عواًم ي ٌدىىک لیُست لماًع اب ٍطبار رد ناراتسرپ ي ناکشسپ ٌاگدید یسررب رامیب ٍب شزًمآ
روپ دیعس للاج رگسع یضاق اسهم ،1
، 2
ینامحر تجح
3
وخشوخ زیگنارهم ،* 4
:تفایرد خیرات 7
/ 2 / 6932 :شزیذپ خیرات
63 / 1 / 6932
یَدؾًاد1
یًبهرد یتؽاذْث تبهذخ تیزیذه یققخت یزتکد
.ىازْت یکؽشپ مَلف ُبگؾًاد تؽاذْث ُذکؾًاد
. ىازْت یکؽشپ مَلف ُبگؾًاد ـثبٌه یشیر ِهبًزث ٍ تیزیذه ِقعَت تًٍبقه یًبهرد یتؽاذْث تبهذخ تیزیذه ذؽرا طبٌؽربک2
ربیدبتعا3
ٍُزگ ،یتؽاذْث تبهذخ تیزیذه ،یکؽشپازیپ ُذکؾًاد
ُبگؾًاد )لَئغه ُذٌغیًَ*( .ىازْت یکؽشپ مَلف
[email protected] 09123046201
.ُبؾًبهزک یکؽشپ مَلف ُبگؾًاد یکؽشپ یَدؾًاد4
فدَ ي ٍىیمز زا:
ِکیئاجًآ ظفح
ٍ ءاقترا یتهلاس تیَلٍازا ياّ
نتسیس ياّ
یتضاذْب رد ىاْج َوسحه یوه
،دَض شزَهآ
ِب راویب
ٍ صیاسفا ییاًاَت دارفا رد تبقاره
،دَخزا ذیلک یلصا ىذیسر
ِب يیا رَظٌه زا فذّ.تسا
یسررب رضاح ِعلاطه
ُاگذید ىاکضسپ رد ىاراتسرپ ٍ
ِطبار اب لهاَع لیْست
ُذٌٌک
ٍ عًاَه شزَهآ
ِب راوویب
لاس رد ُاطًاهرک يزار ىاتسراویب رد 1931
.ذضاب یه
اَ شير ي داًم :
يٍر رب یبرجت ِویً ترَص ِب صٍّژپ يیا 58
ىاکضسپ زا رفً
يزار ىاتسراویب ىاراتسرپ ٍ
ُاطًاهرک .ذض ماجًا ُداس یفداصت ترَص ِب،
لهاض يا ِهاٌطسرپ، اّ ُداد يرٍآدرگ راسبا 9
ٍ تووسق 93
ذویییً دذوجه ىَهزآ شٍر زا ییایاپ ٍ يَتحه رابتعا شٍر زا ِهاٌطسرپ ییاٍر .دَب ترکیل سایقه رد ،لاَس ُذض جارختسا تاعلاطا. ذض بث
ُدبفتعا سا مزً
راشفا
spss18 ٍ یعبجتعا ربهآ
t - test
رازها قهیللت ٍ ِهیشدت درَه
تفزگ .
جیاتو : راویب ِب شزَهآ ُذًرادزاب لهاَع يیب زا يیب
،ىاراتسرپ ٍ ىاکضسپ ُاگذید دَبوک
ىاراتوسرپ للاوض
رد
ٌِیسّ مذع ٍ صخب یفاک
رد
ٌِیهز شزَهآ لیْوست لوهاَع يیوب زا ٍ راویب ُذوٌٌک
شزَوهآ ِوب
ِوئارا،راویب
ییاّراٌیوس رد
درَه ياّدربّار شزَهآ
ٍ رد،يریگدای رظً
يتفرگ زایتها
ُژیٍ
يارب ماجًا شزَهآ
ِب راوویب
رد ىاهز یبایضزرا
ًِایلاس .ذض ىاٌَع لهاَع يیرتوْه ار يریگراکب
یریگ ٍجیتو :
تْج شزَهآ
ِب راویب يوض رد يتفرگ رظً
تلایْست
،یفاک يرٍروض توسا
يٍرویً يیهاوت اوب
دَض ماذقا ،دَجَه عًاَه عفر تْج رد تهذخ يوض شزَهآ ياّ ُرٍد يراسگربٍ مزلا یًاسًا .
تاملک :یدیلک شزَهآ
ِب ،راویب عًاَه ٍ لهاَع لیْست
ُذٌٌک
، ىاراتسرپ ٍ ىاکضسپ ُاگذید .
