هعماج يسانش يدربراك
لاس تسيب و متشه
، هرامش يپايپ ( 76 )
، هرامش موس
، زيیاپ 6937
خیرات تفایرد : 22 / 3 / 6931 خیرات
شریذپ : 6 / 9 / 6931
صص 16 - 76
ۀدیدپ غاد گنن یقاچ رد نانز 44 - 51 هلاس رد رهش دزی
،يدابآزع عناق هنازرف هعماج دشرا سانشراك
ناریا ،ناهفصا هاگشناد يسانش
،یمساق ديحو ناریا ،ناهفصا هاگشناد يعامتجا مولع هورگ داتسا
هديكچ غاد
،گنن راشف يعامتجا هنایذوم يا تسا هك اب دادعت يیاهتنمان زا ارش ،تافص تيعضو ،طی
تملاس و هورگ يااه يعاامتجا هتاسباو هاب هانيمز و
رتسب يعامتجا دنويپ هدروخ تسا . هدیدپ يا هك ۀفطن نآ رد ناسنا نهذ هتسب
يم
،دوش رد ۀصرع شنك لباقتم دلوت يم دابای و رتاسگ شیواخ ار
هتسباو هب ندوبايهم طیارش دشر شیوخ اب هجوت هب گنهرف و شزرا ياه مكاح رب هعماج يم دناورپ و هصرع ياه ينوگانوگ ار هاگنلاوج شیواخ
يم دنك . يريگوس ياه و راکشآ يضيعبت هك رد هنيمز ياه هب فلتخم قاچ دارفا ليمحت يم
،دوش ناشن دنهد ندیزخ يقاچ و هفاضا نزو هب ۀاطيح
غاد گنن هب هژیو يارب نانز هب ليلد ديكأت شيب زا دح ۀعماج يفرصم رب تيباذج ينامسج نآ سا اه ت . نیا شهوژپ اب فده يسررب لاماوع ررثام
رد فعض و تدش غاد گنن يقاچ ينورد دش نانز اب شور شیاميپ و شور هنومن يريگ هقبط
،بسانتم يا دادعت
986 نز 11 - 61 ۀلاس رهش دزای
ار اب رازبا همانشسرپ هعلاطم درك . اب بوچراچ ندادرارق تایرظن ۀاسیاقم ،زندايگ ،نمفااگ يعاامتجا
ابم ،رگنيتاسف ،هالد
،رانگرب و يتاسا ۀاطبار
ياهريغتم يدرف - ناور يتخانش ( صخااش ،نس ،سفن تزع ح
ندب مج ) يعاامتجا يااهريغتم و (
،ناتاسود و هداونااخ ذوافن ،يعاامتجا ۀاسیاقم
هناسر فرصم تلايصحت ،يا
) ينورد يقاچ گنن غاد نازيم اب دش ليلحت نانز رد هدش
. جیاتن شهوژپ ناشن يام دانهد رايغتم ۀاسیاقم ،يعاامتجا
نیرتهب شيپ ينيب دننك غاد گنن يقاچ رد نانز تسا .
هژاوديلک اه : يقاچ و هفاضا غاد ،نزو غاد ،گنن گنن يقاچ ينورد ۀسیاقم ،هدش يعامتجا
لوثسم هدنسیون
: 63692612762
Email: [email protected]
Copyright©2017, University of Isfahan. This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution License (http://creativecommons.org/licenses/BY-NC-ND/4.0), which permits others to download this work and share it with others as long as they credit it, but they can’t change it in any way or use it commercially.
12 هعماج
يسانش
،يدربراك لاس تسيب و متشه
، هرامش يپايپ ( 76 )
، هرامش موس
، زيیاپ 6937
لأسم نايب و حرش ه
صخاش ،ندب دراف تیوه زا يمهم شخب و رهاظ دنیامن نیرت
تيعقوم رد و تسا ااب درواخرب رد هلاصافلاب ،يعاامتجا يااه
ن نارااگید ياام نااایام
هااب و دوااش ميقتااسم تروااص
و نیراات
سرتسدرد رد راضاح ناابطاخم رايتخا رد تواضق کلام نیرت
يام راراق شناك ناديم درايگ
. نیداب يتاسه زا نداب بايترت يا
تسیز ناور و يتخانش يام راتارف يتخاناش
هزااس هاب و دور يا
يام لدبم يعامتجا دواش
. و نداب ،يفراصم ۀاعماج رواهظ ااب
يباااتزاب نآ بااقاعتم ااش
هاااگیاج هااب داراافا يندااب تاایوه ند
تفای تسد يریذپانراکنا .
يم تيمها هعماج نیا رد هچنآ ،دبای
ناکما هك تسا تيعقاو نیا ،ه وراپ ای هاباثم هب ،ندب يریذپ
اای فداه راگید و تسا هدش زاب هوبنا نابطاخم يور هب نونكا تاسين زااتمم يزاو رواب گانهرف اای هابخن هوراگ ی نامرآ (
Turner, 1994
) . نیدب نااکما نایا ،دارفا زا يدایز دادعت بيترت
يم ار يگژیو يراکتسد اب هك دنبای و نداب يئرم و يرهاظ ياه
هلصاف موهفم زا يريگ
« يعيبط ندب »
نداب يعاامتجا تخااس هب
دننك تردابم .
درك حرطم ردلش ،راب نيلوا يارب ار يندب روصت موهفم .
يو
تسا هدرك فیرعت نينچ ار يندب روصت :
« یوصت نامنداب زا ير
يم لکش نهذ رد هك هويش و ميهد
ناامیارب نداب ،نآ ااب هك يا
يم راکشآ دوش
. تاسين فراص يتخاناش دانیارف ،يندب روصت
هتساوخ هکلب شرگن ،اه
ناراگید ااب لباقتم شنك و يفطاع ياه
يم سکعنم ار دنك
» ( . ميهافم ) نیدب يشرگن ،يندب روصت بيترت
هب ،دوخ ندب هب عجار يدعبدنچ ژیو
نآ يیابیز و هزادنا ،لکش ه
يم فیرعت دوش
(
Cash & Colleguse, 1997
) ،راگید ترابع هب
هاب عاجار صخاش راکفا و تاساسحا ،تاكاردا هب ندب روصت هب ًلاومعم و قلاطا شندب هزااس تروص
دروآراب زا لکاشتم يا
ندااب لکااش و هزاداانا هااب اواابرم تاااساسحا و ندااب زاداانا مواهفم يام يزااس دواش
Grogan, 1999; Mut &Cash, 1997)
) .
ش نودب دنراد دوخ ندب هب دارفا هك يساسحا و يندب روصت زا هدیا لآ يم ريرأت ندب يیابیز رابرد هعماج ياه دریذپ
.
هب هچنآ ندب تروص هدایا
لآ يابری عاماوج رد ناانز ياراب يم غيلبت
یراب ،دوش تسا ينلاضع ندب ،نادرم يارب و يمادنا
(
Riccardelli & Cabe, 2004
) . غيلبت ریواصت نیا ندب زا هدش
ياه
هاعماج دنیارف رد هعماج دارفا ار هنانز و هنادرم يانورد يریذاپ
يم يم و دننك رد شاخب يناوتاان ااما دانبای تسد نادب دنشوك
نداب هاب يبايتاسد رد ناانز و نادرام زا يهجوت روخ هدایا
لآ
ياام رااجنم ندااب زا يتیاااضران شیازاافا هااب ،هدااشزیوجت دوااش
.
