ناامنی استراتژیک آب و نقش حکمرانی ناکارآمد در پیدایش آن

(1)

ینارمکح شقن و بآ کیژتارتسا ینماان ان

نآ شیادیپ رد دمآراک

یرگسع بارهس

1

، هوک هرهام

2درون

، دنواده هموصعم

3

1 . ناریا ،نارهت ،رون مایپ هاگشناد ،یعامتجا مولع ةدکشناد ،ایفارغج هورگ ،رایداتسا

2 . یسانشراک یوجشناد

،دشرا اگشناد ،یسایس مولع و قوقح هورگ ناریا ،نارهت ،یمزراوخ ه

3 . یسانشراک یوجشناد

،دشرا ناریا ،نارهت ،یمزراوخ هاگشناد ،ایفارغج هورگ

( تفایرد خیرات : 01 / 10 / 0931 شریذپ خیرات ؛ :

10 / 13 / 0931 )

هديکچ

رد یلاح تیدودحم و ییاـیوپ ،بآ عباـنم تخانـش هک یژتارتسا یـحارط یارـب نآ زا تـشادرب یاه

دـیاپ تیریدم یاه یيماوـع ،بآ را

یم دادميق یساسا هب ،دنوش

روط یيک

، هب هدشداجیا تلاكشم هک تسا نـیا رـب رواـب مک یاج

قيطم یبآ

، بويطمان ینارمكح دمايپ رتشيب

دنتسه . دوشن لوذبم یفاک هجوت بآ نارحب هب رگا یم یسايس رما تيهام ینوگرگد ببس

یـم تیودب هب لیدبت ار تيندم و دوش دـنک

.

نآ ک هنوگ ه ههد رد یب شرتسگ ،ترجاهم شیازفا هب بآ نارحب دمايپ ريخا یاه یور

ة يشاح ة یراجنهبان ،اهرهش هب و اه

رطخ هب یيکروط

تسا هدش ببس ار یيم تينما نداتفا .

یسانشراک و صقان نيناوق دوجو ینارمكح و هدشن

ان مک نارحب دیدشت ثعاب بآ عبانم رب دمآراک یبآ

تسا هدش روشک .

ح شهوژپ فده هناخباتک شور اب هک رضا

ماجنا یدانسا یسررب و یا

،هتفرگ نيناوـق و تاررقم ییاسانش ان

رد دـمآراک

زوح ة بآ تیریدم تسا

. جيتن ة هتفای رضاح شهوژپ یاه هب داد ناشن

یسانشراک تاررقم دوبن و تسردان نيناوق عضو ليلد یارـب هدـش

دافتسا ة عبانم یرادهگن و هنيهب مک لكشم ،روشک بآ

ب یبآ و لیدبت نارحب ه ةمه

ريثأت تحت ار روشک یعامتجا و یداصتقا ،یسايس ناکرا

مادا و تسا هداد رارق ة

درک دهاوخ راومه ار یيم سايقم رد ینماان شیاديپ ريسم نآ .

یم نارحب نیا شیاديپ ار روشک یدوجو تيع دناوت

دزادنا رطخ هب .

ناگژاوديلک

بآ نارحب ، بآ ینارمكح ،

،بآ نيناوق مک بآ ی .

ةدنسیون همانایار ،لوئسم :

sohrabasgari@yahoo.com

دم ی ر ی ت یعامتجا ةیامرس

ةرود 5 ةرامش ، 3 زییاپ ، 7331

تاحفص 711 ـ 751 Print ISSN: 2423-6071

Online ISSN: 2423-608X http://jscm.ut.ac .ir

(2)

همدقم ای نار زج ء ند کشخ قطانم یا

ب ه م رامش ی دور د نراب جح و ی

ننا س ة ر ب غا ب نآ ۹۲۴

م یل ی درا

بعکمرتم تسا

ا زا ، ی ن هنناس ، جح ۵۰۳

م یل ی درا بعکمرتم (

۱۷ دصرد ) خبت ی ر یم دوش و ج ه ب و

مز ی ن م زاب ی ددر . زا ۷۲۹ م یل ی درا قاب بعکمرتم ی

هدنام ۵۳ م یل ی درا غت فرص بعکم رتم ذ

ی ة بآ ا ه ی

ز ی مزر ین ی و هدش ۳۸ م یل ی درا هناخدور رد نآ بعکمرتم اه

رج ی نا یم ی د با . هننا س هوو عب ۴

م یل ی درا

رط زا بعکمرتم ی

ق هناخدور یاه زرم ی هد ش روشک دراو

، و ۹ م یل ی درا رط زا ب عکمرتم ی

ق د ی ر گ

هناخدور یاه زرم ی م جراخ روشک زا ی

و ش د . نتنر ررنرد ا ب ۷۲۴

م یل ی درا بآ ب عکمرتم باق

سرتسد عمج و ی ت لعن ی نارس هس ،روشک ة

رب غاب بآ عبانم زا درن ره ۷۱۲۰

بعکمرتم تسا

رد ،

غاح ی ا هک ی ن لاس رد قر ۷۵۹۰

ربارب ۳۰۰ لاس رد بعکم رتم ۷۵۳۱

دودح ۵۹۰۰ لا س رد ، ۷۵۸۱

دودح ۲۳۰۰ لاس رد ، ۷۵۱۸

دودح ۲۷۰۰ بعکمرتم تسا

پ و ی ش ب ین ی یم لا س رد دو ش ۷۹۰۰

ه ب

دودح ۷۵۰۰ شهاک بعکمرتم یا

ب د ( ،یمساق ۷۵۴۳ ص ، ۳۵۲ .) تیرید م ی عیبط یار ش نینچ رد

یمن حیحص تیریدم نودب و تسا یتایح و هم یرما عبانم د ش ق نوم بآ یاهزاین نیمأت رد ناوت

.

قنوم ی ت رد همانرب ر ی ز ی دم و ی ر ی ت نارمکح هب بآ عبانم ی

رثؤم هتسباو تسا . ارب ی سر ی ند ر ط ه ب

مانرب و ة نارمکح ی ،قنوم دیاب س ادتبا ی ر د م نامزاس دشر و روطت ی

ر ی ت نا مز لو ط رد رو شک بآ

سررب ی دوش

، رب ات ساسا دوش صخشم نامزاس نآ توق و فعض طاقن نآ .

همانرب س و اه ی تسا ا ه ی

عسوت ة لم ی اب ی د س فادها ی

تسا دننک صخشم ار بآ زا هدافتسا .

ا زا ی ن اب فادها ی د خ شم ی ا ه و

ژتارتسا ی اه یی گب کش ی نر د باق ناکما دح ات هک

دبت ی ه مانرب هب ا ه

ی د م ی ر ی ت بآ عبا نم عما ج

دنشاب ( یتعنر هانپ دابآرهم ،ی ۷۵۴۸ ص ، ۷۰۳ - ۷۰۱ .) عبا نم شها ک و ی عیبط تیع ضو نونکا ،بآ

شیب تیمها و تاررقم و نیناوق رد یرگنزاب یم ار عبانم نیا یرادهگن و ظفح هب شیپزا

دبلط‎

. یارب

یهار نارحب نیا زا رذ هب

،ترو ص نیا ریغ رد و درادن دوجو بآ ینارمکح و تیریدم وصا زج

یم ببس ار یرتشیب ی دیچیپ دوش

.

سم نايب ئل

ه

هیامرس دنمزاین مدرم و نیمزرس تسرد تیریدم و دوخ یاقب یارب یتموکح ره ،یغا م ،یعیبط یاه

(3)

تسا ینن و یعامتجا .

یامرس ة هیامرس زا یعامتجا موکح ه ک ت سا یدنمشزرا یاه

ی م ت د ناوت

دریگب هرهب نآ زا دوخ ماود و ماوق یارب .

یامرس ة ت سا روشک کی تسرد تیریدم دمآرد یعامتجا .

یکشت رصانع ثلثم دنهد

ة یسایس دحاو ره (

نیمزر س و مدرم ،تموکح )

هیامر س ن یا دو جو ا ب

کحم یم رت دوش . یامرس ة نورد زا یبیکرت یعامتجا یام

ة دا متعا ،ی عیبط عبانم و ینیمزرس و ی لم

یمدرم

، تسا تموکح تسرد درکلمع و .

نورد تیریدم هیام

ث عاب ار ییاضن تغادع ینیمزرس یاه

یم دوش . نورد هیام رتس ینیمزرس یاه ة

یم ماش ار یعیسو هم بآ عبانم و دوش

نیرت آ ن تسا .

