University of Tehran Press
2022, 13(4), 173-186
Home Page: https://japr.ut.ac.ir
Online ISSN: 2676-4504
The Mediating Role of Social Perception in the Relationship between Mother-Child Interaction and Social Skills, as Perceived by Mothers of
Preschool-Age Children
Yasser Rezapour Mirsaleh1*, Fahimeh Koohestani2, Neda Erfan3
1. Corresponding Author, Associate Professor, Department of Counseling, Faculty of Humanities & Social Sciences, Ardakan University, Ardakan, Iran. Email: [email protected]
2 Ph.D. Candidate, Department of Psychology, Faculty of Literature & Humanities Sciences, University of Persian Gulf, Bushehr, Iran.
3. MSc. Department of Counseling, Faculty of Humanities & Social Sciences, Ardakan University, Ardakan, Iran.
ARTICLE INFO ABSTRACT
Article type:
Research Article
The purpose of this study was to investigate the role of social perception as a mediator in the relationship between mother-child interaction and social skills from the viewpoint of mothers with preschool-aged children. This is a correlational investigation conducted using structural equation modeling. In 2020, the statistical population included mothers of preschool-aged children in the city of Naeen; 179 mothers were sampled using the available sampling method. The data was collected using the social skills questionnaire (SSRS), the Mother-Preschool Child Interaction Questionnaire (MPCIS), and the Social Understanding Scale (CSUS) were analyzed using structural equation analysis by AMOS software. The direct path coefficient of mother-child interaction to social skills and social perception, as well as social perception to social skills, was found to be positive and statistically significant (p<0.01). The indirect relationship between mother-child interaction and social skills, as mediated by social perception, is also statistically significant (p<0.05). On the basis of the findings, it can be concluded that the quality of mother-child interaction can not only directly explain the child’s social skills, but also indirectly enhance those skills by enhancing the child's social perception.
Article History:
Received: 25 Sep 2021 Revised: 7 Nov 2021 Accepted: 26 Nov 2021 Published Online: 31 Dec 2022
Keywords:
Social Perception, Mother-Child Interaction, Social Skills.
Cite this article: Rezapour Mirsaleh, Y., Koohestani, F., & Erfan, N. (2022). The Mediating Role of Social Perception in the Relationship between Mother-Child Interaction and Social Skills, as Perceived by Mothers of Preschool-Age Children. Journal of Applied Psychological Research, 13(4),173- 186. doi: 10.22059/japr.2023.331218.644011.
© The Author(s). Publisher: University of Tehran Press DOI: http://doi.org/10.22059/JAPR.2023.331218.644011
تاراشتنا نارهت هاگشناد 173-186
(, 4 ) ,13 1401
:هیرشن تیاس https://japr.ut.ac.ir
يكينورتكلا اپاش :
4504 - 676 2
م شقن ی جنا ی عامتجا کاردا ی
ب طابترا رد ی
ن ردام لماعت -
تراهم و کدوک اه
ی عامتجا ی کدوک
اراد ناردام رظن زا ی
پ کدوک ی
ش ناتسبد ی
روپاضر رسای صریم
1حلا
، *
یناتسهوک همیهف
، 2
نافرع ادن
3
1 . ون ی هدنس شناد ،لوئسم ی
را ناسنا مولع هدکشناد ،هرواشم هورگ ، ی
عامتجا و ی ، ا ،ناکدرا ،ناکدرا هاگشناد ی
نار :همانایار . [email protected]
2 . وجشناد ی رتکد ی ، ر هورگ سانشناو ی ، بدا هدکشناد ی تا ناسنا مولع و ی ، لخ هاگشناد ی ج ف را ،س ا ،رهشوب ی نار .
3 . سانشراک ی ناسنا مولع هدکشناد ،هرواشم هورگ ،هسردم هرواشم دشرا ی
عامتجا و ی ، ا ،ناکدرا ،ناکدرا هاگشناد ی
نار .
هلاقم تاعلاطا هدیکچ
:هلاقم عون یشهوژپ خیرات :هلاقم ياه
رات ی خ رد ی تفا : 03 / 07 / 1400
رات ی خ رگنزاب ي : 16 / 08 / 1400
رات ی خ ذپ ی :شر 05 / 09 / 1400
رات ی خ راشتنا : 10 / 10 / 1401 سررب ،رضاح شهوژپ فده
ی م شقن ی جنا ی عامتجا کاردا ی
ب طابترا رد ی ن ردام لماعت - تراهم و کدوووک اووه
ی
عامتجا ی د زا ی هاگد اراد ناردام ی پ کدوک ی ش ناتسبد ی ا .دوب ی ن شهوژپ ،هعلاطم ی
گتسبمه ی هک تسا افتسا اب هد
لحت شور زا ی
ل راتخاووس ت داووعم ی
اج .تووفرگ ماووجنا ووعم
ۀ آ راووم ی لک لماووش شهوژووپ ۀووی
نارداووم ناووکدوک
پی ش ناتسبد ی ان رهش یی ن لاس رد 1399 نومن .دوب ۀ لماش هعلاطم دروم 179
هوونومن شور هب هک دوب ردام گ
ی ر ی
هداد .دندش باختنا سرتسدرد همانشسرپ زا هدافتسا اب اه
اه ی تراهم اووه ی عاوومتجا ی ( رداووم لووماعت ،)SSRS
-
( کدوک
MPCIS
عامتجا کاردا و ) ی
( وومج )CSUS
روآ ی جت .دووش ووی لحت و ه ووی ل هداد لحت شور هووب اووه ووی
ل
راتخاس ت داعم ی
مرن کمک هب و را فا
AMOS
.تفرگ تروص ی
هتفا اه رض داد ناشن ی
ب سم ی ر قتسم ی م لماعت
ردام - تراهم هب کدوک اه
ی عامتجا ی عامتجا کاردا و ی
نچمه و ی ن عامتجا کاردا ی
تراهم هب اووه ی عاوومتجا ی
ا رادانعم و تبثم ( تس
01 /
>0 هولاع .)p
ارب ی
،ن رض ی ب غ ی قتسمر ی م ب طابترا ی ن ردام لماعت - تراهم و کدوک اه
ی
عامتجا ی طساو اب ۀ عامتجا کاردا ی
( تسا رادانعم 05
/
>0 ساسارب .)p
ی هتفا اه م ی ناوت تن ی هج ک هک تفرگ یف
ی ت
ردام لماعت - هن کدوک م اهنت ی دناوت هب قتسم روط ی م تراهم اه ی عامتجا ی بت ار کدوووک یووی
ن ،دوونک هووب هووکلب روط
غ ی قتسمر ی م رط زا ی ق ا فا ی ش می نا عامتجا کاردا ی
ن کدوک ی م ی دناوت تراهم دوووبهب بجوم اووه
ی عاوومتجا ی
.دوش کدوک
:هژاودیلک عامتجا کاردا ی
،
ردام لماعت - ،کدوک
تراهم اه ی عامتجا ی .