نزو نتشادن نينچمه هدیا
لآ بسچرب اب يقاچ و يعامتجا ياه
شرگن و بسانمان شياپ يااه
تاسا هارامه هانارواد (
Carr &
Freedman, 2005
) راب نردام يابری گنهرف ديكأت ،يترابع هب
هب و يریلا گنن رب نآ عبت
غاد هاب ،نزو هفاضا ندوبروآ ندرواخ
تسا هدش رجنم قاچ دارفا (
Schwartz & Brownell, 2004
) .
يقاچ بالیا صخااش دوات
ينداب ( )BMI
صيخاشت هداد
يم دوش هك يداعب زا تيباذاج ياکیزيف
و ۀنااشن راطخ ياراب
هتاسد يا زا تلاکاشم يتملااس
تاسا (
Ferraro & Holland,
)2002
. يقاچ ملاسان هب روط يرادانعم رطخ
لاتبا هب يراميب ياه
يبلق - يقورع دننام يراميب دادسنا نيئارش بلق و اشف ر ،نواخ
تباید عون مود و ۀتکس يزغم ار يم شیازفا داهد
(
Robertson
& Vohora, 2007; Dal & Callegues, 2000
.) هولاااع رااب
يراميب يااه نوگاانوگ ،يابلق
قااچ دارافا هاب
لاامتحا ،داایز
غاد يگدروخ ار
هبرجت يم دننك (
Robertson &Vohora,2007
).
نامزاس تملاس يناهج ( )1998
ای مااظن هاجرد يدانب ار
يارب هقبط يدنب نزو يفاضا و يقاچ راب سااسا يافرعمBMI
هدرك تسا . هفاضا
،نزو ی صخااش ماجح
نداب نياب 21 و
3 / 23 و يقاچ ی صخاش مجح نداب يلاااب 96 تاسا . نایا
اهزیامت هولاع رب هکنیا يارب تاثحابم يتملاس
ماهم ،تاسا ااب
هبنج يیاه زا ياهدامايپ يعاامتجا
و ناور يتخاناش زاين
ويپ دان
هدروخ تاسا (
Schwartz & Brownell, 2004
) . هاچرگا ،يقااچ
ی و يراميب نارحب
تملاس تسا يمومع غاد
اوبرم هاب نآ
جنر يرايسب ار داجیا يم دنك . ذوفن هاگداید ااه و شراگن يااه
ياقلاخا يافنم هاب هفاااضا نزو و يقااچ داننام يالبنت و دواابن
يلرتنكدوخ مه
هب تروص يداهن و مه هب تروص ياصخش اب
ه
ۀنوگ يدوهشم جاور
هتفای تسا (
Brewis, 2014
).
نیدب هنوگ هك
دیدپ نانز رد يقاچ گنن غاد 11
- 61 دزی رهش رد هلاس 19
نارگشهوژپ رد
تاعلاطم دوخ زا هبرجت ياه دارفا ۀتسیز قااچ
ناشن دنداد نیا دارفا بلیا رد يرايسب زا هانيمز يااه يگدانز
هلمجزا
،راك تملاس و تبقارم ياه يکشزپ و طباور يصخش
اب ضيعبت و تيمورحم هبور
ور يم دنوش (
Viren, 2010; Maor,
)2011
، هب هنوگ يا هك قاچ ندواب ااب هابرجت يا زا غاد يگدرواخ
مأوت يم دوش هك تصرف ياه يداصتقا و
يعامتجا ار دودحم و
عاابنم هوقلاااب يا زا ضيااعبت ار مهارااف و بيااسآ يیاااه ار هااب
تصرف ياه
،يلغش تامدخ
،يتشادهب تيعقوم
ياه ،يلياصحت
طباور
،يگداوناخ هرادنپدوخ
و خاش ص يااه فالتخم هاافر
و
شیاسآ ليمحت يم دنك (
Schafer & Ferraro, 2011
) يارب
،لاثم
رد تلاایا ،هداحتم رتاشيب رد هداونااخ يااضعا ياتح ناراگید
هب تاقوا هنوگ يا
ًلاماك
،يفنم ار قاچ دارفا رخاسمت و تواضق
يم دننك . ۀبرجت يفنم قاچ ندوب اهنت هب تاطابترا لباقتم
هرمزور
تسين دودحم هب
ظاحل تلاماعت يراتخاس رد
هزوح يیاه دننام
،تملاس
،شزومآ لاغتشا و هناسر ياه يعمج زين رواضح دراد
(
Brewis, 2014
).
نیا دیاقع هاشيلك يا ،يافنم راتخااس تایوه
يصخش دارفا ار تحت ريرأت رارق يام داهد . نایا شراگن يااه
،يفنم هك بلیا جنر روآ و هدننكراسمرش ،تاسا
(
Maor, 2012
)
ومجم هع يا زا تواضق ياه يقلاخا تسا هك دارفا قااچ ار ااب
يتافص يفنم دننام
،لبنت
،روخرپ لاعفريی و ملاسان گنا يم دنز
(
Care, Freedman & Lewis, 2011
نیدب)
هتکن ديكأت دندرك هاك
رايسب مهم تسا رد راظن هتاشاد مياشاب اایآ دارافا قااچ کرد
يم دننك هك اب نآ اه يراتفردب هدش
؟تسا نایا داناسا يانهذ زا
ضيعبت رد ی درف
،قاچ رصنع يديلك رد دنیارف غاد يگدروخ
بوسحم يم
دوش و هب کرد يم مك عوضوم نیا هك دنك
ارچ
ی ۀبرجت غاد
،يگدروخ تصرف
ياه يگدنز ی درف ار تحت
ريرأت رارق يم ؟دهد (
Schafer & Ferraro,2011
) باسحرب ارایز
تسينيمف هچنآ ياه
ارگراتخاساسپ زا
ندشانبم ندب يارب تیوه
رد طباور يعامتجا نخاس يام دارافا ،دانیوگ باسحرب
هاکنیا
نارگید هنوگچ ندب رابرد نانآ
تواضق يم هاب دننك زا ياكرد
دوخ ينامسج و لئان ناش نیا
کاردا اه يیانبم ياراب نااشتیوه
يم دوش (
Rice,2007
).
يقاچ دش ركذ هچنآ ربانب هن
اهنت يتفا يکیزيف هفااضا تاسا
و دوبن ،نز يلرتنكدوخ زين
روصتم يم دارفا و دوش ،قااچ
دارافا
،لاابنت هدااایز ور و مکااش تااسرپ رد رااظن هااتفرگ ياام و دنوااش
ياهراتفر ضيعبت
لايمحت ناانآ هاب ناراگید باناج زا يزايمآ
يم دوش . شرگن نیا ۀعومجم هاب تبسن نارگید ياهراتفر و اه
نزو زا هك يدارفا هدیا
لآ هلصاف يليلد ره هب هعماج هتفرگ
،دانا
لکش بجوم يام دراف رد نتشیوخ زا يروصت يريگ
هاك دواش
تاسين بوخ دیاش و دیاب هك نانچنآ .
هدایدپ يا هاك ًلامااك ااب
فیرعت نمفااگ زا غاد تاقباطم دراد
و باجوم فاکاش ناايم
هچنآ هك صخش دایاب ،داشاب يانعی ناامه
« تایوه يعاامتجا
هوقلاب
» و هچنآ صخش
ًاعقاو يانعی ،تسه
« تایوه اامتجا يع
لعفلاب
» (
،رزتیر
)6987
و ياهدمايپ نيسپاو
نیا فاکش رد ناطب
ناديم يام شنك ،دواش
يباایزرا يافنم يا زا ای ياگژیو خر
يم دهد و هب فيفخت و هکل ندركراد تیوه يعامتجا رجنم يو
يم دوش (
Brewis, 2014
).
