نگرشی به ارزش های قومی در معماری خانه های قلعه ای پشتون های افغانستان

۵۱

*یلاونوتشَپ و نکسم

یا هعلق یاه هناخ یرامعم رد یموق یاه شزرا هب یشرگن ناتسناغفا یاه نوتشپ

3رف ینیع اضریلع ،^۲تجح یسیع ،^1**کیجات نیدلاردص

.ناریا ،نارهت ،نارهت هاگشناد ،ابیز یاهرنه سیدرپ ،یرامعم هدکشناد ،یرامعم یرتکد یوجشناد^۱ .ناریا ،نارهت ،نارهت هاگشناد ،ابیز یاهرنه سیدرپ ،یرامعم هدکشناد داتسا ^۲ .ناریا ،نارهت ،نارهت هاگشناد ،ابیز یاهرنه سیدرپ ،یرامعم هدکشناد داتسا ^۳

)۹۵/۳/۲6 :ییاهن شریذپ خیرات ،۹۵/۱/۱۵ :هلاقم تفایرد خیرات(

هدیکچ یموق تایح هوجو یمامت هک دنا هتــسناد نوتــشپ موق یا هلیبق ی همان ماظن و یژولوئدیا ار یلاونوتــشَپ یگدنز طیحم و هویــش تخانــش یارب نآ یاوتحم و میهافم هعلاطم اذل ؛تــسا هدرک تیاده ار ناــشیا هک ،ناتــسناغفا ِتخاــس ناسنا طیحم رب رثوم یموق گنهرف ِلماوع ،نیا دوجو اب .دبای یم تیمها اهنآ حیرشت اب هدش یعس راتشون نیا رد اذل ؛تسا هدش هعلاطم رتمک ،تسا نآ زراب هصخشم یگنهرف رثکت رد نوتــشپ موق یا هــعلق ی هناخ یراــمعم یوــگلا رب نآ رــثا نــییعت هــب ،یلاونوتــشپ یاوــتحم و موــهفم بوچراچ ،یفیصوت –یلیلحت قیقحت شور زا هدافتــسا اب تــسخن نیاربانب .دوــش هتخادرپ ناتــسناغفا نوتــشپ یا هعلق هناخ اب هطبار رد اــه هتفای سپــس ،هدــش یــسررب یلاونوتــشپ یاوتحم و نیودت یرــظن جیاتن و لیلحت ،قیقحت یرظن بوــچراچ بلاق رد یقطنم للادتــسا و یقیبطت هعلاطم شور هب ،)لاــ َق(

تروص هب و وگلا نیا اب طاــبترا رد ار یلاونوتــشپ موهفم ناهنپ یاه هیلا و حوطــس هک یلودج تروص هــب ،نوتشپ یموق عماوج رد یلاونوتــشپ داد ناشن هعلاطم .دیدرگ هئارا ،دنک یم صخــشم یبتارم هلــسلس .دنک یم ادیپ دومن ناشیا یرامعم و یگدنز رد یراجنه یمیهافم قیرط زا و تسا یشزرا یا همان ماظن یلاونوتــشپ یاوــتحم رد یــمیهافم ،»یلایــ ِس« و »سوــمان« ،»ایتــس َمل ِم« ،»للاقتــسا« ،ناــیم نــیا رد .دنا هتشاد اهلاق یوگلا رب یرت سوملم رثا هک دنشاب یم

یدیلک یاه هژاو .ناتسناغفا ،نوتشپ موق ،یلاونوتشپ ،یرامعم یوگلا ،یا هعلق یاه هناخ

هدنراگن ییامنهار اب هک تسا "هرازه و کیجات ،نوتشپ ماوقا تنوکس تنس یبای هشیر" :ناونع اب لوا هدنراگن یرتکد هلاسر زا هتفرگرب هلاقم نیا * .تسا مادقا تسد رد نارهت هاگشناد یابیز یاهرنه سیدرپ یرامعم هدکشناد رد موس هدنراگن هرواشم و مود .E-mail: sadroddin.1@gmail.com ،۰۲۱ – 66۹7۲۰8۳ :ربامن ،۰۹۱۹۲۳۰۹7۱۵ :نفلت : لوئسم هدنسیون **

6۲ - ۵۱ تاحفص ۱۳۹۵ ناتسمز 4 هرامش ۲۱ هرود یزاسرهش و یرامعم - ابیز یاهرنه هیرشن

همدقم

مامت رد و گنهرف نآ ناوریپ رد گنهرف کی یاهرواب و اه شزرا یوجتسج رد هلاقم نیا و دبای یم مسجت و یلجت نآ یگدنز یاهدومن یرامعم رد یلاونوتشپ موهفم یلجت یوجتسج رد .تسا یلجت نیا یلاونوتــشپ .ناتــسناغفا رد نوتــشپ موــق )لاــق( ^۱یا هــعلق ی هــناخ »تــسا اه نوتــشپ تیوه رد هــیاپ یــلصا و یا هــلیبق یا هــمان ماظن«

اه شنک رگ تیاده ،راتفر یتنــس نوــناق« نآ .)Ginsburg, 2011,89(

نوتشپ ی هعماج راتخاس هدننک تیوقت و یمومع یاه تیلووــسم و یاراد اهلاق یرامعم ،یسررب نیا رد .)Amato, 2010,19( »دشاب یم تنوکس موهفم ،نآ رد هک هدوب نیا رب ضرف و هدش هتــشاگنا تیوه ییاهاضف ،یموق ناــسنا یاهزاین ریاــس اب اون مه و لماک یانعم هــب یاــه شزرا و یــموق تاــیح رــهاظم اــب طاــبترا رد هــک هداد لکــش ار ،هلاقم نیا شراگن زا فده ،ور نــیا زا .دنا هدوب یلاونوتــشپ رد دکؤم یراذــگریثأت یــگنوگچ کرد و یــخیرات ی هــنیجنگ نــیا تــشادساپ .تــسا هدوــب ناتــسناغفا رد لاــق یدــبلاک راتخاــس رــب یلاونوتــشپ نــیرتزراب ی هیاــس رد یناتــسناغفا ماوــقا یراــمعم نوــنک اــت هب تــسا ندوــب یــموق اــنامه هــک ،ناتــسناغفا یــگنهرف هصخــشم تاــعلاطم هــک تــسا یــلاح رد نــیا .تــسا هدــشن هــتفرگ یــسررب Mi- (یراد تــموکح هــلمج زا فــلتخم یاــه هزوح رد یددــعتم

Coulson,( مــسیروت ،)Ginsburg, 2011( داــصتقا )akhel, 2009 ناوــت یم ... و )MacLaren, McKenzie, & O’Gorman, 2014 میهافم رــب زکرمت اب ار نوتــشپ موق هژــیو هب و ناتــسناغفا هــک تــفای .دنا هتفرگ یسررب هب یلاونوتشپ هلمج زا یگنهرف و ^۲تــلاه ،)۱۳76( یراــصح طــسوت هــک یدانــسا زا یــشخب هیهت )۱۹۹۱( ⁶دلیفراب و ^۵وباز ،)۱۹86( ⁴یــمظاک )۱۹8۰( ^۳یز عیمــس هب و تــسا هتخادرپ »لاق« یراــمعم هب صخــشم روط هــب ،دنا هدــش بلاغ ،دوجو نیا اــب .دنا هدرک هراــشا وگلا نیا زا یبوخ یاــه هنومن افتک ا ی ّمک ییاه تــشادرب هــب و هتــشاد یدبلاک درــکیور تاــعلاطم لاق یرامعم یوــگلا رب یلاونوتــشپ ریثأت هــب رضاح یــسررب .دــنا هدرک رد یراج میهافم ؛تسا رارق نیا زا هلاقم یلصا یاعدا و دزادرپ یم ی هــشقن مکح رد و هدراذگ ریثأت لاق یراــمعم یوگلا رــب یلاونوتــشپ حرــش هب ادتبا ،اــعدا نیا تاــبثا یارــب .تــسا هدومن لــمع ناــهنپ سپــس ،هدــش هتخادرپ »لاق« یرامعم یوگلا و یلاونوتــشپ موهفم رد نآ میهافم رولبت لیلحت یلاونوتشپ ییاوتحم رصانع تخانش اب .دریگ یم تروص اه »لاق« یرامعم

قیقحت شور

هعلاطم رازبا و یـــفیک درـــکیور اب یرظن شخب رد رضاح شهوژپ هــئارا هــب یــلیلحت-یفیصوت شور زا هدافتــسا اــب و یا هــناخباتک موهفم ،یقطنم لیلحت شور اب سپس ،هـتخادرپ یرـظن بوچراـچ هــتفرگ یــسررب هــب ار اه نوتــشپ گــنهرف رد یلاونوتــشپ یاوــتحم و هب هعجارم اب ،نوتــشپ موق لمع مهف فده اب هعلاطم نیا .تــسا ناتسناغفا یاه نوتشپ طسوت هک یدانسا ینعی ،لوا تسد عبانم .تسا هدــش ماجنا اهنآ اب طبترم یلیلحت دانــسا زین و هدــش هتشاگن رارق یسررب دروم نآ یاهدرکراک و اهدادیور ،لاق یرامعم ،نآ زا سپ عبانم رب هولاــع ،شخب نیا تاــعلاطا یروآدرگ یارــب .تــسا هتفرگ هــبحاصم و هدهاــشم لماــش یــنادیم یاــه شور زا ،یا هــناخباتک هعماج نادیفــس شیر و ناصصختم اب هتفایراتخاــس زاب همین و زاــب شور زا هدافتــسا اـــب اـــه هـتفای تیاهن رد .دش هدافتسا زین نوتــشپ یرظن بوچراچ اب طابترا رد یـقطنم للادتـسا و یـقیبطت هعلاطم هدــش یدنب حطــس یلودـــج بـــلاق رد جیاـــتن و لــیلحت ،شهوژـــپ ناــشن ار لاق یرامعم یوگلا رــب یلاونوتــشپ ریثأت بتارم هلــسلس هــک .تسا هتشگ هئارا ،دهد یم

