ﺮﺑ ﺳر ﯽ ﺠﻨﺳ نﺎﮑﻣا ﯽ
ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ مﻮﻣ لژﻮﺌﻟوا دﺮﺑرﺎﮐ -
ﺳا ﯿ دآ ﺪ ﯾﭙ ﯿ ﻪﺑ ﮏ
ﺎﺟ ناﻮﻨﻋ ﯾ
ﺰﮕ ﯾ ﻨﺗرﻮﺷ ﻦ ﯿ
ﮐ رد ﮓﻨ ﯿ
ﮏ
ﻠﻋوزرآ ﯽ
ﺧ ﻞﺻا ﯿ
ﻧﺎﺑﺎ
1
ﯽ ﺒﻃ زﺎﻨﻬﻣ ، ﯿﺒ
ﯽ
2
رذآ ﻟ ،
ﯿ ﻪﻓور ﻼ ﺮﮔ
ي
3
داﮋﻧ ﻤﻫ ﺪﻣﺎﺣ،
ﯿ رﺎﮐ ﻪﺸ ،
4آﯾ ﻠﻋ زﺎﻨ ﯿ
3
هداﺰ
1 - ﻮﺠﺸﻧاد ي ﺮﺘﮐد ي ﺼﺼﺨﺗ ﯽ هوﺮﮔ و مﻮﻠﻋ ﻊﯾﺎﻨﺻ
،ﯽﯾاﺬﻏ ﺪﺣاو
،ﺰﯾﺮﺒﺗ هﺎﮕﺸﻧاد
،ﯽﻣﻼﺳادازآ
،ﺰﯾﺮﺒﺗ ناﺮﯾا
2 - ﺸﻧاد ﯿ ﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ رﺎ ﯾ
اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ﺬﻐﺗ هﺪﮑﺸﻧاد ، ﯾ
اﺬﻏ مﻮﻠﻋ و ﻪ ﯾ
ﯽ ﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ، ﮑﺷﺰﭘ م
ﯽ ﺮﺒﺗ ، ﯾ ا ،ﺰ ﯾ ناﺮ
3 - ﺸﻧاد ﯿ هوﺮﮔرﺎ و مﻮﻠﻋ ﻊﯾﺎﻨﺻ
،ﯽﯾاﺬﻏ ﺪﺣاو
،ﺰﯾﺮﺒﺗ هﺎﮕﺸﻧاد دازآ
،ﯽﻣﻼﺳا
،ﺰﯾﺮﺒﺗ ناﺮﯾا
4 - ﺸﻧاد ﯿ ﺳﺎﻣرﺎﻓ رﺎ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ ﺲﮑ ﯿ
دﺮﺑرﺎﮐ مﻮﻠﻋ تﺎﻘ ي
وراد ﯾ ﯽ ﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ، ﯽ
ﺮﺒﺗ ، ﯾ ا ،ﺰ ﯾ ناﺮ
) رﺎﺗ ﯾ ﺦ رد ﯾ ﺖﻓﺎ : 10 / 09 / 98 رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺬﭘ ﯾ شﺮ : 27 / 11 / 98 (
ﮑﭼ ﯿ هﺪ
ﺗ ﺎﺑ ﺳا بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ تاﺮﺛا ﻪﺑ ﻪﺟﻮ ﯿ
ﺎﻫﺪ ي ور و قوﺮﻋ و ﺐﻠﻗ ﺖﻣﻼﺳ ﺮﺑ ﺲﻧاﺮﺗ بﺮﭼ ﯾ
ﻧﺎﻬﺟ دﺮﮑ ﯽ اﺮﺑ ي ﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﯿ اﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد نآ ناﺰ ﯾ
ﯽ زا فﺪﻫ،
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻬﺗ لژﻮﺌﻟوا
ﯿ ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ ﺲﮐاو ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ )
(CW ﮐﺮﺗ و ﯿ ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ ﺲﮐاو ﺐ -
ﺳا ﯿ دآ ﺪ ﯾﭙﯿ ﮏ ) CW/AA ( ﺎﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯾ ﺰﮕ ﯾ ﻨﺗرﻮﺷ ﻦ ﯿ ﮓﻨ
ﺳﻻﻮﻣﺮﻓرد ﯿ نﻮ ﮐﯿ ﺢﻄﺳ رﺪﮑ 50
ﻣ ﺪﺻرد ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . ﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ﯾ
،ﻞﺻﺎﺣ ﺞ ﺎﺟ
ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ ﮓﻨ ﺎﻫ
ي ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ ي ﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽ
راد ي
) 05 /0 P <
( ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺑﻮﻃر ﺮﺘﻬﺑ ﻆﻔﺣ ﺚﻋﺎﺑ ﺎﻫ
ي ﮐ ﯿ راﺪﻬﮕﻧ تﺪﻣ لﻮﻃ رد ﮏ ي
ﺪﺷ . ا ﺎﺑ ﯾ دﺎﻘﻣ لژﻮﺌﻟوا ندوﺰﻓا لﺎﺣ ﻦ ﯾ
ﻣﺎﻤﺗ ﻞﺨﻠﺨﺗ ﺮ ﯽ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ﮏ
ﺶﻫﺎﮐ ار ﻟﺎﺣردداد ﯽ ﻪﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ راﺪﻘﻣ ي
ﮐ ﯿ ﻬﺗ ﮏ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ CW/AA
ﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽ راد ي ) 05 /0 P<
( ﺑ ﯿ رد نآ راﺪﻘﻣ زا ﺮﺘﺸ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ي ﻬﺗ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ دﻮﺑ CW
. ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺎﻓوﺮﭘ ﯾ ﺘﻓﺎﺑ ﻞ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻧ ﺎﻫ ﯿ داد نﺎﺸﻧ ﺰ ﺎﺟ ﻪﮐ
ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ 50 ﺪﺻرد ي ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ ﮐﺮﺗ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ ﮓﻨ ﯿﺒ
ﯽ ﺲﮐاو
ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ - ﺳا ﯿ دآ ﺪ ﯾﭙﯿ ﻨﺘﺒﻣ لژﻮﺌﻟوا فﻼﺧ ﺮﺒﮑ ﯽ
ﺎﻓوﺮﭘ دﻮﺒﻬﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ ﺲﮐاو ﺮﺑ ﯾ
ﺘﻓﺎﺑ ﻞ ﯽ ﮐ ﯿ ﺘﻔﺳ ﺎﺻﻮﺼﺨﻣ ﮏ ﯽ
ﻣ نآ ﯽ ددﺮﮔ . ﻢﮐ ﺮﺗ ﯾ ﻤﻨ ﯿ ﺴﮐا ﺮﭘ دﺪﻋ ناﺰ ﯿ
ﺪ
) meqO2/kg 05
/0 96± /0 ( ﺎﭘ رد ﯾ ﻪﮕﻧ تﺪﻣ نﺎ راد
ي 90 ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ زور ي
ﮐ ﯿ ﻬﺗ ﮏ ﯿ هﺪﺷ ﻪ ﮐﺮﺗ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ ﯿﺒ
ﯽ ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ ﺲﮐاو -
ﺳا ﯿ دآ ﺪ ﯾﭙﯿ ﮏ ﺖﻓﺮﮔ ﻖﻠﻌﺗ . ﺮﺑ
ﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﯾ دﺎﻘﻣ ،ﻞﺻﺎﺣ ﺞ ﯾ
ﺮ L* ﮐ ﻪﺘﺳﻮﭘ ﯿ ﻬﺗ ﮏ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ CW/AA
ﻪﺑ ﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﯽ راد ي ) 05 /0 P <
( ﺑﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺮﺘﺸ ي
ﻬﺗ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ CW
دﻮﺑ دﺎﻘﻣ و ﯾ ﮕﻧر ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺮ ﯽ
a* و b* ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺘﺳﻮﭘ رد ﺎﻫ
ي ﮐ ﯿ ﺎﺟ ﺎﺑ ﮏ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻂﺳﻮﺗ ﮓﻨ ﺎﻫ
ي ﺗﺮﺗ ﻪﺑ لژﻮﺌﻟوا ﯿ
اﺰﻓا ﺪﻧور ﺐ ﯾ
ﺸ ﯽ ﺸﻫﺎﮐ و ﯽ
داد نﺎﺸﻧ . ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦ ي ﮐ ﯿ ﻬﺗ ﮏ ﯿ ﮐﺮﺗ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ ﯿﺒ
ﯽ ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ ﺲﮐاو -
ﺳا ﯿ دآ ﺪ ﯾﭙﯿ دﺰﻧ ﮏ ﯾ ﮏ ﺮﺗ ﯾ ﻟﻮﺒﻘﻣ ﻦ ﯿ ﺴﺣ ﺖ ﯽ ﻟﻮﺒﻘﻣ ﻪﺑ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖ ي ار ﺪﻫﺎﺷ
داد نﺎﺸﻧ . ﺘﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯿ ﻪﺠ ﮔﯿ ﺮ ي ﻠﮐ ﯽ ﻣ ﯽ لژﻮﺌﻟوا دﺮﺑرﺎﮐ ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﮐﺮﺗ
ﯿﺒ ﯽ ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ ﺲﮐاو -
ﺳا ﯿ دآ ﺪ ﯾﭙﯿ ﮑ ﺎﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺒ ﯾ
ﺰﮕ ﯾ ﻮﺷ ﻦ ﻨﺗر ﯿ ﮐ رد ﮓﻨ ﯿ ﺎﺳ و ﮏ ﯾ ﺮ
اﻮﻧﺎﻧ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯾ
ﯽ ﻣ ﯽ ﻮﻧ ﺪﻧاﻮﺗ ﯾ ﻟﻮﺗ ﺶﺨﺑ ﺪ ﯿ اﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪ ﯾ
ﯽ ا و ﻢﻟﺎﺳ ﯾ ﺪﺷﺎﺑ ﻦﻤ .
