هدکشناد یعیبط عبانم و یزرواشک
یشزومآ هورگ تتاابن حلاصا و تعارز
دشرا یسانشراک هجرد تفایرد یارب همان نایاپ
یسدنهم هتشر رد رذب یژولونکت و مولع شیارگ یزرواشک
رتکاب شقن ی
اه ی هناد ندشرپ رد دشر کرحم
ارش رد ترذ ی
ط کشخ شنت ی
رگشهوژپ :
یئاضر اضریلع
امنهار داتسا :
روسفورپ یقدص دمحم
رواشم داتسا :
روسفورپ یفیرش دیس فوئر
ریت 1398
ناونع و :روآدیدپ مان رتکاب شقن
ی اه ی ارش رد ترذ هناد ندشرپ رد دشر کرحم ی
ط کشخ شنت یئاضر اضریلع /ی
داتسا نا امنهار :
یقدص دمحم رتکد داتسا :رواشم نا
رتکد دیس یفیرش
خیرات :عافد
05 / 04 / 1398
دادعت حفص :تا 164
.ص
هرامش نایاپ :همان تاتابن حلاصا و تعارز
:هدیکچ :فده یاهدوک کیژولویب یکی زا نیرتهب و نیرترثؤم نیمأت هدننک ن یاهزای یعیبط ناهایگ
،یعارز زبس ی
و یفیص و ناتخرد نیا .دنتسه هویم اه دوک
اب تیبثت تزا اوه و رد ااقتنا نآ هاب تاسیس داشر
،هاایگ
بجوم داجیا داعت رد بذج داوم یلصا دروم زاین هایگ یم دوش و اب حشرت نومروه دشر
،نیسکا داشر و
هعسوت هشیر و تمسق اه ی ییاوه هایگ ار شیازفا هداد و هجیتن رد بجوم شیازفا نازیم وصحم رد دحاو
حطس یم دوش هولاع. رب
،نیا رتکاب ی اه ی دوجوم رد اهدوک ی کیژولویب رتکاابوتزا حاشرت ااب
عاوانا یاتنآ
کیتویب
،اه دینایس نژوردیه ... و
زا جاهت سب یرای زا لماوع ب یازیرامی زکاخ ی هب هشیر هایگ گوالج یری
یم دننک ثعاب و . بذج و شیازفا تظلغ یرصانع دننام
،رفسف ،نژورتین
، یاساتپ
،یور
، یزاینم ناهآ و
نیئتورپ رد یعارز ناهایگ هدش
.تسا
شور :شهوژپ یسانش امزآ
ی ش ترک تروص هب اه
ی والب حرط بلاق رد هدش درخ فدااصت لاماک
ی رد 4
بآ ک شنت . دش ارجا رارکت ی
را ی بآ حطس هس رد ی
را ی I1
بآ : ی را ی هرود رد 7 بآ( هزور ای را ی نوداب ،بوالطم
،)شنت I2
بآ : ی را ی هرود رد 10 لام شنت( هزور ی
،) I3
بآ : ی را ی هرود رد 13 داش شنات( هزور ی
د وانع هاب ) نا
شنت یاهرامیت امعا نامز رد
ت .دش هتفرگ رظن ی
ااهرام ی زدوک ی تاس ی لمااش : b1
اقلت نوداب : ی
ح دواک ااب
ز ی تس ی
، b2
قلت : ی ح رتکاب اب روذب ی
رپسوزآ یل ی مو b3
قلت : ی ح رتکاب اب روذب ی
،سانومودوس b4
قلت : ی ح ااب روذب
رتکاب ی اه ی رپسوزآ و سانومودوس یل
ی مو سررب دروم ی
.تفرگ رارق
هتفای اه : یرتکاب فلتخم حوطس اب حیقلت رذب دادعت ،رذب کشخ نزو ، لاب کشخ و رت نزو یاه تفص رد
ور رد ،هناد رازه نزو ، لاب وط ،فیدر ی و ، لاب بوچ کشخ نزو ، چرپ گرب حطس ، ترذ هناد ندش رپ
داداعت و لایفورلک داصرد داننام یتافاص یور رد اما . تشاد یراد ینعم رثا دشر لصف یط رد لاب رطق تسا هتشادن ریثات رذب فیدر .
هجیتن :یریگ هاناگود راامیت تاحت روذاب هاک هاک تاسا هدمآ تسدب ینامز شهوژپ نیا رد جیاتن نیرتهب
سانومودوس یرتکاب دراد دایکات هتکن نیا رب فلتخم یاهرادومن یسررب .تسا هتفرگ رارق مویلیریپسوزآ–
هداش هایگ رد کیژولویزیف یاهدنیارف دوبهب ثعاب رذب ینز هناوج و دشر دنور رد ریثات اب اه یرتکاب نیا هک .تشاد دهاوخ یپ رد ار دیلوت شیازفا و هژاو :یدیلک یاه یرتکاب ، مویلیرپسوزآ یرتکاب
یتبوطر شنت ، سانومودوس
1 فده و همدقم -
1-1 - یسانش هایگ
تیمها هب هجوت اب دیلوت
ریغ و یقتسم روط هب هک ) وج و ترذ ،جنرب ،مدنگ دننام ( تلاغ
ار ناهج ییاذغ داوم شخب نیرت هدمع یقتسم یم نیمات
همانرب ،دننک شیازفا تهج رد مزلا یزیر
ییلااو فادها هب یبایتسد روظنم هب رگید یوس زا .تسا بانتجا لباق ریغ ،تلاوصحم نیا دیلوت دننام متجا تلادع و لاقتسا نیمأت روشک یگنهرف و یعامتجا ،یداصتقا هعسوت همانرب رد یعا
دیکأت شخب نیا تیروحم رب و هتفرگ رارق هجوت دروم یزرواشک شخب ییافکدوخ و ییاذغ تینما
،یدیما ( تسا هدش .)1378
سپ جنرب و مدنگ زا هک ارچ هدوب صاخ هجوت دروم و تسا یعارز وصحم نیرتمهم ترذ ،
دایز هدافتسا دراوم .دراد ... و ییاذغ عیانص ،یزاسوراد ،تعنص ،ماد ،ناسنا یارب ی
یعارز فلتخم صاوخ ،دوجوم یاهدیربیه و ماقرا عونت ،فرصم دراوم عونت ،لااب درکلمع ثعاب ییاوه و بآ فلتخم طیارش اب ترذ یلااب یراگزاس و بوخ یداصتقا یرادرب هرهب و بولطم
ایند یضارا زا یمظعا تمسق هنایلاس هدش یدمحمرون( دبای صاصتخا دنمشزرا هایگ نیا تشک هب
،ناراکمه و .)1376
تلاکشم اب ناریا رد ترذ تشک ریز حطس هعسوت ، اخ و بآ عبانم یاهتیدودحم هب هجوت اب و ترذ دیلوت رد ییافک دوخ هب یبایتسد یارب وبق لباق هار نیرتهب نیاربانب .تسا وربور یناوارف
دوخ هب لین نآ بقاعتم ور نیا زا ،دشاب یم حطس دحاو رد درکلمع شیازفا یداصتقا ییافک
، اخراد ( دسر یم رظن هب یرورض و مزلا ،درکلمع شیازفا رثؤم لماوع تخانش 1374
. )
داجیا یصاخ یداصتقا تلاضعم ، لااب یاهدرکلمع دیلوت رانک رد جیار یزرواشک یاه تسیس سم ییاهدرکلمع نینچ هب یبایتسد .دننک یم تسیس رد اه هداهن شیازفا و دایز یژرنا فرص مزلت
و یکیژولوکا عونت شهاک ریظن یصاخ یکیژولوکا تلاکشم نینچمه تسیس نیا .دشاب یم تسیس شریذپ .تشاد دهاوخ ابند هب بآ و اخ یگدولآ و اخ شیاسرف رد یقیفلت یاه
هداهن شهاک اب یزرواشک تلاوصحم دیلوت تفآ ،دوک لیبق زا ییاه
هارمه یعارز تایلمع و اه شک
تلاکشم دناوت یم هک تسا .دهد شهاک ار روبزم یکیژولوکا و یداصتقا
نینچ یریگراک هب -
س ی تس اه یی ، نیب یعیبط لباقتم تارثا تخانش دنمزاین تایلمع ، شک تفآ ،دوک ( لماع4
درکلمع رب لباقتم تاریثات نیا ریثات یگنوگچ دیاب نیا رب هولاع و دشاب یم ) بوانت و یعارز ناونع هب هک یدراوم .تشاد رظن دم ار یزرواشک تسیس رد یژرنا هدزاب و یعارز ناهایگ نیزگیاج ترابع تفرگ رظن رد ناوت یم تسیس هب یدورو یاه یژرنا یاه : زا دن
1 ) موگل اب تشک بوانت
2 ) تافآ یقیفلت تیریدم و یهایگ و یماد یایاقب رانک رد یلآ داوم زا هدافتسا
3 ) گشیپ ی یرامیب و تافآ یر اه
4 ) تفآ یعارز و یکیژولویب رتنک
5 ) فلع یکیناکم رتنک و یهایگ چلام زا هدافتسا زره یاه
6 ) شور یریگراک هب یتظافح خش یاه
.
