ﯽﻧﺎﺒﻣ ﯽﺣو ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ و
نآﺮﻗ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ هﺎﺷ
ﺖﻤﻌﻧ ﷲ ﯽﻟو
ماﻮﻗ ﯽﻨﯿﺴﺣﺮﯿﻣ ﺎﺿر یﺪﻤﺤﻣ ﺮﺻﺎﻧ ،1
ﻦﯿﺴﺣ ﯽﺳﺎﺒﻋ ﻦﺴﺣ ،2
یدﺎﺑآ ﯽﻗﻼﺧا ﻪﯿﺿﺮﻣ ،3
4
:ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺖﻓﺎﯾرد ﺦﯾرﺎﺗ) 27
/ 12 / 1399 ـ :ﻪﻟﺎﻘﻣ شﺮﯾﺬﭘ ﺦﯾرﺎﺗ 6/
9/
1400 (
هﺪﯿﮑﭼ
ﺲﻧُا ﻪﻨﯾﺮﯾد و ناواﺮﻓ هﺎﺷ ﺖﻤﻌﻧ ﷲ ﯽﻟو ﺎﺑ نآﺮﻗ ﻪﺑ و یﺮﯿﮔرﺎﮐ دﺮﺘـﺴﮔ ۀ تﺎـﯾآ نآﺮـﻗ رد
رﺎﺛآ
،یو هﺪﻧرﺎﮕﻧ ار نآﺮﺑ ﺖﺷاد ﺎﺗ ﺎﺑ حﺮﻃ لاﺆﺳ زا ﯽﻧﺎﺒﻣ نآﺮﻗ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ و ﯽﺣو ﯽﺘﺧﺎﻨـﺷ
هﺎﺷ ﻪﺑ ﺶﻧاﻮﺧ ﻦﯾا ﯽﻧﺎﺒﻣ ﻪﮐ ﻪﻬﺟاﻮﻣ وا ﺎﺑ نآﺮﻗ ار ﺖـﺤﺗ ﺮﯿﺛﺄـﺗ دﻮـﺧ راﺮـﻗ هداد
،ﺖـﺳا
دزادﺮﭙﺑ . ﻦﯾا ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺎﺑ شور ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ و ﺎﺑ ﻞﯿﻠﺤﺗ یاﻮﺘﺤﻣ رﺎﺛآ مﻮﻈﻨﻣ و رﻮﺜﻨﻣ
،هﺎﺷ ﯽﻧﺎﺒﻣ
نآﺮﻗ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ وا ار رد ود
ِهوﺮﮔ ﯽﻧﺎﺒﻣ ﺮﻇﺎﻧ ﻪﺑ ﻦﺘـﻣ و ﯽﻧﺎـﺒﻣ ﺮﻇﺎـﻧ ﻪـﺑ
،ﻢـﻬﻓ ﻖـﯿﻘﺤﺗ و
ﻞﯿﻠﺤﺗ هدﻮﻤﻧ ﺖﺳا . ﻢﻬﻣ ﻦﯾﺮﺗ ﯽﻧﺎﺒﻣ ﻦﺘﻣ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ هﺎﺷ ترﺎﺒﻋ ﺪﻧا زا : هﺎﮕﻧ ﺖﻓﺮﻌﻣ ﻪﻧﺎﺳﺎﻨﺷ
ﻪﺑ ﯽﺣو ﻪﮐ رﻮﻬﻇ ﻢﻠﻋ ﻖﺣ و لوﺰﻧ ﯽﻧﺎﻌﻣ ﯽﻠﻘﻋ دﺮﺠﻣ رد سﺎﺒﻟ سﻮﺴﺤﻣ
؛ﺖـﺳا ﯽـﺣو
ﺶﯾﺎﺸﮔ و ﻔﺷﺎﮑﻣ ﮥ ﯽﺣور
؛ﺖﺳا ﺖﯿﺒﻄﻗ ﺮﻫﺎﻇ و ﻢﻫ ﻦﻃﺎﺑ نآﺮﻗ و توﺎﻔﺗ مﻮﻠﻋ ﻂَﺒﻨﺘﺴﻣ
زا ﺮﻫ
؛ماﺪﮐ ﺗا دﺎﺤ نآﺮﻗ و نﺎﺴﻧا ﻞﻣﺎﮐ و ﺖﯿﻨﯿﻋ ﻦﺨﺳ لﻮﺳر و ﯽﺣو و ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ ﯽـﻘﻠﺗ
یﺰﻣر و یرﺎﺷا زا ظﺎﻔﻟا
،نآﺮﻗ زا ﺮﮕﯾد ﯽﻧﺎﺒﻣ ﻦﺘﻣ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ هﺎﺷ ﺖﺳا . ﺎﻣا ﯽﻧﺎﺒﻣ ﺮﻇﺎﻧ ﻪـﺑ
ﻢﻬﻓ
،نآﺮﻗ زا هﺎﮔﺪﯾد هﺎﺷ ﯽﻟو ترﺎﺒﻋ ﺖﺳا زا : موﺰﻟ نﺎﻤﯾا ﯽﺒﻠﻗ یاﺮﺑ لﻮﺻو ﻪـﺑ ﻦﻃﺎـﺑ و
مﻼﺳا یاﺮﺑ کرد ﺮﻫﺎﻇ
؛نآﺮﻗ صﺎﺼﺘﺧا ﻞﯾوﺄﺗ ﺮﻫﺎﻇ تﺎﻬﺑﺎﺸﺘﻣ ﻪﺑ
ﺐﻄﻗ
؛نﺎﻣز ﺮّﺑﺪـﺗ رد
،نآﺮﻗ لوﺰﻧ نآ ﺮﺑ لد و فﺎﺼﺗا ﻪﺑ مﺎﮑﺣا تﺎـﯾآ ﺖـﺳا و ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ تروﺮـﺿ
هدﺎﻔﺘـﺳا زا
ﺚﯾدﺎﺣا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ) ص ( و ﻪﻤﺋا ) ع ( و ﺖﺴﺑرﺎﮐ ﻪﺘﻓﺎﯾ یﺎﻫ نﺎﻓﺮﻋ یﺮﻈﻧ رد ﻢﻬﻓ و ﺮﯿﺴﻔﺗ تﺎﯾآ
زا ﺮﮕﯾد ﯽﻧﺎﺒﻣ ﻢﻬﻓ نآﺮﻗ ﺖﺳا
.
نﺎﮔژاو
:یﺪﯿﻠﮐ ﺮﺑﺪﺗ رد
،نآﺮﻗ ﺮﯿﺴﻔﺗ ﺮﻫﺎﻇ و ﺑ
،ﻦﻃﺎ هﺎﺷ ﺖﻤﻌﻧ ﷲ
،ﯽﻟو ﯽﻧﺎﺒﻣ ﻢﻬﻓ و ﺮﯿﺴﻔﺗ ،
ﯽﻧﺎﺒﻣ
ﻦﺘﻣ
،ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽﺣو و مﺎﻬﻟا .
1 .
؛رﻮﻧ مﺎﯿﭘ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻣﻼﺳا مﻼﮐ و ﻪﻔﺴﻠﻓ ﮥﺘﺷر یﺮﺘﮐد یﻮﺠﺸﻧاد
Email: [email protected]
؛(لﻮﺌﺴﻣ ةﺪﻨﺴﯾﻮﻧ) رﻮﻧ مﺎﯿﭘ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻣﻼﺳامﻼﮐ و ﻪﻔﺴﻠﻓ هوﺮﮔ رﺎﯿﺸﻧاد 2.
Email: [email protected]
3.
؛رﻮﻧ مﺎﯿﭘ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻣﻼﺳا مﻼﮐ و ﻪﻔﺴﻠﻓ هوﺮﮔ رﺎﯿﺸﻧاد
Email: [email protected]
Email: [email protected] ؛رﻮﻧ مﺎﯿﭘ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻣﻼﺳا مﻼﮐ و ﻪﻔﺴﻠﻓ هوﺮﮔ رﺎﯿﺸﻧاد 4.
نﺎﯾدا ن و
لﺎﺳ هﺎﺠﻨﭘ مرﺎﻬﭼو ۀرﺎﻤﺷ ، مود ، نﺎﺘﺴﻣز و ﺰﯿﯾﺎﭘ 1400
ﺺﺻ 474 - 453 ﻪﻟﺎﻘﻣ) ﯽﺸﻫوﮋﭘ
( Religions and Mysticism
Vol. 54, No. 2, Autumn & Winter 2021/2022 DOI: 10.22059/jrm.2021.319890.630168
1 ﻪﻣﺪﻘﻣ .
ﺪﯿﺳ ﻦﯾﺪﻟارﻮﻧ هﺎﺷ
ﺖﻤﻌﻧ ﷲ ﯽﻟو ﯽﻧﺎﻣﺮﮐ ﻪﮐ هﺎﮔ ﻪﺑ رﺎﺼﺘﺧا ﺎﺑ ﺐﻘﻟ هﺎﺷ زا وا دﺎﯾ ﯽﻣ
،دﻮـﺷ
ﺪﻟﻮﺘﻣ 731 ﻫ ـ
،ق.
رد ﺮﻬﺷ ﺐﻠﺣ ﻪﯾرﻮﺳ ﺖﺳا و ﻪﺑ لﺎـﺳ 834 ـﻫ ـ . ق رد 103
،ﯽﮕﻟﺎـﺳ رد
ﺮﻬﺷ
،نﺎﻣﺮﮐ هﺎﮕﺘﺳﺎﺧ نﺎﮐﺎﯿﻧ
یرﺪﭘ دﻮﺧ زا ﺎﯿﻧد ﺖﻓر ] 6
، ص 30 - 72 .[
هﺎﺷ ﺖﻤﻌﻧ ﷲ ﯽﻟو
رد ﯽﮐدﻮﮐ مﺎﻤﺗ نآﺮﻗ ار زا ﻆﻔﺣ ﺖﺷاد ] نﺎﻤﻫ ص ، 150 .[
رد ﯽﮑﯾ زا شرﺎﻌﺷا ﻪـﮐ
نﺎـﻣز
ندوﺮﺳ نآ ﺺﺨﺸﻣ
،ﺖﺴﯿﻧ نﺎﯿﺑ ﯽﻣ ﺪﻨﮐ ﻪﮐ نﻮﻨﮐﺎﺗ 100 رﺎﺑ نآﺮﻗ ار هﺪﻧاﻮﺧ و رﺎـﺑ ﺮـﮕﯾد
نﺪﻧاﻮﺧ هرﺎﺑود شا ار زﺎﻏآ ﮐ هدﺮ ﺖﺳا .
هﺪـﻧاﻮﺧ رﺎـﺑ ﺪﺻ
مﺎـﻤﺗ اﺪـﺧ مﻼـﮐ ﻢـﯾا
ﻪــﺘﻓﺮﮔ ﺮــﺳ زا ﺮــﮔد ﻪــﺤﺗﺎﻓ زوﺮــﻣا ﻢــﯾا
] 11 ص ، 410 [
ﻧﺎﺸﻧ و ﺖﺳا هدﻮﺑ سﻮﻧﺄﻣ تﺎﯾاور و نآﺮﻗ ﺎﺑ هﺎﺷ اﺬﻟ ﮥ
نآﺮﻗ تﺎﯾآ ﻊﯿﺳو دﺮﺑرﺎﮐ ،ﺲﻧُا ﻦﯾا
ﻪﻟﺎﺳر ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و نﺎﺸﯾا رﺎﺛآ رد تﺎﯾاور و ﺖـﺳا هﺪﻧﺎﻣ یﺎﺟ ﻪﺑ وا زا ﻪﮐ ﺖﺳا یﺮﯿﺴﻔﺗ یﺎﻫ
ﮐ ﺎﺠﻧآ ﺎﺗ ﻪ ﺪـﺣ نآ ﻪـﺑ ﯽﻨﯾد و ﯽﻋﺮﺷ دوﺪﺣ ﻪﺑ هﺎﺷ ﺪﯿﻘﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﺮﺑ هﺪﯿﻘﻋ ار ﯽﺧﺮﺑ
ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ تﺎﯿﺑدا رد ﻪﮐ ﺖﺳا
ﺖـﺳا هدﺮـﮐ ﯽﻌﺳ ﺎﻣا ؛هدﺮﺑ هﺮﻬﺑ ﻪﻧاﺪﻧر ﻦﯿﻣﺎﻀﻣ زا ﻪﭼﺮﮔا شا
،
نآ ﺒﺋﺎﺷ زا ار ﺎﻫ ﮥ
ﻞـﯿﻟد ﻦﯿـﻤﻫ ﻪـﺑ .ﺪـﻨﮐ اﺮـﺒﻣ ﯽﻋﺮﺷ دوﺪﺣ ﺖﻔﻟﺎﺨﻣ و ﻦﯾد ﻪﺑ ﺪﯿﻘﺗ مﺪﻋ
ﺳوا ﺮﺼﻋ ﻢﻫ ﻪﮐ ﻆﻓﺎﺣ زا ﺮﺘﻤﮐ وا ﺮﻌﺷ ﺖﺳا هدﻮﺑ لﺎﺒﻘﺘﺳا درﻮﻣ ﺖ
] 2 ﺺﺻ ، 1 - 13 .[
نآﺮﻗ ﯽﻧﺎﺒﻣ ﻦﯿﯿﺒﺗ ،ﺖﺳا ﺮﻈﻧ ﻊﻤﻄﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا رد ﻪﭽﻧآ ﺖﻤﻌﻧ هﺎﺷ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