ﻠﮐ ﯿ نﺎﮔژاو ﺪ ﺳا : ﯿ دآ ﺪ ﯾﭙﯿ ﮐ ،ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ ﺲﮐاو ،لژﻮﺌﻟوا ،ﮏ ﯿ
ﻮﺳ ﻦﻏور ،ﮏ ﯾﺎ
لﻮﺌﺴﻣ
تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ :
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻦﻏور ﺎﻫ ي ﻨﺗرﻮﺷ ﻞﺜﻣ ﺪﻣﺎﺟ ﯿ
ﮓﻨ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد ﺎﻫ
اﻮﻧﺎﻧ ﯾﯿ ﮐ ﺎﺻﻮﺼﺨﻤ ﯿ
ﮏ ﻟد ﻪﺑ ﯿ نآ ﺶﻘﻧ ﻞ و ﻢﻌﻃ ،ﺖﻓﺎﺑ رد ﺎﻫ
ﺮﻫﺎﻇ ﻞﮑﺷ ي
ﻨﭽﻤﻫ و تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯿ
ﺎﭘ ﻦ ﯾ راﺪ ي ﺴﮐا ﯿ ﺗاﺪ ﯿ ﻻﺎﺑ ﻮ ي
نآ ﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ هﺪﻤﻋ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺎﻫ ﯽ
ﮔﯿ ﺪﻧﺮ ] 1 .[
ا ﺎﺑ ﯾ لﺎﺣ ﻦ
اﻮﺘﺤﻣ ي ﻻﺎﺑ ي ﺳا ﯿ ﺎﻫﺪ ي ﻦﻏور رد ﺲﻧاﺮﺗ و عﺎﺒﺷا بﺮﭼ ﺎﻫ
ي
ﺘﻣﻼﺳ تﻼﮑﺸﻣ زوﺮﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﻣﺎﺟ ﯽ
ﻗﺎﭼ ﻞﺜﻣ ﯽ اﺰﻓا ، ﯾ ﺶ
ﺑ ﻮﻟوﺮﺘﺴﻠﮐ ﯿ
رﺎﻤ ي ﺎﻫ ي ﺒﻠﻗ ﯽ - ﻗوﺮﻋ ﯽ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ رد
ﻣ ﯽ ﺪﻧﻮﺷ ] 2 و 3 .[
رﻮﻃ ﻪﺑ ي ﻪﮐ ﻧﺎﻬﺟ نﺎﻣزﺎﺳ ﯽ
ﺖﺷاﺪﻬﺑ
)
1WHO
( ﻣ ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﯿ ﻣﺎﺗ زﺎﺠﻣ ناﺰ ﯿ
ژﺮﻧا ﻦ ي ﺳا زا ﯿ ﺎﻫﺪ ي بﺮﭼ
ار عﺎﺒﺷا 10 ﺖﺳا هدﺮﮐ شراﺰﮔ ﺪﺻرد ]
4 .[
اﺮﺑﺎﻨﺑ ﯾ ﻧ ﻦ ﯿ زﺎ
روﺮﺿ ي اﺮﺑ ي ﯾ ﺎﻫرﺎﮑﻫار ﻦﺘﻓﺎ ي
ﻮﻧ ﯾ ﻫدرﺎﺘﺧﺎﺳ ﻦ ﯽ
ور ﻦﻏ ﺎﻫ ي
ﺎﻣ ﯾ ﻟﻮﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻊ ﯿ
ﻦﻏور ﺪ ﺎﻫ ي اﻮﺘﺤﻣ ﻞﻗاﺪﺣ ﺎﺑ ﺪﻣﺎﺟ ي
ﺳا ﯿ ﺎﻫﺪ ي دراد دﻮﺟو ﺲﻧاﺮﺗ و عﺎﺒﺷا بﺮﭼ ]
5 .[
لﺎﺳ رد ﺎﻫ ي
ﺧا ﯿ ﺳﻻژﻮﺌﻟوا ،ﺮ ﯿ
ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نﻮ ژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ
ي ﺪﺟ ﯾﺪ ي اﺮﺑ ي
ﻫدرﺎﺘﺧﺎﺳ ﯽ ﻦﻏور ﺎﻫ ي ﺎﻣ ﯾ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﻊ ]
6 .[
ﺳﻻژﻮﺌﻟوا ﯿ ﻦﻏور ﻦﺘﺧاﺪﻧا ماد ﻪﺑ نﻮ ﺎﻫ
ي ﺎﻣ ﯾ د رد ﻊ ﻪﮑﺒﺷ ﻞﺧا
ﺪﻌﺑ ﻪﺳ ي ﺖﺸﮔﺮﺑ و ﺬﭘ
ﯾ ﺗراﺮﺣ ﺮ ﯽ ﻣ ﻪﺘﻔﮔ لژﻮﺌﻟوا ﯽ
ﻪﮐ ،دﻮﺷ
ﺻﻮﺼﺧ نﺪﺷ ﻢﻫاﺮﻓ ﺚﻋﺎﺑ ﯿ
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺪﻣﺎﺟ تﺎ ي
ﻦﻏور رد نوﺪﺑ ﺎﻫ
ﻐﺗ ﯿﯿ ﮐﺮﺗ رد ﺮ ﯿ ﺳا ﺐ ﯿ ﺎﻫﺪ ي نآ بﺮﭼ ﻣ ﺎﻫ ﯽ دﻮﺷ ] 7 و 8 .[
ﺎﻫرﻮﺗﻻژﻮﺌﻟوا ي
اﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ي
آﺮﻓ ﯾ ﺳﻻژﻮﺌﻟوا ﺪﻨ ﯿ
رﻮﻃ ﻪﺑ نﻮ
ﺎﻫرﻮﺗﻻژﻮﺌﻟوا هوﺮﮔ ود ﻪﺑ هﺪﻤﻋ ي
ﻟ ﯿ ﭙﯿ ﺪ ي ) ﺲﮐاو ﺎﻫ ي ﮔ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ،
د و ﻮﻨﻣ ي ﻠﮔ ﯿ ﺴ ﯿﺮ ﯾ ﻞﮑﻟا ،ﺎﻫﺪ ﺎﻫ ﯾ ﺎﻫﺮﺘﺳا ﺎ ي ﺳا ﯿ ﺎﻫﺪ ي ،بﺮﭼ
ﻟﻮﻔﺴﻓ ﯿﭙﯿ ﻓ و ﺎﻫﺪ ﯿ لوﺮﺘﺳﻮﺘ ﺎﻫ ( رﻮﺗﻻژﻮﺌﻟوا و ﺎﻫ
ي ﺑ ﯿ ﻠﭘﻮ ﯿ ﺮﻤ ي
ﺴﻘﺗ ﯿ ﻣ ﻢ ﯽ ﺪﻧﻮﺷ ] 9 [ . ﺲﮐاو ﺎﻫ ي ﮔ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﺎﻫرﻮﺗﻻژﻮﺌﻟا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
ﻟد ﻪﺑ ﯿ ﻧاواﺮﻓ ﻞ ﯽ ﻠﺑﺎﻗ ، ﯿ ﻻﺎﺑ ﺖ ي ﻪﻟژ ا ي ﻧازرا و نﺪﺷ ﯽ
رﻮﻃ ﻪﺑ
هدﺮﺘﺴﮔ ا ي درﻮﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ ﺪﻧا
] 10 .[
ﻪﺑ ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ ﺲﮐاو
مﺎﻧ ﺲﮐاو زا و هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﻞﺨﻧ مﻮﻣ و ﯽﻠﯾزﺮﺑ مﻮﻣ يﺎﻫ يﺎﻫ
گﺮﺑ زا هﺪﺷ ﻖﺘﺸﻣ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﯽﻫﺎﯿﮔ ﯽﻠﯾزﺮﺒﻠﺨﻧ ﺖﺧرد يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ] 11 .[
فﻼﺧﺮﺑ ﺮﯾﺎﺳ مﻮﻣ يﺎﻫ ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ ﺲﮐاو ،ﯽﻌﯿﺒﻃ
اراد ي ﺮﮐ ﻪﺟرد ،ﻻﺎﺑ بوذ ﻪﻄﻘﻧ ﯾ
ﻟﺎﺘﺴ ﯿ ﺳاﺰ ﯿ صاﻮﺧ و ﻻﺎﺑ نﻮ
ﺴﻟﻮﻣا ﯿ ﻧﻮ ﯽ ﺒﺳﺎﻨﻣ ﯽ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ا ﻦ ﯾ ﮔ ﺲﮐاو ﻦ ﯿ
ﻫﺎ ﯽ وﺎﺣ ي
هوﺮﮔ يﺎﻫ ﺐﻌﺸﻨﻣ ﻞﯿﺘﻣ و هدﻮﺑ يﺮﺘﺸﯿﺑ ياراد
ﺪﺻرد يﺮﺘﺸﯿﺑ زا
يﺎﻫﺪﻧﻮﯿﭘ ﯽﯾﺎﺗود و ﻪﺳ ﯽﯾﺎﺗ زا ﻢﺗا يﺎﻫ ﻦﺑﺮﮐ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ] 12 .[
اﺮﺑﺎﻨﺑ ﯾ اراد ﻦ ي ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ لﺎﺼﺗا ﯽﺑﻮﺧ ﺎﺑ ﻦﻏور ﻪﺑ و ﻪﺘﺷاد ﺎﻫ
ﺘﺣار ﯽ ﯽﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﮑﺒﺷ ﯽﻟﺎﺘﺴﯾﺮﮐ ﺪﻣﺎﺟ دﺎﺠﯾا ﺮﮐ هد و ﻢﺠﺣ
1.World Health Organization
دﺎﯾز ي ﻦﻏور زا ار
ﻪﺑ ماد دزاﺪﻨﯿﺑ و ﻪﺑ ﻦﯾا ﺐﯿﺗﺮﺗ يراﺪﯾﺎﭘ
ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا ﻦﻏور ﻊﯾﺎﻣ يوﺎﺣ يﺎﻫﺪﯿﺳا بﺮﭼ عﺎﺒﺷاﺮﯿﻏ ار دﻮﺒﻬﺑ
ﺪﺸﺨﺑ ] 3 و 6 .[
لﺎﺳ رد ﺎﻫ ي ﺧا ﯿ ﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮ ﯽ ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ ﺲﮐاو زا
] 13 و 14 [ ﺎﺳ و ﯾ ﺲﮐاو ﺮ ﺎﻫ ي ﮔ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ] 8 و 9 [ ﻬﺗ رد ﯿ ﻪ
لژﻮﺌﻟوا هدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ ﺪﻧا
. ا ﺎﺑ ﯾ اﺮﺑ لﺎﺣ ﻦ ي
ﻮﻘﺗ ﯾ ﻀﻌﺑ ﺖ ﯽ زا
ﺻﻮﺼﺧ ﯿ لژﻮﺌﻟوا تﺎ ﺎﻫ
ي ﻨﺘﺒﻣ ﯽ ﺲﮐاو ﺮﺑ ﺎﻫ ي ﮔ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﺪﻨﻧﺎﻣ
ﺣﺎﻧ ﯿ ﺻﻮﺼﺧ ،بوذ ﻪ ﯿ
رﻮﻧ تﺎ ي ژﻮﻟﻮﺋر رﺎﺘﻓر ، ﯾﮑ
ﯽ ﺎﭘ و ﯾ راﺪ ي
نآ ﮐﺮﺗ دﺮﺑرﺎﮐ ﺎﻫ ﯿ
د رﻮﺗﻻژ ﺐ ﯾ
ﺮﮕ ي ﺲﮐاو ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﭘ ﺎﻫ
ﯿ دﺎﻬﻨﺸ
ﺖﺳا هﺪﺷ ]
15 و 16 .[
دآ ﯾﭙﯿ ﺳا ﮏ ﯿﺪ ﯾ د ﮏ ي ﺴﮐﻮﺑﺮﮐ ﯿﻠ ﯿ ﺳا ﮏ ﯿ ﺪ
ﻄﺧ ﯽ ﻣ بآ رد لﻮﻠﺤﻣ ﯽ
ﺎﺑ ﺮﻫﺎﻇ ﻞﮑﺷ ﻪﮐ ﺪﺷ ي
ترﻮﺻ ﻪﺑ نآ
ﺎﻫرﻮﻠﺑ ي ﻔﺳ ﯿ ﺖﺳا ﺪ ] 17 .[
ﺳا ﯿ دآ ﺪ ﯾﭙﯿ ﺒﻃ رﻮﻃ ﻪﺑ ﮏ ﯿﻌ
ﯽ رد
ﻧ و رﺪﻨﻐﭼ ﯿ
ﺮﮑﺸ ﯾ ﻧدوﺰﻓا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ و هﺪﺷ ﺖﻓﺎ ﯽ
اﺬﻏ ﯾ ﯽ ﻪﺑ
ا رﻮﻈﻨﻣ ﯾ ﻟژ ﺖﻟﺎﺣ ،شﺮﺗ ﻢﻌﻃ دﺎﺠ ﯽ
هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﺨﺳ ﺖﻓﺎﺑ و
ﻣ ﯽ دﻮﺷ ] 18 .[
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﺳا ،ﻪﺘﺷﺬﮔ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻦ ﯿ
دآ ﺪ ﯾﭙﯿ ﮏ
ﺮﺛﻮﻣ ﺶﻘﻧ ي از ﻪﺘﺴﻫ رد ﯾ
ﯽ ﮑﺸﺗ و ﯿ ﺮﮐ ﻞ ﯾ اراد و ﻪﺘﺷاد لﺎﺘﺴ ي
ﮔﺪﻨﻫد لﺎﺼﺗا صاﻮﺧ ﯽ
ﺿﺮﻋ ﯽ ﻧ ﯿ ﻣ ﺰ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ ] 19 .[
ا ﺎﺑ ﯾ لﺎﺣ ﻦ
ﺳادﺮﺑرﺎﮐ ﯿ دآ ﺪ ﯾﭙﯿ اﺮﺑ ﮏ ي ﻬﺗ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﻪ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﺎﻫ
لژﻮﺌﻟواو ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ ﺎﻫ
ي ﮐﺮﺗ ﯿﺒ ﯽ ﻨﺘﺒﻣ ﯽ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ ﺲﮐاو ﺮﺑ
ﺎﺟ ﯾ ﺰﮕ ﯾ ﺑﺮﭼ ﻦ ﯽ ﺎﻫ ي ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ﺪﻣﺎﺟ ﯿ
نﻮ ﺎﻫ ي تﻻﻮﺼﺤﻣ
اﺬﻏ ﯾ ﯽ ﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ راﺮﻗ هدﺎ .
ا رد ﯾ زا فﺪﻫ ،ﺎﺘﺳار ﻦ
اﯾ ﻟﻮﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ ﯿ
ﮐﺮﺗ لژﻮﺌﻟوا ﺪ ﯿﺒﯿ
ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ ﺲﮐاﻮ -
ﺳا ﯿ دآ ﺪ ﯾﭙﯿ و ﮏ
ﺎﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نآ دﺮﺑرﺎﮐ ﯾ
ﺰﮕ ﯾ ﻨﺗرﻮﺷ ﻦ ﯿﻨﯿ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ﮓ ﯿ
ﮐ نﻮ ﯿ ﮏ
ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ .
2 - شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
2 - 1 - ﻟوا داﻮﻣ ﯿﻪ
ﺳا ،ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ ﺲﮐاو ﯿ
دآ ﺪ ﯾﭙﯿ ﮏ ) Tokyo Chemical
Industry (TCI)
، ﻦﭘاژ ( ﻮﺳ ﻦﻏور و ﯾ
ﺎ ) رﺎﺠﺗ مﺎﻧ ي رﺎﻬﺑ -
ﺘﻌﻨﺻ هوﺮﮔ ﯽ ﺮﻬﺸﻬﺑ ( ﻬﺗ ﯿ دﺮﮔ ﻪ ﯾﺪ . ﻧ درﻮﻣ مﺎﺧ داﻮﻣ ﯿ
اﺮﺑ زﺎ ي ﻬﺗ ﯿ ﻪ
ﮐﯿ ﻧ ﮏ ﯿ ﺮﺒﺗ ﺮﻬﺷ ﺢﻄﺳ هﺎﮕﺷوﺮﻓ زا ﺰ ﯾ
ﺮﺧ ﺰ ﯾ راﺪ ي ﺪﺷ .
