ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻚﻴﻨﻜﺗ
ﺎﻫ ﺖﻔﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ناﺰﻴﻣ ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ رد هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ ي :
زاﻮﻫا ناﺪﻴﻣ يدﺮﺑرﺎﻛ درﻮﻣ
مﺪﻘﻣ ﺎﺿرﺪﻤﺤﻣ
يژﺮﻧا دﺎﺼﺘﻗا ياﺮﺘﻛد
mr_moghaddam@yahoo.com
ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
1 / 5 / 1386 شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ :
15 / 2 / 1388
هﺪﻴﻜﭼ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ و ﻒﻴﺻﻮﺗ ﻪﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ
ﺎﻫ ي شور ود ور ﻦﻴـﺑ زا
ش ﺎـﻫ ي هداد ﻞـﻴﻠﺤﺗ ﺎـﻫ
،
ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻨﺤﻨﻣ شور )1
(DCE
نﻮﻴـﺳﺮﮔر شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و
شور ﺔﻜﺒـﺷ ﻲﻋﻮﻨـﺼﻣ ﻲﺒـﺼﻋ
)2
(ANN
ﻲﻣ دزادﺮﭘ . ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﺖﺳد ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ هﺪﻣآ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺪﻴﻟﻮﺗ
هﺎﭼ ﺎﻫ ﻲـﺘﻔﻧ ناﺪﻴﻣ ﺮﺑ ﻊﻗاو ي
نﺎﺸﻧ زاﻮﻫا ﻲﻣ
ﻪﻛ ﺪﻨﻫد شور شزاﺮﺑ ،دروآﺮﺑ هرود لﻮﻃ رد
ﺒـﺼﻋ ﺔﻜﺒـﺷ قﺎـﺒﻄﻧا زا ﻲ
يﺮـﺘﻬﺑ
نﻮﻴﺳﺮﮔر شور ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ )
ﻲﺠﻨﺳدﺎﺼﺘﻗا يﺎﻬﻜﻴﻨﻜﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ (
ﻲﻟو ،ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ رد
ةرود
،ﻲﺑﺎﺨﺘﻧا يﻮﻳرﺎﻨﺳ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ شور ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ
ﺒﺼﻋ ﺔﻜﺒﺷ زا توﺎـﻔﺘﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﻲ
نﻮﻴﺳﺮﮔر شور ا
و ﺖﺳ ﻧ نﺎﺸ ﻲﻣ ﺪﻫد ﺎـﻬﻨﺗ ﻲﺘﻔﻧ ﻦﻳدﺎﻴﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻦﻴﻤﺨﺗ ياﺮﺑ ﺪﻳﺎﺒﻧ ناﺮﮕﻠﻴﻠﺤﺗ ﻪﻛ
ﺪﻨﻨﻛ ﻪﻴﻜﺗ صﺎﺧ شور ﻚﻳ ﻪﺑ .
ﻪـﺑ مﻮـﺳﻮﻣ ﻲﻤﺘـﺴﻴﺳ رد هﻮﻴـﺷ ود ﻦـﻳا لﺎـﺣ ﺮﻫ ﻪﺑ
” ﻢﺘـﺴﻴﺳ
ﻢﻴﻤﺼﺗ ﻲﻧﺎﺒﻴﺘﺸﭘ
“3 DSS ، ، ار هﺎـﭼ ﻚـﻳ ﻲﺘﺣ ﺎﻳ ناﺪﻴﻣ ﻚﻳ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ نﺎﻜﻣا ناﺮﺑرﺎﻛ ياﺮﺑ
ﻢﻫاﺮﻓ ﻲﻣ ﺪﻧروآ . ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
، سﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻚﻳ ناﺪﻴﻣ
ﻲﺘﻔﻧ ﻲﻣ ﻲـﻨﺤﻨﻣ ﺪﻧاﻮﺗ يﺎـﻫ
ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ
خﺮﻧ ﺶﻴﭘ ﺪﻴﻟﻮﺗ يﺎﻫ ار هﺪﺷ ﻲﻨﻴﺑ
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣ و ﻢﻴﻤﺼﺗ ياﺮﺑ ار لﺪﻣ ﻦﻳﺮﺗ ﺪﻳﺎﻤﻧ بﺎﺨﺘﻧا يﺮﻴﮔ
.
ﻪﺑ ترﺎﺒﻋ ﺮﮕﻳد
، تﻻدﺎﻌﻣ ) ﻲﺿﺎﻳر ( ﻪﺑ رﺎﻛ ياﺮﺑ ﻪﺘﻓر ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ
ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻚﻳ ناﺪﻴﻣ ﻲﺘﻔﻧ ـﺑ ﻪ ﻪـﻧﻮﮔ يا
ﺪﻳﺎﺑ ﺎﺘﺒﺴﻧ ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ ﻪﻛ ﺪﻧﻮﺷ يزﺎﺳ لﺪﻣ ار ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﻪﺑ ﻚﻳدﺰﻧ
ﻪﺑ ﺖﺳد ﺪﻨﻫد .
ﻪﻘﺒﻃ يﺪﻨﺑ :JEL Q4
ﺪﻴﻠﻛ هژاو : ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ ،ﺖﻔﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ناﺰﻴﻣ
شور ،ﻲـﺘﻔﻧ ناﺪﻴﻣ ﻪﻜﺒـﺷ
ﻲﺒـﺼﻋ يﺎـﻫ ﻲﻋﻮﻨـﺼﻣ
،
ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻨﺤﻨﻣ شور نﻮﻴﺳﺮﮔر ،
.
1 - Decline Curve Estimation.
2 - Artificial Neural Network.
3 - Decision Support System.
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
هﺎـﭼ و ﻦﻳدﺎـﻴﻣ ﺪـﻴﻟﻮﺗ ناﺰـﻴﻣ ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ ﻲﻳاﺰـﺴﺑ ﺖـﻴﻤﻫا ياراد ﻲـﺘﻔﻧ يﺎـﻫ
ﺖـﺳا .
ﺶﻴﭘ ياﺮﺑ ﻦﺌﻤﻄﻣ ﺎﻣا هدﺎﺳ ﻲﺷور لﺎﺒﻧد ﻪﺑ هراﻮﻤﻫ ﺖﻔﻧ ﻦﻴﺳﺪﻨﻬﻣ ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﻤﺨﺗ و ﻲﻨﻴﺑ
ﻚﻳ ياﺮﺑ ﺖﻔﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ةرود
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻧﻻﻮﻃ .
ﻴﻤﺨﺗ ﻦﻳا ﺎﻬﻨ
، ،ﻮﺳ ﻚﻳ زا ﻬﻣ
رد ار ﺖﻔﻧ ﻦﻴﺳﺪﻨ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رد ﺪﻴﻟﻮﺗ تاﺪﻬﻌﺗ ﻢﻴﻈﻨﺗ ﺎﻫ
يرﺎﻳ ﻪﻧﻻﺎﺳ ﺎﻳ و ﻪﻧازور ﺪﻴﻟﻮﺗ ي ﻲـﻣ
يﻮـﺳ زا و ﺪـﻨﻳﺎﻤﻧ
،ﺮﮕﻳد ﻦﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻪﺑ ﻪﺟدﻮﺑ ﻢﻴﻈﻨﺗ رد رﻮﺸﻛ يدﺎﺼﺘﻗا
ﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﻳ و ﻪﻧﻻﺎﺳ ي ﺎﻫ
ي 5 و ﻪﻟﺎـﺳ
يرﺎﻳ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﻲﻣ
ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ . يﺪﻨﻳآﺮﻓ
رﺎـﻛ ﻪـﺑ ﻪـﻄﺑار ﻦـﻳا رد نﺰـﺨﻣ ﻦﻴـﺳﺪﻨﻬﻣ ﺐﻠﻏا ﻪﻛ
ﻲﻣ ﺪﻧﺮﻴﮔ
” ﻪﻴﺒﺷ يدﺪﻋ يزﺎﺳ
“1
ﺖـﺳا .
ﺪـﻨﻳآﺮﻓ ﻦـﻳا ﺰﻴﻟﺎـﻧآ زا ﻞـﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎـﺘﻧ سﺎـﺳا ﺮـﺑ
ﺪﻴﻟﻮﺗ يﺎﻫرادﻮﻤﻧ مﺎﺠﻧا
ﻲﻣ دﺮﻴﮔ . ﺎﻣا ﻦﻳا ﺪﻨﻳآﺮﻓ ا ﻲﻜﻴﻨﻜﺗ ظﺎﺤﻟ ز
، ﺖﻗو و ﻞﻜﺸﻣ زا و ﺮـﻴﮔ
يوﺮﻴﻧ ﺮﻈﻧ ﻲﻧﺎﺴﻧا
هﺪﺷ فﺮﺻ هداد و
ﺎﻫ ي زﺎﻴﻧ درﻮﻣ هﺮﻴﺧذ و ﺪﻴﻟﻮﺗ
نﺰﺨﻣ ﻪﻨﻳﺰﻫ ، ﺮﺑ ﺖﺳا .
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا رد اﺪـﺘﺑا
” ﻢﺘـﺴﻴﺳ ﻲﻧﺎﺒﻴﺘـﺸﭘ
ﻢﻴﻤـﺼﺗ
"
DSS، ،
سﺎـﺳا ﺮـﺑ ﻲـﻨﺤﻨﻣ شور ود
2ﺶﻫﺎﻛ
(DCE) و ﺔﻜﺒﺷ ﻲﺒﺼﻋ ﻲﻋﻮﻨﺼﻣ
(ANN)3
ﻲﻓﺮﻌﻣ ﻲﻣ ددﺮﮔ . هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﺑ ﺲﭙﺳ
زا هداد ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻲﺘﻔﻧ ناﺪﻴﻣ ﻚﻳ ﺪﻴﻟﻮﺗ يﺎﻫ
) زاﻮﻫا ﻲﺘﻔﻧ ناﺪﻴﻣ (
ﻲـﻨﻴﺑ ﺶﻴـﭘ لﺪﻣ
ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﺣاﺮﻃ ﻲﻣ ددﺮﮔ . ﺖـﻳﺰﻣ ور ش ﺎـﻫ ي
ﺶﻫﺎـﻛ ﻲـﻨﺤﻨﻣ و
ﺔﻜﺒـﺷ ﻲﺒـﺼﻋ ﻲﻋﻮﻨـﺼﻣ
،
هداد ﺎﺑ رﺎﻛ مﺎﺠﻧا ﺖﻟﻮﻬﺳ يﺎﻫ
ﺖﺳا يﺪﻌﺑﺪﻨﭼ .
2 - ور ﻲﻓﺮﻌﻣ ش
ﺎﻫ ﺖﻔﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ و دروآﺮﺑ ي
رد ﺞﻨﭘ عﻮﺿﻮﻣ تﺎﻴﺑدا ﺶﻴﭘ ﺖﻬﺟ مﻮﺳﺮﻣ و ﻲﺘﻨﺳ شور
هﺪـﻧﺎﻤﻴﻗﺎﺑ ﺖﻔﻧ هﺮﻴﺧذ ﻲﻨﻴﺑ
ﻲﺘﻔﻧ هﺎﭼ ﻚﻳ دراد دﻮﺟو
.4
ور ﻦﻳا ش ﺎﻫ زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ :
1 . سﺎﻴﻗ شور
5
2 . ﻢﺠﺣ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا شور
6
3 . داﻮﻣ ﻪﻧزاﻮﻣ شور
7
4 . ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻨﺤﻨﻣ شزاﺮﺑ شور و8
5 . هﺮﻴﺧذ يزﺎﺳ ﻪﻴﺒﺷ شور 9
1- Numerical Simulation.