ﻪﺑ ﯽﻟو ﷲ
ﯽــﺣو ﯽﻧﺎــﺒﻣ و صﺎــﺧ یﺎــﻨﻌﻣ ﻢــﻋا یﺎــﻨﻌﻣ ﻪــﺑ یو ﯽﺘﺣﺎﻨــﺷ
.ﺖــﺳا ﺎــﺠﻨﯾا رد ﯽﻧﺎــﺒﻣ
ﺶﯿﭘ ضﺮﻓ نﺎﯿﻨﺑ ،یدﺎﻘﺘﻋا یﺎﻫروﺎﺑ ،ﺎﻫ هدﻮﻟﺎﺷ و ﺎﻫ
و هﺪـﺷ ﻪـﺘﻓﺮﯾﺬﭘ لﻮـﺻا و یﺮـﻈﻧ یﺎﻫ
ﺖﻤﻌﻧ هﺎﺷ هﺎﮕﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻤﻠﺴﻣ ﺖـﺤﺗ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣﺮﯿﻏ ﺎﯾ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ار ﯽﺣو و نآﺮﻗ ﻪﺑ ﯽﻟو ﷲ
ﺖـﺳا هدﻮﺑ راﺬﮔﺮﺛا یو نآﺮﻗ ﺮﯿﺴﻔﺗ و ﻢﻬﻓ رد لﺂﻤﻟﺎﺑ و ﺖﺳا هداد راﺮﻗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ]
15 ص ، 28 ؛
13 ص ، 99 .[
ﯽﻣ ﺮﮐذ ًﺎﺤﯾﺮﺻ ﺎﯾ ﯽﻧﺎﺒﻣ هﮋﯾو ﻞﻣﺄﺗ ﺎﺑ ﺎﯾ و ﺪﻧﻮﺷ
، ﯽﻣ ﯽﻧاﻮﺧزﺎﺑ هﺪـﻧرﺎﮕﻧ .ﺪﻧﻮﺷ
ﻢﯿﺴﻘﺗ زا مﺎﻬﻟا ﺎﺑ ﯽﺣو ﯽﻧﺎﺒﻣ ،ﻦﺷور یﺪﯿﻌﺳﺮﻗﺎﺑﺪﻤﺤﻣ یﺪﻨﺑ
نآﺮـﻗ ﺎﯾ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ار ﯽﺘﺧﺎﻨـﺷ
ﺎﯾ هﺪﻨﻤﻬﻓ ﻪﺑ ﺮﻇﺎﻧ ﯽﻧﺎﺒﻣ و ﯽﺣو مﻼﮐ ﻦﺗﺎﻣ ﺎﯾ هﺪﻨﯾﻮﮔ ﻪﺑ ﺮﻇﺎﻧ ﯽﻧﺎﺒﻣ ﻪﺑ نﻼﮐ هﺎﮕﻧ ﮏﯾ رد ﺪﻨﺳﺎﻨﺷ ۀ ﻦﺘﻣ ﯽﻧﺎﺒﻣ و ﻦﺘﻣ
ﯽـﻣ ﻢﯿـﺴﻘﺗ ،ﺖﺳا ﻢﯾﺮﮐ نآﺮﻗ ﻦﺘﻣ ﻪﺑ ﺮﻇﺎﻧ ﻪﮐ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﺪـﻨﮐ
] 1 ج ، 1 ص ، 11 .[
ﻟﺎﻘﻣ سﺎﺳا ﻦﯾاﺮﺑ ﮥ
ﺶﯿﭘ ور ناﻮـﯾد و ﻞﺋﺎـﺳر رد رﻮـﻏ ﺎـﺑ و ناﻮـﺗ ﺪﺣ رد
ﺖﻤﻌﻧ هﺎﺷ رﺎﻌﺷا ﯽﻧﺎﺒﻣ ﯽﺧﺮﺑ ﺎﺗ ﺖﺳا نآ ﺮﺑ ﯽﻟو ﷲ
ﺮﻇﺎـﻧ ﯽﻧﺎﺒﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﻦﺘﻣ ﻪﺑ ﺮﻇﺎﻧ
و ﯽﻧاﻮﺧزﺎـﺑ ،ﺖـﺳا هداد راﺮـﻗ ﺮﯿﺛﺄـﺗ ﺖﺤﺗ ار ﯽﺣو و نآﺮﻗ ﺎﺑ هﺎﺷ ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﻪﮐ ﻦﺘﻣ ﻢﻬﻓ ﻪﺑ .ﺪﻨﮐ ﻦﯿﯿﺒﺗ
2 ﻨﯿﺸﯿﭘ . ﮥ ﻖﯿﻘﺤﺗ
رﺎﺑرد ۀ شور و ﯽﻧﺎﺒﻣ ﻧﺎﻓﺮﻋ ﺮﯿﺴﻔﺗ یﺎﻫ
ﺘـﺷر ﻪـﺑ ﯽـﻧاواﺮﻓ رﺎـﺛآ ،ﯽ ﮥ
؛ﺖـﺳا هﺪـﻣآرد ﺮـﯾﺮﺤﺗ
ـﻟﺎﻘﻣ و ﺮﮐﺎـﺷ ﻢﻇﺎـﮐ ﺪـﻤﺤﻣ زا ﯽﻧﺎـﻓﺮﻋ ﯽﻓﻮﺻ نﺎﯾﺮﺟ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﺗﻻﺎﻘﻣ ﮥ
رد ﯽﻨﻃﺎـﺑ نﺎـﯾﺮﺟ
ﻢﺳﺎﻗ ﻦﺴﺤﻣ زا نآﺮﻗ ﺮﯿﺴﻔﺗ ﻋﻮﻤﺠﻣ رد رﻮﭘ
ﮥ ﺐﯿﺳآ تﻻﺎﻘﻣ نﺎﯾﺮﺟ ﯽﺳﺎﻨﺷ
و یﺮﯿﺴﻔﺗ یﺎﻫ
بﺎﺘﮐ ﺐﯿﺒﺣ زا ﯽﻨﻃﺎﺑ ﺮﯿﺴﻔﺗ ،ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ ﻞﯾوﺄﺗ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﯾﺎﻫ ﻔﺗ و ﯽﯾﺎـﺑﺎﺑ ﷲ
زا ناﺮـﺴﻔﻣ و ﺮﯿـﺴ
شور و ﺖﻓﺮﻌﻣ یدﺎﻫﺪﻤﺤﻣ ﺶﯾاﺮﮔ و ﺎﻫ
و ﯽﻧﺎﻬﻔـﺻا ﯽﯾﺎـﺿر ﯽﻠﻋﺪـﻤﺤﻣ زا یﺮﯿـﺴﻔﺗ یﺎﻫ
ور و ﯽﻧﺎﺒﻣ ش
و ﺮﮐﺎﺷ ﻢﻇﺎﮐﺪﻤﺤﻣ زا یﺮﯿﺴﻔﺗ یﺎﻫ نآ زا ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯿﻤﻫ رد ﻪﮐ ...
هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﻫ
رﺎﺑرد .ﺖﺳا هﺪﺷ ۀ
هﺎﺷ نﺎﯾﺎﭘ و تﻻﺎﻘﻣ ﯽﻟو ﻪﻣﺎﻧ
رﺎـﺛآ و ﺖـﺳا هﺪـﺷ رﺎـﮐﺰﯿﻧ یدﺪـﻌﺘﻣ یﺎـﻫ
رﻮﺜﻨﻣ و مﻮﻈﻨﻣ ﻠﻤﺟ زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ و ﻞﯿﻠﺤﺗ درﻮﻣ یو
ﮥ نآ ﯽﻣ ﺎﻫ ﻪـﺑ ناﻮﺗ
ﻋﻮﻤﺠﻣ ﮥ رﺎﺑرد تﻻﺎﻘﻣ ۀ
ﺖﻤﻌﻧ ﺪﯿﺳ هﺎﺷ ﻪـﺳ و ﯽﮐوزﺎﭘ ماﺮﻬﺷ ﻦﯾوﺪﺗ و یروآدﺮﮔ ،ﯽﻟو ﷲ
نﺎﯾﺎﭘ رﺎﺑرد ﻪﻣﺎﻧ ۀ
ﺖـﻤﻌﻧ هﺎﺷ ناﻮﯾد ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ تﺎﺣﻼﻄﺻا ﮓﻨﻫﺮﻓ و قﺪـﺼﻣ ﺐـﻨﯾز ،ﯽـﻟو ﷲ
ﺎﺷ رﻮﺜﻨﻣ ﻞﺋﺎﺳر ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ تﺎﺣﻼﻄﺻا ﮓﻨﻫﺮﻓ ﯽﻧﺎـﻓﺮﻋ تﺎﺣﻼﻄﺻا ﮓﻨﻫﺮﻓ و دﺮﮕﻧﺎﻬﺟ ﻢﯾﺮﻣ ،ه
رﺎـﺑرد ﻢـﮐ رﺎﯿـﺴﺑ ﺪـﻨﭼﺮﻫ ﯽﺗﻻﺎـﻘﻣ ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ .دﺮﺑ مﺎﻧ دﺮﮔاﺮﺤﺻ تﺮﺼﻧ زا هﺎﺷ تﺎﯿﻟﺰﻏ رد ۀ
هﺎﮔﺪﯾد ﯽﺧﺮﺑ ﺘـﺷر ﻪﺑ هﺎﺷ ﯽﻧآﺮﻗ یﺎﻫ
ﮥ حﻮـﻟ ﺶـﻘﻧ :ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﯽﺗﻻﺎـﻘﻣ ؛ﺖـﺳا هﺪـﻣآرد ﺮـﯾﺮﺤﺗ
ﺖﻤﻌﻧ هﺎﺷ یﺮﯾﺬﭘﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ،ظﻮﻔﺤﻣ زﺮـﻓ ،ﯽﻣﻼﺳا ﮓﻨﻫﺮﻓ و نآﺮﻗ زا ﷲ
ﺐـﯿﺒﺣ ﻦﯾ و هداز
ﻟﺎﻘﻣ ﮥ
ﺖـﻤﻌﻧ هﺎـﺷ رﺎﻌـﺷا رد نآﺮﻗ تﺎﯾآ یﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ ﻞﯿﻠﺤﺗ و یرﺎـﻘﻔﻟاوذ ﻦـﺴﺤﻣ ،ﯽـﻟو ﷲ
ﺖﺠﺣ ﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا رد نﺎﻔﻟﺆﻣ ﻪﮐ ﯽﻠﻋﺪﯿﻣا ﻪﻟا ﮥ
هﺎـﺷ رﺎﻌـﺷا رد نآﺮﻗ تﺎﯾآ یاﺮﺑ دﺮﮐرﺎﮐ ﺞﻨﭘ ،مود
ﺖﻤﻌﻧ هدﺮﮐ ﺮﮐذ ﷲ ترﺎﺒﻋ ﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ ﻦﯾا .ﺪﻧا
ﺮﯿـﺳﺎﻔﺗ ،ﯽﻏﻼﺑ و ﯽﺑدا یﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ :زا ﺪﻧا ﻊﯾﺪـﺑ
ﯽﻧﺎـﺒﻣ صﻮـﺼﺧ رد ﺎـﻣا .کﺮﺒﺗ و ﻦّﻤﯿﺗ و ﯽﻗﻼﺧا هدﺎﻔﺘﺳا ،ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ ﻦﯿﻣﺎﻀﻣ ﺪﯿﯾﺄﺗ ،ﺖﻔﮕﺷ و نآﺮﻗ ﺖﻤﻌﻧ هﺎﺷ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﻪﻟﺎﻘﻣ نﻮﻨﮐﺎﺗ ﯽﻟو ﷲ
.ﺖﺳا هﺪﯿﺳﺮﻧ پﺎﭼ ﻪﺑ یا
3 ﯽﻧﺎﺒﻣ . هﺎﺷ ﯽﻟو رد ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﺎﺑ
نآﺮﻗ و ﯽﺣو
ﻦﯾا ﯽﻧﺎﺒﻣ نﺎﻤﻫ رﻮﻃ ﻪﮐ ﺮﮐذ ﺪﺷ رد ود ﺶﺨﺑ ﯽﻧﺎﺒﻣ ﻦﺘﻣ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﺮﻇﺎـﻧ
ﻪـﺑ و ﯽـﮔﮋﯾ یﺎـﻫ
ﯽﻨﺘﻣ نآﺮﻗ ﻢﯾﺮﮐ و ﯽﻧﺎﺒﻣ ﺮﻇﺎﻧ ﻪﺑ
،ﻢﻬﻓ ﺮﯿﺴﻔﺗ و ﻞﯾوﺄﺗ نآﺮﻗ ﻢﯾﺮﮐ ﻪﺿﺮﻋ ﯽـﻣ دﻮـﺷ . ﻪـﺘﺒﻟا
یﺎﺼﺣا ﻞﻣﺎﮐ ﻦﯾا ﯽﻧﺎﺒﻣ زا ﺪﻬﻋ ۀ ﻦﯾا ﻪﻟﺎﻘﻣ جرﺎﺧ ﺖﺳا و ﺎﻬﻨﺗ زا ﯽﺧﺮﺑ زا ﯽﻧﺎﺒﻣ راﺬﮔﺮﯿﺛﺄﺗ
رد ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﺮﯿﺴﻔﺗ و ﻞﯾوﺄﺗ
،نآﺮﻗ ﺚﺤﺑ ﯽﻣ دﻮﺷ .