یرظن بوچراچ -1

و عونصم طــیحم لکــش هب طوبرم تلاوــقم ،یرایــسب رواــب هــب مان هب هــن هچ رگ ا – نآ جــیاتن و طــیحم و گــنهرف ی هــطبار ثــحب یرــشب ی هــشیدنا خیرات رد – طــیحم ماــن هب هــن و دــشاب گــنهرف

ناوــنع هــب هــناخ هــلمج نآ زا .)۱۳78 ،یروــن( نــهک تــسا یــثحب هک تــسا یطیحم ،)۱۳88 ،تروــپوپار( یــگنهرف یداــهن و هدــیدپ میقتسمریغ ای میقتسم تروص هب ،گنهرف و نآ لکش نیب ی هطبار رد هلمج زا یناــسنا مولع فلتخم یاــه هزوح رد یلقتــسم هاگــیاج دوجو نــیا اب .تــسا هتــشاد یراــمعم و یــسانش ناسنا تاــعلاطم و ییارگ یلک و گــنهرف هلوقم یگدرتــسگ ببــس هب دــسر یم رظن هب رد زونه ،)6 ،۱۳۹۰ ،یــمیهیدروپ( گــنهرف فیراعت ندوــب رــصتخم لاح نیا اب .دشاب هتفرگن لکش یدربراک و دحاو یرظن طابترا نیا هب تروپاپار یارآ زا یرایسب ،نکسم و گنهرف تاعلاطم رتشیب رد هداز ناطلس ،ناغمرا( میقتسم لکش هب یدربراک لدم اهنت ناونع اــب اــی و )۱۳۹۰ ،یــمیهیدروپ( یــلیلحت ،)۱۳۹۲ ،یــناهبهب یــناریا و ناونع هــب ،)۱۳۹۲ ،یدورز و ینیــسح ،رــف نادزی( یــموب یریــسافت .دنا هدرک هدافتسا یرظن بوچراچ یــلک راتخاـــــــس زا یهاــــــگ آ فدــــــه اب ،۱۹7۰ ههد رد تروپاپار ار نآ هدش هتخاس یاه طیحم رب نآ راذــگریثأــت لــماوع و گـــــــنهرف یمیهیدروپ نوچ یدارفا رواب هب .تـــــسا هدرک میـــــسقت ییازجا هب گــــــنهرف زا یــــــیازجا اــــــب طـــــیحم زا یـــــیاه شخب شور نـــــیا رد یگدنز شور ،اـــــهراجنه ،تاروصت ،اـــــه شزرا ،ینیب ناهج ،رـــــیظن دریگ رارـــــق كیدزن طابترا رد دـــــناوت یم تـــــیلاعف یاه متـــــسیس و زا یا هدع ریخا تاـــــقیقحت رد لاح نیا اب .)۱۳۹۰ ،یـــــمیهیدروپ(

۵۳

یلاونوتشَپ و نکسم

هب یگدنز شور و ینیب ناهج موـــــهفم نتـــــسناد مهبم اب نیققحم گنهرف طابترا رت هدرتـــــسگ یاه لدم هئارا و مـــــیهافم نیا هیزجت هب طوبرم تاـــــیرظن رگید ی هتـــــسد .دنا هدرک ترداـــــبم طیحم و یلدم دنا هتـــــشاد شلات رگن لک یدرـــــکیور اب هک تـــــسا یناققحم هئارا اب اهنآ .دنهد هئارا هدـــــش هتخاس طیحم یگنهرف لیلحت یارب ساسا رب و ^۹تروپاپار و ⁸نیاش ،⁷دتـــــسفاه یارآ رب ینتبم یتایرظن شجنـــــس یارب یلدم ،گنهرف یـــــیاوتحم رـــــصانع یدنب حطـــــس ینایم ،ینورد حطس هس یاراد هک دننک یم یفرعم طیحم یگنهرف ادـتبا ،گـنهرف هـلوقم زا نیاش یدنب حطس رد .دشاب یم ینوریب و رهاــــــظم زا و ینورد هیلا ای یساسا تاضورفم ناونع هب اه شزرا زا یطساو حطس هـب سپـس ،هدـش دای ینوریب هیلا ناونع هب گنهرف تسا هدش هراشا اهنآ نیـب یراـتفر دــــــعاوق و اهراجنه ناونع تحت هب یهد تهج اب اه شزرا ،لدـــــم نیا ساـــــسا رب .)Schein, 2004(

.دننک یم نییعت ار گنهرف ینوریب رهاظم لکش ،دعاوق و اهراجنه یارب یدیلک ناوت یم ار اه تیلاعف ،تروـــــپاپار داقتعا هب ور نیا زا دروآ باسح هب گـنهرف زا هـناخ لکـش یریذـپریثأت یگنوـگچ مـهف تروپاپار یدنب حطس دییات رب هولاعزین یخرب .)Rapoport ,1998(

ریثأت تحت اـهانب رـگید دـننام ،اــــــنب كی ناونع هب هناخ« ؛دندقتعم »دشاب یم زین یا هــــــعماج رـه یراــــــمعم رـب مک اـح یرــــــظن ینابم هجیتن لصا نیا زا و )۲۲ ،۱۳۹۲ ،یدورز و ینیـــــسح ،رـــــف نادزی(

ینایم حطـــــس ناونع هب یگدنز هویـــــش و یرظن ینابم هک دنریگ یم باـــــسح هب هعماج یرامعم رد هعماج گـــــنهرف رولبت یارـــــجم و گنهرف ریثأت یگنوگچ ناوت یم ود نیا لیلحت و یسررب اب و دیآ یم نتسناد مهبم اب شهوژپ نیا )نامه( .دیجنـــــس ار هناخ یوگلا رب هب رگنلک یدرکیور ذاختا ببس هب و یرامعم یرظن ینابم موهفم ینایم هیلا ،گنهرف هیلا هس یدنب حطس شریذپ نمض ،گنهرف هلمج زا ،یـــــگنهرف رهاظم رد اه شزرا روـــــلبت یارجم و طـــــساو ای اب همادا رد اذل ؛دناد یم یگدنز هویش اهنت ار یا هعماج ره یرامعم و اوتحم لیلحت هب اه نوتشپ یگدنز ی هویش رب رثوم لماوع رب زکرمت ناشیا یاهلاق یرامعم یوگلا اب یلاونوتشپ موهفم هطبار شجنس نودب اه شزرا زین یدراوم رد تسا دقتعم نآ رب هولاع .دزادرپ یم نیا هک دبای یم روـــــلبت یرامعم رد ییاهدامن هلیـــــسو هب هطـــــساو .دزادرپ یمن نآ هب راتشون

یلاونوتشپ -۲

هتخانش نوتــشپ موق اب هطبار رد هک تــسا یموهفم یلاونوتــشپ میهافم فــیصوت ،موهفم نــیا هب نــتخادرپ زا شــیپ اذــل ؛دوــش یم رواب هــب اه نوتــشپ .دیامن یم ترورــض ناــغفا و نوــتخپ اــی نوتــشپ نیمزرس نیا یلصا ناگدنشاب زا و ناتسناغفا ماوقا زا یکی ،یرایسب دنا هژیو یگنهرف و یداژن تاصخشم یاراد هک ،)۱۳۹۰ ،ړکاک( هدوب

أشنم دروم رد .)ات یب ،نوتسنفلا( دنیوگ یم نخــس وتــشپ نابز هب و هراشا نمض گنهرف .دراد دوجو ینوگ انوگ تارظن اه نوتشپ یداژن یــسانش بسن ملع ،یموق همان هرجــش ساــسا رب اه نوتــشپ هکنآ رب ،دنناد یم لیئارــسا ینب باقعا زا ار دوخ ،یا هروطــسا خیرات و میدق و یــخیرات لــیلاد هــب ار تارــظن نــیا نادنمــشناد دــنراد دــیکات دــنه ی هخاــش زا یا هبعــش ار اه نوتــشپ ،هدرــکدر یتخانــش نابز دــنور رد و خــیرات ناــیرج رد هــک دنرامــش یم یــیایرآ داژــن یــیاپورا و ار برع و کیجات ،کرت ،یدنه رصانع زا یخرب ،اه تلم یریگ لکش دنا هدروآ دوجو هب صخشم گنهرف و نابز اب یتّ

لم ،هدرک بذج زین ار اه نوتشپ هاگتسیز نیتــسخن ،ناخروم رتــشیب .)۱۳7۱ ،گنهرف(

ی هناخدور برــغ رد نآ رواــجم یاه نیمزرــس و نامیلــس یاــه هوک لابج هکنآ رب هولاع زین بتاک .)۱۳88 ،نایروگیرگ( دنا هتسناد دنــس هیلوا نکسم ریثأت ،دناد یم ناشیا هیلوا یاوأم ار نامیلس هوک و روغ ناتخپ ای وــتخپ و ناتــشپ ای وتــشپ هب نانآ هیمــست هجو رب موــق نــیا هب هتشُپ هب بوــسنم نوتــشَپ« ؛دنک یم هراــشا هتــسناد تبثم زین ار نامیلس هوک و روغ لابج ادتبا رد ناشیاوأم نوچ ،تــسهوک ینعم هب ناش نابز و دز مان وتشَپ هب ،یظفل فرصت کدنا هب ور نیا زا ،هدوب ذوخأم نوتشپ و ناتسهوک ظفل ریدقت ،هدیدرگ رهتشم و رمس وتشپ دوش یم یناتسهوک ای یهوک نوتشپ ینعم و تقباطم مه اب هتشپ زا لدب »اخ« هب ار »نیش« هک اه ناغفا دوخ لامعتسا زا نوتخپ و ؛ ...