2 - Decline Curve Estimation.
3 - Neural Network.
4 - Fetkovich, 1980.
5 - By analogy.
6 - Volumetric.
7 - Material balance.
8 - Decline curve fitting.
9 - Reservoir simulation.
دﻮﺟو ﺎﺑ نآ ﻪﻛ ﻲﻣﺎﻤﺗ 5 ﻲﻣ هﺪﺷ ناﻮﻨﻋ شور ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ياﺮﺑ ﺶﻴﭘ هﺮـﻴﺧذ ناﺰـﻴﻣ ﻲـﻨﻴﺑ
ﺖﻓﺎﻳزﺎﺑ ﻞﺑﺎﻗ زا
هداد ﻪـﺑ شور ﺮـﻫ اﺬـﻬﻌﻣ ،ﺪـﻧﺮﻴﮔ راﺮـﻗ هدﺎﻔﺘـﺳا درﻮـﻣ نﺰﺨﻣ ﻚﻳ يﺎـﻫ
ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ دﻮﺧ ﻪﺑ صﻮﺼﺨﻣ
،ﺖﺳا ﻣ ﻪﻛ ﺎﻤﻠﺴ ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ هداد ﺎـﺑ توﺎﻔﺘﻣ رد زﺎـﻴﻧ درﻮـﻣ يﺎـﻫ
ور ش ﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ ﺮﮕﻳد ي .
زا ﺎﻣا نآ ﺎﺟ ور ﻦـﻳا ﻪﻴﻠﻛ ﻪﻛ ش
ﺎـﻫ ﻲـﻣ ﺪـﻨﻧاﻮﺗ ﻪـﺑ رﻮـﻃ زا ﻞﻘﺘـﺴﻣ
ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﻪﺑ رﺎﻛ ﻲﻣ ،ﺪﻧﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﻢﻘﺳ و ﺖﺤﺻ ﻲﺑﺎﻳزرا ياﺮﺑ شور ﻚﻳ ﺞﻳﺎﺘﻧ زا ناﻮﺗ
ور ﺮﻳﺎﺳ زا ﻞﺻﺎﺣ ش
ﺎﻫ دﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﺺﺧﺎـﺷ ﻞـﻳذ رد زا ﻚـﻳ ﺮـﻫ ﻲﻠـﺻا يﺎـﻫ
5 شور
ﻲﻓﺮﻌﻣ ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ .
سﺎﻴﻗ شور :1
ﺪﻴﻣ اﺪﺘﺑا شور ﻦﻳا رد ا
ن ﺎﻫ ﻳو ﺎﺑ ﻲﻳ ﮋ ﻲـﮔ
نﺰـﺨﻣ ﮓﻨـﺳ يﺎـﻫ ﺮﻳﺎـﺳ و
ﻪﺼﺨﺸﻣ ﺎﻫ هداد سﺎـﺳا ﺮﺑ ﺲﭙﺳ و ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ناﺪﻴﻣ ي ﺎـﻫ
،ناﺪـﻴﻣ نآ ﺪـﻴﻟﻮﺗ ي
ﺗ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ناﺪﻴﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺨ
هدز ﻦﻴﻤ ﻲﻣ
دﻮﺷ . ﻠﻋ ﻲ ﻢﻏر ﻦﻳا ﻪﻛ و ﻊﻳﺮﺳ شور ﻦﻳا ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻢﻛ
ﺖﺴﻴﻧ رادرﻮﺧﺮﺑ ﻲﻧاﺪﻨﭼ ﺖﻗد زا ﻲﻟو ،ﺖﺳا .
1 - ﻢﺠﺣ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا شور : 2
هﺮﻬﺑ ﺎﺑ ﺎﺟرد ﺖﻔﻧ ﻦﻴﻤﺨﺗ شور ﻦﻳا رد ﻢـﺠﺣ زا يﺮﻴﮔ
ارﺎﭘ و نﺰﺨﻣ ﺺﻟﺎﺧ ﻣ
ﺐﻳﺮـﺿ و رﻮﺑﺮﻛورﺪـﻴﻫ عﺎﺒـﺷا ناﺰـﻴﻣ ،ﻞﺨﻠﺨﺗ ﺮﻴﻈﻧ يﺮﮕﻳد يﺎﻫﺮﺘ
ﺖﻓﺎﻳزﺎﺑ مﺎﺠﻧا ﻲﻣ دﺮﻴﮔ . ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ تﺎﻋﻼﻃا ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﺑ و هدﻮﺑ ﻊﻳﺮﺳ ﺎﺘﺒﺴﻧ شور ﻦﻳا ﺖـﺳا
و
ﻲﻣ دﺮﻴﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﻴﻟوا ﻞﺣاﺮﻣ رد ﺪﻧاﻮﺗ .
ا ﺎﺑ لﺎﺣ ﻦﻳ ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﻪـﺑ شور ﻦـﻳا
ﻲﺗﺎﻴﺿﺮﻓ ﻞﻴﻟد صﻮﺼﺧرد
ﺖﻓﺎﻳزﺎﺑ ﺐﻳﺮﺿ ﻲﻣ
ﺎﻄﺧ ﺪﻧاﻮﺗ يﺎﻫ
ﻲﺸﺣﺎﻓ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد .
2 - داﻮﻣ ﻪﻧزاﻮﻣ شور :3
شور ﻦﻳا رد ﺳا
نﻮﻧﺎـﻗ ،ﻪـﻴﻟوا يﺎﺟرد ﺖﻔﻧ ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﻤﺨﺗ سﺎ
ﺖﺳا مﺮﺟ يﺎﻘﺑ .
تﺎﻴـﺻﻮﺼﺧ ،ﺪـﻴﻟﻮﺗ ﻪـﭽﺨﻳرﺎﺗ ،نﺰﺨﻣ رﺎﺸﻓ ﺮﻴﻈﻧ ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ﻪﺑ شور ﻦﻳا
ﺳ و لﺎﻴﺳ ﻨ
ﻴﻧ نﺰﺨﻣ ﮓ ﺪﻨﻣزﺎ
ﺖﺳا ﻲﻣ و ﺖـﻬﺟ ﺪـﻧاﻮﺗ ﺔﺒـﺳﺎﺤﻣ
يﺎـﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ زا يرﺎﻴـﺴﺑ
دﺮﻴﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يزﺎﮔ ﻚﻫﻼﻛ ﻢﺠﺣ و ﺖﻓﺎﻳزﺎﺑ ﺐﻳﺮﺿ ﺮﻴﻈﻧ نﺰﺨﻣ .
ﻋ زا ﻴ ﻮ ﻦـﻳا ب
ﻲﻳاواﺮﺗ ﻪﺑ نآ ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ شور ﻲﺒـﺴﻧ يﺎﻫ
ـﻴﻧ و ًﺎﺘﺒـﺴﻧ زﺎ ﺪﻳﺪـﺷ
ﻪـﺑ رد يدورو تﺎـﻋﻼﻃا
ور ﺮﻳﺎﺳ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ش
ﺎﻫ دﻮﺟﻮﻣ ي ﻲﻣ
ﺪﺷﺎﺑ .
3 - ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻨﺤﻨﻣ شزاﺮﺑ شور :4
ﺨﻳرﺎﺗ تﺎﻋﻼﻃا ﻦﺘﺷاد ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ شور ﻦﻳا ﻲ
ﺪﻴﻟﻮﺗ
ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ ﺖﺳا زا و ﭻﻴﻫ ﻧﻮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻧﺰﺨﻣ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺮﻳﺎﺳ و هزاﺪﻧا ﻪﺑ ﻊﺟار ﻲﺗﺎﻴﺿﺮﻓ ﻪ
ﻲﻤﻧ ﺪﻨﻛ . ﺪﻨﻳآﺮﻓ
،ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻨﺤﻨﻣ ﻚﻳ ﻦﻴﻤﺨﺗ رﺎﻴﺴﺑ
ﻊﻳﺮﺳ و نﺎﺳآ ﺖﺳا
. شور ﻦﻳا رد
ﻦﻴﻤﺨﺗ نﺎﻣز ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ زا ﻲﻳﺎﻫ ﺎﺠﻧا
م ﻲﻣ دﺮﻴﮔ . ﻪﻛ ﺖﺳا نآ شور ﻦﻳا ﻒﻌﺿ ﻪﻄﻘﻧ
1 - By analogy.
2 - Volumetric.
3 - Material balance.
4 - Decline curve fitting.
ﺮﻴﻴﻐﺗ ترﻮﺻ رد و ﺪﻳﺎﻤﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﺘﺑﺎﺛ ﻂﻳاﺮﺷ ﺖﺤﺗ ﻲﺘﺴﻳﺎﺑ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ هﺎﭼ ﺎﻳ و ناﺪﻴﻣ ﻲﻤﻧ ﺮﮕﻳد ﻂﻳاﺮﺷ ار شور ﻦﻳا ناﻮﺗ
ﻪﺑ رﺎﻛ دﺮﺑ .
4 - هﺮﻴﺧذ يزﺎﺳ ﻪﻴﺒﺷ شور :1
شور ﻪـﺑ ﻪـﻛ شور ﻦﻳا
” لﺪـﻣ ـﺳ نﺰـﺨﻣ يزﺎ
“ ﺰـﻴﻧ
ﺖﺳا فوﺮﻌﻣ شور ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﻊﻣﺎﺟ ﺖﻟﺎﺣ نﺎﻤﻫ ًﺎﺳﺎﺳا
” داﻮﻣ ﻪﻧزاﻮﻣ
” ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﻦـﻳا
ور ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد شور ش
ﺎﻫ
هداد زا ﻲﻳﻻﺎـﺑ رﺎﻴـﺴﺑ ﻢﺠﺣ ﻪﺑ ﺮﮕﻳد ي ﺪـﻨﻣزﺎﻴﻧ يدورو يﺎـﻫ
ﺖﺳا . شور ﻦﻳا تﻮﻗ يﺮﻴﮔﺮﻈﻧرد
ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﻲﺣاﻮـﻧ نﺰـﺨﻣ ﮓﻨﺳ و لﺎﻴﺳ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ رد
ﺖﺳا ﻦﻴﻤﺨﺗ .
ﺎﺑ ﻦﻳا ﺎﺣ ﺖـﺳا نآ شور ﻦـﻳا ﻒﻌﺿ ﻪﻄﻘﻧ ل ﻞـﺑﺎﻗ نﺎـﻣز و ﻪـﻨﻳﺰﻫ ﻪـﺑ ﻪـﻛ
هداد ﻪﻴﻬﺗ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ مﺎﺠﻧا ﺖﻬﺟ ﻲﻬﺟﻮﺗ جﺎﻴﺘﺣا ،زﺎﻴﻧ درﻮﻣ يﺎﻫ
دراد . ﻦﻴﺣ رد ﻪﺑ
رﺎﻛ يﺮﻴﮔ
ﻲﻣ ﺰﻴﻧ شور ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ار هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ناﻮﺗ
هداد ﺎﻫ ي ﺨﻳرﺎـﺗ ﻲ زا ﺪـﻴﻟﻮﺗ
ﻲﻨﺤﻨﻣ ﻪﺑ ناﻮﺘﺑ ﺎﺗ دﻮﻤﻧ يروآزور ﻪﺑ و حﻼﺻا ،ﻢﻴﻈﻨﺗ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ هﺎﭼ شزاﺮﺑ
يﺮـﺘﻬﺑ هﺪﺷ
ﺖﻓﺎﻳ ﺖﺳد .