هفرص رد دنناوت یم هک ییاهوگلا یسررب ، یعارز ناهایگ دیلوت رد بآ تیمها هب هجوت اب ندرب لااب نینچمه و یرایبآ بآ فرصم شهاک و ییوج ییاراک
هلمج زا ،دنشاب رثؤم یرایبآ بآ
نیا رد .دنشاب یم یناوارف تیمها زئاح ضیرع یاه هتشپ یور رب هفیدر ود تشاک یوگلا یارب تشاک یوگلا بآ فرصم رد هجیتن رد و دنوش یم فذح نایم رد کی روطب یرایبآ یاه یوج
ریخبت حطس شهاک لیلد هب ور نیا رد نینچمه .دوش یم ییوج هفرص یریگمشچ روطب یرایبآ زا هچ و یحطس ریخبت قیرط زا هچ یرایبآ بآ تافلت ) یرایبآ یاه یوج دادعت شهاک( هدنوش .دبای یم شهاک بآ یقمع ذوفن قیرط زاین دروم ییاذغ داوم زا هایگ هنیهب یرادرب هرهب ،درکلمع شیازفا رد رثؤم لماوع زا رگید یکی
ترذ هایگ .دشاب یم ناهایگ ریاس دننام
نیا .تسا ییاذغ رصانع دنمزاین دوخ تایح همادا یارب
هب رصانع 2
.دنا هدش یسقت یساسا و هدمع هورگ : لوا هتسد رکام ای فرصم رپ ییاذغ رصانع
تنملاو اه
: مود هتسد تنملاورکیم ای فرصم ک ییاذغ رصانع
اه
دودح رد 50
% شزرا و تیفیک رد دوبهب نتفرگ رظن رد نودب ، تلاغ ریاس و ترذ درکلمع
رد وصحم نییاپ درکلمع هکیروطب ، تسا یندعم یاهدوک دربراک هجیتن ، وصحم ییاذغ اهروشک زا یرایسب ار
داد تبسن زاین دروم ییاذغ رصانع دوبمک ای نادقف هب وا هجرد رد ناوت یم
یم یرورض هایگ یگدنز هخرچ ندرک لماک یارب هک دنتسه یداوم هایگ هیذغت یلصا رصانع . رگید رصانع هک دنراد هدهع رب ار یصاخ هفیظو ک تسد رصانع نیا زا کی ره یلک روطب .دنشاب وش نآ نیزگیاج دنناوت یمن هایگ ،دریگ رارق هایگ رایتخا رد بسانم لکش هب یلصا رصانع رگا .دن
این قح( دزاسب ار دوخ زاین دروم ییاذغ داوم رگید ات تشاد دهاوخ ار نآ ییاناوت 1370
.)
اه تینملاورکام زا یکی
، زا دیاب هک تسا یرصانع نیرتمهم هلمج زا هک دشاب یم نژورتین
،دوش نیمأت هایگ یارب دوک و اخ رد نژورتین نوچ
،اه نیئتورپ ،هنیمآ یاهدیسا نامتخاس
.دنراد تکرش هریغ و اه نیمآزوزگه ،اه یزنآوک ،اهدیتوئلکون ،اهدیسا کیتوئلکون هارف اب فرط کی زا .دراد رب رد یرضم و دیفم تارثا اخ هب ییایمیش یاهدوک ندوزفا
بای یم شیازفا درکلمع هایگ زاین دروم ییاذغ داوم ندرک لیسناتپ شهاک اب رگید یفرط زا یلو د
هب فرصم هک هنوگنامه سپ .دنک یم راوشد هایگ یارب ار ییاذغ داوم و بآ ، اخ ولحم یزمسا دوک هیور یب فرصم ، دشاب یم تیمها زئاح ناهایگ یارب ییایمیش یاهدوک بسانتم و اج آ ثعاب هکلب هدشن یداصتقا درکلمع شیازفا ثعاب اهنت هن ییایمیش و تسیز طیحم یگدول
ش یم دیلوت نامدنار شهاک و اه هنیزه شیازفا اهدوک زا بسانم هدافتسا اب . دو
،رادقم ، عون (
رب اهنآ ءوس تارثا زا ، اهدوک دیاوف و ایازم زا یدنم هرهب رب هولاع ناوت یم ) فرصم هویش و نامز .دنام رود هب تسیز طیحم تملاس و هایگ ومن و دشر
1-2 - هچخیرات ترذ هاگتساخ و
.تسا هدوب ناگدنرپ و تاناویح ، ناسنا هدافتسا دروم اذغ ناونع هب ترذ ،شیپ اس نارازه زا أدبم ادیپ ،دیآ دوجوب نآ زا تسناوت یم ترذ هک یشحو هایگ چیه اریز .تسا زیمآ ماهبا ترذ یمن ترذ هدش هتخانش ماقرا زا کیچیه هک دوش یم رتشیب تلع نیا هب ماهبا نیا .تسا هدشن
زا شیب دنناوت 2
ای 3 هب هک ترذ یاه هناد اریز ، دندروآ ماود ناسنا طسوت تعارز رد زج لسن
دیبسچ لاب بیترت نیدب . دنتسه یگدنکارپ هلیسو عون ره دقاف دنا هدش هدیشوپ یفلاغ اب و ه
دوجوب ار ترذ یاه هتوب زا یهوبنا دناوتیم طقف دتفا یم نیمز هب هطقن کی رد هک یللاب هشوخ یاهرظن راهظا .دنتسین هدنز رذب دیلوت هب رداق اه هتوب ، دایز رایسب کارت تلع هب هک دروآ م رد یددعتم نینچمه و یزکرم اکیرمآ ، کیزکم ارنآ أدبم و تسا هدش زاربا نآ ءاشنم درو
یسانش ناتساب یاه شواک جیاتن قبط . دنا هتسناد روداوکا و یویلوب ، ورپ ، ییاکیرمآ یاهروشک دودح هک تسا هدش صخشم 3000
.تسا هتشاد دوجو ورپ رد هایگ نیا حیسم دلایم زا لبق اس
هک هدش شرازگ نینچمه مان هب نآ یشحو عون
Anden دودح یکیزکم ترذ ای 5600
اس
، شخبجات( تسا هدش تشک روشک نیا رد شیپ 1375
.)