3 . 1 ﯽﻧﺎﺒﻣ . ﺮﻇﺎﻧ ﻪﺑ ﻦﺘﻣ نآﺮﻗ ﻢﯾﺮﮐ
ﺎﺷ ﺮﻈﻧ زا
،ﺪـﻨﮐ ﻢﻠﮑﺗ هدارا هﺎﮔﺮﻫ نﺎﺤﺒﺳ یاﺪﺧ .ﺖﺳا ﯽﻟزا اﺪﺧ مﻼﮐ ،ﯽﻟو ه
ﻪـﻧﻮﮔ ﻪـﺑ یا
ﻦﯾا نوﺪﺑ و اﺪﺻ و ﻪﻤﻬﻤﻫ نوﺪﺑ ،دﻮﺧ ﺎﺑ و دﻮﺧ ﺲﻔﻧ ﻪﺑ ؛ﺖﺳوا مﺎﻘﻣ ﻖﯾﻻ ﻪﮐ ﺶـﻣﻼﮐ ﻪﮐ
ﯽﻣ ﻢﻠﮑﺗ ،دﻮﺷ ﻒﺼﺘﻣ ثوﺪﺣ ﻒﺻو ﻪﺑ لﻮـﻗ و لﻼـﺟ و تّﻮـﻗ ﻞـﯿﻟد ﻪﺑ ار اﺪﺧ مﻼﮐ .ﺪﻨﮐ
؛دراﺪﻧ نﺪﯿﻨﺷ ناﻮﺗ ﯽﺴﮐ ندﻮﺑ ﻞﯿﻘﺛ
"
َّﻧِإ ﺎـًﻠﯿِﻘَﺛ ﺎًﻟْﻮَﻗ َﮏْﯿَﻠَﻋ ﻲِﻘْﻠُﻨَﺳ ﺎ
"
ﻟا]
ﻞـﻣﺰﻤ : 5 ؛[
اﺬـﻟ
هﻮﻗ و ناﻮﺗ ار ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ و ﻞﯿﺋﺮﺒﺟ ،دﻮﺧ لﻼﺟ و سﺪﻗ ﺎﺑ ﺪﻧواﺪﺧ ﻞـﻤﺤﺗ ناﻮـﺗ ﻪﮐ ﺪﯿﺸﺨﺑ یا
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ار وا مﻼﮐ ]
10 ج ، 2 ﻟﺎﺳر ، ﮥ ص ،بﺎﺘﮑﻟا ﻪﺤﺗﺎﻓ 1018
.[
ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺧﺮﺑ زا غرﺎﻓ ﺶﺨﺑ ﻦﯾا رد ﻣ و ﻢﻠﺴﻣ ﻪﮐ ﻢﯾﺮﮐ نآﺮﻗ ﯽﻨﺘﻣ یﺎﻫ
ﻣﺎﻋ لﻮﺒﻗ درﻮ ﮥ
ﺮـﮕﯾد زا ... و ﺪﺣاو ﺖﺋاﺮﻗ ،ﻒﯾﺮﺤﺗ زا ﺖﯿﻧﻮﺼﻣ ،نآﺮﻗ ظﺎﻔﻟا ﺖﯿﻧﺎﯿﺣو ﺪﻨﻧﺎﻣ ؛ﺖﺳا ﻦﯾﺮﺴﻔﻣ ﯽﻣ ﻮﮕﺘﻔﮔ ﯽﻨﺘﻣ ﯽﻧﺎﺒﻣ .دﻮﺷ
3 . 1 . 1 هﺎﮕﯾﺎﺟ . ﯽﺘﻓﺮﻌﻣ
ﯽﺣو و مﻼﮐ ﯽﻬﻟا
بﺎﺘﮐ ﯽـﻬﻟا مﻼﮐ ،ﻪﻠﺳﺮﻣ ﻒﺤﺻ و هﺪﺷ لزﺎﻧ یﺎﻫ رﻮـﻬﻇ ﻪـﺑ وا ﯽﻧﺎـﻤﺣر ﺲـﻔﻧ زا ﻪـﮐ ﺪـﻧا
هﺪﯿﺳر اﺪﺧ مﻼﮐ .ﺪﻧا ﺣاو
ترﺎﺒﻋ ﯽﻟو ؛ﺖﺳا ﺪ
ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﺎـﻫ و ﯽـﻧاﺮﺒﻋ ،تارﻮـﺗ ﻪـﭽﻧﺎﻨﭼ ؛ﺪـﻧا
ﺖـﺳا ﯽـﺑﺮﻋ ،نآﺮـﻗ و ﯽﻧﺎـﻧﻮﯾ ،رﻮـﺑز و ﯽﻧﺎﯾﺮﺳ ،ﻞﯿﺠﻧا ]
10 ج ، 2 ، ﻟﺎـﺳر ﮥ
،بﺎـﺘﮑﻟا ﻪـﺤﺗﺎﻓ
ص 1148 .[
.ﺖـﺳا ﯽﺒﯿﻏ راﺮﺳا رﺎﻬﻇا ﻪﺑ وا ﻢﻠﻋ ﻖﻠﻌﺗ و ﻢﻠﻋ رﺎﻬﻇا ﯽﻬﻟا مﻼﮐ،هﺎﺷ هﺎﮔﺪﯾد زا
"
ْنَأ ﺎًﺌْﯿَﺷ َداَرَأ اَذِإ ُهُﺮْﻣَأ ﺎَﻤَّﻧِإ
ُنﻮُﮑَﯿَﻓ ْﻦُﮐ ُﻪَﻟ َلﻮُﻘَﯾ
"
] ﺲﯾ : 82 [ ج ،نﺎﻤﻫ]
1 ﻟﺎـﺳر ، ﮥ ،ﺐـﺗاﺮﻣ
ص 196 اﺮﭼ ؛[
.ﺖﺳا ﺮﯿﻤﻀﻟا ﯽﻓﺎﻣ رﺎﻬﻇا مﻼﮐ ﻪﮐ
راﺮـﺳا و مﻮـﻠﻋ رﺎﻬﻇا ،قﻮﻓ ﻒﯾﺮﻌﺗ سﺎﺳا ﺮﺑ و ﯽﻬﻟا مﻼﮐ مﺎﺴﻗا زا ﯽﮑﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﺣو ﻪـﺑ نﺪـﺷ ﮏـﯾدﺰﻧ یاﺮـﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا یدﺮﺠﻣ ﯽﻠﻘﻋ ﯽﻧﺎﻌﻣ ﯽﺣو ،هﺎﺷ هﺎﮔﺪﯾد زا .ﺖﺳا ﯽﺒﯿﻏ
ﺑ ﻢﻬﻓ ﯽﻣ لزﺎﻧ ﯽﺴﺣ ﯽﻧﺎﻌﻣ ﺐﻟﺎﻗ رد و سﻮﺴﺤﻣ سﺎﺒﻟ رد ﺮﺸ سﺎـﺒﻟ رد لوﺰـﻧ ﻦـﯾا .دﻮـﺷ
ﯽﻟﺎﺣ رد ؛ﺖﺳا ﯽﺣو ﻪﺘﺷﺮﻓ ﻂﺳﻮﺗ ،ﯽﺣو یﺎﻘﻟا ﻪﮐ ﺖﺳا یراﺪﯿﺑ رد ﺎﯾ ﯽﺴﺣ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﻪﮐ
ﯽﻣ ﻞﺜﻤﺘﻣ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺶﺗﺮـﻀﺣ زا ﺲـﭘ و (ص)ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺖﻣا یاﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا باﻮﺧ رد ﺎﯾ و دﻮﺷ
ﭘ ﻖﻘﺤﺗ باﻮﺧ ﻢﻟﺎﻋ رد و ﻪﺤﻟﺎﺻ یﺎﯾؤر ﺐﻟﺎﻗ رد ﯽﻣ اﺪﯿ
ﻪﺤﻟﺎـﺻ یﺎـﯾؤر .ﺪﻨﮐ
، زا ﯽـﺋﺰﺟ 46
ﻪﮐ بﺎﺴﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ ؛ﺖﺳا تﻮﺒﻧ ءﺰﺟ 23
رود لﺎﺳ ۀ ،ﯽﺣو لوﺰﻧ 46
ءﺰـﺟ ﺮﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا ءﺰﺟ 6
تﺪﻣ رد ﯽﻨﻌﯾ ؛ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻪﺤﻟﺎﺻ یﺎﯾؤر ﻪﺑ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ تﻮﺒﻧ زا ءﺰﺟ ﮏﯾ ﺲﭘ .ﺖﺳا هﺎﻣ 6
،هﺎـﻣ
ﺖﺳا هدﻮﺑ باﻮﺧ ﻢﻟﺎﻋ رد ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺮﺑ لزﺎﻧ ﯽﺣو ﺖـﺳا
] 10 ج ، 1 ، ﻟﺎـﺳر ﮥ تﺎـﻣﺎﻬﻟا ، ص 585 ؛
ﻟﺎﺳر ﮥ ﺐﺗاﺮﻣ ص ، 266 .[
ﻪﻟﻮﻘﻣ ﮏﯾ زا مﺎﻬﻟا و ﯽﺣو ،هﺎﺷ ﺮﻈﻧ زا نآ توﺎﻔﺗ و ﺪﻧا
ﻪـﺑ و ﯽﮑﯿﮑـﺸﺗ فﻼﺘـﺧا ﻪـﺑ ﺎـﻫ
وا ﺮﻈﻧ زا اﺬﻟ .ﺖﺳا ﻪﺒﺗﺮﻣ و ﻪﺟرد
،مﺎﻬﻟا لد رد لﻻﺪﺘـﺳا نوﺪـﺑ ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﯽـﺒﯿﻏ یدراو
ﯽﻣ فرﺎﻋ ﯽﻣ تﻮﻋد ﺖﻋﺎﻃا ﻪﺑ ار وا و ﺪﯾآ
ج ،نﺎﻤﻫ] ﺪﻨﮐ 1
ﻟﺎﺳر ، ﮥ ص ،تﺎﻣﺎﻬﻟا 585
،هﺎﺷ .[
ﺢﺘـﻓ
ﯽﻣ عﻮﻧ ود ﺮﺑ ار ﺶﯾﺎﺸﮔ و ﯽـﻠﻘﻋ و ﯽـﻠﻘﻧ مﻮـﻠﻋ و ﺖـﺳا ﺲـﻔﻧ ﻖﯾﺮﻃ زا ﻪﮐ مﺎﺗ ﻢﻠﻋ ﯽﮑﯾ ؛ﺪﻨﮐ
ﯽـﻣ هﺪـﯿﻣﺎﻧ مﺎـﻬﻟا ﻪـﮐ ﺖـﺳا حور رد ﺶﯾﺎﺸﮔ و ﺢﺘﻓ و حور ﻖﯾﺮﻃ زا ،ﺮﮕﯾد ﻢﺴﻗ و ﺖﺳا .دﻮـﺷ
ﯽﻣ دﺎﺠﯾا حور رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺸﯾﺎﺸﮔ و ﺢﺘﻓ ،مﺎﻬﻟا
ـﺠﯿﺘﻧ و دﻮـﺷ ﮥ
رد .ﺖـﺳا دﻮـﺟو ِﺖـﻓﺮﻌﻣ نآ
ﻄﺳاو نوﺪﺑ مﺎﻬﻟا ﮥ
ﻋ ﯽﻣ ﺮﻫﺎﻇ ﯽﺒﯿﻏ ﯽﻧﺎﻌﻣ زا ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ ،ﻞﻘﻧ و ﻞﻘ ص ،نﺎﻤﻫ] دﻮﺷ
586 .[
ﻤﻫ یو هﺎﮔﺪﯾد زا ﮥ
و ﺖﺳا دﻮﻬﺷ ﺐﻟﺎﻗ رد ﺎﯾ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﻔﺷﺎﮑﻣ ﯽﻋﻮﻧ مﺎﻬﻟا و ﯽﺣو عاﻮﻧا
ﻪﺒﺗﺮﻣ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ،عﺎﻤﺳ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻪﻔﺷﺎﮑﻣ .عﺎﻤﺳ ﺐﻟﺎﻗ رد ﺎﯾ اﺪـﺧ مﻼﮐ عﺎﻤﺳ ،شا
ﻖـﯾﺮﻃ زا
ﺘﺷﺮﻓ ﮥ ﭘ و ﺖﺳا اﺪﺧ زا ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺎﯾ و ﯽﺣو ءﺎـﯿﻟوا و ءﺎـﯿﺒﻧا ﺮﯾﺎﺳ سﻮﻔﻧ نآ زا ﺲ
ﺒﺗﺮﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﮥ
ﻪﺒﺗﺮﻣ ﺎﺑ دﻮﺧ ﻠﺴﻠﺳ رد ﻻﺎﺑ ﻢﻟاﻮﻋ زا یا
ﮥ ﯽﻣ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﯽﻟوﺰﻧ ﯽﺗﺎـﻣﺎﻬﻟا و ﺪﻧﻮﺷ
نآ ﺮﺑ ﯽﻣ ترﻮﺻ ﺎﻫ ﯽﻣ عوﺮﺷ لوا ﻞﻘﻋ زا اﺪﺘﺑا و لﻮﻘﻋ ﻢﻟﺎﻋ زا ﻢﻟاﻮﻋ ﻦﯾا .دﺮﯾﺬﭘ
ﻪـﺑ و دﻮﺷ
لﻮﻘﻋ ﺮﯾﺎﺳ ﯽﻣ
ﺲﻔﻧ زا سﻮﻔﻧ ﻢﻟﺎﻋ ﻪﺑ دورو ﺎﺑ نآ زا ﺲﭘ و ﺪﺳر سﻮﻔﻧ ﺮﯾﺎﺳ ﻪﺑ و زﺎﻏآ ﯽﻠﮐ
ﯽﻣ ﯽﻬﺘﻨﻣ ﯽﺿرا و یوﺎﻤﺳ ﻪﮑﺋﻼﻣ و نﺎﺴﻧا سﻮﻔﻧ .دﻮﺷ
ﻪـﺑ ﻞﻣﺎﮐ یﺎﻫ زاﺪـﻧا
ۀ ،دﻮـﺧ لﺎـﻤﮐ