لﺎﺣ ﻦﻳا ﺎﺑ ﻪﺑ
ﻞﻴﻟد نآ ﻪﻛ ﺐﻠﻏا ﺖﺳد ﻲﺑﺎﻳ ﻲﻨﺤﻨﻣ ﻚﻳ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ شزاﺮـﺑ
هﺪـﺷ
نﺎﻜﻣا هداد زا ﺎـﻬﻨﺗ ﻲﺳﺪﻨﻬﻣ توﺎﻀﻗ سﺎﺳاﺮﺑ ﺎﺗ ﺖﺳا مزﻻ اﺬﻟ ﺖﺴﻴﻧ ﺮﻳﺬﭘ و لﻮـﻘﻌﻣ يﺎـﻫ
دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا دﺎﻤﺘﻋا ﻞﺑﺎﻗ .
ﺒﺳﺎﻨﻣ هﺪﺷ طﺎﺤﻣ ﻲﻨﺤﻨﻣ ﻚﻳ ﻪﻛ ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ ﻲﺘﺣ ﻦﻳاﺮﺑ هوﻼﻋ ﻲ
ﺰﻴﻧ ﻪﺑ ﺖﺳد ﺪﻳآ رد ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻴﺿﺮﻓ ﻪﻛ دراد دﻮﺟو لﺎﻤﺘﺣا ﻦﻳا هراﻮﻤﻫ ، ﻪﺑ
ﺖﺳد ﻦـﻳا نﺪـﻣآ
هﺪﺷ لﺎﻤﻋا ﻲﻨﺤﻨﻣ ﺪﻧﻮﺷ ﺾﻘﻧ
.
3 - ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻨﺤﻨﻣ شزاﺮﺑ شور 2
تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺮﺜﻛا رد صﻮﺼﺧ رد
ﻚـﻳ زا ﺪـﻴﻟﻮﺗ ناﺰـﻴﻣ و ﺖـﻔﻧ هﺮـﻴﺧذ ناﺰـﻴﻣ ﻦﻴـﻤﺨﺗ
شور زا ،نﺰﺨﻣ ﻞﻴﻠﺤﺗ
ﻫﺎﻛ ﻲﻨﺤﻨﻣ ﺶ
هدﺎﻔﺘﺳا هﺪﺷ ﺖـﺳا . ﺐـﻟﺎﻏ ﻚـﻴﻨﻜﺗ ﺎـﻫ دﻮـﺟﻮﻣ ي
سﺎﺳا ﺮﺑ ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻨﺤﻨﻣ ﺰﻴﻟﺎﻧآ ﺖﻬﺟ لﺪﻣ
ﺎـﻫ
ﻲـﻣ ﻲـﺑﺮﺠﺗ ي ﺪﻨـﺷﺎﺑ
.3
زا ﻲـﻜﻳ تﻼﻜـﺸﻣ
ﻚﻴﻨﻜﺗ قﻮﻓ و ﺺﻴﺨﺸﺗ
ﺢﻴـﺿﻮﺗ ياﺮـﺑ ﺐـﺳﺎﻨﻣ ﻲـﺿﺎﻳر مﺮﻓ بﺎﺨﺘﻧا زا ﺪـﻴﻟﻮﺗ ﻲﮕﻧﻮـﮕﭼ
نﺰﺨﻣ ﺖﺳا . ﻪﺑ وﻼﻋ ﻦﻳا زا ﻚﻳ ﺮﻫ ه ﻲﺿﺎﻳر يﺎﻬﻣﺮﻓ
ﺰﻴﻧ ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ ﻒﻌﺿ و تﻮﻗ طﺎﻘﻧ ياراد
ﻲﻣ ﺷﺎﺑ ﻨ ﺪ . ﻪﺑ رﻮﻃ ﻲﻨﺤﻨﻣ ،لﺎﺜﻣ زا ﺶﻴـﺑ ار ﺪـﻴﻟﻮﺗ خﺮـﻧ و هﺮﻴﺧذ ﺖﻔﻧ ناﺰﻴﻣ ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﻲﻳﺎﻤﻧ
ﻲﻨﺤﻨﻣ و ﻲﻌﻗاو ناﺰﻴﻣ
ﺎﻫ ،ﻚﻴﻧﻮﻣر ار ﺪﻴﻟﻮﺗ خﺮﻧ
ﻢﻛ ﺮﺗ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻲﻌﻗاو ناﺰﻴﻣ زا ﺪﻫد
. ﻪـﺘﺒﻟا
ﻲﻤﻧ هدﺎﺳ ﻲﻨﺤﻨﻣ ﻚﻳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﺳﺎﺗﺮﺳ رد ار نﺰﺨﻣ ﻚﻳ ﺪﻴﻟﻮﺗ ناﻮﺗ
ةرود ﻒﻴﺻﻮﺗ نآ
ﺶﻴﭘ و دﻮﻤﻧ ﻲﻨﻴﺑ .
هداد شزاﺮﺑ ﻫ
ﻪـﻛ ﻲﻧﺎـﻣز ﺎـﺻﻮﺼﺧ ،ﺶﻫﺎـﻛ ﻲـﻨﺤﻨﻣ ﻚـﻳ ﺮﺑ ﺪﻴﻟﻮﺗ يﺎ
1 - Reservoir simulation.
2 - Decline curve fitting method.
3 - Li & Horne, 2003.
هداد ﺶﻴـﭘ ﻪﺑ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ و ﺖﺳا راﻮﺷد ،ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ ﻲﻓﺎﻛ ﻲﺨﻳرﺎﺗ يﺎﻫ ﻲـﻨﻴﺑ
ﻞـﺑﺎﻗﺮﻴﻏ يﺎـﻫ
ددﺮـﮔ ﺮـﺠﻨﻣ ﺖـﺳردﺎﻧ و نﺎـﻨﻴﻤﻃا
(El- Banbi and Wattenbarger, 1996)
. زا ﻲـﻜﻳ
لﺎﺜﻣ يدﺮﺑرﺎﻛ يﺎﻫ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا
شزاﺮﺑ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻨﺤﻨﻣ و ﻲﻟ
ﺎﻫ
1نر ﺖﺳا . نآ ﺎﻫ
رد ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ دﻮﺧ ياﺮﺑ ﻲﻌﻴﺒﻃ راﺪﻓﺎﻜﺷ نزﺎﺨﻣ زا ﻞﻴﻠﺤﺗ
هداد
ﺖـﻔﻧ ﺪـﻴﻟﻮﺗ ﻪـﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ
ا هدﺎﻔﺘﺳ دﺮﻛ ﺪﻧ . رد لﺪﻣ ﻦﻳا زا
لﺎﻴـﺳ نﺎﻳﺮﺟ ﻢﺴﻴﻧﺎﻜﻣ و رﺎﺘﻓر و
رﺎـﺸﻓ و ﻲﺒـﺴﻧ ﻲـﺋاواﺮﺗ
ﻲﮕﻨﻴﺋﻮﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
. لﺪﻣ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ
، ﺖﻔﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ خﺮﻧ ﻦﻴﺑ
، ﺐﻳﺮـﺿ ﺖـﻓﺎﻳزﺎﺑ
ﺮـﺧاوا رد صﻮﺼﺨﺑ ،ﻲﺘﺷﺎﺒﻧا ﺪﻴﻟﻮﺗ ناﺰﻴﻣ ﺎﻳ و ﺖﻔﻧ ةرود
،ناﺪـﻴﻣ زا ﺪـﻴﻟﻮﺗ ﺔـﻄﺑار
ﻲـﻄﺧ
دراد دﻮﺟو .
لﺪﻣ ﺎﻫ ﺶﻴﭘ ي رد ﻲﻨﻴﺑ ﻢﺘﺴﻴﺳ
ﻢﻴﻤـﺼﺗ ﻲﻧﺎﺒﻴﺘﺸﭘ يﺎﻫ ﻲـﻣ
ﺎـﺑ ﺪـﻨﻧاﻮﺗ ﻪـﺑ
رﺎـﻛ يﺮﻴﮔ
ﻪﻜﺒﺷ ار ﺪـﻴﻟﻮﺗ ،ﻲـﻨﺤﻨﻣ ﺐﻳﺮﻘﺗ تﻻدﺎﻌﻣ ﺎﻳ و ﻲﺒﺼﻋ يﺎﻫ لﺪـﻣ
ـﺳ ﺪـﻨﻳﺎﻤﻧ يزﺎ .
ﻪـﺑ رﻮـﻃ
لﻮﻤﻌﻣ
، هداد زا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻚﻳ ﻦﺘﺷاد رﺎﻴﺘﺧا رد ﺎﺑ
ﻲـﻣ ﺎـﻫ ار ﻲـﻨﺤﻨﻣ ﻚـﻳ زا ﺶﻴـﺑ ناﻮـﺗ
شزاﺮﺑ زا فﺪﻫ و دﻮﻤﻧ لﺪﻣ
ﺳ ﻲﻨﺤﻨﻣ ﻦﺘﻓﺎﻳ ،يزﺎ يا
ﻪﻛ ﺖﺳا ﻢﻛ
ﺮﺗ ﻪـﻴﻠﻛ زا ار فاﺮﺤﻧا ﻦﻳ
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد هﺪﺷ هداد طﺎﻘﻧ .
رد شور و نﻮﻴﺳﺮﮔر ﺎﻌﺑﺮﻣ ﻞﻗاﺪﺣ
2ت ﻲﻣ ضﺮﻓ(LS)
ددﺮـﮔ
ﻲﻨﺤﻨﻣ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ ﻪﻛ ﻨﻣ ،
ﻲﻨﺤ
ـﻤﺠﻣ ﻪـﻛ ﺖﺳا يا تﺎـﻌﺑﺮﻣ عﻮ
ﺎـﻄﺧ ﻢـﻛ ﺮـﺗ ﺪـﺷﺎﺑ ﻦﻳ .
ا ﺮـﺜﻛ
ﻲﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪﻛ ﻲﺗﻻدﺎﻌﻣ ﻞـﺑﺎﻗ ﺎـﻳ و هدﻮـﺑ ﻲـﻄﺧ ًﺎـﺳﺎﺳا ﺎﻳ ﺪﻧﺮﻴﮔ
ﻚﻳ ﻪﺑ ﻞﻳﺪﺒﺗ ﺔﻟدﺎﻌﻣ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻄﺧ ﺮﻳز ﻞﻜﺷ ﻪﺑ و
ﻲﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ :
t p
:
Linear =βa+β1
) t ( Ln P
: c
Logarithmi =βa+β1
e T
P : l
Exponentia =βa β1
) t / ( P :
Harmonic = βa 1+β1
ﺐﻳاﺮﺿ
β1
و
βa
ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ياﺮﺑ ،ﻲﺠﻨﺳدﺎﺼﺘﻗا راﺰﻓا مﺮﻧ ﻪﺘﺴﺑ ﺮﻫ
Econometric
Views (Eviews)
ﺎﻳ و
MicroFit
ﻞﺑﺎﻗ ﻦﻴﻤﺨﺗ ﺪﻨﺘﺴﻫ .
