A Critical Discourse Analysis of the Book Asrar al-Tawhid based on Van Leeuwen's Model
Faezeh Arab Yousefabadi Zahra Davar
Abstract
The book Asrar al-Tawhid is a mystical work in which social agents are represented in different ways. The purpose of the present study is to analyze the discourse of this book based on Van Leeuwen's model relying on the descriptive-analytical method. Preliminary results of the study indicate that in this work, Abu Saeed Abu al-Khair is introduced as a dynamic and effective force through activation. The highest frequency of writing after Abu Saeed Abu al- Khair is related to Khajeh Hassan Modab, the special agent of Abu Saeed and Abolghasem Qashiri. It is obvious that the frequency of naming this prestigious figure due to his final inclination towards Abu Sa'id has had a tremendous impact on the image and spiritual legitimacy of Abu Sa'id Abu al-Khair. In Asrar al-Tawhid, the highest frequency of groups is related to Sufi elders, dervishes, and disciples, all of whom belong to their own group and to the sect-oriented discourse. In the non-identification section, it was found that the identities of anonymous agents were not important in propagating the method-oriented discourse.
However, what matters is what they do. The actions of these anonymous agents always have a similar and effective function in expressing the author’s mystical views, which often include observing and perceiving the greatness and importance of the spiritual personality of Abu Sa'id Abu al-Khair. In the book Asrar al-Tawhid, the humanization of animals has an ideological burden, because the presence of these wild animals is one of the virtues of Abu Sa'id Abu al-Khair to be a sign of his legitimacy, consolidation of power, and truth. From the point of view of the deletion component, it was proved that parts of Abu Sa'id's knowledge include the category of fading, since the producer of discourse in this work, like other seekers, is obliged to refrain from revealing the secrets of God and not to share the secret of truth except with the people of truth.
1. Introduction
To perceive a literary work more deeply and to understand the essence of the text, one must go beyond the surface and refer to layers beyond the surface. Linguistics is one of the tools of deep knowledge and understanding of literary works, which pays attention to the religious, social, political, etc. aspects of literary works through the analysis of critical discourse and examines a text from all aspects and layers. It checks its hiddenness. The book of Asrar al- Tawhid is a mystical work that consists of three chapters. In these three chapters, there are 271 anecdotes in which social agents are represented in different ways. The existence of this feature, on the one hand, and the lack of fundamental research on this subject, on the other hand, led the authors to examine and explain the ways of representing social agents in the book Asrar al-Tawhid. Therefore, the purpose of this study is to identify social agents and to explain the ways of representing them in the text of the book Asrar al-Tawhid Fi Maqamat Abu Saeed written by Muhammad Bin Manwar, a descendant of Abu Saeed.
Associate Professor of Persian Language and Literature, Department of Persian Language and Literature, University of Zabol, Zabol, Iran (Corresponding Author Email: [email protected])
MA in Persian Language and Literature, Department of Persian Language and Literature, University of Zabol, Zabol, Iran
2 (Gawhar-Guya), Vol. 15. No. 2 (sequential 47), Fall & Winter 2021
2. Theoretical Framework
Leeuwen’s model consists of two main branches: elimination and statement. According to him, whenever the social agent is clearly present in the discourse, the phenomenon of expression has occurred. Self-expression manifests itself in two ways: determining the role and determining the type of reference in words. On the other hand, based on the elimination component, a number of social agents are not represented during the discourse.
3. Methodology
To discover the components of the discourse centered on Asrar al-Tawhid, the present study is based on the descriptive-analytical method by taking notes and using library resources.
4. Results and Discussion
From the totality of what was said about the ways of representation of social agents based on Van Leeuwen’s discourse analysis model in the book Asrar al-Tawhid, it can be said that the method of representation is based on the main component of expression in Asrar al-Tawhid through determining the role and the type of gesture in the word of manifestation. In this work, role determination is done in two ways: activation and passivation. Through the activation of Abu Saeed Abu Al-Khair, he is introduced as an active, dynamic, and effective force that was clearly acting against some of the society’s values. In the passivization section, it was concluded that the activities of Abu Saeed Abul Khair as an active agent of this mystical discourse in his time caused his mystical discourse to be considered a dominant and hegemonic discourse temporarily.
In the book of Asrar al-Tawhid, depending on whether the social agent has a human characteristic or not, the type of reference is divided into two parts: identification and de- identification. In this book, the identification of the agents who are represented in the form of human characteristics has been done by naming and linking methods. In the naming section, it was concluded that the title ‘Sheikh’ was used for Abu Saeed Abu Al-Khair as the great agent and the central character of the stories in all the pages of the book and most of the lines. After that, the highest frequency of naming is related to Khwaja Hasan Modab, the special agent of Abu Saeed Abul Khair, who often did the Sheikh's work. Another method of identification that is manifested in Asrar al-Tawhid is the linking process, through which the identified social agents are represented in the form of groups that have a single point of view about an activity, or perform a single action.
Accordingly, there are more than sixteen types of groups in the book Asrar al-Tawhid.
Regarding the mystical theme, the most frequent works are related to Sheikhs/Sufis, Dervishes, and disciples, all of whom are related to their own group and Tariqat-oriented discourse. In the sub-branch of impersonalization, it was concluded that in the book Asrar al- Tawhid, the highest frequency of impersonalization is related to an old man, someone, a man, and unknown people, respectively. In this case, the agent's identity does not play a role in the discourse; rather, what matters is what he does. What these anonymous agents do in many stories always has a similar and effective function in expressing the author’s views. This work includes observing and understanding the greatness and importance of Abu Said’s personality.
5. Conclusions and Suggestions
Based on the author's de-identification, the conclusion was reached that in the book Asrar al- Tawhid, the anthropomorphism of animals has an ideological load and the presence of these wild animals is in line with the proof of the greatness, spiritual power, and dignity of Abu
Saeed Abul Khair. In addition, from the point of view of the author of the deletion, it was also concluded that parts of Abu Saeed's knowledge include the category of dimming, because the producer of the discourse in this work, like other seekers, has been obliged to avoid revealing the secrets of God and not to share the truth except with the people of truth.
It is suggested to analyze and examine all mystical prose works, especially the mystical works of the Khorasan province using the method mentioned in this study.
Keywords: Critical Discourse Analysis, Social Agent, Asrar al-Tawhid, Abu Saeed Abu al- Khair, Fading, Van Leeuwen.
باتک یداقتنا نامتفگ لیلحت
دیحوتلارارسا
نوویل نو یوگلا یانبم رب
فسوی برع هزئاف آ
،یداب رواد ارهز
هدیکچ :هلئسم نایب دیحوتلارارسا
یرثا نآ رد هک تسا ینافرع
، یعامتجا نارازگراک هب
ش ی هو اه ی ییامنزاب فلتخم م
ی دنوش .
:شور شهوژپ نیا رد فده
، اتک نیا نامتفگ لیلحت ب
وت شور رب هیکت اب و نوویل نو یوگلا یانبم رب یفیص
ـ یلیلحت .تسا
هتفای :جیاتن و اه هیلوا جیاتن
رگنایب هک تسا نآ ریخلاوبا دیعسوبا
رثا نیا رد ا
قیرطز لاّعف زاس ی ، یفرعم راذگرثا و ایوپ ییورین
هدش تسا . دماسب نیرتشیب مان
هد ی ریخلاوبا دیعسوبا زا سپ ح هجاوخ هب طوبرم
نس بدؤم
، دیعسوبا صوصخم رازگراک و
مساقلاوبا
یریشق .تسا هک تسا راکشآ دماسب
مان هد ی نیا صخش
ّی ت ربتعم هب شیارگ لیلد ییاهن
وا دیعسوبا هب
، و ههجو رب یفرگش ریثأت
یونعم تیعورشم ریخلاوبا دیعسوبا
تسا هتشاذگ .