كچ ی :هد
Downloaded from http://journals.tums.ac.ir/ at 7:22 IRDT on Sunday July 10th 2016
همدقم ػسَهآ سا یتبفَضَه تعا
ِک
ِؾیوّ
درَه
ِخَت زهؾث ُدَهث
،تعا ىبغًا رد زّ
یتیقاَه دذفرد تعا بت بث ؼًاد یزیگازف
ٍ
یبْتربْه ذهیذخ
ذهًاَتث رد ظیازهؽ هلتخه یبهّسبیً
دَهخ ار
ُدرٍآزث دسبع ، زّ
یتیقاَه
ِک
ِثزدت یه یبّسبیًذٌک یذهیذخ
ار رد قثبقه دَخ ذٌیجیه
ٍ
ِچ بغث یزیگدبهی یبهْتربْه
ؿبهخ
تبیح
ٍا ار يیوضت (ذهیبوً
1 سا.) تهعد ىداد یتهمهع
ٍ بهًبیحا
یزتغث ىذؽ رد ىبتعربویث یکی
سا تیقاَه ییبّ
تعا
ِک سبیً
ِث یزیگدبی ار
ٍد یه ىاذٌچ ذیبوً
. ِهث تربهجف زهگید ،یربهویث
یتفزف یازث ػسَهآ
ٍ یزیگدبهی نّازهف
ذهیبوٌیه
ٍ رد يیهوّ
بتعار مَْفه ػسَهآ ردربویث ِث مبگٌّ
یربویث
ٍ یزتغث ىذهؽ
رد ىبتعربویث قکؽ
ِتفزگ (تعا 2 )
.
ػسَهآ
ِث ربویث یکی سا دبقثا نْه یربتهعزپ یبهْتجاازه
ٍ سا
ؼقً
یبّ
یلک ىاربتعزپ رد
ِئارا تبهذخ یتؽاذْث یًبهردٍ
ِهث
ربوؽ دٍزیه قهاَف.
یدذقته ترٍزض ػسَهآ ار ىبیبوً
یه دسبع
ِک یکی سا نْه يیزت بًْآ تیوّا یتهمع تجغً
ِهث ىبههرد رد
یًٌَک ىزا
،تعا يیازثبٌث دازفا ذٌهسبیً
تهغک ؼهًاد
ٍ زهییغت
ػزگً
رد
ٌِیهس یتهمع ذٌتغّ
. تهباا زت ُبتَک رد ىبتعربویث
جٍزخ،
زتدٍس سا
،تخت یگدبهآ یازهث ىذهًارذگ
ُرٍد تهّبقً
رد
،لشٌه ؼیاشفا یربویث یبّ
يهشه ، ؼیاشفا بً
یًاَهت تهیلَلقهٍ
بّ
سا یلهاَف ذٌتغّ
ِک ؼقً
ػسَهآ ار نْه یه (ذًسبهع 3 ) بهث.
ِخَت
ِث تیدٍذله یبّ
شکازه تجاازه یبّ
یتؽاذْث
ٍ ترٍزض
ؼّبک
ٌِیشّ
بّ
ِک
ُبتَک ىدزک تذه یزتهغث ار ذهجلع یهه
ٍ
يیٌچوّ
تفزؾیپ یبّ
یصَلٌَکت یکؽشپ
ِک لاَع یبّ
یدبیس
ار رد قثبقه ىاربویث رازا
ُداد تهعا سبهیً،
ِهث یًبهعر ؿمهعا
ٍ
ؼیاشههفا یّبههگآ یتههؽاذْث مدزههه
سا تههیَلٍا
ٍ تههیوّا ؿبههخ
رادرَخزث
ُذؽ (تعا 4 )
.
تازثا
ُذًسرا
ٍ ذهیفه ػسَههآ ِهث ربهویث بهّربث رد تبهقیقلت
لتخه ذییبت
ُذؽ تهعا سا ِهکیئبدًآ ؼهفح
ٍ بهقترا یتهمهع
تیَلٍاسا یبّ
نتغیع یبّ
یتهؽاذْث رد
ىبهْخ ةَهغله یهه
دَؽ ػسَهآ
ِث ربویث
ٍ ؼیاشفا ییبًاَت دازفا رد تهجاازه دَهخسا
ذیلک یلفا ىذیعر
ِث يیا رَؾٌه تعا . ػسَهآ
ِث ربهویث هفبث
ؼیاشفا ر تیبض
َخدذه ، دَهجْث تهیفیک یگذهًس ىبهٌیوعا،
سا
مٍاذت
،بْتجاازه ؼّبک ةازغضا ربهویث ، ؼّبهک سٍزهث كراَهف
یربویث
ٍ ؼیاشفا تکزؽ رد ِههبًزث تهجاازه یبهّ
یتهؽاذْث
ٍ
ؼیاشفا لمقتهعا َخدذهه
رد مبهدًا تهیلبقف یبهّ
ِهًاسٍر یهه
(دَؽ 5 )
.
تبقیقلت ىبؾً
ُداد ذًا ؼیاشفا ؼًاد
ٍ تربْه ربویث تهخَه
ؼّبک طزتعا
ٍ ةازغضا
ُذؽ
ٍ ؼّبک فزقه رذخه یبٍّراد
ظپ سا قوف ار رد ىبًآ
ِث
ُازوّ
ِتؽاد تعا . يیٌچوّ
ػسَههآ
قجا سا ـیخزت ربویث تهیبفر نهیصر یهیٍراد یٍ
دَهجْث ار یهه
ذؾخث
ٍ سا ػزیذپ دذده ىاربویث بث مبدًا ػسَههآ ِتهعبک یهه دَؽ
. يیٌچوّ
ِهبًزث یؽسَهآ یبّ
ِک یازث ییبوّدزگ لتخه
ىاربویث مبدًا
ُذؽ
،ذًا حیبتً
قثبا یْخَهت ار سا تهْخ ؼّبهک
ٌِیشّ
، ؼّبک ػزیذپ دذده
،ىاربویث ؼّبک ذلَت داسًَ
طربهً
ىبؾً
ذًا ُداد
ِث یرَع ِهک یازهث زهّ
هی یرلاد ِهک فزهف
ػسَهههآ ربههویث ِههث یههه
ددزههگ 3 بههت 4 رلاد
ِفزههف ییَههخ
(ددزگیه 6 )
ُبگذید ِک نیذؽ ىآزث به ِقلبغه يیا رد.
