راتسج
یگناخ ۀناخپاچ بهذم‌یرفعج‌نسحم
یگناخ ۀناخپاچ
بهذم یرفعج نسحم
رد‌و‌هدیسر‌ام‌تسد‌هب‌هتخیرگ‌و‌هتسج‌هك‌ییاه‌شرازگ‌زا
اه‌هناخپاچ ،قرش رد هك دیآ‌یمرب ،میناوخ‌یم پاچ خیرات
درك‌یم‌رومأم‌ار‌یسك‌تلود‌ًلاومعم‌هك‌دش‌یم‌لیكشت‌هنوگ‌نیا
و‌دنیبب‌شزومآ‌و‌دروایب‌و‌درخب‌یهاگتسد‌و‌دورب‌اپورا‌هب
و‌دنیبب‌كرادت‌یرصتخم‌یكدی‌مزاول‌و‌دنك‌مادختسا‌یسدنهم
هناخپاچ‌یتلود‌ناكم‌كی‌رد‌لئاسو‌ندناسر‌تملاس‌هب‌زا‌سپ .دش‌یم‌راك‌هب‌لوغشم‌و‌سیسأت
ۀدس‌زاغآ‌رد‌گرزب‌گنج‌ود‌رد‌هیسور‌زا‌تسکش‌زا‌سپ
مدع‌یتسرد‌هب‌ار‌یساسا‌تلع،ازریم‌سابع،یرجه‌مهدزیس
یاه‌شزومآ‌یارب‌اپورا‌هب‌دارفا‌مازعا‌و‌داد‌صیخشت‌شزومآ
یاهاگتسد‌دورو‌روتسد،پاچ‌تعنص‌هژیو‌هب‌و‌یملع‌یمسر
تارمث‌نیتسخن‌هک‌دش‌زاغآ،یساکع‌تعنص‌دورو،پاچ
رگزاغآ‌نونفلاراد.داد‌ناشن‌نونفلاراد‌رد‌ار‌دوخ‌بایتسد‌و‌ینیع .دوب‌پاچ‌تعنص‌تیمها‌نداد‌ناشن
و‌همانزور‌و‌پاچ‌لیاسو‌زا‌زین‌یتلودریغ‌نارکفنشور
ار‌یعلاطا‌یب‌و‌یداوس‌یب‌نانآ.دنتفرگ‌یم‌هرهب‌دیدج‌سرادم
هب‌یسرادم‌دیاب‌اذل.دنتشادنپ‌یم‌نایناریا‌ندنام‌بقع‌لماع
.تشاد‌ار‌دوخ‌تلاكشم‌مه‌نآ‌هك‌دندرك‌یم‌داجیا‌نیون‌كبس
هدش‌داوساب‌یناریا.دنتشاد‌یشزومآ‌نوتم‌هب‌زاین‌نیون‌سرادم
زا‌یهاگآ،لیصحت‌زا‌جراخ‌ۀعلاطم‌یارب‌ییاه‌باتک‌هب‌زاین
تشاد‌رگید‌یاه‌تلم‌تیعضو‌و‌دوخ‌تلم‌رابفسا‌تیعضو
.تشاد‌همانزور‌هب‌زاین‌یملع‌یاهدرواتسد‌زا‌علاطا‌یارب‌و
راشتنا‌هب‌زاین‌دوخ‌یاه‌هدیا‌و‌راكفا‌راشتنا‌یارب‌ركفنشور
هناخپاچ‌و‌پاچ‌هاگتسد‌هب‌زاین‌اه‌نیا‌ۀمه‌و‌تشاد‌اه‌نآ
و‌یناریا‌ناركفنشور‌ۀمه‌ًابیرقت‌هك‌تسین‌تهج‌یب.تشاد
،یسیون‌نامر،یراگن‌همانزور،شزومآ‌رد‌یتسد،یناریا‌ریغ
ۀناخپاچ سیسأت یارب .دنتشاد پاچ و یسیون‌همانشیامن
طسوت‌پاچ‌تیمها‌كرد‌و‌مهف‌هب‌هتسب‌ًلاومعم،یصخش