عﻮـﺿﻮﻣ تﺎـﻴﺑدا ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ
(Baker, Spenceley, Guo, & Schechter, 1998)
ﺪـﻴﻟﻮﺗ
هﺎﭼ داﺪﻌﺗ ﺮﻴﻈﻧ ﻲﻳﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ زا ﻲﻌﺑﺎﺗ ،ﻲﺘﻔﻧ ناﺪﻴﻣ ﻚﻳ زا ﺖﻔﻧ ﺎﻫ
لﺎﻌﻓ ي ﻪـﺑ ناﻮـﻨﻋ ﺮـﻴﻐﺘﻣ
ﻳﺎﻣﺮﺳ ﻦﻳﺰﮕﻳﺎﺟ ﻪ
ﺬﮔ هﺪـﻧﺎﻤﻴﻗﺎﺑ هﺮﻴﺧذ و ﻲﺘﺷﺎﺒﻧا ﺪﻴﻟﻮﺗ ،ناﺪﻴﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ ياﺮﺑ يرا ﻪـﺑ
ناﻮـﻨﻋ
،ناﺪﻴﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺖﻴﻓﺮﻇ ﻲﻣ
ﻢﻳراد ﻲﺿﺎﻳر نﺎﺑز ﻪﺑ و ﺪﺷﺎﺑ :
qt = f(wt, rt-1, qct-1)
1 - Li & Horne.
2 - Least Squares.
،نآ رد ﻪﻛ ﻪﻧﻻﺎﺳ ﺪﻴﻟﻮﺗ ناﺰﻴﻣ فﺮﻌﻣ ،q
ﻪﺑ ﺖﺳد ،نﺰـﺨﻣ ﺎﻳ ناﺪﻴﻣ زا هﺪﻣآ
wt
داﺪـﻌﺗ ،
هﺎﭼ ﺎﻫ لﺎﻌﻓ ي ) لﺎﺣ رد يرادﺮﺑ هﺮﻬﺑ (
rt-1 ، زا هﺪﻧﺎﻣ ﻲﻗﺎﺑ هﺮﻴﺧذ ، ةرود
و ﻞﺒﻗ
qc t-1
ﺪـﻴﻟﻮﺗ ،
هرود زا ﻲﺘﺷﺎﺒﻧا ﺎﻫ
ﻞﺒﻗ ي ﻲﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ
t . ﺖﺳا نﺎﻣز فﺮﻌﻣﺰﻴﻧ .
ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ :
rt = rt-1 – qt
qc t-1 = qct-2 + qt-1
ﻢﻫ ﻦﻴﻨﭼ
، ﻲﻣ ﺮﻴﻐﺘﻣ يﺎﺟ ﻪﺑ ناﻮﺗ
» ﻪﻧﻻﺎﺳ ﺪﻴﻟﻮﺗ «
زا
» هﺎﭼ ﺮﻫ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻂﺳﻮﺘﻣ
q/w: « و
ﺎﻳ
» هﺎﭼ ﺮﻫ ﻪﻧازور ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻂﺳﻮﺘﻣ
qdw = (q/w)/365:
« ﺮـﻴﻐﺘﻣ ود يﺎـﺟ ﻪـﺑ و و r
زاqc
» ﻲﻗﺎﺑ هﺮﻴﺧذ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﺘﺷﺎﺒﻧا ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﺑ هﺪﻧﺎﻣ
r/qc: «
دﻮـﻤﻧ هدﺎﻔﺘـﺳا .
ﻦـﻳا زا ﺐـﻴﻛﺮﺗ ،ور
يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻪﺑ
ﺖﺳد دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ار يدﺪﻌﺘﻣ ﻊﺑاﻮﺗ هﺪﻣآ ﻲﻣ
ﻪﻛ ،ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻲﻣ
ﺮـﻳز دراﻮـﻣ ﻪـﺑ ناﻮﺗ
دﺮﻛ هرﺎﺷا :
(q/w) t = f (rt-1/qc t-1)
(qdw) t = f (r t-1/qc t-1)
(qd) t = f (r t-1/qc t-1, t)
(qdw) t = f(r t-1/qc t-1, t)
رﺎﻈﺘﻧا ﻲﻣ ﻲﺘﺷﺎﺒﻧا ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺐﻳﺮﺿ ﻪﻛ دور
qc t-1
، طﻮﺑﺮﻣ ﺐﻳﺮﺿ ،ﻲﻔﻨﻣ
ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻪﺑ
r t-1
،ﺖﺒﺜﻣ ، ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺐﻳﺮﺿ
w t-1
، ﺮـﻴﻐﺘﻣ ﺐﻳﺮـﺿ ﺎـﺘﻳﺎﻬﻧ و ﺖـﺒﺜﻣ
r t-1/qc t-1
،
ﺪﺷﺎﺑ ﺖﺒﺜﻣ .
راﺮﻗ ﻞﻴﻠﺤﺗ درﻮﻣ و بﺎﺨﺘﻧا ﻲﻣﺮﻓ ،هﺪﺷ ﻪﺋارا ﻲﻌﺑﺎﺗ يﺎﻬﻣﺮﻓ ﻦﻴﺑ زا ﻲـﻣ
دﺮـﻴﮔ
ﻻﺎﺑ ﻲﮔﺪﻨﻫد ﺢﻴﺿﻮﺗ ترﺪﻗ ياراد ﻪﻛ )
هﺪـﺷ دروآﺮـﺑ ﻪـﻟدﺎﻌﻣ ﻦﻴـﻴﻌﺗ ﺐﻳﺮـﺿ (
و ﺐﻳاﺮـﺿ
ﻲﻨﻌﻣ راد ) هرﺎﻣآ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﻫ
tي ﺮﻫ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺐﻳﺮﺿ
( ﺪﺷﺎﺑ .
4 - شور ﻪﻜﺒﺷ ﻲﺒﺼﻋ يﺎﻫ ﻲﻋﻮﻨﺼﻣ
لﺪﻣ ﺎﻫ ي ﺔﻜﺒﺷ ﻲﺒﺼﻋ ﺰﻴﻧ ار ﻲﻣ ﻚﻳ ياﺮﺑ ناﻮﺗ ﻢﻴﻤـﺼﺗ ﻲﻧﺎﺒﻴﺘـﺸﭘ ﻢﺘﺴﻴﺳ
"
"DSS
ﻪﺑ رﺎﻛ دﺮﺑ . ﺔﻜﺒﺷ ﻢﺘﻳرﻮﮕﻟا زا ﻲﺒﺼﻋ يﺎﻫ
شزاﺮﺑ ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻨﺤﻨﻣ ﺪﻳﺎﻤﻧ
. رد ﻚـﻳ لﺪـﻣ
ﺔﻜﺒﺷ يﺎﺟ ﻪﺑ ﻲﺒﺼﻋ نآ
ﻪﻛ زا و ﺪﻧﻮـﺷ ﻞـﺣ تﻻدﺎﻌﻣ ﻪﺘﺳد ﻚﻳ نآ
ﺎـﻫ ﺐﻳاﺮـﺿ ﻦﻳﺮـﺘﻬﺑ
ﻪﺑ ﺖﺳد ﻳآ ﻨ ﻲﻣ ﻲﻌﺳ ،ﺪ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ حﻼﺻا ﺎﺑ دﻮﺷ
ﺔﻜﺒﺷ ﻲﺒﺼﻋ
، دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻄﺧ
ﺪﺑﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺮﻫ رد .
د ﻪﻜﺒﺷ ﻦﺘﺧﺎﺳ ياﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ر ﻢﺘﻳرﻮﮕﻟا زا ﻲﺒﺼﻋ يﺎﻫ
ﺲﭘ
،ﺎﻄﺧ رﺎﺸﺘﻧا
back-propagation
، ﻪﻛ مﺮﻧ رد راﺰـﻓا
Matlab
ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﻪـﻴﺒﻌﺗ هدﺎﻔﺘـﺳا
ﻲﻣ
.دﻮﺷ
ﻪﻜﺒﺷ ﺎﻫ ﻲﻋﻮﻨﺼﻣ ﻲﺒﺼﻋ ي
(ANN)
ﻪﺘﺳد ءﺰﺟ يا
ﻢﺘﺴﻴﺳ زا ﺎﻫ
ﺪﻨﺘـﺴﻫ ﻲﻜﻴﻣﺎـﻨﻳد ي
هداد يارو رد ﻪﺘﻔﻬﻧ ﺶﻧاد ﻪﻛ ﺎﻫ
هداد شزادﺮﭘ ﺎﺑ ار ﺎﻫ
ﻞـﻘﺘﻨﻣ ﻪﻜﺒـﺷ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻪﺑ ﻲﺑﺮﺠﺗ ي
ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ . ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻦﻳا ﻊﻗاو رد ﺎﻫ
هداد ﺮﺑ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ، ﺎﻫ
ر ﻲـﻠﻛ ﻦﻴﻧاﻮﻗ ،ﻲﺑﺮﺠﺗ ي ا
اﺮﻓ ﻲﻣ ﺪﻧﺮﻴﮔ . ﻪﺑ ﻞﻴﻟد ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ نآ
ﺎﻫ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﺎﻫ ﺰﻴﻧ ﺪﻨﻤﺷﻮﻫ ي ﻲـﻣ
ﺪـﻨﻳﻮﮔ . ﻪﻜﺒـﺷ ﺎـﻫ ي
ﻲﮔﮋﻳو ياراد ﻲﻋﻮﻨﺼﻣ ﻲﺒﺼﻋ ﺎﻫ
ﻪـﻛ ﺪﻨﺘـﺴﻫ ﻲﻳ نآ
ﺎـﻫ ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﺎـﻫدﺮﺑرﺎﻛ زا ﻲـﻀﻌﺑ رد ار
ﻢﺘﺴﻴﺳ رد ﻮﮕﻟا ﺺﻴﺨﺸﺗ ﺎﻫ
ي ﺮﻴﻏ ور ﺮﮕﻳد زا هﺪﻴﭽﻴﭘ و ﻲﻄﺧ ش
ﺎﻫ ﺰﻳﺎﻤﺘﻣ ﻲﻣ ﺪﻳﺎﻤﻧ . ﻦـﻳا
ﻲﮔﮋﻳو ﺎﻫ زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ :
1 - شزﻮﻣآ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ :
نزو ﻢﻴـﻈﻨﺗ ﻲﻳﺎـﻧاﻮﺗ ﻲﻨﻌﻳ ﺎـﻫ
هداد زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﻪﻜﺒـﺷ ي ﺎـﻫ
ي
ﻲﺷزﻮﻣآ و
2 - ﻢﻴﻤﻌﺗ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ :
هداد زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﻪﻜﺒـﺷ شزﻮـﻣآ زا ﺲﭘ ﻲﻨﻌﻳ ﺎـﻫ
و ﻲـﺷزﻮﻣآ ي
نزو ﻢﻴﻈﻨﺗ ﺎﻫ
ﻚـﻳ و دﺮﻳﺬﭙﺑ ار هﺪﺸﻧ هداد شزﻮﻣآ يدورو ﻚﻳ ﺖﺳا ردﺎﻗ ﻪﻜﺒﺷ ،ﻪﻜﺒﺷ ي
ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻪﺋارا ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﺟوﺮﺧ .
نوﺮﻧ ﻚﭼﻮﻛ ﺮﺗ تﺎﻋﻼﻃا شزادﺮﭘ ﺪﺣاو ﻦﻳ رد
ﻪﻜﺒﺷ ﺎﻫ ﻲﺒﺼﻋ ي بﻮﺴﺤﻣ
ﻲﻣ دﻮﺷ .
،لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ﻞﻜﺷ
1 ﺎﺑ نوﺮﻧ ﻚﻳ رﺎﺘﺧﺎﺳ نﺎﺸﻧ ار ﻲﺟوﺮﺧ ﻚﻳ و يدوروn
ﻲﻣ ﺪﻫد .
ﻞﻜﺷ 1 - يدورو ﺪﻨﭼ ﺎﺑ نوﺮﻧ ﻚﻳ رﺎﺘﺧﺎﺳ
رادﺮﺑ
) x ,..., x , x (
x = 1 2 n
لﺎﻨﮕﻴﺳ ﺎﻫ ﺮﻟﺎﻜﺳا و يدورو ي ﻲﺟوﺮﺧ لﺎﻨﮕﻴﺳ y
نوﺮﻧ ﻲﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ . ناﺰﻴﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ يور x
ﻲﻧزو رادﺮﺑ ﺎﺑ y
) w ,..., w , w (
w= 1 2 3
ﺺﺨﺸﻣ ﻲﻣ
دﻮﺷ . ﺎﺑ ﺮﮕﻳد يدورو لﺎﻨﮕﻴﺳ ﻚﻳ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ،ﻊﻗاﻮﻣ زا يرﺎﻴﺴﺑ رد
ناﺰﻴﻣ ﻪﻛ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺪﻴﻔﻣ ﻚﻳ ﺖﺑﺎﺛ راﺪﻘﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ
نزو ﺎﺑ ﻲﺟوﺮﺧ لﺎﻨﮕﻴﺳ يور نآ
ﻦﻴﻴﻌﺗ b ﻲﻣ دﻮﺷ . ﺎﺑ ﻪﻛ نوﺮﻧ ﻪﺑ ﺺﻟﺎﺧ يدورو هداد ﺶﻳﺎﻤﻧnet
ﻲﻣ ﺎﺑ دﻮﺷ ﺔﻟدﺎﻌﻣ
ﻞﻳذ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻲﻣ دﻮﺷ :
b x w : net
n i
i
i +
=
∑
=1
M
x
1x
2 F(net)y
x
nnet ل ﻪـﺑ ﻪـﻟدﺎﻌﻣ ﺎـ ﻂﺳﻮﺗb
bو ﻢﻴﻈﻨﺗ
ﺪـ ﺔـﻄﺑار رﺎﺘﺧﺎـﺳ
ﺪﻫ .
ﻦﻳا ﻪﺑ ش ،دﻮـﺧ ﺦـ ،ددﺮـﮔ ل
ﻢﺘﻳر ﺎـﻫ ي
لﺎﻨﮕﻴـﺳ دورو ز ﻲـﺟوﺮﺧ ل ـﺑy
ﻚﻳﺮﺤﺗ ﻊﺑﺎﺗ و نزو ،ش ﺎﻫ
w ي و
ـﻨﻧاﻮﺘﺑ ﻪـﻛ ﺪﻧﻮـ ﺪـﻨﻫ . ﻞﻜـﺷ 2
،
ﻲﺟ ( ﻧ نﺎﺸ ﻲﻣ ﻫد
ﺖﺳا نآ .
شزﻮﻣآ
ـﺳﺎﭘ هﺪﻫﺎـﺸﻣ و ن لﺎـﻤﻋا يدورو
رﻮـﮕﻟا ﻂـﺳﻮﺗ ر
ﻲ دﻮـﺷ . زا ﺲـﭘ لﺎﻨﮕﻴـﺳ و ﺪـﻨ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻢﻴﻈﻨﺗ شزﻮﻣآ ﻢﺘﻳرﻮﮕﻟا
ـﺷ ﻢﻴﻈﻨﺗ يرﻮﻃ ﻫد ﺢﻴـﺿﻮﺗ ﻲﺒﺳ ن ﻲﺟوﺮﺧ ﻪﻳﻻ و
ﻲﺒﺼﻋﺔﻜﺒﺷ
شزﻮﻣآ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ و يدورو لﺎﻨﮕﻴ نﺎـﻤﻫ يﺪـﻌﺑ ﻪ رﺎـﺘﻓر ﻢﻴـﻈﻨﺗ ﻦ
(bias
هﺪﻴﻣﺎﻧ ﻲﻣ
f
ﻞـﻤﻋ ﻲـﻣ ﻨﻛ
w ي
bو ﻞﺑﺎﻗ
f بﺎﺨﺘ ا عﻮﻧ و
w ﻪﻛ ﺖ
bو ﻃ
ار ﻲ ﻪﺑ رﻮﻃ ﺳﺎﻨﻣ
ﻪﻳﻻ ،يدو نﺎﻬﻨﭘ
2 - ﻚﻳ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺷ
ﺔﻜﺒﺷ ﺗ ،ﻲﺒﺼﻋ ﻴـﺳ لﺎـﻤﻋا مﺎﮕ ﻪـﻈﺤﻟ رد ﺮﮔا ﻪﻛ
ﻪﺋار ﺪـﻫد . ﻦـﻳا
ﻠﻤﺟb
ﺔ ﺐﻳرا
s)
ﻞﻳﺪـﺒﺗ ﻊﺑﺎﺗ ﺎﻳ
f
ﻲﻣ ﺪﻳآ . نزو ﺎﻫ ي
دﻮﺷ . ﺘﻧا سﺎﺳا ﺮﺑ ﺖﺳا ﻲﻨﻌﻣ ﻦﻳا
ﻲﺟوﺮﺧ و يدو ) ﻞﻣﺎﺷ رو ﻪﻳﻻ
ﻞﻜﺷ
ﺎ ﻢﻬﻣ رﺎﻴﺴﺑ ي ﺷ
ﺔ ﮕﻨﻫ ﻪﺑ ﻲﺒﺼﻋ
ﻛ ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻢﻴﻈﻨﺗ بﻮﻠﻄﻣ ا ار يﺮﺗ
،ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﻦﻳا ر
b
ﻳ ﻚﻳﺮﺤﺗ ﻊﺑﺎﺗ ،
n ( f y=
ﻪﺑ ﺖﺳد
ﺺﺨﺸﻣ ه ﻲﻣ
ﺷ
ﺪﻧﻮﺷ . ﻪﺑ شزﻮﻣآ
لﺎﻨﮕﻴﺳ رو يﺎﻫ
ﺔﻜﺒﺷ ار ﻲﺒﺼﻋ
ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ زا ﻲﻜ ﺎﻫ
ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲ ﺔﻜﺒﺷ
يرﻮﻃ ار دﻮﺧ ﺔ ﻣ ﺦﺳﺎﭘ ﻲﺒﺼﻋ
د
،نوﺮﻧ
) net
هﺮﺒﺧ ﻲﻣ ﺷ ﺳ ﻦﻴﺑ
ﻚﻳ ﺷ
ﻜﻳ ﻲﻨﻌﻣ
رﺎﺘﻓر ﺔﻜﺒﺷ
ﻪﺑ ﻲﺘﺸﮔزﺎﺑ مﺎﻧ
ﻢﺘﻳرﻮﮕﻟا ﺎﻫ مﺎﺠﻧا شزﻮﻣآ ي ﻲﻣ
دﺮﻴﮔ . شزﻮﻣآ ياﺮﺑ ﺔﻜﺒﺷ
زا ﺪـﻳﺎﺑ ﻲﺒـﺼﻋ
رد شزﻮﻣآ عﻮﻧ اﺪﺘﺑا ﻪﻟﺄﺴﻣ
دﻮﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﺚﺤﺑ درﻮﻣ .
ﻪﺑ رﻮﻃ دﻮـﺟو شزﻮـﻣآ عﻮﻧ ود ﻲﻠﻛ
دراد : ﺮﻇﺎﻧ نوﺪﺑ شزﻮﻣآ و ﺮﻇﺎﻧ ﺎﺑ شزﻮﻣآ .
ﻪﻜﺒﺷ شزﻮﻣآ ياﺮﺑ َﻻﻮﻤﻌﻣ ﺎﻫ
ﺮﻇﺎﻧ ﺎﺑ ﻲﺒﺼﻋ ي
ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻊﺑﺎﺗ ﻚﻳ ﻲﻣ
ﻪـﻋﻮﻤﺠﻣ زا و دﻮـﺷ يا
هداد زا ﺎـﻫ
ـﺑ ﻲـﺑﺮﺠﺗ ي ﻪ
هداد مﺎـﻧ ﺎـﻫ ي
نزو ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ ﻲﺷزﻮﻣآ ﺎﻫ
هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻜﺒﺷ ي ﻲﻣ
دﻮـﺷ .
نزو ،شزﻮـﻣآ عﻮـﻧ ﻦـﻳا رد ﺎـﻫ
ي
ﻪﻜﺒﺷ ﺑ ﻪ ﻢﻴﻈﻨﺗ يﻮﺤﻧ ﻲﻣ
هداد سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻊﺑﺎﺗ ﻪﻛ ﺪﻧﻮﺷ ﺎﻫ
دﻮﺷ ﻪﻨﻴﻤﻛ ﻲﺷزﻮﻣآ ي .
–5 دروآﺮﺑ شور ود ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ
5 - 1 - نﻮﻴﺳﺮﮔر ﻚﻴﻨﻜﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ لﺪﻣ دروآﺮﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ
رادﻮﻤﻧ 1 ناﺪﻴﻣ ﻪﻧﻻﺎﺳ ﺪﻴﻟﻮﺗ ناﺰﻴﻣ ﻲﻃ ار زاﻮﻫا
ةرود 1385 - 1358 نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﺪﻫد .
ﺎﺑ هرود ﻦﻳا ﻲﻃ ﻪﺑ
رﺎﻛ يﺮﻴﮔ 94 هﺎﭼ ﺪﺻرد ﺎﻫ
ﻪـﺑ ﺪﻴﻟﻮﺗ ناﺰﻴﻣ ،دﻮﺟﻮﻣ ي
.2 265 نﻮـﻴﻠﻴﻣ
ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﻴﺳر ﻪﻜﺸﺑ ﻪﺑ
رﻮﻃ لدﺎﻌﻣ يﺪﺷر ﻪﻧﻻﺎﺳ ﻂﺳﻮﺘﻣ
.44 0 نﺎﺸﻧ ار ﺪﺻرد ﻲﻣ
ﺪﻫد .
ﻲﻃ ةرود هﺎﭼ داﺪﻌﺗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺎﻫ
زا لﺎـﻌﻓ ي 94
رد هﺎـﭼ ﻪـﻘﻠﺣ لﺎـﺳ
1358 ﻪـﺑ 263
لﺎﺳ رد ﻪﻘﻠﺣ 1385
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻛ ،
ﻪﺑ رﻮﻃ ﻪﻧﻻﺎﺳ ﻂﺳﻮﺘﻣ
.88 3 ار ﺪـﺷر ﺪﺻرد
نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﺪﻫد .
زاﻮﻫا ناﺪﻴﻣ ﻪﻧﻻﺎﺳ ﺪﻴﻟﻮﺗ-1 رادﻮﻤﻧ
0 50 100 150 200 250 300 350
1358 1360
1362 1364
1366 1368
1370 1372
1374 1376
1378 1380
1382 1384 لﺎﺳ
ﻪﮑﺸﺑراﺰه
لوﺪﺟ 1 ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﺖﺳد زا هﺪﻣآ دروآﺮﺑ مﺮﻓ لﺪـﻣ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻴﺑ هدﺎﺳ ﻲﻄﺧ ﻪـﺋارا ار
ﻲﻣ
1ﺪـﻫد . ﻪﺘـﺴﺑاو ﺮـﻴﻐﺘﻣ ،قﻮـﻓ لﺪـﻣ رد
»
ناﺪـﻴﻣ ﻪﻧﻻﺎـﺳ ﺪـﻴﻟﻮﺗ زاﻮـﻫا
« يﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ و
ﺢﻴﺿﻮﺗ هﺪﻨﻫد ) ﻞﻘﺘﺴﻣ ( ﺪﻴﻟﻮﺗ
، » ﻲﺘﺷﺎﺒﻧا ﺪﻴﻟﻮﺗ «
و
» داﺪﻌﺗ هﺎﭼ
« ﻲﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ . ﺐﻳاﺮـﺿ ﻪﻴﻠﻛ
زا ﺶﻴﺑ نﺎﻨﻴﻤﻃا ﺢﻄﺳ رد 95
ﺪﻨﺘﺴﻫ يرﺎﻣآ راد ﻲﻨﻌﻣ ﺪﺻرد .
ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺐﻳﺮﺿ هﺪﺷ ﻞﻳﺪﻌﺗ
لﺪﻣ 65 ﺪﺻرد ﻪﺑ ﺖﺳد يﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻪـﻋﻮﻤﺠﻣ ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻦﻳا هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﻣآ
زا ﺶﻴﺑ ﻲﺤﻴﺿﻮﺗ 65
ﺢﻴﺿﻮﺗ ار ﺪﻴﻟﻮﺗ تﺎﻧﺎﺳﻮﻧ زا ﺪﺻرد ﻲﻣ
ﺪﻨﻫد . ادﻮـﻤﻧ ر 2 ﺪـﻴﻟﻮﺗ ﺪـﻧور
هﺪﺷ يزﺎﺳ ﻪﻴﺒﺷ ﺮﻳدﺎﻘﻣ و ﻪﻧﻻﺎﺳ ﻪﺑ
ﺖﺳد ار هﺪﺷ دروآﺮﺑ لﺪﻣ زا هﺪﻣآ دروآﺮـﺑ خرود ﻲﻃ
نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﺪﻫد . زا نآ ﺎﺟ ﻟﺎﻘﻣ رد ﻪﻛ ﺔ
،ﺖﺳا دروآﺮﺑ شور ود ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ فﺪﻫ ،ﺮﺿﺎﺣ عﻮـﻤﺠﻣ
ﺎﻄﺧ تاروﺬﺠﻣ
(SSR)
لﺪﻣ ﻦﻳا )
12785 ( ﺮﻇﺎﻨﺘﻣ ﺎﺑ دﻮﺧ
ﻜﺒﺷ شور رد ﺔ
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻲﺒﺼﻋ
ﻲﻣ ددﺮﮔ .
لوﺪﺟ 1 - آﺮﺑ ﻪﻟدﺎﻌﻣ زاﻮﻫا ناﺪﻴﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ناﺰﻴﻣ دروآﺮﺑ ياﺮﺑ هﺪﺷ درو
ﻪﺘﺴﺑاو ﺮﻴﻐﺘﻣ Q_ah :
زاﻮﻫا ناﺪﻴﻣ دروآﺮﺑ شور
: Least Squares
Sample : -1385 1358
Included observations: 28
ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺐﻳﺮﺿ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا t ةرﺎﻣآ رادﻲﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ C 126.9123 18.21040 6.969217 0.0000
W_AH 2.563423 0.553497 4.631321 0.0001
QC_AH (-1) -0.050565 0.013416 -3.768936 0.0009
R-squared 0.673142 Mean dependent var 253.6321
Adjusted R-squared 0.646993 S.D. dependent var 38.06084
S.E. of regression 19.61332 Akaike info criterion 9.175938
Sum squared resid 12784.39 Schwarz criterion 9.318675
Log likelihood -125.4631 F-statistic 25.74287
Durbin-Watson stat 1.773336 Prob(F-statistic) 0.000001
1 - هدﺎﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻞﻴﻟد ﻦﻳﺮﺗ
ز ﻦﻴﺑ ﻲﻌﺑﺎﺗ ﻞﻜﺷ ﻪـﻟﺎﻘﻣ فﺪـﻫ ﺎـﺑ ﻖﺑﺎـﻄﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ،هدﺎﺳ ﻲﻄﺧ لﺪﻣ ،ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ
ﻲﮔﮋﻳو ﻪﺑ دورو نوﺪﺑ دروآﺮﺑ شور ود ﻦﻴﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ دﺮﻳﺬﭘ ترﻮﺻ شور ود ﺮﻫ يﺎﻫ
. ﺪﻫاﻮﺨﺑ ﻖﻘﺤﻣ ﺮﮔا ﺖﺳا ﻲﻬﻳﺪﺑ
ﺑ ار ﻲﺠﻨﺳدﺎﺼﺘﻗا لﺪﻣ ﻲﮔﺪﻨﻫد ﺢﻴﺿﻮﺗ ترﺪﻗ ﻪ
و مود ﻪﺟرد ،ﻲﻤﺘﻳرﺎﮕﻟ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻌﺑﺎﺗ لﺎﻜﺷا ﻲﻓﺮﻌﻣ ﺎﺑ ﻲﺘﺣار ...
،
ﻲﻓﺮﻌﻣ لﺪـﻣ رد ﺎـﻳ و ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﻧﺎﻣز يﺮﺳ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﻲﺳرﺮﺑ ،ﻪﻔﻗوﺎﺑ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ
ﺒـﺼﻋ ﺔﻜﺒـﺷ عﻮـﻧ ﺮـﻴﻴﻐﺗ ﺎـﺑ ﻲ
ﺪﻫد ﺶﻳاﺰﻓا ،شزﻮﻣآ .
ﻲﻟﺎﺣ رد
ﻪـﺋارا ﻖـﻘﺤﻣ ﻪـﺑ ﻲﺠﻨـﺳدﺎﺼﺘﻗا شور ﻪـﻛ ﻲﺒﻧﺎـﺟ تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻛ ﻲـﻣ
نﺎـﻜﻣا ﺪـﻫد
ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﻤﻛ يﺎﻬﻠﻴﻠﺤﺗ ﻞﻣﺎﻛ و ﺮﺗ
ﻪﺑ يﺮﺗ دﻮﺟو ﻲﻣ ﺪﻳآ .
ناﺪﻴﻣ ﻪﻧﻻﺎﺳ ﺪﻴﻟﻮﺗ هﺪﺷ يزﺎﺳ ﻪﻴﺒﺷ و ﻲﻌﻗاو ﺮﻳدﺎﻘﻣ -2 رادﻮﻤﻧ
5 - 2 - زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ لﺪﻣ دروآﺮﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻚﻴﻨﻜﺗ
ﺔﻜﺒﺷ ﻲﺒﺼﻋ ﻲﻋﻮﻨﺼﻣ
ﺶﻴﭘ و ﻦﻴﻤﺨﺗ ﺖﻬﺟ يرﺎﻴﺴﺑ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺎﺑ يﺪﻴﻟﻮﺗ ﺖﻔﻧ ناﺰﻴﻣ ﻲﻨﻴﺑ
ﻪﺑ رﺎﻛ شور يﺮﻴﮔ
ﻪﻜﺒﺷ ﻲﻋﻮﻨﺼﻣ ﻲﺒﺼﻋ يﺎﻫ
(ANN)
مﺎﺠﻧا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﻳﺬﭘ ﻪﺑ
رﻮـﻃ ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻲـﻣ ﻪـﺑ ناﻮـﺗ
دﻮﻤﻧ هرﺎﺷا ﺮﻳز دراﻮﻣ :
- و هداز ﻦﻴــﻣا ﺶﻧارﺎــﻜﻤﻫ
) 1999 ( ﻚــﻴﻨﻜﺗ زا يﺎــﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻦﻴــﻤﺨﺗ ﺖــﻬﺟANN
هداد زا ﻪﻛ ﻲﺘﻔﻧ ناﺪﻴﻣ ﻚﻳ ﻲﻧﺰﺨﻣ هزﺮﻟ يﺎﻫ
رود هار زا يرﺎﮕﻧ ﻪﺑ
ﺖﺳد هدﺎﻔﺘـﺳا ،دﻮﺑ هﺪﻣآ
ﺪﻧدﻮﻤﻧ .
- ﺎﻫ مﺎﻴﻠﻳو و ﮓﻧ ﻚﻴﻨﻜﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ1
ناﺰـﻴﻣ ﻦﻴـﻤﺨﺗ ياﺮـﺑ ﻲﻟﺪﻣ ﺪﻨﺘﺴﻧاﻮﺗANN
هﺎﭼ يﺎﻫرادﻮﻤﻧ زا ﻪﻠﺻﺎﺣ ﻲﻳاواﺮﺗ و ﻞﺨﻠﺨﺗ ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻲﺣاﺮﻃ
. هزاﺪﻧا ﻪﭼﺮﮔا يﺮﻴﮔ
ﺎﻫ مﺎـﺠﻧا ي
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺧﺎﺳ ﺖﻬﺟ هﺰﻐﻣ يور ﺮﺑ هﺪﺷ ﺎـﻫ
ﻪـﻠﺣﺮﻣ ي لﺪـﻣ شزﻮـﻣآ
راﺮـﻗ هدﺎﻔﺘـﺳا درﻮـﻣ
ﺎﺑ ،ﺪﻨﺘﻓﺮﮕﻧ ﻦﻳا
ﺎﺣ ﻲﻨﺤﻨﻣ ل ﺶﻴﭘ يﺎﻫ
،ﺪﻨﭼ يدراﻮﻣ رد ﺰﺠﺑ هﺪﺷ ﻲﻨﻴﺑ ﻧا
ـﺒﻄ ﺎ ﺎـﺑ ﻲﺑﻮـﺧ ق
ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﻲﻌﻗاو داد نﺎﺸﻧ ه
ﺪﻧا .
1 - Huang & William, 1977.
0 50 100 150 200 250 300 350
1358 1360
1362 1364
1366 1368
1370 1372
1374 1376
1378 1380
1382 1384 لﺎﺳ
ﻪﮑــﺸﺑراﺰــه
ﯽﻌﻗاو ﺪﻴﻟﻮﺗ ﯽﺠﻨﺳدﺎﺼﺘﻗا شور
- ترﺎﮔﺎﺗ و ﮓﻧاو لﺪـﻣ ﺎـﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻲﻟﺪﻣ1
Huang & William
ﺪـﻧدﻮﻤﻧ ﻪـﺋارا .
