ﻫﺎي ﻫﻤﺰﻳﺴﺖ ﻧﺨﻮد در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻏﺮﺑﻲ اﻳﺮان ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻣﻮﻟﻜﻮﻟ

(1)

ﻦﻔﻠﺗ : 03113913400

[email protected] E-mail:

مﻮﻴﺑوﺰﻳر ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ناﺮﻳا ﻲﺑﺮﻏ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد دﻮﺨﻧ ﺖﺴﻳﺰﻤﻫ يﺎﻫ

نﺎﻳﻮﻠﻋ نﺎﺴﺣا نﺎﻳﺮﻬﻣ

رﺎﻬﺑ دﻮﻌﺴﻣ ،1 2

ﻲﺒﻟﺎﻃ ﺪﻴﺠﻣ و * 3فاﺪﺑ

1 ، 2 و 3 . ناﺮﻳا ،نﺎﻬﻔﺻا ﻲﺘﻌﻨﺻ هﺎﮕﺸﻧاد ،يزروﺎﺸﻛ ةﺪﻜﺸﻧاد ،رﺎﻳدﺎﺘﺳا و رﺎﻴﺸﻧاد ،ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ يﻮﺠﺸﻧاد .

) ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :

7 / 9 / 1391 ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺦﻳرﺎﺗ ـ :

30 / 11 / 1392 (

هﺪﻴﻜﭼ

دﻮﺨﻧ رد زا ﻲﻌﻴﺳو ﺢﻄﺳ ناﺮﻳا ﻲﺑﺮﻏ ﻖﻃﺎﻨﻣ

) نﺎﺘﺳا يﺎﻫ

،هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﻛ

،ناﺪﻤﻫ نﺎﺘﺳﺮﻟ و

لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ و

يرﺎﻴﺘﺨﺑ ( ﺖﺸﻛ ﻲﻣ دﻮﺷ . ﺶﻘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻢﻬﻣ

مﻮﻴﺑوﺰﻳر ﺎﻫ ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻴﺑ ﺖﻴﺒﺜﺗ رد

دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻳاﺰﻓا و نژوﺮﺘﻴﻧ دﻮﺨﻧ

ﻪﻧﻮﮔ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ، ﺖﺴﻳﺰﻤﻫ ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر يﺎﻫ

نآ ﺎﺑ ﻴﻌﺗ ﺰﻴﻧ و ﻴ

ﻦ

ﺎﺳ ﻌﺳﻮﺗ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ياﺮﺑ ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻛا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﺎﻬﻧآ ﻲﺘﻴﻌﻤﺟ رﺎﺘﺧ ﺔ

لﻮﺼﺤﻣ ﻦﻳا ناﺮﻳا رد

ﺖﺳا يروﺮﺿ .

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد

، ﻪﻧﻮﮔ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ دﻮﺨﻧ ﺎﺑ ﺖﺴﻳﺰﻤﻫ ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر يﺎﻫ

ﻲﺑﺮﻏ ﻖﻃﺎﻨﻣ

ناﺮﻳا شور سﺎﺳاﺮﺑ و ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ يﺎﻫ

ﻞﻣﺎﺷ ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ

PCR- RFLP

ﻴﺣﺎﻧ ﺔ ﻲﻣﻮﻤﻋ

16S

ﺗﻮﺌﻠﻛﻮﻧ ﻲﻟاﻮﺗ ﻦﻴﻴﻌﺗ و rDNA

ﻌﻄﻗ ﻦﻳا يﺪﻴ ﺔ

ﻲﻟاﻮﺗ و ﻲﺑﺎﻳدر هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﻲﻧژ نژ ﻲﺑﺎﻳ

ﻣ يﺎﻫ ﺆـ ﺮﺛ

ﻫ رد ـ ﻲﺘﺴﻳﺰﻤ

(nodC, nifH)

ﺑ ـ ﻲﺳرﺮ ﺪﺷ . ﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ـ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻞﺻﺎ ﻪﻧﻮﮔ عﻮﻨﺗ

يﺎﻫ

دوﺪﺤﻣ هدﺮﺒﻣﺎﻧ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد دﻮﺨﻧ ﺖﺴﻳﺰﻤﻫ ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر و

ﻛا ـ ﺟ ﺮﺜ ـ ﻪﻳاﺪ ﻫ ـ ﻫ يﺎ ـ ﺎﺑ ﺖﺴﻳﺰﻤ دﻮﺨﻧ

ﻧﻮﮔ زا ﺔ

Mesorhizobium cicer

ﺖﺳا . ﻪﻳاﺪﺟ ﻳﺎﻫ زا ﻲ

Agrobacterium tumefaciens

رد ﺰـﻴﻧ

هﺮـﮔ دﻮﺨﻧ يﺎﻫ ﺖﺸﻛ

كﺎﺧ رد هﺪﺷ نﺎﺘﺳﺮﻟ يﺎﻫ

ﺪـﺷ ﻲﺑﺎﻳدر نژوﺮﺘﻴﻧ ﺖﻴﺒﺜﺗ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﻪﻛ

ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﺖﺑﺎﺛ ﺎﻬﻧآ ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ .

دﻮﺨﻧ ﺖﺸﻛ ﻲﻧﻻﻮﻃ ﺔﻘﺑﺎﺳ ًﻻﺎﻤﺘﺣا نﺎﺘﺳا رد

ﻫ ـ يﺎ رﻮﺸﻛ ﻲﺑﺮﻏ

مﻮﻴﺑوﺰﻳر ﻲﺻﺎﺼﺘﺧا رﺎﻴﺴﺑ ﺔﻄﺑار و ﻟﺎﻏ رد ،نﺎﺑﺰﻴﻣ ﺎﺑ دﻮﺨﻧ يﺎﻫ

ﺖﻴﺒ

M. cicer

ﻪﻧﻮﮔ ناﺪﻘﻓ و يﺎﻫ

زا يﺮﮕﻳد

Mesorhizobium sp. ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺶﻘﻧ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻦﻳا رد دﻮﺨﻧ ﺖﺴﻳﺰﻤﻫ

.

هژاو يﺎﻫ يﺪﻴﻠﻛ : مﻮﻳﺮﺘﻛﺎﺑوﺮﮔآ ،

،دﻮﺨﻧ ciceri Mesorhizobium

، 16نژ S

،rDNA nodC, nifH

ﻪﻣﺪﻘﻣ

ﻲﻤﻠﻋ مﺎﻧ ﺎﺑ ﻲﻋارز دﻮﺨﻧ

Cicer arietinium L.

ﻲﻫﺎﻴﮔ ،

ﺎﺑ ﺪﻴﺋﻮﻠﭙﻳد 16

ﺮﻛ مزﻮﻣو )

=16n2

( ةداﻮﻧﺎﺧ زا

Fabaceae

،

ﻪﻧاوﺮﭘ ةداﻮﻧﺎﺧﺮﻳز ﺎﺳآ

Papilionaceous) (

ﺲﻨﺟ و

Cicer

ﺖﺳا . زا ﻲﺧﺮﺑ رد ﻪﻛ مﻮﮕﻟ ةداﻮﻧﺎﺧ زا ﻲﻋارز هﺎﻴﮔ ﻦﻴﻣﻮﺳ ،ﺎﻴﺳآ قﺮﺷ ،ﻪﻧﺎﻴﻣروﺎﺧ ،ﻪﻧاﺮﺘﻳﺪﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺎﻴﻧد ﻖﻃﺎﻨﻣ

ﻲﻣ ﺖﺸﻛ ﻚﻳﺰﻜﻣ و ﺎﻜﻳﺮﻣآ ،ﺎﻴﻟاﺮﺘﺳا ،ﺎﭘورا دﻮﺷ

Singh )

et al., 1997

.(

ﺎﺑ مﻮﮕﻟ نﺎﻫﺎﻴﮔ ﺮﻳﺎﺳ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺰﻴﻧ دﻮﺨﻧ

مﻮﻴﺑوﺰﻳر دراد ﻲﺘﺴﻳﺰﻤﻫ ﺎﻫ

Nap & Bisseling, 1990) (

دوﺪﺣ ﺖﻴﺒﺜﺗ نآ ﻞﺻﺎﺣ ﻪﻛ 120

ـ 80 نژوﺮﺘﻴﻧ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ

ﺖﺳا رﺎﺘﻜﻫ رد

Herridge et al., 1995)

.( ﻲﺘﺴﻳﺰﻤﻫ

مﻮﻴﺑوﺰﻳر ﺖﺳا ﻲﺻﺎﺼﺘﺧا رﺎﻴﺴﺑ دﻮﺨﻧ ﺎﺑ ﺎﻫ .

مﻮﻴﺑوﺰﻳر ﻪﺑ ﺎﻫ

ﺸﻛ ﻂﻴﺤﻣ رد نﺎﺷﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ظﺎﺤﻟ توﺎﻔﺗ ﻢﻫ ﺎﺑ ﺖ

ﺪﻧراد

Jarvis et al., 1997) .(

نﻮﻴﺳاﺪﻳﺮﺒﻴﻫ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ

DNA-DNA

، ﻲﻠﭘ ﻢﺴﻴﻓرﻮﻣ ﺔﻴﺣﺎﻧ

16SrDNA

يژﻮﻟﻮﻤﻫ و ،ﻪﻴﺣﺎﻧ ﻦﻴﻤﻫ يﺪﻴﺗﻮﺌﻠﻛﻮﻧ ﻲﻟاﻮﺗ

توﺎﻔﺘﻣ هوﺮﮔ ود DNA

مﺎﻧ ﺎﺑ ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر

Rhizobium ciceri يﺎﻫ

Nour et al., )

(1994

و

R. mediterraneum Nour et al., 1995)

(

ﺪﻧﺪﺷ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ .

مﻮﻴﺑوﺰﻳر ﻦﻳا يﺪﻌﺑ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ رد مﺎﻧ ﺎﺑ ﺎﻫ

Mesorhizobium ciceri

و

M. mediterraneum

ﻪﻘﺒﻃ ﺪﻧﺪﺷ يﺪﻨﺑ

Jarvis et al., 1997) (

ﻦﻳا رﺎﺒﺘﻋا ﻪﻛ

ﻪﻘﺒﻃ ﺖﺳﺎﺟﺮﺑﺎﭘ زﻮﻨﻫ يﺪﻨﺑ .

مﻮﻴﺑوﺰﻳر نﻮﻨﻛﺎﺗ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ

هﺪﺷ ﻲﻓﺮﻌﻣ دﻮﺨﻧ هﺎﻴﮔ ﺎﺑ ﺖﺴﻳﺰﻤﻫ

،ﺪﻧا ﻪﺑ ﻚﻳ يﺎﻨﺜﺘﺳا

ﻪﻧﻮﮔ زا ﻨﺟ

Sinorhizobium ﺲ

Maatallah et al., )

(2002

ﻲﮕﻤﻫ ،

ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ ﺲﻨﺟ

Mesorhizobium

;Laranjo et al. 2008; Laranjo et al., 2004)

Rivas

et al., 2007

( و ﻞﻣﺎﺷ ﻪﻧﻮﮔ يﺎﻫ

M. cicer

و

M.

meditrrraneum

ﺪﻨﺘﺴﻫ .

