ﻪﺴﺳﺆﻣ ناور ﺳﺎﻨﺷ ﯽ و مﻮﻠﻋ ﺑﺮﺗ ﯿﺘ ﯽ Institute of Psychology and Educational Sciences
هﺪﮑﺸﻧاد ناور ﺳﺎﻨﺷ ﯽ و مﻮﻠﻋ ﺑﺮﺗ ﯿﺘ ﯽ Faculty of Psychology and Educational Sciences
هﺎﮕﺸﻧاد ناﺮﻬﺗ University of Tehran
(DOI): 10.22059/JAPR.2021.304086.643541
ﺎﻘﻣ ﯾ ﺴ ﮥ ﻈﻓﺎﺣ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﮥ
ﺎﻨﻌﻣ ﯽﯾ اراد نﺎﮐدﻮﮐ رد ي
ﻧاﻮﺗﺎﻧ ﯽ ﺎﻫ ي و ﯾ ﮋ ة ﯾ ﮔدﺎ ﯿﺮ
ي ﻪﻧﺎﺑزود و ﻪﻧﺎﺑز ﮏ ﯾ
Comparison of Semantic Memory Function between Bilingual and Monolingual Children with Specific Learning Difficulties
Hamzeh Mohammadi *يﺪﻤﺤﻣ هﺰﻤﺣ
Javad Hatami **ﯽﻤﺗﺎﺣ داﻮﺟ
Jamil Mansouri ***يرﻮﺼﻨﻣﻞﯿﻤﺟ
Dvood Mafakheri ****يﺮﺧﺎﻔﻣ دواد
Soroush Ranjbar ***** ﺮﺒﺠﻧرشوﺮﺳ
Abstract
The purpose of the present study was to compare semantic memory in monolingual and bilingual children with specific learning disabilities. The research design was fundamental and causal- comparative. A number of 60 children including 30 monolingual (Persian, 15 boys and 15 girls) children from Tehran and 30 bilingual children (Kurdish- Persian, 15 boys and 15 girls) from Javanrood city in 2019-2020 were recruited from special learning disabilities rehabilitation centers using accessible sampling. Data were collected using 4-versions of the Wechsler Intelligence Test (WISC-IV) and the Semantic Memory Test (SMT). Descriptive and inferential statistical methods such as mean, standard deviation, independent t-test, and Friedman test were performed using SPSS-21. The results showed that the semantic memory performance of the monolingual children was better than that of the bilingual children (t=5.40, P<0/05). Moreover, a significant relationship was found between the frequency of letters in Persian and performance in the letter fluency test ( P<0.01). The results of the study show that despite the children without specific learning disabilities, monolingual children have better semantic memory function than bilingual children with SLD.
Keywords: Bilingualism, Semantic Memory, Cognitive Functions, Special Learning Disability.
ﮑﭼ ﯿ ﺎﻘﻣ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘهﺪ ﯾ
ﺴ ﮥ ﻈﻓﺎﺣ ﮥ ﺎﻨﻌﻣ ﯽﯾ اراد نﺎـﮐدﻮﮐ ي ﻧاﻮﺗﺎـﻧ
ﯽ ﻪﻧﺎﺑزﮏ ﯾيﯿﺮﮔدﺎ ﯾﮋةوﯾ
فﺪﻫ ﺮﻈﻧ زا ﺶﻫوﮋﭘ حﺮﻃ .ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﻧﺎﺑزود و
ﻨﺑﯿ دﺎ ي ﺲﭘ عﻮﻧ زا و ور ﯾ داﺪ ي ـﻠﻋ) ﯽ - ﺎﻘﻣ ﯾ ﻪـﺴ ا ي ـﻌﻣﺎﺟ .دﻮـﺑ ( ﮥ رﺎـﻣآ
ي 1398-1399ﯽﯿﻠ ـﺼﺤﺗ لﺎـﺳﯽﯾاﺪﺘﺑا ﻊﻄﻘﻣ نﺎﮐدﻮﮐ ار ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﻬـﺷ
ﻧاﻮــﺟ نﺎﺘــﺳﺮﻬﺷ و ناﺮــﻬﺗ دوﺮ
ﮑــﺸﺗ ﯿ ﻞ ﺨــﺸﺗ ﻪــﮐ ﺪــﻧداد ﯿ
ﺺ ﻧاﻮﺗﺎــﻧ
ﯽ 60 ،ﺶﻫوﮋـﭘي ﺎـﻫهداديروآ ﻊـﻤﺟ رﻮـﻈﻨﻣ ﻪـﺑ .ﺪﻧاﻪﺘﻓﺮﮔيﯿﺮﮔدﺎﯾ ﺮـﻔﻧ
ﻞﻣﺎﺷ 30 كدﻮﮐ ﯾ ﮏ ﻪﻧﺎﺑز ) 15 و ﺮﺴﭘ 15 و ناﺮـﻬﺗ زا (سرﺎﻓ ﺮﺘﺧد
30 -دﺮﮐ ﺮﺘﺧد15 و ﺮﺴﭘ15) دوﺮﻧاﻮﺟ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ زا ﻪﻧﺎﺑزود كدﻮﮐ (سرﺎـﻓ
ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ترﻮﺻ ﮔ ﯿﺮ ي ﻧاﻮﺗﺎﻧ ﺰﮐاﺮﻣ زا سﺮﺘﺳدرد ﯽ
ﺎـﻫ ي و ـﯾ ﮋة ـﯾ ﮔدﺎ ﯿﺮ
ي ) مرﺎـﻬﭼﮥ ﺨﺴﻧيﺎﻫنﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫهداد .ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا WISC-
ﻈﻓﺎﺣ و ﺮﻠﺴﮐو شﻮﻫ (IV ﮥ
ﺎﻨﻌﻣ ﯽﯾ ) ﻊﻤﺟ (SMT روآ ي ﻪﺑ .ﺪﺷ رﻮـﻈﻨﻣ
ﻠﺤﺗ ﯿ ﻞ هداد شور زا ﺎﻫ ﺎﻫ ي ﺻﻮﺗ رﺎﻣآ ﯿﻔ ﯽ ﻃﺎﺒﻨﺘﺳا و ﯽ ﻣ ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ
،ﻦ فاﺮﺤﻧا
نﻮﻣزآ ،دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺮﻓ نﻮﻣزآ و ﻞﻘﺘﺴﻣt
ـﯾ ﻦﻣﺪ ـﻧ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ مﺮ
راﺰـﻓا
ﺨﺴﻧSPSS ﮥ 21 ﺎﺘﻧ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯾﺞ
ﻣ نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﯽ
ﺪﻫد ﺎﺑ نﺎﮐدﻮﮐ
ﻧاﻮﺗﺎﻧ ﯽ ﺎﻫ ي و ﯾﮋ ة ﯾ ﮔدﺎ ﯿﺮ ي ﯾ ﮏ ﻪﻧﺎﺑز ﻈﻓﺎﺣ دﺮﮑﻠﻤﻋ زا ﮥ
ﺎـﻨﻌﻣ ﯽﯾ ﺮـﺘﻬﺑ
يP< /005 ،t=/541 ) ﺪـﻧدﻮﺑ رادرﻮـﺧﺮﺑ ﻪـﻧﺎﺑزود نﺎـﮐدﻮﮐ ﺎﺑﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد
.( ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز رد فوﺮﺣ ﺪﻣﺎﺴﺑﻦ ﺑﯿﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
نﻮـﻣزآ رد داﺮـﻓا دﺮﮑﻠﻤﻋ و
ــﺳ ﯿﻟﺎ ﯽ ــﻄﺑار فوﺮــﺣ ﮥ رادﺎــﻨﻌﻣ ي ) دراد دﻮــﺟو 50 / 86
= χ2 ، 01 /0 P<
.( ﻪﺠﯿ ﺘﻧناﻮﺗﯽ ﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﯾﺞﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ نﺎـﮐدﻮﮐ فﻼﺧﺮـﺑ ﺖﻓﺮﮔ
ﯾ ﮏ ﻪﻧﺎﺑز ﻧاﻮﺗﺎـﻧ نوﺪـﺑ ﻪـﻧﺎﺑزود و ﯽ
ﺎـﻫ ي و ـﯾ ﮋة ـﯾ ﮔدﺎ ﯿﺮ ي
، ﺎـﺑ نﺎـﮐدﻮﮐ
ﻧاﻮﺗﺎﻧ ﯽ ﺎﻫ ي و ﯾﮋ ة ﯾ ﮔدﺎ ﯿﺮ ي ـﯾ ﮏ ﻪـﻧﺎﺑز ﺎﻘﻣ رد ﯾ ﻪـﺴ ﻪـﻧﺎﺑزود نﺎـﮐدﻮﮐ ﺎـﺑ
ﺮﺘﻬﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ ي ﻈﻓﺎﺣ رد ﮥ ﻨﻌﻣ ﺎ ﯽﯾ .ﺪﻧراد
هژاو ﺎﻫ ي ﻠﮐ ﯿ ﺪ ي : ﮕﻧﺎﺑزود ﯽ
، ﻈﻓﺎﺣ ﮥ ﺎﻨﻌﻣ ﯽﯾ
، ﺎـﻫدﺮﮐرﺎﮐ ي ﺘﺧﺎﻨـﺷ ﯽ
، .يﯿﺮﮔدﺎﯾة ﯾﮋ وﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ
*
ﻮﻧ
ﯾ هﺪﻨﺴ لﻮﺌﺴﻣ : ناور ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ ﺳﺎﻨﺷ
ﯽ
، ناور هﺪﮑﺸﻧاد ﺳﺎﻨﺷ ﯽ ﻠﻋ و ﺑﺮﺗ مﻮ ﯿﺘ ﯽ
، ا ،ناﺮﻬﺗ ،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﯾ
ناﺮ ناﺮﯾا ،ناﺮﻬﺗ ،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد، ﯽﯿﺘﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ وﯽﺳﺎﻨﺷناور هﺪﮑﺸﻧاد، ﯽﺳﺎﻨﺷناور هوﺮﮔ ﯿرﺎﺸﻧاد**
ﺎﻨﺷرﺎﮐ***
ناور ﺪﺷرا س ﺳﺎﻨﺷ ﯽ
، ناور هﺪﮑﺸﻧاد ﺳﺎﻨﺷ ﯽ ﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ و ﯿﺘ ﯽ
، ا ،ناﺮﻬﺗ ،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﯾ
ناﺮ، ﯽﯿﺘﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ وﯽﺳﺎﻨﺷناور هﺪﮑﺸﻧاد، ﯽﯾﺎﻨﺜﺘﺳا نﺎﮐدﻮﮐ شزﻮﻣآ وﯽﺳﺎﻨﺷناور ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ****
ﺎﺒﻃﺎﺒﻃ ﻪﻣﻼﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﯾ
، ا ،ناﺮﻬﺗ ﯾ ناﺮ
ناﺮﯾا ،ناﺮﻬﺗ ،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد، ﯽﯿﺘﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ وﯽﺳﺎﻨﺷناور هﺪﮑﺸﻧاد، ﯽﯾﺎﻨﺜﺘﺳا نﺎﮐدﻮﮐ شزﻮﻣآ وﯽﺳﺎﻨﺷناور ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ*****
Email: [email protected] ﯽﺸﻫوﮋﭘ ﯽﻤﻠﻋ :ﻪﻟﺎﻘﻣ عﻮﻧ
Received: 10 Jun 2020 Accepted: 15 Aug 2020 99/05/25:شﺮﯾﺬﭘ 99/03/21 :ﺖﻓﺎﯾرد
ﻪﻣﺪﻘﻣ
سﺎﺳاﺮﺑ ﯽﻧاور تﻻﻼﺘﺧا يرﺎﻣآ و ﯽﺼﯿﺨﺸﺗ يﺎﻤﻨﻫار ﻢﺠﻨﭘ ﺖﺳاﺮﯾو ﻒﯾﺮﻌﺗ )1DSM-V ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ (
يﺎﻫ ﮋﯾو ة
يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﻨﭼ ﺎﯾ ﮏﯾ رد ﺐﯿﺳآ2
ناور ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﺪ رﺎﺘﺷﻮﻧ ﺎﯾ رﺎﺘﻔﮔ ،نﺎﺑز زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﯾ ﻢﻬﻓ و كرد ياﺮﺑ مزﻻ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا رﺎﺘﺷﻮﻧ ﻪﺑ
شﻮﮔ ياﺮﺑ ﺺﻗﺎﻧ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﻞﮑﺷ ﯽﺠﻫ ،نﺪﻧاﻮﺧ ،ﺮﮑﻔﺗ ،نداد
مﺎﺠﻧا ﺎﯾ ندﺮﮐ
ﯽﺿﺎﯾر تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ ﺪﺑﺎﯾ زوﺮﺑ
ناور ﻦﻤﺠﻧا) ﺎﮑﯾﺮﻣآ ﯽﮑﺷﺰﭘ