یاهراك‌نامه‌هك‌دش‌یم‌هداتسرف‌اپورا‌هب‌یصخش،نیلّومتم
زونه‌هك‌اجنآ‌زا،اهلااك‌ندیسر‌زا‌سپ‌و‌دهد‌ماجنا‌ار‌قباس
یصاصتخا‌یهاگیاج‌رد‌هاگتسد‌بصن‌و‌دورو‌زوجم‌هب‌یزاین
،دوبن‌ینوكسم‌تلاحم‌زا‌جراخ‌یلحم‌رد‌و‌هناخپاچ‌مان‌هب
عورش‌و‌دش‌یم‌هیبعت‌تماقا‌لحم‌ینوریب‌زا‌یشخب‌رد‌هاگتسد
یاه‌ناكد‌كیدزن‌و‌رازاب‌رد‌یهاگراك‌سپس‌و‌درك‌یم‌راك‌هب
هدید‌كرادت،یشورفباتك‌سپس‌و‌یفاحص‌و‌یشورفذغاك
دنه‌و‌رهنلاءاروام‌و‌ناریا‌زا‌هنیمز‌نیا‌رد‌ییاه‌شرازگ.دش‌یم
هیلّوا‌یاه‌هناخپاچ‌رتشیب‌سپ.میراد‌تسد‌رد‌ینامثع‌و
دمآ‌شیپ‌یرگید‌یاهزاین‌سپس.دندوب‌یصخش‌یاه‌هناخپاچ
یگناخ‌ۀناخپاچ‌مان‌دنچره‌ــ‌دش‌یم‌ماجنا‌اه‌هناخ‌رد‌هك
،بلاقنا یاه‌هرود رد اه‌همانبش ریثكت دننام ــ تشادن
دیعبت‌رد‌تایرشن‌ریثكت.لیسنتسا‌سپس‌و‌ینیتلاژ‌یاه‌پاچ
رد‌سیلپ‌و‌یتلود‌روسناس‌تسد‌زا‌ات،یتلود‌دض‌و‌یبلاقنا‌ای
هیهت‌یرهش‌نوریب‌و‌ینوكسمریغ‌نكاما‌رد‌رتشیب،دشاب‌ناما .دش‌یم
ۀناخپاچ‌رد‌ار‌ناشیاهراك‌هك‌دندش‌یم‌تفای‌زین‌یناسك‌اما
دنچ.میا‌هجاوم‌اه‌نآ‌زا‌رفن‌كی‌اب‌نونكا‌ام‌و‌دنداد‌یم‌ماجنا‌دوخ
مدوب‌هدیرخ‌باتك‌دلج‌ود‌یناغفا‌زیخاتسر‌سابع‌زا‌شیپ‌لاس
پاچ‌دوخ‌یگناخ‌ۀناخباتك‌رد‌ار‌باتك‌هدرك‌اعدا‌هدنسیون‌هك
هدرك‌نایب‌دوخ‌باتك‌ناونع‌ۀحفص‌رد‌ار‌بلطم‌نیا‌و‌هدرك
تبسن‌دیاب‌یگناخ‌ۀناخپاچ‌لوصحم‌هك‌دیسر‌یم‌رظن‌هب.تسا
هنوگ‌نیا‌هك‌دشاب‌هتشاد‌یرت‌نییاپ‌تیفیك‌یتعنص‌ۀناخپاچ‌هب
فراع‌رتكد‌زا‌یرتشیب‌یاه‌هنومن‌یایوج‌شیپ‌لاس‌دنچ‌زا.دوبن
و‌هیهت‌تسد‌رد‌باتك‌رد‌هك‌تفگ‌ناشیا‌و‌مدش‌یهاشون
یرای‌هب‌تروص‌ره‌هب.دنا‌هداد‌یرتشیب‌یاه‌هنومن‌ناشراشتنا
هک-هراق هبش رد هدش پاچ یسراف راثآ یسانشباتک‌ناشیا‌باتك
تسا‌سرتسد‌رد‌یرتشیب‌یاه‌هنومن-دش‌پاچ‌شیپ‌یدنچ
