺑ ﺮﻌﺗ ﻳ
،ﻒ رد رود ة لاوز رﺎﻤﻌﻣ ي ﺘﻨﺳ ﻲ ا ﻳ
،ناﺮ زوﺮﺑ و رﻮﻬﻇ ﻣ ﻲ ﻳ
،ﺪﻨﺑﺎ ﻪﺑ ﻔﻌﺿ ﻲ
رﺎﭼد
،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﻛ ﻌﻟﺎﻄﻣ ﺔ
،نآ جﺎﺘﺤﻣ ﺸﻫوﮋﭘ ﻲ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ ﺖﺳا . اﻳ ﻦ ﺎﻫﺎﻀﻓ رد هرود ا ي
رﺎﺗ ﻳ ﺨ ﻲ
، ﻪﻛ ﺻﺮﻋ ﺔ ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﺮﻬﺷ ا ﻳ ﻧاﺮ ﻲ
، ﺎﺑ دﺪﺠﺗ
،ﺖﺳا ﺎﻤﻧ ﻳ نﺎ هﺪﺷ و رد ﺘﻧ ﻴ ﺠ ﺔ نآ ﻪﭼ ﻪﺑ
،ﺖﺤﻣﺎﺴﻣ »
ﻒﻌﺿ دﺪﺠﺗ « ﻣ ﻲ ناﻮﺗ
،ﺪﻧاﻮﺧ ﻪﺑ ﻒﻌﺿ ﻣ ﻲ اﺮﮔ ﻳ ﺪﻨ . ﺮﮕﻧ ش
،ﻪﻧارﺎﻤﻌﻣ ﻒﻌﺿ رﻮﺑﺰﻣ
،ار ﻳ ﺎ ﻪﺑ رﺎﮔزﺎﺳﺎﻧ ي ﻮﻫﺎﻣ ي دﺪﺠﺗ و رﺎﻤﻌﻣ ي اﻳ ﻧاﺮ ﻲ وﺮﻓ ﻣ ﻲ ﺪﻫﺎﻛ و ﻳ ﺎ ﺮﮔا دﺪﺻرد ﺮﺑ ﻣ ﻲ آ ﻳ ﺪ ﻪﻛ
ﺻﻮﺗ ﻴ ﻒ و ﺿﻮﺗ ﻴ ﺤ ﻲ اﺮﺑ ي اﻳ ﻦ ﻒﻌﺿ ﻪﺋارا
،ﺪﻫد ردﺎﻗ ﻪﺑ راﺮﻗﺮﺑ ي ﺘﺒﺴﻧ ﻲ ﻣ ﻴ نﺎ ﻪﺘﺴﻧاد ﺎﻫ ي
ﻮﺧ ﻳ
،ﺶ ﺎﺑ ﺎﻫداﺪﺧر ي ﻞﻣﺎﺣ تﻻﻮﺤﺗ ﺎﻀﻓ ﻲﻳ نرﺪﻣ ﻧ ﻴ ﺖﺴ . ﺎﺑ ا ﻳ ﻦ
،لﺎﺣ ضاﺮﻋا زا ﺳد ﺎﻫدروﺎﺘ ي
ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ و ﺺﺤﻔﺗ ﺎﻫ ي
،ﻪﻧارﺎﻤﻌﻣ و شﻼﺗ اﺮﺑ ي وﺪﺗ ﻳ ﻦ ور ﻳ دﺮﻜ ي
ًﺎﻓﺮﺻ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ ﻧ ﻴ
،ﺰ ﻪﺑ
ﻄﺳاو ﺔ ﺻﺎﺧ ﻴ ﺖ ﺑ ﻴ ﻪﺘﺷرﺎﻨ ا ي مﻮﻬﻔﻣ ﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي ﺰﮔﺎﻧ ﻳ ﺮ زا ﺺﻘﻧ و ﻣﺎﻛﺎﻧ ﻲ ﺖﺳا .
حﺮﻃ ﻪﻠﺌﺴﻣ
ﭘﻴ اﺪ ﻳ
"ﺶ ﺮﻬﺷ
"نرﺪﻣ زا ﻪﻠﻤﺟ ﺗﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﻲ ﺖﺳا ﻪﻛ رد نﻮﺘﻣ
،نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻪﺑ
ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻳ ﻜ ﻲ زا
ﻞﺋﻻد ﺪﻟﻮﺗ ﺶﻧاد ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺳﺎﻨﺷ ﻲ
، حﺮﻄﻣ هﺪﺷ ﺖﺳا . ﺴﻘﺗ ﻴ ﻢ رﺎﻛ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ
، ﻐﺗ ﻴﻴ تاﺮ دﺎﻬﻧ ي
،
تﻻﻮﺤﺗ دﺎﺼﺘﻗا ي و ﭘ ﻴ ﺎﻫﺪﻣﺎ ي ناور ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ
، زا ﻪﻠﻤﺟ ﺗﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﻲ
،ﺪﻧا ﻪﻛ ﺪﻧا ﻳ ناﺪﻨﻤﺸ ﺳﻼﻛ ﻴ ﻚ
ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺳﺎﻨﺷ ﻲ
،ار ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ رد بﺎﺑ ﺮﻬﺷ نرﺪﻣ ﻪﺘﺷاداو ﺪﻧا . ﻣا ﻴ ﻞ ﻛرود ﻴ ﻢ رﺎﺑردرد ة ﺴﻘﺗ ﻴ ﻢ رﺎﻛ
ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ ﻐﺗ ﻴﻴ تاﺮ ﺴﻘﺗ ﻴ ﻢ رﺎﻛ ار ﻌﺑﺎﺗ ﻲ زا ﻐﺗ ﻴﻴ تاﺮ ﻢﺠﺣ و ﻢﻛاﺮﺗ ﻊﻣاﻮﺟ ﻘﻠﺗ ﻲ هدﺮﻛ و ﺎﻫﺮﻬﺷ ي
نرﺪﻣ ار ﺻﺮﻋ ﺔ ﻮﺤﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﻋﺎﻄﻗ ﻲ ﻪﺘﺴﻧاد ﺖﺳا ) . ﻛرود ﻴ
،ﻢ 1384 : 229 ( ﺲﻛﺎﻣ ﺮﺑو دﺎﺼﺘﻗا رد
و ﻪﻌﻣﺎﺟ
ًﺎﺻﺎﺼﺘﺧا ﻪﺑ
عﻮﺿﻮﻣ
"
"ﺮﻬﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ و رد ﮕﻨﻫﺎﻤﻫ ﻲ ﺎﺑ مﺎﻈﻧ ﺮﻈﻧ ي دﻮﺧ ﻪﺑ ﻮﺠﺘﺴﺟ ي
ناﺮﻳا رد نرﺪﻣ يﺮﻬﺷ يﺎﻀﻓ ﻒﻌﺿ
157
ﻣز ﻴ ﻪﻨ ﺎﻫ ي ﻞﻜﺷ ﮔ ﻴ ﺮ ي ﺎﻫﺮﻬﺷ ي نرﺪﻣ رد نوﺮﻗ ﻄﺳو ﻲ و ﺲﭘ زا
،نآ و زا ﻪﻠﻤﺟ ﻪﺑ ﺎﻘﻣ ﻳ ﺴ ﺔ
و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ﺮﻬﺷ ﺑﺮﻏ ﻲ و ﻗﺮﺷ ﻲ
، رد نآ رود ة ﻧﺎﻣز ﻲ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺖﺳا ) .
،ﺮﺑو 1375 : 103 ( جرﻮﺟ
زﻳ
،ﻞﻤ نﻼﻛرد ﺮﻬﺷ و ﺣ ﻴ تﺎ ﻨﻫذ ﻲ ﻪﺑ تﺎﻧﺎﺳﻮﻧ ﺪﺷ ﻳ ﺪ ي ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺖﺳا ﻪﻛ ﻨﻫذ ﻴ ﺖ و ﺼﺨﺷ ﻴ ﺖ
نﺎﻨﻛﺎﺳ ﺎﻫﺮﻬﺷ ي نرﺪﻣ ار ﺖﺤﺗ ﺛﺄﺗ ﻴ ﺮ راﺮﻗ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻫد . نﺎﺴﻧا
،ﺎﻫ ﻪﺑ ز ﻢﻋ زﻳ
،ﻞﻤ اﺮﺑ ي ﮔﺪﻧز ﻲ رد ا ﻳ ﻦ
ﺤﻣ ﻴ ﻂ ﺎﻫ ي
،هزﺎﺗ جﺎﺘﺤﻣ ا ﻳ دﺎﺠ ﻐﺗ ﻴﻴ تاﺮ ﻤﻬﻣ ﻲ رد دﻮﺧ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﺗ زا ترﺪﻗ رﺎﮔزﺎﺳ ي ﺎﺑ تﺎﺋﺎﻀﺘﻗا
ﮔﺪﻧز ﻲ رد ﺎﻫﺮﻬﺷ ي
،نرﺪﻣ رادرﻮﺧﺮﺑ ﺪﻧﻮﺷ
) . زﻳ
،ﻞﻤ 1372 ( لرﺎﻛ
،ﺲﻛرﺎﻣ ﺮﻬﺷ ار ﺎﺟ ﻳ هﺎﮕ رﻮﻠﺒﺗ
نﺎﻤﻫ ﻪﻧﻮﮔ زاوژرﻮﺑ ي ا ي ﻣ ﻲ ﺪﻧاد ﻪﻛ دﺪﺻرد ﺒﺗ ﻴﻴ ﻦ اﺮﺷ ﻳ ﻂ ﺷﺎﭘوﺮﻓ ﻲ نآ ا ﺖﺳ . رد
،ﺎﻫﺮﻬﺷ
ﺪﻨﺑﺮﺸﻗ ي ﺎﻫ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ
، ﻪﺑ جوا زوﺮﺑ و رﻮﻬﻇ دﻮﺧ ﻣ ﻲ ﺪﻨﺳر . ﺎﻀﻓ ي
،ﺎﻫﺮﻬﺷ ﺮﺗﺪﻋﺎﺴﻣ ﻳ ﻦ اﺮﺷ ﻳ ﻂ
ار اﺮﺑ ي ﺟﻮﺗ ﻴ ﻪ ﺎﻫرﺎﺘﻓر ي ﻪﻄﻠﺳ ﻣآ ﻴ ﺰ ﺎﻫاوژرﻮﺑ ﻢﻫاﺮﻓ ﻣ ﻲ ﺪﻧروآ . رد
،ﻊﻗاو
،ﺎﻫﺮﻬﺷ ﻪﺻﺮﻋ ﺎﻫ ي
ﻠﺻا ﻲ رﻮﻬﻇ تﺎﻘﺒﻃ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ ﺪﻨﺘﺴﻫ و ﺲﻛرﺎﻣ ﺰﻛﺮﻤﺗ ﺎﻨﺻ ﻳ ﻊ نرﺪﻣ رد ﺎﻫﺮﻬﺷ ار ﻣز ﻴﻨ ﺔ
ترﺪﻗ ﮔ ﻴ ﺮ ي ﺮﻫ ﻪﭼ ﺑ ﻴ ﺮﺘﺸ تﺎﻘﺒﻃ
،ﻂﻠﺴﻣ اﺮﺑ ي لﺎﻤﻋا ﻪﻄﻠﺳ ﻘﻠﺗ ﻲ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ . ﺖﻧﻮﻜﺳ ﺎﻬﻫﺎﮔ ي
رﺎﺷﺮﺳ زا ﺮﻘﻓ و ﻣوﺮﺤﻣ ﻴ ﺖ ناﺮﮔرﺎﻛ رد ﺎﻫﺮﻬﺷ ي
،نرﺪﻣ مﺎﻬﻟا ﺶﺨﺑ ﺴﺑ ﻴ رﺎ ي زا ﺪﻧا ﻳ ﻪﺸ ﺎﻫ ي
ﺲﻛرﺎﻣ هدﻮﺑ ﺖﺳا ) . اﻮﺷ ي
، 1375 : 189 (
روﺮﻣ ﺖﻨﺳ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زﺎﺳﺮﻬﺷ ي نرﺪﻣ ﻧ ﻴ ﺰ نﺎﺷ ﻣ ﻲ ﺪﻫد ﻪﻛ ﻧﺎﺴﻛ ﻲ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺮﺗﺎﭘ ﻳ ﻚ سﺪﮔ و
ﻟﻮ ﻲﻳ درﻮﻔﻤﻣ رد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
،دﻮﺧ هﺎﮔآ ﻪﺑ ﺎﻬﺗروﺮﺿ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ و ﺘﺣ ﻲ ﺎﻤﺘﻣ ﻳ ﻞ ﻪﺑ لﺎﻤﻋا شﺮﮕﻧ ﺎﻫ
و ور ﻳ ﺎﻫدﺮﻜ ي ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ هدﻮﺑ ﺪﻧا .