اس زا لبق ات 1492
.دوب هتخانشان ایسآ و اقیرفآ ، اپورا رد ترذ) اکیرمآ فشک اس( یدلایم
ربماون رد اکیرمآ هب دوخ یخیرات ترفاسم نیلوا رد وا ناراکمه و بملک فتسیرک 1492
ار ترذ ،
هدهاشم ار ترذ زا یعاونا اهنآ . دنتفای هراق هایگ نیرت جیار ار نآ و هدرک هدهاشم ابوک یلاوح رد ب هک دندرک .دندرک یم هیذغت نآ یاه هناد زا و هدش یم تشک زیهام هلیبق ناتسوی خرس هلیسو
فتسیرک مود رفس زا دعب ترذ .تسا هدش سابتقا هلیبق نیمه مان زا تقیقح رد هایگ نیا مان اس( بملک 1994
نرق رخاوا رد و هدش هدرب یلامش یاقیرفا و اپورا هب ابوک زا ) 16
ایسآ دراو -
خبجات( دیدرگ ، ش
1375 .)
نرق( اپورا برغ و بونج رد اپورا هب ترذ دورو زا سپ 16
ات 19 رب روصت اهتدم ات )یدلایم
نآ لیلد نیمه هب و تسا ییایسآ یاهروشک هایگ نیا ءاشنم هک دوب نیا یکرت مدنگ ار
( Turkish corn هدش اپورا دراو رصم ای ریغص ایسآ زا ترذ هک دنتشاد هدیقع و دندیمان یم )
اس رد .تسا 1737
ار ترذ ، هنیل Zea mays
هملک .دیمان یتغلZea
ینانوی هشیر هک تسا
نآ
،ناراکمه و یدمحمرون( تسا یگدنز ینعم هبZein 1376
.)
هایگ نیا یلماکت دنور و ترذ ءاشنم اب هطبار رد 4
:دراد دوجو یروئت
1 ) .تسا هدش لصاح راد فلاغ ترذ زا ًامیقتسم رگید یاه هنوگ اب شزیمآ نودب ترذ
هعومجم تروصب ) لاب بوچ( هلبنس روحم یور و دنتسه هنهرب تروصب نونکا هک ترذ یاه هناد رارق یرتزارد و رت کیراب روحم یور رد هدنکارپ تروصب و هدوب فلاغ لخاد رد ًلابق دنراد رارق یا دنتشاد (Arnoon 1975) .
2 ) هتیراو نیب نویسادیربیه ًاضعب و باختنا هلیسوب هک تسا تنیزوئت یزورما ترذ ءادبم
تسا هدمآ دوجوب هیلوا یاه ترذ و تنیزوئت فلتخم یاه (Lomick , koorner 1992)
و .(Fisher,werty 1984)
3 ) و دنا هدمآ دوجوب دوخ رتشم دج زا لقتسم تروصب موک پیرت و تنیزوئت ترذ
همرف سپس دنا هتفرگ ار یشحو یاهمرف یاج یلها یا
(Loeis, Korner 1992) .
4 ) هب قلعتم هک یروئت نیرت هدیچیپ و نیمراهچ (Menghez, Fatherios 1960)
تسا
:تسا هدش نایب ریز لکش هب تسا فورعم یتمسق هس یروئت مان هب و رت زا یا هنوگ اب ترذ نیا .تسا راد فلاغ ترذ کی زا یزورما ترذ هیلوا دج یقلات موک پی
ترذ یاهداژن . تسا هدیدرگ لصاح ،دشاب یم زره فلع کی هک تنیزوئت نآ هجیتن رد هدرک ما
،ترذ نیب یقلات ینیزگ هب زا یزور فردزگنم ًاریخا .تسا هدش لصاح تنیزوئت و موک پیرت
ع رد و هتسناد دودرم موک پیرت و ترذ یفلات زا تنیزوئت شیادیپ دروم رد ار دوخ هیلوا رظن ضو
.تسا هدرک یفرعم ترذ زا یا هتفای شهج مرف ار نآ هناد نیتسخن نایچراکش هک دومن نایب ناوت یم ریز هیضرف قبط ار ترذ شیادیپ نیاربانب یاهداژن زا یخرب ک ک .دنا هدرک یم فرصم هدش بایسآ و نروک پاپ تروصب ار تنیزوئت یاه
یاههاگتسیز فارطا رد زره فلع ناونع هب تنیزوئت هعسوت و حلاصا ، باختنا .دنا هدومن دشر رشب
اب یناهایگ دیلوت ببس ناسنا طسوت اهنآ عرز و تشک و دوبن هدننکش اهنآ هلبنسروحم هک یناهایگ ، عیسو سایقم رد هناد دیلوت و یزرواشک هعسوت اب .دیدرگ تسوپ نودب هناد و هاتوک یاه هچلبنس تخم یاهداژن ، هدش هدرب دیدج قطانم هب ترذ ترذ دیدج اکشا لماکت تنیزوئت و ترذ فل
دیدرگ رسیم (Fao 1992)
.
1 - 3 - ترذ فرصم دراوم و تیمها
طیاراش زا یعیاسو هدودحم رد نآ ندوب تشک لباق و لااب درکلمع لیلد هب ًاتدمع ترذ تیمها .تسا یطیحم یتعناص فرااصم و روایط و ماد ،ناسنا زاین دروم ییاذغ داوم نیمأت رد ترذ شقن
نیمأات رد ترذ هاس یالک رواط هاب .دنشاب یم وصحم نیا تشک هعسوت رد یرگید هم لماع یب(داشاب یم ریز حرش هب یتعنص یاه هدروآرف تهج هیلوا هدام و رویط و ماد هیذغت ،ناسنا یاذغ
، مان 1372 :) ناسنا یاذغ )فلا 25
- 20
%
رویط ماد یاذغ )ب 75
- 70
%
صم )ج یتعنص فرا 5
%
: ناسنا هیذغت )فلا لیکاشت ااکینا و اایام ،کتزآ لئابق دننام ناتسوپخرس هیلوا یاه ندمت رد ار یلصا یاذغ ترذ
، هتسارآ ( داد یم 1370
)
لیدابت ناان هاب ارنآ و هدومن هیهت درآ ترذ هناد زا ،شیپ اهلاس زا ناهج یاهروشک زا یخرب رد ا نیرتمهم .دندومن یم ، ااقترپ ، لائوزانو ، کایزکم ،لااامتاوگ ، لایزرب : زا دانترابع اهرواشک نی
، هدانبادخ( ییااقیرفآ یاهروشک یخرب و ناتسودنه 1379
یاهرواشک رتاشیب رد زاین هزوراما و )
رد .دایآ یام بااسح هاب ترذ نااسنا یلصا یاذغ یئاقیرفآ یاهروشک زا یخرب و نیتلا یاکیرمآ ارب ترذ درآ زا نیتلا یاکیرمآ ترذ ااقیرفآ رد دواش یام هدافتاسا کیک عاونا و نان یعون هیهت ی
، هتسارآ(دنرب یم راک هب ینرف ای هریرح هیهت یارب ار روغلب ای هدش هدیاس 1370
.)