دیحوتلارارسا رد دماسب نیرتشیب
هورگ اه یفوص /خیاشم هب طوبرم و ناشیورد ،
هب طوبرم همه هک تسا نادیرم و دوخ هورگ
نامتفگ رط ی تق روحم صّخشمان ةخاشریز رد .دنتسه یزاس
صخشم هک دش تّیوه
رازگراک نا سانشان رد غیلبت نامتفگ رط ی تق روحم یتیمها هک تسا یلمع مهم هکلب ؛درادن نآ
اه یم ماجنا هد ن .د نارازگراک نیا لمع
سانشان م یدرکراک هراومه و هباش
رثؤم نایب رد د ی هاگد اه ی ینافرع دراد هدنسیون
،هدهاشم لماش بلغا هک تّیمها و تمظع تفایرد
تّیصخش یونعم
دیعسوبا ریخلاوبا رد .تسا دیحوتلارارسا
، ناسنا امن یی دراد یکیژولوئدیا راب تاناویح اریز ؛
تاناویح نیا روضح
یشحو ریخلاوبا دیعسوبا تامارک ةلوقم زا تسا
شن ات رب ینا
ّیعورشم ت
، تیبثت تردق قدص و وا دشاب فذح ةفلوم رظنزا . تباث
دش
هک شخب اه یی زا هتسناد اه ی ةلوقم لماش دیعسوبا مک
گنر زاس ی م ی دوش ،رثا نیا رد نامتفگ ۀدننکدیلوت اریز ؛ دننام
ناکلاس رگید
،
م و فّظ تسا
ّبر رارسا یاشفا زا دزیهرپب یبو
یم رد قح لها اب زج ار قح ّرس و دراذگن نا
.
هژاو یدیلک یاه
نامتفگ لیلحت یداقتنا
؛ یعامتجا رازگراک
رارسا
؛دیحوتلا
؛ ریخلاوبا دیعسوبا مک ؛گنر
؛یزاس نوویل نو
)لوئسم ةدنسیون( ناریا ،لباز ،لباز هاگشناد ،یسراف تایبدا و نابز هورگ ،یسراف تایبدا و نابز رایشناد
f amoarab@uoz.ac.i r ،
،یسراف تایبدا و نابز دشرا سانشراک
لباز ،لباز هاگشناد ،یسراف تایبدا و نابز هورگ
،ناریا ، [email protected]
:لوصو خیرات 13
/ 12 / 1400 :شریذپ خیرات
09 / 06 / 1401
2476-3292/ © 2021 The Authors. Published by University of Isfahan This is an open access article under the CC-BY-NC-ND 4.0 License (https://creativecommons.org/licenses BY-NC-ND 4.0)
یملع ةیرشن
شهوژپ )ایوگ رهوگ( ینافرع بدا یاه
لاس مهدزناپ ةرامش ، مود یپایپ ، 47 ییاپ ، ناتسمز و ز 1400
صص ، -153 166
Doi: 10.22108/JPLL.2022.127653.1590
1 ـ همدقم
1
کرد و تخانش یارب مع
ی ق رت و یبدا رثا کی یپ
هب و تشذگ رهاظ زا دیاب نتم هنک هب ندرب لا
ی ه اه یی عوجر رهاظ زا رتارف
ملع .درک نابز
سانش ی تسا یبدا راثآ قیمع کرد و تخانش یاهرازبا زا یکی هک
قیرطزا یداقتنا نامتفگ لیلحت هب
هبنج اه ی ...و یسایس ،یعامتجا ،ینید هجوت یبدا راثآ
م ی دنک زا ار نتم کی و ةمه
بناوج و لا ی ه اه ی ناهنپ یسررب نآ
م ی دنک . هعماج ماظن ةیاپرب یتخانش
ـ ییانعم
« متجا طیارش رد نوتم دنوش طوبرم نآ هب و هتفرگ رارق فرصم و دیلوت ِیعا
»
Richardson, 2007: 41( نتم تخاس فلتخم یاهدنیارف لماش یطابترا دادیور کی ینامتفگ راکوزاس ساسا نیا رب؛)
نتم ینامتفگ لیلحت هب هک تسا نآ تسبراک و یم
دماجنا .نآ ینتم ًافرص لیلحت هن ، مهم زا یکی
نیا تخانش رازبا نیرت
هویش یسررب ،دنیارف هلمجزا .تسا نتم یعامتجا نارازگراک راهظا و ییامنزاب یاه
هتسجرب رت ی ن رظن ی ه نازادرپ لیلحت
( نوویل نو وئت ،نامتفگ یداقتنا 1996
م . .تسا )
« نوگانوگ نوتم یسررب اب وا هب
ش ی هو ا ی ماظن دنم لماوع باتزاب یگنوگچ ،
یسررب نتم رد ار یعامتجا م
ی دنک ریثأت و ناشن رثا رد نارازگراک ییامنزاب رد ار یعامتجا لماوع و نابز رّثأت و م
ی دهد »
( قح تسرپ
، 1390 : 47 تسا شلات رد نوویل نو .) شور
اه یلوصا و ار
دنایامنب دیلوت یارب نامتفگ کی ۀدننکدیلوت هک
هدافتسا انعم لاقتنا و نتم کی م
ی دنک .
یرثا وا ار یدبت ،تخاس یور رب نامتفگ کی هک هعماج و یعامتجا تردق ظفح و تروص ل
م ی دراذگ مهم یرما ،
م ی دناد یدرکیور زا نتم لیلحت یارب و هعماج
تخانش ی ـ هدافتسا ییانعم م
ی دنک یارب شلات رد و ناشن
نداد هار اه ی
تسا نامتفگ رد یعامتجا شنک ییامنزاب فلتخم
،یریگناهج و یرادقم تاداس(
1394 : 126 .)
ت شهوژپ نیا رد فده یسررب و نییبت و یعامتجا نارازگراک صیخش
ش ی هو اه ی نتم رد یعامتجا نارازگراک ییامنزاب
دیحوتلارارسا
باتک تاماقم یفیبا ةتشون دیعس دمحم
ب ن م رّون
، دیعسوبا ناگداون زا تسا
یاهراکهاش هلمجزا باتک نیا .
زا یکی و یسراپ رثن ریذپانراکنا مهم
رت ی ن ناریا یعامتجا خیرات دانسا ،اکپیر( تسا
1382 : -424 428 و اشنا یناور .)
ّدح هب باتک نیا رد تغلاب و تحاصف نیزاوم مامت و مات تیاعر و تارابع ماکحتسا و ماجسنا تسا هدیسر دوخ یلاعا
،افص(
1363 : 982 تاضایر و کولس و خیش تلااوحا ۀرابرد تسخن باب :تسا باب هس رب لمتشم دنمشزرا رثا نیا .)
ود باب ؛تسوا ۀرابرد م
ش ی هو اه ی هب طوبرم موس باب و نادیرم داشرا و خیش یربهر صو
ی ت اه یبیاجع و خیش گرم و
تسا .تسا هداد خر ناشیا گرم زا سپ هک
باب هس نیا رد
، نآ رد هک تسا دوجوم تیاکح کی و داتفه و تسیود
، یعامتجا نارازگراک هب
ش ی هو اه ی فلتخم
ییامنزاب م ی دنوش زا یگژیو نیا دوجو . کی
و وس ِدوبن رب ار ناگدنراگن ،رگید یوسزا عوضوم نیا ۀرابرد نیداینب یقیقحت
نییبت و یسررب هب هک تشاد نآ ش
ی هو اه ی باتک رد یعامتجا نارازگراک ییامنزاب
دیحوتلارارسا
دنزادرپب و شور رب هیکت اب
یفیصوت ـ
و یلیلحت یارب
فشک هفّلوم اه ی نامتفگ
ارسا
روحمتلار دیحو
اؤس هب ، هک دهد خساپ ریز یلصا ل شی هو اه ی
باتک نتم رد یعامتجا نارازگراک ییامنزاب
ارارسا
تل دیحو
و یگدنز اب یطابترا هچ دنای هش اه ی دراد دیعسوبا
؟
هک تفرگ لکش هیضرف نیا ةیاپرب شهوژپ رد نارازگراک ییامنزاب
دیحوتلارارسا
یراذگریثأت تهج رد و دنمفده همهبطاخم رب یارب
ئدیا یاقلا یژولو
ریخلاوبا دیعسوبا ینافرع تسا
هک اب ش ی هو اه ی لاّعف زاس ی ، لعفنم زاس ی ، مان هد ی دنویپ ،
،
صّخشت ییادز مک و گنر یزاس دومن هتفای تسا .