ٍ ىبکهؽشپ
ار ىاربتعزپ رد
ِغثار بث قهاَف قیْغت
ُذٌٌک
ٍ ـًاَه ػسَهآ
ِث
ربویث . نیٌک یعرزث ار
:شهوژپ شور یفیفَت ِقلبغه يیا رد یهقغقه ترَهف ِهث ِهک یهلیللت–
.تههفزگ مبههدًا
ِههقهبخ یربهههآ قهبههؽ ىاربتههعزپ ٍ ىبکههؽشپ
ىبتعربویث
ُبؾًبهزک یسار
ُدَث
ِک
،راذقه يیا سا 85
زفً
بث
ِخَت
ِث لَهزف قااذح ندح
،ًَِوً
ِث ػٍر
ًَِوً
یزیگ یفدبقت بهث
یبههغخ 5 ذههفرد ةبههختًا ذًذههؽ . بههّ ُداد یرٍآدزههگ راشههثا
یٍبههح یا ِهبٌههؾعزپ،
3 ٍ ؼههخث 30
تههْخ ِههک دَههث لاَههع
ـیسَت ربویث ػسَهآ ترٍزض یثبیسرا ذؽ
.
، هیفازگَهد یبّزیغته ِث طَثزه تلااَع لٍا ؼخث ؼهخث
قهبؽ مٍد 15
لاؤع طَثزه
ِث قهاَف
ُذًرادسبث ربهویث ػسَهآ ٍ
،مَع ؼخث قهبهؽ
9 ِهٌیهس رد لاؤهع قههاَف
قیْهغت ُذهٌٌک
ربویث ػسَهآ تزهکیل یا ِهخرد ِع طبیقه طبعا زث ِک دَث
سا
زیثأت تذؽ ػبلل دبهیس(
= 3
، ظهعَته = 2
، نهک = 1 ) ُبگذهید سا
ُذٌٌک تکزؽ دازفا تفزگ رازا ؼدٌع درَه
، يیگًبهیه ُزهوً
زّ
قهبف
ِث ىاٌَف
ِخرد زیثأت ىآ قهبف يییقت ذیدزگ . ربک ػٍر
ث زگؾٍّضپ اذتثا ِک دَث ترَف يیا ِث تیزیذهه بهث یگٌّبوّ ِ
فاذهّا حیزؾت ٍ ىبیث سا ذقث ٍ ِتخادزپ ِقلبغه درَه ىبتعربویث ٍ ىبکههؽشپ(ىبگذٌٌک تکزههؽ سا تیبههضر تههغک ٍ ِههقلبغه ِهٌیهس رد یفبک تبلیضَت ،ؼٍّضپ رد تکزؽ تْخ )ىاربتعزپ سا ٍ ذؽ ُداد بّ خعبپ ىذًبه ًِبهزله ٍ ِهبٌؾعزپ قیوکت َُلً
ٌْت ِث بت ذؽ ِتعاَخ بّ ىآ .ذٌّد خعبپ تلااؤع ِث ییب
ییبیبپ يییقت یازث ٍ یَتله ربجتفا ػٍر سا ِهبٌؾعزپ ییاٍر ذؽ ُدبفتعا دذده ىَهسآ ػٍر سا شیً
رد ُذهؽ ِیْت ِهبٌؾعزپ.
ِلفبف ِث ٍ تثًَ ٍد 10
ِث سٍر 10 ىاربتهعزپ ٍ ىبکهؽشپ سا زفً
ُداد ذهًدَث ؼٍّضپ یبّ ًَِوً بث ِثبؾه ظیازؽ یاراد ِک قغبؽ ظپع ٍ ذؽ ،ىَههسآ تهثًَ ٍد رد ُذهؽ ُداد یبهّ خهعبپ يیث
لدبقه دازفا تازوً یگتغجوّ تیزض 0.85
ذهآ تعذث .
تبفمعا
ُذؽ جازختعا بث
ُدبفتعا سا مزً
راشفا ِخهغًspss
18 ظهعَتٍ
ربهآ یفیفَت قهبؽ لٍاذخ ،يیگًبهیه ،یًاٍازف فازهلًا
ٍ ربهیقه
ربهآ یعبجٌتعا قهبهؽ
ىَههسآ ،t
درَهه قهیللت ٍ ِهیشدت رازها
تفزگ فمتخا.
یربهآ زتوک سا 05 / 0 سا زؾً
یربههآ یهٌقه راد رد
زؾً
ِتفزگ ذؽ .