وتخپ و نوتشپ و وتــشپ ار دوخ ناــشیا دوخ ،هدمآ زور یورب دننک یم ،بــتاک( »دــنیوگ یم ناــغفا اه یــسراف و ناــتپ اــه یدنه و نوــتخپ و و ناتسناغفا یاهزرم بناج ود ره رد نونک ا اه نوتشپ .)47 ،۱۳7۲ ناتسکاپ رد رواشیپ ،گنسلیگوف رواب هب و دننک یم یگدنز ناتسکاپ ناشیا ی هدمع یرهش زک ارم یتنس روط هب ناتسناغفا رد راهدنق و هطبار رد ساسا نیمه رب .)Vogelsang, 2008( دوــش یم بوــسحم عماوج نیا هک تــسا نآ رب هدمع روصت ناتــسناغفا یاه نوتــشپ اب نیا برــغ بونج و قرــش ،قرــش بوــنج رد رــضاح لاــح رد یــموق ییاجل َغ و یــنار ُد لیابق ار اــهنآ ی هدمع هورــگ ود و دــنزکرمتم روــشک .)Vogelsang, 2008( دهد یم لیکــشت ،دننیــشن اج کی رتــشیب هک رــب و تــسا عیاــش اه نوتــشپ ناــیم رد یا هــلیبق یــگدنز و گــنهرف دوخ یاه تیلاعف یلاونوتــشپ مان هب یا هلیبق یا همان ماظن ساــسا دننک یم تــیوقت ار دوخ عــماوج یاهراتخاــس و دــنهد یم تــهج ار .)۱۳8۹ ،یفجن(

یلاونوتشپ میهافم -1-۲ هب یتمدق ،یرایــسب داقتعا هــب هک تــسا یموهفم ،یلاونوتــشپ اه باتک« ،دوــجو نیا اب )۱۳76 ،یــبلاطوبا( دراد اه نوتــشپ خــیرات گنهرف ،خیرات دروم رد اه نوتخپ هلیــسو هب یکدنا رایــسب دانــسا و ،)۲۱7 ،۱۳8۰،این نیزرف( »تــسا هدــش هتــشون ناــشدوخ هعماج و .تفرگ یــسررب هب اــهنآ للاخ رد ار موــهفم نــیا تــقیقح ناوــتب اــت ار یصیاقن ،یلاونوتــشپ هــب نلاک یهاگن دوــجو مدع و یتــساک نــیا یموب ریغ اــبلاغ و رگن ءزج ،هــناگدنچ ریــسافت یریگ لکــش ؛هلمج زاً فده هب راتشون نیا اذل ؛تــسا هتشگ ببــس یلاونوتــشپ موهفم زا

تایرظن یــخرب هب رــصتخم یا هراــشا نــمض ،هــصیقن نــیا زا یرود .رگن لک درکیور اب نکسم یوگلا اب هطبار رد گنهرف یدنب حطس و هیزجت -1ریوصت

اب ار یلاونوتــشپ تخانــش ات تــسا نآ رب ،نوتــشپریغ نادنمــشیدنا ،اه نوتــشپریغ زا یرایــسب .دیامن لصاح نوتــشپ عبانم رــب دــیک ات اه نوتــشپ یا هلیبق نوناق اــی یا هــلیبق ی هــمان ماظن ار یلاونوتــشپ ار یلاونوتــشپ زــین یا هتــسد .)Ginsburg, 2011( دــنا هدرک هــمجرت Major( هدرک یفرعم نوتــشپ موق یژولوئدیا و همان ماظن ناونع هب اه نوتــشپ هتــشونان موــسر ار نآ زین یخرب و )& Strickland, 2007 .)۱۳76 ،یبلاطوبا( دنا هتسناد کدنا اب نآ هــسیاقم و عــبانم نیا یاوــتحم رــب یــلامجا یرورــم ،نوتــشپریغ نــیققحم تاراــشا ،دزاــس یم نــشور نوتــشپ عــبانم و یلاونوتــشپ یاوــتحم ناــیب زا صــقان یرارــکت و هــنارگنءزج اــبلاغً اب تقوم یا هــهجاوم رد هک تــسا نآ زا یحطــس ییاه تــشادرب اــی یاوتحم ،قوف رظنم فلاخ رب .تسا هتشگ لصاح نوتــشپ عماوج هک یعون هب ،هدوب یلاونوتــشپ زا قیمع یکرد نیبم ،نوتــشپ عبانم تیوه« نیع یدراوم رد و »ندوب نوتشپ« ار یلاونوتــشپ اهنآ بلاغ ساــسا نیمه رب .دنا هدرک یــفرعم اه نوتــشپ یملاــسا و »ینوتــشپ ،هدناــسر پاچ هب »یلونوتــشپ« ناونع تــحت هک یــباتک رد مداــخ و اه جاور ،موــسر گرزب مان یلاونوتــشپ و وتــشپ هک تــسا رواب نیا رب اه نوتشپ یلم تایاور و یخیرات تمظع ،یموق حور تاذ و ساسا دراد دیک ات نینچمه یو .)یټین هــل هترپ ،مداخ( دوــش یم هدرمــش مان اوخنوتشپ و ناــشموق مان نوتشپ ،ناــش یلم نابز مان وتــشپ هک هتخاــس یلاونوتــشپ ینعمرپ ظفل ،ظافلا نــیا زا و تــسا ناــشنطو هویــش ار یلاونوتــشپ ،لیخایم .)یټین هــل هترپ ،مداخ( تــسا هدــش دیوگ یم هــطبار نیا رد و دــنک یم رــیبعت اه نوتــشپ یــثوروم یــگدنز اه نوتــشپ یــگدنز یــثوروم ی هویــش ،یراــتفر ی هــمان ماظن نــیا«

طخ یوس ود رد نوتشپ ییاتسور یاه تیعمج نایم رد اصوصخً یا همان م اظن ار نآ ،رک اک .)Miakhel, 2009, 3( »دــشاب یم ^۱۰دنروید ماع تیلوبقم اب ییاهراجنه ار نآ هدنزاــس یاه هفلؤم هک دــناد یم یعامتجا مظن و راتخاس ،قیرط نآ زا اه نوتشپ و دهد یم لیکشت تیوه ،هلیــسو نیا هب نآ زا رتلااب و دننک یم تبقارم ار دوخ صاخ ،یو .)Kakar, 2005( دــننک یم تظفاحم ار دوــخ یبهذم -یــموق دناد یم یرورض اه نوتــشپ تیوه یاقب یارــب ار یلاونوتــشپ دوجو نوتــشپ و یلاونوتــشپ هب نتخادرپ نایم یزیامت« ؛تــسا دقتعم و یلاونوتشپ یراذگریثأت ،رک اک .)Kakar, 2005, 3(»درادن دوجو ندوب رد تسا دقتعم و هتــسناد ضحم یعامتجا موــسر و مــسر زا رتارف ار دراد ملاــسا اب طبترم یبهذم یتیوه یلاونوتــشپ ،اه نوتــشپ نهذ نوتــشپ نایم یــضقانت چــیه ،اه نوتــشپ یارــب« ؛دراد یــم ناــیب و هب ندنام راداــفو و ندوــب ناملــسم و یلاونوتــشپ هب لــمع و ندوــب زین ینیققحم .)Kakar, 2005, 3( »درادن دوجو ملاسا نید نیناوق ،اه نوتشپ نایم رد یلاونوتشپ و ملاسا نتسناد یکی اب هک دنتسه مدرم براجت و اه هتساوخ زا هتفرگ أشنم و نوتشپ موق نوناق ار نآ .)۱۳8۹ ،یمشاه( دنناد یم یلاونوتشپ یاوتحم -۲-۲ موــهفم هــب شرــگن زا تــیعبت رد ،یلاونوتــشپ یاوــتحم کرد هب هنارگنءزج درــکیور اب هک یا هدع .ددرگ یم طابنتــسا یلاونوتــشپ زا یزورما نیناوق رــب قبطنم یروصت ،دنا هدــش کیدزن موهفم نــیا ینوناق ماظن کی یاج هب یلاونوتشپ دندقتعم و هتشاد یلاونوتشپ

و دــشاب یم »تزع« موهفم اب هطبار رد یرکف یــبلاق اهنت ،فراــعتم ،یلامتحا ره اب هطبار رد و هدوب لایس رایسب نآ یراجنه یاوتحم نیمهرب .)Ginsburg, 2011( دنک یمن هئارا ییارجا و قیقد نیناوق یتراظن نیناوق زا یا هعومجم ار یلاونوتــشپ یاوتحم نانآ ،ساــسا اه عازن عورــشم تاعوضوم نییعت اــمومع شا هفیظو هک دــنناد یمً Ginsburg,( دــشاب یم اــهنآ لــصف و لــح عورــشم یاــه لح هار و ،ناگدنــسیون یخرب یاــه هتفگ هــب دانتــسا اــب کروبــسنیگ .)2011 »ایتــس َمل ِم« یدــیلک موــهفم هــس لماــش ار یلاونوتــشپ یاوــتحم هدرک فیصوت )هاــنپ( »یتاونَن« و )ماــقتنا( »لدَب« ،)یزاوــن نامهم(