، 3
2013 ( ﻪﺘﺒﻟا ؛ حﻼﻄﺻا ﻦﯾا ﻞﻣﺎﺷ
ﯽﻧﺎﮐدﻮﮐ ﯽﻤﻧ دﻮﺷ
ﯽﻤﻧ دﻮﺷ ﻪﮐ ﺎﺑ زا ﯽﺷﺎﻧ يﺮﯿﮔدﺎﯾ تﻼﮑﺸﻣ ﻟﻮﻠﻌﻣ
ﯿ ﺖ ﺎﻫ ي ﺐﻘﻋ ،ﯽﺘﮐﺮﺣ ﺎﯾ يراﺪﯿﻨﺷ ،يراﺪﯾد ،ﯽﻨﻫذ ﯽﮔﺪﻧﺎﻣ
،ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﮕﺘﻔﺷآ زﯾ
نﺎ ﺎﻫ ي يدﺎﺼﺘﻗا ﺎﯾ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ،ﯽﻄﯿﺤﻣ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﺟاﻮﻣ
ناور ﻦﻤﺠﻧا) ،ﺎﮑﯾﺮﻣآ ﯽﮑﺷﺰﭘ
2013
.(( ﯽﺷزﻮﻣآيﺎﻫﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺖﯿﻤﮐ و ﺖﯿﻔﯿﮐ) ﯽﺷزﻮﻣآ ﻞﻣاﻮﻋ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔيﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﺪﻨﮐﯽﻣ نﺎﯿﺑ (2017) درﺎﮑﯾﺮﭘ ﻋ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ﻞﻣاﻮ ﺪﻨﻧﺎﻣ
هراﺪﻨﭘدﻮﺧ
، ﺐﺼﻋ يﺎﻫﻮﮕﻟا -
ناور ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﻞﯿﺒﻗ زا4
ﺳآ ﯿ ﺐ ﺎﻫ ي ﺐﺼﻋ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ كاردا و5
كاردا و ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﻞﻣاﻮﻋ ﺪﻨﻧﺎﻣ
و ﻪﺟﻮﺗ ،ﺰﮐﺮﻤﺗ ،شﻮﻫ ﺎﻫدﺮﺒﻫار
ي ﻞﻣاﻮﻋ زا ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﺮﺛﺆﻣ
ﮋﯾو تﻻﻼﺘﺧا ﺮﺑ ة
زا .ﺪﻨﺘﺴﻫ يﺮﯿﮔدﺎﯾ ،نﺎﯿﻣ ﻦﯾا
ﺎﯾ رد ﯽﯾاﺰﺴﺑ ﺶﻘﻧ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﻞﻣاﻮﻋ رد ﻪﻈﻓﺎﺣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ .ﺪﻧراد يﺮﯿﮔد
ﻫد ﺪﻨﭼ ﮥ زﻮﺣ رد ﺮﯿﺧا ة
ﻢﺠﺣ و هدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ يرﺎﯿﺴﺑ ﻪﺟﻮﺗ زا ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ هدﺮﺘﺴﮔ
ا ي ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﯽﻤﻠﻋ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا
ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ﮋﯾو يﺎﻫ ة ،ﯽﺟﻮﻟ و ﯽﻟﺪﺑ) ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑرد ار يﺮﯿﮔدﺎﯾ 1999
.( يﺎﻫﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ﺎﺑ نﺎﮐدﻮﮐ رد ﺪﻧاﻮﺗﯽﻣ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ عاﻮﻧا زا ﯽﮑﯾ ﮋﯾو
ة ﺶﻧاد و ﻪﻈﻓﺎﺣ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻢﻬﻣ يﺮﯿﮔدﺎﯾ
،ﺰﻨﺠﺗﺎﭙﺳا) ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ 2018
،ﻦﻧﻮﺷ و ﺰﻨﺠﺗﺎﭙﺳا ؛ 2019
) ﺰﻧﻮﺟ و ﺲﯿﻧد ،ﺰﺘﯿﻠﯾو ،ﺰﻧﻮﺟ .(
2015 ﻦﯾا ﻒﯾﺮﻌﺗ رد (
ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ﻪﻈﻓﺎﺣ عﻮﻧ ﻈﻓﺎﺣ ﺪﻨﻨﮐ
ﮥ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ رﺎﺑرد ﺺﺨﺷ ﯽﻣﻮﻤﻋ تﺎﻋﻼﻃا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ 6
ة ﺖﺳا فاﺮﻃا نﺎﻬﺟ
هﺪﯾا ،ﻖﯾﺎﻘﺣ ،ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ) ﻪﻘﺒﻃ ،ﺎﻫ
ﻨﺑ يﺪ ﺎﻫ ( ﺖﺳا كﺮﺘﺸﻣ داﺮﻓا نﺎﯿﻣ رد ﻪﮐ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .
نﺎﮑﻣ و نﺎﻣز ﺎﺑ ﯽﻃﺎﺒﺗرا
اﺪﻧ ﻦﯿﻌﻣ در ﻫ يروآدﺎﯾ ﻪﺑ يزﺎﯿﻧ و ﻮ
ﻪﻈﻓﺎﺣ عﻮﻧ ﻦﯾا رد .ﺖﺴﯿﻧ نآ رد ﻪﻧارﺎﯿﺷ
، تﺎﻋﻼﻃا يروآدﺎﯾ دراﻮﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ رد
ﻪﺑدﻮﺧ ﯽﻣ مﺎﺠﻧا دﻮﺧ نﻮﺳرﺪﻧا و ﮏﻧﺰﯾآ ،ﯽﻟﺪﺑ .دﻮﺷ
)7
2020 ﻈﻓﺎﺣ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ( ﮥ
رد ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا ﻞﻣﺎﺷ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ
ةرﺎﺑ ؛دﻮﺷﯽﻣ ﻞﻣﺎﺷ ار نﺎﻬﺟةرﺎﺑرد ﯽﻠﮐ تﺎﻋﻼﻃا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺖﺳا...و لﺰﻨﻣ ثﺎﺛا ،شﺎﻔﺧ ،ﻪﺑﺮﮔﺪﻨﻧﺎﻣ تﺎﻤﻠﮐ ﺪﻨﻧﺎﻣ
ﺐﯿﮐﺮﺗ ار داﺪﻋا ﻪﻧﻮﮕﭼ ﻪﮑﻨﯾا ﻣ
ﯽ ﻨﮐ ﯿﻢ ﻪﭼ نارﻮﺘﺳر ﮏﯾ رد رﺎﻬﻧ فﺮﺻ ياﺮﺑ و ﺖﺴﯿﭼ بآ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ لﻮﻣﺮﻓ ،
.ﻢﯿﻫد مﺎﺠﻧا ﺪﯾﺎﺑ ار ﯽﯾﺎﻫرﺎﮐ ﮏﻣ ،لﺎﻫ
ﮔﺮﮔ ) نﻮﺴﻟوا و رﻮ 2017
ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ﺰﯿﻧ ( ﻈﻓﺎﺣ ﺪﻨﻨﮐ
ﮥ زا ﯽﮑﯾ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ
ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ رد ﯽﺿﺎﯾر و ﻦﺘﺷﻮﻧ ،نﺪﻧاﻮﺧ ،يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد يروﺮﺿ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫ ﮋﯾو يﺎﻫ
ة يﺮﯿﮔدﺎﯾ
.دﺮﮐ ﻪﺟﻮﺗ نآ ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺑ ﻪﻈﻓﺎﺣ ﯽﻠﮐ ترﻮﺻ زا
ﯽﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﯽﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ
نﺎﯿﻣ ﻦﯾا رد .دﺮﯾﺬﭘ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﯿﺿﺮﻓ ﻪﺑ ﮥ نﺎﺑز ﺖﯿﺒﺴﻧ
1. Diagnostical and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-V) 2. special learning disabilities
3 American association of Psychiatry 4. neuropsychology
5. neurocognitive 6. Semantic Memory
7. Baddelet, A,. Eysenkck, & Anderson
ﺮﯿﭘﺎﺳ -
1فروو ،ﺖﺴﯾو) ﺖﺳا راﺬﮔﺮﯿﺛﺄﺗ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ زا ﯽﮑﯾ نﺎﺑز ، 2018
) فروو .(
1956 ،ﺖﺴﯾو زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ
2018 نﺎﯿﺑ ( ﻣ ﯽ ﺪﻨﮐ ﻞﯿﻠﺤﺗ ،ﺖﺳا هدﺮﮐ ﻦﯿﯿﻌﺗ يردﺎﻣ نﺎﺑز ﻪﮐ ﯽﻃﻮﻄﺧ داﺪﺘﻣا رد ار ﺖﻌﯿﺒﻃ نﺎﺴﻧا ﻣ
ﯽ ﺪﻨﮐ .
وا هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﻫ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﻪﮑﻨﯾا ﻞﯿﻟدﻪﺑ ﺎ ﻬﻨﺗ ارﺎﻫهﺪ ﯾﺪﭘ ،ﺎﻫنآ عاﻮﻧا و ﺎﻫﻪﻟﻮﻘﻣ ﮏﯿﮑﻔﺗ ياﺮﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ ،دراد راﺮﻗ يﺮﮔ
نآ ﺎﻫ ﻤﻧ ﯽ ﺑﯿ ﺪﻨ ﻪﺑ نﺎﻬﺟ ،ﺲﮑﻋﺮﺑ . ترﻮﺻ
ﺖﺷادﺮﺑ ﺎﻫ ي ﯽﯾﺎﻤﻧدﻮﺧ ﯽﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ و ﺮﯿﻐﺘﻣ ﻣ
ﯽ ﺪﻨﮐ نﺎﺴﻧا ﻦﻫذ ﻪﮐ
ﺪﯾﺎﺑ نآ ﺎﻫ ار نﺎﻣزﺎﺳ ﻫد ﯽ ار رﺎﮐ ﻦﯾا و ﺪﻨﮐ مﺎﻈﻧ
ﺎﻫ ي نﺎﺑز مﺎﺠﻧا وا ﻦﻫذ رد دﻮﺟﻮﻣ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﻣ
ﯽ ﻫد ﻨﺪ گﺮﺒﻧﺮﺘﺳا)
ﺳا و ،گﺮﺒﻧﺮﺘ 2016 ﯾﺮﻈﻧ رد .(
ﮥ هدﺮﮐ ﺺﺨﺸﻣ ار ﺢﻄﺳ ﻪﺳ نﺎﯿﻓروو ،ﺖﺴﯾو) ﺪﻧا
2018 .(
سﺎﺳاﺮﺑ ﯿﺿﺮﻓ ﮥ لوا
، ﺪﻨﮐﯽ ﻣ دﺎﺠﯾا ،دﺮﮐ ﺮﮑﻓناﻮﺗﯽ ﻣ ﻪﭽﻧآ ﺮﺑ ار ﯽﯾﺎﻫﺖ ﯾدوﺪﺤﻣ نﺎﺑز ﺮﻫ ﻪﺠﯿﺘﻧرد و ﺪﻨﮐﯽﻣ ﻦﯿﻌﻣ ار ﺮﮑﻔﺗ نﺎﺑز .وﺮﻣ . ﺖﺳاراﺬﮔﺮﺛا ﻪﻈﻓﺎﺣ ﺮﺑ نﺎﺑز ﻪﮐ دراد ﺎﻋدا ﻪﯿﺿﺮﻓﻦﯾﺮﺧآ وكاردا ﺮﺑنﺎﺑز ﻪﮐ ﺪﻨﮐﯽﻣ نﺎﯿﺑ مودﮥ ﯿﺿﺮﻓ ر ة ﮋﯾو يﺎﻫﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ﺎﺑ نﺎﮐدﻮﮐ رد ﯽﺻﺎﺧ ﺖﯿﻤﻫا زا ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ ﮥﻈﻓﺎﺣ و نﺎﺑز ﺪﻫدﯽﻣ نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ يﺮﯿﮔدﺎﯾ
،ﺰﭼﻮﻓ و ﮓﻨﭘ) ﺪﻨﺘﺴﻫ رادرﻮﺧﺮﺑ 2016
،نارﺎﮑﻤﻫ و ﮓﻨﭘ ؛ 2018
ﮏﻣ ،لﺎﻫ ؛ ،نﻮﺴﻟوا و رﻮﮔﺮﮔ
2017 ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ .(
ﻦﯾا ،هﺪﺷﺮﮐذ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪﺑ لاﺆﺳ
ﯽﻣ حﺮﻄﻣ ﻪﮐ دﻮﺷ
ﻈﻓﺎﺣ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ رد ﯽﺗوﺎﻔﺗ و دﺮﮐرﺎﮐ ﻪﭼ نﺎﺑز عﻮﻨﺗ ﮥ
ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ
ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ياراد نﺎﮐدﻮﮐ ﮋﯾو يﺎﻫ
ة يﺮﯿﮔدﺎﯾ .دراد
ﺶﻧاد ﺖﯿﻣﻮﻗ نازﻮﻣآ ﺎﻨﺷآ (ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز) ﯽﻤﺳر نﺎﺑز ﺎﺑ شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ ﺪﻨﯾاﺮﻓ رد ،ﯽﻧاﺮﯾا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ دﺎﻔﺘﺳا ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ و ة
ﻢﻫ نﺎﻣز نﺎﺑز و ﯽﻤﺳر نﺎﺑز) نﺎﺑز ود زا يﺎﻫ
(ﯽﻠﺤﻣ ﺪﻧراد ار و يدﺎﺑآﺮﺼﻣ ،ﯽﺘﺷد .