دانتسا : م روپاضر ی ر ص ،حلا ی رسا ناتسهوک ،.
ی
، هف ی هم ( .ادن ،نافرع و ،.
1401 .) م شقن ی جنا ی عامتجا کاردا ی ب طابترا رد ی ن ردام لماعت - تراهم و کدوک اه
ی عامتجا ی ناردام رظن زا کدوک
اراد ی پ کدوک ی ش ناتسبد ی لصف . شهوژپ همان اه ی دربراک ی تخانشناور ی , 13 ( 4 ،) 186 - 173 . doi: 10.22059/japr.2023.331218.644011
.ناگدنسیون©
:رشان
نارهت هاگشناد تاراشتنا
DOI:http://doi.org/10.22059/JAPR.2023.331218.644011
همدقم زا ا یعامتجا دشر یارب یمهم ۀنیمز بولطم یگداوناخ طیارش ،یکدوک لیاو -
یم مهارف کدوک یفطاع یم نیا هک دنک
ریثأت دناوت
طمان لماوع رد ار بول
هرود بیسآ کدوک هک ییاه شهاک تسا ریذپ
،زریآ و کیپ ،تیفراپ( دهد 2014
ناسنا هک اجنآ زا .) اه
اتاذ
یتادوجوم
یعامتجا اتفر کرد ،دنتسه اعت رد نارگید ر
یم دارفا هب ار هزاجا نیا و دراد یساسا شقن ناسنا یعامتجا لم ات دهد
شرگن ،فادها د لامعا تیاده هب رواب و اه
ار نارگی هب
،نوتلیماه( دنروآ تسد 2009
هب بلغا و ) شیپ تروص
ینیب نآ هب هدش اه
،چیلبونک و نابس( دنهدب بسانم خساپ 2009
د ،درکلمع نیا ۀمز .) تراهم نتشا
،کلاب و نمانیک( تسا یوق یعامتجا یاه
2012 .) تراهم یعامتجا یاه 1
هعومجم ییاناوت زا یا جوم هک تسا ییاهراتفر و اه
ت داجیا ب یم یعامتجا تبثم تلاماع
و ماشرگ( دوش
،تویلا 1984 نینچمه .)
هب ناونع هعومجم یا زا یاهراتفر زاین دروم هک یارب لماعت و طابترا رثؤم و تیاضر شخب اب نارگید مز
،تسا فیرعت یم ،کلاب و نمانیک( دوش 2012
).
تراهم یاه یعامتجا ییاهراتفر
دنتسه هک زا قیرط نآ اه یا هد
،اه حا ،تاساس
تارظن و تلایامت دوخ ار زاربا یم
،مینک ۀطبار دوخ ار اب نارگید ظفح ای دوبهب یم میشخب و کی تیعقوم یعامتجا ار لح و تیوقت
یم ک مین ودنم(
- نوئل ،وراز
لد
،وکراب پیلف
،وناتساک ولوپ لد ویر و سایسلگیا -
،وگلاگ 2018 ).
تراهم یاه یعامتجا اب یاهرایعم
نا یم
،تیبوبحم
درکلمع یلیصحت و شیا فا ت ع سفن هک لماش کبس یاه خوش یعبط تسا طابترا میقتسم و رکوب( دراد
،رومسناد 2017 ).
رد لوط لاس یاه
،هیلوا هم را ت یاه یعامتجا هب یکی ناونع
زا هفلؤم اه ی یساسا یگدامآ ناکدوک یارب نتفر هب
هسردم رظنرد هتفرگ یم دوش و اب تفرشیپ یاه صحت یلی
، کلمع در یعامتجا و یراتفر و یتح تملاس یمسج و یناور ناکدوک
طابترا تبثم ،انیتروک و یسونوتنآ ،یرویف( دراد 2006
).
یرایسب زا ناققحم هدیقع دا دنر هک لاس یاه شیپ یناتسبد نکمم تسا
هرود یا ساسح یارب دشر تراهم یاه یعامتجا ناکدوک
؛دشاب اریز رتشیب یناکدوک هک دراو یپ ش یناتسبد یم دنوش عورش هب
یریگدای هوحن تیریدم دوخ یارب لماعت بسانم اب ن اسمه و ناملعم یم ،نیترام و شیناه ، باف( دننک 2003
).
تاعلاطم یلبق
یکاح زا نیا تسا هک تکراشم رد یزاب و تیلاعف یاه
،یندب یکی زا شور یاه تیامح زا دشر تراهم یاه یعامتجا ناکدوک
؛تسا اریز یا ن اهراتفر تصرف ییاه ار یارب لماعت مهارف یم دننک هک رد
،نآ ناکدوک نکمم تسا نینچ تراهم ییاه ار هدهاشم و
نیرمت ،ناراکمه و یلیاب( دننک 2009
).