ﺎﺑ ا ﻳ ﻦ
،فﺎﺻوا ﻦﺘﺧادﺮﭘ ﻪﺑ ﻟﻮﻘﻣ ﺔ ﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي
، ﻪﺑ ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻣﻮﻬﻔﻣ ﻲ ﻪﻛ ﺪﺟاو ﺮﻫ ود ﻓﺮﻇ ﻴ ﺖ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ و ﻪﻧارﺎﻤﻌﻣ
،ﺖﺳا زا ﻤﻫا ﻴ ﺖ رادرﻮﺧﺮﺑ ﺖﺳا
. رد
،ﻊﻗاو ﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي
لﻮﺼﺤﻣ اﺮﻓ ﻳ ﺪﻨ ي
،ﺖﺳا ﻪﻛ ﻞﻣاﻮﻋ زﻳ ﺘﺧﺎﻨﺷﺎﺒ
– ﻲ
ﻧﺎﻜﻣ ﻲ
،ار ﺎﺑ ﺆﻣ ﻪﻔﻟ ﺎﻫ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا
– ﻲ
ﻪﺑ ﺎﻨﻌﻣ ي
مﺎﻋ – نآ ﻣآرد ﻴ
،ﻪﺘﺨ و ﻐﺒﺻ ﺔ
ًﺎﻓﺮﺻ ﻨﻓ ﻲ ﺮﻣا ﺣاﺮﻃ ﻲ
،ار ﻪﺑ زﻳ ﺖﺴ ﺮﻣزور ة ﺸﻧﺮﻬﺷ ﻴ
،نﺎﻨ ﻪﻛ ﮋﺑا ة
ﻧﻴ تﺎ و ﭘ ﻴ ﺎﻫﺪﻣﺎ ي نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ
،ﺖﺳا هﺮﮔ ﻣ ﻲ ﺪﻧز . ﻨﭼ ﻴ ﻦ ور ﻳ دﺮﻜ ي ﻪﺑ ﺎﻀﻓ ي ﻬﺷ ﺮ ي
، ﺑ ﻲ
نآ ﻪﻛ ﻓﺎﻧ ﻲ هﻮﺟو ﻪﻧارﺎﻤﻌﻣ ﻳ ﺎ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ ﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي
،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺑ ﭘ ﻴ ﭽ ﻴ ﮔﺪ ﻲ ﺮﻫ ود ﻮﺳ ﻳ ﺔ
ﻧﺎﺴﻧا ﻲ و ﻓ ﻴ ﺰ ﻳ ﻜ ﻲ نآ ﻛﺄﺗ ﻴ ﺪ زرو ﻳ
،هﺪ و رد ﻋﻴ ﻦ لﺎﺣ هار ار ﺮﺑ ﺖﺴﺑرﺎﻛ هﺎﮔﺮﻈﻧ ﺎﻫ ﻲﻳ
، ﻪﻛ ﺷﺮﮕﻧ ﻲ
هزﺎﺗ ار ﻪﺑ اﺮﻓ ﻳ ﺪﻨ رﻮﺑﺰﻣ ﻪﺿﺮﻋ ﻣ ﻲ
،ﺪﻨﻨﻛ زﺎﺑ ﻣ ﻲ دراﺬﮔ .
ﻧﺪﻣ ﻲ رﻮﭘ ﺣاﺮﻃرد ﻲ ﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي ﻪﺑ ا ﻳ ﻦ ﻪﺘﻜﻧ ﺎﺷ ﻳ نﺎ ﻪﺟﻮﺗ هرﺎﺷا ﻣ ﻲ
،ﺪﻨﻛ ﻪﻛ مﻮﻬﻔﻣ
،ﺎﻀﻓ
ﻪﻧ ﺎﻬﻨﺗ لﻮﻔﻐﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺳﺎﻨﺷ ﻲ
، ﻪﻜﻠﺑ لﻮﻔﻐﻣ رﺎﻤﻌﻣ ي ﻧﻴ ﺰ هدﻮﺑ ﺖﺳا . ) ﻧﺪﻣ ﻲ
،رﻮﭘ 1387 : 9 ( ﺎﺑ ا ﻳ ﻦ
ﺗﺮﺗ ﻴ
،ﺐ اﺮﭼ ا ﻳ ﻦ ﻪﻧﻮﮔ ﻣ ﻲ ﺪﻧا ﻳ ﺸ ﻴ ﻢ ﻪﻛ
،ﺎﻀﻓ ﺑ ﻲ ﻚﺷ ﻪﻟﻮﻘﻣ ا ي ﻪﻧارﺎﻤﻌﻣ و رادرﻮﺧﺮﺑ زا
ﻪﻘﺑﺎﺳ ا ي
158
مود هرﺎﻤﺷ ،لوا لﺎﺳ ،ناﺮﻳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻠﺠﻣ ﺴﺑﺎﺗ ،
نﺎﺘ 1389
ﻧﻻﻮﻃ ﻲ رد ا ﻳ ﻦ هزﻮﺣ
؟ﺖﺳا ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻣ ﻲ ﺪﺳر ﻛ ﻪ ﺖﺑاﺮﻗ ﻣ ﻴ نﺎ ود ﻟﻮﻘﻣ ﺔ نﺎﻜﻣ و
،ﺎﻀﻓ ﺐﺟﻮﻣ هﺪﺷ
،ﺖﺳا ﻪﻛ ﺖﻓاﺮﻇ مﻮﻬﻔﻣ ﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي
، ﺮﺘﻤﻛ ﻞﺤﻣ ﻪﺟﻮﺗ راﺮﻗ ﮔﻴ دﺮ . نﺎﻜﻣ ار ﺎﺑ ﺎﻀﻓ ﻳ
،نﺎﺴﻜ ﻳ ﺎ
فداﺮﺘﻣ
،ﻦﺘﺷاﺪﻨﭘ ﺷﺎﻧ ﻲ زا ﺖﻠﻔﻏ زا ﺪﻌﺑ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ و ﻧﺎﺴﻧا ﻲ مﻮﻬﻔﻣ ﺖﺳﺎﻀﻓ .
– نﺎﻜﻣ
راﺪﻨﭘ ي
، ﻳﺎ
ﺰﻛﺮﻤﺗ ﺮﺑ ﻪﺟو ﻓ ﻴ ﺰ ﻳ ﻜ ﻲ ﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي زا و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ﺎﮔﺮﻈﻧ ه ﺎﻫ ﻲﻳ ﺖﺳا ﻪﻛ ﺎﺑ شﺮﮕﻧ ﻋاﺰﺘﻧا ﻲ ﻳ ﺎ
ﻨﻓ ﻲ
، ﻣ ﻲ ﺪﻨﺷﻮﻛ ﭘ ﻴ ﺸ ﻴﻨ ﺔ ﺎﻀﻓ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ ار ﻧ ﻴ
،ﺰ رد هﻮﺟو ﻪﻧاﺪﻨﻣﺮﻨﻫ ﻳ ﺎ
،ﻪﻧارﺎﻤﻌﻣ ﻮﺠﺘﺴﺟ ﺪﻨﻨﻛ .
رد حﺮﺷ لﺎﺣ
،ﺎﻫ رﺎﺗ ﻳ ﻪﭽﺨ
،ﺎﻫ و نﺎﺘﺳاد هراو ﺎﻫ ﻲﻳ
، ﻪﻛ ﻚﺒﺳ ﺎﻫ و ﺐﺗﺎﻜﻣ رﺎﻤﻌﻣ ي اﻳ ناﺮ ار ﻪﺑ
اور ﻳ ﺖ ﻣ ﻲ
،ﺪﻨﺸﻛ ﺗوﺎﻔﺗ ﻲ ﺶﺣﺎﻓ ﻣ ﻴ نﺎ ﻣ ﻴ ناﺰ هرﺎﺷا ﻪﺑ نﺎﻜﻣ ﻫ ﺎ و مﺮﻓ ﺎﻫ ي ﻪﺑ رﺎﻛ ﻪﺘﻓر رد ﺣاﺮﻃ ﻲ
نآ
،ﺎﻫ و ﺎﻫﺎﻀﻓ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ و ﻧﺎﺴﻧا ﻲ ﺐﺗﺮﺘﻣ ﺮﺑ نآ نﺎﻜﻣ ﺎﻫ و مﺮﻓ ﺎﻫ دﻮﺟو دراد . اﻳ ﻦ
،توﺎﻔﺗ
ﻞﺑﺎﻗ ﺎﺳﺎﻨﺷ ﻲﻳ رد ﺴﺑ ﻴ رﺎ ي زا نﻮﺘﻣ ﺗ ﻳرﺎ ﺨ ﻲ ﻧ ﻴ ﺰ
؛ﺖﺴﻫ رد ا ﻳ ﻦ نﻮﺘﻣ ﻧ ﻴ ﺰ ﻦﺨﺳ زا نﺎﻜﻣ ﺎﻫ ﻲﻳ
،ﺖﺳا ﻪﻛ و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي رﻮﺤﻣ ي داﺪﻌﺗ ي زا ﺐﺗﺎﻜﻣ ﻠﺻا ﻲ ار ﺲﻜﻌﻨﻣ ﻣ ﻲ ﻨﻛ ﺪﻨ ﻚﺒﺳ . ﺳﺎﻨﺷ ﻲ
رﺎﻤﻌﻣ ي اﻳ ﻧاﺮ ﻲ ﻪﺑ ﻢﻠﻗ ﭘ ﻴ ﻧﺮ ﻴ
،ﺎ ﺪﻨﭼﺮﻫ ﺎﺑ ﻓﺮﻌﻣ ﻲ هرﺎﭘ ا ي لﻮﺻا ﻢﻛﺎﺣ ﺮﺑ رﺎﻤﻌﻣ ي اﻳ ﻧاﺮ ﻲ زﺎﻏآ
ﻣ ﻲ
،دﻮﺷ ﻪﻛ نﺎﺸﻧ زا ﺎﻤﺗ ﻳ ﻞ ﻮﻧ ﻳ
،هﺪﻨﺴ ﻪﺑ جوﺮﺧ زا راﺪﻣ قﻮﻓ ﺮﻛﺬﻟا
،دراد ﺎﻣا ﺎﻬﻧ ﻳ
ًﺎﺘ ﻒﻟﻮﻣ ﻪﺑ نﺎﻤﻫ
راﺪﻣ ﺖﻌﺟر هدﺮﻛ و ﺲﭘ زا ﺋارا ﺔ ﺣﺮﺷ ﻲ رﺎﺗ ﻳ ﺨ ﻲ
، ﻪﻛ ﻦﻤﻀﺘﻣ ﺗارﺎﺷا ﻲ دوﺪﺤﻣ ﻪﺑ ﺎﻫداﺪﺧر و
ﺼﺨﺷ ﻴ ﺖ
،ﺖﺳﺎﻫ ور ي ﻪﺑ ﻓﺮﻌﻣ ﻲ مﺮﻓ ﺎﻫ و ﺎﻫﺎﻨﺑ ي ﻠﻛ ﻴ ﺪ ي ﺮﻫ ﻳ ﻚ زا ﺐﺗﺎﻜﻣ ﻣ ﻲ دروآ . اور ﻳ ﺖ
ﭘﻴ ﻧﺮ ﻴ
،ﺎ ﻪﺑ ﻪﻟﺰﻨﻣ ﻳ ﻜ ﻲ زا ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ﻳ ﻦ ﻊﺟاﺮﻣ ﻓﺮﻌﻣ ﻲ رﺎﻤﻌﻣ ي اﻳ
،ناﺮ زا ﻠﺑﺎﻗ ﻴ ﺖ ﺻﻮﺗ ﻴ ﻒ ﻟﻮﺤﺗ ﻲ ﻪﻛ رد
رود ة
،ﺮﺻﺎﻌﻣ ﺮﻬﺷ ا ﻳ ﻧاﺮ ﻲ ار ﻣﺮﺑرد ﻲ ﮔﻴ
،دﺮ رادرﻮﺧﺮﺑ ﻧ ﻴ ﺖﺴ . رد ﻊﻗاو ﻳ ﻜ ﻲ زا ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ﻳ ﻦ رﺎﺷ نﺎﺣ
رﺎﻤﻌﻣ ي اﻳ ﻧاﺮ ﻲ
، ﺲﭘ زا ﺿﻮﺗ ﻴ تﺎﺤ و ﺻﻮﺗ ﻴ تﺎﻔ
،ناواﺮﻓ زا ﻚﺒﺳ ﺎﻫ ي رﺎﻤﻌﻣ ي اﻳ
،ناﺮ رد ﻪﻬﺟاﻮﻣ
ﺎﺑ اﺮﻓ ﻳ ﺪﻨ
،دﺪﺠﺗ ﻪﻛ ءﺎﻀﺘﻗا نآ ﭘ ﻴ ﻦﺘﺳﻮ رﺎﻤﻌﻣ ي اﻳ ﻧاﺮ ﻲ
، ﻪﺑ ﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي نرﺪﻣ هدﻮﺑ
،ﺖﺳا ﻪﺑ
تﻮﻜﺳ و ندراﺬﮔ ﺖﻣﻼﻋ لاﻮﺳ هﺪﻨﺴﺑ ﻣ ﻲ
؛ﺪﻨﻛ
»»
ﺷ ﻴ ﻮ ة ﻧﺎﻬﻔﺻا ﻲ
، ﻤﻛ ﻲ ﭘﻴ ﺶ زا ور ي رﺎﻛ نﺪﻣآ ﻮﻔﺻ ﻳ
،نﺎ آ زﺎﻏ هﺪﺷ و رد ﺎﭘ ﻳ نﺎ رﺎﮔزور
هﺎﺷﺪﻤﺤﻣ
،رﺎﺟﺎﻗ رود ة ﺖﺴﺨﻧ نآ ﻪﺑ ﺎﭘ ﻳ نﺎ ﻣ ﻲ ﺪﺳر . رود ة مود
،نآ نﺎﻣز ﺖﻓﺮﺴﭘ و طﺎﻄﺤﻧا اﻳ ﻦ
ﺷ ﻴ هﻮ
،ﺖﺳا ﻪﻛ رد ﻊﻗاو زا نﺎﻣز رﺎﺸﻓا ﻳ نﺎ زﺎﻏآ و رد نﺎﻣز ﺪﻧز ﻳ
،نﺎ لﺎﺒﻧد
،ﺪﺷ ﻟو ﻲ ﺖﻓﺮﺴﭘ ﻞﻣﺎﻛ
زا نﺎﻣز هﺎﺷﺪﻤﺤﻣ زﺎﻏآ
و رد ﻧﻮﮔﺮﮔد ﻲ ﺎﻫ ي رﺎﻤﻌﻣ ي ناﺮﻬﺗ و ﺎﻫﺮﻬﺷ ي ﺰﻧ دﻳ ﻚ ﻪﺑ
،نآ رﺎﻜﺷآ ﺪﺷ .
