century - زن در توسعه و سیاست

(1)

ISSN: 2538-3124 Home Page: Jwdp.ut.ac.ir

Woman in Development and Plitics

Analysis of the Situation of Presence of Women in Political Positions in the Contemporary World and Iran (from the third decade of the 21^st century)

Hoda Sadat Vaezi¹^ | Ali Alihosseini²

1. Corresponding Author, Department of Political Science, Faculty of Administrative Sciences and Economics, University of Isfahan, Isfahan, Iran. E-mail: h.s.vaezi@ase.ui.ac.ir

2. Department of Political Science, Faculty of Administrative Sciences and Economics, University of Isfahan, Isfahan, Iran.

E-mail: a.alihosseini@ase.ui.ac.ir

Article Info ABSTRACT

Article type:

Research Article

Article history:

Received: 18 March 2022 Received in revised form: 10 June 2022

Accepted: 13 September 2022 Published online: 21 March 2023

Keywords:

Gender Gap, Globalization, Iran,

Politics, Women.

Although in the history of mankind, various experiences of the presence of women in the fields of power and politics in various positions have been recorded, such as; the head of the tribe in matriarchal tribes, the viceroy, the ministry, even in some cases the queen & first person of the empire & becoming an admiral and becoming a general (for example in the Sasanian and Achaemenid periods) but until the 19th century and before the growth &

expansion of democracy in the world; Most of the women were prevented from participating in various fields, as well as from effective and excellent participation in politics. From the middle of the twentieth century; due to the pervasiveness of the process of globalization &

democratic political culture, the majority of people & women were able to participate effectively in politics & enter politics. Especially since the 21^st century; the increasing presence of women in politics has been expanding as a pervasive process. According to this point that the arenas of human life include political, economic, social & cultural fields and considering that the most effective component of power is the political arena; it can be said:

Politics is the most important field of human life and Politics affects the social, economic &

even cultural fields. Because political power has the final role of determining, controlling, managing and making decisions. For this reason; participation in political power & attaining political positions have always been very important for people including women. So it should be noted that the presence of women in political positions (achieving political power) is very important. Women's presence on the political positions is strategic importance for considering women's rights at the time of legislation & policy-making and benefiting from female potential in the field of social political management. Therefore; this descriptive- analytical study by document collection method and analysis of some statistics and analogy;

tries to answer this question “Given the global trend of women in political positions, What is the status of women in political positions of the Islamic Republic of Iran and What are the possibilities & opportunities for Iranian women to participate in political positions of the Islamic Republic of Iran?”. The results show that Iran is in a bad position in terms of the global sub-index (Sub-index of political empowerment) even compared to many countries in its region. Also, the research results show that in the future, due to the growing efforts of Iranian women for political participation at the level of the power elite) for example;

increasing registration & application & candidacy in the elections of the Islamic Council, the elections of the Assembly Experts & the presidential elections(, considering to increase the level of education of Iranian women) to increase the ranking of Iran in the global index of Educational Attainment(and especially with regard to the globalization process & spreading democratic political culture in the age of communication; the demand of Iranian women to play an effective role in political power & attaining political positions will increase a lot. In order to respond to the demand of elite Iranian women to reach political positions, these important facilities should be emphasized: A history of suitable high university education of Iranian women in fields that related to social political management & political positions (political science, public administration, policy making, law, political sociology, etc.), Realization of the minimum political work experience of women to achieve political positions after four decades of the stability of the political system of the Islamic Republic of

(2)

Analysis of the Situation of Presence of…/Vaezi, H. et al. 166

Wom Dev Pol, 2023; 21(1): 165

Iran, Accepting the presence of women in the field of political power by the transitioning society of Iran and The hidden potential of the ideal of the Islamic revolution about the opposition to the instrumental view of capitalism on female gender & the claim about paying special attention to the dignity of women in the main discourse of the Islamic Republic of Iran. It is necessary to reduced the impact of barriers for Iranian women to access political positions with some solutions, for example: political system support measures to increase the share of women in political positions & improve the international image of the Islamic Republic of Iran, culture-creating (culturalization) to show the political field with the image of female & male presence and increasing women's self-confidence.

Cite this article: Vaezi, H. A., & Alihosseini, A. B. (2023). Analysis of the Situation of Presence of Women in Political Positions in the Contemporary World and Iran (from the third decade of the 21^st century). Women in Development and Politics, 21(1), 165-190.DOI: https://doi.org/10.22059/jwdp.2022.342017.1008201

. DOI: https://doi.org/10.22059/jwdp.2022.342017.1008201

(3)

یکینورتکلا اپاش: 2538-3124 Home Page: Jwdp.ut.ac.ir

تسایس و هعسوت رد نز

لحت ی ل عضو ی ت س بصانم رد نانز روضح ی

سا ی ا و رصاعم ناهج رد ی

نار

هد زا(

ۀ ب نرق موس ی

تس و ی مک )

ده ی تاداسلا ظعاو

1ی

|

لع ی لع ی سح ی ن

2ی

1 . ،لوئسم ۀدنسیون هورگ

س مولع ی سا ی

، دکشناد ۀ رادا مولع ی ا ،ناهفصا ،ناهفصا هاگشناد ،داصتقا و ی

نار ار . ی همانا h.s.vaezi@ase.ui.ac.ir:

2 . س مولع هورگ ی

سا ی

، دکشناد ۀ رادا مولع ی ا ،ناهفصا ،ناهفصا هاگشناد ،داصتقا و ی

نار ار . ی همانا : a.alihosseini@ase.ui.ac.ir

هلاقم تاعلاطا هدیکچ

:هلاقم عون لاقم

ۀ یشهوژپ -

یدربراک

رات ی خ رد ی تفا : 22 / 22 / 1421

رات ی خ یرگنزاب : 12 / 20 / 1421

رات ی خ ذپ ی شر : 22 / 20 / 1421

رات ی خ راشتنا : 21 / 21 / 1422

دیلک هژاو :اه

ای

،نار ناهج ی

،ندش س ،نانز ی

،تسا

سنج فاکش یت ی . ب نرق طساوا زا

ی تس ،یدلایم هب گارف لابند ی ر ی ناهج دنیارف ی ندش س گنهرف و ی

سا ی تارکومد ی

،ک بلاغ نانز و مدرم

س تکراشم ناکما ی

سا ی هب دورو و رثؤم س

ی تسا ار ی دنتفا

؛ هب و ی هژ ب نرق زا ی تس وی

،مک ازفا دنور ی ش رد نانز روضح

س ی تسا هب دپ ناونع ی هد یا لک ی .تسا هدوب شرتسگ لاح رد اب

یس تکراشم شقن هب هجوت سا

نانز ی لاع حوطس رد ی

یلاتعا تهج اج

ی هاگ قوقح و نآ نا ، ای ن شهوژپ صوت یف ی - لحت یل هب ی ش ی و ۀ روآدرگ ی دانسا ی لحت و ی ل ۀسیاقم و خرب ی

اهرامآ

، خساپ ددصرد ییوگ

ا هب ی ن انع اب هک تسا شسرپ ی

ت ور هب دن عضو ی ت ناهج ی صانم رد نانز روضح یسایس ب

،

عضو ی ت صانم رد نانز روضح ب

ا ی نار تسا هنوگچ ،طوبرم عناوم و تاناکما و .

اتن ی ج کاح شهوژپ ی

نآ زا تسا ا هک ی نار

ز رظن زا ی خاشر

،یسایس یزاسدنمناوت ص تح

ی سب هب تبسن ی

را ی ماظن زا یاه هظفاحم راک هقطنم اج رد ، ی هاگ بسانمان ی

هب انب و دراد رارق ازفا

ی ش تبث ن ا نانز ما ی نار ی ازفا و تاباختنا رد ی

ش صحت حطس ی

تلا ا شلات و ی ناش ارب ی هب دورو

س ی تسا گارف هب هجوت اب و ی

ر ی س گنهرف ی سا ی تارکومد ی ک تاطابترا رصع رد

، زفا اب ای ش اضاقت ی ارب نانز ی شقن رفآ ین ی

صرع رد ۀ س ی سا ی هاوخ هجاوم ی

م ا رد .دش ی ن اب ،اتسار دی تاناکما رب ی بق زا ی ل صحت ی تلا یمکت ل ی هتشر رد نانز یاه

دم اب طبترم ی

ر ی ت س ی سا

،ی قباس ۀ دصت ی صانم ب می نا ی کت ...و ی ه درک نینچمه . اب دیاب

ذاختا یبادت ر امح یت ی ماظن رد

اتسار ی ازفا ی ش ب هجو دوبهب و بصانم رد نانز مهس ی

ن روشک یللملا گنهرف ،

یزاس اتسار رد ی امن ی ندنا صرع ۀ س ی تسا

هب صرع ناونع ۀ

ازفا و سنج ود روضح ی

ش روابدوخ ی

،نانز ثأت زا ی ر عناوم یسایس بصانم هب یناریا نانز یبایتسد .تساک

دانتسا : ظعاو ی

، ه لع و ،.

ی سح ین ی

، .ع ( 1422 .) لحت ی ل عضو ی ت س بصانم رد نانز روضح ی

سا ی ا و رصاعم ناهج رد ی

نار هد زا(

ۀ ب نرق موس ی تس وی مک ) و هعسوت رد نز .

تسایس 21 ، ( 1 ،) 101 - 192 . https://doi.org/10.22059/jwdp.2022.342017.1008201

: DOI

:رشان سسؤم ۀ نارهت هاگشناد تاراشتنا .