ناواﺮﻓ ﺖﻴﻤﻫا دﻮﺟوﺎﺑ ﺖﺸﻛ

ﺪﻴﻟﻮﺗ و ﻖﻃﺎﻨﻣ رد دﻮﺨﻧ

ناﺮﻳا بﺮﻏ و يﺰﻛﺮﻣ

، ﺔﻨﻴﻣز رد ﻲﻧاﺪﻨﭼ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ

(2)

يﺮﺘﻛﺎﺑ ﺎﺑ دﻮﺨﻧ هﺎﻴﮔ ﻲﺘﺴﻳﺰﻤﻫ مﻮﻴﺑوﺰﻳر ةداﻮﻧﺎﺧ يﺎﻫ

مﺎﺠﻧا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ ﺖﺳا . شﻮﺳ ﻲﻳارﺎﻛ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻲﻣﻮﺑ يﺎﻫ

M.ciceri

دﻮﺨﻧ نژوﺮﺘﻴﻧ ﺖﻴﺒﺜﺗ رد

Asgharzadeh et )

al., 2002

( ﺢﻴﻘﻠﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ، ﺮﺑ مﻮﻴﺑوﺰﻳروﺰﻣ

دﺮﻜﻠﻤﻋ و

ياﺰﺟا ﻢﻳد دﻮﺨﻧ دﺮﻜﻠﻤﻋ

Soleimani & Asgharzadeh, )

(2010

، هﺮﮔ ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﻲﻳاز يﺎﻫ

مﻮﻴﺑوﺰﻳر ﺎﺑ دﻮﺨﻧ دﻮﺨﻧ يﺎﻫ

ﺎﺑ ﻢﻳژر ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻲﺘﺑﻮﻃر

Khazaie et al., 2008) (

،

ﺮﺘﻛﺎﺑ ﺲﻨﺟ ﺪﻨﭼ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻲﻳﺎﻳ

Mesorhizobium

،

Azotobacter

،

Azospirillum

و

Pseudomonas

ﺮﺑ

دﻮﺨﻧ هﺎﻴﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻳاﺰﻓا

Rokhzadi et al., 2008) (

و

ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺰﻴﻧ مﻮﻴﺑوﺰﻳر زﺎﻧژوﺮﺘﻴﻧ ﻢﻳﺰﻧآ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺮﺑ ﻲﻜﺸﺧ

دﻮﺨﻧ ﺖﺴﻳﺰﻤﻫ

Nasr Esfahani et al., 2010) (

ﻪﻠﻤﺟ زا ،

ﺶﻫوﮋﭘ مﺎﺠﻧا يﺎﻫ يﺮﺘﻛﺎﺑ يور ﺮﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ

ﺎﺑ ﺖﺴﻳﺰﻤﻫ يﺎﻫ

ﺖﺳا ناﺮﻳا رد دﻮﺨﻧ .

ﻲﻜﻴﻣﻮﻧﻮﺴﻛﺎﺗ ﻲﮔﮋﻳو ةرﺎﺑرد ﻪﺘﺒﻟا

ﻪﻧﻮﮔ رد دﻮﺨﻧ هﺎﻴﮔ ﺎﺑ ﺖﺴﻳﺰﻤﻫ يﺎﻫ رﻮﺸﻛ

ﻲﺻﺎﺧ ﻲﺳرﺮﺑ

ﺖﺳا هﺪﺸﻧ .

ﻫا ﺮﺑﺎﻨﺑ ﺖﻴﻤ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﺖﺴﻳﺰﻤﻫ ﻖﻴﻗد يﺎﻫ

دﻮﺨﻧ ﺐﻟﺎﻏ ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر ﻴﻌﺗ ﺰﻴﻧ و

ﻴ ﺎﻬﻧآ ﻲﺘﻴﻌﻤﺟ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻦ

ﻌﺳﻮﺗ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ياﺮﺑ ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻛا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﺔ

ﻦﻳا

لﻮﺼﺤﻣ ناﺮﻳا رد

، ﻪﻧﻮﮔ ﺖﺳا مزﻻ ﻦﻳا يﺎﻫداﮋﻧ و ﺎﻫ

مﻮﻴﺑوﺰﻳر و ﺖﻫﺎﺒﺷ و ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ نﺎﻫﺎﻴﮔ ﺎﺑ ﺖﺴﻳﺰﻤﻫ يﺎﻫ

توﺎﻔﺗ مﻮﻴﺑوﺰﻳر ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ يﺎﻫ راﺰﮔ يﺎﻫ

ش ﻖﻃﺎﻨﻣ زا هﺪﺷ

ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺮﮕﻳد دﻮﺷ

. شﻮﺳ عﻮﻨﺗ ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ يﺎﻫ

شور زا ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

.

شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺘﺷﺬﮔ رد ﻪﭼﺮﮔا و ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ يﺎﻫ

مﻮﻴﺑوﺰﻳر ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ياﺮﺑ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷﻮﻴﺑ

ﺖﺴﻳﺰﻤﻫ يﺎﻫ

دﻮﺑ مﻮﺳﺮﻣ

Jamila & Sanjuan, 2002) (

ﺪﻨﭼ رد ﻲﻟو ،

ﻴﻨﻜﺗ ﻪﺑ ﺮﻴﺧا ﺔﻫد ﻚ

ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ يﺎﻫ

ﻪﻘﺒﻃ و ﻚﻴﻜﻔﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻲﻜﻴﺘﻧژ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ يﺪﻨﺑ

مﻮﻴﺑوﺰﻳر ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺟﻮﺗ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺎﻫ .

ﻚﻴﻨﻜﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ

PCR-RFLP

نژ لﻮﺼﺤﻣ ﺖﻇﺎﻔﺣ يﺎﻫ

ﻲﻣوزﻮﻣوﺮﻛ ةﺪﺷ

مﻮﻴﺑوﺰﻳر يﺪﻴﻤﺳﻼﭘ و ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺎﻫ

نژ يﺎﻫ و nifH nodC

)

Laguerre et al., 2001

( نژ ، ) nodD

Mutch

&Young. 2004

( نژ و ﻪﻧﻮﮔرﺎﻬﭼ nifA

M. cicer

،

M.

mediterraneum

، M. tianshanenes M. loti و

زا

ﻪﻧﻮﮔ و ﻚﻴﻜﻔﺗ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ دﻮﺨﻧ ﺎﺑ ﺖﺴﻳﺰﻤﻫ يﺎﻫ

ﺺﻴﺨﺸﺗ

هداد ﺪﻧﺪﺷ

Michiels et al., 1994) .(

ﺔﻴﺣﺎﻧ ﻲﻠﻜﺷﺪﻨﭼ سﺎﺳاﺮﺑ

16SrDNA

ﻦﻴﻴﻌﺗ و

،نآ يﺪﻴﺗﻮﺌﻠﻛﻮﻧ فداﺮﺗ ﺖﺴﻳﺰﻤﻫ

ﺶﻛاﺮﻣ رد دﻮﺨﻧ يﺎﻫ

M. ciceri, M. loti

، M. mediterraneum

ﻪﻳاﺪﺟ و زا يا

Sinorhizobium sp. ﺪﻧﺪﺷ ﻲﻓﺮﻌﻣ

Maatallah et al., )

(2002

و شراﺰﮔ ﻪﻧﻮﮔ يزﺎﺳاﺪﺟ ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ ﺰﻴﻧ ﻲﻳﺎﻫ يﺎﻫ

M. tianshanense

و

M. amorphae

هﺮﮔ زا ﺔﺸﻳر يﺎﻫ

كﺎﺧ رد دﻮﺨﻧ ﺪﺷ ﻪﺋارا ﺎﻴﻧﺎﭙﺳا و لﺎﻐﺗﺮﭘ يﺎﻫ

Laranjo )

et al., 2004

.(

ﻲﺘﺴﻳﺰﻤﻫ ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ

medicae

Sinorhizobium

هﺮﮔ رد ؛ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ دﻮﺨﻧ يﺎﻫ

رﺎﻛ ﻲﻟو ا ﺖﺑﺎﺛ نژوﺮﺘﻴﻧ ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻴﺑ ﺖﻴﺒﺜﺗ رد ﻪﻧﻮﮔ ﻦﻳا ﻲﻳ

ﺖﺳا هﺪﺸﻧ

Ben Romdhane et al., 2007 ; Laranjo et )

al., 2004

.(

ﻧﻮﮔ ود ﻪﭼﺮﮔا ﺔ

M.ciceri

و

M. mediterraneum

ﺖﺴﻳﺰﻤﻫ

،ﺪﻨﺘﺴﻫ دﻮﺨﻧ ﻲﻠﺻا يﺎﻫ لﺎﻘﺘﻧا ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﻲﻟو

نژ هﺮﮔ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫ مﻮﻴﺑوﺰﻳر ﻦﻴﺑ يزﺎﺳ

عﻮﻨﺗ ،دﻮﺨﻧ يﺎﻫ

دراد دﻮﺟو ﺎﻬﻧآ ﻦﻴﺑ يرﺎﻴﺴﺑ ﻲﻜﻴﺘﻧژﻮﻠﻴﻓ

Rivas et al., )

(2007

. و عﻮﻨﺘﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﻲﻤﻴﻠﻗا ﻂﻳاﺮﺷ دﻮﺟو ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﻳا رد ، ناﺮﻳا رد دﻮﺨﻧ ﺖﺸﻛ ﻲﻧﻻﻮﻃ ﺔﻘﺑﺎﺳ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ

مﻮﻴﺑوﺰﻳر ﺎﺗ ﺪﺷ شﻼﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻳﺰﻤﻫ يﺎﻫ

رد دﻮﺨﻧ ﺖﺴ

ناﺮﻳا بﺮﻏرد لﻮﺼﺤﻣ ﻦﻳا ﺖﺸﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ

دﻮﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﻬﻧآ عﻮﻨﺗ و ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ .

ﻪﺑ ﻦﻳا نﺎﻜﻣا ﺐﻴﺗﺮﺗ

شﻮﺳ ﺺﻴﺨﺸﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺮﻫ ﺎﺑ رﺎﮔزﺎﺳ و ﺮﺗﺮﺑ يﺎﻫ

رد نژوﺮﺘﻴﻧ ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻴﺑ ﺖﻴﺒﺜﺗ ﺮﺜﻛاﺪﺣ زا ﻲﺗآ ةدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﻢﻫاﺮﻓ دﻮﺨﻧ .