شراگن ااب طیاراش نیا دنويپ نااشن ،يتياسنج يااه
دانهد
هتسجرب ندب و رهاظ شقن ندش رد يو هاب هنوگلااك هاگن و نز
هاب ،تسا هرمزور يگدنز نایرج هانوگ
رتاسب نيانچ رد هاك يا
هنارلااسدرم يرهااظ و يمسج تيباذج اب بلیا نانز ،يا
نااش
ياام يبااایزرا يیاااناوت ااات دنوااش
تاايقفوم و اااه و يدرااف ياااه
يعامتجا ناش . نیدب ياگژیو ،نز يارب يیابیز بيترت يامتح يا
يم هتشادنپ عقاو بولطم هب ار يو شلات و دوش
هااگن زا نداش
يم فوطعم نارگید هاب ار نآ يیاابیز هب وكوف هك يطیارش ،دنك
يم ریوصت دشك
. هاچنآ واكوف داقتعا هب دراف
زا تياسنج دواخ
يم
،دناد اب هزومآ ياه نامتفگ تردق لکاش هاتفرگ تاسا و رد
نیا
،نامتفگ ياهراتفر يسنج
هب هنوگ يا ادومن ر يام دنواش هاك
هب دوس ی سنج و تحت متس ندروآرد سنج راگید تاسا .
هب روط
،هصلاخ تسا ينتفگ
« ۀشیدنا يروحم واكوف رد بااتك
خیرات تيسنج نیا تاسا هاك هاچنآ رد ،هاعماج تاقيقح راما
يسنج هتخانش يم
،دوش رد عقاو هروطسا شياب يا تاسين
ااما
نیا هروطسا يزادرپ اه رد طباور نايم نايمدآ يرأت ر يیازاسب دراد
و نانآ ار رد هقلح يا زا طباور تردق ريسا يام دانك
» (
يرذاابا و
11 هعماج
يسانش
،يدربراك لاس تسيب و متشه
، هرامش يپايپ ( 76 )
، هرامش موس
، زيیاپ 6937
،يديمح
).6986
هب روط
،يلك وكوف دقتعم تسا رد ۀعماج ينوانك
،ام يمامت ندب اه هب ظاحل
،ششوپ شایارآ و باسانت مادانا هاب
تمس يوگلا يصاخ تیاده يم دنواش . يیواگلا هاك لاامرن و
راجنهب يام هتخانش دواش
و ماامت ي دارافا شلاات يام داننك رد
دودحم نیا وگلا ياج دانريگ . نایا واگلا ناامه بالاق ژایو
هتساخرب زا نامتفگ تردق
،تسا ينامتفگ هك زا رظن وا هب لايلد
يراذگاو شقن
ياه يتيسنج هب نانز و ناسکی نتسناد ندب هنانز
اب تفص ناجيه
،يریذپ هب نایز سنج ثنثم هتخاس يام دواش
اریز ياکی زا هار اه يا لاامعا لراتنك و ،ترداق تاحت نونااق
ندروآرد روما يسنج و ديلوت لثم تسا هك هب روط هژیو اب ندب
هنانز رد اابترا هتسناد يم دوش .
نیدب بيترت رتشيب رد
،عماوج نانز رد هسیاقم ااب ،نادرام هاب
،يیابیز رهاظ دوخ و هچنآ هب مشچ يم
،دیآ تاقد راظن يرتاشيب
دنراد و تيساسح و
هجوت تشيب ير ناشن يام دانهد . سااسا راب
روحم ار نانز ،شهوژپ نیا ،رظنّدم ۀعماج رد عوضوم نیا قدص دااعبا زا ياکی نزو هك اجنآ زا و تسا هداد رارق شیوخ يسررب یراب و يندب روصت رد مهم زا يمادانا
هدایا لآ ناانز نداب يااه
،يقاچ و تسا شقن
يیازسب رد تسکش دارافا الخ رد تایوه
يعااامتجا ناااش
ع رااب دراد هدااه (
Brewis, 2004
) نارگااشهوژپ
نز سناج ياراب نزو ۀافلثم هاب ار دوخ زكرمت رضاح شهوژپ هب مهم زا يکی ناونع مواهفم ااب دانويپ رد ،يندب روصت داعبا نیرت
دندرك فوطعم نمفاگ گنن غاد .
غاد گنن يقاچ رد نیا شهوژپ
رب ساسا هقبط يدنب حوطس غاد
،گنن رد طاس يدراف ياسررب
يم
،دوش دب نی هنوگ هك زكرمت رب يلماوع تاسا هاك رد فعاض و
تدش غاد گنن ينورد دش نانز ريرأت دهاوخ تشاد .
شهوژپ ۀنيشيپ يااشهوژپ ،ريجفااسا يااسابع و يودااهم (
6983 ) فدااه اااب
لاماوع و مادانا لراتنك و ندب تیریدم هب لیامت نازيم يسررب هداد ماجنا نآ رد ررثم دنا
. ناايم زا رواظنم نایا هب 916
ا رافن ز
لامآ زباس يعاافتناريی راتخد نایوجشناد 266
شور هاب رافن
اقحم ۀماناشسرپ اب و باختنا يفداصت رد هتخااس
8 داعب 6 - ،يعامتجا ۀقبط فرعم
2 - ،يسنج دصاقم 9
- ،تایوه نتاشاد
1 - عونت ،يیارگون و يبلط 1
- ،يزاسدننامه 7
- صخشت ،يبلط
6 - و نلااسمه و ناتسود ريرأت 8
- امت ۀنيمز رد هجوت بلج لی
ياسررب ياششوپ و يشیارآ ،يرهاظ ثيح زا ندب تیریدم هب دندااش . داانداد ناااشن شهوژااپ جیاااتن :
6 - داااعبا يمااامت رد
تشه هب دوجوم تيعضو ،رظنّدم ۀناگ نيگنايم زا يرادانعم زرط
،تاسا رتاشيب يرظن 2
- هاب ،هاجوت بالج يااهريغتم ،بايترت
صخشت عونت ،نلااسمه و ناتسود ريرأت ،يبلط ارگون و يبلط
،يی
نتاشاد و يعاامتجا ۀقبط فرعم ،يزاسدننامه ،يسنج دصاقم و تیریدام هاب لایامت نازيم نييبت رد ار ريرأت نیرتشيب ،تیوه دنتشاد ار ندب و مادنا لرتنك .
« تیریدم ندب و ااابترا نآ ااب لاماوع يعاامتجا (
رد نياب
نارتخد هاگشناد ناردنزام ) » ناونع شهوژپ يراگید تاسا هاك
يیاااضر و ناراااکمه (
6983 ) يور 166 راافن زا نایوجااشناد
رتخد هاگشناد ناردنزام دنداد ماجنا .
هتفای ياه شهوژاپ نااشن
ياام داانهد لااماوع ميقتااسم رااب
تیریداام ندااب
داانترابع زا
:
فرصم رااشف ،يایارگ يعاامتجا
و فراصم هنااسر يا هاك 89
دصرد تارييغت ريغتم هتسباو ار نييبت يم دننك .