(4)

1 . ﻪﻣﺪﻘﻣ

ﺒﻌﺗ رد ﯿﺮ ي ﻠﮐ ﯽ ﻣ ﯽ ناﻮﺗ ﻪﺻﺮﻋ يﺎﻫ ﮔﺪﻧز ﯽ ﻪـﺻﺮﻋ ﻪـﺑ ار ﺮﺸﺑ يﺎـﻫ

ﺳ ﯿ ـﺳﺎ ﯽ

، دﺎـﺼﺘﻗا ي

، ﻋﺎـﻤﺘﺟا ﯽ و

ﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽ ﺴﻘﺗ ﯿ ﻢ ا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ .دﺮﮐ ﯾ

ﻪﮑﻨ ﺮﺗدﻮﻬﺸﻣ ﯾ ﻦ ﺮﺗزرﺎﺑ و ﯾ ﻦ ﺮﺗﺮﺛﺆـﻣ و ﻦﯾ ـﻔﻟﺆﻣ ﮥ ـﺻﺮﻋ رد ترﺪـﻗ ﮥ

ﺳ ﯿ ﺖﺳﺎ ﻣ ،دراد دﻮﺟو ﯽ

ناﻮﺗ ا ﺖﻔﮔ ﯾ ﻦ ﻢﻬﻣ ﻪﺻﺮﻋ ﯾﺮﺗ

ﻦ ﺻﺮﻋ ﮥ ﮔﺪﻧز ﯽ ﺖﺳا ﺮﺸﺑ

؛ ـﻬﻧ ﺶﻘﻧ ﻪﮐ اﺮﭼ ﺎ

ﯽﯾ

ﻌﺗ ﻦﯿﯿ

،هﺪﻨﻨﮐ لﺮﺘﻨﮐ

،هﺪﻨﻨﮐ ﯾﺪﻣ ﺮﯾ ﺖ هﺪـﻨﻨﮐ ﻤـﺼﺗ و ﯿ ﻢ زﺎـﺳ ا زا .دراد ار ﻦـﯾ

ور ترﺪـﻗ ﮥـﺻﺮﻋ رد رﻮـﻀﺣ

ﺳ ﯿ ﺳﺎ ﯽ

، .ﺖﺳا هدﻮﺑ دﺮﻣ و نز زا ﻢﻋا نﺎﻣدﺮﻣ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ هراﻮﻤﻫ نﺎﯾﺎﺷ

برﺎـﺠﺗ ﻪـﭼﺮﮔا ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ

ﻔﻠﺘﺨﻣ ﯽ ﺻﺮﻋ رد نﺎﻧز ﺶﻘﻧ زا ﮥ

ﺳ و ترﺪﻗ ﯿ

ﺖﺳﺎ ﺒـﺻﺎﻨﻣ رد ﯽ

ـﺋر ﻪـﻠﻤﺟ زا ﯿ

ﺲ ﺒﻗ ﯿ ﻪـﻠ رد ﺒﻗ ﯿ ﻪـﻠ يﺎـﻫ

ﻪﮑﻠﻣ) ﺖﮑﻠﻤﻣ لوا ﺺﺨﺷ ﺎﺗ رﻻﺎﺳردﺎﻣ ﺎﻧ و (

ﯾ ﺐ ﻪﻨﻄﻠـﺴﻟا ـﺘﺣ و ﯽ هرﺎـﭘ رد يا ﻫﺎـﺸﻨﻫﺎﺷ دراﻮـﻣ زا ﯽ

و

رد و ترازو ﯾ

رﻻﺎﺳﺎ ي رادﺮﺳ و ي ﻪﺑ ﻧﺎـﺳﺎﺳ هرود رد لﺎـﺜﻣ ناﻮـﻨﻋ ﯽ

ـﺸﻨﻣﺎﺨﻫ و ) ﯽ

Afkhami et al.,

و (2018

رﺎﺗ رد ...

ﯾ ﺦ هﺪﺷ ﺖﺒﺛ

،ﺪﻧا ﺎﻣا ﺎﺗ نﺮﻗ هدزﻮﻧ ﯿﻣ دﻼ ي ﺎﻓﻮﮑﺷ زﺎﻏآ و ﯽﯾ

ﺳاﺮﮐﻮﻣد شﺮﺘﺴﮔ و ﯽ

رد

نﺎﻬﺟ

، ﻪﺑ نﺎﻧز ﺮﺜﮐا ﻊﺒﺗ

ﯿﻣوﺮﺤﻣ ﺖ ﺻﺮﻋ رد ﺖﮐرﺎﺸﻣ زا ﻪ

يﺎﻫ ﻞﺑﺎﻗ و رادﺎﻨﻌﻣ ﺖﮐرﺎﺸﻣ زا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻪـﺟﻮﺗ

ﺳ رد ﯿ

،ﺖﺳﺎ دﻮﺑ هﺪﺷ ﻪﺘﺷادزﺎﺑ .ﺪﻧ

ﺎﭘ ﺎﺗ ﯾ نﺎ ﻣ هدزﻮﻧ نﺮﻗ ﯿ

دﻼ ي

، ﺎﻈﻧ رد اﺪﺘﺑا م

يﺎﻫ مدﺮﻣ

1رﻻﺎﺳ ﺑ رد ﺲﭙﺳ و ﯿ

ـﺸ ﺮﺘ ﺎﻫرﻮـﺸﮐ ي ،نﺎـﻬﺟ

ﺳ رد نﺎﻧز ﺖﮐرﺎﺸﻣ ﯿ

ﺖﺳﺎ ﺳ ﺖﮐرﺎﺸﻣ ﻒﮐ ﺢﻄﺳ زا ﯿ

ﺳﺎ ﯽ أر ﻖﺣ) ي ﺳ تﺎـﻋﺎﻤﺘﺟا و ﯿ

ـﺳﺎ ﯽ ﺮـﺗاﺮﻓ (...و

ﻟﺎﻌﻓ ﺢﻄﺳ ﻪﺑ و ﺖﻓر ﯿ

ﺖ ﺳ ﺐﺻﺎﻨﻣ رد ﯿ

ﺳﺎ ﯽ ﻮـﻀﻋ ﻪـﻠﻤﺟ زا ﯾ

ﺖ ﺶـﻘﻧ زاﺮـﺣا و نﺎـﻤﻟرﺎﭘ يﺎـﻫ

ﺮـﺒﻫر ي

ﺳ ﯿ ﺳﺎ ﯽ را ﺎﻘﺗ ﯾ ﺖﻓﺎ ﺎﻘﺗرا هزوﺮﻣا . ي

ﻪﺻﺮﻋ رد نﺎﻧز ﺖﮐرﺎﺸﻣ يﺎﻫ

ﺳ ﻪـﻠﻤﺟ زا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯿ

،ﺖـﺳﺎ ﻪـﺑ ناﻮـﻨﻋ

ﯿﭘ ﺶ طﺮﺷ ﭘ و ﻪﻌﺳﻮﺗ ﯿ

ﺖﻓﺮﺸ درﻮﻣ ،ﻊﻣاﻮﺟ ﺪﯿﮐﺄﺗ

ﻣﺎﺟ ﺟ ﮥﻌ ﻧﺎﻬ ﯽ ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ )

Kamali, 2001

.(

ﻪﺑ نﺎﻧز ﺎﻀﻋا ناﻮﻨﻋ ي

ﺎﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺪﯾ ﻪﺻﺮﻋ رد دﻮﺧ ﻢﻬﺳ ﻪﺑ يﺎـﻫ

ﺳ ﻪـﻠﻤﺟ زا ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﯿ

،ﺖـﺳﺎ ﺖﮐرﺎـﺸﻣ

ﺎﺷ و ﺖﻟاﺪﻋ ﺎﺗ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﯾ

ﻪﺘﺴ يرﻻﺎﺳ ﻌﺳﻮﺗ و ﮥ ﺳ ﯿ ﺳﺎ ﯽ ﻖﻘﺤﻣ ﻮﺷ ﺳ ﺐـﺻﺎﻨﻣ رد نﺎـﻧز ﺮﮔا .د ﯿ

ـﺳﺎ ﯽ

ﺳاﺮﮐﻮﻣد حور ﻞﺻا ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﺮﺛﺆﻣ رﻮﻀﺣ ﯽ

ﻤﻧ ﻖﻘﺤﻣ ﯽ دﻮﺷ ﻣﻮﻤﻋ دﺎﻤﺘﻋا و ﯽ

ﺒﻘﻣ و ﺖﻟود ﻪﺑ ﻟﻮ

ﯿ ﺖ

ﻋوﺮﺸﻣ ًﺎﻀﻌﺑ و ﯿ

ﺖ ﻣ شوﺪﺨﻣ ﺖﻟود ﯽ

دﻮﺷ . ﺳ ﺐﺻﺎﻨﻣ رد نﺎﻧز رﻮﻀﺣ ﯿ

ﺳﺎ ﯽ ﻪﺑ و هﮋﯾ ظﺎﺤﻟ ﺮﻈﻧ زا ﺮـﮐ

ند

ﺣ نﺎﻧز قﻮﻘﺣ ﯿ

ﻦ ﻨﻘﺗ ﯿ ﻦ ﺳ و ﺖﺳﺎﯿ يراﺬﮔ ﺎﻫ هﺮﻬﺑ ﺮﻈﻧ زا و يﺪﻨﻣ

ـﺴﻧﺎﺘﭘ زا ﯿ ﻞ ـﻧآ نﺎ ـﺻﺮﻋ رد ﮥ ﺪـﻣ ﯾﺮ ﯾ ﺖ

ﺳ ﯿ ﺳﺎ ﯽ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ؛ﺖﺳا ﻢﻬﻣ ﻪﺑور ﺪﻧور ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ

ﺪﺷر ﺳ رد نﺎﻧز رﻮﻀﺣ ﯿ

ﺖـﺳﺎ ﺎﻫرﻮـﺸﮐ رد ي

و ﻒـﻠﺘﺨﻣ

ﺎﻨﻋ ﯾ ﺖ ﻌﺿو ﻪﺑ ﯿ ﺖ ﻧﻮﻨﮐ ﯽ ﺸﭼ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ تروﺮﺿ حﺮﻃ ﺪﺼﻗ ﻪﺑ نﺎﻣرﻮﺸﮐ ﻢ

زاﺪﻧا رﻮﻀﺣ نﺎـﻧز ﯾا ـﻧاﺮ ﯽ رد

ﺳ ﺐﺻﺎﻨﻣ ﯿ

ﺳﺎ ﯽ

، ﻤﻫا ﯿ ﺖ .دراد ﻦﯾﺪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ا رد ﯾ ﻦ ﻪﻟﺎﻘﻣ

، ا ﻪﺑ اﺪﺘﺑا ﯾ ﻦ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﯽﻣ

دﻮﺷ ﺪـﻧور ﻪـﮐ

ﻧﺎﻬﺟ ﯽ ﺳ ﺐﺻﺎﻨﻣ رد نﺎﻧز رﻮﻀﺣ ﯿ

ﺳﺎ ﯽ و ﺰﯿﻧ ﺳ ﺐﺻﺎﻨﻣ رد ﯿ

ﺳﺎ ﯽ رﻮﻬﻤﺟ ي ﻣﻼﺳا ﯽ اﯾ ناﺮ ﺖﺳا ﻪﻧﻮﮕﭼ .

___________________________________________________________

1. democratic

(5)

ﻠﺤﺗ ﯿ ﻞ ﻌﺿو ﯿ ﺖ ﺳ ﺐﺻﺎﻨﻣ رد نﺎﻧز رﻮﻀﺣ ﯿ

ﺳﺎ ﯽ رد ...

/ ﯽﻈﻋاو ناﺮﮕﯾد و

169

ﻮﮕﺨﺳﺎﭘ هار رد طﻮﺑﺮﻣ ﻊﻧاﻮﻣ و تﺎﻧﺎﮑﻣا ﻪﺑ ﺲﭙﺳ ﯽﯾ

اﺰﻓا ﻪﺑ ﯾ ﺶ ﺎﺿﺎﻘﺗ ي ا نﺎﻧز ﯾ ـﻧاﺮ ﯽ اﺮـﺑ ي رد رﻮـﻀﺣ

ﺳ ﺐﺻﺎﻨﻣ ﯿ

ﺳﺎ ﯽ ﻣ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﯽ دﻮﺷ رد و ﺎﻬﻧ

،ﺖﯾ ﺘﻧ ﯿ ﻪﺠ ﯿﮔ ﺮ ي ﻣ ﻪﺋارا ﺎﻫرﺎﮑﻫار و ﯽ

دﻮﺷ .