دودح هلاس همه 25
% .دور یم راکب ناسنا هیذغت تهج ، ترذ یناهج صلاخ دیلوت زا
اااس ینیریااش و نااان هاایهت رد مداانگ درآ و ترذ درآ آواالخم دراد درااب راااک زااین یز
Yostiminko , Band komoski 1983( .)
: رویطو ماد هیذغت )ب دوداح اذل ،تسا ینغ رایسب اهماد یارب یدنق داوم ریاس و ینیئتورپ رظن زا هایگ نیا هک اجنآ زا
80 ات 85
% هایذغت یاراب هزاات زباس هافولع اای و ییولیاس ترذ هایهت فرصم هب روشک ره دیلوت
تاناویح دیفاس یاه هناد یاراد هک ترذ زا یعاونا و هدیسر یتشوگ و یریش یاهواگ صوصخ هب دیفس یاه هناد نیرتمهم زا یکی ترذ هناد .دوش یم فرصم ، ناگدنرپ شرورپ یارب دنتسه گنر و هتاشاد ییازاسب شقن زاغ و درا و غرم دننام یلها ناگدنرپ هجوج شرورپ یارب دنتسه گنر ب اهنآ دشر تعرس رد
،هدنبادخ( تسا رثؤم رایس 1379
)
دودح دنفسوگ و واگ یارب ترذ ضه بیرض 2
% زا رتاشیب وج یارب هکیتروص رد هدش رکذ 5
%
دودح فلاوی یارب و 11
% ،یعیطم( دشاب یم 1370
ره زا .) 100 ااب ترذ هاناد مراگ والیک 16
%
،تبوطر 64 - 63 و هتاساشن مرگ ولیک 3
زا و دواش یام جارختاسا ناغور مرگوالیک نآ هدانامیقاب
، یعن(دوش یم هدافتسا ماد هیذغت یارب هلاجنک تروصب 1385
.)
: یتعنص فراصم )ج صلااخ و نیرتنازرا زا یکی ترذ .دشاب یم هم رایسب ترذ یتعنص یاه هدروآرف ییاذغ شزرا ، ترذ زا یزااس هتاساشن تاجناخراک رد . تسا یتعنص فراصم تهج یلآ داوم دیلوت عبانم نیرت
ساشن هدش ریمخت ترذ زا ریطقت عیانص رد .دننک یم جارختسا نغور و دنق تبرش ، ماد اروخ هت
زا .دیآ یم تسدب نغور ، ترذ هناوجزا و لکلا 100
دواش ادج نآ نینج زا هکنیا زا دعب ترذ ولیک
، 77 ای درآ مرگ ولیک 44
ای لکلا رتیل 63
ای هتساشن مرگ ولیک 71
یام تاسدب زکوالگ مرگ ولیک
.دیآ زین نآ نینج نیا رب هولاع 7
/ –2 8 / 1 و نغور رتیل 6
/ 3 .ددراگ یام لاصاح هالافت مرگ ولیک
زا شیاب هزوراما . دنراد یددعتم فراصم ه ترذ وصحم یاه هدنامیقاب 500
رد هدروآراف عوان
زا و ...و یزااس اوقم ، یزاس ذغاک تعنص رد ترذ یاه هقاس زا .دیآ یم تسدب ترذ زا مود هجرد لاب بوچ کیتاسلاپ و گانر عیاناص رد هک اروفروف ، اغز ، نارطق ، کیتسا دیسا هیهت رد نآ
، ناراکمه و یدمحمرون ( دوش یم هدافتسا ، دنور یم راک هب یزاس 1376
. )
1 - 4 - ناهج رد ترذ دیلوت نازیم و تشک ریز حطس :
زرواشک و رابراوخ نامزاس رامآ ساسارب ی
ناهج (ی ترذ تشادرب حطس (FAO
اط نااهج رد ی
اس اه ی 89 - 1371 دودح زا 137 هب 161.9 م ی ل ی نو لوت رادقم و راتکه ی
د زا نآ 534 هاب 844.4
م ی ل ی نو ازفا نت ی ش ی هتفا ا .تسا ی ن لاح رد ی م هک تسا ی
گنا ی ن ن نآ هناد درکلمع ی
ز مه رد ی ن هرود
زا 3.9 هب 5.2 سر راتکه رد نت ی
هد اهروشک .تسا ی
نتشاد اب هعسوت اح رد 66.5
حطاس داصرد
ز ی ر طقف ،ترذ تشک 44.5
لوت لک دصرد ی
د ناهج ی م صاصتخا دوخ هب ار ی
دانهد لااح رد . ی هاک
اهروشک ی هعسوت ی هتفا لع ی غر ا ی ن طقف هک 33.5 نااهج تشک حطس لک دصرد ی
،دانراد ار ترذ
55.5 لوت لک دصرد ی
د ناهج ی هناد ترذ لوت ار ی د م ی دننک .
راابارب رااخآ ی ن دروآرااب پ وFAO
ی ش بی ن ی اااه ی ااب زااکرم ی ن االلملا ی قحت ی تاااق مداانگ و ترذ
(CIMMYT) ن ،
ی زا ناهج حطس رد ترذ هب ی
زا 558 م ی ل ی نو اس رد نت 1995
ااب 50
% ازافا ی ش
اس رد 2020 هاب 837 م ی ل ای نو اسر داهاوخ نات ی
د اراب ترذ . ی
رااجت فاداها ی
رازاب و ای با ی رد
هورگ اه ی فلتخم ی م رارق ی گ ی در .
- ناریا و ناهج رد ترذ دیلوت نازیم :
لوت هدمع روشک جنپ ی
د ا هناد ترذ هدننک ی
، ا لماش ی تلاا رمآ هدحتم ی
،اک چ ی
،ن زرب ی
،ل هایداحتا
، اپورا نیتناژرآ زکم و ی ک م ی دنشاب ا.
ی ن اهنت هب اهروشک یی
دودح 63
% لوت ی د ناهج ی ا ای ن واصحم
تخا رد ار ی را دنراد ( ودج. 1 - 1 :)
هرامش ودج(
1 - 1 رتگرزب ) ی ن لوت ی د ناهج رد ترذ ناگدننک (
2018 )
روشک م
ی ناز لوت ی د ( نت ) حطس
( راتکه ) درکلمع
( ک ی مرگول / راتکه )
رما ی اک 273832130
35359790 7744
چ ی ن 208130000
34949000 5955
زرب ی ل 71296478
14225998 5012
داحتا ی ه اپورا 57385343
9481351 6052
تناژرآ ی ن 25700000
3500000 7343
زکم ی ک 22069254
6923900 3187
دنه 1060000
8400000 2507
ارکا ی ن 20961300
4371900 4795
زنودنا ی 19377030
3959909 4893
اس ی ر 155287096
55820079 2782
ناهج 875098631
176991927 4944
اس رد ار ناریا ترذ دیلوت تشک ریز حطس اکیرمآ یزرواشک ترازو 2019
، 350 رااتکه رازه
تسا هدرک نایب .
ناریا ترذ ریاخذ یزرواشک ترازو یاهرامآ ساسا رب 8
و نویلیم 536
نات رازه
قر هب تبسن نازیم نیا و تسا 8
و نویلیم 736
نازایم هاب هتاشذگ اس نت رازه 2.29
داصرد
تسا هتفای شهاک .