نیا‌رد‌هرشتنم‌یاه‌باتك‌لصا‌رب‌یقیبطت‌یراك‌اب‌هك‌دیما‌و
هراق‌هبش‌رد‌پاچ‌خیرات‌زا‌رت‌نشور‌یریوصت،یگناخ‌ۀناخپاچ
یلم‌ۀناخباتک‌و‌دانسا‌نامزاس‌یملع‌تأیه‌وضع
راتسج
بهذم‌یرفعج‌نسحم یگناخ ۀناخپاچ
.مهدب
،یتلود‌یداهن‌زا‌یروصت،هناخپاچ‌مان‌ندینش‌هزورما‌هكنآ‌اب
نكمم‌و‌دهد‌یم‌ناسنا‌هب‌یتعنص‌و‌یعافتنا،یتاراشتنا،یمومع
،ددرگ‌ردابتم‌نهذ‌هب‌زین‌هناخ‌رد‌یا‌هناخپاچ‌روصت‌یتح‌تسا
شیپ‌نرق‌کی‌زا‌شیب‌یارب‌یگناخ‌یا‌هناخپاچ‌مان‌ندینش‌اما
.دیامن‌یم‌بیجع‌رایسب
،یناهفصا‌سیونشوخ‌نیسحدمحم‌رسپ‌اللهرصن‌ازریم
اباب‌ناخ۱.تسا‌ییادف‌هب‌صلختم‌و،گنج‌رایتلود‌هب‌بقلم قیاقحلا قیارط‌زا‌لقن‌هب)۵78ـ۵77ص،6ج،تسرهف(راشم :دسیون‌یم‌وا‌ۀرابرد)۲۴۱ص،۳ج(
.تفای‌بقل‌گنج‌رایتلود.دوب‌روضح‌یسراپ‌نیملعم‌زا
زا‌یرد‌نابز‌هب‌نازاتكرت‌هب‌یمسم‌دنه‌نانارمكح‌خیرات
صلخت‌ییادف‌و‌ناور‌عبط‌بحاص.تسوا‌تافلؤم
راهظا‌و‌تشاد‌تفلك‌نودب‌یتفلا‌یراگن‌همان‌اب.دیامن‌یم
رد‌تایلزغ.دومن‌یم‌تمحر‌ترضح‌هب‌قلاخا‌و‌تدارا
دابآردیح‌هب‌مقار‌فقوت‌مایا‌رد.دوب‌هتفگ‌بانج‌نآ‌فصو
رس‌رد‌هاش‌یلع‌بوبحم‌یارب‌ینكفاراكش‌و‌ریجخن‌لایخ
هاگراكش‌هب‌روضح‌نامزتلم‌و‌صاوخ‌زا‌یعمج‌اب‌داتفا
داشنا‌ًلاجترم‌هاشداپ‌گنج‌رلااس‌حدم‌رد‌یا‌هعطق.دنتفر .درك :دنك‌یم‌دای‌وا‌زا‌زین‌باتك‌هس‌و
،م1867=ق1310،یئبمب،ج5:دنه نازاتكرت ناتساد.1 .ص433+469+460+586+518،یریزو،یگنس
،یریزو،یگنس،ق1310،یئبمب:)رعش( تایلزغ ناوید.2
،نكد دابآردیح ،ج 2،رعاش سكع همدقم رد .ص 400
.ص539+620،یریزو،یبرس،ق1301
،یعقر،یگنس،ق1310،دنه:)رعش( دیاصق ناوید.3
.ص336
یرگید‌عبنم‌زا‌و‌هدیدن‌ار‌اه‌ناوید‌راشم‌هک‌دسر‌یم‌رظن‌هب
و‌دشاب‌یئبمب‌پاچ‌دناوت‌یم‌مه‌یباتك‌روطچ.تسا‌هدرک‌لقن
ۀناخپاچ‌ناونع‌دیامن‌یم‌دیعب‌ییوس‌زا؟نكد‌دابآردیح‌مه