مان اب يشهوژپ
« بقم و ندب تیریدم يعامتجا تيلو
( ۀاعلاطم
رهاش رون مايپ و يملاسا دازآ هاگشناد رسپ و رتخد نایوجشناد ناااجنز ) » يراايما و يگيبرکااش ار (
6936 ) يور 966 زا راافن
ماايپ و دازآ هاگشناد يسانشراك عطقم يناسنا مولع نایوجشناد نداب تیریدام هاب شیارگ رد ررثم لماوع يسررب فده اب رون ( يحارج ،يرهاظ تیریدم اه
هایور ،يیاابیز ي و يرایلا يااه
ندب زا يرادهگن و شزرو )
دنداد ماجنا .
هتفای نااشن ااه دانهد
تااقوا نازايم لقتاسم يااهريغتم نيب ميقتسم و رادانعم ۀطبار هناسر فرصم ،يگنهرف فرصم ،تیارف يعامتجا هاگیاپ و يا
-
يانعم ۀاطبار و نداب تیریدام ۀتاسباو ريغتم اب يداصتقا و راد
نس نيب سوکعم دنتاسه نداب تیریدام اب نیدت و
. نيانچمه
نایوجاشناد و دراجم دارافا ،نز سنج رد ندب تیریدم نازيم دوب رتشيب دازآ هاگشناد .
« ريرأت فرصم هناسر يااه ياعمج رد تیریدام ناانز
» ماان
دیدپ نانز رد يقاچ گنن غاد 11
- 61 دزی رهش رد هلاس 11
هلاقم يا هك تسا هرازرداق و ناراکمه (
6936 ) اب ياسررب 186
و دانداد ماجنا رفن هاب
نایا هاجيتن دندياسر هاك نياب فراصم
هناسر ياه يلخاد و يجراخ هب
،بيترت يگتسبمه يفنم
و تبثم
اب تیریدم ندب دواجو دراد . نوایزیولت (
رد ناايم هنااسر يااه
يلخاد ) و هراوهام ( رد نايم هناسر يااه يجرااخ ) يواق نیرات
هطبار ار اب تیریدم ندب دانراد . رد ناايم يااهريغتم ياتيعمج
هاگیاپ يعامتجا - يداصتقا و نس هب
،بيترت يگتسبمه تابثم
و
يفنم اب تیریدم ندب دراد .
ناراکمه و يريفس (
6932 ) هعماج يسررب فده اب يتخانش
،نادرم و نانز نيب ندب تیریدم ۀسیاقم 986
نكااس درم و نز
ود ناايم هاك دندياسر هاجيتن نیا هب و دندرك يسررب ار زاريش ياانعم توااافت ،سنااج دراد دوااجو ندااب تیریداام رد يراد
.
م نيب نينچمه و يانهذ لاماوع هب هجوت و سفن هب دامتعا نازي
تایاهنرد و دراد دوجو هطبار ،نادرم و نانز نيب ندب تیریدم ،نادرام و ناانز نداب تیریدم و يعامتجا ياهراشف نيب هکنیا ينعم ۀطبار دراد دوجو راد
.
يدهم يیااضر و هداز (
6939 ) ماان ااب ياشهوژپ رد
« شاقن
ولت يراذاگريرأت رد يجنايم ياهريغتم نوایزی
رد هراوهاام يااه
ناوج نانز و نارتخد ندب تیریدم »
166 ناوج نانز زا رفن 68
ات 23 دندومزآ ار نارهت رهش ۀلاس .
نااشن ،جیاتن دواجو دانهد
هامانرب عوان ،ااشامت نازايم ناايم ميقتسم و رادانعم ۀطبار و ااه
نداب تیریدام و هراوهاام رد ناانز رهااظ و هراهچ هب شرگن دنتسه . تفای نينچمه ه
يم ناشن اه مه ناتسود شرگن نايم دنهد
دراد دوجو هطبار ،ندب تیریدم مه و تیاضر رب .
سافن تزع
دراد هطبار ندب زا تیاضر اب زين .
6سينآ ناراکمه و (
)2004
اب فده ۀاسیاقم دارافا قااچ و
دارفا ياراد بسانت مادنا روصت رابرد ،نداب
671 نز 68 لااس
هب لااب ار رد هس هورگ 6 - دارفا ياراد بسانت
،مادنا 2 - يدارفا
هك رد نامز ماجنا
،شهوژپ قااچ
داندوب و 9 - يدارافا هاك رد
ۀتشذگ
،دوخ ۀبرجت قاچ ندوب ار دنتشاد رد هطبار اب هس لاماع
روصت
،يندب براجت ياحور - ياناور ( تزاع سافن ،يعاامتجا
شیوشت ( بارطضا )
،يعامتجا
،يگدرسفا تیاضر
زا يگدنز و
1 Annis
يروخرپ ) و براجت غاد دروخ يگ ( رد نارود
،يكدوك يناوجون
و يلاسگرزب )
يسررب دندرك . جیاتن ناشن يم دانهد ناانز قااچ
تبسن هب ينانز اب نزو
،لداعتم روصت يفنم يرات زا نداب دواخ
دنراد و يتیاضران و
ينااشیرپ ،رتاشيب
تزاع سافن يعاامتجا
نيیاپ رت و تیاضر رتمك زا يگدنز ار راهظا دندرك .
رنتلا ناراکمه و2
( )2007
شرگن ،يشهوژپ رد يااه
يافنم
تبسن هب يقاچ رد ار هاطبار ااب هنااسر يااه يموامع ياسررب
دندرك . نارگشهوژپ 36
رسپ و 666 رتخد 66 ات 69 هلاس ار رد
دنلیزوين و دندومزآ هب
نیا هجيتن دنديسر هاك رافنت تباسن هاب
دارفا قاچ اب نامز فرص هدش يارب ندناوخ تلاجم شيپ يانيب
يم دوش نیاربانب ياوتحم هناسر اه رد شرگن دارافا هاب يقااچ
ريرأت يم دراذگ و هب ياب شزرا ندراك و غاد گانن ندز هاب دارافا
ياراد هفاضا نزو يم رجنم دنوش .
شهوژپ کاداه و ينپ (9
)2003
يور هنومن يا زا 38 کدوك
66 - 1
،هلاس ناشن دنداد نزو
،دارفا ريرأت هبرصحنم يدرف
رابرد
يبایزرا نآ ندش زا اه اج بن نارگید دراد . تكرش
،ناگدننك نانز
قاچ ار هب روط يرادانعم رتمك
زا ناانز ااب نزو لاامرن تاسود
دنتشاد . تسا ينتفگ نانز
قااچ شیاامن ااب هداد
رد نداش راانك
رتكاراك
،طسوتم رتمك تسود هتشاد يم
،دندش رد يلاح هك نیا
عوضوم راابرد نادرام قدااص دوابن . نيانچمه دارافا
ااب نزو
بسانتم قو يت رد رانك دارفا قاچ هدید يم
،دندش رتمك تاسود
هتشاد يم دنوش ات يتقو رد رانك دارفا بسانتم رارق دنريگب
ناراکمه و بوله (1
)2011
يشهوژپ يور
13 ردام و دنزرف
ماجنا دنداد . ناشن جیاتن دنداد
سرت ناردام زا ،يقااچ نیراتهب
شيپ ينيب هدننك يارب دیاقع يبلاق نادنزرف هب دارفا چ قا تسا .
يرظن ینابم ياکی هاك ،نمفاگ گنیورا دنمشزرا تایرظن زا رضاح شهوژپ هعماج زا زواح رد مه ،تسا نیدامن لباقتم شنك ناسانش
« غاد
گنن » مه و
« يشیامن تیریدم »
يم هرهب دريگ .