1 ـ 1 ۀنیشیپ شهوژپ
دیحوتلارارسا باتک یداقتنا نامتفگ لیلحت فسوی برع هزئاف /نوویل نو یوگلا یانبم رب
/رواد ارهز و یدابآ 155
نونکات شهوژپ اه یی ۀرابرد
دیحوتلارارسا
:زا تسا ترابع هک هدش ماجنا« یاهراتخاس لیلحت و ییامنزاب مدرم
ارگ یی س رد ری ۀ یرظن درکیور اب ریخلاوبا دیعسوبا یرظن و یلمع ة
ییافوکشدوخ
ولزم ماهاربآ »
،روپدنمدرخ ،یدعاس ةتشون ماقم
ی نا هداز هدازریشدرا ، (
1400 ؛) ناگدنسیون هتشون نیا رد یرظن هب درکیور اب
ة
ولزم ماهاربآ ییافوکشدوخ هک دنداد ناشن
لصا ی رت ی ن دیعسوبا یدرفانیب تابسانم رد یگژیو
، رترب ی نتسجن هکنیا و تسوا
دیعسوبا رد طابترا گ ی ر ی ،مدرم اب زیمم ار یناسنا نیداینب میهافم
ۀ و افوکش دارفا نایم رد هتفایندشر
رظن تسا هتفرگ اب و
ماظن نییبت شزرا
راذگ ی و ظعو سلاجم هب مدرم شیارگ بجوم ،خیش یوسزا یرهاظریغ و یتفرعم لئاسم رب ینتبم دیدج
ریکذت تسا هدش .
« کرتشم هوجو یسررب و
ی گژ ی اه ی رد خیش و ریپ
دیحوتلارارسا
دمحم نب
ّونم ر رودوئف زا فوزاماراک ناردارب نامر و
یکسفیاتساد
» ب هلاقم نیا رد ناگدنسیون هک ریم و یناریم ،ینیسح زا ریس هب هراشا ا
ۀ و ریخلاوبا دیعسوبا یرظن و یلمع ردپ
( امیسوز ةبترم رد م نییبت هب )لصاو ناریپ
یتلاوق دننام
ِد و هاقناخ داهن هب ماوع شیارگ ،ریپ ربارب رد کلاس ضحم دایقنا ری
ّیبوبحم و شقن ،ریپ یمومع ت اده
ی ت رگ ی دهاشم ،صاوخ و ماوع تلاکشم لح یارب ریپ ۀ
ریپ زا تامارک
، ،ریپ تسارف
ملاع اب ریپ حور طابترا و گرم زا سپ توسان
سّدقم راگنا ی پ ری هتخادرپ .دنا
« راو لعن ریخلاوبا دیعسوبا خیش راتفر و راتفگ رد هنو
» ( دازخرف و یفرشا زا 1398
)
؛ هلاقم نیا رد تسخن
هنوگ زا ییاه
یفرعم انعم یگنوراو یم
دوش
؛ سپس ناگدنسیون ناشن دیعسوبا توافتم یاهراتفر یسررب اب
م ی دنهد ژاب هک ای روما یگنوگ
زا یرایسب یانبم ،انعم یگنوراو هشیدنا
دیعسوبا یاه رد ریخلاوبا
دیحوتلارارسا
نیا و تساویش ۀ دیعسوبا هجاوم ة اب وا
توخن نایفوص ة تسا شیوخ رصع .
« اقم ی س ة نهک دیعسوبا ینافرع ۀویش اب گنوی یاهوگلا »
زا هژا ا ی ( یرفعج برع و 1396
) ا ناگدنسیون هک شهوژپ نی
ود نهک وگلا ی باقن و هیاس ریخلاوبا دیعسوبا میلاعت اب ار گنوی دزن رد
هسیاقم و قیبطت هدرک
دنا و رد ار هیاس یاهدومن
دیعسوبا ةشیدنا ناشن
م ی دنهد نانآ ؛ یو هاگدید رد باقن عاونا نتفای اب
، نایب ار اهنآ یفنم و تبثم شقن م
ی دننک و ناشن
یم هد ن و راگزاس گنوی فده هک د گنهامه
ّیدرف هب وا ندناسر و هعماج اب ناسنا ندرک تسا عامتجا نیمه رد ت
؛ و یل
تسا تقیقح هب ناسنا ندناسر دیعسوبا فده .
« ییاور راتخاس یسررب
دیحوتلارارسا
ساسارب ش ی هو اه تیصخش ی یزادرپ
( » 1392 ینیسای و یسردم ،قفش زا ) (
1392 )
یسررب هب نآ رد ناگدنسیون هک صخش
ی ت زادرپ رد ی
دیحوتلارارسا
باتکتنژ و سامیرگ ةیرظن یانبمرب هتخادرپ
دنا .
رد ناگدنسیون نیا
شهوژپ زا سپ
ّونم نب دمحم تیقفوم نازیم و ییاسانش ،فشک تیصخش شزادرپ رد ر
تیاکح یاه
هک دندرک تابثا تیاکح
رد یزادرپ
دیحوتلارارسا
هویش یا یارب هشیدنا شرتسگ یرازبا و هنایفوص یاه
یارب و یفرعم
تسا ریخلاوبا دیعسوبا تیصخش تمظع شیامن .
ناگدنسیون نیمه زا رگید ةلاقم نع اب
ناو
« رارسا رد تیاور نوناک یسررب دیحوتلا
( » 1392 نآ رد هک تسا )
، اور ی ت اه ی
زا باتک نیا رظن
نوناک ی زاس لیلحت تنژ رارژ ةیرظن ی هدش
تسا زا ناگدنسیون . نحل و هجو ةلوقم ود قیرط
، ییاناوت
هدنسیون ار
یناباتزاب رد دنا
ی هش اه ناشن دیعسوبا ینافرع ی هداد
دنا . رگید شهوژپ هلاقم
ا ناونع اب ی
« رب باتک یسر
دیحوتلارارسا
یعامتجا شنک هاگدید زا» ی و هدازدمحم زا فسو
ماف ( 1392 رد ناگدنسیون .تسا ) هولاع هلاقم نیا
رب نییبت
طبار ة باتک نتم نیب یلع
دیحوتلارارسا
و نید و عامتجا ،تسایس و .
..
و عامتجا و گنهرف اب طوبرم لئاسم فیصوت هب
و اهرواب شزرا اه دض و شزرا اه باتک رد
دیحوتلارارسا
هتخادرپ دنا .
رد شهوژپ نیا یرظن داینب ،وسرگید زا هعماج
اه ی یرامآ سراف ی نابز ؛تسا هدش لیلحت و یسررب یرگید یارب
لاثم
ناولهپ ( درگارحص و داژن 1388
ةلاقم رد )
« هویش رظنم زا هطورشم ۀرود تایرشن رد یعامتجا نارازگراک ییامنزاب یاه
نامتفگ یداقتنا یسانش »
هفلؤم زا هطورشم ۀرود نوتم رتشیب هک هک دندیسر هجیتن نیا هب هعماج یاه
یتخانش ـ هدافتسا ییانعم
هدرک و دنا تایرشن نیا رد
، رد نارازگراک بلاق
ناسنا ییاه ییامنزاب ایوپ و لاعف هدش
دنا رد دادبتسا زا ییاهر زا سپ هک
هار شیپ تفر عماج ة شلات دوخ م
ی دننک .
( نیعم و هنشوپ 1392
ةلاقم رد )
« زا هدافتسا اب ناتسلگ میهاربا زا یرثا رد یداقتنا نامتفگ لیلحت هفلؤم
اه ی
هعماج یتخانش ـ
ییانعم نامتفگ عامتجا نارازگراک ییامنزاب هب هجوت اب رادم ی
» هویش نارازگراک ییامنزاب توافتم یاه
تیاور رد فلتخم یعامتجا
« ادرف و زورید نایم »
( ناتسلگ میهاربا رثا 1384
) هب و دنداد ناشن ار نیب ةطبار فشک
هاگدید یرکف یاه ـ
یاهراتخاس اب )کیژولوئدیا( یعامتجا نامتفگ
روکذم تیاور رد رادم .دنتخادرپ
قوف ةنیشیپ هب هجوت اب هب
یتسرد م ی ناوت رضاح شهوژپ هک درک اعدا نامتفگ لیلحت هب هک تسا یرثا نیتسخن ،
ِرادم
سا لارار ت دیحو
هفلؤم رب دیکأت اب هعماج یاهیتخانش ـ یم ییانعم .دزادرپ
2 ـ یرظن داینب
یوگلا نامتفگ رادم ( نوویل نو 2008
م . هک تسا یداقتنا نامتفگ دیدج تایرظن هلمجزا ) نآ رد
هکبش ماظن کی هئارا یا
هدش تسا یم ییامنزاب نآ رد یعامتجا نارازگراک هک تاداس( دنوش
و یرادقم ،یریگناهج
1394 : 126 .) نارازگراک نیا
.دنراد روضح دادیور کی رد هک دنتسه یدارفا عومجم لکشتم نوویل یوگلا
.تسا راهظا و فذح یلصا ةخاش ود زا هب
یعامتجا رازگراک هاگره نوویل داقتعا هب
تسا هداد خر راهظا ۀدیدپ ،دشاب هتشاد روضح نامتفگ رد حوضو Van (
Leeuwen, 2008: 34 هولج ملاک رد هراشا عون نییعت و شقن نییعت ۀویش ود هب راهظا .)