شور و داﻮﻣ

ﻪﻧﻮﻤﻧ كﺎﺧ زا يرادﺮﺑ

ﺑ ياﺮﺑ مﻮﻴﺑوﺰﻳر ﻲﺳرﺮ زا ﻲﺧﺮﺑ رد دﻮﺟﻮﻣ ﺖﺴﻳﺰﻤﻫ يﺎﻫ

نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ ،ناﺮﻳا يﺰﻛﺮﻣ و ﻲﺑﺮﻏ ﻖﻃﺎﻨﻣ 1388

هدزاود

ﻪﻧﻮﻤﻧ نﺎﺘﺳا زا دﻮﺨﻧ ﺖﺸﻛ ﺔﻘﺑﺎﺳ ﺎﺑ ﻖﻃﺎﻨﻣ زا كﺎﺧ يﺎﻫ

لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ و نﺎﺘﺳﺮﻟ ،ناﺪﻤﻫ ،هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﻛ و

يرﺎﻴﺘﺨﺑ

ﻊﻤﺟ ﺪﺷ يروآ

لوﺪﺟ

)

1

.(

ﺪﺷ ﻢﻫاﺮﻓ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺮﻫ ﺔﻋرﺰﻣ ﻪﺳ زا ،كﺎﺧ ﺔﻧﻮﻤﻧ .

ﻪﺑ

ﻦﻳا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺳ ﻪﻋرﺰﻣ ﺮﻫ توﺎﻔﺘﻣ ﺖﻤﺴﻗ ﻪﺳ زا ،رﻮﻈﻨﻣ

ﻖﻤﻋ زا ،كﺎﺧ 30

ـ 0 ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺘﺷادﺮﺑ يﺮﺘﻣ ﺪﺷ

. ﻪﺳ ﻦﻳا

كﺎﺧ ةﺪﻨﻳﺎﻤﻧ نآ ﻞﺻﺎﺣ و طﻮﻠﺨﻣ ﻢﻫ ﺎﺑ ًﻼﻣﺎﻛ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻪﻋرﺰﻣ .

تﺎﺼﺨﺸﻣ ﺖﺷاددﺎﻳ زا ﺲﭘ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ،يروﺮﺿ طﻮﻠﺨﻣ ﻪﻴﺣﺎﻧ نآ ﺔﻋرﺰﻣ ﻪﺳ ﺮﻫ كﺎﺧ يﺎﻫ

ﻳﺎﻣزآ ﻪﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ كﺎﺧ ﺔﻧﻮﻤﻧ و ﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ هﺎﮕﺸ

.

(3)

ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ رد نﺎﻫﺎﻴﮔ ﺖﺸﻛ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ ﻊﻤﺟ كﺎﺧ يروآ

هﺪﺷ ﺑ ﺎ ﺖﺒﺴﻧ ﻚﻳ ﻪﺑ ود ) 1:2 (

ﻪﺳﺎﻣ ﺎﺑ نوﺮﺘﺳ ًﻼﻣﺎﻛ يﺎﻫ ﺷ

،هﺪ وﻼﻛﻮﺗا ﺎﺑ ﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ

.

ناﺪﻠﮔ ﻪﺑ كﺎﺧ طﻮﻠﺨﻣ

ﺮﻄﻗ ﺎﺑ ﻲﻜﻴﺘﺳﻼﭘ ﻮﻧ يﺎﻫ 25

ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻲﻧﻮﻔﻋﺪﺿ و ﺮﺘﻣ هﺪﺷ

ﻞﻜﻟا ﺎﺑ 96 ﺪﺻرد ﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ .

ﺨﻧ رﺬﺑ زا ﺶﻳﺎﻣزآ ﻦﻳا رد ﻪﻠﺗ نﺎﺑﺰﻴﻣ ﺶﻘﻧ رد دﻮ

Trape )

plant

( يﺮﺘﻛﺎﺑ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ماد ﻪﺑ ياﺮﺑ

دﻮﺟﻮﻣ مﻮﻴﺑوﺰﻳر يﺎﻫ

ﻪﻧﻮﻤﻧ رد عﻮﻨﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﻳﺎﻬﻧرد و ﻒﻠﺘﺨﻣ كﺎﺧ يﺎﻫ

مﻮﻴﺑوﺰﻳر ﻲﻜﻴﺘﻧژ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻦﻳا ﻲﻣﻮﺑ يﺎﻫ

. ياﺮﺑ

ناﺪﻠﮔ ود كﺎﺧ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ )

ود راﺮﻜﺗ ( عﻮﻤﺠﻣرد و 24

ياﺮﺑ ناﺪﻠﮔ 12

ﻲﺸﻳﺎﻣزآ كﺎﺧ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا

.

ﻪﻧاد ﻲﺤﻄﺳ ﻲﻧﻮﻔﻋﺪﺿ زا ﺲﭘ ﺎﺑ دﻮﺨﻧ يﺎﻫ

20 ﺪﺻرد

رﺎﺑ ﻪﺳ و ﻪﻘﻴﻗد ﺞﻨﭘ تﺪﻣ ﻪﺑ ﻲﺗرﺎﺠﺗ ﻢﻳﺪﺳ ﺖﻳﺮﻠﻛﻮﭙﻴﻫ ﺖﺴﺷ ﻪﻧاد ،ﻞﻳﺮﺘﺳا ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺎﺑ ﻮﺷو بآ ﻂﻴﺤﻣرد ﺎﻫ

ـ

تﺪﻣ ﻪﺑ رﺎﮔآ 72

ﻪﻧاﻮﺟ ﺎﺗ ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﻋﺎﺳ ﺪﻨﻧﺰﺑ

.

ﻪﻧاد ﻪﻧاﻮﺟ يﺎﻫ ناﺪﻠﮔ نورد هدز

،مﻮﺳ ﺔﺘﻔﻫ زا و ﻪﺘﺷﺎﻛ ﺎﻫ

ﺮﻫ ﻚﻳ زور ﺞﻨﭘ ﻲﻳاﺬﻏ لﻮﻠﺤﻣ ﺎﺑ رﺎﺑ

B&D Broughton )

& Dilworth, 1971

( ﻪﻨﻴﻬﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ و وﺮﻛﺎﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ زا يا

ﺪﻧﺪﺷ يرﺎﻴﺑآ نژوﺮﺘﻴﻧ ﻊﺒﻨﻣ ﺪﻗﺎﻓ وﺮﻜﻴﻣ .

ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ يﺎﻣد C

ْ

35 ـ 22 ﻲﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر و 60

ـ 50 دﻮﺑ ﺪﺻرد .

يزﺎﺳاﺪﺟ يﺮﺘﻛﺎﺑ

ﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر يﺎﻫ ﻲ

زا هﺮﮔ ﺎﻫ

زا ﺲﭘ هﺎﻣ ود ﻛ

ﺎ ﺖﺷ و ﺑ ﻲﻓﺎﻛ ﺪﺷر ﻪﺗﻮ

يزﺎﺳاﺪﺟ ،ﺎﻫ

هﺮﮔ زا مﻮﻴﺑوﺰﻳر

ﻞﻴﻜﺸﺗ يﺎﻫ هﺎﻴﮔ ﺮﻫ ﺔﺸﻳر يور هﺪﺷ

ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا .

يداﺪﻌﺗ هﺎﻴﮔ ﺔﺸﻳر ﺮﻫ زا ﺮﮔ

ة و ﻞﻣﺎﻛ ،گرﺰﺑ

ﻲﺗرﻮﺻ رد ﻲﺤﻄﺳ ﻲﻧﻮﻔﻋﺪﺿ زا ﺲﭘ و بﺎﺨﺘﻧا ﮓﻧر

ا ﻧﺎﺗ ﻮ ل 70 ﺪﺻرد ) ﻪﺑ تﺪﻣ ﻚﻳ ﻪﻘﻴﻗد ( و ﻮﭙﻴﻫ ﺖﻳﺮﻠﻛ

ﻢﻳﺪﺳ 1 ﺪﺻرد ) ﻪﺑ تﺪﻣ ﻪﺳ ﻪﻘﻴﻗد ( ﺖﺴﺷ و ﻮﺷو بآ ﺎﺑ

ﺳ ﺮﻄﻘﻣ نوﺮﺘ ) ﻪﺳ ﻪﺒﺗﺮﻣ ( رد هﺮﮔ ﺮﻫ ، 10

ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ بآ

نوﺮﺘﺳ ﺮﻄﻘﻣ ﺪﺷ ﻪﻟ

. ةدﻮﺗ نﺎﻳﺮﺟ نﻮﻴﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ زا

،بآ ةﺮﻄﻗ رد هﺮﮔ ﻞﺧاد ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر ﺎﺑ

ﻚﻳ نوﺮﺘﺳ پﻮﻟ

يور ﻂﻴﺤﻣ

TY Agar يﺎﻫ

YMA ﺎﻳ

Vincent, 1970) (

،

ﺖﺸﻛ ﺪﺷ . ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺸﻛ يﺎﻫ رد

رﻮﺗﺎﺑﻮﻜﻧا تﺪﻣ ﻪﺑ 120

ﺖﻋﺎﺳ ﺎﺑ يﺎﻣد 28ºC

يراﺪﻬﮕﻧ ﺗ ﺪﻧﺪﺷ

ﺎ يﺮﺘﻛﺎﺑ ﺎﻫ ﻪﺑ

زاﺪﻧا ة ﺪﻨﻨﻛ ﺪﺷر ﻲﻓﺎﻛ .

ﺖﺸﻛ ﺔﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ زا ﻚﻳ ،هﺪﺷ

ﻲﻧﻮﻠﻛ ﺎﻧ ﺔﻴﺷﺎﺣ ﺎﺑ و ﻲﺑﺎﻌﻟ ،ﺪﻴﻔﺳ ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﻢﻈﻨﻣ

يور و ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ،ﺖﺸﻛ ﻂﻴﺤﻣ يور ﺮﺑ هدﺮﻛﺪﺷر

TY ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺸﻛ ﺪﺷ . تﺪﻣ ﻲﻧﻻﻮﻃ يراﺪﻬﮕﻧ ياﺮﺑ ﻪﻳاﺪﺟ

ﻲﻠﻴﻣ ﻚﻳ ،ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر يﺎﻫ ﻪﻳاﺪﺟ ﺮﻫ زا ﺮﺘﻴﻟ

ﺪﺷر رد هدﺮﻛ ﻴﺤﻣ

ﻂ ﺖﺸﻛ

TY ﻊﻳﺎﻣ ﻪﻟﻮﻟ ﻪﺑ ﻮﻳاﺮﻛ يﺎﻫ

يﻮﺘﺤﻣ 500 نوﺮﺘﺳ لوﺮﺴﻴﻠﮔ ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ لﺎﻘﺘﻧا هﺪﺷ

و ﺖﻓﺎﻳ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ ﻞﻣﺎﻛ دﺎﻤﺠﻧا زا ﺲﭘ ﻊﻳﺎﻣ نژوﺮﺘﻴﻧ رد

،

رﺰﻳﺮﻓ ﻪﺑ 80 - ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺔﺟرد داﺮﮔ

ﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ .

جاﺮﺨﺘﺳا ﻪﻳاﺪﺟ زاDNA

ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر يﺎﻫ

جاﺮﺨﺘﺳا ياﺮﺑ ﻪﻳاﺪﺟ زا DNA

شور ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر يﺎﻫ

ﺮﻴﻴﻐﺗ نارﺎﻜﻤﻫ و ﻦﻴﻠﻜﻧاﺮﻓ ﺔﺘﻓﺎﻳ )

1999 ( ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .

راﺪﻘﻣ 5 / 1 ﻲﻠﻴﻣ ﻪﻳاﺪﺟ ﺮﻫ نﻮﻴﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ زا ﺮﺘﻴﻟ 24

ﺪﺷر ﺖﻋﺎﺳ ﻂﻴﺤﻣ رد ﻪﺘﻓﺎﻳ

ﻪﻘﻴﻗد ود تﺪﻣ ﻪﺑ ،ﻊﻳﺎﻣTY

rpm رد 14000 بﻮﺳر ﺪﺷ فﺬﺣ ﻲﻳور ﻊﻳﺎﻣ و هداد .

ﻪﺑ

راﺪﻘﻣ ﻪﻟﻮﻟ ﺮﻫ ﻲﻳﺎﻳﺮﺘـﻛﺎﺑ بﻮـﺳر 500

ﺮﻓﺎﺑ ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ

جاﺮﺨﺘﺳا

(20 mM Tris-HCl pH 7.8, 20 mM EDTA pH 8, 0.5% SDS)

،ﺲﻜﺗرو زا ﺲﭘ و ﻪﻓﺎﺿا

ﻲﻟﻮﻠﺳ ةراﻮﻳد نﺪﺷ هﺪﻧﺰﻐﻟ ياﺮﺑ ﻞﺻﺎﺣ نﻮﻴﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ يﺮﺘﻛﺎﺑ ﺪﺷ هﺪﻴﻧﺎﺷﻮﺟ ﻪﻘﻴﻗد هد تﺪﻣ ،ﺎﻫ .

راﺪﻘﻣ 500

ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ )

ﻢﻫ ﻢﺠﺣ ﺮﻓﺎﺑ جاﺮﺨﺘﺳا ( طﻮﻠﺨﻣ زا

alchol

Chloroform/Isoamyl

ﺖﺒﺴﻧ ﺎﺑ 24:1

ﻪﻟﻮﻟ ﻪﺑ ﻪﻓﺎﺿا ﺎﻫ

ﺲﭘ و ﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻲﮕﻧوراو رﺎﺑ ﺪﻨﭼ زا

ندﺮﻛ

ﻪﻟﻮﻟ نورد تﺎﻳﻮﺘﺤﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ﺎﻫ

رد ﻪﻘﻴﻗد هد تﺪﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ

14000rpm

ﺪﻧﺪﺷ ژﻮﻔﻳﺮﺘﻧﺎﺳ .

ﺔﻟﻮﻟ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ يﻻﺎﺑ زﺎﻓ

ﺮﻫ يازا ﻪﺑ و ﻞﻘﺘﻨﻣ ﺪﻳﺪﺟ 100

،ﻲﻳور زﺎﻓ زا ﺮﺘﻴـﻟوﺮﻜـﻴﻣ

ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜـﻴﻣ ود

RNaseA 10mg/ml Sigma Co. R-)

(4875

ود و ﻪﻓﺎﺿا نآ ﻪﺑ يﺎﻣد رد ﺖﻋﺎﺳ

37 ﺔﺟرد

ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺪﺷ ﻪﺑﻮﻜﻧا داﺮﮔ .

رﺎﺑ ود ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ ،ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﻳا زا ﺲﭘ

alchol ﺎﺑ

Chloroform/Isoamyl

ﺮﺑاﺮﺑ راﺪﻘﻣ ﺎﺑ و ﺶﻳﻻﺎﭘ

ﺎﺑ دﻮﺧ

Isopropanol

ﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ دﺮﺳ .

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺲﭙﺳ

هد ﺎﻫ

رود ﺎﺑ ﻪﻘﻴﻗد 14000rpm

ﺪﻧﺪﺷ ژﻮﻔﻳﺮﺘﻧﺎﺳ .

ﻲﻳور ﻊﻳﺎﻣ

ﺎﺑ بﻮﺳر و فﺬﺣ ﺖﻗد رﺎﺑ ود DNA

ﺎﺑ 300 ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ

ﻞﻧﺎﺗا 70 ﺪﺻرد ﺖﺴﺷ ﺪﺷ ﻮﺷو . ﻚﺸﺧ زا ﺲﭘ نﺪﺷ

DNA بﻮﺳر ﻆﻴﻠﻏ هﺎﮕﺘﺳد ﻚﻤﻛ ﻪﺑ ةﺪﻨﻨﻛ

DNA

DNA)

Concentrator

(

، 25 رﺎﺑ ود ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ

بﻮﺳر ﺎﺗ ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ ﻪﺑ ﻞﻳﺮﺘﺳا بآ رد DNA

دﻮﺷ ﻞﺣ .

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻴﻔﻴﻛ و ﺖﻴﻤﻛ ﻦﻴﻴﻌﺗ زا ﺲﭘ يﺎﻫ

جاﺮﺨﺘﺳا DNA

ﻪﺑ ﻲﻠﺻا ةﺪﺷ ﺎﺑ ،يﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﻜﭙﺳا شور

ﺖﻈﻠﻏ ،نوﺮﺘﺳ ةﺪﺷﺮﻴﻄﻘﺗ رﺎﺑ ود بآ ندوﺰﻓا ﺮﻫ DNA

رد ﻪﻧﻮﻤﻧ 25

ًادﺪﺠﻣ ،ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ ﺮﻫ رد مﺮﮔﻮﻧﺎﻧ شور ﻪﺑ

(4)

ﺪﺷ ﻢﻴﻈﻨﺗ ،يﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﻜﭙﺳا .

ﻪﻧﻮﻤﻧ

DNA يﺎﻫ زا ﻞﺒﻗ ﺎﺗ

ﺶﻨﻛاو رد هدﺎﻔﺘﺳا

PCR يﺎﻫ رﺰﻳﺮﻓ رد 20

- ﺔﺟرد

ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ داﺮﮔ .

ﻪﻌﻄﻗ ﺮﻴﺜﻜﺗ 16S rDNA

ﻢﻳﺰﻧآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻢﻀﻫ و يﺎﻫ

ﻲﺷﺮﺑ هﺪﻨﻨﻛدوﺪﺤﻣ

ﺔﻌﻄﻗ ﺮﻴﺜﻜﺗ ياﺮﺑ

16S rDNA

ﻪﻳاﺪﺟ زا ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر يﺎﻫ

ﺮﮔزﺎﻏآ ﺖﻔﺟ

fD1 (5′-AGA GTT TGA TCC TGG

CTC AG-3′) rD1 و

(5′-AAG GAG GTG ATC

CAG CC-3′)

ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا

Weisburg, et al., 1991) .(

ﺶﻨﻛاو ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ ياﺮﺑ PCR

ﻚﻳ ترﻮﺻ طﻮﻠﺨﻣ

15

ﻞﻣﺎﺷ يﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ 5

/ 1 ﺮﻓﺎﺑ ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ 10

يوﺎﺣ ﺮﺑاﺮﺑ

ﻢﻳﺰﻴﻨﻣﺪﻳﺮﻠﻛ 15

ﻲﻠﻴﻣ ﻢﻳﺰﻧآ ﺪﺣاو ﻚﻳ ،رﻻﻮﻣ

Taq DNA

polymerase

، 3 / 0

،ﺮﮔزﺎﻏآ ﺮﻫ زا رﻻﻮﻣوﺮﻜﻴﻣ 2

/ 0

ﻲﻠﻴﻣ رﻻﻮﻣ

dNTPs

و 2 زا ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ جاﺮﺨﺘﺳاDNA

ةﺪﺷ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ )

دوﺪﺣ 50 مﺮﮔﻮﻧﺎﻧ ( ﺪﺷ ﻪﻴﻬﺗ . ﻪﻧﻮـﻤﻧ ﺮـﻫ ﻪـﺑ

ﻚـﻳ رد ﺮﻴﺜﻜﺗ و ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا نوﺮﺘﺳ ﻲﻧﺪﻌﻣ ﻦـﻏور هﺮﻄـﻗ

ﺮﻠﻜﻳﺎﺳﻮﻣﺮﺗ هﺎﮕﺘﺳد لﺪﻣ فروﺪﻨﭘا

master cycler

gradient

ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا .

ﺶﻨﻛاو مﺎﺠﻧا ﺔﻣﺎﻧﺮﺑ ﻞﻣﺎﺷPCR

ْ رد ﻪﺧﺮﭼ ﻚﻳ 95

ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺔﺟرد رﺎﻬﭼ تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ

،ﻪﻘﻴﻗد 30

ْ رد ﻪﺧﺮﭼ 94

ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺑ داﺮﮔ ،ﻪﻘﻴﻗد ﻚﻳ تﺪﻣ

60 ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺔﺟرد ﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ

تﺪ 90 و ﻪﻴﻧﺎﺛ 72 ﺔﺟرد

ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻂﺴﺑ ﻪﺧﺮﭼ ﻚﻳ و ﻪﻘﻴﻗد ود تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ

رد 72 ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺔﺟرد دﻮﺑ ﻪﻘﻴﻗد ﺞﻨﭘ تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ

.

لﻮﺼﺤﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧPCR

زرﺎﮔآ لژ يور ﺎﻫ 2

/ 1 ﺮﻓﺎﺑ ﺎﺑ ﺪﺻرد

ﮓﻧر زا ﺲﭘ و ﺪﺷ زرﻮﻓوﺮﺘﻜﻟا TBE

ﺎﺑ يﺰﻴﻣآ

مﻮﻳﺪﻴﺗا يرادﺮﺒﺴﻜﻋ ﺶﻔﻨﺑ ءاروﺎﻣ ﺔﻌﺷا ﺎﺑ لژ زا ،ﺪﻳﺎﻣوﺮﺑ

ﺪﺷ . ﺶﻨﻛاو رد

PCR-RFLP

، 10 لﻮﺼﺤﻣ زا ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ

ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ ﻚﻳ ﺎﺑ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ ﻲﺸﻨﻛاو رد ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ PCR

) 5 ﺪﺣاو ( ﻢﻳﺰﻧآ زا ﻚﻳ ﺮﻫ زا ﻲﺷﺮﺑ يﺎﻫ

، RsaI

،AluI

HaeIII Hin61و

Fermantas Co.) (

، 5 / 1 ﺮﻓﺎﺑ ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ

و ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ 5

/ 2 ﺶﻨﻛاو ﻚﻳ رد بآ ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ 15

ﺪﺷ ﻢﻀﻫ يﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ .

ﻧ زا ﺲﭘ ﺔﺘﻋﺎﺳ ﻪﺳ يراﺪﻬﮕ

رد ﺶﻨﻛاو 37

ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺔﺟرد داﺮﮔ

، ﻢﻀﻫ تﺎﻌﻄﻗ هﺪﺷ

ﻲﻠﭘ لژ يور ﻞﻳﺮﻛا

ﺮﻓﺎﺑ ﺎﺑ ﺪﻴﻣآ

Tris-Glycin

ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ زا

ﺪﻧﺪﺷ ﻚﻴﻜﻔﺗ .