2 . شور ﯽﺳﺎﻨﺷ ﺶﻫوﮋﭘ

ﻦﯾا ﮥﻟﺎﻘﻣ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ - ﺮﻈﻧ زا ،ﯽﻠﯿﻠﺤﺗ ﻠﺤﺗ

ﯿ ﻞ ﻨﺘﺒﻣ ﯽ ﻘﺤﺗ شور ﺮﺑ ﯿ

ﻖ ﯽـﻤﮐ - يروآدﺮـﮔ ﺮـﻈﻧ زا و ﯽـﻔﯿﮐ

هداد ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ تﺎﻋﻼﻃا ﮥﯾﺎﭘ ﺮﺑ ﺎﻫ شراﺰﮔ و رﺎﻣآ ﯽﺧﺮﺑ و يدﺎﻨﺳا ،يا

دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ رﻮـﺤﻣ ﺮـﺑ و

ﺎﻘﻣ ﮥـﺴﯾ

ﻢﻬﺳ نﺎﻧز رد .ﺖﺳا ناﺮﯾا ﺎﺑ نآ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ و نﺎﻬﺟ رد ﯽﺳﺎﯿﺳ ﺐﺻﺎﻨﻣ

3 . ﻪﻠﺌﺴﻣ حﺮﻃ

3 - 1 . ﺳ ترﺪﻗ رد نﺎﻧز رﻮﻀﺣ ﯿ

ﺳﺎ ﯽ ﻫﺎﮕﻧ ﺎﺑ ﯽ ﺮﺻﺎﻌﻣ نﺎﻬﺟ ﻪﺑ

ﺎﺑ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﯽﺳﺎﯿﺳ ترﺪﻗ ﺖﯿﻤﻫا ﻦﯿﯿﻌﺗ ناﻮﻨﻋ

لﺮﺘﻨﮐ ،هﺪﻨﻨﮐ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ و هﺪﻨﻨﮐ

ﻪﺻﺮﻋ ةﺪﻨﻨﮐ ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

،ﺮﺸﺑ ﯽﮔﺪﻧز مﺎﮔ ﻦﯾﺮﺗﺮﺛﺆﻣ زا ،ﯽﺳﺎﯿﺳ ترﺪﻗ ﮥﺻﺮﻋ رد نﺎﻧز رﻮﻀﺣ

قﻮﻘﺣ و هﺎﮕﯾﺎﺟ يﻼﺘﻋا يﺎﺘﺳار رد ﺎﻫ

ﻪﺑ نﺎﺸﯾا ﯽﻣ رﺎﻤﺷ .دور ًﺎﺒﯾﺮﻘﺗ و مدﺮﻣ ﺐﻠﻏا ،ﻊﻣاﻮﺟ ﺮﺘﺸﯿﺑ رد يدﻼﯿﻣ ﺖﺴﯿﺑ نﺮﻗ زا ﻞﺒﻗ ﺎﺗ زا نﺎـﻧز ﮥـﻤﻫ

خر ﺎـﺑ ﺎﻣا ،ﺪﻧدﻮﺑ موﺮﺤﻣ (ﯽﺳﺎﯿﺳ ترﺪﻗ مﺮﻫ سأر) ترﺪﻗ ﯽﻠﺻا ﺪﻧور ﺮﺑ يراﺬﮔﺮﯿﺛﺄﺗ نﺎﮑﻣا تﺎـﻗﺎﻔﺗا نداد

ﻦﯿﺑ ﮥﺻﺮﻋ رد ﯽﺳﺎﺳا ﺖـﺴﮑﺷ) دﺮـﺳ ﮓـﻨﺟ زا ﺲـﭘ و مود ﯽﻧﺎـﻬﺟ ﮓﻨﺟ زا ﺪﻌﺑ تﻻﻮﺤﺗ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻞﻠﻤﻟا

ﮓﻨﻫﺮﻓ ﯽﯾاﺮﮔراﺪﺘﻗا ﺺﯾﺎﺼﺧ ﺪﺟاو ﯽﺳﺎﯿﺳ يﺎﻫ يﺮﺘﯿﻟﺎﺗﻮﺗ ،1

،2

ﯽﺘﺴﯿﺷﺎﻓ ﻪﺑ و (...و3

ﮓـﻨﻫﺮﻓ ﺪـﺷر لﺎـﺒﻧد

تﻻﺎﯾا و ﯽﯾﺎﭘورا يﺎﻫرﻮﺸﮐ رد ﮏﯿﺗاﺮﮐﻮﻣد ﻪـﺑ ،ﺮﺛﺆـﻣ ﯽـﺳﺎﯿﺳ ﺖﮐرﺎـﺸﻣ نﺎـﮑﻣا ،هﺪﺤﺘﻣ

ﻖـﯾﺮﻃ زا هﮋـﯾو

ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ .ﺪﺷ ﻢﻫاﺮﻓ نﺎﻧز ياﺮﺑ ﯽﺗﺎﺑﺎﺨﺘﻧا يﺎﻫ

ﻪﺑ ،ﺪﻌﺑ ﻪﺑ يدﻼﯿﻣ ﺖﺴﯿﺑ نﺮﻗ ﻂﺳاوا زا ﯽﻧﺎﻬﺟ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫﺪﻨﯾاﺮﻓ لﺎﺒﻧد

4نﺪﺷ و يروﺎـﻨﻓ ﺪﺷر ،5

د ﯽﺳﺎﯿﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ مﺎﻈﻧ و ﮏﯿﺗاﺮﮐﻮﻣ

ﻪﺑ ؛ﺖﻓﺎﯾ يﺮﯿﮕﻤﺸﭼ شﺮﺘﺴﮔ نﺎﻬﺟ رد ﮏﯿﺗاﺮﮐﻮﻣد يﺎﻫ يﻮﺤﻧ

ﻪﮐ

ﻦﯿﺑ ﮥﺻﺮﻋ رد ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻦﯾا نﺎﻨﭼ هزوﺮﻣا ﻢﺘـﺴﯿﺳ ﯽـﺘﺣ ﻪﮐ هﺪﺷ ﻊﻗاو شﺮﯾﺬﭘ و ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﻞﻠﻤﻟا

يﺎـﻫ

ﺰﯿﻧ ﮏﯿﺗاﺮﮐﻮﻣدﺮﯿﻏ ﯽﺳﺎﯿﺳ مدﺮـﻣ ﯽﻤـﺴﯿﻧﺎﮑﻣ ار دﻮـﺧ ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ ﺐﻠﻏا

ﯽـﻣ ﯽـﻓﺮﻌﻣ ﻪﻧارﻻﺎـﺳ زا .ﺪـﻨﻨﮐ

ﻪﻔﻟﺆﻣ ﺎﯿﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ يﺎﻫ ﻦﯾاﺮﺑ .ﺖﺳا دﺮﻣ و نز زا ﻢﻋا ﻪﻌﻣﺎﺟ داﺮﻓا قﻮﻘﺣ يﺮﺑاﺮﺑ ،ﮏﯿﺗاﺮﮐﻮﻣد ﯽﺳ

سﺎﺳا

» ﯽﻌﻗاو يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﯽﺳاﺮﮐﻮﻣد ،ﺪﻧﻮﺷ ﻪﺘﺷاﺬﮔ رﺎﻨﮐ (ﯽﺳﺎﯿﺳ) ﺪﻨﻤﺗرﺪﻗ ﺐﺻﺎﻨﻣ زا نﺎﻧز ﺮﮔا دﻮﺧ

ﻪـﺷﺪﺧ راد

___________________________________________________________

1. authoritarianism 2. totalitarian 3. fascist 4. globalization 5. technology

(6)

رود ،ﺖﺳﺎﯿﺳ و ﻪﻌﺳﻮﺗ رد نز ة

ﺖﺴﯿﺑ ﮏﯾو رﺎﻤﺷ ، ة 1 ، 1402

170

ﺖﺳا هﺪﺷ

1« )

Hening & Henig, 2005: 166-167

ا .(

ﺎـﺑ ﻮـﺳ ﻦـﯾا ﻪـﺑ ﻢﺘﺴﯿﺑ نﺮﻗ ﻂﺳاوا دوﺪﺣ ز

ﻦﺷور ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ نﺪﺷ

ﻪﺻﺮﻋ رد ﯽﺘﯿﺴﻨﺟ يﺮﺑاﺮﺑ ﮥﻠﺌﺴﻣ ﺖﯿﻤﻫا ﺚـﯿﺣ زا ﺖﺳﺎﯿﺳ ﻪﻠﻤﺟ زا نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫ

ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد و ﯽﺳاﺮﮐﻮﻣد ﻖﻘﺤﺗ

، ﻖﺒﻃ شراﺰﮔ ﻦﯿـﺑ ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﯽـﻠﻠﻤﻟا

، يﺎﻫرﻮـﺸﮐ رد نﺎـﻧز

نﺎﻬﺟ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻪﺘﺒﻟا)

ﻊﻧاﻮﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ

،طﻮﺑﺮﻣ ﻢﮐ ﺎﺑ ﻒﯿﮐو ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ (

ﻢﯿﻤـﺼﺗ ﮥـﺻﺮﻋ ﻪـﺑ و يﺮـﯿﮔ

ﺖﺳﺎﯿﺳ ﺐﺻﺎﻨﻣ و يراﺬﮔ ﻪﺘﻓﺎﯾ هار ﯽﺳﺎﯿﺳ

ﺐـﺻﺎﻨﻣ ﺬـﺧا ﺎـﺗ نﺎـﻤﻟرﺎﭘ رد ﺮﺘـﺸﯿﺑ ﻪﭼﺮﻫ ﺖﮐرﺎﺸﻣ زا ؛ﺪﻧا

ﺖﺴﺨﻧ و نﺎﻤﻟرﺎﭘ ﺖﯾﺮﺜﮐا بﺰﺣ ﺲﯿﺋر ﺐﻟﺎﻗ رد) ﺖﻟود ﺖﺳﺎﯾر و ﻪﻨﯿﺑﺎﮐ ﺖﺳﺎﯾر ﺎﯾ يﺮﯾزو

.(...و يرﻮﻬﻤﺟ

ﻪﺑور نﺎﻬﺟ رد ﯽﺳﺎﯿﺳ ﺐﺻﺎﻨﻣ رد نﺎﻧز رﻮﻀﺣ ﺪﻧور ،ﯽﻠﮐ يﺮﯿﺒﻌﺗ رد نﺎﻣز نآ زا و ﺖـﺳا هدﻮـﺑ ﺶﯾاﺰﻓا