ﯽﻣ ﻂﺒﺗﺮﻣ سﻮﻔﻧ و لﻮﻘﻋ ﺐﺗاﺮﻣ زا ﯽﮑﯾ ﺎﺑ ماﺪﮐﺮﻫ عﺎﻤـﺳ ﻪـﺑ ،لﺎـﺼﺗا مﺎـﮕﻨﻫ ﻪـﺑ و ﺪﻧﻮﺷ
نآ مﻼﮐ ﯽﻣ لﻮﻐﺸﻣ ﺎﻫ ﺪﻧﻮﺷ
] نﺎﻤﻫ ج ، 1 ﻟﺎﺳر ، ﮥ تﺎﻣﺎﻬﻟا ص ، 585 .[
ﻗ رد ﻪﻔﺷﺎﮑﻣ ﺐﺗاﺮﻣ ،هﺎﺷ ار دﻮﻬﺷ ﺐﻟﺎ
ﻦﯾا ار ﻪـﭽﻧآ هﺪﻨﻨﮐدﻮﻬـﺷ :ﺖـﺳا هدﺮﻤﺷﺮﺑ ﻪﻧﻮﮔ
ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ تﺮﯿﺼﺑ ﺎﺑ ﻪﮐ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﺼﺑ ﺎﺑ ،دﺮﮐ
ﯽﻣ ) ﺪﻨﮐ
ُﺮِﺼْﺒُﯾ يِﺬﱠﻟا ُهَﺮَﺼَﺑ ُﺖْﻨُﮐ ( ﻪﺑ
ﻦـﯾا و
ﯽﻣ خر ﺪﯿﻘﻣ لﺎﯿﺧ رد لوا ،کﻮﻠﺳ یاﺪﺘﺑا رد تﺎﻔﺷﺎﮑﻣ ،ﻪﮑﻠﻣ لﻮﺼﺣ ﺎﺑ و ﺞﯾرﺪﺗ ﻪﺑ و ﺪﻫد
ﯽﻣ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﻖﻠﻄﻣ لﺎﺜﻣ ﻢﻟﺎﻋ ﻪﺑ ﮏﻟﺎﺳ دﻮﺷ
ﯽﻣ اﺪﯿﭘ عﻼﻃا ﺮﺻﺎﻨﻋ صاﻮﺧ زا و ﻪـﺑ ﺲﭙﺳ .ﺪﻨﮐ
ﯽﻣ دﻮﻌﺻ تاوﺎﻤﺳ ﯽـﻨﻌﯾ ؛رﺪـﻗ حﻮـﻟ ﻪـﺑ شﺮـﻋ و ﯽﺳﺮﮐ زا و تاوﺎﻤﺳ زا ﯽﻗﺮﺗ زا ﺪﻌﺑ و ﺪﻨﮐ
ﯽﻣ ﯽﻠﮐ ﺲﻔﻧ ما ترﻮﺻ) لوا ﻞﻘﻋ ﯽﻨﻌﯾ ؛ﺎﻀﻗ حﻮﻟ ﻪﺑ نآ زا ﺪﻌﺑ و ﺪﺳر
ﯽﻣ ،(بﺎﺘﮑﻟا نآ .ﺪـﺳر
ﻪﺑ ﺖﻗو زاﺪﻧا ۀ
ﯽـﻣ ﻢﻟﺎـﻋ ،ﯽـﻬﻟا ﻢـﻠﻋ ﻪﺑ ،داﺪﻌﺘﺳا و ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ دﻮـﺷ
ـﻤﻫ لﻼﺤﻤـﺿا زا ﺲـﭘ و ﮥ
بﺎﺠﺣ ﺒﺗﺮﻣ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ،ﺎﻫ ﮥ
ﺪﻫﺎﺸﻣ ،هﺪﻫﺎﺸﻣ ۀ
نﺎﯿﻋا ﻪﺘﺑﺎﺛ ،نﺎـﻤﻫ] ﺖـﺳا ﯽـﻬﻟا ﻢـﻠﻋ ﻢﻟﺎـﻋ رد
ﺺﺻ 6 - 585 ﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽﺣور ﺶﯾﺎﺸﮔ و ﺢﺘﻓ ﻦﯾا .[
ۀ ﺒﺗﺮﻣ رد ﻪﭽﻧآ .ﺖﺳا ﯽﺒﻠﻗ ﮥ
ﯽـﺣور دﻮﻬﺷ
ﯽﻣ اﺪﯿﭘ ﻖﻘﺤﺗ ﯽﻣ ﻦﺷور ار ﺰﯿﭼ ﻪﻤﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا بﺎﺘﻓآ ﻪﯿﺒﺷ ،ﺪﻨﮐ
،دﺮـﻓ ﻪـﺒﺗﺮﻣ ﻦـﯾا رد .ﺪـﻨﮐ
نوﺪﺑ ﯽﻣ رد ﯽﻬﻟا ﻢﻟﺎﻋ زا ار ﯽﺒﯿﻏ ﯽﻧﺎﻌﻣ ،ﻪﻄﺳاو ﯽﻣ ﻪﺿﺎﻓا ناﺮﮕﯾد ﻪﺑ و ﺪﺑﺎﯾ
.ﺪﻨﮐ
دﻮـﺑ بﺎـﻄﻗا و ﻞﻤﮐ ﻪﺒﺗﺮﻣ ﻦﯾا
ﺪــﺷﺎﺑ ﯽــﺷﻮﺧ ﻞــﻣﺎﮐ ﻢﻟﺎــﻋ
ﯽﻣ رﺎﯾ دﻮﺑ بﺎﺤﺻاز وا ﻪﮐ ﺪﻧاد
ﺪــﺷﺎﺑ ﯽــﺷﻮﻬﻣ و ﯽــﺸﺨﺑ رﻮــﻧ
ﺢﯿﺤــﺻ مﺎــﻘﻣ ﻦــﯾا رد ﻞــﻣﺎﮐ و ﻦﯾﺮــﺗ
ءﺎــﯿﻟوا و ءﺎــﯿﺒﻧا لﺎــﺜﻣا یاﺮــﺑ تﺎﻔــﺷﺎﮑﻣ ﻦﯾﺮــﺗ
ﻢﻬﯿﻠﻋ ﮐ مﻼﺴﻟا
ﮏـﯾدﺰﻧ مﺎـﺗ لاﺪـﺘﻋا ﻪﺑ نﺎﺸﺟاﺰﻣ ﻪ
،ﺖـﺳا ﺮـﺗ
ﯽـﻣ ﻞـﺻﺎﺣ دﻮـﺷ
] نﺎـﻤﻫ ،
ص 586 .[
.ﺖـﺳا مﺎـﻬﻟا فﺮﻇ ،حور و ﻢﻠﻋ فﺮﻇ ﺲﻔﻧ ،ﺲﻔﻧ و حور ﻪﺒﺗﺮﻣ ود سﺎﺳا ﺮﺑ اﺬﻟ
ﯽﻣ ﺪﯾﺪﭘ ﺲﻔﻧ رد ﺶﯾﺎﺸﮔ ﺮﺛا رد ﻢﻠﻋ ﯽﻨﻌﯾ ؛ﯽﮑﯾ نآ ﺮـﺛا رد مﺎـﻬﻟا ﯽـﻨﻌﯾ ؛ﯽﮑﯾ ﻦﯾا و ﺪﯾآ
ﯽﻣ دﺎﺠﯾا حور رد ﺶﯾﺎﺸﮔ ﺎﻧ و ﯽﺒﯿﻏ ﺄﺸﻨﻣ ،مﺎﻬﻟا .دﻮﺷ
ﯽﺒﯿﻏ ﯽﻧﺎﻌﻣ ﻒﺸﮐ ﻢﻫ و دراد مﻮﻠﻌﻣ
زا ود ﺮـﻫ وا هﺎﮔﺪـﯾد زا ﻪـﮑﻠﺑ ؛ﺖـﺴﯿﻧ ﻞﺋﺎﻗ مﺎﻬﻟا و ﯽﺣو نﺎﯿﻣ یﻮﻫﺎﻣ توﺎﻔﺗ ﻪﺑ هﺎﺷ .ﺖﺳا ﯽﻣ توﺎﻔﺘﻣ ،دﻮﻬﺷ و ﮏﻟﺎﺳ ﺐﺗاﺮﻣ توﺎﻔﺗ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﻬﺷ و ﻪﻔﺷﺎﮑﻣ ﺲﻨﺟ .ﺪﻧﻮﺷ
توﺎﻔﺗ مﺎﻬﻟا و ﯽﺣو نﺎﯿﻣ لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ :دراد دﻮﺟو ﺮﯾز یﺎﻫ
- ﯽﺑ ،مﺎﻬﻟا ﻄﺳاو
ﮥ ﻓ ﺎﯾ ﮏﻠﻣ ﺘﺷﺮ
ﮥ ﻄﺳاو ﻪﺑ ﯽﺣو ﺎﻣا ؛ﺖﺳا ﯽﺣو ﮥ
ﻪـﺑ اﺬـﻟ و ﺖﺳا ﮏﻠﻣ
ﯽﻤﻧ ﯽﺣو ،ﯽﺳﺪﻗ ﺚﯾدﺎﺣا
ﺘـﺷﺮﻓ ﻂـﺳﻮﺗ ﻪﮐ ﺖﻬﺟ ﻦﯾا زا) ﺖﺳا ﷲ مﻼﮐ ﻪﭼ ﺮﮔا ؛ﺪﻨﯾﻮﮔ ﮥ
(ﺖﺳا هﺪﺸﻧ لزﺎﻧ ﯽﺣو .
- یﻮﻨﻌﻣ ﻒﺸﮐ ﻦﻤﻀﺘﻣ ﻪﮐ ﺖﺳوا مﻼﮐ عﺎﻤﺳ و ﮏﻠﻣ یدﻮﻬﺷ ﻒﺸﮐ ﻪﺑ ﯽﺣو لﻮﺼﺣ
.ﺖﺳا یﻮﻨﻌﻣ ﻒﺸﮐ ﻞﺻﺎﺣ ﻂﻘﻓ مﺎﻬﻟا ﯽﻟو ؛ﺖﺴﻫ ﺰﯿﻧ - ﯽﺣو .ﺖﺳا ﺖﯾﻻو صاﻮﺧ زا مﺎّﻠﻋ ِﮏﻠﻣ ِمﺎﻬﻟا و ﺖﺳا تﻮﺒﻧ صاﻮﺧ زا
ﻞﺋﺎﻗ ﯽﺧﺮﺑ ﺎﺘﺳار ﻦﯾا رد .ﺖﺳا ﻎﯿﻠﺒﺗ ﻪﺑ طوﺮﺸﻣ ﯽﺣو ﺰـﯿﻧ ﯽـﺒﻧ مﺎـﻬﻟا ﻪـﮑﻨﯾا ﻪـﺑ ﺪـﻧا
ﻪﺘﻔﮔ ﯽﺧﺮﺑ و ﺖﺳا ﺖﺠﺣ ﺖﻓﺎﯾرد ﺮﺑ ﺎﻬﻨﺗ و ﺖﺴﯿﻧ ﺖﺠﺣ ،ﺪﻧا
ﺪﻨﻨﮐ ۀ
ﺖـﺳا ﺖـﺠﺣ مﺎﻬﻟا و)
(ﺖﺴﯿﻧ طﺮﺷ نآ رد غﻼﺑا ]
نﺎﻤﻫ ﺺﺻ ، 7 - 586 .[
3 . 1 . 2 ﻋا . دﺎﻘﺘ ﻪﺑ ﺖﯿﺒﻄﻗ ﺮﻫﺎﻇ و ﻦﻃﺎﺑ رد مﻼﮐ ﯽﻬﻟا
رﺎﺑ رد ﯽﻟو هﺎﺷ ﻢﻬﻣ ﯽﻧﺎﺒﻣ زا ﯽﮑﯾ ،ﺶﺨﺑ ﻦﯾا رد ۀ
ﻦﯿﯿﺒﺗ ﺢﻄﺳ ﺪﻨﭼ رد ،نآﺮﻗ ﯽﻣ
:دﻮﺷ
3 . 1 . 2 . 1.
ﺮﻬﻇ و
،ﻦﻄﺑ یﺎﻨﺒﻣ ﯽﺳﺎﻨﺷدﻮﺟو ﻢﻟﺎﻋ
ًﺎﺳﺎﺳا ،هﺎﺷ ﺮﻈﻧ زا ،
َﻟﺎﻋ ﯽـﻣ ﻢﯿﺴﻘﺗ تدﺎﻬﺷ و ﺐﯿﻏ ﺶﺨﺑ ود ﻪﺑ ﻢ ﻢﻟﺎـﻋ رد ﻪـﭼ ﺮـﻫ .دﻮـﺷ
ﻃﺎﺑ یاراد ،ﺖﺳا تدﺎﻬﺷ ﺖـﺳا نآ ﻪﺑ ﻢﺋﺎﻗ و ﻦﻃﺎﺑ ترﻮﺻ ،تدﺎﻬﺷ .ﺐﯿﻏ ﻢﻟﺎﻋ رد ﺖﺳا ﯽﻨ
ج ،نﺎﻤﻫ]
2 ﻟﺎﺳر ، ﮥ ص ،فوﺮﺣ 1107
ـﻤﻫ ﺎﺑ نﺎﻬﺟ .[
ﮥ ﺎـﯾ ﺮـﯿﺒﮐ ﻢﻟﺎـﻋ ،ﺶﺗدﺎﻬـﺷ و ﺐـﯿﻏ
ﻪﺨﺴﻧ و ﺮﯿﻐﺻ ﻢﻟﺎﻋ ﺰﯿﻧ نﺎﺴﻧا .ﺖﺳا ﺮﯿﺒﮐ نﺎﺴﻧا ا
ی
ـﻄﺑار .ﺖـﺳا ﺮـﯿﺒﮐ نﺎـﺴﻧا زا ﺐﺨﺘﻨﻣ ﮥ
ﻄﺑار ﻞﺜﻣ ﺮﯿﺒﮐ و ﺮﯿﻐﺻ نﺎﺴﻧا ﮥ
ﺮﯿﺒﮐ نﺎﺴﻧا .ﺖﺳا ﺪﻟاو و ﺪﻟو ،اﺪـﺧ ﺮﻫﺎـﻈﻟا ﻢـﺳا زا ﺪﻟاو ﺎﯾ
ﻄﺳاو ﻪﺑ و ،ﺖﺳا ﺮﻫﺎﻇ ﯽﺗرﻮﺻ یاراد ﮥ
نﺎـﺴﻧا .ﻦﻃﺎـﺑ ،دراد ﯽـﺘﻘﯿﻘﺣ ،اﺪـﺧ ﻦﻃﺎـﺒﻟا ﻢﺳا
یﺎﻀﺘﻘﻣ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﺪﻟو ﺎﯾ ﺮﯿﻐﺻ
"
ﻪﯿﺑا ّﺮﺳﺪﻟﻮﻟا
"
و ﺖـﺳا ﻦﻃﺎـﺑ ﻪـﮐ دراد ﯽﺘﻘﯿﻘﺣ دﻮﺧ ﺪﻟاو زا
ج ،نﺎﻤﻫ] ﺖﺳا ﺮﻫﺎﻇ ﻪﮐ دراد ﯽﺗرﻮﺻ 1
ﻟﺎﺳر ، ﮥ ص ،تﺎـﻘﯿﻘﺤﺗ 66
ﺮﻫﺎـﻈﻣ ،ﻢﻟﺎـﻋ ﺮﻫاﻮـﻇ .[
ﺳا ﯽﻟﺎـﻌﺗ ﻖـﺣ ﺮﻫﺎـﻈﻟا ﻢـﺳا .ﺪﻨﺘـﺴﻫ اﺪـﺧ ﻦﻃﺎـﺒﻟا ﻢـﺳا ﺮﻫﺎﻈﻣ ،ﻢﻟﺎﻋ ﻦﻃاﻮﺑ و ﺮﻫﺎﻈﻟا ﻢ دﻮـﺧ ﺖـﯿﻣﺎﻤﺗ ﻪـﺑ ﻢﻟﺎـﻋ .ﺖـﺳا ﻢﻟﺎـﻋ نﻮﻄﺑ ﯽﻀﺘﻘﻣ وا ﻦﻃﺎﺒﻟا ﻢﺳا و ﻢﻟﺎﻋ رﻮﻬﻇ ﯽﻀﺘﻘﻣ زا ماﺪـﮐﺮﻫ یﺎﻀﺘﻗا اﺬﻟ .ﻦﻃﺎﺒﻟا ﻢﺳا زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ ﻢﻟﺎﻋ حور و ﺮﻫﺎﻈﻟا ﻢﺳا زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ ﭼﺮﻫ .ﺖﺳا یﺮﮕﯾد زا ﺮﯿﻏ ﻢﺳا ود ﻦﯾا ﻦﯿـﻋ ﺮﻫﺎـﻇ ،ﻖﯾﺎـﻘﺤﻟا ﺔـﻘﯿﻘﺣ ﺖﯾﺪﺣا رﺎﺒﺘﻋا ﻪﺑ ﺪﻨ
.ﺖـﺳا ﺮﻫﺎﻇ ﻦﯿﻋ ﻦﻃﺎﺑ و ﻦﻃﺎﺑ
"
ُﻦِﻃﺎَﺒْﻟاَو ُﺮِﻫﺎَّﻈﻟاَو ُﺮِﺧﺂْﻟاَو ُلَّوَﺄْﻟا َﻮُﻫ
ٌﻢﯿِﻠَﻋٍءْﻲـَﺷ ِّﻞُﮑِﺑَﻮُﻫَو
"
:ﺪﯾﺪﺣ]
3 ج نﺎﻤﻫ] [ 1
ﻟﺎﺳر ، ﮥ ص ،تﺎﻣﺎﻌﻧا 401
ﻟﺎﺳر ؛ ﮥ ص ،تﺎﺿﻮﯿﻓ 415
.[
3 . 1 . 2 . 2.