راوز ) 1396 هداد نﺎﺸﻧ دﻮﺧ ﺶﻫوﮋﭘ رد ( ﯽﮕﻧﺎﺑزود ﺪﻧا
يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ زا 2
ﻢﻬﻣ ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ رد ﮋﯾو يﺎﻫ
ة رد يﺮﯿﮔدﺎﯾ
يﺮﮕﯾد ﺶﻫوﮋﭘ رد .ﺖﺳا ناﺮﯾا
، ﻢﯿﻫاﺮﺑا ) ﯽﯾﺎﺿر و ﯽﻬﻟا ،هداز 1391
ﻧﺎﺑزود نﺎﮐدﻮﮐ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ( ﮥ
كﺮﺗ - نﻮﻣزآ رد سرﺎﻓ ﻗرا يﺎﻨﺧاﺮﻓ يﺎﻫ
ﻪﻧوراو مﺎ ﯽﺳﺮﮐ يﺎﻨﺧاﺮﻓ ،3
شرﺎﻤﺷ يﺎﻨﺧاﺮﻓ ،4
پوﺮﺘﺳا و5
زا ﺮﺘﻬﺑ 6
ﮏﯾ نﺎﮐدﻮﮐ ﻪﻧﺎﺑز
؛ﺖﺳا ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ مﺎﻗرا يﺎﻨﺧاﺮﻓ نﻮﻣزآ رد لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ .ﺪﺸﻧ اﺪﯿﭘ هوﺮﮔ ود ﻦﯿﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ7
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ توﺎﻔﺗ
ﺰﯿﻧ ﯽﻧاﺪﻨﭼ ﯽﺘﯿﺴﻨﺟ يﺎﻫ نﺎﯿﻣ
ﺪﺸﻧ ﺖﻓﺎﯾ هوﺮﮔ ود
؛ ﮏﯾ ناﺮﺘﺧد ﻪﮑﻨﯾا ﺰﺟ نﻮﻣزآ رد ﻪﻧﺎﺑز
ﺧاﺮﻓ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ مﺎﻗرا يﺎﻨ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد
نﺎﺸﻧ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺪﻨﺘﺷاد يﺮﺘﻬﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ ناﺮﺴﭘ ﯽﻣ
ﺪﻫد نﺎﮐدﻮﮐ
يﺰﮐﺮﻣ يﺮﺠﻣ زا ﻪﻧﺎﺑزود يراﺪﯾد ﺶﺨﺑ و 8
- ﯽﯾﺎﻀﻓ يﺮﺘﻬﺑ 9
ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﮏﯾ نﺎﮐدﻮﮐ
ﻧﺎﺑز ﮥ دﻮﺧ نﺎﺴﻤﻫ
ﺪﻧدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ
، رد ﺎﻣا ةرﺎﺑ ﯾاوآ راﺪﻣ ﯽ .ﺪﺸﻧ ﺖﻓﺎﯾ هوﺮﮔ ود ﻦﯿﺑ ﯽﺗوﺎﻔﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﻫ ﺖﯿﻓﺮﻇ ياراد ﺲﻨﺟ ود ﺮ
ﻈﻓﺎﺣ ﮥ
10يرﺎﮐ .دراﺪﻧ نﺎﯿﻣ ﻦﯾا رد ﯽﺸﻘﻧ ﺲﻨﺟ و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻧﺎﺴﮑﯾ
1. The Sapir–Whorf hypothesis of linguistic relativity 2. bilingualism
3. inverted digit span tests 4. Corsi block-tapping test 5. counting digit span 6. Stroop test
7. direct number digit span test 8. central executive
9. visual spatial sketchpad
10. working memory
سﺎﺳاﺮﺑ ﻌﻟﺎﻄﻣ ﮥ ﻊﯿﻔﺷ يﺪﻤﺤﻣ ،يدﺎﺑآ ) ﯽﯾﺎﺿر و ﺮﻓ
1396 ( ﺶﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻧﺎﺑزود نازﻮﻣآ
ﮥ كﺮﺗ - رد سرﺎﻓ
ﻈﻓﺎﺣ ﻒﯿﻟﺎﮑﺗ ﮥ
يراﺪﯾد و يﺰﮐﺮﻣ ﯽﯾاﺮﺟا ﻞﻣﺎﻋ يرﺎﮐ -
ﮏﺗ زا ﺮﺘﻬﺑ ﯽﯾﺎﻀﻓ ﻪﻧﺎﺑز
ﺶﻧاد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .دﻮﺑ ﺎﻫ ﻮﻣآ
ناز ﮥﻈﻓﺎﺣ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﯽﺘﺒﺜﻣ ﯿﺮﺛﺄﺗ ﯽﮕﻧﺎﺑزود .ﺪﻨﺘﺷاد يﺮﺘﻬﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻒﯿﻟﺎﮑﺗ ﻦﯾا مﺎﺠﻧا رد ﺮﺴﭘ و دراد يرﺎﮐ
ﻈﻓﺎﺣ ﻒﯿﻟﺎﮑﺗ رد ﺰﯿﻧ ناﺮﺴﭘ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﮥ
.ﺖﺳا ﺮﺘﻬﺑ ﯽﻣﻼﮐﺮﯿﻏ يرﺎﮐ هﺎﮔﺪﯾد زا
ﯽﺑﺎﻬﺷ و ﯽﺋازﺮﯿﺷ ) هداز
1394
و (ﮥ ﻈﻓﺎﺣ ﻪﻠﻤﺟ زا) ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ،يﺮﯿﮔدﺎﯾ ة ﮋﯾو يﺎﻫﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ياراد ﻪﻧﺎﺑزود نﺎﮐدﻮﮐ (1393) يﺪﻤﺤﻣ (يرﺎﮐ ﮏﺗ نﺎﮐدﻮﮐ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد يﺮﺘﻬﺑ ﻌﻟﺎﻄﻣ رد هﺮﯿﻐﺘﻣﺪﻨﭼ ﺲﻧﺎﯾراو ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺪﻧراد ﻪﻧﺎﺑز
ﮥ ﺷ ،ﯽﺑﺎﺑرا ﯽﻔﯾﺮ
) يﺪﻬﺸﻣ و 1392
ود يﺮﺗﺮﺑ زا ( ﻪﻧﺎﺑز
ﺶﻨﮐ رد ﺎﻫ ﻪﺑ ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫ
فﺎﻄﻌﻧا و ﯽﻠﮐ ترﻮﺻ ﻪﺑ يﺮﯾﺬﭘ
صﺎﺧ رﻮﻃ
يﺮﯿﺼﻧ .ﺖﺷاد ﺖﯾﺎﮑﺣ رﻮﭘ
و ﻊﻟﺎﻃ ﭘ ) ﺪﻨﺴ 1398 ﮏﯾ ،ﻪﻧﺎﺑزود نﺎﮐدﻮﮐ ﻦﯿﺑ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ( نﺎﮐدﻮﮐ و ﻪﻧﺎﺑز
ياراد
ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ﮋﯾو يﺎﻫ ة ﻈﻓﺎﺣ تاﺮﻤﻧ يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﮥ
يرﺎﮐ
، دراد دﻮﺟو يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ
؛ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﮔ زا ﻪﻧﺎﺑزود نﺎﮐدﻮﮐ ﻪﮐ يا
ﮏﯾ نﺎﮐدﻮﮐ نﺎﮐدﻮﮐ و ﻪﻧﺎﺑز
ياراد ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ﮋﯾو يﺎﻫ ة ﻨﯿﻣز رد يﺮﺘﻬﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﮥ
ﻈﻓﺎﺣ ﮥ يرﺎﮐ .ﺪﻨﺘﺷاد
ﻈﻓﺎﺣ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﮥ
ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ
، ﯽﻣﺮﮐ ) نﻮﺴﻠﻧ و يﺮﯿﻨﻣ ،يرﻮﻧ 2003
( و ﯽﻣﺮﮐ و ﻪﻧﺎﺧدرز يﺮﺒﮐا ،يداﺮﻣ ،يرﻮﻧ
) ﯽﻣﻼﻏ 1387 ﻒﻟا ؛ 1387 ب ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ( ،
ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ نوﺪﺑ يدﺎﻋ نﺎﮐدﻮﮐ ﮋﯾو يﺎﻫ
ة ﻪﻧﺎﺑزود يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد
ﺎﺑ ﯾ يدﺎﻋ نﺎﮐدﻮﮐ ﮏ
ﺮﺘﻬﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺢﻄﺳ ﻪﻧﺎﺑز رد ي
ﻈﻓﺎﺣ ﮥ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ ﺪﻨﺘﺷاد ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا روﺮﻣ . نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
ﺪﻨﻫد
ة دﻮﺟو ﺎﺑ .ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ ﮥﻈﻓﺎﺣ و ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ ﺮﺑ نﺎﺑز ود زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﺖﺒﺜﻣ ﺶﻘﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ﺎﺑرد ﻒﻠﺘﺨﻣ ةر
ﺴﯾﺎﻘﻣ ﮥ ﮏﯾ نﺎﮐدﻮﮐ ﻧﺎﺑزود و ﻪﻧﺎﺑز
ﮥ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺘﻤﮐ ،يدﺎﻋ ﻈﻓﺎﺣ ﺶﻘﻧ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ يا
ﮥ رد ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ
ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ لﻼﺘﺧا ياراد نﺎﮐدﻮﮐ يﺎﻫ
ﮋﯾو ة ﮏﯾ يﺮﯿﮔدﺎﯾ .ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﻪﻧﺎﺑزود و ﻪﻧﺎﺑز
ﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﮥ توﺎﻔﺗ ﺮﺿﺎﺣ ﻈﻓﺎﺣ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
ﮥ ﮏﯾ نﺎﮐدﻮﮐ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ ياراد ﻪﻧﺎﺑزود و ﻪﻧﺎﺑز
ﻧاﻮﺗﺎﻧ ﯽ ﮋﯾو
ة ﯽﻣﺮﮐ ؛2019 ،ﻦﻧﻮﺷ و ﺰﻨﺠﺗﺎﭙﺳا ؛2018 ،ﺰﻨﺠﺗﺎﭙﺳا) ﯽﻠﺒﻗ يﺎﻫﺶﻫوﮋﭘ ﺎﺑ ﺎﺘﺳارﻢﻫ .ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ يﺮﯿﮔدﺎﯾ ،يرﻮﻧ