2 - 2 - شور ﺎﻫ
2 - 2 - 1 - ﻬﺗ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﻪ
ﺖﻈﻠﻏ ود رد ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ ﺲﮐاو 6
و 2 ﻧزو ﺪﺻرد ﯽ
/ ﻧزو ﯽ ﺳا و ﯿ ﺪ
دآ ﯾﭙﯿ ﺖﻈﻠﻏ ود رد ﮏ
0 و 4 و ﺪﺻرد ﻧز ﯽ / ﻧزو ﯽ ﻮﺳ ﻦﻏور ﻪﺑ ﯾ ﺎ
هﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا )
ﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ ي ﺮﻃ زا هﺪﺷ ﺮﮐذ ﯾ
ﭘ مﺎﺠﻧا ﻖ ﯿ ﺶ ﺗﯿ ﺎﻫرﺎﻤ
نﻮﻣزآ و ﺎﻫ ي هﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ (
طﻮﻠﺨﻣ نﺪﺷ ﻞﺻﺎﺣ ﺎﺗ و
ﺎﻣد ﺖﺤﺘﻨﮕﻤﻫ ي
150 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
ور داﺮﮔ ي ﻃﺎﻨﻐﻣ نﺰﻤﻫ ﯿ
ﺴ ﯽ
) لﺪﻣ ،IKA RH basic2 نﺎﻤﻟآ رﻮﺸﮐ ﺖﺧﺎﺳ ،
( ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
ﮑﺸﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺲﭙﺳ ﯿ
ﺌﻟوا رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻞ ﺎﺗ ﻞﺻﺎﺣ طﻮﻠﺨﻣ ،لژﻮ
ﺳر ﯿ ﺎﻣد ﻪﺑ نﺪ ي ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ قﺎﺗا ﯾ
ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﮏ ﯽ
ﻗد رد داﺮﮔ ﯿ ﻪﻘ
دﺮﺳ بآ مﺎﻤﺣ ﻂﺳﻮﺗ )
لﺪﻣ JulaboMP-5 ،
Seelbach ،
نﺎﻤﻟآ رﻮﺸﮐ ﺖﺧﺎﺳ (
دﺮﮔ ﮏﻨﺧ ، ﯾﺪ
. ﺎﻬﻧ رد ﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ﺖ رد ﺎﻫ
ﺎﻣد ي 4 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ 24
ﻪﮕﻧ ﺖﻋﺎﺳ راد
ي و ﺪﺷ
ﯾ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد هدﺎﻔﺘﺳا زا ﻞﺒﻗ ﺖﻋﺎﺳ ﮏ ﯿﻮ
ﮐ ن ﯿ ﺎﻣد رد ﮏ ي قﺎﺗا
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ]
6 .[
2 - 2 - 2 - ﻬﺗ ﯿ ﮐ ﻪ ﯿ ﮏ
ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﯿ اﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ نﻮ ي
ﻬﺗ ﯿﻪ ي ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ﻞﻣﺎﺷ ﮏ
ﮐ درآ ﯿ ﮏ ) 5/
37 % ﻧزو ﯽ / ﻧزو ﯽ ( ﺮﮑﺷ ، ) 5/
20 % ﻧزو ﯽ / ﻧزو ﯽ ( ،
ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ ﮓﻨ ) 2 /1 % ﻧزو ﯽ / ﻧزو ﯽ ( ﺑ ، ﯿ ﮑ ﯿ ردﻮﭘ ﮓﻨ )
9/
0 %
ﻧزو ﯽ / ﻧزو ﯽ ( ﮏﻤﻧ ، ) 05 /0 % ﻧزو ﯽ / ﻧزو ﯽ ( ﻔﺳ ، ﯿ غﺮﻣ ﻢﺨﺗ هﺪ
ﺧ ﮏﺸ ) 2 /1 % ﻧزو ﯽ / ﻧزو ﯽ ( ﺷ ، ﯿ ﺑﺮﭼ نوﺪﺑ ﮏﺸﺧ ﺮ ﯽ
) 85 /1 %
ﻧزو ﯽ / ﻧزو ﯽ ( بآ و ) 26 % ﻧزو ﯽ / ﻧزو ﯽ ( دﻮﺑ . ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ﮏ
ﻬﺗ ﯿ ،لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ 50
ﻨﺗرﻮﺷ ﺪﺻرد ﯿ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﮓﻨ ﺎﻫ
ي لژﻮﺌﻟوا
ﺎﺟ ﯾ ﺰﮕ ﯾ ﺪﺷ ﻦ . ﻨﺗرﻮﺷ ،اﺪﺘﺑا ﯿ
و ﮓﻨ ﯾ تﺪﻣ ﻪﺑ ﺮﮑﺷ و لژﻮﺌﻟوا ﺎ 2
ﻗد ﯿ دﺮﮔ طﻮﻠﺨﻣ بآ ﺎﺑ ﺲﭙﺳ و هﺪﺷ هدز ﻪﻘ ﯾ
ﺪﻧﺪ . ﺎﺳ ،ﺲﭙﺳ ﯾ ﺮ
ﮐﺮﺗ ﯿ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﮏﺸﺧ تﺎﺒ ﯿ
ﻟوا طﻮﻠﺨﻣ ﻪﺑ بآ و نﻮ ﯿ
هﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﻪ
تﺪﻣ ﻪﺑ و 6
ﻗد ﯿ دﺮﮔ طﻮﻠﺨﻣ ﻪﻘ ﯾ
ﺪﻧﺪ . ﺎﻬﻧ رد ﯾ ﻤﺧ ،ﺖ ﯿ ﺎﻫﺮ ي
ﮐﯿ ﺎﻣد ﺎﺑ ﺮﻓ رد هﺪﺷ هدﺎﻣآ ﮏ ي
170 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ
30 ﻗد ﯿ ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﺨﭘ ﻪﻘ ]
14 .[
2 - 2 - 3 - هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﺖﺑﻮﻃر
ﻣﯿ ﻮﻃر ناﺰ ﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ا سﺎﺳا ﺮﺑ ﮏ دراﺪﻧﺎﺘﺳ
،AACC
2000 هرﺎﻤﺷ 16 - 44 هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﺪﺷ . اﺮﺑ ي ا ﯾ ،رﻮﻈﻨﻣ ﻦ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ﮏ 2 ﺎﻣد ﺎﺑ نوآ رد ﺖﺨﭘ زا ﺪﻌﺑ ﺖﻋﺎﺳ ي
105 - 100 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
ﺳر ﺎﺗ و ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ داﺮﮔ ﯿ
نزو ﻪﺑ نﺪ
دﺮﮔ ﮏﺸﺧ ﺖﺑﺎﺛ ﯾ
ﺪﻧﺪ ] 20 .[
2 - 2 - 4 - ﺳرﺮﺑ ﯽ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ
ﻪﻧﻮﻤﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ﺎﻫ
ي ﮐ ﯿ شور سﺎﺳا ﺮﺑ ﮏ ﺎﺟ
ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ
دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻖﺑﺎﻄﻣ اﺰﻠﮐ ﻪﻧاد ﺎﺑ ﻢﺠﺣ ،AACC
2000 هرﺎﻤﺷ
10 - 72 ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﯽ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
ﻪﻌﻄﻗاﺪﺘﺑا ا ي دﺎﻌﺑا ﻪﺑ 2 × 2
ﺘﻧﺎﺳ ﯽ ﺳﺪﻨﻫ ﺰﮐﺮﻣ زا ﺮﺘﻣ ﯽ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ﺮﺑ ﮏ ﯾ ﻢﺠﺣ و هﺪﺷ هﺪ
ﻌﺗ نآ صﻮﺼﺨﻣ ﯿﯿ
دﺮﮔ ﻦ ﯾ ﺪ ] 20 .[
2
- 2 - 5 - ﺳرﺮﺑ ﯽ ﻣ ﯿ ﻞﺨﻠﺨﺗ ناﺰ
زا ﻨﮑﺗ ﯿ ﮏ شزادﺮﭘ ﻮﺼﺗ ﯾﺮ ﺑ اﺮ ي ﺳرﺮﺑ ﯽ ﻣ ﯿ ناﺰ ﻞﺨﻠﺨﺗ ﺰﻐﻣ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮐﯿ ﮏ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻪﻌﻄﻗ اﺪﺘﺑا ا ي دﺎﻌﺑا ﻪﺑ 2 × 2
ﺘﻧﺎﺳ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺰﻐﻣ زا ﺮﺘﻣ ﺎﻫ
ي ﮐﯿ ﻬﺗ ﮏ ﯿ ﺎﺑ ﺮﻨﮑﺳا ﻂﺳﻮﺗ و هﺪﺷ ﻪ
حﻮﺿو 600 ﭘ ﯿ ﺲﮑﻋ ﻞﺴﮑ رادﺮﺑ
ي ﺪﺷ . ﻮﺼﺗ ﯾ ﻬﺗ ﺮ ﯿ رد هﺪﺷ ﻪ
ﺘﺧا ﯿ راﺰﻓا مﺮﻧ رﺎ Image J
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
ﺖﻬﺟ ﺪﺒﺗ ﯾ ﻞ وﺎﺼﺗ ﯾﺮ
يﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﻪﺑ
وﺎﺼﺗ ﯾﺮ د ودو ﯾ ﯽ
، ﺖﻤﺴﻗ ودود ﯾ ﯽ مﺮﻧ راﺰﻓا لﺎﻌﻓ
دﺮﮔ ﯾﺪ . اﯾ ﻦ وﺎﺼﺗ ﯾ
،ﺮ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ يا زا طﺎﻘﻧ ﻦﺷور و رﺎﺗ ﯾ ﮏ ﺖﺳا
ﻪﮐ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺖﺒﺴﻧ طﺎﻘﻧ ﻦﺷور ﻪﺑ رﺎﺗ ﯾ ﮏ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺼﺧﺎﺷ ﯽ زا
ﻣﯿ ناﺰ ﻞﺨﻠﺨﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﯽ
دﻮﺷ . اﯾ ﺎﺑ ﺎﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻦ
ﻟﺎﻧآ ﺖﻤﺴﻗ ندﺮﮐ لﺎﻌﻓ ﯿ
ﺪﺻرد ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ و ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ راﺰﻓا مﺮﻧ ﺰ
ﺨﻠﺨﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ﺪﺷ شراﺰﮔ ﮏ ]
21 .[
2 - 2 - 6 - ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺎﻓوﺮﭘ ﯾ ﺘﻓﺎﺑ ﻞ ﯽ ﮐ ﯿ ﮏ
ﺎﻓوﺮﭘ ﯾ ﺘﻓﺎﺑ ﻞ ﯽ ) TPA2 ( ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ﻟﻮﺗ ﮏ ﯿ ﺪ ي هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ
ﻟﺎﻧآ ﯿ ﺖﻓﺎﺑ هﺪﻨﻨﮐ ﺰ )
لﺪﻣ TA.XT Plus ،
Stable Micro
Systems Ltd.
ﻠﮕﻧا رﻮﺸﮐ ﺖﺧﺎﺳ ، ﯿ
ﺲ ( ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﯽ
راﺮﻗ
ﺖﻓﺮﮔ . اﺮﺑ ي ا ﯾ
،رﻮﻈﻨﻣ ﻦ ﺮﻫ اﺪﺘﺑا ﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧزا ﮏ ﺎﻫ
ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا
ﯾ ﮏ ﺒﻟﺎﻗ ﯽ ﻪﺑ ﻪﻧاﻮﺘﺳا ﻞﮑﺷ ﺎﺑ
دﺎﻌﺑا ﺺﺨﺸﻣ ) 200 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﺮﻄﻗ ﺮﺘﻣ
× 20 ﻣ ﯿﻠ ﯽ عﺎﻔﺗرا ﺮﺘﻣ ( ز و هﺪﺷ هدﺎﻣآ ﯾﺮ
بوﺮﭘ ﻪﻧاﻮﺘﺳا ا ي
ﺮﻄﻗ ﺎﺑ هﺎﮕﺘﺳد 25
ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔراﺮﻗﺮﺘﻣ .
ﺳ ود رد ﺲﭙﺳ ﯿ
ﺖﻓر ﻞﮑ
ﺘﺸﮔﺮﺑ و ﯽ ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ 1
ﻣﯿ ﻠ ﯽ ﻧﺎﺛ ﺮﺑ ﺮﺘﻣ ﯿ ﺲﭙﺳ و هﺪﺷ هدﺮﺸﻓ ﻪ
ادز رﺎﺸﻓ ﯾ ﯽ ﻧﺪﺷ ﺪ . ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ي ﺳرﺮﺑ ﯽ ا رد هﺪﺷ ﯾ ﻞﻣﺎﺷ نﻮﻣزآ ﻦ
ﺘﻔﺳ ﯽ ﺮﻨﻓ ،مﺎﺠﺴﻧا ، ﯾ
ﻠﺒﻗ و ﺖ ﯿ ﻮﺟ ﺖ ﯾ دﻮﺑ نﺪ ] 14 .[
2 - 2 - 7 - ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺎﭘ ﯾ راﺪ ي ﺴﮐا ﯿ ﺗاﺪ ﯿﻮ
ﺴﮐاﺮﭘ ﺺﺧﺎﺷ ﯿ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ﻪﮕﻧ تﺪﻣ لﻮﻃ رد ﮏ راد
ي 90
ﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ زور ﯽ
ﺎﭘ ﯾ راﺪ ي ﺴﮐا ﯿ ﺗاﺪ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻮ ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺎﻫ ﯽ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﮐاﺮﭘ ﺺﺧﺎﺷ ﺴ
ﯿ دراﺪﻧﺎﺘﺳا سﺎﺳا ﺮﺑ ﺪ
AOCS Cd هرﺎﻤﺷ ،
53 - 8 ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ]
22 .[
2 - 2 - 8 - زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ي ﮕﻧر ﯽ
ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ي ﮕﻧر ﯽ ) L* ، a* و b* ( ﺰﻐﻣ و ﻪﺘﺳﻮﭘ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ﻮﺼﺗ شزادﺮﭘ شور سﺎﺳا ﺮﺑ ﮏ ﯾ
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺮ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ،اﺪﺘﺑا رد ﺎﻫ
ﻪﺒﻌﺟ صﻮﺼﺨﻣ ﺲﮑﻋ
رادﺮﺑ ي ﺪﺸﻫدادراﺮﻗ
ﺮﯾوﺎﺼﺗو ﺎﺑ ﺳا هدﺎﻔﺘ زا ﻦﯿﺑرود ﺳﺎﮑﻋ ﯽ ﺎﺑ ﻪﯾواز 45 ﻪﺟرد
يدﻮﻤﻋ زا ﻻﺎﺑ ي هﺮﭽﻨﭘ ﻪﺒﻌﺟ ﺲﮑﻋ يرادﺮﺑ
،ﺪﺷ ﺮﯾوﺎﺼﺗ ﺎﺑ
ﺖﻣﺮﻓ هﺮﯿﺧذ JPG
دﺮﮔ ﯾ هﺪ و ﻞﺣاﺮﻣ شزادﺮﭘ ﺮﯾﻮﺼﺗ ﺎﺑ مﺮﻧ
راﺰﻓا پﺎﺷﻮﺘﻓ مﺎﺠﻧا ﺖﻓﺮﮔ . ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻦ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻢﺳر ﻨﺤﻨﻣ ﯽ
2.Texture Profile Analyze
دراﺪﻧﺎﺘﺳا زا ترﺎﮐ ﺎﻫ ي دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﮓﻧر ﻧﯿ ﺰ ﺎﺑ نﺎﻤﻫ اﺮﺷ ﯾ ﻂ ﺮﮐذ
هﺪﺷ ﺲﮑﻋ رادﺮﺑ ي ﺪﺷ ] 23 .[
2 - 2 - 9 - زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺴﺣ ﯽ
زرا مﺎﺠﻧا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﯾﺑﺎ
ﯽ ﺴﺣ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺎﻫ سﺎﯿﻘﻣ ﮏﯿﻧوﺪﻫ 10
ﻪﻄﻘﻧ يا ﺎﺑ توﺎﻀﻗ 20 زرا ﯾ ﻧ بﺎ ﯿ د شزﻮﻣآ ﻪﻤ ﯾ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا هﺪ .
وﯾ ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﺴﺣ ﯽ ﺳرﺮﺑ ﯽ و ﮓﻧر ﺖﻓﺎﺑ ،ﻢﻌﻃ ،ﻮﺑ ﻞﻣﺎﺷ هﺪﺷ
ﺬﭘ ﯾ ﻠﮐ شﺮ ﯿ دﻮﺒ ] 13 .[
2 - 2 - 10 - ﺰﺠﺗ ﯾ ﻠﺤﺗ و ﻪ ﯿ رﺎﻣآ ﻞ ي
ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻓدﺎﺼﺗ ًﻼﻣﺎﮐ حﺮﻃزا
ﯽ هدﺎﻔﺘﺳا راﺮﮑﺗ ﻪﺳ رد
ﺪﺷ . ﻠﺤﺗ ﯿ زرا و ﻞ ﯾﺑﺎ ﯽ ) ANOVA (
ﻄﺧ لﺪﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽ
) G.L.M ( رﺎﻣآ راﺰﻓا مﺮﻧ ي
و ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا SPSS ﻣﯿ
ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ ﺎﻫ
ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا نﻮﻣزآ ﻦﮑﻧاد لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد 95
) % 05 /0 P <
(
درﻮﻣ ﺎﻘﻣ ﯾ ﻪﺴ راﺮﻗ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ .
3 - ﺎﺘﻧ ﯾ ﺚﺤﺑ و ﺞ
3 - 1 - هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﺖﺑﻮﻃر
ﺎﺘﻧ ﯾ ﺳرﺮﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞ ﯽ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺑﻮﻃر ﺎﻫ
ي ﮐ ﯿ تﺪﻣ لﻮﻃ رد ﮏ
ﻪﮕﻧ راد ي 90 ﻞﮑﺷ رادﻮﻤﻧ رد زور 1
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا .
ا ﻖﺑﺎﻄﻣ ﯾ ﻦ
ﺎﺘﻧ ﯾ ﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ،ﺞ ﯽ
راد ي ﺑ ﯿ دﺎﻘﻣ ﻦ ﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺑﻮﻃر ﺮ و ﺪﻫﺎﺷ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﻬﺗ ﯿ ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ .
ﻣﯿ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰ
ﻪﮕﻧ تﺪﻣ لﻮﻃ رد ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ راد
ي 90 ﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ زور ﯽ
راد ي
) 05 /0 P <
( ﺶﻫﺎﮐ ﯾ ﺮﺧآ رد و ﻪﺘﻓﺎ ﯾ
ﺳرﺮﺑ زور ﻦ ﯽ
ﻣ ﯿ ناﺰ
نآ ﺖﺑﻮﻃر 92
/1 47± / 16 ﺪﺻرد دﻮﺑ . ا ﺎﺑ ﯾ ﻣ ،لﺎﺣ ﻦ ﯿ
ناﺰ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺑﻮﻃر ﺎﻫ
ي ﮐ ﯿ ﻬﺗ ﮏ ﯿ ﻐﺗ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ ﯿﯿ
ﻨﻌﻣ ﺮ ﯽ راد ي ار
ﺳرﺮﺑ تﺪﻣ لﻮﻃ رد ﯽ
ﺪﻧداﺪﻧ نﺎﺸﻧ )
05 /0 P >
( . ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻦ
ﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﯽ
راد ي ﻧ ﯿ ﺑ ﺰ ﯿ دﺎﻘﻣ ﻦ ﯾﺮ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺑﻮﻃر ﺎﻫ
ي ﻬﺗ ﯿ هﺪﺷ ﻪ
ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ود ﺎﺑ ﯿ
لژﻮﺌﻟوا توﺎﻔﺘﻣ نﻮ )
و CW CW/AA (
رد
ﺳرﺮﺑ تﺪﻣ لﻮﻃ مﺎﻤﺗ ﯽ
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ )
05 /0 P >
( . ﺖﺑﻮﻃر
داﻮﻣ اﺬﻏ ﯾ ﯽ ﺑﯿ ﺮﮕﻧﺎ ﮐﯿ ﻔﯿ ﺖ اﺬﻏداﻮﻣ ﯾ ﯽ ﻮﺑ ﯾ اﻮﻧﺎﻧ تﻻﻮﺼﺤﻣ هﮋ ﯾ
ﯽ
ﺖﺳا و ندﻮﺑ بﻮﻃﺮﻣ ﯾﮑ
ﯽ زا ﺺﺧﺎﺷ يﺎﻫ بﻮﻠﻄﻣ رد ﮐﯿ ﮏ
ﻣ ﯽ رﻮﻃ ﻪﺑ ؛ﺪﺷﺎﺑ ي
ﻪﮐ ر ياﻮﺘﺤﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺘﺑﻮﻃ
ﯽ ﮐ ﯿ ﺐﺟﻮﻣ ،ﮏ
اﯾ ﺘﻓﺎﺑ دﺎﺠ ﯽ ﺖﻔﺳ و ﺮﺗ ﮏﺸﺧ ﺮﺗ ﻟﺎﺣ رد ،هﺪﺷ ﯽ
و ﻆﻔﺣ ﻪﮐ
ﻪﮕﻧ ﮐرد بآ يراد ﯿ
ﻣﺮﻧ ﺚﻋﺎﺑ ﮏ ﯽ
ﮐ ﺖﻓﺎﺑ ﯿ ﻮﻌﺗ و ﮏ ﯾ ﺑ ﻖ ﯿﺗﺎ ﯽ نآ
ﻣ ﯽ دﻮﺷ ] 24 .[
ﻣﯿ اﺬﻏ لﻮﺼﺤﻣ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰ ﯾ
ﯽ ﻓﺮﻇ ﻪﺑ ﯿ رد نآ ﺖ
ﮕﺘﺴﺑ بآ بﺬﺟ ﯽ
ﻓﺮﻇ ﻪﮐ دراد ﯿ
ﺎﻧاﻮﺗ ،بآ بﺬﺟ ﺖ ﯾ
ﯽ يراﺮﻗﺮﺑ
ﭘﯿ اﺮﺷ ﺖﺤﺗ بآ ﺎﺑ ﺪﻧﻮ ﯾ
ﻌﺗ بآ دﻮﺒﻤﮐ ﻂ ﺮﯾ
ﻣ ﻒ ﯽ دﻮﺷ . ا رد ﯾ ﻦ ﻣ ﻆﻔﺣ ،ﺎﺘﺳار
ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰ ﺎﻫ
ي ﮐ ﯿ ﻬﺗ ﮏ ﯿ ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ
لژﻮﺌﻟوا ﻪﮕﻧ تﺪﻣ لﻮﻃ رد ﺎﻫ راد
ي ﻣ ﯽ ﻠﺑﺎﻗ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﯿ
لژﻮﺌﻟوا ﺖ ﺎﻫ
لﻮﮑﻟﻮﻣ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ماد ﻪﺑ و بﺬﺟ رد ﺎﻫ
ي ﻟژﻮﺌﻟوا ﻪﮑﺒﺷ رد بآ ﯽ
ﺪﺷﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ .
اﺮﺑﺎﻨﺑ ﯾ ﻦ ﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯾ
ﻣ ﻞﺻﺎﺣ ﺞ ﯽ
ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
ﺎﺟ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﮓﻨ ﺎﻫ
ي لژﻮﺌﻟوا ﺮﻃ زا ﯾ ﻆﻔﺣ ﻖ
ﻪﮕﻧ تﺪﻣ لﻮﻃ رد ﺖﺑﻮﻃر راد
ي ﻮﻌﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﯾ ﺑ ﻖ ﯿﺗﺎ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي
ﮐﯿ ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﮏ .
Fig 1Moisture content of cake samples during 90- day storage. Data are expressed as mean ± standard
deviation (n=3) and different letters show significant difference at the 5% level in Duncan’s test (p < 0.05).CW: carnauba wax and AA: adipic
acid.