ﺮﻫﺎﻇ و ﻦﻃﺎﺑ مﻼﮐ ﯽﻬﻟا
ﻫ یﺎﻨﻌﻣ یﺰﯿﭼ ﺮ
ﺖـﺳا ﺰـﯿﭼ نآ دﻮﺼﻘﻣ ]
،نﺎـﻤﻫ ج 2 ﻟﺎـﺳر ، ﮥ فوﺮـﺣ ص ، 1107 .[
ﺲـﭘ
ﯽﻣﻼﮐ ﺮﻫ یﺎﻨﻌﻣ
نآ هﺪـﻨﯾﻮﮔ و ﺖﺳا ﻢﻠﮑﺘﻣ ﺪﺼﻗ درﻮﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا نﺎﻤﻫ ترﺎـﺒﻋ ﻦـﯾا ﺎـﺑ ار
.ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺪﺼﻗ
،ﻦﻃﺎﺑ نآ نﺎﺟ و ﻪﻤﻠﮐ یﺎﻨﻌﻣ
ا نآ ﻢـﺴﺟ ،ﻪـﻤﻠﮐ ﺮﻫﺎﻇ و ، ﺖـﺳ
] نﺎـﻤﻫ ،
ص 1109 .[
ا نآ یاﺪـﺻ و تﻮـﺻ ﺎﯾ رﺎﺘﺷﻮﻧ و شﻮﻘﻧ ،ﻪﻤﻠﮐ ِﻢﺴﺟ ﺖـﻘﯿﻘﺣ ،ﻦﻃﺎـﺑ و ﺖـﺳ
،ﺖﺳا ءﯽﺷ
،ﺪﺷﺎﺒﻧ ﯽﺘﻘﯿﻘﺣ ﻪﮐ ار یﺰﯿﭼ ﺮﻫ ﻪﭼ ﯽﻤﻧ ردﺎﺻ ﻢﯿﮑﺣ زا ﻮﻐﻟ و ﺖﺳا ﻮﻐﻟ
دﻮـﺷ
] نﺎﻤﻫ ص ، 1108 .[
ﻖﺑﺎﻄﻣ ار نآﺮﻗ یﻮﻨﻌﻣ ﻞﯾوﺄﺗ نﺎﯿﻓﻮﺻ ِرﻮﻬﺸﻣ ﺚﯾﺪﺣ
"
و دراد ﯽﻨﻃﺎـﺑ و یﺮﻫﺎـﻇ نآﺮﻗ
نآ ﻦﻃﺎﺑ ﻦـﻄﺑ ﺖﻔﻫ ﺎﺗ ﺖﺳا ﯽﻨﻃﺎﺑ ﺰﯿﻧ ار
"
ﺮﻫﺎـﻇ ﺖـﯿﺒﻄﻗ سﺎـﺳاﺮﺑ ؛ -
ﻪـﯾﺎﭘ ﻦﻃﺎـﺑ یﺰـﯾر
هدﻮﻤﻧ ﺎﺑ نآﺮﻗ یﺮﻫﺎﻇ ﯽﻧﺎﻌﻣ زا ﮏﯾﺮﻫ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .ﺪﻧا ﻪـﺑ ﻪـﮐ ﯽﻨﻃﺎـﺑ یﺎـﻨﻌﻣ ﺪـﻨﭼ ﺎـﯾ ﮏـﯾ
تﺎـﺟرد و ﺐـﺗاﺮﻣ یاراد دﻮـﺧ ﯽﻨﻃﺎﺑ ﯽﻧﺎﻌﻣ .ﺖﺳا ﻖﺒﻄﻨﻣ ،ﺖﺳا هﺪﺷ نﺎﯿﺑ یﺰﻣر ترﻮﺻ ﺖﺳا ﯽﻧورد ]
12 ص ، 54 .[
؛ﯽﻨﻃﺎـﺑ و ﺖـﺳا یﺮﻫﺎـﻇ ار اﺪـﺧ مﻼـﮐ :ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ ﺰﯿﻧ هﺎﺷ
ﻫﺎﻇ ﺮﺴﻔﻣ ﺎﻬﻘﻓ .ﺖﺳا نﺎﻗﺮﻓ ﺶﻨﻃﺎﺑ و نآﺮﻗ شﺮﻫﺎﻇ
؛اﺪﺧ مﻼﮐ ﺮ و ﺪﻨﺘـﺴﻫ نآﺮـﻗ ﯽـﻨﻌﯾ
ﺮﻘﻓ ﻞﻫا
ﺪـﻨﻧﺎﻗﺮﻓ ﺎـﯾ اﺪـﺧ مﻼـﮐ ﻦﻃﺎﺑ ﻒﺷﺎﮐ (ﺎﻓﺮﻋ ﺎﯾ) ]
10 ، ج 2 ﻟﺎـﺳر ، ﮥ ﻪـﺤﺗﺎﻓ بﺎـﺘﮑﻟا ،
ص 1109 .[
نآﺮﻗ ﺖـﻓﺮﻌﻣ ،نآﺮﻗ ﺮﻫﻮﺟ .ﯽﻓﺪﺻ و ﺖﺳا یﺮﻫﻮﺟ یاراد (اﺪﺧ مﻼﮐ ﺮﻫﺎﻇ ﺎﯾ)
،نآﺮـﻗ ِفﺪـﺻ ِﺮﻫﺎﻇ .ﯽﻨﻃﺎﺑ و ﺖﺳا یﺮﻫﺎﻇ ﻢﻫ ار فﺪﺻ .ﺖﺳا اﺪﺧ لﺎﻌﻓا و تﺎﻔﺻ و تاذ اد ﺖﺳا مﻼﮐ و ﻪﻘﻓ ﺶﻧاد ،نآ ﻦﻃﺎﺑ و ﯽﺑﺮﻋ ﺶﻧ ]
،نﺎـﻤﻫ ج 1
، ﻟﺎـﺳر ﮥ ﺪـﯿﺣﻮﺗ ص ، 46 .[
رد
ﯽﻣ ار قﻮﻓ ﻢﯿﺴﻘﺗ ود عﻮﻤﺠﻣ :دﺮﮐ ﻪﺻﻼﺧ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﮏﯾ رد ناﻮﺗ
ﻢـﻫ نآ دﻮـﺧ ﻪﮐ ﺖﺳا اﺪﺧ مﻼﮐ فﺪﺻ ﻪﮐ نآﺮﻗ مﺎﻧ ﻪﺑ ﺖﺳا یﺮﻫﺎﻇ یاراد اﺪﺧ مﻼﮐ ﺎﻤﻠﻋ رﺎﮐ و ﺖﺳا ﯽﺑﺮﻋ نﺎﺑز ﺶﻧاد ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ ﺶﻤﻬﻓ ﻪﮐ ﺖﺳا یﺮﻫﺎﻇ یاراد بﺮـﻋ تﺎﯿﺑدا ی
و نﺎـﻬﯿﻘﻓ رﺎـﮐ ﺶـﻤﻬﻓ و ﺖـﺳا مﻼـﮐ و ﻪـﻘﻓ ﺶـﻧاد ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﯽﻨﻃﺎﺑ یاراد ﻢﻫ و ﺖﺳا ﺖـﻓﺮﻌﻣ و ﺪﯿﺣﻮﺗ ﺶﻧاد و ﺖﺳا نﺎﻗﺮﻓ ﺶﻣﺎﻧ ﻪﮐ دراد ﻢﻫ ﯽﻨﻃﺎﺑ اﺪﺧ مﻼﮐ .ﺖﺳا نﺎﻤﻠﮑﺘﻣ و بﺮﻋ تﺎﯿﺑدا ﺶﻧاد ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .ﺖﺳا ﺎﻓﺮﻋ رﺎﮐ ﺶﻤﻬﻓ و ﺖﺳا ﺪﻧواﺪﺧ لﺎﻌﻓا و تﺎﻔﺻ و تاذ ﻫﺎﻇ مﻮﻠﻋ زا مﻼﮐ و ﻪﻘﻓ .ﺖﺳا نآﺮﻗ ﯽﻨﻃﺎﺑ مﻮﻠﻋ زا ﺪﯿﺣﻮﺗ ﺶﻧاد و نآﺮﻗ یﺮ
ﻪـﺑ و ﺖﻟﺎـﺳر ِﺖﻌﯾﺮـﺷ ،ﯽـﺒﻧ ﺮﻫﺎـﻇ ِﺖﻌﯾﺮﺷ ﻪﺑ ؛ﯽﻨﻃﺎﺑ و ﺖﺳا یﺮﻫﺎﻇ یاراد ﻢﻫ ﯽﺒﻧ ﯽﻣ تﻮﺒﻧ ِﺖﻌﯾﺮﺷ ،ﯽﺒﻧ ِﻦﻃﺎﺑ ﺖﻌﯾﺮﺷ .ﺪﻨﯾﻮﮔ
تﻼﻣﺎـﻌﻣ و تادﺎـﺒﻋ نﺎـﻤﻫ ﺖﻟﺎـﺳر ﺖﻌﯾﺮﺷ
ﯽﻣ ﺦﺴﻓ تﺎﻗوا و ماﻮﻗا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ا و ﺖـﺳا ﺖﻘﯿﻘﺣ تﻮﺒﻧ ﺖﻌﯾﺮﺷ و دﺮﯾﺬﭘ
ﺦﻨـﺳ ز
ﯽﻤﻧ ﺦﺴﻓ ﺰﮔﺮﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻖﯾﺎﻘﺣ و قﻼﺧا و ﯽﻧﺎﺒﻣ
ﻦﯿـﯿﺒﺗ .دﺮﯾﺬـﭘ ﺪـﻨﻨﮐ
ۀ ،تﻮـﺒﻧ ﺖﻌﯾﺮـﺷ
،ﺖﻟﺎﺳر ﺖﻌﯾﺮﺷ ﻦﯿﺒﻣ و ءﺎﯿﻟوا ج ،نﺎﻤﻫ] ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻬﻘﻓ
2 ص ، 1109 [ ﺎـﯾ ﯽﺒﻧ ﺮﻫﺎﻇ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
نﺎﻤﻫ ؛ﺖﺳا ﺎﻬﻘﻓ رﺎﮐ ﺶﻤﻬﻓ و ﺖﺳا ﻪﻘﻓ ،ﺖﻟﺎﺳر ﺖﻌﯾﺮﺷ ﺰـﯿﻧ اﺪـﺧ مﻼـﮐ فﺪﺻ ﻦﻃﺎﺑ ﻪﮐ
مﻼﮐ فﺪﺻ ﺮﻫﺎﻇ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ؛ﺖﺴﻫ تﺎـﻤﻠﮐ و ظﺎـﻔﻟا ﺦﻨـﺳ زا و ﺖﺳا ﯽﺑﺮﻋ ﺶﻧاد ﻪﮐ اﺪﺧ
.ﺖﺳا یرﺎﺘﺷﻮﻧ
هﺎﺷ ﺮﻈﻧ زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ
، ﻦﻃﺎﺑ و ﺮﻫﺎﻇ یاراد نآﺮﻗ فوﺮﺣ ﯽﺘﺣ ﻟﺎـﺳر رد .ﺪﻧا
ﮥ
:ﺖﺳا هدروآ فﺮﺣ
"
ﻦﻃﺎﺑ و ﺖﺳا یﺮﻫﺎﻇ ار ماﺪﮐ ﺮﻫ ﯽﺠﻬﺗ فوﺮﺣ
"
] نﺎـﻤﻫ ص ، 1107 .[
ﻪﮐ ﻪﻌﻄﻘﻣ فوﺮﺣ 78
فﺮﺣ و دراد ﯽﺻﺎﺧ یﺎﻨﻌﻣ ،فﺮﺣ ﺮﻫ ،ﺪﻧا نآ
و ﺮﻫﺎـﻇ یاراد ﻢـﻫ ﺎﻫ
ﻦﻃﺎﺑ ﺪﻧا ] ج ،نﺎﻤﻫ 2 ص ، 1104 .[
3 . 1 . 2 . 3 . ﻄﺑار ﮥ ﺮﻫﺎﻇ و ﻦﻃﺎﺑ
نﺎﯾﺮﺟ ﯽﺧﺮﺑ فﻼﺧﺮﺑ ار نآﺮـﻗ تﺎﯾآ یﺮﻫﺎﻇ یﺎﻨﻌﻣ نﺎﯿﻓﻮﺻ ،تﻼﻏ ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ ﯽﻨﻃﺎﺑ یﺎﻫ
ﻢﺸﭼ ﻞﺑﺎﻗ ﯽﻨﻃﺎﺑ یﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﺎﻨﺷآ نﺎﮑﻟﺎﺳ یاﺮﺑ ﯽﻤﻧ ﯽﺷﻮﭘ
ﯽﻣ شﻼﺗ ﻪﮑﻠﺑ ؛ﺪﻨﻧاد ﻪـﮐ ﺪـﻨﻨﮐ
ﺑ و ﺪﻨﺸﺨﺒﺑ ﻖﻤﻌﺗ نآ ﻪﺑ یﻮﻨﻌﻣ رﺎ
ﺪﯿﻘﻋ ﻪﺑ ﻪﮐ ار یا ۀ
ﯽﻠﺻا ﺢﻄﺳ رد نﺎﻧآ ﺢﻄﺳ ﯽﻨﻌﯾ ؛شا
ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ رﺎﮑﺷآ ،دراد ﯽﻌﯿﺒﻄﻟاﺪﻌﺑﺎﻣ
"
] 12 ص ، 55 .[
ﻄﺑار ﮥ ﻄﺑار ﻦﻃﺎﺑ و ﺮﻫﺎﻇ ﮥ
ﻄﺑار و ﻞﯿﺼﻔﺗ و لﺎﻤﺟا ﮥ
ﺖﯾﺎﮑﺣ نﺎـﯿﻣ ﺪـﯾﺎﺑ اﺬﻟ ؛ﺖﺳا یﺮﮔ
نآ ﻪـﮐ ﺮﻫﺎـﻇ ﻢﻬﻓ ،ﺪﯿﻤﻬﻓ ار ﻦﻃﺎﺑ ﯽﺴﮐ ﺮﮔا و ﺖﺳا ﻂﻠﺴﻣ ﺮﻫﺎﻇ ﺮﺑ ﻦﻃﺎﺑ .ﺪﺷﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﺗ ﺎﻫ
ﯿﻗر ﺖﺳا ﻦﻃﺎﺑ زا ﯽﻟﺎﺜﻣ و ﻪﻘ ﺶﯾاﺮﺑ
ﯽﻣ اﺬﻟ و دﻮﺷ ﯽﻣ نﺎﺳآ ﻢـﻫ ﻪـﺑ ار نآﺮـﻗ ﺮﻫاﻮﻇ ﺪﻧاﻮﺗ
مﺎﻈﻧ و ﻞﺼﺘﻣ ﺪﻨﮐ ﺪﻨﻣ
] 3
، 1351 ﺺﺻ ، 5 - 132 .[
ﺮـﺒﺧ ﻦﻃﺎـﺑ زا ﺮﻫﺎـﻇ ،ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ هﺎﺷ
ﯽﻣ ﺪﻫد ] 10 ، ج 2 ص ، 1107 .[
ﯾﺎﻣ ،ﺮﻫﺎﻇ ﮥ
ﯾﺎﻣ ﺰﯿﻧ ﻦﻃﺎﺑ و ﺖﺳا ﻦﻃﺎﺑ ﻆﻔﺣ ﮥ
ﺮﻫﺎـﻇ ﻆﻔﺣ
ﺖﺳا ] ﻟﺎﺳر ،نﺎﻤﻫ ﮥ
ﻢـﮑﺤﻟا صﻮـﺼﻓ ﻖﯿﻘﺤﺗ ،
ص 889 .[
هﺎـﻨﭘ رد و ﺮﻫﺎـﻇ ﻞـﯾذ رد ﻦﻃﺎـﺑ
ﯽﻣ ظﻮﻔﺤﻣ دﻮﺧ ﺶﺷﻮﭘ رد ار ﯽﻔﺨﻣ ِﻦﻃﺎﺑ ،ﺮﻫﺎﻇ و ﺖﺳوا ؛دﻮﺷ ﺮﻫﺎﻇ ﻦﻃﺎﺑ ﺮﮔا ﻪﭼ ؛دراد
ﯽﻣ لﻮﺤﺘﻣ و ﺮﯿﻐﺘﻣ ،ﺮﻫﺎﻇ نﻮﭽﻤﻫ
ـﻤﻫ ﺎـﺑ ار ﺮﻫاﻮـﻇ ﻪـﭽﻧآ ﯽﯾﻮﺳ زا .دﻮﺷ ﮥ
ﻪـﺑ تاﺮـﯿﯿﻐﺗ
نآ تﺪﺣو و ﻞﺼﺘﻣ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﯽﻣ ﻦﯿﻤﻀﺗ ار ﺎﻫ
ﺘﺷر ،ﺪﻨﮐ ﮥ
نآ ﯽﻧورد ،ﺖﻘﯿﻘﺣ ﯽﻨﻌﯾ ؛ﺎﻫ
ﺎـﻨﻌﻣ
ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﻫﺎﻇ ِﻦﻃﺎﺑ و نﺎﺟ و
ﯽـﻣ راﺮـﻗﺮﺑ ار ﺮﻫﺎﻇ ﯽﻟﺎﺼﺗا تﺪﺣو ﺎـﯾ حور نﻮـﭽﻤﻫ ؛ﺪـﻨﮐ
ﻤﻫ ﺎﺑ ار نﺪﺑ ﺎﯾ ﻢﺴﺟ تﺪﺣو ﻪﮐ ﺲﻔﻧ ﮥ
ﯽﻣ ﺖﻧﺎﻤﺿ تاﺮﯿﯿﻐﺗ .ﺪﻨﮐ
هﺎـﺷ هﺎﮔﺪﯾد زا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
.ﺖﺳا ﺮﻫﺎﻇ ﻖﯾﺮﻃ زا ﻦﻃﺎﺑ ﺮﯿﺴﻣ
3 . 1 . 3 دﺎﺤﺗا .