ار یلاونوتــشپ یا هدــع لاــح نــیا اــب .)Ginsburg, 2011( تــسا هتــسناد یراــتخمدوخ و یرــبارب موــهفم ود رــب راوتــسا یمتــسیس ار نآ یاوــتحم زــین یــخرب و )Barfield, Nojumi, & Thier, 2006(

هتــسب نانآ دادعت هک ریــسفت نیا اب دنناد یم لصا نیدنچ زا بکرم اــب .)Major & Strickland, 2007( دــشاب یم رــیغتم دارــفا رــظنم هــب یلاونوتشپ یراجنه لوصا هک دنرواب نیارب ناشیا للادتسا نیمه تزع( گنن/تریغ ،)ماــقتنا( لدــب لماــش لصا شــش ات هــس نــیب قارتفا( هدرــ َپ ،هاــنپ/یزاون نامهم ،)یدرــمناوج و یرــیلد ،ســفن دــشاب یم ریغتم )اروــش( هگر ِج و )تزع زا عافد( سومان ،)یتیــسنج .)Major & Strickland, 2007(

یاوتحم هــب نوتــشپ ناققحم شرــگن ،قوــف تارــظن فلاخ رــب ار نآ ی هرتــسگ و هدوــب رادروــخرب تــیعماج یــعون زا یلاونوتــشپ دییات رد یمشاه .دنناد یم اه نوتــشپ یگدنز هوجو یمامت لماــش هدنریگرب رد ... ناــبز ینعم رب هولاــع وتــشپ« ؛تــسا هدروآ مهم نیا نوتــشپ تقو چیه ساــسا نیا هــب دــشاب یم یــگدنز داــعبا یــمامت یگدنز هصرع رد نوتــشپ یارب وتــشپ .دناوت یمن هدوــب وتــشپ نودب نوتــشپ هک تــسا تمه و تریغ ،یگرزب ،تفارــش ،تزــع زا تراــبع قیلا .)۱۲ ،۱۳۹8 ،یمشاه( »دوــش یم نیزوت نیمه هب عامتجا رد یدروم چیه .دنادایز دادعت هاگن زا یا هلیبق نیناوق« ؛دــیوگ یم زین »دنــشاب هتــشادن ینوناق ای و هررقم نآ یارب لیابق هک درادن دوــجو دیک ات و ماظن نیا رتهب کرد فده اب لــیخایم .)۱8 ،۱۳6۵ ،قــیلا(

یلاونوتــشپ یاوتحم ،یلاونوتــشپ لوــصا ناــیم لــسلست دوــجو رــب دراد دــیک ات و هدرــک یدنب میــسقت یــعرف و یــلصا هتــسد ود هــب ار ،یربارب( لایــ ِس یــلصا روــحم جــنپ رــب یلاونوتــشپ یــلصا یاوــتحم تباقر قیرط زا یناسکی و یربارب نتخاس یلمع( یلای ِس ،)یناــسکی تورــث و هداوــناخ نز یاــضعا زا تــیامح( سوــمان ،)یمــشچ مه و )ینامرهق و تعاجــش( تریغ و )تفارــش( گنن اــی تزــع ،)یــیاراد و .)Miakhel, 2009( دشاب یم راوتسا دــیک ات و یــنادیم تادهاــشم ،هدــشرکذ بــلاطم هــب دانتــسا اــب یــماظن یلاونوتــشپ ؛درــک ناــیب ناوــت یم ،ناــسانش نوتشپ بــلاغ نیا لوصا اذل ؛دنک یم تیاده ار اه نوتــشپ یگدنز شور هک تــسا لکــش هدننک نییعت ،میقتــسمریغ لکــش هــب ناوــت یم ار هــمان ماظن نآ نیبم اه یــسررب جیاتن ،نآ رب هولاع .تــسناد ناــشیا یاه هناخ هک دنوــش یم تفای یمیهافم ،یلاونوتــشپ لوــصا ناــیم هــک تــسا لوصا .دنا هتــشاد ناــشیا یاــه هناخ لکــش رــب یرــت سوملم رــیثأت ،ایتــس َمل ِم ،یراتخمدوخ و للاقتــسا لماــش ناوت یم ار رــظن دروــم

۵۵

،اــعدا نــیا تاــبثا روــظنم هــب .تــسناد ماــقتنا و یلایــ ِس ،سوــمان .دیامن یم ترورض اهنآ حرش هب رصتخم یا هراشا هب اه نوتشپ مامت مداخ رواب هب ؛یراتخمدوخ و للاقتــسا :فلا دوخ ،دنشاب یم فیرش یموق هب قلعتم دنراد نامیا هک نیا ببس ی هدننک لیاز هــک یروما هب ترداــبم زا و هدید تمرح مــشچ هــب ار .)یټین هــل هترپ ،مداــخ( دــنزرو یم یراددوــخ ،دــشاب تفارــش نــیا درط و یبلط للاقتــسا لماع ار هصخاــش نیا یو ببــس نــیمه هــب نآ لمحت و هدرــک روــصت اه نوتــشپ یگدنز رب یا هــناگیب رــه طلــست هــترپ ،مداــخ( دــناد یم نــکممریغ ناــشیا یارــب یطیارــش رــه رد ار للاقتــسا رب ار یلاونوتــشپ دیک ات زین ناراکــمه و دــلیفراب .)یټین هــل ببــس اراه نوتــشپ یگدنز رد لماع نیا روضح ،هدرک روــصت یدرــف )یا هلیبق ای و یگداوناخ ،یدرف( یبلط للاقتسا یاقب و یریگ لکش .)Barfield, Nojumi, & Thier, 2006( دنا هتسناد اهنآ یزیچ نیلوا ،لیخایم داــقتعا هب ؛)یزاون نامهم( ایتــسملم :ب .تــسا هــناخ نامهم ،دنزاــس یم دوــخ یاــه هیرق رد اه نوتــشپ هــک دارفا یــمامت لماــش و هدوــبن دودــحم ناــشیا یزاوــن نامهم هــنماد دیدزاب ای و تاقلام ،یــنامهم فده هب هک ددرگ یم یا هناگیب و انــشآ .)Miakhel, 2009( دــننک یم هــعجارم ناــشیا یاتــسور ای و هناخ هــب ناــمهم هــب ار ناکــم و اذــغ نــیرتهب اه نوتــشپ هــک دراد هراــشا یو یارب رخف و تاــهابم یــعون ار یزاوــن نامهم و دــنهد یم صاــصتخا فــیصوت رد مداــخ نــیدلا مایق .)Miakhel, 2009( دــنناد یم دوــخ یناغفا دیمحلادبع یولوم زا لقن هب اه نوتشپ یزاون نامهم تدش دوجو هب ترورض یرفاسم چیه یارب ناتــسناغفا رد« :تسا هتــشون نیمهرب .)۹۵ ، یــټین هل هترپ ،مداــخ( »درادــن دوجو یــجرخ بــیج نیا رد هک یلیابق رگید و اه نابز وتشپ هک دنراد دیکات ناشیا ساسا ،دنلاب یم دوخ هب رایــسب نامهم رطاخ هب ،دننک یم یگدنز نیمزرــس هک دنک یم رکف ناــسنا ناتــسناغفا زا یا هطقن ره رد لیلد نیمه هب هطبار نیا رد زین لیخایم )یټین هل هترپ ،مداخ( .تسا دوخ هناخ رد ییاریذپ نانامهم زا هک یناسک نوتشپ هعماج رد هک تسا رواب نیارب اه ناغفا ییاریذپ دومن نیرت مهم و دنشاب یم مارتحا دروم ،دننک یم .)Miakhel, 2009( دنک یم دادملق نامهم زا تیامح ار ی هلوقم هــس نــیمز و نز ،رز ،یــخرب یداــقتعا هــب ؛سوــمان :ج یــلصا فدــه هــک دنــشاب یم اه نوتــشپ ناــیم رد رداــن و طــبترم

Ma- (تسا هدوب اهنآ اب طبترم تاعزانم زا یریگــشیپ ،یلاونوتــشپ نوتــشپ سومان ار دراوــم نــیا لــیخایم .)jor & Strickland, 2007 ،هداوناخ رد یــگدنز روظنم هــب« هک تــسا دقتعم و دــنک یم یــفرعم دوخ سومان زا تــیامح رد دــیاب امــش ،نوتــشپ ی هعماج ای اتــسور دوخ تزع ،دنک عافد دوخ سومان زا دناوتن یــسک رگ ا .دیــشاب اناوت ،هداوناخ رد ییاج رگید صخش نآ .دهد یم تسد زا هعماج رد ار ای تزع نودب درم .تشاد دهاوخن نوتشپ رت گرزب عماوج ای اتسور ندروآ تسد هب هرابود یارب دیاب ای ،دنک کرت ار اتسور و هداوناخ دیاب ،مداخ رواــب هب .)Miakhel, 2009, 3( »دــگنجب دوــخ فرــش و تزــع .)یټین هل هترپ ،مداخ( دوــش یمن هتفگ نوتشپ سومان یب صخــش یلاونوتــشپ کرد رد یدــیلک یــموهفم ار یلایــس ؛یلایــس :د فدارتم یناــسکی موــهفم اــب ار حلاــطصا نــیا لــیخایم .دنا هتــسناد نوتشپ ی هعماج رد لداعت یرارقرب یارب یا هلیــسو ار نآ و هتــسناد یمشچ مه و تباقر یعون ،یلایس .)Miakhel, 2009( تسا هتسناد