هد دنچ رد ة

ت تحت روشک بآ عبانم ریخا أ

ی دنراب شهاک ریث فر فم شیاز نا و ا ه

، لا ح رد

ک ندش تسا . زا ی دنراب نیگنایم ۲۳۰

نارس نینچمه و هدش رتمک هتشذ رتمیلیم ة

ریذپدیدجت بآ

زا ۳۳۰۰ لا س رد ب عکمرتم ۷۵۹۹

دود ح ه ب ۷۹۰۰

لا س رد ب عکم ر تم ۷۵۴۸

ت سا هدی سر

( ،یرگسع ۷۵۴۸

.) دراد همادا نانچمه شهاک دنور .

ت یار ب یحط سریز عبا نم ه ب را شن أ

بآ نیم

ثعاب یزرواشک تسا هدش

ره زا شیب لاس ۸

دو ش هت ساک یحط سریز ریاخذ زا بعکمرتم درایلیم

( ،تاعوطا ۲۴

رهم ۷۵۴۸

؛

،یرگسع ۷۵۴۸

.) هدمع فر فم نیر ت عبا نم هد ننک

آ ش خب رو شک ب

تسا یزرواشک .

هرهب نازیم تنررده ثعاب هجیتن رد تسا نییاپ شخب نیا رد یرو

ن یم بآ دو ش .

نونکا ک بآ ی ةمه ک یعا متجا و یدافتقا ناکرا ت حت ار رو ش

ثأ ت ی ر ت سا هداد رار ق .

ی نارمکح

ت سا هدش یسایس و یعامتجا ئاسم زورب ثعاب ،بآ بسانمان .

رد ه ک ی لخاد تا ضارتعا ة نیمز

هداتنا قافتا اهراب بآ عیزوت ةوحن تسا

ناشن ، ةدنهد هیامرس لونا ت سا یعا متجا یاه

. بآ ک شم

تسا هدش یدبت نارحب هب نونکا .

یهجوود روشک بآ نارحب ت سا

: ی عیبط نآ زا ی شخب هدو ب

و

تسا ینوناق و یتیریدم نآ رگید شخب .

ر ا و صا بآ عبا نم تیرید م دو شن

ی عیبط یار ش و

دنیآ دبای همادا ینونک ة

تسین روشک رارتنا رد یبولطم .

،ات سار نیا رد تخان ش ا ب ت سا یرور ض

نینچمه و دوجوم توکشم

، رد نآ شیادیپ یند هاتوک

رت ی ن تبسن نامز و دو ش ماد قا نآ عنر هب

مزن ریبادت ةرابرد

نآ دوش هدیشیدنا .

ینابم نيشيپ و يرظن ة

قيقحت

قطنم رد خیرات لوط رد نآ تیبولطم شیازنا ثعاب بآ دوبمک ة

تسا هدش ناریا و هنایمرواخ .

ی خرب

(4)

نادنمشیدنا نار یا ه لمج زا قر ش رد ت موکح زا ی صاخ خو ن شیاد یپ یاهرتسب زا یکی ار بآ

یم دنناد ( ینایواک ،دار ۷۵۳۴ ص ، ۵۵ .) رگید نایب هب

، ت موکح یار ب ار نا کما نیا بآ عبانم دوبمک

دیازفیب دوخ تردق هب نآ لرتنک اب ات دوب هدرک هارن .

سم نیا ئ یرا یبآ ما رن ک ی هب زاین زا یشان هل

عسوت و یگنهامه یارب ة

دوب اهاتسور رد بآ روما .

هجیتن رد

، ه ک یرا یتخا ت لع هب هاگتسد نیا رد

یتایح روما رب هطلس و ترارن هب و هعماج

اد بآ ،صخشم روط در

بسک هب رداق د ش ه قلطم تردق

دمآرد هعماج زا رترب ییورین تروص هب و (

ظناح ،این ۷۵۳۷ ص ، ۲۷۴ .)

نانچمه بآ عبانم لرتنک خوضوم

، هب راتخا س رد یدا فتقا و یعا متجا راذ رثا مرها کی ناونع

ریا یدافتقا و یعامتجا ،یسایس دنام یقاب نا

. ه هد ا ت نآ ماود ه ک ی تیعر و بابرا مارن رد ۷۵۹۰

نیا دیشک لوط هلئسم

ًوماک هب بآ و دوب دوهشم جیتن زا د یغوت یلصا رصانع زا یکی ناونع

ة د یغوت

تشاد هس نازرواشک .

ت شاد یزروا شک ت یهام ه ک دو خ یدا فتقا نیشام تیغاعن یارب نابابرا

تانق ظفح تشاد تیوغوا رد ار اه

دن .

د ر ةنیمز یراذگتسایس رثا یمفت و اه‎

یری شهوژ پ بآ نارحب زورب رد اه یا ه‎

ی ه تنر ما جنا

تسا هم هب هک نآ نیرت

یم هراشا اه وش

د .

مساق ی ( ۷۵۴۲ ) شهوژپ رد ،

« ، لع ،روشک بآ عبانم بیرخت یخیرات ریس پی

اهدما اهراکهار و

» ،

هب یاهدمایپ و لع ،روشک بآ عبانم بیرخت ریس یسررب شچ و نآ

هد دنچ رد ناریا یمیلقا زادنا ة

م هدنیآ ی دزادرپ و کأت اب ی د شغاچ رب اه

ی یتایلمع بآ تیریدم هب ساحم رد نآ شزرا باستحا ندرک

نن زا هدافتسا ،یلخاد صغاخان دیغوت یروآ

ت شک یوگغا وصا یاه

، و ه ب یری را ک نرظ

ی ت ا ه ی

مزرسارن ین ی هب یزرواشک تنوفحم دیغوت رد و

ی هژ حم رتناب یبآ زاین اب تنوف تسا هدش دیکأت

.

رگسع ی ( ۷۵۴۸ ) غاقم رد ة

«

،بآ نارحب شغاچ

یاهد نیارن ی سرت ا ب ،نار یا زیت س ت یدوجوم

هدنیآ قنا رد روشک یور شیپ بولطمان

» رد تسا دقتعم ، ههد

اه یبولطما ن ت لع هب ناریا کیدزن ی

،بآ عبانم تیریدم رد راچد

تساک ی اه رد و ت سا هدش ی رزب ی ن یا مواد ت ر ثا

ت ساک ی ا ه زور ب

رتس رد توکشم ة

هک دش دهاوخ یلم م

ی دناوت دشکب شغاچ هب ار روشک تیدوجوم .

و یمساق وسوم

ی ( ۷۵۴۸ ) بآ نارحب یتینما و یسایس یاهدمایپ یسررب رد ، از

ی هدن دور دندقتعم

ههد ود رد هک خا

ی ر غد هب ی کشخ غاس ی اه ی ررکم

، ح رد بآ ی

تا دافتقا ی عامتجا و ی مدر م ش قن

(5)

فعا ضم ی ی ه تنا ت سا . نا دن سیون ر رن ه ب و ییا ینارغج ف لتخم یند ه ب ،یز کرم تو ن

س ی تسا راذ ی اه ی غ ی ر شخب و عماج ی

زوح رد ة زرواشک ی هب تد ش ت حت ثأ ت ی ر نار حب ک بآ ی

هتنر رارق تسا

.

دمحم و یرکش هداز

( ۷۵۴۸ ) تیدود حم ی سررب رد ، نار حب و نار یا بآ عبا نم

ر ی ا هدر ز و

دوغآ هک دندقتعم روشک برغ و بونج رد اوه ی نو نک نارحب

ی ا رد بآ ی نار شان ی غد ه س زا ی

تسا هدمع :

تسخن

، رس دشر ی ع زوت و ی ع عمج بسانمان ی

ت مود ،

، زروا شک ی د مآراکان

، مو س و

،

دم ی ر ی ت جنسن ی هد شطع و ب ی زرمودح ارب

ی عسوت ة دافتقا ی تسا .