م ی دنک تسا دقتعم نوویل .
« شقن یم هداد رازگراک هب یزاسریوصت رد هک ییاه رازگراک نییعت تهج ،دوش
agent[ لمع ۀدنریذپ ای و ] patient [
]
تسا » Van Leeuwen, 2008: 34( هتفگ زین شقن نییعت نآ هب هک)
م ی دوش شا عون . یعامتجا رازگراک هکنیا هب هتسب هرا
صّخشت شخب ود هب ،دشابن ای دشاب یناسنا ةصخشم یاراد یشخب
personification( صّخشت و )
ییادز
impersonification( میسقت)
م ی دوش Van Leeuwen, 2008: 36 ( .)
فذح ةفلؤم ساسارب ،وسرگید زا
، « یامنزاب نامتفگ یطرد یعامتجا نارازگراک زا یدادعت یمن ی
دنوش » Van (
Leeuwen, 2008: 32 هنیرق ،یفذح ره یارب یتنس تغلاب رد ).
؛دراد دوجو یا
« هنیرق دوجو تللاد فوذحم رب هک یا
تروص رد اریز ؛تسا فذح ساسا ،دنک یفخم
یم هدیشوپ انعم ،هنیرق ندوب دنام
» نبا(
،ریثلاا 1994 ج ، 2 : 81 یوگلا رد .)
زین نوویل نو فذح
« هناهاگآ هاگ purposely[
هناهاگآریغ هاگ و دراد نتم ناگدننکدیلوت عفانم و فادها هب هتسب و تسا]
Innocent[
ّیوه زا هدنونش ای هدنناوخ هک تسا نآ رب ضرف و تسا] رازگراک ت
فذح یم ار وا و تسا هاگآ هدش دسانش
»
Van Leeuwen, 2008: 32( هناهاگآ فذح.)
« یا یارب و هدنسیون فادها اب دنویپ رد بطاخم رد رظندروم روصت داج
یم تروص دریگ
» تاداس(
،یریگناهج و یرادقم 1394
: 127 ناهنپ عون ود هب دوخ و ) یزاس
suppression( و )
مک گنر یزاس back grounding ( یم میسقت)
.دوش
دیحوتلارارسا باتک یداقتنا نامتفگ لیلحت فسوی برع هزئاف /نوویل نو یوگلا یانبم رب
/رواد ارهز و یدابآ 157
ناهنپ رد اب یزاس
« نآ تیلاّعف و یعامتجا رازگراک لماک فذح »
Van Leeuwen, 2008: 33( بور )
ه یتسه ور م
؛
هب هنوگ یمن یاجرب نتم رد نآ زا یرثا چیه هک یا ؛تسا لوبقمان ،فذح عون نیا یتنس تغلاب رد .دنام
اریز « فوذحم رگا
یم هدرمشرب ملاک بویع وزج هک هتفریذپ تروص للاخا یعون ،دشابن صخشم دوش
» ( ادق نب ،رفعج 1884 : 206 رد .)
مک گنر یزاس
«
،نامتفگ زا رازگراک فذح دوجو اب هب ،تسا یاجرب نتم رد وا زا یرثا
یم هک یروط ناوت
هب تروص
درب یپ وا روضح هب یحیولت
» Van Leeuwen, 2008: 33 ( یم یظفل ةنیرق ،رثا نیا هب یتنس تغلاب رد ؛)
.دنیوگ همادا رد
نیا زا کیره یفرعم هب وم
تاعوض دصم نایب و
ا ق یاه باتک رد ناش
دیحوتلارارسا
م ی زادرپ ی م .
3 ـ و ثحب یسررب
3 ـ 1 راهظا inclusion ( )
رد راهظا
دیحوتلارارسا
هولج ملاک رد هراشا عون نییعت و شقن نییعت ۀویش ود هب م
ی دنک همادا رد . هب
یفرعم هب هناگادج روط
زا کیره اهنآ
و ناشن نتم رد ناشقیداصم نداد
دیحوتلارارسا
م ی زادرپ ی م .
3 ـ 1 ـ 1 شقن نییعت Role allocation (
)
شقن نییعت
دیحوتلارارسا
ردماجنا لکش ود هب م
ی دوش :
فلا ) لاعف یزاس activation( )
لاعف رد ،یزاس
« یعامتجا رازگراک هب
یم یفرعم راذگرثا و ایوپ ،لاّعف ییورین ناونع دوش
» Van Leeuwen, 2008: (
.)34 باتک رد یگژیو نیا
دیحوتلارارسا
رتشیب رد تاقوا
دیعسوبا شنک هب طوبرم هاگیاج رد
یفراع هک تسا یمدرم
عامتجا داحآ رب فرگش یریثأت هتشاد
تسا . اب هکنیا دیعسوبا فراعم رد هیفوص
هدرکن فیلأت یمهم یرثا تسا
، هتفگ اه ی
ددعتم نوتم رد یو رگنایب
لاعف د وا ییایوپ و ندوب نایب ر
دنا ی هش اه ی و یرگنوسکی ،هناقشاع فوصت هب طوبرم ی
ناسک رگن ی
قیرطزا ادخ اب یبلق ةطبار یانبم رب رکس لها هب شیارگ و نابرق
ی ندرک
ّونم( تسا دوخ یدوخ زا نتشذگ و سفن ،ر
1381 :
208 .) یو نانخس و لاوحا نیب رد نآ
هچ
ّیدرف وا هاگرظن هب و دراد ششخرد رتشیب ت
م ی دهد خداش ، و یراو کبس حور ی تسا
( رز ی ن بوک
، 1379 : 56 .) دیعسوبا یراذگرثا و ییایوپ ةبترم رد
فلاخم اراکشآ هک تسا یّدحات یعامتجا رازگراک
زا یخرب شزرا
اه ی لمع هعماج م
ی درک ةعماج رد دش قفوم هک دوب مّمصم نانچ شیوخ شور رد و وخ
د دض شزرا اه ی
شزرا هب ار یرایسب لیدبت
.دنک
ب ) لعفنم یزاس Passivation( )
لعفنم رد یعامتجا رازگراک ،یزاس
رد ی تفا هدننک و ریذپریثأت و رد
ی تفا ۀدننک تسا لمع ةجیتن Van Leeuwen, (
2008: 35 عف.)
لا ی ت اه ی ریخلاوبا دیعسوبا هاگیاج رد
ببس شدوخ ۀرود رد ینافرع نامتفگ نیا لاعف رازگراک م
ی دوش هک
وا ینافرع نامتفگ هب
،تّقوم روط هب کینومژه و طّلسم نامتفگ کی
رامش آ ی د و راتفر و شنک اب وا اریز ؛ ش
ی هو اه ی صاخ
،دوخ یتیبرت هب
هنوگره زا رود ک
ی هن زوت ی توادع و نافلاخم ،
وخ د لعفنم ار م
ی درک . ،قفر ةیاپرب قولخم اب وا کولس
اب ینابرهم ،برشم تعسو رفآ
ی هد اه ی ،نتسیزداش هب لیامت ،ادخ ع
ی ب شوپ ی هاگن و شوخ بی ن تبسن و نیقفاوم هب
یناوخریمض اه
ی هنادنمشوه تبسن
بلغا هک تسا ینافلاخم هب اب
هدنمرش ندش وا راکنا زا تسد م
ی شک ی دند ةگرج هب و
شناراداوه م
ی پی دنتسو
ّونم(
،ر 1381 : 268 .)
شراک یادتبا رد
، ا دش ببس دیعسوبا رادرک و راتفر اما ؛تخادرپ یو اب تفلاخم هب یریشق ماما رگید دننامه زین و
تفلاخم زا و دراذگب مارتحا دیعسوبا هب نافلاخم تسد
،یداجس( دنرادرب 1379
: -86 88 .) رثکا رد اکح ی ت اه و لّوحت
زا سپ نارکنم یریذپریثأت ر
ؤ تی ریز لوق لقن .تسا یناهگان و عیرس رایسب خیش تسارف و تمارک ناشن
ۀدنهد نیا
لعفنم :تسا یریذپریثأت و یزاس
« ةلمج هدش دقتعم ار وا تلاح و هدش لدب رارقا هب اهراکنا نآ و دندوب هتشگ خیش دیرم بهاذم ةّمئا و قرِف باحصا »
،رّونم(
1381 : 212 .)