ﺞﻳﺎـﺘﻧ
شور ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻪﻠﺻﺎﺣ ﺔﻜﺒﺷ
ﻪﻴﺒـﺷ شور ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻲﺒﺼﻋ يزﺎـﺳ
، ياراد
ﺠﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺬ
يﺎﻄﺧ رو
(RMSE)2
ﻢﻛ ﺮﺗ ي ﺖﺳا . رد ﺎﻣا د لﺎﺣ ﻦﻴﻋ ﻪﻴﺒﺷ شور ر
،يزﺎـﺳ
ﺖﻴﻤﻛ و ﻪـﻨﻴﻤﻛ ﺮﻳدﺎـﻘﻣ و تاﺮـﻴﻴﻐﺗ ﺐﻳﺮـﺿ ،رﺎـﻴﻌﻣ فاﺮـﺤﻧا ،ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ ﺮﻴﻈﻧ يرﺎﻣآ يﺎﻫ
ﻪﻨﻴﺸﻴﺑ د ﺳﺎﺤﻣ ﺮﺗ ﻖﻴﻗ ﻪﺒ
ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ . زا ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ نﺎﻧآ ﻢﻬﻣ
ﺮـﺗ ﻪـﺑ ﺪـﻳﺎﺑ ﻪـﻛ ﻲـﻠﺣاﺮﻣ ﻦﻳ
ﻚﻴﻨﻜﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا مﺎﮕﻨﻫ ﻦﻴﻣز ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻞﺣ ردANN
ﺖـﺳا نآ دﺮﻴﮔ راﺮﻗ ﺮﻈﻧﺪﻣ ﻲﺳﺎﻨﺷ
هداد ﻪﻛ ﺪﻧﺮﻴﮔ راﺮﻗ ﺶﻳﻻﺎﭘ درﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا زا ﺶﻴﭘ ﻲﺘﺴﻳﺎﺑ ﺎﻫ .
- و ﻲﺑﺮﻏ ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ )
1999 ( ﺮﺑ ار ﻲﻟﺪﻣ سﺎﺳا
ﺔﻜﺒﺷ ﻲﺣاﺮﻃ ﻲﻧﺎﻬﺟ ﻲﺒﺼﻋ ﺪﻧدﻮﻤﻧ
و ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺎﻧﺮﺘﻟآ ﺗ ﺶﻴﭘ ياﺮﺑ يﻮﻴ رﺎﺸﻓ صاﻮﺧ ﻲﻨﻴﺑ
- ﻢﺠﺣ - ﺎـﻣد
(PVT)
هدﺎﻔﺘـﺳا درﻮـﻣ
داد راﺮﻗ ه ﻧا ﺪ . ﻦﻳا رد ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ لﺪـﻣ ﺮﻳﺎـﺳ ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ ار يﺮﺗﻻﺎـﺑ ﺖـﻗد هﺪـﺷ ﻪـﺋاراANN
ور ش ﺎﻫ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ي
(Correlation)
نﺎﺸﻧ ﺖﺳا هداد .
ًﺎﻓﺎﻀﻣ نآ ﻪﻛ ور ﻪـﺑ ﺖﺒﺴﻧ ش
ﺎـﻫ ي
ياراد ﺮﮕﻳد ﻢﻛ
ﺮﺗ ناﺰـﻴﻣ ﻦﻳ
،ﺎـﻄﺧ ﻢـﻛ ﺮـﺗ ﺐﻳﺮـﺿ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎـﺑ و رﺎـﻴﻌﻣ فاﺮـﺤﻧا ناﺰـﻴﻣ ﻦﻳ
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ .
ﻚﻳ ،زاﻮﻫا ﻲﺘﻔﻧ ناﺪﻴﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ ياﺮﺑ ﺔﻜﺒﺷ
ﻢﻫ ﻪﺑ ﻞﺼﺘﻣ َﻼﻣﺎﻛ ﻲﺒﺼﻋ )
ﻚﻳ
ﻳﻻ ﻚﻳ ،يدورو ﻪﻳﻻ ﺔ
ﻳﻻ ﻚﻳ و ﻲﻔﺨﻣ ﺔ
ﻲﺟوﺮﺧ ( ﺎﺑ ود ﺎـﺑ ﺮﻇﺎـﻨﺘﻣ يدورو ﻪـﻳﻻ رد نوﺮﻧ
ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻊﺑﺎﺗ ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ )
لﺎـﻌﻓ هﺎﭼ داﺪﻌﺗ و
ﻟﻮﺗ
ﻪﺘـﺷﺎﺒﻧا ﺪـﻴ (
ﻪـﻳﻻ رد نوﺮـﻧ ﻚـﻳ و
ﻲﺟوﺮﺧ e x
) x (
f −
= + 1 ﻣ ﺎﺑ ﺮﻇﺎﻨﺘﻣ 1
ﺘ ﻊﺑﺎﺗ ،ﺪﻴﻟﻮﺗ ناﺰﻴﻣ ﻪﺘﺴﺑاو ﺮﻴﻐ ﻲﻧﺎﻤﻫ
x ) x (
f =
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ نوﺮﻧ ﻚﻳﺮﺤﺗ ﻊﺑﺎﺗ ﺎﻫ
ﮕﻳز ﻊﺑﺎـﺗ و يدورو ﻪﻳﻻ ي ﺪـﻴﺋﻮﻤ
ﻪـﺑ ناﻮـﻨﻋ ﻚـﻳﺮﺤﺗ ﻊﺑﺎـﺗ
نوﺮﻧ ﺎﻫ ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﺟوﺮﺧ و ﻲﻔﺨﻣ ﻪﻳﻻ ي .
شزﻮﻣآ ياﺮﺑ ﺔﻜﺒﺷ
و ﻲـﻌﻗاو ﺮﻳدﺎـﻘﻣ ﻦﻴﺑ يﺎﻄﺧ تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻊﺑﺎﺗ ،ﻲﺒﺼﻋ
ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﻪﺑ ﺖﺳد زا هﺪﻣآ ﺔﻜﺒﺷ هداد و ﻲﺒﺼﻋ ﺎﻫ
تﺎـﻋﻼﻃا ،ﻲـﺷزﻮﻣآ ي دﻮـﺟﻮﻣ
لﺎـﺳ ﺎـﻫ ي
1358 ﺎﺗ 1385 ﺮﻈﻧ رد ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ه
ﻧا ﺪ . و ﻪـﻨﻳﺰﻫ ﻊﺑﺎـﺗ نﺪﺷ ﻪﻨﻴﻤﻛ ياﺮﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا شور
شزﻮﻣآ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد ﺔﻜﺒﺷ
رﺎﺸﺘﻧا ﺲﭘ ﻢﺘﻳرﻮﮕﻟا ،ﻲﺒﺼﻋ
Back)
propagation
( ﻲـﻣ ﺪـﺷﺎﺑ .3
رادﻮﻤﻧ 3 ﺞﻳﺎﺘﻧ دروآﺮﺑ ﻊﺑﺎﺗ ﺪﻴﻟﻮﺗ ) هدﺎﺳ ﻲﻄﺧ (
سﺎﺳا ﺮﺑ نﺎﺸﻧ ار قﻮﻓ يﻮﻳرﺎﻨﺳ
ﻲﻣ ﺪﻫد .
1 - Wong & Taggart, 1995.
2 - Root Mean Square Error.
3 - ﺑ ﺎﺑ ﻪ ﻪﻴﺒﺷ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ و رﺎﺸﺘﻧا ﺲﭘ ﻢﺘﻳرﻮﮕﻟا ﻦﻳا يﺮﻴﮔرﺎﻛ ،ناﺪـﻴﻣ ﻦـﻳا ﻪﻧﻻﺎـﺳ ﺪﻴﻟﻮﺗ ناﺰﻴﻣ يزﺎﺳ
ﺮﻳدﺎـﻘﻣ
ياﺮﺑ ﺪﻴﻟﻮﺗ ةرود
) 1400 1386– ( ﺮﺑ ، يﻮﻳرﺎﻨﺳ سﺎﺳا
» دﻮﺟﻮﻣ ﺪﻧور ﻪﻣادا
« : ﺪﺷر 3.88 هﺎـﭼ داﺪﻌﺗ يﺪﺻرد ،ﺎـﻫ
ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ ﻲﻣ ددﺮﮔ .
لﺪﻣ ﻦﻳا يﺎﻫﺎﻄﺧ تاروﺬﺠﻣ عﻮﻤﺠﻣ 6818
ﻪﺑ ﺖﺳد ناﺰـﻴﻣ ﺎـﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﻣآ
نﻮﻴـﺳﺮﮔر شور ياﺮـﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻴﻤﻫ
"
ﻚـﭼﻮﻛ رﺎﻴـﺴﺑ
"
نﺎـﺸﻧ و ﺖـﺳا ترﺪـﻗ هﺪـﻨﻫد
ﺢﻴﺿﻮﺗ ﻲﮔﺪﻨﻫد لﺪﻣ يﻻﺎﺑ
ﺒﺼﻋ ﺔﻜﺒﺷ ﻲ
دروآﺮﺑ هرود لﻮﻃ رد ﺖﺳا
.
ناﺪﻴﻣ ﻪﻧﻻﺎﺳ ﺪﻴﻟﻮﺗ هﺪﺷ يزﺎﺳ ﻪﻴﺒﺷ و ﻲﻌﻗاو ﺮﻳدﺎﻘﻣ-3 رادﻮﻤﻧ
5 - 3 - ناﺪﻴﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ )
1400
= 1386 ( و نﻮﻴﺳﺮﮔر شور ود زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
ﺒﺼﻋ ﺔﻜﺒﺷ ﻲ
ﻧﻻﺎﺳ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ ﺶﺨﺑ ﻦﻳا رد ﺔ
ﻚﻳ ﻲﻃ ناﺪﻴﻣ ةرود
سﺎـﺳا ﺮـﺑ ،لﻮﻘﻌﻣ ﺎﺘﺒﺴﻧ
يﻮﻳرﺎﻨﺳ
» ﻣادا ﺔ دﻮﺟﻮﻣ ﺪﻧور هﺎﭼ داﺪﻌﺗ
ﺎﻫ « ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺪﺷر ﺎﺑ ﻲﻨﻌﻳ 3.88
،لﺎـﺳ رد ﺪـﺻرد
مﺎﺠﻧا ﻲﻣ دﺮﻳﺬﭘ . زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ لﺪﻣ تﺎﺿوﺮﻔﻣ :
ﻳﺎﻣﺮﺳ ﻪﻟﺰﻨﻣ ﻪﺑ هﺎﭼ ﺮﻔﺣ• ﻪ
ﺬﮔ بﻮﺴﺤﻣ ناﺪﻴﻣ رد يرا ﻲﻣ
دﻮﺷ .
ﭻﻴﻫ• ﻧﻮﮔ ناﺪﻴﻣ ﺖﻓﺎﻳزﺎﺑ ﺐﻳﺮﺿ رد يﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪ مﺎﺠﻧا
ﻲﻤﻧ دﺮﻴﮔ .
ناﺪﻴﻣ ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ هرود لﻮﻃ رد• ﺮﺳ ﻪﺑ يﺮﻤﻋ ﻪﻤﻴﻧ رد نﺎﻛﺎﻤﻛ
ﻲﻣ هرود رد ﻪﻛ دﺮﺑ
ا هدﻮﺑ لﺪﻣ دروآﺮﺑ ﺖﺳ
.