Downloaded from http://journals.tums.ac.ir/ at 7:22 IRDT on Sunday July 10th 2016
:اه هتفاي ؼٍّضپ يیا رد 65
ٍ ىبهًس ار ِهقلبغه درَهه تهیقوخ ذفرد
35 ،ذهًداد یهه قیکؾت ىادزه ار % 15.29
تهیقوخ سا ذهفرد
زهیس ِهقلبغه درَه 25
ٍ ذٌتهؽاد يهع لبهع 69.41
سا ذهفرد دازفا
35 - 25
ٍ لبع 14.11 ذفرد 45 - 36 ٍ لبع 1.17 سا ذفرد
یلابث ِقلبغه رد ُذٌٌک تکزؽ دازفا 46
.ذٌتؽاد يع لبع 24.7
ٍ دزهده ِهقلبغه رد ُذهٌٌک تکزؽ دازفاذف رد 75.29
ذهفرد
.ذًدَث قّبته لٍذخ)
1 .)
ليدج 1 کیفارگًمد تایصًصخ یوايارف عیزًت:
ٌدىىک تکرش دارفا
یناوازف دص رد اهزیغتم
32 دزه تیسنج
56 ىس
24.7 دزده
لهات تیعضو
75.29 قّبته
15.29 لبع25زیس
69.41 لبع25-35 نس
14.11 لبع36-45
1.17 لابث ِث لبع45
32.94 لبع1-10
ینیلاب راک هقباس
48.23 لبع11-20
16.47 لبع21-30
2.35 لبع30 یلابث
14.1 ؽشپ
85.9 ربتعزپ لغش
ِک داد ىبؾً ربویث ِث ػسَهآ ـًاَه یعرزث ِقلبغه يیا رد
،ُذٌٌک تکزؽ دازفا تیزثکا 67.05
دَهجوک ذهفرد ىاربتهعزپ
قغبؽ رد ،ؼهخث 62.35 ِهٌیشّ مذفذهفرد یفبهک
رد ِهٌیهس
ػسَهههآ ،ربههویث
61.17 ندحذههفرد%
دبههیس یبههؽٍ
یربههک
ىاربتعزپ 60
مذف ذفرد لزتٌک
ٍ تربؾً
زث ذًٍر ػسَهآ ِهث
،ربویث 58.82 تثًَ ذفرد یبّ
یربهک تهؾپ ،نّزهع 57.64
ُبتَک ذفرد ىدَث
لَع تذه یزتغث رد ربویث ار ىبتهعربویث
يیهث .ذٌتهؽاد ىاَهٌف ربهویث ِهث ػسَههآ ـهًاَه يیزتوْه سا ه ُذًرادسبث قهاَف مذف،ُذؽ حزغ
دبوتفا
ِث ظفً
رد ػسَههآ
ِههث مذههف،ربویث
ُشههیگًا یزیگدبههی رد
لبههخه ،ربههویث ىدَههث
تیغٌخ ػسَهآ
ُذٌّد بث تثًَ، ربویث یبّ
یربک تهؾپ زهع
نّ
ُبتَک،
ىدَث لَهع تذهه یزتهغث ربهویث رد ىبتهعربویث
تعبٌه،
ىدَجً
لبح یهَوف ربویث ( مذهف یگدبههآ یوهغخ
ٍ
یحٍر ربهویث رد ىبههس یازهخا مذهف،)ػسَهآ ػزیذهپ
ردبهک
ىبهرد
ِث ىاَهٌف ػسَههآ ُذهٌّد سا یَهع ربهویث مذهف،
ِهث
یزیگربک ػسَههآ
یبهّ
ُداد ُذهؽ ِهث ِلیهعٍ
ردبهک ىبههرد
ظعَت ٍ ربهویث مذهف دَهخٍ
ُشهیگًا رد ردبهک ىبههرد تهْخ
ػسَهآ
ِث ربویث تاسبهیتها يیهث یراد یهٌقه یربهآ فمتخا،
لٍذخ(.تؽاذً دَخٍ ىاربتعزپ ٍ ىبکؽشپ 2
.)