نانیمطا زا هکنیا ناکدوک شیپ یناتسبد تصرف یفاک یارب دشر و نیرمت تراهم یاه
یعامتجا دوخ دنراد یم دناوت هیاپ یا یارب تملاس ی و هافر ین وط تدم نآ اه ،نکیت و نوسراک ،نوارب ،یلکنیه( دشاب 2018
؛)
تراهم زا یفاک ۀدافتسا نیاربانب ابترا یرارقرب رد یمهم شقن یعامتجا یاه
نارگید اب هرمزور لماعت و ط هب
صوصخ و ن اسمه
تراهم نیا شزومآ ،نیدلاو زا یرایسب یتیبرت فده و دراد نیدلاو سا ناکدوک هب اه
.ت
زا یکی مهم لکش لماوع نیرت تراهم ۀدنهد
لماعت تیفیک اصوصخ ،کدوک اب نیدلاو لماعت تیفیک ،ناکدوک رد یعامتجا یاه
تیفیک .تسا کدوک و ردام
اعت لم ردام -
2کدوک و لپمک ،نمسورگ ،نیپوگ ،یلیه( دراد کدوک تملاس و دشر رد ییا سب ریثأت
،نیرپلاه 2010 و ) یکی زا هنیمز یاه یلصا عامتجا ی ندش کدوک تسا . یداینب و نیلوا ،لماعت نیا یعامتجا لماعت لکش نیرت
رب تیمیمص و تینما ،قشع دننام کدوک یساسا یاهزاین نآ قیرط زا هک تسا یم هدروآ
،تلوه نراک( دوش 2012
.) رد رثا ،لماعت
لماوع یدیلک یددعتم زا لیبق شرگن و نا یم شریذپ
،نیدلاو ۀوحن تیریدم و لرتنک
،راتفر ح س یگتسیاش
یعامتجا و
نتشیوخ
،یراد نا یم شناد و تراهم
،یرگدلاو هبدامتعا سفن و شوخ یرکف نیدلاو رد تیبرت کدوک و داجیا یطیحم اب لقادح
،ضراعت تیفیک طباور دلاو - کدوک و تبقارم یفطاع ردام زا کدوک لکش یم دریگ . قاورد تیفیک لماعت دلاو - کدوک رب ریثأت
ۀوحن ارقرب یر طابترا و شرگن هب ناکدوک و داجیا کی وج یفطاع طسوت نیدلاو دیکأت یم ،یشیرجت یاضردمحمروپ( دنک
،بانب یرابغ و ایندنمجرا ،زورفا ،یروشاع 2015
) یارب ؛
،لاثم ناردام یم دنناوت هب نادنزرف کمک دننک ات تاساسحا دوخ ار
ییاسانش دننک و تراهم یاه یمیظنتدوخ
یفطاع و یراتفر را شرورپ د دنه هک هب بون ۀ دوخ یم دناوت رب یراگزاس نآ اه ریثأت تبثم
،نیاربوا و نوسکنلاب ،سکریل( دراذگب 2009
).
کدوک هب ردام تبثم لماعت نینچمه
یم تینما ساسحا واک ناکما و دهد
و ش
1. social skills
2. interaction mother-child
یم مهارف ار طیحم رد هلخادم یم شیا فا ار یتخانش دشر ،دنک
تراهم بسک و دهد یعامتجا یاه
لیهست ار یم
،اگنراولا( دنک
، نیل و وداهلام 2014
ردام ۀیلوا تلاماعت تیفیک .) -
هب کدوک هژیو کدوک راتفر هب ردام بسانم و یلامتحا ، یرس شنکاو (
ن ،یرد
،کناوس و تیمسا 2006
) پ شی ینیب هدننک یعامتجا دشر یارب دنمتردق یا -
تسا کدوک و نیدلاو دنویپ و ینابز ،یتخانش ،یفطاع
( نروب اتش نی ،سنیاه و ناه ،ادنومل سیمت ، 2008
هب .)
،یلکروط تاقیقحت ناشن یم دهد تیفیک طباور ی اب ردام - کدوک هب روط
موادم اب یاهراتفر یعامتجا بی رتش و تلاکشم یراتفر ینورد و یرتمک ینوریب
رد ناکدوک طابترا نمرکیب ،نوریف( دراد -
نو ،گربننارک آ
ی
،نم یور و یلسپ ،نودنژ
2010 اپ ؛ ،نوسنیکتا و ناگیدام ،ردیانشا ،وکویاب ،ینیل 2014
).
نینچمه لماعت
ساسح نیدلاو اب کدوک ( ییاسانش یاهزاین کدوک و خساپ بسانم و یرس هب نآ اه ) یلماع ظفاحم یارب دشر کدوک هتخانش هدش
،نوسلراک و ونیفاک ،فورس( تسا 2010
).
نیااب ردام لماعت ،لاح -
بار تیفیک هب کدوک هفرطود ۀط
رب ردام یاهراتفر .دراد هراشا
یگژیو و دراد ریثأت کدوک لوحت یگنوگچ میقتسم دمایپ کدوک یاه
رورپدنزرف تسا نیدلاو یطابترا یاهوگلا و ی و رینرب ،زوریس(
،نیلمل 2019 .) لکش لماوع زا رگید یکی تراهم یریگ
یعامتجا کاردا ییاناوت ،ناکدوک رد نآ دوبهب و یعامتجا یاه نآ رد
اه .تسا نیلوا
یعامتجا کاردا یعامتجا تخانش رد مدق 1
موهفم ینعم هب هک تسا زا هدافتسا و تاین ،تلایامت ،اهرواب دننام ینهذ ت اح یزاس
سفت شیپ و اهری تیلاعف ینیب
نایدهاج( تسا نارگید یاه روپ
،یدیشر نوراه و یزربلا ، 1388
هب .) هب یعامتجا کاردا ،یلکروط
ن زا یهاگآ هناش
و اه تیعقوم رد هک دراد هراشا ینیناوق یم خر یعامتجا یاه
شقن ییاسانش ییاناوت لماش و دهد و نیناوق ،اه
هنیمز وم زا طابنتسا و یعامتجا یاه تیعق
تسا یعامتجا مهبم و هدیچیپ یاه ،ناراکمه و نیرگ(
2008 یموهفم یعامتجا کاردا .)
فطاع یاهراتفر تلع هک تسا یعامتجا یتخانش صخش کی ی
یم فیصوت و ریسفت یطیحم یاهدادیور تفاب رد ار قباطم و دنک
یم خساپ رظندروم صخش یفطاع یاهراتفر و تاداع هب طوبرم لی د اب
،کوتسا( دهد
،رژ اگ و راکناس ،کینولاپ 2018
رد و )
ناور حطس کرحم ریسفت و یراذگ مر لماش ،یتخانش
هناشن و ینوریب یاه هب طوبرم ینورد یاه
تجا طیحم نیا هک تسا درف یعام
هناشن یم اه ،جود و کیرک( دنوش ماغدا بسانم یلمع ۀمانرب کی رد صاخ فده کی هب یبایتسد یارب دنناوت 1994
یدنپراک .) و ل
( سییول 2004 تراهم زا یعامتجا کرد هک دندرک ل دتسا ) یم یشان یعامتجا یاه
تیلاعف رد یریگرد هک ینعم نیا هب ؛دوش یاه
تجا ورین یعام ی
.تسا یعامتجا کاردا ۀکرحم
هب رظن یم دسر تیفیک لماعت ردام - کدوک هن اهنت هب روط میقتسم رد لکش یریگ تراهم یاه یعامتجا رد کدوک رثؤم ،تسا
هکلب هب روط میقتسمریغ
اب ریثأت رب لکش یریگ کاردا یعامتجا رد کدوک بجوم دوبهب تراهم یاه یعامتجا وا یم
؛دوش نیاربانب
یناکدوک ک ه هب روط لاعف اب نارگید هلمج زا
،نیدلاو ن اسمه و ...