،نﻮﺴﻠﻧ و يﺮﯿﻨﻣ 2003
ﻓ ( ﯿﺿﺮ ﮥ ﻪﻧﺎﺑزود نﺎﮐدﻮﮐ ﻪﮐ دﻮﺑ ترﻮﺻ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ياراد
ﻧاﻮﺗﺎﻧ ﯽ ﺎﻫ ي ﮋﯾو
ة ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ﻪﻧﺎﺑزﮏﯾ نﺎﮐدﻮﮐ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺮﺘﻬﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ ﮥ ﻈﻓﺎﺣ ياراد ﺶﻫوﮋﭘ رد ﺮﺿﺎﺣ يﺮﯿﮔدﺎﯾ
يﺎﻫ . ﺪﻧراد يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﮋةوﯾ
شور
شور ﺮﻈﻧ زا و يدﺎﯿﻨﺑ حﺮﻃ ﮏﯾ فﺪﻫ ﺮﻈﻧ زا ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﺲﭘور ﯾ داﺪ
1ي ﺟ .ﺖﺳا ﻌﻣﺎ ﮥ ﺶﻫوﮋﭘ يرﺎﻣآ
ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ لﺎﺳ ﯽﯾاﺪﺘﺑا ﻊﻄﻘﻣ نﺎﮐدﻮﮐ ﻞﻣﺎﺷ 1399
- 1398 ﺺﯿﺨﺸﺗ ﻪﮐ دﻮﺑ دوﺮﻧاﻮﺟ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ و ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ
ﻪﺘﻓﺮﮔ ار يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ﻪﻧﻮﻤﻧ شور .ﺪﻧا
ﻪﺑ يﺮﯿﮔ د ترﻮﺻ ر زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ هوﺮﮔ داﺪﻌﺗ .دﻮﺑ سﺮﺘﺳد
مﺮﻧ راﺰﻓا G∗Power ،ﺮﻨﭼﻮﺑ و ﮓﻧﻻ ،رﺪﻠﻓدرا ،لوﺎﻓ)
2007 ﻓ ؛ ،ﮓﻧﻻ و ﺮﻨﭼﻮﺑ ،رﺪﻠﻓدرا ،لوﺎ 2009
ﺨﺴﻧ ( ﮥ
3,1/095 يﺎﺘﺑ ، /005 يﺎﻔﻟآ ناﺰﯿﻣ ، /084 ﺮﺛا ة زاﺪﻧا ،ﻞﻘﺘﺴﻣ هوﺮﮔ ود ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ توﺎﻔﺗ ،t نﻮﻣزآ يﺎﻫﻪﻔﻟﺆﻣ ﺎﺑ و 1391 ،ﯽﻤﯿﺣر و ﯽﭼدرا يرﺎﻘﻔﻟاوذ ،ﯽﻈﻋاو ؛1391 ،ﯽﯾﺎﺿر و ﯽﻬﻟا ،هدازﻢﯿﻫاﺮﺑا) ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ /095 ناﻮﺗ ﺲﭘ .(
1. ex post facto
ﺮﻫ ياﺮﺑ ،ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ زا هوﺮﮔ
30 عﻮﻤﺠﻣرد و ﺮﻔﻧ 60
ﻪﺑ ﺮﻔﻧ ﮥﻟﺰﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ .ﺪﻣآ ﺖﺳد
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ 30 كدﻮﮐ
ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ياراد يﺎﻫ
ﮋﯾو ة ﮏﯾ يﺮﯿﮔدﺎﯾ ) ﻪﻧﺎﺑز
15 و ﺮﺘﺧد 15 ﯽﻨﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ (ﺮﺴﭘ 76
/9 دراﺪﻧﺎﺘﺳا فاﺮﺤﻧا و
80 /1 و ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ زا 30
ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ياراد كدﻮﮐ يﺎﻫ
ﮋﯾو ة ) ﻪﻧﺎﺑزود يﺮﯿﮔدﺎﯾ 15
و ﺮﺘﺧد 15 ﭘ ﺮﺴ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ (
ﯽﻨﺳ 93 /9 دراﺪﻧﺎﺘﺳا فاﺮﺤﻧا و 85
/1 ﺐﺴﮐ و ﺶﻫوﮋﭘ رد ﺖﺳاﻮﺧرد لﻮﺒﻗ زا ﺲﭘ دوﺮﻧاﻮﺟ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ زا
كﻼﻣ ﮏﯾ هوﺮﮔ ود رد و بﺎﺨﺘﻧا ،دورو يﺎﻫ .ﺪﻧﺪﺷ هدرﺎﻤﮔ ﻪﻧﺎﺑزود و ﻪﻧﺎﺑز
كﻼﻣ ﺮﻬﺑ :دﻮﺑ ﺮﯾز دراﻮﻣ ﻞﻣﺎﺷ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺑ دورو يﺎﻫ ة
ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ لﻼﺘﺧا ﺰﮐاﺮﻣ ﻪﺑ عﺎﺟرا ،يدﺎﻋ ﯽﺷﻮﻫ
يﺎﻫ ﺎﻫنآ زا ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ ﺎﯾ ﯽﺿﺎﯾر ،ﻦﺘﺷﻮﻧ ،نﺪﻧاﻮﺧ يﺎﻫﻪﻨﯿﻣز زا ﯽﮑﯾ رد ﻞﮑﺸﻣ ﻞﯿﻟدﻪﺑ يﺮﯿﮔدﺎﯾة ﮋﯾو ﻦﯾﺪﻟاو ﺖﯾﺎﺿر ،
نﺎﮐدﻮﮐ ياﺮﺑ ﻨﻣاد ،ﺶﻫوﮋﭘ رد ﺖﮐﺮﺷ ﮥ
ﯽﻨﺳ 7 ﺎﺗ 12 ﺮﻬﺑ .لﺎﺳ ة ﯽﻧدﻮﻣزآ ﯽﻠﮐ ﯽﺷﻮﻫ ﺎﻫ
ار ﺰﮐاﺮﻣ نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ
ﺨﺴﻧ ﻖﯾﺮﻃ زا و يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﮥ
ﺪﺷﺮﻈﻧﺪﯾﺪﺠﺗ سﺎﯿﻘﻣ رﺎﻬﭼ ة
ﺮﻠﺴﮐو ﯽﺷﻮﻫ نﺎﮐدﻮﮐ ياﺮﺑ
) WISC-R
( ﺖﻓﺎﯾرد زا ﺲﭘ .(1390 ، ﯿﻢﻬﺷ )ﺪﺷ يﺮﯿ هزاﺪﻧا ﮔ
ﺪﺷ ﻪﻌﺟاﺮﻣ يﺮﯿﮔدﺎﯾ لﻼﺘﺧا شزﻮﻣآ ﺰﮐاﺮﻣ ﻪﺑ مزﻻ يﺎﻫزﻮﺠﻣ
ﺖﮐﺮﺷ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﺪﻨﺘﺷاد ﻞﯾﺎﻤﺗ ﻪﮐ يداﺮﻓا زا نﺎﮐدﻮﮐ ﻦﯾﺪﻟاو ﺖﯾﺎﺿر ﺐﻠﺟ زا ﺪﻌﺑ و ﺪﻨﻨﮐ
ود رد نﻮﻣزآ ،
ياﺮﺟا .ﺪﺷ اﺮﺟا ﻪﻠﺣﺮﻣ ﮥﻤﻫ
نﻮﻣزآ زا ماﺪﮐﺮﻫ ياﺮﺑ ﺎﻫ ﯽﻧدﻮﻣزآ
ﻪﺑ ﺎﻫ .دﻮﺑ يداﺮﻔﻧا ترﻮﺻ
ﺎﻫراﺰﺑا ﻘﻣ ﯿ س ﺎ ﺪﺠﺗ ﯾ ﺪﺷ ﺮﻈﻧﺪ ة
ﺷ ﻮﻫ ﯽ اﺮﺑ ﺮﻠﺴ ﮐو ي
نﺎﮐدﻮﮐ - ﺨﺴ ﻧ ﮥ م رﺎﻬﭼ )
1WISC-R
(
ﺖﻫﺎﺒﺷ ،تﺎﻋﻼﻃا شزادﺮﭘ) ﯽﻣﻼﮐ سﺎﯿﻘﻣهدﺮﺧ ﺶﺷ ياراد نﻮﻣزآ ﻦﯾا يﺎﻨﺧاﺮﻓ و ﻢﻬﻓ ،نﺎﮔژاو ،ﯽﺿﺎﯾر ،ﺎﻫهدﺮﺧ ﺶﺷ و (مﺎﻗرا ﻢﯿﻈﻨﺗ ،ﺮﯾوﺎﺼﺗ ﻞﯿﻤﮑﺗ) ﯽﻠﻤﻋ ﺎﯾ ﯽﻣﻼﮐﺮﯿﻏ سﺎﯿﻘﻣ
ﺐﻌﮑﻣ ﯽﺣاﺮﻃ ،ﺮﯾوﺎﺼﺗ ﺖﺴﺟ ،ﺎﻫ
و
يﻮﺟ ؛ ﺪﻧراد هﺮﯿﺧذﮥ ﺒﻨﺟ مﺎﻗرا يﺎﻨﺧاﺮﻓ و ﺎﻫزﺎﻣ سﺎﯿﻘﻣهدﺮﺧ ود .ﺖﺳا (ﺎﻫزﺎﻣ و ﺮﯾوﺎﺼﺗ ﻢﯿﻈﻨﺗ ،دﺎﻤﻧ ياﺮﺟا ﺎﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
WISC-R شﻮﻫ عﻮﻧ ﻪﺳ
ﻪﺑ ﺮﻬﺑ ﯽﻣ ﺖﺳد .ﯽﻠﮐ و ﯽﻠﻤﻋ ،ﯽﻣﻼﮐ :ﺪﯾآ WISC-R
ﻪﺑ ﻪﺑ و يدﺮﻓ ترﻮﺻ
ﮏﻤﮐﻪﯾﻮﮔ ﺲﭙﺳ و نﺎﺳآ يﺎﻫﻪﯾﻮﮔ اﺪﺘﺑا سﺎﯿﻘﻣهدﺮﺧ ﺮﻫ رد .دﻮﺷﯽﻣ اﺮﺟا هﺪﯾدشزﻮﻣآ و ﺺﺼﺨﺘﻣ ة ﺪﻨﯾﺎﻣزآ يﺎﻫ لوﺪﺟ ﻪﺑ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﺎﺑ ﺎﻫسﺎﯿﻘﻣهدﺮﺧ ﮥﻤﻫ مﺎﺧ يﺎﻫهﺮﻤﻧ ﻦﯿﯿﻌﺗ زا ﺲﭘ .ﺪﻧﻮﺷﯽﻣ اﺮﺟا راﻮﺷد ،رﺎﺠﻨﻫ يﺎﻫ
هﺮﻤﻧ هﺮﻤﻧ ﻪﺑ مﺎﺧ يﺎﻫ ﯽﻣ ﻞﯾﺪﺒﺗ رﺎﯿﻌﻣ يﺎﻫ
) ﻢﯿﻬﺷ .ﺪﻧﻮﺷ 1390
( WISC-R نﺎﮐدﻮﮐ شﻮﻫ ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ ار
13 - 6 ﻬﺷ رد ﻪﻟﺎﺳ زاﺮﯿﺷ ﺮ
ﻧﻮﻤﻧ ﮏﯾ يور ﮥ
1400 نﻮﻣزآ ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ .دﺮﮐ ﯽﺑﺎﯾرﺎﺠﻨﻫ يﺮﻔﻧ -
نﻮﻣزآزﺎﺑ و 2
ﻪﻤﯿﻧود
3ندﺮﮐ WISC-R ﻪﺑ
ﺐﯿﺗﺮﺗ 44 /0 - 94 /0 و 42 /0 - 98 /0 ﯽﯾاور .ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﻢﻫ
نﺎﻣز هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
هﺮﻤﻧ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ زا ﺶﯿﭘ نﺎﮐدﻮﮐ ياﺮﺑ ﺮﻠﺴﮐو سﺎﯿﻘﻣ ﯽﻠﻤﻋ ﺶﺨﺑ يﺎﻫ
ﯽﻧﺎﺘﺴﺑد 74 /0 ﻄﺑار .دﻮﺑ ﮥ نﺎﯿﻣ
شﻮﻫ ﺮﻬﺑ ﻘﺒﻃ ،ﻦﺳ ﺎﺑ ﮥ
يدﺎﺼﺘﻗا - شﻮﻫ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾاﺮﺿ .دﻮﺑ رادﺎﻨﻌﻣ لﺪﻌﻣ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ،ﯽﻣﻼﮐ يﺎﻫﺮﻬﺑ
ﻪﺑ ﻦﺳ ﺎﺑ ﻞﮐ و ﯽﻠﻤﻋ ﺐﯿﺗﺮﺗ
84 /0 ، 76 /0 و 80 /0 ﻪﺑ ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ لﺪﻌﻣ ﺎﺑ و ﺐﯿﺗﺮﺗ
52 /0 ، 40 /0 و 53 /0
دﻮﺑ .( 1390 ،ﻢﯿﻬﺷ ؛p< /0001)
1. Wechsler Iintellectual Scale For Children- Revised-4 Edition(WISC-R-4) 2. test-retest reliability
3. split half
نﻮﻣزآ ﻈﻓﺎﺣ ﮥ ﺎﻨﻌﻣ
1
ﯽﯾ ) (
SMTﻈﻓﺎﺣ نﺪﯿﺠﻨﺳ ياﺮﺑ ﮥ
ﺶﻫوﮋﭘ رد ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ ،تﺎﻤﻠﮐ ﯽﻟﺎﯿﺳ ﺖﻤﺴﻗ رد .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا تﺎﻤﻠﮐ ﯽﻟﺎﯿﺳ نﻮﻣزآ زا ﺮﺿﺎﺣ
هداد ﺖﺻﺮﻓ وا ﻪﺑ ﻪﻘﯿﻗد ود و ﻪﺋارا ﯽﻧدﻮﻣزآ ﻪﺑ فﺮﺣ ﮏﯾ ﻣ