تردق و تورــث هلمج زا طیارــش بلاغ رد هک تــسا یناــسک ناــیم رد یلایس و تــسا لایــس رگید ناخ اب ناخ کی لاثم ناونع هب .دنربارب رد هک یناگناگیب( هیاسمه ای و نارگراک اب تقو چیه یو یلو دنک یم .تشاد دهاوخن یلایس دوخ )دننک یم یگدنز وا یاتسور و بادآ شــخب رد ،نوتــشپ موــسر و بادآ باــتک رد ؛ماــقتنا :ه تاعوضوم زا حرــج و گرــم« هــک تــسا هدمآ راــهرگنن مدرــم موــسر فلاتخا دننام یدراوم ات لفط ود نایم گنج نوچ یکچوک رایسب اوعد نیفرط و دوش یم یشان نیمز و ^۱۱ناولپ و لپ ،بآ تبون یلااب زا هک دنــشک یم ار رــگیدکی و دــنهد یم هــمادا یریگرد هــب یــنامز اــت ،ناگدنامزاب زا رفن نیرخآ ات ینعی( دوش دنلب دود ناــشیاه نادگید .)۳۳ ،۱۳۹۱ ،هګلوټ وــنلااوکیل د(»)دــنهد یم همادا مــه نتــشک هب هک دراد دیک ات نوتــشپ عماوج رد ماــقتنا و عازن هــنیمز رد لــیخایم ققحت هک دنهد یمن یــتیمها و دنریگ یم ار دوــخ ماقتنا اــه نوتخپ یاعدا تابثا یارب یو .دیشک دهاوخ ازارد هب تدم هچ اهنآ فده رب ینتبم نآ یاوتحم هک دنک یم هراشا وتــشپ یلثملا برض هب دوخ ،دریگب لاس دص زا سپ ار دوخ ماقتنا نوتخپ کی رگ ا ؛هک تسا نآ هــطبار نــیا رد یو .)Miakhel, 2009( تــسا هدرــک هــلجع زوــنه لوتقم یاه هدازومع زا یکی ای هجیتن ،هون ،رــسپ ؛هک هتــشاد دیک ات دوخ ماقتنا لــسن نیدنچ زا ســپ یتح دــنراد هــفیظو و دــنناوت یم ییوــسرت ینعم هب نــیا ،درــیگ یمن ماــقتنا یــنوتخپ رــگ ا و دــنریگب ار ،رــک اک رواــب هــب .)Miakhel, 2009( ددرــگ یم دادــملق وا یــتریغ یب و هعماج رد یلاونوتــشپ لوصا ندــش یراج تیفیک شجنــس نازیم اب« یو داقتعا هــب .)Kakar, 2005( دــشاب یم یدنم تزع ،نوتــشپ نودب ؛دوــش یم تزع یاراد نوتــشپ کی ،یلاونوتــشپ هب یراداــفو ،دوــش یمن هتــسناد نوتــشپ یدایز تدم یارب )نز ای درم( وا تزع رارق نوتــشپ هعماج تیامح دروــم و ددرگ یمن یــقوقح قحتــسم و تقیقح نیا ،دمآ هچنآ رب یهاگن اــب .)Kakar, 2005, 3( »درــیگ یمن هقیرط یلاونوتــشپ ،یرایــسب یاعدا فلاــخ رب هــک ددرگ یم نــشور ،ناــشیا لمع ره یارــب نآ هــکلب دــنک یمن ناــیب ار اه نوتــشپ راــتفر ی هــمان ماظن یاــج هــب ار یلاونوتــشپ اذــل ؛ددرــگ یم لــئاق یــشزرا یانبم رــب هــک دوــمن رــیبعت یــشزرا ی هــمان ماظن ناوــت یم ،یراــتفر .دشاب یم شجنس لباق تزع رایعم

)لاق( یا هعلق ی هناخ -3

Szabo &( »هدرتــسگ یا هــنیمز رــب درــفنم یا هــعومجم« ،لاــق یا هدــننک نییعت شــقن بآ عــبنم هــک تــسا )Barfield, 1991,140 ترواجم رد اــبلاغ لاق ثادحا ناکــم .دراد نآ حرــط و یــبای ناکم ردً نیا رارکت و )Szabo & Barfield, 1991( ددرــگ یم باختنا بآ عــبانم یا هدعاق چیه نودب و هدنک ارپ یتروص هب روکذم یاه هنیمز رد وگلا نیرت جیار لاق ،یمظاک داقتعا هب .)Kazimee, 1986( دریگ یم تروص یقطانم ،تسا هدوب ناتسناغفا ییاتسور قطانم رد هاگتنوکس مرف مدرم بلاغ تشیعم و تــسا زیخ لصاح و دعتــسم نیمز اجنآ رد هک هب لاومعم ،هــعومجم نــیا .)Kazimee, 2002( دــشاب یم یزرواــشکً ناکــسا فده اب و هلیبق سیئر ای و گرزــب راد نیمز ،ناــخ ی هلیــسو

یلاونوتشَپ و نکسم

Kazi- (تسا هتشگ یم انب ناشیاکرش و اهنآ ی هدرتسگ یاه هداوناخ دنناد یم لماک و لقتسم یدحاو ار لاق ،دلیفراب و وباز .)mee, 2002 یارب نــما یــمیرح و هانپرــس نتخاــس اــیهم ،نآ یــلصا درــکلمع هــک ناــشیا ییاذغ یاه هریخذ و اه ماد ،نوتــشپ هدرتــسگ یاه هداوناخ یوــگلا دــندقتعم ناــشیا .)Szabo & Barfield, 1991( دــشاب یم بونج و قرش یاه نوتشپ تایح اب یگنتاگنت طابترا ،لاق یرامعم ناوت یم ار لاق یوگلا دندقتعم ناــشیا لاح نیا اب .دراد ناتــسناغفا و یزکرم قطانم یاه هرازه هلمج زا ،ناتسناغفا ماوقا رگید نایم رد تفای دنا هدرک ترجاهم شکودنه لامش قطانم هب هک ییاه نوتشپ هرتــسگ رد ار وگلا نیا ذوفن هنماد هک دنتــسه مه ینیققحم .)Ibid(

بلاغ یوگلا ،لاــق« هک دــنرواب نیا رب و هدــید رــت توافتم ناتــسناغفا ناتــسناغفا یبرغ و یزکرم راوــمه قطانم یاه هاگتنوکــس یراــمعم رد یز عیمــس و تــلاه .)۲رــیوصت( )Kazimee, 1986,188(»تــسا ؛دندقتعم ناتسناغفا رد یرامعم یوگلا نیا یدوجو تلع اب هطبار تیولوا تینما ۀلأسم هک ینامز ،یا هلیبق یاه عازن ی هرود رد اهلاق .دــنا هتفرگ لکــش ،)Hallet & Samizay, 1980( تــسا هدوــب یــلصا ،هتــشاد دیکات اه نوتــشپ گنهرف اب یرامعم نیا طابترا رب زــین اــهنآ ی هــناخ ،اــه ناغفا یــتیعر هــناخ ناوــنع هــب لاــق« ؛دــننک یم ناــیب یاه هداوناخ راــبتعا و تردق دامن و زرواــشک یاه نوتــشپ صخاــش و یــنوریب دوــمن هــب هــجوت اــب ییوــس زا .)Ibid,123( »دــشاب یم ناــنآ هب رتشیب نوتــشپ گرزب یلاق دندقتعم یا هدع ،اهلاق ینورد بیکرت

بیکرت کی ات دراد تهابش مکحتسم و یگداوناخ ،کچوک ییاتسور هب اه ناغفا یلاق دندقتعم زین یخرب .)۳ ریوصت( هداــس ینامتخاــس رد هک دشاب یم ییاپورا زرواشک یاه لادوئف ی هعلق هیبش یلک روط تیعر دارفا نآ رد هک ییوگلا .دندرک یم یگدنز گرزب ناراد نیمز اهنآ رد دوخ یاه هداوناخ هارــمه هب ،هعومجم لخاد یاج هب ناــقهد و رواب هب .)Hallet & Samizay, 1980( دــندرب یم رــس هــب هــعلق فارــطا ییاهراوید ی هلیــسو هب هک زین ییاهاتــسور اب اــهلاق ،دــلیفراب و وــباز تیعبت اهنآ نلاــپ رد یصاخ حرــط زا و دنوــش یم روصحم هدــعاق یــب راتخاــس رد تارــییغت اــب هــک ییاهاتــسور .تــسا زــیامتم ،دوــش یمن زین اهنآ لکــش ،اــهاضف نــیا هــیلخت اــی و نیــشناتسور یاــه هداوناخ یکیزیف مرف ،یــمظاک .)Szabo & Barfield, 1991( دــنام یمن تــباث نوچ یتلاوقم و یملاــسا گنهرف زا رثأتم ار اهلاق یمومع راتخاــس و .)Kazimee, 1986( دناد یم میلقا و تینما ،تیمرحم یا هعلق یاه هناخ یدبلاک راتخاس -1-3 عــبانم ،لاــق یراــمعم یوــگلا اــب ییانــشآ یارــب یــلصا عــبنم

۱۳یلاوــسلو ،اــسیپاک ^۱۲تــیلاو رد یــنادیم تادهاــشم و بوــتکم یاه هصخاش ،تادهاشم و تاعلاطم نیا هجیتن رد .تسا هدوب مارگب