.دشاب‌هداتفا‌رود‌راشم‌نیبزیت‌هاگن‌زا‌یگناخ
)۱۳۲6ص،۱ج(یپاچ یاه باتك تسرهف‌رد‌راشم‌موحرم
یناهفصا‌ییادف‌ناخ‌اللهرصن‌ازریم«هلاقم،راتشون‌نیا‌ۀیهت‌نامز‌رد‌هناتخبشوخ.1
ش( ثاریم شرازگ‌ۀمانهامود‌رد‌یهدفسوی‌نموه‌ملق‌هب»گنج‌رایتلود‌‌هب‌بطاخم
ییادف‌یسیون‌تشذگرس‌یارب‌ارم‌تمحز‌و‌دش‌رشتنم)1391دنفسا‌ـ‌رذآ،55-54 .درکن‌وا‌یگناخ‌هناخپاچ‌هب‌مه‌یا‌هراشا‌چیه‌هتبلا‌و‌درک‌مک‌یناهفصا
:تسا‌هدروآ‌رت‌قیقد‌ار‌دنه نازاتكرت ناتساد‌تاصخشم
۱876،ق۱۳۱0،یئبمب.ناریا‌و‌بیز‌گنروا‌خیرات.۱ج .ص۴60،یریزو،یگنس،م
.ص۵76،خیرات.۲ج .ص۴6۹،هاش‌دمحم‌خیرات.۳ج .ص۴۳۳،تغل.۴ج .ص۵۱8،ناتسناغفا‌خیرات.۵ج :دیازفا‌یم‌یسراف یپاچ یاه باتك تسرهف‌رد‌و
،لابقا‌یشورفباتك،یعقر،یبرس،میوق‌ۀمدقم‌اب:نارهت
.ص۵۲۳
چیه‌رد‌ار‌وا‌ناوید‌دلج‌ود‌تاصخشم‌هك‌تسا‌بلاج‌اما
ۀمادا‌رد.مینیب‌یمن‌یپاچ یاه باتك تسرهف‌پاچ‌هس‌زا‌كی
،دلج‌ود«:میدناوخ‌نینچ‌وا)رعش(تایلزغ ناوید‌تاصخشم
».ص۵۳۹+6۲0،یریزو،یبرس،ق۱۳0۱،نكد‌دابآ‌ردیح
تروص‌هب‌مه‌راب‌كی‌ییادف‌لماك‌ناوید‌هك‌تسین‌دیعب
ق1301لاس‌رد‌هك‌تسا‌دیعب‌اما،دشاب‌هدش‌رشتنم‌یبرس‌پاچ
دروم‌نیا.دشاب‌هدش‌رشتنم‌نآ‌یگنس‌پاچ‌زا‌شیپ‌لاس‌هن‌ینعی
اللهرصن‌ازریم‌تروص‌ره‌هب.تسیرگن‌طایتحا‌اب‌دیاب‌مه‌ار
یگناخ‌ۀناخپاچ‌رد‌و‌دلج‌ود‌رد‌ار‌دوخ‌راعشا‌ناوید‌ییادف .درك‌رشتنم‌دوخ
هدومن‌شقنم‌تسخن‌دلج‌رب‌ار‌دوخ‌یروارگ‌سكع‌رعاش
سیونشوخ‌نیسح‌دمحم‌روپ‌اللهرصن«:تسا‌هدروآ‌نآ‌ریز‌رد‌و
».)رداهب‌گنج‌رایتلود(هب‌هدناوخرف)!اذک(یناهفسا :تسا‌هدمآ‌تسخن‌دلج‌ناونع‌ۀحفص‌رب نامز‌و‌نیمز‌یاراد‌و‌نابرهم‌نادزی‌یرایب
صلختملا‌ناخ‌اللهرصن‌ازریم‌تایلزغ‌ناوید
رای‌تلود‌هب2هدناوخرف‌یئادف‌هب
یگناخ‌ۀناخپاچ‌رد‌رداهب‌گنج
دیدرگ‌هتسارآ‌پاچ‌رویزب‌هیلا‌یزعُم‌باون‌دوخ :ماجنا ...