2 Latner
3 Penny & Haddak
4 Holub
17 هعماج
يسانش
،يدربراك لاس تسيب و متشه
، هرامش يپايپ ( 76 )
، هرامش موس
، زيیاپ 6937
،نمفاگ رظن زا حلاطصا
غاد
6گنن يارب هراشا هب يگژیو اای
يتفص هب راك هدرب دهاوخ دش هك هاب تداش اب ماند هداننك و اای
گنن روآ تسا (
،نمفاگ
)6987
، يتفاص هاك شزرا يدراف هاك ار
لماح نآ تسا زا ی صخش لماك و يلومعم هب ی صخش
هکل راد هدش و يب شزرا لیدابت يام دانك (
Lewis & Colleguse,
)2011
. هدیدپ يا هك يطیار دیدپ يم دروآ يب تیاهن هدنهدرازآ و
درف غاد هدروخ ار هراومه اراگن ن شریذاپ زا باناج مدآ يیااه
يم دنك هك يداع هدناوخ يام دنواش . غاد گانن ااب تباسن نداد
يتفص هك رد نطب ریواصت هشيلك يا تسیاشان ح
هدش
،تسا
ياضعا ی هوراگ يعاامتجا ار
ياب راابتعا يام دانك و تایوه
هابت هدش يا يارب نانآ رب ياج يم
،دهن هدیدپ يا هك مه ااب ای
صقن راکشآ يم ضح دناوت رو
دبای و مه ااب ياگژیو يیااه هاك
راکشآ تسين اما تسیاشان يقلت
يم دنوش (
Ramsden, 2009
).
نمفاگ زا هس عون زیامتم غاد گنن نخس يم دیوگ : 6 - نيلوا
،عون يتشز اه و بیاعم اوبرم هاب نداب دنتاسه . نآ يیااه هاك
هب ظاحل يرهاظ ساسا رب يااهرايعم
يیاابیز لاامرن ،ياگنهرف
راچد ضقن هدش دنا . 2 - صقاوان ياقلاخا هاك هاب يااهراجنه
يگنهرف بيسآ يم دننز . 9 - گنن غاد يموق و هاليبق يا (
،نمفااگ
.)6987
يو رد هااقبط يداانب يرااگید زا
غاد گاانن نيااب
« غاد
يب يرابتعا
» و
« غاد لامتحا يب يرابتعا
» زين زیامت لئاق يم دواش .
رابرد غاد يب
،يرابتعا رگیزاب ضرف يم دنك راضح توافت اه ار
يم دنناد و ای توافت اه ناشیارب راکشآ تاسا داننام ای دراف
جاالف اااما رد غاد لااامتحا يااب
،يرااابتعا راااضح
توااافت اااه ار
يمن دنناد و هن يم دنناوت شروصت ار
دننکب (
،رزتیر 6987 .)
زا نامز راشتنا نیا هقبط ،يدانب هاعماج نااسانش ،يداعب غاد
گنن ار رد داعبا يفلتخم يسررب دندرك . يارب نيل و نلف (
in:
Wang et al., 2010
غاد)
،گنن دنیارف يب هدننكرابتعا يا
تسا هاك
جنپ ۀفلثم يلصا ار رد يمرب دريگ : باسچرب
،ندز هاشيلك نداش
( ياهراتفر يبلاق
)
، يیادج (
، يکفت لااصفنا )
، لزانت هااگیاپ و
ضيعبت . نيل و ،نالف تااكاردا ار نمفااگ
زا غاد گانن طاسب
دنداد و هنيمز ياه جا يعامت هدرتسگ يرت ار رد عوقو نیا دنیارف
رد رظن دنتفرگ . سااسا رب راظن
نآ ااه غاد ،گانن نورد طاباور
ورردور قااافتا ياام دااتفا رااظن و هااب هاانيمز ياااه يعااامتجا و
1 Stigma
ياهراجنه
،يگنهرف یدااصم
نآ تواافتم تاسا
. راب سااسا
هقبط يدنب
،يرگید غاد گنن رد هس طس
،يراتخاس يعاامتجا
و ينورد هدش لحت لي يم دوش (
Livingston & Boyd, 2010
) . غاد
گنن يراتخاس هك
غاد گنن ينامزااس زاين
هدايمان يام دواش رد
طس نلاك خر يم دهد و هب
،نيناوق تسايس ااه و هایور يیااه
هراشا دراد هاك يااهداهن ااب ياصوصخ
و يموامع رد عاضوم
تردق هب ۀنوگ يصاخ زا تافص و
،طیارش غاد گانن يام داننز
(
ًلاثم يلاعف ت يیاه هك بسچرب
،مرجم
،دزد و فراحنم ياسنج
ار هب لابند دنراد .) غاد گانن يعاامتجا هاب
ترواص غاد
ياگنن
يمومع ای بیوصت هدش رد طس يهورگ فیرعت يام دواش . رد
نیا طس ( طس يناايم ) رزاب هوراگ روااب ،رات
ااه و دایاقع
هشيلك يا يفنم و شنك يیااه هايلع هوراگ غاد هدرواخ دراد . غاد
گنن ينورد هدش زين هب ود عون غاد گنن فوطعم هب دوخ ای غاد
گنن کاردا هدش هراشا دراد هك رد طس يدرف فیرعت يم دوش .
دیاب هجوت تشاد ساسا رب ليلحت
نوتسگنیويل و
دیوب ( )2010
نيااب ناایا ود عواان غاد گاانن زیااامت دوااجو دراد : غاد گاانن
کاردا
،هدااش ياهداامايپ ياافنم
لااصاح زا يهاااگآ درااف زا ار
نوگچ يگ تاكاردا هعماج ناشن يم داهد و لاامتحا يگنواگچ
راتفر اب وا و يهورگ لعتم ار نادب فيصوت يام دانك ااما غاد
گنن فوطعم هب دوخ هب يیاهدنیارف دراد هراشا
هاك دواخ دراف
نیا يبایزرا ياه يفنم ار هتفریذپ تسا هاب تراابع ،راگید رد
عون
،لوا درف
ًافرص زا هاگدید يفنم نارگید رازآ م ي دانيب يالو
رد هاگن ينورد شا هب
،دوخ دوخ ار فرحنم يمن دنيب . رد يلاح
هك رد عون
،مود درف دوخ ار يدرف يداعريی يم
نیارباانب دانيب
يقاچ هب روط يدوهشم اب
ود عون لوا هقبط يدنب نمفااگ و غاد
يب يرابتعا تقباطم يم دنك . يقاچ
،ندب يصقن ياکیزيف تاسا
اديپ اریز و نایامن
،تسا رد نمض هب هنوگ يا يوق اب ياهروصق
يقلاخا دوبن يلرتنكدوخ و
هدارا مه دنويپ تسا (
Lewis, 2011
).
نيااانچمه نااایا
هدااایدپ رد ود طاااس يعاااامتجا و
يدراااف
يسررب يندش هاك ناانچمه شهوژاپ نایا زكرمت هتبلا هك تسا
تسا يدرف طس رب دش ركذ ًلابق .