؛درک فیصوت ناوت یم هنوگ نــیا ار لاق یرامعم یوگلا هدنهد لکــش ،لاق یــیاضف نامزاــس یــگژیو نــیرت مهم :یــیاضف یاــه هزوح یزاــس هریخذ و اــه ماد ،ناکــسا ی هزوــح هــس ناــمز مه روــضح هجوت اب اه هزوح نیا زا کــی ره .دــشاب یم یگدنز یرورض جاــتحیام .تسا یعونتم و ددعتم یاهاضف لماش اه نوتشپ یگدنز هویش هب یبیکرت دــناوت یم لاــق یرامعم یوــگلا ؛یتنوکــس ی هزوــح :فــلا نیدنچ رب لمتشم یا هعومجم ای و ینوکسم دحاو کی زا لکشتم یهورگ ،ییاهنت هب کلام هداوناخ نآ رد هک دشاب یتنوکس هشوخ یگدنز ودره زا یبیکرت مه ای و ناشیاه هداوناخ هارمه هب ناناقهد زا نیشن هراجا و یتلزنم هتسد ود هب اهلاق ،ساسا نیمه رب .دننک یم یلاق ،یرایــسب داــقتعا هــب ،ود نــیا نــیب رد و هدــش یدنب میــسقت یاــه لآ هدیا رــب قــبطنم هــک تــسا یدــبلاک یراتخاــس ،یــتلزنم نیا یاه هصخاش فلاخ رب .تسا هتشگ انب نوتشپ یموق گنهرف ییاراک هک تــسا یدبلاک یا هعومجم ،نیــشن هراجا یلاق ،هتــسد راذگ رثا نآ ییاضف تــیفیک و یراتخاــس یوگلا نییعت رد تــمیق و Szabo &( دوــش یم هداد تــیحجرا شــمرف رــب نآ درــکلمع و هدوــب هراجا ناــناقهد هاگتنوکــس ،نیــشن هراجا یلاــق .)Barfield, 1991 زا اــبلاغ ،یــتلزنم یلاــق نانک اــس و دــشاب یم ناــش هداوناخ و راکً تــسا هدرک انب ار لاق هک تــسا یراد نیمز صخــش لــسن و نادنزرف ی هزوــح ،وــگلا ود نــیا زا کــی رــه رد .)Szabo & Barfield, 1991(

توافتم یاــه هزادنا اــب راد طاــیح یاــه هناخ زا یــبیکرت ،یتنوکــس یلخاد یاــهاضف نامدیچ یوــگلا ،یــمظاک داقتعا هــب .دــشاب یم لماع هــس نیب لداعت هجیتن ناوت یم ار ینوکــسم یاــهدحاو نــیا تــیمرحم نــیمأت و یــمیلقا طیارــش ،هــنازور یاــه تیلاعف شدرــگ دنچ لیلحت زا ســپ زین دــلیفراب و وــباز .)Kazimee, 2002( تــسناد یددعتم یاه هــشوخ هب اهلاق یلخاد یاضف ؛دنراد دــیک ات هــنومن صوصخم یــطایح یاراد یا هــشوخ رــه و دنا هدــش یدنب میــسقت

.ناتسناغفا رد لاق هاگتنوکس یوگلا ییایفارغج هرتسگ -2ریوصت )Kazimee,1986,189(:ذخام

.کدرو نادیم هرد ، ناناغفا هد ،یتلزنم یلاق -3ریوصت )Szabo & Barfield,1991,188 (:ذخام

۵7

طایح رــه لــخاد .)Szabo & Barfield, 1991( دــشاب یم دوــخ هــب Hallet( دننک یم یــگدنز دنواــشیوخ یا هتــسه ی هداوناخ نیدنچ هکنیا هب هجوت اب و ساسا نیمه رب .)4 ریوصت( )& Samizay, 1980 نیمخت رفن دــص کی زا رتــشیب لاق کی نک اــس تیعمج یدراوــم رد هب طیارــش بــسح رــب ناوــت یم ار لاــق« دــندقتعم یــخرب ،هدــش هدز Hallet & Sam-( »تــفرگ رظن رد زین یگیاــسمه دحاو کــی ناوــنع درکلمع هب اه قاتا لومعم روط هب لاق یوــگلا رد .)izay, 1980,127 ،ینوکسم دحاو ره نورد رد یلو دنوش یمن هداد صاصتخا یصاخ دوجو نز نانامهم زا ییاریذپ یارب هدامآ و هدــش شرف یقاتا ابلاغً

ًاــبلاغ درــم ناــنامهم زا یــیاریذپ یارــب .)Kazimee, 1986( دراد .دوش یم هتخاس لاق یتنوکــس ی هزوح زا جراخ رد یا هناخ نامهم هلیوط دنچ لماش و لاق رد کرتشم ییاضف ؛اه ماد ی هزوح :بابلاغ هک دــشاب یم یزرواــشک رازبا و ماد ک اروخ یراد هاگن یاضف وً ود رد و لاق زکرم رد ماد و ناسنا ریسم مداصت زا یریگشیپ ببس هب تلاه .)Kazimee, 1986( ددرگ یم انب لاق یلخاد یلصا ربعم یوس راوید ینوریب ی هندب رــب« ،اضف نیا رب هولاع دــنیوگ یم یز عیمــس و هب هک دراد دوجو مک اتبــسن عافترا اب یلگ یاهراوید زین لاق یبونجً رد تاناویح هیذغت یارب بــسانم یطیحم ،ندوب ریگ باتفآ ببــس .)Hallet & Samizay, 1980,127( »دنک یم ایهم امرس لصف نورد رد لاومعم هدش ورد تلاوصحم ؛یزاس هریخذ ی هزوح :جً یزاــس هریخذ هزوح .)Hallet & Samizay, 1980( ددرگ یم رابنا لاق یــخرب یارــب یــناکم زــین و تاــج هویم و هــلغ یاــهرابنا لماــش تلاوصحم عوــن اب بــسانتم هــک دــشاب یم یتــشیعم یاــه تیلاعف رد لاثم روط هب .تــسا هدوب ریغتم لاق لخاد رد نآ ناکم ،هقطنم هزوح نیا ،دشاب یم روگنا یزرواشک ی هدمع لوصحم هک یقطانم و ینوماریپ یاهراوید ترواجم رد بسانم ناروک داجیا فده هب ار .دنریگ یم رظن رد یتبقارم یاه جرب نییاپ زارت رد زین یــگژیو ،یدرــکلمع طــباور و یــنلاپ یوـــگلا :یــیاضف ماــظن تاــعلاطم هــب هــجوت اــب .دــشاب یم لاــق یــیاضف نامزاــس صخاــش عــبرم یــنلاپ هــیاپ رــب اــهلاق بــلاغ یوــگلا ،یــنادیم تادهاــشم و عفترم و مــیظع ییاهراوید ار نآ ی هــناگراهچ علاــضا هــک دــشاب یم

،ار لاق یــلخاد یرامعم رد هــیاپ یوگلا ،یــمظاک .دــنهد یم لکــش اــب .)Kazimee, 1986( دــناد یم راد طاــیح هــناخ دــنچ زا یــبیکرت هنوگ نیا هشیمه هک دهد یم ناشن ینادیم تادهاشم ،نیا دوجو اه هداوناخ دادــعت و دــعب یانبم رــب اهلاق یــلخاد راتخاــس و هدوــبن کت یاهلاق هب طوــبرم هک وگلا نیرت جیار رد .تــسا هدوب تواــفتم رد گرزب و زاب تمسق کی ،دشاب یم )هدرتسگ هداوناخ( یا هداوناخ ینوماریپ یاهراوید هب لصتم و نآ فارطا رد اضف یدادعت و نایم نکــسم هب طوبرم ناوــت یم ار یراــمعم یوــگلا نــیا .ددرــگ یم اــنب رثکت و ناــمز تــشذگ اب .تــسناد نوتــشپ راد نــیمز یاــه هداوناخ ،دیدج ی هدرتــسگ یاه هداوناخ یریگ لکــش و کــلام ی هداوــناخ یلخاد راوــید دــنچ اــی کی ثادــحا اــی و بــیرخت اــب روــکذم یوــگلا لیدبت یزــکرم زاب شخب فذــح اب تــیاهن رد ،هداد راتخاــس رــییغت اهدحاو نــیا .دوــش یم رواجم راد طاــیح ینوکــسم دحاو دــنچ هــب ود رد و لاق هیلوا طــیحم لخاد رد ،یگداوناخ میرح ظــفح اب هــمه نتــسناد مهم اب ،یمظاک .دنــشاب یم رقتــسم کیراب یربعم فرط یرذگ ،اهلاق بلاغ یوگلا رد ؛دسیون یم روکذم ربعم ناکم و شقن هنایم زا روبع اب هــک دراد دوجو یلصا ربعم ناونع هب زاــبور و کــیراب دزاــس یم نکمم ار لاــق یاه شخب ماــمت هب یــسرتسد ناکــما ،لاــق هک دــشاب یم یطیارــش هــب طوــبرم مود یوــگلا .)Kazimee, 1986(