هﺎﭼ• ﺎﻫ دروآﺮﺑ هرود رد هﺪﺷ ﺮﻔﺣ ي ﺶﻴﭘ و
ﻲﻨﻴﺑ هﺎﭼ ﺎﻓﺮﺻ لﺪﻣ ﺎﻫ
ﻪﻌﺳﻮﺗ ي هدﻮـﺑ يا
و ﺪﻨﺘﺴﻫ . رادﻮﻤﻧ 4 لوﺪﺟ و 2
ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ ﻪﺑ
ﺖﺳد نﻮﻴﺳﺮﮔر شور ود زا هﺪﻣآ )
ﻲﺠﻨﺳدﺎﺼﺘﻗا (
و ﺒﺼﻋ ﺔﻜﺒﺷ ﻲ
ﻮﻨﺼﻣ ﻋ ﻲ نﺎﺸﻧ ار ﻲﻣ ﺪﻨﻫد . نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﻣ
ﺪـﺷر خﺮـﻧ ﻆﻔﺣ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﻫد
0 50 100 150 200 250 300 350
135 8
1360 1362
1364 1366
136 8
1370 1372
1374 137
6 1378
1380 1382
1384 لﺎﺳ
ﻪﮑﺸﺑراﺰه
ﯽﻌﻗاو ﺪﻴﻟﻮﺗ ﯽﺒﺼﻋ ﻪﮑﺒﺷ شور
0 50 100 150 200 250 300 350 400 450
1368 1370
1372 1374
1376 1378
1380 1382
1384 1386
1388 1390
1392 1394
1396 1398
1400 لﺎﺳ
ﻪﻜﺸﺑراﺰه ﻲﻌﻗاو ﺪﻴﻟﻮﺗ
ﻲﺠﻨﺳ دﺎﺼﺘﻗا شور ﻲﺒﺼﻋ ﻪﻜﺒﺷ شور
88 / 3 هﺎﭼ داﺪﻌﺗ ﺪﺻرد ﺎﻫ
ﺪـﻴﻟﻮﺗ ﻲـﻨﺤﻨﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻧﻻﺎﺳ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺪﺷر خﺮﻧ ،لﺎﻌﻓ ي )
شور
نﻮﻴﺳﺮﮔر (
و ﺒﺼﻋ ﺔﻜﺒﺷ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻲ
8 / 1 يﺎﻬﻨﻣ و ﺪﺻرد 1.1
دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺪﺻرد .
لوﺪﺟ 3 - هرود ﻲﻃ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ ناﺰﻴﻣ )
1400 - 1386 ) ( ﻪﻜﺸﺑ راﺰﻫ (
لﺎﺳ ﻲﺠﻨﺳدﺎﺼﺘﻗا شور
شور ﺔﻜﺒﺷ ﻲﺒﺼﻋ
1386 265
230
1387 271
224
1388 279
219
1389 286
215
1390 294
212
1391 302
211
1392 310
209
1393 318
208
1394 327
208
1395 337
207
1396 346
207
1397 357
207
1398 367
206
1399 378
206
1400 389
206
ﺪﺷر خﺮﻧ ﻂﺳﻮﺘﻣ هرود
1.8
% 13
1. % -
رادﻮﻤﻧ 4 - ﻪﻧﻻﺎﺳ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ ناﺰﻴﻣ )
1400 - 1386 ( شور ود ﻖﺒﻃ
6 - ﺠﻴﺘﻧ ﻪ ﻴﮔ يﺮ
ﻦﻴﻤﺨﺗ شور ود ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا رد )
و ﻲﺠﻨﺳدﺎﺼﺘﻗا ﻊﺑﺎﺗ
ﺒـﺼﻋ ﺔﻜﺒـﺷ ﻲ
ﻲﻋﻮﻨـﺼﻣ (
ياﺮـﺑ
زاﻮﻫا ناﺪﻴﻣ ﻪﺑ
رﺎﻛ ا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖﺳ
. ،هﺪـﺷ ﺮـﻛذ شور ود دروآﺮـﺑ ﺎـﺑ ﻪـﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﺔﻜﺒـﺷ
ﻪﺑ ور ﺪﻧور ﻚﻳ ﻲﺒﺼﻋ ﻦﻴﻳﺎﭘ
يﺎﻬﺘﻧا رد ار لﻮﻤﻌﻣﺮﻴﻏ ةرود
نﺎـﺸﻧ هﺎـﭼ ﺎـﻳ ناﺪـﻴﻣ ﺪـﻴﻟﻮﺗ
ﻲﻣ ﺪﻫد . دﺪﺠﻣ شزﻮﻣآ ،هﺪﻳﺪﭘ ﻦﻳا ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ياﺮﺑ ﻞﺣ هار ﻚﻳ ﺔﻜﺒﺷ
ناﻮﺘﺑ ﺎﺗ ﺖﺳا ﻲﺒﺼﻋ
ﺷ زا ﺖﺳﺎﻛ هﺎﭼ ﺎﻳ و ناﺪﻴﻣ ﺮﻤﻋ نﺎﻳﺎﭘ رد ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺶﻫﺎﻛ تﺪ .
هداد دﻮﺟو مﺪﻋ ﺎﻫ
رد ﻲﻓﺎﻛ ي
هزاﺪﻧا زا ﺶﻴﺑ شزاﺮﺑ ﺚﻋﺎﺑ شزﻮﻣآ ﻪﻠﺣﺮﻣ
(over-fitting)
ﻲﻣ دﻮﺷ . بﺎﺨﺘﻧا درﻮﻣ ﻦﻳدﺎﻴﻣ
رود ﻚﻳ ياراد ﻞﻗاﺪﺣ ﺪﻳﺎﺑ شزﻮﻣآ ﻞﻤﻋ ﺖﻬﺟ ة
ﺪﻨـﺷﺎﺑ ﻪﻟﺎـﺳ ﻲـﺳ ﺪـﻴﻟﻮﺗ .
ﻦـﻳا ﺮـﻴﻏ رد
ﻜﺒﺷ ترﻮﺻ ﺔ
ﻲﻤﻧ ﻲﺒﺼﻋ
ﺎـﻳ نوﺮـﺑ ﺪـﻧاﻮﺗ
ﺪـﻫد مﺎـﺠﻧا ﻲﺒـﺳﺎﻨﻣ ﻲﺑ .
ﻲـﺟوﺮﺧ شور يﺎـﻫ
هرﺎﻣآ ،ﻊﺑﺎﺗ ﻲﺿﺎﻳر مﺮﻓ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ صﻮﺼﺧ رد يﺪﻴﻔﻣ تﺎﻋﻼﻃا نﻮﻴﺳﺮﮔر ﺎﻫ
ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ ي
ﺺﺧﺎﺷ ﺮﻳﺎﺳ و ﺐﻳاﺮﺿ ﻪﺋارا يرﺎﻣآ يﺎﻫ
ﻲـﻣ ﻨﻛ ـﻨ رد ،ﺪ ﻲﻟﺎـﺣ ﻪـﻛ
ﺒـﺼﻋ ﺔﻜﺒـﺷ شزاﺮـﺑ ﻲ
مﺎﺠﻧا هرود لﻮﻃ رد ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ ﻲﻣ
ﺶﻴﭘ ياﺮﺑ ﺪﻨﭼﺮﻫ ﺪﻫد ﺑ
رد ار ﻲﺗوﺎـﻔﺘﻣ ﻼﻣﺎـﻛ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﻨﻴ
شور ﺮﻳﺎﺳ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺶﻴﭘ يﺎﻫ
ﺑ ﻪﺋارا ﻲﻨﻴ ﻲﻣ
ﺪﻨﻛ . زا ﻦﻳا ور ﻪﻴﺻﻮﺗ ، ﻲﻣ
ﻦﻴﺳﺪﻨﻬﻣ ﻪﻛ دﻮﺷ
نﺰﺨﻣ ﻪﺑ ﻮﻈﻨﻣ ور و هدﺮﻜﻧ ﺎﻔﺘﻛا شور ﻚﻳ ﻪﺑ ناﺪﻴﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ ر ش
ﺎﻫ ار ﻒـﻠﺘﺨﻣ ي
ﻪﺑ رﺎﻛ لﻮﻘﻌﻣ و ﺪﻧﺮﻴﮔ ياﺮﺑ ار ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳﺮﺗ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻳر ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ بﺎﺨﺘﻧا دﻮﺧ ﻲﺗآ يﺰ .
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﺳﺮﻬﻓ
1 - ،ﺪﻴﺠﻣ ،نﺎﻳﺪﻤﺣا 1373
، نﺎـﻳﺎﭘ ﻊﺑﺎﻨﻣ دﺎﺼﺘﻗا ،ﺮﻳﺬـﭘ
ـﺴﺳﺆﻣ ﺔ
ﻦﻴـﺑ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲـﻠﻠﻤﻟا
ناﺮﻬﺗ ،يژﺮﻧا .
2 - ،ﺪﻴﺠﻣ ،نﺎﻳﺪﻤﺣا 1370
،
نﺎـﻳﺎﭘ يژﺮـﻧا ﻊﺑﺎـﻨﻣ ياﺮﺑ نآ دﺮﺑرﺎﻛ و رازﺎﺑ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﺮﻳﺬـﭘ
–
ناﺮﻬﺗ ،لﺮﺘﻨﻛ ﻪﻳﺮﻈﻧ دﺮﺑرﺎﻛ .
3 - ،ﺮﺻﺎﻨﻟاﺪﺒﻋ ،ﻲﺘﻤﻫ 1370
، لﺪﻣ ﺎﻫ نﺎﻳﺎﭘ ،ﺖﻔﻧ ﺖﻤﻴﻗ ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ ي ﻣﺎﻧ
ﺔ
،ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ
ﺪﻜﺸﻧاد ة ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد دﺎﺼﺘﻗا .
4- Aminzadeh, F., Barhen, J., Toomarian, N.B.(1999), Estimation of reservoir parameter using a hybrid neural network. Journal of Petroleum Science and Engineering 24 (1), 49–56.
5- Baker, R.O., Spenceley, N.K., Guo, B., Schechter, D.S. (1998), Using an analytical decline model to characterize naturally fractured reservoirs.
SPE/DOE Improve Oil Recovery Symposium, Oklahoma, 19–22 April 1998 (SPE 39623).
6- El-Banbi, A.H., Wattenbarger, R.A. (1996), Analysis of commingled tight gas reservoirs. SPE Annual Technical Conference and Exhibition, 1996 (SPE 36736).
7- Fetkovich, M.J. (1980), Decline curve analysis using type curves.
Journal of Petroleum Technology, 1065–1077.
8- Gharbi, R.B., Elsharkawy, A.M., Karkoub, M. (1999), Universal neural- network-based model for estimating the PVT properties of crude oil systems. Energy & Fuels 13, 454–458.
9- Hoel, Michael (1980), Resource Extraction When a Future Substitute has an Uncertain Cost”, Review of Economic Studies, PP. 637-644.
10- Huang, Z., William, M.A. (1997), Determination of porosity and permeability in reservoir Intervals by artifcial neural network modeling, Canada. Petroleum Geoscience 3, 245–258.
11- John, E.G. (1998), Simplifed curve fitting using spreadsheet add-ins, Intl. Journal of Engineering Education 14 (5), 375–380.
12- Kaufman, R. K, Cleveland, C. J, (2001), Oil Production in the Lower States: Economic, Geological, and Institutional Determinates”, The Energy Journal, Vol. 22, no. 1, PP. 27-49.
13- Li, K., Horne, R.N. (2003), A decline curve analysis model based on Fluid flow mechanisms, SPE western regional/AAPG pacific section joint meeting held in long beach, California, USA, 19–24 May 2003 (SPE 83470).
14- Morony John R., Douglas Bergm. (1999), “An Integrated Model of Oil Production”, The Energy Journal, Vol. 20, No.1 PP. 105-724.
15- Pesaran, M. H, (1988), An Econometric Analysis of Exploration and Extraction of Oil in the U. K. Continental Shelf, February, Working Paper, No. 471.
16- Walls, M. A, (1991)”, Modeling and Forecasting the Supply of Oil and gas, Resources for the Future, Washington DC.
17- Wong, P.M., Taggart, I.J. (1995), Use of neural network methods to predict porosity and permeability of a petroleum reservoir. AI Applied (2), 27–37.