3 ـ 1 ـ 2 هراشا عون نییعت Reference allocation(
)
باتک رد
دیحوتلارارسا
،دشابن ای دشاب یناسنا ةصخشم یاراد یعامتجا رازگراک هکنیا هب هتسب شا عون
هرا شخب ود هب
صّخشت یشخب personification( صّخشت و)
ییادز impersonification( میسقت)
م ی دوش :
3 ـ 1 ـ 2 ـ 1 صّخشت یشخب
صّخشت ۀوحن یعامتجا نارازگراک یشخب
، مه صخشم تسا نآ وضع ،رازگراک هک تسا یهورگ ۀدننک مه و
نیب ةطبار
مان درف مان و هدنارذگ یراذگ
یم صخشم ار هدش دنک
Richardson, 2007: 49( صّخشت .)
ةخاشریز ود هب یشخب
صّخشم یزاس determination( و)
صّخشمان یزاس
indetermination( یم میسقت)
:دوش
3 ـ 1 ـ 2 ـ 1 ـ 1 صّخشم یزاس
ینارازگراک تّیوه رگا عامتجا
ی هصّخشم بلاق رد هک هدش ییامنزاب یناسنا یاه
هب ،دنا هویش نایب زراب یا وش
د
، ۀویش زا
ّخشم ص تسا هدش هدافتسا یزاس Van Leeuwen, 2008: 37 (
صّخشم.) زاس ی ش ی هو اه ی زا یخرب هک دراد یددعتم
نآ اه رد هک
دیحوتلارارسا
یرتشیب دومنهتشاد :زا تسا ترابع ،
فلا ) مان هد ی nomination( )
مان هد ی ش ی هو ا ی نآ قیرطزا هک تسا
، هبرصحنم تّیوه هب هجوت اب یعامتجا رازگراک اب شدرف
ییامنز م ی دوش Van (
Leeuwen, 2008: 38 مان.)
مان ةخاشریز ود هب یهد ناونع و یهد
یم میسقت یهد مان ةخاشریز رد :دوش
مان بلغا یهد
صاخ ( ملع مسا ) یم رکذ رازگراک رد .هریغ و نوراه ،نوراق ،نوعرف ،یسوم ،للها :دننام ؛دوش
دیحوتلارارسا
رد دیعسوبا مانةمه
ِبلغا و باتک تاحفص وا زا سپ .دراد دوجو روطس
، نسح هجاوخ هب دماسب نیرتشیب م
ؤ بد ( 183 رازگراک )هبترم
صاصتخا دیعسوبا صوصخم ی
هتفا ماجنا ار خیش یاهراک بلغا هک م
ی هداد تسا .
ناونع ةخاشریز رد ،وسرگید زا ناونع ،یهد
یم نایب رازگراک باقلا و اه بر دننام دوش
لوسر ،تاومسلا رد . ...و للها
زا یشخب
دیحوتلارارسا
ناونع اه ی هویش نیا اب ادخ صّخشم
زاس ی هدش تسا :
« تشهب هک دنناوخ میحر یخرب .دیاب ناشیزور هک دنناوخ نامحر یخرب .ار یادخ دنناوخ رگید یمان هب ینابز ره هب
مان نادب ار وا ،دنشاب دنمتجاح یزیچ هب یسکره و دیاب ناشتلزنم هک دنناوخ کلم یخرب .دنهاوخ ار وا نایفوص و .دنناوخ
دنیلااین تسد زیچ چیه هب وا نودب ناشیا هک دنناوخ قح »
رّونم(
، 1381 : -240 241 .)
هولاع رب ا ی ن رد ،
دیحوتلارارسا
ناونع اب هک تسا یرازگراک ریخلاوبا دیعسوبا خیش دوخ« خیش » دماسب نیرتشیب
ناونع هد ی ار ( 2913 )هبترم صاصتخا وا هب ی
هتفا تسا یشخب . :زا تسا ترابع نیوانع نیا زا
« متاخ ایلولأا
» ،
« نایفوص ریپ
» ،
دیحوتلارارسا باتک یداقتنا نامتفگ لیلحت فسوی برع هزئاف /نوویل نو یوگلا یانبم رب
/رواد ارهز و یدابآ 159
« راگزور زیزع
» ،
« هنهیم هاش
» ،
« هنهیم رتهم
» ،
« هنهیم نیهم »
و
« هنهیم دهاز .»
دماسب نیرتشیب دیعسوبا زا سپ ناونع
هد ی
( 151 بحاص ،یریشق مساقلاوبا هب طوبرم )هبترم
هیریشق ةلاسر
تاراشلأا فئاطل
و مان فراع نیا .تسانایفوص ةلمجزا راد
عانتما وا رادید زا لاس کی تدم هب روباشین هب خیش دورو زا سپ هک دوب دیعسوبا فلاخم م
ی درک دوب رکنم ار وا و
،یتّبحم(
1391 : 93 .)
:تفگ نینچ دیعسوبا ۀرابرد راکنا رس زا یریشق مساقلاوبا ییاج رد هک تسا فورعم
« دیعسوب هک تسین نآ زا شیب
عت و هناحبس قح تسود ار یلا
م ی دراد تسود ار ام یلاعت و هناحبس قح و م
ی دراد ام هار نیرد هک تسا نیدنچ قرف .
پی ل ی ای م دیعسوب و هّشپ
ا ی » رّونم(
، 1381 : 236 هک دوب نآ یریشق هب دیعسوب خساپ .)
« میتسین زیچ چیه ام .ییوت مه هشپ نآ »
دهع دوخ اب یریشق نیا زا سپ .)نامه(
م ی ددنب رس تشپ هک زا یکی رارصا هب زین ماجنارس و دیوگن نخس دیعسوبا
خیش سلجم هب شنادیرم م
ی آ ی د تمارک قیرطزا خیش و
، راک زا ار وا ماجنا
هدش شا علطم م ی نک د ثعاب نیا و م
ی دوش هک
قیدصت ار وا یریشق نک
د ( دنک کرت ار خیش راکنا سپ نآ زا و نامه
: -75 76 .)
هک تسا راکشآ مان
هد ی تّیصخش نیا ربتعم
هب خیش ةهجو رب یفرگش ریثأت دیعسوبا هب ییاهن شیارگ لیلد م
ی دراذگ هب ؛
هدنسیون لیلد نیمه اب
صّخشم زاس ی
، ناشن بطاخم هب ار رازگراک نیا لاوحا م
ی دهد .
ب ) دنویپ ( association )
زا رگید یکی ش
ی هو اه ی صّخشم زاس ی رد هک
دیحوتلارارسا
دومنی هتفا هک تسا دنویپ دنیارف ، اب
نارازگراک نآ
صّخشت ِیعامتجا راد
هب هورگ لکش هدنایامن ییاه
یم ماجنا ار یدحاو لمع ای ،دنراد یدحاو رظن یتیلاّعف ۀرابرد هک دنوش
یم دنهد Van Leeuwen, 2008: 37( زا رادروخرب رازگراک عون نیا .)
ّیصوصخ زا یهورگ کرتشم تا مدآ
هک تساه
رامش هب هعماج زا رشق ای هقبط کی یم
دنور و یگژیو اه
ّیصوصخ و
ّلک تا دنراد دوخ اب ار هقبط نآ ی تاحیضوت یانبم رب .
رد قوف
دیحوتلارارسا
یارب توافتم دنویپ عون هدزناش زا شیبصّخشم زاس ی عوضوم هب هجوت اب هک دراد دوجو رازگراک
رثا ینافرع
، نآ دماسب نیرتشیب هب
( یفوص /خیاشم هورگ هب طوبرم بیترت 130
ورد ،) ( ناشی 117 ) نادیرم و (
34 هک تسا )
نامتفگ و دوخ هورگ هب طوبرم همه رط
ی تق روحم دنتسه ناشروضح و شیازفا ار نتم یکیژولوئدیا راب
م ی دهد رتهب و
م ی دناوت فّرعم ۀویش ؛دشاب هعماج دارفا زا یصاخ هورگ اب خیش دروخرب یارب
یادتبا رد لاثم
دیحوتلارارسا
نارود زا نخس ،
خیش یکدوک یرپس هاقناخ رد یزور هک تسا
دوب هدرک عامتجا شیورد ناونع اب یهورگ ناکم نآ رد و
هدرک دنا اب هک
تیب کی ندینش
« صقر تیب نیرب زور ات بش نآ و دمآ دیدپ یتلاح ار ناشیورد م
ی دندرک دندوب تلاح نآ رد و »
،رّونم(
1381 : 16 .)