نک اــس لاق کی رد کرتــشم یلکــش هب ناناقهد و کلام ی هداوناخ .تــسا هتفای زورب ناکما توافتم راتخاــس ود اب وگلا نیا .دندرگ یم یاه تمــسق و لاق زکرم رد کلام ناکــسا شخب ،تــسخن تلاح رد یــنوماریپ یاــهراوید ترواــجم رد و نآ فارــطا رد نیــشن ناقهد ،لاق یدورو هــب لــصتم شــخب نــیلوا ،تــلاح نــیا رد .دــنراد رارــق رد .)Hallet & Samizay, 1980( دــشاب یم نیــشن ناقهد ی هزوــح رد ناناقهد و هتــشگ میــسقت تمــسق ود هب لاق طیحم مود تلاح ی هداوناخ هارــمه هب کــلام و لاق یدورو رواــجم و تــسخن شــخب نیا رد .دنک یم یگدنز ناناقهد زا یادــج و شخب نیرخآ رد دوــخ ی هلیسو هب لاق نیشن کلام شخب ،هدش رکذ دیهمت رب هولاع دروم رد .ددرگ یم ادــج ناناقهد تمــسق زا یرــساترس و عفترم یراوــید و هلصاف اب لاق یدورو شخب هب تبسن کلام طایح ،تیعضو نیا ،کلام ی هداوناخ نانز ی هنازور یاه تیلاعف و تسا هدش کیکفت Hallet & Samizay,( دــشاب یم لاــق یاــه شخب ریاــس زا یادــج یاــهلاق زا یــلاع ی هــنومن ار نآ یرایــسب هــک موــس یوــگلا .)1980 یــیاهلاق ،دنا هتــسناد نوتــشپ دــنمتورث یاــه هداوناخ هــب قــلعتم یاراد و دنا هدــش یم انب یــعورزم یحاون لــخاد رد اــبلاغ هــک تــساً .)Hallet & Samizay, 1980( دنا هدوب دوخ ترواجم رد یناتسغاب هدرتــسگ یا هنیمز رد هتــسب و درفنم یبیکرت لاــق :یدــبلاک مرــف لقتــسم و لماک ،هداــس ،دــحاو یــبیکرت ،یــنوریب دوــمن رد و تــسا بــلاغ یوــگلا هــک ییاهاتــسور ببــس نــیمه هــب .دوــش یم کرد تــفاب اــب یــیاه هعومجم ،دــشاب یم لاــق ناــش هاگتنوکس یراــمعم .)۵ریوصت( )Szabo & Barfield, 1991( دنا هدــش فیصوت هدــنک ارپ ،لیطتــسم اــی عــبرم نلاــپ اــب هتــسب یــبیکرت ار لاــق ،دــلیفراب و وــباز یدورو و اه هــشوگ رد تبقارم یاه جرب ،میخض و دــنلب یاــهراوید

Szabo &( دــننک یم فــیصوت یدورو یلااــب رــب یا هــناخ نامهم و .کدرو نادیم هرد ،ینوکسم دحاو شش لماش لاق -4ریوصت )Hallet & samizay,1980,135(:ذخام یلاونوتشَپ و نکسم

.

یاهراوید یساسا رصنع راهچ بیکرت زین یمظاک .)Barfield, 1991 و ینامدای یدورو ،یــناب هدید یاه جرب ،مــیظع و عفترم یــنوماریپ ،لاق ینوریب تیصخــش روصت و یلک مرف لیکــشت رد ار هــناخ نامهم .)Kazimee, 1986( دناد یم راذگریثأت یتلزنم یاهلاق اصوصخً هدنک ارپ رارقتــسا ببــس هب یرایــسب ؛ینوماریپ یاهراوید :فــلا تینما نــیمأت ار اــه هعومجم نــیا زاین نیتــسخن ،اــهلاق یوزــنم و ره ثادحا رد رــما نیتــسخن یمظاک لیلد نــیمه هــب .دنا هتــسناد نوماریپ رد هتــسب و میظع ،عفترم یراویدراهچ نتخاــس ،ار ییلاق نیا لوط .)Kazimee, 1986( دــناد یم هدــش هداد صیصخت نیمز ،تیعمج نازــیم اب طابترا رد و نــیمز داــعبا زا تــیعبت هــب اــهراوید رهاظ ،هداس ی هسدنه .ددرگ یم نییعت هداوناخ یتآ دــشر و تورث بیکرت نیا هب حوــضو هب یجراخ یلگ یاــهراوید و مــیظع و عــفترم و تردــق زا یــساسحا و دــهد یم یــتظافح تیصخــش ینوکــسم هب هجوت رانک رد زین یــخرب .)6ریوصت( دنراذگ یم شیامن هــب ار ورــین هتسناد یمیلقا لماوع اب طابترا رد ار اهراوید عافترا ،تینما هلوقم نــیمأت و یناتــسمز یاــهداب دــنزگ زا هــعومجم لــخاد تــظافح و لاق یاهراوید عافترا رد رــثوم لماوع زا ار لاــس مرگ لوصف رد هیاــس .)Kazimee, 1986( دنناد یم نارگراک مادختــسا اــب و اهراد نیمز ی هلیــسو هــب یــتلزنم یلاــق Szabo &( دندرگ یم ثادحا ^۱4یا هسخپ یاه هزاــس یارجا رد رهام یاه مجح ،هتسکش حوطس ،وگلا نیا فلاخرب و )Barfield, 1991 یاهلاق هصخــشم ،ددــعتم یاــه یدورو و اــه تلاوت ی هدز نورــیب .دنا هدش هتسناد یا هراجا زا یــطاقن رد یــناب هدید یاــه جرب ؛یــناب هدید یاــه جرب :ب یــتینما ظاــحل هــب هــک یدورو فرــط ود رد و اه هــشوگ دــننام لاــق یگرزب یاــهلاق رد لاح نیا اــب .دنریگ یم رارــق ،دنــشاب یم ساــسح دادتما رد ،روکذم یاــه ناکم رب هولاع ،هدوب دایز اــهراوید لوط هــک ثادحا یناب هدید یاه جرب زین رتم ۳۰ یبیرقت لصاوف رد و اهراوید

عبرم یدراوــم رد و یعلضدنچ اــبلاغ اه جرب نــیا نلاــپ .دــنا هدیدرگً ،یتینما یاــهدرکلمع ،اــه جرب نیا یارــب .دــشاب یم زین هرــیاد اــی و .)Kazimee, 1986( تسا هدش رکذ یتشیعم و یا هزاس یرامعم یوگلا ،دلیفراب و وباز رظن هب ؛هناخ نامهم و یدورو :ج و یــکیزیف ددــعتم لاکــشا هــب نآ رد هــک دــهد یم هــئارا یــبیکرت لاــق یاهاضف هــب یرصب فارــشا یــتح و لوــخد زا اــه هناگیب کیلبمــس رد راتخاــس نیا یو رــظن هــب .دــندرگ یم عــنم لاــق یــلخاد یتنوکــس گــنهرف رد هــک تــسا هــتفای تــیلوبقم نوتــشپ هــعماج رد یــلاح ناوــنع هــب ناــمهم زا تــظافح و هنادنمتواخــس یــیاریذپ ،ناــشیا Szabo & Barfield,( ددرــگ یم ریدقت یموق تــیوه زا یــئزج و شزرا لیلد هب ،اه نوتــشپ نایم رد ار ناــمهم ،ناــشیا نــینچمه .)1991 هوقلاب یدــیدهت ناوــنع هب ،دــشاب هــناگیب یو تــسا نــکمم هــکنیا ناــنز هــهجاوم زا تــسیاب یم هــنازور تاــیح رد هــک هداد صیخــشت هــعماج بوــلطم هویــش .درــیگب تروــص تــظفاحم نآ اــب هداوــناخ هرجح مان هــب ییاضف نتفرگ رــظن رد ،ضقانت نــیا لــح رد نوتــشپ بیکرت رد صاــخ یفیک طیارــش و یــناکم قــطنم اــب )هــناخ نامهم(

هب .دــشاب یم یتلزنم یاــهلاق رد صوــصخ هب لاــق یراــمعم یوــگلا نانکاس تادوارم مامت ،اضف نیا لخاد رد ،یز عیمس و تلاه داقتعا هب اهنآ دورو هــک یناــسک مامت .دریذپ یم ماجنا نوریب یایند اــب لاــق رد ،دــشاب یمن اور هداوناخ هب طوبرم یاه شخب و ینورد یاــهاضف یمظاک .)Hallet & Samizay, 1980( دنوــش یم یــیاریذپ اضف نــیا زا کلام یــلام ناوت اــب بــسانتم اه هناخ نامهم بــیکرت« :دــیوگ یم بلاغ رد .دــشاب یم ریغتم یبناج یاضف و قاتا نیدنچ ات قاتا کی نیدنچ لماــش دــشاب یم لماک یا هــعومجم هــناخ نامهم ،دراوــم )Kazimee, 1986,192( »مامحتسا یاضف و تلاوت ،هناخزپشآ ،قاتا زا نآ هــب یــسرتسد و دوــش یم هتخاــس لاق یدورو اهنت یلااب رــب هــک نیرت مک نودب و میقتــسم روط هب یدورو یاضف رد یــناکلپ قــیرط Hallet & Sam-( دریگ یم تروص یلخاد یاهاضف هب یرصب فارشا اب نآ یرــصب طابترا هنوگره هــک اــضف نــیا .)7 رــیوصت( )izay, 1980 یبونج ی هندب رد یرــیگرارق ببــس هب ،تــسا هدــش عنم لاق لــخاد زادنا مــشچ یاراد ابلاغ ،ناویا و ددعتم یاهوــشزاب ندوــب اراد و لاــقً .)Szabo & Barfield, 1991( دــشاب یم یبولطم یــشیاسآ طیارــش و

.یکویش یلاوسلو ،لباک ،هجرب هن یلاق ،هناخ نامهم و یدورو -7ریوصت

.مارگب یلاوسلو ،هدرتسگ ی هنیمز رد لاق -5ریوصت

.مارگب یلاوسلو ،لاق ینوماریپ راوید -6ریوصت

۵۹

دارفا یریگراک هب اب دننک یم شلات یتلزنم یاهلاق ناکلام نینچمه ار اضف نیا ،یراک بوــچ هلمج زا صاخ تانییزت لامعتــسا و رــهام .دنیازفیب نآ ینوریب و ینورد تــیفیک رب و دنیارایب هویــش نیرتهب هب هک تــسا یمهم رصنع زــین لاــق یدورو ،هــناخ نامهم رــب هولاــع .تــسا هتفای یتنوکــس بیکرت نیا نایب و درــکراک رد هدــنزرا یــشقن

