ﺎﺑ ﻮﯾووﺮﮑﯿﻣ جاﻮﻣا ﮏﻤﮐ ﻪﺑ ﯽﮕﻧﺮﻓ دﻮﺨﻧ فﻼﻏ زا ﻦﯿﺘﮑﭘ جاﺮﺨﺘﺳا يزﺎﺳ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا
رﻮﭘ ﯽﻣاﺮﻬﺑ ﺎﻨﻣ ﯽﻧﺎﮔردآ يﺮﺒﮐا زوﺮﻬﺑ ،
12
1 - ناﺮﯾا ،ناﺮﻬﺗ ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﯾوراد مﻮﻠﻋ ﺪﺣاو ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ و مﻮﻠﻋ ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ .
2 - تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ رﺎﯿﺸﻧاد ،ﯽﮑﺷﺰﭘ شزﻮﻣآ و نﺎﻣرد ،ﺖﺷاﺪﻬﺑ ترازو ،وراد و اﺬﻏ نﺎﻣزﺎﺳ ،وراد و اﺬﻏ لﺮﺘﻨﮐ ﻊﺟﺮﻣ يﺎﻬﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ،وراد و اﺬﻏ ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ
ناﺮﯾا ،ناﺮﻬﺗ
) رﺎﺗ ﯾ ﺦ رد ﯾ ﺖﻓﺎ : 11 / 05 / 96 رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺬﭘ ﯾ شﺮ : 03 / 02 / 97
(
هﺪﯿﮑﭼ
ﺲﮐﺎﺑ حﺮﻃ و ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ شور زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد -
ﻪﻨﯿﻬﺑ ياﺮﺑ ﻦﮑﻨﺑ ﺨﺘﺳا ﻂﯾاﺮﺷ يزﺎﺳ
ﯽﮕﻧﺮﻓ دﻮﺨﻧ فﻼﻏ زا ﻞﺻﺎﺣ ﻦﯿﺘﮑﭘ ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ جاﻮﻣا ﮏﻤﮐ ﻪﺑ جاﺮ
) ﺪﯾﺪﺟ ﻊﺒﻨﻣ ﮏﯾ ناﻮﻨﻌﺑ (
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا . و جاﻮﻣا ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ نﺎﻣز تﺪﻣ ،ﻮﯾووﺮﮑﯿﻣ ناﻮﺗ نﻮﭽﻤﻫ ﯽﯾﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﯽﺧﺮﺑ ﺮﺑ pH
ﻔﯾﺮﺘﺳا ﻪﺟرد ،ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ ياﻮﺘﺤﻣ نﻮﭽﻤﻫ ،ﯽﺟاﺮﺨﺘﺳا ﻦﯿﺘﮑﭘ يدﺮﺑرﺎﮐ ﺰﻣﺮﻗ نودﺎﻣ ﻒﯿﻃ رﺎﺘﻓر و نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا يراﺪﯾﺎﭘ ،يﺮﯾﺎﻔﯿﺴﻟﻮﻣا صاﻮﺧ ،نﻮﯿﺳﺎﮑﯿ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻪﯾرﻮﻓ ﻞﯾﺪﺒﺗ .
ﻪﻨﻣاد رد ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ جاﻮﻣا ﮏﻤﮐ ﻪﺑ جاﺮﺨﺘﺳا زا ﻞﺻﺎﺣ ﻦﯿﺘﮑﭘ جاﺮﺨﺘﺳا هدزﺎﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ 2
ﺎﺗ 6/
15 دﻮﺑ ﺪﺻرد .
اﺮﺨﺘﺳا ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﯽﺟاﺮﺨﺘﺳا ﻦﯿﺘﮑﭘ هدزﺎﺑ ،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ج
) ﻮﯾووﺮﮑﯿﻣ ناﻮﺗ 600
جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣز ،تاو 4
و ﻪﻘﯿﻗد ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ pH
0/
1 ( ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ 1/
17 ﺶﯿﭘ ﺪﺻرد
ﺪﺷ ﯽﻨﯿﺑ . ﻦﯾا رد جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣﺪﻧار ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ،دﻮﺑ راﺮﮑﺗ ﻪﺳ ﺎﺑ هﺪﺷ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ رد جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣﺪﻧار ناﺰﯿﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﮐ ،ﻪﯾﺪﯿﺋﺎﺗ نﻮﻣزآ
ﺮﺑاﺮﺑ ﻂﯾاﺮﺷ 43
/0 95± / 16 ﻮﺑ د . ﻪﻨﻣاد رد ﻞﺻﺎﺣ ﻦﯿﺘﮑﭘ نﻮﯿﺳﺎﮑﯿﻔﯾﺮﺘﺳا ﻪﺟرد 36
/ 18 و 94 / 32 رد هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﻦﯿﺘﮑﭘ رد رﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﯾا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺪﺻرد
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ جاﺮﺨﺘﺳا ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ 23
دﻮﺑ ﺪﺻرد . ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ جاﺮﺨﺘﺳا ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﯽﺟاﺮﺨﺘﺳا ﻦﯿﺘﮑﭘ ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ ﺪﺻرد ،ﻦﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ 432
/1 23± / 69
دﻮﺑ ﺪﺻرد . ﻓ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ رﻮﮐﺬﻣ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﯽﺟاﺮﺨﺘﺳا ﻦﯿﺘﮑﭘ يﺮﯾﺎﻔﯿﺴﻟﻮﻣا ﺖﯿﻟﺎﻌ 38
نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا يراﺪﯾﺎﭘ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و هدﻮﺑ ﺪﺻرد ﻦﯿﺘﮑﭘ ﺎﺑ هﺪﺷ راﺪﯾﺎﭘ يﺎﻫ
ﯽﺟاﺮﺨﺘﺳا يﺎﻣد ود ﺮﻫ رد ، 4
و 23 دﻮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ سﻮﯿﺴﻠﺳ ﻪﺟرد .
ژاو ﺪﯿﻠﮐ نﺎﮔ ﻪﻨﯿﻬﺑ ،ﯽﮕﻧﺮﻓ دﻮﺨﻧ فﻼﻏ ،ﻦﯿﺘﮑﭘ : ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ شور ،يزﺎﺳ
تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ :
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﮑﭘ هﺪﯿﭽﯿﭘ طﻮﻠﺨﻣ ﻦﯿﺘ هراﻮﯾد رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ ﺪﯾرﺎﮐﺎﺳ ﯽﻠﭘ زا يا
ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ ار نآ ﻢﻈﻋا ﺶﺨﺑ ﻪﮐ هدﻮﺑ نﺎﻫﺎﯿﮔ ﻪﻤﻫ ﯽﻟﻮﻠﺳ يﺎﻫ ﻞﯿﮑﺸﺗ زﻮﺘﮐﻻﺎﮔ و زﻮﻨﯿﺑارآ ،زﻮﻨﻣار ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﻫﺪﻨﻗ و ﺪﯿﺳا ﯽﻣ ﺪﻨﻫد 1] و 2 .[ ﺎﻔﻟآ تﻻﺎﺼﺗا زا ﯽﻧﻮﺘﺳ ﻦﯿﺘﮑﭘ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻢﻈﻋا ﺖﻤﺴﻗ
1 ﻪﺑ 4 ﺑ ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ ﺎﯾ لﻮﻧﺎﺘﻣ ﺎﺑ ﯽﺋﺰﺟ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﮐ هدﻮ
ﺖﺳا هﺪﺷ يﺮﺘﺳا ﺪﯿﺳا ﮏﯿﺘﺳا 3]
و 4 .[ نﻮﯿﺳﺎﮑﯿﻔﯾﺮﺘﺳا ﻪﺟرد
)
1DE لﻮﻧﺎﺘﻣ ﺎﺑ هﺪﺷ يﺮﺘﺳا ﻞﯿﺴﮐﻮﺑﺮﮐ يﺎﻫ هوﺮﮔ ﺪﺻرد (
ياﺮﺑ
نآ دﺮﺑرﺎﮐ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺖﻬﺟرد ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ ﻦﯿﺘﮑﭘ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ 5] .[ هوﺮﮔ ود رد نﻮﯿﺳﺎﮑﯿﻔﯾﺮﺘﺳا ﻪﺟرد ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ ﺎﻫ ﻦﯿﺘﮑﭘ
راﺮﻗ ﯽﻠﺻا ﯽﻣ
ﺪﻧﺮﯿﮔ : ﻻﺎﺑ يﺮﺘﺳا ﻪﺟرد ﺎﺑ ﻦﯿﺘﮑﭘ )
(HMP ﺎﺑ 2
DE
زا ﺶﯿﺑ 50 ﻦﯿﯾﺎﭘ يﺮﺘﺳا ﻪﺟرد ﺎﺑ ﻦﯿﺘﮑﭘ و ﺪﺻرد )
(LMP ﺎﺑ 3
زا ﺮﺘﻤﮐ DE 50 ﺪﺻرد 4] .[ رد ﻻﺎﺑ يﺮﺘﺳا ﻪﺟرد ﺎﺑ ﻦﯿﺘﮑﭘ pH
ﻦﯿﯾﺎﭘ ) هدوﺪﺤﻣ رد 5/
3 - 0 / 2 ( ﺮﮑﺷ يﻻﺎﺑ ﺖﻈﻠﻏ و )
75 - 55
ﺪﺻرد ( ﻪﺟرد ﺎﺑ ﻦﯿﺘﮑﭘ ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد ؛ﺪﻨﻫد ﯽﻣ لژ ﻞﯿﮑﺸﺗ يﺮﺘﺳا
زا ﯽﻌﯿﺳو ﻪﻨﻣاد رد ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻦﯿﯾﺎﭘ ) pH
ﻪﻨﻣاد رد 2 ﺎﺗ 6 ( ﺎﯾ و ﺎﺑ
نﻮﯾ رﻮﻀﺣ ﺎﻣا ،ﺪﻫد لژ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺮﮑﺷ ﯽﻤﮐ راﺪﻘﻣ رﻮﻀﺣ نوﺪﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ يروﺮﺿ ﻞﻤﻋ ﻦﯾا ياﺮﺑ ﻢﯿﺴﻠﮐ ﻞﺜﻣ ﯽﺘﯿﻓﺮﻇ ود يﺎﻫ 6]
.[
ﯽﻣ ﻦﯿﺘﮑﭘ جاﺮﺨﺘﺳا ياﺮﺑ ﻪﺘﻓر رﺎﮑﺑ ﯽﺘﻨﺳ يﺎﻫ شور ﻪﻠﻤﺟ زا ﯿﺳا غاد بآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ ناﻮﺗ ﯽﻧﺪﻌﻣ يﺎﻫﺪﯿﺳا عاﻮﻧا ﺎﺑ هﺪﺷ يﺪ
دﺮﮐ هرﺎﺷا . ﺖﺴﯾز تﻼﮑﺸﻣ ﻦﺘﺷاد ،شور ﻦﯾا ﺎﺑ رﺎﮐ ندﻮﺑ ﻞﮑﺸﻣ
ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻦﯿﺘﮑﭘ ﺖﯿﻔﯿﮐ ندﻮﺑ ﻦﯿﯾﺎﭘ و ﺪﻨﯾاﺮﻓ ندﻮﺑ ﯽﻧﻻﻮﻃ ،ﯽﻄﯿﺤﻣ ﺖﺳا ﻪﺘﻓر رﺎﮑﺑ ﯽﺘﻨﺳ يﺎﻫ شور ﺐﯾﺎﻌﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا هﺪﺷ .