،دنریگرد کرد یعامتجا یرت اب دنراد . کاردا یعامتجا
مهم نیرت ییاناوت درف رد د ر ک ت اح ینهذ و یفطاع نارگید هلمج زا اهرواب و هتساوخ تسا اه هک دارفا ار رداق یم دزاس ات لماوع
یعامتجا ار دنسانشب و اب آ ن اه ماعت ل هتشاد دنشاب . کاردا یعامتجا حطس یعامتجا ندوب و یگتسیاش
یعامتجا ار شیپ ینیب یم دنک
و یارب هکنیا صخش کرد هدننک دناوتب راتفر دوخ ر ا اب یاهزاین کی تیعقوم یعامتجا نیعم قیبطت
،دهد یرورض تسا . اب هجوت هب
هکنیا کاردا یعامتجا ناکدوک اب جیاتن تبثم یب یرامش هارمه تسا ، یسررب موادم یلماوع هک رب کرد هتفرشیپ رت نهذ ناکدوک
رد نارود یکدوک ریثأت یم دراذگ رایسب دراد تیها .
شیپ یم ینیب دوش تفرشیپ کاردا یعامتجا رد لیاوا
،یگدنز ساسا طباور
یعامتجا رتهب رد لوط دشر کدوک دوش .
ردام لماعت ۀدیچیپ تیهام هب هجوت اب ،نیاربانب -
کدوک و یارب و دلوم و ملاس ،داش ینادنزرف نتشاد نآ لصاح هک رثؤم یرگدلا
یارب یرثؤم تلاخادم دراد ترورض ،تسا وش داجیا کدوک و ردام ۀطبار تیفیک دوبهب
تراهم حلاطصا هک اجنآ زا نینچمه .د یاه
یارب هک تسا یهجودنچ و هدیچیپ یراتخاس یعامتجا
تملاس یناور - یعامتجا ناکدوک یرما یتاذ تسا و مم نک تسا زا جیاتن
تبثم
،یراتفر یعامتجا و یلیصحت رد نارود یدعب یکدوک تیامح ریثأت اریز ؛تسا هلخادم یارب مهم یفده نآ دوبمک ،دنک
یگمشچ ناور و هناراگزاس ،یملع درکلمع رب یر اب .دراد یتخانش
هجوت هب نیا بلاطم یم ناوت ۀطبار نیب تیفیک لماعت ردام -
،کدوک
کاردا جا مت یعا و م تراه یاه یعامتجا رد ناکدوک ار هب تروص لکش 1 ناشن داد .
1. social perception
لکش 1 شیپ لدم . شهوژپ ضرف
شهوژپ شور ۀعلاطم رضاح کی یگتسبمه قیقحت
تسا ک ه اب هدافتسا زا یراتخاس ت داعم لیلحت شور
ماجنا تسا هتفرگ .
ۀعماج یرامآ
شهوژپ لماش شیپ ناکدوک ناردام ۀیلک رهش یناتسبد
ان یی ن رد اس ل 1399 تسا . مجح هنومن لماش 179 ردام تسا هک هب شور
هنومن یریگ سرتسدرد
باختنا دندش . هنومن مجح هجوت اب
شیپ هک یناکدوک ۀعماج مجح هب یناتسبد
اه تبث مان ( دندوب هدرک 334
لومرف ساسارب ،)کدوک ،ناگروم و یسجرک( نارکوک
1970 ) 179 کی رد نینچمه .دندش باختنا رفن
ارس نوناق داهنشیپ یتشگن
هشیمه دیاب هنومن مجح هک تسا هدش هد
دادعت ربارب یاهریغتم
هدهاشم دشاب لدم رد هدش
،رلیم و کرلاک ،نوتگنیره ،فلو(
2013 ) نیاربانب ؛ هجوت اب
زا هدافتسا هب هدرخ
قم سای ( شهوژپ نیا لدم رد اه هب
اج هیوگ ی )همانشسرپ یاه هب
ناونع ریغتم
هدهاشم هدش ا ، رگ هدرخ م ق سای ار اه هب ناونع ریغتم هدهاشم هدش دوجو هب هجوت اب ،میریگب رظنرد 15
هدرخ قم ،هیلوا لدم رد سای
دیاب لقادح هنومن مجح 150
دشاب رفن ،نیدلاو تیاضر لماش شهوژپ هب دورو کلام . ق رد
،دلاو ودره ندوب تایح دی گدنز
اب ی
ینس ۀنماد و دلاو ودره 5
ات 6 .دوب مامت لاس کلام
یاه لکشم دوجو ین جورخ ناور
کش پ و کدوک ای نیدلاو زا یکی رد صاخ ی
کلام نیا .دوب کدوک تیلولعم ۀدنورپ یسررب اب اه
پ شی کدوک یناتسبد أت
یی همانشسرپ دلاو مرف زا .دندش د شهوژپ یارجا یارب اه
ناکدوک هک لیلد نیا هب ،دش هدافتسا پ
شی ه و مز یکاردا ییاناوت یناتسبد اوت نینچم
همانشسرپ ت اؤس ندناوخ ییان .دنرادن ار اه
نینچمه هب لد هکنیا لی ومعم
ژپ رد تکرش یارب ناردام زا ،دراد یرتشیب لماعت کدوک اب ردام .دش توعد شهو
شهوژپ یاهرازبا تراهم سایقم یاه
یعامتجا (1
)SSRS
نیا سایقم ار ماشرگ و تویلا ( 1990 ) یارب شجنس تراهم یاه امتجا یع شناد آ نازوم تراهم سایقم .دندرک یحارط یاه
یعامتجا یارب هس طقم شیپ
،یناتسبد ناتسبد و ییامنهار - ناتسریبد هت هدش هی و یاراد هس مرف ۀژیو ناد ش آ
،زوم نیدلاو و
ناملعم تسا . نیا سایقم شهوژپ نیا رد هک دراد یعامتجا و یراتفر ۀفلؤم ود افرص
انشسرپ نیا یعامتجا ۀفلؤم زا هم
دافتسا ه .دش
هس لماش ین یعامتجا ۀفلؤم هدرخ
قم نتشیوخ و تیعطاق ،یراکمه سای دوب یراد
. هرمن یراذگ سایقم ساسارب کی فیط
جنپ هجرد یا زا 1 ( یخ یل مک ) ات 5 ( یلیخ دایز ) یم ماجنا دوش . ماشرگ و ( تویلا 1990 ) ییایاپ نیا سایقم ار اب هدافتسا زا شور یاه