و ی س ی ( ۷۵۴۸ ) عسوت یسررب رد ، ة

رادیاپان بآ نارحب و دقتعم ،ناریا یزکرم تون رد

ه ک تسا

ازن دشر ی دن ة عمج ی

،ت شنرهش شرتس ینی

ار رهش و یی

، فرفم ار ی ی

، د شر ان ص ی

،ع شرت س

مز ی ن اه ی زرواشک ی

، ش ی هو اه ی تنس ی بآ و ی را ی با قرغ ی هم ه مه زا و ر ت

، د م ی ر ی ت و د مآراکان

عض ی ف زوح ة ا ثعاب بآ ی

داج بآ شنت ی دش ی

،د نماان ی بآ ی کش و ی ر ی اقر تب اه ی ه ی لپورد یت ی ک ی

زکرم شخب رد ی

ا ی نار تسا هدش

و هدازیلع نابعش

ی ( ۷۵۴۸ ) ت یعقوم رد نار یا یمو سا یرو همج یلم دربهار نییبت یسررب اب ،

هک دندقتعم یبآ یاهزرم کیژتارتسا مها ه ب ه جوت ا ب

ی ت و نأ ش لپو ئژ یت ی ک ی

، مو نوکاوئژ ی

ک ی و

ژتارتساوئژ ی

ک ی هقطنم ا ی ناهج و ی ا ی نار اهزرم ی بآ ی ا ی نار هب ناونع هم ر ت ی ن نما نونا ک ی

ت ی ا ی نار

بوسحم م

ی دوش ودت رد هک ی

ن دربهار ی نما ی ت لم ی رتکد و ی ن نما ی ت رو همج روشک رد ی

مو سا ی

ای نار اب ی د ا هب ی ن دج هجوت هغوقم ی

دوش . ای ن را ثآ د نچره لئ سم ه ب ة

و حن و بآ ة

نآ ا ب درو خرب

هتخادرپ دنا

، هجوت یدایز هب د یسایس تیریدم شقن بآ یدربهار ینماان شیادیپ ر

ب ساسار نیناو ق

تسردان هتشادن نا د .

ناحیغ ( ۲۰۷۹ ) هغاقم رد یا اب ناونع

« ناریا بآ نارحب

» و ه تخادرپ ناریا رد بآ نارحب یسررب هب

یغاسکشخ زورب ،تیعمج شیازنا رد ار نآ شیادیپ یند نا یب ی میلقا تار ییغت رثا و هتسویپ یاه

تسا هدرک .

و گناسیاب تویغا

( ۲۰۷۹ ) ناونع اب یشهوژپ رد

« بوچراچ ی نتبم ی امر س ر ب ی

ة عا متجا ی ار ب ی

(6)

طابترا کرد بآ تموس

ساسارب ة یررن لا شوسوکا

» بوچرا چ ، ی

مو هفم ی ار ب ی پ ی د نو امر س ی ة

عامتجا ی تموس و رط زا

ی ق طبار ة تشادهب و بآ هتنر ررن رد

دنا ، هک امر س شقن رب ی

ة عا متجا ی

شرگن ،شناد دوبهب رد اه

و ش ی هو یاه ن و ،بآ هب طوبرم ی

ز ه ست ی ماد قا ی عمج تا ار ب

ی دو بهب

سرتسد ی زکرمت ،تشادهب و بآ هب یم

دنک و ددصرد دنهد ناشن دن هنوگچ

رن ای اهدن ی عا متجا ی ر ب

ت ناسنا تموس أث

ی ر یم دراذ .

تساو و اتپو (

۲۰۷۵ ) زوح رد ة دم ی ر ی ت بآ یناهج

، رب ور ی ی ک مو مع شغا چ ی

حط س رد

ناهج ی زکرمت هدرک هدیقع نیا رب و دنا دنا

هک تموکح ری ارن زکرمت عب بآ رب

ی د

ًنامتحا و بولطمان

؛تسا دندقتعم لاح نیا اب اما نی

زا حطس هب یرکن ربهر و ناب رد ی

ا ی داج شچ نا هج زاد نا ی

ار ب ی

اقترا ی عسوت ة اپ ی راد بآ تسا .

قيقحت شور هناخباتک شور اب شهوژپ نیا یدانسا یسررب و یا

ماجنا هتنر تسا . یفیصوت شهوژپ خون -

ینییبت

تسا . یارب ییاور یسررب ه عغاطم و ی سررب ه طوبرم یها فم ادتبا ،شهوژپ

د ش . س س

، نیناو ق

ذخا بوفم و ینوناق عبانم زا هطوبرم دش

همادا رد و

، دندش یلحت .

هشقن یاه هب هتنر راک رضاح شهوژپ رد هدش یاس زا

ت اه ی ذ خا ی تنرتنیا ر بتعم عبانم ش

،هد و

عجرم نآ اه زین نایب تسا هدش .

ویش ،شهوژپ تیهام هک اجنآ زا ة

یم نییعت ار شهوژپ دنک

، سم ،شهوژپ ییایاپ یارب ئ

ر رن زا هل

یتسه یواکاو و یسررب یسانش دش

یامر س لونا هلمج زا رگید ئاسم اب نآ طابترا و ة

ه ب یعا متجا

عبات ریغتم ناونع دش یسررب

.

ناریا رد بآ ینارمکح فلا ) بآ ینارمکح یخیرات ريس

ساسارب یخیرات عبانم

، اریا ،هتشذ نارا زور ناین ،زورما دننام

ینیمزرس رد ک شخ

ی م و دنت سیز

طحق ی شان ی ک زا بآ ی

، ا رد ی

،نار یط رد رازه دنچ لاس

ت سا هد ش رار کت اهراب هتشذ .

سا سارب

(7)

رات ی خ ربط ی

، ا روشک ی نار ن نامز رد ی

،زور غاوتم لاس تفه ی

، وب هب ی ق طح ی د ش راتنر (

،ید نوار

۷۵۸۹ ص ، ۹۷۳ ) ؛ نآ نانارمکح اما نامز

ب دندوب هتسناوت ه

روط تفگش هب ار یعیبط یتساک نیا ،زیگنا

دننک لدب کشخ یلقا نیا رد ی دنز یارش دوبهب یارب یخیرات یتصرن ،

ه ب نآ ید بت یو لج هک

عجان ة دوش هتنر بآ (

،یدنوار ۷۵۳۱ ص ، ۲۵۱ ) . یاجرب راثآ زا هدنام

هل سلس مو سا زا شی پ یا ه

تسا هدوب بآ عبانم تیریدم رد نانآ تیقنوم دیؤم .

ار یع ضو نینچ روشک یعیبط یارش اریز ؛تنای همادا ه موسا زا پ ناریا رد بآ ینارمکح یم یرورض درک

. ا هب موسا دورو زا پ ی

نار از نا ه ب ه جوت ا ب و ی

ش مها ی ت نارمع ی ضارا ی و

پی تنرش زرواشک روما ی

، حا ماک ی ارب ی هرهب رادرب ی بآ زا ررقم اه هدش ت سا خرب ه ک ی نآ زا ا ه

ناوق أدبم ی ن لعن ی م ی دنشاب . غوا ی ن لاس رد بآ شخب هب طوبرم نودم نوناق ۷۵۰۱

ر جه ی سمش ی

وفت هب ی ب اروش لجم ی

لم ی سر ی د . هب جیردت ناو ق ع ضو ی

ن ف لتخم

، سأت نا کما ی

و ا هداهن

نامزاس اه یی ار یارب هست ی آ روما رد ب

ی هارن روشک درک

. ا خوضوم ی ن اعر موزغ نوناق ی

ت ر ح ی

هاچ اظو و تاونق ،اه ی

ف کغام ی ن نآ نارواجم و اه

تسا . ندم نوناق ی

ای نار عبت هب ی ت عبا نم ،ه قن زا

بآ ی قلت صاخشا کلمت باق و هحابم لاوما ار ی

درک تسا ه ( ،یسمشرهاط و ییایک ۷۵۴۸

ص ، ۱ .)

ب ) ترورض رمکح یعامتجا و یعيبط ياه ینا

بآ

دم دنور ی ر یت ی هزوح رد اه

ی اب بترم هرهب هب رجنم ،بآ فرفم و هضرع

رادرب ی دح زا شیب عبا نم

حطس بآ ی

ز و ی مزر ین ی بلغا رد هضوح

اه ی بآ ی ت سا هد ش رو شک .

رد هت شون زا یرای سب یا ه

هب طوبرم همانرب

ر ی ز ی هد ود رد روشک بآ شخب ة

خا ی ر م ی ناوت هک تنایرد دراوم زا تلفغ

ی د ننام

دم ی ر ی ت

،اضاقت تاذ شزرا ی

عماج ،بآ رگن

ی د ر ،تاعغاطم ی

گچراسک ی فخت رد ی ص و ن ی ز تکراشم

لصا ماوع زا مدرم ی

هتخانش نارحب زورب

هد ش د نا ( نارمع ی نا ،ینا سارخ ۷۵۴۹

ص ، ۴۳ ).