رد ﻦﯾا
ﺎﺑ ﻦﯿﺘﮑﭘ ﻪﺑ ﯽﯾاﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ زا يرﺎﯿﺴﺑ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻟﺎﺣ ﻻﺎﺑ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ زﺎﯿﻧ ﺐﺳﺎﻨﻣ و
. رد هدﺮﺘﺴﮔ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻦﯿﺘﮑﭘ
لژ ناﻮﻨﻌﺑ ﻪﻟژ و ﺎﺑﺮﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ياﺮﺑ اﺬﻏ ﺖﻌﻨﺻ و هﺪﻨﻨﮐراﺪﯾﺎﭘ ،هﺪﻨﻨﮐ
ﯽﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ هﺪﻨﻫد ماﻮﻗ دﺮﯿﮔ
7] .[ ﺎﺑ ﻦﯿﺘﮑﭘ ،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
لژ ناﻮﻨﻌﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻤﻨﯿﯾﺎﭘ يﺮﺘﺳا ﻪﺟرد ﻢﮐ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد هﺪﻨﻨﮐ
ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ داﺮﻓا ياﺮﺑ هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺮﻟﺎﮐ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﯽﻗﺎﭼ و ﺖﺑﺎﯾد
دﺮﯿﮔ راﺮﻗ 8]
.[ ﺪﯿﻟﻮﺗ ياﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يرﺎﺠﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا
ﯽﻣ ﻦﯿﺘﮑﭘ هرﺎﺷا ﺪﻨﻗ رﺪﻨﻐﭼ و ﺐﯿﺳ ﻪﻟﺎﻔﺗ ،تﺎﺒﮐﺮﻣ ﺖﺳﻮﭘ ﻪﺑ ناﻮﺗ
دﺮﮐ 9] .[ ﻪﺑ يدﺎﯾز يرﺎﺠﺗ ﺮﯿﻏ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻦﯿﺘﮑﭘ ،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
1. Degree of esterification 2. High-Methoxyl Pectin
ﻠﻤﺟ زا ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﺖﻌﻨﺻ زﺎﯿﻧ ندﺮﮐ فﺮﻃ ﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪ
ﯽﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻦﯾا ﺎﯿﺑﻮﻟ ﻪﻟﺎﻔﺗ ﻪﺑ ناﻮﺗ
10] ﻪﻧاوﺪﻨﻫ ﺖﺳﻮﭘ،[ 11]
ﺖﺳﻮﭘ،[
ﺎﯾﻮﺳ 12] زﻮﻣ ﺖﺳﻮﭘ،[ 13]
ﺞﻧرﺎﻧ ﺖﺳﻮﭘ و[ 6]
دﺮﮐ هرﺎﺷا[ .
ﺰﺒﺳ دﻮﺨﻧ ﺎﯾ ﯽﮕﻧﺮﻓ دﻮﺨﻧ ﯽﻤﻠﻋ مﺎﻧ ﺎﺑ 4
Pisum sativum L.
،
و ﺎﯿﺳآ ،يﺰﮐﺮﻣ يﺎﭘورا رد ﯽﻧاواﺮﻓ ﻪﺑ ﻪﮐ هدﻮﺑ ﻪﻟﺎﺴﮑﯾ ﯽﻫﺎﯿﮔ ﯽﻣ ﺖﺸﮐ نﺎﺘﺳوﺪﻨﻫ بﺮﻏ لﺎﻤﺷ دﻮﺷ
. ﻮﺨﻧ ﺎﺑ يﺰﺒﺳ ﯽﮕﻧﺮﻓ د
راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻪﺘﺨﭘ ﺎﯾ مﺎﺧ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺷزرا ﯽﻣ دﺮﯿﮔ . تارﺪﯿﻫﻮﺑﺮﮐ و ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ يدﺎﯾز راﺪﻘﻣ ياراد يﺰﺒﺳ ﻦﯾا
ﯽﻣ رد ﻪﮐ يرﻮﻄﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ 100
ﻦﯿﺑ سرﺎﻧ ﯽﮕﻧﺮﻓ دﻮﺨﻧ مﺮﮔ 3
ﺎﺗ 6
دراد دﻮﺟو ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ مﺮﮔ .
زا ﯽﮔرﺰﺑ ﺖﻤﺴﻗ ﻪﮐ ﯽﮕﻧﺮﻓ دﻮﺨﻧ فﻼﻏ
ﯽﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ ار نآ نزو د
رود تﺎﻌﯾﺎﺿ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ هﺪﻤﻋ رﻮﻃ ﻪﺑ ،ﺪﻫ
ﯽﻣ ماد فﺮﺼﻣ ﻪﺑ ﺎﯾ و هﺪﺷ ﻪﺘﺨﯾر ﯽﻣ ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد ،ﺪﺳر
ﺎﺑ ناﻮﺗ
ﻪﺑ يدﺎﯾز ﺪﺣﺎﺗ ار رﻮﺸﮐ زﺎﯿﻧ ،تﺎﻌﯾﺎﺿ ﻦﯾا زا ﻦﯿﺘﮑﭘ جاﺮﺨﺘﺳا ﺖﺧﺎﺳ ﻊﻔﺗﺮﻣ ﻦﯿﺘﮑﭘ تادراو )
Dixit et al., 2001 .(
ﺪﻨﯾاﺮﻓ رد
ا يﺎﻫ لﻮﻠﺤﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻻﻮﻤﻌﻣ ﻦﯿﺘﮑﭘ ،ﯽﺘﻨﺳ جاﺮﺨﺘﺳا يﺪﯿﺳ
ﯽﻣ جاﺮﺨﺘﺳا ﯽﻧﺪﻌﻣ يﺎﻫ ﺪﯿﺳا ﺎﺑ هﺪﺷ دﻮﺷ
) Xu et al., 2014 .(
هﺎﮕﺘﺳد ﯽﮔدرﻮﺧ ﺐﺒﺳ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ﺎﻫ لﻮﻠﺤﻣ ﻦﯾا ﻪﮑﻠﺑ ،ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ ﺎﻫ
ﺪﻧراد لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ار ﺖﺴﯾز ﻂﯿﺤﻣ ﻪﺑ ﺐﯿﺳآ .
جاﻮﻣا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻣا
ار ﺮﮐﺬﻟا قﻮﻓ تﻼﮑﺸﻣ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ﻦﯿﺘﮑﭘ جاﺮﺨﺘﺳا ياﺮﺑ ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ ﺰﻣ ﻪﮑﻠﺑ ،ﺪﻫد ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ،هﺎﺗﻮﮐ ﺪﻨﯾاﺮﻓ نﺎﻣز ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺰﯿﻧ يﺮﮕﯾد يﺎﯾا
لﻮﺼﺤﻣ ﺮﺘﻬﺑ ﺖﯿﻔﯿﮐ و ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺪﯿﻟﻮﺗ نﺎﻣﺪﻧار ،ﺮﺘﻤﮐ لﻼﺣ فﺮﺼﻣ دراد لﺎﺒﻧﺪﺑ ار ﺮﺘﻤﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﻨﯾﺰﻫ فﺮﺻ ﺎﺑ يﺪﯿﻟﻮﺗ )
Bagherian
et al., 2011 .(
جاﺮﺨﺘﺳا فاﺪﻫا ﺎﺑ ﻮﯾووﺮﮑﯿﻣ جاﻮﻣا زا هدﺎﻔﺘﺳا
ﺰﯿﻟﺎﻧآ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ زا صﺎﺧ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﺛﺆﻣ لﺮﺘﻨﮐ و ﺎﻫ
ﺮﺿﺎﺣ ﯽﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺗ هوﺮﮔ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻓاﺪﻫا ﺮﮕﯾد زا ﺎﻬﻧآ ﯽﻨﻤﯾا و ﯽﻔﯿﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ .
ﯽﺟاﺮﺨﺘﺳا ﮏﯿﻨﮑﺗ ﻦﯾا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﭼﺮﮔا
ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ مﺰﻠﺘﺴﻣ مﺪﻋ ﺖﯾﺰﻣ زا نآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻣا ﺖﺳا ﻪﯿﻟوا يراﺬﮔ
لﻮﮑﻟﻮﻣوﺮﮐﺎﻣ ﻪﺑ ﺐﯿﺳآ زا ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ و ﺎﻬﻧآ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻆﻔﺣ و ﺎﻫ
ﯽﮔﮋﯾو ﺴﺣ يﺎﻫ شوﺮﻓ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ﻪﯿﻟوا ﯽ
ﯽﻣ ﻦﮑﻤﻣ ار ﻪﯿﻟوا ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ ﺮﺘﻌﯾﺮﺳ ﺖﺸﮔزﺎﺑ نﺎﮑﻣا لﻮﺼﺤﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ دزﺎﺳ . ﻪﻧﻮﻤﻧ زا مﺎﺗرﺎﭙﺳآ ﻮﯾووﺮﮑﯿﻣ جاﺮﺨﺘﺳا ﺲﻣادآ يﺎﻫ
14] و[
ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﻦﯿﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ زا ﯽﺧﺮﺑ جاﺮﺨﺘﺳا ،نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏور يﺎﻫ
ﺎﯾﻮﺳ و ﻻﻮﻧﺎﮐ 16]
- 15 ﻪﻧﻮﻤﻧ[ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ زا ﯽﯾﺎﻫ رد هﺪﺷ شراﺰﮔ
ﯽﻨﻤﯾا و ﯽﻔﯿﮐ لﺮﺘﻨﮐ هزﻮﺣ رد ﻮﯾووﺮﮑﯿﻣ جاﻮﻣا يﺮﯿﮔرﺎﮑﺑ ﻪﻨﯿﻣز ﺪﻨﺘﺴﻬﯿﯾاﺬﻏ داﻮﻣ .
فﻼﻏ زا ﻦﯿﺘﮑﭘ جاﺮﺨﺘﺳا ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا زا فﺪﻫ
ﻮﯾووﺮﮑﯿﻣ جاﻮﻣا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺪﯾﺪﺟ ﻊﺒﻨﻣ ﮏﯾ ناﻮﻨﻌﺑ ﯽﮕﻧﺮﻓ دﻮﺨﻧ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ياﺮﺑ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻂﯾاﺮﺷ يزﺎﺳ
اﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣﺪﻧار ﯽﻣ ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ج
ﺪﺷﺎﺑ . ﻪﻣادا رد
ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﯽﺟاﺮﺨﺘﺳا ﻦﯿﺘﮑﭘ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﻮﮑﯾﺰﯿﻓ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﺰﯿﻧ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
2 - ﺎﻫ شور و داﻮﻣ
2 - 1 - ﻪﯿﻟوا داﻮﻣ
هﺎﮕﺷوﺮﻓ زا ﯽﮕﻧﺮﻓ دﻮﺨﻧ فﻼﻏ ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ ﺢﻄﺳ رد ﯽﻠﺤﻣ يﺎﻫ
ﺪﺷ يراﺪﯾﺮﺧ .