امزآزاب یی 94 / 0 ا گ شر درک .دن رد شهوژپ میهش ( 1382 ) رد هک یهورگ زا ناکدوک لاتبم هب ت لاتخا یریگدای ماجنا
،تفرگ
ییایاپ همانشسرپ
یبایزرا و بیرض یافلآ خابنورک ا ز 77 / 0 ات 92 / 0 ریغتم شرا گ
،یللوم .دش
لج لی و رانکبآ روشاع ی ( 1393 ) ین اب
یارجا نیا سایقم یور ناکدوک مک اونش ی
،یناریا رض بی ییایاپ نآ ار زا قیرط یافلآ خابنورک 79 / 0 و نینچمه ییاور نآ ار زا
قیرط لیلحت یلماع 83 / 0 شرا گ .دندرک هزاس ییاور یاراد سایقم نیا 2
ییاور و مه
3نامز و یصیخشت دربراک و تسا بولطم
،یراتخم( تسا هدش دییأت یسررب نیدنچ رد ناکدوک یارب نآ ینامرد 1389
هب .) نم یسررب روظ
اس ییاور لیلحت زا ،سایقم ۀز
اب لماوع هفلؤم اه نیمیلبا شخرچ( یلصا ی تراهم شخب یارب )4
هب یراتفر تلاکشم و یعامتجا یاه و مرف ود رد هناگادج روط
هژی
ۀبساحم زا سپ لماوع لیلحت .دش هتفرگ هرهب ملعم و نیدلاو رض
بی یاه KMO
یرکسا رادومن میسرت اب و 5
هس جارختسا هب
1. Social Skills Rating System (SSRS) 2. construct validity
3. concurrent validity 4. Oblimin rotation 5. Scree plot
ردام لماعت - کدوک
یعامتجا کاردا
یعامتجا تراهم
م اب لماع شزرا رادق
زا رتشیب ۀژیو 1
نتشیوخ هک دییماجنا لماوع هیبش و تفرگ مان یراکمه و تیعطاق ،یراد
ۀعلاطم رد هباشم
( تویلا و ماشرگ 1990
.دوب ) وگ هی ه ا یا زا رتشیب یلماع نزو یاراد لماع هس نی 30
/ 0 ینامدنگ یدسا( دنتسه ئاسن ،
،نای دا بی
کشرس ی و رک
،ولمی 1392 یا خابنورک یافلآ .) مانشسرپ ن
رضاح شهوژپ رد ه 89
/ 0 .تسا
سایقم لماعت ردام - کدوک شیپ یناتسبد (1
MPCIS )
نیا سایقم طسوت کراپ و گنب ( 2013 ) یارب هزادنا یریگ تلاماعت ما نارد ناکدوک هدش هتخاس
تسا . سایقم لماعت ردام - کدوک
شیپ یناتسبد یاراد 34 تسا هیوگ
هک یندومزآ دیاب رد کی سایقم ترکیل جنپ د هجر ا ی زا 1 ( لاماک مفلاخم ) ات 5 ( لاماک مقفاوم )
هب ره لاؤس خساپ دهد . ۀرمن لک نیب 34 ات 170 تسا هک ۀرمن اب ناشن ۀدنهد لماعت ردام رتهب ب ا کدوک تسا . یلماع راتخاس
لیلحت زا هدافتسا اب سایقم هک دش یسررب یفاشتکا یلماع
ناشن دنهد ( لباقتم یلدمه لماع شش ۀ 8
،)هیوگ دشر لیهست
کدوک
( 16 یهاگآ ،)هیوگ درومرد
( کدوک 4 تیلوئسم ،)هیوگ ( کدوک یریذپ
2 ( کدوک للاقتسا ،)هیوگ 3
( کدوک تیساسح ،)هیوگ 2
تردق .تسا )هیوگ لماوع نیا نییبت
64 بیرض .تسا دصرد
ییایاپ نیا سایقم اب هدافتسا زا یافلآ خابنورک و امزآزاب یی هب ترت بی
96 / 0 ات 92 / 0 هب تسد راپ( دمآ ک و ،گنب 2013 ).
زا ناشن هک تسا هدرسفا ناردام زا رتشیب لامرن ناردام رد سایقم یلک ۀرمن
ی یامت ییاور 2
اوتحم ییاور .دراد سایقم نیا 3
رد نآ خابنورک یافلآ نینچمه .دیسر هاگآ سانشراک جنپ دییأت هب سایقم نیا
رضاح شهوژپ 92
/ 0 هب .دمآ تسد
سایقم کرد یعامتجا کدوک
4 نا ( )CSUS
نیا سایقم طسوت ولغاریهاط
و ناراکمه ( 2014 ) یارب ۀدهاشم توافت یاه یدرف رد نیب یعامتجا تخانش
ناکدوک هدش هتخاس
و
لماش 42 ترابع رد شش هدرخ قم سای
،رواب
،شناد
،کاردا
،لیامت دصق و تاساسحا تسا . سایقم کرد یعامتجا ناکدوک رد کی
فیط هجردراهچ یا
ترکیل زا 1 ( ق ط اع ردان تس ) ات 4 ( اعطق تسرد ) هرمن یراذگ یم دوش . نیدلاو نینچمه یم دنناوت رد تروص مدع
نانیمطا زا درکلمع دنزرف دوخ رد کی دروم
،صاخ اب یمن«
ناد
»م خساپ دنهد . اب تارمن ناشن
دنهد یعامتجا کاردا رتهب تیفیک ۀ
کدوک تسا یگژیو . یاه ناور ت هعلاطم هس رد سایقم نیا یجنس دنزاس طسو
بیرض .دندش یسررب شناگ
ییایاپ نیا سایقم اب
هدافتسا زا یافلآ خابنورک نیب 85 / 0 یلا 84 / 0 نیب نومزآزاب شور زا هدافتسا اب و 66
/ 0 یلا 77 / 0 هب و ولغاریهاط( دمآ تسد
،ناراکمه 2014
).
ییاناوت اب سایقم نیا مه ،دوب هدش هدهاشم شیامزآ طیحم رد هک ناکدوک یتخانش یاه
ایز یگتسب .تشاد ید
ناراکمه و ولغاریهاط( دش دییأت هاگآ سانشراک جنپ طسوت سایقم نیا ییاوتحم ییاور ،
2014 رد نآ خابنورک یافلآ نینچمه .)