ﻪﺘﺒﻟا رد ﻪﺷﻮﮔ و رﺎﻨﻛ ا ﻳ
،ناﺮ رد ﺎﻫﺮﻬﺷ ﻲﻳ ﻪﻛ ﻪﺑ رود زا ﺪﻧور
،ﺪﻧدﻮﺑ ﺘﺧﺎﺳ ﺎﻤ ن ﺎﻫ ي ﺪﻨﻤﺷزرا ي
ﻪﺘﺧﺎﺳ
،ﺪﺷ ﻪﺑ وﻳ هﮋ ﻪﻧﺎﺧ ﺎﻫ ي زﻳ ﺎﺒ ﻲﻳ ﻪﻛ رد نﺎﻣز رﺎﺟﺎﻗ ﻳ نﺎ ﻪﺘﺧﺎﺳ هﺪﺷ ﺪﻧا . زا نآ
،ﺲﭘ د ﻳ ﺮﮕ
ﺷ ﻴ هﻮ ا ي ﺸﻧﺎﺟ ﻴ ﻦ ﺷ ﻴ هﻮ ﻧﺎﻬﻔﺻا ﻲ ﺪﺸﻧ و ﺎﺑ اﻳ ﻦ ﻪﻛ شﻼﺗ ﺪﺷ اﻳ ﻦ ﻪﺘﺷر ﭘ ﻴ ﺘﺳﻮ ﻪ رد رﺎﻤﻌﻣ ي
ناﺮﻳا رد نرﺪﻣ يﺮﻬﺷ يﺎﻀﻓ ﻒﻌﺿ
159
اﻳ
،ناﺮ هرﺎﭘ
،دﻮﺸﻧ ﺎﻣا د ﻳ ﺮﮕ رﺎﻤﻌﻣ ي نآ ﺳ ﻴﺮ و ﺪﻧور ﻠﻣﺎﻜﺗ ﻲ ﭘﻴ ﺸ ﻴ ﻦ ار ﭘ ﻲ ﺖﻓﺮﮕﻧ . « )ﭘ ﻴ ﻧﺮ ﻴ
،ﺎ
1383 : 272 (
ﻪﻠﺌﺴﻣ ﺎﺑ ا ﻳ ﻦ
،فﺎﺻوا ﮕﻧﻮﮕﭼ ﻲ ﺖﺴﺑرﺎﻛ ور ﻳ دﺮﻜ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ
، رد ﻣﺮﺗ ﻴ ﻢ ﻔﻌﺿ ﻲ
،ﺖﺳا ﻪﻛ
اور ﻳ ﺖ ﻪﻧارﺎﻤﻌﻣ ار زا ﺬﭘ ﻳ شﺮ تﻻﻮﺤﺗ ﺐﺗﺮﺘﻣ ﺮﺑ ﭘ ﻴ اﺪ ﻳ ﺶ ﺎﻫﺎﻀﻓ ي نرﺪﻣ زﺎﺑ ﻣ ﻲ راد د . ﺶﺳﺮﭘ
اﻳ ﻦ ﺖﺳا ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮕﭼ ﻣ ﻲ ناﻮﺗ ﺮﻌﺗ ﻳﻔ ﻲ زا ﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي ﻪﺿﺮﻋ
،دﺮﻛ ﻪﻛ ﺑ ﻲ نآ ﻪﻛ رﺎﭼد ﺎﺗود ﻲﻳ
ار ﻳ ﺞ »
– مﺮﻓ
دﺮﻛرﺎﻛ «
،ﺪﺷﺎﺑ ا ﻳ ﺎﺘﺴ ﻲﻳ ﻧﻮﻨﻛ ﻲ ار ﻪﻛ ﺮﮔ ﻳ نﺎﺒ ﮔ ﻴ ﺮ اور ﻳ ﺖ ﻪﻧارﺎﻤﻌﻣ
،ﺖﺳا ﻪﺑ ﻮﭘ ﻳﺎ ﻲﻳ
ﻣﻮﻬﻔﻣ ﻲ و ﺮﻈﻧ ي ﺪﺒﺗ ﻳ ﻞ
؟ﺪﻨﻛ
ﻫر ﻴ ﺖﻓﺎ ﺮﻈﻧ ي
ﺖﺋاﺮﻗ ﭘ ﻴ ﻧﺮ ﻴ
،ﺎ ﻪﭼﺮﮔا زا ﻤﻫا ﻴ ﺖ ﻧاواﺮﻓ ﻲ رد ﺳﺎﻨﺷ ﺎ ﻲﻳ ﺮﺟ ﻳ نﺎ ﺎﻫ ي رﺎﺗ ﻳ ﺨ ﻲ رﺎﻤﻌﻣ ي اﻳ ناﺮ
رادرﻮﺧﺮﺑ
،ﺖﺳا ﺎﻣا رد ﺿﻮﺗ ﻴ ﺢ تﻻﻮﺤﺗ ﻪﺑﻼﺘﺒﻣ ا ﻳ ﻦ رﺎﻤﻌﻣ ي رد رود ة
،ﺮﺻﺎﻌﻣ ﺖﺋاﺮﻗ ﺐﻟﺎﻏ
ﻧﻴ ﺖﺴ . ﻪﺳ اﺮﮔ ﻳ ﺶ ﻠﻛ ﻴ ﺪ ي د ﻳ
،ﺮﮕ رد ﺮﻈﻧ ﻳﻪ زادﺮﭘ ي ﺎﻫ ي
،ﻪﻧارﺎﻤﻌﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﺨﺸﺗ ﻴ ﺺ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﻛ رد
ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﭼ ﻴ ﺘﺴ ﻲ تﻻﻮﺤﺗ
،رﻮﺑﺰﻣ زا ﺳﺎﺴﺣ ﻴ ﺖ ﺑ ﻴ ﺮﺘﺸ ي ﻧﻴ ﺰ ﺪﻧرادرﻮﺧﺮﺑ .
ﮔ اﺮ ﻳ ﺶ ﺖﺴﺨﻧ ﻞﺋﺎﻗ ﻪﺑ ﻒﺴﻠﻔﺗ رد رﺎﻤﻌﻣ ي اﻳ ﻧاﺮ ﻲ و ﺪﻧور ﺬﭘدﺪﺠﺗ ﻳ ﺮ ي نآ ﺖﺳا . رﺎﻛ ي ﻪﻛ
ﻘﻧ ﻲ هداز كاردا رد ز ﻳ ﺎﺒ ﻲﻳ و ﻮﻫ ﻳ ﺖ
،ﺮﻬﺷ رد ﻮﺗﺮﭘ ﺮﻜﻔﺗ ﻣﻼﺳا ﻲ مﺎﺠﻧا ﻣ ﻲ
،ﺪﻫد ﻞﺑﺎﻗ ﻪﻘﺒﻃ ﺪﻨﺑ ي
رد ا ﻳ ﻦ اﺮﮔ ﻳ ﺶ ﺖﺳا . ﻪﻠﺌﺴﻣ اﺮﺑ ي ﻘﻧ ﻲ هداز
، ﺘﺴﺴﮔ ﻲ ﺖﺳا ﻪﻛ ﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي ﺮﺻﺎﻌﻣ ار زا ﻟﺎﻌﺗ ﻴ ﻢ
ﻣﻼﺳا ﻲ و ﮓﻨﻫﺮﻓ ا ﻳ ﻧاﺮ ﻲ
، ﻪﺑ رود هﺎﮕﻧ ﻪﺘﺷاد ﺖﺳا . ﭘﻴ ندﻮﻤ مﺎﮔ ﺎﻫ ي ﻧﻻﻮﻃ ﻲ
،عاﺰﺘﻧا ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ
عﺎﻓد زا نآ ﻪﭼ كاردا ﻪﻧارﺎﻤﻌﻣ ا ﻳ ﻧاﺮ ﻲ و ﻣﻼﺳا ﻲ بﺎﻄﺧ ﻣ ﻲ
،دﻮﺷ و ﺲﭙﺳ جاﺮﺨﺘﺳا رﺎﻌﺗ ﻳ ﻒ و
تﻻﻻﺪﺘﺳا
،عﻮﻨﺘﻣ زا عاﺰﺘﻧا زادﺮﭘ ي ﺎﻫ ي
،رﻮﺑﺰﻣ دﺮﺒﻫار ي ﺖﺳا ﻪﻛ ﻘﻧ ﻲ هداز اﺮﺑ ي ﻤﻌﺗ ﻴ ﻖ هﺎﮔﺮﻈﻧ
،دﻮﺧ ﻪﺑ رﺎﻛ ﻣ ﻲ ﻨﺑ دﺪ . ﺘﻧ ﻴ ﺠ ﺔ ﺖﺴﺑرﺎﻛ ﻨﭼ ﻴ ﻦ ور ﻳ دﺮﻜ ي
، ا ﻳ دﺎﺠ ﻐﺗ ﻴﻴ ﺮ ﺳﺎﺳا ﻲ
، رد ترﻮﺻ ﻪﻠﺌﺴﻣ
ار ﻳ
،ﺞ هرﺎﺑرد تﻻﻮﺤﺗ ﺎﻫﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي
؛ﺖﺳا
» ﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي
،
ًﺎﺗﺪﻤﻋ و
ًﺎﺒﻟﺎﻏ نﺎﻤﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﺮﻌﺗ ﻳ ﻒ ﻣ ﻲ
،دﻮﺷ ﻪﻛ ﻂﺳﻮﺗ ﺮﻜﻔﺗ و نﺎﻬﺟ ﺑ ﻴﻨ ﻲ و
ﮓﻨﻫﺮﻓ و برﺎﺠﺗ ﺗادراو ﻲ ﺮﻌﺗ ﻳ ﻒ
،هﺪﺷ و ﺮﺗاﺮﻓ زا
،نآ وﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي بﻮﻠﻄﻣ ﻧ ﻴ
،ﺰ
زا نﺎﻤﻫ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺬﺧا ﻣ ﻲ ﺪﻧﻮﺷ . رد
،ﻊﻗاو اﻳ ﻦ ﺮﻣا درﻮﻣ ﺖﻠﻔﻏ راﺮﻗ ﻣ ﻲ ﮔﻴ
،دﺮ ﻪﻛ ﺑﻮﻠﻄﻣ ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي
ﺪﺒﻟﺎﻛ ي
، دﺮﻜﻠﻤﻋ ي و ز ﻳ ﺎﺒ ﻲﻳ ﻧﺎﺳﺎﻨﺷ ﺔ ﺎﻫﺎﻀﻓ ي رﺎﻤﻌﻣ ي و ﺮﻬﺷ ي اﻳ ﻧاﺮ ﻲ
، و اﺮﻓ ﻳ ﺪﻨ ﻞﻜﺷ ﮔﻴ ﺮ ي و
ﻞﻣﺎﻜﺗ نآ ﺎﻫ رد لﻮﻃ نوﺮﻗ و
،رﺎﺼﻋا زا ﮓﻨﻫﺮﻓ و نﺎﻬﺟ ﺑ ﻴﻨ ﻲ و اﺮﺷ ﻳ ﻂ ﺤﻣ ﻴ ﻄ ﻲ ﺻﺎﺧ ﻲ تﺄﺸﻧ
160
مود هرﺎﻤﺷ ،لوا لﺎﺳ ،ناﺮﻳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻠﺠﻣ ﺴﺑﺎﺗ ،
نﺎﺘ 1389
ﻪﺘﻓﺮﮔ
،ﺪﻧا ﻪﻛ ﺎﺑ ﮓﻨﻫﺮﻓ و نﺎﻬﺟ ﺑ ﻴﻨ ﻲ و اﺮﺷ ﻳ ﻂ ﺤﻣ ﻴ ﻄ ﻲ د ﻳ ناﺮﮕ
،توﺎﻔﺘﻣ و رد ﺴﺑ ﻴ رﺎ ي زا
،دراﻮﻣ
رد دﺎﻀﺗ هدﻮﺑ ﺪﻧا . « ) ﻘﻧ ﻲ
،هداز 1386 : 169 (
ﺎﻤﺗ ﻳ ﻞ ﻪﺑ ﺎﺳﺎﻨﺷ ﻲﻳ ﺐﻧاﻮﺟ و ﺮﺻﺎﻨﻋ » ﺑﻴ ﻪﻧﺎﮕ
«،
و ﻦﺨﺳ ﻦﺘﻔﮔ زا ﻠﻌﺗ ﻴﻘ ﻲ
، ﻪﻛ ﺷﺎﻧ ﻲ زا
ﺷﻮﻣاﺮﻓ ﻲ » هﺎﮕﺘﺳﺎﺧ
« ﺎﻫ و » ﻪﻤﺸﭼﺮﺳ
« ﺎﻫ ي ﮕﻨﻫﺮﻓ ﻲ و ﻮﻫ ﻳﺘ ﻲ
،ﺖﺳا زا ﻪﻠﻤﺟ و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ﻲﻳ
،ﺪﻨﺘﺴﻫ
ﻪﻛ رد ﻌﻟﺎﻄﻣ ﺔ ا ﻳ ﻦ اﺮﮔ ﻳ
،ﺶ ﻪﺑ ﻢﺸﭼ ﻣ ﻲ ﺪﻧرﻮﺧ . ﻋوﺮﺸﻣ ﻴ ﺖ ا ﻳ ﻦ اﺮﮔ ﻳ
،ﺶ لﻮﻛﻮﻣ ﻪﺑ ﻛﺄﺗ ﻴ ﺪ ﺮﺑ
ﺋﻼﺧ ﻲ
،ﺖﺳا ﻪﻛ رد ﺎﺳ ﻳﺮ رﺎﻌﺗ ﻳ ﻒ و اﺮﮔ ﻳ ﺶ
،ﺎﻫ رد عﻮﺿﻮﻣ ﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي دﻮﺟو دراد . اﻳ ﻦ
،ﻸﺧ
ﻪﺑ ﻢﻋز ﻘﻧ ﻲ
،هداز ﺷﺎﻧ ﻲ زا مﺪﻋ ﻳ ﺎ ﺖﻠﻗ ﻪﺟﻮﺗ نﺎﻌﺿاو رﺎﻌﺗ ﻳ ﻒ و اﺮﮔ ﻳ ﺶ ﺎﻫ ي
،رﻮﺑﺰﻣ ﻪﺑ ﻪﺟو
ﻧﺎﺴﻧا ﻲ و ﻛ ﻴﻔ ﻲ ﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي
،ﺖﺳا و زا ﻤﻫ ﻴ ﻦ ور ﻧ ﻴ ﺰ
،ﺖﺴﻫ ﻪﻛ ﺖﻌﺟر ﻪﺑ ﺢﻄﺳ
،عاﺰﺘﻧا و
ﺮﻌﺗزﺎﺑ ﻳ ﻒ ﺴﺑ ﻴ رﺎ ي زا ﻫﺎﻔﻣ ﻴ ﻢ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺎﺑ ﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي
، تروﺮﺿ ﻣ ﻲ ﻳ ﺪﺑﺎ . ﻟﻮﻘﻣ ﺔ » ﻮﻫ ﻳ ﺖ
«،
رد مواﺪﺗ
اﻳ ﻦ ﺪﻧور ﺮﻈﻧ ﻳﻪ زادﺮﭘ ي
، ﻪﺑ ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﻞﻤﻜﻣ ﻣﻮﻬﻔﻣ ﻲ و ﺎﻨﻌﻣ ﻲﻳ درﻮﻣ ﻪﺟﻮﺗ راﺮﻗ
،ﻪﺘﻓﺮﮔ و ﻪﺳ
ﻖﺷ ﻠﻛ ﻴ ﺪ ي نآ
؛ » ﻮﻫ ﻳ ﺖ ﺪﺒﻟﺎﻛ ي
«،
» ﻮﻫ ﻳ ﺖ ﺎﻨﻌﻣ ﻲﻳ
«،
و » ﻮﻫ ﻳ ﺖ دﺮﻜﻠﻤﻋ ي
«،
ًادﺪﺠﻣ ﺮﺑ سﺎﺳا
ﻫﺎﻔﻣ ﻴ ﻤ ﻲ نﻮﭼ نﺎﻬﺟ ﺑ ﻴﻨ ﻲ
،
،ﮓﻨﻫﺮﻓ و
،نﺪﻤﺗ ﺮﻌﺗ ﻳ ﻒ ﻣ ﻲ ﺪﻧﻮﺷ ) . ﻘﻧ ﻲ
،هداز 1386 : 190 (
اﺮﮔ ﻳ ﺶ
،مود ﻪﻛ زا جاور و ﻣﻮﻤﻋ ﻴ ﺖ زﻳ دﺎ ي ﻧ ﻴ ﺰ رادرﻮﺧﺮﺑ
،ﺖﺳا ﻣ ﻲ ﺪﺷﻮﻛ مﻮﻬﻔﻣ ﺎﻀﻓ ي
ﺮﻬﺷ ي
،ار قﻮﺒﺴﻣ ﻪﺑ ﻖﺑاﻮﺳ ﺮﻈﻧ ي و ﻣﻮﻬﻔﻣ ﻲ
، رد رﺎﻤﻌﻣ ي اﻳ
،ناﺮ ﻘﻠﺗ ﻲ
،هدﺮﻛ و ﻣز ﻴ ﻪﻨ ﺎﻫ ي ﺮﻈﻧ ﻳ ﻪ
زادﺮﭘ ي
، رﺎﺑرد ة تﻻﻮﺤﺗ ﺎﻀﻓ ﻲﻳ نرﺪﻣ
،ار رد ﺖﻨﺳ رﺎﻤﻌﻣ ي و زﺎﺳﺮﻬﺷ ي اﻳ
،ناﺮ ﻮﺠﺘﺴﺟ ﺪﻨﻛ .