ﻪﻧﺎﺴﻤﻫ ﻲﻟاﻮﺗ و يزﺎﺳ ﻪﻌﻄﻗ ﻲﺑﺎﻳ

16S rDNA

تﺎﻌﻄﻗ يﺪﻴﺗﻮﺌﻠﻛﻮﻧ ﻲﻟاﻮﺗ ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ DNA

ﺮﻴﺜﻜﺗ

16S rDNA نﺎﻜﻣ تﺎﻌﻄﻗ اﺪﺘﺑا ،

هدﺮﺒﻣﺎﻧ DNA

ﺖﻴﻛ لﻮﻣﺮﻓ ﻖﺑﺎﻄﻣ

Ins TA clone™ PCR, #K1214

Farmantas Co.) (

ﻞﻗﺎﻧ رد

pTZ57R/T

ﻪﻧﺎﺴﻤﻫ و يزﺎﺳ

يﺮﺘﻛﺎﺑ ﻪﺑ لﺎﻘﺘﻧا زا ﺲﭘ

Eschericia coli MC1061

،

ﻲﻧﻮﻠﻛ نﻮﻠﻛ ﺔﻌﻄﻗ ﺎﺑ ﻲﻳﺎﻫ ﻪﺑ هﺪﺷ

ﻊﻳﺮﺳ يﺮﮕﻟﺎﺑﺮﻏ شور

(Rapid screening) Colony PCR و

ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا

Titus, 1991) .(

ﻪﻧﺎﺴﻤﻫ ﺘﻨﻣ يﺎﻫ ﻲﻟاﻮﺗ ياﺮﺑ ﺐﺨ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻳ

Macrogen ﺖﻛﺮﺷ ﺪﺷ لﺎﺳرا ﻲﺑﻮﻨﺟ ةﺮﻛ

. زا ﺲﭘ

و ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﺖﻬﺟ ود ﺮﻫ رد ﻲﻟاﻮﺗ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺖﻓﺎﻳرد ﺔﻌﻄﻗ ﺮﻫ سﻮﻜﻌﻣ ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ ﻲﻟاﻮﺗ ماﺮﮔوﺮﺘﻜﻟا ،DNA

مﺮﻧ راﺰﻓا

Chromas version 2.2 DNA MAN version و

6.03.66

ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ زا نﺎﻨﻴﻤﻃا زا ﺲﭘ و ﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ اﻮﺗ ﺔﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﺑ ﻲﻟ

BLASTN

ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻟاﻮﺗ ، ﻲﻟاﻮﺗ ﺎﺑ هﺪﺷ

يﺎﻫ

نژ ﻚﻧﺎﺑ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺪﻴﺗﻮﺌﻠﻛﻮﻧ ﺪﺷ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ

. تﺎﻴﻠﻤﻋ

ﻲﻟاﻮﺗ تﺎﻌﻄﻗ ژﺎﺘﻧﻮﻣ ﻒﻳدﺮﻤﻫ ،هﺪﺷ ﻲﺑﺎﻳ

ﻦﻴﻴﻌﺗ و يزﺎﺳ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻲﻟاﻮﺗ ﻲﻜﻴﺘﻧژ ﺔﻄﺑار مﺮﻧ ﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

راﺰﻓا

DNA

ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧاMAN

.

نژ ﻲﺑﺎﻳدر وnodC

ﻪﻳاﺪﺟ رد nifH ﺎﻫ

نژ نژ ﻪﺘﺳد زا nodC

ﻲﻣﻮﻤـﻋ يﺎﻫ و هدﻮـﺑ nod

،نژ ﻦﻳا ﻲﻨﻴﺌﺗوﺮﭘ لﻮﺼﺤﻣ

N-acetylglucosaminyl

Transferase

ﺖﻳاﺪﻫ ﺪﻴﻟﻮﺗ

chitinoligomers

ﺶﻴﭘ زا ةدﺎﻣ

UDP-N-acetyl-D-glucosamine

ار دراد هﺪﻬﻋﺮﺑ .

Vance, C. P.

2002)

( ﺑـ ياﺮ ﻴﺜﻜﺗ ــ ﺮ ﻌﻄﻗ ــ ﺔ

ﺘﻤﺴﻗ ــ ﻲ زا نژ زا nodC

ﻔﺟ ـ ﺖ ﻏآ ــ ﮔزﺎ ــ ﺮ

nodCF

(AYGTHGTYGAYGACGGTTC) (CGYGACAGCCANTCKCTATTG)و

nodCI

هدﺎﻔﺘـﺳا ﺪـﺷ Laranjo, et al., 2001) .(

nifH نژ

ﺣاوﺮﻳز ــــ

II ،ﺪ ﻳﺰﻧآ ــــ ﻢ زﺎــﻧژوﺮﺘﻴﻧ ﻪــﺑ

مﺎــﻧ يد زﺎــﻧژوﺮﺘﻴﻧ

ﺘﻛودر ـ ار زﺎ ﻛ ـ ﺪ ﻣ ـ ﻲ ﺪـﻨﻛ ـﻛ ـ ﻪ رﻮﻀـﺣ ـﻳا ـ نژ ﻦ ﺸـﻧ ــ ﺔﻧﺎ

ﻴﺒﺜﺗ ـــــ ﺖ ﺘﻴﻧ ـــــ نژوﺮ ﻟﻮﻜﻟﻮﻣ ـــــ ﻲ رد اﺪﺟ ﻪـــﻳ ﺎﻫ ﺖـــﺳ

(Hennecke et al., 1985)

. زا ،ﻖــﻴﻘﺤﺗ ﻦــﻳا رد ﺖــﻔﺟ

ﺮﮔزﺎﻏآ

nifH-1

CGTTTTACGGCAAGGGCGGTATCGGCA) (

و

nifH-2 TCCTCCAGCTCCTCCATGGTGATCGG) (

،

(5)

شور ﻪﺑ نژ ﻦﻳا ﻲﺑﺎﻳدر رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﻳاﺪﺟ ردPCR

يﺎﻫ

ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﺸﻳﺎﻣزآ

Perret & Broughton, 1998) .(

رد ﺶﻳﺎﻣزآ ﻦﻳا ﺔﻳاﺪﺟ ،ﺎﻫ

M.cicer

) ﻲﻳاﺪﻫا ﺮﺘﻛد

MarcoBazzicalupo

هﺎﮕﺸﻧاد

Universita’degliStudi

di Firenze

ﺲﻧارﻮﻠﻓ ﺎﻴﻟﺎﺘﻳا ،

( ﺪﻫﺎﺷ بآ و ﺖﺒﺜﻣ ﺪﻫﺎﺷ

ﻂﻳاﺮﺷ و دﻮﺑ ﻲﻔﻨﻣ ﺶﻨﻛاو ياﺮﺟا

PCR يﺎﻫ ﻖﺑﺎﻄﻣ

ﻪﻴﺻﻮﺗ ﺪﺷ ﻢﻫاﺮﻓ ﻲﻤﻠﻋ ﻊﺑﺎﻨﻣ يﺎﻫ .

زا ﺲﭘ نﺎﻳﺎﭘ ﺶﻨﻛاو

ﺶﻨﻛاو ﺮﻫ لﻮﺼﺤﻣ ،PCR

ﺑﺎPCR

زا ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ ﻪﺳ ﺮﻓﺎﺑ

و طﻮﻠﺨﻣ يراﺬﮔرﺎﺑ ﺎﺑ

ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ 100 bp

زرﺎﮔآ لژ يور

2 / 1 ﺎﺑ ﺪﺻرد 100

ﻚﻳ تﺪﻣ و ﺖﻟو و

ﺖﻋﺎﺳ ﻢﻴﻧ

زرﻮﻓوﺮﺘﻜﻟا ﺪﺷ

. ﮓﻧر زا ﺲﭘ تﺪﻣ ﻪﺑ يﺰﻴﻣآ

10 رد ﻪﻘﻴﻗد

مﻮﻳﺪﻴﺗا لﻮﻠﺤﻣ يرادﺮﺒﺴﻜﻋ لژ زا ،ﺪﻳﺎﻣﺮﺑ

ﺪﺷ .

هﺮﮔ ترﺪﻗ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻪﻳاﺪﺟ يزﺎﺳ

دﻮﺨﻧ ﺖﺴﻳﺰﻤﻫ يﺎﻫ

ﺴﻳﺰﻤﻫ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ زا نﺎﻨﻴﻤﻃا ياﺮﺑ ﻪﻳاﺪﺟ ﻲﺘ

ﻪﺑ يﺎﻫ ﺖﺳد

ﻪﻳﺎﻣ ،دﻮﺨﻧ ﺎﺑ هﺪﻣآ ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ ﻲﻧز

شﻮﺳ ﺞﻨﭘ ﺎﺑ دﻮﺨﻧ يﺎﻫ

ﻪﻳاﺪﺟ ﻦﻴﺑ زا ﻲﺑﺎﺨﺘﻧا ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ رد ﺎﻫ

. اﺪﺘﺑا

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻳاﺪﺟ زا ﻲﻳﺎﻫ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ،دﻮﺨﻧ ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر يﺎﻫ

رﻮﺸﻛ بﺮﻏ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ) CKr8

هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﻛ (

CKr16 ،

) ﺖﺷﺪﻴﻫﺎﻣ (

CA1 ، ) زردﻮﮕﻴﻟا (

CD1 ، ) دورود (

CB8 و

) ﻦﺟوﺮﺑ ( رد 200 ﻲﻠﻴﻣ ﺖﺸﻛ ﻂﻴﺤﻣ ﺮﺘﻴﻟ و ﻊﻳﺎﻣYMA

يﺎﻣد 28 ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺔﺟرد ﻪﻧﺎﻜﺗ ﺎﺑ داﺮﮔ

) 120 رود رد ﻪﻘﻴﻗد (

ﻪﺑ تﺪﻣ 72 ﺪﻧﺪﺷ هداد ﺪﺷر ﺖﻋﺎﺳ .

نﻮﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ يﺎﻫ

ﻪﻟﻮﻟ رد ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ژﻮﻔﻳﺮﺘﻧﺎﺳ ﻪﻘﻴﻗد ﺞﻨﭘ نﻮﻜﻟﺎﻓ يﺎﻫ

ﺪﻧﺪﺷ . ﺎﺑ شﻮﺳ ﺮﻫ زا ﻞﺻﺎﺣ بﻮﺳر 100

ﻲﻠﻴﻣ بآ ﺮﺘﻴﻟ

ود ﺘﺳ ﺮﻴﻄﻘﺗ رﺎﺑ ﺖﺴﺷ نوﺮ

زا ﺲﭘ و ﺪﺷ هداد ﻮﺷو

رد هرﺎﺑود ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ بﻮﺳر ،دﺪﺠﻣ ژﻮﻴﻔﻳﺮﺘﻧﺎﺳ 100

ﻲﻠﻴﻣ ﻪﺑ نوﺮﺘﺳ ﺮﻴﻄﻘﺗ رﺎﺑود بآ ﺮﺘﻴﻟ ﺖﻟﺎﺣ ﻪﺑ ﻲﻣارآ

ﺪﻣآرد نﻮﻴﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ .

ﺶﻳﺎﻣزآ ﻦﻳا رد 10

ﺲﭘ دﻮﺨﻧ رﺬﺑ

يﺮﺘﭘ ﺮﻫ رد ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ ﻲﻠﺒﻗ شور ﻪﺑ ﻲﺤﻄﺳ ﻲﻧﻮﻔﻋﺪﺿ زا د راﺮﻗ ﻞﻳﺮﺘﺳا ﻲﻓﺎﺻ ﺬﻏﺎﻛ ﺢﻄﺳ يور و ﻞﻳﺮﺘﺳا هدا

ﺪﻧﺪﺷ . ﻪﻧاﻮﺟ يﺎﻫدﻮﺨﻧ ﻲﻠﻴﻣ ﺞﻨﭘ ﺎﺑ يﺮﺘﭘ ﺮﻫ ةدز

زا ﺮﺘﻴﻟ

ﻪﻳاﺪﺟ ﻪﻳﺎﻣ ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر يﺎﻫ ﻪﻧاﻮﺟ و ﻲﻧز

ﺎﺑ ﻢﺸﺷ يﺮﺘﭘ يﺎﻫ

ﺮﻄﻘﻣ بآ )

ﺪﻫﺎﺷ ﻲﻔﻨﻣ ( ﺪﺷ ﺢﻴﻘﻠﺗ .

ﺲﭙﺳ 10 رﺬﺑ

ﻪﻧاﻮﺟ ﺮﺘﻛﺎﺑ رﺎﻤﻴﺗ ﺮﻫ ﺎﺑ هﺪﺷ ﺢﻴﻘﻠﺗ ةدز ﻚﻳ رد ،ﻲﻳﺎﻳ

ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﻂﻳاﺮﺷ رد و ﺖﺸﻛ ناﺪﻠﮔ .

زا ﺲﭘ

ود دوﺪﺣ ﻪﺸﻳر ،هﺎﻣ

زا ﺲﭘ و ﺪﺷ جرﺎﺧ ناﺪﻠﮔ ﺮﻫ زا ﺎﻫ

ﺖﺴﺷ ﻪﺸﻳر يﻮﺷو يداﺪﻌﺗ ،ناﺪﻠﮔ ﺮﻫ نورد نﺎﻫﺎﻴﮔ يﺎﻫ

ﻪﺸﻳر زا گرﺰﺑ ةﺮﮔ ﻞﻳﺮﺘﺳا زا ﺲﭘ و اﺪﺟ رﺎﻤﻴﺗ ﺮﻫ يﺎﻫ

جاﺮﺨﺘﺳا و مﻮﻴﺑوﺰﻳر يزﺎﺳاﺪﺟ ،ندﺮﻛ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ زا DNA

شور ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻲﻠﺒﻗ يﺎﻫ .

ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ

ﻪﻳاﺪﺟ ﻪﺑ يﺎﻫ ﺖﺳد ﺸﻛ زا هﺪﻣآ هﺮﮔ ﺖ

ﺎﺑ ﺶﻳﺎﻣزآ ﻦﻳا يﺎﻫ

ﺢﻴﻘﻠﺗ يﺮﺘﻛﺎﺑ ﻚﻴﻨﻜﺗ زا ،هﺪﺷ

PCR-RFLP

ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .

ﻲﻟاﻮﺗ اﺪﺘﺑا

16S-rRNA

ﻪﻳاﺪﺟ ﺮﻳﺎﺳ ﻪﺑ يﺎﻫ

زا هﺪﻣآ ﺖﺳد

هﺮﮔ ﺮﮔزﺎﻏآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ناﺪﻠﮔ ﺮﻫ يﺎﻫ ﻲﺻﺎﺼﺘﺧا يﺎﻫ

وfD1

لﻮﺼﺤﻣ و ﺪﺷ ﺮﻴﺜﻜﺗ rD1

ﻚﻳﺮﻫ PCR

ﻢﻳﺰﻧآ ﺎﺑ

HaeIII

ﻦﻳا يﺪﻧﺎﺑ يﻮﮕﻟا ﺎﺗ ﺪﺷ هداد شﺮﺑ ﻪﻳاﺪﺟ

يﺎﻫ

ﻪﺑ يﻮﮕﻟا ﺎﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﻳاﺪﺟ

ﺢﻴﻘﻠﺗ يﺎﻫ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ هﺪﺷ

دﻮﺷ .

ﺞﻳﺎﺘﻧ

هﺮﮔ زا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد ﺔﺸﻳر يور ﺮﺑ هﺪﺷ ﻞﻴﻜﺸﺗ يﺎﻫ

ﺖﺸﻛ دﻮﺨﻧ نﺎﻫﺎﻴﮔ كﺎﺧ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﻪﺘﻓﺎﻳ

ﻊﻤﺟ يﺎﻫ يروآ

نﺎﺘﺳا زا هﺪﺷ و نﺎﺘﺳﺮﻟ ،ناﺪﻤﻫ ،هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﻛ يﺎﻫ

لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ

،يرﺎﻴﺘﺨﺑو 87

ﻪﺑ ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر ﻪﻳاﺪﺟ ﺪﻣآ ﺖﺳد

) لوﺪﺟ 1 .(

ﻪﻳاﺪﺟ ﺪﺷر يﺪﻨﻛ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر يﺎﻫ

يﺮﺘﻛﺎﺑ دﺎﻳز ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد دﻮﺨﻧ و ﺎﻫ

چرﺎﻗ ﺺﻟﺎﺧ ،ﺖﺸﻛ ﻂﻴﺤﻣ رد ﺖﻴﻓوﺮﭘﺎﺳ يﺎﻫ يزﺎﺳ

يﺮﺘﻛﺎﺑ هﺮﮔ ﺔﻤﻫ زا ﺖﺴﻳﺰﻤﻫ يﺎﻫ ﻪﺑ يﺎﻫ

ﺖﺳد هﺪﻣآ

ﺪﺸﻧ ﻦﻜﻤﻣ .

هﺮﮔ و ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻳاﺪﺟ يزﺎﺳ

ﺎﻫ

ﻪﻳاﺪﺟ يﺎﻫ ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر ﻪﺑ

ﺖﺳد هﺪﻣآ زا دﻮﺨﻧ رد كﺎﺧ

نﺎﺘﺳا يﺎﻫ

،هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﻛ

،ناﺪﻤﻫ نﺎﺘﺳﺮﻟ لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ و و

يرﺎﻴﺘﺨﺑ

ﻂﻴﺤﻣ يور ﺮﺑ ﻪﻨﮔﺮﭘ ﻞﻴﻜﺸﺗ و ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ

TY ﺖﺸﻛ

YEMA و راﺮﻗ ﻢﻫ زا ﻞﻘﺘﺴﻣ هوﺮﮔ ود رد

ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ . ﻪﻳاﺪﺟ ﺮﺘﺸﻴﺑ و ﺪﻨﺘﺷاد ﻲﻄﺳﻮﺘﻣ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ﺎﻫ

ﺎﻬﻧآ ﺔﻨﮔﺮﭘ ﺔﻨﻴﻬﺑ ﺪﺷر ياﺮﺑ مزﻻ نﺎﻣز تﺪﻣ 120

ـ 96

ﻦﻴﻤﺨﺗ ﺖﻋﺎﺳ ﻪﻘﺒﻃ لوا هوﺮﮔ رد و هدز

ﺪﻧﺪﺷ يﺪﻨﺑ .

يﺎﻀﻋا

ﻲﻧﻮﻠﻛ هوﺮﮔ ﻦﻳا يور ﺮﺑ فﺎﻔﺷ و يوﺮﻛ ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ ،ﻚﭼﻮﻛ يﺎﻫ

ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻧداد ﻞﻴﻜﺸﺗ ﺖﺸﻛ ﻂﻴﺤﻣ ﻲﻧﻮﻠﻛ يﺮﺘﻛﺎﺑ

ﺲﻨﺟ زا ﻊﺟﺮﻣ ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر يﺎﻫ

Mesorhizobium

ﺪﻨﺘﺷاد ﺖﻫﺎﺒﺷ )

ﻞﻜﺷ 1 .(

ﻞﻣﺎﺷ مود هوﺮﮔ ﻪﻳاﺪﺟ

CN1, CN6, CN7, يﺎﻫ

CN18, CA1, CA3

تﺪﻣ و ﺪﻧدﻮﺑ ﻻﺎﺑ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ

ﻪﻨﮔﺮﭘ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺪﺷر ياﺮﺑ مزﻻ نﺎﻣز ﺎﻫ

48 دﻮﺑ ﺖﻋﺎﺳ .

ﻪﻨﮔﺮﭘ ﻞﻴﻜﺸﺗ يﺎﻫ بﺎﻌﻟ و ﻢﻈﻨﻣﺎﻧ ،گرﺰﺑ هﺪﺷ

و ﺪﻧدﻮﺑ راد

(6)

ﻪﻳاﺪﺟ ﻪﻨﮔﺮﭘ ﺎﺑ ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ يﺎﻫ

ﺲﻨﺟ ﻊﺟﺮﻣ

Mesorhizobium

ﺪﻨﺘﺷاد توﺎﻔﺗ .

ﻪﻳاﺪﺟزا ﻚﻳ ﺮﻫ ﺎﻫ

CKr8 ي

CKr16 ،

CD1 ، و CB8

هﺮﮔ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺶﻳﺎﻣزآ رد ﻪﺸﻳر رد ،ﻲﻳاز

دﻮﺨﻧ يﺎﻫ

هﺮﮔ ﻪﺑ ﻲﺼﺨﺸﻣ يﺎﻫ زا دﺪﺠﻣ ﻲﺑﺎﻳزﺎﺑ رد ﻪﻛ ﺪﻧدروآ دﻮﺟو

هﺮﮔ يﻮﮕﻟا ،ﺎﻫ

PCR-RFLP

ﻪﻳاﺪﺟ ﺎﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ يﺎﻫ

ﺢﻴﻘﻠﺗ ﺪﻨﺘﺷاد هﺪﺷ .

ﻪﺗﻮﺑ ﺔﺸﻳر رد ﺢﻴﻘﻠﺗ يﺎﻫ

ﺎﺑ هﺪﺷ

CA1

هﺮﮔ ﺑ ﻪﻛ ﺪﺷ ﻞﻴﻜﺸﺗ يﺰﻳر و ﮓﻧرﺪﻴﻔﺳ يﺎﻫ اﺪﺟ يﺮﺘﻛﺎ

يﻮﮕﻟا و ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ هﺪﺷ

PCR-RFLP

ﺎﺑ

ﻪﻳاﺪﺟ دﻮﺑ توﺎﻔﺘﻣCA1

.