،نآﺮﻗ نﺎﺴﻧا ﻞﻣﺎﮐ و ﻢﻟﺎﻋ ﻦﯾﻮﮑﺗ
ﯽﻣ ﺮﺑ هﺎﺷ تﺎﻤﻠﮐ زا ﻪﮐ ﺪﯾآ
ﺖﺳا بﻮﺘﮑﻣ نآﺮﻗ زا ﯽﺘﺷﻮﻧور ﻞﻣﺎﮐ نﺎﺴﻧا .
ناﻮـﺨﺑ ار ﻞـﻣﺎﮐ نﺎﺴﻧا ﻊﻣﺎﺟ
ناﺪــﺑ ار نآﺮــﻗ عﻮــﻤﺠﻣ ﯽــﻨﻌﻣ
] 11 ص ، 610 [
ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ نﺎـﻬﺟ .ﺖـﺳا ﯽﺟرﺎـﺧ و ﯽـﻨﯿﻋ ﻖـﻘﺤﺗ ﻪـﺑ نآﺮﻗ یﺎﻨﻌﻣ ،ﻞﻣﺎﮐ نﺎﺴﻧا ﺮﮕﯾد
ﻤﻫ ﺎﺑ ﻦﯾﻮﮑﺗ ﮥ
هﺎـﺷ ﻪﮐ ﯽﻧﻻﻮﻃ تﺎﯿﺑا زا .ﺖﺳا ﺮﮕﯾد بﺎﺘﮐ ود نآ زا ﯽﺘﺷﻮﻧور ،ﯽﻘﻠﺧ تﺎﯾآ
ﻒﺻو رد ﯽﻣ طﺎﺒﻨﺘﺳا ،ﺖﺳا هدوﺮﺳ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ
ﻤﻫ ؛دﻮﺷ ﮥ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ نﺎﻨﺨﺳ و یﻮﺒﻧ ﺚﯾدﺎﺣا (ص)
.ﺖﺴﯿﻧ ود نآ نﺎﯿﻣ ﯽﺗوﺎﻔﺗ و ﺖﺳا نآﺮﻗ نﺎﻤﻫ وا ﺮﻈﻧ زا
ﺖــﺴﯿﭼ نآﺮــﻗ و ﺚﯾﺪــﺣ قﺮــﻓ زﺎــﺑ
ﷲا مﻼــــﮐ ﻊﻣﺎــــﺟ ﺶﻔﺤــــﺼﻣ
ﺖﺴﯿﭼ نآ و ﻦﯾا ﺖﺳا ﯽﮑﯾ زا ﻦﺨﺳ ود
ﷲا مﻼـــــﺳ لﺰـــــﻨﻣ ﺶﺗﺮـــــﻀﺣ
ص ،نﺎﻤﻫ]
630 [
ﻤﻌﻧ هﺎﺷ ﻦﺨﺳ ﻦﯾا یﺎﻨﺒﻣ ﺖ
لﻮـﺳر و نآﺮـﻗ نﺎﯿﻣ دﺎﺤﺗا ﻪﺑ نﺎﺸﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا رد ﷲ
.ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ (ﻞﻣﺎﮐ نﺎﺴﻧا ﺎﯾ)
ﺖــﺳا ﯽــﻟزا ثدﺎــﺣ ﻪــﮐ ﻊﻣﺎــﺟ نﻮــﮐ
مﻼــﮐ ﻮــﭽﻤﻫ ﻢﯾﺪــﻗ و ﺖــﺳا ثدﺎــﺣ
ﺪــــﻤﺣا و ﺪــــﻤﺤﻣ و ﺖــــﺳا ﺪــــﺣا
ﺾﯿــﻓ ﻊــﻤﺠﻣ ﺖــﺳا ﯽــﻟﺰﯾ ﻢــﻟ یﺎــﻫ
مﺎــﺟ و هدﺎــﺑ ﺖــﺳا ﯽــﻨﻌﻣ و ترﻮــﺻ
ﺪـــﺑا ﻪـــﺑ ﺎـــﺗ دﻮـــﺑ و ﺖـــﺴﻫ لزا زا
[نﺎﻤﻫ]
آﺮﻗ و ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ثدﺎﺣ ﯽﺘﻬﺟ زا ن
ﻢﯾﺪﻗ ﯽﯾﻮﺳ زا و ،ظﺎـﻔﻟا ﺖﻬﺟ زا ﯽﻬﻟا مﻼﮐ ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ ،ﺪﻧا
ﺮـﻫ لﺎﺣ ﻦﯿﻋ رد ﺎﻣا ﺖﺳا ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺳ ﯽﺒﻧ مﻼﮐ ﻪﭼﺮﮔا .ﺖﺳا ﻢﯾﺪﻗ ،ﯽﻧﺎﻌﻣ ﺖﻬﺟ زا و ثدﺎﺣ ﯽﻣ لزﺎﻧ ﻞﯿﺋﺮﺒﺟ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺣو ﯽﮑﯾ .ﺪﻧﺪﺤﺘﻣ ،ﻪﺳ نآ و دﻮﺷ
ﯽﻣ نآﺮﻗ ار و ﻢﯿﻧاﻮـﺧ
ـﯿﭘ صﻮﺼﺨﻣ مﺎﻬﻟا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺳﺪﻗ ﺚﯾﺪﺣ ،ﺮﮕﯾد و ﺚﯾﺪـﺣ ،مﻮـﺳ عﻮـﻧ و ﺖـﺳا (ص)ﺮﺒﻣﺎ
نآ ﻪﮐ ﺖﺳا (ص) لﻮﺳر دﻮﺧ ﻦﺨﺳ مﻼـﮐ ﮏـﯾ ﻊﻗاو رد .ﺖﺳﻮﮑﯿﻧ ﺮﮕﯾد عﻮﻧ ود نﻮﭼ ﻢﻫ
ﺖﺒﺴﻧ توﺎﻔﺗ ﺎﺑ و سﺎﯿﻗ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﺻ ،نﺎﻤﻫ] ﺖﺳا ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺳ ﺎﻫ
ﺺ 1 - 630 .[
.ﺖﺳا تﺎﯾآ ﺮﺳاﺮﺳ ﻢﯾﺮﮐ نآﺮﻗ نﻮﭽﻤﻫ ﺰﯿﻧ ﺖﻘﻠﺧ نﺎﻬﺟ ﺎﯾ ﯽﻨﯾﻮﮑﺗ نآﺮﻗ
ﻦﯿــﺑ تاذ ﻢــﺳا و ﷲ ﻮــﮕﺑ شﻮــﺧ
ــﻠﻤﺟ ﻦﯿــﺑ تﺎــﯾآ ﻒﺤــﺼﻣ ﺎﯿــﺷا ﻪ
ص ،نﺎﻤﻫ]
670 [
هدﺮـﮐ ﯽـﻠﺠﺗ ﯽﻨﯾﻮـﮑﺗ نآﺮـﻗ نﻮـﭽﻤﻫ ﯽﻨﯾوﺪﺗ نآﺮﻗ رد لﺎﻌﺘﻣ ﺪﻧواﺪﺧ ،ﺮﮕﯾد یﻮﺳ زا .ﺖﺳا ﯽﻠﺠﺘﻣ نآﺮﻗ تﺎﯾآ و رﻮﺳ رد و ﺖﺳا
ﺪـﯾد رﻮﻧ ﻮﭼ ﺶﻣﻼﮐ رد ۀ
ﺖـﺳا ﺎـﻣ
ﺖـﺳا اﺪـﯿﭘ وا رﻮـﻧ ﻪـﮐ ﻦـﮐ یﺮﻈﻧ
] نﻮـﻤﻠﻌﯾ ﻻ ﻢـﻫ و ﻪـﻘﻠﺧ ﯽـﻠﻋ ﻪﻣﻼﮐ ﯽﻓ ﯽّﻠﺠﺗ ﻦﻣ نﺎﺤﺒﺴﻓ 10
ج ، 1
، ﻟﺎـﺳر ﮥ حﺮـﺷ
ص ،تﺎﻌﻤﻟ 731
.[
ﻪﺸﯾﺪﻧا زا ﯽﮑﯾ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ هﺪﺳ) هرود ﻦﯾا نآﺮﻗ ﺮﯿﺴﻔﺗ رد یرﻮﺤﻣ یﺎﻫ
یﺎـﻫ
ﺪﻌﺑ ﻪﺑ ﻢﺘﺸﻫ و ﻢﺘﻔﻫ ﺸﯾﺪﻧا (1
ﮥ ] ﺖﺳا ﻞﻣﺎﮐ نﺎﺴﻧا 1
ج ، 1 ص ، 318 .[
ﺚـﺤﺑ ﻦـﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ زا
نآﺮـﻗ ﺎـﯾ ﻦﯾوﺪـﺗ بﺎﺘﮐ زا ﺮﮕﯾد ﺖﺷﻮﻧور ود ﻦﯾﻮﮑﺗ نﺎﻬﺟ و ﻞﻣﺎﮐ نﺎﺴﻧا ﺮﮔا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﻢﯾﺮﮐ نآ نﺎﯿﻣ و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻢـﻬﻓ رد ار نﺎـﺴﻧا ﺮـﮕﯾد بﺎـﺘﮐ ود ﺖـﺋاﺮﻗ ،ﺖـﺳا راﺮﻗﺮﺑ دﺎﺤﺗا ﺎﻫ
ﯽﻣ ﮏﻤﮐ ﯽﻨﯾوﺪﺗ بﺎﺘﮐ ﻊـﻗاو ﻪـﺑ .نآﺮﻗ ﺮﺘﻬﺑ ﻢﻬﻓ یاﺮﺑ ﺖﺳا ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ و ﺖﺳرﺎﻤﻣ و ﺪﻧﺎﺳر
رد دﺎﺤﺗا و ﯽﮕﻨﻫﺎﻤﻫ ﻦﯾا ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯿﺣﺎﻧ
ﮥ .ﺖﺳا نآﺮﻗ ﺮﯿﺴﻔﺗ و ﻢﻬﻓ
3 . 1 . 4 ﯽﻘﻠﺗ . یﺰﻣر و یرﺎﺷا زا تﺎﯾآ نآﺮﻗ
یﺰﻣر ﯽﻘﻠﺗ ﯿﻠﮐ ﺮﺑ ﻢﮐﺎﺣ حور ،ﻢﯾﺮﮐ نآﺮﻗ ﻦﺘﻣ زا یرﺎﺷا و
ﮥ هﺎﺷ ﺮﯿﺳﺎﻔﺗ ﻦـﯾا ﻪﺑ ؛ﺖﺳا ﯽﻟو
و فوﺮـﺣ .ﺖﺳا نآﺮﻗ تﺎﯾآ زا یرﺎﺷا ﯽﻘﻠﺗ و ﯽﯾﺎﺸﮔﺰﻣر ﯽﻋﻮﻧ ،هﺎﺷ ﺮﯿﺳﺎﻔﺗ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ ﺎﻨﻌﻣ ﯽﻧﺎﻌﻣ یاﺮﺑ هرﺎﺷا و ﺰﻣر ،نآﺮﻗ تﺎﻤﻠﮐ هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد یا
اﺪـﯾﻮﻫ تﺎـﯾآ ﺮﻫﺎـﻇ زا ﻪﮐ ﺪﻧا
زا ﯽﯾﺎﺸﮔﺰﻣر زا ﺲﭘ ﺮﮕﻣ ؛ﺖﺴﯿﻧ
ﻪـﺸﯾﺪﻧا شﺮﺘـﺴﮔ ﺎﺑ ﻊﻗاو ﻪﺑ .تارﺎﺒﻋ و ظﺎﻔﻟا ﺮﻫﺎﻇ یﺎـﻫ
ﯽﻓﻮﺻ و ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ یﺮﮔ
، ،نآ رﻮـﻬﻇ نﺎـﻣز ﺮـﺑ ﻢﮐﺎـﺣ ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا صﺎـﺧ ﻂﯾاﺮـﺷ رد ﻢـﻫ نآ
ﻪﺑ نوﺪﺑ رﺎﺛآ و رﺎﻌﺷا لﻼﺧ رد ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ یﺎﻫﺰﻣر و زار ﻪﺑ ﻦﺘﺧادﺮﭘ ﺎﻤﯾا و ﺰﻣر نﺎﺑز یﺮﯿﮔرﺎﮐ
] دﻮﺒﻧ ﺮﺴﯿﻣ 5
ص ، 319 .[
ﯽﻣ ﻪﺘﺒﻟا اﺮﺑ ﺰﯿﻧ یﺮﮕﯾد ﻞﯾﻻد ناﻮﺗ ﻪـﺑ ی
و ﺰـﻣر نﺎـﺑز یﺮﯿﮔرﺎـﮐ
ﻢﻬﻣ ﻪﮐ دﺮﮐ نﺎﯿﺑ ﺎﻓﺮﻋ ﻂﺳﻮﺗ هرﺎﺷا نآ ﻦﯾﺮﺗ
شﺎﻓ زا ﺰﯿﻫﺮﭘ ﺎﻫ ﺖﺳا ﯽﯾﻮﮔ
، ﻒﻌـﺿ ﻞـﯿﻟد ﻪﺑ
نﺎﯿﺑ هرﺎﺷا و ﺰﻣر ﻪﺑ ار ﺶﻘﯾﺎﻘﺣ دﻮﺧ نآﺮﻗ نﻮﭼ ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﺑ روﺎﺑ ﻦﯾا ﺮﺑ ﻪﮑﻨﯾا ﺎﯾ و نﺎﺒﻃﺎﺨﻣ
1 مزﻻ . ﻪﺑ ﺮﮐذ ﺖﺳا ﮐ ﻪ رد ﻦﯾا ﻪﻟﺎﻘﻣ تﺎﻤﻠﮐ و ترﺎﺒﻋ یﺎﻫ ﻞﺧاد ﺰﺘﻧاﺮﭘ زا هﺪﻧرﺎﮕﻧ ﺖﺳا .