فﻼﻏ و هﺪﺷ ﻪﺘﺴﺷ بآ ﺎﺑ ﯽﺑﻮﺨﺑ هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ يﺎﻫ
زا ﺲﭘ يﺎﻣد رد ﺖﺑﺎﺛ نزو ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ﺎﺗ ﻮﻗﺎﭼ ﺎﺑ نداد شﺮﺑ 50
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ نوآ ﮏﯾ رد سﻮﯿﺴﻠﺳ ﻪﺟرد .
،ﺲﭙﺳ
فﻼﻏ هﺪﺷ دﺮﺧ ﯽﺑﻮﺨﺑ بﺎﯿﺳآ ﮏﯾ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ هﺪﺷ ﮏﺸﺧ يﺎﻫ
ﺶﻣ زا ﺖﺷرد تارذ يزﺎﺳاﺪﺟ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ و -
40 ﺪﻧﺪﺷ هداد رﻮﺒﻋ .
ﺶﯾﺎﻣزآ مﺎﺠﻧا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ يﺎﻫردﻮﭘ رد يﺪﻌﺑ يﺎﻫ
ﻪﺴﯿﮐ
ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ ﮏﺸﺧ ﯽﻧﺎﮑﻣ رد و ﮓﻧر هﺮﯿﺗ يﺎﻫ .
ﮏﯾﺮﺘﯿﺳ
،ﻦﯿﺌﻟﺎﺘﻓ ﻞﻨﻓ فﺮﻌﻣ ،ﺪﯿﺳا ﮏﯾﺮﻠﮐورﺪﯿﻫ ،ﺪﯿﺴﮐورﺪﯿﻫ ﻢﯾﺪﺳ ،ﺪﯿﺳا كﺮﻣ ﺖﮐﺮﺷ زا ﺪﯾزآ ﻢﯾﺪﺳ و تارﻮﺑ اﺮﺘﺗ ﻢﯾﺪﺳ ،ﺪﯿﺳا ﮏﯾرﻮﻔﻟﻮﺳ ﺎﮑﯾﺮﻣآ ﺎﻤﮕﯿﺳ ﺖﮐﺮﺷ زا ﻞﯿﻨﻓ يد ﯽﺴﮐورﺪﯿﻫ ﺎﺘﻣ فﺮﻌﻣ و نﺎﻤﻟآ ﺪﻧﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ .
2 - 2 - ﺎﻫ نﻮﻣزآ
2 - 2 - 1 - ﺳا ﻦﯿﺘﮑﭘ جاﺮﺨﺘ
جاﻮﻣا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﮕﻧﺮﻓ دﻮﺨﻧ فﻼﻏ زا ﻦﯿﺘﮑﭘ جاﺮﺨﺘﺳا ياﺮﺑ شور زا ﻮﯾووﺮﮑﯿﻣ Hosseini
نارﺎﮑﻤﻫ و )
2016 ( ﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﻤﮐ ﺎﺑ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻪﺑ ﻊﯾﺎﻣ ﺖﺒﺴﻧ رد فﻼﻏ ﮏﺸﺧ ردﻮﭘ رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾﺪﺑ
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﺪﻣﺎﺟ 15
ﯽﻧزو / ﺪﯿﺳا يوﺎﺣ ﯽﺑآ لﻮﻠﺤﻣ رد ﯽﻤﺠﺣ
ﮏﯾﺮﺘﯿﺳ ) ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ pH 1 ، 2 و 3 ( ﺪﺷ هدز ﻢﻬﺑ و هﺪﺷ ﻪﺘﺨﯾر .
ناﻮﺗ ﻪﺳ رد جاﺮﺨﺘﺳا ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﺖﺤﺗ ﺎﻫ لﻮﻠﺤﻣ ﺲﭙﺳ 400
، 500 و
600 نﺎﻣز ﻪﺳ و تاو 1
، 5/
2 و 4 ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﻘﯿﻗد .
زا ﺲﭘ
رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ و هﺪﺷ دﺮﺳ قﺎﺗا يﺎﻣد ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ﺎﺗ طﻮﻠﺨﻣ ،جاﺮﺨﺘﺳا ژﻮﯿﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ و يﺬﻏﺎﮐ ﺮﺘﻠﯿﻓ زا لﻮﻠﺤﻣﺎﻧ تارذ يزﺎﺳاﺪﺟ )
g
10000 ، 15 ﯿﻗد ﻪﻘ ( ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا .
نداد بﻮﺳر رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ،ﺲﭙﺳ تﺪﻣ ﻪﺑ و ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﻓﺎﺿا ﺮﺑاﺮﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﺑ لﻮﻧﺎﺗا ،ﻦﯿﺘﮑﭘ
12 ﺖﻋﺎﺳ
ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ لﺎﭽﺨﯾ رد .
نﺪﯿﺳر ﺎﺗ بﻮﻃﺮﻣ ﻦﯿﺘﮑﭘ ،ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد
يﺎﻣد رد ﺖﺑﺎﺛ نزو ﻪﺑ 40
ﺪﺷ هداد راﺮﻗ سﻮﯿﺴﻠﺳ ﻪﺟرد .
رد
ﺮﯾز ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﯿﺘﮑﭘ ﺪﯿﻟﻮﺗ نﺎﻣﺪﻧار ،ﺖﯾﺎﻬﻧ ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
:
2 - 2 - 2 - هزاﺪﻧا نﻮﯿﺳﺎﮑﯿﻔﯾﺮﺘﺳا ﻪﺟرد يﺮﯿﮔ
ﻪﻧﻮﻤﻧ نﻮﯿﺳﺎﮑﯿﻔﯾﺮﺘﺳا ﻪﺟرد شور ﺎﺑ ﺎﻫ
Santos نارﺎﮑﻤﻫ و
) 2013 ( هزاﺪﻧا ﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﻤﮐ ﺎﺑ ، ﺪﺷ يﺮﯿﮔ
. رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾﺪﺑ 1/
0 مﺮﮔ
ﻦﻟرا ﻞﺧاد ﻪﺑ ﮏﺸﺧ ﻦﯿﺘﮑﭘ 100
ﯽﻠﯿﻣ ﺲﭙﺳ و هﺪﺷ ﻪﺘﺨﯾر يﺮﺘﯿﻟ
ﺎﺑ 3 ﯽﻠﯿﻣ لﻮﻧﺎﺗا ﺮﺘﯿﻟ 96
ﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ ﺪﺻرد .
،ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد 20
ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ يور و هﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا نآ ﻪﺑ ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺮﺘﯿﻟ ﻪﺑ ﺰﻬﺠﻣ ﻦﮐ
يﺎﻣد رد ﯽﺴﯿﻃﺎﻨﻐﻣ نﺰﻤﻫ 40
نﺪﺷ ﻞﺣ نﺎﻣز ﺎﺗ سﻮﯿﺴﻠﺳ ﻪﺟرد
ﺪﺷ هدز ﻢﻫ ﻪﺑ ﻦﯿﺘﮑﭘ ﻞﻣﺎﮐ .
5 هﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا نآ ﻪﺑ ﻦﯿﺌﻟﺎﺘﻓ ﻞﻨﻓ هﺮﻄﻗ
ﻢﯾﺪﺳ ﺎﺑ و ﺪﯿﺴﮐورﺪﯿﻫ
1/
0 ﮓﻧﺮﻤﮐ ﯽﺗرﻮﺻ ﮓﻧر رﻮﻬﻇ ﺎﺗ رﻻﻮﻣ
ﺪﯾدﺮﮔ ﺮﺘﯿﺗ )
ﻢﺠﺣ ﻪﯿﻟوا .(
،ﺲﭙﺳ 10 ﯽﻠﯿﻣ ﻢﯾﺪﺳ ﺮﺘﯿﻟ ﺪﯿﺴﮐورﺪﯿﻫ
1/
0 تﺪﻣ ﻪﺑ و هدﺮﮐ ﻪﻓﺎﺿا رﻻﻮﻣ 15
يور ﺮﺑ ﺰﯿﻟورﺪﯿﻫ ياﺮﺑ ﻪﻘﯿﻗد
ﺪﺷ هدز ﻢﻫ ﻪﺑ ﯽﺴﯿﻃﺎﻨﻐﻣ نﺰﻤﻫ .
،ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد 10
ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﯿﻟ
ﮏﯾﺮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﺪﯿﺳا
1/
0 ﻞﻣﺎﮐ ﻦﺘﻓر ﻦﯿﺑ زا ﺎﺗ و هﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا رﻻﻮﻣ
ﮏﯾﺮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﺲﭙﺳ و ﺪﺷ هدز ﻢﻫ ﻪﺑ ﯽﺗرﻮﺻ ﮓﻧر ﺳا
ﯽﻗﺎﺑ ﺪﯿ
ﻢﯾﺪﺳ ﺎﺑ هﺪﻧﺎﻣ ﺪﯿﺴﮐورﺪﯿﻫ
1/
0 ﺮﺘﯿﺗ ﯽﺗرﻮﺻ ﮓﻧر رﻮﻬﻇ ﺎﺗ رﻻﻮﻣ
ﺪﺷ ) ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ ﻢﺠﺣ .(
ﺮﯾز ﻪﻄﺑار ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ نﻮﯿﺳﺎﮑﯿﻔﯾﺮﺘﺳا ﻪﺟرد
ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ :
100 ﻢﺠﺣ ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ = ﺪﺻرد رد ﻪﺟ نﻮﯿﺳﺎﮑﯿﻔﯾﺮﺘﺳا
ﻢﺠﺣ ﻪﯿﻟوا + ﻢﺠﺣ ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ
2 - 2 - 3 - هزاﺪﻧا ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ ياﻮﺘﺤﻣ يﺮﯿﮔ ﺪﯿﺳا
ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ فﺮﻌﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﮏﯾﺮﺘﻤﯾﺮﻟﺎﮐ شور ﺎﺑ ﺪﯿﺳا
5،3 -
ﻞﯿﻨﻓ ﻞﯿﺘﻣ يد هزاﺪﻧا
ﺪﺷ يﺮﯿﮔ 17]
.[ ﻪﻟﻮﻟ ﻪﺑ يوﺎﺣ ﺶﯾﺎﻣزآ يﺎﻫ 1
ﯽﻠﯿﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ ﻦﯿﺘﮑﭘ ﯽﺑآ لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘﯿﻟ 200
ﺮﺑ ﻦﯿﺘﮑﭘ مﺮﮔوﺮﮑﯿﻣ
ﯽﻠﯿﻣ
،ﺮﺘﯿﻟ 6 ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾرﻮﻔﻟﻮﺳﺪﯿﺳا ﺮﺘﯿﻟ /
ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا تارﻮﺑاﺮﺘﺗ .