ﺑﺎﯿﺘﺳد رد نﺎﻧز ﻢﺘـﺴﯿﺳ رد (ﺖﯿﻔﯿﮐ) ﺐﺻﺎﻨﻣ ﺖﯿﻤﻫا و (ﺖﯿﻤﮐ) داﺪﻌﺗ ﺮﻈﻧ زا ﯽﺳﺎﯿﺳ ﺐﺻﺎﻨﻣ ﻪﺑ ﯽ

يﺎـﻫ

ﻖﻓﻮﻣ ﻪﺘﻓﺮﺸﯿﭘ و ﮏﯿﺗاﺮﮐﻮﻣد هدﻮﺑ ﺮﺗ

رد نﺎـﻧز رﻮـﻀﺣ ﺪـﺷر ﺪـﻧور ﯽﻫﺎﮔ ﻪﺘﺒﻟا ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ نﺎﯾﺎﺷ .ﺪﻧا

رد نﺎـﻧز داﺪـﻌﺗ ﺺﺧﺎـﺷ نﻮﻨﮐا لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ؛ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ﯽﺳﺎﯿﺳ مﺎﻈﻧ عﻮﻧ ﺎﺑ ﯽﺳﺎﯿﺳ ﺐﺻﺎﻨﻣ ﺎﮐ و نﺎﻤﻟرﺎﭘ مﺎﻈﻧ زا ﯽﺧﺮﺑ رد ﻪﻨﯿﺑ

لﺎﯿﻧﻮﻤﯾﺮﺗﺎﭘﻮﺌﻧ يﺎﻫ مﺎـﻈﻧ ﯽﺧﺮﺑ زا ،ﯽﻣﻼﺳا2

عﻮـﻧ زا ﯽﻣﻼـﺳا يﺎـﻫ

مﺎﮔ ﮥﺴﯾﺎﻘﻣ يﺎﺘﺳار رد .ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ﯽﺸﯿﭘ يرﻮﻬﻤﺟ ﻪﺑ

ﯽﺳﺎﯿﺳ ﺐﺻﺎﻨﻣ رد نﺎﻧز رﻮﻀﺣ ﯽﻧﺎﻬﺟ ﺪﻧور مﺎﮔ

ﺖﯿﻌﺿو ﺎﺑ ا.ج

،ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا رد ،ناﺮﯾا و ﯽﻧﺎـﻬﺟ ﺢﻄﺳ رد ﯽﺳﺎﯿﺳ ﺐﺻﺎﻨﻣ رد نﺎﻧز رﻮﻀﺣ ﺮﺻﺎﻌﻣ ﺖﯿﻌﺿو

ﺲﭙﺳ مﺎﻈﻧ و ﻪﻧﺎﯿﻣروﺎﺧ ﺢﻄﺳ رد و ﯽﻣﻼﺳا ﮥﺘﻓﺮﺸﯿﭘ يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﺢﻄﺳ رد ةزﻮـﺣ لﺎـﯿﻧﻮﻤﯾﺮﺗﺎﭘﻮﺌﻧ يﺎـﻫ

ﺞﯿﻠﺧ ﯽﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ سرﺎﻓ .دﻮﺷ

نﺎﻬﺟ رد يدﻼﯿﻣ ﻢﺘﺴﯿﺑ نﺮﻗ مود ﮥﻤﯿﻧ زا:

ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ يﺎﻫداﺪﺧر نﺎﻧز رﻮﻀﺣ يﺰﯿﻣآ

ﻦﯾﺮﺗﻻﺎـﺑ رد

ﯽﺳﺎﯿﺳ ﺐﺻﺎﻨﻣ داد راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ار

ﻞﯿﺒﻗ زا ؛ ترﺪﻗ ﻪﺑ

نﺪﯿﺳر ﺖﺴﺨﻧ ﻦﯿﻟوا رد نﺎـﻬﺟ نز ﺮﯾزو

لﺎـﺳ

1960 ﺲﯿﺋر ﻦﯿﻟوا ،ﺎﮑﻧﻼﯾﺮﺳ رد رد نﺎﻬﺟ نز رﻮﻬﻤﺟ

1974 ﻪﺑ و ﻦﯿﺘﻧاژرآ رد هﮋـﯾو

ترﺪـﻗ ﻪـﺑ نﺪﯿـﺳر

رد ﺪﻨﻫ رد يﺪﻧﺎﮔ اﺮﯾﺪﻨﯾا 1966

رد . ...و عﻮـﻧ زا ﺖـﻟود ﺖﺳﺎﯾر) رﻮﺸﮐ يﺮﺒﻫر ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ﻊﻗاو

ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻦﯾا زا نﺎﻧز ﻦﯾا ﻂﺳﻮﺗ (ﯽﻫﺎﺷدﺎﭘﺮﯿﻏ ﻦﯿﻟوا ناﻮﻨﻋ

ﻮﺴﺤﻣ ﺎﻫ ﯽﻣ ب نﺎـﻧز ﻦـﯾا زا ﺶﯿـﭘ اﺮﯾز ؛دﻮﺷ

ﺎـﯾ ﺎﻫرﻮـﺸﮐ يﺮـﺒﻫر ﺖﻤـﺳ ﻪـﺑ ...و جاودزا ﺎـﯾ نﻮﺧ هار زا ،لوا يﻮﻧﺎﺑ ﺎﯾ ﻪﮑﻠﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻨﯾوﺎﻨﻋ ﺎﺑ ًﺎﻓﺮﺻ يرﻮﺗاﺮﭙﻣا يﺎﻫﺮﺘـﺴﺑ ﻪـﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﺘﺒﻟا .ﯽﺑﺎﺴﺘﮐا و ﯽﺑﺎﺨﺘﻧا و ﮏﯿﺗاﺮﮐﻮﻣد ﺪﻧور ﻖﯾﺮﻃ زا ﻪﻧ ،ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﯿﺳر ﺎﻫ

ﺎـﻔﺘﻣ و ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺪـﻨﯾاﺮﻓ و ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ،ﯽﺨﯾرﺎﺗ .ﺖـﺷاد ﻪـﺟﻮﺗ ﺰـﯿﻧ ﺎﻫرﻮـﺸﮐ ﻦـﯾا زا ﮏـﯾﺮﻫ رد تو

دوﺪﺣ زا عﻮﻤﺠﻣرد 1960

ﻪﺑ نﺎﻬﺟ ﺮﺳاﺮﺳ رد ﺪﻌﺑ ﻪﺑ ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﻮـﺸﮐ رد ﻪـﮐ ﯽﻧﺎﻧز داﺪﻌﺗ ﺮﺑ ﺞﯾرﺪﺗ

ﺖﺸﮕﻧا يداﺪﻌﺗ زا و ﺪﺷ هدوﺰﻓا ،ﺪﻧﺪﺷ ﺖﻟود ﺲﯿﺋر دوﺪـﺣ ﻪـﺑ ،رﺎﻤﺷ

70 لﺎـﺳ زا و ﺖـﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰـﻓا نز

___________________________________________________________

1. Rath Hening, & Simon Henig 2. Neopatrimonial

(7)

ﺳﺎ ﯽ رد ...

171

2000

، ﺎﻬﺟ ﻊﻤﺠﻣ شراﺰﮔ ﻖﺒﻃ .ﺪﺷ ﺮﺑاﺮﺑ ود ﻢﻗر ﻦﯾا دﺎﺼﺘﻗا ﯽﻧ

ﯽﺘﯿﺴﻨﺟ فﺎﮑﺷ ةرﺎﺑرد1

زا ﺲـﭘ ﻪـﮐ2

رد راﺪﻤﺘﺳﺎﯿﺳ نﺎﻧز ﺖﯿﻌﺿو ﮥﻌﻟﺎﻄﻣ 146

ﻪﺑ رﻮﺸﮐ ﺖـﺳا هﺪـﻣآ ﺖـﺳد

، 68 رﻮـﺸﮐ ) 35 ﻞـﮐ زا ﺪـﺻرد

زا ﺶﯿﺑ رد و ﺖﺳا هﺪﺷ هرادا نز ﮏﯾ ﻞﻗاﺪﺣ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﺘﺷﺬﮔ لﺎﺳ هﺎﺠﻨﭘ ﯽﻃ (نﺎﻬﺟ ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫرﻮﺸﮐ 95 ﮥﻨﯿﺑﺎﮐ رد نﺎﻧز ،ﺎﻫرﻮﺸﮐ زا ﺪﺻرد ژوﺮـﻧ و ﺪﺋﻮﺳ ،ﺪﻧﻼﻨﻓ ،ﻪﺴﻧاﺮﻓ رﻮﺸﮐ رﺎﻬﭼ رد .ﺪﻧراد رﻮﻀﺣ ﺖﻟود

،نادﺮﻣ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺖﻟود ﮥﻨﯿﺑﺎﮐ رد ﺮﺿﺎﺣ نﺎﻧز داﺪﻌﺗ ﺰﯿﻧ 50

زا ﺶﯿﺑ ﺎﯾ ﺪﺻرد 50

اﺪﻧاور و هدﻮﺑ ﺪﺻرد

نآ نﺎﻤﻟرﺎﭘ رد نﺎﻧز رﺎﻤﺷ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ يرﻮﺸﮐ ود يﻮﯿﻟﻮﺑ و اﺪـﻧاور رد) ﺖـﺳا هدﻮﺑ نادﺮﻣ زا ﺶﯿﺑ ﺎﻫ

64

ﻮﺑ رد و ﺪﺻرد يﻮﯿﻟ

53 ﯽـﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ نﺎﻧز ار نﺎﻤﻟرﺎﭘ نﺎﮔﺪﻨﯾﺎﻤﻧ زا ﺪﺻرد ﺮـﺳاﺮﺳ رد عﻮـﻤﺠﻣرد .(ﺪـﻨﻫد

نﺎﻧز ،نﺎﻬﺟ 20

ﺖﻟود ﺐﯿﮐﺮﺗ زا ﺪﺻرد و ﺎﻫ

6/

22 ﯽﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ ار ﻪﻨﻨﻘﻣ ةﻮﻗ ﺐﯿﮐﺮﺗ زا ﺪﺻرد رد و ﺪـﻨﻫد

دراﺪﻧ رﻮﻀﺣ ﯽﻠﻣ نﺎﻤﻟرﺎﭘ رد ﯽﻧز ﭻﯿﻫ ﻦﻤﯾ ﯽﻨﻌﯾ رﻮﺸﮐ ﮏﯾ رد ﻂﻘﻓ نﺎﻬﺟ . 3

نﻼـﮐ ﯽﻫﺎـﮕﻧ رد ﺎـﭘورا ،

هرﺎﻗ ا هدرﺎـﻬﭼ نﻮـﻨﮐا هرﺎـﻗ ﻦـﯾا رد .ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻢﯿﻬﺳ ترﺪﻗ رد نﺎﻧز ،نآ يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﺮﺘﺸﯿﺑ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ي

ﯽﻣ هرادا نﺎﻧز ﻂﺳﻮﺗ رﻮﺸﮐ هدﻮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﭘورا ةرﺎﻗ لﺎﻤﺷ يﺎﻫرﻮﺸﮐ رد راﺪﻤﺘﺳﺎﯿﺳ نﺎﻧز و دﻮﺷ