ک شها

قطانم زا یرایسب رد ی دنراب ناهج

، عسوت ة شنرهش ین ی شیاز نا و نار س

ة بآ فر فم هار مه

ا ب

عسوت ة تیعضو یگنهرن

عبا نم رتشیب ی دوغآ و بوضان دیغوت شیازنا ،مدرم یدافتقا و یعامتجا ،

تشادرب ،بآ بولطمان تیفیک و بآ ب

ی ور ی ه و شهاک هدافت سا ،بآ تیفیک

ندر کن و بآ زا دد جم

گنهرن و بآ زا هدافتسا فیعض رد

تن ی هج

، شهاک نارس ة ،دوجوم بآ هلمجزا

یللع ببس هک دنتسه

رط هلئسم دوبمک دیدپ زورب لامتحا و بآ ة

شخ ک غاس ی هب ناو نع وط س رد یل صا ک شم ک ی

(8)

بی ن للمغا ی یلم و بآ فرفم یوگغا وصا و تسا هدش هب

ناونع ترور ض ک ی ذ پانراکنا

ی ر د یاب

دروم هجوت رارق صاخ ی

در ( ،ینسح خیش ۷۵۴۵

ص ، ۲ .)

ره یروشک هک تیدودحم عبانم

یبآ

،دراد دیاب رد هطبار اب

،فرفم تیریدم و هنر ص ییو ج رد

بآ کی تسایس یلک نیودت و ظفح دنک ات رد بوچراچ نآ

دناوتب رط یاه صاخ ار همانرب یز یر

و ارجا هدرک و همانرب یاه هرهب یرادر ب حیح ص ار لا معا د نک ( ور ین ترازو

، ۷۵۱۷ ص ، ۲۸ .) رد

تبسن تسایس و

،بآ دننام تسایس اب نییعت دودح و نینقت یاهدیابنودیاب یگنوگچ

رهب ه یدنم اه و

تیمورحم اه

راکورس یم دبای و مارن ینارمکح بآ

( یبآریم ) ار نییعت یم

،دنک نیاربانب

، فو طعم ه ب

ریبدت ناردتقم ة روما یعمج ناسنا اه تسا ( یدارم

،یداط ۷۵۴۸ ص ، ۱۸ .) ایند ی بآ عبا نم زا زورما

،یحطس ز

ی مزر ین ی یاس رد دوخ باسپ و ة

نیناوق هب زور بآ عبا نم یرادیاپ هک ت یعبت در بب نا ب ار

م ی دنک اما ، رد ناریا یدرکیور نینچ درادن دوجو

.

کشم بآ عبانم تیریدم یلصا هب

زور زو ح نیناوق ندوبن ة

بآ ا ت س . بو قنا زا د عب

، نونا ق

ننداع عیزوت ة

ب هجوت اب هتبغا هک دش رطم لجم رد بآ یعیبط یارش ه

روشک دو ب یبسانم نوناق .

هد رد ة ۳۰ هب اج ی هب زور ناسر ی هاچ فیلکت نییعت نوناق ،دوجوم نوناق بیو فت ه ناورپ د قان یا ه

دش . نوناق نیا هب

عقاو شیر هب ة نار یا بآ ه شیت

دز ار یز ، او نت شادرب ا ب ةژ

ها چ زا زا جمریغ یا ه

هقطنم بآ تکرش زاجمریغ رد یا

ناتسا اه هد مع ش خب نت سب ناکما ها چ زا یا

ار زا جمریغ یا ه

هب رورنم ب زا یری ولج تشادر

ب ی ور ی ه تسد زا ، داد

(

،انسیا ۷۷ دنفسا ۷۵۴۸ .)

،نیناوق رد تاحوصا رب هووع اب

ی د تاماد قا ا ب پی

چ ی هد ا ی رد مز ی ن ه یا ه ف لتخم زا

ه لمج

و تظافح هرهب

رادرب ی حص ی

،ح زوت ی ع فرفم و بسانم هب

هزادنا آ ب غ و ی هر دو بمک ک شم عنر رد

شوک ،بآ ی

د (

،یناودرک ۷۵۴۰ ص ، ۳۹ .)

لعريغ يربهار هعسوت یم

: نارحب دیدشت ای هعسوت روحم يزرواشک مک

بآ ی

ضارا ی ز ی ر تحاسم زا بآ فرفم و تشک ۷۸۳

م یل ی نو را تکه ی ا رو شک ی نار قن ۵۱ م یل ی نو

راتکه ( ۹ ۲۲/

دصرد ) ضارا ار ی زرواشک بسانم ی

کشت ی یم دود حم ه ب ه جوت اب هک دهد ی

ت عبا نم

بآ ی مه ة ا ی ن ضارا ی من رارق خرز و تشک دروم ی

ی دنر . راوخ نامزاس شراز هب و

زروا شک و را ب ی

(9)

ناهج ی لاس رد ۷۵۸۸ ( ۷۴۳۱ م ی دو ی ) ودح د ۳۵ ۷۹/

م یل ی نو ز راتکه ی ر ت شاد رار ق ت شک

، زا ه ک

ای ن تحاسم ۱۹

۳/

م یل ی نو ز راتکه ی ر بآ تشک ی و ۰۴ ۴/

م یل ی نو ز راتکه ی ر د ت شک ی دو ب . را مآ

لاس هب طوبرم یاه

خا ی ر ناشن یم لوط رد دهد ۲۳

هب هتشذ لاس ضارا تحاسم

ی ز ی ر بآ ت شک ی

ضارا تعسو زا و هدوزنا ی

د ی تسا هدش هتساک

، هب روط ی ًو عن هک دود ح

۳ ۱/

م یل ی نو ه ب را تکه

بآ تروص ی

و ۸ م یل ی نو د تروص هب ه رانک ی

تشک یم دوش ( ،خومجم رد ۳

۷۵/

م یل ی نو را تکه .)

تحاسم زا ۳

۱/

م یل ی نو راتکه ی ضارا ی ز ی ر بآ تشک ی

، ۵ ۸/

م یل ی نو ار را تکه مز

ی ن عارز ی و ۲ ۷/

م یل ی نو کشت تاغاب ار راتکه ی

یم ارب ،دنهد ی بآ ی را ی ضارا ی ز ی ر بآ تشک ی دزن ی ک ه ب ۳۱ م یل ی درا

فرفم بآ بعکمرتم یم

دوش . هب د ترابع ی رگ

، نرفم بآ ی

ر ب غا ب راتکه ره ۷۷۸۰۰

ب عکمرتم

تسا اشن هک ن ةدنهد هدزاب اپ یی ن بآ بآ ی را ی تسا روشک رد .

غاح رد ی م هک ی ناز نا س ن ة فر فم بآ

دودح روشک تعنص و برش ۱

م یل ی درا ت سا هد ش دروآر ب بعکمرتم (

،یم ساق ۷۵۴۸

ص ، ۳۵۹ .)

هم زا یکی یدبت ثعاب هک یتامادقا نیرت

ک کشم ندش نارحب هب یبآ

یب هد ش ناریا رد یبآ ت سا

،

ت سا هدو ب هعسوت دمآراکان و یملعریغ یاهدربهار یربهار .

ع سوت در کیور ذا ختا ة

ر زا رو شک ها

تکن نیا نایب و یزرواشک یلصا ة

و رر ض ث عاب ،ت سا لوقت سا رو حم یزرواشک هک ز

ی نا ا ه ی

ناربج ذپان ی ر رکیپ رب ی ة

هدش روشک یعیبط هب ،تسا

هک یروط ینو نک سن یار ب نا یز نیا ناربج

ًومع ناکما ذپ ی ر تسین . چخیرات هب ر ا ة

، یزاد نیب یها گن نار یا رد ی ضارا یسقت تاحو صا ه ب

یضرا لاس ۷۵۹۷ مرب ی ددر بوقنا زا دعب ، ،

نی مود ن یا رود رد ی ضرا تاحو صا زا پ را ب

ة

یم تیکغام بلس نیمز ناکغام زا هک دوب مود یولهپ دش

. تئیه یکشت تفه

هرفن تاماد قا زا یکی ،

تشاد یپ رد ار یدایز تاعبت هک دوب یساسحا .

ن یا دارنا رثکا ه

ی ت ئ ا ه یهاگ شناد توی فحت زا

ب ی هرهب وب راتنر ساسحا رادم رب رتشیب ، یمفت ذاختا رد و دند دندرک

قع و قطنم ات .