ﺲﭙﺳ
ﻪﻟﻮﻟ بآ مﺎﻤﺣ رد ﺶﯾﺎﻣزآ يﺎﻫ -
راﺮﻗ نﺪﺷ دﺮﺳ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺦﯾ
ﺖﻓﺮﮔ . ﻪﻧﻮﻤﻧ ندﺮﮐ طﻮﻠﺨﻣ زا ﺪﻌﺑ ﻪﻟﻮﻟ ،ﺎﻫ
ﺎﻫ تﺪﻣ ﻪﺑ 6 رد ﻪﻘﯿﻗد
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ شﻮﺟ بآ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ نﺪﺷ دﺮﺳ زا ﺪﻌﺑ بآ مﺎﻤﺣ رد ﺎﻫ
-
،ﺦﯾ 1 ﯽﻠﯿﻣ ﻪﻟﻮﻟ زا ﮏﯾ ﺮﻫ ﻪﺑ فﺮﻌﻣ ﺮﺘﯿﻟ هﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﺶﯾﺎﻣزآ يﺎﻫ
ﺪﻧﺪﺷ هدز ﻢﻫ ﻪﺑ و .
ﻪﻧﻮﻤﻧ بﺬﺟ ﺮﺜﮐاﺪﺣ ،ﺲﭙﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ
جﻮﻣ لﻮﻃ رد ﺮﺘﻣﻮﺗﻮﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا 520
ﺪﺷ هﺪﻧاﻮﺧ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ .
ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺎﺑ
ﺟ راﺪﻘﻣ راﺪﻘﻣ ،دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﯽﻨﺤﻨﻣ ﺎﺑ هﺪﺷ هﺪﻧاﻮﺧ بﺬ
ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺪﯿﺳا
. دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﯽﻨﺤﻨﻣ ﻢﺳر ياﺮﺑ
لﻮﻠﺤﻣ زا ،ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ -D
ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ بآ رد ﺪﯿﺳا
ﺖﻗر ،هﺰﯿﻧﻮﯾد ﺮﻄﻘﻣ هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
) 250 - 0 رد مﺮﮔوﺮﮑﯿﻣ
ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ ( جﻮﻣ لﻮﻃ رد ﺎﻬﻧآ زا ﮏﯾ ﺮﻫ بﺬﺟ و ، 520
ﺎﻧ ﺮﺘﻣﻮﻧ
ﺪﺷ هﺪﻧاﻮﺧ .
ﺪﯾدﺮﮔ ﻢﺳر ﺖﻈﻠﻏ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد بﺬﺟ رادﻮﻤﻧ ،ﺲﭙﺳ .
2 - 2 - 4 - نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا يراﺪﯾﺎﭘ و يﺮﯾﺎﻔﯿﺴﻟﻮﻣا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﺳرﺮﺑ
شور زا نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا تﺎﺒﺛ و يﺮﯾﺎﻔﯿﺴﻟﻮﻣا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻦﯿﻤﺨﺗ ياﺮﺑ Dalev و Simeonova )
1995 ( ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﻤﮐ ﺎﺑ ،
18] .[ نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ﻪﯿﻬﺗ ياﺮﺑ 5
ﯽﻠﯿﻣ آ ﻦﻏور ﺮﺘﯿﻟ بﺎﺘﻓ
ﻪﺑ نادﺮﮔ 5
ﯽﻠﯿﻣ ﻦﯿﺘﮑﭘ لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘﯿﻟ 5
ﯽﻤﺠﺣ ﺪﺻرد /
ﯽﻧزو ) ﻞﻣﺎﺷ 02 /0
ﻢﯾﺪﺳ ﺪﺻرد يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ ناﻮﻨﻌﺑ ﺪﯾزآ
( ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا . ،ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد
ﻪﻧﻮﻤﻧ رود رد رﺰﯾﺎﻧژﻮﻤﻫ ﺎﺑ ﺎﻫ 10000g
تﺪﻣ ﻪﺑ 4 طﻮﻠﺨﻣ ﻪﻘﯿﻗد
ﺪﻧﺪﺷ . نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ،ﺲﭙﺳ رود ﻂﯾاﺮﺷ رد ﺎﻫ
4000 g تﺪﻣ ﻪﺑ 5
ﺘﻧﺎﺳ قﺎﺗا يﺎﻣد رد ﻪﻘﯿﻗد ﺪﻧﺪﺷ ژﻮﯿﻔﯾﺮ
. ﺎﺑ يﺮﯾﺎﻔﯿﺴﻟﻮﻣا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ
ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺮﯾز ﻪﻄﺑار ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ :
100 ﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ﻪﯾﻻ ﻢﺠﺣ ن
هﺪﺷ = ﺪﺻرد ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯿﺴﻟﻮﻣا يﺮﯾﺎﻔ
ﻢﺠﺣ ﻞﮐ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ،نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا يراﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ياﺮﺑ
تﺪﻣ ﻪﺑ ،هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ 1
و 30 يﺎﻫﺎﻣد زا ﮏﯾ ﺮﻫ رد زور 23
و 4 سﻮﯿﺴﻠﺳ ﻪﺟرد
ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ .
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺮﯾز ﻪﻄﺑار ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ رﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﯾا ،ﺲﭙﺳ
ﺪﯾدﺮﮔ : 100 ﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ﻪﯾﻻ ﻢﺠﺣ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ن
= نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا يراﺪﯾﺎﭘ ﺪﺻرد
ﻢﺠﺣ
ﻮﻣا ﻪﯾﻻ ﻪﯿﻟوا نﻮﯿﺴﻟ
2 - 2 - 5 - ﻒﯿﻃ FT-IR
ﻒﯿﻃ FT-IR ﺖﻗد ﺎﺑ 4 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺮﺑ ﺮﺘﻣوﺮﺘﮑﭙﺳا ﻪﻠﯿﺳﻮﺑ و ﺮﺘﻣ FT-
ﺮﻤﻟا ﻦﯿﮐﺮﭘIR )
Perkin Elmer Co., MA, USA (
هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
ﻪﻨﻣاد رد ﺪﯾﺎﻣﺮﺑ ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ صﺮﻗ شور زا 4000
ﺎﺗ 450 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺮﺑ ﺮﺘﻣ
ﺪﯾدﺮﮔ ﻢﺳر .
2 - 2 - 6 - يرﺎﻣآ ﺰﯿﻟﺎﻧآ
ا رد ﻪﻨﯿﻬﺑ ﺖﻬﺟ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾ ﻪﺳ ﻞﻣﺎﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﻂﯾاﺮﺷ ﺮﺛا يزﺎﺳ
ﺮﯿﻐﺘﻣ X1
) تاو ،ناﻮﺗ (
، X2
) ﻪﻘﯿﻗد ،نﺎﻣز (
و X3
) (pH ﻪﺳ رد
ﺢﻄﺳ ) 1 +،
0،1 - ( ﺲﮐﺎﺑ حﺮﻃ و ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ شور زا -
ﻦﮑﻨﺑ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
يﺎﻨﺒﻣﺮﺑ ﺮﯿﻐﺘﻣ ﺮﻫ ﻪﺑ هﺪﺷ هداد ﺺﯿﺼﺨﺗ حﻮﻄﺳ
جاﺮﺨﺘﺳا هزﻮﺣ رد ﺮﯿﻐﺘﻣ ﺮﻫ يدﺮﺑرﺎﮐ ﻪﻨﻣاد و ﯽﺒﯾﺮﻘﺗ دوﺪﺣ ﻦﯿﺘﮑﭘ
هدﻮﺑ ﯽﺗﺎﻣﺪﻘﻣ يﺎﻫ ﺶﯾﺎﻣزآ مﺎﺠﻧا يﺎﻨﺒﻣﺮﺑ و ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ﺮﯾﺎﺳ زا ﺖﺳا . رد ،ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ زا ﮏﯾﺮﻫ ﯽﻌﻗاو ﺮﯾدﺎﻘﻣ و حﻮﻄﺳ
لوﺪﺟ 1 ﺖﺳا هﺪﻣآ .
نﺎﻨﯿﻤﻃا ﺢﻄﺳ رد هداد ﺰﯿﻟﺎﻧآ 5
ﺎﺑ و ﺪﺻرد
ﺐﺗ ﯽﻨﯿﻣ راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا 16
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا . هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ لﺎﮑﺷا مﺎﻤﺗ
ﺴﮐا ﻦﯾاﺰﯾد و ﻞﺴﮐا زا تﺮﭙ
7 ﺪﻧﺪﺷ ﻢﯿﺳﺮﺗ،
.
Table 1 Levels and values for independent variables
Assigned code and true values for variables Variables
+1 0
-1
600 500
400 (X1)
Power (watt)
4 2.5
1 (X2)
Time (min)
3 2
1 (X3)
pH
3 - ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ
1 - 3 - يرﺎﻣآ ﺰﯿﻟﺎﻧآ
ﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ لوﺪﺟ رد يرﺎﻣآ ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﻪ
2 ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺢﻄﺳ رد جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣﺪﻧار ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﯽﻧﻮﯿﺳﺮﮔر لﺪﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ نﺎﻨﯿﻤﻃا 95 شزاﺮﺑ مﺪﻋ نﻮﻣزآ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و هدﻮﺑ راد ﯽﻨﻌﻣ ﺪﺻرد
دﻮﺒﻧ ﯽﻨﻌﻣ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻦﯾا ياﺮﺑ .