.^TY ﺖﺸﻛ ﻂﻴﺤﻣ يور^CKr16 ﻪﻳاﺪﺟ ﻲﻧﻮﻠﻛ ياﻪﺘﻔﻫ ﻚﻳ ﺪﺷر .1ﻞﻜﺷ

لوﺪﺟ 1 . ﻪﻳاﺪﺟ تﺎﺼﺨﺸﻣ ﻊﻤﺟ دﻮﺨﻧ ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر يﺎﻫ

يروآ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا هﺪﺷ

نﺎﺘﺳا كﺎﺧ يﺎﻫ لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ و نﺎﺘﺳﺮﻟ ،هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﻛ يﺎﻫ

و يرﺎﻴﺘﺨﺑ

ﻧ ﺔﻧﻮﻤ كﺎﺧ ﻊﻤﺟ ﻞﺤﻣ

يروآ كﺎﺧ ﺔﻧﻮﻤﻧ ﺖﺸﻛ ﺔﻘﺑﺎﺳ

ﻪﻳاﺪﺟ مﺎﻧ

1 هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﻛ

دﻮﺨﻧ

CKr1, CKr2, CKr4, CKr5,CKr6, CKr8, Ckr9, CKr10

2 ﺮﻘﻨﺳ

) هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﻛ ( سﺮﭙﺳا و دﻮﺨﻧ

CKr11, CKr12, CKr13, CKr14, CKr15

3 ﺖﺷﺪﻴﻫﺎﻣ

) هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﻛ ( ﺎﻴﺑﻮﻟ و دﻮﺨﻧ

CKr16, CKr17, CKr18, CKr19,CKr20

4 هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﻛ

) مﻼﻳا ﻪﺑ هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﻛ ﺮﻴﺴﻣ (

دﻮﺨﻧ و سﺪﻋ و ﺎﻴﺑﻮﻟ CKr30,CKr31,CKr32,CKr33,CKr34,CKr35,CKr36,CKr37,CKr38,

Ckr39,CKr40,CKr41,CKr42,CKr43,CKr44,CKr45,CKr46,CKr47, CKr48,CK49

5 ﻦﻴﺳﺮﻫ

) هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﻛ ( سﺪﻋ و ﺎﻴﺑﻮﻟ و دﻮﺨﻧ

CKr50,CKr51,CKr52,CKr53,CKr54,CKr55,CKr56,CKr57, CK58

6 مﺮﺧ

دﺎﺑآ ﺎﻴﺑﻮﻟ

CKh1, CKh2, CKh3, CKh4, CKh5, CKh6

7 زردﻮﮕﻴﻟا

) نﺎﺘﺳﺮﻟ ( سﺪﻋ و ﺎﻴﺑﻮﻟ

CA1, CA2, CA3

8 دﺎﺑآرﻮﻧ

) نﺎﺘﺳﺮﻟ ( سﺪﻋ

CN1, CN4, CN6, CN7, CN15, CN18

9 دورود

) نﺎﺘﺳﺮﻟ ( سﺮﭙﺳا و ﺎﻴﺑﻮﻟ

CD1, CD2, CD5

10 نازوﺮﻴﻓ

) ﻤﻫ ناﺪ ( ﻪﺠﻧﻮﻳ

CHa1,CHa2, CHa3, CHa4, CHa5, Cha7, Cha8, Cha9, Cha10, Cha11

11 مﺎﻣا

ﺲﻴﻗ ) لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ و يرﺎﻴﺘﺨﺑ ( ﺎﻴﺑﻮﻟ

CBr20, CBr22, CBr23, CBr24, CBr25, CBr26

12 ﻦﺟوﺮﺑ

) رﺎﻬﭼ لﺎﺤﻣ و يرﺎﻴﺘﺨﺑ ( ﺎﻴﺑﻮﻟ

CB1, CB8, CB11, CB17, CB21, CB31

ﻪﻳاﺪﺟ ﻲﻜﻴﺘﻧژ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﻫ

ﻚﻴﻨﻜﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا PCR – RFLP – 16S rDNA

ﻪﻧﻮﮔ ﻚﻴﻜﻔﺗ و ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ رد ﺎﺑ ﺖﺴﻳﺰﻤﻫ ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر يﺎﻫ

ﻪﻳاﺪﺟ ﺮﮔزﺎﻏآ ﺖﻔﺟ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،ﻲﺸﻳﺎﻣزآ يﺎﻫ ﻲﺻﺎﺼﺘﺧا

و fD1

ﺔﻌﻄﻗrD1

1482bp

ﺪﺣاوﺮﻳز ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ

ﻪﻳاﺪﺟ ﺔﻤﻫ رد ،مﻮﻳزﻮﺒﻳر ﻚﭼﻮﻛ ﻪﻧﻮﮔو دﻮﺨﻧ يﺎﻫ

يﺎﻫ

ﺪﺷ ﺮﻴﺜﻜﺗ ﻊﺟﺮﻣ )

ﻞﻜﺷ يﺎﻫ 2 و 3 .(

ﻊﻤﺟ ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر يﺎﻫﻪﻳاﺪﺟ زا ﻲﺧﺮﺑ ردrD1 /fD1 يﺎﻫﺮﮔزﺎﻏآ ﺎﺑ16S rDNA هﺪﺷﺮﻴﺜﻜﺗ يزﺎﺑ ﺖﻔﺟ 1482 ﺔﻌﻄﻗ .2ﻞﻜﺷ هﺪﺷ يروآ

ناﺮﻳا ﺔﻘﻄﻨﻣ ﺪﻨﭼ كﺎﺧ رد دﻮﺨﻧ ﺖﻴﻌﻤﺟ زا )

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﺮﻳﻮﺼﺗ رد ﺎﻫ .(

(7)

ﻪﻳاﺪﺟ رد^HeaIII ﻲﺷﺮﺑ ﻢﻳﺰﻧآ ﺔﻠﻴﺳوﻪﺑ^rD1 /^fD1 ﺮﮔزﺎﻏآ ﺖﻔﺟ ﺎﺑ^16SrDNA هﺪﺷﺮﻴﺜﻜﺗ ﺔﻌﻄﻗ ﻲﻤﻳﺰﻧآ ﻢﻀﻫ يﻮﮕﻟا .3ﻞﻜﺷ يﺎﻫ

ﻊﻤﺟ ناﺮﻳا ﺔﻘﻄﻨﻣ ﺪﻨﭼ كﺎﺧ رد دﻮﺨﻧ ﺖﻴﻌﻤﺟ زا هﺪﺷ يروآ )

ﺔﻌﻄﻗ ﻲﻤﻳﺰﻧآ ﻢﻀﻫ

16S rDNA

ﻪﻳاﺪﺟ نﻮﻣزآ رد ﺎﻫ

PCR-RFLP

، هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ يﺪﻨﺑ

ﻪﻳاﺪﺟ ﻲﺸﻳﺎﻣزآ يﺎﻫ

ﺪﺷ ﻞﻘﺘﺴﻣ هوﺮﮔ ود رد .

داﺪﻌﺗ 81 ﻪﻳاﺪﺟ ﻪﻨﮔﺮﭘ ﺎﺑ يﻮﮕﻟا ،ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺪﺷر يﺎﻫ

ﻦﻳﺮﺘﺳا ﻪﺑﺎﺸﻣ يﺪﻧﺎﺑ

M. cicer

يﻮﮕﻟا ﻲﻟو ،ﺪﻨﺘﺷاد

ﻪﻳاﺪﺟ يﺪﻧﺎﺑ ﻪﻳاﺪﺟ ﻞﻣﺎﺷ مود هوﺮﮔ يﺎﻫ

CN1, يﺎﻫ

CN6, CN7, CN18, CA1, CA3

دﻮﺑ توﺎﻔﺘﻣ .

ﻲﺑﺎﻳدر نژ nodCيﺎﻫ nifHو رد ﻪﻳاﺪﺟ يﺎﻫ ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر دﻮﺨﻧ

ﺮﮔزﺎﻏآ ﺖﻔﺟ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻲﺻﺎﺼﺘﺧا

nodC1/ nodC2

،

ﻪﻌﻄﻗ ﻚﻳ 930bp

ﻪﻳاﺪﺟ رد ﻂﻘﻓ ﺮﻴﺜﻜﺗ لوا هوﺮﮔ يﺎﻫ

ﺪﺷ ) ﻞﻜﺷ 5 .(

نژوﺮﺘﻴﻧ ﺖﻴﺒﺜﺗ نژ دﻮﺟو ﻲﺳرﺮﺑ رد nifH

ﻲﺻﺎﺼﺘﺧا ﺮﮔزﺎﻏآ ﺖﻔﺟ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺰﻴﻧ

nifH1/nifH2

ﻲﻧژ ﺔﻌﻄﻗ ﻚﻳ 780 bp

ﻪﻳاﺪﺟ زا ﻪﺑ لوا هوﺮﮔ يﺎﻫ ﺖﺳد

ﺪﺸﻧ ﺮﻴﺜﻜﺗ ﻪﻌﻄﻗ ﻦﻳا مود هوﺮﮔ رد ﻪﻛ ﺪﻣآ )

ﻞﻜﺷ

(4 .

ﻊﻤﺟ يﺎﻫﻪﻳاﺪﺟ ردnifH2وnifH1 يﺎﻫﺮﮔزﺎﻏآ ﺎﺑnifH نژ هﺪﺷﺮﻴﺜﻜﺗ يزﺎﺑ ﺖﻔﺟ 780 ﺔﻌﻄﻗ .4ﻞﻜﺷ رد دﻮﺨﻧ ﺖﻴﻌﻤﺟ زا هﺪﺷ يروآ

ناﺮﻳا ﻖﻃﺎﻨﻣ كﺎﺧ )

هﺪﺷ يروآﻊﻤﺟ يﺎﻫﻪﻳاﺪﺟ رد nodCF و nodC1 يﺎﻫﺮﮔزﺎﻏآ ﺎﺑ nodC نژ ةﺪﺷﺮﻴﺜﻜﺗ يزﺎﺑ ﺖﻔﺟ 930ﺔﻌﻄﻗ .5ﻞﻜﺷ ﺖﻴﻌﻤﺟ زا

ناﺮﻳا ﻖﻃﺎﻨﻣ كﺎﺧ رد دﻮﺨﻧ )

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﻛ ﺮﻳﻮﺼﺗ رد ﺎﻫ ﺺﺨﺸﻣ

ﺖﺳا هﺪﺷ .(

(8)

سﺎﺳاﺮﺑ ﻲﺳرﺮﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ

تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ يﺎﻫ

و ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ

rDNA PCR – RFLP – 16S

ﻲﺳرﺮﺑ و

نژ دﻮﺟو يﺎﻫ وnodC

ﻪﻳاﺪﺟ ردnifH

ﺮﻳﺎﺳ عﻮﻤﺠﻣرد ،ﺎﻫ

ﻪﻳاﺪﺟ ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻞﻘﺘﺴﻣ هوﺮﮔ ود رد دﻮﺨﻧ ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر يﺎﻫ

ﺪﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻳﺎﺳ ﻞﻣﺎﺷ لوا هوﺮﮔ ؛ﺪﻧ و ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻲﻧﻮﻠﻛ ﺎﺑ ﺎﻫ

،مود هوﺮﮔ ﻪﻳاﺪﺟ

CN1, CN6, CN7, CN18, CA1, يﺎﻫ

ﻲﻧﻮﻠﻛ ﺎﺑCA3

گرﺰﺑ يﺎﻫ .