ﻦﯾا رد .ﺪﻧا

رد (ﯽﻧﻮﺘﺳا و ﯽﻧﻮﺘﻟ ،ﯽﻧاﻮﺘﯿﻟ) ﮏﯿﺘﻟﺎﺑ يﺎﻫرﻮﺸﮐ و ﺪﻧﻼﻨﻓ ،ژوﺮﻧ ،ﺪﻨﻠﺴﯾا ،ﺪﻨﻟﺮﯾا ﻪﻨﯿﻣز ؛ﺪـﻧراد راﺮـﻗ رﺪﺻ

نﺎﻨﭼ ياﺮﺑ ترﺪﻗ ،ﺪﻨﻟﺮﯾا رد ﻪﮐ 21

تﺪﻣ ﻪﺑ ﺪﻨﻠﺴﯾا رد و لﺎﺳ 20

و ژوﺮﻧ رد و هدﻮﺑ نﺎﻧز ﺖﺳد رد لﺎﺳ

ﻪـﺑ يراﺪـﻣﺎﻣز ةرود ﺪﻧﻼﻨﻓ ﺐـﯿﺗﺮﺗ

13 و 12 ﺲﯿـﺋر ﺖـﺳد رد لﺎـﺳ نﻮﻨﮐﺎـﺗ .ﺖـﺳا هدﻮـﺑ نز ﺖـﻟود

ﺲﯿﺋر ﺖﻟود نز يﺎﻫ هد ،ﯽﻧاﻮﺘﯿﻟ رد لﺎﺳ ﺖﻔﻫ

ﺘﺳا رد لﺎﺳ رﺎﻬﭼ و ﯽﻧﻮﺘﻟ رد لﺎﺳ ﯽﻧﻮ

ترﺪـﻗ ﺪﻨـﺴﻣ ﺮﺑ

ﺪــﻧدﻮﺑ )

Euronews, 2018

.(

شراﺰــﮔ سﺎــﺳاﺮﺑ 2020

و 2021 فﺎﮑــﺷ ﯽﻧﺎــﻬﺟ ﺺﺧﺎــﺷ درﻮــﻣرد

ﯽﺘﯿﺴﻨﺟ ﻦﯾﺮﺗﺮﺑ ﺰﯿﻧ نﺎﻬﺟ رد4

ﻪـﺑ ﺖﺴﺨﻧ ﮥﺒﺗر رﺎﻬﭼ و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻟﺎﻤﺷ يﺎﭘورا ﮥﺘﻓﺮﺸﯿﭘ يﺎﻫرﻮﺸﮐ زا ﺎﻫ

ﻪـﺴﯾﺎﻘﻣ رد .ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺮﮔ ﻖﻠﻌﺗ (ﺪﺋﻮﺳ و ﺪﻧﻼﻨﻓ ،ژوﺮﻧ ،ﺪﻨﻠﺴﯾا) ﯽﻟﺎﻤﺷ يﺎﭘورا يﺎﻫرﻮﺸﮐ يا

ﻪـﻘﻄﻨﻣ يا

ﯽﻣ ﯽـﻨﻌﯾ ،ﺪـﻧراد يﺮـﺘﻬﺑ ﻊـﺿو ﯽﺘﯿـﺴﻨﺟ فﺎﮑـﺷ ﺺﺧﺎـﺷ ﺮـﻈﻧ زا ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫرﻮﺸﮐ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ

فﺎﮑﺷ ﻪﺘﺴﺑ ﯽﺘﯿﺴﻨﺟ يﺎﻫ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫرﻮﺸﮐ ،ﺪﻧراد يﺮﺘﺸﯿﺑ ةﺪﺷ

و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻟﺎﻤﺷ يﺎﮑﯾﺮﻣآ و ﺎﭘورا ﮥﺘﻓﺎﯾ

ﺎﻘﯾﺮﻓآ لﺎﻤﺷ و ﻪﻧﺎﯿﻣروﺎﺧ ﮥﻘﻄﻨﻣ ﻪﺘـﺷاد يﺪـﺑ ﻊـﺿو ،ﻖﻃﺎـﻨﻣ ﺮﮕﯾد ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ5

ﻖﻃﺎـﻨﻣ ﺐـﯿﺗﺮﺗ .ﺪـﻧا زا

ﻪﺑ ﺮﺗﺪﺑ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ ﺎﺗ ﺮﺗﺮﺑ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ :ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻦﯿﻨﭼ ﺐﯿﺗﺮﺗ

1 ،ﯽﻟﺎﻤـﺷ يﺎـﭘورا . 2

،ﯽﻟﺎﻤـﺷ يﺎـﮑﯾﺮﻣآ . 3

.

،ﻦﯿﺗﻻ يﺎﮑﯾﺮﻣآ 4

،يﺰﮐﺮﻣ يﺎﯿﺳآ و ﯽﻗﺮﺷ يﺎﭘورا . 5

،ﻪﯿﺳﻮﻧﺎﯿﻗا و ﯽﻗﺮﺷ يﺎﯿﺳآ . 6

ياﺮﺤـﺻ بﻮﻨﺟ .

___________________________________________________________

1.World Economic Forum (WEF) 2.gender gap

.3 لﺎﺳ ﺎﺗ 2016 لﺎﺳ رد ﺎﻣا ،ﺖﺷاﺪﻧ رﻮﻀﺣ نﺎﻤﻟرﺎﭘ رد ﯽﻧز ،ﺮﻄﻗ و ﻦﻤﯾ رد ﯽﻨﻌﯾ نﺎﻬﺟ رﻮﺸﮐ ود رد 2017

ﯽﻤﮑﺣ ﯽﻃ ﺮﻄﻗ ﺮﯿﻣا

ار نز رﺎﻬﭼ ﺪﯾﺰﮔﺮﺑ ﺮﻄﻗ يارﻮﺷ ﺲﻠﺠﻣ ﺖﯾﻮﻀﻋ ﻪﺑ .

4.global gender gap index

5. Middle East and North Africa (MENA)

(8)

ﺖﺴﯿﺑ ﮏﯾو رﺎﻤﺷ ، ة 1 ، 1402

172

،ﺎﻘﯾﺮﻓآ 7 و ﺎﯿﺳآ بﻮﻨﺟ . 7

ﮥﻘﻄﻨﻣ يﺎﻫرﻮﺸﮐ رد نﺎﻧز ﯽﻨﻌﯾ) ﺎﻘﯾﺮﻓآ لﺎﻤﺷ و ﻪﻧﺎﯿﻣروﺎﺧ . ﺖﺒـﺴﻧ ﯽﺘﺣ ،ﺎﻣ

ﯽـﻣ ﺮـﺳ ﻪﺑ يﺮﺗﺪﺑ ﺖﯿﻌﺿو رد ﯽﺘﯿﺴﻨﺟ فﺎﮑﺷ ﺮﻈﻧ زا ،ﺎﻘﯾﺮﻓآ ياﺮﺤﺻ بﻮﻨﺟ يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﻪﺑ رد .(ﺪـﻧﺮﺑ

ﺐـﺻﺎﻨﻣ ﺬـﺧا ﺖﯿﻌـﺿو ﯽـﺳرﺮﺑ ﻪـﺑ ،ناﺮـﯾا ﺖﯿﻌﺿو ﺚﺤﺒﻣ ﻪﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﭼﺮﻫ ﯽﮑﯾدﺰﻧ يﺎﺘﺳار رد ﻪﻣادا ﯽﻣ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﯽﻣﻼﺳا يﺎﻫرﻮﺸﮐ رد نﺎﻧز ﻂﺳﻮﺗ ﯽﻟﺎﻋ ﯽﺳﺎﯿﺳ .دﻮﺷ

ﯽﻣﻼﺳا يﺎﻫرﻮﺸﮐ رد ﮥﻫد زا ًﺎﺒﻟﺎﻏ:

1980 برﺎـﺠﺗ ﻦﯿـﻟوا زا ﺮـﺗﺮﯾد ﻪـﻫد ود دوﺪـﺣ) ﺪـﻌﺑ ﻪﺑ

ﺖﺳﺎﯾر ﺐﺻﺎﻨﻣ ﻪﺑ نﺎﻧز ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ﺖﺴﺨﻧ و يرﻮﻬﻤﺟ

ﺐـﺻﺎﻨﻣ رد نﺎﻤﻠﺴﻣ نﺎﻧز رﻮﻀﺣ (نﺎﻬﺟ رد يﺮﯾزو

ﻞﯿﺒﻗ زا يدراﻮﻣ ؛داد خر (رﻮﺸﮐ يﺮﺒﻫر) ﺖﻟود ﯽﻟﺎﻋ ﺢﻄﺳ رد ﯽﺳﺎﯿﺳ 1988

ﺖﺴﺨﻧ نﺎﺘـﺴﮐﺎﭘ يﺮـﯾزو

ﯽﺑ) ،(ﻮﺗﻮﺑ ﺮﯿﻈﻧ 1991

ﺖﺴﺨﻧ ﯾزو ،(ﺎﯿﺿ هﺪﻟﺎﺧ) شدﻼﮕﻨﺑ يﺮ 1993

ﺖﺴﺨﻧ ) ﻪﯿﮐﺮﺗ يﺮﯾزو ،(ﺮﻠﻠﯿﭼ ﻮﺴﻧﺎﺗ

1996 ﺖﺴﺨﻧ ﯾزو شدﻼﮕﻨﺑ يﺮ )

،(ﺪﺟاو ﻪﻨﯿﺴﺣ ﺦﯿﺷ 2001

ﺖﺴﺨﻧ يﺮﯾزو (يﻮﺑرﻮﯾدﺎـﻣ ﯽﻣﺎﻣ) لﺎﮕﻨﺳ

1

ﺖﺳﺎﯾر و يﺰﻧوﺪﻧا يرﻮﻬﻤﺟ )

ا زا ﯽﮕﻤﻫ ﻪﮐ (يﺮﺗﻮﭘﻮﻧرﺎﮐﻮﺳ ﯽﺗاوﺎﮕﻣ ﺬﺧا رد نﺎﻤﻠﺴﻣ نﺎﻧز برﺎﺠﺗ ﻦﯿﻟو

د ﯽﻟﺎﻋ ﺢﻄﺳ رد ﯽﺳﺎﯿﺳ ﺐﺻﺎﻨﻣ ﺖﻟو

- ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ رﻮﺸﮐ ﻪﺑﺮﺠﺗ .ﺪﻧﻮﺷ

ﻪـﺑ نﺎـﻧز ﯽﺑﺎﯿﺘـﺳد يﺪﻌﺑ يﺎﻫ

ﺖـﺴﺨﻧ مﺎـﻘﻣ رد نﺎﻤﻠـﺴﻣ يﺎﻫرﻮـﺸﮐ يﺮـﺒﻫر) ﺖـﻟود ﯽﻟﺎـﻋ ﺢﻄـﺳ رد ﯽـﺳﺎﯿﺳ ﺐﺻﺎﻨﻣ و يﺮـﯾزو

ﺖﺳﺎﯾر ﯽﻣ دراﻮﻣ ﻦﯾا ﻞﻣﺎﺷ (يرﻮﻬﻤﺟ زا :ﺪﻧﻮﺷ

2009 ﺖﺴﺨﻧ (ﻪﻨﯿـﺴﺣ ﺦﯿﺷ) شدﻼﮕﻨﺑ يﺮﯾزو ،2

2010

ﺲﯿﺋر (اﻮﯾﺎﺒﻧﻮﺗوا ازر) نﺎﺘﺳﺰﯿﻗﺮﻗ يرﻮﻬﻤﺟ ،3

2011 ﺲﯿﺋر ﯽـﯿﺤﯾ ﻪـﻔﻃﺎﻋ) ووزﻮﮐ يرﻮﻬﻤﺟ (ﺎـﻏآ

،4

2013

ﺖﺴﺨﻧ ،(هرﻮﺗﺎﺗ ﺎﻨﯿﻣا) لﺎﮕﻨﺳ يﺮﯾزو 2015

ﺲﯿﺋر ﺲﯾرﻮـﻣ يرﻮﻬﻤﺟ )5

(ﻢﯿـﻘﻓ ﺐـﯾﺮﻏ ﻪـﻨﯿﻣا و6

2017

ﺲﯿﺋر ﻪﻤﯿﻠﺣ) رﻮﭘﺎﮕﻨﺳ يرﻮﻬﻤﺟ ﺖﻨﺑ

(بﻮـﻘﻌﯾ ﻪـﺑ .7

رد نﺎـﻧز رﻮـﻀﺣ ﺰـﯿﻧ ﻪـﻨﯿﺑﺎﮐ ﺢﻄـﺳ رد ﯽﻠﮐرﻮـﻃ

ﻧ ﺖـﻧوﺎﻌﻣ و ترازو ﻞﯿﺒﻗ زا ﯽﺒﺻﺎﻨﻣ رد نﺎﻤﻠﺴﻣ يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﺖـﺴﺨ

ﻣ ،ﺮـﯾزو ﻌ ﺖـﺳﺎﯾر ﺖـﻧوﺎ ،يرﻮـﻬﻤﺟ

ﻪﺑور ،ﻮﺳ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻢﺘﺴﯿﺑ نﺮﻗ مود ﮥﻤﯿﻧ زا ...و ﺮﯾزو ﺖﻧوﺎﻌﻣ ﯽـﮑﯾدﺰﻧ ياﺮـﺑ ﻪـﻣادا رد .ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺶﯾاﺰﻓا

ﻪﺑ ،ناﺮﯾا ﺚﺤﺒﻣ ﻪﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﭼﺮﻫ صﺎﺧ رﻮﻃ

رد ﺖـﺳﺎﯿﺳ رد نﺎـﻧز رﻮـﻀﺣ ﺮﺻﺎﻌﻣ ﺖﯿﻌﺿو ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﺮﺗ

ﯽﻣ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﻪﻧﺎﯿﻣروﺎﺧ ﮥﻘﻄﻨﻣ .دﻮﺷ

___________________________________________________________

1. Mame Madior Boye

تاﺪﻬﻌﺗ ياراد وا ﻮﻗ

ﻧاﺮﮕﻧ و دﻮﺑ نز قﻮﻘﺣ قﺎﻘﺣا لﻮﺻا ﻪﺑ ي ﯽ

ﺎﻫ ي ﻣ حﺮﻄﻣ ﺖﻟود رد دﻮﺧ نﺎﻣز رد ار نﺎﻧز ﯽ

دﺮﮐ .

.2 ﺎﺗ 2022 يدﻼﯿﻣ

3.

ا ﺮﮕﯾد ز ﺳ ﻤ ﺖ ﺎﻫ ي وا رد

،ﺖﻟود ﻦﯿﻟوا ﺮﯿﻔﺳ نﺎﺘﺳﺰﯿﻗﺮﻗ يرﻮﻬﻤﺟ رد

ﺎﮑﯾﺮﻣآ و ادﺎﻧﺎﮐ و ﺮﯿﻔﺳ لوا رد ﺲﯿﻠﮕﻧا .دﻮﺑ ﺰﯿﻧ 4. Atifete Jahjaga

.5 ﻣ ﺲﯾرﻮ

، ﮏﯿﺗاﺮﮐﻮﻣد رﻮﺸﮐ ﻦﯾﺮﺗ رﺎﻗ ة .ﺖﺳا ﺎﻘﯾﺮﻓآ

6 ا . ﻪﺑ نز قﻮﻘﺣ قﺎﻘﺣا لﻮﺻا ﻪﺑ يﻮﻗ تاﺪﻬﻌﺗ ياراد و و

ﯾ هﮋ .دﻮﺑ ناﻮﺟ ناﺮﺘﺧد ياﺮﺑ شزﻮﻣآ ﺖﯿﻤﻫا زا ﺖﯾﺎﻤﺣ

7 ﺗ . ﺎ 2022

؛يدﻼﯿﻣ د زا ﯾ ﺮﮕ ﺳ ﺖﻤ ﺎﻫ ي ﻠﺣ ﯿ ﻪﻤ ﺖﻨﺑ ﯾ بﻮﻘﻌ .ﺖﺳا هدﻮﺑ ترازو ،ﺖﻟود ﺢﻄﺳ رد ﺖﺳﺎﯾر

ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يو يرﻮﻬﻤﺟ

ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻪﻌﺳﻮﺗ يرﻮﺸﮐ يﺮﺒﻫر زا ﻖﻓﻮﻣ يا ﺮﮔ

.ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ نز ﮏﯾ ﻂﺳﻮﺗ ا

(9)

ﺳﺎ ﯽ رد ...

173

ﻧﺎﯿﻣروﺎﺧ ﮥﻘﻄﻨﻣ رد ﻪﺑ :ﻪ

رﻮﻃ دوﺪﺣ ًﺎﻓﺮﺻ ﯽﺳﺎﯿﺳ ﺐﺻﺎﻨﻣ رد نﺎﻧز ﻢﻬﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ 7

ﺪﺻرد هدﻮـﺑ

ﺖﺳا و ﻦﯾا رد

،ﻪﻘﻄﻨﻣ يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﻪﻨﯿﻣز توﺎﻔﺗ

يﺎﻫ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ يرﺎﯿﺴﺑ ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﺮـﮐذ نﺎﯾﺎـﺷ .ﺪﻧراد

ﻪﭼﺮﮔ رﻮﻀﺣ ﻪﻧﺎﯿﻣروﺎﺧ نﺎﻧز رد

ﺐﺻﺎﻨﻣ ﯽﺳﺎﯿﺳ زا ﺮﺘﻤﮐ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ و ﺖﺳا ﯽﻧﺎﻬﺟ رد

ﯽـﺧﺮﺑ يﺎﻫرﻮـﺸﮐ

ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺎﺗ ﮥﻫد

،ﻪﺘﺷﺬﮔ نﺎﻧز ﯽﺘﺣ يأر ﻖﺣ و و ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ ﺰﯿﻧ ار يرﻮﺗاﺪﯾﺪﻧﺎﮐ ﻖﺣ ﺪﺻرد

كﺪـﻧا نﺎـﻧز رد

ﻊﻧﺎﻣ ﻪﻨﻨﻘﻣ ةﻮﻗ ﺶﻘﻧ زا

نﺎﻧز ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ رد

ﻢﯿﻤﺼﺗ يﺮﯿﮔ ﺎﻫ

،دﻮﺑ هﺪﺷ رد ﻪـﻧﺎﯿﻣروﺎﺧ نﺎـﻧز رﻮﻀﺣ ﺪﻧور ﺎﻣا

ﯽﻃ ،ﯽﺳﺎﯿﺳ ترﺪﻗ ﮥﺻﺮﻋ ﮥﻫد

ﺮﯿﺧا ﺖﻋﺮﺳ ﻪﺘﻓﺮﮔ

؛ﺖﺳا ﻪﺑ يﻮـﺤﻧ ﯽـﺘﺣ ﻪـﮐ يرﺎﯿـﺴﺑ

يﺎﻫرﻮـﺸﮐ زا

ةزﻮﺣ ﯽﺑﺮﻋ ﺞﯿﻠﺧ

سرﺎﻓ ﻪﮐ ياراد مﺎﻈﻧ ﻪﻈﻓﺎﺤﻣ ﯽﺳﺎﯿﺳ يﺎﻫ ﻊـﻧاﻮﻣ ﺎـﺑ و ﺪﻨﺘـﺴﻫ ﮏﯿﺗاﺮﮐﻮﻣدﺮﯿﻏ و رﺎﮐ

ﻪـﺟاﻮﻣ نﻮﯿـﺳاﺰﯿﺗاﺮﮐﻮﻣد ﺮﯿﺴﻣ رد يرﺎﯿﺴﺑ ) ﺪـﻧا

Shanbehbazaari & Eslami, 2020

و ﻦﯿﻧاﻮـﻗ و (

ﻪﯾور يﺎﻫ نآ رد نز ﺪﺿ ﯽﻣ اﺮﺟا ﺎﻫ

مﺎﮔ ،دﻮﺷ ﯽﺘﺒﺜﻣ ﯽﯾاﺪﺘﺑا يﺎﻫ رد

يﺎﺘﺳار يﺮﺑاﺮﺑ ﻪـﻠﻤﺟ زا ﯽﺘﯿـﺴﻨﺟ

ﺮﻋ رد ﺖﺳﺎﯿﺳ ﮥﺻ ﻪﺘﺷادﺮﺑ

ياﺮـﺑ ؛ﺪﻧا لﺎـﺳ رد ﻪـﻧﻮﻤﻧ

2011 ﺖﯾﻮـﻀﻋ ﺪـﻨﭼ

رد نز ﯽﺗرﻮـﺸﻣ يارﻮـﺷ

ﺖﻨﻄﻠﺳ ﻢﮑﺣ ﺎﺑ هﺎﺷدﺎﭘ ،نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ 2017

ﺖﯾﻮﻀﻋ رﺎﻬﭼ رد نز ﻢﮑﺣ ﺎﺑ ﺮﻄﻗ يارﻮﺷ ﺲﻠﺠﻣ ،ﺮـﻄﻗ ﺮﯿﻣا

2018 بﺎﺼﺘﻧا ﮏﯾ نز ﻪﺑ ﺮﯾزو ﺖﻧوﺎﻌﻣ ﺖﻤﺳ و

2019 بﺎﺼﺘﻧا ﮏﯾ نز ﻪﺑ ﺖﻤﺳ ترﺎﻔﺳ ﺮـﯾزو ﮥﺒﺗر ﺎﺑ

ﻂﺳﻮﺗ هﺎﺷدﺎﭘ ﺴﺑﺮﻋ .نﺎﺘ

:ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ رد ﯽﺘﯿـﺴﻨﺟ فﺎﮑـﺷ ﯽﻧﺎـﻬﺟ ﺺﺧﺎـﺷ ﯽـﻠﮐ ﯽﺳرﺮﺑ

ﻞﻣﺎـﺷ ﻪـﮐ)

ﺺﺧﺎﺷﺮﯾز يﺎﻫ

» ﯽﺳﺎﯿﺳ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ

1« و

» يدﺎـﺼﺘﻗا ﺖﮐرﺎﺸﻣ و ﺖﺻﺮﻓ

2« و

» ﺎـﻘﺑ و ﺖﻣﻼـﺳ

3« و

» ﯽﺷزﻮﻣآ تﺎﻧﺎﮑﻣا ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد

4« ﯽﻣ نﺎﺸﻧ (ﺖﺳا ،ﯽﺘﯿـﺴﻨﺟ فﺎﮑـﺷ ﺺﺧﺎـﺷ تاﺮـﯿﯿﻐﺗ ،ناﺮﯾا رد ﺪﻫد

ﺐﻘﻋ ﯽﺘﯿﺴﻨﺟ يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺮﻈﻧ زا .ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﺖﺑﺎﺛ يﺪﻧور زا) ﻪـﻫد ﮥـﻧﺎﯿﻣ زا ﯽﯾﺎﺘـﺴﯾا ﻞﻗاﺪـﺣ ﺎـﯾ ،دﺮﮔ

2015 شراﺰﮔ رد و هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ( زا) ﺎﻫ

2006 شراﺰـﮔ نﺎـﯾﺎﭘ ﺎـﺗ 2021

( ﺺﺧﺎـﺷﺮﯾز رد ناﺮـﯾا يﺎـﻫ

» ﻧز رﻮﻀﺣ ﯽﻨﻌﯾ ﯽﺳﺎﯿﺳ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﯽﺳﺎﯿﺳ ﺐﺻﺎﻨﻣ رد نﺎ

« و

» يدﺎـﺼﺘﻗا ﺖﮐرﺎـﺸﻣ و ﺖـﺻﺮﻓ «

ﺎـﺑ

ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺐﺴﮐ ﯽﻧﺎﻬﺟ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ زا ﺮﺘﻤﮐ يزﺎﯿﺘﻣا ،دﺎﯾز فﻼﺘﺧا

؛ ﺺﺧﺎﺷﺮﯾز رد ﺪﻨﭼﺮﻫ يﺎﻫ

» ﺖﻣﻼﺳ

ﺎﻘﺑ و « و

» ﯽـﺷزﻮﻣآ تﺎﻧﺎﮑﻣا ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد

« ﺖـﺳا هدﻮـﺑ ﯽﻧﺎـﻬﺟ ﻦﯿﮕﻧﺎـﯿﻣ زا ﺶﯿـﺑ ﯽﻫﺎـﮔ و ﮏـﯾدﺰﻧ ،

) ﻪﺑ يﻮﺤﻧ لﺎﺳ رد ﯽﺘﯿﺴﻨﺟ فﺎﮑﺷ ﺺﺧﺎﺷ ﺖﯿﻌﺿو ﻪﮐ يﺎﻫ

2006 ﺎﺗ 2008 ،ﻪﺘـﺷاد ﯽﺒـﺴﻧ دﻮـﺒﻬﺑ ﺎـﻣا

لﺎﺳ ﯽﻃ يﺎﻫ 2009 ﺎﺗ 2012 لﺎـﺳ رد و هﺪـﺷ ﻪـﺟاﻮﻣ ﯽـﺸﻫﺎﮐ و ﯽﺸﯾاﺰﻓا بوﺎﻨﺘﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺎﺑ 2012

ﻪﺑ ﯽﺘﯿﺴﻨﺟ ﮥﻠﺻﺎﻓ ﺺﺧﺎﺷ ناﺰﯿﻣ 593

/0 لﺎﺳ رد ﺖﯾﺎﻬﻧرد و 2015

ﻪـﺑ 580 /0 ﯽـﻨﻌﯾ ؛ﺖـﺳا هﺪﯿـﺳر

شراﺰﮔ رد ﻪﭽﻧآ زا ﺮﺘﻤﮐ 2008

دﻮﺑ هﺪﺷ مﻼﻋا (

لﺎﺳ رد . 2018

،ﻪﺘـﺷاد ﯽﺒﺴﻧ دﻮﺒﻬﺑ ناﺮﯾا هﺎﮕﯾﺎﺟ ﺎـﻣا

___________________________________________________________

1. political empowerment

2. economic participation and opportunity 3. health and survival

4. educational attainment

(10)

ﺖﺴﯿﺑ ﮏﯾو رﺎﻤﺷ ، ة 1 ، 1402

174

شراﺰﮔ ﻦﯾﺮﺗﺪﯾﺪﺟ ) ﯽﺘﯿـﺴﻨﺟ فﺎﮑﺷ ﺺﺧﺎﺷ يﺎﻫ

2020 و 2021 رد ناﺮـﯾا ﻪـﮐ ﺖـﺳا نآ زا ﯽﮐﺎـﺣ (

.دراد راﺮﻗ لوﺪﺟ ﻦﯿﯾﺎﭘ رﻮﺸﮐ هد ﻦﯿﺑ رد ،ﯽﻧﺎﻬﺟ ﺢﻄﺳ ﯽﺘﯿﺴﻨﺟ فﺎﮑﺷ ﺺﺧﺎﺷ رد1

، رد ناﺮﯾا ﻪـﺴﯾﺎﻘﻣ

ﺎﺑ يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﻪﻧﺎﯿﻣروﺎﺧ) ﻪﻘﻄﻨﻣ

و لﺎﻤﺷ (ﺎﻘﯾﺮﻓآ رد هﺎﮕﯾﺎﺟ يﺎﻫرﻮـﺸﮐ ﮏﯾدﺰﻧ ﯽﻨﻌﯾ ﻢﻫدﺰﻧﺎﺷ ،ﻪﯾرﻮـﺳ

قاﺮﻋ و ﻦﻤﯾ و دراد راﺮﻗ ياراد

ﻦﯿﯾﺎﭘ ﯽﻫﺎﮕﯾﺎﺟ نﺎﺘﺴﻨﻣرا ،ﻪﯿﮐﺮﺗ ،نﺎﻤﻋ ،نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ،تارﺎﻣا ،ﻦﯾﺮﺤﺑ زا ﺮﺗ

ﺖﺳا نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ و

؛ ﻪﺑ يﻮﺤﻧ (قاﺮـﻋ و ﻦـﻤﯾ ،نﺎﺘـﺴﮐﺎﭘ ،نﺎﺘﺴﻧﺎﻐﻓا ﺰﺟ ﻪﺘﺒﻟا) ﻪﻘﻄﻨﻣ يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﺮﯾﺎﺳ ﻪﮐ

ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺺﺧﺎﺷﺮﯾز ﮏﯾ رد ﻞﻗاﺪﺣ ﻫﺎﮕﯾﺎﺟ ،هﺪﺷ

ﻪﺘﻓﺎﯾ ناﺮﯾا زا ﺮﺘﻬﺑ ﯽ ﻪﻧ ناﺮﯾا ﻪﻧﺎﻔﺳﺄﺘﻣ و ﺪﻧا

ﺎﻬﻨﺗ وﺰـﺟ

هد ﺮﻈﻧ زا ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺮﺗﺮﺑ رﻮﺸﮐ ﯽﺘﯿﺴﻨﺟ يﺮﺑاﺮﺑ

ﺖﺴﯿﻧ ﻪﮑﻠﺑ ، ةﺮﻣز رد ﻦـﯾا يﺎـﻬﺘﻧا رﻮـﺸﮐ ﺞﻨﭘ ﺮﻬﻓ

ﺖـﺳ

ﻪﺑ ﯽﻣ رﺎﻤﺷ دور .

3 - 2 . ﺺﺧﺎﺷﺮﯾز ﺮﻈﻧ زا ناﺮﯾا ﺖﯿﻌﺿو

» يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﯽﺳﺎﯿﺳ

« ﻖﺒﻃ شراﺰﮔ يﺎـﻫ 2015 ﺎـﺗ

شراﺰﮔ نﺎﯾﺎﭘ

2021

ﺺﺧﺎﺷﺮﯾز ﻢﯿﻤﺼﺗ حﻮﻄﺳ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ رد ﯽﺘﯿﺴﻨﺟ فﺎﮑﺷ ﻪﺑ ﯽﺳﺎﯿﺳ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ

طﻮـﺑﺮﻣ ﯽﺳﺎﯿﺳ يﺮﯿﮔ

ﯽﻣ ﻪﻔﻟﺆﻣ رد نادﺮﻣ ﻪﺑ نﺎﻧز ﺖﺒﺴﻧ ﯽﺳرﺮﺑ ﻖﯾﺮﻃ زا و دﻮﺷ و ﯽﻧﺎـﻤﻟرﺎﭘ هﺎـﮕﯾﺎﺟ ،ﯽـﺗرازو ﺖـﯿﻌﻗﻮﻣ يﺎﻫ

ﻢﻬﻣ ﻦﺘﺷادرﺎﯿﺘﺧارد تاﻮﻨﺳ ﺲﯿﺋر) ﯽﯾاﺮﺟا مﺎﻘﻣ ﻦﯾﺮﺗ

يرﻮﻬﻤﺟ ، ﺖﺴﺨﻧ يﺮﯾزو و ﺖﺳﺎﯾر هﺎﺠﻨﭘ رد (ﺖﻟود

ﺬﮔ لﺎﺳ ﯽﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻪﺘﺷ نﺎﻤﻫ .دﻮﺷ

رﻮﻃ ﺪﺷ هرﺎﺷا ﻪﮐ

، ﯽﺳرﺮﺑ زﺎﯿﺘﻣا ناﺮﯾا رد فﺎﮑـﺷ ﺺﺧﺎـﺷﺮﯾز رﺎﻬﭼ

ﻦﯾﺮﺘـﺸﯿﺑ داد نﺎـﺸﻧ (يدﺎـﺼﺘﻗا ﺖﮐرﺎﺸﻣ ،شزﻮﻣآ ،ﺖﺷاﺪﻬﺑ ،ﯽﺳﺎﯿﺳ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ) ﯽﺘﯿﺴﻨﺟ فﺎﮑـﺷ

ﯽﺘﯿﺴﻨﺟ ناﺮﯾا ﻪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ رد و (ﯽﻟﺎـﻋ ﯽﺳﺎﯿﺳ ﺐﺻﺎﻨﻣ رد نﺎﻧز رﻮﻀﺣ) ﯽﺳﺎﯿﺳ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺺﺧﺎﺷﺮﯾز

ﺖﮐرﺎﺸﻣ ﺲﭙﺳ ﺖﺳا هدﻮﺑ يدﺎﺼﺘﻗا

؛ ﻪﺑ رﻮﻃ ي رد ﻪﮐ ﻪﻔﻟﺆﻣ مﺎﻤﺗ ،ﯽﺳﺎﯿﺳ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺺﺧﺎﺷﺮﯾز يﺎﻫ