ًلاومعم هک دید ضرعم رد و زیامتم مرف اب تسا ییاضف ،لاق یدورو ِتخــس بوچ سنج زا یبرد اب ابلاغ و دراد رارق هناخ نامهم ریز ردً یطابترا ی هــطقن اهنت ناکــم نیا .ددرگ یم دودــسم ،هدــش نییزت و تــسدکی حوطــس فلاخرب .دهد یم لکــش ار جراخ ناهج اــب لاــق هناخ نامهم تمسق رد لاق ینوریب هندب ،یجراخ یاهراوید راومه یاراد نورــیب تمــس هب ییاه یگدوــشگ روضح ببــس هب یدورو و نلاک هصخاش ،یخرب رواب هب .)Kazimee, 1986( دــشاب یم ییایوپ تیمرحم یملاــسا لصا اب طابترا رد نوتــشپ یلاق یرامعم یوگلا ههجاوم ندناــسر لقادح هب و راظنا زا اه نز نتــشاد هاگن یــفخم و .)Hallet & Samizay, 1980( دشاب یم ناگناگیب اب نانآ

اه هتفای -4

یاه هبحاصم و یروــــــــضح تادهاــــــــشم ،تاــــــــعلاطم یــــــــط هنارگنءزج هاگن فلاخ رب یلاونوتشپ دیدرگ صخشم ،هدش ماجنا اه نوتشپ تایح مامت نآ هرتسگ هک تسا یــــــــشزرا یماظن ،یخرب قیبطت رایعم .تسا ینوتشپ ره تیوه نمضتم و هتشگ لماش ار حرط قیرط زا ماظن نیا و هدوب تزع موهفم یلاونوتــــــــشپ لوصا لکش هجیتن رد و اه نوتــــــــشپ یگدنز هویش ،یراجنه یمیهافم .دزاس یم رثأتم ار ناشیاه هناخ یدبلاک رولبت نیرتهب هک لاق یراتخاس یوگلا یــسررب و لیلحت )Szabo & Barfield, 1991( هدش هتسناد اه نوتشپ یگنهرف تنس قادصم ار نآ زا یداعبا و هوجو ناوت یم ،هدوب بلطم نیا دیوم زین ،شــهوژپ نــیا رواــب هــب .تــسناد روــکذم مــیهافم زا یــخرب یــنیع یــشقن لاق یرامعم یوــگلا نــییعت رد هــک یلاونوتــشپ زا یــمیهافم لباق یلصا ی هتسد ود هب تزع رایعم اب طابترا رد ،دنراد هتسجرب بابــسا هک دنتــسه یلوصا تــسخن ی هتــسد ؛دنــشاب یم میــسقت هک دنهد یم لکش یلوصا ار مود هتسد و هدوب تزع یاقترا و بسک نایم زا .دنشاب یم حرطم نوتشپ کی هدش راد هکل تزع هداعا یارب ،»ایتس َمل ِم« ،یراتخمدوخ و »للاقتسا« ،یلاونوتشپ ددعتم لوصا ار ماــقتنا و تــسخن هتــسد رد ناوــت یم ار »یلایــ ِس« و »سوــمان«

هدهاــشم و ناتــسناغفا رد یــگدنز هــبرجت .داد رارــق مود هتــسد رد یوگلا هک تسا مهم نیا دیؤم اه نوتــشپ یگدنز طیحم میقتــسم دــشاب یم تــسخن هتــسد رد حرطم لوصا رولبت ابلاغ لاــق یراــمعمً ،هانپ و یتزع یب زا یریگشیپ و تزع بــسک یارب اه نوتــشپ هک ارچ ی هداعا و ماقتنا ناــمز رد و دنرب یم هرــهب لاق ینامتخاــس یوــگلا زا مامت فلاــخرب اذل ؛دنوــش یم جراــخ اــهلاق زا ،هــتفر تــسد زا تزــع میهافم یدبلاک مسجت ناوت یم ار بیکرت نیا ،یکینکت یاهدرکیور .تــسناد یلایــس و سوــمان ،ایتــسملم ،یراــتخمدوخ و للاقتــسا یگدنز رد نآ دوــجو هک تــسا یلصا ؛یراــتخمدوخ و للاقتــسا دهاوخ هارمه هــب گنن و یتزع یب شندــش گنرمک و تزع نوتــشپ ار شتردق و شــتردق هدییاز ناوــت یم ار نوتــشپ للاقتــسا .تــشاد

یا هــنیمز باــختنا .دوــمن دادــملق یــعمج یــگدنز و داــحتا ورــگ رد و لاق هیلوا نلاــپ یارب گرزب داــعبا نتفرگ رــظن رد و ازــجم و هدرتــسگ و لآ هدــیا نیمه یاتــسار رد دــسر یم رــظن هــب نآ ی هعــسوت مــیرح للاقتــسا هــب ندیــسر و لــیصا یــگداوناخ نلاک عاــمتجا لیکــشت عــفترم یــلیاح ندیــشک نــینچمه .دــشاب لــماک یراــتخمدوخ و ،دزاــس یم دودحم ار جراــخ ناــهج اب طاــبترا هــنوگره هــک مــیظع و ددرگ لاق نانک اس یارب یکچوک ناهج یریگ لکــش ببــس دناوت یم ،یموق یگدنز دحاو لآ هدیا تهج رد ناشیا ناج و مسج نآ رد هک .دبای یم شرورپ داحتا و ماجسنا ینعی یا هلوقم ،دیدرگ هراشا رتشیب هکنانچ ؛)یزاون نامهم( ایتسملم .تسا هدوب وربور ضقانت یعون اب نوتشپ یتنس هعماج رد هک تسا قیرط زا و دــنلاب یم دوــخ هــب ناــمهم نتــشاد ببــس هــب اه نوتــشپ لــصاح تزــع و یــعامتجا هاگــیاج ،یــنوریب مارــتحا ،یزاوــن نامهم و هــتفرگ تروص تاــقیقحت هــب دانتــسا اــب و رــگید یوــس زا .دــننک یم یگدنز یارــب ینوتــشپ رــه هــشیدنا رد ناــمهم ،یــنادیم تادهاــشم دیدهت یعون ،)شا هداوــناخ ناــنز اــصوصخ( شــسومان و یــگداوناخً ،یا هــعلق یاــه هناخ یراــمعم لــیلحت .ددرــگ یم بوــسحم هوــقلاب نــیب هــنوگچ ناــشیا هــک هداد ناــشن یــتلزنم یاــهلاق رد اــصوصخً نیتــسخن .دننک رارــقرب عــماج یــلداعت دنا هتــسناوت داــضتم ود نــیا رد ناــمهم و یــگداوناخ یتنوکــس هزوــح ود رارقتــسا ،ناــشیا مادــقا رب هولاــع هک تــسا یا هلصاف یــنیب شیپ و نــیمز فــلاخم بــطق ود ار هزوــح ود نیا نــیب یراوــج مه ساــسحا هــنوگره ،یرــصب فارــشا ،تفر نایم زا ناــشیا ینارگن رــگید هک نآ زا ســپ .دزاــس یم دودــحم .دننک یم نامهم فرص ار دوخ ییاراد و ناکم ،نامز مامت اه نوتشپ هک )هناخ نامهم( هرــجح مان هب لماک و لقتــسم دنزاــس یم ییاضف تلایهست نیرت لماک و تانییزت نیرت یلاع ،زادنا مشچ نیرت عوبطم ،شــشقن و تــسا کــلام نأــش فرعم ،شــمرف .تــساراد ار نــکمم هک تسا یرکذم ی هدننک هعجارم ره زا ییاریذپ و شزاون ،لابقتــسا .ددرگ یم فوصوم نامهم یلاع تفص هب ناکم نیا هب دورو اب تــهج ار اه نوتــشپ یــگدنز هــک تــسا یرــگید موــهفم ؛سوــمان سومان زین ییاراد و نیمز ،نز رب هولاع ،اه نوتشپ گنهرف رد .دهد یم یبیکرت لاق .دوب دنمناوت نآ زا تــیامح رد دیاب هــک ددرگ یم بوــسحم نیا دوخ یدبلاک مرف و ییاضف ماظن ،ییاضف رصانع هلیسو هب هک تسا دنک یم تیوقت میقتسم ریغ ای میقتسم لاکشا هب ار اه نوتشپ ییاناوت هدرک افیا شقن ناــشیا یگدنز رد عفادم و هدنرادزاب یلماع ناونع هب و ،یراد سومان لصا ریثأت تحت ،نوتشپ ی هعماج رد لاق یوگلا .تسا یشیامن ناوت یم ار نآ هک دهد یم هئارا ذوفن لباقریغ و هتــسب یبیکرت اب ،ردتقم و هداــس بیکرت نیا .دومن دادملق ظفاحم یتردق زا یــمیاد ،اه هزوح نیرت ینورد رد یــیاراد و نز نداد یاــج و کــل ِم رد رارقتــسا رد ابلاغ لیلد نیمه هب .دزاس یم دنمناوت یراد سومان رد ار اه نوتشپً یلخاد یلصا ی هزوح ود هک دوش یم هدید لاق یرامعم یوگلا لیلحت هدوب یتنوکس هزوح و یگدنز تایرورض یزاــس هریخذ هزوح ،ییلاق ره هب تبــسن هطقن نیرترود رد لاق یدورو لخدم زا نتفرگ هلصاف اب هکابلاغ زین یتنوکــس دحاو ره لخاد رد نآ رب هولاع .دنا هتفای ناکــم ،نآً ماگنه هب اه نز ینیشن بقع ناکما هک هدش یم ینیب شیپ ییاه هیلا

یلاونوتشَپ و نکسم