نآ ﺪﯾﺎﺑ ،ﯽﻧﺎﻌﻣ ﻒﺸﮐ ﺖﻗو ﻪﺑ ﺰﯿﻧ نﺎﻓرﺎﻋ ،ﺖﺳا هدﺮﮐ .ﺪﻨﻨﮐ نﺎﯿﺑ ﺰﻣر ﻪﺑ ار ﺎﻫ
هﮋـﯾو ﻪﺑ هﺎﺷ
ﻪﻟﺎﺳر رد راﺮـﺳا ،فوﺮـﺣ راﺮـﺳا ،فوﺮﺣ ِتﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ،فوﺮﺣ ،نآﺮﻘﻟاراﺮﺳا ﺮﯿﺴﻔﺗ ؛نﻮﭼ ﯽﯾﺎﻫ
ـﻌﻄﻘﻣ فوﺮـﺣ و ﺚـﯾدﺎﺣا و تﺎـﯾآ ﺮﯿـﺴﻔﺗ رد ،راﺮﺳا ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﻪﻟﺎﺳر ود و زﻮﻣر ،تادﺎﺒﻌﻟا ﮥ
نآﺮﻗ
، :لﺎـﺜﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ .ﺖﺳا هﺪﺷ وﺮﺑور تﺎﯾاور و نآﺮﻗ ﺎﺑ هﺎﮕﻧ و ﯽﻘﻠﺗ ﻦﯿﻤﻫ ﺎﺑ ﻟﺎـﺳر رد
ﮥ
ﻪﺤﺗﺎﻓ ا ﯾآ ﻞﯾوﺄﺗ رد بﺎﺘﮑﻟ ﮥ
ﻔﯾﺮﺷ ﮥ
» ىَﺮْﺳَأ يِﺬَّﻟا َنﺎَﺤْﺒُﺳ
َﻟ ِهِﺪْﺒَﻌِﺑ ِماَﺮـَﺤْﻟا ِﺪِﺠـْﺴَﻤْﻟا َﻦِﻣ ﺎًﻠْﯿ
ﻰَﺼْﻗَﺄْﻟا ِﺪِﺠْﺴَﻤْﻟا ﻰَﻟِإ
« ] اﺮﺳﻻا : 1 ،[
هرﺎـﺷا رﺎـﻬﭼ ﻪﯾآ ﻦﯾا رد ﻪﮐ ﺖﺳا نآﺮﺑ 1
رﺎـﺷا ،ﺖـﺳا ۀ
رﺎﺷا ،ﺲﯾﺪﻘﺗ ۀ
رﺎﺷا ،تﺮﯿﻏ ۀ
رﺎﺷا و ﺐﯿﻏ ۀ
رﺎـﺷا لﺎـﺜﻣ ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑ .ّﺮﺳ ۀ
ﺲﯾﺪـﻘﺗ
ـﻤﻠﮐ ﺎـﺑ ﮥ
"
نﺎﺤﺒﺳ
"
.ﺖﺳا...و ﻦﮐﺎﻣا و تﺎﻬﺟ هرﺎﺷا زا هﺰﻨﻣ وا ﯽﻨﻌﯾ ؛ﺖﺳا رﺎـﺷا ﺎﻣا
ۀ
ژاو ﻪـﺑ تﺮـﯿﻏ ۀ
"
یﺬﻟا
"
وا اﺮـﯾز ؛هدﺮـﮑﻧ دﺎـﯾ ﻦﻤﺣﺮـﻟا و ﷲ ﻞـﺜﻣ ،ﺮﻫﺎﻇ ﻢﺳا ﻪﺑ دﻮﺧ زا اﺪﺧ ﯽﻨﻌﯾ ؛ﺖﺳا هﺪﻨﺑ زا ﺮﯿﻏ ﻪﮐ دراد تﺮﯿﻏ ... و ﺪﻨﯿﺒﺑ ار وا ﯽﺴﮐ شا
] 10 ج ، 2 ﺻ ، ﺺ 20 - 1019 .[
ﻔﺗ رﺎﺛآ ﺮﺘﺸﯿﺑ رد یو یﺮﯿﺴ
ـﯾآ رد ًﻼﺜﻣ .دراد رﺎﯿﺴﺑ ﺪﯿﮐﺄﺗ فوﺮﺣ یﺰﻣر ﺮﯿﺴﻔﺗ ﺮﺑ شا ﮥ
»
ِﺪﯿِﺠَﻤْﻟا ِنآْﺮُﻘْﻟاَو ق
« ] ق : 1
،[
ﻪﺘﺴﻧاد ﯽﻤﺳا ﺮﻫ زا ﻪﯾﺎﻨﮐ ار فﺎﻗ فﺮﺣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا
فﺎﻗ نآ
،تاذ ﻪﺑ ﻢﺋﺎﻗ ،ﻢﯾﺪﻗ ﻞﺜﻣ ،ﺪﺷﺎﺑ
،ﺮﻫﺎﻗ ،یﻮﻗ ،ﯽﻗﺎﺑ ،ردﺎﻗ رد فﺎـﻗ .ﺐـﯾﺮﻗ و مﻮـﯿﻘﻟا و رﺪـﺘﻘﻣ
ﻪﮐ ﺖﺳاﺪﺧ مﺪﻗ یﺎﯾﺮﺒﮐ ،ﺎﺠﻨﯾا نآ ﺪـﯿﺠﻣ نآﺮـﻗ و ﺖـﺳا ﻞـﺻا ﺮـﻫ ﻞـﺻا و ﻞﺻا ِﻞﺻا وا
ﯽﻣ تﺎﻔﺻ و تاذ عﻮﻤﺠﻣ زا ﺮﺒﺧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺑﺎﺘﮐ ﺪﻫد
ص ،نﺎﻤﻫ]
1070 .[
3 . 2 ﯽﻧﺎﺒﻣ . ﺮﻇﺎﻧ ﻪﺑ ﻢﻬﻓ نآﺮﻗ ﻢﯾﺮﮐ
فﺮﺻ ،ﻦﺘﻣ ﺎﻬﻨﺗ ،ﻦﺘﻣ ﻪﺑ ﺮﻇﺎﻧ ﯽﻧﺎﺒﻣ رد و ﻦﺘﻣ ﺐﻃﺎﺨﻣ زا ﺮﻈﻧ
دﻮـﺑ ﺮـﻈﻧ ﺪﻣ ﻦﺗﺎﻣ رد ﺎـﻣا ؛
ﺑ رﺎﮐ و ﺮﺳ ﻢﻬﻓ ﻪﺑ ﺮﻇﺎﻧ ﯽﻧﺎﺒﻣ رد و ﺎﺠﻨﯾا ﯽـﮔﮋﯾو ،ﯽﺣو ﺐﻃﺎﺨﻣ ﺎ
و ﻢـﻬﻓ ﺪـﻨﯾاﺮﻓ ،وا یﺎـﻫ
.ﺖﺳا نآ ﻂﯾاﺮﺷ
ﯾآ ﻞﯾذ رد وا .ﺖﺳا ﯽﺣو و نآﺮﻗ ﻢﻬﻓ ﺶﻧاد ،ﺖﻤﮑﺣ مﺎﺴﻗا زا ﯽﮑﯾ هﺎﺷ ﺮﻈﻧ زا ﮥ
ﻪﻔﯾﺮﺷ
» هﺎﻨﯿﺗآ و وﺔﻤﮑﺤﻟا
ﻞﺼﻓ بﺎﻄﺨﻟا
« ، ﺖﺧﺎﻨـﺷ و ﯽـﻬﻟا ﯽـﺣو ﻒـﯾاﺮﻇ و مﺎـﻬﻟا ﯽﻧﺎﻌﻣ کرد
وا ﺮﻈﻧ زا .ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاد ﺖﻤﮑﺣ ار لﺎﻌﺘﻣ یاﺪﺧ لﺎﻌﻓا نﻮﻄﺑ ﮑﺣ
ﯽﻧﺎـﻌﻣ ﻪـﮐ ﺖﺳا ﯽﺴﮐ ﻢﯿ
ﻖـﺣ لﺎﻌﻓا نﻮﻄﺑ و ﯽﺣو ﻒﯾﺮﻇ و ﻖﯿﻗد تﺎﮑﻧ ،مﺎﻬﻟا
ﯽـﻣ ار ﯽﻟﺎـﻌﺗ
ﻟﺎـﺳر ،نﺎـﻤﻫ] ﺪـﻤﻬﻓ ﮥ
ﻪﺤﺗﺎﻓ ص ،بﺎﺘﮑﻟا 1046
ترﺎـﺒﻋ ،هدﺮـﮐ ﺮـﮐذ هﺎـﺷ ﻪـﮐ ﯽـﺒﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺖﻤﮑﺣ مﺎﺴﻗا .[
زا ﺪـﻧا :
1.
ﺖﻘﯾﺮﻃ و ﺖﻌﯾﺮﺷ ﻢﻠﻋ
؛ 2.
ﺖﻘﯿﻘﺣ ﻢﻠﻋ
؛ 3.
ﻔﺴﻠﻓ ﮥ تﺎﻓآ و روﺮﺷ
؛ 4.
ﺎـﯾ ﯽـﻠﻤﻋ ﺖﻤﮑﺣ
1.
ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا مﻼﮐ زا ﻪﮐ ﺖﺳا یﺰﯿﭼ یﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ حﻼﻄﺻا رد هرﺎﺷا دﻮﺷ
، ﻊﺿو نآ یاﺮﺑ مﻼﮐ ﻪﮑﻨﯾا نوﺪﺑ
] ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ 7
ص ، 304 .[
ﺗ ﻦﯾﺪﺑ .قﻼﺧا رد ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﺖـﻤﮑﺣ مود عﻮـﻧ ،ﯽـﺣو ﺖـﻘﯿﻘﺣ و نآﺮﻗ ﻢﻬﻓ ﺶﻧاد ﺐﯿﺗﺮ
،نﺎﻤﻫ] دراد راﺮﻗ ﺖﻘﯾﺮﻃ و ﺖﻌﯾﺮﺷ مﻮﻠﻋ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﯽﺤﻄﺳ ﻟﺎﺳر
ﮥ ﺖﺤﯿﺼﻧ ص ،ﻪﻣﺎﻧ 1334 .[
3 . 2 . 1 ﻧﺎﮔود . ﮥ ﺮﻫﺎﻇ ﺮﯿﺴﻔﺗ ﻦﻃﺎﺑ ﻪﺑ ﻪﻧﺎﺳﺎﻨﺷدﻮﺟو هﺎﮕﻧ ﺎﺑ ﺮﯿﺴﻔﺗ راﺮﺳا و1
ﯿﺳﺎﻔﺗ زا ﯽﺧﺮﺑ ﺖﺣاﺮﺻ ﻪﺑ هﺎﺷ ﯽﻣ ﺢﯾﺮﺼﺗ و هدﺮﮐ جرﺎﺧ ﯽﻘﯿﻘﺣ ﺮﯿﺳﺎﻔﺗ ﮏﻠﺳ زا ار ﺮ
ﺪـﻨﮐ
.ﺖﺴﯿﻧ ﺮﯿﺴﻔﺗ ،ﺖﺳا نآﺮﻗ ﯽﺑدا ﺮﯿﺴﻔﺗ ﯽﻋﻮﻧ ﻪﮐ یﺮﺸﺨﻣز نآﺮﻗ ﺮﯿﺴﻔﺗ لﺎﺜﻣا ﻪﮐ
ﺪﻨﮐ شﺮﯿﺴﻔﺗ ﷲ مﻼﮐ ﷲرﺎﺟ ﻪﭼ ﺮﮔ
ﺖﺴﯿﻧ ﺮﯿﺴﻔﺗ ﻦﯾا ﻮﭼ ﺎﻣا ﺖﺴﺷﻮﺧ یﺮﯿﺴﻔﺗ ﻪﭼﺮﮔ
] 11 ص ، 641 [
ًﻼﺜﻣ ﺎﯾ ﻪﻌﻄﻘﻣ فوﺮﺣ ﺮﯿﺴﻔﺗ رد
، رﺎﺑرد ۀ ا ﻦﻃﺎﺑ ﻪﺑ ﻢﻠﻋ ﯽﻣ فوﺮﺣ ﻦﯾ
،ﻢـﻠﻋ ﻦﯾا و :ﺪﯾﻮﮔ
ﻪﺘﺷﻮﻨﻧ فﺎﺸﮐ بﺎﺘﮐ و ﻒﺸﮐ قاروا رد هﺪﻧاﻮﺨﻧ و ﺪﻧا
ﻢﯿـﻠﻌﺗ و ﯽﻧﺎـﺑر ﻒـﺸﮐ ﻪـﺑ ﻪـﮑﻠﺑ ؛ﺪـﻧا
،ﯽﻧﺎﺤﺒﺳ ﺔﻔﯿﻠﺧ
ﷲ ] ﺪﺷﺎﺑ مﻮﻠﻌﻣ ار 10
ج ، 2 ﻟﺎﺳر ، ﮥ ص ،فوﺮﺣ 1104
نآﺮـﻗ ،هﺎﺷ ﺮﻈﻧ زا .[
درﻮـﻣ رد ﻞﯿﻟد ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ .ﺖﺳا راﺮﺳا نآ ﻢﻬﻓ یاﺮﺑ ﯽﻬﻟا تﺎﺑﺎﻄﺧ ﻪﮐ ﺖﺳا یراﺮﺳا ار ـﯾآ
ﮥ
79 رﻮﺳ ۀ ءﺎﺴﻧ
»
َﮏِﺴْﻔَﻧ ْﻦِﻤَﻓ ٍﺔَﺌِّﯿَﺳ ْﻦِﻣ َﮏَﺑﺎَﺻَأ ﺎَﻣَو
«
، هﺪﻋ ﺮﯿﺴﻔﺗ رﺎﮑﻧا رد ﯽﻣ یا
:ﺪـﯾﻮﮔ
"
و
ﷲ بﺎﻄﺧ و نآﺮﻘﻟا اراﺮﺳا اﻮﻤﻬﻔﯾ ﻢﻟ
"
ج ،نﺎﻤﻫ]
2 ﻟﺎﺳر ، ﮥ ص ،ﻪﺤﺗﺎﻓ 984
ﻦﯾا .[
راﺮـﺳا ﺎـﻫ
ﯽـﻣ نآﺮـﻗ تﺎﯾآ ﺮﯿﺴﻔﺗ رد ﺮﮕﯾد ﯽﯾﺎﺟ رد ﺎﯾ و .ﺪﻧدﺮﮑﻧ کرد ار اﺪﺧ بﺎﻄﺧ و نآﺮﻗ ﻮﮔ
:ﺪـﯾ
"
راﺮـﺳﻻا ﻊـﺿﻮﻣ ﻪّﻧﺎﻓ
"
ص ،نﺎـﻤﻫ]
987
تﺎـﯾآ ﻦـﯾا ﯽـﻨﻌﯾ [ ﺎـﯾ و ﺖـﺳا راﺮـﺳا هﺎـﮕﯾﺎﺟ ،
ﯽﻣ :ﺪﯾﺎﻣﺮﻓ
"
ﻪﯾﻵا هﺬﻫ ﺮﯿﺴﻔﺗ ّﺮﺳ ﻢﻬﻓِا
"
] نﺎﻤﻫ ص ، 1081 [
؛ ار ﻪـﯾآ ﻦـﯾا ﺮﯿـﺴﻔﺗ زار ﯽﻨﻌﯾ
ﯽﻣ یدراﻮﻣ رد .ﻢﻬﻔﺑ :ﺪﯾﻮﮔ
"
ﺮﻫﺎﻈﻟا ﺮﯿﺴﻔﺗ ﯽﻓ ﻞﯿﻗ
"
رﺎﺑرد ﯽﻨﻌﯾ ؛ ۀ
ﻦﯿـﻨﭼ ﺮﻫﺎـﻇ ﺮﯿـﺴﻔﺗ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ]
نﺎﻤﻫ ص ، 985 [ نآﺮﻗ ﺮﻫﺎﻇ ِﺮﯿﺴﻔﺗ ﻞﻫا ،ﯽﺧﺮﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ . و ﻦﻃﺎـﺑ زا و ﺪﻧا
هﺮﻬﺑ نآﺮﻗ راﺮﺳا ﺮﯿﺴﻔﺗ یاﺮﺑ هﺎﺷ اﺬﻟ .ﺪﻧراﺪﻧ یا
، یﺮﻫﺎـﻇ ﺮﯿﺴﻔﺗ ﯽﮑﯾ ؛ﺖﺳا ﻞﺋﺎﻗ ﻪﺒﺗﺮﻣ ود
ﺖـﺳا تﺎﯾآ ﺮﻫﺎﻇ ﺮﯿﺴﻔﺗ ،ﺮﻫﺎﻇ ﺮﯿﺴﻔﺗ .ﺮﯿﺴﻔﺗ راﺮﺳا یﺮﮕﯾد و
، راﺮـﺳا ﻪـﺑ نﺪﯿـﺳر نوﺪـﺑ
ﺪﯿﺷﻮﭘﺮﺳ یﺎﻫزار و ﯽﻧﺎﻌﻣ ۀ
ﺮﯿﺴﻔﺗ راﺮﺳا ﺎﻣا .تﺎﯾآ نآ ،
ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻫ ﺸﯾﺪﻧا
ﮥ ﻪـﺑ ﯽﺤﻄﺳ
ﯽﻤﻧ ﺖﺳد ﯽﻤﻧ ﺮﻫﺎﻇ ﯽﺴﮐ ﺮﻫﺮﺑ و ﺪﻨﯾآ
.ﺪﻧﻮﺷ
ﻪﯿﻓﻮﺻ و ﺎﻓﺮﻋ ﺮﻈﻧ زا
، رد نآﺮـﻗ نﺎـﯿﺑ .ﺖـﺳا ﺖـﻘﯿﻘﺣ ،نآ ﻦﻃﺎﺑ و ﺖﻌﯾﺮﺷ ،ﻦﯾد ﺮﻫﺎﻇ
هار نﺎﮑﻟﺎـﺳ .ﺖﺳا هرﺎﺷا و ﺰﻣر ﻪﺑ ﺖﻘﯿﻘﺣ درﻮﻣ رد ﺎﻣا ؛ﺖﺳا رﺎﮑﺷآ و ﺢﯾﺮﺻ ﺖﻌﯾﺮﺷ درﻮﻣ
1.