ﯽ دﻮﺷ عوﺮﺷ فوﺮﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ ﻪﮐ ار ﻪﻤﻠﮐ داﺪﻌﺗ ﺮﻫ ﺎﺗ
ﻣ ﯽ دﻮﺷ وا و نآ ﺎﻫ ﯽﻣ ار ﺪﻨﻧﺎﻣ) ﺪﻣﺎﺴﺑﺮﭘ فوﺮﺣ ﻪﺘﺳد ﻪﺳ ﻞﻣﺎﺷ فوﺮﺣ ﻦﯾا .دﺮﺒﺑ مﺎﻧ ،ﺪﺳﺎﻨﺷ
،ﻒﻟا م ، ن
،( ﺐﺳﺎﻨﻣ .ﺖﺳا (ژ ،ي ،چ ﺪﻨﻧﺎﻣ) ﺪﻣﺎﺴﺑﻢﮐ فوﺮﺣ و ( ه،ل، ت ﺪﻨﻧﺎﻣ) ﺪﻣﺎﺴﺑ ﻂﺳﻮﺘﻣفوﺮﺣ رد نﻮﻣزآ ﻦﯾا ندﻮﺑ
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﻣﺮﮐ يرﻮﻧ ﯽﻣﻼﻏ و ﻪﻧﺎﺧدرز يﺮﺒﮐا ،يداﺮﻣ ، )
1387 ﻒﻟا ،(
ﻣﺮﮐ ﯽ رﻮﻧ ي
، ﻨﻣ ﯿﺮ ي و ﻧﯿ نﻮﺴﻠ ) 2003
و (ﯽﻣﺮﮐ .ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ يﺪﺋﻮﺳ و ﯽﻧاﺮﯾاﮥ ﻧﺎﺑزود و ﻪﻧﺎﺑزﮏﯾ نﺎﮐدﻮﮐ رد (2008 )نارﺎﮑﻤﻫ و يرﻮﻧ ﯽﻣﺮﮐ ) نارﺎﮑﻤﻫ و يرﻮﻧ 1387
؛ﻒﻟا 1387 ب ﺦﺳﺎﭘ ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ و ﯽﯾاور ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ( ﺶﻧاد ﯽﯾﻮﮔ
نﻮﻣزآ ود ،نازﻮﻣآ
ﻪﻤﻠﮐ ﻪﻧﺎﺸﻧ ﺎﺑ يزﺎﺳ ﻪﻤﻠﮐ نﻮﻣزآ و ﻪﯿﻟوا فوﺮﺣ يﺎﻫ
ﻪﻧﺎﺸﻧ ﺎﺑ يزﺎﺳ ﻪﻟﻮﻘﻣ يﺎﻫ
رد ار ﺎﻫ 60 ﺶﻧاد دﺮﮐ زﻮﻣآ
- ﺎﺘﻧ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ اﺮﺟا سرﺎﻓ-كﺮﺗ زﻮﻣآﺶﻧاد 70 و سرﺎﻓ
ياﺮﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﻈﻧرد نﺎﻣز :دﻮﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﺑ نآ ﺞﯾ
نﻮﻣزآ .ﺪﺷ هداد ﺺﯿﺨﺸﺗ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺎﻫ ﮥﻤﻫ
ﺶﻧاد ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧرد يﺎﻤﻨﻫار نازﻮﻣآ نﻮﻣزآ ياﺮﺑ هﺪﺷ
ﺎﻫ ار ﻤﻬﻓ ﺪﻧﺪﯿ
و عﻮﻤﺠﻣرد ﺎﻫﻪﻟﻮﻘﻣ يﺎﻫﻪﻧﺎﺸﻧ ﺎﺑ يزﺎﺳﻪﻤﻠﮐ نﻮﻣزآ يﺎﻫﻪﻟﻮﻘﻣ .ﺪﻧﺪﻣآﺮﺑ ﺎﻫنآ ة ﺪﻬﻋ زا ﯽﺑﻮﺧﻪﺑ ﯽﮕﻤﻫ ﺐﺳﺎﻨﻣ
يﺎﻔﻟآ ﺐﯾﺮﺿ .دﻮﺑ ﻪﻤﻠﮐ نﻮﻣزآ خﺎﺒﻧوﺮﮐ
ﻪﻧﺎﺸﻧ ﺎﺑ يزﺎﺳ ﻪﻤﻠﮐ نﻮﻣزآ و ﻪﯿﻟوا فوﺮﺣ يﺎﻫ
ﻪﻧﺎﺸﻧ ﺎﺑ يزﺎﺳ يﺎﻫ
ﻪﻟﻮﻘﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ ﺐﯿﺗﺮﺗ 76 /0 و 81 /0 ﻪﺑ .ﺪﻣآ ﺖﺳد
شور ﺰﺠﺗ ﯾ ﻪ و ﻠﺤﺗ ﯿ ﻞ تﺎﻋﻼﻃا
هداد ﺎﻫ ي ﻪﺑ ﺖﺳد مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ هﺪﻣآ يرﺎﻣآ راﺰﻓا
ﺨﺴﻧ SPSS ﮥ 21 ﺎﺑ و شور ﺎﻫ ي نﻮﻣزآ و ﻞﻘﺘﺴﻣ t
و ﻪﯾﺰﺠﺗ ﻦﻣﺪﯾﺮﻓ ﺗ
.ﺪﺷ ﻞﯿﻠﺤ
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ
ﺶﻫوﮋﭘ ياﺮﺟا فﺪﻫ ﺎﺑ ،60 ﺶﻧاد زﻮﻣآ ﺎﺑ ﻧاﻮﺗﺎﻧ ﯽ ﺎﻫ ي ﮋﯾو ة .ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا يﺮﯿﮔدﺎﯾ 30
ﺶﻧاد زﻮﻣآ ﮏﯾ ﻧﺎﺑز
ﮥ 15 و ﺮﺴﭘ 15) سرﺎﻓ-دﺮﮐ ﮥ ﻧﺎﺑزود زﻮﻣآﺶﻧاد 30 و (ﺮﺘﺧد15 و ﺮﺴﭘ15) سرﺎﻓ رد ﻞﯿﺼﺤﺗ لﺎﺣ رد (ﺮﺘﺧد
ﺎﭘﯾ ﻪ ﺎﻫ ي ﻨﻣاد رد ﯽﯾاﺪﺘﺑا ﮥ
ﻨﺳ ﯽ 12 - 7 .ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا لﺎﺳ ﻪﺑ
هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ رﻮﻈﻨﻣ تﺎﺼﺨﺸﻣ اﺪﺘﺑا ،ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺲﻧﺎﯾراو ﯽﻨﮕﻤﻫ ياﺮﺑ ﻦﯾﻮﻟ نﻮﻣزآ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺲﭙﺳ و هوﺮﮔ ود ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﺮﻬﺑ يﺎﻫ
ة ﺺﺨﺸﻣ ﻦﺳ و ﯽﺷﻮﻫ
لوﺪﺟ .ﺪﺷ 1
ﺮﻬﺑ و ﻦﺳ دراﺪﻧﺎﺘﺳا فاﺮﺤﻧا و ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ تﺎﺼﺨﺸﻣ ة
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار ﯽﺷﻮﻫ .ﺪﻫد
لوﺪﺟ 1 ﻌﻤﺟ تﺎﺼﺨﺸﻣ . ﯿ
ﺖ ﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽ ﺮﻬﺑ و ﻦﺳ ة ﺷﻮﻫ ﯽ ﺮﮔ ود هو ﯾ ﮏ ﻪﻧﺎﺑزود و ﻪﻧﺎﺑز
1. Semantic Memory Test (SMT)
ﻦﺳ ﺮﻬﺑ
ة ﺷﻮﻫ
ﯽ ﻦﯿﮕﻧﺎﻣﯿ دراﺪﻧﺎﺘﺳافاﺮﺤﻧا ﻦﯿﮕﻧﺎﻣﯿ فاﺮﺤﻧا
دراﺪﻧﺎﺘﺳا
هوﺮﮔ ﯾ ﮏ ﻪﻧﺎﺑز 76
/9 80
/1 9/
96 85
/974 94/89 /185 /993 ﻪﻧﺎﺑزودهوﺮﮔ
/7
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ لوﺪﺟ
1 ﮏﯾ هوﺮﮔ ، ﯽﻨﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ياراد ﻪﻧﺎﺑز
76 /9 دراﺪﻧﺎﺘﺳا فاﺮﺤﻧا ﺎﺑ 80
/1 ﻧﺎﺑزود هوﺮﮔ و
ﻪ969/ ﻪﻧﺎﺑزﮏﯾ هوﺮﮔ رد ﯽﺷﻮﻫ ة ﺮﻬﺑ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ .ﺪﻧدﻮ ﺑ /185 دراﺪﻧﺎﺘﺳا فاﺮﺤﻧا ﺎﺑ /993 ﯽﻨﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ياراد ﺎﺑ ﻪﺑ .دﻮﺑ /774 دراﺪﻧﺎﺘﺳا فاﺮﺤﻧا ﺎﺑ94/89 ﻪﻧﺎﺑزود ﯽﺷﻮﻫة ﺮﻬﺑ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ و /985 دراﺪﻧﺎﺘﺳا فاﺮﺤﻧا ﯽﻨﮕﻤﻫ رﻮﻈﻨﻣ
ﺮﻬﺑ ﺲﻧﺎﯾراو ة
.ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﯾﻮﻟ نﻮﻣزآ زا ﻦﺳ و ﯽﺷﻮﻫ آ
نﻮﻣز ﻦﯾﻮﻟ هوﺮﮔ ود ﺲﻧﺎﯾراو ﯽﻧﺎﺴﮑﯾ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ياﺮﺑ
ﺮﻬﺑ ﺮﯿﻐﺘﻣ ة ) ﯽﺷﻮﻫ 70 /0
= ،F 05 /0
>
) هوﺮﮔ ود ﻦﺳ و (P 60
/0
= ،F 06 /0
>
( P رادﺎﻨﻌﻣ دﻮﺒﻧ ﯽﻨﻌﯾ ؛ ود ﺲﻧﺎﯾراو
هوﺮﮔ ﮏﯾ نﺎﮐدﻮﮐ ﻪﻧﺎﺑز
و ﻪﻧﺎﺑزود ﺪﺣ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ و رادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺲﻧﺎﺷ
نﺎﺸﻧ ار فدﺎﺼﺗ و ﻤﻧ
ﯽ ﺪﻫد
؛ ﻪﺠﯿﺘﻧرد
تﺎﺿوﺮﻔﻣ ﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا
ن لﺎﻣﺮﻧ ﻪﮐ ﻞﻘﺘﺴﻣ t ﻪﻌﻣﺎﺟ ندﻮﺑ
و ﮏﯾ نﺎﮐدﻮﮐ هوﺮﮔ ود ﺲﻧﺎﯾراو ﯽﻧﺎﺴﮑﯾ و ﻪﻧﺎﺑز
ود نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا و راﺮﻗﺮﺑ ،ﺖﺳا ﻪﻧﺎﺑز ﻊﻧﺎﻣﻼﺑ ﻞﻘﺘﺴﻣ t
ﺖﺳا . ﻪﻣادا رد
، نﻮﻣزآ تﺎﺿوﺮﻔﻣ زا ﺮﺑ ﯽﻨﺒﻣ t
لﺎﻣﺮﻧ ندﻮﺑ ﮥﻧﻮﻤﻧ ﻈﻓﺎﺣ ﺮﯿﻐﺘﻣ ظﺎﺤﻟ زا ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﮥ
ﮏﯾ هوﺮﮔ ود رد ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ ﻃا ﻪﻧﺎﺑزود و ﻪﻧﺎﺑز
.ﺪﺷ ﻞﺻﺎﺣ نﺎﻨﯿﻤ
ﻦﯾﺪﺑ ﺿوﺮﻔﻣ ياﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﮥ
لﺎﻣﺮﻧ نﻮﻣزآ زا ندﻮﺑ فوﺮﮔﻮﻤﻟﻮﮐ Z
- ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻒﻧﺮﯿﻤﺳا نآ
لوﺪﺟ رد
2 .ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ
لوﺪﺟ 2 نﻮﻣزآ . ﮐZ ﻮ فوﺮﮔﻮﻤﻟ - ﻤﺳا ﯿ ﻒﻧﺮ ياﺮﺑ نﻮﻣزآ لﺎﻣﺮﻧ ندﻮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﻐﺘﻣ ﯿ ﺮ ﯾ
ﮏ ﻪﻧﺎﺑز ﻪﻧﺎﺑزود
ﺠﮐ ﯽ ﮐZ ﻮ فوﺮﮔﻮﻤﻟ - ﻤﺳا ﯿ ﻒﻧﺮ ﺠﮐ Sig
ﯽ ﮐZ ﻮ فوﺮﮔﻮﻤﻟ - ﻤﺳا ﯿ ﻒﻧﺮ Sig
ﻈﻓﺎﺣ ﮥ ﺎﻨﻌﻣ ﯽﯾ 17 /0 71
/0 69
/0 75 /1 19
/1 11
/0
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ لوﺪﺟ
2،
ﻧﻮﻤﻧ رد ﯽﻠﺻا ﺮﯿﻐﺘﻣ رد ﯽﺠﮐ ﮥ
ﺮﺗﻻﺎﺑ فدﺎﺼﺗ و ﺲﻧﺎﺷ ﺪﺣ زا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻤﻧ
ﯽ دور
و دراد ﯽﻟﺎﻣﺮﻧ و نﺎﺴﮑﯾ ﻊﯾزﻮﺗ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺖﻔﺻﯽﻨﻌﯾ؛ ﺖﺴﯿﻧ رادﺎﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ زا ،سﺎﺳا ﻦﯿﻤﻫ ﺮﺑ .