1-5 - ترذ هناد ییایمیش تابیکرت :
زا یاهزیلانآ و اهشیامزآ ترواص ترذ هاناد یور اایند فالتخم آاقن رد هک یددعتم ییایمیش
: تسا هدش شرازگ ریز تروص هب طسوتم روط هب ترذ هناد ییایمیش تابیکرت دصرد ، هتفرگ - دودح : هنژورتین ریغ داوم 17
/ 68 دانق لمااش دواخ هاک % 23
/ 2 نیراتکد ، % 47
/ 2
%
هتساشن 09 / 59 نازوتنپ و % 38
/ 43 . دشاب یم %
تورپ - دوداح : هنژورتین داوم ای ماخ نیئ 10
- 9 لمااش ترذ هاناد نیئتوراپ داوام هاک %
ترذ هاناد نیئتورپ یلصا هدام تروصب نیملاورپ .دشاب یم نیئز و نیملاورپ ، نینتولگ ، نیلوبولگ .تسا نیسوئل و کیماتولگ دیسا یدایزرادقم یاراد
- : ماخ یبرچ 76
/ 4 ( ددراگ یام هتخودنا نینج رد یبرچ رادقم نیرتشیب هک % 32
/ 8 ) %
50 و مرپسودنآ رد نآ % 2
/ 1 . دشاب یم هتسوپ رد %
دودح : رتسکاخ - 45
/ 1 هک % 5 / 78 نیانج رد ینداعم داوام اای رتاسکاخ % 2
/ 18 رد %
، مرپسودنآ 5
/ 2 رفسف زا ینغ وا هجرد رد ترذ یاه هناد رتسکاخ . دراد رارق هتسوپ رد % داعب و
.دشاب یم یزینم و یساتپ زا دودح : زلولس -
25 / 2 %
دودح :) بآ( تبوطر - 32
/ 13 یام صااصتخا دواخ هاب ار هاناد ییایمیاش تابیکرت زا %
، ناراکمه و یدمحمرون ( دنهد 1376
، شخبجات؛
1375 )
1-6 - ترذ یسانش هایگ تایصوصخ :
( یملع مان اب ترذ Zea maize L.
یزتناسوتف ریسم اب هلاس کی ، هیاپ کی هایگ ) . تاساC4
نایمدانگ هرایت زا ااه یا هاپل کات هدر زا نااگناد نااهن هخاش ریز ، نادازادیپ هخاش زا هایگ نیا
رایز )هاسآوپ ای هنیمارگ ( هرایت
ریز و هانوگوپوردنآ هالیبق ، هدایئوکیناپ بق
ی هال ام ای هدا ام ی داشاب
( Watson, Deltis 1992 ).
رد طقف هدایام هلیبق ریز 8
هک دراد دوجو سنج 5
و یقرش نآ سنج 2
ییاکیرمآ رکید سنج
. تسا 5 و درادن ینادنچ تیمها ، دنشاب یم قرش یموب هک یموب سنج 3
یمواب هاک نآ سناج
زا دنترابع دنشاب یم اکیرمآ :
( Teosinte Euchleana ،
Tripsacum ،
)Zea
جنپ سنج جیار هنوگ : زا دنترابعZea
هلاسکی ( Zea mays ( Zn=Zo,
( ی هلاسک Zea mexicana( Zn=Zo,
( ی هلاسک Zea luxorians ( Zn=Zo,
مئاد(
ی Zea diploperennis ( Zn=Zo,
مئاد(
ی Zea perennis ( Zn=Zo,
1-1-6 - هشیر :
یااهفلع بالغا هاصخشم هاک تاسا یا هدرتسگ و ناشفا یا هشیر تسیس یاراد ترذ هایگ و یکچواک( دنک یم ذوفن اخ رد اخ تفاب و قمع هب هتسب و تسا روطق بلغا هک تسا ینمچ
، ناراکمه 1374
. )
یاراد ترذ 3
تسا هشیر عون :
: هیلوا هشیر )فلا یرذب یاه هشیر ای ) هیلوا هشیر ( هچ هشیر
5 - 3 هاقطنم زا و هدواب ددع
ااسیس ءزااج و داانریگ یاام ءاااشنم هچرپااس یلااااب رد یا دنااشاب یاام تااقوم یا هااشیر ت
( Arnoon 1975 ).
قمعات اه هشیر نیا 40
- 30 عاعش ات و هدرک ذوفن یرتمیتناس 20
- 10 یام هدانکارپ رتمیتناس
هاشیر رواهظ زا لابق ات و هایگ یگدنز وا هتفه هس ود رد اذغ و بآ هیهت اهنآ یلصا لمع و دنوش ، یدهتجم و یرتسیش بدؤم( دشاب یم ) هیوناث( یا هرگ یاه 1369
.)
رد یالو دانور یام نیاب زا هیوناث یاه هشیر لیمکت زا سپ تلاغ زا یضعب رد هیلوا یاه هشیر یقاب ترذ ، شخبجات ( دنوش یمن ادج هایگ زا و دننام یم
1375 .)
شیر )ب ه : هیوناث یاه یااه هاشیر ، ااخ زا ترذ هناوج ندش جراخ زا سپ یهاتوک تدم
دعاق رد یرگید ًلاومعم و هقاس هرگنایم نیمود ه
قامع رد 2
اات 5 ااخ حطاس رایز یرتمیتنااس
هب هیوناث یاه هشیر ادعت . دنوش یم لیکشت 15
ات 20 ب نایا .دیاسر داهاوخ هیلوا یاه هشیر ربار
هاشیر هاب هیوناث یاه هشیر .دنیایب نوریب زین رت لااب ی اههرگ نایم هدعاق زا تسا نکمم اه هشیر دشاب یم وغشم زین یقوط یاه هشیر ای یمئاد یاه .
:)هدنرادهگن ( ییاوه یاه هشیر )ج ااه هراگ لاحم زا و ااخ زا نورایب ااه هشیر نیا
ی
هب کیدزن هدش جراخ نیمز حطس
،
،دننک یم دشر
و بآ راگید یاه هشیر لثم و هدش اخ دراو
دانروآ یام هارف اخ رد ار هقاس رتشیب ماکحتسا اح نیع رد و دننک یم بذج ار ییاذغ داوم یکچوک ( 1368
() Fishner, Palmer 1984 فالتخم مااقرا ناایم رد ییاوه یاه هشیر دادعت .)
و تسا توافتمرایسب ترذ رت نازیم اب هتیراو ره رد
دوش یم نییعت هیذغت حطس و تشک کا .
،یدهتجم و یرتسبش بدؤم ( 1369
تاسا سرو زا یریگوالج ییاوه یاه هشیر یلصا هفیظو .)
( Asteminkoo,Bandkomerski 1983 ).
ییاواه یاهاشخب داشر ااب و دواش یام صخشم یکیتنژ تروصب هشیر تسیس قمع و هزادنا ترذ یاه هشیر یعیبط شنکارپ . دبای یم شیازفا 25
/ 1 اه هشیر زا یرایسب قمع و رتم 6
/ 1 رتم
هب ماقرا زا یخرب رد و 2
، ناراکمه و یکچوک( دسر یم ه رتم 1376
.)
ناشفا هدرگ هلحرم ات ترذ یاه هشیر دشر ااهنت هاایگ ندیاسر هلحرم رد و دوش یم فقوتم ی
2
% قمع رد اه هشیر زا رت نییاپ
60 ، یکچوک ( دنراد رارق رتم یتناس 1368
.)
1-2-6 - هقاس :
هاک یمیشناراپ یاه تفاب زا هقاس نیا و دراد فلاتخا نایمدنگ زا یرایسب هقاس اب ترذ هقاس
یاه هتشر . تسا هدش رپ دوش یم هدناوخ زغم مااین اب هک شکبآ رصانع و یبوچ یاه تفاب یدنوآ
رپوات . دانا هاتفای زاکرمت نآ هیاشاح رد رتشیب و دنراد رارق زغم رد دنا هدش هطاحا یمیشنارلکسا یریگوالج فیعاض آاقن رد نآ نتسکش زا بیترت نیدب و دیازفا یم نآ ماکحتسا هب هقاس ندوب
،یدهتجم و یرتسبش بدؤم( دنک یم 1369
.)