اح شهوژپ رض
91 / 0 هب .دمآ تسد
تاعلاطا لیلحت و هیزجت شور هداد یاه مج روآ ی کمک هب یراتخاس ت داعم لیلحت زا هدافتسا اب هدش مرن
ا فا ر AMOS
جت هب .دندش لیلحت و هی یبایزرا روظنم
پ شی ضرف فورگومولک نومزآ زا یراتخاس ت داعم لیلحت یاه -
شجنس یارب ،فونریمسا لامرن
ندوب هداد ا اه ز نومزآ مروت
سنایراو
، هب روظنم شجنس مدع مه یطخ غتم یاهری اب لقتسم رگیدکی
لمحت نومزآ و
تهجرد شجنس غتم للاقتسا یاهری
اطخ
زا رگیدکی ا نوستاو نیبرود نومزآ ز هدافتسا
دش .
1. Mother-Preschool Child Interaction Scale (MPCIS) 1. discriminant validity
2. content validity
4. Children’s Social Understanding Scale
هتفای اه فیصوت )فلا عمج
تی یتخانش
تکرش ناردام نس نیگنایم شهوژپ رد هدننک
52 / 7
± 55 / 33 .تسا 99 وک ( رتخد کد 3
/ 55 صرد و )د 80 ( رسپ کدوک 7
/ 44
.دنتسه )دصرد 38
( دنزرف کی ردام 2
/ 21 ،)دصرد 97 ( دنزرف ود ردام 2
/ 54 ،)دصرد 30 دام نزرف هس ر ( د
7 / 16 و )دصرد 14
ردام
( دنزرف هس زا شیب 9
/ 7 .دنراد )دصرد 12
( ییادتبا تلایصحت یاراد ناردام زا رفن 7
/ 6 ،)دصرد 18 س و ییامنهار رفن ( لکی
10
،)دصرد 52 ( ملپید و ناتسریبد رفن 29
و )دصرد 97
( یهاگشناد تلایصحت یاراد رفن 3
/ 54 .دنتسه )دصرد 21
ناردپ زا رفن
صحت دتبا تلای ( ییا
7 / 11 ،)دصرد 24 ( لکیس و ییامنهار رفن 4
/ 13 ،)دصرد 41 ( ملپید و ناتسریبد رفن 9
/ 22 و )دصرد 93
رفن
( یهاگشناد تلایصحت 52
راد )دصرد .دن
صخاش )ب اهریغتم یفیصوت یاه
ردام لماعت ،یعامتجا کاردا یاهریغتم رایعم فارحنا و نیگنایم -
تراهم و کدوک دج رد یعامتجا یاه
لو 1 هدمآ رادقم .تسا
یعامتجا کاردا ریغتم یارب یگدیشک و یجک هب
ترت بی 11 / 0 - و 38 / 0 - ردام لماعت یارب ، -
کدوک هب ترت بی 53 / 0 - و 12 / 1 و
راهم یارب ت
یعامتجا یاه هب
ترت بی 01 / 0 و 33 / 0 - ۀزاب رد هک تسا 2
ات + 2 - .دراد رارق
لودج 1 اطم دروم ياهریغتم رایعم فارحنا و نیگنایم . هعل
ریغتم هدرخ
قم نیگنایم سای
فارحنا رایعم ریغتم
هدرخ قم سای نیگنایم فارحنا
رایعم ریغتم
هدرخ قم سای یگنایم
ن فارحنا
رایعم
کاردا یعامتجا اب
رو 70 / 18 05 / 4
لماعت ردام - کدوک لباقتم یلدمه
46 / 25 32 / 4 تراهم یاه
یعامتجا
شناد 49 / 21 89 / 3 دشر لیهست
26 / 46 60 / 6 کمه
یرا 84 / 23 52 / 3
کاردا 44
/ 18 87 / 3 یهاگآ
34 / 13 27 / 2 تیعطاق
27 / 22 27 / 3
لیامت 02
/ 20 77 / 3 تیساسح
83 / 5 46 / 1 نتشیوخ
یراد 35 / 21 99 / 2
دصق 69 / 19 05 / 4 تیلوئسم
یریذپ 02 / 5 33 / 1 لک ۀرمن
95 / 98 08 / 9
تاساسحا 85
/ 20 67 / 3 للاقتسا
96 / 7 91 / 1
لک ۀرمن 19
/ 119 01 / 19 رمن
لک ۀ 88
/ 103 61 / 14
نامه لودج رد هک روط 1
یم هدهاشم نیرتمک و شناد دعب هب طوبرم ناکدوک یعامتجا کاردا رد نیگنایم نیرتشیب ،دوش
م نیگنایم نیب ینادنچ توافت هتبلا .تسا کاردا دعب هب طوبرم نیگنای هدرخ
قم سای رد .درادن دوجو یعامتجا کاردا ۀمانشسرپ یاه
راهم ت تجا یاه نتشیوخ دعب رد نیگنایم نیرتمک و یراکمه هب طوبرم نیگنایم نیرتشیب ین یعام .تسا یراد
هب لد دادعت هکنیا لی
ت اؤس اعت سایقم رد دعب ره ردام لم
- ن ناسکی کدوک نومزآ یارب .درادن دوجو ماخ نیگنایم اب داعبا نیا ۀسیاقم ناکما ،تسی
شیپ لدم داعم لیلحت زا ،شهوژپ ضرف
راتخاس ت شیپ ،نومزآ ماجنا زا لبق .دش هدافتسا ی
ضرف لماش شهوژپ یاه
لامرن ندوب مه مدع ،تارمن یزوت محت بیرض و سنایراو مروت ،اهریغتم نیب یطخ
.دندش دییأت و یسررب ل ۀضورفم
لامرن ندوب
زوت ی فورگومولک نومزآ زا هدافتسا اب تارمن -
مسا فونری یسررب دش . هتفای اه داد ناشن ریداقم
زآ ارب نوم ی کاردا یعامتجا
( 20 / 0
=
، p
038 / 0 = ،)F
لماعت ردام - ( کدوک 048 / 0
=
، p
20 / 0
= ،)F
و تراهم یاه یعامتجا ( 063 / 0
=
، p