رد ه هد ا ه ی

ریخا تغود اه یب ثأت هب هجوت ی

ر س ی تسا اه ی زرواشک شخب ی

حم رب ی ز ی تس بط عبانم و ی

ع ی هب هژ یو

ز بآ عبانم ی

مزر ین ی

، ودت هب مادقا ی

ن س ی تسا هرهب رادر ب ی ز بآ عبا نم زا ی

مزر ی ن ی درک د ن . زا پ

تدم ی

، ا ی ن س ی تسا راثآ د ناشن ار دوخ ءوس ،دا

اربانب ی ن

، پ اب ی اد ی ش ا پ ک شم یی

ن رف س نت نر ة

بآ

ز ی مزر ین ی

، ا هب شنکاو رد تغود ی

ن کشم - شان هک ی س زا ی تسا زروا شک ش خب هابت شا ی

دو ب -

وفت هب تسد ی

ب ارجا و ی بآ زا ت سارح و ظ فح نونا ق ا ه

ی ز ی مزر ی ن ی دز ( یراو سهش رو پ

و

(10)

،ناراکمه ۷۵۳۸

ص ، ۹ .) ه ب را چان زم د قان ی ت ب سن ی رد ش خب زروا شک ی ت سه ی را چان و ی

س ی تسا اه ی نام غت ار یی ر هد ی . هتکن ا ی اب هک ی د هب ذسب تحارص ی

ر ی ا هک تسا نآ ی

نار زروا شک اب ی

ه ب

من هعسوت ی

دسر (

،یوجاوخ ۷۵۴۳

ص ، ۷۱۸ .)

روشک بآ عبانم فلاتا رد نيناوق و تاررقم شقن نوناق هچر ا راذ

ی ارن ی دن ی پ ی چ ی هد غو تسا ی سب رد ی را ی شور زا ب لغا اهرو شک زا نو نن و ا ه

دج ی د دم ی ر ی ت بقع بآ ا و هدنام

ی ن کفت بجوم رما ی

ک غوئسم بولطمان ی

ت اه ت سا هتش .

ًا مومع

بادت ی ر ی د م باور هک ی

ر ی ت رنت ار بآ ی

م ی د ننک

، ناو ق رد ی ن هد نکارپ و ف لتخم باو ض و ا

ی

پی ش ب ین ی هدش دنا . ای ن جو زا خوطا رما ا دو

ی ن ناوق ی ن نآ دربراک و لاکشا اب ار اه

هجاوم م ی دزا س . رد

ضعب ی ب دراوم ی ن بادت ی ر نوناق ی هام اب ی ت لم ی وس زا هرداص باوض و ی

لحم تاماقم ی

هقطنم و ا ی ی ا

بی ن تنس قوقح ی

را زا سان بآ عبانم لرتنک رد تغود شقن و ی

دو جو دراد ( ،ور ین تارزو ۷۵۱۷

،

ص ۲۴ .)

غوا ی ن نودم نوناق اریا

ن

، ز بآ ی مزر ین ار ی ا دارنا هب و هتسناد ابم لاوما زا ی

ن تخا ی را هداد ت سا

دعاق راهچ ساسارب هک ة

قوقح ی ح ی

،تزا ت یکغام ،هعفش هب ذخا و ثرا ،تادهعت و دوقع ،تاحابم

صوفخ ی دنشاب هتشاد بآ رب (

یلیعامسا ،زور ین هواک و درن

۷۵۴۳ ص ، ۷۱۹ - ۷۱۵ .) پ خو قو زا

موسا بوقنا ی

ا ی نار هاش تاحوطصا دورو د ی

دننام ،لافنا تورث اه ی مومع ی و بآ اه ی مو مع ی رد

ساسا نوناق ی

روهمج ی موسا ی ا ی نار تسه ی هب هک غد ی قو قح نو تم رد ندوبن هقباس هب قوبسم ی

و

زین رعت ی ف ندشن دج نوناق رد ی

د

، عون ی قوقح مارن رد ماهبا ی

تشاد هارمه هب ار بآ .

هووع ا رب ی ن

،

غد هب ی ارش ی صاخ هدمآرب ن و بوقنا خوقو زا ی

ز محت گنج یل

ی غوغ ر طق و ر فح د شر دها ش ة

هاچ اه یدوب بلغا هک هب

تروص غ ی زاجمر ماجنا م ی تنر (

،یمساق ۷۵۴۲ ص ، ۲ .) ،ی لک یسررب رد

ناوق ی ن و آ یی ن مان ة دش صخشم ،بوفم ات

نونک رد ۹۸ و نوناق ۹۲ آ یی ن همان هب رو ط قت سم ی رد و

۲۳ و نوناق ۷۳ آ یی ن ان هم هب روط غ ی قتسمر ی هب خوضوم بوضان و بآ ،بآ هتخادرپ

هد ش ت سا . زا

ناوق ک ی ن بترم ۲۰ بو قنا زا بق رد نونا ق و فت

ی ب هد ش ت سا . نچمه ی ن

، خو مجم زا ۸۰

آ یی ن همان

، قن ۵ آ یی ن همان تسا بوقنا زا بق هب طوبرم (

،یسمشرهاط و یئایک ۷۵۴۸

ص ، ۷۵ .)

(11)

نوناق یندم پ هکنآ زا بآ هب ار ناونع عبنم ی یناگمه یمو مع و

باق هر هب یرادر ب ی عمج

هتسناد

،تسا کلمت یارب ار نآ صخش

اراد عفتنم ی

تیکغام راثآ

ی قلت ه نو ره و

هر هب یرادر ب و

نآ رب لست

یم زاجم ار درامش

.

دام رد ة ۲۳ کغام ، ی ت بآ اهرابنا ی مومع ی هاچ و رق ننقم کح دروم تاونق و اه را

ه تنر ت سا

نآ دنناوتن صاخشا ات کلمت ار اه

دننک اب و ی د ا هب ی ن ه جوت ه تکن در ک

دا م رد نن قم ه ک ة

۲۳ ه ب

بآ هاچ و تاونق ،اهرابنا اه

ی مومع ی هراشا هدرک صوفخ کلمت باق هک تسا ی

ن ی تس

، داو م رد اما

۷۹۳-۷۹۴-۷۳۰ و

۷۳۳ م هرحوم ی

دوش و ت سا هت سناد زا جم ار ه ناخدور زا رهن قش صاخ شا

م ی دنناوت صافتخا رهن ،هناخدور زا ی

بعشنم درک بآ هب تبسن و ه ی

را ی هر هب و رادر ب ی ار ب بآ زا ی

مادقا فلتخم فرافم دننک

(ب ید راس ،ناراکمه و ۷۵۴۵

.)

صا ساسارب ۹۳

بآ ،ناریا یموسا یروهمج یساسا نوناق اه

ی بآ و ا هایرد ا ه

ی رد یرا ج

هرد و یعیبط راهنا و اهدور سم ره و اه

ی نیمزریز و یحط س زا عا رگید یعیبط ری

، س و ی بو ا ه

،

بوضان اه ، هز بآ اه

، هچایرد اه

، بادرم اه

، هکرب یعیبط یاه

، همشچ بآ و اهراس اه

ی عبا نم و یندعم

بآ اه ی زا ه ماع حغا فم ق بط و ت سا یمو سا تموکح رایتخا رد و هدوب تاکرتشم زا ینیمزریز

نآ هرهب اه یم یرادرب دوش

. تیغوئسم هرهب رب ترارن و هزاجا و ظفح

نآ زا یرادرب لو حم تغود هب اه

یم دوش ( ،ننامک ۷۵۳۱ ص ، ۳ .)

و یحطس روشک بآ عبانم ز

ی مزر ین یسقت ی م

ی دنوش . ش خب ود ن یا هب زین بوفم نیناوق نیا

دنراد یرست .