عافترا عاافترا یراد سردوز مااقرا .داد تباسن نآ ندیاسر ناامز اای هنوگ هب ناوت یم ار ترذ
هب یهاگ و هدوب یرتمک 90
هاب تسا نکمم طیارش یضعب رد ترذ هقاس وط .دسر یم رتمیتناس
8 ، هدنبادخ ( دسرب ه رتم 1379
.)
نیاب هتیراو عون هب هتسب اه هرگ دادعت . تسا هرگنایم و هرگ یاراد هقاس 8
اات 30 رایغتم دداع
یالو دانک راثا هقاس عافترا رب هرگنایم دادعت رب ریثأت اب تسا نکمم ه سیدویرپوتف و امد .تسا رب هولاع ترذ هقاس . دنراد یرتشیب یقتسم تارثا رون تیمک و تیفیک ، امد ، هیذغت ، بآ دوبمک متخااس رایغ یااه تاردایهوبرک هریخذ رد هایگ ییاوه یاهمادنا یرادهگن زااین زا شیاب هاک ینا
ار یامهم رایاسب شقن هقاس یاه هرگ لحم رد هژیو هب ) یناشفا هدرگ زا لبق ( دشاب هایگ یفرصم اد ندشرپ هلحرم رد زاین تروص رد هدش هریخذ داوم نیا .دنک یم افیا یام راراق هدافتاسا دروم هن
ناایا رد. داانریگ ااقتنا ااای هااناد هااب ترذ هقاااس زااغم زا داواام تااکرح یاانعی هاالحرم
ا
داوم .Translocation) زا راتمک یاامد هلحرم نیا رد . دشاب یم رادروخرب ییازسب تیمها زا امد)
13 شهااک ثاعاب هاناد هاب هقااس زا داوام ااقتنا تاکرح ندش فقوتم بجوم ،دارگیتناس هجرد
، دنو هدیس (دوش یم ترذ هایگ رد هناد درکلمع 1379
.)
1-3-6 -
:هجنپ
رایاسب دواش یام لیکاشت ااهنآ رد هاک یا هاجنپ تایهام و دادعت رظن زا ترذ یعارز ماقرا طیارش همه رد ًابیرقت یا هراپ و دننک یم دیلوت هجنپ یمک دادعت یطیارش ره رد یخرب .دنتوافتم یالو دنتسه هدام لگ یاراد تردنب اه هجنپ ، ماقرا رثکا رد . دنهد یم لیکشت رامشیب یاه هجنپ اد بلغا رد و دایآ یام دوجو هب یجات یاه هشوخ رد اعف لماک لگزا هک دنتسه یجات لاب یار
یام لامع هایلوا هقاس زا صیخشت لباق ریغ ًابیرقت یلصا هقاس دننام اه هجنپ ماقرا زا یمک دادعت ونپاسکات داننام ترذ زا یماقرا .دیآ دوجوب یداع تروصب ه هدام لگ اهنآ رد تسا نکمم و دننک وکیناک و زا یطیحم لماوع ریاس و تبوطر ، یزیخلصاح ، هتوب هلصاف هب هتسب بلغا هک دراد دوجو
1 ات 8 دانراد رتاشم یا هشیر تسیس هک هجنپ نیدنچ یاراد یاه هتوب.دنروآ یم دوجوب هجنپ
، یدهتجم و یرتسبش بدؤم(دنتسه تیزم یاراد کشخ طیارش رد 1369
.)
1-4-6 - : گرب
ترذ رد 4 گرب هورگ و ییااهتنا یااهگرب ،هقااس یور یاقیقح یااهگرب ، یانینج یاهگرب ،
دوجو فلاغ یاهگرب دراد
( Asteminkoo, Bandkomerski 1983 ).
سااسارب و تباث تایصوصخ زا اهگرب دادعت .دوش یم لصاح گرب کی هقاس یور رب هرگ ره زا نیب یطیحم یاهروتکاف یدح ات و هتیراو عون 8
ات 48 تسا ریغتم ددع (
Arnoon 1975 نیاب .)
، یکچوک ( دراد دوجو تبثم هطبار کی ترذ هایگ دشر هرود و یلصا هقاس یاهگرب دادعت 1368
.)
، یداجاس( تاسا رات سردوز ترذ ، دشاب رتمک یلصا هقاس یاهگرب دادعت هچ ره 1365
گراب )
یاهزاگ یلصا ربعم و رون بذج لماع O2
و CO2
هاایگ یتایح یاهدنیآرف رد بآ راخب و نواچمه
دشاب یم زتنسوتف و سفنت .
رد یگرزب هراوشوگ )هقی( اهنآ اصتا لحمرد هک تسا فلاغ و عیسو کنهپ کی یاراد گرب ره دوش یم هدید هقاس فارطا (
Cips 1992 زا یاطیحم طیاراش هب هجوت اب گرب وط.)
30 اات 150
،یزیزع ( تسا رادکرک گرب کنهپ یور و ریغتم رتمیتناس 1372
، یاعیطم ؛ 1370
گاب ضراع .)
دودح 10 دودح نآ تماخض و رتمیتناس 2
، هدنبادخ( تسا رتمیلیم 1379
گراب ییلااب مردیپا .)
ییلاااب حطس زا رتشیب رایسب شیاه هنزور و رک نودب گرب نیریز حطس ، هدش هدیشوپ رک زا هناوج رود و دنتسه ماوداب و یزاوم اهگربگر ، یگدیرب نودب ، گربمد دقاف اه گرب . تسا ییاهتنا
دننک یم هطاحا ار (
Watson, Dalvites 1992 ).
دایئوکیناپ نامتخااس اب لیفوزم ود نآ نیب هک تسا یناتحت و یناقوف هرشب یاراد گرب کنهپ یزتنسوتف ریسم اب نایمدنگ صاخ هک ، یداهتجم و یرتسبش بدؤم( ،دوش یم هدید ، تساC4
1369 رتگرزب( یکرحت یاهلولس یاراد یناتحت هرشب .) ساامآ رااشف رییغت اب هک هرشب یاهلولس زا
، یداهتجم و یرتسبش بدؤم( تسا رک نودب و .دنوش یم گرب ندش زاب و عمج ببس یلولس 1369 .) ( یناتحت هرشب رد هنزو کارت 8929
ات 10800 ) ( ینااقوف هراشب هب تبسن 7037
اات 9800 )
،ناراکمه و یکچوک( تسا رتشیب 1374
رب هولاع گرب فلاغ.) دراد شاقن هقاس ماکحتسا رد هکنیا
بدؤام( تاسا رثوام زاین ینداعم داوام و تاراتین ، یزتنسوتف داوم هریخذ و اقتنا رد نینچمه
، یدهتجم و یرتسبش 1369
.)
هایگ نیا یزتنسوتف تسیس پیت زا وC4
NADP – ME یزانآ زا تلااام لیکاشت یارب(
MALIC NADP اا
تسا ) دوش یم هدافتسا (
Fageria 1992 ).