نﺎﻄﻠﺳ
،هداز
"رد ﺎﻫﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي رد ﺖﻓﺎﺑ ﺎﻫ ي رﺎﺗ ﻳ ﺨ ﻲ اﻳ
"ناﺮ
، ﻨﭼ ﻴ ﻦ ﻓﺪﻫ ﻲ ار لﺎﺒﻧد ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ .
ﺐﺴﺣ ﻨﭼ ﻴ ﻦ ﺷﺮﮕﻧ ﻲ
، ﺮﺻﺎﻨﻋ ي رد رﺎﻤﻌﻣ ي اﻳ ﻧاﺮ ﻲ دﻮﺟو ﻪﺘﺷاد ا ﺪﻧ ﻪﻛ زا هﻮﺟو ﺎﻀﻓ ﻲﻳ
،دﺪﻌﺘﻣ
و ﻧ ﻴ ﺰ ﺎﻫدﺮﻜﻠﻤﻋ ي هﺪﻣآﺮﺑ زا ا ﻳ ﻦ هﻮﺟو رادرﻮﺧﺮﺑ هدﻮﺑ
؛ﺪﻧا
» رازﺎﺑ رد ﺎﻫﺮﻬﺷ ي ﻚﭼﻮﻛ و
،گرﺰﺑ ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ﻳ ﻦ ﺴﻣ ﻴﺮ و ﺎﻀﻓ ي ﻃﺎﺒﺗرا ﻲ ﻪﺑ رﺎﻤﺷ ﻣ ﻲ هﺪﻣآ
ﺖﺳا ﻪﻛ ﺪﺠﺴﻣ ﻊﻣﺎﺟ و ﺧﺮﺑ ﻲ زا ﺪﺟﺎﺴﻣ گرﺰﺑ
،ﺮﻬﺷ ﻀﻌﺑ ﻲ زا ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﻫ ي ﻤﻠﻋ ﻴ
،ﻪ ﺎﻫاﺮﺴﻧاورﺎﻛ
و ﺗ ﻴ ﻪﭽﻤ ﺎﻫ ي دﺪﻌﺘﻣ و ﺎﺳ ﻳﺮ ﺎﻫﺎﻀﻓ ي رﺎﺠﺗ ي رد رﺎﻨﻛ نآ ﻳ ﺎ رد طﺎﺒﺗرا دﺰﻧ ﻳ ﻚ ﺎﺑ نآ راﺮﻗ ﺪﻨﺘﺷاد .
رد
،ﻊﻗاو رازﺎﺑ ﻪﺑ ترﻮﺻ
،نﺎﻣﺰﻤﻫ ﻳ ﻚ رﻮﺤﻣ ﻢﻬﻣ ﻃﺎﺒﺗرا ﻲ
، دﺎﺼﺘﻗا ي و ﮕﻨﻫﺮﻓ ﻲ ﺮﻬﺷ دﻮﺑ و
ﺶﻘﻧ و ﺖﻟﺰﻨﻣ ﺴﺑ ﻴ رﺎ ﻤﻬﻣ ﻲ رد ﺣ ﻴ تﺎ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ ﺮﻬﺷ ﺖﺷاد و ﻪﺑ ﻤﻫ ﻴ ﻦ ﺖﻬﺟ دﻮﺑ ﻪﻛ رد ﻊﻗاﻮﻣ
ﺴﺑ ﻴ رﺎ سﺎﺴﺣ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ
، بﺎﺼﺘﻋا رازﺎﺑ ﻳ نﺎ و ﻄﻌﺗ ﻴ ﻞ رازﺎﺑ ﺛﺄﺗ ﻴﺮ ﺴﺑ ﻴ رﺎ ﻤﻬﻣ ﻲ ﺮﺑ ﺪﻧور ور ﻳ ﺎﻫداﺪ ي
ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ و ﺳ ﻴ ﺳﺎ ﻲ ﺖﺷاد . ﻪﺑ ﻦﺨﺳ د ﻳ
،ﺮﮕ نﺎﻤﻫ ﻪﻄﺑار و ﭘ ﻴ ﺪﻧﻮ ي ﻪﻛ رد رﺎﺗ ﻳ ﺦ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ
،رﻮﺸﻛ
ﺑﻴ ﻦ رﺎﺠﺗ و رازﺎﺑ ﻳ نﺎ
،گرﺰﺑ فﺎﻨﺻا و ﭘ ﻴ ﻪﺸ
،نارو ﺎﻤﻠﻋ و ﻧﺎﺣور ﻴ نﻮ و هﺎﮔ نازروﺎﺸﻛ و
نﺎﻧﺎﻘﻫد
دﻮﺟو
،ﺖﺷاد رد ﺮﻬﺷ ﻧﻴ ﺰ ﺑﻴ ﻦ ﺎﻫﺎﻀﻓ ي ﻟﺎﻛ ﺪﺒ ي ﻖﻠﻌﺘﻣ ﻪﺑ ﺮﻫ ﻳ ﻚ زا هوﺮﮔ ﺎﻫ ي قﻮﻓ ﺑﺎﻤﻛ ﻴ ﺶ
ناﺮﻳا رد نرﺪﻣ يﺮﻬﺷ يﺎﻀﻓ ﻒﻌﺿ
161
راﺮﻗﺮﺑ
،دﻮﺑ ز ﻳ اﺮ ﺎﻫﺮﻬﺷ ي رﺎﺗ ﻳ ﺨ ﻲ سﺎﻜﻌﻧا ﺪﺒﻟﺎﻛ ي و سﻮﻤﻠﻣ ﻂﺑاور ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ
، دﺎﺼﺘﻗا ي و
ﮕﻨﻫﺮﻓ ﻲ هدﻮﺑ ﺪﻧا ﻪﻛ رد نآ ﺎﻫ راﺮﻗﺮﺑ هدﻮﺑ ﺖﺳا . « ) نﺎﻄﻠﺳ
،هداز 1385 : 29 و 30 (
ﺿﻮﺗ ﻴ ﺢ نﺎﻄﻠﺳ
،هداز رﺎﺑرد ة ﺒﻨﺟ ﺔ ﺎﻀﻓ ﻲﻳ
،رازﺎﺑ ﻪﺑ ﻤﻫ ﻴ ﻦ رﺎﺷا ة ﺮﺼﺘﺨﻣ ﺮﻫ –
ﺪﻨﭼ
ﻞﻣﺄﺗ ﮕﻧاﺮﺑ ﻴ ﺰ - ﻪﺻﻼﺧ ﻣ ﻲ دﻮﺷ . اﻳ ﻦ حﺮﺷ توﺎﻔﺘﻣ زا ﺖﺋاﺮﻗ ﺎﻫ ي
ًﻼﻣﺎﻛ مﺮﻓ
،اﺮﮔ و ﻪﺑ لﺎﺒﻧد ﻪﺟﻮﺗ
ﻪﺑ ﺐﻧاﻮﺟ ﺎﻀﻓ ﻲﻳ و دﺮﻜﻠﻤﻋ ي
،ﺖﺳا ﺎﻣا فﺮﺻ ا ﻳ ﻦ
،ﻪﺟﻮﺗ ﺐﺟﻮﻣ ﻞﻜﺷ ﮔ ﻴ ﺮ ي هﺎﮔﺮﻈﻧ
ﻤﺠﺴﻨﻣ ﻲ
، رﺎﺑرد ة ﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي و ﻖﻄﻨﻣ لﻮﺤﺗ ﺬﭘ ﻳ ﺮ ي نآ ﻤﻧ ﻲ دﻮﺷ .
ﻤﻫ ﻴ ﻦ قﺎﻔﺗا اﺮﺑ ي هﺎﮔﺮﻈﻧ ﺳودﺮﻓ ﻴ
،نﺎ ﻔﻠﺗ رد ﻴ ﻖ ﻫﺎﻔﻣ ﻴ ﻢ زﺎﺳﺮﻬﺷ ي ﺘﻨﺳ ﻲ و نرﺪﻣ ا ﻳ ناﺮ خر
ﻣ ﻲ ﺪﻫد . ﺳودﺮﻓ ﻴ نﺎ ﺣﺮﺷ ﻲ
ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﻊﻣﺎﺟ زا ﭘ ﻴ ﺸ ﻴﻨ ﺔ ﺎﻀﻓ ﻲﻳ رﺎﻤﻌﻣ ي اﻳ ﻧاﺮ ﻲ ﻪﺑ ﺖﺳد ﻣ ﻲ
،ﺪﻫد ﻪﻛ ﺎﻣ
ار رد سﺎﻤﺗ ﻘﺘﺴﻣ ﻴ ﻢ ﺎﺑ ﻪﻔﻟﻮﻣ ﺎﻫ ي ﺎﻀﻓ ﻲﻳ رﺎﻤﻌﻣ ي اﻳ ﻧاﺮ ﻲ راﺮﻗ ﻣ ﻲ ﺪﻫد .
،ژﺪﻨﻬﻛ
،نﺎﺘﺳرﺎﺷ
،داﻮﺳ
ﻣﻴ
،ناﺪ
،رازﺎﺑ
،ﻪﻠﺤﻣ
،ﺪﺠﺴﻣ
،ﻪﺳرﺪﻣ گرا و
،ورﺎﺑ ﺮﺻﺎﻨﻋ ي ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﻛ ﻪﺑ ﺐﺳﺎﻨﺗ اﺮﺷ ﻳ ﻂ و
تﺎﺼﺘﺨﻣ ﻐﺘﻣ
ﻴ
،ﺮ رد رﺎﻤﻌﻣ ي اﻳ ﻧاﺮ ﻲ
، زا تﻮﻗ و ﻒﻌﺿ رادرﻮﺧﺮﺑ هدﻮﺑ
ﺪﻧا .