3 - 2 - ﺳرﺮﺑ ﯽ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ
رادﻮﻤﻧ ﻞﮑﺷa 2 ﺎﺘﻧ ﯾ هزاﺪﻧا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞ ﮔﯿ
ﺮ ي ﺨﻣ ﻢﺠﺣ صﻮﺼ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ﻣ نﺎﺸﻧ ار ﮏ ﯽ
ﺪﻫد . صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ راﺪﻘﻣ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ي ﮐ ﯿ ﺪﻫﺎﺷ ﮏ cm3/g 45 /0 08± /2 ﺎﺘﻧ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻪﮐ ،دﻮﺑ ﯾ
ﺞ
ﻣ ﻪﺘﺷﺬﮔ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ شراﺰﮔ ﯽ
ﺪﺷﺎﺑ . ﺎﺟ ﺎﺑ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ 50
ﻨﺗرﻮﺷ ﺪﺻرد ﯿ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻂﺳﻮﺗ ﮓﻨ ﺎﻫ
ي ﻢﺠﺣ راﺪﻘﻣ لژﻮﺌﻟوا
ﻪﻧﻮﻤﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﺎﻫ
ي ﮐ ﯿ ﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﮏ ﯽ
راد ي
) 05 /0 P<
( ﺶﻫﺎﮐ ﯾ ﺖﻓﺎ . ا ﺎﺑ ﯾ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ راﺪﻘﻣ لﺎﺣ ﻦ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ي ﮐ ﯿ ﻬﺗ ﮏ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ CW/AA
رﻮﻃ ﻪﺑ
ﻨﻌﻣ ﯽ راد ي ) 05 /0 P<
( ﺑﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد نآ راﺪﻘﻣ زا ﺮﺘﺸ ي
ﻬﺗ ﯿ هﺪﺷ ﻪ
لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ دﻮﺑ CW
. ﮐ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ﯿ
ﻪﺑ ﮏ راﺪﻘﻣ ﻟوا ﯿﻪ اﻮﻫ
رد ﻤﺧ ﯿ ﮐ ﺮ ﯿ ﮏ و ﻓﺮﻇ ﯿ ﺖ ﻆﻔﺣ نآ ﻃ ﯽ ﺖﺨﭘ ﮕﺘﺴﺑ ﯽ دراد ] 25 .[
ا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯾ
ندوﺰﻓا ﺎﺑ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ راﺪﻘﻣ ﺶﻫﺎﮐ ،ﺮﻣا ﻦ
لژﻮﺌﻟوا ﻣ ار ﺎﻫ ﯽ اﺰﻓا ﻪﺑ ناﻮﺗ ﯾ
ﺑ ﺶ ﯿ و ﺪﺣ زا ﺶ ﯾ
زﻮﮑﺴ ﯾ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺘ
ﻪﮐ داد زا دورو بﺎﺒﺣ ﺎﻫ ي اﻮﻫ ﻪﺑ ﻤﺧ ﯿ ﮐ ﺮ ﯿ ﮏ رد ﯽﻃ ﺪﻨﯾآﺮﻓ
ندﺰﻤﻫ و ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺶﺨﭘ ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ نآ ﮔﻮﻠﺟ ﺎﻫ ﯿ يﺮ و هدﻮﻤﻧ
هزاﺪﻧا ﻞﻠﺧ و جﺮﻓ ﺎﻫ رﯾ ﺮﺗﺰ ﻣ ﯽ ددﺮﮔ ] 26 .[
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﺎﺑ ﻦ
ﺎﺟ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﻂﺳﻮﺗ ﮓﻨ ﺘﻇﺎﻔﺣ ﺮﺛا ﺎﻫ
ﯽ
ﺮﮐ ﯾ لﺎﺘﺴ ﺎﻫ ي ﺳا ﯿ ﺎﻫﺪ ي بﺎﺒﺣ ﺮﺑ عﺎﺒﺷا بﺮﭼ ﺎﻫ
ي ﺑ زا اﻮﻫ ﯿ ﻦ
ﻓﺮﻇ و ﻪﺘﻓر ﯿ
ﻃ رد اﻮﻫ ﻆﻔﺣ ﺖ ﯽ
آﺮﻓ ﯾ ﻧ ﺖﺨﭘ ﺪﻨ ﯿ
ﺶﻫﺎﮐ ﺰ
ﻣ ﯽ ﯾ ﺪﺑﺎ ] 13 .[
ﺎﺘﻧ ﯾ ﻬﺑﺎﺸﻣ ﺞ ﯽ ﻨﺒﻣ ﯽ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ﺶﻫﺎﮐ ﺮﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ﺎﺟ ﺎﺑ ﮏ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﻂﺳﻮﺗ ﮓﻨ ﺎﻫ
ي
ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ ﺲﮐاو ]
14 [ ﻟﺪﻧﺎﮐ ﺲﮐاو ،ﺞﻧﺮﺑ سﻮﺒﺳ ﺲﮐاو ، ﯿ
ﻼ ] 26 [ و
ﻞﺴﻋ رﻮﺒﻧز ﺲﮐاو ]
25 [ ا ﻪﻤﻫ رد ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﯾ
ﻦ
ﻟوا راﺪﻘﻣ ﺶﻫﺎﮐ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﯿ
ﻓﺮﻇ و اﻮﻫ ﻪ ﯿ
ﻪﮕﻧ ﺖ راد ي ﻃ رد نآ ﯽ
لژﻮﺌﻟوا ندوﺰﻓا ﺎﺑ ﺖﺨﭘ ﻟد ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﯿ ا ﻞ ﯾ ﺪﭘ ﻦ ﯾ هﺪﺷ ﺮﮐذ هﺪ
ﺖﺳا . ﻢﺠﺣ راﺪﻘﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ ﻪﺘﺒﻟا رد صﻮﺼﺨﻣ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ي ﮐ ﯿ ﻬﺗ ﮏ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ CW/AA
ﺑﯿ دﺎﻘﻣ زا ﺮﺘﺸ ﯾ
ﺮ
اﺮﺑ هﺪﺷ شراﺰﮔ ي
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ﻬﺗ ﮏ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ ﺎﻫ
ي
ﻣ هﺪﺷ ﺮﮐذ ﯽ
ﺪﺷﺎﺑ . اﯾ ﺗﺎﺒﺛا ﺮﻣا ﻦ ﯽ
ﮔﺪﻨﻫد دﻮﺒﻬﺑ ﺮﺛا ﺮﺑ ﯽ
ﺳا ﯿ ﺪ
دآ ﯾﭙﯿ ور ﺮﺑ ﮏ ي ﺻﻮﺼﺧ ﯿ لژﻮﺌﻟوا بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ تﺎ ﺎﻫ
ي ﻨﺘﺒﻣ ﯽ ﺮﺑ
ﺲﮐاو ﺎﻫ ي ﮔ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﻣ ﯽ ﺴﻧﺎﺘﭘ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﯿ
ا دﺮﺑرﺎﮐ ﻞ ﯾ
عﻮﻧ ﻦ
لژﻮﺌﻟوا ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ار ﺎﻫ ﯿ
ﮐ نﻮ ﯿ اﺰﻓا ﮏ ﯾ ﻣ ﺶ ﯽ ﺪﻫد .
3 - 3 - ﺳرﺮﺑ ﯽ ﻣ ﯿ ﻞﺨﻠﺨﺗ ناﺰ
ﺎﺘﻧ ﯾ هزاﺪﻧا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞ ﮔﯿ
ﺮ ي ﻣ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﺨﻠﺨﺗ ناﺰ ﺎﻫ
ي ﮐ ﯿ رد ﮏ
رادﻮﻤﻧ ﻞﮑﺷb 2 ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا .
ﻣﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﺨﻠﺨﺗ ناﺰ ﺎﻫ
ي ﮐ ﯿ ﮏ
ﺎﺟ ﺎﺑ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ 50 ﻨﺗرﻮﺷ ﺪﺻرد ﯿ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﮓﻨ ﺎﻫ
ي رﻮﻃ ﻪﺑ لﻮﺌﻟوا
ﻨﻌﻣ ﯽ راد ي ) 05 /0 P<
( ﺶﻫﺎﮐ ﯾ ﺖﻓﺎ . ا ﺎﺑ ﯾ توﺎﻔﺗ ،لﺎﺣ ﻦ
ﻨﻌﻣ ﯽ راد ي ﺑ ﯿ دﺎﻘﻣ ﻦ ﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﺨﻠﺨﺗ ﺮ ﺎﻫ
ي ﮐ ﯿ ﻬﺗ ﮏ ﯿ ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ لژﻮﺌﻟوا
ﺎﻫ ي و CW CW/AA ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ
) 05 /0 P>
( .
ﻞﺨﻠﺨﺗ ﯾﮑ ﯽ زا ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ ي زرا ﻢﻬﻣ ﯾﺑﺎ ﯽ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺖﻓﺎﺑ
اﻮﻧﺎﻧ ﯾ ﯽ ﮐ ﺎﺻﻮﺼﺨﻣ ﯿ
ﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ و هدﻮﺑ ﮏ ﯽ
ﻌﺑﺎﺗ ﯽ داﺪﻌﺗ زا
تاﺮﻔﺣ دﻮﺟﻮﻣ رد ﺰﻐﻣ ا ﺖﻓﺎﺑ ﯾ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻦ و
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ هﻮﺤﻧ
ﻊﯾزﻮﺗ ﺶﺨﭘ و ﻦﯾا تاﺮﻔﺣ ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ ] 13 .[
رﻮﻃ ﻪﺑ ي ﻪﮐ ﻪﭼﺮﻫ
داﺪﻌﺗ تاﺮﻔﺣ لﻮﻠﺳ و ﺎﻫ ي يزﺎﮔ ﺮﺘﺸﯿﺑ هدﻮﺑ و ﻊﯾزﻮﺗ و ﺶﺨﭘ
نآ ﺎﻫ ﯾ ﺖﺧاﻮﻨﮑ ﺮﺗ ترﻮﺻ ﻪﺘﻓﺮﮔ
،ﺪﺷﺎﺑ ناﺰﯿﻣ ﻞﺨﻠﺨﺗ لﻮﺼﺤﻣ
ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﯾﺎﻬﻧ ﺪﻫاﻮﺧ
دﻮﺑ . ﺶﻫﺎﮐ ،ﻪﺘﺷﺬﮔ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻣﯿ ﻠﺨﺗ ناﺰ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﺨ ﺎﻫ
ي ﮐ ﯿ ﺎﺟ ﺎﺑ ﮏ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ ﺎﺑ ﮓﻨ
لژﻮﺌﻟوا ﻣ ار ﺎﻫ ﯽ ﺪﭘ ود ﻪﺑ ناﻮﺗ ﯾ
داد ﺖﺒﺴﻧ هﺪ :
ﻒﻟا ( ﺶﯾاﺰﻓا ﺶﯿﺑ
زا ﺪﺣ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﻤﺧ
ﯿ لژﻮﺌﻟوا ندوﺰﻓا ﺎﺑ ﺮ ﺎﻫ
ﻪﮐ لﻼﺘﺧا ﺚﻋﺎﺑ
ﺬﭘ رد ﯾ شﺮ ﺸﺨﺑ ﯽ زا بﺎﺒﺣ يﺎﻫ ياﻮﻫ ﻪﺑ يدورو ﺖﻓﺎﺑ
ﺮﯿﻤﺧ
ﮏﯿﮐ رد ﯽﻃ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ندﺰﻤﻫ و مﺪﻋ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺶﺨﭘ
ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ
ﻣ نآ ﯽ دﻮﺷ ] 14 [ ب ؛ ( ﺘﻈﻓﺎﺤﻣ ﺮﺛا فﺬﺣ ﯽ
ﺮﮐ ﯾ لﺎﺘﺴ ﺎﻫ ي
ﺳا ﯿ ﺎﻫﺪ ي بﺎﺒﺣ ﺮﺑ عﺎﺒﺷا بﺮﭼ ﺎﻫ
ي اﻮﻫ ي ﮐ ﺖﻓﺎﺑ ﺰﻐﻣ ﯿ
ﺎﺑ ﮏ
ﺎﺟ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﻂﺳﻮﺗ ﮓﻨ ﺎﻫ
] 25 .[
ﻫاﻮﺨﺑ ﺮﮔا ﯿ
ﻢ
ﺿﻮﺗ ﯿ ﺑ ﺢ ﯿ ﺮﺘﺸ ي ﺪﭘ درﻮﻣ رد ﯾ
هﺪ ي ﺑ مود ﯿ ﻨﮐ نﺎ ﯿ رد ،ﻢ
ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﯿ دﺎﻋ نﻮ ي ﮐ ﯿ ﺮﮐ ﮏ ﯾ لﺎﺘﺴ ﺎﻫ ي ﺑﺮﭼ ﯽ ﻻ ﯾﻪ ا ي فاﺮﻃا
بﺎﺒﺣ ﺎﻫ ي ا اﻮﻫ ﯾ نآ ﻆﻔﺣ ﺚﻋﺎﺑ و هدﺮﮐ دﺎﺠ تﺪﻣ لﻮﻃ رد ﺎﻫ
ﻣ ﺖﺨﭘ ﯽ ﻟو ،ﺪﻧﻮﺷ ﯽ ﺎﺟ ﺎﺑ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ ﮓﻨ ا ﺎﻫ
ﯾ ﻦ
ﺘﻇﺎﻔﺣ ﺮﺛا ﯽ دوﺪﺣ ﺎﺗ ي ﺑ زا ﯿ ﺘﻧ رد و ﻪﺘﻓر ﻦ ﯿ
ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﺠ
ﻣﯿ ﮐ ﻞﺨﻠﺨﺗ ناﺰ ﯿ
ﻣ ﮏ ﯽ ددﺮﮔ . ﺎﺘﺳار رد ي ا ﯾ ﺎﺘﻧ ﻦ ﯾ ،ﺞ ﯾ ﻪﺘﻓﺎ ﺎﻫ ي
ﻬﺑﺎﺸﻣ ﯿ ﻨﺒﻤ ﯽ ﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺮﺑ ﯿ
ﮐ ﺖﻓﺎﺑ ﻞﺨﻠﺨﺗ ناﺰ ﯿ
ﺎﺟ ﺎﺑ ﮏ ﯾﮕ ﺰﯾ ﻨ ﯽ
ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﻂﺳﻮﺗ ﮓﻨ ﺎﻫ
ي ﺲﮐاو ،ﺞﻧﺮﺑ سﻮﺒﺳ ﺲﮐاو
ﻟﺪﻧﺎﮐ ﯿ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﻞﺴﻋ رﻮﺒﻧز ﺲﮐاو و ﻼ ]
26 .[
Fig 2 Specific volume (a) andtotal porosity (b)of cake samples. Data are expressed as mean ± standard deviation (n=3) and different letters show significant difference at the 5% level in Duncan’s test (p < 0.05).CW: carnauba
wax and AA: adipic acid.