1-5-6 - : نیذآ لگ
ران یااهلگ هاک هایاپ کات تسا یهایگ ترذ.دنراد یصاخ تلاح ترذ یاهلگ تلاغ نایم رد
(ییاهتنا نیذآ لگ رد ار دوخ Tassel
هایواز رد )ااهللاب( یبنااج یاه هقاس یور ار هدام یاهلگ و )
ترذ ، هدمع تلاغ ریاس هب یهابتشا چیه نودب نیاربانب.دنک یم دیلوت ینیئاپ یاهگرب و هقاس نیب هقااس یااهتنا رد ران نیذآ لگ . دنک یم دیلوت یبناج هقاس یور ار ) هناد( دوخ یداصتقا درکلمع ی بعشنم وکیناپ تروص هب یلصا و یاعرف یااه هشوخ نیا یور رد هک تسا یعرف یاه هشوخ ا
یاراد هچلبنسره . تسا هتفرگ رارق ظنم روط هب هاتوک یرگید و دنلب یکی هچلبنس 2
راه و لاگ
یاراد لگ 3
،یمیرک(تسا چرپ 1368
راه .تاسا هداش هدیشوپ )ائلاپ و امل ( موگلود طسوت و )
دودح دناوت یم لسات 10
ت هدرگ هناد نویلیم ، یکچوک ( دنک دیلو
1368 .)
هداش روراب ییلااب لگ دقاف هک تسا لگ ود یاراد هچلبنسره ، ترذ ) لاب ( هدام نیذآ لگ رد ، هدنبادخ ( دوش یم هناد هب لیدبت و 1379
لکاش رییغت یاهگرب هلیسوب لاب ای هدام نیذآ لگ .)
رگ یور رب عقاو یبناج یاه هناوج زا و تسا هدش هطاحا یا هتفای .ددراگ یام رهااظ هقااس یاه ه
زا لکاشتم لااب هقااس ره . دوش یم رهاظ هقاس یطسو یاه هرگ زا یا هخاش تروصب لاب هقاس ااه هچ هشوخ .دنناشوپ یم ار لاب هدام یاهلگ و هدش جراخ لاب یاهفلاغ نآ زا هک تسا یا هیاپ ای و روراب کمخت کی یواح هچ هشوخ ره ًامومع هک هدش رهاظ یتفج تروصب یاقع کامخت ک
مود کامخت حااقل .ددراگ یام بجوم ار لاب یور هناد یاهفیدر ظنم دادعت هجیتن رد و تسا ، ینازرا( دنادرگ یم لاب رد هناد یاهفیدر ندش ظنمان و یگتخیر ه رد ببس 1378
نامز رد .)
م ادج ه زا ار ) ائلاپ و امل( اه هنیشوپ و هدش مروتم وکیدول ادتبا یناشفا هدرگ جوراخ .دزااس ی
چرپ یتدم زا سپ .دوش یم ماجنا اهنآ هلیم ندش لیوط اب اهمچرپ هداش هراپ یناقوف تمسق یاه
دریگ یم تروص یناشفا هدرگ و (
cips 1983 ).
واط .تاسا هداش لیکاشت هخااش ود هللاک کی اب دننام هتشر هماخ کی و نادمخت زا یگدام ییلااااب یاااهلگ رد هااماخ 7
- 5 هااب ینییاااپ یاااهلگ رد و رتمیتناااس 50
دااسر یاام رتمیتناااس
( Asteminkoo, Bandkomerski 1983 )
.
ر ود ات کی ًلاومعم نآ رن یاهلگ هک انعم نیا هب دشاب یم ردناتورپ یهایگ ترذ روهظ زا لبق زو
، یهدلگ رد یردناتورپ هفاضا هب رن نیذآ لگ و لاب ییادج .دنوش یم رهاظ ) شیربا( هدام یاهلگ
دشاب یم ترذ رد ینشگرگد لیلد نیرتمهم (
Fishner, Palmer 1984 ).
( یفااک دح هب هدرگ هناد و دنشاب هدش جراخ اه هللاک مامت هکینامز 5000
- 2000 هدراگ هاناد
لاکاک کای ینااشفا هدرگ .دنوش یم حیقلت اهنادمخت دشاب هتشاد دوجو ) هللاک ره یارب 8
- 5 زور
یام قاافتا مواس زور رد ینااشفا هدرگ رادقم میزکام .دوش یم فقوتم نآ زا دعب و دماجنا وطب هوراگ هاناد کی . دوش یم فقوتم درس ای کشخ ، بوطرم رایسب یاوه رد هلحرم نیا .دتفا یاراب
تدم 24 - 18 . دوش یم زاغآ نآ یسقت هللاک هب اصتا اب و تسا اعف تعاس
تدم یارب یمشیربا یاه هتشر 14
- 10 داننک تافایرد هدراگ هناد دنرداق زور (
Petr 1997 )
.
یاط رد ااهکمخت حیاقلت –48
24 دواش لاماک ینااشفا هدراگ ناامز زا تعااس (Cips 1983,
Goldsorty, Fishner 1984) .
1-7 - : ترذ یدنب هقبط
و یرهااظ لکاش ، هاناد تاابیکرت ،فراصم دراوام ظاحل زا هدش ماجنا یدنب هقبط نیرتمهم
هب هناد تیفیک 8
( وداج ترواصب هداش یسقت عون 1
- 3 ) ( Asteminkoo, Bandkomerski
) 1983 .
1 . ( ودج 1 - 2 هناد تیفیک و یرهاظ لکش ، هناد تابیکرت ،فرصم دراوم ظاحل زا ترذ یدنب هقبط )
ر ید ف یسراف مان
یسیلگنا مان یملع مان
1 یدرآ ترذ
Strchy corn Zea mays amy lacer
2 )یدنق( نیریش ترذ
Sweet corn Zea mays succharata
3 یبسا نادند ترذ
Dent corn Zea mays indentata
4 )تخس( یرولب ترذ
Flint corn Zea mays durata
5 نروک پاپ ای یلیجآ ترذ
Pop corn Zea mays everta
6 یدنق یدرآ ترذ
Starchy-sugar corn Zea mays amy leosucchorata
7 یموم ترذ
Waxy corn Zea mays ceratina
8 ترذ
فلاغ راد Tunicate corn
Zea mays tunicata
هب یگدنز هرود وط رظن زا ترذ 3
:دوش یم یسقت هتسد
1 ) : سردوز هتوب عافترا
ک اهگرب دادعت ، هاتوک واط ، دناشاب یم درس قطانم رد رتشیب ،
دودح دشر هرود 60
زور
2 ) : سر طسوتم هتوب عافترا
طسوتم دوداح ااهگرب داداعت ، هلدتعم قطانم رد رتشیب ، 20
دودح دشر هرود وط ،ددع 125
زور
3 ) : سررید دایز اهگرب دادعت
، هتوب عافترا دنلب
دشر هرود وط ،ییاوتسا قطانم صوصخم ،
دودح 135 زور ، لصحم دشار ( 1368
.)
نیاگنر هاناد و درز ،دیفاس هناد تروصب هک دشاب یم هناد گنر ساسارب زین یدنب یسقت یعون دشاب یم (
Asteminkoo, Bandkomerski 1983 )
.
1-8 - : ترذ یژولوکا
و داتعم قطاانم ماامت رد هاک یوحن هب تسا یا هدرتسگ رایسب یشیور عونت یاراد ترذ رایاسب یطیحم طیارش هب هک دراد دوجو ترذ زا یدایز یشیور یاهپیت . دوش یم تشک ایند هراح
ییایفارغج ضرع زا ترذ یبرغ هرکمین رد .دنراد یراگزاس یتوافتم 58
رد یلاماش ضراع هاجرد
ات اداناک 40 - 35 نایا تاشک . دوش یم تشک یبونج یاکیرمآ رد یبونج ییایفارغج ضرع هجرد
ات ایرد حطس زا رت نیئاپ یقطانم رد هایگ عافترا
4000 یام ترذ هاایگ . تاسا ریذپ ناکما یرتم
زا رتمک زا دناوت 1
اب رتم 8 یگدیسر اب و گرب 50
ات زور زا شیب 6 اب عافترا رتم 44
- 41 و گراب
یگدیسر اب 330
ر ، ناراکمه و یکچوک(دشاب توافتم زو 1374
.)