یامرفم هـــناهب هـــنگیب اـــم نتـــشك یتـــسم‌هك‌هاوگ‌دهدیم‌دوـــخ‌وت‌مـــشچ
بقلم‌ینعم‌هب.2
راتسج
یگناخ ۀناخپاچ بهذم‌یرفعج‌نسحم
شیاـــشگ‌هك‌رد‌دـــنبم‌یـــئادف‌یور یتـــسب‌وـــت‌هـــك‌یرد‌زا‌دـــنادرگب‌یور
:هماجنا ناخ‌اللهرصن‌ازریم‌تایلزغ‌ناوید،نابرهم‌یادخ‌گرزب‌یرایب
ۀماخ‌زا،رداهب‌گنج‌رای‌تلود‌هب‌هدناوخرف،یئادف
ماجنا‌نسح‌ملاغ‌حودمم‌هاوختلود )!اذک(تفریزپ
یلصف1301ۀنس‌یهلا‌هام‌رهم‌مهدزاود‌خیراتب
1هبنش‌زور‌یرجه1310ۀنس‌مرحم‌هام‌مشش‌و‌تسیب‌قباطم :تسا‌هدمآ‌مود‌دلج‌ناونع‌ۀحفص‌رب‌و نامسآ‌و‌نیمز‌یاراد‌و‌نابرهم‌نادزی‌یرایب
نامحرلا‌وه
ناوید
صلختملا‌ناخ‌اللهرصن‌ازریم‌دیاصق
رداهب‌گنجرای‌تلود‌هب‌هدناوخرف‌یئادف‌هب
ۀناخپاچ‌رد
دیدرگ‌هتسارآ‌پاچ‌رویزب‌هیلا‌یزعم‌باون‌دوخ‌یگناخ :ماجنا
دیص نـــینچ خیرات رـــهب یئادف یوـــس‌ره‌داتـــسرفب‌دوخ‌لاـــیخ شوگ‌رد‌تفگ‌یـــشورس‌شبیغ‌زا‌هك یوهآ‌ود‌هـــش‌گنفت‌دـــیص‌دـــشب
:هماجنا
و‌لاثملا‌میدع‌رعاش‌دیاصق‌ناوید‌هك‌ار۲...
خیراتب‌یئادف‌ینعا‌لامك‌و‌لضف‌رهام
رتمك‌تسد‌زا۱۳۱0ۀنس‌نا۳...
)!اذک(تفریزپ‌ماجنا‌زیمت‌نسح‌ملاغ‌ناگدنسیون
دروم‌و‌تبث‌اه‌باتك‌نیا‌رد‌زین‌راشتنا‌یراصحنا‌قح‌یتح
هدمآ‌ناوید‌لّوا‌دلج‌مود‌ۀحفص‌رد.تسا‌هدش‌هتفرگ‌رارق‌دیكأت
راكرس‌بحاص‌یرتركس‌موه‌بانج‌رتفد‌رد‌ناوید‌نیا«:تسا
بحاص‌تزاجا‌یب‌یسك.تسا‌هدش‌رتسجر‌و،شرافس‌یلاع
».طقف‌دیامنن‌پاچ‌نآ
بروم‌تروص‌هب‌هماجنا‌نییاپ‌رد‌خیرات‌ود.1 یپاچ‌نتم‌یگداتفا.2 یپاچ‌نتم‌یگداتفا.3
پاچ یسراف راثآ یسانشباتک‌راشتنا‌هك‌دیسر‌یم‌رظن‌هب
،)ش۱۳۹۱،بوتکم‌ثاریم‌یشهوژپ‌زکرم،نارهت( هراق هبش رد هدش
فراع.دشاب‌هتشاد‌ام‌تاعلاطا‌ندش‌رتهب‌رد‌یمهم‌یرای
هعبطم‌ار‌راشتنا‌لحم‌اما‌هدروآ‌ار‌ییادف‌باتك‌ود‌نیمه‌یهاشون
)دشخرد‌یم‌ناونع‌هحفص‌رب‌هك‌یگناخ‌ۀناخپاچ‌هن‌و(یگناخ