Downloaded from http://journals.tums.ac.ir/ at 7:22 IRDT on Sunday July 10th 2016
ليدج 2 :
ٍسیاقم هیگوایم
ٌرمو
ٌاگدید ناراتسرپ ي ناکشسپ درًم
ٍعلاطم رد
ٍطبار اب عواًم شزًمآ
ٍب رامیب
عناوم شسومآ هب رامیب کششپ
راتسزپ p-value
نیگنایم فازحنا
رایعم نیگنایم فازحنا
رایعم
مذف
ِهبًزث یشیر ػسَهآ
ِث ردربویث ربک
ًِاسٍر
ِث ىبهرد ردبک ىاٌَف
ی
ِفیؽٍ
±0.3 2.34
±0.1 2.1 0.015
مذف دَخٍ
یثبیؽسرا قیاد رد ىبهرد ردبک یازث ؿَقخ
ػسَهآ
ِث ىاربویث
ىاٌَف ی
ِفلؤه یثبیؽسرا رد قثاَع یربک ىبهرد ردبک
±0.5 2.78
±0.1 2.51 0.001
مذف لزتٌک
ٍ تربؾً
زث ذًٍر ػسَهآ
ِث ربویث
±1.42 3.25
±1.1 1.12 0.01
مذف دَخٍ
ُشیگًا رد ىبهرد ردبک تْخ
ػسَهآ
ِث ربویث
±0.9 3.21
±0.38 2.1 0.10
دَجوک ىاربتعزپ ؿَقخث ىبهرد ردبک قغبؽ
رد ؼخث
±0.8 2.69
±1.51 2.31 0.03
ندح دبیس یبؽٍ
یربک ىبهرد ردبک
±0.79 2.98
±0.62 2.54 0.001
تثًَ
یبّ
یربک تؾپ زع نّ
±0.76 2.31
±0.81 2.1 0.095
ُبتَک ىدَث لَع تذه یزتغث ربویث رد ىبتعربویث
±0.45 2.4
±0.61 1.41 0.06
تعبٌه ىدَجً
لبح یهَوف ربویث مذف(
یگدبهآ یوغخ
ٍ یحٍر ربویث رد
ىبهس یازخا )ػسَهآ
±0.98 1.27
±1.86 1.73 0.13
مذف ػزیذپ ىبهرد ردبک
ِث ىاٌَف ػسَهآ
ُذٌّد سا یَع ربویث
±0.9 1.48
±0.63 1.20 0.31
مذف
ِث یزیگربک ػسَهآ یبّ
ُداد
ُذؽ
ِث
ِلیعٍ
ظعَت ىبهرد ردبک ربویث
±2.8 2.11
±0.79 2.34 0.07
مذف تربْه یفبک ییبًاَت ٍ رد یرازازث طبجترا تعبٌه
ٍ زثؤه بث ربویث
±0.79 2.68
±0.62 2.54 0.001
دَجوک ؼًاد
ٍ تبفمعا یفبک رد دبقثا لتخه یربویث بّ
±0.76 1.31
±0.81 2.1 0.001
مذف ییبٌؽآ ػسَهآ
ُذٌّد رد یحازع
ٍ یازخا
ِهبًزث یؽسَهآ تعبٌته
یبّسبیً بث یؽسَهآ
ربویث
±0.45 2.4
±0.61 2.61 0.001
مذف
ِخَت
ٍ تیبوح مسلا سا یَع ىازیذه رد
ٌِیهس ـفر یبّسبیً
ػسَهآ ربویث
±0.98 2.72
±1.86 2.83 0.013
مذف فزف
ٌِیشّ
یفبک رد
ٌِیهس ػسَهآ ربویث
±0.9 2.28
±0.63 2.20 0.001
یربکوّ
ىدزکً
یبضفا زگید نیت یًبهرد بث ػسَهآ
ُذٌّد رد حزع
ٍ
یازخا ػسَهآ
ُذٌّد
±4.8 2.01
±0.49 2.34 0.001
مذف دبوتفا
ِث ظفً
رد ػسَهآ
ِث ربویث
±1.8 2.18
±0.73 2.13 0.065
مذف
ُشیگًا یزیگدبی رد ربویث
±0.88 2.82
±1.66 2.93 0.05
حیبهتً،ربویث ِث ػسَهآ یبّ ُذٌٌک قیْغت يییقت بث ِغثار رد ،دازفا تیزثکا ِک دَث ىآ سا یکبح 61.17
رد زهضبح دازفا ذفرد
ِههئارا،ؼٍّضپ ییبّربٌیوههع
رد درَههه یبههّدزجّار ػسَهههآ
ٍ
،یزیگدبی 60 رد ذفرد زهؾً
يتفزهگ سبهیتها ُضهیٍ
یازهث مبهدًا
ػسَهآ ِهث ربهویث رد ىبههس یثبیهؽسرا ًِبیلبهع
سا ار یزیگربهکث قیْغت قهاَف يیزتوْه
ُذٌٌک ػسَهآ
ِث يیث سا.ذًدزوؽزثربویث
يهیا رد ِهقلبغه درَهه ربهویث ِهث ػسَههآ یبهّ ُذٌٌک قیْغت درَخسبث قهبف شدث ؼٍّضپ ػسَهآ
سا یَع ػسَههآ رد،ُذهٌّد
دراَه ِیقث
تکزؽ دازفا تازؾً يیث یراد یٌقه یربهآ فمتخا
.تؽاد دَخٍ ُذٌٌک لٍذخ(
3 .)