ندب رد رظن نمفاگ اب موهفم تیریدام ياشیامن
اين ز دانويپ
يم
،دروخ نیدب هنوگ هك هچرگا
،هعماج کلام ياه يیابیز ينداب
ار مکح يم دنك هب درف ناونع لماع يدودحات تصرف
لاخد و
دیدپ نانز رد يقاچ گنن غاد 11
- 61 دزی رهش رد هلاس 16
فرصت رد تيعضو يندب شا ار يم دبای . زا اجنآ هك ياتقو دراف
رد لباقم نارگید رهاظ يم ،دواش ًلاوامعم تايلاعف دواخ ار ااب
هناشن يیاه يمرد دزيمآ ات یاقح ت يزيمآديیأ ار
هك نکمم تاسا
رد ريی نیا ترواص ادايپان
اای مهبام يقااب ،داننامب هاب يلکاش
يشیامن هتسجرب ديكأت و دنك (
،نمفاگ
.)6936
ندب دارفا نوچمه
هیامرس يا يکیزيف هاوخ هاوخان رد ضرعم شیاامن نايچااشامت
رارق يم دريگ . نیدب تروص دارافا ماامت شلاات شیواخ ار هاب
نتخاس يندب م فوطعم ي
دننك هك بولطم هاعماج ارایز تاسا
رد شیامن
،دوخ ناسنا اه شيب زا ره
،زيچ يتح دواخ ،شیاامن
نارگن دنتسه هاك نااششیامن هانوگچ
کاردا يام دواش و نایا
کاردا هچ يتاعبت يارب تيصخش نآ
ااه رد ياپ دراد . ،عاقاورد
يهاگآ زا
،نارگید هکنیا درف
ار رد شنك لباقتم هرهچ هب
،هرهچ
هنوگچ ایزرا يب يم
،دننك ينارگن هدمع يا يارب درف رد تیریدم
« دوخ
» رد درادرب .
« دوخ
» لوصحم يزيچ رد يگدنز يعاامتجا
تسا هك نمفاگ نآ ار
« ارجا
» يم دمان اما تاعبت يیارجا صاخ
يارب تيصخش رتارف
زا لرتنك يدرف يم دور هك اراجا ار هائارا
يم دهد - يسك هك نمفاگ نآ ار يرجم يم دامان - . نیداب رت بايت
ندب هب هليسو يا يالمع ياراب ندامآرانك ااب
عااضوا و لاواحا
ينوريب اقترا يم دبای و تلااح هرهچ و تاكرح ،نداب ياواتحم
يساسا هناشن يیاه يم دوش هك تاطابترا ام رمزور
اورشم هاب
نآ تسا اه و يارب هکنآ هب نارگید رد ديلوت و ديلوتزاب طاباور
يعامتجا و
تیوه يصخش دوخ یدزن یواش
،م دایاب ترااظن
موادم و يقفوم راب هراهچ و نداب دواخ لاامعا ميناواتب ميانك
(
،نمفاااگ 6366 هااب لااقن زا نايااشواچ و دازآ
،يااکمرا
.)6986
دااید زا
نمفاگ
« يأر ،يمسج و يندب نلاماع عمج
نك اب هك دنتسه يیاه
شور ۀمه هب لسوت تملاع ياه
رظن دنراد يعس يعامتجا يهد
دننك بلج دوخ هب ار نارگید (
،تاکسا و زپول
.)6981
راب سااسا
،نیا دارفا نوچمه ينلاعاف دنتسه هك نااشندب ار ياراب بالج
ديیأت و ليهست شنك لباقتم يعامتجا تیریدم يم دننك و نآ هاگ
هك هشدخ يا رد تیریدم شیامن ندب هب هژیو زا راظن زیااس خر
،دهد دیدپ غاد گنن يقاچ هب عوقو يم ددنويپ .
ين زنديگ داقتعا هب ،نداب تااكرح راگید و هراهچ تلاااح ز
مهارف هناشن و نئارق دنروآ اام رمزور تاطابترا هك تسا يیاه
هاب هاکنیا ياراب ،راگید تراابع هاب تسا نآ هب اورشم رواط
ميناواتب يعامتجا طباور ديلوتزاب و ديلوت رد نارگید اب يواسم تيقفوم و موادم تراظن دیاب ،میوش یرش و هراهچ رب يزيمآ
وخ ندب مينك لامعا ميناوتب شی .
يو هاگن زا
« تسا نیا تيعقاو
يام شیواخ نداب يحارط لوئسم شيپ زا شيب ام هك و میواش
هاتفرگ هلاصاف رتشيب يتنس ۀعماج زا ام يعامتجا طيحم هچره ميانك يم ساسحا رتشيب ار تيلوئسم نیا راشف ،دشاب »
(
،زندايگ
.)6987
زنديگ نينچمه دقتعم
تسا نانز رب ساسا يگژیو اه يا
ينامسج ناش تواضق يم دنوش و ساسحا يراسمرش تبسن
هب
،ناشندب ۀطبار ميقتاسم ااب تارااظتنا يعاامتجا
دراد . ناانز رد
هسیاقم اب نادرم رتشيب رد ضرعم للاتخا يااه هایذغت يا راراق
يم دنريگ هك يو نآ ار يشان زا هس ليلد هدامع يام داناد : لوا
،هکنیا يااهراجنه يعاامتجا
هاعماج راابرد انز نا هاب تباسن
يرتشيب رب تيباذاج يناماسج
دايكأت دراد . مود ،هاکنیا هاچنآ
هب ظاحل
،يعامتجا ریوصت
بوالطم زا نداب فایرعت يام ،دواش
رابرد
،نانز يریوصت زا
يمادناریلا و
هن ينلاضع تسا . مواس
،هکنیا دنچره نانز رد هصرع ياه يمومع و يگدانز يعاامتجا
تبسن هب لبق لاعف رت هدش دنا ناانچمه ناامه
رداق راب سااسا
تفرشيپ اه و تيعقوم ناشیاه يباایزرا يام دنواش هاك راب ۀایاپ
تيعضو يرهاظ ناش (
هدازيلع ،مدقا
.)6988
هب روط
،يلك زنديگ زين
ندب ار اهنت يتیدوجوم ی ولویزيف
يمن داناد هاکلب زا راظن وا
ندب هب يهاگیاپ هدش لیدبت تسا
هاك دارافا ااب نآ دواخ ار زا
نارگید زیاامتم اك هدر و هاب ۀاقبط يعاامتجا عوابطم
شیواخ
بوسنم يم دننك . يو رد بااتك
« دداجت و صخاشت
» ياضوت
يم دهد دارفا شلات يام داننك ااب شور يااه ناکمم نواچمه
می ر ياه
،يیاذی عوان ،شزرو ساابل
و ...
هاك رد دوامن نداب
هولج رگ يم دنوش هب نیرتهب
،لکش تیوه يارب يزاس
و باسك
تلزنم يعامتجا هاظ ،رتلااب شنیرفآ ار دوخ ر
و يزاسزاب داننك
(
،زنديگ
.)6989
ياهدمايپ هشيلك
ياه يبلاق زیاس نداب هاب تداش
رااب نارااتخد و نااانز رد داانیارف يبااایزرا زا رهاااظ يااکیزيف و
توافت يیاه هك هب ليلد ۀبرجت يعامتجا ناش زا تيسنج تفایرد
يم ليمحت ،دننك يم
دنوش .