هدرك‌فیصوت‌یصخش‌هناخپاچ‌هب‌یتسرد‌هب‌ار‌نآ‌و‌هدروآ
.تسا
یزعم‌باون‌یگناخ‌طم...ییادف‌تایلزغ‌ناوید:8703ش*
...هدنیارس‌یصخش‌هناخپاچ‌ینعی(هیلا
باوـن‌یـگناخ‌طـم...یـیادف‌دـیاصق‌ناوـید:8704ش*
...هیلا‌یزعم :تسا‌هدروآ‌زین‌دنه نازاتكرت ناتساد‌ۀرابرد
دنه‌نازاتكرت:10284ش*
...فلؤم‌طم....:1خاك
...ریگناهج‌طم....:1خاك ...فلؤم‌طم....:1خاك ...فلؤم‌طم....:1خاك
راتسج
بهذم‌یرفعج‌نسحم یگناخ ۀناخپاچ
.تسا»فلؤم‌ۀعبطم«پاچ‌مراهچ‌و‌موس‌و‌لّوا‌دلج‌هك
مه‌نآ‌یادتبا‌رد.دنا‌هدیدن‌مه‌ار‌باتك‌نیا‌لصا‌ناشیا‌ًارهاظ :تسا‌هدمآ
هب‌تسا‌هدیمان‌هک‌همان‌نیا،نابرهم‌نادزی‌یرای‌هب دنه‌نازاتکرت‌ناتساد
ییادف‌ناخ‌اللهرصنازریم‌ی‌هماخ‌ی‌هدروآدرگ‌و تسا‌رداهب‌گنجرای‌تلود‌هب‌هدناوخرف
ناشدوخ‌ینارگنب‌و‌راگن‌همان‌باون‌یگناخ‌ی‌هناخپاچ‌رد
دیدرگ‌هتسارآ‌پاچ‌رویز‌هب
هرهب‌یرگید‌عبنم‌زا‌و‌هدركن‌تیؤر‌ار‌باتك‌لصا‌یهاشون‌ایآ
یگناخ‌ۀعبطم‌هب‌ار‌یگناخ‌ۀناخپاچ‌ناوت‌یم‌هنوگچ؟تسا‌هدرب
80۴/۱،جنگ(ناشیا‌تاعلاطا‌عبنم‌هك‌تسا‌بیجع۱؟دنادرگرب
تاراصتخا‌تسرهف‌رب‌انب‌هك‌دشاب‌یم)۹۱۴-۹۱۵/۱،جنگ‌و80۳–
بایمک و یگنس پاچ یسراف یاه باتک تسرهف‌باتك‌عبانم ناتسکاپ و ناریا یسراف تاقیقحت زکرم شخب جنگ ۀناخباتک
ما‌هدید‌دوخ‌ار‌یباتك‌رگا«هك‌دراد‌اعدا‌ناشیا.تسا۲دابآ ماسا
باتك‌یلصا‌و‌یقیقح‌یاه‌ناونع‌یخرب«:هك‌تسا‌نیا‌راشم‌رب‌ناشیا‌تاداریا‌زا.1
ج(»تسین‌ــ‌هدش‌پاچ‌هك‌هچ‌نآ‌ای‌ــ‌دلج‌یور‌ناونع‌قباطم‌و‌هدش‌هداد‌رییغت .)44ص،1 .م۱۹86،دابآ‌ملاسا،ناتسکاپ‌و‌ناریا‌یسراف‌تاقیقحت‌زکرم،مکی‌دلج.2
ص‌رد.)۲6ص،۱ج(»ما‌هدرك‌طبض‌ار‌رظن‌دروم‌تاعلاطا‌ۀمه ۀناخباتک بایمک و یگنس پاچ یسراف یاه باتک تسرهف 80۴
دابآ ماسا ناتسکاپ و ناریا یسراف تاقیقحت زکرم شخب جنگ
باون‌دوخ‌یگناخ‌ۀناخپاچ:دنه«باتك‌ود‌ره‌راشتنا‌لحم
ناونع‌ۀحفص‌لصا‌یهاشون‌دهد‌یم‌ناشن‌هك‌هدمآ»هیلا‌یزعم