ﻦﯿﯿﺒﺗ ﺐﯾﺮﺿ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ )
R2 ( ﻦﯾا ياﺮﺑ
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﺮﺘﻣارﺎﭘ 12
/ 99 ﺿ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺪﺻرد هﺪﺷ ﻞﯾﺪﻌﺗ ﻦﯿﯿﺒﺗ ﺐﯾﺮ
) adjusted-R2 (
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ 54 / 97 نﺎﺸﻧ ﻦﯾا ﻪﮐ ،ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺪﺻرد
لﺪﻣ بﻮﺧ شزاﺮﺑ هﺪﻨﻫد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ
ﯽﻣ ﯽﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ هداد ﺎﺑ
ﺪﺷﺎﺑ . ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ نﻮﯿﺳﺎﮑﯿﻔﯾﺮﺘﺳا ﻪﺟرد ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ درﻮﻣ رد
ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ نﺎﻨﯿﻤﻃا ﺢﻄﺳ رد ﯽﻧﻮﯿﺳﺮﮔر لﺪﻣ ،دﻮﺷ
95 ﺪﺻرد
و هدﻮﺑ راد ﯽﻨﻌﻣ دﻮﺑ راد ﯽﻨﻌﻣ شزاﺮﺑ مﺪﻋ نﻮﻣزآ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
. ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻻﺎﺑ زا نﺎﺸﻧ نﺎﻣﺪﻧار ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺰﯿﻧ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻦﯾا ياﺮﺑ ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﻦﯿﺒﺒﺗ ﺐﯾﺮﺿ ندﻮﺑ )
18 / 99 ﺪﺻرد ( هﺪﺷ ﻞﯾﺪﻌﺗ ﻦﯿﯿﺒﺗ ﺐﯾﺮﺿ و
) 70 / 97 ﺪﺻرد ( لﺪﻣ بﻮﺧ شزاﺮﺑ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﻪﮐ ،ﺖﺳا
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ 17] . [ ﺖﺳا نآ زا ﯽﮐﺎﺣ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ تاﺮﺛا ﻪﮐ
ناﻮﺗ ﻊﺑﺮﻣ تاﺮﺛا ،ﺎﻬﻧآ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا و نﺎﻣز و ناﻮﺗ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﯽﻄﺧ و ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ رادﺎﻨﻌﻣ ﻦﯿﺘﮑﭘ جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣﺪﻧار ﺮﺑ pH )
p<0.05 .(
ﻄﺧ تاﺮﺛا ﺰﯿﻧ نﻮﯿﺳﺎﮑﯿﻔﯾﺮﺘﺳا ﻪﺟرد نﻮﻣزآ رد ﯽ
ﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ي ناﻮﺗ
ناﻮﺗ ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺛا ﺎﻬﻨﺗ و جاﻮﻣا ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ نﺎﻣز و ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ رادﺎﻨﻌﻣ ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ
) p<0.05 ( ﺮﺑ ناﻮﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا و
ﻂﯿﺤﻣ pH ﺖﺳا هدﻮﺒﻧ يرادﺎﻨﻌﻣ .
ﻦﯿﺘﮑﭘ جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣﺪﻧار رد و ناﻮﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا
و ﻪﮑﯿﻟﺎﺣ رد هدﻮﺒﻧ راد ﯽﻨﻌﻣ pH تاﺮﺛا
ﺖﺳا هدﻮﺑ رادﺎﻨﻌﻣ ﮏﯾﺮﻫ مود ﻪﺟرد )
p<0.05 .(
ﺶﯿﭘ ود ﻪﺟرد تﻻدﺎﻌﻣ ﻪﺟرد و جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣﺪﻧار ياﺮﺑ هﺪﺷ ﯽﻨﯿﺑ
ﮑﯿﻔﯾﺮﺘﺳا ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ﺖﻬﺟ ﯽﺿﺎﯾر ﻂﺑاور ﯽﻋﻮﻧ ﻪﮐ نﻮﯿﺳﺎ
ﯽﻣ ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻦﯿﺑ طﺎﺒﺗرا يراﺮﻗﺮﺑ ﺎﺑ ﻪﻨﯿﻬﺑ رد هﺪﺷ ﺪﮐ ترﻮﺼﺑ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ
ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺮﯾز :
Table 2 Levels of variables (time, pH and power) and the related responses for extraction yield and degree of esterification
Estimated responses Measured responses
Independent variables Runs
Degree of esterification (%) Production
yield (%) Degree of
esterification (%) Production
yield (%) pH
Time (min) Power
(watt)
19.64 5.07
19.44 5.4
2 1
400 1
18.83 5.77
18.36 5.6
2 1
600 2
32.46 8.82
32.94 9
2 4
400 3
22.55 12.12
23.76 11.8
2 4
600 4
27.06 8.07
27 8
1 2.5
400 5
23.02 9.17
23.22 9.6
1 2.5
600 6
27.20 2.42
27 2
3 2.5
400 7
21.53 5.32
21.60 5.4
3 2.5
600 8
20.25 5.05
20.52 4.8
1 1
500 9
29.56 15.70
29.16 15.6
1 4
500 10
20.11 5.90
20.52 6
3 1
500 11
28.35 5.35
28.08 5.6
3 4
500 12
25.56 5.80
24.84 5.2
2 2.5
500 13
25.56 5.80
25.92 6.2
2 2.5
500 14
25.56 5.80
25.92 6
2 2.5
500 15
2 - 3 - ﺪﯿﻟﻮﺗ نﺎﻣﺪﻧار يور جاﺮﺨﺘﺳا ﻂﯾاﺮﺷ ﺮﺛا
ﻦﯿﺘﮑﭘ
ﻞﮑﺷ رد ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ 1
هﺪﻫﺎﺸﻣ زا ﯽﮑﯾ ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ ناﻮﺗ دﻮﺷ ﯽﻣ
و هدﻮﺑ ﺮﺛﺆﻣ جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣﺪﻧار يور ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ﯽﻣ نآ ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺒﺳ دﻮﺷ
. ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ ﯽﻫدﻮﺗﺮﭘ يژﺮﻧا ﺶﯾاﺰﻓا
ﯽﻣ و ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﻞﺧاد ﻪﺑ جاﺮﺨﺘﺳا لﻼﺣ ذﻮﻔﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺒﺳ ﺪﻧاﻮﺗ
لﻮﮑﻟﻮﻣ تﻻﺎﻌﻔﻧا و ﻞﻌﻓ ﺶﯾاﺰﻓا د و هﺪﺷ ﯽﺴﯿﻃﺎﻨﻐﻣ ناﺪﯿﻣ ﺎﺑ ﺎﻫ
ر
لﻼﺣ ﻪﺑ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ زا ﻦﯿﺘﮑﭘ رﺎﺸﺘﻧا ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺒﺳ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﯽﻣ دﻮﺷ 19] .[ ﺮﺑﺮﺛﺆﻣ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ زا ﺮﮕﯾد ﯽﮑﯾ ﯽﻫدﻮﺗﺮﭘ نﺎﻣز
ﯽﻣ ﻦﯿﺘﮑﭘ جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣﺪﻧار ﺪﺷﺎﺑ
. ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﻫدﻮﺗﺮﭘ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻣ جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣﺪﻧار يور ﺖﺒﺜﻣ
دراﺬﮔ ) ﻞﮑﺷ 1 .(
ﻪﮐ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺪﯿﯾﺎﺗ ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ زا يرﺎﯿﺴﺑ ﻂﺳﻮﺗ 21]
- 20 .[ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ
ﺮﺛا رد ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺲﮑﯾﺮﺗﺎﻣ ﻞﺧاد ﻪﺑ لﻼﺣ ذﻮﻔﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ نﺪﺷ ﻞﺣ ياﺮﺑ ﯽﻓﺎﮐ ﺖﺻﺮﻓ دﺎﺠﯾا ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﺷﺎﺑ جاﺮﺨﺘﺳا لﻼﺣ رد ﻦﯿﺘﮑﭘ 20]
.[ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ زا ﯽﮑﯾ pH
ﯽﻣ جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣﺪﻧار ﺮﺑﺮﺛﺆﻣ يﺪﯿﻠﮐ بﺎﺨﺘﻧا و ﺪﺷﺎﺑ
ﺐﺳﺎﻨﻣ pH
ار ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ياﺮﺑ ﺖﺳا يروﺮﺿ يﺮﻣا نﺎﻣﺪﻧ
. ﻞﮑﺷ 1 ﻪﺑ
ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣﺪﻧار ﻪﮐ ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ حﻮﺿو ﺶﯾاﺰﻓا pH
ﯽﻣ ﯾ ﺪﺑﺎ . ﻦﯿﺘﮑﭘ ﺰﯿﻟورﺪﯿﻫ ﺐﺒﺳ ﻻﺎﺑ ﻪﺘﯾﺪﯿﺳا ﺎﺑ جاﺮﺨﺘﺳا لﻼﺣ يﺎﻫ
ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و هﺪﺷ لﻮﻠﺤﻣ ﻦﯿﺘﮑﭘ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﻞﯾﺪﺒﺗ و لﻮﻠﺤﻣ ﺮﯿﻏ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣﺪﻧار ﯾ
ﺪﺑﺎ 23] - 22 .[
لوﺪﺟ رد ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ 2
جاﺮﺘﺳا نﺎﻣﺪﻧار ،ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ
ﻪﻨﻣاد رد ﯽﮕﻧﺮﻓ دﻮﺨﻧ فﻼﻏ زا ﻦﯿﺘﮑﭘ 2
ﺎﺗ 6/
15 ﺮﯿﻐﺘﻣ ﺪﺻرد
ﺖﺳا . نﺎﺸﻧ جاﺮﺨﺘﺳا ﻂﯾاﺮﺷ يزﺎﺳ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ رد جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣﺪﻧار ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ياﺮﺑ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﮐ داد
ناﻮﺗ 600 نﺎﻣز ،تاو 4
و ﻪﻘﯿﻗد ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ pH
0/
1 ﺑ نﺎﻣﺪﻧار ﻪﮐ هدﻮ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﯾا رد جاﺮﺨﺘﺳا
1/
17 ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ ﺪﺻرد .
ﻂﯾاﺮﺷ رد جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣﺪﻧار ناﺰﯿﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﮐ ﻪﯾﺪﯿﺋﺎﺗ نﻮﻣزآ نﺎﻣﺪﻧار ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ،دﻮﺑ راﺮﮑﺗ ﻪﺳ ﺎﺑ هﺪﺷ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﯾا رد جاﺮﺨﺘﺳا 43
/0 95± / 16 ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
Table 3 Analysis Variance (ANOVA) results for extraction yield and degree of esterification P value F value
Mean of squares Sum of squares
Degree of freedom Source
A) Extraction Yield
0.000 62.58
16.897 152.074
9 Regression
0.000 128.56
34.71 104.130
3 Linearity
0.004 17.39
4.69 14.084
3 Second order
0.001 41.80
11.29 33.86
3 Cross-effects
0.27 1.35
5 Residual error
0.552 0.94
0.26 0.79
3 Not fitted
0.28 0.56
2 Net error
153.424 14
Total
0.9912 r2
0.9754 Adjusted-R2
B) Degree of esterification
0.000 67.13
25.12 226.082
9 Regression
0.000 180.06
67.38 202.152
3 Linearity
0.043 5.86
2.19 6.58
3 Second order
0.006 15.45
5.78 17.35
3 Cross-effects
0.37 1.87
5 Residual error
0.553 0.94
0.36 1.09
3 Not fitted
0.38 0.77
2 Net error
227.95 14
Total
0.9918 r2
0.9770 Adjusted-R2
3 - 3 - جاﺮﺨﺘﺳا ﻂﯾاﺮﺷ ﺮﺛا ﺮﺑ
ﻪﺟرد
نﻮﯿﺳﺎﮑﯿﻔﯾﺮﺘﺳا
لوﺪﺟ رد ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ 2
ﻪﺟرد ﺞﯾﺎﺘﻧ دﻮﺷ ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﻦﯿﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد نﻮﯿﺳﺎﮑﯿﻔﯾﺮﺘﺳا 36
/ 18 و 94 / 32 ﺮﯿﻐﺘﻣ ﺪﺻرد
ﺖﺳا هدﻮﺑ . هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﻦﯿﺘﮑﭘ نﻮﯿﺳﺎﮑﯿﻔﯾﺮﺘﺳا ﻪﺟرد ،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ رد )
ناﻮﺗ 600 نﺎﻣز ،تاو 4
و ﻪﻘﯿﻗد ﺮﺑاﺮﺑ pH
ﺎﺑ
0/
1 ( ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ 23 ﺖﺳﺪﺑ ﻦﯿﺘﮑﭘ ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻦﯾا ﻪﮐ دﻮﺑ ﺪﺻرد
ﻦﯿﺘﮑﭘ وﺰﺟ ناﻮﺗ ﯽﻣ ار ﯽﮕﻧﺮﻓ دﻮﺨﻧ فﻼﻏ زا هﺪﻣآ ﻪﺟرد ﺎﺑ يﺎﻫ
دﺮﮐ يﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ ﻦﯿﯾﺎﭘ يﺮﺘﺳا .