ْناشیورد ،قوف تیاور رد دنتسه یعامتجا ینارازگراک
رگیدکی اب ینافرع تلااح شریذپ و عامس رد هک رظن
دحاو ی
و دنراد هب هدنایامن یهورگ تروص هدش
دنا همه رد تیب کی هک هب
هدرک رثا هباشم تروص تسا
ةمه و نآ اه رگیدکی اب
ماجنا یدحاو لمع و دنتسه قفاوم م
ی دنهد .دنراد دنویپ رگیدکی اب نیاربانب ؛
حیضوت رد م
ی ازفا یی م هک رد وه
ّی ت ی با ی اه ی ،دنویپ دنیارف زا هدمآرب یهورگ و یعمج غ
ی ر
ّی ت زاس ی شقن یعامتجا
هتسجرب ا ی افیا ار م ی دنک ،لدرپ( دوش تّیوه دجاو نآ قیرطزا ات دراد جایتحا یبیقر یهورگ هب یهورگ ره اریز ؛ 1390
:
44 د هژوس هک ینامز .) ر
رارق ینامتفگ یتیعقوم م
ی گ ی در ، نامتفگ اه تشرس هبانب غ
ی ر
ّی ت نازاس ة دوخ هب هنوگ ا ی لمع
م ی دننک ّینهذ هک ار یو ت یارب
بطق ود
« ام » و
« نآ اه » ناماس دنهد ود نیا . یبطق
ندوب هب تروص هتسجرب زاس ی و
شاح ی ه نار ی نایامن هژوس راتفر و رادرک رد م
ی دوش Laclau & Mouffe, 1985 ( .)
هرود ا ی نآ رد ریخلاوبا دیعسوبا هک م
ی ز ی تس رق رخاوا ، راگزور نآ رد هک تسا مجنپ نرق لیاوا و مراهچ ن
، ناریا
هب جنر یسایس عاضوا شیوشت و یناماسبان زا ناسارخ هژیو م
ی درب نوزفازور دّدعت و هقرف
اه ی تّیناّقح رس رب عازن و یبهذم
ار طیارش ،کیره هتفشآ
رت .دوب هدرک رد
نامتفگ نارود نیا رش
ی تع روحم ینومژه ای طّلسم تلاح Hegemony (
هتشاد)
تسا ،کیجات(
1383 : 52 و ) تموکح ةندب نادب نادقتعم
ار تیامح م ی درک دن اب و تسد ی با ی ،یسایس تردق هب ۀویش
و نیقلت هعماج داحآ هب ار دوخ شرگن ش
ی هو اه ی بوکرس ار رگید م
ی دندرک و نید ناملاع یراکایر زا هک یمدرم .
آ گنت هب نامز نایاورنامرف و نامکاح یراکمتس ار دیعسوبا رضحم ،دندوب هدم
نوچمه رد راذگرثا و ایوپ و لاعف ییورین
،یبلح( دنتفاتش شندید هب وسره زا و دنتفای دوخ هاگهانپ ،یگدازآ و یشیدنادازآ 1377
: 356 .)
برشم تعسو شتایح لوط رد ریخلاوبا دیعسوبا هب و تشاد
عامس و رکس و دجو و قشع لیامت
ببس نیمه هب ؛تشاد
ارگ ی ش اه ی رش ی تع روحم دنتخات وا هب و
تحامس و هقدنز و یرگیحابا هب تبسن
یعرش ماکحا هب مهتم
دش
ّونم(
،ر 1381 :
268 .) زا یخرب اهراتفگ
اب هک وا یاهراتفر و هار
خیاشم رگید مسر و هاقناخ
اه ی ریاغم روباشین تشاد ت
آ ، ار نان زین هب
وا قح رد راکنا و یرواد یماو
تشاد
؛ اب مه ة تفلاخم نیا و اه
اهراکنا
، یاهراتفگ و راکفا و یهاقناخ شور و هار دیعسوبا
نایفوص ة ار دوخ همادا م ی داد و رب ربنم یم یتیبود و رعش ، زا و دناوخ
ریسفت رابخا رشن و نآرق هب
نایم جیار لکش و ناعرشتم
،رهاظ مولع بابرا یرود
م ی تسج یتح ؛ درک تیصو هزانج
شا ( دنراپسب کاخ هب عامس و یتیبود و رعش اب ار نامه
: 33 .)
هب هجوت اب نآ
هچ ،دش هتفگ هتسجرب
س ىزا « دوخ
» یددعتم قیرطزا دننام
مدرم راد ی و تشذگ و لهاست و زیهرپ
یاذیا زا
نارگید و هب هیشاح ىنار « ىرگید
» قیرطزا مض ی ناوخر ی اه ی هنادنمشوه و
هدنمرش زاس ی نافلاخم ینافرع نامتفگ رد
،دیعسوبا نآ
اه ار رد
ّدح لصاف نایم ود بطق تبثم و ىفنم ناماس هداد هدش ببس و تسا
عسوبا دی رد ار دوخ نامتفگ
رتلااب یماقم نامتفگ زا
رش ی تع روحم .دنک هتسجرب و دناشنب
3 ـ 1 ـ 2 ـ 1 ـ 2 صّخشمان یزاس
ینارازگراک تّیوه هچنانچ عامتجا
ی ـ هصخشم بلاق رد هک هدش ییامنزاب یناسنا یاه
دنا ـ صخشم ن
وش د هب و تروص
یفرعم سانشان یدارفا نوش
د صخشمان ۀویش زا ، هدش هدافتسا یزاس
تسا Van Leeuwen, 2008: 37( رد .)
دیحوتلارارسا
دماسب نیرتشیبصّخشمان زاس
ی هب .تسا سانشان ینامدرم و یدرم ،یسک ،یدرمریپ هب طوبرم بیترت نیا رد
درادن نامتفگ رد یشقن رازگراک تّیوه ،تلاح ؛
یم ماجنا وا هک تسا یلمع مهم هکلب نارازگراک نیا هچنآ .دهد
ب ی وه ّی ت
تیاکح رد یم ماجنا ددعتم یاه
تّیمها و تمظع تفایرد و هدهاشم لماش هک دراد هباشم یدرکراک هراومه ،دنهد
تسا دیعسوبا تّیصخش .
دیعسوبا ینافرع هاگدید یاقلا رد نارازگراک نیا روضح م
ؤ رث زا یخرب رد اریز ؛تسا اکح
ی ت اه
،
یدارفا تّیوه نودب نارازگراک نیا ب
ی انتعا نتسه دیعسوبا ماقم هب هک د
هب هّبنتم قافتا کی لیلد م
ی دنوش زا یهاوخرذع اب و
تابثا هب یگرزب کمک ریخلاوبا دیعسوبا هاگشیپ وا تّیناقح
م ی دننک ؛ یارب تیاکح رد لاثم 46
ْخیش ، نسح مان هب یدرف
م ؤ بد رهش ةنحش دزن هب ار م
ی دتسرف دنک کمک تساوخرد وا زا ات
؛ هنحش دزن هب نسح هک یماگنه م
ی دسر حش ، ار هن
م ی بی دن هک یکی« ار م ی دز هراظن رود زا یقلخ و م
ی دندرک » رّونم(
، 1381 : 111 کمک تساوخرد هنحش زا نسح .) م
ی دنک
نآ زا هک یلوپ هنحش و
« یکی » نسح هب ،دوب هتفرگ روز هب م
ی دهد خیش هب ار لوپ نآ نسح . یم
دهد ناشیورد یارب خیش و
هّیهت اذغ م ی دنک نامگ همه . م
ی دننک هک .تسا مارح لوپ نآ
دیحوتلارارسا باتک یداقتنا نامتفگ لیلحت فسوی برع هزئاف /نوویل نو یوگلا یانبم رب
/رواد ارهز و یدابآ 161
تیاکح ةمادا رد
، ظفل اب هک درف نآ
« یکی » ،تسا هدش دای یو زا
« و داد هسوب خیش یاپ و تسیرگ و دمآ خیش شیپ
و مدروخب نآ یافق و مدرک تنایخ ار امش هک نک لحب ارم .مدرک هبوت !خیش یا :تفگ ک
ی هس ا ی داهنب خیش شیپ میس »
:نامه(
112 اگنه شردپ هک درک تیاور و ) هتساوخ و هداد وا هب میس هسیک ود گرم م
تسا اما ؛دنک خیش هاقناخ فقو هک
هکنیا ات دز زاب رس راک نیا زا وا هنحش
هب شدوخ ار مود ةسیک و داد خیش هب و تفرگ قلاش برض اب یو زا ار هسیک کی
نادیرم بیترت نیا هب ؛درک میدقت خیش مرد
ی ی دنبا ،دوب هداد بیترت خیش هک هرفس نآ هک .تسا هدوبن مارح
نآ رخآ ات ناتساد یادتبا رد هک یدرف روکذم تیاکح رد هب
یفرعم سانشان لکش م
ی وش د یعامتجا رازگراک کی ،
هک تسا هب
لیلد ب ی مها
ّی ت ندوب شتّیوه هب تروص صّخشت شخب ی صخشمان زاس
ی تسا هدش ییامنزاب بطاخم یارب یلو ؛
رد یمهم شقن رازگراک نیا لمع و درکراک رطرب
ف تاماهبا ندش تبسن
هب مارح دراد دیعسوبا درکلمع ندوب .