رد‌یتارییغت‌نینچ‌ناوت‌یم‌روطچ‌سپ.تسا‌هدید‌ار‌باتك
هك‌هتشون‌راك‌تلاكشم‌زا‌یتسرد‌هب‌یهاشون‌رگا؟دید‌باتك
اه‌نآ‌ۀرابرد.منك‌تیؤر‌ًاصخش‌متسناوتن‌ار‌اه‌باتك‌زا‌یرایسب«
ج(»متشاد‌تسد‌رد‌هك‌هدوب‌یعبنم‌رب‌دامتعا‌اب،ما‌هتشون‌هچره
زین‌دوخ‌طسوت‌هدش‌هیهت‌تسرهف‌هب‌ناوت‌یم‌روطچ،)۳0ص،۱
ۀرشتنم‌تسرهف‌رد‌هچنآ‌هك‌تشاد‌نانیمطا‌ای؟تشادن‌نانیمطا
ناشیا‌هك‌تسا‌بیجع؟درادن‌ینیبزاب‌هب‌زاین‌هدروآ۱۹86لاس
،هدرك‌هراشا‌یگناخ‌ۀعبطم‌هب‌ییادف‌هب‌طوبرم‌بلطم‌رد‌هك
»هناخپاچ‌یارب‌تاحلاطصا«شخب‌رد‌و‌هدیدن‌نآ‌رد‌یتیمها
.درادن)یصخش‌ۀناخپاچ‌یتح(پاچ‌عون‌نیا‌هب‌یا‌هراشا‌چیه پاچ یسراف راثآ یسانشباتک‌پاچ‌رد‌هك‌تسه‌مه‌ضرف‌كی
هك‌هدناسر‌یرای‌ناشیا‌هب‌یرگید‌صخش،هراق هبش رد هدش
هب‌قباس‌تسرهف‌تاعلاطا‌یوم‌هبوم‌و‌قیقد‌لاقتنا‌رد‌یترورض
یور ،م1989 ،دابآ‌ملاسا ،ناتسکاپ و ناریا یسراف تاقیقحت زکرم ،مود دلج .ص1013مه
راتسج
یگناخ ۀناخپاچ بهذم‌یرفعج‌نسحم
.تسا‌هدیدن‌ینونك‌تسرهف
هراق هبش رد هدش پاچ یسراف راثآ یسانشباتک‌هكنآ‌اب
دلج‌راهچ‌ندرک‌ور‌و‌ریز‌و‌درادن‌ار‌اه‌هناخپاچ‌ۀیامن‌تسرهف
هدنراگن،دیماجنین‌یا‌هجیتن‌هب‌رگید‌یاه‌هنومن‌نتفای‌یارب‌نآ
دیلوت‌یگناخ‌یاه‌هناخپاچ‌رد‌یدایز‌یاه‌باتک‌هک‌درادن‌دیدرت
نیا.دنا‌هدنام‌ناهنپ‌نآ‌رکذ‌رد‌رشان‌یگقیلس‌مک‌لیلد‌هب‌هک‌دندش
،ینف‌یهاگن‌یناهفصا‌ییادف‌راثآ‌هب‌هک‌دوب‌نم‌شوخ‌تخب‌زا
،یوقن،ییافص،راشم‌دننام‌هن‌و‌متشاد‌هناسانش‌هخسن‌و‌یا‌هزوم
نآ‌هکره.یلقن‌و‌ییاور،یبدا‌یهاگن‌یهدفسوی‌و‌یهاشون‌و .دهاوخ‌هک‌دبای عبانم
ۀرود،ناغمرا،»دـنه‌رد‌نارـیا‌گنهرف«،میهاربا،یرـیلام‌یـیافص .۱۵7ـ۱۴۵ص،۵ـ۴ش،۱۳۳۹دادرم‌ـ‌ریت،۲۹
رـشن‌و‌همجرت‌هاگنب،یـپاچ یاه باتك تـسرهف،اـباب‌ناخ،راـشم
ج۳،مود‌پاچ،ش۱۳۴۲و‌ش۱۳۳7،ج۲،لّوا‌پاـچ،باـتك .ش۱۳۵۲)ملاعا‌و‌تافاضا‌و‌حیحصت‌اب(