لﺎﻣﺮﻧ ﻮﺑ لﺎﻣﺮﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ .ﺖﺳا راﺮﻗﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻊﯾزﻮﺗ ند هداد ﻊﯾزﻮﺗ ندﻮﺑ
نﻮﻣزآ ،ﺎﻫ هﺪﺷ مﺎﺠﻧاt
و .ﺖﺳاهﺪﻣآ3 لوﺪﺟ رد ﻞﻘﺘﺴﻣ هوﺮﮔ ود رد نآ ﺞﯾﺎﺘﻧ
لوﺪﺟ 3 . ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ نﻮﻣزآ اﺮﺑ ﻞﻘﺘﺴﻣt ي ﺎﻘﻣ ﯾ ﺴ ﮥ هوﺮﮔ ود
ﻐﺘﻣ ﺮﯿ t
df Sig
ﻈﻓﺎﺣ ﮥ ﺎﻨﻌﻣ ﯽﯾ 41
/5 58
01 /0
سﺎﺳاﺮﺑ لوﺪﺟ 3 ﮏﯾ هوﺮﮔ ود ، ﻈﻓﺎﺣ ﺮﯿﻐﺘﻣ رد ﻪﻧﺎﺑزود و ﻪﻧﺎﺑز
ﮥ ) ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ 41 /5
= ،t 05 /0
<
( P توﺎﻔﺗ
يرادﺎﻨﻌﻣ دراد
ﻪﺑ . ترﺎﺒﻋ توﺎﻔﺗ ﺮﮕﯾد نﺎﯿﻣ
ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﺗﻻﺎﺑ فدﺎﺼﺗ و ﺲﻧﺎﺷ ﺪﺣ زا هوﺮﮔ ود ﻦﯾا
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ لوﺪﺟ ﻪﻈﻓﺎﺣ يﺎﻫ
ﮏﯾ هوﺮﮔ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ، ﻧﺎﺑز
ﻪ ﺖﺳا ﻪﻧﺎﺑزود هوﺮﮔ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ
؛ ﮏﯾ هوﺮﮔ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻄﺳ ﻪﻧﺎﺑز
ﺢ . دراد يﺮﺗﻻﺎﺑ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣﮥ ﻈﻓﺎﺣ
ياﺮﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﻄﺑار ﻪﺑ ﯽﻫد ﮥ
ﻦﯿﺑ
» فوﺮﺣ ﯽﻟﺎﯿﺳ نﻮﻣزآ رد داﺮﻓا دﺮﮑﻠﻤﻋ و ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز رد فوﺮﺣ ﺪﻣﺎﺴﺑ «
زا ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﺘﺴﺒﻤﻫ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻪﺑي ﯿﺮ هزاﺪﻧا ﮔ ﻞﺣاﺮﻣ وﺎﻫهوﺮﮔ ﺎﻫنآ رد ﻪﮐ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳاﯽﯾﺎﻫنﻮﻣزآ نﺎﯿﻣ ﻦﯾا زا
هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﻣﺪﯾﺮﻓ نﻮﻣزآ .ﺪﺷ
ﺑ ﻣ ﻦﯾا ياﺮ رﻮﻈﻨ
ﻠﺣﺮﻣ ﻪﺳ ﻪﺑ ﮥ
هزاﺪﻧا ﮔ ﯿﺮ ي ﻢﮐ رد ﺪﻣﺎﺴﺑﺮﭘ و ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺪﻣﺎﺴﺑ ،ﺪﻣﺎﺴﺑ
رد حﻮﻄﺳ زا ﮏﯾﺮﻫ ﻪﮑﻨﯾا و ةرﺎﺑ
ﻤﻫ ﮥ داﺮﻓا هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﺳا هﺪﺷ ﺪﺷ ﻪﺟﻮﺗ ،
ﻞﺣاﺮﻣ ﻦﯾا ﻪﮑﻨﯾا) هزاﺪﻧا
ﮔ ﯿﺮ ي
ﻪﺑ ﺪﻨﺷﺎﺑﯽ ﻣ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ
رد ﻦﻣﺪﯾﺮﻓ نﻮﻣزآ ﺞﯾﺎﺘﻧ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﺲﭙﺳ و ﯽﺳرﺮﺑ نآ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ تﺎﺼﺨﺸﻣ اﺪﺘﺑا .(ﻪﻧ ﺎﯾ
لوﺪﺟ يﺎﻫ 4 و 5 .ﺪﺷ شراﺰﮔ
لوﺪﺟ 4 ﺻﻮﺗ تﺎﺼﺨﺸﻣ . ﯿﻔ
ﯽ ﺳ ﯿ ﻟﺎ ﯽ ﺪﻣﺎﺴﺑ ﺢﻄﺳ ﻪﺳ رد فوﺮﺣ
ﻐﺘﻣ ﯿ ﺮ ﻞﻗاﺪﺣ
ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﻣﯿ
ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ فاﺮﺤﻧا دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺒﺗر
ﮥ ﻣﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ
ﻦ /277 10/82 19/23 46 2 ﺪﻣﺎﺴﺑﺮﭘ
ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺪﻣﺎﺴﺑ 4
33 53
/ 13 67
/7 12
/212 /518 /807 25 1 ﺪﻣﺎﺴﺑﻢﮐ
/1
لوﺪﺟ سﺎﺳاﺮﺑ 4
رد فوﺮﺣ ﯽﻟﺎﯿﺳ ، ﺪﻣﺎﺴﺑ ﺢﻄﺳ ﻪﺳ
توﺎﻔﺗ ﺎﻫ ﯽﯾ نﺎﺸﻧ ار ﻣ ﯽ ﺪﻫد ﻪﺑ . ترﺎﺒﻋ رد ﺮﮕﯾد
ﻢﮐ فﺮﺣ ﻨﻣاد و ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺪﻣﺎﺴﺑ ﮥ
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﭘ ﯿﯾ ﻦ ﺮﺗ .ﺖﺳا ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺪﻣﺎﺴﺑ و ﺪﻣﺎﺴﺑﺮﭘ ﺢﻄﺳ ود زا
لوﺪﺟ 5 . ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ نﻮﻣزآ ﺮﻓ ﯾ ﻦﻣﺪ رد ﺎﻘﻣ ﯾ ﺴ ﮥ ﻪﺳ ﺢﻄﺳ ﺪﻣﺎﺴﺑ
ﻐﺘﻣ ﯿ ﺮ X2
df Sig
ﺳﯿ ﻟﺎ ﯽ فوﺮﺣ 50
/ 86 2
01 /0
سﺎﺳاﺮﺑ لوﺪﺟ 5 ﺧ راﺪﻘﻣ ، ﯽ ود 50 / 86 و زا ﺮﺘﻤﮐ ﺢﻄﺳ رد 01
/0 ﺖﺳا رادﺎﻨﻌﻣ
؛ ﯽﻨﻌﯾ ﯽﻟﺎﯿﺳ رد ﻪﮐ ﯽﺗوﺎﻔﺗ
دراد دﻮﺟو ﺪﻣﺎﺴﺑ ﺢﻄﺳ ﻪﺳ رد فوﺮﺣ
، ﺖﺳا فدﺎﺼﺗ و ﺲﻧﺎﺷ ﺢﻄﺳ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ و رادﺎﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا
؛ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
.دراد دﻮﺟو ﻞﻣﺎﻌﺗ فوﺮﺣ ﯽﻟﺎﯿﺳ رد دﺮﮑﻠﻤﻋ و ﺪﻣﺎﺴﺑ ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﺑ
ﻪﺠﯿﺘﻧ و ﺚﺤﺑ يﺮﯿﮔ
ﺪﻫ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣﮥ ﻌﻟﺎﻄﻣ ﺴﯾﺎﻘﻣ فﮥ ﻈﻓﺎﺣ ﮥ ﮏﯾ نﺎﮐدﻮﮐ رد ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ﺎﺑ ﻪﻧﺎﺑزود و ﻪﻧﺎﺑز
ﮋﯾو يﺎﻫ ة مﺎﺠﻧا يﺮﯿﮔدﺎﯾ
ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺪﺷ هداد
ﺎﻫ نﺎﺸﻧ ﯽﻣ نﺎﯿﻣ ﺪﻫد ﻈﻓﺎﺣ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺢﻄﺳ
ﮥ ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ياراد نﺎﮐدﻮﮐ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ يﺎﻫ
ﮋﯾو ة ﮏﯾ يﺮﯿﮔدﺎﯾ رادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻪﻧﺎﺑزود و ﻪﻧﺎﺑز
ي ﮏﯾ نﺎﮐدﻮﮐ و دراد دﻮﺟو ﻧﺎﺑز
يﺮﺘﻬﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺢﻄﺳ زا ﻪ
ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺪﻧرادرﻮﺧﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ
ﺎﻫ ي ﯽﻣﺮﮐ ) نﻮﺴﻠﯿﻧ و يﺮﯿﻨﻣ ،يرﻮﻧ 2003
( ﻣ دﺎﻀﺘ ﺖﺳا ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﺑ و
) نﻮﺴﻨﯿﮑﺗﺎﻫ 2010
ﻮﺴﻤﻫ ( دراد ﯽﯾ ﻧﻮﻤﻧ هوﺮﮔ ﻪﮐ توﺎﻔﺗ ﻦﯾا ﺎﺑ ؛ ﮥ
رد .دﻮﺒﻧ ﻞﮑﺷ ﮏﯾ ﻪﺑ هﺪﺷﺮﮐذ ﺶﻫوﮋﭘ ود
ﻦﯾا ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ
، ﻧﻮﻤﻧ هوﺮﮔ
،ﻪ ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ نوﺪﺑ نﺎﮐدﻮﮐ و يﺎﻫ
ﮋﯾ ة ﮏﯾ يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد و ﻪﻧﺎﺑزود و ﻪﻧﺎﺑز
وﺮﮔ ه ﻪﻧﻮﻤﻧ
، ﮏﯾ نﺎﮐدﻮﮐ ﻧﺎﺑزود و ﻪﻧﺎﺑز