3 ـ 1 ـ 2 ـ 2 صّخشت ییادز
هراشا عون نییعت هک دش هتفگ نیا زا شیپ
، صّخشت ةخاش ود هب صّخشت و یشخب
یم میسقت ییادز .دوش
« رازگراک هاگره
هصّخشم اب یعامتجا صّخشت ۀویش زا ،دوش ییامنزاب یناسناریغ یاه
ا هدش هدافتسا ییادز تس
» Van Leeuwen, 2008: (
.)36 و تاناویح اب یتسود نخس
نتفگ نآ اه ع اب ا افر ن صّخشت رد هک تسا یجیار ییادز نوتم
هیفوص یارب اهراب تمارک
جرد یفوص هدش
تسا ( نابرق روپ ،هشمار یردیح و ینارآ 1393
: 316 نومضم نیا .) هب
یبوخ رد شخب اه یی هدید م ی دوش
نایامن دیعسوبا تامارک هک هد
م ی دوش . نیا رد دهاوش هب رما دنوادخ تیانع ببس قراخ
هداعلا ا ی دننام صّخشت هد ی هب
رداص دیعسوبا ةیحان زا تادامج و تاتابن و تاناویح ملاک عامس و ناسناریغ م
ی دوش وا قدص رب یناشن ات دشاب
یکی اریز ؛
داقتعا هب ار مدرم هک یلماوع زا نتفای
ای و ریپ کی یونعم تّیفرظ هب نومنهر تقیرط خیش
م ی دش ربهر نآ تردق و ناوت ،
روما نینچ ماجنا هب قراخ
هداعلا ا ی ،لمیش( دوب 1375
: 344 ) رما نیا عقاورد ؛ ار رابتعا و تّیعورشم و تردق تیبثت یعون
ناغمرا هب تامارک نیا نابحاص یارب م
ی دروآ ،یملاعتسا(
1388 : 96 ؛) یارب آ رد هک دیرگنب ریز تیاکح هب هنومن خیش ن
زاجح دصق ریخلاوبا دیعسوبا هدرک
تسا دیعسوبا ریخأت هک یماگنه .دوب ناشیا رظتنم رهش نآ رد یناقرخ نسحلاوبا و
ینلاوط م ی دوش نامگ یدیرم ، م
ی دنک مگ دیعسوبا هک هدش
تسا ینابصع شدیرم رّوصت نیا زا یناقرخ نسحلاوبا یلو ؛
م ی دوش و م ی وگ ی د :
« نکن مگ هار ناشیا !شوماخ ةمه زا دوب ینیمز .دن
تلود اه ب ی صن ی ب هک تسا هدیلانب یادخ هب ناشیا مدق ةنشت ،
رب ادرف نم ات ،نارب نم یور رب یتسود مدق !ایادخراب مز
ی ن اه ی ار نازیزع و دندرک اور نیمز نآ تجاح .منک رخف رگید
یمز نآ وا روضح هب و دندرب نیمز نآ یوس و دنتفرگب گرزب نآ نانع ات دنداتسرف دنداد تعلخ ار ن
»
،رّونم(
1381 : 136 .)
،نامتفگ نیا رد
ْنیمز یارب یزاسانعم تمدخ رد ناسناریغ یعامتجا رازگراک گرزب
تشاد دیعسوبا یونعم ماقم
عون زا هراشا عون نییعت نیاربانب ؛تسا ریخلاوبا صّخشت
ادز یی تسا ریاس زا یرترب راتساوخ هک نیمز اریز ؛ ناکم
اه اب ،تس
ا خیش روضح صّخشت و یرترب ریخلاوبا دیعسوب
هتفای تسا رد ناسناریغ یعامتجا نارازگراک درکراک و دماسب ریز لودج .
دیحوتلارارسا
ارهب ناشن یبوخ م
ی دهد :
ةرامش لودج 1
رد ناسناریغ یعامتجا نارازگراک درکراک و دماسب : دیحوتلارارسا
یعامتجا رازگراک ناسناریغ دادعت
هحفص ةرامش درکراک
ناویح یناسنا
اهدژا 2
100 ماغیپ ییاهدژا یارب خیش .تسا خیش دیرم ییاهدژا
م ی دتسرف زا سپ اهدژا .
کاخ هب یور خیش مایپ ندینش م
ی دلام عضاوت ، م ی دنک دایز کشا و
م ی ر ی دز .
150 خیش اب اهدژا یتسود هب هراشا
رام 2
183 رام
ی ترایز ار خیش رام .تسا خیش دیرم م
ی دنک و دهعدیدجت م
ی دنک .
279 خیش ترایز هب رام
م ی دور .
ریش 1
67 درف و تسا خیش تمدخ رد ریش
هدشمگ ا ی دصقم هب خیش روتسد هب ار
م ی دناسر .
3 ـ 2 فذح Elusion( )
ةیرظن رد فذح عاونا نایم زا
،روظنم قیرطزا فذح ناهنپ
زاس ی
دیحوتلارارسا
رد چیهیلو ؛تشادن یدومن هنوگ
دننکدیلوت ،رثا نیا رد نامتفگ ۀ
هب
ّبر رارسا یاشفا زا زیهرپ تلع یخرب نایب زا یبو
هتسناد اه ی تسا هدرک عانتما شیوخ هک
ةلوقم لماش مک
گنر زاس ی م ی دوش اریز ؛ ع داقتعا هب ا
افر ن کلاس ماقم رد ناسنا تفرعم یناحور قیرط یط زا سپ
قح هب ،
یهاگآ یرارسا هب یم
دبای هب نارگید فوقو هک نآ
م تسین نکم نایع تاقولخم رب ار ادخ ّرس هک سک نآ نایم نیا رد .
یدرد ،دنک ینلاوط دوخ رد ار داحّتا نیا دهاوخب و دنک م
ی دشک ،جاّلح( تسا نوریب یرطف یاهورین لّمحت دودح زا هک
1379 : 30 ؛) هب هجوت اب نآ
هچ دش هتفگ زین دیعسوبا ، دننام
ناکلاس رگید م
و فّظ هدوب تسا ا یاشفا زا
ّبر رارس دزیهرپب یبو و
دراذگن نایم رد قح لها اب زج ار قح ّرس .
4 ـ تن ی هج گ ی ر ی
عومجم زا نآ
هچ ۀرابرد ش ی هو اه ی باتک رد نوویل نو نامتفگ لیلحت یوگلا یانبمرب یعامتجا نارازگراک ییامنزاب
دیحوتلارارسا
هک دش لصاح جیاتن نیا ،دش هتفگساسارب ییامنزاب ۀویش م
ؤ ةفل اهظا یلصا رد ر
دیحوتلارارسا
نییعت قیرطزاهولج ملاک رد هراشا عون نییعت و شقن م
ی دنک رثا نیا رد .