فلا ) بآ عبانم ز

ی مزر ي ن ی

عبانم ز ی مزر ین تاررقم عضو یغد هب ار یدایز تراسخ روشک بآ ی ان

دمآراک رد ،ت سا هدش هجوتم

همادا

، هب هم رت ی ن ننداع ع یزوت نوناق رد هک ینوناق داوم ة

یاراد ه ک رو شک بآ ۳۲

و ۲۱ هر فبت

خیرات رد و تسا ۷۸

دنفسا ۷۵۸۷ هدیسر یموسا یاروش لجم بیوفت هب تسا

هراشا ، م ی وش د :

دام ة 3 ـ عبانم زا هدافتسا بآ

اه ی ینیمزریز هب

انثتسا ی م دراوم دام رد روکذ ة

( ۳ ) زا نونا ق ن یا

قیرط عسوت و تانق و هاچ خون ره رفح ة

ترازو ت قناوم و هزا جا اب روشک زا هقطنم ره رد همشچ

(12)

د یاب ورین ییا سانش ه قطنم یژوغوئژورد یه تای صوفخ ه ب هجوت اب روکذم ترازو و دوش ماجنا

تا قبط نی مز بآ اه ی تاررقم و ینیمزریز پی

ش ب ین ی هدش اق نیا رد ناورپ رود ص ه ب تبسن نون

ة

و ر فح هرهب رادرب ی مادقا م ی دنک .

هم رت ی ن نوناق نیا یتساک رفح رد

چ ها هک تسا نآ زاجمریغ یاه نابحا ص نآ سا سارب

ة مه

هاچ اه یی هک رد هتشذ زاجا نودب ة

ورین ترازو رفح

هدش دنا ور ین ترازو ه ب دند ش ف ظوم

ناورپ و هعجارم ة

هرهب رادرب ی ذخا ننک د . فلختم ا ب اراد م ن یا ا

ترو ص یغا ح رد ن رد ه ک تنر

وحن و بآ نوناق ة

یلم نآ ندرک ؛دش ررقم

هاچ اه یی ناورپ نود ب و تارر قم فوخر ب ه ک ة

ر فح

م ی دندش تخادرپ نودب ، ه

ی چ هنو قر ب و بآ ترازو صیخ شت ه ب ا ی و دود سم تراسخ درو م

دافتسا ة یرا یبآ رارق ی .دنر ب هک یرایعم یار

زو جم و ه ناورپ یاطعا و بآ هاچ رفح تیحوص رد

دنتنر ررن هب ،

یری راک سانشراک ود

دوب ورین ترازو زا ،

هلئسم نیمه هب

تدش داسن خ ی ز و ت سا

هدافتساءوس هنیمز هارن ار

م ی نک د یتساک رگید و رد نونا ق توک س

ةنیمز لئا سم ی د ننام یر ح

هاچ اه ی یدج فرافم اب بآ نیمأت ،دیدج فک ،د

و ینکش ...

با ب ه ک دو ب رود ص

همان شخب ا ه

ی

لس ی هق ا ی دوش ار .

دام ة 5 قطانم ردـ غ

ی هعونممر و یگنا خ فر فم یار ب نآ بآ زا هدافت سا و ها چ رف ح

بر ش و تشادهب ی یهدبآ تینرظ ات هچغاب و ۲۳

بعکمرتم رد

هنابش زور ه ب جا یتحا و ت سا زاجم

ناورپ رود ص ة

و رفح هرهب رادرب ی درادن

، د سرب ور ین ترازو خو طا هب دیاب بتارم یغو .

ترازو

مزن دراو م رد ور ین م

ی دناوت خون نیا زا هاچ

اه ه ب رو رنم ی سررب بآ ا ه ی ور ین ترازو ه قطنم

عمج روآ ی نآ فر فم و رامآ دنک یسرزاب

.

دام ة 7 ـ دروم رد هاچ

اه یی لو قعم فر فم نازیم زا شیب نآ زاجم یهدبآ رادقم هک نابحا ص

ها چ یره ش و یتعن ص ،یزروا شک رو ما یار ب نئار ق و دهاو ش ه ئارا اب هاچ بآ دازام و دشاب

لو قعم فر فم ورین ترازو ،دشاب هتشاد

م ی دناوت ا ب د نک با جیا یعامتجا ترورض هک ینامز ات

و تارر قم ه ب ه جوت یلک یارب یمومع حغافم تیاعر

ة فرفم نا دننک زاجا ة رداص فرفم دنک

و

ق ننداع ت می ة

ه ب بآ بحاص تخادرپ هاچ دوش

.

(13)

دام ة 8 ـ ی ضاقتم تساوخرد هب انب تسا فظوم ورین ترازو رفح

هاچ و تا نق ا ی ه ب

رو رنم

ار تانق ای هاچ رفح ،یملع و ینن ییامنهار ظاحغزا

یدا فتقا و ی نن سرربدروم

ی رد و هداد رار ق

د یامن ماز عا حم هب ار دوخ نیففختم موزغ تروص نیزه و د ننک ییا منهار ار ی ضاقتم ا ت

ة

ی سانشراک ورین ترازو هنرعت قبط

هب هدهع دوب دهاوخ یضاقتم .

ینوناق ندرک هاچ اه ی غ ی زاجمر هناورپ دقان و نوناق

ی غاعن ندر ک ی

ت ها چ ا ه ی غ ی زا جمر قن

هب تدش رخت ی ب ن و اپا ی راد ی خرچ ة ح ی تا تعرس م ی دشخب اپان بط رب و ی

راد ی مزرس ی ن کحم ر ت

م ی دبوک : دبت ی ندش زو جم رودص یارب ورین ترازو تسد نتشاذ زاب قیرط زا دوخ دض هب نوناق

رفح هاچ اه ی تشادرب و دیدج ب

ی ور ی ه رت عبنم زا بآ دنب

« فغا » دام ة ۷۹ ( یاو تحم یلحت و یسررب

یزرواشک شخب ربتعم و عماج نیناوق

، ۷۵۴۸

، ص ۷۲ .)

ا ی ن اب هبوفم اپ

ی راد بآ عبانم ندرک ی

روشک هن اهنت تساکن توکشم زا

، هکلب رب نارگن ی اه نا دوز

د و ی رگ تصرن ی من ی دراذ هک ارب ی زا یری ولج تنررده

زروا شک رد بآ فرفم شهاک و بآ ی

،

همانرب ر ی ز ی دوش . ای ن عم اب ی اهرا عسوت بوچراچ و ة

اپ ی راد

ًوماک دراد تا نانم .

رد لا س ا ه ی خا ی ر

دش شهاک موعا هب اهنت ی

د بآ عبانم ی درپ هتخا هدش لئسم هب و ة

هم رت ، ی نع ی بآ عبا نم زا ت ظافح ی

تمک دوجوم ر

تسا هدش هجوت .

کش رد ۷

ةمه هزوح یاه هدش صخشم روشک یعرن و یلصا زیربآ

تسا کش رد و ۲

هاچ تیعقوم یاه

زاجمریغ ناشن ار

یم یار جا رد نایرجم فعض یایو هک دهد

تسا نیناوق .

هداتنا قافتا مع رد هچنآ

،تسا هجیتن زا ریغ یا پی

ش ب ین ی ت ساه . شراز ا ه ی نا شن دد عتم

م ی دنهد بآ اه ی ز ی مزر ین ی هب تدش سآ لاح رد ی

ب د ی ند ر ا و تسا ماد قا

ا ه ی رو ن ی ساسا و ی

ن ماجنا

،دریگ نن تاعبت زورب دهاش ی

و ز ی تس حم ی ط ی پ نآ ب قاعتم و ی

اهد ما ی فنم ی عا متجا ی و

ناسنا ی هاوخ ی دوب ( مانزور ة ،قرش ۲۸ / ۵ / ۷۵۴۹ .) مه رد ت غود و ورین ترازو درکیور ة

تارر قم

عضو هدش یریگتخس ، ندرکن

هب هدافتسا نا دننک بآ عبانم زا تسا

. ی فلخت ه ک یعقاوم رد یتح هچ

یتسین تغود یوس زا مزن یریگتخس دهاش ه هتنر تروص .

هم رت ی ن ریثأ ت نیناو ق نیا فعض

ان ماود نازیم و بآ عبانم هب یناک نآ

اه یرتزراب و مد ع ه ب نآ یت ساک ن ه قطنم

ار تارر قم رد ی ی

هطوبرم تسا .

(14)

لکش 1 . هزوح یاه روشک یلصا و یعرف زیربآ (

:عبنم ناگدنراگن )

لکش 2 . هاچ تیعقوم

یاه زاجمریغ (

،بآ عبانم تیریدم 1931

)

(15)

ب ) بآ اه ي یحطس

بآ اه بآ زا شیب هتبغا یحطس ی یاه

ز ی مزر ین تاررقم و دنتسه تغود تیمکاح تحت ی رد یدا یز

ةنیمز نآ اه عضو هدش تسا . ننداع عیزوت نوناق ة

نیا رد روشک بآ هنیمز

دراوم نایاش دراد یهجوت :

دام ة 88 ـ یزرواشک ترازو م

ی دناوت قباطم ا ب دا م ة ( ۷۴ ) دو جو ترو ص رد نونا ق ن یا

ترور ض و یعامتجا

هب روط نابحا ص یار ب بآ لو قعم فر فم ه ناورپ رود ص هب تبسن تقوم

قح آ هب ه ا ی دو جوم مادقا دنک . قح هکنیا نودب ای

ن هنو قح آ هب نیب زا ناراد دورب

.