هدودحم رد یا هناد ترذ تشک 42
و یبونج هرکمین هجرد 53
ترواص یلاماش هرکمین هجرد
، یابیبح ( تاشاک اه هدودحم نیا زا جراخ رد ناوت یم ار یا هفولع ترذ یلو دریگ یم 1380
؛
، دنو هدیس 1379
، هدنبادخ ؛ 1379
.)
1-8-1 - : کاخ یامد
اجنآ زا ی ی ااخ رایز ار دوخ یشیور ومن هرود زا یدیدم تدم ترذ هایگ یشیور تمسق هک
، ااخ یامد شیازفا اب .تسا اخ ترارح هجرد زا یعبات ترذ یهایگ ومن نیاربانب ، دنراذگ یم یام اواه یااه میاتپا زا راتمک ًلاوامعم ترذ دشر یارب اخ یامد میتپا .دوش یم دایز دشر دشاب (Arnoon 1975) .
.ددراگ نیمأات هاایگ یانز هاناوج ی ارب هنیمک یامد هک دریگ ماجنا دیاب ینامز رد ترذ تشاک ینز هناوج یارب اخ یامد لقادح 10
- 8 نییااپ ااخ یاامد راگا . دشاب یم دارگیتناس هجرد
، )موایتیپ( یزکاخ یاهنژوتاپ زا یشان تراشخ تلاح نیا رد و دشک یم وط رذب ندرکزبس دشاب تارشح دبای یم شیازفا ناگدنرپ یتح و (Esperagh, Doodly 1988)
.
یاامد داعم هاکیروطب دوش هجوت طیحم یامد هب تبسن تسا مزلا ترذ رذب تشک عقوم رد زا رتمک زور 10
ات 12 زا راتمک یاامد رذب تشک نامزر د هاگ ره اریز .دشابن دارگیتناس هجرد 10
و ماجنا یدنک هب هناوج دیلوت ، دشاب هجرد هب امد هکیتروص رد
6 ندز هاناوج دابای شهااک هجرد
هدنبادخ ( دوش یم فقوتم 1379
.)
1-8-2 - : رون
رد . دواش یام عیراست هااتوک زور طیاراش رد نآ یهدالگ و تاسا هاتوک زور هایگ کی ترذ ارف ات نآ یهدلگ و دوش یم گرزب هتوب هزادنا و دبای یم شیازفا نآ یاهگرب دادعت دنلب زور قطانم تیفیک تدش هب هکلب زور وطب اهنت هن ترذ دشر نازیم .دتفا یم ریخأت هب هاتوک یاهزور ندیسر ین رون شهاک ترذ یاهگرب دادعت و هتوب عافترا دایز ییانشور تدش و هاتوک زور رد . دراد یگتسب ز ایندمراس .غ و یناابایخ .ح؛ع، یکچوک( دوش یم لیکشت رت نییاپ یاه هورگ رد اه لاب و دبای یم
؛)نیمجرتم(
1366 .)دهشم یسودرف هاگشناد تاراشتنا ، یعارز تلاوصحم دیلوت .
اب زور وط شیازفا یجاات لاگ روهظ نامز و یجات لگ روهظ ات تشاک نامز ندش ینلاوط ثع
ب اهنآ روهظ تعرس و اهگرب دیلوت زاغآ تعرس .دوش یم اهلگ ندش زاب ات ا
یروان هرود وط شیازفا
ااب یحاوان رد ترذ هاکیماگنه .دبای یم شیازفا اهگرب دادعت یرون هرود شیازفا اب .دبای یم شیازفا دوش تشک دنلب زور وط هالحرم هاب دورو یاراب یفااک هزادانا هاب اهزور هکینامز ات اهلگ ندش زاب
رظن زا هک دیشروخ رون دایز عشعشت هرود عقوم نیا رد هتبلا .دتفا یم ریخأت هب دنوش هاتوک یشیاز هاطبار رد نامز نیرت ینارحب هک هناد ندش رپ هرود .تسا هتشذگ تسا بولطم رایسب یزتنس وتف ا دراکلمع رثکاداح اب و یدایع.م ،ینیاسح.م.ح.م، وصحم داشار( داشاب یامن باسانم زاین تاس
،یبلایفلام.ع 1376
.)تلاغ تعارز.
1-8-3 - : تبوطر Title and Author: The role of growth promoting bacteria in corn grain filling in
drought stress conditions/Alireza Rezaei Supervisor: Prof.
Mohammad Sedghi Graduation date:2019 Number of pages:162 Abstract
Research Aim: Biological fertilizers are one of the best and most effective biological fertilizers that supply the natural needs of crops, vegetables and fruits and fruit trees.
These fertilizers, by fixing nitrogen and transferring it to the plant growth system, cause a balance in the absorption of the essential material required by the plant and, by secreting the growth hormone of auxin, increases the growth and development of the root and aerial parts of the plant, and in The result will increase the amount of product per unit area. In addition, bacteria in the Azotobacter biodegradable bacteria, secreting antibiotics, hydrogen cyanide, etc. prevent the invasion of many pathogenic pathogens to the plant root, and cause the absorption and increase of concentrations of elements such as Nitrogen , Phosphorus, potassium, zinc, magnesium, iron and protein in crops.
Research method: The experiment was conducted as split plot in a randomized complete block design with four replications. Irrigation low irrigation stress at three levels of irrigation. (I1) : Irrigation in 7 days (optimal irrigation without stress). (I2) : Irrigation in 10 days (mild stress). (I3): Irrigation in the 13-day period (severe stress) was considered as the main factor.
Modified fertilizer treatments included: (B1) Without inoculation with biofertilizers (B2) Inoculation of seeds with Azospirillum bacteria (B3) Inoculation of seeds with Pseudomonas bacteria (B4) Inoculation of seeds with Pseudomonas and Azospirillum bacteria was investigated.
Findings: Based on the findings of this study, inoculation with different levels of bacteria in the earliest and dry weight, dry weight, seed dry weight, seed number per row, ear length, 1000 grain weight and corn grain filling during the growing season have a significant effect But it was not affected by traits such as chlorophyll content, flag leaf area, dry weight of wood, seed row number and ear diameter.
Conclusion: The best results in this research were obtained when the seeds were subjected to dual treatment of Pseudomonas-Azospirillum bacteria. Investigating different diagrams emphasizes that these bacteria will have an effect on the different growth and seed germination process, which will improve the physiological process in the plant and increase production. On the other hand, it seems that all traits are not affected by environmental factors alone, and some traits are more or completely genetic. This will require more research.
Keywords: Azospirillum bacteria, Pseudomonas bacteria, moisture stress.
University of Mohaghegh Ardabili Faculty of Agriculture and Natural Resources Department of Agriculture and Plant Breeding
Thesis submitted in partial fulfillment for the degree of Choose an item. in Agricultural Engineering
The role of growth promoting bacteria in corn grain filling in drought stress
conditions
By:
Alireza Rezaei
Supervisor:
Prof. Mohammad Sedghi
Advisor:
Prof. Raouf Seyed Sharifi