،ژﺪﻨﻬﻛ ﺎﻨﺑ ﻲﻳ
هﺪﻨﺴﺑدﻮﺧ و
ًﻻﻮﻤﻌﻣ رادرﻮﺧﺮﺑ زا
مﺎﻜﺤﺘﺳا ﻨﻣا ﻴﺘ ﻲ هدﻮﺑ
،ﺖﺳا ﻪﻛ رد ﺰﻛﺮﻣ ﺮﻬﺷ ا ﻳ ﻧاﺮ ﻲ راﺮﻗ
ﻣ ﻲ
،ﻪﺘﻓﺮﮔ و ﻄﺑار ﺔ ﻳ ﻚ ﻮﺳ ﻳﺔ دﻮﺟﻮﻣ ﻣ ﻴ نﺎ مدﺮﻣ و ﻢﻛﺎﺣ
،ار ﻦﻣاد ﻣ ﻲ دز . نﺎﺘﺳرﺎﺷ ﻧ ﻴ ﺰ ﻪﻃﻮﺤﻣ ا ي
ﻧﻮﻜﺴﻣ ﻲ
، ﺎﺑ دﺮﻛرﺎﻛ ﺻﺎﺼﺘﺧا ﻲ زﺎﺳاﺪﺟ ي نﺎﮕﺘﺴﺑاو ﺖﻣﻮﻜﺣ
و
،ﺶﺗرا زا مﻮﻤﻋ مدﺮﻣ دﻮﺑ . اﻳ ﻦ
ﻞﻜﺷ زا ﻌﺒﺗ ﻴ ﺾ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ
، اﺮﺑ ي نﺎﻨﻛﺎﺳ ژﺪﻨﻬﻛ و نﺎﺘﺳرﺎﺷ ﻤﻫا ﻴ ﺖ ﺖﺷاد . رد
،داﻮﺳ ﻪﻛ ﺣ ﻴ ﻄ ﺔ
ﺷﺎﺣ ﻴ ﻪ ا ي ﺮﻬﺷ
،دﻮﺑ ﺎﻫﺎﺘﺳور و هراوﺎﺘﺳور
،ﺎﻫ و ﺖﻣﺎﻗا هﺎﮔ ﺎﻫ ﻲﻳ اﺮﺑ ي وﺎﺸﻛ
،نازر و ناﺮﮔرﺎﻛ
،تﺎﺠﻧﺎﺧرﺎﻛ دﻮﺟو
ﺪﻨﺘﺷاد . ﺎﺴﻤﻫ ﻳ ﮕ ﻲ ﺎﻫ ﻳ ﺎ
،تﻼﺤﻣ زا ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ﻳ ﻦ ﺎﻫﺪﺣاو ي ﺘﻣﺎﻗا ﻲ ﺮﻬﺷ ا ﻳ ﻧاﺮ ﻲ
؛ﺪﻧدﻮﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻲ نﻮﭼ ﻠﻗا ﻴ
،ﻢ ﻌﺿو ﻴ ﺖ ﻋﺎﻓد ﻲ
، ﻐﺘﻣ ﻴ ﺎﻫﺮ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ
، رﺎﺗ ﻳ ﺨ ﻲ
، و دﺎﺼﺘﻗا ي
،
و ﻧ ﻴ ﺰ ﭘ ﻴ ﺎﻫﺪﻧﻮ ي ﻮﺧ ﻳ ﺪﻧوﺎﺸ ي ﻪﻨﻣاد
،راد رد ﻞﻜﺷ ﮔ ﻴ ﺮ ي تﻼﺤﻣ و ﺎﺴﻤﻫ ﻳ ﮕ ﻲ ﺎﻫ ﺮﺛﻮﻣ ﻮﺑ ﺪﻧد . رد
،ﻊﻗاو دورو
،مﻼﺳا ﻪﺑ مﺎﻈﻧ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ ﺮﻬﺷ ي رد ا ﻳ
،ناﺮ ﺐﺟﻮﻣ ﺪﺷ ﻖﻄﻨﻣ ﻞﻜﺷ ﮔ ﻴ ﺮ ي و
ﺴﻘﺗ ﻴ ﻢ ﺪﻨﺑ ي تﻼﺤﻣ ﻐﺗ ﻴﻴ ﺮ
،هدﺮﻛ و ﻞﻣاﻮﻋ ﻣﻮﻗ ﻲ
، ﺒﻗ ﻴ ﻪﻠ ا ي
، و ﺒﻫﺬﻣ ﻲ
، ﻪﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻋﺎﻤﺘﺟا
– ﻲ
رﺎﺗ ﻳ ﺨ ﻲ
، ﻪﻛ رد رود ة ﭘﻴ ﺶ زا
،مﻼﺳا ﻤﻫا ﻴ ﺖ و ﻮﻟوا ﻳ ﺖ
،ﺪﻨﺘﺷاد ﻪﻓﺎﺿا ﺪﻧﻮﺷ . ﺮﻫ ﻳ ﻚ زا تﻼﺤﻣ
و ﺎﺴﻤﻫ ﻳ ﮕ ﻲ ﺎﻫ
، ﺰﻛﺮﻣ ﻪﻠﺤﻣ ا ي ﻢﻫ
،ﺖﺷاد ﻪﻛ فﺮﻌﻣ ﻓاﺮﻐﺟ ﻴﺎ ﻲﻳ و ﻮﻫ ﻳﺘ ﻲ نآ دﻮﺑ . ﻪﺻﺎﺧ
، ﺮﮔا رد
،ﻪﻠﺤﻣ تروﺮﺿ ﺖﺷاد ﻪﻛ ﻧﺎﻜﻣا ﻲ دﺎﺼﺘﻗا ي ﻳﺎ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ اﺮﺑ ي مﻮﻤﻋ ﻢﻫاﺮﻓ
،دﻮﺷ
ًﺎﻨﺌﻤﻄﻣ ا ﻳ ﻦ رﺎﻛ
رد ﺰﻛﺮﻣ ﻪﻠﺤﻣ قﺎﻔﺗا ﻣ ﻲ دﺎﺘﻓا . ﺧﺮﺑ ﻲ زا تﻼﺤﻣ و ﺰﻛاﺮﻣ نآ ﺎﻫ د ﻳ ﺎﻫراﻮ ﻳ ﺎ هزاورد ﺎﻫ ﻲﻳ ﻢﻫ
،ﺪﻨﺘﺷاد
ﻪﻛ نآ ﺎﻫ ار زا ﺎﺳ ﻳ ﺮ تﻼﺤﻣ ﺎﻤﺘﻣ ﻳ ﺰ ﻣ ﻲ دﺮﻛ . ﻨﭼ ﻴ ﻦ ﻈﻨﺗ ﻴ ﺗﺎﻤ ﻲ نﺎﺸﻧ زا ﺎﻤﺗ ﻳ ﻞ نﺎﻨﻛﺎﺳ تﻼﺤﻣ
نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻪﺑ
رادرﻮﺧﺮﺑ ي زا ﺎﻫﺎﻀﻓ ي ﺻﻮﺼﺧ ﻲ و ﺻﺎﺼﺘﺧا ﻲ
، رد ﻋﻴ ﻦ ﻮﻀﻋ ﻳ ﺖ رد
162
مود هرﺎﻤﺷ ،لوا لﺎﺳ ،ناﺮﻳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻠﺠﻣ ﺴﺑﺎﺗ ،
نﺎﺘ 1389
ﻋﻮﻤﺠﻣ ﺔ ﺎﻫﺎﻀﻓ ي ﻣﻮﻤﻋ ﻲ ﺮﻬﺷ ﺖﺷاد . رازﺎﺑ
، ﻔﻟﻮﻣ ﺔ دﺎﺼﺘﻗا ي ﻤﻬﻣ ﻲ
،دﻮﺑ ﻪﻛ زا ﺢﻄﺳ ﻠﺤﻣ ﻲ و
ﺘﺣ ﻲ ﺷﺎﺣ ﻴﻪ ا ي و ﺎﺘﺳور ﻲﻳ
، ﺎﺗ ﺢﻄﺳ ﺮﻬﺷ ي
، ﮔدﺮﺘﺴﮔ ﻲ و ﻣﻮﻤﻋ ﻴ ﺖ ﺖﺷاد . ﺮﺑﺎﻨﺑ ﻖﻄﻨﻣ ﻞﺑﺎﻗ كرد
ﻟﺎﻌﻓ ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي دﺎﺼﺘﻗا ي
، ﺎﻫرازﺎﺑ
ًﻻﻮﻤﻌﻣ رد دﺰﻧ ﻳ ﻜ ﻲ ﻳ ﺎ تروﺎﺠﻣ هزاورد ﺎﻫ و ﺰﻛاﺮﻣ
،تﻼﺤﻣ ﺒﻌﺗ ﻴ ﻪ
ﻣ ﻲ
،ﺪﻧﺪﺷ و ﻪﺘﺒﻟا رد ا ﻳ ﻦ
،رﺎﻛ هوﻼﻋ ﺮﺑ دﺮﻛرﺎﻛ نورد ﻪﻠﺤﻣ ا ي
،ﺎﻫرازﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ﻣ ﻴ نﺎ ﺎﻫرازﺎﺑ ي
،نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ رد
ﺴﻣ ﻴ ﺎﻫﺮ ﻲﻳ ﻪﻛ تﻼﺤﻣ و ﺰﻛاﺮﻣ نآ ﺎﻫ را ﻪﺑ ﻳ ﺪﻜ ﻳ ﺮﮕ ﻞﺼﺘﻣ ﻣ ﻲ دﺮﻛ ﻧ ﻴ
،ﺰ ﺮﻈﻧﺪﻣ دﻮﺑ .
ﻌﺳﻮﺗ ﺔ ﺰﻛاﺮﻣ ﻠﺤﻣ ﻲ
، و ﺮﻬﺷ ي نﺪﺷ نآ
،ﺎﻫ ﻐﺗ ﻴﻴ تاﺮ ﻤﻬﻣ ﻲ ار ﻧ ﻴ
،ﺰ رد ﺎﻫرازﺎﺑ و ﻞﻜﺷ ﺪﻨﺑ ي ﺎﻫ ي
نآ ﺎﻫ ﻪﺑ هاﺮﻤﻫ
؛ﺖﺷاد ﺎﻫرازﺎﺑ ي ﻟوا ﻴ ﻪ
ًﺎﻓﺮﺻ ﻞﺤﻣ ﻊﻤﺠﺗ ﻧﺎﺴﻛ ﻲ
،ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﻛ ماﺪﻗا ﻪﺑ ﺶﻨﻛ
دﺎﺼﺘﻗا ي و ﻪﻧاﺮﮔادﻮﺳ ﻣ
ﻲ ﺪﻧدﺮﻛ . رد ﻟﺎﺣ ﻲ ﻪﻛ ﻪﺑ رﺪﺗ ﻳ
،ﺞ ﺎﺑ ﺎﻫراز ي گرﺰﺑ ﺮﺗ و ﻢﻬﻣ
،ﺮﺗ نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ
ﻞﻘﺘﺴﻣ ﻳ
،ﻪﺘﻓﺎ و ﺴﺑ ﻴ رﺎ ي زا نآ
،ﺎﻫ ﺪﺒﺗ ﻳ ﻞ ﻪﺑ رﻮﺤﻣ ﻠﺻا ﻲ زﺎﺳﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي ﺪﻧﺪﺷ . ﻃ ﻲ اﻳ ﻦ
اﺮﻓ ﻳ
،ﺎﻫﺪﻨ ﺎﻫرازﺎﺑ ي ﺖﺑﺎﺛ ﻞﻜﺷ
،ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﻪﻛ ﺎﺳ ﻳﺮ ﺎﻫﺎﻀﻓ ي ﻣﻮﻤﻋ ﻲ زا ﺒﻗ ﻴ ﻞ
،ﺪﺠﺴﻣ ﺎﻘﻧﺎﺧ
،ه مﺎﻤﺣ
و ﻪﺳرﺪﻣ ار ﻧ ﻴ ﺰ رد دﻮﺧ ﺎﺟ ي ﻣ ﻲ ﺪﻧداد . ﺪﺟﺎﺴﻣ و سراﺪﻣ د ﻳﻨ ﻲ رد اﺪﻧا هز ﺎﻫ ي
،توﺎﻔﺘﻣ و ﻂﺳﻮﺗ
نﺎﮔﺪﻧزﺎﺳ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ
ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻣ ﻲ ﺪﻧﺪﺷ . ﺖﻣﻮﻜﺣ - ﻪﺘﺧﺎﺳ ندﻮﺑ ﺪﺠﺴﻣ و
،ﻪﺳرﺪﻣ نﺎﺸﻧ زا ﻤﻫا ﻴ ﺖ
و رﺎﺒﺘﻋا ﻣﻮﻤﻋ ﻲ نآ ﺎﻫ ﺖﺷاد . ﺪﺟﺎﺴﻣ ﻊﻣﺎﺟ ار زا ا ﻳ ﻦ
،ظﺎﺤﻟ ﺎﺑ ﻳ ﺪ زا ﺎﺳ ﻳ ﺮ ﺎﻫﺎﻀﻓ ي ﻣﻮﻤﻋ ﻲ
ﺎﻤﺘﻣ ﻳ ﺰ
،دﺮﻛ زﻳ اﺮ دﻮﺟو
،نآ ﺎﺗ تﺪﻣ ﺎﻫ و رد هرود ﺎﻫ ي رﺎﺗ ﻳ ﺨ ﻲ
،نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻪﺼﺨﺸﻣ
و ﻌﻣ ﻴ رﺎ
ﺎﺳﺎﻨﺷ ﻲﻳ طﺎﻘﻧ ﺮﻬﺷ ي ﻠﻛ ﻴ ﺪ ي دﻮﺑ . ﭘﻴ ﺪﻣﺎ ﻌﺳﻮﺗ ﺔ طﺎﻘﻧ صﺎﺧ ﺮﻬﺷ ي
، ﺪﺒﺗ ﻳ ﻞ سراﺪﻣ د ﻳﻨ ﻲ
، ﻪﺑ
ﺎﭘ ﻳ هﺎﮕ ﺎﻫ ي ﺜﺣﺎﺒﻣ ﺔ د ﻳﻨ ﻲ و ﺳ ﻴ ﺳﺎ ﻲ
، و ﺪﺷر رﺪﺗ ﻳ ﺠ ﻲ نﻮﻧﺎﻛ ﺎﻫ ي ﺮﻜﻓ ي دﻮﺑ . ﻣﻴ ناﺪ
،ﺎﻫ زا د ﻳ ﺮﮕ
ﺎﻫﺎﻀﻓ ي ﻣﻮﻤﻋ ﻲ ﻠﻛ ﻴ ﺪ ي رد ﺎﻫﺮﻬﺷ ي گرﺰﺑ ا ﻳ ناﺮ
،ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﻛ نﺎﻜﻣا رﻮﻀﺣ ﺖﻗﻮﻣ ﻌﻤﺟ ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي
،گرﺰﺑ ﻢﻋا زا ﻌﻤﺟ ﻴ ﺖ ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ ناﺮﮔ ﺎﻫرازﺎﺑ ي ﻠﺼﻓ ﻲ و ﻌﻤﺟ ﻴ ﺖ ﻢﻫدﺮﮔ آ ﻳ هﺪﻨ اﺮﺑ ي عﺎﻤﺘﺳا