زرا ی با ی د ی ها د نازرواشک رد

مز ین ة ارجا ی ناوق ی ن ناشن بآ اب بترم م

ی دهد ار جا ی دا م ة ( ۷۳ )

زوت نوناق ی

ع ننداع ة م بآ ینتب اعر رب ی ت قح قوقح هبآ

ب ،ناراد ی ش زا ۱۱ نا عذا نانآ دصرد د ندرک

ک هس ه نآ اه فخت زا ی ص زرواشک شخب هب بآ ی

اعر ی ت و هد شن نآ ظ فح

ا ض ی ع هد ش ت سا .

نچمه ی ن

، ب ی ش زا ۸۰ ب نازرواشک دصرد ی

نا دندرک دام هک ة ( ۹۹ ) زوت نوناق ی

ع ننداع ة بآ رد مز ی ن ة

قح تاراسخ ناربج آ

هب ارجا زا ناراد ی

ر ط ا ه ی ع سوت ة بآ عبا نم ار جا

من ی دو ش ( و یف سوی

،ناراکمه ۷۵۴۲

ص ، ۹ .)

ب هجيتن و ثح يريگ

هچنآ هب ناونع یتساک یقوت هطقن هدرک زورب روشک رد بآ نارحب یتساک اب یعیبط یاه

ینا سنا یا ه

تسا . یط رد ی دنراب شهاک ۳۰

،هتشذ لاس نآ

هنو ،هدرک موعا ورین ریزو هک ۳۰

م یل ی رتم هدو ب

تسا . رگید فرط زا شراب خون و کش

و ر د راچد ه ی دنراب یوگغا و اه ین

باق هجو ت هد ش ی

دراد همادا نانچمه تارییغت نیا و .

هجیتن رد

، هتنر شیپ رد ار نوزنازور یکشخ ریسم ناریا یعیبط ررن زا تسا

ا ب ه سیاقم رد و

یم تنایرد یرتمک بآ هتشذ دنک

. ت یملع یاهدروآرب أ

دشر هب ور شهاک نیا هدننکدیی ت سا

ه ک

لب رد ن یم تدمد ثعاب ار را دنام یکشخ دناوت

دوش .

یتساک رانک رد یتساک هتبغا ،یعیبط یاه

،تیریدم فعض و یناسنا یاه هلئسم

هدیچیپ ار هدر ک رت

تسا . تاررقم و نیناوق عضو یب

یا هدربهار یار جا و روشک تعیبط و تشد یعیبط ناوت هب هجوت

ماجنا نودب هعسوت نداد

شهوژپ ،یملع یاه‎ ک

بآ ی محت ریذپ هب ار ب ی بآ ی نارحب زا س د بت ی هدر ک

(16)

تسا . رد ،نیمزرس نیا یعیبط خیرات کشخ

غاس ا ما ،ت سا هدا تنا قا فتا اهراب ی دنراب شهاک و ی

نارحب نآ زا رذ ثعاب عبانم تسرد تیریدم تسا هدش اه

. ید با یقلت ن یا لر تنک و عبا نم ندو ب

اروام تردق کی یوس زا عبانم ی

ث عاب و هدر ک و سر یتیریدم و یرادا راتخاس رد یرشب هد ش

تسا و اهزوجم یراذ او رد هرهب

رادرب دو ش مع هنادنمتواخس رایسب ،عبانم زا ی .

ی نرط زا

، د شر

ب ی ور ی ة باختنا ثعاب ،نوزنا یندیماشآ بآ عبانم هب زاین و رهش هار

ح ،ک یدزن زا سدس

هد ش ی

تسا . زا یکی تلع اه نارحب زورب ی ک

بآ روشک رد ی زاسدس

تسا ی . تخا س ۸۹۱

رو شک رد د س

کشخ ثعاب ه ،هدش نیمزرس رتشیب ی

سوکا ی تس اه دع ترجاهم و هدرک دوبان ار ة

ی پ رد ار یدایز

تسا هدش .

تکن ة مادا شخب نیا بولطمان ة

دنور زاسدس لا ح رد یاهدس نامتخاس ر ا هچ ،تسا ی

و تخاس نچمه

ی ن

، هزا ت یاهد س و دسرب هجیتن هب دیدج یاهدس داجیا هب طوبرم تاعغاطم هتخا س

تروص نآ رد دنوش هب روشک یاهدس خومجم

۷۵۵۰ نیمزر س رت شیب یکشخ هک دیسر دهاوخ دس

دهاوخ ثعاب ار ش

د . زوح تاررقم یدمآراکان هچنآ ة

یم دیدشت ار بآ ی ب و د نک

درت س یهجو ت ة

ا انامه ،دراد لابند هب ار یمومع نازر

تسا بآ یتایح و دنمشزرا رفنع نیا ندوب .

تمیق بآ یراذ

دوش یرگنزاب دیاب .

یا رد بآ نازرا نار نارا برپ و بآر پ یاهرو شک ی تح اهروشک زا یرایسب زا رت

تسا . یم فرفم ار بآ عبانم نیرتشیب هک نازرواشک دننک

، مع رد ، یمن نآ تباب یغوپ

دنزادرپ .

هویش رب دیکأت و ینونک تاررقم موادت اب تسا نشور روشک بآ عبانم تیریدم لغ یاه

هن ا هنت

دش دهاوخن عنر کشم نیا

، کلب دهاش ه دبت ی ندش دش یهاوخ روشک تعسو هب ینارحب هب نآ .

بآ نارحب هک یقطانم زا ترجاهم ،د نراد

دراد ه مادا تد ش ا ب و ت سا هد ش خور ش نو نکا

( هامرذآ ،زوین تموس ۷۵۴۳

؛ ها مریت ،ان سیا ۷۵۴۱

؛ دا فتقا ها مریت ،ن یونآ ۷۵۴۱

.) ه ب ترجا هم

تشاد دهاوخ همادا و هدش خورش گرزب یاهرهش .

قطانم نانکاس یتغاح نینچ رد نارحب

هدز اقب یارب شوت یپ رد د نزو

بآ یاراد قطا نم ه ب ی

مه و درک دنهاوخ ترجاهم ة

دید دهاوخ تراسخ کشم نیا زا روشک .

یناو ت ترو ص نآ رد ه چ

بور یارب ه طبار و ت شاد دهاوخن دوجو کشم نیا اب ندشور ة

دنزا س یل صا ر فنع ه س ة

رو شک

( مزرس و تلم ،تموکح نی

) دش دهاوخ یدج کشم راچد .

(17)

لکش 9 . هنهپ دنب ی کشخ لاس روشک حطس رد یسانشاوه ی ساسارب

صخاش

(SPEI روشک یسانشاوه نامزاس )

اهنشيپ اهد یم نایب ریز رش هب ییاهداهنشیپ ،دش نایب هچنآ یانبم رب دوش

.

فغا ) یارب زاسدودحم ی

هنیهب و یزاس ا شخب رد فرفم ی

داج م دودح ی ت ا ب بسانتم هک فرفم

کشخ غاس ی اه عضو و ی ت شراب غتم اه ی ر اراد و ی فاطعنا ذپ ی ر ی قطنم ی ،تسا د یاب ناو ق ی ن

دج ی مکحم و ی اب خوطا ناسر ی ناک ی دوش هتشاذ ارجا هب .

رد دو جوم تارر قم و نیناو ق

زوح ة دنراد زاین یدج یرگنزاب بآ .

دریگب تروص یدج دروخرب نیفلختم اب .

ب ) تمیق رد بآ یراذ

دجت ی د ررن ی لم عنا نم و عبا نم ظ فح یات سار رد نآ تمیق و دوش

دبای شیازنا .

ج ) هرهب هویش وصا اب بآ یرو اک یاه

ت شاک زا و د بای شیاز نا ت شاد و تش غ

ی دنم شوهر

یری ولج وش

د . ناتساد رارکت س

ی ب مز ین و زایپ و ی خا

ی

ًار دنزارب هناودنه ة

ناریا تسین .