Downloaded from http://journals.tums.ac.ir/ at 7:22 IRDT on Sunday July 10th 2016
ليدج 3 :
ٍسیاقم هیگوایم
ٌرمو رامیب شزًمآ ٌدىَد لیُست لماًع اب ٍطبار رد ٍعلاطم درًم ناراتسرپ ي ناکشسپ ٌاگدید
هدنهد لیهست لماوع شسومآ
هب رامیب کششپ
راتسزپ p-value
نیگنایم فازحنا
رایعم نیگنایم
رایعم فازحنا
ِئارا ییبّربٌیوع رد
درَه یبّدزجّار ػسَهآ
ٍ یزیگدبی
±4.8 2.89
±1.41 2.91 0.001
ِامف
ٍ تکربؾه ربویث رد زها
ِهبًزث یشیر
ٍ یازخا ػسَهآ
ِث
ربویث
±0.49 2.91
±0.52 2.56 0.001
تجث ذًٍر ػسَهآ
ِث ربویث رد
ُذًٍزپ یکؽشپ تْخ طبجترا
ٍ
یگٌّبوّ
ػسَهآ ىبگذٌّد رد تفیؽ یبّ
لتخه
±0.36 2.41
±0.61 2.1 0.03
دبقتفا
ٍ
ِامف ػسَهآ
ُذٌّد
ِث تخبٌؽ یبّسبیً
یزیگدبی ربویث
±0.55 2.51
±0.71 2.41 0.01
رد زؾً
يتفزگ یًبهس ؿبخ یازث ػسَهآ تْخ یزیگَلخ سا قخاذت
بث تبهاذاا یًبهرد
±0.98 2.27
±1.66 2.74 001
ةبختًا
ٍ ػسَهآ ىاربتعزپ
ُضیٍ
مبدًا یازث ػسَهآ
ِث ربویث
±0.81 2.68
±0.73 2.20 0.05
دَخٍ
وک قیبعٍ
یؽسَهآ تْخ
ُدبفتعا رد زها ػسَهآ
±0.56 2.29
±2.61 2.31 0.01
رد زؾً
يتفزگ سبیتها
ُضیٍ
یازث مبدًا ػسَهآ
ِث رد ربویث ىبهس
یثبیؽسرا
ًِبیلبع یزیگربکث
±0.16 2.71
±0.61 3.1 0.01
درَخسبث ػسَهآ سا یَع ػسَهآ
ُذٌّد
±0.45 1.84
±0.51 1.71 0.06
ثحب یریگ هجیتن و
یعرزث رد
ٌِیهس رد ُذٌٌک تکزؽ دازفا ُبگذید ػسَهآ ـًاَه
ربویث ِث
ِقلبغه يیا رد ذؽ ُذّبؾه
تکزهؽ دازهفا تهیزثکا ِک
رد یفبهک ٌِیشّ مذف ،ؼخث رد قغبؽ ىاربتعزپ دَجوک ،ُذٌٌک ىاربتعزپ یربک یبؽٍ دبیس ندحد،ربویث ػسَهآ ٌِیهس
ٍ مذهف
ربویث ِث ػسَهآ ذًٍر زث تربؾً ٍ لزتٌک ـهًاَه يیزهتوْه سا ار
ذٌتؽاد ىاٌَف ربویث ِث ػسَهآ .
ِهقلبغه یزیهؾوؽ
ٍ ىاربهکوّ
ىبؾً
داد
ِک یفبک ىدَجً
ىبٌکربکداذهقت
ٍ دَهجوک تهاٍ
شهخ
ـًاَه یلفا ػسَهآ ِهث ربهویث ذهؽبث یهه (
7 يیهٌچوّ.) حیبهتً
ِقلبغه یربکّ
ٍ
ُداسذوله ىبؾً
داد دَجوک ِک تاٍ
ٍ دَهجوک
داذقت ىبٌکربک ؼخث سا يیزتوْه ػسَههآ ـًاَه ِهث
ربهویث یهه
ذؽبث ( 8 .)
رد
ِقلبغه
Marcum
شیً ىاربکوٍّ
دَجوک تاٍ
ٍ یفبک ىدَجً
داذقت ىبٌکربک
ِث ىاٌَف یلفا ـًاَه ػسَههآ
ِهث ربهویث حزهغه
ذیدزگ ( 9 )
ِک بث حیبتً
ِقلبغه بها.دراد تقثبغه
Funnel
ُذهوف
ـهاَه ِهث تهخادزپ مذهف ار ربویث ِث ػسَهآ یازخا ـًاَه يیزت ُدزوههؽ زههث ربههویث رد ُشههیگًا دَههجً ٍ یًبهههرد ردبههک کَههقح (تعا 10 یراذهبً ِقلبغه طبعا زث شیً.) یازهخا ـًاَه يیزتوْه
ػسَههآ یفبهک ِهامف ٍ تربهْه،تبفمعا مذف ربویث ِث ػسَهآ (دراد تزیبغه زضبح ِقلبغه حیبتً بث ِک.تعا ُدَث ُذٌّد 11
.) يیزهتوْه ِهک دَهؽ یه ـخؾه کَف یبّ ِتفبی ِث ِخَت بث
ٍ بّ ىبتعربویث یًبهسبع ـًاَه ِث طَثزه ربویث ِث ػسَهآ ـًاَه
ِهبًزث تعبٌهبً یازخا ِقلبغه حیبتً بث ِک تعا ربویث ِث ػسَهآ
یًبهسبههع ـههًاَه ىآ رد ِههکدراد یًاَههخوّ ىاربههکوّ ٍ یًبههّزث دَجوک،ربویث ِث ػسَهآ یازخا یازث ـخؾه یثبیؽسرا يتؽاذً(
ِههبًزث ترٍزهض ِث يیلَئغه ِخَت مذف ٍ یفبک ییازخا تبًبکها سَهآ ِهبًزث یازخا ُذًرادسبث قهاَف يیزتوْه)ربویث ِث ػسَهآ ػ
(تعا ُدَث ربویث ِث 12
قهیقلت يهیا سا قفبح حیبتً ِث ِخَت بث.)