3 - 4 - ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺎﻓوﺮﭘ ﯾ ﺘﻓﺎﺑ ﻞ ﯽ ﮐ ﯿ ﮏ
ﺖﻓﺎﺑ ﯾ ﻪﺼﺨﺸﻣ ﮏ ﮐ
ﯿﻔ ﯽ ﺴﺑ ﯿ اﻮﻧﺎﻧ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد ﻢﻬﻣ رﺎ ﯾ
ﯽ زا
ﮐ ﻪﻠﻤﺟ ﯿ ﮏ و هدﻮﺑ ﻌﻣ ﯿ رﺎ ي اﺮﺑ ي ﻌﺗ ﯿﯿ ﻪﮕﻧ نﺎﻣز تﺪﻣ ﻦ يراد
ﻣ لﻮﺼﺤﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . رﻮﻃ ﻪﺑ ي ﻃ رد ﻪﮐ ﯽ ﺘﺣ ،يراﺪﻬﮕﻧ ﯽ
ﺖﺤﺗ
اﺮﺷ ﯾﻄ ﯽ ﮔﻮﻠﺟ ﺖﺑﻮﻃﺮﺘﻓا زا ﻪﮐ ﯿ
ﮐ ،دﻮﺷ يﺮ ﯿ
ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﮏ
ﮔزﺎﺗ ﯽ رد صﻮﺼﺨﺑ دﻮﺷ ﺖﻔﺳ و هداد ﺖﺳد زا ار دﻮﺨﺗواﺮﻃ و
يﺎﻣد 15 ﺎﺗ 20 ﻪﺟرد ﺘﻧﺎﺳ ﯽ ا ﻪﮐ ،داﺮﮔ ﯾ ﺪﭘ ﻦ ﯾ ﻟد ﻪﺑ ﻻﺎﻤﺘﺣا هﺪ ﯿ
ﻞ
ﺳادواﺮﮔوﺮﺗر ﯿ
ﺑ ﺶﻨﮐاو ،ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ نﻮ ﯿ
ﺌﺗوﺮﭘ و ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﻦ ﯿ
و ﻦ
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻣ بآ تﺮﺟﺎﻬﻣ ﻦ ﯽ
ﺪﺷﺎﺑ ] 24 .[
ا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯾ
ﺑﺮﭼ ،ﺮﻣا ﻦ ﯽ
ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯾ ﮏ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ﺮﺛﻮﻣ هدﺎﻣ ﯿ
ﮐ نﻮ ﯿ ياﺮﺑ ار ﺖﻓﺎﺑ ،ﮏ
ﺑ نﺎﻣز تﺪﻣ ﯿ
ﺷﺎﻧ تاﺮﺛاو ﻪﺘﺷاد ﻪﮕﻧ مﺮﻧ يﺮﺘﺸ ﯽ
ﺘﻔﺳ زا ﯽ ﺎﺑ ﺖﻓ
ﻣ ﺶﻫﺎﮐ ار ﯽ
ﺪﻫد ] 13 .[
لوﺪﺟ 1 ﺎﺘﻧ ﯾ زرا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞ ﯾﺑﺎ
ﯽ
ﺎﻓوﺮﭘ ﯾ ﺘﻓﺎﺑ ﻞ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ﻣ نﺎﺸﻧ ار ﮏ ﯽ
ﺪﻫد . ﺎﺟ ﺎﺑ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ
50 ﻨﺗرﻮﺷ ﺪﺻرد ﯿ
لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ ﮓﻨ ﻣ CW
ﯿ ﺘﻔﺳ ناﺰ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي
ﮐﯿ ﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﮏ ﯽ
راد ي ) 05 /0 P <
( اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﯾ ﺖﻓﺎ . ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ
ﻬﺑﺎﺸﻣ ﯽ ﺎﺟ ﺎﺑ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ ﮓﻨ ﺎﻫ
ي و ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ ﺲﮐا
] 14 [ ﻟﺪﻧﺎﮐ ﺲﮐاو ،ﺞﻧﺮﺑ سﻮﺒﺳ ﺲﮐاو ، ﯿ
ﻼ ] 26 [ رﻮﺒﻧز ﺲﮐاو و
ﻞﺴﻋ ] 25 [ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ﯿ
ﮐ نﻮ ﯿ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﮏ .
سﺎﺳا ﺮﺑ
ﺎﺘﻧ ﯾ ا ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺞ ﯾ
اﺰﻓا ﺖﻠﻋ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ ﯾ
ﺘﻔﺳ ﺶ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ﺎﺟ ﺎﺑ ﮏ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﻂﺳﻮﺗ ﮓﻨ ﺎﻫ
ﻣ ﯽ اﺰﻓا ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯾ
ﻤﻧ ﻞﺨﻠﺨﺗ ﺶﻫﺎﮐ و ﻢﮐاﺮﺗ ﺶ ﻪﻧﻮ
ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ﮏ
ﺪﺷﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ .
ا ﺎﺑ ﯾ ﺎﺟ ،لﺎﺣ ﻦ ﯾ
ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ ﮓﻨ
CW/AA ﻣ
ﯿ ﺘﻔﺳ ناﺰ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ داد ﺶﻫﺎﮐ ار ﮏ .
ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ا ﻪﺑ ﯾ ﺘﻔﺳ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻪﮐ ﻦ ﯽ
ﻌﻣ ﯿ رﺎ ي اﺮﺑ ي ﻣ ﺶﺠﻨﺳ ﯿ
ﺑ ناﺰ ﯿﺗﺎ ﯽ
اﻮﻧﺎﻧ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯾ
ﯽ ﮐ ﻞﺜﻣ ﯿ ﺘﻔﺳ و هدﻮﺑ ﮏ ﯽ
ﻔﻨﻣ ﺮﺛا ﻻﺎﺑ ﯽ
ﺮﺑ
ﻟﻮﺒﻘﻣ ﯿ دراد لﻮﺼﺤﻣ ﺖ ]
13 [ اﺮﺑﺎﻨﺑ ؛ ﯾ ﻦ ﻣ ﯽ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
ﻣﯿ ﺘﻔﺳ ناﺰ ﯽ لژﻮﺌﻟوا ندوﺰﻓا ﺎﺑ CW/AA
نﺎﺸﻧ هﺪﻨﻫد ي ﺮﺛا
ﮔﺪﻨﻫد دﻮﺒﻬﺑ ﯽ
ا ﯾ ﺻﻮﺼﺧ ﺮﺑ لژﻮﺌﻟوا ﻦ ﯿ
ﺘﻓﺎﺑ تﺎ ﯽ ﮐ ﯿ ﻣ ﮏ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ .
ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ي ﺮﻨﻓ ﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺎﺠﺴﻧا و ﺖ ﺎﻫ
ي ﮐ ﯿ ﺎﺟ ﺎﺑ ﮏ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ 50
ﻨﺗرﻮﺷ ﺪﺻرد ﯿ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﮓﻨ ﺎﻫ
ي لژﻮﺌﻟوا ﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺎﻫ ﯿ ﺪﻧور ﺐ
اﺰﻓا ﯾ ﺸ ﯽ ﺸﻫﺎﮐ و ﯽ اد نﺎﺸﻧ ﺪﻧد . ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻣ ﻦ ﯿ ﻠﺑﺎﻗ ناﺰ ﯿ ﻮﺟ ﺖ ﯾ نﺪ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ﺎﺟ ﺎﺑ ﮏ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﻂﺳﻮﺗ ﮓﻨ CW
اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﯾ ﻟو ،ﻪﺘﻓﺎ ﯽ ﺎﺟ ﺎﺑ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ لژﻮﺌﻟوا ﻂﺳﻮﺗ CW/AA
ﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﯽ راد ي ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ )
05 /0 P >
( . ﻠﺑﺎﻗ ﯿ ﻮﺟ ﺖ ﯾ نﺪ
اﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯾ
ﯽ ﻪﻄﺑار ي ﻘﺘﺴﻣ ﯿﻤ ﯽ ﻣ ﺎﺑ ﯿ ﺘﻔﺳ ناﺰ ﯽ نآ دراد ﺎﻫ
] 13 [ اﺮﺑﺎﻨﺑ ، ﯾ ﺎﺘﻧ ﻦ ﯾ اﺮﺑ هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺞ ي
ﻠﺑﺎﻗ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﯿ
ﻮﺟ ﺖ ﯾ نﺪ
ﻣ ﯽ ﻐﺗ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯿﯿ
ﻣ رد ﻞﺻﺎﺣ تاﺮ ﯿ
ﺘﻔﺳ ناﺰ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ﺎﺑ ﮏ
لژﻮﺌﻟوا ندوﺰﻓا ﺪﺷﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺎﻫ
.
Table 1Texture parameters of cake samples.
Samples Hardness (N)
Springiness (mm) Cohesiveness
Chewiness (J)
Control 3.48 ± 0.24b
7.14 ± 0.34c 0.6 ± 0.005a
15.13 ±0.21b
CW 6.71 ± 0.23a
7.44 ± 0.1c 0.39 ± 0.01c
23.48 ± 1.32a
CW/AA 2.29 ± 0.3c
8.73 ± 0.14a 0.54 ± 0.03b
9.25 ± 0.56c
Data are expressed as mean ± standard deviation (n=3) and different letters show significant difference at the 5% level in Duncan’s test (p < 0.05); CW: carnauba wax and AA: adipic acid.
3 - 5 - ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺎﭘ ﯾ راﺪ ي ﺴﮐا ﯿ ﺗاﺪ ﯿﻮ
ﺎﭘﯾ راﺪ ي ﺴﮐا ﯿ ﺪ ﺗاﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻮ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ هزاﺪﻧا ﺎﺑ ﮏ ﮔﯿ
ﺮ ي ﻣ ﯿ ﺮﭘ دﺪﻋ ناﺰ
ﺴﮐا ﯿ نآ ﺪ ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺎﻫ ﯽ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
ﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ﯾ
ﻞﺻﺎﺣ ﺞ
) ﻞﮑﺷ 3 ( ﺴﮐا ﺮﭘ دﺪﻋ ، ﯿ
لوا زور رد ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪ
ﻪﮕﻧ راد ي meqO2/kg 12
/0 86± /0 ﺎﺟ ﺎﺑ و دﻮﺑ ﯾ
ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ 50
ﻨﺗرﻮﺷ ﺪﺻرد ﯿ
لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ ﮓﻨ ﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺎﻫ
ﯽ راد ي راﺪﻘﻣ رد
ا ﺮﭘ دﺪﻋ ﺴﮐ ﯿ ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪ )
05 /0 P >
(.