،نارـهت،یـسراف یـپاچ یاـه باتك تـسرهف،اـباب‌ناخ،راـشم .ش۱۳۵۱ زاغآ زا یـبرع و یـسراف یـپاچ بـتك نـیفلؤم،اـباب‌ناخ،راـشم
.ش۱۳۴۴،نارهت،ج6،نونك ات پاچ
:ناتـسکاپ‌و‌دنه‌هـب‌نارـیا‌زا‌ناگـتفر‌زا‌یداـی«،رایرهـش،یوـقن
،۴۱ۀرود،ناـغمرا،»یـناهفصا‌یئادف‌ناـخ‌اللهرصن‌ازرـیم‌باوـن .766-76۲ص،۱۲ـ۱۱ش،۱۳۵۱نمهب و یگنـس پاچ یـسراف یاـه باتک تـسرهف،فراـع،یهاـشون و ناریا یـسراف تاقیقحت زـکرم شـخب جنگ ۀـ ناخباتک باـیمک
و‌نارـیا‌یـسراف‌تاـقیقحت‌زـکرم،ج۲ ،دابآ ماـسا ناتـسکاپ
.م1989ـ۱۹86،دابآ‌ملاسا،ناتسکاپ رد هدـش پاچ یـسراف راثآ یـسانشباتک،۱۳۹۱،فراع،یهاـشون
.بوتکم‌ثاریم‌یشهوژپ‌زکرم:نارهت،ج۴،هراق هبش
بطاخم‌یناهفصا‌یـیادف‌ناخ‌اللهرصن‌ازرـیم«،نموه،یهدفـسوی
دنفـسا‌ـرذآ،55و54ش،ثارـیم شرازگ،»گـنج رایتلود‌هـب .1391
راودلاا تآرم ،یرلا دـمحم نیدلا حلصم :حیحصت ،)یدـلج ود( راـبخلاا تاقرم و زـکرم ،نارهت ،نایناورغاـس لیلجد ـس یراکمه اـب بوـتکم ثارـیم یـشهوژپ ،هحفص 1137 ،ملاسا تیرات ۀدکـشهوژپ .1393
رــثا‌راـــبخلاا تاقرم و راودلاا تآرـــم
و‌نادنمـشناد‌زا‌یرلا‌دـمحم‌نـیدلا‌حلصم
.تـسا‌یرجه‌مـهد‌نرـق‌گرزـب‌نـیملکتم
زا‌هـک‌تـسا‌یمومع‌یـخیرات‌باـتک‌نـیا
عورـش)ع(مدآ‌تـقلخ‌و‌ناـهج‌شـنیرفآ
یـگدنز‌رـصع‌ق974لاـس‌اـت‌و‌دوـش‌یم .دنک‌یم‌ادیپ‌همادا‌فلؤم
باب‌هد‌و‌هـمدقم‌کـی‌لماـش‌رـثا‌نـیا
:زا‌دـنترابع‌نآ‌ۀـناگ‌هد‌یاـه‌باب‌و‌تـسا
نامز‌ات‌ادـتبا‌زا‌ایبنا‌ناـیب‌رد،شـنیرفآ‌ادـبم
یامکح‌و‌ایبنا‌و‌ناـینایک،نایدادـشیپ،حوـن
و‌ملاـسا‌رون‌روـهظ‌رد،نایناـساس،ناـشیا
،هیـسابع‌دهع‌نیطلاـس،مارک‌یافلخ‌لاوحا
تلااوـحا‌ناـیب‌رد،ناـخزیگنچ‌روـهظ‌رد
دلاوا‌و‌کیب‌نــسح‌لاوحا‌رد،رومیت‌ریما .ینامثع‌نامدود‌نایب‌رد،وا
راـشتنا‌و‌پاـچ‌یاـه‌هنیزه‌زا‌یـشخب
شنم‌هتـسیاش‌ییحی‌نایاقآ‌یوـس‌زا‌رثا‌نیا
هدـش‌تخادرپ‌روبروب‌شوـیراد‌سدـنهم‌و .تسا