سا ِهک یقًاَهه تهعا مسلاربهویث ِث ػسَهآ دَجْث ٍ بقترا تْخ اذل.دَهؽ ُذًبهعر قااذهح ِهث ذٌتغّ رادرَخزث یزتؾیث یًاٍازف ـهیسَت ٍ قیذقت تْخ یتبهاذاا زها يیلَئغه ددزگ یه دبٌْؾیپ یهقخت،دراذًبتعا قثبغه یًبغًا یٍزیً
تهْخ یفبهک ِهخدَث ـ
سا یفبهک تیبوح ٍ ِخَت،بّ ىبتعربویث یؽسَهآ یبّسبیً يیهأت دبههدیا،ربویث یههؽسَهآ یبههّسبیً ـههفر ِههٌیهس رد زههها يیلَئههغه ٍ یتهؽاذْث نیهت بهضفا زیبهع بث یًبهرد قٌعزپ يیث یگٌّبوّ
مبهدًا ربهویث ِهث ػسَههآ ٌِیهس رد ـخؾه یبؽٍ حزؽدبدیا .ذٌّد
رد
ِغثار زهگید ؼخثبهث ؼٍّضهپ
یهٌجه زهث یهعرزث قههاَف
ُذٌٌک قیْغت ػسَهآ
ُبگذهید ساربویث ِث ىاربتهعزپ ٍ ىبکهؽشپ
درَخسبهث دَخٍ
ػسَههآ سا یَهع ػسَههآ يیزهتوک سا ُذهٌّد
Downloaded from http://journals.tums.ac.ir/ at 7:22 IRDT on Sunday July 10th 2016
ِهئارا ٍ.تعا رادرَخزث تاسبیتها يیگًبیه ییبّربٌیوهع
رد درَهه
یبّدزجّار ػسَهآ
ٍ رد ،یزیگدبی زؾً
يتفزگ سبیتها
ُضیٍ
یازهث
مبدًا ػسَهآ
ِث رد ربویث ىبههس یثبیهؽسرا يیزتلابهث سا ًِبیلبهع
یهه رادرَخزث ىبگذٌٌک تکزؽ ظعَت ُذؽ ُداد سبیتها يیگًبیه بث ِک .ذؽبث ِهقلبغه
یهیازّس يهغح
ٍ شهیً ىاربهکوّ
تهقثبغه
(دراد 13 (ىاربکوّ ٍ مَکربه ِقلبغه رد بها .) 9
ِهک ذؽ ُذّبؾه )
ـثبهٌه يتفزهگ رازها طزتهعدرد ٍ ػسَهآ یازث ىبهس ؿبقتخا ِتجلا ِک تعا رادرَخزث ىاربتعزپ يیث سبیتها يیزتلابث سا یؽسَهآ ٍد یربههآ ِهقهبخ رد تٍبهفت قیلذهث تٍبهفت يهیا تهعا يکوه .ذؽبث ِقلبغه ذٌچزّ
تازؾً
ىبکؽشپ
ٍ ىاربتعزپ ربهویث ػسَهآ ؿَقخرد
ذؽبث یه یدشً نّ ِثٌبتجغً
بها
ِث
ِکٌیا قیلد رد
قوف زهها يیا
ربویث ػسَهآ
ِث رَع قهبک تیبفر یوً
دَهؽ ِهث یههزؾً
ذهعر
تؽادزث ىبکؽشپ
ٍ ىاربتعزپ بث ىاربهویث ىبهغکی یهوً
ذهؽبث بث.
ذهًٍر دَهجْث رَهؾٌه ِهث،ؼٍّضپ يهیا سا قهفبح حیبتً ِث ِخَت زیؾً یتبهاذاا زها يیلَئغه ددزگ یه دبٌْؾیپ،ربویث ِث ػسَهآ بههث قثبههغه بههّ ؼههخث رد یًبههغًا یٍزههیً ـههیسَت ٍ قیذههقت خدَث ـیقخت،دراذًبتعا یهؽسَهآ یبّسبیً يیهأت تْخ یفبک ِ
رد زهها يیلَئهغه یَع سا یفبک تیبوح ٍ ِخَت،بّ ىبتعربویث نیهت بهث یگٌّبهوّ دبهدیا،ربویث یهؽسَهآ یبهّسبیً ـهفر ٌِیهس ِهٌیهس رد ـخهؾه یبهؽٍ حزهؽ دبهدیا ٍ یتهؽاذْث تجاازه .ذٌّد مبدًاربویث ِث ػسَهآ ركشت و ينادردق
سا
ِیلک
ٍ ىبکؽشپ یث ىاربتعزپ
ُبهؾًبهزک یسار ىبتعربو ِهک
زههضبح
ِههث تکزههؽ رد قههیقلت ذًذههؽ يههیا تیزیذههه ٌبههفَقخ
زکؾت ،ىبتعربویث
ٍ یهه یًادرذا ددزهگ
.