ﮥ ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ياراد ﮋﯾو يﺎﻫ
ة .ﺪﻧدﻮﺑ يﺮﯿﮔدﺎﯾ
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺖﺳد زا ﯽﮑﯾ هﺪﻣآ ﻪﺼﺨﺸﻣ
ﺎﻫ ي ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ياراد نﺎﮐدﻮﮐ ﮋﯾو يﺎﻫ
ة دﺎﯾز توﺎﻔﺗ يﺮﯿﮔدﺎﯾ
ﻮﻫ نﻮﻣزآ رد ﯽﻠﻤﻋ شﻮﻫ و ﯽﻣﻼﮐ شﻮﻫ تاﺮﻤﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ش
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺪﻫد
دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﻈﻧ زا نﺎﮐدﻮﮐ ﻦﯾا
ﯽﺗﻼﮑﺸﻣ ﯽﻣﻼﮐ .ﺪﻧراد
ﺘﺳﺎﮐ ﯽ ﺎﻫ ي ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ تﻼﮑﺸﻣ زا ﯽﻌﯿﺳو رﺎﯿﺴﺑ ﺶﺨﺑ يرﺎﺘﻔﮔ نﺎﺑز
ﻧاﻮﺗﺎﻧ ﯽ ﺎﻫ ي ﮋﯾو ة ﻞﯿﮑﺸﺗ ار يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﻣ
ﯽ ﺪﻫد ﮏﻣ) يداﺮﮔ ،1
1964 ،نﺎﯾﺪﻤﺤﻣرﺎﯾ زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ 1392
ﻟﺎﻄﻣ رد .(
ﮥﻌ
هدﺮﺘﺴﮔ ا ي ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ يور ﻪﮐ ﺪﺟاو ﻪﮐ ﯽﻧﺎﮐدﻮﮐ زا ﯽﻤﯿﻧ ،ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﯽﻧﺎﺑز و ﯽﻃﺎﺒﺗرا تﻻﻼﺘﺧا ﻪﺑ
كﻼﻣ ﺎﻫ ي ﯽﺘﻓﺎﯾرد نﺎﺑز ﻂﻠﺘﺨﻣ لﻼﺘﺧا -
ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ،ﺪﻧدﻮﺑ ﯽﻧﺎﯿﺑ يﺎﻫ
ﮋﯾو ة ﻪﺘﺷاد ﺰﯿﻧ يﺮﯿﮔدﺎﯾ ،ﺮﻧﺮﻟ) ﺪﻧا
1976 .(
نﺎﺸﻧ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﺪﻫاﻮﺷ ﻣ
ﯽ ﺪﻫد ﻧاﻮﺗﺎﻧ ﺎﺑ نﺎﮐدﻮﮐ ﯽ
ﮋﯾو يﺎﻫ ة يﺮﯿﮔدﺎﯾ دراﻮﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ رد و ﺪﯿﻟﻮﺗ رد
و تﺎﻤﻠﮐ ﺖﻓﺎﯾرد
ﻞﻤﻋ ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ تﻼﻤﺟ ﻣ
ﯽ ﺪﻨﻨﮐ . نآ ﺎﻫ زا ﺖﮐﺮﺷ رد هروﺎﺤﻣ ﺎﻫ ي ﺪﻨﺘﺴﻫ ناﻮﺗﺎﻧ يرﺎﺘﻔﮔ و ﯽﻣﻼﮐ ﻞﻣﺎﻌﺗ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ
ﺮﯾاد و ة نﺎﮔژاو ﻌﺿ ﯿ ﻒ ﺮﺗ ي ﺪﻧراد ،يﺪﺣا و ﺪﻧوﺎﮐﺎﮐ) 1387
ﻦﯾا رد .(
هرﺎﺑ دروآﺮﺑ ﻦﯿﻨﭼ ﻣ
ﯽ ﻮﺷ ﻪﮐ د
رد ﮥ ﻨﻣاد ﺶﻫوﮋﭘ سﺎﺳاﺮﺑ ﺎﻣا ، ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻤﻠﮐ8000 ﺎﺗ2500 ﻦﯿﺑ ﺪﯾﺎﺑ كدﻮﮐ ﮏﯾ تﺎﻐﻟﮥ ﻨﯿﺠﻨﮔ ﯽﮕﻟﺎﺳﺶﺷ تﺎﻐﻟ
ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ رﺎﭼد نﺎﮐدﻮﮐ يﺎﻫ
ﮋﯾو ة زا يﺮﯿﮔدﺎﯾ 500
ﻨﯿﺠﻨﮔ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ راﺪﻘﻣ ﻦﯾا و ﻪﺘﻓﺮﻧ ﺮﺗاﺮﻓ ﻪﻤﻠﮐ ﮥ
كدﻮﮐ تﺎﻐﻟ
ﻪﺳ ﻪﻟﺎﺳ ﻄﯿﺤﻣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا يا ﯽ
ﯽﮔﺪﻧز ﯽﻨﻏ ﻣ
ﯽ ﺪﻨﮐ
،نﺎﯾﺪﻤﺤﻣرﺎﯾ) 1391
ﯽﯾﺎﺒﻃﺎﺒﻃ و ﯽﺗﺎﺠﻧ ،ﯽﺳﺎﺑﻮﮐ ،ﺪﯿﻠﻗا .(
) 1392 هداد نﺎﺸﻧ ﺰﯿﻧ ( ﺪﻧا
ﺶﻧاد ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ﺎﺑ نازﻮﻣآ يﺎﻫ
ﮋﯾو ة لﺮﺘﻨﮐ و يراﺪﯿﻨﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﻪﺟﻮﺗ رد يﺮﯿﮔدﺎﯾ
ﺶﻧﺎﮑﺗ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ نﺎﺼﻘﻧ رﺎﭼد يراﺪﯿﻨﺷ كﺮﺤﻣ ﺮﺑاﺮﺑ رد يﺮﮔ ﺮﻣا
ﯽﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﺐﺒﺳ شزادﺮﭘ رد ﻒﻌﺿ
ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ و ﯽﻣﻼﮐ ﻈﻓﺎﺣ يﺎﻫ
ﮥ .دﻮﺷ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ
اﻮﻣ زا ﯽﮑﯾ رد
ﻦﯾا رد ﺮﮕﯾد هرﺎﺑ
شزادﺮﭘ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا و ﯽﻣﻼﮐ يﺎﻫ
ﺰﯾﺎﻤﺘﻣ ﻢﻫ زا ﯽﻣﻼﮐﺮﯿﻏ ﺪﻨﺘﺴﻫ
رد و
ﯽﻣ يراﺬﮔﺪﮐ ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ يﺰﻐﻣ ﯽﺣاﻮﻧ ،وﺎﺸﯾو و ﺐﻟﻮﮐ) ﺪﻧﻮﺷ
2009 (؛
تاﺮﻤﻧ رد ﺰﯾﺎﻤﺗ دﺎﯾز لﺎﻤﺘﺣا ﻪﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧرد
نﻮﻣزآ ﯽﻠﻤﻋ و ﯽﻣﻼﮐ ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ﺎﺑ نﺎﮐدﻮﮐ رد ﯽﺷﻮﻫ يﺎﻫ
ﮋﯾو يﺎﻫ ة .ﺪﺷﺎﺑ ﻞﯿﻟد ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﻪﺑ
ﺮﻈﻧ ة ﺮﮑﻤﯿﻧ رد ﯽﻣﻼﮐ ﯽﺒﺼﻋ ﯽﺣاﻮﻧ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻒﻌﺿ ﻞﯿﻟدﻪﺑ ﺎﻫﻪﻧﺎﺑزود ردﯽﻣﻼﮐ يﺎﻫﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ رد ﻒﻌﺿ ﺪﺳرﯽﻣ ﭗﭼ ،ﯽﻣﻼﮐ ة ﺮﻤﻧ رد يﺮﯿﮔدﺎﯾ ة ﮋﯾو يﺎﻫﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ﺎﺑ نﺎﮐدﻮﮐ ﺪﻫدﯽﻣ نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ
ﻒﯿﻌﺿ يﺮﺗ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺮﻤﻧ ﺎﺑ
ة ﯽﻠﻤﻋ ﺪﻧراد ﮏﻣ) ،يداﺮﮔ 1964 ،نﺎﯾﺪﻤﺤﻣرﺎﯾ زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ 1392
ﻦﯾا .(
ﻦﮑﻤﻣ ﺮﻣا
ا ﺖﺳ ﻪﺑ دﺎﯾز لﺎﻤﺘﺣا ﻪﺑ نﺎﮐدﻮﮐ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﻞﯿﻟد ﻦﯾا ﻪﺑ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ و ﯽﻣﻼﮐ ﺺﻘﻧ ﻞﯿﻟد
، شزادﺮﭘ ﻪﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ
يﺎﻫ .ﺪﻨﻨﮐ بﺎﻨﺘﺟا ﯽﻣﻼﮐ طﺎﺒﺗرا زا ﻒﻌﺿ ﻦﯾا ﻞﯿﻟدﻪﺑ ﺪﻨﻨﮐﯽﻣ ﯽﻌﺳ و ﺪﻧروآﯽﻣ يور ﯽﻣﻼﮐﺮﯿﻏ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﻟﺎﻫ ﯿ نﺎﮕ و نﻮﺘﺴﻧﺎﺟ ) 1988 ( ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻒﯿﻌﺿ نﺪﻧاﻮﺧ رد ﻪﮐ ﯽﻧﺎﺴﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺰﯿﻧ
، ﯽﯾﺎﺸﮔﺰﻣر ﺮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ
يراﺪﯾد ﯽﺟاو ﯽﯾﺎﺸﮔﺰﻣر ﺮﺑ ﺮﺘﻤﮐ و2
ﻦﯾاﺮﺑ .ﺪﻧراد ﺪﯿﮐﺄﺗ تﺎﻤﻠﮐ3
سﺎﺳا ﻣ ﯽ ناﻮﺗ مﺎﮕﻨﻫ ﻪﻧﺎﺑزود نﺎﮐدﻮﮐ ﺖﻔﮔ
زا ﺮﺘﻬﺑ ﻒﯿﻟﺎﮑﺗ ﻦﯾا رد ﻞﯿﻟد ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ و ﺪﻧراد ﻪﯿﮑﺗ يراﺪﯾد ﯽﯾﺎﺸﮔﺰﻣر ﺮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﯾاوآ ﻒﯿﻟﺎﮑﺗ ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﮏﯾ نﺎﮐدﻮﮐ ﻞﻤﻋ ﻪﻧﺎﺑز
ﻤﻧ ﯽ ﺪﻨﻨﮐ ﺎﮐﺎﮐ ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﯾﺎﺘﻧ . ) يﺪﺣا و ﺪﻧو
1387 ﺰﯿﻧ ( ﺄﺗ ﯿﯾ ﺪﻨﻨﮐﺪ ة ﺐﻠﻄﻣ ﻦﯾا ﺖﺳا
.