08 / 0
= غ )F
ینعمری راد ا تس
م ناشن هک ی
دهد زوت ی غتم تارمن اهری
لامرن هعماج رد تسا
. یطخ ندوب طبار ۀ نیب غتم
،اهری مدع مه یطخ نیب یاهریغتم لقتسم
و ا س للاقت قم ریدا اطخ زا رگیدکی ن ی یسررب أت و دیی دش داقم . ری راو مروت نومزآ سنای
کچوک زا رت 2 داقم و ری لمحت نومزآ
گر ب زا رت 6 / 0 تسا ا ناشن هک مدع ز
مه یطخ غتم یاهری اب لقتسم رگیدکی
اد ر د برود نومزآ رادقم . نی
ن نوستاو ی زا رتمک 4
تسا هک ناشن ۀ للاقتسا غتم یاهری ا اطخ ز رگیدکی تسا . یطخ ندوب طبار ۀ نیب غتم اهری ن ی هطقن رادومن زا هدافتسا اب ا
ی یسررب و
أت دیی دش . یلوا لدم نومزآ ۀ
شیپ اب داد ناشن ضرف
خاش هکنیا ص
ارب یاه هدیسر بولطم دح یکید ن هب شز یمن ،دنا
ار لدم ناوت
شزارب درک دادملق هدش ؛
هب اب نیاربانب صخاش یریگراک
م حلاصا یاه ا لدم ،لد
ود و دش حلاصا هیلو هدرخ
قم لماعت ریغتم سای
ردام - لماش کدوک هدرخ
قم سای تیلوئسم و یلدمه یاه حلاصا لدم .دندش فذح کدوک یریذپ
رب هب هدش هک دیسر بولطم شزا
لکش رد 2 .تسا هدش هداد ناشن
لکش 2 . لدم نومزآ ۀدش شهوژپ
نامه لکش رد هک روط 2
بیرض ،تسا هدش هداد ناشن
تسم ریسم ردام لماعت میق
- تراهم هب کدوک ( یعامتجا یاه
56 / 0
β= )
( کدوک یعامتجا کاردا و 52
/ 0
= ینعم و تبثم )β
( تسا راد 01
/
>0 هب .)p
ترابع فا ،رگید تیفیک شیا
ردام لماعت -
کدوک
یم تراهم نینچمه و کدوک یعامتجا کاردا حطس شیا فا دناوت هارمه هب ار کدوک رد یرتشیب یعامتجا یاه
شاب هتشاد .د
تراهم هب کدوک یعامتجا کاردا میقتسم ریسم بیرض ( یعامتجا یاه
23 / 0
= ینعم و تبثم ین )β
( تسا راد 01
/
>0 ناشن هک )p
یم تخانش هچره دهد کدوک رد یعامتجا
رتشیب شاب تراهم ،د یم شیا فا ین وا یعامتجا یاه
.دبای
لودج 2 صخاش . لدم شزارب ياه
صخاش
2 اه χ DF sig DF
2/ χ GFI AGFI
NFI RFI
TLI CFI
RMSEA
رادقم 57
/ 80 62 057 / 0 30 / 1 938 / 0 908 / 0 930 / 0 912 / 0 978 / 0 983 / 0 041 / 0
نامه روط لکش رد هک 2
یم هدهاشم
،دوش ره ریسم بیارض هدرخ
قم ی اب ین نونکم ریغتم هب سای 60
/ 0 مه یارب ۀ
هدرخ قم سای یم ناشن و تسا اه هزادنا لدم دهد
سایقم یریگ طم ین اه
بول تسا صخاش . لودج رد شزارب یاه 2
آ م .تسا هد
نامه یم هظحلام هک روط دوش
، رادقم
2
χ
ینعم ( تسین راد 05
/
<0 ).p
صخاش نینچمه
2/DF
χ
خ زا یتبسن هک ی
جرد هب ود ۀ
یدازآ
تسا لدم
، اب ربارب 30 / 1 تسا . نایاش صخاش نیا یارب هک تسا رکذ
، ریداقم 1 یلا 5 هب بسانم لدم شزارب روظنم تسه
.دن
نیدب بیترت صخاش نیا صخاش .دنراد لدم بوخ شزارب زا ناشن اه
شزارب ییوکین یاه 1
( هدشراجنه شزارب صخاش )GFI 2
( رب صخاش ،)NFI
یبسن شزا (3
یشیا فا شزارب صخاش ،)RFI
(4
) IFI
و یقیبطت شزارب صخاش (5
ی اب یگمه ین )CFI
90 / 0
سه یم یقلت بولطم لدم شزارب یارب هک دنت .دنوش
شیر ،تیاهنرد ۀ
دروآرب یاطخ تاعبرم نیگنایم (6
RMSEA
یاب هک ین ) د
رتمک
زا 05 / 0 دشاب
، رضاح لدم رد 041
/ 0 هب قلت بولطم هک دمآ تسد یم ی
دوش
؛ هب نیاربانب صخاش یسررب ،یلکروط
لدم شزارب یاه
یم ناشن هب ییاهن لدم دهد تسد
هدمآ
، زا .تسا رادروخرب یبوخ شزارب
هب یسررب روظنم ردام لماعت نیب طابترا میقتسمریغ بیرض
- تراهم و کدوک اب یعامتجا یاه
طساو ۀ ،کدوک یعامتجا کاردا
1. goodness of Fit Index (GFI) 2. Normal Fit Index (NFI) 3. Relative Fit Index (RFI) 4. Incremental Fit Index (IFI) 5. Comparative Fit Index (CFI)
6. Root Mean Square Error of Approximation (RMSEA)
توب شور زا ای .دش هدافتسا پارتسا
هتف یم ناشن اه ( میقتسمریغ بیرض دهد
019 / 0
= ،p
122 / 0 = ینعم )β
( تسا راد 05
/
>0 و )p
یم شقن نیاربانب اعت نیب طابترا رد کدوک یعامتجا کاردا یجنا
ردام لم - تراهم و کدوک ینعم کدوک یعامتجا یاه
تسا راد .