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻣ ﻦ ﯿ دﺪﻋ ناﺰ
ﺴﮐاﺮﭘ ﯿ ﻪﻤﻫ ردﺪ ي ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ﻪﮕﻧ تﺪﻣ لﻮﻃ رد ﮏ راد
ي 90
اﺰﻓا ﺪﻧور هزور ﯾ
ﺸ ﯽ ﻣ ﻪﺘﺒﻟا ،داد نﺎﺸﻧ ﯿ
اﺰﻓا ناﺰ ﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺶ ﺎﻫ
ي
ﮐﯿ ﻬﺗ ﮏ ﯿﻪ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ هﺪﺷ ﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﯽ راد ي ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺮﺘﻤﮐ ي
دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ . رﻮﻃ ﻪﺑ ي ﺮﺘﻤﮐ ﻪﮐ ﯾ ﻣ ﻦ ﯿ ﺮﭘ دﺪﻋ ناﺰ ﺴﮐا
ﯿ ﺎﭘ رد ﺪ ﯾ نﺎ ﻪﮕﻧ تﺪﻣ
راد ي 90 ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ هزور ي
ﻬﺗ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ
CW/AA راﺪﻘﻣ ﺎﺑ
meqO2/kg 05
/0 96± /0 دﻮﺑ . ﺎﭘﯾ راﺪ ي
ﺴﮐا ﯿ ﺗاﺪ ﯿ ﻻﺎﺑ ﻮ ي ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ﻬﺗ ﮏ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ ﺎﻫ
لژﻮﺌﻟوا ﺎﺻﻮﺼﺨﻣ CW/AA
ﻣ ار ﯽ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻧ ﻪﮑﺒﺷ ﯿ ﺪﻣﺎﺟ ﻪﻤ
لژﻮﺌﻟوا ﺖﺨﺳ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ ،داد ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ
ﻮﺳ ﻦﻏور ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ ﯾﺎ
ي
ﺴﮐا ﺶﻨﮐاو ﺮﺑاﺮﺑ رد هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺪﻧا ماد ﻪﺑ ﯿ
ﺳاﺪ ﯿ ﻣ نﻮ ﯽ ددﺮﮔ ] 6 .[
ﺎﺘﻧ ﯾ ﻬﺑﺎﺸﻣ ﺞ ﯽ ﻨﺒﻣ ﻪﺘﺷﺬﮔ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﯽ
ﺎﭘ ﺮﺑ ﯾ راﺪ ي
ﺴﮐا ﯿ ﺗاﺪ ﯿ ﻻﺎﺑ ﻮ ي لژﻮﺌﻟوا ﺎﻫ ي ﻨﺘﺒﻣ ﯽ ﻟد ﻪﺑ ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ ﺲﮐاو ﺮﺑ ﯿ
ﻞ
ﻧ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﯿ ﺪﻣﺎﺟ ﻪﻤ ي نآ ﺖﺨﺳ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺎﻫ
] 12 .[
ﺎﺘﻧ ﯾ داد نﺎﺸﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞ ﺳا ندوﺰﻓا
ﯿ دآ ﺪ ﯾﭙﯿ لژﻮﺌﻟوا ﻪﺑ ﮏ
ﻨﺘﺒﻣ ﯽ اﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ ﺲﮐاو ﺮﺑ ﯾ
ﺘﻈﻓﺎﺤﻣ ﺮﺛا ﺶ ﯽ
ا ﯾ عﻮﻧ ﻦ
لژﻮﺌﻟوا ﺴﮐا ﺶﻨﮐاو ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺎﻫ ﯿ
ﺳاﺪ ﯿ ﻣ نﻮ ﯽ ددﺮﮔ .
Fig 3Peroxide value of cake samples during 90- day storage.Data are expressed as mean ± standard
deviation (n=3) and different letters show significant difference at the 5% level in Duncan’s test (p < 0.05).CW: carnauba wax and AA: adipic
acid.
3 - 6 - زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ي
ﮕﻧر ﯽ
ﺎﺘﻧ ﯾ زرا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞ ﯾﺑﺎ
ﯽ ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ي ﮕﻧر ﯽ ﺰﻐﻣ و ﻪﺘﺳﻮﭘ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ لوﺪﺟ رد ﮏ 2
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا .
ﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ﯾ
ﺞ
ﻣ ،ﻞﺻﺎﺣ ﯿ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ناﺰ L*
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺘﺳﻮﭘ ﺎﻫ
ي ﮐ ﯿ ﺎﺟ ﺎﺑ ﮏ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ
ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﮓﻨ ﺎﻫ
ي ﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ لژﻮﺌﻟوا ﯽ
راد ي
) 05 /0 P <
( ﺶﻫﺎﮐ ﯾ ﺖﻓﺎ . ا ﺎﺑ ﯾ ﻣ ،لﺎﺣ ﻦ ﯿ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ناﺰ L*
ﺰﻐﻣ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ﺎﺟ ﺎﺑ ﮏ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ ﻟوا ﻂﺳﻮﺗ ﮓﻨ لژﻮﺌ
ﺎﻫ ي
و CW CW/AA ﺗﺮﺗ ﻪﺑ
ﯿ اﺰﻓا و ﺶﻫﺎﮐ ﺐ ﯾ
ﺶ ﯾ ﺖﻓﺎ . ﻪﺑ
رﻮﻃ ي ﻠﮐ ﯽ دﺎﻘﻣ ﯾﺮ L* ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺰﻐﻣ و ﻪﺘﺳﻮﭘ ي
ﮐ ﯿ ﻬﺗ ﮏ ﯿ ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ
لژﻮﺌﻟوا CW/AA ﻪﺑ
ﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﯽ راد ي ) 05 /0 P <
( ﺑﯿ زا ﺮﺘﺸ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ي ﻬﺗ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ دﻮﺑ CW
. اﯾ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺖﻟﺎﺣ ﻦ
ﺳا دﻮﺟو ﯿ دآ ﺪ ﯾﭙﯿ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ﮏ ﯿ
لژﻮﺌﻟوا نﻮ ﺮﺛا ناﺮﺒﺟ ﺚﻋﺎﺑ
ﻔﻨﻣ ﯽ ﮕﻧر ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺮﺑ ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ ﺲﮐاو ﯽ
L* ﮐﯿ ﻣ ﮏ ﯽ دﻮﺷ . رد ﻤﻫ ﯿ ﻦ
،ﺎﺘﺳار تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻠﺒﻗ ﯽ شراﺰﮔ هداد ﺪﻧا ﻪﮐ ﺎﺟ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ ﮓﻨ
ﺎﺑ ﺎﺑﻮﻧرﺎﮑﺴﮐاو ]
13 [
، ﺲﮐاو سﻮﺒﺳ
،ﺞﻧﺮﺑ ﻟﺪﻧﺎﮑﺴﮐاو ﯿﺎ ] 28 [ و
ﺲﮐاو رﻮﺒﻧز ﻞﺴﻋ ] 26 [ ﺚﻋﺎﺑ اﺰﻓا ﯾ ﺶ دﺎﻘﻣ ﯾﺮ رد L*
ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﺎﻫ ي ﮐﯿ ﮏ
،ﺪﺷ رد ﻟﺎﺣ ﯿ ﻪﮑ ﺗ توﺎﻔ ﻨﻌﻣ ﯽ راد ي رد ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ
*ي a
*و ﻪﻧﻮﻤﻧ b ﮐﯿ ﮏ هﺪﻫﺎﺸﻣ هﺪﺸﻧ ﺖﺳا . ﺟﻮﺗ رد ﯿ ا ﻪ ﯾ ﺪﭘ ﻦ ﯾ هﺪ
ﻣ ﯽ اﺰﻓا ﻪﺑ ناﻮﺗ ﯾ
ﻣ ﺶ ﯿ ﺮﮐ ناﺰ ﯾ ﻟﺎﺘﺴ ﯿ ﺳاﺰ ﯿ ﺳا ندوﺰﻓا ﺎﺑ نﻮ ﯿ
ﺪ
دآ ﯾﭙﯿ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﻪﺑ ﮏ ﯿ
رﺎﺸﺘﻧا ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ دﺮﮐ هرﺎﺷا لژﻮﺌﻟوا نﻮ
ﺑﯿ ﺸﺑﺎﺗ رﻮﻧ ﺮﺘﺸ ﯽ
ﻣ ﯽ ددﺮﮔ . ﮕﻧر ﺮﺘﻣارﺎﭘ راﺪﻘﻣ ﯽ
a* ﻪﺘﺳﻮﭘ رد
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ﺎﺟ ﺎﺑ ﮏ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻂﺳﻮﺗ ﮓﻨ ﺎﻫ
ي
اﺰﻓا ﺪﻧور لژﻮﺌﻟوا ﯾ
ﺸ ﯽ ﻟو ؛داد نﺎﺸﻧ ﯽ
ﻣ ﯿ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ناﺰ a*
ﺰﻐﻣ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ لژﻮﺌﻟوا نودﺰﻓا ﺎﺑ ﺎﻓﺮﺻ ﮏ اﺰﻓا ﺪﻧور CW
ﯾ ﺸ ﯽ
لژﻮﺌﻟوا ندوﺰﻓا ﺎﺑ و هداد نﺎﺸﻧ CW/AA
ﻐﺗ ﯿﯿ ﻨﻌﻣ ﺮ ﯽ راد ي
دﺮﮑﻧ . ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﺎﺟ ﺎﺑ ﻦ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻂﺳﻮﺗ ﮓﻨ ﺎﻫ
ي
لژﻮﺌﻟوا ﺸﻫﺎﮐ ﺪﻧور ﯽ
دﺎﻘﻣ رد ﯾ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺮ b* ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺘﺳﻮﭘ ﺎﻫ
ي
ﮐﯿ ﻟو هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﮏ ﯽ
ﻐﺗ ﯿﯿ ﻨﻌﻣ ﺮ ﯽ راد ي دﺎﻘﻣ رد ﯾ ﺮ b* ﺰﻐﻣ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﮏ .
ﮓﻧر ﮐﯿ ﮏ ﻪﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻔﻠﺘﺨﻣ ﯽ زا
ﻪﻠﻤﺟ ﺶﻨﮑﻤﻫﺮﺑ ﺎﻫ و ﯾﺎ ﻐﺗ ﯿﯿ تاﺮ
،ءاﺰﺟا و ﻐﺗ ﯿﯿ تاﺮ ﮓﻧر اﯾ دﺎﺠ
هﺪﺷ ﻃ ﯽ آﺮﻓ ﯾ ﺪﻨ ﮕﺘﺴﺑ ﯽ دراد ] 13 .[
رﻮﻃ ﻪﺑ ي ﺖﺑﻮﻃر ﻪﮐ
ﻪﺘﺳﻮﭘ ﮐﯿ
،ﮏ تﺪﺷ ﺶﻨﮐاو ﻣﯿ درﻼ و دﻮﺟو ﮐﺮﺗ ﯿ تﺎﺒ ﮕﻧر ﯽ رد
ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﯿ نﻮ ﺮﺑ ﮓﻧر ﻪﺘﺳﻮﭘ ﮐﯿ ﮏ ﺮﺛﻮﻣ ﮐﺮﺗ و هدﻮﺑ ﯿ تﺎﺒ دﻮﺟﻮﻣ
رد ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﯿ نﻮ ﮐﯿ
،ﮏ ﺎﺒﻟﺎﻏ ﺮﺑ ﮓﻧر ﺰﻐﻣ ﮐﯿ ﮏ ﻣ ﺮﺛﻮﻣ ﯽ ﺪﻨﺷﺎﺑ . رد
اﯾ اﺰﻓا ،ﺎﺘﺳار ﻦ ﯾ
ﻣ ﺶ ﯿ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ناﺰ a*
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺘﺳﻮﭘ ﺎﻫ
ي ﮐ ﯿ ﺎﺑ ﮏ
لژﻮﺌﻟوا ندوﺰﻓا ﻣ ار ﺎﻫ
ﯽ ﻗو ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻣ ﺶﻨﮐاو عﻮ ﯿ
داد ﺖﺒﺴﻧ درﻼ .
Table 2.Color parameters of cake samples.
Samples L*
a*
b*
Control 58.38 ± 0.34a
9.54 ± 0.4b 29.53 ± 0.31a
CW 43.07 ± 0.42c
15.37 ± 0.38a
21.67 ± 0.20b Crust
CW/AA 50.36 ± 0.03b
15.61 ± 0.19a 21.73 ± 0.19b
Control 72.49 ± 0.50b
-2.15 ± 0.19b 31.45 ± 0.07a
CW 65.99 ± 1.73c
-1.56 ± 0.01a
31.54 ± 0.16a Crumb
CW/AA 83.68 ± 0.13a
-2.27 ± 0.19b 31.25 ± 0.22a
Data are expressed as mean ± standard deviation (n=3) and different letters show significant difference at the 5% level in Duncan’s test (p < 0.05); CW: carnauba wax and AA: adipic acid.
3 - 7 - زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺴﺣ ﯽ
ﻞﮑﺷ رادﻮﻤﻧ 4
ﺎﺘﻧ ﯾ زرا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞ ﯾﺑﺎ
ﯽ ﺴﺣ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ﮏ
ﻣ نﺎﺸﻧ ار ﯽ ﺪﻫد . ا سﺎﺳا ﺮﺑ ﯾ ﺎﺘﻧ ﻦ ﯾ
،ﺞ ﻟﻮﺒﻘﻣ ﯿ ﺴﺣ ﺖ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي
ﮐﯿ ﻬﺗ ﮏ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ ﻣ لﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ ﺎﻫ
ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . رﻮﻃ ﻪﺑ ﯾ ،ﻪﮑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ي ﮐ ﯿ ﻬﺗ ﮏ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ CW/AA
دﺰﻧ ﯾ ﮏ ﺮﺗ ﯾ ﻦ
ﻟﻮﺒﻘﻣ ﯿ ﺴﺣ ﺖ ﯽ اﺮﺑ ي تﺎﻔﺻ زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﻟﻮﺒﻘﻣ ﻪﺑ هﺪﺷ ﯿ
ﺴﺣ ﺖ ﯽ
داد نﺎﺸﻧ ار ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ .
اﺮﺑﺎﻨﺑ ﯾ ﻣ ﻦ ﯽ دﺮﺑرﺎﮑﻬﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ژﻮﺌﻟوا ﺎﺻﻮﺼﺨﻣ لژﻮﺌﻟوا ل
CW/AA ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
ﺎﺟ ﯾ ﺰﮕ ﯾ ﻨﺗرﻮﺷ ﻦ ﯿ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ﮓﻨ ﯿ
ﮐ نﻮ ﯿ ﻔﻨﻣ ﺮﺛا ﮏ ﯽ ﻨﻌﻣ ﯽ راد ي
ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺮﺑ ي
ﺴﺣ ﯽ ﮐ ﯿ دراﺪﻧ ﮏ . ﺎﺘﺳار رد ي ا ﯾ ﺎﺘﻧ ﻦ ﯾ رد ،ﺞ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ا ي ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺎﺟ
ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ ﺎﺑ ﮓﻨ
ﻨﺘﺒﻣ لژﻮﺌﻟوا ﯽ
ﺑﻮﻠﻄﻣﺎﻧ تاﺮﺛا ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ ﺲﮐاو ﺮﺑ ﯽ
ﺻﻮﺼﺧ ﺮﺑ ﯿ
تﺎ
ﺴﺣ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿ ﻧ و ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﮏ ﻪﻧﻮﻤ
ﺎﻫ ي اراد رﻮﮐﺬﻣ ي
ﺬﭘ ﯾ ﺴﺣ شﺮ ﯽ ﻟﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ ﯽ ﺪﻧدﻮﺑ ] 13 .[
Fig 4Sensory analyze of cake samples. CW:
carnauba wax and AA: adipic acid.
4 - ﺘﻧ ﯿ ﻪﺠ ﮔﯿ ﺮ ي
ﮐﺮﺗ لژﻮﺌﻟوا ﯿﺒ
ﯽ ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ ﺲﮐاو -
ﺳا ﯿ دآ ﺪ ﯾﭙﯿ ﻘﻓﻮﻣ ﺎﺑ ﮏ ﯿ
ﻟﻮﺗ ﺖ ﯿ ﺪ
ﻨﻋ ﻪﺑ و هﺪﺷ ﺎﺟ ناﻮ
ﯾ ﺰﮕ ﯾ ﻦ 50 ﺪﺻرد ي ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ رد ﮓﻨ
ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﯿ ﮐ نﻮ ﯿ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﮏ .
ﺎﺘﻧ ﯾ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞ
زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﻣ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰ ﺎﻫ
ي ﮐ ﯿ ﺎﺟ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﮏ ﯾ
ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ
ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ ﮓﻨ ﺎﻫ
ي ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ ي رد ﺖﺑﻮﻃر ﺮﺘﻬﺑ ﻆﻔﺣ ﺚﻋﺎﺑ
ﻪﮕﻧ تﺪﻣ لﻮﻃ راد
ي ﻣ ﯽ ددﺮﮔ . ا ﺎﺑ ﯾ ﻣ لﺎﺣ ﻦ ﯿ ﻞﮐ ﻞﺨﻠﺨﺗ ناﺰ
ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺶﻫﺎﮐ ﯾ ﻟﺎﺣ رد ﺖﻓﺎ ﯽ
ﻪﮐ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ راﺪﻘﻣ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ي ﮐ ﯿ ﻬﺗ ﮏ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ CW/AA
رﻮﻃ ﻪﺑ
ﻨﻌﻣ ﯽ راد ي ) 05 /0 P<
( ﺑ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد نآ راﺪﻘﻣ زا ﺮﺘﺸ ي
ﻬﺗ ﯿ هﺪﺷ ﻪ
لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ دﻮﺑ CW
. ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺎﻓوﺮﭘ ﯾ ﺘﻓﺎﺑ ﻞ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻧ ﺎﻫ ﯿ نﺎﺸﻧ ﺰ ﺎﺟ داد
ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ ﮐﺮﺘﻟژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ ﮓﻨ ﯿﺒ
ﯽ ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ ﺲﮐاو -
ﺳا ﯿ ﺪ
دآ ﯾﭙﯿ ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ دﻮﺒﻬﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﮏ ي
ﺘﻓﺎﺑ ﯽ ﮐ ﯿ ﺘﻔﺳ ﺎﺻﻮﺼﺨﻣ ﮏ ﯽ
نآ
ﻣ ﯽ ددﺮﮔ ﻨﭽﻤﻫ . ﯿ ﻦ ﺎﭘﯾ راﺪ ي ﺴﮐا ﯿ ﺗاﺪ ﯿﻮ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮐﯿ ﮏ ﻧﯿ ﺰ ﺎﺑ
ﺎﺟ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ ﮓﻨ ﻂﺳﻮﺗ لژﻮﺌﻟوا ﺎﻫ ﻪﺑ رﻮﻃ ﻨﻌﻣ ﯽ راد ي
ا اﺰﻓ ﯾ ﺶ ﯾ ﺖﻓﺎ . ﻓﺮﻃ زا ﯽ د ﯾ ﺎﺟ ﺮﮕ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ لژﻮﺌﻟوا ﺎﺑ ﮓﻨ
ﮐﺮﺗ ﯿﺒ ﯽ ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ ﺲﮐاو -
ﺳا ﯿ دآ ﺪ ﯾﭙﯿ ﮏ ﺛﺎﺗ ﯿ ﻄﻣﺎﻧ ﺮ ﺑﻮﻠ ﯽ ﻟﻮﺒﻘﻣ ﺮﺑ ﯿ ﺖ
ﺴﺣ ﯽ ﺖﺷاﺪﻧ نآ .
ﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯾ
ا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞ ﯾ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻦ
ﻣ ﯽ لژﻮﺌﻟوا ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﮐﺮﺗ
ﯿﺒ ﯽ ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ ﺲﮐاو -
ﺳا ﯿ دآ ﺪ ﯾﭙﯿ ﮏ
ﺎﺟ ﯾ ﺰﮕ ﯾ ﺒﺳﺎﻨﻣ ﻦ ﯽ اﺮﺑ ي ﻨﺗرﻮﺷ ﯿ ﮓﻨ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ﺎﻫ ﯿ
ﮐ نﻮ ﯿ و ﮏ
ﺎﺳ ﯾ اﻮﻧﺎﻧ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺮ ﯾ
ﯽ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻟﻮﺗ
ﯿ اﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪ ﯾ
ﯽ
ﮐ ﺎﺑ و ﻢﻟﺎﺳ ﯿﻔ
ﯿ ﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺖ ﯽ
ﺪﺷﺎﺑ .
5 - ﻊﺑﺎﻨﻣ
[1] Oh, I., Lee, J., Gyu, H., & Lee, S. (2019).
Feasibility of hydroxypropyl methylcellulose oleogel as an animal fat replacer for meat patties.Food Research International. 122:
566–572.
[2] Saghafi, Z., Naeli, M. H., Tabibiazar, M.,
&Zargaraan, A. (2019). Modeling the Rheological Behavior of Chemically Interesterified Blends of Palm Stearin/Canola Oil as a Function of Physicochemical Properties.Journal of the American Oil
Chemists' Society.
https://doi.org/10.1002/aocs.12272
[3] Diem, C., Tavernier, I., Kiyomi, P.,
&Dewettinck, K. (2018). Internal and external factors affecting the crystallization, gelation and applicability of wax-based oleogels in food industry. Innovative Food Science and Emerging Technologies. 45: 42–
52.
[4] Meng, Z., Qi, K., Guo, Y., Wang, Y., &
Liu, Y. (2018a). Effects of thickening agents on the formation and properties of edible oleogels based on hydroxypropyl methyl cellulose. Food Chemistry. 246: 137–149.
[5] Gaudino, N., Mirzaee, S., Clark, S.,
&Marangoni, A. G. (2019). Development of lecithin and stearic acid based oleogels and oleogel emulsions for edible semisolid applications. Food Research International.
116: 79–89.
[6] Lim, J., Jeong, S., Oh, I. K., & Lee, S.
(2017). Evaluation of soybean oil-carnauba wax oleogels as an alternative to high saturated fat frying media for instant fried
noodles.LWT - Food Science and Technology. 84: 788–794.
[7] Limpimwong, W., Kumrungsee, T., Kato, N., &Yanaka, N. (2017). Rice bran wax oleogel : A potential margarine replacement and its digestibility e ffect in rats fed a high- fat diet. Journal of Functional Foods. 39:
250–256.
[8] Moghtadaei, M., Amir, S., &Goli, H.
(2018). Production of sesame oil oleogels based on beeswax and application as partial substitutes of animal fat in beef burger. Food Research International. 108: 368–377.
[9] Wijarnprecha, K., Vries, A. de, Santiwattana, P., Sonwai, S., &Rousseaub, D. (2019). Microstructure and rheology of oleogel-stabilized water-in-oil emulsions containing crystal-stabilized droplets as active fillers.LWT - Food Science and Technology. 115: 108058.
[10] Jang, A., Bae, W., Hwang, H., Gyu, H., &
Lee, S. (2015). Evaluation of canola oil oleogels with candelilla wax as an alternative to shortening in baked goods.Food chemistry, 187, 525–529.
[11] Andréa, C., Freitas, S. De, Henrique, P., Sousa, M. De, Soares, D. J., Ytalo, J., Guedes, F. (2019). Carnauba wax uses in food – A review. Food Chemistry. 291: 38–
48.
[12] Öğütcü, M., Arifoğlu, N., &Yılmaz, E.
(2015b). Storage stability of cod liver oil organogels formed with beeswax and carnauba wax. International Journal of Food Science & Technology. 50(2): 404–412.
[13] Pehlivanoglu, H., Ozulku, G., Yildirim, R. M., Demirci, M., Toker, O. S., &Sagdic, O. (2018). Investigating the usage of unsaturated fatty acid-rich and low- calorie oleogels as a shortening mimetics in cake.Journal of Food Processing and Preservation. 42(6): e13621.
[14] Kim, J. Y., Lim, J., Lee, J., Hwang, H., &
Lee, S. (2017). Utilization of Oleogels as a Replacement for Solid Fat in Aerated Baked Goods: Physicochemical, Rheological, and Tomographic Characterization. Journal of Food Science. 82(2): 445–452.
[15] Fayaz, G., Amir, S., Goli, H., Kadivar, M., Valoppi, F., Barba, L., Cristina, M.
(2017). Potential application of pomegranate seed oil oleogels based on monoglycerides, beeswax and propolis wax as partial substitutes of palm oil in functional chocolate spread. LWT - Food Science and
Technology. 86: 523–529.
[16] Pérez-Monterroza, E. J., Márquez- Cardozo, C. J., &Ciro-Velásquez, H. J.
(2014). Rheological behavior of avocado (Perseaamericana Mill, cv. Hass) oleogels considering the combined effect of structuring agents. LWT - Food Science and Technology. 59(2): 673–679.
[17]Wohlgemuth, K., Ruether, F.,
&Schembecker, G. (2010).
Sonocrystallization and crystallization with gassing of adipic acid.Chemical Engineering Science. 65(2): 1016–1027.
[18] Falamarzpour, P., Behzad, T., &Zamani, A. (2017). Preparation of Nanocellulose Reinforced Chitosan Films, Cross-Linked by Adipic Acid. International Journal of Molecular Sciences. 18(2): 396.
[19] Raja, R., Vedhavalli, D., Nathan, P. K.,
&Patra, S. (2017). Growth and Characterization of Adipic Acid Doped Single Crystal. Int J Cur Res Rev. 9(10): 95–
98.
[20] AACC. 2000. Approved Methods of the American Association of Cereal Chemists, 10th Ed., Vol. 2. American Association of Cereal Chemists, St. Paul, MN.
[21] Haralick, R.M., Shanmugam, K., and Dinstein, I. (1973). Textural features for image classification. IEEE Transactions of ASAE. 45 (6): 1995-2005.
[22] Zhang, K., Wang, W., Wang, X., Cheng, S., Zhou, J., Wu, Z., & Li, Y. (2019).
Fabrication, physicochemical and antibacterial properties of ethyl cellulose- structured cinnamon oil oleogel: a relation of ethyl cellulose viscosity and oleogel performance Running title: The performance of ethyl cellulose-structured cinnamon oil oleo. Journal of the Science of Food and Agriculture. 99(8): 4063–4071.
[23] Amjadi, S., Emaminia, S., Nazari, M., Davudian, S. H., Roufegarinejad, L.,
&Hamishehkar, H. (2019). Application of Reinforced ZnO Nanoparticle-Incorporated Gelatin Bionanocomposite Film with Chitosan Nanofiber for Packaging of Chicken Fillet and Cheese as Food Models.Food and Bioprocess Technology.
12(7): 1205–1219.
[24] Mert, B., & Demirkesen, I. (2016).
Reducing saturated fat with oleogel / shortening blends in a baked product. Food Chemistry. 199: 809–816.