ﻧاﺮﻨﺨﺳ ﻲ
،مﺎﻜﺣ و ﻳ ﺎ ﻌﻤﺟ ﻴ ﺖ ﺶﺗرا ﺎﻫ ي ﻠﺤﻣ ﻲ و ﻠﻣ ﻲ ار ﻢﻫاﺮﻓ ﻣ ﻲ ﺪﻧدﺮﻛ . ﻣﻴ ناﺪ ﺶﻘﻧ نﺎﻬﺟ
،نﺎﻬﻔﺻا ﻪﺑ ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻣ ﻴ دﺎﻌ ﻪﺳ ﺮﺼﻨﻋ
،ﺖﻣﻮﻜﺣ د ﻳ ﺖﻧﺎ و
،ترﺎﺠﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ا ي
،ﺐﺳﺎﻨﻣ اﺮﺑ ي ﺖﺧﺎﻨﺷ
ﺪﺣ ﻤﻫا ﻴ ﺖ ﺮﺼﻨﻋ ﻣ ﻴ ناﺪ رد رﺎﻤﻌﻣ ي ﺮﻬﺷ ي اﻳ ناﺮ ﺖﺳا . رﺎﺑرد ة گرا
،ﺎﻫ ﻪﻛ ﻣ ﻲ ناﻮﺗ نآ ﺎﻫ
،ار
لدﺎﻌﻣ ﺎﻫ ي ﺮﺧﺄﺘﻣ ﺎﻫژﺪﻨﻬﻛ ي ﻧﺎﺘﺳﺎﺑ ﻲ
،ﺖﺴﻧاد ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ا ﻳ ﻦ ﻪﺘﻜﻧ ﻤﻫا ﻴ ﺖ
،دراد ﻪﻛ ا ﻳ ﻦ
ﻪﻌﻠﻗ هراو
،ﺎﻫ رد نورد دوﺪﺤﻣ ة ﺎﻫﺮﻬﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻣ ﻲ
،ﺪﻧﺪﺷ ﺮﮕﻣ نآ ﻪﻛ راﺮﻘﺘﺳا ﻧورد ﻲ نآ
،ﺎﻫ ﺎﺑ
تﺎﻈﺣﻼﻣ ﻋﺎﻓد
ﻲ و ﻨﻣا ﻴﺘ ﻲ رد دﺎﻀﺗ دﻮﺑ . ورﺎﺑ ﻳ ﺎ دﻳ راﻮ ﺷ ﺮﻬ ﻧ ﻴ
،ﺰ زا ﻪﻠﻤﺟ تﺎﻣﺎﻜﺤﺘﺳا ﻋﺎﻓد
ﻲ دﻮﺑ
ﻪﻛ هار ار ﺮﺑ دورو ﻳ ﺎ ﻠﻤﺣ ﺔ ﻧﺎﻬﮔﺎﻧ ﻲ داﺮﻓا ﻏﻴ ﺮ ﻣﻮﺑ ﻲ ﻪﺑ هدوﺪﺤﻣ
،ﺮﻬﺷ ﺪﺳ ﻣ ﻲ دﺮﻛ ) . ﺳودﺮﻓ ﻴ
،نﺎ
2002 : 68 - 84 (
ناﺮﻳا رد نرﺪﻣ يﺮﻬﺷ يﺎﻀﻓ ﻒﻌﺿ
163
ﻠﺤﺗ ﻴ ﻞ ﺎﻀﻓ ﻲﻳ
ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﻊﻣﺎﺟ ﺳودﺮﻓ ﻴ
،نﺎ ﺪﻨﭼﺮﻫ ﺎﺑ ﻦﺋاﺮﻗ ﻣﻮﻬﻔﻣ ﻲ و ﻘﻄﻨﻣ ﻲ هاﺮﻤﻫ
،ﺖﺳا ﺎﻣا
ﺎﻬﻧ ﻳ
ًﺎﺘ زا ﻪﺋارا ﻟﻻﺪﺘﺳا ﻲ
، اﺮﺑ ي ﻪﺑ ﻒﻌﺿ ﺮﮔ اﻴﻳ نﺪ ﺎﻫﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي نرﺪﻣ رد ا ﻳ
،ناﺮ زﺎﺑ ﻣ ﻲ ﺪﻧﺎﻣ . ﻪﺑ
ﺑﻴ نﺎ
،هدﺎﺳ ﻠﺤﺗ ﻴ ﻞ ﺳودﺮﻓ ﻴ
،نﺎ وﺎﺣ ي تﺎﻋﻼﻃا
،ناواﺮﻓ رﺎﺑرد ة ﺴﺑ ﻴ رﺎ ي زا ﺐﻧاﻮﺟ ﺎﻀﻓ ﻲﻳ ﺮﻬﺷ
اﻳ ﻧاﺮ ﻲ رد هرود ﺎﻫ ي رﺎﺗ ﻳ ﺨ ﻲ ﭘ ﻴ ﺸ ﻴ ﻦ
،ﺖﺴﻫ ﺎﻣا نﺎﻨﭽﻤﻫ ﻪﻛ ﺎﻫزاﺮﻓ ﻲﻳ زا بﺎﺘﻛ وا ﻧ ﻴ ﺰ نﺎﺸﻧ
ﻣ ﻲ
،ﺪﻫد رد ﺨﺸﺗ ﻴ ﺺ ﺪﻧور ﻘﻄﻨﻣ ﻲ ﻌﻀﺗ ﻴ ﻒ ﺎﻫﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي
،نرﺪﻣ رﺎﭼد مﺎﻬﺑا ﺖﺳا . تﺎﻌﺒﺗ
ﻒﻌﺿ ﺪﻣ ﻳ ﺮ ﻳ ﺖ رد رود ة
،رﺎﺟﺎﻗ و ﺲﭙﺳ ﺰﻛﺮﻤﺗ ﺪﺷ ﻳ ﺪ ترﺪﻗ رد رود ة
،نﺎﺧﺎﺿر ﻪﻛ
ﺮﺠﻨﻣ ﻪﺑ
ﻞﻜﺷ ﮔﻴ ﺮ ي رﺪﺗ ﻳ ﺠ ﻲ ﻳ ﻚ ﺖﻟود ﺎﻣﺮﺳ ﻳﻪ راد ي ﻪﺘﺴﺑاو ﻣ ﻲ
،دﻮﺷ و ﻪﺘﺒﻟا ﺒﺜﺗ ﻴ ﺖ
،ناﺮﻬﺗ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ
نﻮﻧﺎﻛ ا ﻳ ﻦ ﻞﻜﺷ ﺪﻨﺑ ي
،هزﺎﺗ زا ﻪﻠﻤﺟ دراﻮﻣ ي
،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﻛ ﺳودﺮﻓ ﻴ
،نﺎ رد ﺷﺎﺣ ﻴ ﻪ و ﮔ هﺎ رد ﻦﺘﻣ
لﻻﺪﺘﺳا
،دﻮﺧ رد ﺟﻮﺗ ﻴﻪ اﺮﺷ ﻳ ﻂ بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ﺎﻫﺎﻀﻓ ي ﺮﻬﺷ ي
،نرﺪﻣ ﻪﺑ نآ ﺎﻫ هرﺎﺷا ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ . ﻪﺑ ﻢﻋز
ﺳودﺮﻓ ﻴ
،نﺎ ﻐﺗ ﻴﻴ تاﺮ
،رﻮﺑﺰﻣ ﻪﻧﻮﮔ ا ي ﻠﻜﺷﺪﺑ ﻲ
،ار رد ﭘ ﻴ ﺪﻨﺑﺮﻜ ي ناﺮﻬﺗ و ﺎﻫﺮﻬﺷ ي گرﺰﺑ ﻢﻗر هدز
،ﺪﻧا زﻳ اﺮ ﻪﻧ ﻐﺗ ﻴﻴ تاﺮ دﺎﺒﻣ ي ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺮﻓآ ﻳ ﻦ ﻞﺑﺎﻗ ﺟﻮﺗ ﻴ ﻪ هدﻮﺑ
،ﺪﻧا و ﻪﻧ تﻻﻮﺤﺗ ﺪﺻﺎﻘﻣ ا ﻳ ﻦ ﻌﺳﻮﺗ ﺔ
ﺮﺳ ﻳ
،ﻊ ﻪﺑ دﺮﻛرﺎﻛ بﻮﻠﻄﻣ دﻮﺧ ﺖﺳد ﻳ ﻪﺘﻓﺎ ﺪﻧا . ﺘﻧﻴ ﺠ ﺔ ﻞﺑﺎﻗ
،رﺎﻈﺘﻧا ﻞﻜﺷ ﮔ ﻴ ﺮ ي
»
– ﺖﺴﺨﻧ
ﺮﻬﺷ
« ﺎﻫ ي هﺪﻨﻜﻣ و رد ﭘ ﻲ
،نآ ﻬﺗ ﻲ نﺪﺷ ﺴﺑ ﻴ رﺎ ي زا طﺎﻘﻧ
،رﻮﺸﻛ زا ﻓﺮﻇ ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي ﻌﻤﺟ ﻴﺘ ﻲ و
ﻟﻮﺗ ﻴ ﺪ ي
،مزﻻ اﺮﺑ ي ﻃ ﻲ اﺮﻓ ﻳ ﺎﻫﺪﻨ ي ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺮﻓآ ﻳ ﻦ ﺖﺳا . ﻪﺑ ﺑ ﻴ نﺎ ﺳودﺮﻓ ﻴ
،نﺎ ﺎﻫﺮﻬﺷ ي
،گرﺰﺑ رد
ﻟﺎﺣ ﻲ ﺬﭘ ﻳ اﺮ ي ﻌﻤﺟ ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي فﺮﮕﺷ ﻣ ﻲ
،ﺪﻧﻮﺷ ﻪﻛ زﻳ ﺖﺧﺎﺳﺮ ﺎﻫ ي مزﻻ اﺮﺑ ي اﻳ ﻦ لﻮﺤﺗ ﻈﻋ ﻴ ﻢ ار
،ﺪﻧراﺪﻧ و ﺎﻫﺮﻬﺷ ي ﻚﭼﻮﻛ ﻧ ﻴ ﺰ ﺸﻨﺗ ﻲ ار ﻞﻤﺤﺘﻣ ﻣ ﻲ
،ﺪﻧﻮﺷ ﻪﻛ نﺎﻜﻣا ﺮﻌﺗ ﻳ ﻒ ﺴﻣ ﻴ ﺮ هزﺎﺗ ا ي اﺮﺑ ي
ﮔﺪﻨﻟﺎﺑ ﻲ دﺎﺼﺘﻗا
– ي
ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ ار زا نآ ﺎﻫ ﺐﻠﺳ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ ) . ﺳودﺮﻓ ﻴ
،نﺎ 2002 : 32 - 38 (
اﺮﮔ ﻳ ﺶ
،مﻮﺳ رد ﺮﻈﻧ ﻳﻪ زادﺮﭘ ي ﻫ ﺎ ي
،ﻪﻧارﺎﻤﻌﻣ اراد ي اﻳ ﻦ و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﻢﻬﻣ ﺖﺳا ﻪﻛ ﺎﺟ ﻳ ﻫﺎﮕ ﻲ ﻻاو
ار ﻪﺑ تﻻﻻﺪﺘﺳا و
ﻨﺋاﺮﻗ ﻲ ﻣ ﻲ
،ﺪﻫد ﻪﻛ ﺑ ﻴ ﺶ زا نآ ﻪﻛ ﻪﻧارﺎﻤﻌﻣ
،ﺪﻨﺷﺎﺑ
،ﻪﻧازﺎﺳﺮﻬﺷ رادرﻮﺧﺮﺑ
زا
ﻪﮔر ﺎﻫ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ
، و هﺎﮔ ﺘﺣ ﻲ
ًﺎﺻﺎﺼﺘﺧا ﻪﻌﻣﺎﺟ
ﻪﻧﺎﺳﺎﻨﺷ ﺪﻨﺘﺴﻫ . ﻦﺴﺤﻣ ﺒﺣ ﻴﺒ ﻲ رد » زا رﺎﺷ ﺎﺗ
ﺮﻬﺷ « ﻪﺑ ا ﻳ ﻦ ﻞﻜﺷ زا ﺮﻈﻧ ﻳﻪ زادﺮﭘ ي ر و ي هدروآ ﺖﺳا . وا نﻮﭽﻤﻫ نﺎﻣﺪﻘﺘﻣ ﻮﺧ ﻳ
،ﺶ ﺷ ﻴ ﺘﻔ ﺔ ﺐﺘﻜﻣ
ﺮﻬﺷ ي نﺎﻬﻔﺻا
،ﺖﺳا و اﺮﺑ ي نآ و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ﻞﺑﺎﻗ ﻠﻣﺄﺗ ﻲ نﻮﭼ ﻧﺎﻣأﻮﺗ ﻲ تﺮﺜﻛ و
،تﺪﺣو ﺰﻛﺮﻤﺗ
و مﺪﻋ
،ﺰﻛﺮﻤﺗ ﻊﻤﺠﺗ و ﺎﺒﺗ ﻳ
،ﻦ و ﺐﺳﺎﻨﺗ و مواﺪﺗ ار ﺮﺑ ﻣ ﻲ
،درﺎﻤﺷ ﺎﻣا زا ﺖﺳد ﻦﺘﻓر رﺪﺗ ﻳ ﺠ ﻲ ا ﻳ ﻦ
و ﻳ ﮔﮋ ﻲ
،ﺎﻫ ﺲﭘ زا ﺐﺘﻜﻣ ﺮﻬﺷ ي ناﺮﻬﺗ
،ار ﺎﺑ ﻣاﻮﻋ ﻞ و ﻣز ﻴ ﻪﻨ ﺎﻫ ﻲﻳ حﺮﺷ ﻣ ﻲ
،ﺪﻫد ﻪﻛ ﺎﺷ ﻳ نﺎ ﻪﺟﻮﺗ
؛ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺒﺣ ﻴﺒ ﻲ زا لﻮﻓا نﺎﻣزﺎﺳ د ﻳ ﻧاﻮ ﻲ
، لﺎﻤﻋا ﻤﻛﺎﺣ ﻴ ﺖ هﺪﻨﻛاﺮﭘ رد
،رﻮﺸﻛ ﺷﺎﭘوﺮﻓ ﻲ رﺪﺗ ﻳ ﺠ ﻲ
نﺎﻣزﺎﺳ ﻟﻮﺗ ﻴ ﺪ ي
، و ﻤﺤﺗ ﻴ ﻞ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺗادراو
ﻲ ﻪﺑ دﺎﺼﺘﻗا ور ﻪﺑ ﺪﺷر
– رﻮﺸﻛ
و رد ﺘﻧ ﻴ ﺠ ﺔ لاوز
دﺎﺼﺘﻗا ي
،نﺎﻬﻔﺻا
،نﺎﺷﺎﻛ ﺮﺒﺗ ﻳﺰ و ...