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾا ﻦﯿﺑ ﻪﮐ ﺪﻫد
دﻮﺟو ﯽﻤﯿﻘﺘﺴﻣ ﻪﻄﺑار جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣﺪﻧار و نﻮﯿﺳﺎﮑﯿﻔﯾﺮﺘﺳا ﻪﺟرد نﺎﻣﺪﻧار ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ اﺮﯾز ؛دراﺪﻧ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ جاﺮﺨﺘﺳا
رد ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﯾا رد نﻮﯿﺳﺎﮑﯿﻔﯾﺮﺘﺳا ﻪﺟرد ﻪﮑﯿﻟﺎﺣرد ؛دﻮﺑ جاﺮﺨﺘﺳا ﺖﺳا هدﻮﺒﻧ ﺪﺣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ .
ناﻮﺗ ﯽﻣ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ عﻮﻧ زا جاﺮﺨﺘﺳا شور ﻦﯾا رد هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﻦﯿﺘﮑﭘ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ
ﻦﯿﯾﺎﭘ نﻮﯿﺳﺎﮑﯿﻔﯾﺮﺘﺳا ﻪﺟرد ﺎﺑ ﻦﯿﺘﮑﭘ )
(LMP ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ . رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ
ﯿﺑ ﻪﮐ دﺮﺑرﺎﮐ ياراد توﺎﻔﺘﻣ يﺮﺘﺳا تﺎﺟرد ﺎﺑ ﻦﯿﺘﮑﭘ ﺪﺷ نﺎ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ
. ،لﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾا زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﻦﯿﺘﮑﭘ ،ور ﻦﯾا زا
ﺮﮑﺷ ﺎﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ياﺮﺑ ،نآ يﺮﺘﺳا ﻪﺟرد ندﻮﺑ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﻞﯿﻟﺪﺑ ﻪﻟژ ﻞﺜﻣ ﻢﮐ ﻢﮐ يﺎﻫﺎﺑﺮﻣ و ﺎﻫ
ﺖﺳا ﺐﺳﺎﻨﻣ رﺎﯿﺴﺑ يﺮﻟﺎﮐ 8]
.[
و ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ ناﻮﺗ ،ﯽﻫدﻮﺗﺮﭘ نﺎﻣز ﺮﺛا ﻪﺟرد يور pH
ﻞﮑﺷ رد نﻮﯿﺳﺎﮑﯿﻔﯾﺮﺘﺳا 1
ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ .
ﻞﮑﺷ ﻖﺑﺎﻄﻣ 1
ﺎﺑ
و ﯽﻫدﻮﺗﺮﭘ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺶﯾاﺰﻓا نﻮﯿﺳﺎﮑﯿﻔﯾﺮﺘﺳا ﻪﺟردpH
ﯽﻣ ﯾ ﺪﺑﺎ . هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ زا يرﺎﯿﺴﺑ تﺎﺷراﺰﮔ رد ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا
ﺖﺳا 25] - 24 .[ ﺮﺛﺆﻣ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ زا ﺮﮕﯾد ﯽﮑﯾ ﻮﯾووﺮﮑﯿﻣ ناﻮﺗ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣﺪﻧار يور .
ﺗ ﺎﺑ فﺮﻃ ﮏﯾ زا جاﺮﺨﺘﺳا ناﻮ
نﺎﯾداﺮﮔ ﺶﯾاﺰﻓا و ﯽﯾاﺬﻏ هدﺎﻣ نورد رد ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ كﺮﺤﺗ ﺶﯾاﺰﻓا
دﻮﺒﻬﺑ و ﺎﻫ لﻮﮑﻟﻮﻣ نﺪﺷ دازآ ﺐﺒﺳ ﺢﻄﺳ ﻪﺑ نورد زا ﯽﯾﺎﻣد ﺖﻋﺮﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺮﮕﯾد فﺮﻃ زا و دﻮﺷ ﯽﻣ جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣﺪﻧار ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﺎﻣد و ناﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﺛا رد يﺮﺘﺳا يﺎﻫﺪﻧﻮﯿﭘ ﺰﯿﻟورﺪﯿﻫ ﮑﯿﻔﯾﺮﺘﺳا ﻪﺟرد ﻞﮑﺷ رد حﻮﺿو ﻪﺑ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻫد ﺶﻫﺎﮐ ار نﻮﯿﺳﺎ
1
ﺖﺳا هﺪﺷ هدا د نﺎﺸﻧ 6]
.[ زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﻦﯿﺘﮑﭘ ﯽﻠﮐ رﻮﻄﺑ ﺖﺨﺳ رﺎﯿﺴﺑ ﻂﯾاﺮﺷ زا ﺎﻫ نآ رد ﻪﮐ ﯽﺗﺎﺸﯾﺎﻣزآ
) نﺎﻣز ،ﻻﺎﺑ ناﻮﺗ
و ﯽﻧﻻﻮﻃ ﻦﯿﯾﺎﭘ رﺎﯿﺴﺑ pH
( ،ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا جاﺮﺨﺘﺳا ياﺮﺑ
ﻦﯿﯾﺎﭘ نﻮﯿﺳﺎﮑﯿﻔﯾﺮﺘﺳا ﻪﺟرد ياراد ﯽﻣ يﺮﺗ
اﺮﯾز ؛ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻂﯾاﺮﺷ
ﻦﯿﺘﮑﭘ يﺎﻫ هﺮﯿﺠﻧز ﯽﯾادز ﺮﺘﺳا ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺒﺳ جاﺮﺨﺘﺳا ﺖﺨﺳ ﯽﻣ دﻮﺷ 26] .[
Fig 1 The effect of independent variables on extraction yield and esterification degree for pectin
4 - 3 - ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ ﺪﺻرد
ﯾ ﺲﻧﺎﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻦﯿﺘﮑﭘ زا ﯽﻤﻠﻋ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﯽﻀﻌﺑ رد ﺎ
ﯽﻣ هدﺮﺑ مﺎﻧ ﺲﻧﺎﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔﻮﻨﻣار ﻦﯿﺘﮑﭘ ﻪﮐ ﻞﯿﻟد ﻦﯾا ﻪﺑ ،دﻮﺷ
ﺎﻫ
هﺪﯿﭽﯿﭘ يﺎﻫﺮﻤﯿﻠﭘﻮﯿﺑ زا ﻞﮑﺸﺘﻣ ﺐﻟﺎﻏ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ يا
هﺪﺷ ﻪﻠﯿﺘﻣ ﯽﺋﺰﺟ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫﺪﯿﺳا ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ ﯽﻣ ،ﺪﻧا
ﺪﻨﺷﺎﺑ .
ﺎﺑ ،ﺖﺳا ﻦﯿﺘﮑﭘ ﯽﻠﺻا ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽﻣ نآ راﺪﻘﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻮﺗ
ﻞﮑﻟا ﺎﺑ هﺪﺷ هداد بﻮﺳر ﻦﯿﺘﮑﭘ صﻮﻠﺧ نا دز ﻦﯿﻤﺨﺗ ار
27] .[ يﻻﺎﺑ ياﻮﺘﺤﻣ ﺎﺑ ﻦﯿﺘﮑﭘ عاﻮﻧا ﻪﻤﻫ
ﯽﻣ ﻒﯿﺻﻮﺗ ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ نﺎﻣزﺎﺳ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ﺪﻧﻮﺷ
ﺪﺤﺘﻣ ﻞﻠﻣ يزروﺎﺸﮐ و رﺎﺑراﻮﺧ )
(FAO ﺎﭘورا ﻪﯾدﺎﺤﺗا و )
(EU
ﻞﻗاﺪﺣ ﺪﯾﺎﺑ ﻦﯿﺘﮑﭘ 65
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ ﺪﺻرد
24] .[
د هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﻦﯿﺘﮑﭘ ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ ﺪﺻرد ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ر
ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ رد )
ناﻮﺗ 600 نﺎﻣز ،تاو 4
و ﻪﻘﯿﻗد ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ pH
0/
1 ( ﺪﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا .
ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ ﺪﺻرد ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﻪﻨﯿﻬﺒﻄﯾاﺮﺷ ﻦﯾا رد ﺪﯿﺳا 2/
1 23± / 69 ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺪﺻرد .
ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ
شراﺰﮔ ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ ﺮﮕﯾد زا ﯽﺧﺮﺑ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ناﺰﯿﻣ ،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد ﻪﮐ يﺮﮕﯾد ﻖﯿﻘﺤﺗ رد
ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ دوﺪﺣ رد ﺞﻧرﺎﻧ ﺖﺳﻮﭘ زا ﯽﺟاﺮﺨﺘﺳا ﻦﯿﺘﮑﭘ ﺪﯿﺳا
7/
75 هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ناﺰﯿﻣ ﺎﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ راﺪﻘﻣ ﻦﯾا ﻪﮐ دﻮﺑ ﺪﺻرد
ﺖﺳا ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ رد 28]
.[ ﯽﮔﮋﯾو يﺮﮕﯾد ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ يﺎﻫ
ﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ ﺪﯿﺳا ﮏﻤﮐ ﺎﺑ هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﻦﯿﺘﮑﭘ ﯽﯾ
زا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ناﺰﯿﻤﻬﮐﺪﻨﺘﺷاد نﺎﯿﺑ و هداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ار ﺪﻨﻗ رﺪﻨﻐﭼ ﻪﻟﺎﻔﺗ ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ ﻦﯿﺘﮑﭘ رد ﺪﯿﺳا
عﻮﻧ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ،هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا يﺎﻫ
ﻪﻨﻣاد رد و توﺎﻔﺘﻣ ﺪﯿﺳا 8/
77 - 2 / 60 ﺖﺳا ﺪﺻرد 22]
.[ ﻦﯾا
و ﺪﯿﺳا عﻮﻧ ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ ﺑﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ار pH
ﺪﺻرد ﺮ
ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ درﻮﻣ ﺪﯿﺳا ﻪﭼ ﺮﻫ ،ﺪﻨﺘﺷاد نﺎﯿﺑ و هدﺮﮐ ﯽﻓﺮﻌﻣ ﺪﯿﺳا
ﺪﺻرد ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﯾﻮﻗ ﻦﯿﺘﮑﭘ جاﺮﺨﺘﺳا ياﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺰﯿﻧ ﺪﯿﺳا
. ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ رد
ﻂﺳﻮﺗﺮﮕﯾد نارﺎﮑﻤﻫ و Yapo
) 2007 ( ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ ﺪﺻرد ، ﺪﯿﺳا
رﺪﻨﻐﭼ ﻪﻟﺎﻔﺗ زا هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﻦﯿﺘﮑﭘ رد ار ﺪﻨﻗ
ﻪﻨﻣاد 3/
76 - 2 / 35
ناﺰﯿﻣ ﺮﺑﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻤﻬﮐ ﺪﻨﺘﺷاد نﺎﯿﺑ و هدﺮﮐ شراﺰﮔ ﺪﺻرد ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ ،ﺪﯿﺳا
ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ ﻪﮐ يرﻮﻄﺑ ؛دﻮﺑpH ﺪﺻرد ،pH
ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﯿﺳا
. ﯽﻣ ،ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ﺖﺷاد نﺎﯿﺑ ناﻮﺗ
صﻮﻠﺧ ياراد ،ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﺞﻧرﺎﻧ زا هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﻦﯿﺘﮑﭘ ﻪﮐ ﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﯽﺑﻮﻠﻄﻣ ﺪ
4] .[
5 - 3 - يﺮﯾﺎﻔﯿﺴﻟﻮﻣا تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ
رد هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﻦﯿﺘﮑﭘ يﺮﯾﺎﻔﯿﺴﻟﻮﻣا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ،ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ )
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ناﻮﺗ 600
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ نﺎﻣز ،تاو 4
و ﻪﻘﯿﻗد pH
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ 0/
1 ( و ﻦﻏور زا ﻞﺻﺎﺣ نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا يراﺪﯾﺎﭘ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و
لﻮﻠﺤﻣ 5/
0 لوﺪﺟ رد و ﺪﯾدﺮﮔ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﻦﯿﺘﮑﭘ يﺪﺻرد 4
ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .
،نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ﻪﯿﻬﺗ زا ﺪﻌﺑ 3
ﺺﯿﺨﺸﺗ ﻞﺑﺎﻗ زﺎﻓ
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ :
ﻦﯿﺘﮑﭘ لﻮﻠﺤﻣ زﺎﻓ ،ﻻﺎﺑ رد ﺮﺘﻤﮐ ﯽﻟﺎﮕﭼ ﺎﺑ ﻦﻏور زﺎﻓ
رد ﻂﺳﻮﺘﻣ ﯽﻟﺎﮕﭼ ﺎﺑ ﯽﻧﻮﯿﺴﻟﻮﻣا زﺎﻓ و ﻦﯿﯾﺎﭘ رد ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻟﺎﮕﭼ ﺎﺑ ﻂﺳو . ﻪﯾﻻ ﻢﺠﺣ ،ﻒﯾﺮﻌﺗ ﻪﺑ ﺎﻨﺑ ﻪﮐ يﺮﯾﺎﻔﯿﺴﻟﻮﻣا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ناﺰﯿﻣ
ﯽﻣ ﻞﮐ ﻢﺠﺣ ﺮﺑ ﯽﻧﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ﺑ
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﺪﺷﺎ 38
دﻮﺑ ﺪﺻرد .
ناﺰﯿﻣ ﻦﯾا
ﻦﯿﺘﮑﭘ درﻮﻣ رد هﺪﺷ شراﺰﮔ ناﺰﯿﻣ زا ﺮﺘﻤﮐ يﺮﯾﺎﻔﯿﺴﻟﻮﻣا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺞﯾﻮﻫ ﻪﻟﺎﻔﺗ )
دوﺪﺣ 60 ﺪﺻرد ( دﻮﺑ 29] .[ رد ﯽﻧﻮﯿﺴﻟﻮﻣا يراﺪﯾﺎﭘ
يﺎﻫ ﺎﻣد 4 و 23 زا ﺪﻌﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ سﻮﯿﺴﻠﺳ ﻪﺟرد 1
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ زور
8/
77 و 7/
66 زا ﺪﻌﺑ و ،ﺪﺻرد 30
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ زور 6/
77 و 1/
66
دﻮﺑ ﺪﺻرد )
لوﺪﺟ 4 .(
ﯽﻣ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ نﺎﯿﺑ ناﻮﺗ
نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا يراﺪﯾﺎﭘ ﻪﮐ ﺖﺷاد ﺶﯾﺎﻣزآ درﻮﻣ يﺎﻣد ود ﺮﻫ رد ﺎﻫ
نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ﺎﻣا دﻮﺑ بﻮﻠﻄﻣ يﺎﻣد رد ﺎﻫ
4 يراﺪﻘﻣ سﻮﯿﺴﻠﺳ ﻪﺟرد
ﺪﻧدﻮﺑﺮﺗراﺪﯾﺎﭘ .
ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ زا يرﺎﯿﺴﺑ تﺎﺷراﺰﮔ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾا
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ 4] .[
Table 4 Emulsification activity and emulsion stability oil/0.5% v/w pectin solution emulsion stability Emulsification activity
2 day 1 day Storage time
23 4 23 4 23 Temperature (◦C)
66.1 77.6 66.7 77.8 38.0 Pectin
6 - 3 - ﻒﯿﻃ FT-IR
ﯾ اﺮﺑ ﺮﺒﺘﻌﻣ يﺎﻫ هار زا ﯽﮑ ،ﯽﺟاﺮﺨﺘﺳا ﻦﯿﺘﮑﭘ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ي
ﻒﯿﻃ زا هدﺎﻔﺘﺳا FT-IR
ﺖﺳا . ﻒﯿﻃ ﻪﻧﺎﻣﺎﺳ زا ﻞﺻﺎﺣ ﻒﯿﻃ
ﯽﺟاﺮﺨﺘﺳا ﻦﯿﺘﮑﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﯾرﻮﻓ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﺰﻣﺮﻗ نودﺎﻣ ﯽﺠﻨﺳ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﯽﮕﻧﺮﻓ دﻮﺨﻧ فﻼﻏ زا )
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ناﻮﺗ 600
،تاو
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ نﺎﻣز 4
و ﻪﻘﯿﻗد ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ pH
0/
1 ( ﻞﮑﺷ رد 2 اد نﺎﺸﻧ ، هد
ﺖﺳا هﺪﺷ .
ﻦﯿﺑ يﻮﻗ ﯽﺑﺬﺟ ﻪﯿﺣﺎﻧ 3500
- 3300 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺮﺑ ﺮﺘﻣ
هوﺮﮔ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﯽﻠﻣﺎﻋ يﺎﻫ
ﺖﻤﺴﻗ رد دﻮﺟﻮﻣ OH ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺖﺳا ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ ﺮﻤﯿﻠﭘ رﺎﺘﺧﺎﺳ .
راﻮﻧ رد هﺪﺷ ﺮﻫﺎﻇ ﮏﯿﭘ
2922 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺮﺑ ﮏﯿﺗﺎﻔﯿﻟآ ﯽﺸﺸﮐ تﺎﺷﺎﻌﺗرا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ C-H
ﯽﻣ هوﺮﮔ ﯽﺸﺸﮐ و ﯽﺸﻤﺧ تﺎﺷﺎﻌﺗرا ﻞﻣﺎﺷ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ يﺎﻫ
،CH
CH2
و CH3
ﺖﺳا ) ،نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻨﯿﺴﺣ 1395
.(
ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ
رد هﺪﺷ ﺮﻫﺎﻇ راﻮﻧ ،ﺐﯿﺗﺮﺗ 1743
تﺎﺷﺎﻌﺗرا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ O-CH3
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﺪﻨﺘﺴﻫ ﮏﯿﭘ ود ياراد تﻼﯿﺴﮐﻮﺑﺮﮐ يﺎﻫ هوﺮﮔ ) :
1 (
رد نرﺎﻘﻣﺎﻧ ﯽﺸﺸﮐ تﺎﺷﺎﻌﺗرا 1630
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺮﺑ ،ﺮﺘﻣ ) 2 ( تﺎﺷﺎﻌﺗرا
ﻒﯿﻌﺿ نرﺎﻘﺘﻣ ﯽﺸﺸﮐ رد ﺮﺗ
1438 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺮﺑ ﻣ ﺮﺘ . ﮏﯿﭘ عﻮﻤﺠﻣ يﺎﻫ
ﻦﯿﺑ ﻪﯿﺣﺎﻧ 1200
و 800 ﻦﯾا ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ هﺪﯿﻣﺎﻧ ﺖﺸﮕﻧا ﺮﺛا ﻪﯿﺣﺎﻧ
ﺖﺳا هاﺮﻤﻫ ﺰﯿﻧ ﯽﺗﻼﮑﺸﻣ ﺎﺑ نآ يﺎﻫراﻮﻧ ﺮﯿﺴﻔﺗ ﻪﮐ ﻪﯿﺣﺎﻧ 5]
ﺎﺑ[
ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ و ﺪﯿﯾﺄﺗ زا ﺲﭘ و هﺪﺷ هداد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ هﺎﮕﺘﺳد ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ درﻮﻣ ﯽﺟاﺮﺨﺘﺳا لﻮﺼﺤﻣ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ،ﻦﯿﺘﮑﭘ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﯿﯾﺄﺗ .
Fig 2 FT-IR spectrum for pectin obtained from peas pod in optimized extraction condiions
4 - يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ
ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ جاﻮﻣا ﮏﻤﮐ ﻪﺑ جاﺮﺨﺘﺳا شور زا ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﺪﯾﺪﺟ ﻊﺒﻨﻣ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﮕﻧﺮﻓ دﻮﺨﻧ فﻼﻏ زا ﻦﯿﺘﮑﭘ ﺪﯿﻟﻮﺗ ياﺮﺑ و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ و ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﯿﺘﮑﭘ يدﺮﺑرﺎﮐ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﯽﺟاﺮﺨﺘﺳا .
هدزﺎﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
رد ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ جاﻮﻣا ﮏﻤﮐ ﻪﺑ جاﺮﺨﺘﺳا زا ﻞﺻﺎﺣ ﻦﯿﺘﮑﭘ جاﺮﺨﺘﺳا ﻪﻨﻣاد 2 ﺎﺗ 6/
15 دﻮﺑ ﺪﺻرد .
رد ﯽﺟاﺮﺨﺘﺳا ﻦﯿﺘﮑﭘ هدزﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
جاﺮﺨﺘﺳا ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ )
ناﻮﺗ 600 نﺎﻣز ،تاو 4
و ﻪﻘﯿﻗد ﺮﺑاﺮﺑ pH
ﺎﺑ 0/
1 ( ﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﺎ 1/
17 ﺪﺷ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ ﺪﺻرد .