رگنيتسف رد م دواخ يعامتجا ۀسیاقم ۀیرظن رد تاسا داقتع
مسيناگرا
،رشب هقئاذ يا دوجو دراد هك وا ار هب يبایزرا رااکفا و
يیاناوت شیاه راداو يم دنك و هچره تيمها يهورگ هاك ياانبم
18 هعماج
يسانش
،يدربراك لاس تسيب و متشه
، هرامش يپايپ ( 76 )
، هرامش موس
، زيیاپ 6937
هسیاقم رارق يم
،دريگ رتشيب
،دشاب راشف يارب مه يلکش درف ااب
هورگ رتشيب يم دوش . رب
،نيمه ساسا هچره
تيمها ای راکف
ای يیاناوت و يگژیو خ صا ای اابترا نآ اب يااهراتفر يرااج
و
مااهم رتااشيب
،دااشاب راااشف يرتااشيب يارااب
عاافر توااافت اااه و
ينوگمهان ياه
دواجوم رد هوراگ زوراب يام دانك (
يناتاسورس و
،يمشاه
)6986
نیاربانب ۀسیاقم يعامتجا ينامز
خر يم دهد هاك
دارفا يارب يبایزرا يیاناوت اه و
،ناشدیاقع دوخ
ار رد هطبار ااب
رگید نا و اب يخرب زا اهدرادناتسا يبایزرا
يم دننك . نیا هاسیاقم
نکمم تسا بجوم شیازفا ای شهاك دامتعا هب سافن رد دراف
دوش . يانبم ۀسیاقم دارفا اب نارگید و ااب هدایا لآ ااه ًلاوامعم زا
نامرآ ياه يگنهرف تأشن يم ينعی دريگ ،دارافا
رتاشيب لایامت
دنراد رهاظ و ندب دوخ ار اب دارافا ز رتاابی و باذاج رات رايظن
لدم ياه دم
،سابل هراتس ياه امنيس و نویزیولت و
ناراکشزرو
هسیاقم دننك ( ۀسیاقم يعامتجا يدوعص ) و هن اب دارفا تشز اای
باذجريی (
هسیاقم يعامتجا يلوزن
.) ۀجيتن نیا
،هسیاقم دااجیا
ای دیدشت يتیاضران زا
نداب و هاب لاابند نآ ذااختا يااهراتفر
هرطاخم يزيمآ نواچ تلالاتاخا ،هایذغت
فراصم صراق يااه
يریلا و ...
تسا (
Obrein & Collegues, 2009
) اریز ياساسحا
هك دارفا هب ندب دوخ
،دنراد راتفر نانآ ار زين تحت ريرأات راراق
يم دهد (
Yarborough, 2011
).
انب رب ۀیرظن
،هلدابم هدافتسا تایرظن زا رگید يکی هك رد هدش
خااساپ ،تااسا شهوژااپ ناایا ياااه
داراافا رد طااباور يعااامتجا
بسحرب لصا شاداپ و تازاجم يم ماجنا دوش يانعی دراف هاب
نآ هبنج يیاه هك شاداپ
،درادربرد خساپ
دعااسم يام داهد و زا
هبنج يیاه هك هب تازاجم يم يام زايهرپ ،داماجنا دانك
(
و يابیدا
،يراصنا
.)6989
دوس دوجو ،هلدابم ۀیرظن رد يلك لوصا زا يکی
شنك ماجنا رد تسا
. رد ۀیرظن
،هلدابم دايیأت يعاامتجا ناوانع
يلك تسا هك هجو کارتشا ۀمه شاداپ يیاه تسا هاك زا ای
شنك يشان يم دنواش . مدرام رد يگدانز دواخ رد يوجتاسج
بولطم عقاو ندش دنتاسه و زا نآ رد طاباور يعاامتجا دواخ
تذل يم دنرب (
،رومديکسا
.)6961
مادانا باسانت دیداش تايمها
هب ز رايعم تروص هب يیابی
هدش ثعاب نانز و نارتخد يارب هژیو
نآ تسا و بولطم مادنا هب نديسر يارب اه هدایا
لآ هاب هاعماج
تيلاعف و تامادقا دننزب تسد يیاه
( ندب تیریدم )
،لباقمرد و نيسحت و ديیأت راظتنا
زا ااما دنشاب هتشاد شاداپ يارب ار ندش
م يرايسب رد بولطم ریوصت نیا هب نديسر هك اجنآ مااكان دراو
يم نااشدوخ ياتح و ناراگید باناج زا يهاگ دارفا نیا دنام
يم يقاچ گنن غاد راچد دنوش
. شهوژاپ رتشيب و يالخاد يااه
،دانراد دايكأت هنيمز نیا رد هداوناخ و ناتسود ذوفن رب يجراخ نیدب يااضعا باناج زا رخاسمت و رايقحت زا سرات هاك هنوگ
هورگ يميمص ياه (
هداوناخ و ناتسود )
هب ببس تازاجم ناونع
هاب نداب تيعاضو زا مائاد ينارگن داجیا نياب رد يقااچ هژایو
يم نانز و نارتخد دوش
. نامه هانوگ هاك نوتاسكاپ و
نارااکمه
( )1991
هااب ناایا هااجيتن دنديااسر هااك
رااگا
،نیداالاو نارااتخد
يناتسريبد دوخ
ار هب نتفرگ می ر يیاذی ،داننکب یوشت نآ
ااه
ًلاامتحا نودب نتفرگرظنرد زادنا
ندب می ر يیاذی يام دانريگ .
رد شهوژپ ياه هباشم زين نارگاشهوژپ هاجوتم
دنداش تاحت
راشف ندادرارق يکی زا ياضعا هداوناخ اب يتیااضران زا
نداب و
ریوصت يفنم زا
،نآ اابترا يرادانعم دراد
(
،يهوك
.)6936
تكراشم رد
تيلاعف ياه هرمزور هب دارافا هزااجا يام داهد
تصرف يرارقرب شنك و بترا اا لباقتم ااب ار ناراگید هاب
هژایو
هداوناخ و ناتسود مه ناس لااس و هتاشاد داشاب . نایا شناك
لباقتم دنیارف ،هنازور يعامتجا
ندش هتخاناش يام دواش هاك رد
لکش يريگ ياهزاين يساسا ناور يتخانش و يعامتجا دارافا
رد
هعماج ررثام دنتاسه . يتاسا ( )1995
للادتاسا يام
دانك هاك
،هداوناخ هورگ لااسمه ن و هناسر ياه
،يهورگ شقن يامهم رد
لاقتنا ياهراشف يعامتجا
- يگنهرف يارب نداشریلا هداهع راب
،دنراد زا نيب نیا هس
،عبنم هناسر ياه يهورگ نیرتشيب تيمها
ار دنراد و اعدا يم دنك رد ياقترا گنهرف يریلا هدیا لآ
، شقن
دراد يساسا (
نامه .) هب رانبرگ رظن (
)1999
رد هنااسر تايمها
لخ هار تسا اهدادیور هب نتسیرگن و باختنا کرتشم ياه .
وا
هراگنا تشاك ار دنیارف نیا يم بلای ياه
دناوخ . هناسر ،عقاورد
تیاور دراد شیارگ هاتفریذپ ًاتباسن و نااسکی يااه
هداش زا يا
تيعقاو نآ ااب زاين ار دوخ نابطاخم و دهد هئارا يعامتجا ياه
گنهرف دنك راگزاس يریذپ .
ينعی تشاك ،ناگداننيب و نابطاخم
ينورد هناسر و ينویزیولت شرگن ندرك دنریذپب ار يا
. ساسا رب
يم ضرف هاگدید نیا هناسر فرصم هك يناسك ،دوش
يرتشيب يا
هناسر فرصم هك يناسك اب هسیاقم رد ،دنراد ،دانراد يرتمك يا
دیدپ نانز رد يقاچ گنن غاد 11
- 61 دزی رهش رد هلاس 13
بس هب هداد شیاامن يگدنز ياه راگید و نوایزیولت رد هداش
هناسر يرادید ياه -
نش دانراد يرتاشيب لیامت يرادي (
و هدازردااق
،ناراکمه
.)6936
حرااطم ثااحابم ساااسا رااب و يرااظن بوچراااچ رد هدااش
شهوژااپ ۀيااضرف باالاق رد لقتااسم ياااهريغتم ،نيااشيپ ياااه
دندش حرط ریز ريغتمدنچ :
يدرف لماوع نيب ناور–
يتخانش ( 6 - ندب مجح ،
2 - ناس
9 - سفن تزع )
يعامتجا لماوع و (
6 - ا ۀسیاقم ،يعاامتج 2
-
هنااسر فرصم ،يا
9 - نلاااسمه و هداونااخ ذوافن
1 - نازايم
تلايصحت )
ينورد يقاچ گنن غاد نازيم اب ۀطبار ،نانز رد هدش
دراد دوجو يرادانعم .
شهوژپ شور يروآدرااگ رازاابا و يااشیاميپ عواان زا رااضاح شهوژااپ شور ۀمانشسرپ ،تاعلاطا قحم
تسا هتخاس .
نایا رد يرامآ ۀعماج
،شهوژپ نانز 11 - 61 راامآ زاكرم هاك دنتاسه دزای رهش ۀلاس
ار نانآ دادعت ناریا 623733
هانومن مجح و تسا هدرك دروآرب
ناركوااك لواامرف ساااسا رااب 986
دااش دروآرااب راافن .
ويااش
هنومن هقبط زين يريگ نیدب ،تسا بسانتم يا
،دزای هاك هانوگ 9
دراد يرهش ۀقطنم .
داناسا و لاوحا تبر رادا شرازگ هب اکتا اب
نایا ايکفت هب نانز دادعت رب ينبم دزی 9
تایاعر ااب ،هاقطنم
لاك رد نآ زادنا اب هقطنم ره رد هنومن دارفا دادعت نيب بسانت عاامج هااب ،يرااامآ ۀااعماج دااش مادااقا تاااعلاطا يروآ
. رازاابا
هدافتسا اقحم سايقم ،شهوژپ نیا رد هدش هتخااس
ناوانع ااب6
هدیدپ گنن غاد6
نیدب ،يبسن تسا يا غاد لومشم هك يتافص هك هنوگ
يگدروخ
يم هعماج زا دنوش مامت اب هعماج ره رتسب ،يترابع هب دنتوافتم رگید ۀعماج هب يا
آ يم يقلت شزرا هچن تسا هدش لفق گنن غاد ياپ هب نينهآ يشوپاپ نوچمه دوش
.
غاد تافص رگا يتح ،نیا ساسا رب ،دشاب ناسکی فلتخم عماوج رد زين يگدروخ
يم ار دوخ صاخ لکش هعماج ره رد نآ ياهدومن ریاس و فعض و تدش دبای
.
« يقاچ » يگژیو نیا ۀلمج زا تسا اه
. هك تسا يتفص يقاچ هچرگا رد هزورما
شود هب لمحتم عماوج زا يرايسب ،نآ فعض و تدش تسا غاد راب نديشك
غاد ح هك يدارفا يم ندز
هزوح ناديم ،دنبای ررأتم راشف نیا زا هك يگدنز زا يیاه
يم يم بيسآ و دنوش يم هدنار هعماج هاگن زا هك ينزو هفاضا نازيم يتح ،دننيب
،دوش
اج گنهرف هب هجوت اب همه و همه هعم
يم رب رس نآ زا هدیدپ نیا هك ،يا ،دروآ
نانز اب وگتفگ يدنچ زا سپ هعلاطم نیا نارگشهوژپ نیاربانب تسا توافتم ار شهوژپ نیا ۀمانشسرپ ،يقاچ گنن غاد رابرد يفاشتكا تادهاشم و فلتخم
« ينورد يقاچ گنن غاد نانز رد هدش
11 - 61 اس هل » تسا . نایا
هیرظن ساسا رب همانشسرپ يتاایرظن و گانن غاد نواماريپ يااه
شرگن رد ررثم لماوع رابرد ياراب و هتخاس ندب هب يفنم ياه
زا راافن داانچ هااب هاائارا هاابترم نیداانچ زا سااپ ياایاور نياايعت ناانآ تاراظن لاامعا و هنيمز نیا رد ناسانشراك و ناصصختم دش ديیأت تیاهنرد و حرط .
يارب سررب ي يیایاپ هماناشسرپ زاين
زا بیرض يافلآ خابنورك هدافتسا
،دش نیدب هنوگ هك داداعت 96
همانشسرپ هاب
رواط يفدااصت رد
رهاش عایزوت و سپاس ياافلآ
خابنورك هیوگ اه اب هدافتسا زا مرن رازافا داش هباساحمSPSS
و
هاایوگ ياااه ياراد دودااعم يگتااسبمه
نيیاااپ فذااح دندااش .
تیاهنرد بیرض
افلآ يارب شسرپ يااه اوابرم هاب
« گانن غاد
يقاااچ » 36 / 6 و يارااب ياااهريغتم
« ۀااسیاقم يعااامتجا
»،
« ذواافن
ناتسود و هداوناخ
» و
« تزع سافن
» هاب بايترت 83 / 6 ، 69 / 6 و
72 / 6 دوب .
ميهافم فیرعت هتسباو ريغتم ينورد يقاچ گنن غاد هدش
: نامه بوچراچ تمسق رد هك هنوگ
ميسقت رابرد يرظن دش ثحب گنن غاد حوطس يدنب
غاد ، گانن
ينورد هدش هب ود عون غاد گنن کاردا دواخ هاب فوطعم و هدش
هراشا دراد هك رد طس يدرف فایرعت يام دواش . گانن غاد رد
کاردا شراگن درف ،هدش داننام ناراگید يافنم يااهراتفر و ااه
يب ،رخسمت ،رفنت ،محرت شزرا
و نتسنادابیزان ،نتشادنپ ...
هاب ار
يم کرد شیوخ يام جانر نآ زا و دنك
دراب . باجوم راما نایا
يم شنك هب هعماج هاگن زا مادنا بسانت نودب نز دوش رد يیااه
دنزب تسد تيعضو نیا لباقم .
گانن غاد شهاك يارب يتامادقا
کاردا تايلاعف هعومجم هك ،يقاچ دش ار نداب تیریدام يااه
دندرك حرط . زا درف دوخ ساسحا و کاردا فشك يپ رد هعلاطم نیا هك اجنآ زا
راتفر و شرگن هجوت اب ،دراد راك و رس نانآ اب هرمزور طباور رد هك تسا ينارگید
يم ررأتم ار تاساسحا نیا هك يلماوع و يو يندب زیاس هب يجرت نیاربانب دنك
نوچ يیاهرازبا زا دنداد MBSRQ(
) ار شیوخ ندب هب تبسن درف شرگن هك
يم اب دارفا زا يریواصت زا هك يیاهرازبا ای و دنجنس ياهBMI
نوچمه فلتخم
يبسن تلصخ نتفرگرظنرد اب و دننکن هدافتسا PFRS نیا زا شيپ هك ،غاد ندوب
دننك مادقا همانشسرپ حرط هب دوخ ،دش حرطم .