ﻪﺘﺒﻟا ﺪﯾﺎﺑ ﺖﻔﮔ ﻪﮐ داﺮﻣ زا رﻮﻬﻇ و ﺮﻫﺎﻇ
،نآﺮﻗ رﻮﻬﻇ یوﺪﺑ ﺖﺴﯿﻧ ﻪﮐ یاﺮﺑ ﺮﯿﻏ ﺎﻨﺷآ ﻪﺑ ﻋ ﻢﻠ ﺮﯿﺴﻔﺗ
ﻢﻫتﺎﯾآ نﺎﯿﻣ ﯽﻨﻓ ﻊﻤﺟ و نآﺮﻗ تﺎﯾآ ﻪﺑ ﻊﻣﺎﺟ هﺎﮕﻧزا ﺪﻌﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻬﻧ رﻮﻬﻇ ﻪﮑﻠﺑ ؛دﻮﺷ ﺮﻫﺎﻇ
ﺎﺑ .[132ص ،3] ﺪﯾآﯽﻣﺖﺳدﻪﺑیﺮﯿﺴﻔﺗوﯽﻟﻮﺻاﺪﻋاﻮﻗزاهدﺎﻔﺘﺳا
ﻮﺧ ﺖﻟﺰﻨﻣ و مﺎﻘﻣ ﺐﺳﺎﻨﺗ ﻪﺑ ،ﺖﻘﯿﻘﺣ هﺮﻬﺑ نآﺮﻗ ﻦﻃاﻮﺑ زا د
ﯽـﻣ ﺪﻨﻣ ] ﺪﻧﻮـﺷ 16 ـﺻ ، ﺺ 4 -
183 .[
دﺮﺘﺴﮔ و ﺪﻨﻠﺑ ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ ﻢﻬﻓ ۀ
ﯽـﻣ بﻮـﺴﺤﻣ نآ ﯽﻧﺎـﻬﻨﭘ راﺮـﺳا زا ﻪـﮐ نآﺮـﻗ ،دﻮـﺷ
هدﺮﮐ نﺎﯿﺑ هرﺎﺷا و ﺰﻣر ﺎﺑ صاﻮﺧ یاﺮﺑ ار ﯽﻨﻃﺎﺑ ﯽﻧﺎﻌﻣ ﻦﯾا نآﺮﻗ و ﺖﺳا صاﻮﺧ صﻮﺼﺨﻣ .ﺖﺳا ﯽﻣ صاﻮﺨﻟا صﺎﺧ ﯽﺧﺮﺑ ﯽﺘﺣ و صاﻮﺧ ار دﻮﺧ نﺎﻓﺮﻋ ﻞﻫا ﻦﯾا ﺮﺑ و ﺪﻨﻧاد
ﻪﮐ ﺪﻧروﺎﺑ
] ﺖﺳا هﺪﯿﺷﻮﭘ ناﺮﮕﯾد ﺮﺑ ،ﻪﺘﻔﻬﻧ راﺮﺳا و ﺐﻟﺎﻄﻣ ﺖﻓﺎﯾرد یاﺮﺑ نﺎﻧآ هار 14
ج ، 2 ص ، 367 .[
ﻞـﻫا ﺪﯾﺎﺑ اﺪﺘﺑا ﯽﻟو ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻢﻬﻓ ﻪﺑ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﻫ ﺮﮔا ﺎﻓﺮﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا مزﻻ ﺰﯿﻧ ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ﺮﮐذ ﺎﻨﻠﺒﺳ ﻢﻬّﻨﯾﺪﻬﻨﻟ ﺎﻨﯿﻓ اوﺪﻫﺎﺟ ﻦﯾﺬﻟاو :ﺪﻧﻮﺸﺑ دﻮﻬﺷ و ﻒﺸﮐ ]
تﻮﺒﮑﻨﻋ : 29 [ ﯽﻣ ﺎﯾ و :ﺪﯾﺎﻣﺮﻓ
ا ﺎﯾ ﺎﻧﺎﻗﺮﻓ ﻢﮑﻟ ﻞﻌﺠﯾ ﷲ اﻮﻘﺘﺗ نا اﻮﻨﻣآ ﻦﯾﺬﻟا ﺎﻬّﯾ ]
لﺎﻔﻧا : 29 [ ] 15 ﺻ ، ﺺ 7 - 246 .[
(هﺎـﺷ ﺮﯿﺒﻌﺗ ﻪﺑ ﺮﯿﺴﻔﺗ راﺮﺳا ﺎﯾ) ﻦﻃﺎﺑ ﺮﯿﺴﻔﺗ رد ﯽـﮑﯾ ؛دراد دﻮـﺟو هﺪـﻤﻋ هﺎﮔﺪـﯾد ود
ﺖﻘﯿﻘﺣ ﺎﯾ ﻪﻧﺎﺳﺎﻨﺷدﻮﺟو هﺎﮔﺪﯾد رد .ﻪﻧﺎﺳﺎﻨﺷﺎﻨﻌﻣ هﺎﮔﺪﯾد مود و ﻪﻧﺎﺳﺎﻨﺷدﻮﺟو هﺎﮔﺪﯾد اﺮﮔ
،
یاراد یدﻮﺟو ﻖﯾﺎﻘﺣ نآﺮﻗ نﻮﻄﺑ ﯽﻣ نآ ﻪﺑ ﷲ ﯽﻟا ﮏﻟﺎﺳ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺐﺗاﺮﻣ
نﻮـﻄﺑ .ﺪﺳر
ًﺎﻓﺮﺻ نآﺮﻗ ﺖـﻘﯿﻘﺣ ﮏـﯾ زا ﯽﺗﺎـﺟرد ﻪـﮑﻠﺑ ؛ﺖـﺴﯿﻧ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺮﺑ ﺐﺗﺮﺘﻣ ﯽﻧﺎﻌﻣ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﮏﯾ
نآ ﮏﻟﺎﺳ ﻪﮐ ﺖﺳا یدﻮﺟو ﯽﻣ ار
ًﺎﻌﺒﻃ و ﺪﯾﺎﻤﯿﭘ ﺰـﯿﻧ نآ کرد ﻪـﺑ ﺪﯿـﺳر ﻪﮐ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺮﻫ ﻪﺑ
ﯽﻣ ﻞﺋﺎﻧ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﮏﯾ نآﺮﻗ نﻮﻄﺑ ،ﻪﻧﺎﺳﺎﻨﺷﺎﻨﻌﻣ هﺎﮔﺪﯾد رد ﯽﻟو .دﻮﺷ ﺖـﺳا ﯽﻧﺎﻌﻣ و ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ
ﺖﺳا ﺖﻓﺎﯾرد ﻞﺑﺎﻗ ،کاردا و ﻦﻫذ ﺎﺑ ﻪﮐ ]
9 ﺺﺻ ، 5 - 161 .[
ﺖـﻤﻌﻧ هﺎـﺷ ﯽﻫﺎﮔﺪـﯾد ﺎـﺑ ﷲ
ﻢﺸﭼ رد و ﻦﻃﺎﺑ ﻪﺑ ﻪﻧﺎﺳﺎﻨﺷدﻮﺟو
ًﻼﻣﺎﮐ یزاﺪﻧا
ﯽـﻣ ﯽﻌـﺳ دﻮﺧ ﺮﯿﺳﺎﻔﺗ رد ﯽﻨﻃﺎﺑ رد ﺪـﻨﮐ
ﻦـﯾا رد .ﺪـﻨﮐ رﺎﮑﺷآ ،هدﺮﮐ ﯽﻠﺠﺗ ﺶﯾاﺮﺑ ﻪﮐ ار نآﺮﻗ نﻮﻄﺑ ،ﺖﻘﯿﻘﺣ یﻮﺳ ﻪﺑ یﻮﻨﻌﻣ ﺮﯿﺳ هﺎﮔﺪﯾد
"
هار و تﺎـﻗوا و لاﻮﺣا ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا دﻮﻬﺷ و ﻒﺸﮐ ﺮﯿﺴﻣ زا ﻦﻃﺎﺑ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر
ﻢﻬﻓ ،کﻮﻠﺳ تﺎﺟرد توﺎﻔﺗ ﻞﯾوﺄﺗ و ﺎﻫ
ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ ﺎﻫ
"
] 1 ص ، 301 .[
و حﻮﻄـﺳ ﻊـﻗاو رد
ﯽـﻃ ﻪـﮐ کﻮﻠـﺳ و ﺮﯿـﺳ زا ﯽﻟزﺎﻨﻣ و ﮏﻟﺎﺳ ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ تﺎﻗوا و لاﻮﺣا ﺐﺴﺣﺮﺑ ﯽﻧﺎﻌﻣ نﻮﻄﺑ ﻪﮐ رﺎﺑﺮﻫ .ﺖﺳا ﺮﯿﻐﺘﻣ هدﺮﮐ ﺐﺴﮐ ﻪﮐ ﯽﺗﺎﻣﺎﻘﻣ و هدﺮﮐ ﯽـﻗﺮﺗ دﻮـﺧ مﺎـﻘﻣ زا فرﺎـﻋ ﯽﻓﻮﺻ
ﯽﻣ ﯽﻣ زﺎﺑ وا یور ﻪﺑ یﺪﯾﺪﺟ ﻢﻬﻓ بﺎﺑ ،ﺪﻨﮐ .دﻮﺷ
ﯽﻟﺎـﻌﺘﻣ ﻢـﻬﻓ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ﺮﯾز ﺖﯿﺑ رد هﺎﺷ
.ﺖﺳا هدﺮﮐ هرﺎﺷا ،ﺖﺳا فرﺎﻋ دﻮﺧ ﯽﻟﺎﻌﺗ و ﯽﻗﺮﺗ ﺎﺑ مأﻮﺗ ﻪﮐ نآﺮﻗ زا
ﻢﯾدﺮــﮐ ﯽــﻗﺮﺗ ﺎــﻣ لوﺰــﻧ دﺮــﮐ وا
ﻆﻓﺎــﺣ ﺪــﻧاﻮﺗ ﻦﯿــﻨﭼ ﺎــﺠﮐ ﻖــﯿﻘﺤﺗ
] 11 ص ، 691 [
ﺰﯿﻧ ﻪﺘﮑﻧ ﮏﯾ ﺮﮐذ ﻪﺘﺒﻟا یﺰﯿﭼ ﭻﯿﻫِ ﺖﻘﯿﻘﺣ ،هﺎﺷ ﺮﻈﻧ زا ﻪﮐ ﺖﺳا مزﻻ
(ﻞـﻣﺎﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ)
ﯽﻤﻧ ﻪﺘﺴﻧاد زا ﺶﻨﻃﺎـﺑ و ﻖـﺣ ﺮﻫﺎﻈﻟا ﻢﺳا زا شﺮﻫﺎﻇ ،ﺮﻫﺎﻈﻣ زا یﺮﻬﻈﻣ ﺮﻫ ﻪﮐ اﺮﭼ ؛دﻮﺷ
رد ﺮـَﻬﻈَﻣ ﺖـﻘﯿﻘﺣ و ﺖـﺳا ﺮـِﻬﻈُﻣ ﻦﯿـﻋ ،ﺖﯾﺪﺣا رﺎﺒﺘﻋا ﻪﺑ ﺮَﻬﻈَﻣ .ﺖﺳا ﻖﺣ ﻦﻃﺎﺒﻟا ﻢﺳا