ﻪﮐ ﻪﯾﺪﯿﯾﺄﺗ نﻮﻣزآ
ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ رد جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣﺪﻧار ناﺰﯿﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ﻞﻣﺎﺷ ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﯾا رد جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣﺪﻧار ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ دﻮﺑ راﺮﮑﺗ ﻪﺳ ﺎﺑ هﺪﺷ ﺮﺑاﺮﺑ 43 / 0 95 ± / 16 دﻮﺑ ﺪﺻرد .
ﻪﺟرد،ﻦﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ
ﻪﻨﻣاد رد ﻞﺻﺎﺣ ﻦﯿﺘﮑﭘ نﻮﯿﺳﺎﮑﯿﻔﯾﺮﺘﺳا 36
/ 18 و 94 / 32 د ﺪﺻر
هوﺮﮔ رد ناﻮﺗ ﯽﻣ ار ﯽﮕﻧﺮﻓ دﻮﺨﻧ فﻼﻏ ﻦﯿﺘﮑﭘ داد نﺎﺸﻧ ﻪﮐ دﻮﺑ دﺮﮐ يﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ ﻦﯿﯾﺎﭘ يﺮﺘﺳا ﻪﺟرد ﺎﺑ ﻦﯿﺘﮑﭘ .
ﺪﺻرد،ﺮﮕﯾد فﺮﻃ زا
جاﺮﺨﺘﺳا ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﯽﺟاﺮﺨﺘﺳا ﻦﯿﺘﮑﭘ ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻧورﻮﺘﮐﻻﺎﮔ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ 432 / 1 23± / 69 دﻮﺑ ﺪﺻرد .
ﻦﯿﺘﮑﭘ يﺮﯾﺎﻔﯿﺴﻟﻮﻣا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ رﻮﮐﺬﻣ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﯽﺟاﺮﺨﺘﺳا
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ 38 ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و دﻮﺑ ﺪﺻرد
شور زا ﻞﺻﺎﺣ ﻦﯿﺘﮑﭘ نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا يراﺪﯾﺎﭘ ،جاﺮﺨﺘﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
يﺎﻣد ود ﺮﻫ رد 4
و 23 ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ سﻮﯿﺴﻠﺳ ﻪﺟرد .
ﺎﻣا
يﺎﻣد رد نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا يراﺪﯾﺎﭘ ناﺰﯿﻣ لﺎﺣ ﺮﻫ ﻪﺑ 4
سﻮﯿﺴﻠﺳ ﻪﺟرد
دﻮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﮐﺪﻧا .
5 - ﻊﺑﺎﻨﻣ
[1] Axelos, M.A.V, Thibault, J., and Lefebvre, J.
1989. Structure of citrus pectins and viscometric study of their solution properties.
International Journal of Biological Macromolecules, 11(3):186-191.
[2] Basanta, M.F., Ponce, N.M.A., Rojas, A.M., and Stortz, C.A. 2012. Effect of extraction time and temperature on the characteristics of loosely bound pectins from Japanese plum.
Carbohydrate Polymers, 89(1):230-235.
[3] Xu, Y., Zhang, L., Bailina, Y., Ge, Z., Ding, T., Ye, X., and Liu, D. 2014. Effects of ultrasound and/or heating on the extraction of
pectin from grapefruit peel. Journal of Food Engineering, 126:72-81.
[4] Yapo, B. M., Robert, C., Etienne, I., Wathelet, B., and Paquot, M. 2007. Effect of extraction conditions on the yield, purity and surface properties of sugar beet pulp pectin extracts. Food Chemistry, 100(4):1356-1364.
[5] Santos, J. D. G., Espeleta, A. F., Branco, A., andde Assis, S.A. 2013. Aqueous extraction of pectin from sisal waste. Carbohydrate Polymers, 92(2):1997-2001.
[6] Hosseini, S.S., Khodaiyan, F., and Yarmand, M.S. 2016. Optimization of microwave assisted extraction of pectin from sour orange peel and its physicochemical properties.
Carbohydrate Polymers, 140:59-65.
[7] Liu, L., Cao, J., Huang, J., Cai, Y., and Yao, J. 2010. Extraction of pectins with different degrees of esterification from mulberry branch bark. Bioresource Technology, 101(9): 3268- 3273.
[8] Wai, W. W., Alkarkhi, A. F. M., and Easa, A. M. 2010. Effect of extraction conditions on yield and degree of esterification of durian rind pectin: An experimental design. Food and Bioproducts Processing, 88(2):209-214.
[9] Mesbahi, G., Jamalian, J., and Farahnaky, A.
2005. A comparative study on functional properties of beet and citrus pectins in food systems. Food Hydrocolloids, 19(4):731-738.
[10] Pagan, J., and Ibarz, A. 1999. Extraction and rheological properties of pectin from fresh peach pomace. Journal of Food Engineering, 39(2):193-201.
[11] Maran, J.P., Sivakumar, V., Thirugnanasambandham, K., and Sridhar, R.
2014. Microwave assisted extraction of pectin from waste Citrullus lanatus fruit rinds.
Carbohydrate Polymers, 101:786-791.
[12] Kalapathy, U., and Proctor, A. 2001. Effect of acid extraction and alcohol precipitation conditions on the yield and purity of soy hull pectin. Food Chemistry, 73(4):393-396.
[13] Qiu, L., Zhao, G., Wu, H., Jiang, L., Li, X., and Liu, J. 2010. Investigation of combined effects of independent variables on extraction of pectin from banana peel using response surface methodology. Carbohydrate Polymers, 80(2):326-331.
[14] Rasouli, Z., and Akbari-adergani, B. 2016.
Assessment of aspartame exposure due to consumptionof some imported chewing gums
by microwave digestion and high performance liquid chromatography analysis. Oriental Journal of Chemistry, 32(3):1649-1658.
[15] Akbari-adergani, B. Ezzeddin, M. Hashemi Mogaddam, H. and Shoeibi, Sh. 2015. Effect of production process on concentration of lead and arsenic in sunflower oil. J Mazandaran Univ. Med. Sci. 25(127): 38-48.
[16] Akbari-adergani, B.Ahmadi, M. Ezzeddin, M. and Hadiani, R. 2015. Effect of various stages in treatment process on concentration of lead and arsenic in canola oil. J of food processing and Production. 6(3): 1-8.
[17] Hosseini, S.S., Khodaeian, F., and Yarmand, M.S. 2016. Effect of acid extraction conditions on yield and qualitycharacteristics of pectin from sour orange peel. Iranian journal of biosystem engineering. 47(2): 231- 242.
[18] Dalev, P.G., and Simeonova, L.S. 1995.
Emulsifying properties of protein–pectin complexes and their use in oil‐containing foodstuffs. Journal of the Science of Food and Agriculture, 68(2): 203-206.
[19] Yan, M.-M., Liu, W., Fu, Y.-J., Zu, Y.-G., Chen, C.-Y., and Luo, M. 2010. Optimisation of the microwave-assisted extraction process for four main astragalosides in Radix Astragali. Food Chemistry, 119(4): 1663-1670.
[20] Samavati, V. 2013. Polysaccharide extraction from Abelmoschus esculentus:
Optimization by response surface methodology. Carbohydrate Polymers, 95(1):
588-597.
[21] Li, D., Jia, X., Wei, Z., and Liu, Z. 2012.
Box–Behnken experimental design for investigation of microwave-assisted extracted sugar beet pulp pectin. Carbohydrate Polymers, 88(1): 342-346.
[22] Ma, S., Yu, S., Zheng, X., Wang, X., Bao, Q.-D., and Guo, X. 2013. Extraction, characterization and spontaneous emulsifying properties of pectin from sugar beet pulp.
Carbohydrate Polymers, 98(1): 750–3.
[23] Maran, J. P., Sivakumar, V., Thirugnanasambandham, K., and Sridhar, R.
2013. Optimization of microwave assisted extraction of pectin from orange peel.
Carbohydrate Polymers, 97(2): 703-709.
[24] Bagherian, H., Ashtiani, F. Z., Fouladitajar, A., and Mohtashamy, M. 2011. Comparisons between conventional, microwave-and ultrasound-assisted methods for extraction of pectin from grapefruit. Chemical Engineering and Processing: Process Intensification, 50(11): 1237-1243.
[25] Kratchanova, M., Pavlova, E., Panchev, I., and Kratchanov, C. 1996. Influence of microwave pretreatment of fresh orange peels on pectin extraction. Progress in Biotechnology, 14: 941-946.
[26] Mort, A. J., Qiu, F., and Maness, N. O.
1993. Determination of the pattern of methyl esterification in pectin. Distribution of contiguous nonesterified residues.
Carbohydrate Research, 247: 21-35.
[27] Garna, H., Mabon, N., Robert, C., Cornet, C., Nott, K., Legros, H., Wathelet, B. and Paquot, M. 2007. Effect of extraction conditions on the yield and purity of apple pomace pectin precipitated but not washed by alcohol. Journal of Food Science, 72(1): C001- C009.
[28] Ebrahimzadeh, M.A., and Azadbakht, M.
2006. Extraction of pectin and comparison of yield, esterification degree and galactorunic acid in some citrus skin.J Mazandaran Univ.
Med. Sci. 16(54):52-59.
[29] Jafari, F., Khodaiyan, F., Kiani, H., and Hosseini, S.S. 2017. Pectin from carrot pomace: Optimization of extraction and physicochemical properties. Carbohydrate Polymers, 157: 1315-1322.
Optimization of microwave-assisted extraction of pectin from peas pod by response surface method
Bahramipour, M. 1, Akbari-adergani, B. 2
1. M.Sc. in Food Science and Technology, Department of Food Science & Engineering,Pharmaceutical Sciences Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2. Associate Professor, Food and Drug Laboratory Research Center, Food and Drug Administration, Ministry of Health and Medical Education, Tehran, Iran
(Received: 2017/08/02 Accepted:2018/04/23)
In the present study the response surface methodology (RSM) and BOX-Behnken design were used to optimize the microwave-assisted extraction of pectin from peas(Pisum sativum L.) pod as a new source.
The effect of some variables such as microwave power, time of irradiation and pH on some physicochemical and functional properties of extracted pectin i.e. galacturonic acid content, degree of esterification, emulsifying properties, stability of emulsion and behavior of FT-IR spectra were investigated.The results showed that the extraction yield was between 2-15.6%. Moreover, the extraction yield at optimum extraction conditions (microwave power of 600 W, extraction time of 4 min and pH of 1.0) was 17.1%.The result was obtained under optimized experimental conditions in triplicate and the mean values (16.93 ± 0.43) obtained from real experiments, demonstrated the validation of the optimized conditions. Degree of esterification (DE) valuesfor pectin ranged from 18.36 and 32.94 and it was 23%
under optimum condition. The galacturonic acid content and emulsion activity of the extracted pectin under optimal conditions also were 69.23 ± 1.432% and 38%, respectively. In addition, the stability of pectin-stabilized emulsion was good at 4°C and 23°C.
Keywords: Pectin, Peas pod, Optimization, Response Surface Method
:
