Comparison of Iranian and International Experts' Approach to Technology Parks

(1)

Comparison of Iranian and International Experts' Approach to Technology Parks

Leila Khazdoozi Jamali

Ph.D in Technology Management, Islamic Azad University of Roodehen, Roodehen, Iran

Sepehr Ghazinoory¹

Professor, Department of Information Technology Management, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran

Behzad Soltani

Associate Professor, Department of Mechanical Engineering, University of Kashan, Kashan, Iran

(Received: 2019/06/12 -Accepted: 2019/07/24)

Abstract

Technology parks were established in Iran in order to move toward science- based economy and reduce petroleum-based economy. There were no efficient tools to connect university to industry before definition of technology parks in innovation and technology policy literature. In order to respond to this requirement, technology parks started their activity. The goal of this work was to evaluate the effective parameters in technology parks’ management and implementation as technology and innovation policy tools in supply-demand spectrum, based on which, management and implementation model has been designed. In this study, the comments of 64 domestic experts and 31 experts from 17 countries were collected via two Persian and English questionnaires.

Next, two supply-driven and demand-driven models were introduced and different models extracted from domestic and international experts’ ideas were evaluated and compared. Evaluations of this study resulted in four models of technology parks management each of which has played different roles in ternary generations of technology parks and has had different positions in the spectrum of supply and demand in regard of innovation and technology policy.

The results showed that demand-driven models performed more efficiently than supply-driven models.

Keywords

Technology Park, Demand Driven Technology Park, Supply Side Technology Policy.

This Work Is licensed under a CreativeCommons Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0)

1 - Corresponding Author’s Email: [email protected]

(2)

همانلصف یملع - یشهوژپ یراذگتسایس

،یمومع هرود 5 ، هرامش 3 ، زییاپ 1398

، تاحفص 90 - 60

نیب و یناریا ناصصختم درکیور هسیاقم کراپ هب یللملا

نف یاه یروا

یلامجداژن یزودزخ لایل

یریدم یرتکد یوجشناد ت

یژولونکت دازآ هاگشناد

نهدور یملاسا ناریا ،نهدور ،

یرون یضاق رهپس دیس

1

سردم تیبرت هاگشناد تاعلاطا یروانف تیریدم داتسا ناریا ،نارهت ،

یناطلس دازهب

هدکشناد رایشناد کیناکم یسدنهم

ناشاک هاگشناد ناریا ،ناشاک ،

:تفایرد خیرات(

22 / 3 / 98 - :شریذپ خیرات 2

/ 5 / 98 )

هدیکچ

سیس أت کراپ یاه یرواّنف داص تقا تمس هب تکرح یاتس ار رد ناریا رد شناد

روحم هب یگتس باو شهاک و

تهج رد .دییش فیرعت تفن رب یکتم داییصتقا خییساپ

وگ داییصتقا تمییس هب تکرح و مهم نیا هب یی شناد

روحم ،

کراپ یاه یرواّنف لماوع یییسررب شهوژپ نیا ماجنا زا فده .دندرک تیلاعف هب عورییش رثؤم

و هرادا رد پی هدا زاییس ی

کراپ یاه هب یرواّنف ناونع لدم یحارط و اییضاقت و هییضرع فیط رییس ود رد یروآون و یرواّنف تییسایییس رازبا

پی هدا زاس هرادا و ی کراپ یاه یرواّنف تارظن هلاقم نیا رد .تسا هدوب ساسا نیا رب تصش

راهچو یلخاد صصختم

و س ی و ی ک فتس ا اب روش ک هدفه زا صص ختم ،یس یلگنا و یس راف همانش س رپ ود و یش یامیپ قیقحت شور زا هدا

روآدرگ ی هدش و روحم هض رع لدم ود هئارا زا سپ ،همادا رد ،تس ا روحماض اقت

هرادا و یحارط تهج کراپ

اه ی

هس یاقم هب ،یرواّنف لدم

اه جارختس ا ی هدش

رظنزا و یلخاد ناص ص ختم بی

ن للملا هتخادرپ ی تاعلاطم .تس ا هدش

کراپ هرادا لدم راهچ هئارا هب جتنم شهوژپ نیا رد هتفرگ تروص یاه

رد یتوافتم هاگیاج کی ره هک هدش یرواّنف

لسن هس یاه کراپ هناگ یاه تیعقوم زین یروآون و یرواّنف تسایس هاگدید زا و هتشاد یرواّنف فیط رد یتوافتم یاه

اض اقت و هض رع نایم تش اد

ه دنا ساس ا نیا رب هک ، م

ی ناوت کراپ اه اب تهج گ ی ر ی روحماض اقت یاهرازبا ار

رترثؤم ی

.تسناد

یدیلک ناگژاو

: کراپ ،یرواّنف کراپ یرواّنف

روحماضاقت روحم هضرع یروانف تسایس ،

1 - لوئسم هدنسیون Email:[email protected]

(3)

همدقم کراپ یاه هب ناهج طاقن رثکا رد ،دوخ فلتخم لاکشا رد یرواّنف تابثا رازبا کی ناونع

هدش

رد یم هدید هنارواّنف تباقر شیازفا و یداصتقا دشر کیرحت هتشذگ ههد دنچ رد رازبا نیا ،دنوش

کراپ اما ،تسا هدرک ّیط ار لماکت لسن هس یاه

هتسد رد ًابلاغ ناریا یرواّنف رارق لوا لسن یدنب

یم خساپ ناوت و دنریگ هتشادن ار رظندروم فادها هب ییوگ

رادا و سیسأت یلصا یلوتم ،دنا کراپ ه

اه

کراپ همه و تسا یرواّنف و تاقیقحت مولع ترازو تیعبت یتباث یوگلا زا نآ هعومجمریز یاه

یم ماجنا تلود یوس زا هنلااس هجدوب و تخاسریز ،سیسأت هیلوا هیامرس نیمأت ینعی دننک

یم شرازگ هب دانتسا اب .دوش هدشرشتنم یاه

(

Barati, 2016: 23

) صتقا هبنج زا یلعف راتخاس ، یدا

شلاچ اب کراپ نیا بلغا ،تسا هجاوم یساسا یاه هب هجدوب لکشم اب اه

ینارمع شخب رد هژیو

تیامح ،دنتسه هجاوم رد ییازدمآرد و یهدزاب هک تسا هدش ثعاب یتلود ضوعلاب یاه

کراپ شلاچ رگید زا .دریگب رارق هجوتدروم رتمک ناریا یاه کراپ دوجوم یاه

مدع ناریا یاه

نا یورین عونت نآ هرادا رد یناس

تسا اه (

Shadan et al., 2013: 6; Askari Malsheikh, 2014

) ،

کراپ هرادا قوشم ،فادها هک تسا هدش ببس نایهاگشناد طسوت اه

هئارا تامدخ و اه و هدش

،دوش یرتمک هجوت تعنص و یلم یاهزاین هب و هدوب روحم هضرع ،رواّنف یاهدحاو باختنا حرط هجیتنرد یتاقیقحت یاه

تلاوصحم زا یرایسب یارب یفاک یاضاقت ای و هدوبن یدربراک نادنچ

لباق شخب شلاچ نیا هب هجوت اب هک ،درادن دوجو هنارواّنف کراپ سیسأت فادها زا یهجوت

اه

کراپ رد یروحم هضرع و ملع راشف درکیور .تسا هدشن ققحم هک تسا هدش ثعاب ناریا یاه

یراجت و یبایرازاب تامازلا صحم یزاس

هیامرس دوجواب و دوش هتفرگ رظن رد رتمک تلاو یراذگ

مشچ مهس دنناوتن هدشدیلوت تلاوصحم هزوح نیا رد نلاک ار تارداص و یلخاد رازاب زا یریگ

یداصتقا هعسوت یراکمه نامزاس یاهرامآ ،دنهد صاصتخا دوخ هب 1

( یم ناشن )OECD

،دهد

تبث تاعارتخا دادعت هروشک اب هسیاقم رد یناریا هدش

لاحرد یا لباق دشر زین هقطنم هعسوت

یهجوت

کراپ یمک هعسوت و هتشادن هدشرکذ دراوم هب هجوت اب .تسا هدوبن رثؤم زین ملع دیلوت رد یتح اه

کراپ رد درکیور رییغت هب زاین یاه

یم رظن هب یرورض ناریا یرواّنف نیازا ،دسر

هلاقم نیا رد ور

ش و عوضوم تایبدا رورم اب ات میدش نآرب کراپ تیقفوم یدیلک لماوع ییاسان

یحارط هب ،اه

لدم کراپ هرادا تهج دمآراک ییاه یاه

بلاغ لدم هک روحم هضرع لدم ادتبا رد .میزادرپب یرواّنف

کراپ هرادا رد جارختسا تسا ناریا یاه

خساپ ریز لاؤس ود هب سپس ،هدش هداد

:تسا هدش

هدایپ لدم

هدیا هرادا و یزاس کراپ لآ

یاه ّنف نیب و یلخاد ناصصختم رظنم زا یروا هچ یللملا

یگژیو

؟دراد ییاه

1 - Organization for Economic Co-operation

(4)

نیب و یناریا ناصصختم درکیور هسیاقم کراپ هب یللملا

یروانف یاه

63

هدایپ لدم

کراپ لآ هدیا هرادا و یزاس یاه

تسایس تمس هب یرواّنف ت ای هضرع فرط یاه

اضاق

؟تسا یرظن ینابم و میهافم

یرواّنف کراپ کراپ لکشت ،یرواّنف یاه میت اب هک دنتسه یروحم تسایس یاه

یتیریدم یاه

هب تکرش رد یروآون دشر و داجیا رد لاعفروط یم تکراشم دوخ رد رقتسم یاه

،دننک

(

1 : 2016 Bahari et al., -

نیب نمجنا فیرعت ساسا رب ،)Al

کراپ یللملا یرواّنف یاه

(1

،)IASP

هب هک تسا ینامزاس یرواّنف کراپ هفرح نیصصختم هلیسو

تیریدم یا یم

نآ یلصا فده و دوش

تکرش نایم هدنزاس تباقر و یروآون گنهرف ءاقترا قیرط زا هعماج رد تورث شیازفا رضاح یاه

هسسؤم و کراپ رد یملع کراپ ،فده نیا هب یبایتسد یارب .تسا شناد و ملع رب یکّتم یاه

هاگشناد نایم رد ار یرواّنف و شناد نایرج هسسوم ،اه

کرش ،هعسوت و قیقحت یاه ت

یصوصخ یاه

یم تیریدم و هتخادنا تکرح هب رازاب و تکرش دشر و دنک

قیرط زا ار یروآون رب یکّتم یاه

یم لیهست یشیاز یاهدنیآرف و دشر زکارم کراپ .دنک

هب یرگید بسانم تامدخ نینچمه اه

یم مهارف لااب تیفیکاب تلایهست و یراک یاهاضف هارمه .دنیامن

هس فلتخم داعبا هب هجوت اب کراپ زا توافتم لسن

یاه یفرعم یرواّنف هدش

هک لوا لسن رد :دنا

ههد یط 1980

( دش سیسأت نآ زا لبق و

Abbasi, 2018: 71

فیرعت و سیسأت ،هرادا ،)

مزیناکم فده و یتایلمع یاه کراپ یراذگ

د ًاتعیبط ،تفرگ تروص هاگشناد تیروحم اب اه هاگدی

دوب ملع راشف ،لسن نیا رظندروم یروآون ( تسا ه

Gyurkovics et al., 2014: 9

پ مود لسن .) کرا

اه

ههد یط 90 ( و تفرگ لکش

Abbasi, 2018: 71

نامزاس دورو دهاش ،) بسک یاه

یصوصخ راکو

تلود و کراپ بلغا ،دوب اه نامزاس طسوت اه

بسک یاه و سیسأت یصوصخ شخب راکو

تیریدم هاگشناد شقن نآ یپ رد هک هدش گ گنرمک لسن نیا رد اه

د یروآون هاگدید ،دیدر نیا ر

کراپ موس لسن .تسا هدوب رازاب ششک لسن لاس زا اه

2006 د لسن نیا رد ،دندش یفرعم هاگدی

زا تیامح یتایلمع راکوزاس اتسار نیا رد ،تسا دروخزاب رب ینتبم و یلماعت یروآون و طباور

هدرتسگ هتسب هئارا تهج تلود و تعنص ،هاگشناد نایم تلاماعت خ زا یا

هناروآون تامد هعسوت و

کراپ نیا تیریدم نینچمه ،هدوب ینیرفآراک گنهرف هفرح هورگ کی طسوت اه

هس ره رظن ریز یا

هاگشناد و یتلود ،یصوصخ( شخب یم ماجنا ،)اه

( دوش

Gyurkovics et al., 2014: 9

.)

1 - International Association of Science Park

(5)

یرواّنف و یروآون تسایس رییغت شوختسد یراذگتسایس هب طوبرم فیراعت نامز لوط رد هدش

یلاحرد ،دنا ههد رد هک

1960 و ملع یور رب زکرمت

« ملع تسایس »

یرواّنف هب ًادعب ،دوب

« یرواّنف تسایس »

و یروآون ًاریخا

هژاو اب

« یروآون تسایس »

( تسا هدشزکرمتم

Fagerberg, 2015: 2

گربرگاف هاگدید زا .)

،گربرگاف(

2015 : 4 یم یروآون زا ام فیرعت ) لک ای و لوصحم کی دناوت

روهظ دنیآرف ا

ات هدی

هرهب نامزاس درکیور اب ار یروآون تسایس تسیئوکدا ،دوش لماش ار یداصتقا یرادرب و یهد

یم فیرعت نینچ یروآون دیدج یاهرازاب هب یروآون تسایس ،دنک

تیلاعف ناونع یتلود شخب یاه

یم فیرعت رازاب رب رثؤم یصوصخ شخب و وآون دنور میقتسمریغ ای میقتسم هک دوش

ت و یر تارییغ

شناد داصتقا و هداد رارق ریثأت تحت ار هنارواّنف یم لکش ار روحم

(دنهد

Lis and Eva, 2015: 2

.)

اضاقت فرط یروآون تسایس یم فیرعت نینچ ار اضاقت فرط یروآون تسایس رلدا هعومجم :دنک

مومع تامادقا زا یا ی

یروآون یاقلا یارب یروآون راشتنا یشخب تعرس ای اه

ا اه یارب اضاقت شیازفا قیرط ز ن

یروآو اه

تامدخ و تلاوصحم یارب یدرکراک دیدج تامازلا فیرعت ای و هعومجم و

یا ع تامادقا زا یموم

یروآون یارب اضاقت شیازفا یارب نآ بذج یارب طیارش دوبهب ،اه

ت نییبت دوبهب ای اه یارب اضاق

یروآون کیرحت نآ راشتنا ندرک رسیم و اه

( تسا اه

OECD, 2017: 28

).

کراپ هرادا یدیلک لماوع یاه

ناریا یرواّنف

هدایپ ،یحارط لحارم رد یفلتخم رثؤم لماوع کراپ هرادا ای و یزاس

یاه ییاسانش یرواّنف هدش

( تسا

Wasim, 2014: 3-9

کراپ راذگرثا هرادا رب یرتشیب تاریثأت ،لماع هدزیس هک ) یاه

یرواّنف

هتشاد ار ناریا رد ع نیا ،دنا

یم لماو هویش هب دنناوت

هدایپ یفلتخم یاه رد هک ،دنوش یزاس

لودج 1 هب هئارا هصلاخ روط :تسا هدش

(6)

65

لودج 1 - کراپ هرادا و یحارط رد رثؤم لماوع یرواّنف یاه

( :عبنم زا هدافتسا اب رضاح هلاقم نیفلؤم(

Wasim, 2014: 3-9 ))

یر هار و یحارط رد رثوم لماوع

تیریدم تیکلام کبس

یربهار کبس

دمآرد لدم و هنیزه راتخاس یرواّنف زکرمت

)کچوک یشخب( یصصخت

شخب یمامت( عماج )اه

هیامرس نیمات تخاسریز نیمات اه

راک و بسک ینابیتشپ یژولونکت لاقتنا

تیامح یلام یاه

شزومآ و هعسوت

هیامرس رواشم یراذگ

تیریدم تخادرپ اه

تبث تیریدم همانرب مان

یاه نیب یللملا یناکم تیعقوم

لقتسم

هاگشناد اه

زکارم یتعنص

یداصتقا هژیو قطانم

گنهرف هکبش یزاس

هکبش بقع هب ور و ولج هب ور یزاس

)شزرا هریجنز داجیا(

هیامرس هب یسرتسد یاهرازاب و یراذگ

نیب و یلخاد یللملا

هکبش تکرش نایم رد یزاس رقتسم یاه

هکبش کراپ نایم یزاس یرواّنف و ملع یاه

هکبش و تیریدم نایم یزاس تکرش

یاه

کراپ هکبش تکرش نایم یزاس و رقتسم یاه

یهاگشناد رصانع اهدنویپ /تاطابترا

تکرش و رقتسم رواّنف یاه

هاگشناد اه

تکرش نایم رقتسم رواّنف یاه

تکرش و رقتسم رواّنف یاه

تکرش کراپ زا جراخ یاه

فادها یبایزرا تدم هاتوک فادها

تدم دنلب فادها

تکرش یبایزرا رقتسم رواّنف یاه

قوشم اه یژولونکت ناگدنهد لاقتنا

هیامرس یرکف یاه یداصتقا هژیو هقطنم یلام عبانم هب یسرتسد دشر و هزادنا

کراپ یفاکشدبلاک روحم هضرع یاه

هتسد ساسا رب کراپ لسن هس یدنب

کراپ لوا لسن ،یرواّنف یاه زا .دنتسه روحم هضرع ،اه

( رلدا هاگدید

Wei Keat et al., 2018: 1

کراپ ،) هب اه هضرع فرط یراذگتسایس رازبا یتنس روط

روآون فلتخم نارگیزاب نایم رگ لیهست شقن درکیور نیا اب و هدوب یم داجیا ار ی

تهج .دننک

هتسد کراپ یدنب هدایپ دنوررد هک لماع هدزیس زا روحم هضرع لدم هئارا و اه

هرادا و یزاس

کراپ یاه هدید رثؤم یرواّنف هدش

( دنا

Wasim, 2014: 3-9

هدافتسا ،) کراپ رد .تسا هدش هضرع یاه

ناد رظن ریز ًابلاغ و هدوب یتلود ،هعومجم هرادا و تیریدم روحم هاگش

یم ماجنا اه لحم .دوش

کراپ نیا رارقتسا تخاسریز و هیلوا هیامرس .تسا یهاگشناد یاضف رد ای و لقتسم اه

یاه

کراپ نیا زایندروم یم نیمأت تلود تمس زا ًامیقتسم اه

نآ هنلااس دمآرد و دوش تیامح لکش هب اه

تیوضع قح تفایرد و ناکم هراجا لحم زا یدودحم شخب و یتلود میقتسم یم نیمأت

.دوش

(7)

هکبش کراپ نیا هتفرگ تروص یزاس هدیا طیارش رد اه

هاگشناد اب ًافرص لآ ریاس ،اه

کراپ یاه یم ماجنا ،کراپ نامه رد رقتسم رواّنف یاهدحاو و یرواّنف رد لومعم تاطابترا و دوش

کراپ نیا هاگشناد ،رقتسم رواّنف یاهدحاو اب اه ک فادها .تسا یتاقیقحت زکارم و اه

هاتو و تدم

کراپ نیا رد تدمدنلب ماجنا عارتخا تبث و ملع دیلوت ،رواّنف یاهدحاو زا تیامح یانبم رب اه

یم قوشم .دوش هئارا یاه

کراپ نیا رد هدش هیامرس هب یسرتسد و یلام بلغا اه

دنچره( یرکف یاه

گنهرف .تسا )دودحم کراپ نیا رد ینامزاس

ف یاهدحاو زا تیامح هویش ساسا رب اه تبث و رواّن

یم میظنت عارتخا قوشم و تامدخ هئارا تیروحم و دوش

هئارا یاه کراپ رد هدش یاه

هضرع یرواّنف

تیامح روحم تبث و عارتخا تبث ،شزومآ ،ینوناق یاه

نیب و یلم یاهدادیور رد مان .تسا یللملا

هاگشناد اب طابترا نازیم و هدیا تیباذج ،رواّنف یاهدحاو بذج رد لماوع اه

بلغا و تسا یدیلک

کراپ نیا لکش رد .دنتسین یرواّنف دنچ ای کی یور رب زکرمتم و هدوب عماج اه 1

کراپ لدم یاه

هئارا روحم هضرع .تسا هدش

لکش 1 - کراپ هرادا لدم روحم هضرع یرواّنف

( میهافم زا هدافتسا اب رضاح هلاقم نیفلؤم(

Wasim, 2014: 3-9 .))

یفاکشدبلاک کراپ

روحماضاقت یاه

هتسد رد کراپ لسن هس یدنب یم افیا موس و مود لسن رد یدیلک شقن اضاقت ،یرواّنف یاه

،دنک

هئارا لدم کراپ هدش لکش رد روحماضاقت یاه

2 هدایپ دنوررد هک لماع هدزیس ساسا رب زین یزاس

(8)

67

کراپ هرادا و یاه

هدید رثؤم یرواّنف هدش

( دنا

Wasim, 2014: 3-9

حارط ) ی کراپ رد .تسا هدش یاه

رارقتسا لحم و تسا تعنص ای و یصوصخ شخب هدهع رب کراپ هرادا و تیریدم روحماضاقت کراپ نیا یم هتفرگ رظن رد یداصتقا هژیو قطانم ای و یتعنص زکارم رد اه

هیلوا هیامرس .دوش

کراپ نیا سیسأت نیمأت یصوصخ شخب طسوت اه

تخاسریز و هدش اپ نیا زایندروم یاه

کر زا اه

هیامرس لحم یم نیمأت یصوصخ شخب و تلود یراذگ

کراپ هنلااس هجدوب .دوش روحماضاقت یاه

و کراپ تیریدم یشهوژپ یاهدادرارق لحم زا یصوصخ شخب ییازدمآرد درکیور هب هجوت اب نامزاس رد کراپ تیریدم هک ییاهدادرارق یرسلااب هنیزه ،یتعنص زکارم نینچمه یتلود یاه

لکش یریگ سیورس هنیزه و تسا هتشاد یراکمه رقتسم رواّنف یاهدحاو اب نآ هئارا یاه

هب هدش

یم نیمأت رواّنف یاهدحاو هکبش .دوش

کراپ نیا یزاس ،یداصتقا هژیو قطانم ،یتعنص زکارم اب اه

کراپ ریاس نیمأت ،یرواّنف یاه

نیب و یلم یلام عبانم ناگدننک گرا رقتسم رواّنف یاهدحاو ،یللملا

نآ هاگشناد و شزرا هریجنز ،یتلود یاه کراپ لومعم تاطابترا .تسا اه

اب روحماضاقت یاه

تکرش ،یروشک یاهداهن ریاس ،رقتسم رواّنف یاهدحاو نیب یاهداهن و اه

هاگشناد و یللملا و اه

یم تروص یتاقیقحت زکارم هاتوک فادها .دریذپ

کراپ نیا رد تدمدنلب و تدم نیمأت یانبم رب اه

اهزاین کراپ ییازدمآرد و رقتسم رواّنف یاهدحاو تارداص مجح شیازفا ،یلخاد رازاب و یلم ی

یم میظنت قوشم .دوش هئارا یاه

کراپ نیا رد هدش لاقتنا هب یسرتسد اه

قطانم ،یرواّنف ناگدنهد

نیمأت ،یداصتقا هژیو هیامرس هب یسرتسد و یلام ناگدننک

گنهرف .تسا یرکف یاه ینامزاس

کراپ قت یاه هکبش یاتسار رد روحماضا ،ییازدمآرد و هیامرس بذج ،یلم یاهزاین نیمأت ،یزاس

یم لکش تارداص شیازفا و دیدج یاهرازاب هب دورو قوشم و تامدخ هئارا تیروحم و دریگ

یاه

هئارا کراپ نیا رد هدش هکبش ساسا رب اه

همانرب ،یبایرازاب ،یرواّنف لاقتنا ،یزاس بسک یزیر

،راکو

رد تکراشم حرط

هژورپ تیریدم ،اه تبث و هعسوت و قیقحت ،ینوناق تیامح ،اه

یاهدادیور رد مان

نیب و یلم کراپ رد یدیلک لماوع .تسا یللملا

یاهدحاو بذج و یبایزرا یارب روحماضاقت یاه

بسک یهیجوت حرط لماش ،رواّنف مجح و دادعت ،تارداص مجح ،تعنص اب طابترا نازیم ،راکو

یباذج ،اهدادرارق یم هتفرگ رظن رد روشک یاهزاین اب تلاوصحم قباطت و هدیا ت

نیا بلغا .دوش

کراپ .دنتسه زکرمتم یرواّنف دنچ ای کی یور و هدوب یصصخت اه

(9)

لکش 2 - کراپ هرادا لدم روحماضاقت یرواّنف

( میهافم زا هدافتسا اب رضاح هلاقم نیفلؤم(

Wasim, 2014: 3-9 .))

شور شهوژپ یسانش

تایلک ماجنا هیضرف نومزآ یانبم رب و یمک رضاح شهوژپ ا رد .تسا هدش

شور زا قیقحت نی

و یشیامیپ قیقحت هدافتسا ییارقتسا درکیور

هداد ادتبا نآ ساسا رب هک تسا هدش یروآدرگ اه

نآ ساسا رب سپس هیضرف اه

هب رضاح قیقحت رد ،تسا هدش یزاس لکش روظنم

بوچراچ یریگ

یروآدرگ و شهوژپ یموهفم هناخباتک هعلاطم زا نیشیپ تاقیقحت تاعلاطا

باتک ،یا کناب ،اه

یاه

هتفرگ هرهب یجراخ و یلخاد تلااقم ،یتاعلاطا شخب رد تاعلاطا یروآدرگ یلصا رازبا .هدش

شسرپ عون زا شیامیپ یم هتخاس ققحم همان

شسرپ ود لماش هک دشاب نابز هب کینورتکلا همان

یاه

اب یسیلگنا و یسراف 13

اؤس هنومن هویش .تسا یلصا ل هنومن قیقحت نیا رد یریگ

یلامتحا یریگ

هقبط هویش هب دودحم ای هدیچیپ .تسا یا

خساپ هورگ لماش یسیلگنا و یسراف همانشسرپ هب ناگدنهد یگژیو هک هدوب ریز یاه

ره یاه

هنومن زا کی جرد کیکفت هب اه

:تسا هدش

خساپ هب هک یلخاد ناگدنهد 64

خساپ همانشسرپ هداد

ناصصختم و ناریدم ،لوا هتسد :دنا

کراپ رد لغاش یاه

بحاص و ناققحم ،ناگربخ ،مود هتسد و روشک لک دشر زکارم و یرواّنف نارظن

کراپ هنیمزرد .یرواّنف یاه

(10)

69

خساپ هب هک یجراخ ناگدنهد 31

هداد خساپ همانشسرپ صختم و ناریدم ،لوا هتسد :دنا

رد ناص

کراپ یاه ایند لک یرواّنف هب

کراپ هژیو نیب نمجنا وضع یروانف یاه

یللملا هتسد وIASP

د ،مو

بحاص و ناققحم ،ناگربخ کراپ هنیمزرد نارظن

یاه یرواّنف

لودج 2 - کراپ یاه تکراشم یرواّنف یجنسرظن رد هدننک

لودج 4 - تکراشم یاهروشک یجنسرظن رد هدننک

لودج 3 - یگژیو فیصوت یتخانش تیعمج یاه

یسراف همانشسرپ هنومن یاضعا

لودج 5 - یگژیو فیصوت یتخانش تیعمج یاه

یسیلگنا همانشسرپ هنومن یاضعا

(11)

هداد شهوژپ نیا رد هیزجت دروم یطابنتسا رامآ و یفیصوت رامآ شخب ود رد اه

لیلحتو

هتفرگرارق لوادج زا هدافتسا اب یفیصوت رامآ شخب رد .دنا

صخاش و یناوارف ،لقادح ،ریظن ییاه

هداد فیصوت هب رایعم فارحنا و نیگنایم ،رثکادح هتخادرپ اه

رامآ شخب رد .تسا هدش ا

یطابنتس

هیضرف نومزآ هب هرییغتم کت یت نومزآ و ود یخ نومزآ زا هدافتسا اب درپ قیقحت یاه

هتخا هدش

اد عیزوت ندوبن ای ندوب لامرن یسررب یارب نینچمه .تسا هد

فورگوملوک نومزآ زا اه ا

فونریمس

هدافتسا هداد لیلحت حرش هب همادا رد .تسا هدش نا و یسراف همانشسرپ هورگ ود رد اه

یسیلگ

هتخادرپ .تسا هدش

یناریا ناصصختم تارظن شیامیپ هداد لوادج رد یسراف همانشسرپ زا لصاح یاه 6

، 7 و 8 لیلحت و جرد لودج رد .تسا هدش

8 طوبرم تلااوس یسررب ود یخ نومزآ زا هدافتسا اب شهوژپ لوا هیضرف شش هب

رد اب هک ،هدش

ینعم حطس نتفرگ رظن زا رتمک یراد

0.05 هیضرف ریاس و هدش در هیضرف ود ، لباق اه

.تسا لوبق

لودج رد 6

هداد ترکیل فیط اب یتلااوس زا نآ شجنس یارب هک رگید هیضرف تفه اب طبترم یاه

هدافتسا جرد تسا هدش هداد ،هدش

لودج رد هیضرف تفه نیا یاه 7

هدیجنس یت نومزآ زا هدافتسا اب

ینعم حطس هب هجوت اب و هدش زا رتمک یراد

0.05 هیضرف لباق اه هدوب لوبق لدم ساسا نیا رب .دنا

لکش 3 هتخادرپ نآ حرش هب همادا رد و یحارط .تسا هدش

(12)

71

لودج 6 - هیزجت لیلحتو هداد یفیصوت رامآ یانبم رب لاؤس یاه

7 ات 13 یسراف همانشسرپ

فیدر

داعبا تلااؤس

هیوگ 1

2 3

4 5

دادعت دصرد دادعت دصرد دادعت دصرد دادعت دصرد دادعت دصرد

1

یدمآرد لدم

ریز دراوم زا ی ره بسانم مهس هجدوب نیمأت و دمآرد رد ار

کراپ هنلااس یاه دنچ ار یرواّنف

یم داهنشیپ دصرد

؟دینک کراپ رد تیوضع قح ای و ناکم هراجا

14 21.9 14 21.9 20 31.3 8 12.5 8 12.5

سیورس هنیزه هئارا یاه

رقتسم یاهدحاو هب هدش 12

18.8 17 26.6 20 31.3 9 14.1 6 9.4

رقتسم یاهدحاو زا یرسلااب هنیزه تفایرد 6

9.4 17 26.6 17 26.6 14 21.9 10 15.6

نیبام یشهوژپ یاهدادرارق نامزاس و کراپ تیریدم یتلود یاه

7 10.9 16 25 15 23.4 17 26.6 9 14.1

نیبام یشهوژپ یاهدادرارق یتعنص یاهدحاو و کراپ تیریدم 4

6.3 12 18.8 17 26.6 15 23.4 16 25

تیامح یتلود میقتسم یاه 5

7.8 17 26.6 18 28.1 12 18.8 12 18.8

2

تامدخ

هئارا تیمها تامدخ زا ی ره

هب کراپ تیریدم طسوت ریز هچ هب رقتسم رواّنف یاهدحاو

؟تسا نازیم هعسوت و قیقحت

7 10.9 12 18.8 15 23.4 18 28.1 12 18.8

حرط رد تکراشم اه

9 14.1 12 18.8 20 31.3 16 25 7 10.9

همانرب بسک یزیر راکو 2

3.1 7 10.9 10 15.6 26 40.6 19 29.7

شزومآ 1

1.6 8 12.5 12 18.8 27 42.2 16 25

هژورپ تیریدم 6

9.4 14 21.9 21 32.8 17 26.6 6 9.4

عارتخا تبث 7

10.9 17 26.6 21 32.8 8 12.5 11 17.2

ینوناق تیامح 1

1.6 4 6.3 12 18.8 23 35.9 24 37.5

یرواّنف لاقتنا 4

6.3 3 4.7 11 17.2 22 34.4 24 37.5

یبایرازاب 2

3.1 6 9.4 10 15.6 21 32.8 25 39.1

هکبش یزاس 1

1.6 3 4.7 5 7.8 14 21.9 41 64.1

تبث نیب یاهدادیور رد مان یللملا

5 7.8 15 23.4 15 23.4 15 23.4 14 21.9

(13)

فیدادعت دصرد دادعت دصرد دادعت دصرد دادعت دصرد دادعت دصرد

قوشماه 3 هئارا تیمها قوشم زا ی ره یاه

هب کراپ تیریدم طسوت ریز هچ هب رقتسم رواّنف یاهدحاو

؟تسا نازیم یلام عبانم هب یسرتسد

1 1.6 10 15.6 19 29.7 15 23.4 19 29.7

یداصتقا هژیو قطانم هب یسرتسد 5

7.8 10 15.6 19 29.7 14 21.9 16 25

لاقتنا هب یسرتسد یرواّنف ناگدنهد

4 6.3 2 3.1 11 17.2 25 39.1 22 34.4

هیامرس هب یسرتسد یرکف یاه

1 1.6 3 4.7 9 14.1 29 45.3 22 34.4

هک شیزاس 4 هک ش تیمها نازیم یزاس

ریز یاه

کراپ تیریدم طسوت ار زا یرواّنف

.دینک صخشم دوخ هاگدید کراپ ریاس اب کراپ تیریدم

یرواّنف یاه 1

1.6 3 4.7 13 20.3 25 39.1 22 34.4

رقتسم رواّنف یاهدحاو اب کراپ تیریدم 1

1.6 1 1.6 8 12.5 18 28.1 36 56.3

نیمأت اب کراپ تیریدم ناگدننک

نیب ،یلم یلام عبانم اهرازاب و یللملا

1 1.6 2 3.1 3 4.7 15 23.4 43 67.2

یداصتقا هژیو قطانم اب کراپ تیریدم 2

3.1 4 6.3 17 26.6 23 35.9 18 28.1

تعنص اب کراپ تیریدم 0

0 3 4.7 5 7.8 16 25 40 62.5

هاگشناد اب کراپ تیریدم اه

0 0 4 6.3 14 21.9 20 31.3 26 40.6

ناگرا اب کراپ تیریدم یتلود یاه

1 1.6 9 14.1 14 21.9 21 32.8 19 29.7

شزرا هریجنز اب کراپ تیریدم 2

3.1 3 4.7 12 18.8 20 31.3 27 42.2

5

تاطا ترا

هچ ریز دراوم زا ی ره یارب

؟دیتسه لئاق تیمها نازیم رقتسم رواّنف یاهدحاو اب کراپ تیریدم تاطابترا

0 0 2 3.1 5 7.8 17 26.6 40 62.5

روشک یاهداهن ریاس اب کراپ تیریدم تاطابترا 0

0 2 3.1 10 15.6 19 29.7 33 51.6

اب کراپ تیریدم تاطابترا هاگشناد یتاقیقحت زکارم و اه 0

0 2 3.1 14 21.9 20 31.3 28 43.8

اب کراپ تیریدم تاطابترا تکرش نیب یاهداهن و اه یللملا

0 0 0 0 9 14.1 18 28.1 37 57.8

(14)

73

فیدر

1 هیوگ 2

3 4

5

6

اهدحاو یبایزرا

مهم امش هاگدید زا لماوع نیرت

رارقتسا موادت و باختنا رد

؟تسیچ رقتسم رواّنف یاهدحاو بسک یهیجوت حرط

راکو 0

0 4 6.3 12 18.8 22 34.4 26 40.6

هاگشناد اب طابترا نازیم اه

2 3.1 21 32.8 25 39.1 14 21.9 2 3.1

تعنص اب طابترا نازیم 0

0 2 3.1 15 23.4 23 35.9 24 37.5

تارداص مجح 2

3.1 11 17.2 21 32.8 16 25 14 21.9

هدیا تیباذج 1

1.6 5 7.8 22 34.4 24 37.5 12 18.8

اهدادرارق مجح و دادعت 1

1.6 3 4.7 16 25 31 48.4 13 20.3

روشک یاهزاین اب تلاوصحم قباطت 0

0 2 3.1 12 18.8 20 31.3 20 46.9

فدهیراذگ 7 فده رد یراذگ کراپ یاه یرواّنف

نازیم هچ زا ریز دراوم زا ی ره

؟دنرادروخرب تیمها یلم یاهزاین نیمأت

0 0 4 6.3 6 9.4 33 51.6 21 32.8

ملع دیلوت 10

15.6 17 26.6 18 28.1 11 17.2 8 12.5

کراپ دمآرد شیازفا 0

0 8 12.5 27 42.2 17 26.6 12 18.8

رقتسم یاهدحاو تارداص مجح شیازفا 1

1.6 2 3.1 11 17.2 25 39.1 25 39.1

عارتخا تبث 9

14.1 17 26.6 25 39 7 10.9 6 9.4

رواّنف یاهدحاو زا تیامح 0

0 3 4.7 8 12.5 21 32.8 32 50

ددع * 1 ناشن ددع و هدوب دصرد رفص ای و نازیم نیرتمک هدنهد 5

ناشن ای و نازیم نیرتشیب هدنهد 100

% .تسا

(15)

ج لود 7 - هیزجت هداد یطابنتسا رامآ لیلحتو لاؤس یاه

7 ات 13 همانشسرپ یسراف

لودج 8 - هیزجت هداد یطابنتسا و یفیصوت رامآ لیلحتو لاؤس یاه

1 ات 6 شسرپ همان

یسراف

(16)

75

بسانم یلخاد ناصصختم ،هتفرگ تروص شیامیپ ساسا رب هرادا و تیریدم کبس نیرت

کراپ یاه ّنف هدرک ملاعا یصوصخ شخب هرادا اب یتلود تیکلام ار یروا ،دارفا نیا رظنم زا ،دنا

کراپ رارقتسا تهج لقتسم ناکم یاه

،سیسأت هیلوا هیامرس نیمأت لحم و هدوب تیولوا رد یرواّنف

تخاسریز نینچمه کراپ زایندروم یاه

لباق فلاتخا اب اه ب یراکمه ،عبانم ریاس زا یهجوت

شخ

یفرعم یتلود و یصوصخ بسانم .تسا هدش

هنلااس هجدوب نیمأت تهج اهراکهار نیرت

کراپ یاه یرسلااب هنیزه ،تعنص و کراپ تیریدم یشهوژپ یاهدادرارق لحم زا زین یرواّنف

لکش رد کراپ تیریدم هک ییاهدادرارق تسا هتشاد یراکمه رقتسم رواّنف یاهدحاو اب نآ یریگ

تیامح و یقتسم یاه

باختنا یتلود م لکش یاهروحم .تسا هدش

گنهرف یریگ رد ینامزاس

کراپ هکبش ،یلخاد ناصصختم رظنزا اه زا تیامح هوحن ،دیدج یاهرازاب هب دورو ،یزاس

هکبش ناصصختم نیا رظنزا .تسا کراپ ییازدمآرد و رواّنف یاهدحاو اب کراپ تیریدم یزاس

نیمأت ،یتعنص زکارم یلم یلام عبانم ناگدننک

نیب ، و رقتسم رواّنف یاهدحاو ،اهرازاب و یللملا

هاگشناد تیریدم زایندروم تاطابترا و تسا رادروخرب دراوم ریاس هب تبسن یرتشیب تیمها زا اه

تکرش و رقتسم رواّنف یاهدحاو اب کراپ نیب یاهداهن و اه

رارق یرتلااب تیولوا رد زین یللملا

فده .دنراد هاتوک یراذگ

تدمدنلب و تدم کراپ رد

یاه زا تیامح یاتسار رد دیاب زین یرواّنف

دوش میظنت رواّنف یاهدحاو تارداص مجح شیازفا و یلم یاهزاین نیمأت ،رواّنف یاهدحاو قوشم نینچمه کراپ رد هئارا تهج یمازلا یاه