ﺔﻴﺣﺎﻧ يﺪﻴﺗﻮﺌﻠﻛﻮﻧ فداﺮﺗ ﻦﻴﻴﻌﺗ 16SrDNA

نژ و يﺎﻫ

وnodC ﻪﻳاﺪﺟnifH

دﻮﺨﻧ ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر يﺎﻫ

ﻒﻳدﺮﻤﻫ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ يﺎﻨﺒﻣﺮﺑ ﺔﻴﺣﺎﻧ ﻲﻟاﻮﺗ يزﺎﺳ

rDNA

ود16S

مﺎﻧ ﻪﺑ هﺪﻨﻳﺎﻤﻧ

CKr16 يﺎﻫ

(accession

no. JX891458) CB8 و

(accession no.JX891459)

مﺎﻧ ﻪﺑ هﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻚﻳ و لوا هوﺮﮔ زا ﺎﺑ مود هوﺮﮔ زا CA3

ﻲﻟاﻮﺗ ﻦﻳﺮﺘﺳا رد ﻪﺑﺎﺸﻣ يﺎﻫ ﻚﻧﺎﺑ رد دﻮﺟﻮﻣ ﻊﺟﺮﻣ يﺎﻫ

ﻪﻳاﺪﺟ ،نژ هوﺮﮔ يﺎﻫ

ﺖﻫﺎﺒﺷ لوا ﻪﺑ يدﺎﻳز

ﺔﻧﻮﮔ

M. cicer

ﺪﻧراد ) ﻞﻜﺷ 6

،

( ﺣ رد ﻲﻟﺎ ﻪﻳاﺪﺟ ﻪﻛ مود هوﺮﮔ يﺎﻫ

ﻚﻳدﺰﻧ ﻪﺑ 99 ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺪﺻرد

Agrobactrium tumefacient

ﺪﻧدﻮﺑ ) ﻞﻜﺷ (7

.

نژ زا ﻲﺸﺨﺑ ياﺮﺑ ﻪﺑﺎﺸﺗ ﻦﻳا ردrecA

رد نژ ﻦﻴﻤﻫ ﺎﺑ مود هوﺮﮔ ﻪﻳاﺪﺟ

A. tumefacient

ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ

100 دﻮﺑ ﺪﺻرد )

تﺎﻋﻼﻃا ﺮﺸﺘﻨﻣ هﺪﺸﻧ

.

( ﻲﻟاﻮﺗ ﺔﻌﻄﻗ يﺎﻫ

930 نژ زا ﻲﺸﺨﺑ يﺪﻴﺗﻮﺌﻠﻛﻮﻧ ﻤﻧnodC

ﻪﻧﻮ

CKr16 يﺎﻫ

(accession no.JX885708) CB8 و

(accession

no.JX885707)

و ﺰﻴﻧ ﻪﻌﻄﻗ 780 يﺪﻴﺗﻮﺌﻠﻛﻮﻧ

ﻲﺘﻤﺴﻗ زا

نژ

ﻪﻳاﺪﺟ nifH

CKr16 يﺎﻫ

(accession

no.JX885706) CB8 و

(accession no.JX885705)

،

ةزاﺪﻧا ﻪﺑ 99

نژ ﻲﻟاﻮﺗ ﺎﺑ ﺪﺻرد يﺎﻫ

و nodC nifH

ﻪﻳاﺪﺟ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫ ةﺪﺷ

M. cicer

) ﻞﻜﺷ 8 و 9 (

ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ يژﻮﻟﻮﻤﻫ .

ﻞﻜﺷ 6 . ﺴﻳﺎﻘﻣ ﺔ زا ﻲﺘﻤﺴﻗ ﻲﻟاﻮﺗ 16SrDNA

ﺮﻴﺜﻜﺗ هﺪـﺷ ﺖـﻔﺟ ﺎـﺑ

ﺮﮔزﺎـــﻏآ /fD1

دﻮـــﺨﻧ ﻲﻣﻮـــﻴﺑوﺰﻳر ﻪـــﻳاﺪﺟ ردrD1 CKr16

(accession no.JX891458) ﺎﺑ

ﻪﻳاﺪﺟ نژ ﻚـﻧﺎﺑ رد دﻮـﺟﻮﻣ يﺎﻫ

(NCBI) ، ﻧﻮﮔ ﻪﺑ يدﺎﻳز ﺖﻫﺎﺒﺷ ﺔ

Mesorhizobium cicer ﺖﺷاد

. ﻞﻜﺷ 7 . ﺴﻳﺎﻘﻣ ﺔ زا ﻲﺘﻤﺴﻗ ﻲﻟاﻮﺗ 16SrDNA

ﺮﻴﺜﻜﺗ هﺪـﺷ ﺮﮔزﺎـﻏآ ﺖـﻔﺟ ﺎـﺑ

/fD1 rD1

وﺰﻳر ﻪﻳاﺪﺟ رد دﻮﺨﻧ ﻲﻣﻮﻴﺑ

ﺎﺑCA3 ﻪﻳاﺪﺟ ﻚـﻧﺎﺑ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ

(NCBI) نژ ، ﻧﻮﮔ ﻪﺑ يدﺎﻳز ﺖﻫﺎﺒﺷ

Agrobacterium tumefaciens ﺔ ﺖﺷاد

.

(9)

ﻞﻜﺷ 8 . زا ﻲﺘﻤﺴﻗ ﻲﻟاﻮﺗ نژ

ﺮﻴﺜﻜﺗnodC هﺪﺷ ﺖﻔﺟ ﺎﺑ ﺮﮔزﺎﻏآ nodCF/nodC1 دﻮﺨﻧ ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر ﻪﻳاﺪﺟ رد

CKr16 (accession

no.JX885708)

ﺎﺑ ﻪﻳاﺪﺟ نژ ﻚﻧﺎﺑ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ

(NCBI)

، ﻧﻮﮔ ﻪﺑ يدﺎﻳز ﺖﻫﺎﺒﺷ Mesorhizobium cicer ﺔ

ﺖﺷاد .

ﻞﻜﺷ 9 . ﺴﻳﺎﻘﻣ ﺔ زا ﻲﺘﻤﺴﻗ ﻲﻟاﻮﺗ نژ

ﺮﻴﺜﻜﺗnifH هﺪﺷ ﺮﮔزﺎﻏآ ﺖﻔﺟ ﺎﺑ nifH1/nifH2

دﻮﺨﻧ ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر ﻪﻳاﺪﺟ رد CKr16

(accession

no.JX885706)

ﺎﺑ ﻪﻳاﺪﺟ نژ ﻚﻧﺎﺑ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ

(NCBI)

، ﻧﻮﮔ ﻪﺑ يدﺎﻳز ﺖﻫﺎﺒﺷ ﺔ

Mesorhizobiumcicer ﺖﺷاد

.

ﺚﺤﺑ

ﻪﻧﻮﮔ ﻲﺳرﺮﺑ زا دﻮﺨﻧ هﺎﻴﮔ ﺎﺑ ﺖﺴﻳﺰﻤﻫ ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر يﺎﻫ

ﻊﻤﺟ نﺎﺘﺳا زا هﺪﺷ يروآ نﺎﺘﺳﺮﻟ ،ناﺪﻤﻫ ،هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﻛ يﺎﻫ

لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ و و

ﻪﻧﻮﮔ عﻮﻨﺗ ﻪﻛ ﺪﺷ ﻪﺠﻴﺘﻧ يرﺎﻴﺘﺨﺑ يﺎﻫ

و دوﺪﺤﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻦﻳا رد دﻮﺨﻧ ﺖﺴﻳﺰﻤﻫ ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر

M. cicer

ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻦﻳا ﺐﻟﺎﻏ ﺔﻧﻮﮔ .

ﻣ ﺔﻴﺣﺎﻧ ﺮﻴﺜﻜﺗ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﻋﻮﻤﺠ

16S rDNA

ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ

مﻮﻳزﻮﺒﻳر ﻚﭼﻮﻛ ﺪﺣاوﺮﻳز )

ﻪﻌﻄﻗ درﻮﻣ رﺎﻈﺘﻧا 1482bp

(

ﻪﻳاﺪﺟ ﺮﻳﺎﺳ رد ﻊﻤﺟ يﺎﻫ

ﻦﻳﺮﺘﺳا ﺰﻴﻧ و هﺪﺷ يروآ و ﺎﻫ

ﻪﻧﻮﮔ نژ دﻮﺟو ﺪﻴﻳﺄﺗ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﻊﺟﺮﻣ ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر يﺎﻫ

ﻞﻴﺧد هﺮﮔ رد يزﺎﺳ ) (nodC

ﻲﺻﺎﺼﺘﺧا ﺮﮔزﺎﻏآ ﺖﻔﺟ ﺎﺑ

nodC1/ nodC2

) ﺔﻌﻄﻗ درﻮﻣ رﺎﻈﺘﻧا 930bp

( ﺮﺛﺆﻣ نژ و

نژوﺮﺘﻴﻧ ﺖﻴﺒﺜﺗ رد )

(nifH

ﻲﺻﺎﺼﺘﺧا ﺮﮔزﺎﻏآ ﺖﻔﺟ ﺎﺑ

nifH1/ nifH2

) ﺔﻌﻄﻗ درﻮﻣ رﺎﻈﺘﻧا 780bp

( ﻪﻳاﺪﺟ رد يﺎﻫ

يﺮﺘﻛﺎﺑ و لوا هوﺮﮔ ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر ،ﻊﺟﺮﻣ ﻲﻣﻮﻴﺑوﺰﻳر يﺎﻫ

ﻪﻳاﺪﺟ ﺖﻴﻫﺎﻣ ندﻮﺑ ﻲﻣ تﺎﺒﺛا ار ﺎﻫ

ﺪﻨﻨﻛ . ﺞﻳﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ

ﻮﻴﺑوﺰﻳر رد ﻲﻧﺎﺑﺰﻴﻣ ﺔﻨﻣاد ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ م

ﻲﻣ ﺎﻫ زا ناﻮﺗ

ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ نژ ﺪﻨﭼ ﻲﻟاﻮﺗ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ نژ ﺪﻨﻧﺎﻣ هﺪﺷ

يﺎﻫ

nodC

و دﺮﻛ هدﺎﻔﺘـﺳاnifH Rivas et al., 2007; Laranjo et )

al., 2001

( نژ ﻦـﻳا زا ﻚـﻳ ﺮﻫ زا ﻲﭙـﻛ ﻚﻳ دﻮﺟو ﻪﻛ ، ﺎﻫ