"
یهّ
ِهًَگ كربهقت
ـفبٌه ظعَت ىبگذٌغیًَ
ىبیث
ُذؾً
"تعا . References
1. Dehghani H,Dehghani Kh.The physicians and nurses opinion about the obstacles to educatingthe patients.J Shahid Sadoughi Unive Med Sci Health Serv 1997:3(5):54-60. [In Persian]
2. Borhani F.Nurses and nurse-managers opinions about the importance of patients traning barriers.J Qazvin Univ Med Sci H ealth Serve 2002:20:84-90. [In Persian]
3. Heshmati Nabavi F.Vanaki Z.Nurses opinions and ranking of patients training barriers.Quarterly Journal of Kerman Faculty of Nursing and Midwifery 2006:1-2:47- 52. [In Persian]
4. Heshmati Nabavi F, Vanaki Z. Effective clinical trainers.
Journal of Nursing Research 2009; 4: 39-53. [in Persian]
5. AShghly Farahani M, Mohammadi i, Ahmadi FA, maleki M, Hajizadeh E. [Barriers to patienteducation in the CCU and post CCU: a grounded theory study]. Iranian Journal of Nursing. 2009;22(58): 55-73. [In Persian]
6. Green ML.Gross CP.Kernan WN.Wong JG.Holmboe ES.Integrating teaching skills and clinical content in a faculty development workshop.J Gen Intern Med 2003:18(6):468-74.
7. Shamshiri.M, Mohamadi M, Mansorian M. Nurses perception of patient education, factors facilitating and inhibitor in Hospital of Gonabad University of Medical Sciences. Article Collection National Conference Clinical Education in Nursing and Midwifery Ardabil University of Medical Sciences. 2010 . [In Persian]
8. Hekari D, Mohammadzade R. Review patient education in nursing students and nurses and effective factors in hospitals of Tabriz. Medical Scientific Quarterly Islamic Azad University, Medical Tehran Branch. 2009; 20 (12):
58-63. [In Persian]
9. Marcum J, Ridenour M, Shaff G,Hammons M, Taylor M.
A study of professional nurses' perceptions of patient education. J Contin Educ Nurs. 2002 May-Jun; 33(3):
112-8.
10. Funell MM.Donnelly MB.Anderson Rm.Johnson PD.Oh MS .Perceived effectiveness cost and availability of patient education.method and materials.Diabetes Educ 1992:18(2):139-45.
11. Namdari P. Review barriers of patient education of perspective clinical nurses In hospitals of Khoramabad University of Medical Sciences. Iranian Journal of Medical Education of Esfahan University of Medical Sciences. 2003; 7 (12): 117-18. [In Persian]
12. Borhani F. Nurses and nurse-managers’ opinions about the importance of patients’ training barriers. The Journal of Qazvin University of Medical Sciences. 2002;
20: 84-90. [In Persian]
13. Hassan Zahraei R, Atash Sokhan G, Salehi S, Ehsanpour S, Hassanzadeh A. Comparing the factors related to the effective clinical teaching from faculty members' and students' points of view. Iranian Journal of Medical Education 2007; 7: 249-56 . [In Persian]
Downloaded from http://journals.tums.ac.ir/ at 7:22 IRDT on Sunday July 10th 2016
Surveying Doctors and Nurses Viewpoints on Enhancing and Inhibiting Factors of Educating Patients
SaeidPour.J1 , Ghazi Asgar.M2, Rahmani.M*3, Khoshkho.M4
Submitted:30.1.2013 Accepted: 17.6.2013
Abstract
Background: Educating patients and improving their self-care skills are main factors to achieve maintaining and improving health as health care organizations prime priorities all over the world. This study is aimed to assess nurses and doctors viewpoints on obstacles and facilitators of educating patients.
Materials and Methods :This quasi experimental research were undertaken in Kermanshah Razi hospital.85 nurses and doctors were selected by Simple Random Sampling method. The data were collected by a questionnaire based on Likert scale consisted 32 questions in 3 parts. Validity and reliability of the questionnaire were confirmed by Content validity and Test-Retest methods respectively.
Results : Shortage of nurses and lack of sufficient financial resources among inhibiting factors and holding seminars on teaching and learning strategies and also considering educating patients as a annual evaluation determinant among enhancing factors were the most important ones .
Conclusion: Providing efficient resources and facilities and running personnel`s training courses seems necessary to overcome current obstacles.
Key Words: Patient Educating, Inhibiting and Enhancing Factors, Doctors and Nurses ViewPoint
1 Ph.D student in Health Services Administration ,Tehran University of Medical Sciences .
2 Master of Health Care Services Management ,Tehran University of Medical Sciences, Vice Chancellor of Management Resources Planning, Tehran University of Medical Science, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Department of Health Care Services Management ,school Of Allied Medical Sciences ,Tehran University of Medical Sciences, Tehran,Iran. (*Corresponding Author) [email protected]
4 Medical Student ,Kermanshah University of Medical Sciences.
Downloaded from http://journals.tums.ac.ir/ at 7:22 IRDT on Sunday July 10th 2016