ﺠﯿﺘﻧ ﮥ ﯽﻣ ﺰﯿﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻦﯾا ﻪﻧﻮﮔ ﻢﯿﻫاﺮﺑا) ﺮﮕﯾد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﮐ دﻮﺷ ﻦﯿﯿﺒﺗ
،هداز ﻬﻟا ﯽ ،ﯽﯾﺎﺿر و 1391
؛ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﻪﻧﺎﺑزود يﺮﯿﮔدﺎﯾ ة ﮋﯾو يﺎﻫﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ياراد نﺎﮐدﻮﮐ ﺪﻧاهداد نﺎﺸﻧ (1394 ،هدازﯽﺑﺎﻬﺷ و ﯽﺋازﺮﯿﺷ يﺎﻫ ﻪﺑ لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ؛ (يرﺎﮐﮥ ﻈﻓﺎﺣ ﺪﻨﻧﺎﻣ) ﺪﻧراد يﺮﺘﻬﺑ ﯽﻣﻼﮐﺮﯿﻏ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ و توﺎﻔﺘﻣ ﯽﺒﺼﻋ يراﺬﮔﺪﮐ ﻞﯿﻟد
1. Mc-Grady 2. visual decoding 3. phonological decoding
توﺎﻔﺘﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﯽﻣﻼﮐﺮﯿﻏ و ﯽﻣﻼﮐ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ ﺮﻓ ندﻮﺑ
ا ،ﯽﻨﻫذ دﺮﮐرﺎﮐ ود ﻦﯾا ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫﺪﻨﯾ
ﻪﮐ ﺖﺴﯿﻧ ﻦﮑﻤﻣﺮﯿﻏ لﺎﻤﺘﺣا ﻦﯾا نآ
ﺎﻫ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ رد ﯽﻣﻼﮐﺮﯿﻏ فﻼﺧﺮﺑ ﯽﻣﻼﮐ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫ
يﺮﺘﺸﯿﺑ ﻒﻌﺿ
.ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﻣ ﻦﮑﻤ ﻪﺑ نﺎﮐدﻮﮐ ﻦﯾا ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ رد ﻒﻌﺿ ﻞﯿﻟد
ﯽﻣﻼﮐ طﺎﺒﺗرا يﺎﻫ -
يﺎﻫدﺮﺒﻫار زا ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ
دﻮﺳ ﯽﻣﻼﮐﺮﯿﻏ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ ﺖﯾﻮﻘﺗ ﯽﻧاﺮﺒﺟ ﺪﻧﺮﺒﺑ
ﯽﻣﻼﮐ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫدﺮﮑﻠﻤﻋ زا هدﺎﻔﺘﺳا رد ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ ﺎﺗ
ﺪﻨﻨﮐ هدﺎﻔﺘﺳا نآ زا
؛ ﺮﻓ ﻦﯾا لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ ا
ﺪﻨﯾ ﻤﺘﺣا
ًﻻﺎ ﻪﺑ يﻮﻗ ﯽﺒﺼﻋ ﻒﻌﺿ ﻞﯿﻟد زﺎﺟا ﺮﺗ
ة ﺐﺳﺎﻨﻣ دﺮﮐرﺎﮐ
ﯽﻤﻧ ار ﯽﻣﻼﮐ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫدﺮﮑﻠﻤﻋ ) يﺪﻤﺤﻣ .ﺪﻫد
1393 ( ﺰﯿﻧ دﺮﮑﻠﻤﻋ توﺎﻔﺗ ﯽﺳرﺮﺑ رد ﻣﺆ
ﻪﻔﻟ ﺎﻫ ي ﻈﻓﺎﺣ
ﮥ -فوﺮﺣ ﯽﻟاﻮﺗ نﻮﻣزآ ﮏﻤﮐﻪﺑ ﻪﮐ) ﯽﯾاوآ راﺪﻣ رد ﻪﻧﺎﺑزود و ﻪﻧﺎﺑزﮏﯾ نﺎﮐدﻮﮐ يرﺎﮐ ﮏﯾ و ﺪﺷ هﺪﯿﺠﻨﺳ دﺪﻋ
ﻪﺠﯿﺘﻧ (ﺖﺳا ﯽﻣﻼﮐ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﮔ
ﺖﻓﺮ نﻮﻣزآ ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ .دراﺪﻧ دﻮﺟو يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ هوﺮﮔ ود ﻦﯾا ﻦﯿﺑ
فوﺮﺣ ﯽﻟاﻮﺗ -
ﺮﯾز زا ﯽﮑﯾ دﺪﻋ ﻘﻣ
ﯿ سﺎ ﺎﻫ ي ﻈﻓﺎﺣ ﮥ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ زا ﻪﻈﻓﺎﺣ ﻦﯾا رد ﻪﻧﺎﺑزود نﺎﮐدﻮﮐ و ﺖﺳا يرﺎﮐ
ﺪﻧرادرﻮﺧﺮﺑ يﺮﺗﺮﺑ
، ﯽﻣ ﻧاﻮﺗ ﺪ زﺎﯿﺘﻣا ي نآ دﻮﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺜﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﺎﻫ
، ﺎﺑ ﺎﻣا ﻪﺑ نﻮﻣزآ ﻦﯾا ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ترﻮﺻ
ﯽﻣ راﺰﮔﺮﺑ ﯽﻣﻼﮐ ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ياراد نﺎﮐدﻮﮐ و دﻮﺷ
ﮋﯾو يﺎﻫ ة ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﺮﻈﻧ زا يﺮﯿﮔدﺎﯾ تﻼﮑﺸﻣ ﯽﻣﻼﮐ يﺎﻫ
هﺪﯾﺪﻋ ﺪﻧراد يا
، ﯽﻣ ﯽﻔﻨﻣ زﺎﯿﺘﻣا ﮏﯾ ﺎﺠﻨﯾا رد زﺎﯿﺘﻣا ود ﻦﯾا .ﺪﻧﺮﯿﮔ
ﮑﯾ هداد نﺪﺷرادﺎﻨﻌﻣ زا و ﯽﺜﻨﺧ ار ﺮﮕﯾﺪ
ﺎﻫ ﻪ ﺑ ﺺﻘﻧ ناﺮﺒﺟ ياﺮﺑ شﻼﺗ و ﯽﻣﻼﮐ يﺎﻫﯽ ﯾﺎﻧاﻮﺗ رد ﺺﻘﻧ ﻦﯾا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﻨﻨﮐﯽﻣ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﯽﻣﻼﮐﺮﯿﻏ ترﻮﺻ
ﯽﻣ ﻨﯿﺠﻨﮔ ﻒﻌﺿ رﺎﻨﮐ رد و ﺪﺷﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ ﻪﺑ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ رﺎﺑ ﻞﯿﻤﺤﺗ ﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﮥ
،ﻪﻈﻓﺎﺣ ﯽﻣﻼﮐ
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﯽﭘ رد ﺮﺘﺸﯿﺑ ار ﻪﻧﺎﺑزود نﺎﮐدﻮﮐ ﻒﻌﺿ
؛ ﯽﻟﺎﺣرد ﮏﯾ نﺎﮐدﻮﮐ ﻪﮐ ﻪﻧﺎﺑز
ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻪﺑ رﺎﺑ ﻦﯾا دﻮﺒﻧ ﻞﯿﻟد
دﻮﺟو و ﯽﻓﺎﺿا ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﻬﻨﺗ
ﺎ ﻪﻧﺎﺑزود ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد نﺎﺑز ﮏﯾ رد ﯽﻧﺎﻌﻣ و تﺎﻤﻠﮐ عﻮﻧ ﮏﯾ يﺮﺘﻬﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺎﻫ
ﻧراد ﻦﯾا .ﺪ ﯾ ﻪﺘﻓﺎ ﺎﻫ زﺮﻠﯾا و ﺮﻟوا تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ )
2007 .دﻮﺑ ناﻮﺨﻤﻫ ( ﺖﺳا مزﻻ ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا
ﺶﻫوﮋﭘ
يﺎﻫ .ﺪﻧزادﺮﭙﺑ ﻪﯿﺿﺮﻓ ﻦﯾا ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﯽﺗآ
ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ هداد
ﺎﻫ نﺎﺸﻧ ﯽﻣ ﺪﻫد نﺎﯿﻣ ﺣ ﺪﻣﺎﺴﺑ نﻮﻣزآ رد داﺮﻓا دﺮﮑﻠﻤﻋ و ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز رد فوﺮ
ﻄﺑار فوﺮﺣ ﯽﻟﺎﯿﺳ ﮥ
رادﺎﻨﻌﻣ ي دراد دﻮﺟو ﯽﻨﻌﯾ ؛
ﺰﯿﻧ داﺮﻓا دﺮﮑﻠﻤﻋ ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز رد فوﺮﺣ ﺪﻣﺎﺴﺑ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ تﺎﻋﻼﻃا .ﺪﺑﺎﯾ
ﺖﺳد ار هﺪﻣآ ﻣ ﯽ ناﻮﺗ ﯾﺮﻈﻧ ﺪﻨﭼ ﻪﺑ دﺎﻨﺘﺳا ﺎﺑ ﮥ
ﯾﺮﻈﻧ رد .دﺮﮐ ﻦﯿﯿﺒﺗ نﺎﺑز يﺮﯿﮔاﺮﻓ
ﮥ كدﻮﮐ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ (1961) اروﺪﻨﺑ .ﺖﺳا يهﺪﻫﺎﺸﻣ ا يﺮﯿﮔدﺎﯾ ،يﺮﯿﮔدﺎﯾ عﻮﻧ ﻦﺮﯾﻢﻬﻣ ﺗ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺮﯿﮔدﺎﯾ
ﺎﺑ دﺮﮔﯿﯽ ﻣ دﺎﯾ ار نﺎﺑز ناﺮﮕﯾد زا ﺪﯿﻠﻘﺗ و هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﻻﺎﺑ ﺪﻣﺎﺴﺑ ﺎﺑ تﺎﻐﻟ نﺎﮐدﻮﮐ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻌﯿﺒﻃ ﺖﻟﺎﺣ ﻦﯾا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ؛
ﻢﮐ تﺎﻐﻟ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ار ﺪﻨﺷﺎﺑ هدﺮﮐ يرادﺮﺑﻮﮕﻟا ﺪﻣﺎﺴﺑ
)
،اروﺪﻨﺑ
،سار و سار 1961
؛ ﺮﻨﯿﮑﺳا )1
1957 زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ
د
،ﺪﻧورﺎﻨﯾ 1373 ( ﻪﻠﺴﻠﺳ ار نﺎﺑز ﺦﺳﺎﭘ
ﺎﻫ ي ﺖﯾﻮﻘﺗ هﺪﺷ ﯽﻣ يا
؛ﺪﻨﻧاد ﯽﻨﻌﯾ ﺦﺳﺎﭘ ﺎﻫ ي يﻮﺳ زا كدﻮﮐ ﯽﻧﺎﺑز
ﺖﯾﻮﻘﺗ نﺎﯿﻓاﺮﻃا و ﻦﯾﺪﻟاو ﻣ
ﯽ دﻮﺷ هﺎﮔﺪﯾد ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ . ﻣ
ﯽ ناﻮﺗ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﺖﻓﺮﮔ ﺮﺘﺸﯿﺑ ار راﺮﮑﺗﺮﭘ تﺎﻐﻟ نﺎﮐدﻮﮐ
يرادﺮﺑﻮﮕﻟا ﯽﻣ
.ﺪﻨﻨﮐ اﺮﮑﺗﺮﭘ تﺎﻐﻟ ياﺮﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﻪﮐ ير
هدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻧا
ﺖﻓﺎﯾرد يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﯾﻮﻘﺗ ، هدﺮﮐ
ﺪﻧا
. . ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد يﺮﺘﻬﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺪﻣﺎﺴﺑﺮﭘ تﺎﻐﻟ يروآدﺎﯾ و هدﺎﻔﺘﺳا ردﺖﺳاهﺪﺷ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﻄﺑار ﻦﯿﻤﻫ
1. Skinner