(18)

د ) هاچ ت زاجمریغ یاه تشد رد دیدج هاچ رفح زا و یطع

دوش یری ولج هعونمم یاه .

ه ) یها آ و دبای اقترا مدرم یمومع گنهرن و اه

رد یدج یاهرادشه ةنیمز

ک بآ مدرم هب ی ه ئارا

ح و دوش غوئسم

ی ت تیوقت نادنورهش یعامتجا دوش

.

و ) زرواشک شخب رد ی

بآ فرفم هک اب ار

اهروتنک بفن ی

قد ی ق ار ب ی هزاد نا ی ر ی راد قم

بآ فرفم رابجا

دننک ی هب ، هک یروط د شاب صخ شم ه عرزم ره بآ فرفم جح

. اب ی د

شوت اه ت شیعم ه ب تامد خ و تعن ص ا ت در یگب ترو ص ی یارجا و ینوناق و یملع ی

و دنک کمک نازرواشک رد

تن ی هج

، لصان ة دسرب لداعت هب بآ یاضاقت و هضرع نیب .

ز ) اهرهش بوضان هب

سو یل ة هاچ ز رد یبذج یاه ری

ق یرزت اهره ش دو ش

هرف س ت نا ا ت یا ه

رتمک ینیمزریز یکشخ زا و دوش

بی ش دحزا یری ولج نیمزرس دوش

.

(19)

ذخآم و عبانم ۷ . یلیعامسا ،زورین هواک و ، یرم ،درن

نسح ( ۷۵۴۳ .) سآ ی ب سانش ی س ی تسا راذ ناریا رد بآ ی .

یگنهرن یعامتجا دربهار

، لاس ۳

، رامش ة ۲۷ تاحفص ، ۷۴۱

- ۷۸۴ .

۲ . ناهج ،یناسحا ،نیدغارصان دیس ،راسیدب هفطاع ،داژنربدم و ،دیعس ،نیبناهج ،شخب

( ۷۵۴۵ .)

بآ نیمأت دروم رد ورین ترازو ینوناق فیغاکت و بآ عبانم تیکغام نارحب یلم شیامه نیمود .

بآ . درکرهش هاگشناد .

۵ . ظناح اضردمحم ،این (

۷۵۳۷ ) ناریا یسایس یاینارغج ، .

نارهت : تمس تاراشتنا .

۹ . خ ،یوجاو پی نام ( ۷۵۴۳ .) توکشم و ئاسم یسررب س

ی تسا راذ ییاذغ تینما و کاخ ،بآ ی

ناریا رد یدربهار تاعغاطم .

س ی تسا راذ یمومع ی ةرامش ،

۲۰ تاحفص ، ۷۳۰

- ۷۸۳ .

۳ . ،یدنوار ضترم ی ( ۷۵۳۱ ناریا یعامتجا خیرات .) .

موس دلج

، نارهت : ریبکریما تاراشتنا ةسسؤم .

۸ . ،یدنوار ضترم ی ( ۷۵۸۹ ناریا یعامتجا خیرات .) :

زا ناریا مدرم یدافتقا تایح زاغآ

ات زورما .

نارهت ، جنپ دلج :

هبیتک ةناخپاچ .

۱ . یتعنر ،یدابآرهم هانپ دهم

ی ( ۷۵۴۸ .) ت ریثأ س ی تسا اه ی رب ناریا تغود یزرواشک هرهب

رادرب ی

زا بآ اه ی نارود رد ینیمزریز همانرب

اه ی نارمع ی ( ۷۵۳۱ - ۷۵۲۱ هاگشناد ناریا و موسا خیرات.)

ارهزغا ( س )

، ةرود ۲۱

، رامش ة ۵۳ تاحفص ، ۷۲۳

- ۷۰۳ .

۳ . نسح ،یدهاز (

۷۵۳۹ نآ زا هدافتسا و بآ عبانم تیکغام و یقوقح مارن .) .

زیربت : زیربت رشن .

۴ . دهاز ی

، مش تاداسغا

، اربا و ه ی بح ،روپ ی ب ( ۷۵۴۷ نارمکح ).

یرادیاپ رب ینتبم ی (

اب کأت ی د رب

حم تظافح ی

ط ی ) . نارهت : تمس .

۷۰ . مش ،یرکش همطان ،هدازدمحم و ،نیدغا

( ۷۵۴۸ .) نارحب و ناریا بآ عبانم تیدودحم

ر ی ز اهدر روشک برغ و بونج رد اوه ی دوغآ و ه .

تصرن و بآ یساملسید شیام یاه

ایسآ برغ کیتیلپوردیه .

نارهت

، هاگشناد یمزراوخ .

۷۷ . یراوسهش

،یحلص ،دیهان ،روپ هدازآ

یراوسهش و ، ،روپ

فطفم ی ( ۷۵۳۸ .) یاهراکهار یسررب

(20)

ب هلباقم بآ نارحب ا رد بآ عبانم رادیاپ تیریدم و

شخب یزرواشک یلم شیامه نیغوا .

یزرواشک شخب رد بآ فرفم ةنیهب درکیور اب بآ تیریدم ،

ةرامش ۷

، تاحفص ۷۷

- ۷ .

۷۲ . نیسح ،ینسح خیش (

۷۵۴۵ .) ک ،یغاسکشخ

،کسیر تیریدم ،یبآ و نارحب

اهدربهار شیامه .

ار یلم هنایمرواخ و ناریا رد بآ نارحب یور شیپ یاهراکه تاحفص ،

۲۲ - ۷ .

۷۵ . ،یرگسع بارهس

( ۷۵۴۸ .) ناریا زیتس تیدوجوم شغاچ ،بآ نارحب امه.

ی ش د ی ساملس ی بآ و

تصرن اه ایسآ برغ کیتیلپوردیه ی

، نارهت

، هاگشناد یمزراوخ .

۷۹ .

،هدازیلع ما ی ن ( .)۷۵۴۹ لوصا یدربراک یژوغوردیه .

دهشم : ماما هاگشناد اضر

( خ .)

۷۳ . ،یناسارخ ناینارمع مح

ی د ( ۷۵۴۹ بآ تیریدم و بوخ ینارمکح .) .

رشن ةعسوت و بآ ةی

رادیاپ ةرامش ، ۵ تاحفص ، ۴۳

- ۴۹ .

۷۸ . ،یمساق سآ ی ه ( ۷۵۴۲ هب ارذ یهاگن .)

،روشک بآ عبانم بیرخت یخیرات ریس لع

و دمایپ ،

اهراکهار . نارهت : تسایس و تاقیقحت رتند شخب یاه

یدیغوت یاه .

۷۱ . یلع ،یمساق یهاربا دیس ،یوسوم و ،رغصا

( ۷۵۴۸ .) نارحب یتینما و یسایس یاهدمایپ

هدنیاز دور تصرن و بآ یساملسید شیامه .

،ایسآ برغ کیتیلپوردیه یاه نارهت

، هاگشناد

یمزراوخ .

۷۳ . نودیرن ،یمساق (

۷۵۴۳ یناحور ات نا رزاب زا ناریا یموسا بوقنا .) .

ندنغ : ایدم سادنا چا .

۷۴ . ینایواک دارم ،دار (

۷۵۳۴ هیحان .) سایس یاینارغج ررنم زا ناریا رد ییار ی

. نارهت : ةدکشهوژپ

یدربهار تاعغاطم .

۲۰ .

،یناودرک ورپ

ی ز ( ۷۵۴۰ عبانم.) ناریا رد بآ ئاسم و (

لوا دلج بآ

اه و یحطس ی ز

ی مزر ین و ی

ئاسم هرهب رادرب زا ی نآ اه ) . نارهت : نارهت هاگشناد تاراشتنا .

۲۷ .

،ننامک س ی د دهم ی ( ۷۵۳۱

،ناریا .) ناوق ی ن و ماکحا ( نوناق زوت ی ع بآ ةننداع ).

نارهت : ننامک .

۲۲ . ،یسمش رهاط و ،یلع ،یئایک دمحا

( ۷۵۴۸ .) ةچخیرات هب هناناکشوم یهاگن س

ی تسا راذ بآ ی

ناریا رد ناریا یژوغوردیه نارفنک نیمود .

تاحفص ،درکرهش هاگشناد ، ۲۳

- ۷ .

۲۵ . ا ،نوتمغ . ک . س ( ۷۵۸۲ ناریا رد خراز و کغام .) .

هچونم ةمجرت نارهت ،یریما ر

: تاراشتنا زکرم

یگنهرن و یملع .