- ﻦﺨﺳ ﻣ ﻲ ﻮﮔ ﻳ ﺪ ) . ﺒﺣ ﻴﺒ ﻲ
، 1380 : 112 - 118 (
164
مود هرﺎﻤﺷ ،لوا لﺎﺳ ،ناﺮﻳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻠﺠﻣ ﺴﺑﺎﺗ ،
نﺎﺘ 1389
ﺘﻜﻧ ﺔ ﺎﺷ ﻳ نﺎ ﻪﺟﻮﺗ رد حﺮﺷ ﺒﺣ ﻴﺒ ﻲ
، ﺮﻌﺗ ﻳ ﻒ ﺐﺘﻜﻣ ﺮﻬﺷ ي
،ناﺮﻬﺗ فﻼﺧﺮﺑ اور ﻳ ﺖ ﺎﻫ ي ﺘﻨﺳ ﻲ
،
زا ﺐﺗﺎﻜﻣ رﺎﻤﻌﻣ ي
،ﺖﺳا ﻪﻛ ﺐﺴﺣ ﺮﻌﺗ ﻳ
،ﻒ ﺒﺘﻜﻣ ﻲ ﺖﺳا ﺮﺛﺄﺘﻣ زا ﺐﺘﻜﻣ
،نﺎﻬﻔﺻا ﻪﻛ نﺎﻨﭽﻤﻫ
ﻜﺘﻣ ﻲ ﺮﺑ ﻧﺎﮔرﺎﻬﭼ ﺔ ﺪﺟﺎﺴﻣ و
،سراﺪﻣ
،رازﺎﺑ ﻣ ﻴ
،ناﺪ و تﻼﺤﻣ ﺖﺳا . ﺎﺑ ا ﻳ ﻦ
،لﺎﺣ ﺐﺘﻜﻣ ﺮﻬﺗ
،نا
ﻦﺘﺴﺑآ ﺗﻻﻮﺤﺗ ﻲ
،ﺖﺳا ﻪﻛ ﺪﺒﺗ ﻳ ﻞ ﺧ ﻴ نﺎﺑﺎ ﻪﺑ ﻣﻮﻬﻔﻣ ﻲ رﺎﺠﺗ ي
، ﺪﺒﺗ ﻳ ﻞ تﻼﺤﻣ ﺮﻬﺷ ي ﻪﺑ ﺻﺮﻋ ﺔ
زوﺮﺑ ﺎﻤﺗ ﻳ تاﺰ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ
، و ﺮﻌﺗ ﻳ ﻒ هزاورد
،ﺎﻫ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ راﺮﻗﺮﺑ ي لﺎﺼﺗا ﺎﻫ ي ﺶﺷ ﻧﺎﮔ ﺔ ﻣ ﻴ دﺎ ﻳ ﻦ و
ﺧ ﻴ نﺎﺑﺎ ﺎﻫ ي ﻠﺻا ﻲ
، زا ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ﻳ ﻦ نآ ﺎﻫ ﺪﻨﺘﺴﻫ ) . ﺒﺣ ﻴﺒ ﻲ
، 1380 : 135 (
ﻲﭘ رد نﺎﻬﻔﺻا ﺐﺘﻜﻣ ﻚﺒﺳ ﺖﻓر
ﺎﻫ هﻮﻴﺷ و ﻲﻧاﺮﻳا يرﺎﻤﻌﻣ يﺎﻫ ﻲﺒﺘﻜﻣ ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ ،ﻲﻣﻼﺳا–
نداد ﺖﺳد ﻪﺑ و ،ﺪﻴﺠﻨﮔ ﺪﻫاﻮﺨﻧ ﻪﻧارﺎﻤﻌﻣ يﺎﻫﺎﻨﺑ و ﻦﻛﺎﻣا ﻒﻴﺻﻮﺗ رد ،نآ حﺮﺷ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺐﻧاﻮﺟ و ﺪﻋاﻮﻗ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد مﺰﻠﺘﺴﻣ ،نآ زا ﻪﻧﺎﻔﺼﻨﻣ ﻲﺣﺮﺷ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﻪﻧازﺎﺳﺮﻬﺷ
. رود رد ة
يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ نﻮﻣزآ ﻞﺤﻣ نﺎﻬﻔﺻا ﻪﻛ ،ﺖﺳا يﻮﻔﺻ ﻲﻧارﺎﻤﻌﻣ يﺎﻫ
يﺮﻨﻫ ﺶﻨﻴﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﻪﻛ ،دﻮﺷ ﻲﻣ
ﺖﺳﺎﻴﺳ و تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ ﺎﺑ ،ار دﻮﺧ ﺪﻧﺰﻴﻣآرد ﺖﻣﻮﻜﺣ يﻮﺳ زا هﺪﺷ غﻼﺑا يﺮﻬﺷ يﺎﻫ
. رازﺎﺑ
ﺮﻳا يرﺎﻤﻌﻣ ﺦﻳرﺎﺗ رد ﻪﻛ ﻲﻠﻜﺷ ﻪﺑ ،نﺎﻬﻔﺻا ﻲﺑ نا
ﻌﺳﻮﺗ رﻮﺤﻣ ،ﺖﺳا ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺔ
ﻊﻗاو ﺮﻬﺷ يﺪﺒﻟﺎﻛ
ﻲﻣ دﻮﺷ . ﻴﺑ ،ﺰﻴﻧ ﺖﻣﻮﻜﺣ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ﻦﻛﺎﻣا ﻲﺘﺣ و ،سراﺪﻣ ،ﺪﺟﺎﺴﻣ ار ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻦﻳﺮﺘﺸ
رازﺎﺑ ﻞﻣﺎﻋ زا
ﻲﻣ ﺪﻧﺮﻳﺬﭘ . ،رازﺎﺑ ﺮﻬﺷ ﺪﻳﺪﺟ و ﻢﻳﺪﻗ يﺎﻫ ﺖﻓﺎﺑ ﻂﺑار ﻞﻜﺷ نﺎﻴﻨﺑ و
،يدﺎﺼﺘﻗا ﺮﺻﺎﻨﻋ يﺮﻴﮔ
ﻲﻣ نﺎﻬﻔﺻا رد ﻪﻧاﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻲﺘﺣ و ﻲﺘﻌﻨﺻ ،ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ دﻮﺷ
. ﻞﻜﺷ ﻞﻣاﻮﻋ ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ رﻮﻀﺣ ﺪﻨﻫد
ة
،يﺮﻬﺷ ﺖﻓﺎﺑ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻪﺑ ار نﺎﻬﻔﺻا
ﻨﭼ يا ﻲﻣ ﻞﻳﺪﺒﺗ ﻖﻧورﺮﭘ نﺎ ﺴﻳﺎﻘﻣ زا ﻦﺨﺳ ﻪﻛ ،ﺪﻨﻛ
ﺔ
ﺎﺷ نﺎﻬﻔﺻا ﺖﺳا نآ ﺮﺻﺎﻌﻣ نﺪﻨﻟ ﺎﺑ ،ﻲﺳﺎﺒﻋ ه
. ﺳا ﻖﻧور جوا رد ﺮﻬﺷ ﻪﻧﺎﺸﻧ و ﺖ
لﻼﺤﻤﺿا زا يا
ﻜﺒﺷ ﺔ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ عﻮﻨﺘﻣ ﻒﻴﻃ ﻪﻛ ﻲﻤﻜﺤﺘﺴﻣ ﺑ ار ﺮﻬﺷ نوﺮﻴﺑ و نورد يﺎﻫ
ﻪﺑ ،ﺖﺳا ﻪﺘﺳﻮﻴﭘ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﻪ
ﻲﻤﻧ ﻢﺸﭼ درﻮﺧ
) . ،ﺎﻴﻧﺮﻴﭘ 1383 : 275 (
ﻳﺮﻈﻧ رد ﺔ » رﺎﺷ « ﻢﻬﻣ نﺎﻬﻔﺻا ﺐﺘﻜﻣ ،ﻲﺒﻴﺒﺣ ﻲﻧاﺮﻳا رﺎﺷ ﻲﻠﺠﺗزﺎﺑ دﻮﻤﻧ ﻦﻳﺮﺗ
ﻼﺳا– ﺖﺳا ﻲﻣ .
ﻲﻤﻧ ﻞﻜﺷ ﻸﺧ رد ﺐﺘﻜﻣ ﻦﻳا ﻪﻣﺰﻣز ﻪﻜﻠﺑ ،دﺮﻴﮔ
ﺎﻫ يﻮﻔﺻ ﺖﻟود ﻞﻴﻜﺸﺗ زا ﺶﻴﭘ ﻪﻛ ار ﻲﻳ رد
؛ﺪﻨﻛ ﻲﻣ ﻪﻧازﺎﺳﺮﻬﺷ يﺎﺳر يﺎﻫاﺪﺻ ﻪﺑ ﻞﻳﺪﺒﺗ ،ﺪﺳر ﻲﻣ شﻮﮔ ﻪﺑ ﺰﻳﺮﺒﺗ
» ﻋﻮﻤﺠﻣ دﺎﺠﻳا ﺔ
» هﺎﺷدﺎﭘ ﻦﺴﺣ «
يﺮﻬﺷ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ،ﺰﻳﺮﺒﺗ رد ،ﻢﻳﺪﻗ ﺰﻳﺮﺒﺗ رﺎﻨﻛ رد ﺪﻳﺪﺟ
ﻪﻨﻳﺮﻗ ﺎﻔﻣ يزﺎﺳزﺎﺑ زا ﻦﺷور يا هار نﺎﻴﻧﺎﻣﺎﺳ و نﺎﻴﺋﻮﺑ نارود ﻪﺑ ﻪﻛ ،ﺖﺳا يزﺎﺳﺮﻬﺷ ﻦﻬﻛ ﻢﻴﻫ
ﻲﻣ دﺮﺑ . هﺎﮔرد نآ فاﺮﻃا رد ﻪﻛ ﻪﻧﺎﻴﻣ رد ﻊﻴﺳو ﻲﻧاﺪﻴﻣ )
ﻮﭘﺎﻗ ﻲﻟﺎﻋ (،
و ،نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ،ﻊﻣﺎﺟ ﺪﺠﺴﻣ
ﻧﺎﻫد ﺔ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻪﻧﺎﺨﺑاﺮﺿ و رازﺎﺑ ﻲﻠﺻا .
نآ زا و ﺖﺳا ﻂﻠﺴﻣ ناﺪﻴﻣ ﺮﺑ هﺎﮔرد ترﺎﻤﻋ
ناﺮﻳا رد نرﺪﻣ يﺮﻬﺷ يﺎﻀﻓ ﻒﻌﺿ
165
ﻃ ﺶﻳﺎﻤﻧ ﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ﻦﺴﺣ نوزوا ﻖﻳﺮ ﺪﻨﻛ ترﺎﻈﻧ نﺎﮔﻮﭼ يزﺎﺑ ﺎﻳ و ﻲﻣﺎﻈﻧ يﺎﻫ
. « ) ،ﻲﺒﻴﺒﺣ
1380 : 93
1(
،ﻲﺒﻴﺒﺣ ﻢﻋز ﻪﺑ ﺻﺮﻋ نﺎﻬﻔﺻا
ﺔ ﻲﻠﺠﺗ
» نﺎﻬﻔﺻا ﺐﺘﻜﻣ «
ﻪﻛ ﺖﺳا ﺮﻬﺷ ﻦﻳا رد اﺮﻳز ،دﻮﺷ ﻲﻣ
يدﺎﻬﻧ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ﻪﺑ ﻪﻛ ،ﺪﻨﺑﺎﻳ ﻲﻣ ﺖﺻﺮﻓ ﺖﻟود و ﺮﻬﺷ ﺪﻧﻮﺷ ﻞﻳﺪﺒﺗ هﺪﺷ
. يﺮﺠﻣ يﻮﻔﺻ ﺖﻟود
ﻲﻧاﺮﻳا ﻚﻴﺳﻼﻛ يرﺎﻤﻌﻣ ﺐﺗﺎﻜﻣ ﻢﻴﻤﻌﺗ و يﺮﺴﺗ ﻣﻼﺳا–
ﺻﺮﻋ ﻪﺑ ،ﻲ ﺔ
،ﺖﺴﻴﻧ ﻲﻨﻴﺸﻧﺮﻬﺷ و ﺮﻬﺷ
ناﺮﻳا يرﺎﻤﻌﻣ ﺦﻳرﺎﺗ ﻪﺑ نﺎﻬﻔﺻا يزﺎﺳﺮﻬﺷ ﺐﺘﻜﻣ ﻲﻓﺮﻌﻣ رد ار مﺪﻘﺘﻣ و مﺪﻘﻣ ﺶﻘﻧ ﻚﺷ ﻲﺑ ﺎﻣا
؛دراد
» ﻖﻘﺤﺗ ،نﺎﻬﻔﺻا ﺐﺘﻜﻣ
» نﺎﻣرآ ﺮﻬﺷ – « رد ﻦﺘﺷاد ﻪﺸﻳر ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﻪﻛ ،ﺖﺳا يﻮﻔﺻ ﺖﻟود
ﻫﺮﻓ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ،يدﺎﺼﺘﻗا يﺎﻫ ﻲﻧﻮﮔﺮﮔد ﺛدﺎﺣ ﻚﻳ نﻮﭼ ﻪﻧ ،ﺶﻳﻮﺧ نﺎﻣز ﻲﮕﻨ
ﺔ نﻮﭼ ﻪﻛ ،ارﺬﮔ
ﻪﻌﻗاو ﺻﺮﻋ ﻪﺑ ﺎﭘ ،ﻲﻧﺎﻣدﺎﻳ يا ﺔ
دراﺬﮔ ﻲﻣ دﻮﺟو .
ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ يﻮﻔﺻ ﺖﻟود رد نﺎﻬﻔﺻا ﺐﺘﻜﻣ رﺎﺷ
ﻲﺳﺎﻴﺳ ﻲﮕﺘﺨﻴﻣآ و جاﺰﺘﻣا رﻮﻠﺒﺗ ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ نﺎﻤﻫ ،ﺖﺳا ﻲﺒﻫﺬﻣ و ﻲﻧاﻮﻳد ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ﻲﺗﺪﻴﻘﻋ –
ﺖﺴﻫ ﺰﻴﻧ رﺎﻛ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا تﺪﺣو .
ﺮﺑ هوﻼﻋ رﺎﺷ ﻦﻳا
» – ﺮﻬﺷ ترﺪﻗ
« ،
» ﺮﻬﺷ - ﺶﻳﺎﻤﻧ
« و ،
» – ﺮﻬﺷ
نﺎﻣرآ
« ﻪﻛ نآ ﻦﻴﻋ رد ،ﺖﺴﻫ ﺰﻴﻧ
» ﺮﻬﺷ - رازﺎﺑ « و
» ﺮﻬﺷ - ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ « ،ﺖﺳا
» ﺮﻬﺷ - اﻮﻳد ن « ﺖﺴﻫ ﺰﻴﻧ
ﻤﻫ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﺑ رد ﻪﺑ و ﺔ
،ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ﻦﻳا
» ﺮﻬﺷ - ﻪﻘﻄﻨﻣ « ﺮﺘﺴﮔ ة ﺖﺳا نآ ﻞﻤﻋ .
ﻒﻳﺮﻌﺗ ار ﻪﻘﻄﻨﻣ
ﻲﻣ ﻲﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ نآ زا و ،ﺪﻨﻛ دﺮﻳﺬﭘ
. « ) ،ﻲﺒﻴﺒﺣ 1380 : 94 (
ﺣ ﻪﻛ يﺮﻴﺑﺎﻌﺗ زا ﻲﻣ رﺎﻛ ﻪﺑ نﺎﻬﻔﺻا ﺐﺘﻜﻣ ياﺮﺑ ﻲﺒﻴﺒ
،دﺮﺑ ﺖﺳد ﻲﻣ ﻢﻛ ﻪﻛ ،ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ ناﻮﺗ
ﻲﺨﻳرﺎﺗ و ﻪﺘﺳﻮﻴﭘ يﺪﻧور ﻞﺻﺎﺣ ﺰﻴﻧ و ،ﻲﻧﻮﻤﻀﻣ و ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ يﻻﺎﺑ مﺎﺠﺴﻧا ياراد ﺐﺘﻜﻣ ﻦﻳا ﺖﺳا . ﺶﻨﻛ و ﻲﻳﺎﻳﻮﭘ ﻞﺻﺎﺣ ،نﺎﻬﻔﺻا ﺐﺘﻜﻣ ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﺰﻴﻧ ﻦﻳا زا ﺶﻴﭘ ﻪﻛ نﺎﻨﭼ ﺰﻴﻧ
ﺖﻣﻮﻜﺣ ﺖﺳد ﻲﮔدﻮﺸﮔ و ،ﻪﻣﺎﻋ و ﺖﻣﻮﻜﺣ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﻧﺎﺸﻧ و ﺎﻫدﺎﻤﻧ نﺪﻨﻛاﺮﭘ رد ،يﻮﻔﺻ
ﻪ يﺎﻫ
ﺖﺳا نﺎﻬﻔﺻا ﺮﻬﺷ ﺮﺳاﺮﺳ رد ،ﺶﻳﻮﺧ هاﻮﺨﻟد .
يزﺎﺳﺮﻬﺷ رد نﺎﻬﻔﺻا ﺐﺘﻜﻣ ﺮﺑ ﻢﻛﺎﺣ ﺪﻋاﻮﻗ ﻒﺸﻛ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﺸﻫوﮋﭘ رد يﺮﻫا اﺮﻫز ،دراد صﺎﺼﺘﺧا رﺎﺑرد ﻲﺒﻴﺒﺣ تﻼﻣﺄﺗ ﺖﺳا هﺪﻴﺷﻮﻛ
ة ﻔﺻا ﺐﺘﻜﻣ يرﻮﺘﺳد ﺪﻋاﻮﻗ ﻪﭼ نآ نﺎﻬ
يﺎﻀﻓ ﺖﺒﺴﻧ ﺮﺑ راﺮﺻا ،ﻲﻠﺳﻮﺗ دﻮﻤﺤﻣ و ﻲﺒﻴﺒﺣ ﻦﺴﺤﻣ يﺎﻫ ﻪﻳﺮﻈﻧ نﺎﻴﻣ ﮓﻧرﺮﭘ توﺎﻔﺗ دﻮﺟو ﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺐﻟﺎﺟ١
ﺪﻳد ناﻮﺗ ﻲﻣ ﻪﻳﺮﻈﻧ ود ﺮﻫ رد ار يدﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲﮕﺘﺳﻮﻴﭘ و ،يﺮﻬﺷ .
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ و ﺎﻫﺎﻀﻓ ﻲﮕﺘﺳﻮﻴﭘ ﻲﻠﺳﻮﺗ ﺮﻬﺷ يﺎﻫ
ار ي
ﻪﻳﺎﭘ ﻲﻠﺻا دﺮﻴﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﺪﻳﺎﺑ ﻲﻌﻄﻗ يدﻮﻤﻨﻫر نﻮﭽﻤﻫ ﻪﻛ ،ﺪﻧاد ﻲﻣ يا ) .
ر.
،ﻲﻠﺳﻮﺗ ك 1386 : 95 (
166
مود هرﺎﻤﺷ ،لوا لﺎﺳ ،ناﺮﻳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻠﺠﻣ ﺴﺑﺎﺗ ،
نﺎﺘ 1389
ﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ،ار ﺖﺳا هﺪﻧاﻮﺧ ﺔ
ﺪﻫد راﺮﻗ ﻖﻴﻗد .
ﺎﻨﺷ ﻪﺑ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا زا ﻲﺸﺨﺑ ،ﻲﺳﺪﻨﻫ ﺪﻋاﻮﻗ ﻲﻳﺎﺳ
دراد صﺎﺼﺘﺧا ﻪﻧارﺎﻤﻌﻣ و ،يدﺎﻣ .
ﻄﻌﻣ ﺰﻴﻧ رﻮﺑﺰﻣ تﺎﺼﺤﻔﺗ زا ﻲﺸﺨﺑ ،لﺎﺣ ﻦﻴﻋ رد ﻲﻤﻧ ﻪﻛ ،ﺖﺳا ﻲﺗﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ فﻮ
نآ ناﻮﺗ
يﺪﻨﺑ ﻪﺘﺳد رد ار ﺎﻫ
؛ﺪﻧﺎﺠﻨﮔ ﻦﻴﺸﻴﭘ يﺎﻫ
ﻢﻈﻧ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ﻲﻌﻴﺒﻃ يﺎﻫ
ﻲﻧاﺮﻳا يرﺎﻤﻌﻣ ﻲﻳﺎﻀﻓ ﺪﻋاﻮﻗ زا ،صﺎﺧ ﻦﻛﺎﻣا ﻲﻳﺎﻀﻓ ﺪﻋاﻮﻗ ﺖﻴﻌﺒﺗ ناﺰﻴﻣ
ﻴﻌﺒﺗ ﺪﺣ ﻲﻳﺎﺒﻳز لﻮﺻا زا يﺮﻬﺷ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﺖ ﻪﻠﺴﻠﺳ ،ﺐﺳﺎﻨﺗ ،ﺐﻴﻛﺮﺗ ،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
و ،ﺐﺗاﺮﻣ
...
ﻢﻈﻧ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ﻢﻈﻧ ؛سﺪﻘﻣ يﺎﻫ
ﺖﺷادروﺎﺑ زا هﺪﻣآﺮﺑ يﺎﻫ يﻮﻨﻌﻣ و ﻲﻨﻳد ،ﻲﻬﻟا يﺎﻫ
ﻠﻤﺟ زا ﺔ ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻳا ﺴﻫ ﺎﻫ
ﺪﻨﺘ . ﻌﻟﺎﻄﻣ ياﺮﺑ ار ﻲﺳﻮﺋر يﺮﻫا ﺔ
ﺖﺳا هﺪﻴﺷﻮﻛ و هﺪﻳﺰﮔﺮﺑ دﻮﺧ
ر سﻮﺋر ﻦﻳا ﻖﻓاﻮﻣ تاﺮﻫﺎﻈﺗ و ﺎﻫدﻮﻤﻧ دروآ دﺮﮔ دﻮﺧ ﺶﻫوﮋﭘ رد ،ا
) . ر.
،يﺮﻫا ك 1380
(
ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ زا ،ﻲﺨﻳرﺎﺗ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺮﺑ ﺪﻴﻛﺄﺗ ﺎﺑ ﻲﺒﻴﺒﺣ ﻪﻛ ﻲﻓﺎﺻوا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﺷور ،لﺎﺣ ﻦﻳا ﺎﺑ ﻌﺻ ﻲﻣ ﺖﺳد ﻪﺑ نﺎﻬﻔﺻا ﺐﺘﻜﻣ لوﺰﻧ و دﻮ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻨﺒﻣ ،ﺪﻫد
ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻲﺸﻫوﮋﭘ ياﺮﺑ يﺮﺗ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
رﺎﺑرد ،ﻲﺨﻳرﺎﺗ– ة
دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ نرﺪﻣ و ﻲﺘﻨﺳ يﺮﻬﺷ يﺎﻫﺎﻀﻓ .
ﺐﺘﻜﻣ هدر رد ،ﻊﻗاو رد ،ناﺮﻬﺗ ﻚﺒﺳ ﺎﻳ ﻚﺒﺳ يﺪﻨﺑ
هﻮﻴﺷ و ﺎﻫ ﻲﻧاﺮﻳا يرﺎﻤﻌﻣ ﻚﻴﺳﻼﻛ يﺎﻫ
ﺎﻣا ،دراﺪﻧ يﺎﺟ ﻲﻣﻼﺳا– ﻟﺎﻘﻣ
ﺔ و ﺖﻨﺳ نﺎﻴﻣ ﻪﻛ ﻲﻳﻮﮕﺘﻔﮔ ﺮﺑ ﺪﻴﻛﺄﺗ فﺪﻫ ﺎﺑ ،ﺮﺿﺎﺣ رد ،ﻪﺘﻴﻧرﺪﻣ
ﻲﻣرد ﺐﺘﻜﻣ ﻦﻳا ﺮﺘﺴﺑ راﺮﻗ شﺮﻳﺬﭘ درﻮﻣ ار ﻲﺒﻴﺒﺣ ﻦﺴﺤﻣ يﻮﺳ زا ﻲﺒﺘﻜﻣ ﻦﻴﻨﭼ ﻒﻳﺮﻌﺗ ،دﺮﻴﮔ
داد ﺖﺳا ه . ﺗ ﺐﺘﻜﻣ ﺻﺮﻋ ﻲﻳﻮﺳ زا ناﺮﻬ ﺔ
ﻞﻜﺷ يﺮﻴﮔ ﺳرﺪﻣ زا ﻢﻋا ،يﺮﻬﺷ ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﺔ
نﺎﺑﺎﻴﺧ ،ﺖﻟود ﻪﻴﻜﺗ ،نﻮﻨﻔﻟاراد ناﺪﻴﻣ و ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ
نﺎﻨﭽﻤﻫ ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا و ،ﺖﺳا رﻮﻬﻇﻮﻧ يﺎﻫ
ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ مﻼﺳا و ناﺮﻳا ﻪﺑ ﻲﺘﻳﻮﻫ بﺎﺴﺘﻧا و لﺎﺼﺗا ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ زا .
رد ،ناﺮﻬﺗ ﺐﺘﻜﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ
ﻪﻧﺎﺸﻧ ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ ﻣ يﺎﻫ
ﺪﻟﻮﺗ زا يدوﺪﻌ ﻧارﺎﻤﻌﻣ ﺐﺘﻜﻣ ﻚﻳ
ﺔ ور ﻦﻳا زا ،درﻮﺧ ﻲﻣ ﻢﺸﭼ ﻪﺑ هزﺎﺗ
ﺐﺘﻜﻣ ،لوا يﻮﻠﻬﭘ و رﺎﺟﺎﻗ ناﺮﻬﺗ رد ﻪﻛ ،ﺖﺳا ﺖﻴﻤﻫا ﺰﺋﺎﺣ رود ﺎﺑ ﻞﻣﺎﻌﺗ رد ﻪﻛ ار نﺎﻬﻔﺻا
ة
؛داد ﺺﻴﺨﺸﺗ ناﻮﺗ ﻲﻣ نﺎﻨﭽﻤﻫ ،ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺮﺻﺎﻌﻣ
» گرا ﺮﻬﺷ ﻲﻠﺻا ﺮﺻﺎﻨﻋ )
ﺶﻳﻮﺧ نﻮﻣاﺮﻴﭘ رد يرﺎﺼﺣ ﺎﺑ (
ناﺪﻴﻣ ،رازﺎﺑ ،سراﺪﻣ و ﺪﺟﺎﺴﻣ ،
و ﺖﺳا تﻼﺤﻣ .
رود رد ﻪﻛ ﺖﺳا يرﺎﺼﺣ ياراد ﺮﻬﺷ ة
ﺖﺳا هﺪﺷ ثاﺪﺣا ﻪﻳﻮﻔﺻ .
ﺮﻴﺒﻌﺗ
ﺮﺑ نﺎﻛﺎﻤﻛ ،ﺖﻣا و فﺎﻨﺻا ،ﺐﻫﺬﻣ ،ﺖﻣﻮﻜﺣ ،ﺮﻬﺷ ﻲﻳﺎﻨﺑﺮﻳز دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﺮﺼﻨﻋ رﺎﻬﭼ زا يﺪﺒﻟﺎﻛ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻞﻜﺷ ﻲﻧﺎﻣﺎﺳ ﺖﻟود زا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻟاور .
ﺮﻬﺷ ﻲﻠﺻا ناﺪﻴﻣ )
ناﺪﻴﻣ هﺰﺒﺳ (
ﻪﻧ يﺮﻳﻮﺼﺗ