نیدب بیترت یم ناوت تفگ ردام لماعت تیفیک -
هن کدوک یم امیقتسم اهنت دناوت
تراهم تیفیک دنک نییبت ار کدوک یعامتجا یاه
،
هب هکلب کاردا نا یم شیا فا قیرط زا میقتسمریغ روط یم ین کدوک یعامتجا
راهم دوبهب بجوم دناوت ت
کدوک یعامتجا یاه
.دوش هجیتن و ثحب یریگ
فده زا شهوژپ رضاح
، یسررب شقن یجنایم کاردا یعامتجا رد طابترا نیب لماعت ردام - کدوک و تراهم یاه یعامتجا زا کدوک
شیپ کدوک یاراد ناردام هاگدید یناتسبد
دوب . هتفای یاه نیا شهوژپ ناشن داد لماعت ردام - کدوک اب تراهم یاه یعامتجا
ناکدوک طبار ۀ ینعم راد دراد . هب ترابع رگید
، لماعت تبثم ردام - کدوک یم دناوت هب ناونع لماع یتظفاحم
رد دشر تراهم یاه
یعامتجا وک ناکد راذگریثأت دشاب . نیا هتفای اب شهوژپ یبسامهط
و روپورسخ ( 1398 )،
یدمحا و یفیرش ( 1394 ) و واه ،ناگنانم ،ن
وراپسا و نوسلیو ( 2014 ) وسمه ا تس . جیاتن شهوژپ یبسامهط
و روپورسخ ( 1398 ) ناشن داد اب شزومآ تراهم یاه ینتبم رب
طبار ۀ دلاو - کدوک هب ناردام یم ناوت هب شیا فا م تراه یاه یعامتجا ناکدوک کمک درک . نینچمه قباطم یسررب تایبدا
شهوژپ
، نامرد یاه کرمتم رب طبار ۀ دلاو - کدوک یکی زا صخاش نیرت و نیرتدربراکرپ
شور اه تسا هک ناور ناسانش و
نارگشهوژپ
یددعتم یط نیدنچ ههد زا آ ن یارب نامرد فیط یعیسو زا ت لاتخا و تلاکشم ناکدوک هرهب هتسج دنا و یشخبرثا
نآ هب تابثا هدیسر تسا . جیاتن شهوژپ یدمحا و یفیرش ( 1394 ) درک صخشم
زا نیب راهچ فلؤم ۀ تیفیک لماعت ردام - کدوک
(
،یگدنریذپ
یب ش
،یرگتیامح
یگدننکدرط
و لهس یراگنا ) طقف ود فلؤم ۀ یگدنریذپ هب روط تبثم و شیب یرگتیامح
هب روط یفنم
تراهم یاه یعامتجا ار شیپ ب ینی یم دنک و ود فلؤم ۀ رگید ینعی یگدننکدرط
و لهس یراگنا شقن یمهم رد شیپ ینیب تراهم
یعامتجا دن دنرا . نواه و ناراکمه ( 2014 ) رد ین شهوژپ دوخ هب نیا هجیتن دندیسر هک تیامح یفطاع و ماجسنا رتشیب رد
تلاماعت ردام - دنزرف
، اب تراهم یاه یعامتجا ب شی رت رد نیب ناکدوک هارمه .تسا تیفیک لماعت ردام اب
،نادنزرف شقن یمهم رد
داجیا و دشر تراهم یاه یعامتجا ناکدوک دراد . مه نینچ هنیمز یا ار داجیا یم دنک هک رد نآ
، ک ناکدو دنناوتب تراهم یاه
یعامتجا بسانم ار دنزومایب و بذج دننک ( نواه و
،ناراکمه 2014 .) هولاع
،نیارب نا یم ییاناوت درف رد راهم ت یاه یعامتجا
هب روط میقتسم هب دشر یعامتجا درف و تیمک و تیفیک یاهراتفر یعامتجا یبولطم هک زا دوخ ناشن یم دهد طوبرم یم دوش ؛
نیاربانب ها تیم تراهم یاه یعامتجا هب ناونع مهم نیرت لماع عامتجا ی ندش و یراگزاس یعامتجا ار چیه هاگ یمن ناوت رظنزا رود
تشاد و هجوت هب شوه
،یعامتجا دشر یعامتجا و تیبرت یعامتجا رد رانک رگید داعبا دشر و هطیح یاه میلعت و تیبرت - دننام
طباور نیب کدوک و ردام هک رد شنک لباقتم ب ا رگیدکی دنتسه - زا هاگیاج هژیو یا رادروخرب تسا ( یدمحا و
،یفیرش 1394 .)
هتفای اه ناشن داد لماعت ردام - کدوک اب کاردا یعامتجا وک ناکد ۀطبار یرادانعم دراد . نیا هتفای اب شهوژپ زاون و سیئول
( 2018 ) و نیپ لیفیف ، تربار ،یمشاه ، د
و یه ( 2019 ) وسمه تسا . جیاتن شهوژپ زاون و سیئول ( 2018 ) ناشن داد ۀدافتسا ناکدوک
زا تاحلاطصا
یتخانش رد نیح تفگ وگو و لماعت اب
،ردام درکلمع نآ اه ار رد کرد یعامتجا تح ی سپ زا لرتنک نس شیپ ینیب
یم دنک . هتفای یاه نیپ و ناراکمه ( 2019 ) ناشن یم دهد کاردا ناکدوک زا دوخ و نارگید ماگنه لماعت اب ناشناردام
فا شیا
یم دبای و تیوقت یم دوش . تراهم یاه کاردا یعامتجا هتفرشیپ دننام کرد تاساسحا و فطاوع نارگید ات یدودح زا قیرط
تایبرجت متجا یعا
،هتشابنا هب هژیو زا قیرط تلاماعت نیدلاو اب نادنزرف داجیا یم دوش و یگتسیاش
یعامتجا یدعب ک ناکدو ار
شیپ ینیب یم دنک ( نملرپ ،رکواپ پ ،
میر و
، نیکنج 2017 .) زا هاگدید یکستوگیو (
1980 ) تاطابترا نیدلاو اب نادنزرف هنیمز یا ار
مهارف یم دنک هک رد نآ ییاهرا با یارب ت دابم یعامتجا قفوم هب ناکدوک شزومآ هداد یم
،دوش سپس ینورد و یشخب زا
هعومجم تراهم یاه نورد یدرف کدوک یم دنوش
؛
،نیاربانب ناکدوک اب رد ندشریگ رد تلاماعت یعامتجا دای یم دنریگ هنوگچ
درومرد ناهج یعامتجا تبحص دننک و کاردا یعامتجا دوخ ار دننک داجیا .
هتفای یاه نیا شهوژپ ناشن داد کاردا یعامتجا اب تراهم یاه یعامتجا ناکدوک طبار ۀ یرادانعم دراد . نیا هتفای اب شهوژپ
یتنام ،ترگنیف
و نوسکاپ ( 1983 ) و نلگ یوت و ناراکمه ( 2016 ) مه ا اتسار تس . قباطم جیاتن ۀعلاطم ،ترگنیف تنام
ی نوسکاپ و