هیامرس هب یسرتسد ،ار اه و یرکف یاه

لاقتنا هدرک ملاعا یرواّنف ناگدنهد یبایزرا تهج .دنا

لماوع رقتسم رواّنف یاهدحاو بذج و

هتفرگ رظن رد یدیلک بسک یهیجوت حرط ،هدش

مجح و دادعت ،تعنص اب طابترا نازیم ،راکو

بسک زا تیامح یاتسار رد .تسا هدوب هدیا تیباذج و اهدادرارق لکش یاهراکو

رد هتفرگ

کراپ هکبش ،یرواّنف یاه تیامح و یرواّنف لاقتنا ،یبایرازاب ،یزاس

یاه ییاهراکهار ینوناق

هداد صاصتخا دوخ هب ار زایتما نیرتشیب هک دنتسه کراپ و دنا

نیصصختم نیا یوس زا عماج یاه

هئارا لدم .تسا هدوب باختنا تیولوا رد لکش رد هدش

3 یلخاد ناصصختم رظن ساسا رب ،

یحارط .تسا هدش

(17)

نیب ناصصختم تارظن شیامیپ یللملا

هداد لوادج رد یسیلگنا همانشسرپ زا لصاح یاه 9

، 10 و 11 لیلحت و جرد رد .تسا هدش

لودج 11 یسررب ود یخ نومزآ زا هدافتسا اب شهوژپ لوا هیضرف شش هب طوبرم تلااوس ،هدش

رد اب هک ینعم حطس نتفرگ رظن زا رتمک یراد

0.05 هیضرف ریاس و هدش در هیضرف کی ، لباق اه

لوبق

لودج رد .تسا 9

هداد فیط اب یتلااوس زا نآ شجنس یارب هک رگید هیضرف تفه اب طبترم یاه

هدافتسا ترکیل جرد تسا هدش

هداد ،هدش لودج رد هیضرف تفه نیا یاه

10 نومزآ زا هدافتسا اب

هدیجنس یت ینعم حطس هب هجوت اب و هدش

زا رتمک یراد 0.05

هیضرف لباق اه هدوب لوبق نیا رب .دنا

لکش لدم ساسا 4

هتخادرپ نآ حرش هب همادا رد و یحارط .تسا هدش

نیب ناصصختم رظن ملاعا رد بسانم یتلود هرادا اب یصوصخ تیکلام ،یللملا

هویش نیرت

کراپ هرادا و تیکلام یفرعم اه

ت .تسا هدش شقن هب هجو

مه ینیرفآ یتلود و یصوصخ شخب نامز

تخاسریز و کراپ سیسأت هیلوا عبانم نیمأت رد یم هدید مه اه

عبانم نیمأت لحم نیرتهب و دوش

تخاسریز نیمأت و کراپ سیسأت تهج یلام یتلود و یصوصخ شخب تکراشم ،زایندروم یاه

یفرعم کراپ هنلااس هجدوب نیمأت تهج .تسا هدش دمآرد ،اه

یشهوژپ یاهدادرارق لحم زا ییاز

نامزاس و کراپ تیریدم تیامح نینچمه ،یتعنص زکارم و یتلود یاه

باختنا نیرتشیب یتلود یاه

هداد صاصتخا دوخ هب ار .دنا

لکش 3 - لدم کراپ هرادا یناریا ناصصختم رظنم زا یرواّنف

(

The results of the survey of t this article

.)

(18)

77

لودج 9 - هیزجت هداد یفیصوت رامآ یانبم رب لیلحتو لاؤس یاه

7 ات 13 یسیلگنا همانشسرپ

فیدر

هیوگ 1

2 3

4 5

1

یدمآرد لدم

زا ی ره بسانم مهس دمآرد رد ار ریز دراوم هجدوب نیمأت و هنلااسیاهکراپ دصرد دنچ ار یرواّنف

یم داهنشیپ

؟دینک کراپ رد تیوضع قح ای و ناکم هراجا

3 9.7 15 48.4 8 25.8 3 9.7 2 6.5

سیورس هنیزه هئارا یاه

رقتسم یاهدحاو هب هدش 0

0 9 29 17 54.8 5 16.1 0 0

د رقتسم یاهدحاو زا یرسلااب هنیزه تفایر 12

38.7 6 19.4 8 25.8 3 9.7 2 6.5

ق نیبام یشهوژپ یاهدادرار

نامزاس و کراپ تیریدم یتلود یاه

1 3.2 0 0 13 41.9 14 45.2 3 9.7

نیبام یشهوژپ یاهدادرارق یاهدحاو و کراپ تیریدم یتعنص

4 6.3 12 18.8 17 26.6 15 23.4 16 25

ح تیام یتلود میقتسم یاه 5

7.8 17 26.6 18 28.1 12 18.8 12 18.8

دختام 2 هئارا تیمها زا ی ره

طسوت ریز تامدخ هب کراپ تیریدم رقتسم رواّنف یاهدحاو

؟تسا نازیم هچ هب هعسوت و قیقحت

1 3.2 13 41.9 8 25.8 4 12.9 5 16.1

حرط رد تکراشم اه

1 3.2 6 19.4 13 41.9 8 25.8 3 9.7

نرب هما بسک یزیر راکو 0

0 5 16.1 14 45.2 5 16.1 7 22.6

شزومآ 5

16.1 2 6.5 3 9.7 14 45.2 7 22.6

یدم هژورپ تیر 1

3.2 13 41.9 9 29 4 12.9 4 12.9

ح یلام تیام 0

0 9 29 14 45.2 6 19.4 2 6.5

تنتپ تبث 3

9.7 11 35.5 10 32.3 4 12.9 3 9.7

امح ینوناق تی 1

3.2 6 19.4 15 48.4 6 19.4 3 9.7

یرواّنف لاقتنا 0

0 1 3.2 1 3.2 16 51.6 13 41.9

یبایرازاب 0

0 1 3.2 1 3.2 15 48.4 14 45.2

هکبش یزاس 0

0 0 0 0 0 10 32.3 21 67.7