ﯽﺘﯿﺴﻨﺟ فﺎﮑﺷ رد

ﺖـﺳا دﺎـﯾز رﺎﯿـﺴﺑ ناﺮـﯾا ناﺮـﯾا و

زا ﻒﯿﻌـﺿ ﻦﯾﺮـﺗ يﺎﻫرﻮـﺸﮐ نﺎـﻬﺟ

ﻪـﺑ ظﺎـﺤﻟ

نﺎﻧز ﯽﺳﺎﯿﺳ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻪﺑ

ﯽﻣ رﺎﻤﺷ

؛دور ﯽـﺳﺎﯿﺳ يزﺎـﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺺﺧﺎﺷﺮﯾز ﯽﻧﺎﻬﺟ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﮐ اﺮﭼ

زﺎﯿﺘﻣا لﻮﺣ 218

/0 ﺖـﺳا هدﻮﺑ

، دﺪـﻋ لﻮـﺣ ناﺮـﯾا زﺎـﯿﺘﻣا ﺎـﻣا 036

/0 ﺖـﺳا

2. ﺺﺧﺎـﺷﺮﯾز رد ناﺮـﯾا

،ﯽﺳﺎﯿﺳ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻪﺑ

ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﯽﺘﯿﺴﻨﺟ فﺎﮑﺷ

ﻪﻔﻟﺆﻣ رد ار يﺎﻫ

» داﺪﻌﺗ لﺎﺳ ﯽﯾﺎﻫ ﻪـﮐ نﺎـﻧز

ﺖﻟود ﺲﯿﺋر ﺪﻨﺘﺴﻫ

« ،

» رﻮﻀﺣ نﺎﻧز نﺎﻤﻟرﺎﭘ رد

« و

» رﻮـﻀﺣ نﺎـﻧز رد ﺐـﺼﻨﻣ ترازو

« .ﺖـﺳا ﻪﺘـﺷاد

ﻦﯾا ﯽﺳرﺮﺑ رد ﻢﻬﻣ ﺺﺧﺎﺷﺮﯾز

شراﺰﮔ 2021 نﺎﺸﻧ ﯽﻣ ﺪﻫد ناﺮﯾا ﮥﻔﻟﺆﻣ رد

» داﺪﻌﺗ لﺎﺳ ﯽﯾﺎﻫ ﻪﮐ نﺎﻧز

ﺖﻟود ﺲﯿﺋر ﺪﻨﺘﺴﻫ

« ﯽﻟﺎـﻋ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ) ﮥـﺒﺗر رد (ﯽـﺳﺎﯿﺳ ﺐـﺻﺎﻨﻣ ﻦﯾﺮـﺗ

76 ـﻔﻟﺆﻣ رد و ﮥ

___________________________________________________________

.1 لﺎﺳ رد 2020 ا.ا.ج ﮥﺒﺗر 148 ﻪﺑ ار دﻮﺧ صﺎﺼﺘﺧا داد هﺎﮕﯾﺎﺟ و رد نآ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﮥﺒﺗر لﺎﺳ 2018 ﻪﺑ ﻪﻠﭘ ﺶﺷ ناﺰﯿﻣ ﻒﯿﻌﻀﺗ

.ﺪﺷ

لﺎﺳ رد 2021 ﺰﯿﻧ ا.ا.ج ﮥﺒﺗر 150 .ﺪﺷ ﻒﯿﻌﻀﺗ ﻪﻠﭘ ود ﻞﺒﻗ لﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ و دﺮﮐ ﺐﺴﮐ ار

2 ﻫ . ﺘﻣا ﻪﭼﺮ ﯿ زﺎ زا ﮏﯾ ﻪﺑ و ﺮﺗرود ﺮﻔﺻ دﺰﻧ ﯾ ﮏ ﺮﺗ نﺎﺸﻧ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻨﻫد ة ﺘﻣا ﯿ زﺎ ﻤﮐ ﺮﺘ .ﺖﺳا زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺗﺪﺑ ﺮﻔﺻ و زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﮏﯾ

ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ .دﻮﺷ

(11)

ﺳﺎ ﯽ رد ...

175

» رﻮﻀﺣ نﺎﻧز نﺎﻤﻟرﺎﭘ رد

« ﮥﺒﺗر رد 148 ﻔﻟﺆﻣ رد و ﮥ

» ترازو ﺐﺼﻨﻣ رد نﺎﻧز رﻮﻀﺣ

« ﮥﺒﺗر رد 136 راﺮﻗ

ﻪﻔﻟﺆﻣ ﯽﺳرﺮﺑ .دراد ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﯽﺳﺎﯿﺳ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺺﺧﺎﺷﺮﯾز يﺎﻫ

آ ﺮﯿﺧا لﺎﺳ ﺪﻨﭼ ﯽﻃ ﻪﮐ ﺖﺳا ن

، ﯽﺘﺣ

ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺘﻬﺑ ،ناﺮﯾا ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻪﻘﻄﻨﻣ يﺎﻫرﻮﺸﮐ زا يرﺎﯿﺴﺑ ﺖﯿﻌﺿو

؛ ياﺮﺑ ﺪﺤﺘﻣ تارﺎﻣا رد لﺎﺜﻣ ة

دوﺪﺣ ،ترازو ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ و نﺎﻤﻟرﺎﭘ رد نﺎﻧز ﺪﺻرد ﯽﺑﺮﻋ 17

ﺖﺳا ﺪﺻرد

، و دوﺪـﺣ ناﺮـﯾا رد راﺪﻘﻣ ﻦﯾا ﯽﻟ

6 .ﺖﺳا ﺪﺻرد

لوﺪﺟ 1 . ﺘﻣا ﯿ تازﺎ ا رﻮﺸﮐ ﯾ ناﺮ ﻪﻔﻟﺆﻣ رد ﺎﻫ ي ز ﯾ ﺺﺧﺎﺷﺮ زﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ي ﺳ ﯿ ﺳﺎ ﯽ

نﺎﻧز ﺖﺒﺴﻧ نادﺮﻣ ﻪﺑ نادﺮﻣ نﺎﻧز زا ﻪﻠﺻﺎﻓ نﺎﻬﺟ ﻂﺳﻮﺘﻣ

ﻂﺳﻮﺘﻣ نﺎﻬﺟ ناﺮﯾا ﻪﺒﺗر

رد 2021

06 / 0 4/

94 6/

5 253 / 0 - 312 / 0 059 / 0 148 نﺎﻤﻟرﺎﭘ رد نﺎﻧز رﻮﻀﺣ

(ﺪﺻرد)

07 / 0 3/

93 7/

6 163 / 0 - 235 / 0 072 / 0 136 ﺐﺼﻨﻣ رد نﺎﻧز رﻮﻀﺣ

(ﺪﺻرد) ترازو

0 50

0 144 / 0 - 144 / 0 0 76 لﺎﺳ داﺪﻌﺗ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ

ﺲﯿﺋر نﺎﻧز ﺖﻟود

هدﻮﺑ لﺎﺳ هﺎﺠﻨﭘ رد) ﺪﻧا

(ﻪﺘﺷﺬﮔ

:ﻊﺒﻨﻣ Karimi Dastnayi, 2021

ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯾا رد ﻪـﺑ ﯽﺘﯿﺴﻨﺟ يﺮﺑاﺮﺑ ﺮﻈﻧ زا ناﺮﯾا ﻦﯿﯾﺎﭘ ﮥﺒﺗر ﻪﮐ

يزﺎـﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺺﺧﺎـﺷﺮﯾز رد هﮋـﯾو

زﺮﺤﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ يﺎﻫرﻮﺸﮐ زا يرﺎﯿﺴﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﺘﺣ و نﺎﻬﺟ يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﺳﺎﯿﺳ ـﺷ

ﻪـﺑ ،ﺪ رﻮـﻃ

ﻊـﻧاﻮﻣ و تﺎـﻧﺎﮑﻣا ،ناﺮـﯾا ﯽﻣﻼـﺳا يرﻮـﻬﻤﺟ رد ﯽﺳﺎﯿﺳ ﺐﺻﺎﻨﻣ ﻪﺑ نﺎﻧز ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ﺖﯿﻌﺿو ﻪﺑ صﺎﺧ ﻢﺸﭼ ﻪﺑ ﺖﯾﺎﻨﻋ ﺎﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﯽﻣ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﯽﺳﺎﯿﺳ ﺐﺻﺎﻨﻣ رد ﯽﻧاﺮﯾا نﺎﻧز رﻮﻀﺣ ياﺮﺑ ﺎﺿﺎﻘﺗ زاﺪﻧا

.دﻮﺷ

3 - 3 . ﻌﺿو ﯿ ﺖ ﺳ ترﺪﻗ رد نﺎﻧز رﻮﻀﺣ ﯿ

ﺳﺎ ﯽ اﯾ

ناﺮ

ﻪﺑ نﺎﻬﺟ رد يدﻼﯿﻣ ﺖﺴﯿﺑ نﺮﻗ زا ﻪﭼﺮﮔا ﻪﻫد رد و ﯽﻠﮐرﻮﻃ

مﺎـﮔ ﻪـﻧﺎﯿﻣروﺎﺧ رد ﯽـﺘﺣ ﺮﯿﺧا يﺎﻫ ﯽﯾﺎـﻫ

ور ﻦﯿﺑ ﻦﯾا رد ،هﺪﺷ ﻪﺘﺷادﺮﺑ نﺎﻧز ﯽﺳﺎﯿﺳ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ياﺮﺑ ﺪﺷر ﻪﺑ ﯽﺒـﺳﺎﻨﻣ دﺮـﮑﻠﻤﻋ ناﺮـﯾا رﻮـﺸﮐ

زا ﻞـﺒﻗ ﺎﺗ) نﺎﺘﺴﻧﺎﻐﻓا يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﺘﺣ ،نﺎﻤﻟرﺎﭘ رد نﺎﻧز داﺪﻌﺗ ﮥﻔﻟﺆﻣ رد ،ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ؛ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺪﻧ يور رد نﺎﺒﻟﺎﻃ دﺪﺠﻣ نﺪﻣآرﺎﮐ 2021

ﺐﻘﻋ ﺖﯿﻌﺿو ،نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ و ﻦﯾﺮﺤﺑ ،نﺎﺘﺴﮐﺎﭘ ،(

ﻪﺑ ؛دراد يﺮﺗ ناﻮﻨﻋ

ﺎﻣز ةزﺎﺑ رد ناﺮﯾا ﺲﻠﺠﻣ نز نﺎﮔﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ﺪﺻرد ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻣﻼـﺳا يارﻮﺷ ﺲﻠﺠﻣ ﯽﻧ

هﺪـﻔﻫ ﺎـﺑ ﻪـﮐ ﻢـﻫد