، لاّعف لکش ود هب شقن نییعت لعفنم و یزاس
ماجنا یزاس
م ی دوش . ریخلاوبا دیعسوبا اب
لاّعف زاس ی ، اّعف ییورین یم یفرعم راذگرثا و ایوپ ،ل
زا یخرب فلاخم اراکشآ هک دوش
زرا ش اه ی هعماج لمع م ی درک شور رد و وخ
د شیوخ ةعماج رد دش قفوم هک دوب مّمصم نانچ شزراّدض
اه ی ار یرایسب
هب شزرا لیدبت دنک و راتفگ و راتفر اب هارمه شتامارک مدرم
راد و لهاست روحم عامتجا داحآ رب فرگش یریثأت ، هتشاد
تسا . شخب رد لعفنم
زاس ی هک دش لصاح هجیتن نیا لاّعف
ّی ت اه ی سوبا ریخلاوبا دیع هاگیاج رد
ِلاّعف رازگراک نیا
نامتفگ
دش ببس شدوخ ۀرود رد ینافرع وا ینافرع نامتفگ
هب هب کینومژه و طّلسم نامتفگ کی ،تّقوم روط رامش
آ ی د اریز ؛
و راتفر و شنک ش
ی هو اه ی یتیبرت ّصاخ دیعسوبا
ثعاب م ی دش بلغا ، نافلاخم ش دنوش لعفنم وا راکنا زا تسد و
دنشکب و
دیحوتلارارسا باتک یداقتنا نامتفگ لیلحت فسوی برع هزئاف /نوویل نو یوگلا یانبم رب
/رواد ارهز و یدابآ 163
گرج هب دندنویپب شناراداوه ة .
دیحوتلارارسا
رد شخب ود هب هراشا عون ،دشابن ای دشاب یناسنا ةصخشم یاراد یعامتجا رازگراک هکنیا هب هتسبصّخشت یشخب صّخشت و ییادز
میسقت م ی دوش . باتک نیا رد
، صّخشم تّیوه یزاس نارازگراک
ی هصّخشم بلاق رد هک یاه
هدش ییامنزاب یناسنا ،دنا
هب ش ی هو اه ی مان هد ی ماجنا دنویپ و هدش
تسا شخب رد . مان
هد ی ناونع هک دش لصاح هجیتن نیا
« خیش » ریخلاوبا دیعسوبا یارب هاگیاج رد
و مظعا رازگراک تّیصخش
رد تایاکح یروحم ةمه
بلغا و باتک تاحفص
راک هب روطس هتفر
تسا نآ زا سپ .
، دماسب نیرتشیب مان
هد ی سح هجاوخ هب طوبرم ن
م ؤ بد دیعسوبا صوصخم رازگراک
تسا ریخلاوبا ماجنا ار خیش یاهراک بلغا هک
م ی هداد تسا . بحاص ،یریشق مساقلاوبا هب طوبرم دماسب نیرتشیب سپس
هیریشق ةلاسر تاراشلأا فئاطل
وزا سپ هک هدوب ریخلاوبا دیعسوبا فلاخم نایفوص ةلمجزا رادمان فراع نیا .تسا
تخانش یونعم هاگیاج با
کرت ار وا راکنا دیعسو هدرک
تسا و راهظا نازیم نیا تّلع هک تسا راکشآ . صّخشم
زاس ی نیا
ّیصخش ربتعم ت هب
وا ییاهن شیارگ لیلد .تسا ریخلاوبا دیعسوبا هب
زا رگید یکی ش
ی هو اه ی صّخشم زاس ی رد هک
دیحوتلارارسا
دومنی هتفا نآ قیرطزا هک تسا دنویپ دنیارف ،
، نارازگراک
ِیعامتجا صّخشت راد هب هورگ لکش هدنایامن ییاه
یم یتیلاّعف ۀرابرد هک دنوش ماجنا ار یدحاو لمع ای ،دنراد یدحاو رظن
یم رد ساسا نیا رب ؛دنهد
دیحوتلارارسا
دراد دوجو هورگ عون هدزناش زا شیب رثا ینافرع عوضوم هب هجوت اب .
، نیرتشیب
نآ دماسب هب
هب طوبرم بیترت ،یفوص /خیاشم
ورد ناشی نامتفگ و دوخ هورگ هب طوبرم همه هک تسا نادیرم و
رط ی تق روحم دنتسه . صّخشمان ةخاشریز رد یزاس
هک دش لصاح هجیتن نیا
دیحوتلارارسا
رددماسب نیرتشیب
صّخشمان زاس
ی هب یشقن رازگراک تّیوه ،تلاح نیا رد .تسا سانشان ینامدرم و یدرم ،یسک ،یدرمریپ هب طوبرم بیترت
متفگ رد درادن نا ؛ یم ماجنا وا هک تسا یلمع مهم هکلب نارازگراک نیا هچنآ .دهد
ب ی وه
ّی ت تیاکح رد ماجنا ددعتم یاه
یم هباشم یدرکراک هراومه ،دنهد و
م ؤ رث رد نایب د ی هاگد اه ی هدنسیون دراد راک نیا . و تمظع تفایرد و هدهاشم لماش
.تسا دیعسوبا تّیصخش تّیمها صّخشت ةفّلوم ساسارب دز
باتک رد هک دمآ تسد هب هجیتن نیا ییا
دیحوتلارارسا
، ناسنا امن یی راب تاناویح
و دراد یکیژولوئدیا یشحو تاناویح نیا روضح
یارب یونعم تردق و تمظع تابثا تامارک و
تسا ریخلاوبا دیعسوبا .
نیا رد دهاوش هب دنوادخ تیانع ببس
، رما قراخ هداعلا ا ی دننام بن و تاناویح ملاک عامس دیعسوبا ةیحان زا تادامج و تاتا
رداص م ی دوش وا یارب ار رابتعا و تّیعورشم و تردق تیبثت یعون ات هاگیاج رد
تامارک نیا بحاص دنک داجیا
؛ هولاع رب
،نیا زا رظنم م ؤ ةفل دش لصاح هجیتن نیا زین فذح هک
ب شخ اه یی زا هتسناد اه ی ةلوقم لماش دیعسوبا مک
گنر زاس ی
م ی دوش اریز ؛ وت ،رثا نیا رد نامتفگ ۀدننکدیل دننام
ناکلاس رگید م
و فّظ هدوب تسا
ّبر رارسا یاشفا زا دزیهرپب یبو
ّرس و
دراذگن نایم رد قح لها اب زج ار قح .
تشاددای اه
.1 ب و لباز هاگشناد یلام تیامح اب شهوژپ نیا :تسا هدش ماجنا ریز تنرگ هرامش ه
IR-UOZ-GR-3245
عبانم .1 میرک نآرق .
.2 لاعتسا حم ،یم م ( د 1388
هب یقطنم یخساپ :تمارک ثیدح
.)شسرپ
اه
،
نخس :نارهت، لوا پاچ .
.3 ( یبتجم ،لدرپ 1390
فوم و وئلاکلا نامتفگ ةیرظن ساسارب ظفاح تایلزغ زا یبختنم یسررب
).، اپ ی نا مان ة
امنهار داتسا ،دشرا یسانشراک :
.دهشم یسودرف هاگشناد :دهشم ،یفیرش لایهس
.4 ( اضردمحم ،کیجات 1383
)
تسایس و نامتفگداپ ،نامتفگ
. .یناسنا مولع ةعسوت و تاقیقحت ةسسوم :نارهت ،.5 قح تسرپ لایل ، ( 1390 ).
« ش ی هو اه ی و همانهاش زا نمهب ناتساد رد یعامتجا نارازگراک یزاسریوصت نمهب
همان
ساسارب(
هفلؤم اه ی عماج ه تخانش ی ـ )نامتفگ لیلحت رد ییانعم
»
ةمانلصف
،شهوژپ اه ی ا و نابز یقیبطت تایبد
ش ،2 یپایپ(
10 ،) -45 62 .
.6 ،یبلح یلع رغصا ( 1377
نافراع لاوحا و نافرع ینابم
).ج ، 2 .ریطاسا :نارهت ،
.7 ،جاّلح سح ی ن نب ( روصنم 1379
،تاملک باتک ،نآرق ریسفت ،تیاور باتک ،نیساوط :جاّلح راثآ هعومجم
).راعشا و ینافرع تایبرجت
:نارهت ،یدنوخآریم مساق ششوک هب ،.ناروآدای
.8 ( نای ،اکپیر 1382
ناریا تاّیبدا خیرات
).، مجرت ة .نخس :نارهت ،یرس مساقلاوبا
.9 رز ی ن بوک نیسحلادبع ، (
1379 )
ناریا فوصت رد وجتسج
. .ریبکریما :نارهت ،.10 هقیدص ،یرادقم تاداس
؛ ( هفوکش ،یریگناهج 1394
).
« ناکدوک یارب سدقم عافد رعش یداقتنا نامتفگ لیلحت
تفایهر رظنمزا نو
لی نوو ( 2008 م .)
»
نتم
،یبدا یهوژپ
س ،19 ش ، 65 ، -121 160 .
.11
ّیس ،یداجس ایض د
ء نی